Slide Van Hoa Am Thuc

2/9/2021
VĂN HÓA ẨM THỰC

Faculty of Chemical Engineering
Dr. Ta Thi To Quyen

Dr. Ta Thi To Quyen
VĂN HÓA ẨM THỰC
Chương 1. KHÁI QUÁT CHUNG VỀ VĂN HÓA ẨM THỰC
Chương 2. ĐẶC TRƯNG VĂN HÓA ẨM THỰC VIỆT NAM
Chương 3. VĂN HÓA ẨM THỰC KHU VỰC CHÂU Á
Chương 4. VĂN HÓA ẨM THỰC KHU VỰC ÂU - MỸ
Chương 5. ẨM THỰC VÀ TÔN GIÁO
1
2/9/2021
CHƯƠNG 1. KHÁI QUÁT CHUNG
VỀ VĂN HÓA ẨM THỰC

Dr. Ta Thi To Quyen

Dr. Ta Thi To Quyen
1 Khái niệm về văn hóa ẩm thực
2 Ẩm thực nhìn từ các góc độ
33 Biểu hiện của văn hóa ẩm thực
44 Các yếu tố ảnh hưởng đến VHAT
5 Vai trò của VHAT trong CNTP
64 Ẩm thực trong xu hướng hội nhập

4
2
2/9/2021

Dr. Ta Thi To Quyen
1. KHÁI NIỆM VỀ VĂN HÓA ẨM THỰC

1.1. Khái niệm về văn hóa
Văn hóa là gì?

Dr. Ta Thi To Quyen

Theo UNESCO: “Văn hoá là tổng thể những nét riêng biệt về tinh thần và vật
chất, trí tuệ và cảm xúc, quyết định tính cách của một xã hội hay một nhóm
người trong xã hội. Văn hoá bao gồm nghệ thuật và văn chương, những lối
sống, những quyền cơ bản của con người, những hệ thống và giá trị, tập tục
và tín ngưỡng”
3
2/9/2021

Dr. Ta Thi To Quyen

Gồm 2 mảng chính:

Văn hóa vật chất
Văn hóa tinh thần

Dr. Ta Thi To Quyen

Đặc điểm của văn hóa:
Thứ nhất, Văn hoá là sáng tạo của con người, thuộc về con người
Thứ hai, Văn hoá xuất hiện do sự thích nghi một cách chủ động
Thứ ba, Văn hoá bao gồm cả những sản phẩm vật chất và tinh thần
Thứ tư, Văn hoá không chỉ có nghĩa là văn học nghệ thuật, văn học nghệ thuật
chỉ là bộ phận cao nhất trong lĩnh vực văn hoá.
4
2/9/2021

Dr. Ta Thi To Quyen

1.2. Khái niệm về văn hóa ẩm thực
1.2.1. Khái niệm ẩm thực
Ẩm thực là gì?

Dr. Ta Thi To Quyen

1.2.1. Khái niệm ẩm thực
Theo từ điển tiếng Việt: “Ẩm thực” chính là “ăn và uống”
10
5
2/9/2021

Dr. Ta Thi To Quyen
11

Dr. Ta Thi To Quyen

1.2.2. Khái niệm văn hóa ẩm thực
Văn hóa ẩm
thực là gì?
12
6
2/9/2021

Dr. Ta Thi To Quyen

Văn hóa ẩm thực có hai góc độ: Văn hoá vật chất và văn hoá tinh thần
13

Dr. Ta Thi To Quyen

TS. Trần Ngọc Thêm: “Ăn uống là văn hoá, chính xác hơn là văn hoá tận
dụng môi trường tự nhiên của con người”.
14
7
2/9/2021

Dr. Ta Thi To Quyen

Văn hoá ẩm thực: Là những tập quán và
khẩu vị ăn uống của con người; những
ứng xử của con người trong ăn uống;
những tập tục kiêng kỵ trong ăn uống;
những phương thức chế biến, bày biện
món ăn thể hiện giá trị nghệ thuật, thẩm
mỹ trong các món ăn; cách thưỏng thức
món ăn…
15

