Maliyet Anali̇zi̇

MALİYET ANALİZİ
1
MUHASEBE: İşletmenin varlık ve kaynakları üzerinde
değişme yaratan (azalma – çoğalma gibi) ve parayla
ifade edilen mali nitelikteki işlemleri kaydetmek,
sınıflandırmak, özetlemek, analiz ve yorumlamak suretiyle
ilgili kişi veya kuruluşlara rapor halinde sunmak için
kullanılan bilgi sistemidir.
MUHASEBENİN İŞLEVLERİ
1. Kaydetmek – sınıflandırmak - özetlemek
2. Analiz-Yorum
Muhasebe Türleri
- Finansal Muhasebe Genel Muhasebe
- Yönetim Muhasebesi – Maliyet Muhasebesi

2
MALİYET MUHASEBESİNİN İŞLETME MUHASEBE
SİSTEMİNDEKİ YERİ
MUHASEBE BİLGİ SİSTEMİ

AMAÇ
MALİYET
FİNANSAL MUHASEBESİ MUHASEBE
MUHASEBE YÖNETİM BİLGİSİ
MUHASEBESİ
3
MALİYET MUHASEBESİ
İşletme yöneticilerine işletmelerde üretilen mal veya
hizmetin maliyetinin veya fiyatının belirlenmesi, işletmede
gerçekleşen giderlerin kontrolünü sağlamaya yarayan
muhasebe türüdür.
MALİYET MUHASEBESİ AMAÇLARI

• Toplam ve birim maliyetleri hesaplamak.
- Fiyat tespiti için
- Stok değerleme için
- Gelirin (K/Z) ölçümü için
- Kurum ve kuruluşlara bilgi sunmak için (TÜİK, mahkeme vb.)
• Gider kontrolüne yardımcı olmak. (İsrafın ortadan

kaldırılması)
• Planlamaya yardımcı olmak.
• İşletmede alınacak özel kararlara yardımcı olmak. 4
Finansal(Genel) Muhasebe Maliyet Muhasebesi
İç ve dış gruplara bilgi verir İç gruplara bilgi verir
Tutarlar kesindir Tutarlar tahmini de olabilir
Para temel ölçü birimidir Para dışı öğelerde kullanılır

Selain uang, bisa jumlah barang
Kayıtlar muhasebe ilkelerine Yönetim için yararlılık ve
göre yapılır beklentiler önemlidir
Bütün işletmeler finansal Sadece üretim yapan işletmeler
muhasebe tutmak zorundadır tutar
5
MALİYET MUHASEBESİNİN ALT SİSTEMLERİ
MALİYET MUHASEBESİ SİSTEMİ

AMAÇ
MALİYET MALİYET
HESAPLAMA KAYIT SİSTEMİ
SİSTEMİ
MALİYET
BİLGİSİ
MALİYET
YÖNETİM
SİSTEMİ
6
153 Ticari Mallar
Mallar Satılınca 621 S.T.M.Mali.
150 İlk Md. Malz. 710 Direkt İlk Md. 711 DİMM Ys. Ys. Yansıtma
Produksi 152 Mamuller 620 S.M.Maliyeti

720 Direkt İşçilik 721 D.İşçilik Ys.
151 Y. Mamul-Ür. Mamuller Satılınca
730 Genel Üret. G 731 GÜG Ys.
690 Dönem K/Z

740 Hizmet Üret. 741 Hizmet Ü. Ys. 622 S.H.Maliyeti
750 Ar. Ge. Gid 751 Ar.Ge. Ys.

630 Ar Ge Gid.
760 Paz. Sat.Dağ 761 P.S.D.Ys

631 P.S.D. Gid.
770 Genel Yönetim. 771 G.Y.G. Ys. 632 G.Yönetim G.

Üretim
maliyeti
780 Finansman 781 Finans. G. Ys.. 660 – 661 Borç G.
7
7/A Seçeneğine Göre Maliyet Muhasebesi Hesap Akışı
151 Y. Mamul-Ür.
798 Gider Çeşitleri

790 İlk.Md.Mlz. Ys. 799 Üretim Maliyeti 152 Mamuller 620 S.M.Maliyeti
Mamuller Satılınca
791 İşçi Ücret G. 0
1
792 Memur Ücret 690 Dönem K/Z

79... 2 622 S.H.Maliyeti
Lalu 3
angka
793 Dış. Sağ. F.H. 4
630 Ar Ge Gid.
5
794 Çeşitli Gid.

631 P.S.D. Gid.
795 Vergi R. Harç

632 G.Yönetim G.
796 Amort. ve Tük.

660 – 661 Borç G.
797 Finansman G.
8
7/B Seçeneğine Göre Maliyet Muhasebesi Hesap Akışı
SATIŞLARIN MALİYETİ TABLOSU
a. Satılan Ticari Malın Maliyeti Tablosu
(Ticari İşletme)
b. Satılan Mamulün Maliyeti Tablosu (Üretim

İşletmesi)
9
Satılan Ticari Malın Maliyeti Tablosu (Ticari İşletme)
Satılan Ticari Malın Maliyeti Tablosu

Dönem Başı Mal Mevcudu xxx
Dönem İçi Net Alışlar xxx
•Alışlar xx
•Alış Giderleri xx
•Alış İadesi (xx)
•Alış İskontosu (xx)
Satılabilir Ticari Malın Maliyeti xxx
Dönem Sonu Mal Mevcudu (xxx)
Satılan Ticari Malın Maliyeti xxx
Hitung HPP di perusahaan dagang

10
Satılan Mamulün Maliyeti Tablosu
Satılan Mamulün Maliyeti Tablosu (Üretim İşletmesi) •Direkt İlk Madde ve Mlz. Giderleri xxx
D.Başı İlk Mad.Mlz. Stoğu xxx
D.İçi Net Alışlar xxx
DİMM Alışlar xx
DİMM Alış Giderleri xx
DİMM Alış İade (xx)
DİMM Alış İskonto (xx)
Kullanılabilir DİMM: xxx
D. Sonu DİMM: (xxx)
Kullanılan DİMM Maliyeti xxx

•Direkt İşçilik Giderleri xxx
•Genel Üretim Giderleri xxx
Dönemin Üretim Giderleri Toplamı xxx
Dönem Başı Yarı Mamul Stok xxx
Dönem Sonu Yarı Mamul Stok (xxx)
Tamamlanan Mamul Maliyeti xxx
Dönem Başı Mamul Maliyeti xxx
Satılabilir - Satışa Hazır - Mamul Maliyeti xxx
Dönem Sonu Mamul Maliyeti (xxx)
Satılan Mamulün Maliyeti xxx 11

HPP
Gelir Tablosu
BRÜT SATIŞLAR 60. Hesabı
SATIŞ İNDİRİMLERİ 61. Hesabı
NET SATIŞLAR
SATIŞLARIN MALİYETİ 62. Hesabı
BRÜT SATIŞ KARI VEYA ZARARI
FAALİYET GİDERLERİ 63. Hesabı
FAALİYET KARI VEYA ZARARI
DİĞER FAALİYETLERDEN OLAĞAN GELİR VE KARLAR 64.
DİĞER FAALİYETLERDEN GİDER VE ZARARLAR
FİNANSMAN GİDERLERİ
OLAĞAN KAR VEYA ZARAR
OLAĞANDIŞI GELİR VE KARLAR 67. Hesabı
OLAĞANDIŞI GİDER VE ZARARLAR 68. Hesabı
DÖNEM KARI VEYA ZARARI
DÖNEM KARI VERGİ VE YASAL YÜK. KARŞILIĞI
DÖNEM NET KARI VEYA ZARARI
12
Örnek
Hem üretim hem de ticari faaliyette bulunan bir işletmenin 31.12.2005 tarihi
itibariyle satışların maliyeti ve gelir tablosuna ilişkin veriler aşağıdaki gibidir.
Yurtiçi Satışlar 324.000 D.Sonu DİMM Stok 18.200

D.Başı İMM: 18.000 Paz.Sat.Dağ.Giderleri 15.600
D.Başı Y.Mamul Stok 8.000 Genel Yönetim Gid. 11.000
D.İ.M.M Alışlar 51.000 Mak.Tesis Amortism. 5.400
D.Başı Mamul Stok 45.000 Bakım Onarım Gid. 4.800
D.İşçilik Giderleri 15.000 D.Başı Ticari Mal 15.000
Enerji Giderleri (Üretim) 9.000 Ticari Mal Alışları 84.000

Satış İndirimleri 5.000 D.Sonu Ticari Mal St. 9.500
D.Sonu Y.Mamul Stok 4.800 Faiz Gelirleri 4.500
D.Sonu Mamul Stok 54.000 Reeskont Faiz Giderl. 5.200
Fabrika Bina Kirası Genel Üretim Gider 7.500 Olağandışı Gel.Kar 1.400
DİMM Alış İndirimleri 1.000 Ol.Dışı Gider ve Zarar 3.300
D.İ Dönem İçi

İstenen: Satışların Maliyeti ve Gelir Tablosunu Düzenleyiniz. 13
Satılan Ticari Malın Maliyeti Tablosu Satılan Mamulün Maliyeti Tablosu
•Direkt İlk Madde ve Mlz. Giderleri 49.800
Dönem Başı Tic. Mal Mevcudu 15.000 D.Başı İlk Mad.Mlz. 18.000
Stoğu
Dönem İçi Net Alışlar 84.000
D.İçi Net Alışlar 50.000
•Alışlar 84.000
DİMM Alışlar 51.000
•Alış Giderleri
DİMM Alış İade 1.000
•Alış İadesi
•Alış İskontosu Kullanılabilir DİMM: 68.000
Satılabilir Ticari Malın Maliyeti 99.000 D. Sonu DİMM: 18.200

Kullanılan DİMM Maliyeti 49.800
Dönem Sonu Mal Mevcudu 9.500
•Direkt İşçilik Giderleri 15.000
Satılan Ticari Malın Maliyeti 89.500
•Genel Üretim Giderleri 26.700
Kira: 7.500 Enerji: 9.000
Bak-Onar: 4.800 Mak.Tes Amort: 5.400
Dönemin Üretim Giderleri Toplamı 91.500
Dönem Başı Yarı Mamul Stok 8.000
Dönem Sonu Yarı Mamul Stok 4.800
Tamamlanan Mamul Maliyeti 94.700
Dönem Başı Mamul Maliyeti 45.000
Satılabilir Mamul Maliyeti 139.700
Dönem Sonu Mamul Maliyeti 54.000
Satılan Mamulün Maliyeti 85.700
14
Gelir Tablosu
BRÜT SATIŞLAR 324.000
(SATIŞ İNDİRİMLERİ) 5.000
NET SATIŞLAR 319.000
SATIŞLARIN MALİYETİ 175.200
•Satılan Mal: 89.500
•Satılan Mamul: 85.700
BRÜT SATIŞ KARI VEYA ZARARI 143.800
FAALİYET GİDERLERİ 26.600
Paz.Sat.Dağıtım: 15.600
Genel Yön.Gid:11.000
Operating Profit FAALİYET KARI VEYA ZARARI 117.200
DİĞER FAALİYETLERDEN OLAĞAN GELİR VE KARLAR 4.500
Faiz Gelirleri 4.500
DİĞER FAALİYETLERDEN GİDER VE ZARARLAR 5.200
Reeskont Gid. 5.200
FİNANSMAN GİDERLERİ --
OLAĞAN KAR VEYA ZARAR 116.500
OLAĞANDIŞI GELİR VE KARLAR 1.400
OLAĞANDIŞI GİDER VE ZARARLAR 3.300
DÖNEM KARI VEYA ZARARI 114.600 15
Örnek :Bir üretim işletmesinden 2005 sonu itibariyle hesaplarından alınan
bakiyeler aşağıdaki gibidir. Bu verilerden hareketle Harflerle ifade edilen
bilinmeyenleri bulunuz.
Örnek 1 Örnek 2
Mamul Stok (1 Ocak) 10.000 8.000
Kullanılan DİMM 16.000 12.000 Kullanılan Direkt İlk Madde Malzeme
Direkt İşçilik 26.000 22.000

Genel Üretim Giderleri 14.000 -D-
DİMM Alışlar 18.000 14.000
Satışlar 84.000 63.600
Alıcılar (1 Ocak) 8.000 4.800
Alıcılar (31 Aralık) 16.000 8.200
Satılan Mamul Maliyeti -A- 44.000
Satıcılar (1 Ocak) 18.000 4.000
Satıcılar (31 Aralık) 9.000 12.400
Mamul Stok (31 Aralık) -B- 10.600
Brut Kar 22.600 -C-
Y. Mamul Stok (1 Ocak) --- 1.600
Y. Mamul Stok(31 Aralık) --- 6.000
16
Gelir Tablosu
SATIŞ İNDİRİMLERİ -
Örnek 1 SATIŞLARIN MALİYETİ (A) 61.400
BRÜT SATIŞ KARI VEYA ZARARI 22.600

•Genel Üretim Giderleri 14.000
Dönem Başı Yarı Mamul Stok -
Dönem Sonu Yarı Mamul Stok -
Dönem Başı Mamul Maliyeti 10.000
Dönem Sonu Mamul Maliyeti (B) 4.600
Satılan Mamulün Maliyeti (A) 61.400
17
Gelir Tablosu
SATIŞ İNDİRİMLERİ -
Örnek 2 SATIŞLARIN MALİYETİ 44.000
BRÜT SATIŞ KARI VEYA ZARARI (C)19.600

•Genel Üretim Giderleri (D)17.000
Dönem Başı Yarı Mamul Stok 1.600
46.600 + 6.000 – 1.600 = 51.000
Dönem Sonu Yarı Mamul Stok 6.000
Dönem Başı Mamul Maliyeti 8.000 54.600 – 8.000 = 46.600

44.000+10.600 = 54.600
Dönem Sonu Mamul Maliyeti 10.600
Satılan Mamulün Maliyeti 44.000
18
Maliyet
Geniş Anlamda: Bir amaca ulaşmak, bir nesneye sahip olabilmek için katlanılan
fedakarlıkların parasal ifadesidir.
Dar Anlamda: Üretilmesi amaçlanan mamulün elde edilebilmesi için kullanılan
veya tüketilen mal ve hizmetlerin parasal tutarıdır
Gider
İşletmenin normal faaliyetlerini ve varlığını sürdürebilmesi ve bir gelir elde
edebilmesi için belirli bir hesap döneminde kullandığı ve tükettiği mal ve
hizmetlerin parasal tutarıdır.
Unsurları:
Varlık veya hizmetin tükenmiş olması gerekir.
Tüketimin ikinci bir faydayı sağlaması gerekir.
Tüketimin belli bir döneme ait olması gerekir.
Harcama
Para ve benzeri araçlarla yapılan ödemedir.
Zarar
İşletme işlevlerinin yürütülmesi için gerekli olmayan veya normal ölçüleri aşan
harcama ve tüketimlerdir.
19
GİDER - MALİYET - ZARAR VE HARCAMA İLİŞKİSİ
HARCAMA
ve/veya
TÜKETİM
Varlık VARLIK MALİYETİ

Edinmek Evet
İçin Mi?
Hayır
İşletme Üretim
Faaliyetleri Faaliyeti ÜRETİM
İçin mi? İçin mi? Evet MALİYETİ
Evet
Hayır
Hayır
Gereksiz Yapılan Normal Olmayan

Tüketim DÖNEM GİDERİ Tüketim
ZARAR
20
Giderlerin Sınıflandırılması
1. İşletmenin Fonksiyonlarına Göre Sınıflandırma 7/A

2. Çeşit Esasına Göre Sınıflandırma 7/B
3. Faaliyet Hacmiyle İlişkisine Göre Sınıflandırma
4. Mamullere Yüklenmesine Göre Sınıflandırma
5. Kontrol Edilebilirliğine Göre Sınıflandırma
21
İşletmenin Fonksiyonlarına Göre Sınıflandırma 7/A
• 710 DİREKT İLK MADDE VE MALZEME GİDERLERİ

• 720 DİREKT İŞÇİLİK GİDERLERİ
• 730 GENEL ÜRETİM GİDERLERİ
• 740 HİZMET ÜRETİM GİDERLERİ
DÖNEM GİDERLERİ
• 750 AR-GE GİDERLERİ
• 760 PAZARLAMA SATIŞ VE DAĞITIM GİDERLERİ
• 770 GENEL YÖNETİM GİDERLERİ
• 780 FİNANSMAN GİDERLERİ
ZARARA DÖNÜŞEN GİDERLER
• 680 ÇALIŞMAYAN KISIM GİDERLERİ
• 681 ÖNCEKİ DÖNEM GİDER VE ZARARLARI
• 689 ARIZİ SATIŞ ZARARLARI
• 659 – 689 DİĞER ZARARLAR
22
Direkt İlk Madde ve Malzeme Gideri
Üretilen mamullerle direkt bağlantısı kurulabilen, yani hangi mamul için
ne kadar tüketildiği doğrudan izlenebilen hammadde ve malzemenin
maliyetinden oluşur. Örneğin mobilya için sunta, gömlek için kumaş vb.
Direkt İşçilik Giderleri

Üretilen mamullerle direkt bağlantısı kurulabilen, yani hangi mamul için
ne kadar yapıldığı doğrudan izlenebilen işçilik giderlerini kapsar.
Genel Üretim Giderleri

Direkt İlkmadde ve Malzeme ile direkt işçilik dışında kalan tüm üretim
giderleridir.Bu giderler üretilen mamullerle doğrudan bağlantısı
kurulamayan(endirekt) giderler niteliğindedir.
- Endirekt malzeme
- Endirekt işçilik
- Yönetsel ve teknik personel giderleri
- Amortismanlar ve tükenme payları
23
Araştırma ve Geliştirme Giderleri
Yeni bir mamul veya yöntem geliştirmek ya da mevcut bir mamul veya
yöntemde önemli bir iyileştirme sağlamak için gerekli bilgiyi edinmek
amacıyla planlı araştırmaların giderleri ile bu araştırmalardan veya diğer
kaynaklardan elde edilen bilgilerden yararlanılarak bir mamul tasarımı,
örnek mamul(prototip) üretimi vb. faaliyetler bu grupta yer alır. Örn:
Dayanıklılık süresi 7 gün olan pastorize taze yoğurdun dayanıklılık
süresinin 9 güne çıkarılması için yapılan faaliyetler.
Pazarlama Satış ve Dağıtım Giderleri

İşletme mamullerine karşı talep yaratılması, üretilmiş mamullerin
depolanması, satışı ve alıcılara ya da aracılara teslimi ve satış sonrası
hizmetlerin yerine getirilmesi için yapılan giderlerdir.
Genel Yönetim Giderleri
Diğer gider gruplarının hiçbirisine girmeyen her çeşit işletme giderleridir.
Genel kurul giderleri, posta, telefon, temsil, ağırlama vs.
Finansman Giderleri
Sağlanan borçlarla ilgili faiz, komisyon, kur farkı ve banka giderlerinden
oluşur.
24
Çalışmayan Kısım Giderleri
Olağan dışı nedenlerle çalışmayan sürelerde tahakkuk eden işçi
ücretleri, kira, amortisman, v.b. gibi (sabit) giderlerdir.
Önceki Dönem Gider ve Zararları

