BUDOWA POJAZDÓW SAMOCHODOWYCH

OPONY SAMOCHODOWE

BUDOWA POJAZDÓW SAMOCHODOWYCH

Kilka faktów z historii:

1839 – Anglik Charles Goodyear wymyślił proces wulkanizacji
gumy
1845 – R. W. Thomson opatentował oponę pneumatyczną
dętkową
1888 – Irlandczyk J. B. Dunlop wynalazł niezaleŜnie oponę
pneumatyczną dętkową, do roweru
1935 – firma Michelin stworzyła opony radialne
1953 – Goodrich Corporation zaprezentował opony bezdętkowe
2001 – firma Michelin oficjalnie zaprezentowała system PAX,
pozwalający na kontynuację jazdy z przebitą lub
pozbawioną ciśnienia oponą

Opony samochodowe 2

1
 BUDOWA POJAZDÓW SAMOCHODOWYCH

Budowa opony samochodowej:

Widok przekroju opony:

1 – izolacja, 2 – bok, 3 – pasek stopowy,
4 – bieŜnik, 5 – opasania z kordu polia-
midowego, 6 – opasania z kordu stalo-
wego, 7 – osnowa, 8 – wypełniacz, 9 –
drutówka, 10 – wykładzina wewnętrzna
Przekrój poprzeczny opony

Opony samochodowe 3

BUDOWA POJAZDÓW SAMOCHODOWYCH

Budowa opony samochodowej:

Widok przekroju opony:

1 – izolacja, 2 – bok, 3 – pasek stopowy,
4 – bieŜnik, 5 – opasania z kordu polia-
midowego, 6 – opasania z kordu stalo-
wego, 7 – osnowa, 8 – wypełniacz, 9 –
drutówka, 19 – wykładzina wewnętrzna

Opony samochodowe 4

2
 BUDOWA POJAZDÓW SAMOCHODOWYCH

Odmiany konstrukcyjne opon:

● ze względu na sposób gromadzenia powietrza:

Zawór opony dętkowej

(wulkanizowany do dętki)
Opona dętkowa (TUBE TYPE)
1 - opasanie, 2 - czoło bieŜnika, 3 – bok, 4 - osnowa, 5 - drutówka, 6 - obręcz,
7 - zawór, 8 - dętka

Opony samochodowe 5

BUDOWA POJAZDÓW SAMOCHODOWYCH

Odmiany konstrukcyjne opon:

● ze względu na sposób gromadzenia powietrza:

Zawór opony bezdętkowej

(wciskany w obręcz)
Opona bezdętkowa (TUBELESS)
1 - opasanie, 2 - czoło bieŜnika, 3 – bok, 4 - osnowa, 5 - drutówka, 6 - obręcz, 7 - zawór

Opony samochodowe 6

3
 BUDOWA POJAZDÓW SAMOCHODOWYCH

Odmiany konstrukcyjne opon:

● ze względu na sposób gromadzenia powietrza:
zachowanie podczas przebicia:

Opona dętkowa Opona bezdętkowa

Opony samochodowe 7

BUDOWA POJAZDÓW SAMOCHODOWYCH

Odmiany konstrukcyjne opon:

● ze względu na proporcje wymiarowe:
Opona normalna Opony niskoprofilowe

Wskaźniki profilu (stosunek wysokości do szerokości) dla opon

o tej samej średnicy zewnętrznej i tej samej nośności

Opony samochodowe 8

4
 BUDOWA POJAZDÓW SAMOCHODOWYCH

Porównanie właściwości opon o róŜnym profilu

Opona wąska o wysokim profilu Opona szeroka o niskim profilu

● lepiej sprawdza się, gdy na drodze są ● wykazuje lepszą przyczepność na

kałuŜe, błoto i koleiny,
● oferuje lepszy komfort jazdy, szczególnie
na nierównych nawierzchniach,
● wymaga mniejszych sił przy kręceniu
kierownicą,
● powoduje mniejsze opory toczenia,
● jest bardziej odporna na uszkodzenia na
nierównościach i krawęŜnikach,
● jest tańsza,
● nie ma szczególnych walorów
estetycznych
dobrych, suchych nawierzchniach,
● niŜszy komfort, ale wyŜsza pewność
prowadzenia,
● nadaje się szczególnie do samochodów
ze wspomaganiem układu kierowniczego,
● powoduje wyŜsze zuŜycie paliwa,
● częstsze uszkodzenia boków ze względu
na mniejszą elastyczność,
● jest droŜsza,
● moŜe poprawiać wygląd pojazdu,
szczególnie z obręczami z lekkich stopów