Dr. Ta Thi To Quyen
2. ẨM THỰC NHÌN TỪ CÁC GÓC ĐỘ
Văn
hóa Xã hội
Các góc độ của

ẩm thực
Kinh tế Y tế
16
8
2/9/2021

Dr. Ta Thi To Quyen
Vì sao có sự khác nhau

về văn hóa ẩm thực
giữa các vùng, miền,
quốc gia hay châu lục?
17

Dr. Ta Thi To Quyen

2.1. Góc độ văn hóa
Nhìn từ góc độ văn hóa

thì văn hóa ẩm thực có
đặc trưng gì?
18
9
2/9/2021

Dr. Ta Thi To Quyen

2.1. Góc độ văn hóa  Ẩm thực là “di sản văn hóa”
Ẩm thực là:
- Những nét truyền thống lịch sử, truyền thống văn hóa của dân tộc, của địa
phương
- Thành tố tạo nên hình ảnh dân tộc, hình ảnh địa phương
- Yếu tố tác động đến tâm tư, tình cảm và cách ứng xử của mỗi người
19

Dr. Ta Thi To Quyen

2.2. Góc độ xã hội
Nhìn từ góc độ xã hội

thì văn hóa ẩm thực có
đặc trưng gì?
20
10
2/9/2021

Dr. Ta Thi To Quyen

- Ẩm thực là nét đặc trưng phân biệt các tầng lớp trong XH
+ Ăn uống cung đình (quý tộc)
+ Ăn uống bình dân
+ Ăn chay
Ngày nay, việc ăn uống không còn phân tầng nữa
Nhưng vẫn thể hiện qua: cách chọn món ăn, chế biến món ăn, qua các bữa ăn
nơi đình đám
21

Dr. Ta Thi To Quyen

22
11
2/9/2021

Dr. Ta Thi To Quyen

- Ẩm thực là yếu tố giúp nhận ra tôn giáo, tín ngưỡng hoặc nếp sống gia đình
 Ẩm thực là vấn đề kinh tế xã hội lớn: là dấu hiệu nhận biết sự thay đổi và
phát triển của kinh tế xã hội
23

Dr. Ta Thi To Quyen

2.3. Góc độ y tế
Văn hóa ẩm thực có ý

nghĩa như thế nào đến
sức khỏe con người?
24
12
2/9/2021

Dr. Ta Thi To Quyen

- Ẩm thực đem lại sức khỏe cho con người (cung cấp dinh dưỡng, phòng, chữa bệnh)
 Ăn uống hợp lý, dinh dưỡng sẽ tăng cường thể chất, nâng cao sức đề
kháng, giúp con người khỏe mạnh, loại trừ bệnh tật
25

Dr. Ta Thi To Quyen

- Nguyên tắc dùng thức ăn chữa bệnh đều dựa trên cơ sở phân tích chúng thành
“Tính” và “Vị”.
- Về “Tính”: Theo đông y có tứ tính: hàn, lương, ôn, nhiệt.
+ Hàn (lạnh) và lương (mát) thuộc về âm, dùng để chữa các bệnh nhiệt,
+ Ôn (ấm) và nhiệt (nóng) thuộc về dương, dùng để chữa các bệnh về hàn.
26
13
2/9/2021

Dr. Ta Thi To Quyen

27

Dr. Ta Thi To Quyen

 Phân biệt tính âm và dương của thực phẩm như sau:
 Ngũ cốc (các loại hạt, đậu) thì dương hơn các loại củ, quả và các loại rau.
 Thực phẩm có hình thể thu lại thì dương; có hình thể trương, nở thì âm.
Ví dụ: lúa, gạo dương hơn các loại đậu.
 Thực phẩm cùng loại, thứ nào nặng hơn thì dương hơn, thứ nào nước nhiều hơn thì
âm hơn.
 Màu sắc xếp theo thứ tự sắc cầu vồng, từ dương đến âm là đỏ, da cam, lục, lam, chàm,
tím, đen.
Ví dụ: củ cải đỏ dương hơn củ cải trắng, bí đỏ dương hơn cà tím.
 Từ dương đến âm là các vị mặn – đắng – chát – chua – ngọt.
Ví dụ: khổ qua (mướp đắng) dương hơn các loại trái cây ngọt. Muối là dương,
28
đường là âm.
14
2/9/2021