Önceki dönemlere ait olan, ancak içinde bulunulan dönemde kayda
alınan gider ve zararlar, dönemin olağan sonuçlarını etkilememeleri için
bu başlık altında gösterilir.
Arızi Satış Zararları

Satılmak amacıyla edinilmemiş varlıkların (örn; maddi duran varlıklar)
satışı halinde, satış bedeli ile kayıtlı değeri arasında olumsuz farkları
kapsar.
Diğer Zararlar
Sayılanların dışındaki zararlardan oluşur.
25
Çeşit Esasına Göre Sınıflandırma 7/B
• 790 İLK MADDE VE MALZEME GİDERLERİ

• 791 İŞÇİ ÜCRET GİDERLERİ
• 792 MEMUR ÜCRET GİDERLERİ
• 793 DIŞARIDAN SAĞLANAN FAYDA VE HİZMET
• 794 ÇEŞİTLİ GİDERLER
• 795 VERGİ RESİM HARÇ
• 796 AMORTİSMAN VE TÜKENME PAYLARI
• 797 FAİZ KOMİSYON VE KUR FARKLARI (FİNANSMAN GİDERLERİ)
26
27
İlk Madde ve Malzeme Giderleri
İşletme faaliyetlerinde kullanılarak tüketilen maddi yapıya sahip her çeşit
malzeme bu grupta yer alır. İlk(ham) Madde, Yardımcı madde, işletme
malzemesi, ambalaj malzemesi, kırtasiye ve büro malzemesi bu gruba
giren örneklerdir.
İşçi Ücret ve Giderleri

İşletme faaliyetlerinin yürütülmesi için çalıştırılan işçilerin brüt ücret,
prim, ikramiye, tazminat, sosyal yardım vb. giderler ile SSK ve işsizlik
sigortası işveren primleri gibi işletme tarafından katlanılan ek ödemeler
bu grubu oluşturur.
Memur Ücret ve Giderleri

İşletmede çalışan yönetici, teknik eleman, memur, büro elemanı,
müstahdem vb. personele yapılan ödemelerden oluşur.
28
Dışarıdan Sağlanan Fayda ve Hizmetler
Bu grupta elektrik, su doğalgaz, bakım onarım, danışmanlık,
haberleşme gibi işletme dışındaki kişi ve kurumlardan sağlanan yarar ve
hizmetlerin bedelleri yer almaktadır.
Çeşitli Giderler
Mahkeme, Noter, sigorta, ilan ve reklam, sergi, eşantiyon vb.
Vergi Resim ve Harçlar

Emlak vergisi, motorlu taşıt vergisi, indirilemeyen KDV vb. vergiler
Amortismanlar ve Tükenme Payları
Faiz, Komisyon ve Kur Farkları
29
İlk madde ve malzeme giderleri İlk madde, Yardımcı madde, İşletme malzemesi,
Ambalaj malzemesi, Yedek parça, Büro tüketim
malzemesi vb.
İşçi ücret ve giderleri Brüt Ücretler, Prim ve ikramiyeler, Yasal işveren

payları, Kıdem tazminatı karşılık giderler, Sosyal
yardımlar, Eğitim ve staj giderleri, Yolluklar vb.
Memur ücret ve giderleri Yöneticilere ait ücretler vb.
Dışarıdan sağlanan fayda ve hizmetler Elektrik, su, gaz, haberleşme, bakım onarım,
danışmanlık hizmetleri, temizlik hizmetleri,
dışarıdan sağlanan benzer hizmetler.
Çeşitli giderler Risklere karşı sigorta, Reklam ve satışları teşvik, Kira,

Eğitim, kültür ve yayın, Sosyal giderler, Yolluk ve
seyahat giderleri Mahkeme ve noter giderleri vb.
Vergi, resim ve harçlar Emlak vergileri. Motorlu taşıtlar vergisi, Taşıt alım
vergisi, Damga vergisi, Mal bedeline dahil edilmeyen
gümrük vergileri, Gider niteliğindeki KDV, Belediye
resimleri, tapu harçları, belge harçları vb
Amortisman ve tükenme payları Maddi duran varlıkların amortismanı, maddi olmayan

duran varlıkların itfa payı, madenlerin tükenme payı.
Finansman giderleri Faiz, kur farkı, komisyon vb. borçlanma giderleri
30
Faaliyet Hacmiyle İlişkisine Göre Sınıflandırma
Yapısal Sabit Giderler

Sabit Giderler
Programlanmış Sabit Giderler
Değişken Giderler
GİDERLER
Yarı Değişken Giderler

Karma Giderler
Yarı Sabit Giderler
31
Faaliyet Hacmiyle İlişkisine Göre Sınıflandırma
• Sabit Giderler: Kısa dönemde iş hacminde meydana gelen
dalgalanmalardan etkilenmeyen giderlerdir. Kapasitenin yaratılmasını ve
faaliyete hazır olunmasını sağlamaktadır.
• Yapısal Sabit Giderler: Yönetim kararları ile kısa sürede değiştirilmesi mümkün
olmayan giderlerdir.(Amortisman ve kira giderleri gibi)
• Programlanmış Giderler: Yönetimin planlama çalışma sırasında bütçeye konulan
giderlerdir.(Reklam giderleri, arge giderleri vb.)
• Değişken Giderler: İş hacmindeki dalgalanmalara paralel olarak değişme

gösteren giderlerdir. Faaliyetlerin durdurulduğu anda bu giderlerin
kendiliğinden ortadan kalktığı görülür.
• Karma Giderler:
1. Yarı Değişken Giderler: İş hacmi sıfır olduğu zaman tümüyle ortadan
kalkmayan, ancak iş hacmindeki değişmelere paralel olarak artan ya da
eksilen giderlerdir. Maaş + Prim
2. Yarı Sabit Giderler: Kapasite içerisinde belirli faaliyet aralıklarında sabit
kalan, ancak bu aralıklar dışına çıkıldığında sıçramalar gösteren giderlerdir.
- Geniş Basamaklı Yarı Sabit Giderler
- Dar Basamaklı Yarı Sabit Giderler
• Progresif Giderler Makin banyak produksi makin tinggi
• Regresif Giderler
32
FAALİYET HACMİYLE İLİŞKİLERİNE GÖRE
GİDERLER
Toplam
Sabit Gider Toplam Sabit Gider Doğrusu
(TL) Toplam Sabit Gider Grafiği
50.000
Yönetici Aylıkları 20.000 TL
30.000
Toplam
Kira Giderleri 10.000 TL Sabit
20.000 Gider
Amortisman Giderleri 20.000 TL
1.000 2.000 3.000 4.000 5.000

Üretim Miktarı
33
Fixed Cost
FAALİYET HACMİYLE İLİŞKİLERİNE GÖRE GİDERLER
Toplam sabit gider birim başına değişir:
Birim Sabit
Gider
50,00 Toplam Sabit Üretim Miktarı Birim Sabit

Gider (Ton/Ay) Gider
(TL/Ay) (b) (TL/Ton)
(a) (a/b)
25,00 1.000 50,00

2.000 25,00
16,67 50.000 3.000 16,67
12,50 4.000 12,50
5.000 10,00
10,00
1.000 2.000 3.000 4.000 5.000 Üretim Miktarı

(Ton/Ay)
Average Fixed Cost

34
Toplam Değişken
Gider Doğrusu
Değişken Gider: 400

Faaliyet hacmindeki
Toplam Değişken Gider

değişmeleri takip eden
300
giderlerdir.
200
100
0
0 1 2 3 4
Üretim Miktarı
Variable Cost 35
Toplam 400
değişken gider
Toplam Değişken Gider

birim başına
300 Birim
sabittir. Değişken Gider
Doğrusu
200
100
0
0 1 2 3 4
Üretim Miktarı
Average Variable Cost 36

FAALİYET HACMİYLE İLİŞKİLERİNE GÖRE
GİDERLER
Yarı Sabit Giderler:
Basamaklı giderler olarak da ifade edilen yarı sabit giderler, belli faaliyet
hacmi aralığında sabit kalan, bu aralıklar değiştiğinde sıçrama yapan
giderlerdir. Yarı sabit giderler yaklaşık davranış biçimine göre sabit ya
200 da değişken gider grubuna dahil edilir..
180
160
140
120
Gider
100
80
60
40
20
0
0 20 40 50 60 80 100
Üretim Miktarı
37
Toplam Yarı Toplam Toplam

Yarı Değişken Giderler : Değişken
Gider
Değişken
Gider
Sabit Gider
Yarı değişken giderler, hem sabit 800

hem de değişken giderleri içeren 700
gider grubudur. 600
Toplam Gider
500
400
300
200
100
0
0 1 2 3 4
Üretim Miktarı
38
Toplam Gider
Doğrusu
Toplam
Toplam Gider Grafiği : (TDG+TSG)
Sabit Gider
800 Doğrusu
Toplam giderler hem değişken
hem de sabit giderleri içerir. Bu 700
nedenle de yarı değişken 600
Toplam Gider
giderdir.
500
400
300
200
100
0
0 1 2 3 4
Üretim Miktarı
39
Giderler
Üretim miktarındaki artıştan daha fazla

Progresif Giderler
artış gösteren giderlerdir. (Temposu
gittikçe artan giderlerdir.) Elektrik
kullanımının belirli bir sınırdan sonra
zamlı tarifeye tabi olması.
Üretim
Miktarı
Giderler
Degresif Giderler
Üretim miktarındaki artıştan daha

az artış gösteren giderlerdir.
(Temposu gittikçe yavaşlayan
giderlerdir.) Hammadde
alımlarında miktar iskontosu
uygulanması, işçiliklerdeki
öğrenme vb. Üretim
Miktarı
40
Mamullere Yüklenmesine Göre Sınıflandırma
ÜRÜN AÇISINDAN
DİREKT – ENDİREKT GİDER
AYIRIMI
Ürünle ENDİREKT
Doğrudan Hayır
İlişkisi GİDER
Kurulabiliyor
mu?
Evet
Parasal Önemi
Ürünle Olan Hayır
İlişkisinin
İzlenmesini
Gerektiriyor ?
Evet
DİREKT GİDER
41
Mamullere Yüklenmesine Göre Sınıflandırma
• Direkt Giderler
Üretilen mamulün bünyesine giren, hangi mamule ne
miktarda gittiği kolaylıkla tespit edilebilen giderlerdir.
• Endirekt Giderler
Hangi mamule ne miktarda gittiği kolaylıkla tespit
edilemeyen giderlerdir.
42
Mamullere Yüklenme Zamanına Göre Sınıflandırma
(Geçmişe ve Geleceğe Yönelik Olmasına Göre
Maliyetler)
• Fiili Maliyetler
• Geleceğe Yönelik Maliyetler
- Tahmini Maliyetler
- Standart Maliyetler
43
Kontrol Edilebilirliğine Göre Sınıflandırma
• Kontrol Edilebilen Giderler:

Sorumluluk merkezi yöneticisinin kararlarından tutarları
etkilenen giderlerdir.
• Kontrol Edilemeyen Giderler:
Sorumluluk merkezi yöneticisinin kararlarından tutarları
etkilenmeyen giderlerdir.
44
MALİYET UNSURLARI
Direkt İlk Direkt Genel Üretim

Madde ve İşçilik Giderleri
Malzeme
45
ÜRETİM MALİYETİ UNSURLARININ ÜRÜNLE İLİŞKİLENDİRME
AÇISINDAN SINIFLANDIRILMASI
DİREKT DİREKT İLK MAD.

İMMG VE MALZ. GİD.
ENDİREKT
DİREKT İŞÇİLİK
İÜG DİREKT GİDERLERİ İlk Üretim
Giderleri
ENDİREKT
Memür Ücret
MÜG Giderleri
Dışarıdan
Sağlanan
DSFH Fayda ve
GENEL ÜRETİM Hizmetler
ÇG ENDİREKT GİDERLERİ Çeşitler
Giderler
VRH
Vergi Resim Harçlar
ATP Amortisman Tukenme Payları

7B seçeneği var
46
İlk Madde ve Malzeme Gideri: İşletmede kullanılan
İlk Maddeveve
tüm hammadde Malzeme
malzeme Gideri
giderleridir.
Direktİlkİlk
Direkt Madde
Madde ve ve
Malzeme; Endirekt İlk Madde ve
ürünün bünyesine
Malzeme giren ve hangi Malzeme
ürüne ne miktar gittiği kolaylıkla
tespit edilebilen madde ve
malzemedir.
Yardımcı
Yardımcı Madde
Madde ve Malzeme: Üretilen
İşletme Malzemesi
mamulünMalzeme
bünyesine giren ve üretilmesine
yardımcı olan ancak hangi mamul veya
mamul grubuna ne miktarda gittiği
kolaylıkla tespit edilemeyen madde ve
malzemedir.
İşletme Malzemesi: Üretilen ürünün

bünyesine girmemekle birlikte ancak
üretimin kesintisiz olarak sürmesini
sağlayan madde ve malzemedir. Temizlik
Malzemesi, makine yağı 47
Direkt İlk Madde ve Malzemenin İşletme İçindeki Akışı
Satınalma
(Tedarik)
Stoklama
(Ambar)
Üretim
48
SATINALMA İSTEK FİŞİ
Fiş No:
İsteği Yapan Ambar:
Tarih:
Kod No: Miktar Cinsi Açıklama
İsteyen: Onaylayan:
49
SATINALMA FİŞİ
Fiş No: Satıcı:
Satınalma İstek Fişi No:
İsteği Yapan Ambar:
Tarih: Teslim Tarihi:
Kod No: Miktar Cinsi Açıklama
Fişi Düzenleyen: Satınalma Sorumlusu:
50
İLK MADDE VE MALZEME GİRİŞ FİŞİ
Tarih: 22.11.2007 Fiş No: A0386
Satıcı: Burdur Şeker Fabrikası
Nakliyeci: 15 AY 191
Stok Malzeme Ölçü Miktar Fatura Tedarik Stok Maliyeti

No: Adı Tutarı Gideri
Toplam Birim
G02 Şeker Çuval 500 3.850 150 4.000 8,00
Ekler : Notlar: Tedarik Gid Dökümü: Teslim Eden Teslim Alan

Nakliye:150
İsim İsim
Gümrük:
İmza İmza
51
İLK MADDE VE MALZEME İSTEK FİŞİ (İADE FİŞİ)
Tarih: 22.11.2007 Fiş No: MO112
Gider Yeri No: 10 Sip No:145
Gider Yeri Adı: Eritme Mamulün Adı: Sert Şekerleme
Stok Malzeme Ölçü Miktar Birim Tutar Gider Çeş.

No: Adı Maliyeti Hes No:
G02 Şeker Çuval 400 8,00 3.200 001
Toplam: 3200 150 Alacak

Ekler : Notlar: Tedarik Gid Dökümü: Teslim Eden Teslim Alan
Nakliye:150
İsim İsim
Gümrük:
İmza İmza
52
İLK MADDE VE MALZEME TESLİM FİŞİ
Fiş No:
Üretim Bölümü:
Sipariş No:
Tarih:
Kod No: Miktar Fiyat Tutar Açıklama
Teslim Alan: Teslim Eden:
53
STOK KONTROL İŞLEMLERİ
Fazla stok bulundurmanın risk maliyeti

•Fire artar (bozulma, çürüme, paslanma, demode olma)
•Fazla sermaye bağlanması, finansman giderlerine ve fırsat
maliyetine neden olur.
•Depolama(kira, amortisman), personel, kırtasiye vb giderler
artar.
Az stok bulundurmanın risk maliyeti

•Üretimde aksamalar, kar ve prestij kaybına neden olur.
•Küçük partilerle alım nedeniyle miktar iskontosu imkanı
kaybedilir.
•Küçük partilerle alım nedeniyle taşıma vb. giderler artar.
54
Yıllık Gereksinim:
İşletmenin bir yıl içinde kullanmayı planladığı stok miktarıdır.
Tedarik Süresi
İlk madde ve malzemenin siparişinden işletmeye teslimine kadar geçen
süre.
Günlük Tüketim
Yıllık Gereksinim / 360
Emniyet Stoku
Olağandışı durumlara karşılık işletmede sürekli bulundurulması
arzulanan stok miktarıdır.
Sipariş Miktarı
Sipariş verilecek miktar.
Tedarik Süresi İçin Gerekli İlk Madde ve Malzeme
Tedarik Süresi x Günlük Tüketim
55
Stoklama Maliyetleri
1. Sipariş Giderleri
İlk madde ve malzemenin siparişinden işletmeye teslimine
kadar yapılan maliyetlerdir.(Sipariş giderleri ile sipariş sayısı
arasında doğrusal bir ilişki olduğu varsayılır, siparişle ilgili
personel, kırtasiye nakliye vb.)
2. Stok Bulundurma Giderleri

İşletmeye ulaşan stokların üretimde kullanılmasına kadar
yapılan maliyetlerdir.(işletmede bulunan stok miktarı ile orantılı
biçimde değişmektedir. Stok miktarının belirli bir yüzdesi
şeklinde hesaplanır.)
56
Ekonomik Sipariş Miktarı: Stok bulundurma ve sipariş
giderleri toplamının minimum olduğu sipariş miktarıdır.
1- Matematiksel Teknik
2- Tablo Tekniği
3- Grafik Teknik
2 x Yıllık Gereksinim x Sipariş Gideri

Matematiksel Teknik =
Alış Fiyatı x Stok Bulundurma Gid. Yüzdesi
57
Örnek: Bir üretim işletmesinin üretimde kullandığı X hammaddesine olan
yıllık gereksinimi 9.600 birimdir. Hammadde birim alış fiyatı 10 TL, bir
parti sipariş başına sipariş gideri 225 TL, stok bulundurma gideri ise
ortalama stok miktarı tutarının %30’udur. Her 3 yönteme göre Ekonomik
Sipariş Miktarını bulunuz.
Yıllık Gereksinim: 9.600 birim

Hammadde birim alış fiyatı 10 TL
Sipariş başına sipariş gideri 225 TL,
Stok bulundurma gideri yüzdesi %30.
2 x 9.600 x 225
ESM = = 1.440.000 = 1.200 birim
10 x 0,30
= 9.600 / 1.200 = 8 Parti(lot) sipariş verilecektir.