Opony samochodowe 9

BUDOWA POJAZDÓW SAMOCHODOWYCH

Odmiany konstrukcyjne opon:

● ze względu na konstrukcję osnowy:

Opona diagonalna (krzyŜowa) Opona radialna (promieniowa)

kolejne warstwy kordu ułoŜone względem kolejne warstwy kordu ułoŜone równolegle
siebie pod kątem (< 900) względem siebie i wzmocnione na
obwodzie opasaniem

Opony samochodowe 10

5
 BUDOWA POJAZDÓW SAMOCHODOWYCH

Opona Opona
diagonalna radialna

Porównanie wysokości opon o tej samej nośności

Opony samochodowe 11

BUDOWA POJAZDÓW SAMOCHODOWYCH

Opona diagonalna Opona radialna

Zalety

+ elastyczność w kierunku promienio- + duŜa sztywność w kierunku promienio-

wym – lepsze tłumienie drgań, cichsza
praca
+ sztywne boki – wyŜsza odporność na
uszkodzenia
+ łatwe wykonanie – niŜsza cena
wym – mniejsze opory toczenia (niŜsze
zuŜycie paliwa)
+ cienkie i bardzo elastyczne boki – lepsze
przyleganie bieŜnika na łukach, precyzyj-
niejsze prowadzenie – bezpieczniejsze

Wady

- elastyczność w kierunku promienio- - duŜa sztywność w kierunku promienio-

wym – większe opory toczenia (wyŜsze
zuŜycie paliwa)
- brak opasania i sztywne boki – gorsze
przyleganie bieŜnika do jezdni podczas
jazdy na łukach, mniej precyzyjne
prowadzenie
wym – niŜszy komfort jazdy (wyŜsza
hałaśliwość, gorsze tłumienie drgań)
- cienkie boki – większa podatność na
uszkodzenia
- trudne wykonanie – wyŜsza cena

Opony samochodowe 12

6
 BUDOWA POJAZDÓW SAMOCHODOWYCH

Odmiany konstrukcyjne opon:

● ze względu na konstrukcję osnowy:

Opona diagonalna

Opona diagonalna
z opasaniem
Opona radialna

Opony samochodowe 13

BUDOWA POJAZDÓW SAMOCHODOWYCH

Opona:

diagonalna

radialna

diagonalna
z opasaniem

Dobór opon:
a) zalecany, b) dopuszczalny, c) zabroniony
Opony samochodowe 14

7
 BUDOWA POJAZDÓW SAMOCHODOWYCH

Elementy bieŜnika:
1 - szerokie rowki odprowadzające wodę,
2 - krawędzie poprzeczne zwiększające przyczepność w trakcie napędzania i hamowania koła
3 - wzdłuŜne nacięcia bocznych segmentów, zwiększające przyczepność poprzeczną

Opony samochodowe 15

BUDOWA POJAZDÓW SAMOCHODOWYCH

ZaleŜność współczynnika
przyczepności od rodzaju
rowków opony

ZaleŜność współczynnika przyczepności od

stanu nawierzchni dla róŜnych prędkości
Opony samochodowe 16

8
 BUDOWA POJAZDÓW SAMOCHODOWYCH

Minimalna
dopuszczalna
głębokość rowków
bieŜnika:

1,6 mm
1 90
Głębokośc bieŜnika [mm]

2 70

3 62

5 54

7 52

0 20 40 60 80 100
Długość drogi hamowania [m]

ZaleŜność długości drogi hamowania

od głębokości rowków opony

Opony samochodowe 17