Dr. Ta Thi To Quyen

 Cách mọc có hướng đâm xuống thì dương hơn đâm ngang, đâm ngang thì dương hơn
hướng tỏa lên.
Ví dụ: củ cà rốt đâm xuống thì dương hơn củ khoai mì (sắn) đâm ngang, rau má bò
ngang thì dương hơn rau xà lách mọc hướng lên.
 Thịt dê nóng, thịt cầy ấm; thịt vịt, ngan mát. Thủy, hải sản như cua, tôm, ốc, ba ba, rùa,
sam tính lạnh, mát, không nên ăn nhiều vào buổi tối.
 Loại da mềm, da trơn như cá diếc, cá trắm cỏ, cá basa, cá tra tính ấm hoặc nóng,
không nên ăn nhiều vào buổi sáng.
 Nếu bạn ăn quá dương thì cơ thể sẽ bị gầy và thường bị bón.
 Nếu bạn ăn quá âm thì rất dễ sinh bệnh, các chứng bệnh vốn không phát ngay mà
thường ủ lâu trong cơ thể. 29

Dr. Ta Thi To Quyen

30
15
2/9/2021

Dr. Ta Thi To Quyen
31

Dr. Ta Thi To Quyen

- Về “Vị”: Có 5 loại: cay, ngọt, chua, đắng,

mặn.
+ Vị cay có thể làm toát mồ hôi, giải cảm.
+ Vị ngọt có tác dụng bồi dưỡng.
+ Vị mặn thông hạ, làm tan các khối tắc.
+Vị chua thanh nhiệt, giữ khí chất.
+Vị đắng tốt tim mạch, máu huyết
32
16
2/9/2021

Dr. Ta Thi To Quyen

2.4. Góc độ kinh tế, dịch vụ, du lịch
- Ẩm thực là một phương tiện, một hình thức quảng bá hữu hiệu nhất cho
hình ảnh địa phương, quốc gia, dân tộc
- Ẩm thực góp phần phát triển ngành du lịch
→ Ẩm thực thúc đẩy nền kinh tế phát triển
33

Dr. Ta Thi To Quyen
3. BIỂU HIỆN CỦA VĂN HÓA ẨM THỰC
Phân tích các biểu hiện

của văn hóa ẩm thực?
34 34
17
2/9/2021

Dr. Ta Thi To Quyen

Biểu hiện vật chất Biểu hiện tinh thần
- Là những món ăn, đồ uống

- Cách ứng xử, giao tiếp trong ăn uống
- Chất liệu, số lượng, mùi vị, màu
sắc món ăn - Nghệ thuật chế biến món ăn, trang trí
- Sự sắp đặt của món ăn, đồ uống trong món ăn
bữa ăn, bữa tiệc - Ý nghĩa biểu tượng tâm linh
35 35

Dr. Ta Thi To Quyen

Biểu hiện vật chất Biểu hiện tinh thần
36 36
18
2/9/2021

Dr. Ta Thi To Quyen
37

Dr. Ta Thi To Quyen
4. CÁC YẾU TỐ ẢNH HƯỞNG ĐẾN VĂN HÓA ẨM THỰC
Văn hóa ẩm thực của một

quốc gia, một khu vực phụ
thuộc vào những yếu tố nào?
38
19
2/9/2021

Dr. Ta Thi To Quyen
Lịch sử và văn hóa
Vị trí địa lý và Tôn giáo

1 3
khí hậu Các yếu tố
ảnh hưởng
đến VHAT
Nghề nghiệp và
Sự phát triển du 4
5 kinh tế
lịch
39

Dr. Ta Thi To Quyen
4.1. Vị trí địa lý và khí hậu
Vị trí địa lý và khí hậu ảnh hưởng

như thế nào đến văn hóa ẩm thực
của một quốc gia, một khu vực?
40
20
2/9/2021

Dr. Ta Thi To Quyen

Là yếu tố mang tính cơ bản tác động đến tập quán và khẩu vị ăn uống của vùng
dân cư hoặc mỗi dân tộc
Địa lý Khí hậu
- Giao thông thuận lợi: nguyên liệu chế - Khí hậu lạnh: ăn nhều chất béo, tinh
biến món ăn phong phú, món ăn đa bột; chế biến: xào, rán, quay, nướng,
dạng hầm
- Đặc điểm địa lý: Gần sông, biển, đất - Khí hậu nóng: ăn nhiều thực vật, ít ăn
liền, chiêm trũng chất béo; chế biến: xào, luộc, nhúng,
nấu,…
41 41