58
Tablo Tekniği
Parti Sipariş Ort. Stok Ort. Stok Stok Bul. Sipariş Toplam
Sayısı Miktarı Miktarı Mik. Tutarı Gid.% Gideri Gider
1 9.600 4.800 48.000 14.400 225 14.625
2 4.800 2.400 24.000 7.200 450 7.650
3 3.200 1.600 16.000 4.800 675 5.475
4 2.400 1.200 12.000 3.600 900 4.500
5 1.920 960 9.600 2.880 1.125 4.005
6 1.600 800 8.000 2.400 1.350 3.750
7 1.371 686 6.860 2.058 1.575 3.633
8 1.200 600 6.000 1.800 1.800 3.600
9 1.067 534 5.340 1.602 2.025 3.627
10 960 480 4.800 1.440 2.250 3.690
59
ESM Grafik Tekniği (Excel)
16.000
14.000
12.000
10.000
Giderler
8.000
6.000
4.000
2.000
0
1 3 5 7 9 11 13 15 17 19
Sipariş Miktarı
Stok Bulundurma Gideri Sipariş Gideri Toplam Gider

60
Satıcının Miktar İskontosu Uygulaması Durumunda;
2 yol vardır.
1. Kaybedilen iskonto gider kabul edilir. Diğer giderlere ilave edilir.
Toplam giderin en düşük olduğu sipariş miktarı ESM dir.
2. İskontolu toplam alış tutarı bulunur. Stok bulundurma ve sipariş
giderleri toplamıyla toplanır. En düşük olan tutarın karşısındaki
miktar ESM dir.
Örnek:
Satıcının uyguladığı iskonto şöyledir;
Sipariş Fiyatı Kaybedilen

Potensi indirim yang hilang
Miktarı İskonto
0 - 3000 10,00 0,80 10-9,2=0,8
3001 - 5000 9,50 0,30 9,5-9,2=0,3
5001 - 7000 9,30 0,10 9,3-9,2=0,1
7001 - 10000 9,20 0,00 61
I. YOL
Sipariş Sipariş Ort. Stok Ort. Stok Stok Bul. Sipariş Kaybedilen Toplam
Sayısı Miktarı Miktarı Mik. Tutarı Gideri Gideri İskonto Gider
1 9.600 4.800 44.160 13.248 225 0 13.473
2 4.800 2.400 22.800 6.840 450 2.880 10.170
3 3.200 1.600 15.200 4.560 675 2.880 8.115
4 2.400 1.200 12.000 3.600 900 7.680 12.180
5 1.920 960 9.600 2.880 1.125 7.680 11.685
6 1.600 800 8.000 2.400 1.350 7.680 11.430
- - - - - - - -
8 1.200 600 6.000 1.800 1.800 7.680 11.280
Şipariş
miktarı / 2
62
II. YOL
Sipariş Sipariş Ort. Stok Ort. Stok Stok Bul. Sipariş İskontolu Toplam
Sayısı Miktarı Miktarı Mik. Tutarı Gideri Gideri Alış Tutarı
1 9.600 4.800 44.160 13.248 225 88.320 101.793

2 4.800 2.400 22.800 6.840 450 91.200 98.490
3 3.200 1.600 15.200 4.560 675 91.200 96.435
4 2.400 1.200 12.000 3.600 900 96.000 100.500
- - - - - - - -
- - - - - - - -
Sipariş Sayısı * Sipariş Miktarı * Uygulandı Fiyat = İskontolu Alış Tutarı
Ort. Stok Miktarı* Uygulandı Fiyat = Ort. Stok Mik Tutarı
63
Yıllık Gereksinim: 9.600 br
Tedarik Süresi: 10 gün Günlük Tüketim: 9.600 / 360 = 27
Ekonomik Sipariş Miktarı: 1.200 br Tedarik Süresi İçin Gerekli Miktar: 27 x 10 = 270 br
Stok
Miktarı
1600
1400
1200
1000
800
600
400
270
200
35 45 80 90 125 135 Gün
64
Yıllık Gereksinim: 9.600 br Günlük Tüketim: 9.600 / 360 = 27
Tedarik Süresi: 10 gün Tedarik Süresi İçin Gerekli Miktar: 27 x 10 = 270 br
Ekonomik Sipariş Miktarı: 1.200 br
Emniyet Stoku: 200 br
Stok
Miktarı
1600
1400
1200
1000
800
600
470
400
200
35 45 80 90 125 135 Gün
65
STOK DEĞERLEME
1. Fiili (Has, Gerçek) Maliyet Yöntemi

2. Ortalama Maliyet Yöntemi
• Dönemsel (Basit) Ortalama Maliyet Yöntemi
• Hareketli Ortalama Maliyet Yöntemi
3. İlk Giren İlk Çıkar (FIFO)
4. Son Giren İlk Çıkar (LIFO)
5. Piyasa Fiyatı ve Alış Maliyetinden Düşük Olanla Değerleme
6. Standart Maliyet Yöntemi
7. Gelecekte İlk Gelecek İlk Çıkar (NIFO)
66
İLK MADDE VE MALZEME STOK KARTI
Adı: Şeker Üst Limit: 1.800 Çuval
Kodu: G02 Alt Limit: 200 Çuval
Ölçüsü:
Çuval
Tarih Fiş No Açıkl Giren Çıkan Kalan

ama
Miktar Birim Tutar Miktar Birim Tutar Miktar Birim Tutar
Maliyet maliyet Maliyet
20.11 A0386 Alış 500 8,00 4.000 500 8,00 4.000
22.11 M0112 Üreti 400 8,00 3.200 100 8,00 800

me
67
Fiili Maliyet Yöntemi
Üretime gönderilen her ilk madde ve malzeme kendi gerçek
maliyeti üzerinden değerlenir. Bunun için satın alınan her ilk madde
ve malzeme partisi ambarda ayrı bir yerde stoklanmalıdır.
Örnek: İşletme ambarında metresi 5,00 TL’den 100 mt., metresi

5,10 TL’den alınmış 50 mt. kumaş bulunmaktadır. Kasım ayında ilk
parti alıştan 80, ikinci parti alıştan 40 mt. kumaş üretimde
kullanılmıştır. Üretime sevk edilen ve dönem sonunda elde kalan
stokların değerini tespit ediniz.
Üretime Sevk: D.Sonu Stok

1. Parti 80 mt x 5,00 = 400,00 1. Parti 20 mt x 5,00 = 100,00
2. Parti 40 mt x 5,10 = 204,00 2. Parti 10 mt x 5,10 = 51,00
Toplam = 604,00 Toplam = 151,00
68
Ortalama Maliyet Yöntemi
Dönemsel Ortalama: Belirli bir dönemde giren ilk madde ve
malzeme tutarları toplamı, o dönemde giren ilk madde ve malzeme
miktarları toplamına bölünerek bir ortalama maliyet hesaplanır.
Üretime sevk edilen ve dönem sonunda elde kalan stoklar bu değer
üzerinden hesaplanır.
Örnek: X işletmesinin kullanmakta olduğu Y hammaddesi ile ilgili

kasım ayı stok hareketleri aşağıdaki gibidir.
Tarih Açıklama Miktar Birim Fiyat
--- Geçen Aydan Devir 1.000 100
05.11 Alış 4.000 120
08.11 Üretime Sevk 3.000 -
12.11 Alış 2.000 125
15.11 Alış 1.000 130
20.11 Üretime Sevk 4.000 -
25.11 Alış 2.000 135
28.11 Üretime Sevk 1.600 - 69
Ortalama Maliyet (Dönemsel)
(1.000 x100) + (4.000 x120) + (2.000 x125) + (1.000 x130) + (2.000 x135)
=
1.000 + 4.000 + 2.000 + 1.000 + 2.000
1.230.000
= = 123YTL
10.000
Üretime Sevk Edilen İ.M.M. Değeri: 8.600 x 123 = 1.057.800

Dönem Sonu Stok: 1.400 x 123 = 172.200
Toplam = 1.230.000
70
Hareketli Ortalama: Her girişte yeni bir ortalama maliyet hesaplanır, bir
sonraki döneme kadar bu maliyet geçerlidir.
Giren Çıkan Kalan

Tarih Açıklama Miktar Birim Tutar Miktar Birim Tutar Miktar Birim Tutar
Fiyat Fiyat Fiyat
--- Geçen Aydan Devir - - - - - - 1.000 100,0 100.000
05.11 Alış 4.000 120,0 480.000 - - - 5.000 116,0 580.000
08.11 Üretime Sevk - - - 3.000 116,0 348.000 2.000 116,0 232.000
12.11 Alış 2.000 125,0 250.000 - - - 4.000 120,5 482.000
15.11 Alış 1.000 130,0 130.000 - - - 5.000 122,4 612.000
20.11 Üretime Sevk - - - 4.000 122,4 489.600 1.000 122,4 122.400
25.11 Alış 2.000 135,0 270.000 - - - 3.000 130,8 392.400
28.11 Üretime Sevk - - - 1.600 130,8 209.280 1.400 130,8 183.120
Toplam 9.000 1.130.000 8.600 1.046.880 1.400 130,8 183.120
Muhasebe Kayıtlarını Yapınız.
71
İlk Giren İlk Çıkar (FIFO)
Giren Çıkan Kalan
Tarih Açıklama Mik. Birim Tutar Mik. Birim Tutar Mik. Birim Tutar
Fiyat Fiyat Fiyat
05.11 Alış 4.000 120,0 480.000 - - - 1.000 100,0 100.000
4.000 120,0 480.000
5.000 580.000
08.11 Üretime Sevk - - - 1.000 100,0 100.000 2.000 120,0 240.000
2.000 120,0 240.000
3.000 340.000
12.11 Alış 2.000 125,0 250.000 - - - 2.000 120,0 240.000
2.000 125,0 250.000
15.11 Alış 1.000 130,0 130.000 - - - 2.000 120,0 240.000
2.000 125,0 250.000
1.000 130,0 130.000
5.000 620.000
20.11 Üretime Sevk - - - 2.000 120,0 240.000 1.000 130,0 130,000
2.000 125,0 250.000
4.000 490.000
25.11 Alış 2.000 135,0 270.000 - - - 1.000 130,0 130,000
2.000 135,0 270,000
3.000 400,000
28.11 Üretime Sevk - - - 1.000 130,0 130.000 1.400 135,0 189.000
600 135,0 81.000
1.600 211.000
Toplam 9.000 1.130.000 8.600 1.041.000 1.400 135,0 189.000
72
Son Giren İlk Çıkar (LIFO)
Giren Çıkan Kalan
Fiyat Fiyat Fiyat
05.11 Alış 4.000 120,0 480.000 - - - 1.000 100,0 100.000
4.000 120,0 480.000
5.000 580.000
08.11 Üretime Sevk - - - 3.000 120,0 360.000 1.000 100,0 100.000
1.000 120,0 120.000
2.000 220.000
12.11 Alış 2.000 125,0 250.000 - - - 1.000 100,0 100.000
1.000 120,0 120.000
2.000 125,0 250.000
4.000 470.000
15.11 Alış 1.000 130,0 130.000 - - - 1.000 100,0 100.000
1.000 120,0 120.000
2.000 125,0 250.000
1.000 130,0 130.000
5.000 600.000
20.11 Üretime Sevk - - - 1.000 130,0 130.000 1.000 100,0 100.000
2.000 125,0 250.000
1.000 120,0 120.000
4.000 500.000
25.11 Alış 2.000 135,0 270.000 1.000 100,0 100.000
2.000 135,0 270.000
3.000 370.000
28.11 Üretime Sevk - - - 1.600 135,0 216.000 1.000 100,0 100.000
400 135,0 54.000
1.400 154.000
Toplam 9.000 1.130.000 8.600 1.076.000 1.000 100,0 100.000
400 135,0 54.000
1.400 154.000 73
Önceki örneğe ek olarak;
Tarih Açıklama Miktar Fiyat
14.11 Satıcıya İade 300 En Son Alışlardan
30.11 Ambara İade 400 En Son Üretime Sevkten
Ambara, gudang
74
Giren Çıkan Kalan
Fiyat Fiyat Fiyat
05.11 Alış 4.000 120,0 480.000 - - - 1.000 100,0 100.000
4.000 120,0 480.000
5.000 580.000
08.11 Üretime Sevk - - - 3.000 120,0 360.000 1.000 100,0 100.000
1.000 120,0 120.000
2.000 220.000
12.11 Alış 2.000 125,0 250.000 - - - 1.000 100,0 100.000
Son Giren İlk Çıkar (LIFO) + İade
1.000 120,0 120.000

2.000 125,0 250.000
4.000 470.000
14.11 Satıcıya İade (300) 125,0 (37.500) 1.000 100,0 100.000
1.000 120,0 120.000
1.700 125,0 212.500
3.700 432.500
15.11 Alış 1.000 130,0 130.000 - - - 1.000 100,0 100.000
1.000 120,0 120.000
1.700 125,0 212.500
1.000 130,0 130.000
4.700 562.500
20.11 Üretime Sevk - - - 1.000 130,0 130.000 700 100,0 70.000
1.700 125,0 212.500
1.000 120,0 120.000
İade İşlemlerinin Muhasebe Kayıtlarını Yapınız. 300 100,0 30.000
4.000 492.500
25.11 Alış 2.000 135,0 270.000 700 100,0 70.000
2.000 135,0 270.000
2.700 340.000
28.11 Üretime Sevk - - - 1.600 135,0 216.000 700 100,0 70.000
400 135,0 54.000
1.100 134.000
30.11 Ambara İade - - - (400) 135,0 (54.000) 700 100,0 70.000
800 135,0 108.000
1.500 178.000
Toplam 9.000 1.130.000 8.600 1.076.000 1.500
75
178.000
Örnek: İşletme KDV dahil 354.000 TL değerinde DİMM ve KDV dahil
47.200 TL değerinde yardımcı madde ve malzeme almış bedelin yarısı
için senet düzenlenmiş yarısı için çek ciro edilmiştir.
--------------------------------------------------------------- / --------------------------------------------------------------------------
150 İLK MADDE VE MALZEME 340.000
DİMM: 300.000
END MLZ: 40.000 61.200
191 İNDİRİLECEK KDV
101 ALINAN ÇEKLER 200.600
321 BORÇ SENETLERİ 200.600
--------------------------------------------------------------- / --------------------------------------------------------------------------
76
Daha önce alınan 250.000 TL değerindeki DİMM üretimde kullanılmıştır.
7/A ve 7/B seçeneklerine göre yevmiye kayıtlarını yapınız.
--------------------------------------------------------------- / --------------------------------------------------------------------------
710 DİREKT İLK MADDE VE MALZ. GİD. 250.000
DİMM: 250.000
--------------------------------------------------------------- / --------------------------------------------------------------------------
7/A
--------------------------------------------------------------- / --------------------------------------------------------------------------
790 İLK MADDE VE MALZ. GİD. 250.000
Direkt:250.000
DİMM: 250.000
--------------------------------------------------------------- / --------------------------------------------------------------------------
7/B
77
Daha önce alınan 25.000 TL değerindeki yardımcı madde ve malzemenin
tüketildiği tespit edilmiştir.
7/A ve 7/B seçeneklerine göre yevmiye kayıtlarını yapınız.
--------------------------------------------------------------- / --------------------------------------------------------------------------
730 GENEL ÜRETİM GİD. 25.000
END MLZ: 25.000
--------------------------------------------------------------- / --------------------------------------------------------------------------
7/A
--------------------------------------------------------------- / --------------------------------------------------------------------------
790 İLK MADDE VE MAZLEME 25.000
Endirekt:25.000
END MLZ: 25.000
--------------------------------------------------------------- / --------------------------------------------------------------------------
7/B
78
İŞÇİLİK GİDERLERİ
• İşçilik üretim için harcanan insan emeğinin parasal

tutarıdır.
• Özellikleri
1. Saklanması, stoklanması ve biriktirilmesi mümkün olmayan bir
giderdir.
2. Saatlik, günlük, aylık ücretlere sosyal mevzuat ve toplu sözleşme
hükümlerine göre ilaveler yapılabilmektedir.
3. İşçilik giderleri tüm maliyetleri etkileyen aktif karakterli bir
giderdir.(İşçinin tutumuna göre diğer giderler artar/azalır.)
4. İşçilere ödenen ücret işveren için bir gider özelliği taşırken işçi için
gelir niteliğindedir. Bu gelir üzerinden yapılacak kesintiler,
işverene ek sorumluluklar yükler. 79
İŞÇİLİKLER
Direkt İşçilik: Üretim bölümlerinde Endirekt İşçilik : Direkt işçilik giderleri

çalışan ve fiilen üretimi dışında kalan ve üretilen mamullere
gerçekleştiren ve üretilen mamullere doğrudan yüklenemeyen üretimle
doğrudan yüklenebilen giderlerdir. ilgili tüm işçiliklerdir.
720 DİREKT İŞÇİLİK GİDERLERİ 730 GENEL ÜRETİM GİDERLERİ

791 İŞÇİ ÜCRET VE GİDERLERİ 791 İŞÇİ ÜCRET VE GİDERLERİ
80
İŞÇİLİKLERİN İZLENMESİ:
•İşçinin işyerinde geçirdiği zaman tespit edilir.
•İşçinin işyerinde hangi işte ne kadar çalıştığı tespit edilir.
İŞÇİ PUANTAJ (ÇALIŞMA) KARTI
İşçinin Adı: Kart No:
Gider Yeri: Hafta:
Üretim Yan İşler Boş Zaman
Yaptığı İşler Başlama Bitiş Süre Başlama Bitiş Süre Başlama Bitiş Süre
PAZARTESİ
SALI
ÇARŞAMBA
81
ÜCRET SİSTEMİ
1. Zaman Esasına Göre Ücret Sistemi

2. Akord (Parça Başına Göre) Ücret Sistemi
• Para Akordu
• Zaman Akordu
• Grup Akordu
3. Primli Ücret Sistemleri
• Taylor
• Halsey
• Bedaux
• Rowan
4. Diğer Sistemler
• Kâra katılma
82
• İkramiyeler
Çıplak Ücret: İşçinin emeği karşılığı hakkettiği ücret.
Giydirilmiş Ücret: Yemek yardımı gibi yardımların ilave edildiği ücret.
Brüt Ücret: Vergiye konu olan ücret.(Sosyal kesintiler dahil)
Net Brüt Ücret: Kesintiler yapıldıktan sonra kalan ücret.
Zaman Esasına Göre Ücret Sistemi: Ödenecek ücret
hesaplanmasında işçinin işletmede geçirdiği süre (Gün, ay, saat vb.)
esas alındığı ücret sistemidir.
ÖRNEK: 1 işçi normal şartlarda 1 saatte 2 adet mamul üretmektedir. 8
saatlik bir çalışmanın sonucunda
a) 16 birim
b) 14 birim ürettiği ve işçiye 12,00 TL günlük ücret ödenirse birim işçilik ne
olur?
Günlük Ücret Ür.Miktarı Birim İşç.Maliyeti

a) 12,00 TL 16 br 0,75
b) 12,00 TL 14 br 0,86 83
Akord Ücret Sistemi: Sistemde işletmede geçen zaman değil
üretilen miktar önemlidir.
•Kalite düşer.
•Hammadde israfına neden olur.
•İş kazası riski artar.
•İşçilik maliyeti sabittir.
•Verimlilik artışına sebep olabilir.
Para Akordu: Üretilen mamul başına bir ücret tespit edilir. Alınacak
ücret üretim miktarıyla birim akord değeri olarak da nitelendirilen bu
ücret çarpımı sonucu bulunur.
ÖRNEK: 1 birimi 1,20 TL ile bir işçi günde 24 adet, haftada 130
adet, ayda 520 adet üretmesi durumunda alacağı ücreti bulunuz.
Günlük Ücret: 24 x 1,20 = 28,80 TL