Dr. Ta Thi To Quyen
4.2. Lịch sử và văn hóa
Lịch sử và văn hóa ảnh hưởng như

thế nào đến văn hóa ẩm thực của
một quốc gia, một khu vực?
42
21
2/9/2021

Dr. Ta Thi To Quyen
* Lịch sử
- Bề dày lịch sử của dân tộc càng lớn: món ăn càng mang tính cổ truyền, độc
đáo, truyền thống riêng, đặc biệt của dân tộc đó (bánh chưng Việt Nam)
- Dân tộc mạnh, hùng cường: món ăn phong phú, chế biến cầu kỳ, huyền bí
nhưng tính bảo thủ cao (Trung Quốc)
- Chính sách cai trị của nhà nước càng bảo thủ: tập quán và khẩu vị ăn uống
càng ít bị lai tạp (Nhật Bản)
43

Dr. Ta Thi To Quyen
* Văn hóa
- Văn hóa càng cao: khẩu vị càng tinh tế, đòi

hỏi sự cầu kỳ, cẩn thận từ khâu lựa chọn
nguyên liệu đến kỹ thuật chế biến phục vụ
(nghệ thuật uống trà)
- Giao lưu văn hóa càng nhiều sẽ kéo theo giao lưu văn hóa ăn uống (Các nước
châu Á: ăn cơm)
44
22
2/9/2021

Dr. Ta Thi To Quyen
4.3. Tôn giáo
Tôn giáo ảnh hưởng như thế nào

đến văn hóa ẩm thực của một quốc
gia, một khu vực?
45

Dr. Ta Thi To Quyen
4.3. Tôn giáo
Là một trong những yếu tố khá quan trọng, có khi có những quy định ảnh hưởng
đến tập quán và khẩu vị ăn uống của cả quốc gia
- Tôn giáo sử dụng thức ăn làm vật thờ cúng: việc sử dụng nguyên liệu để chế biến
thức ăn cũng bị chi phối, ảnh hưởng nhiều đến tập quán và khẩu vị ăn uống (Đạo
Hinđu)
- Tôn giáo càng nghiêm ngặt, thờ cúng con vật: càng có nhiều cấm kỵ trong ăn uống
(Đạo Hồi, đạo Phật)
- Tôn giáo càng mạnh: phạm vi ảnh hưởng càng lớn và sâu sắc (Đạo Hồi)
46 46
23
2/9/2021

Dr. Ta Thi To Quyen
4.4. Nghề nghiệp và kinh tế
Nghề nghiệp và điều kiện kinh tế ảnh

hưởng như thế nào đến văn hóa ẩm
thực của một quốc gia, một khu vực?
47

Dr. Ta Thi To Quyen

* Kinh tế
- Những quốc gia có nên kinh tế phát triển thì món ăn phong phú, đa dạng,
chế biến cầu kỳ và có tính khoa học
- Những quốc gia có nên kinh tế kém phát triển thì các món ăn bó hẹp trong
nguồn nguyên liệu tại chỗ, khẩu vị ăn uống của họ đơn giản, dân dã
48
24
2/9/2021

Dr. Ta Thi To Quyen

* Kinh tế
- Những người có thu nhập cao đòi hỏi món ăn ngon, đa dạng, phong phú
- Những người có thu nhập thấp coi ăn uống là để cung cấp năng lượng, dinh
dưỡng để sống
- Những người hay đi du lịch thích thú đón nhận và thưởng thức những nền
văn hoá ẩm thực mới
49

Dr. Ta Thi To Quyen
Doanh nhân: Lao động nặng nhọc:

Ăn uống cởi mở, dễ chấp Dễ tính; Món ăn giàu béo, đạm;
nhận khẩu vị mới nhưng cũng mùi mạnh, nhiều
khắt khe, khó tính Nghề
nghiệp
Lao động trí óc:

Ăn ít, nhiều bữa; món ăn đảm bảo
dinh dưỡng; chế biến cầu kỳ, đẹp
50
25
2/9/2021

Dr. Ta Thi To Quyen
4.5. Phát triển du lịch
 Du lịch đang trở thành một nhu cầu

không thể thiếu trong cuộc sống của
con người ở mọi châu lục
 Phát triển du lịch đang góp phần đẩy
mạnh giao lưu văn hoá nói chung,
trong đó có cả sự giao lưu về văn hoá
ẩm thực
 Du lịch giúp bảo vệ nền văn hóa ẩm
thực cổ truyền của dân tộc
 Du lịch còn giúp đa dạng hóa ẩm thực
để phục vụ du khách
51

Dr. Ta Thi To Quyen
Phân tích các yếu tố ảnh hưởng

đến văn hóa ẩm thực của một quốc
gia, một khu vực?
52
26
2/9/2021

Dr. Ta Thi To Quyen
5. VAI TRÒ CỦA VĂN HÓA ẨM THỰC TRONG CNTP
Văn hóa ẩm thực có vai trò

như thế nào đối với ngành
CNTP?
53

Dr. Ta Thi To Quyen
Các sản phẩm thực phẩm giá trị gia tăng
54
27
2/9/2021

Dr. Ta Thi To Quyen
Các sản phẩm thực phẩm giá trị gia tăng
55

Dr. Ta Thi To Quyen
Các sản gia vị chế biến sẵn
56
28
2/9/2021

Dr. Ta Thi To Quyen
Các sản phẩm thủy GTGT xuất khẩu của tập đoàn thủy sản Minh Phú
57

Dr. Ta Thi To Quyen
Các sản phẩm thủy GTGT xuất khẩu của tập đoàn thủy sản Minh Phú
58
29
2/9/2021

Dr. Ta Thi To Quyen
6. ẨM THỰC TRONG XU HƯỚNG HỘI NHẬP
Phân tích sự phát triển của

văn hóa ẩm thực trong xu
hướng hội nhập hiện nay ?
59

Dr. Ta Thi To Quyen

6.1. Xu hướng chung
Ngày nay:
- Kinh tế, khoa học công nghệ phát triển mạnh mẽ
- Nếp sống công nghiệp được hình thành
- Con người luôn khẩn trương, vội vã, tiết kiệm thời gian
Nhu cầu ăn và phụ vụ ăn nhanh, kịp thời hình thành
60
30
2/9/2021

Dr. Ta Thi To Quyen

6.2. Một số xu hướng hội nhập
6.2.1. Xu hướng quốc tế hoá về mặt tập quán và khẩu vị ăn uống
 Số lượng người sử dụng dao, nĩa để ăn tăng lên
 Khẩu vị và món ăn có sự giao lưu mạnh mẽ, nhiều loại thực phẩm, món ăn
không còn là đặc sản độc đáo của riêng quốc gia hay một châu lục nào.
 - Văn hóa ăn uống truyền thống riêng của mỗi dân tộc ngày càng bị phai
nhạt.
 - Sự giao lưu hoà nhập về kỹ thuật chế biến, nguyên liệu, gia vị ngày càng
tăng, xu hướng Âu ngày càng thịnh hành.
 - Bữa ăn công việc ngày càng phổ biến với những xuất cơm hộp, xuất ăn
nhanh, thức ăn đóng gói, đồ uống đóng chai…
61

Dr. Ta Thi To Quyen
6.2.2. Xu hướng tâm linh – triết học trong văn hóa ẩm thực
Ăn đúng
Đúng thời điểm; đủ chất; kết hợp âm
dương ngũ hành
Tâm linh -
Triết học
Ăn đẹp
Ăn bằng các giác quan Ăn ngon
Hợp khẩu vị
62
31
2/9/2021

Dr. Ta Thi To Quyen
6.2. Xu hướng tâm linh – triết học trong văn hóa ẩm thực
Ăn đúng
63

Dr. Ta Thi To Quyen
Ăn ngon
64
32
2/9/2021

Dr. Ta Thi To Quyen
Ăn đẹp
65

Dr. Ta Thi To Quyen
66
33
2/9/2021

Dr. Ta Thi To Quyen
Câu hỏi về nhà
Phân tích vai trò của văn hóa ẩm

thực đối với ngành CNTP trong
xu hướng hội nhập hiện nay?
67
CHƯƠNG 2. ĐẶC TRƯNG
VĂN HÓA ẨM THỰC VIỆT NAM