Haftalık Ücret: 130 x 1,20 = 156,00 TL
Aylık Ücret: 520 x 1,20 = 624,00 TL 84
Zaman Akordu:Bu yöntemde ilk olarak mamulün üretimi için
gerekli olan akort zamanı başına akort faktörü bulunur. İkinci olarak
akort zamanı, akort faktörü ve üretim miktarı çarpılarak akort ücreti
bulunur.
Normal Saat Ücreti + (Normal Saat Ücreti + Akord Zam Oranı
Akort Faktörü =
60
Günlük Ücret = Akort Faktörü x Akort Zamanı x Günlük Üretim
Bir işçinin saat ücreti 2,80 TL’dir. İşletmede uygulanan akort zam oranı
%20’dir. Bir mamul yarım saatte üretilmektedir. 8 saatlik bir çalışmanın
sonucunda işçi 18 br mamul üretmiştir. İşçinin alacağı günlük ücreti
hesaplayınız.
2,80 + (2,80 x0,20)
Akort Faktörü = = 0,056YTL / dakika
60 Tinggal 2,8 * 1,2 * total jam yang seharusnya 8 malah jadi 9
= 2,80 x1,20 = 3,36YTL / saat
Normalnya 8 jam 16 pcs, tapi
malah terbuat 18 pcs.
Günlük Ücret: 0,056 x 30 dak. x 18 = 30,24 TL Jadi 2 pcs ini yang setara 9 jam
Günlük Ücret: 3,36 x 0,5 saat x 18 = 30,24 TL 85

Asgari Ücretin Garanti Edilmesi
Üretim için gerekli zaman = 18 x 0.5 = 9 saat
Çalışılan zaman = 8 saat
Tasarruf edilen zaman = 1 saat
Garanti edilen asgari ücret = 8 x 2,80 = 22.40 TL
Tasarruf edilen zamanın zamlı ücreti = 2,80 x 1,20 = 3,36 TL
Toplam = 25,76 TL
86
Grup Akordu: Üretim işleminin birden fazla işçi tarafından
gerçekleşmesi durumunda uygulanan ücret sistemidir.
Örnek: Bir mamul üretimini grup halinde gerçekleştiren 5 işçinin
çalışma süreleri ve normal saat ücretleri aşağıdaki gibidir.
Yarım saatte bir mamul üretilmektedirler. İşçiler 8 saatte 18 br mamul
üretmişlerdir.
Akort zam oranı % 20’dir.
Herbir işçinin alacağı günlük akort ücreti hesaplayınız.
İŞÇİ Çalışılan Saat

Saat Ücreti
A 8 1,50
B 7 2,00
C 9 1,65
D 10 1,80
E 6 1,70
87
İŞÇİ Çalışılan Saat Normal Günlük Dağ. Günlük
Ücret Fakt. Akort Ücret
Saat Ücreti
4
A 8 1,50 8 x 1,50 = 12,00 x 1,35293 16,24
B 7 2,00 7 x 2,00 = 14,00 x 1,35293 18,94
C 9 1,65 9 x 1,65 = 14,85 x 1,35293 20,09
D 10 1,80 x 1,35293 24,35
10 x 1,85 = 18,00
E 6 1,70 x 1,35293 13,80
6 x 1,70 = 10,20
8,65 69,05 93,42
1
Akort Faktörü = 8,65 + (8,65 x 0.20) = 10,38 TL
2 Toplam Günlük Ücret = 10,38 x 0,5 x 18 = 93,42 TL Total upah yang dibayar ke semua
pegawai setelah ada "zam"
Her bir işçinin alacağı günlük ücret için dağıtım faktörü
hesaplanır.
93,42
3 Dağıtım Faktörü: = 1,35293 Tingkat distribrusi
69,05
Asgari ücretin garanti edilmesi
Üretim için gerekli zaman = 18 x 0,5 = 9 saat
A işçisi çalışma zamanı = 8 saat
Tasarruf edilen zaman = 1 saat 88
Tasarruf edilen zaman için zamlı ücret her işçi için ayrı ayrı hesaplanır.
PRİMLİ ÜCRET SİSTEMLERİ
Primli ücret sistemlerinde esas prim üretim artışına
ya da zaman tasarrufuna verilmekle beraber, ilk madde ve
malzemelerden tasarruf veya makineleri iyi kullanma gibi
özel amaçlı primler verilebilmektedir.
DİĞER SİSTEMLER
İkramiye: Toplu sözleşme vs. sonucu ekstra
ödemeler yapılmaktadır.
Kâra katılmalar: Karın personele temettü şeklinde
dağıtılması. (Sahiplik duygusu kazandırır.)
89
ASGARİ GEÇİM İNDİRİMİ
• Ücretin elde edildiği yılın başında geçerli
olan 16 yaşından büyük sanayi kesiminde
çalışan kişilere uygulanan asgari ücretin
yıllık brüt tutarının;
• Kendisi için %50 si
• Çalışmayan eşi için %10
• Çocukların her biri için ayrı ayrı olmak
üzere ilk iki çocuk için %7.5’ i diğer
çocuklar için %5’ i dir.
Nilainya tergantung pada Hukum yang berlaku 90
Örnek Bay A evli olup eşi çalışmamakta ve eşinin herhangi
bir geliri yoktur. Bay A nın 4 çocuğu vardır ve l8 yaşından
küçüktürler. Asgari ücret 1.1.2008 den itibaren 600 TL
kabul edilirse yıllık brüt tutarı 600x12=7200 TL dir. Bu
durumda;
Asgari geçim indirimi tutarı:
Kendisi için: 7.200x0.5=3.600 TL
Eşi için :7.200x0.10= 720 TL
İlk İki çocuk için: 7.200x0,075=540x2=1.080 TL
Diğer iki çocuk için:7.200x0.05=360x2= 720 TL dir.
TOPLAM 6.120 TL dir.
Asgari geçim indirim tutarı= 6.120x0.15 = 918 TL olup
2010 yılında ödenecek vergiden indirilecektir.
Aylık 76,5 TL asgari geçim indirimi 91
Brüt ücreti 1.500 TL, evli, iki çocuklu, eşi çalışmayan bir
üretim işçisinin bordrosu:
(Tehlike derecesi:2, Asgari Ücret: 660TL)
660x12=7920
Kendisi :7920x0,50 =3.960
Eşi :7920x0,10 = 792
İki Çocuk :7920x0,075x2 =1.180
Toplam: 5.932
5932x0,15=890 Aylık:890/12=74TL
Tehlike derecesi, bisa memengaruhi brut ücreti tapi sedang tidak dibahas
92
BRÜT ÜCRETTEN NET ÜCRETİN HESAPLANMASI VE
MUHASEBELEŞTİRİLMESİ
BRÜT ÜCRET = 1.500,00 TL
SSK işveren(%19 +İşyeri TD/2) %20,5 = 300,00 TL 1500 * 0,205
İŞSİZLİK işv.(%2) = 30,00 TL 1500 * 0,02
SSK işçi (%14) = 210,00 TL
İŞSİZLİK işçi(%1) = 15,00 TL
DAMGA VERG.(%0,6) = 9,00 TL
GELİR VERG.(%15) = 191,00 TL
Asgari Geçim İndirimi = (74,00) TL
Net Vergi = 117,00 TL
NET ÜCRET = 1.149 TL 1500 - 341 (Coklat)
Coklat, kesintiler
Hijau, buat si produsen
SSK İşveren Payı muhasebeleştirilmesinde 2 yol vardır.

I.) Kök ücret ne ise SSK işveren payı da onun gibi nitelendirilir.
II.) SSK işveren primi bir emeğin karşılığı değil mevzuat gereği bir zorunluluk
olması dolayısıyla işçi direkt işçi olmasına rağmen bunun SSK işveren payı
endirekt işçilik olarak nitelendirilir. 93
SSK itu nama dulu dari SGK
791 DİREKT
720 İŞÇİLİKVE
İŞÇİ ÜCRET GİDERLERİ
GİDERLERİ (7/B) 1.830,00
Esas Ücret 1.500,00
SSK işv 300,00
7B İşsizlik işv 30,00
360 ÖDENECEK VERGİ FON 200,00
Gelir V. 117,00
Damga V. 9,00
Asgari Geçim İndirimi 74,00 555,00
I.YOL
361 SOSYAL GÜV. KESİNTİLERİ

SSK İşv + İşç 510
İşsizlik 45 1.075,00
335 PERSONELE BORÇLAR

Gelir V. 117,00
Damga V. 9,00
Asgari Geçim İndirimi 74,00
100 KASA 126,00

335 PERSONELE BORÇLAR 74,00
335 PERSONELE BORÇLAR 1.149,00
100 KASA 1.149,00
94
720 DİREKT İŞÇİLİK GİDERLERİ 1.500,00
730 GENEL ÜRETİM GİDERLERİ 330,00
SSK işv 300,00
İşsizlik işv 30,00
Gelir V. 117,00
Damga V. 9,00
II.YOL


Gelir V. 117,00
Damga V. 9,00
100 KASA 126,00

100 KASA 1.149,00
95
791 GENEL
730 ÜRETİMVE
İŞÇİ ÜCRET GİDERLERİ
GİDERLERİ (7/B) 1.830,00
SSK işv 300,00
İşsizlik işv 30,00
Gelir V. 117,00
Damga V. 9,00
İşçi endirekt ise

Gelir V. 117,00
Damga V. 9,00
100 KASA 126,00

100 KASA 1.149,00
96
BOŞA GEÇEN İŞÇİLİKLERİN MUHASEBELEŞTİRİLMESİ
1. Tesis ve makinelerin arızalanması, hammadde ve malzemenin zamanında

üretime verilmemesi, yardımcı hizmetlerin eksikliği, alet eksikliği, iş
talimatındaki eksiklikler vb. nedenler işletmenin önleyebileceği engellerdir.
Eğer işçinin boşa geçen zamanı bu nedenlerden dolayı ortaya çıkmış ise boşa
geçen zamanın ücreti DİREKT İŞÇİLİK GİDERLERİNE değil GENEL ÜRETİM
GİDERLERİNE atılır.
2. Boşa geçen zamanın nedeni elektrik kesintisi, deprem, grev vb. işletmenin
elinde olmayan nedenler ise bu durumda boşa geçen zamanın ücreti
ÇALIŞMAYAN KISIM GİDER ve ZARARLARI hesabıyla doğrudan sonuç
hesabına aktarılır.
97
ÖRNEK: Ahmet ÇALIŞKAN adlı işçi X işletmesinde 2,00 TL saat ücreti
ile çalışmaktadır. İşçi 8 saat ve toplam 26 işgünü olan bir ay
içerisinde bir üretim departmanında çalışmıştır.
Ay sonunda yapılan incelemede
a) İşçinin makinenin normal bakım ve onarımı için 5 saatini boşa
geçirdiği
b) İşçinin elektrik kesintisi sebebiyle 8 saatini boşa geçirdiği
anlaşılmıştır. Muhasebe kayıtlarını yapınız.
a)
Normal ücret: 8 x 2,00 x 26 = 416,00
Boşa geçen: 5 x 2,00 = 10,00
a)
720 DİREKT İŞÇİLİK GİDERLERİ 406,00
360 361 335 416,00
98
b)
Normal ücret: 8 x 2,00 x 26 = 416,00
Boşa geçen: 8 x 2,00 = 16,00
b)
680 ÇALIŞMAYAN KISIM GİDER VE ZARARLARI 16,00
360 361 335 416,00
99
FAZLA MESAİ ÖDEMELERİNİN MUHASEBELEŞTİRİLMESİ
1) Özel sipariş dolayısıyla ve siparişi veren fazla mesai ödemesine

ilişkin primi ödemeyi kabul ediyor ise; DİREKT İŞÇİLİK
GİDERLERİ hesabına atılır.
2) Eğer fazla mesai bir kapasite yetersizliği sebebiyle yapılmış ise bu
durumda fazla mesai için ödenen prim GENEL ÜRETİM
GİDERLERİ aracılığıyla maliyete bindirilir.
ÖRNEK: Bir üretim işletmesinde 5 işçi aynı üretim departmanında
çalışmaktadır. Ve bunların her birine 2,00 TL saat ücreti
ödenmektedir. İşçiler günde 8 saat üzerinden 5 gün çalışmaktadır.
İşletmede fazla mesai prim ödemeleri %50’dir. Bir haftalık çalışmanın
sonunda
a) Kapasite yetersizliği nedeniyle işçilerin 10’ar saat fazla mesai
yaptıkları,
b) Özel bir siparişin yetiştirilmesi sebebiyle 12’şer saat fazla mesai
yaptıkları varsayımında, gerekli muhasebe kayıtlarını yapınız.
100
Normal ücret: 8 x 2,00 x 5 işçi x 5 gün = 400,00
Normal ücret (Fazla Mesai): 10 x 2,00 x 5 işçi = 100,00
Fazla mesai primi: 100 x 0,5 = 50,00
Toplam = 550,00
a)
360 361 335 550,00
101
Normal ücret: 8 x 2,00 x 5 işçi x 5 gün = 400,00
Normal ücret (Fazla Mesai): 12 x 2,00 x 5 işçi = 120,00
Fazla mesai primi: 120 x 0,5 = 60,00
Toplam = 580,00
a)
360 361 335 580,00
102
İZİN İKRAMİYE VE TATİL ÖDEMELERİNİN MUHASEBELEŞTİRİLMESİ
3 yol vardır.
Yıl içerisinde düzenli dağılım göstermezler. Belli aylarda yoğunlaşır. İşçilere ödenen yıllık izin, tatil ve
ikramiye ödemeleri
1) Ödendikleri ayda gider yazılır. En ideal yöntem budur.
Örnek: işçilere Nisan ve Ekim aylarında olmak üzere birer aylıkları tutarında ikramiye ödenmektedir.
Nisan ayında 7.000 TL, Ekim ayında 7.200 TL ikramiye ödemesi yapılmıştır.
---------------------------------------------------------------Nisan----------------------------------------------------------------------
730 GENEL ÜRETİM GİDERLERİ 7.000

360,361,100 İLGİLİ HESAPLAR 7.000
--------------------------------------------------------------- / --------------------------------------------------------------------------
---------------------------------------------------------------Ekim----------------------------------------------------------------------
--------------------------------------------------------------- / --------------------------------------------------------------------------
103
Dicicil 6 Bulan wkwk
2) Ödendikleri aydan bir sonraki ödeme ayına kadar paylaştırılma yöntemi
---------------------------------------------------------------Nisan----------------------------------------------------------------------
180 GEL. AYA AİT GİDERLER 5.833
--------------------------------------------------------------- / --------------------------------------------------------------------------
---------------------------------------------------------------Mayıs --------------------------------------------------------------------
--------------------------------------------------------------- / --------------------------------------------------------------------------
---------------------------------------------------------------Haziran-----------------------------------------------------------------
--------------------------------------------------------------- / --------------------------------------------------------------------------
Temmuz, Ağustos ve Eylül aylarında aynı kayıtlar yapılır.
104
---------------------------------------------------------------Ekim---------------------------------------------------------------------
--------------------------------------------------------------- / --------------------------------------------------------------------------
---------------------------------------------------------------Kasım --------------------------------------------------------------------
--------------------------------------------------------------- / --------------------------------------------------------------------------
Aralık ayı ve Mart ayı arasında aynı kayıtlar yapılır.
3) Yılbaşında o yıl boyunca ödenecek yıllık izin tatil ve ikramiye giderleri tahmin edilir, tahmini tutar her aya
eşit olarak bölünerek gider yazılır, fiili ödeme yapılınca öncelikle ayrılan karşılıktan karşılanır ve yıl sonunda
fiili tutarla, tahmin yoluyla maliyete yüklenen arasında fark varsa bu fark dönem sonu yarı mamul, mamul ve
satılan mamul maliyetine paylaştırılır.
Örnek: İşletme bir yıl boyunca ödeyeceği izin ve ikramiye giderlerini 12.000 TL olarak tahmin etmiştir. Nisan
ayında 7.000 ve Ekim ayında 7.200 TL ödemede bulunmuştur.
---------------------------------------------------------------Ocak --------------------------------------------------------------------
373 MALİYET GİDERLERİ KARŞILIĞI 1.000
--------------------------------------------------------------- / --------------------------------------------------------------------------
---------------------------------------------------------------Şubat --------------------------------------------------------------------
Sınavda sormaz der
--------------------------------------------------------------- / --------------------------------------------------------------------------
---------------------------------------------------------------Mart --------------------------------------------------------------------
--------------------------------------------------------------- / --------------------------------------------------------------------------
105
---------------------------------------------------------------Nisan--------------------------------------------------------------------
180 GELECEK AYLARA AİT GİDERLER 3.000
100 KASA 7.000
--------------------------------------------------------------- / --------------------------------------------------------------------------
---------------------------------------------------------------Mayıs -------------------------------------------------------------------
180 GELECEK AYLARA AİT GİDERLER 1.000
--------------------------------------------------------------- / --------------------------------------------------------------------------
Haziran ve Temmuz aylarında aynı kayıt yapılır.
106
Senioritas Pesangon?
Kıdem Tazminatlarının Muhasebeleştirilmesi
İşletmelerde işçilere ödenecek kıdem tazminatı yıllık olarak bütçelenir. Bütçelenen kıdem
tazminatının bir aya düşen payı her ay karşılık hesabı kullanılarak genel üretim giderleri
aracılığıyla mamul maliyetine yansıtılır.
Mamul maliyetine yansıtılan bu kıdem tazminatı ödeme yapılıncaya kadar kanunen kabul
edilmeyen gider hükmündedir. Ödeme yapıldığında karşılık hesabından düşülür ve kanunen
kabul edilmeyen gider ödeme tutarı kadar azaltılır.
Örnek: İşletme 2007 yılı başında, o yıl için işçilerin hak kazanacakları kıdem tazminatı tutarını
3.120.000 TL olarak bütçelemiştir. 2007 yılı sonunda Ali YORGUN emekliye ayrılmaya karar
vermiş ve bu işçiye 850.000 TL kıdem tazminatı ödenmiştir.
---------------------------------------------------------------Ocak--------------------------------------------------------------------
472 KIDEM TAZMİNATI KARŞILIĞI 260.000
--------------------------------------------------------------- / --------------------------------------------------------------------------
3.120.000 / 12 = 260.000
Ş, M, N, M, H, T, A, E, E, K VE Aralık aylarında aynı kayıt tekrarlanacak.
Pas lagi ditabung
---------------------------------------------------------------Ocak--------------------------------------------------------------------
900 KAN. KABUL. EDİLMEYEN GİDERLER 260.000
KARŞILIĞI
--------------------------------------------------------------- / --------------------------------------------------------------------------
Ş, M, N, M, H, T, A, E, E, K VE Aralık aylarında aynı kayıt tekrarlanacak.
107
Pas diambil
---------------------------------------------------------------Aralık -------------------------------------------------------------------
--------------------------------------------------------------- / --------------------------------------------------------------------------
---------------------------------------------------------------Aralık -------------------------------------------------------------------
100 KASA 850.000
--------------------------------------------------------------- / --------------------------------------------------------------------------
---------------------------------------------------------------Ocak--------------------------------------------------------------------
KARŞILIĞI
--------------------------------------------------------------- / --------------------------------------------------------------------------
108
Genel Üretim Giderleri
Direkt hammadde ve işçilik dışında kalan üretimle
ilgili tüm giderlerdir. (Endirekt malzeme, endirekt
işçilik, üretimde kullanılan makine demirbaş ve diğer
maddi duran varlıkların amortismanları, enerji
giderleri vb)
109
Endirekt malzeme
Yardımcı malzeme, işletme malzemesi
Endirekt işçilik
Ustabaşı, bekçi, SSK işveren, izin ikramiye tatil ücretleri, boşa geçen
zaman işçilikleri fazla mesai primleri, kıdem tazminatları, bakım onarım
işçilikleri, güvenlik vb.
Üretimde kullanılan Makine demirbaş ve diğer maddi duran varlıkların;
-amortismanı,
-Kirası,
-Sigortası,
-Vergisi.
Enerji giderleri,elektrik, buhar, doğalgaz, kömür, akaryakıt, aydınlatma,
ısıtma, havalandırma giderleri, bakım onarım giderleri, sosyal giderler,
yemekhane, revir spor tesisleri, dinlenme yerleri kreş vs. tümü genel
üretim giderleri kapsamındadır.
110
Genel Üretim Giderlerinin Özellikleri;
1. Birbirinden farklı özellikte birçok üretim maliyetinden oluşur.
2. GÜG ile mamuller arasında direkt ilişki kurulamadığından bunların
mamullere yüklenmesinde değişik yükleme ölçüleri(anahtarları) kullanılır.
3. GÜG bütün yıl boyunca düzenli dağılım göstermezler.
4. Bazı GÜG toplam tutarının ne kadar olduğu ancak yıl sonunda tespit
edilebilmektedir. Maliyet hesaplamak için yıl sonu beklenemeyeceğinden
bu tür giderler mamullere bütçeler yoluyla yüklenmektedir.
Genel Üretim Giderleri, GÜG
111
Gider Yeri: Maliyet giderleri ve bu giderlerle ilgili üretim işlemlerinin
ayrıldığı/toplandığı yerlerdir.
Yararları:
1. Aynı gider yerine ilişkin giderlerin, ilgili gider yerleri itibariyle
toplanmasını sağlamak.
2. Giderlerin gide yerleri itibariyle kontrolünü sağlamak(israfı önlemek)
3. Giderlerin gider yerleri itibariyle planlanmasını ve bütçelenmesini
sağlamak
4. Gider yerinde üretimi gerçekleştirilen mamul ya da yarı mamullerin
maliyetinin hesaplanmasına yardımcı olmak,
5. Gider yerinden sorumlu olarak çalışan kimselere giderlerin oluşumu
açısından sorumluluk yüklemek.
Kısacası giderlerin gider yerlerinde toplanmasıyla maliyet

muhasebesinin amaçları doğrultusunda bir muhasebe işlemi
gerçekleştirmiş oluruz. 112
Tekdüzen Hesap Planındaki Sınıflandırmaya Göre Gider Yerleri
Esas Üretim Gider Yerleri
Üretim işletmesinin asıl faaliyet konusu olan mamul/hizmetlerin fiilen üretildikleri
yerlerdir. Örneğin konfeksiyon işletmesinde; kumaş kesimi, dikim, ütüleme ve
paketleme gibi.
Yardımcı Üretim Gider Yerleri

İşletmenin esas faaliyet konusu olan mamullerin üretilmediği, ancak üretimin
kesiksiz sürmesi için üretimin yapıldığı gider yerleridir.(kazan dairesi, elektrik
üretim birimi)
Yardımcı Hizmet Gider Yerleri

Üretim işletmesinin asıl faaliyet konusu olan mamul/hizmetlerin üretilmediği ve
mamul üretimiyle doğrudan ilişkisi olmayan ancak üretimin kesiksiz sürmesini
sağlamaya yarayan gider yerleridir. Bakım onarım, kalite kontrol, yemekhane vs.
113
Üretim Yerleri Yönetimi Gider Yerleri
Üretimden sorumlu teknik elemanların ve müdürlerin ofislerinin bulunduğu gider
yerleridir. Planlama bölümü, Teknik Genel Müdür Yardımcısı, Üretim Ofisi vs.
Yatırım Gider Yerleri

İşletmenin hali hazırda yapımı devam eden ve aktifleştiremediği yatırımların
incelendiği gider yeridir. Depo inşaatı, press makinesi yapımı, asansör yapımı
vs.
Ar-ge Gider Yerleri
Yeni bir ürün veya mevcut bir ürünün geliştirilmesi çabalarının yapıldığı gider
yerleridir. Kimya lab., Süt ve yoğurt üretimi yapan bir işletmenin meyveli yoğurt
veya peynir üretimine hazırlık denemeleri, üretilen yoğurtların dayanma süresinin
uzatılması çalışmaları.
Pazarlama, Satış Dağıtım Gider Yerleri
Üretilen mamul/hizmetlerin pazarlama işlemlerinin takip edildiği gider yeridir. Ege
Bölgesi satış ofisi vs.
114
Genel Yönetim Gider Yerleri
Üst düzey yöneticilerin ofislerinin olduğu gider yeridir.(GM sekretaryası, İnsan
Kaynakları, Muhasebe vb.)
Finansman Gider Yerleri

İşletmenin finansal faaliyetlerinin takip edildiği gider yeridir.
Gider Yeri Ayrımında Dikkat Edilecek Hususlar

1. Üretim işlemlerinin homojen olması
2. Sorumluluk alanlarının belirlenmesi
3. Üretimin yer olarak dağılışı
4. Pratiklik ve uygulanabilir olması
5. Yönetimin talebinin olması
115
7B
Gider Çeşitleri
790 İlk madde ve malzeme
791 İşçi ücret ve giderleri
792 Memur ücret ve giderleri
793 Dışarıdan sağlanan fayda ve hizmetler
794 Çeşitli giderler
795 Vergi resim ve harçlar
796 Amortisman ve tükenme payları
797 Finansman giderleri
116
GENEL ÜRETİM GİDERLERİ
Mamuller Gider Yerleri
Bütün GÜG endirekttir. Direkt Endirekt
117
GÜG Dağıtım Ölçüleri
Fabrika Binası Amortismanı, kirası, sigortası m2, alan ölçüsü
Isıtma giderleri m3,hacim
Aydınlatma giderleri Lamba sayısı
Enerji giderleri Kurulu güç, sayaç, (KW/saat)
Bakım onarım giderleri Bakım Onarım Saati
Sosyal Giderler
İşçi sayısı
Yemekhane
118
GÜG Mamullere Yüklenmesi
I. Aşama: Giderlerin gider yerlerine dağıtılması(1. dağıtım)

II. Aşama: Yardımcı gider merkezlerinde toplanan giderlerin esas üretim
gider merkezlerine dağıtılması (2. dağıtım)
III. Aşama: Esas üretim gider yerlerinde toplanan giderlerin üretilen
mamullere yüklenmesi (3. dağıtım)
1. DAĞITIM
Gider yerleri itibariyle direkt olan giderler, ilgili gider yerlerine doğrudan
yüklenirken, gider yerleri itibariyle endirekt olan giderler ilgili gider yerlerine
dağıtım ölçüsü yardımıyla dağıtılır.
119
Gider Yeri Toplam Dağıtım Esas Üretim Gider Yerleri Yardımcı Gider Yerleri Giderleri Dağ. Gid. Yer.
Gider Ölçüsü
Doğrama Montaj Boyama Enerji Bakım Onarım ARGE PAZ. YÖN.
Gider Çeşidi
0. İlk Madde ve Malzeme 100.000 20.000 15.000 14.000 3.000 2.000 5.000 13.000 18.000 10.000
1. İşçi Ücret ve Giderleri

2. Memur Ücret ve Giderleri
3. Dışarıdan Sağlanan Fayda
ve Hizmetler
4. Çeşitli Giderler Genel Muhasebe
5.Vergi Resim ve Harçlar
6. Amortisman ve Tükenme
Payları
7. Finansman Giderleri
I. DAĞITIM TOPLAMI
----------------------------------------------------------- / --------------------------------------------------------------------------
750 ARGE GİDERLERİ 13.000
760 PAZARLAMA S.D. GİDERLERİ 18.000
770 GENEL YÖNETİM GİDERLERİ 10.000
----------------------------------------------------------- / --------------------------------------------------------------------------
120
Doğrama, montaj, boyama esas üretim gider yerleri ve enerji, bakım onarım, yemekhane yardımcı
gider yerleri bulunan bir üretim işletmesinde gider yerleri itibariyle direkt olan giderler aşağıdaki
gibidir.
Gider yerleri End. Malzeme Makine Amortism. End.İşçilik
Doğrama 800.000 700.000 600.000
Montaj 900.000 800.000 700.000
Boyama 1.000.000 900.000 800.000
Enerji 400.000 700.000 400.000
Bakım Onarım 300.000 200.000 300.000
Yemekhane 500.000 400.000 500.000
•Gider yerleri itibariyle endirekt olan giderlerin toplamları ve dağıtım ölçüleri aşağıdaki gibidir.
Gider Çeşitleri Toplamı Dağıtım Ölçüsü
Dışarıdan Sağlanan Fayda ve Hizmetler
-Personel Taşıma 3.000.000 İşçi sayısı
Çeşitli Giderler
-Isıtma Giderleri 4.000.000 Radyatör sayısı Rady. Sayısı
Vergi Resim ve Harçlar
-Bina vergisi 2.000.000 m2 Burada herhangi bir hesaplama yoktur
•Endirekt giderlerin dağıtımında kullanılacak anahtarların gider yerleri itibariyle dağılımı şöyledir.
Gider yerleri İşçi Sayısı Rady.Sayısı m2
Doğrama 355 650 12.000
Montaj 350 750 17.000
Boyama 250 500 10.000
Enerji 20 40 400
Bakım Onarım 15 25 250
Yemekhane 10 35 350
Toplam: 1.000 2.000 40.000
121
1. Dağıtımı nasıl oluştur, potensi ujian
Gider Yeri Toplam Dağıtım Esas Üretim Gider Yerleri Yardımcı Gider Yerleri
Gider Ölçüsü
Doğrama Montaj Boyama Enerji Bakım Yemek
Gider Çeşidi Onarı hane
0. İlk Madde ve Malzeme

-Endirekt Madde ve Malzeme 3.900.000 Direkt 800.000 900.000 1.000.000 400.000 300.000 500.000
1. İşçi Ücret ve Giderleri 3.300.000 Direkt 600.000 700.000 800.000 400.000 300.000 500.000
3. Dışarıdan Sağlanan Fayda ve

Hizmetler 3.000.000 İşçi Sayısı 1.065.000 1.050.000 750.000 60.000 45.000 30.000
-Personel Taşıma
4. Çeşitli Giderler 4.000.000 Rady.Sayısı 1.300.000 1.500.000 1.000.000 80.000 50.000 70.000
-Isıtma Giderleri
5.Vergi Resim ve Harçlar 2.000.000 Metrekare 600.000 850.000 500.000 20.000 12.500 17.500
Bina Vergisi
Payları
- Makine Amortismanı 3.700.000 Direkt 700.000 800.000 900.000 700.000 200.000 400.000
I. DAĞITIM TOPLAMI 19.900.000 5.065.000 5.800.000 4.950.000 1.660.000 907.500 1.517.500
Endirekt olan giderlerden personel taşıma gideri gider yerlerine dağıtılırken kullanılan dağıtım oranı şöyle hesaplanır:
3.000.000
Dağıtım Oranı = = 3.000YTL veya
1.000
355 20
Doğ . : 355 x3.000 = 1.065.000 Doğ. : x3.000.000 = 1.065.000 En. : x3.000.000 = 60.000
1.000 1.000
Mon. : 350 x3.000 = 1.050.000
350 15
Boy. : 250 x3.000 = 750.000 Mon. : x3.000.000 = 1.050.000 B.On. : x3.000.000 = 45.000
1.000 1.000
En. : 20 x3.000 = 60.000 250 10
Boy. : x3.000.000 = 750.000 Yem. : x3.000.000 = 30.000
B.On. : 15 x3.000 = 45.000 1.000 1.000
Yem. : 10 x3.000 = 30.000
122
2. dağıtımı
İkinci Dağıtımda kullanılacak dağıtım ölçülerinin gider yerleri itibariyle dağılımı aşağıdaki gibidir:
Gider yerleri İşçi Sayısı. D.Ona.Sa. KW.
Doğrama 355 500 18.000
Montaj 350 700 10.000
Boyama 250 800 12.000
Enerji 20 300 2.000
955 2.000 40.000
Bakım Onarım 15 40 3.000
Yemekhane 10 60 5.000
Toplam: 1.000 2.400 50.000
II. DAĞITIM YÖNTEMLERİ

1. Basit (Doğrudan) Dağıtım
2. Kademeli (Şelale) Dağıtım
3. Matematiksel (Matriks) Dağıtım
4. Planlı Dağıtım
5. Çapraz Dağıtım
Basit Dağıtım Yöntemi: Yardımcı gider yerlerindeki giderlerin dağıtımında, bunların kendi aralarındaki hizmet alışverişini dikkate almayan
yöntemdir.
Dağıtım Ölçüleri:
Yemekhane için; İşçi Sayısı
Bakım onarım için; Direkt onarım saati
Enerji için; KWsaat
123
Gider Ölçüsü
Gider Çeşidi Doğrama Montaj Boyama Enerji Bakım Yemek
Onarım hane
0. İlk Madde ve Malzeme

-Endirekt Madde ve Malzeme 3.900.000 Direkt 800.000 900.000 1.000.000 400.000 300.000 500.000
3.300.000 Direkt 600.000 700.000 800.000 400.000 300.000 500.000
1. İşçi Ücret ve Giderleri
3. Dışarıdan Sağlanan Fayda ve
Hizmetler
-Personel Taşıma 3.000.000 İşçi Sayısı 1.065.000 1.050.000 750.000 60.000 45.000 30.000
4. Çeşitli Giderler
-Isıtma Giderleri 4.000.000 Rady.Sayısı 1.300.000 1.500.000 1.000.000 80.000 50.000 70.000
5.Vergi Resim ve Harçlar
Bina Vergisi 2.000.000 Metrekare 600.000 850.000 500.000 20.000 12.500 17.500
Payları
- Makine Amortismanı
3.700.000 Direkt 700.000 800.000 900.000 700.000 200.000 400.000
Yemekhane Gider Yeri Dağ. İşçi sayısı 564.097 556.152 397.251 - - (1.517.500)
Bakım Onarım Gider Yeri Dağ. D.Ona.Saati 226.875 317.625 363.000 - (907.500) -
Enerji Gider Yeri Dağ. KWs 747.000 415.000 498.000 (1.660.000) - -
II. DAĞITIM TOPLAMI (BASİT DAĞ) 19.900.000 6.602.972 7.088.777 6.208.251 - - -
1.517.500
Yemekh. = = 1.589,00524YTL / isci Ener. =
1.660.000
= 41.5YTL / KW
955 40.000
Doğ. : 355x1.589,00524 = Doğ. : 18.000 x 41,5 =
Mon. : 350 x1.589,00524 = Mon. : 10.000 x 41,5 =
Boy. : 250 x1.589,00524 = Boy. : 12.000 x 41,5 =
907.500
Bak.Ona = = 453.75YTL / Dos
2.000
Doğ. : 500 x 453.75 =
Mon. : 700 x 453.75 =
Boy. : 800 x 453.75 =
955 2.000 40.000
124
Yüzdelere Göre II. Dağıtım
Yemekhane BakOna. Enerji
355 500 18.000
Doğ. : = %37,17278 Doğ. : = %25 Doğ . : = %45
955 2.000 40.000
10.000
Mon. :
350
= %36,64,921 Mon. :
700
= %35 Mon. : = %40
40.000
955 2.000
12.000
250 800 Boy. : = %30
Boy. : = %26,17801 Boy. : = %40 40.000
955 2.000
Gider Ölçüsü
Gider Çeşidi Doğrama Montaj Boyama Enerji Bakım Yemek
Onarım hane
Yemekhane Gider Yeri Dağ. İşçi sayısı 564.097 556.152 397.251 - - (1.517.500)
Bakım Onarım Gider Yeri Dağ. D.Ona.Saati 226.875 317.625 363.000 - (907.500) -
Enerji Gider Yeri Dağ. KWs 747.000 415.000 498.000 (1.660.000) - -
II. DAĞITIM TOPLAMI (BASİT DAĞ) 19.900.000 6.602.972 7.088.777 6.208.251 - - -
125
Kademeli (Şelale) Dağıtım Yöntemi
Yardımcı gider merkezlerinin kendi aralarındaki hizmet alışverişini kısmen dikkate alan bir dağıtım yöntemidir.
Yöntemde yardımcı gider merkezleri bir dağıtım sıralamasına konulur. Bu dağıtım sıralaması;
1. En yüksek gider toplanan yardımcı gider yerinden, en az gider toplanana doğru yapılır,
2. Diğer yardımcı gider merkezlerine en fazla hizmet sunandan, en az hizmet sunana doğru yapılır,
3. Yöntemde gideri dağıtılan yardımcı gider merkezi kendisinden sonra dağıtılanlardan pay almaz.
Bir yardımcı gider merkezinin dağıtılacak gider toplamı I. Dağıtım sonrası kendisinde toplanan gider ile
kendinden önce dağıtılan yardımcı gider merkezlerinden aldığı payların toplamından oluşur.
I. Dağıtım sonucunda elde edilen veriler aşağıdaki gibidir.
Gider Ölçüsü
Doğrama Montaj Boyama Enerji Bakım Yemek
Gider Çeşidi Onar hane
xxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxx xx xx
İkinci Dağıtımda kullanılacak dağıtım ölçülerinin gider yerleri itibariyle dağılımı

aşağıdaki gibidir:
Gider yerleri İşçi Sayısı. D.Ona.Sa. KW. Bu yöntemde
Doğrama 355 500 18.000
Montaj 350 700 10.000 Sıralama önemlidir
Boyama 250 800 12.000
Enerji
Bakım Onarım 15
20 300
40
2.000
3.000
Kendi payı yer almaz
Yemekhane 10 60 5.000 Ondan 48.000
Toplam: 1.000 2.400 50.000
970 2.000
126
İkinci Dağıtımda kullanılacak dağıtım ölçülerinin gider yerleri 1.660.000
itibariyle dağılımı aşağıdaki gibidir: Ener. = = 34,58333YTL / KW 1.690.417
48.000 Yemk. = = 174,26980YTL / isci
Gider yerleri İşçi Sayısı. D.Ona.Sa. KW. 970
Doğ. : 18.000 x34,58333 =
Doğrama 355 500 18.000 Doğ . : 355 x174,26980 =
Mon. : 10.000 x34,58333 =
Montaj 350 700 10.000 Mon. : 350 x174,26980 =
Boy. : 12.000 x34,58333 =
Boyama 250 800 12.000 Boy. : 250 x174,26980 =
Enerji 20 300 2.000 BakO : 3.000 x34,58333 =
BakO : 15 x174,26980 =
Bakım Onarım 15 40 3.000 Yemk : 5.000 x34,58333 =
Yemekhane 10 60 5.000
Toplam: 1.000 2.400 50.000 1.037.390
BakO. = = 518,695YTL / DOS
2.000
Doğ. : 500 x518,695 =
Mon. : 700 x518,695 =
Boy. : 800 x518,695 =
Gider Ölçüsü
Gider Çeşidi Doğrama Montaj Boyama Bakım Yemek Enerji
Onarım hane
xxxxxxxxxxxxxxxxxx xxx xxxx xx xx xx xx xx xx
I. DAĞITIM TOPLAMI 19.900.000 5.065.000 5.800.000 4.950.000 907.500 1.517.500 1.660.000
Enerji Gider Yeri Dağ. KWs 622.500 345.883 415.000 103.750 172.917 (1.660.000)
Yemekhane Gider Yeri Dağ. İşçi sayısı 618.658 609.945 435.674 26.140 (1.690.417) -
Bakım Onarım Gider Yeri Dağ. D.Ona.Saati 259.348 363.087 414.955 (1.037.390) -
II. DAĞITIM TOPLAMI (KADEMELİ 19.900.000 6.565.506 7.118.865 6.215.629 - - -