Dr. Ta Thi To Quyen
34
2/9/2021

Dr. Ta Thi To Quyen
69

Dr. Ta Thi To Quyen
Chương 2. ĐẶC TRƯNG VĂN HÓA ẨM THỰC VIỆT NAM
1 Một số yếu tố ảnh hưởng chủ yếu đến VHAT VN
2 Đặc trưng văn hóa ẩm thực Việt Nam
3
3 Những quan niệm, chuẩn mực trong ẩm thực VN
44 VHAT 3 miền của Việt Nam
70
35
2/9/2021

Dr. Ta Thi To Quyen
1. MỘT SỐ YẾU TỐ ẢNH HƯỞNG CHỦ YẾU ĐẾN VHAT VN
Vị trí địa lý và Tôn giáo

1 3
khí hậu Các yếu tố
ảnh hưởng
đến VHATVN
Nghề nghiệp và
Sự phát triển du 4
5 kinh tế
lịch
71

Dr. Ta Thi To Quyen
Vị trí địa lý và khí hậu

đã ảnh hưởng như
thế nào đến văn hóa
ẩm thực Việt Nam?
72
36
2/9/2021

Dr. Ta Thi To Quyen
1.1. Vị trí địa lý và khí hậu 73
Địa lý Khí hậu

- Quanh năm: nhiệt độ cao và độ ẩm
- VN nằm trên bán đảo Đông Dương
lớn
- Địa hình Việt Nam đa dạng: đồi núi, - Khí hậu nhiệt đới gió mùa ẩm (không
đồng bằng, bờ biển và thềm lục địa thuần nhất trên toàn lãnh thổ VN)
- Có thể chia 2 đới khí hậu lớn, phân chia

- Có mạng lưới sông ngòi dày đặc
bởi đèo Hải Vân
- Có các vùng tiểu khí hậu
73

Dr. Ta Thi To Quyen

ảnh hưởng như thế
nào đến văn hóa ẩm
thực Việt Nam?
74
37
2/9/2021

Dr. Ta Thi To Quyen
* Lịch sử
- VN có 4000 năm lịch sử: là quá trình dựng nước và giữ nước, liên tục bị
ngoại xâm xâm lược: Trung Quốc, Pháp, Nhật, Mỹ…
- Năm 1975 đất nước thống nhất
- Yếu tố lịch sử đã chi phối đến nền VHAT của dân tộc rất nhiều: chịu ảnh
hưởng của VHAT Trung Hoa, Pháp; Miền Nam bị ảnh hưởng của văn hoá ăn
uống và lối sống Mỹ
75

Dr. Ta Thi To Quyen

* Văn hóa
- VN có một nền văn hóa rất đa dạng, phong
phú và giàu bản sắc bởi sự giao hòa văn
hóa của 54 dân tộc anh em
- Văn hóa Việt Nam còn có một số yếu tố từ

sự kết tinh giao thoa giữa nền văn hóa
Trung Quốc và Ấn Độ cộng với nền văn
minh lúa nước của người dân Việt Nam
76
38
2/9/2021

Dr. Ta Thi To Quyen
1.3. Tôn giáo

- Việt Nam có nhiều tôn giáo: Phật giáo, Công giáo, Cao Đài, Hòa Hảo, Tin Lành, Hồi
giáo, Bà la môn
- Phật giáo là tôn giáo có số tín đồ nhiều nhất
- Thực tế: đại đa số người dân Việt Nam có tục lệ thờ cúng tổ tiên
- Nhiều người theo các tín ngưỡng dân gian khác như: Đạo Mẫu, Khổng giáo và Đạo
giáo
77
77

Dr. Ta Thi To Quyen
1.4. Kinh tế
- Việt Nam: quốc gia nghèo và đông dân đang dần bình phục và phát triển
- Năm 1986: Chính sách đổi mới thiết lập nền "kinh tế thị trường theo định
hướng xã hội chủ nghĩa“.
- Từ săm 1986: kinh tế Việt Nam đã có những ước phát triển to lớn
78
39
2/9/2021

Dr. Ta Thi To Quyen
1.5. Sự phát triển du lịch 79
Sự phát triển du
lịch đã ảnh
hưởng như thế
nào đến văn hóa
ẩm thực VN?
79