DAĞ)
127
1. Dağıtım aşaması
7A Seçeneği
--------------------------------------------------------------- / --------------------------------------------------------------------------
730 GENEL ÜRETİM GİDERLERİ 3.900.000
730.0. İlk Mad. Malzeme 3.900.000
730.0.10. Doğrama 800.000
730.0.11. Montaj 900.000
730.0.12. Boyama 1.000.000
730.0.20. Enerji 400.000
730.0.21. Bakım Onarım 300.000
730.0.22. Yemekhane 500.000
150 İLK MADDE VE MALZEME 3.900.000
150.0.2. Endirekt Malzeme 3.900.000
--------------------------------------------------------------- / --------------------------------------------------------------------------
--------------------------------------------------------------- / --------------------------------------------------------------------------
730.6. İlk Mad. Malzeme 3.700.000
730.6.10. Doğrama 700.000
730.6.11. Montaj 800.000
730.6.12. Boyama 900.000
730.6.20. Enerji 700.000
730.6.21. Bakım Onarım 200.000
730.6.22. Yemekhane 400.000
257 BİRİKMİŞ AMORTİSMANLAR 3.700.000
--------------------------------------------------------------- / --------------------------------------------------------------------------
128
2. Dağıtım aşaması
Basit Dağıtım Yevmiye Kaydı
--------------------------------------------------------------- / --------------------------------------------------------------------------
730.10. Doğrama 1.537.972
730.11. Montaj 1.268.777
730.12. Boyama 1.258.251
730.20. Enerji 1.660.000
730.21. Bakım Onarım 907.500
730.22. Yemekhane 1.517.500
--------------------------------------------------------------- / --------------------------------------------------------------------------
Kademeli Dağıtım Yevmiye Kaydı
--------------------------------------------------------------- / --------------------------------------------------------------------------
730.10. Doğrama 1.500.506
730.11. Montaj 1.318.865
730.12. Boyama 1.265.629
730.21. Bakım Onarım 129.890
730.22. Yemekhane 172.917
730.20. Enerji 1.660.000
730.21. Bakım Onarım 1.037.390
730.22. Yemekhane 1.690.417
--------------------------------------------------------------- / --------------------------------------------------------------------------
129
Kademeli Dağıtım Yüzdelerin Kullanılması
Yemkhn BakOna Enerji
Yemekhane -- %2,5 %10
Bakım Onarım %1,5 -- %6
Enerji %2 %13 -----
%3,5 %15,5 %16
Ener.
36 İkinci Dağıtımda kullanılacak dağıtım ölçülerinin gider yerleri itibariyle dağılımı aşağıdaki
Doğ . : 1.660.000 x = gibidir:
96 Gider yerleri İşçi Sayısı.(%) D.O.S.(%) KW. (En %)
Doğrama 355, %35,5 500, %21 18.000, %36
20
=
Montaj 350, %35 700, %29 10.000, %20
Mon. : 1.660.000 x Boyama 250, %25 800, %33 12.000, %24
96 Enerji 20, %20 300, %12,5 2.000, %04
Bakım Onarım 15, %15 40, %02 3.000, %06
24
Boy. : 1.660.000 x = Yemekhane
Toplam:
10, %10
1.000
60, %02,5
2.400
5.000, %10
50.000
96
10
Yemk : 1.660.000 x =
96
6
BakO : 1.660.000 x =
96
130
PLANLI DAĞITIM YÖNTEMİ
Bu yöntemde yardımcı gider yerlerinde toplanacak giderler tahmin edilir ve tahmini toplam üzerinden dağıtılır. Dağıtım sonucunda
tahminen dağıtılan giderler ile fiili giderler arasında fark ortaya çıkarsa bu fark tekrar esas üretim gider merkezlerine dağıtılır. Yöntemde
her yardımcı gider merkezi kendisi hariç diğer gider merkezlerine pay verir.
Yardımcı gider merkezlerinde toplanacak giderler:
Enerji 2.000.000
Yemekhane 1.700.000
Bakım Onarım 1.100.000 olarak tahmin edilmiştir.
Gider Ölçüsü
Gider Çeşidi Doğrama Montaj Boyama Yemek Bakım Enerji
hane Onarım
Enerji Gider Yeri Dağ. KWs 750.000 416.667 500.000 208.333 125.000 (2.000.000)
Bakım Onarım Gider Yeri Direkt Onar. 233.051 326.271 372.881 27.966 (1.100.000) 139.831
Yemekhane Gider Yeri Dağ. İşçi Sayısı 609.596 601.010 429.293 (1.700.000) 25.758 34.343
II. DAĞITIM TOPLAMI 19.900.000 6.657.647 7.143.948 6.252.174 53.799 -41.742 165.826
Farkların Dağıtımı* -61.508 -53.819 -38.442
DÜZLT. II. DAĞ. TOPLAMI 19.900.000 6.596.139 7.090.129 6.213.732
*Yardımcı gider merkezleri giderleri dağıtıldıktan sonra ortaya çıkan farkların

%40’ı doğramaya, %35’i montaja, %25’i boyamaya dağıtılacaktır.
Farkların Dağıtımı
Dağıtım sonucunda ortaya çıkan toplam fark;
Doğrama: -153.769 x 0,40 =-61.508
Gider Merkezi Fiili Tahmini Fark
Montaj: -153.769 x 0,35 =-53.819
Yemekhane 1.753.799 1.700.000 53.799(fazla dağıtım)
Bakım Onarım 1.058.258 1.100.000 -41.742 Boyama: -153.769 x 0,25 =-38.442
Enerji 1.839.521 2.000.000 -165.826 Toplam: -153.769
Toplam Fark: -153.769 131
Sınavda yoktur
ÇAPRAZ DAĞITIM YÖNTEMİ

Yardımcı gider yerlerinin kendi aralarındaki hizmet alışverişini dikkate alan yöntemdir. Yöntemde her
yardımcı gider yeri, giderleri diğer merkezlere de pay verecek şekilde dağıtılır ve yardımcı gider
merkezlerinde toplanan giderler tekrar bulunur. Yardımcı gider merkezlerinde toplanan giderlerin bir
önceki toplamıyla, bir sonraki toplamı eşit oluncaya kadar (ya da fark çok az kalıncaya kadar) dağıtım
işlemi tekrarlanır.
Dağıtım Ölçüleri
Bakım Onarım Yemekhane Enerji KWS
D. Onar. Saati İşçi Sayısı
Doğrama % 21 %35,5 % 36
Montaj % 29 % 35 % 20
Boyama % 33 % 25 % 24
Bakım Onarım % 1,5 % 1,5 %6
Yemekhane % 2,5 %1 % 10
Enerji % 13 %2 %4
% 100 % 100 % 100
132
Gider Ölçüsü
Gider Çeşidi Doğrama Montaj Boyama Bakım Yemek Enerji
Onarım hane
Enerji Gider Yeri Dağ.* KWs 622.500 345.833 415.000 103.750 172.917 -
Yemekhane Gider Yeri Dağ. İşçi sayısı 544.154 536.490 383.207 22.992 - 30.657
Bakım Onarım Gider Yeri Dağ. D.Ona.Saati 193.476 267.183 304.036 - 23.033 119.772
II. DAĞITIM TOPLAMI(İlk Hsplm) 6.425.130 6.949.506 6.052.243 1.034.242 1.713.450 1.810.429
Enerji Gider Yeri Dağ.** KWs 678.911 377.173 452.607 113.152 188.586 -
II. DAĞITIM TOPLAMI 1.046.613 1.732.336 1.831.115
Enerji Gider Yeri Dağ.*** KWs 686.668 381.482 457.779 114.445 190.741 -
II. DAĞITIM TOPLAMI 6.595.995 7.102.064 6.195.880 1.048.193 1.734.805 1.833.127
Farkın Dağıtımı 2.010 2.040 2.011
DÜZLT. II. DAĞ. TOPLAMI 19.900.000 6.598.005 7.104.104 6.197.891
* Ener. * *Ener. * * * Ener.

36 36 36
Doğ . : 1.660.000 x = Doğ . : 1.810.429 x = Doğ . : 1.831.115 x =
96 96 96
20 20 20
Mon. : 1.660.000 x = Mon. : 1.810.429 x = Mon. : 1.831.115 x =
96 96 96
24 24 24
Boy. : 1.660.000 x = Boy. : 1.810.429 x = Boy. : 1.831.115 x =
96 96 96
10 10 10
Yemk : 1.660.000 x = Yemk : 1.810.429 x = Yemk : 1.831.115 x =
96 96 96
6 6 6
BakO : 1.660.000 x = BakO : 1.810.429 x = BakO : 1.831.115 x = 133
96 96 96
Sınavda yoktur
Matematiksel Yöntem
Yardımcı gider yerlerinin kendi aralarındaki hizmet alışverişini tamamen dikkate alan yöntemdir.
Yöntemde yardımcı gider yeri sayısı kadar bilinmeyenli denklem oluşturulur ve bunun sonucunda
dağıtım işlemi gerçekleştirilir.
Örnek:
I Dağıtım Sonucunda elde edilen veriler şöyledir;
Dağılım Yüzdeleri
Yemekhane Enerji
Doğrama EÜGY: 5.065.000 %30 %35
Montaj EÜGY: 5.800.000 %35 %30
Boyama EÜGY: 4.950.000 %25 %30
Yemekhane YHGY: 1.517.500 ------ %5
Enerji YHGY: 1.660.000 %10 ------
E= 1.660.000 + 0,10 Y
Y= 1.517.500 + 0,05 E
------------------------------------------
E = 1.660.000 + 0,10 (1.517.500 + 0,05E)
E = 1.660.000 + 151.750 + 0,005E
E-0,005E = 1.811.750
0,995 E = 1.811.750
E = 1.820.854
Y = 1.517.500 + 0,05(1.820.854)
Y = 1.608.543 134
Gider Ölçüsü
Gider Çeşidi
Doğrama Montaj Boyama Yemek Enerji
hane
xxxxxxxxxxxxxxxxxx xxx xxxx xx xx xx xx xx
I. DAĞITIM TOPLAMI 18.992.500 5.065.000 5.800.000 4.950.000 1.517.500 1.660.000
Enerji Gider Yeri Dağ. KWs 482.563 562.990 402.136 (1.608.543) 160.854
Yemekhane Gider Yeri Dağ. İşçi sayısı 637.299 546.256 546.256 91.043 (1.820.854)
II. DAĞITIM TOPLAMI 18.992.500 6.184.862 6.909.246 5.898.392 - -
Ener.
Doğ. : 1.820.854 x0,35 =
Mon. : 1.820.854 x0,3 =
İkinci dağıtıma ilişkin muhasebe
Boy. : 1.820.854 x0,3 =
Yemk : 1.820.854 x0,05 = kaydını yapınız!
Yemkhn.
Doğ. : 1.608.543x0,3 =
Mon. : 1.608.543x0,35 =
Boy. : 1.608.543x0,25 =
Ener : 1.608.543x0,10 =
135
III. DAĞITIM
Esas üretim gider yerlerinde toplanan giderlerin mamullere dağıtılmasınıdır.
Dağıtım ölçüleri
-Üretim miktarı
-Makine çalışma saati
-Hammadde ve malzeme giderleri
-Direkt işçilik giderleri
-Direkt işçilik saati
-İlk maliyet (DİMM + D. İşçilik)
Örnek: II dağıtım sonucunda elde edilen toplamlar şöyledir;
Gider Yeri Toplam Dağıtım Esas Üretim Gider Yerleri
Gider Ölçüsü
Gider Çeşidi Doğrama Montaj Boyama
II. DAĞITIM TOPLAMI 18.992.500 6.184.862 6.909.246 5.898.392
Bu işletmede sıra ve sandalye olmak üzere iki çeşit ürün üretilmektedir. Sıra her 3 esas üretim yerinde de işlem görürken sandalye sadece
montaj ve boyama gider yerlerinde işlem görmektedir. Montaj gider yerinde toplanan giderlerin mamullere yüklenmesinde faaliyet ölçüsü olarak
Direkt işçilik saati kullanılmaktadır. İlgili dönemde montaj bölümünde 4.000 saat direkt işçilik saati çalışılmıştır. Bunun 2.800 saati sıra üretimine
aittir.
Boyama bölümünde dağıtım ölçüsü olarak direkt işçilik gideri esas alınmaktadır. Direkt işçilik giderlerinin toplamı 50.000.000 TL olup bunun
40.000.000 TLsi üretilen ürünlerden sıraya, 10.000.000 TLsi sandalyeye aittir.
Herbir ürünün GÜG’den alacağı toplam payı bulunuz.
500 adet sıra ile 1.500 adet sandalye üretimi gerçekleşmiştir.
136
Sıra Sandalye
Doğrama Gider Yeri 6.184.862 ----
Montaj Gider Yeri 4.836.472 2.072.774
6.909.246/4000 = 1727,3115
Sıra: 2.800 x 1727,3115= 4.836.472
Sandalye: 1.200 x 1727,3115= 2.072.774
Boyama Gider Yeri 4.718.714 1.179.678

5.898.392/50.000.000 =0,11797
Sıra: 40.000.000 x 0,11797=4.718.714
Sandalye:10.000.000 x 0,11797=1.179.678
Toplam GÜG 15.740.048 3.252.452

Üretim Miktarı 500 1.500
Birim GÜG 31.480,096 2.186,3013
Gider Yeri Toplam Esas Üretim Gider Yerleri

Gider
Gider Çeşidi Doğrama Montaj Boyama
II. DAĞITIM TOPLAMI 18.992.500 6.184.862 6.909.246 5.898.392
Sıra 15.740.048 6.184.862 4.836.472 4.718.714
Sandalye 3.252.452 ----- 2.072.774 1.179.678
Muhasebe kaydını yapınız!
137
Sınavda yok
TAHMİN YOLUYLA
Genel üretim giderlerinin kesin tutarlarının yıl sonunda belli olması ve çok çeşitli giderlerden oluşması sebebiyle genel
üretim giderleri içerinde yer alan bazı giderlerin maliyet hesaplama dönemleri açısından düzensiz bir dağılım
göstermesi sebebiyle bir taraftan fiili genel üretim giderleri takip edilirken diğer taraftan genel üretim giderleri
tahmin yoluyla maliyete yüklenir.
Bunun aşamaları şunlardır;
1. Genel üretim giderleri dağıtımını en iyi sağlayacak faaliyet ölçüsünün belirlenmesi- dağıtım ölçüleri-
2. Genel üretim gideri toplam tutarının bütçelenmesi (tahmin edilmesi)
3. Faaliyet hacminin bütçelenmesi (geçmiş verilerden yararlanılarak)
4. Tahmini genel üretim giderinin, tahmini faaliyet hacmine bölünerek tahmini yükleme oranının bulunması
5. Fiili faaliyet hacmiyle tahmini yükleme oranının çarpımıyla imalata yüklenen genel üretim giderinin bulunması
6. İmalata yüklenen toplam tahmini genel üretim gideri ile toplam fiili üretim gideri farkının bulunması ve farkın
Satılan Mamul Maliyeti, DS Mamul Stok ve DS Yarı Mamul Stok hesaplarına paylaştırılması.
138
Örnek:
Bir üretim işletmesi 2007 için GÜG’ni 852.000 TL, faaliyet hacmini 120.000 DİS olarak bütçelemiştir. İşletme
Ocak 2007’de ürettiği mamuller için 10.800 DİS fiili çalışma gerçekleştirmiştir.
Yıl sonuna kadar yapılan fiili çalışma ise 126.000 DİS ve yıl sonuna kadar gerçekleşen GÜG ise 1.031.100 TLdir.
Dönem sonu itibariyle SMM: 3.200.000 DSMS:700.000 DSYMS:300.000 TL dir.
İstenen:
a) GÜG tahmini yükleme oranını bulunuz.
b) Ocak ayında üretilen mamullere yüklenen GÜG’ni bulunuz ve muhasebeleştiriniz.
c) Yılsonu itibariyle imalata yüklenmiş tahmini GÜG tutarını bulunuz.
d) Yılsonu itibariyle GÜG farkını bulunuz ve farkın ortaya çıkışı ile ilgili muhasebe kaydını yapınız.
e) Farkı SMM, DSMS ve DSYMS dağıtımını ve muhasebe kaydını yapınız.
a) Genel Üretim Gideri Tahmini Yükleme Oranı= 852.000/120.000=7,1TL/DİS
b) Ocak ayı imalata yüklenen genel üretim gideri= 10.800 x 7,1 = 76.680 TL
--------------------------------------------------------------- / --------------------------------------------------------------------------
151 YARI MAMULLER ÜRETİM 76.680
731 GENEL ÜRETİM GİDERLERİ YANSITMA HS 76.680
--------------------------------------------------------------- / --------------------------------------------------------------------------
c) Yılsonu itibariyle imalata yüklenen genel üretim gideri= 126.000 x 7,1 = 894.600 TL
139
d) Fiili GÜG: 1.031.100
Tahmini: 894.600
136.500 Eksik Yükleme
--------------------------------------------------------------- / --------------------------------------------------------------------------
731 GENEL ÜRETİM GİDERİ YANS. 894.600
732 GENEL ÜRETİM GİDERİ BÜTÇE FARKI 136.500
--------------------------------------------------------------- / --------------------------------------------------------------------------
e) Farkın SMM, DSMS ve DSYMS’a dağıtılması;
SMM: 3.200.000
DSMS: 700.000
DSYMS: 300.000
--------------------------------------------------------------- / --------------------------------------------------------------------------
152 MAMULLER ÜRETİM 23.205
620 SATILAN MAMUL MALİYETİ 103.740
732 GENEL ÜRETİM GİDERLERİ BÜTÇE FARK. 136.500
--------------------------------------------------------------- / --------------------------------------------------------------------------
140
FAALİYET TABANLI DAĞITIM
•Genel üretim giderlerindeki artış
•Teknoloji yoğun üretim ortamlarında genel üretim giderlerinin
mamullere dağıtımında hacim tabanlı dağıtım ölçüleri yerine genel
üretim giderlerinin oluşumuna neden olan faaliyetlerin esas
alınması önerilmektedir.
FAALİYET A
A MAMULÜ
FAALİYET B
GENEL ÜRETİM
GİDERLERİ
FAALİYET C
B MAMULÜ
FAALİYET N
141
Amaçları
1. Genel üretim giderlerinin mamullere daha doğru şekilde
yükleyerek daha doğru maliyetler elde etmek,
2. Anlamlı kar merkezleri ve mamul karlılığı rakamları sağlamak,
3. Daha basit ve daha kolay anlaşılabilir hesaplar oluşturmak,
4. Daha iyi bir yönetsel muhasebe anlayışı ve kontrolü sağlamak
için doğru işletme ortamı oluşturmak,
5. Çeşitli yeni yönetim tekniklerindeki gelişmeleri izleyebilecek
işletme ortamını sağlamak.
142
Faaliyetlerin gruplandırılması:
1. Mamul birimi düzeyinde tekrarlanan faaliyetler :
Her bir mamul biriminin üretilmesi için tekrarlanarak yapılan iş ya da işlemler. Her bir
mamul için yapılan kalite kontrol testi buna bir örnektir.
2. Mamul üretim partisi düzeyinde faaliyetler :
Her bir mamul partisinin üretimi için yapılan iş ve işlemleri ifade eder. Yeni bir partinin
üretimine başlarken yapılan makine temizliği, teknik bakım onarım işleri, makine
ayarlarının değiştirilmesi gibi işlemler parti düzeyinde faaliyet için örnektir.
3. Mamul türü (ürün) düzeyinde faaliyetler:
Farklı türde üretilen mamuller için yapılan iş ve işlemleri ifade eder. Her bir mamul türü
için yapılan tasarım, deneme üretimi, kalite kontrol bu düzeydeki faaliyetler için örnek
gösterilebilir.
4. Müşteri düzeyinde faaliyetler:
Müsteri özel talebine bağlı olarak kullanılan kaynak ya da aktiviteleri ifade eder. Örneğin
müşteri talebine bağlı olarak kullanılan özel ekipmanlar, yazılımlar ve personeller söz
konusu olabilir. Müşteriye özel yapılan danışmanlıklar, kara yoluyla dağıtımı yapılan
ürünün müşteriye özel hava yoluyla yapılması gibi faaliyetleri içerir.
5. Genel nitelikteki faaliyetler (işletme düzeyi):
Bu faaliyetler, yukarıdaki düzeylerde ilişki kurulamayan genel nitelikli faaliyetlerdir. Bunlar
ortak nitelikte olan üretim yönetimi, genel güvenlik, yemekhane, bina kirası, park ve
bahçelere ait faaliyetlerdir.
143
• İşletmede X ve Y olmak üzere farklı hacimlerde fakat aynı
üretim techizatlarını ve benzer süreçleri kullanılarak iki ürün
üretilmektedir. Ürünlerle ilgili bilgiler şöyledir.
Ürün Birim Yıllık Sipariş Makine
direkt üretim sayısı hazırlama
işçilik miktarı sayısı
saati
X 2 1000 80 40
Y 2 10000 160 60
Gider yerinde toplanan giderler 440.000 Tl dir.

Geleneksel sistem
X ürünü (20.000x2DİS)x1000birim=40.000/1000=40 TL/birim
Y ürünü (20.000x2 DİS)x10.000birim=400.000/10.000=40 TL/birim
144
Faaliyetler Faaliyetlerin Maliyet
maliyetleri etkenleri
Hacimle ilgili 110.000 DİS
Satın alma ile 120.000 Sipariş sayısı

ilgili
Makine 210.000 Makine
hazırlama ile hazırlamasayı
ilgili sı
145
X Y Ürünü
Ürünü
Maliyet etkeni Maliyet etkeni Dağıtılan Maliyet etkeni Dağıtılan

başına birim değeri maliyet değeri maliyet
maliyet
Üretim hacmi 5TL/DİS 2.000 DİS 10.000 20.000 DİS 100.000
maliyeTLeri
Makine 2.100 40 hazırlık 84.000 60 hazırlık 126.000
hazırlık TL/hazırlık
maliyetleri
Satın alma 500 TL/sipariş 80 sipariş 40.000 160 sipariş 80.000
maliyetleri
Toplam 134.000 306.000
Üretim miktarı 1000birim 10.000birim
Birim başına 134 TL/birim 30.6 TL/birim

GÜG
146
GELENEKSEL SİSTEM İLE FTM NİN KARŞILAŞTIRILMASI
Ürün Geleneksel maliyet FTM sistemi

sistemi
X 40 TL/birim 134TL/birim
Y 40 TL/birim 30.6 TL/birim
147
STANDART MALİYET SİSTEMİ
Standart maliyetler, hem geçmişteki deneyimleri, hem de
denetlenmiş üretim koşullarındaki verileri kullanan, bilimsel
incelemelere dayanan ve belirli bir üretim döneminden önce
saptanmış maliyetlerdir.
Standart maliyetler önceden saptanan direkt ilk madde ve
malzeme, direkt işçilik ve genel üretim giderleri standartlarına
göre hesaplanır.
Standart maliyetler dönem sonlarında fiili maliyetler ile

karşılaştırılır.
Karşılaştırma sonucunda fiili maliyetler ile standart maliyetler
arasındaki sapmalar belirlenir.
Olumlu ve olumsuz faklar olabilir.
148
Yararları:
1. Üretim giderleri etkin bir şekilde kontrol edilebilir,
2. Mamul maliyetlerinin hesaplanmasında hız ve kolaylık
sağlanır.
3. Planlama ve kontrol sayesinde üretim faktörlerinin
verimliliğinin artmasıyla maliyetler düşebilir.
4. Tüm maliyet unsurları için tekdüze bir karşılaştırma esası
sağlanır.
5. Kısa devreli sonuç hesaplarının düzenlenmesi ve stok
değerlemesi kolaylaşır.
6. Genel planlama ve üretim planlaması kolaylaşır.
7. İşletme organizasyonunu geliştirmek, adil bir ücret yapısı
oluşturmak mümkün olur.
8. Başarı değerlemesinde önemli bir araçtır. Sapmalar
149
yöneticilerin dikkatini çeker.
Sakıncaları:
1. Standartların iyi saptanmamış olması veya eskimesi,
analizlerde yanıltıcı sonuçlara neden olabilir.
2. Maliyetlemede standartlara fazla önem verilmesi, fiili
maliyetlerin takibinde ihmallere yol açabilir.
3. Sistem masraflı ve külfetlidir.
4. Standartlar personel üzerinde baskı yaratabilir, işletme içi
ilişkileri gerginleştirebilir.
5. Her işletme için uygun değildir.
150
Örnek: Bir üretim işletmesinde gerçekleşen mali işlemler aşağıdaki
gibidir.
1. KDV dahil 2.360.000 TL değerinde DİMM ve KDV dahil 590.000 TL değerinde işletme
malzemesi satın alınmıştır. Toplam bedelin yarısı için çek ciro edilmiş yarısı için bono
verilmiştir.
2. Daha önce alınmış bulunan DİMM’nin 1.500.000 TL lik kısmının üretimde kullanıldığı
tespit edilmiştir.
3. Daha önce alınan işletme malzemelerinden 40.000 TL’si üretimde, 60.000 TL’si
pazarlamada ve 100.000 TL’si yönetim bölümünde tüketilmiştir.
4. İşletmenin işçilik gideri toplamı 2.000.000 TL’dir. Bunun;
1.200.000 TLsi üretimle ilgili direkt işçilik
300.000 TLsi üretimle ilgili endirekt işçilik
200.000 TLsi pazarlama işçiliği, kalanı ise yönetim bölümüne ait işçiliktir. İşçilikler
tahakkuk ettirilip daha sonra ödenecektir.( İşçilerden yapılan kesintiler DV, GV toplamı
200.000 TLdir.)
5. İşletmenin ilgili ayda elektrik gideri KDV dahil 472.000 TL olup tutar bankalararası virman
yoluyla ödenmiştir. Elektrik giderinin 300.000TLlik kısmı üretimle ilgili, 30.000 TLsi
ARGE, 25.000 TLsi pazarlamayla ilgili kalanı yönetimle ilgilidir.
151
6. İşletmenin faaliyette bulunduğu bir ek binanın ilgili aya ait kirası 500.000 TLdir.
Tutardan %15 GV’si düşüldükten sonra kalan tutar için çek verilmiştir. Binanın %80’i
üretim faaliyetinde kalanı pazarlama faaliyetinde kullanılmaktadır.
7. Pazarlama faaliyetinde kullandığımız motorlu taşıtların vergisi 120.000 TL nakden
ödenmiştir.
8. İşletmenin ilgili aya ait hesapladığı amortisman gideri toplamı 600.000 TLdir. Bunun
400.000 TLsi üretimle ilgili 150.000 TLsi pazarlama ile ilgili kalanı yönetime aittir.
9. İşletmenin kullanmış olduğu kısa vadeli krediler için işletme aleyhine 80.000 TL faiz
tahakkuk ettirildiği işletmeye bildirilmiştir.
10. Üretilen mamulün maliyetiyle ilgili maliyet giderleri üretim maliyeti hesabına
devredilmiştir.
11. Üretilmekte olan mamullerin %80’i tamamlanarak mamul stok ambarına alınmıştır.
12. Mamul stok ambarındaaki mamullerin %60’ı KDV dahil 3.540.000 TL’ye kredili
olarak satılmıştır.
İstenen: 7/A ve 7/B seçeneklerine göre gerekli yevmiye kayıtlarını yapınız.
152
--------------------------------------------------------------- / --------------------------------------------------------------------------
DİMM :2.000.000
İŞL MLZ : 500.000
191 İNDİRİLECEK KDV 450.000
101 ALINAN ÇEKLER 1.475.000
321 BORÇ SENETLERİ 1.475.000
--------------------------------------------------------------- / --------------------------------------------------------------------------
710 DİREKT İLK MADDE VE MALZEME 1.500.000
DİMM :1.500.000
--------------------------------------------------------------- / --------------------------------------------------------------------------
760 PAZ. SAT. DAĞ. GİDERLERİ 60.000
İŞL MALZ:200.000
--------------------------------------------------------------- / --------------------------------------------------------------------------
720 DİREKT İŞÇİLİK GİDERLERİ 1.200.000
360 ÖDENECEK VERGİ VE FON 200.000
361 SOSYAL GÜVENLİK KESİNTİLERİ 680.000
335 PERSONELE BORÇLAR 1.120.000
--------------------------------------------------------------- / --------------------------------------------------------------------------
153
--------------------------------------------------------------- / --------------------------------------------------------------------------
102 BANKALAR 472.000
--------------------------------------------------------------- / --------------------------------------------------------------------------
360 ÖDENECEK VERGİ VE FONLAR 75.000
103 VERİLEN ÇEKLER VE ÖDEME EMİR 425.000
--------------------------------------------------------------- / --------------------------------------------------------------------------
100 KASA 120.000
--------------------------------------------------------------- / --------------------------------------------------------------------------
257 BİRİKMİŞ AMORTİSMANLAR 600.000
--------------------------------------------------------------- / --------------------------------------------------------------------------
780 FİNANSMAN GİDERLERİ 80.000
KISA VADELİ: 80.000
300 BANKA KREDİLERİ 80.000
--------------------------------------------------------------- / --------------------------------------------------------------------------
154
--------------------------------------------------------------- / --------------------------------------------------------------------------
151 YARI MAMULLER ÜRETİM 4.140.000
711 DİMM YANSITMA HS 1.500.000
721 DİG YANSITMA HESABI 1.200.000
731 GÜG YANSITMA HESABI 1.440.000
--------------------------------------------------------------- / --------------------------------------------------------------------------
152 MAMULLER ÜRETİM 3.312.000
--------------------------------------------------------------- / --------------------------------------------------------------------------
120 ALICILAR 3.540.000
600 YURTİÇİ SATIŞLAR 3.000.000
391 HESAPLANAN KDV 540.000
--------------------------------------------------------------- / --------------------------------------------------------------------------
620 SATILAN MAMUL MALİYETİ 1.987.200
--------------------------------------------------------------- / --------------------------------------------------------------------------
155
--------------------------------------------------------------- / --------------------------------------------------------------------------
7/B DİMM :2.000.000
İŞL MLZ : 500.000
--------------------------------------------------------------- / --------------------------------------------------------------------------
790 İLK MADDE VE MALZEME GİDERLERİ 1.500.000
ÜRET GİD YER: 1.500.000
DİMM: 1.500.000
--------------------------------------------------------------- / --------------------------------------------------------------------------
790 İLK MADDE VE MALZEME GİDERLERİ 200.000
ÜRET GİD YER: 40.000
PAZ GİD YERİ: 60.000
YÖN GİD YERİ: 100.000
İŞL MALZ: 200.000
--------------------------------------------------------------- / --------------------------------------------------------------------------
791 İŞÇİ ÜCRET GİDERLERİ 2.000.000
361 ÖDENECEK S.GÜV.KES. 680.000
--------------------------------------------------------------- / --------------------------------------------------------------------------
156
--------------------------------------------------------------- / --------------------------------------------------------------------------
793 DIŞARIDAN SAĞL. FAYDA VE HİZM 400.000
ARGE GİD YER: 30.000
--------------------------------------------------------------- / --------------------------------------------------------------------------
794 ÇEŞİTLİ GİDERLER 500.000
103 VERİLEN Ç. Ö. E. 425.000
--------------------------------------------------------------- / --------------------------------------------------------------------------
795 VERGİ RESİM VE HARÇ GİDERLERİ 120.000
100 KASA 120.000
--------------------------------------------------------------- / --------------------------------------------------------------------------
796 AMORTİSMAN VE TÜKENME PAYLARI 600.000
--------------------------------------------------------------- / --------------------------------------------------------------------------
KVB GİD: 80.000
--------------------------------------------------------------- / -------------------------------------------------------------------------- 157

--------------------------------------------------------------- / --------------------------------------------------------------------------
799 ÜRETİM MALİYETİ HS 4.140.000
631 PAZ.SAT DAĞ GİD. 655.000
660 KISA VADELİ BORÇLANMA GİDERLERİ 80.000
798 GİDER ÇEŞİTLERİ YS HS. 5.400.000
--------------------------------------------------------------- / --------------------------------------------------------------------------

793 DIŞARIDAN SAĞL. FAYDA VE HİZMET 400.000
795 VERGİ RESİM HARÇ 120.000
797 FAİZ KOM VE KUR FARK.(Fin Gid) 80.000
--------------------------------------------------------------- / --------------------------------------------------------------------------
--------------------------------------------------------------- / --------------------------------------------------------------------------
120 ALICILAR 3.540.000
--------------------------------------------------------------- / --------------------------------------------------------------------------
--------------------------------------------------------------- / --------------------------------------------------------------------------
158
--------------------------------------------------------------- / --------------------------------------------------------------------------
690 DÖNEM K/Z 3.247.200
620 SATIL. MAMUL MALİYETİ HS 1.987.200
--------------------------------------------------------------- / --------------------------------------------------------------------------
690 DÖNEM K/Z 3.000.000
--------------------------------------------------------------- / --------------------------------------------------------------------------
799 ÜRETİM MALİYETİ 828.000
--------------------------------------------------------------- / --------------------------------------------------------------------------
159
TAHMİN YOLUYLA
Genel üretim giderlerinin kesin tutarlarının yıl sonunda belli olması ve çok çeşitli giderlerden oluşması sebebiyle genel
üretim giderleri içerinde yer alan bazı giderlerin maliyet hesaplama dönemleri açısından düzensiz bir dağılım
göstermesi sebebiyle bir taraftan fiili genel üretim giderleri takip edilirken diğer taraftan genel üretim giderleri
tahmin yoluyla maliyete yüklenir.
Bunun aşamaları şunlardır;
1. Genel üretim giderleri dağıtımını en iyi sağlayacak faaliyet ölçüsünün belirlenmesi- dağıtım ölçüleri-
2. Genel üretim gideri toplam tutarının bütçelenmesi (tahmin edilmesi)
3. Faaliyet hacminin bütçelenmesi (geçmiş verilerden yararlanılarak)
4. Tahmini genel üretim giderinin, tahmini faaliyet hacmine bölünerek tahmini yükleme oranının bulunması
5. Fiili faaliyet hacmiyle tahmini yükleme oranının çarpımıyla imalata yüklenen genel üretim giderinin bulunması
6. İmalata yüklenen toplam tahmini genel üretim gideri ile toplam fiili üretim gideri farkının bulunması ve farkın
Satılan Mamul Maliyeti, DS Mamul Stok ve DS Yarı Mamul Stok hesaplarına paylaştırılması.
160
Örnek:
Bir üretim işletmesi 2007 için GÜG’ni 852.000 TL, faaliyet hacmini 120.000 DİS olarak bütçelemiştir. İşletme
Ocak 2007’de ürettiği mamuller için 10.800 DİS fiili çalışma gerçekleştirmiştir.
Yıl sonuna kadar yapılan fiili çalışma ise 126.000 DİS ve yıl sonuna kadar gerçekleşen GÜG ise 1.031.100 TLdir.
Dönem sonu itibariyle SMM: 3.200.000 DSMS:700.000 DSYMS:300.000 TL dir.
İstenen:
a) GÜG tahmini yükleme oranını bulunuz.
b) Ocak ayında üretilen mamullere yüklenen GÜG’ni bulunuz ve muhasebeleştiriniz.
c) Yılsonu itibariyle imalata yüklenmiş tahmini GÜG tutarını bulunuz.
d) Yılsonu itibariyle GÜG farkını bulunuz ve farkın ortaya çıkışı ile ilgili muhasebe kaydını yapınız.
e) Farkı SMM, DSMS ve DSYMS dağıtımını ve muhasebe kaydını yapınız.
a) Genel Üretim Gideri Tahmini Yükleme Oranı= 852.000/120.000=7,1TL/DİS
b) Ocak ayı imalata yüklenen genel üretim gideri= 10.800 x 7,1 = 76.680 TL
--------------------------------------------------------------- / --------------------------------------------------------------------------
731 GENEL ÜRETİM GİDERLERİ YANSITMA HS 76.680
--------------------------------------------------------------- / --------------------------------------------------------------------------
c) Yılsonu itibariyle imalata yüklenen genel üretim gideri= 126.000 x 7,1 = 894.600 TL
161
d) Fiili GÜG: 1.031.100
Tahmini: 894.600
136.500 Eksik Yükleme
--------------------------------------------------------------- / --------------------------------------------------------------------------
731 GENEL ÜRETİM GİDERİ YANS. 894.600
732 GENEL ÜRETİM GİDERİ BÜTÇE FARKI 136.500
--------------------------------------------------------------- / --------------------------------------------------------------------------
e) Farkın SMM, DSMS ve DSYMS’a dağıtılması;
SMM: 3.200.000
DSMS: 700.000
DSYMS: 300.000
--------------------------------------------------------------- / --------------------------------------------------------------------------
152 MAMULLER ÜRETİM 23.205
620 SATILAN MAMUL MALİYETİ 103.740
732 GENEL ÜRETİM GİDERLERİ BÜTÇE FARK. 136.500
--------------------------------------------------------------- / --------------------------------------------------------------------------
162
•Genel üretim giderlerindeki artış
•Teknoloji yoğun üretim ortamlarında genel üretim giderlerinin
mamullere dağıtımında hacim tabanlı dağıtım ölçüleri yerine genel
üretim giderlerinin oluşumuna neden olan faaliyetlerin esas
alınması önerilmektedir.
FAALİYET A
A MAMULÜ
FAALİYET B
GENEL ÜRETİM
GİDERLERİ
FAALİYET C
B MAMULÜ
FAALİYET N
163
Amaçları
1. Genel üretim giderlerinin mamullere daha doğru şekilde
yükleyerek daha doğru maliyetler elde etmek,
2. Anlamlı kar merkezleri ve mamul karlılığı rakamları sağlamak,
3. Daha basit ve daha kolay anlaşılabilir hesaplar oluşturmak,
4. Daha iyi bir yönetsel muhasebe anlayışı ve kontrolü sağlamak
için doğru işletme ortamı oluşturmak,
5. Çeşitli yeni yönetim tekniklerindeki gelişmeleri izleyebilecek
işletme ortamını sağlamak.
164
Faaliyetlerin gruplandırılması:
1. Mamul birimi düzeyinde tekrarlanan faaliyetler :
Her bir mamul biriminin üretilmesi için tekrarlanarak yapılan iş ya da işlemler. Her bir
mamul için yapılan kalite kontrol testi buna bir örnektir.
2. Mamul üretim partisi düzeyinde faaliyetler :
Her bir mamul partisinin üretimi için yapılan iş ve işlemleri ifade eder. Yeni bir partinin
üretimine başlarken yapılan makine temizliği, teknik bakım onarım işleri, makine
ayarlarının değiştirilmesi gibi işlemler parti düzeyinde faaliyet için örnektir.
3. Mamul türü (ürün) düzeyinde faaliyetler:
Farklı türde üretilen mamuller için yapılan iş ve işlemleri ifade eder. Her bir mamul türü
için yapılan tasarım, deneme üretimi, kalite kontrol bu düzeydeki faaliyetler için örnek
gösterilebilir.
4. Müşteri düzeyinde faaliyetler:
Müsteri özel talebine bağlı olarak kullanılan kaynak ya da aktiviteleri ifade eder. Örneğin
müşteri talebine bağlı olarak kullanılan özel ekipmanlar, yazılımlar ve personeller söz
konusu olabilir. Müşteriye özel yapılan danışmanlıklar, kara yoluyla dağıtımı yapılan
ürünün müşteriye özel hava yoluyla yapılması gibi faaliyetleri içerir.
5. Genel nitelikteki faaliyetler (işletme düzeyi):
Bu faaliyetler, yukarıdaki düzeylerde ilişki kurulamayan genel nitelikli faaliyetlerdir. Bunlar
ortak nitelikte olan üretim yönetimi, genel güvenlik, yemekhane, bina kirası, park ve
bahçelere ait faaliyetlerdir.
165
• İşletmede X ve Y olmak üzere farklı hacimlerde fakat aynı
üretim techizatlarını ve benzer süreçleri kullanılarak iki ürün
üretilmektedir. Ürünlerle ilgili bilgiler şöyledir.
Ürün Birim Yıllık Sipariş Makine
direkt üretim sayısı hazırlama
işçilik miktarı sayısı
saati
X 2 1000 80 40
Y 2 10000 160 60
Gider yerinde toplanan giderler 440.000 Tl dir.

Geleneksel sistem
X ürünü =1.000x2DİS = 2.000 DİS
Y ürünü =10.000x2 DİS= 20.000 DİS
Dağıtım Oranı= 440.000/22.000= 20 TL/DİS
X Ür. GÜG Payı= 2.000 x 20 = 40.000 Bir GÜG= 40000/1000= 40 TL
166
Y ür. GÜG Payı =20.000 x 20 = 400.000 Bir. GÜG= 400.000/10.000= 40 TL
Faaliyetler Faaliyetlerin Maliyet etkenleri
maliyetleri
Hacimle ilgili 110.000 DİS
Satın alma ile ilgili 120.000 Sipariş sayısı
Makine hazırlama ile ilgili 210.000 Makine hazırlamasayısı
167
X Y Ürünü
Ürünü
Maliyet etkeni Maliyet etkeni Dağıtılan Maliyet etkeni Dağıtılan

başına birim değeri maliyet değeri maliyet
maliyet
Üretim hacmi 5TL/DİS 2.000 DİS 10.000 20.000 DİS 100.000
maliyeTLeri
Makine 2.100 40 hazırlık 84.000 60 hazırlık 126.000
hazırlık TL/hazırlık
maliyetleri
Satın alma 500 TL/sipariş 80 sipariş 40.000 160 sipariş 80.000
maliyetleri
Toplam 134.000 306.000
Üretim miktarı 1000birim 10.000birim
Birim başına 134 TL/birim 30.6 TL/birim

GÜG
168
GELENEKSEL SİSTEM İLE FTM NİN KARŞILAŞTIRILMASI
Ürün Geleneksel maliyet FTM sistemi

sistemi
X 40 TL/birim 134TL/birim
Y 40 TL/birim 30.6 TL/birim
169
Standart maliyetler, hem geçmişteki deneyimleri, hem de
denetlenmiş üretim koşullarındaki verileri kullanan, bilimsel
incelemelere dayanan ve belirli bir üretim döneminden önce
saptanmış maliyetlerdir.
Standart maliyetler önceden saptanan direkt ilk madde ve
malzeme, direkt işçilik ve genel üretim giderleri standartlarına
göre hesaplanır.
Standart maliyetler dönem sonlarında fiili maliyetler ile

karşılaştırılır.
Karşılaştırma sonucunda fiili maliyetler ile standart maliyetler
arasındaki sapmalar belirlenir.
Olumlu ve olumsuz faklar olabilir.
170
Yararları:
1. Üretim giderleri etkin bir şekilde kontrol edilebilir,
2. Mamul maliyetlerinin hesaplanmasında hız ve kolaylık
sağlanır.
3. Planlama ve kontrol sayesinde üretim faktörlerinin
verimliliğinin artmasıyla maliyetler düşebilir.
4. Tüm maliyet unsurları için tekdüze bir karşılaştırma esası
sağlanır.
5. Kısa devreli sonuç hesaplarının düzenlenmesi ve stok
değerlemesi kolaylaşır.
6. Genel planlama ve üretim planlaması kolaylaşır.
7. İşletme organizasyonunu geliştirmek, adil bir ücret yapısı
oluşturmak mümkün olur.
8. Başarı değerlemesinde önemli bir araçtır. Sapmalar
171
yöneticilerin dikkatini çeker.
Sakıncaları:
1. Standartların iyi saptanmamış olması veya eskimesi,
analizlerde yanıltıcı sonuçlara neden olabilir.
2. Maliyetlemede standartlara fazla önem verilmesi, fiili
maliyetlerin takibinde ihmallere yol açabilir.
3. Sistem masraflı ve külfetlidir.
4. Standartlar personel üzerinde baskı yaratabilir, işletme içi
ilişkileri gerginleştirebilir.
5. Her işletme için uygun değildir.
172
Örnek: Bir üretim işletmesinde gerçekleşen mali işlemler aşağıdaki
gibidir.
1. KDV dahil 2.360.000 TL değerinde DİMM ve KDV dahil 590.000 TL değerinde işletme
malzemesi satın alınmıştır. Toplam bedelin yarısı için çek ciro edilmiş yarısı için bono
verilmiştir.
2. Daha önce alınmış bulunan DİMM’nin 1.500.000 TL lik kısmının üretimde kullanıldığı
tespit edilmiştir.
3. Daha önce alınan işletme malzemelerinden 40.000 TL’si üretimde, 60.000 TL’si
pazarlamada ve 100.000 TL’si yönetim bölümünde tüketilmiştir.
4. İşletmenin işçilik gideri toplamı 2.000.000 TL’dir. Bunun;
1.200.000 TLsi üretimle ilgili direkt işçilik
300.000 TLsi üretimle ilgili endirekt işçilik
200.000 TLsi pazarlama işçiliği, kalanı ise yönetim bölümüne ait işçiliktir. İşçilikler
tahakkuk ettirilip daha sonra ödenecektir.( İşçilerden yapılan kesintiler DV, GV toplamı
200.000 TLdir.)
5. İşletmenin ilgili ayda elektrik gideri KDV dahil 472.000 TL olup tutar bankalararası virman
yoluyla ödenmiştir. Elektrik giderinin 300.000TLlik kısmı üretimle ilgili, 30.000 TLsi
ARGE, 25.000 TLsi pazarlamayla ilgili kalanı yönetimle ilgilidir.
173
6. İşletmenin faaliyette bulunduğu bir ek binanın ilgili aya ait kirası 500.000 TLdir.
Tutardan %15 GV’si düşüldükten sonra kalan tutar için çek verilmiştir. Binanın %80’i
üretim faaliyetinde kalanı pazarlama faaliyetinde kullanılmaktadır.
7. Pazarlama faaliyetinde kullandığımız motorlu taşıtların vergisi 120.000 TL nakden
ödenmiştir.
8. İşletmenin ilgili aya ait hesapladığı amortisman gideri toplamı 600.000 TLdir. Bunun
400.000 TLsi üretimle ilgili 150.000 TLsi pazarlama ile ilgili kalanı yönetime aittir.
9. İşletmenin kullanmış olduğu kısa vadeli krediler için işletme aleyhine 80.000 TL faiz
tahakkuk ettirildiği işletmeye bildirilmiştir.
10. Üretilen mamulün maliyetiyle ilgili maliyet giderleri üretim maliyeti hesabına
devredilmiştir.
11. Üretilmekte olan mamullerin %80’i tamamlanarak mamul stok ambarına alınmıştır.
12. Mamul stok ambarındaaki mamullerin %60’ı KDV dahil 3.540.000 TL’ye kredili
olarak satılmıştır.
İstenen: 7/A ve 7/B seçeneklerine göre gerekli yevmiye kayıtlarını yapınız.
174
--------------------------------------------------------------- / --------------------------------------------------------------------------
DİMM :2.000.000
İŞL MLZ : 500.000
--------------------------------------------------------------- / --------------------------------------------------------------------------
710 DİREKT İLK MADDE VE MALZEME 1.500.000
DİMM :1.500.000
--------------------------------------------------------------- / --------------------------------------------------------------------------
İŞL MALZ:200.000
--------------------------------------------------------------- / --------------------------------------------------------------------------
720 DİREKT İŞÇİLİK GİDERLERİ 1.200.000
360 ÖDENECEK VERGİ VE FON 200.000
361 SOSYAL GÜVENLİK KESİNTİLERİ 680.000
--------------------------------------------------------------- / --------------------------------------------------------------------------
175
--------------------------------------------------------------- / --------------------------------------------------------------------------
--------------------------------------------------------------- / --------------------------------------------------------------------------
103 VERİLEN ÇEKLER VE ÖDEME EMİR 425.000
--------------------------------------------------------------- / --------------------------------------------------------------------------
100 KASA 120.000
--------------------------------------------------------------- / --------------------------------------------------------------------------
--------------------------------------------------------------- / --------------------------------------------------------------------------
KISA VADELİ: 80.000
--------------------------------------------------------------- / --------------------------------------------------------------------------
176
--------------------------------------------------------------- / --------------------------------------------------------------------------
711 DİMM YANSITMA HS 1.500.000
721 DİG YANSITMA HESABI 1.200.000
731 GÜG YANSITMA HESABI 1.440.000
--------------------------------------------------------------- / --------------------------------------------------------------------------
--------------------------------------------------------------- / --------------------------------------------------------------------------
120 ALICILAR 3.540.000
--------------------------------------------------------------- / --------------------------------------------------------------------------
--------------------------------------------------------------- / --------------------------------------------------------------------------
177
--------------------------------------------------------------- / --------------------------------------------------------------------------
7/B DİMM :2.000.000
İŞL MLZ : 500.000
--------------------------------------------------------------- / --------------------------------------------------------------------------
DİMM: 1.500.000
--------------------------------------------------------------- / --------------------------------------------------------------------------
790 İLK MADDE VE MALZEME GİDERLERİ 200.000
İŞL MALZ: 200.000
--------------------------------------------------------------- / --------------------------------------------------------------------------
361 ÖDENECEK S.GÜV.KES. 680.000
--------------------------------------------------------------- / --------------------------------------------------------------------------
178
--------------------------------------------------------------- / --------------------------------------------------------------------------
793 DIŞARIDAN SAĞL. FAYDA VE HİZM 400.000
ARGE GİD YER: 30.000
--------------------------------------------------------------- / --------------------------------------------------------------------------
103 VERİLEN Ç. Ö. E. 425.000
--------------------------------------------------------------- / --------------------------------------------------------------------------
795 VERGİ RESİM VE HARÇ GİDERLERİ 120.000
100 KASA 120.000
--------------------------------------------------------------- / --------------------------------------------------------------------------
--------------------------------------------------------------- / --------------------------------------------------------------------------
KVB GİD: 80.000
--------------------------------------------------------------- / -------------------------------------------------------------------------- 179

--------------------------------------------------------------- / --------------------------------------------------------------------------
--------------------------------------------------------------- / --------------------------------------------------------------------------

793 DIŞARIDAN SAĞL. FAYDA VE HİZMET 400.000
795 VERGİ RESİM HARÇ 120.000
797 FAİZ KOM VE KUR FARK.(Fin Gid) 80.000
--------------------------------------------------------------- / --------------------------------------------------------------------------
--------------------------------------------------------------- / --------------------------------------------------------------------------
120 ALICILAR 3.540.000
--------------------------------------------------------------- / --------------------------------------------------------------------------
--------------------------------------------------------------- / --------------------------------------------------------------------------
180
--------------------------------------------------------------- / --------------------------------------------------------------------------
690 DÖNEM K/Z 3.247.200
620 SATIL. MAMUL MALİYETİ HS 1.987.200
--------------------------------------------------------------- / --------------------------------------------------------------------------
690 DÖNEM K/Z 3.000.000
--------------------------------------------------------------- / --------------------------------------------------------------------------
799 ÜRETİM MALİYETİ 828.000
--------------------------------------------------------------- / --------------------------------------------------------------------------
181

Maliyet Anali̇zi̇

Uploaded by

Document Information

Original Title

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

Maliyet Anali̇zi̇

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

MALİYET ANALİZİ

- Yönetim Muhasebesi – Maliyet Muhasebesi

MUHASEBE BİLGİ SİSTEMİ

MALİYET MUHASEBESİ AMAÇLARI

• Gider kontrolüne yardımcı olmak. (İsrafın ortadan

İç ve dış gruplara bilgi verir İç gruplara bilgi verir

Tutarlar kesindir Tutarlar tahmini de olabilir

Para temel ölçü birimidir Para dışı öğelerde kullanılır

MALİYET MUHASEBESİ SİSTEMİ

Produksi 152 Mamuller 620 S.M.Maliyeti

730 Genel Üret. G 731 GÜG Ys.

690 Dönem K/Z

750 Ar. Ge. Gid 751 Ar.Ge. Ys.

760 Paz. Sat.Dağ 761 P.S.D.Ys

770 Genel Yönetim. 771 G.Y.G. Ys. 632 G.Yönetim G.

780 Finansman 781 Finans. G. Ys.. 660 – 661 Borç G.

798 Gider Çeşitleri

792 Memur Ücret 690 Dönem K/Z

794 Çeşitli Gid.

795 Vergi R. Harç

796 Amort. ve Tük.

b. Satılan Mamulün Maliyeti Tablosu (Üretim

Satılan Ticari Malın Maliyeti Tablosu

Hitung HPP di perusahaan dagang

Kullanılabilir DİMM: xxx

D. Sonu DİMM: (xxx)

Kullanılan DİMM Maliyeti xxx

Dönem Sonu Mamul Maliyeti (xxx)

Satılan Mamulün Maliyeti xxx 11

Yurtiçi Satışlar 324.000 D.Sonu DİMM Stok 18.200

Enerji Giderleri (Üretim) 9.000 Ticari Mal Alışları 84.000

D.İ Dönem İçi

Satılabilir Ticari Malın Maliyeti 99.000 D. Sonu DİMM: 18.200

Direkt İşçilik 26.000 22.000

Satılan Mamulün Maliyeti Tablosu

Satılan Mamulün Maliyeti Tablosu

Satılabilir Mamul Maliyeti 54.600

Varlık VARLIK MALİYETİ

Gereksiz Yapılan Normal Olmayan

1. İşletmenin Fonksiyonlarına Göre Sınıflandırma 7/A

• 710 DİREKT İLK MADDE VE MALZEME GİDERLERİ

Direkt İşçilik Giderleri

Genel Üretim Giderleri

Pazarlama Satış ve Dağıtım Giderleri

Önceki Dönem Gider ve Zararları

Arızi Satış Zararları

• 790 İLK MADDE VE MALZEME GİDERLERİ

İşçi Ücret ve Giderleri

Memur Ücret ve Giderleri

Vergi Resim ve Harçlar

Amortismanlar ve Tükenme Payları

Faiz, Komisyon ve Kur Farkları

İşçi ücret ve giderleri Brüt Ücretler, Prim ve ikramiyeler, Yasal işveren

Memur ücret ve giderleri Yöneticilere ait ücretler vb.

Çeşitli giderler Risklere karşı sigorta, Reklam ve satışları teşvik, Kira,

Amortisman ve tükenme payları Maddi duran varlıkların amortismanı, maddi olmayan

Finansman giderleri Faiz, kur farkı, komisyon vb. borçlanma giderleri

Yapısal Sabit Giderler

Programlanmış Sabit Giderler

Yarı Değişken Giderler

Yarı Sabit Giderler

• Değişken Giderler: İş hacmindeki dalgalanmalara paralel olarak değişme

Yönetici Aylıkları 20.000 TL