Dr. Ta Thi To Quyen
1.5. Sự phát triển du lịch
 Ẩm thực đóng một vai trò vô cùng

quan trọng trong kinh doanh du lịch
 Trong những năm qua, du lịch Việt
Nam đang trên đà phát triển mạnh
 Sự phát triển du lịch giúp cho việc giao
lưu văn hóa ẩm thực giữa Việt Nam và
các nước dễ dàng hơn
 Nền ẩm thực Việt Nam có cơ hội vươn
ra thế giới và ẩm thực Việt Nam có dịp
kế thừa tinh hoa từ các nước khác
80
40
2/9/2021

Dr. Ta Thi To Quyen
2. ĐẶC TRƯNG VĂN HÓA ẨM THỰC VIỆT NAM

Cơ cấu bữa ăn
Ứng xử trong ăn uống

Dụng cụ trong ăn
uống Đặc trưng
VHAT Việt
Đặc điểm của món ăn và
Nam
Nguyên liệu và gia vị cách trình bày bữa ăn
chế biến
Phương pháp chế biến
81

Dr. Ta Thi To Quyen

2.1. Cơ cấu bữa ăn
Gồm 3 bữa chính: Sáng (điểm tâm), trưa, tối
Trước đây:
- Bữa sáng: Điểm tâm nhẹ
- Bữa trưa, bữa tối: Ăn no

Bữa tối: Tụ họp gia đình
Quan niệm hiện nay:

Bữa sáng: Ăn no; Bữa tối: Ăn nhẹ
82
41
2/9/2021

Dr. Ta Thi To Quyen

2.2. Dụng cụ trong ăn uống
- Đôi đũa của người Việt Nam: là biểu tượng, tượng trưng cho đôi lứa hay cho
sự đoàn kết; Là một trong những nét tiêu biểu, độc đáo của văn hoá ẩm thực
của Việt Nam
- Đôi đũa được người Việt Nam sử dụng rất linh hoạt với nhiều chức năng khác
nhau: gắp thức ăn, và cơm, dầm, quấy, trộn, vét… thức ăn và làm vật nối cho
cánh tay dài ra để gắp được những món ăn ở xa
83

Dr. Ta Thi To Quyen
2.3. Nguyên liệu, gia vị và phương pháp chế biến

Nguyên liệu
84
42
2/9/2021

Dr. Ta Thi To Quyen
2.3. Nguyên liệu, gia vị và phương pháp chế biến

Gia vị:
85

Dr. Ta Thi To Quyen
* Phương pháp chế biến
86
43
2/9/2021

Dr. Ta Thi To Quyen
2.4. Đặc điểm của món ăn

Rất phong phú và đa dạng: Món khô, nước,…
87

Dr. Ta Thi To Quyen
2.5. Ứng xử trong ăn uống

- Khi ăn, người Việt Nam vùng nông thôn đa phần vẫn theo truyền thống ngồi
khoanh chân quanh mâm trên chiếu, giường, phản, sập,... ; vùng thành thị
thường dùng bàn ăn
- Mọi người quây quanh mâm cơm thể hiện sự đầm ấm
88
44
2/9/2021

Dr. Ta Thi To Quyen
Người Việt coi trọng:

- Lịch sự, mực thước, coi trọng tình nghĩa, lễ nghi
trong ẩm thực
- Trước và sau khi ăn, người Việt thường hay mời ăn
+ Chủ nhà: gắp thức ăn cho khách, người nhỏ

gắp thức ăn cho người lớn;
+ Người có địa vị thấp mời người có địa vị cao;
+ Người lớn tuổi ngồi mâm trên và ăn trước;.....
89

Dr. Ta Thi To Quyen
Người Việt coi trọng:
- Trong khi ăn: người Việt chú ý đến cách nói năng, ý tứ khi ngồi và ăn
phải đúng mực: không ăn quá nhanh hoặc quá chậm, không ngồi quá lâu
và ăn quá nhiều hoặc quá ít, không ăn hết nhẵn hoặc bỏ dở
- Sau khi ăn: người nhỏ hơn hay địa vị thấp hơn phải mời tăm, mời nước
cho người lớn. Người nhỏ ăn xong trước phải mời và xin phép đứng dậy
90
45
2/9/2021

Dr. Ta Thi To Quyen
3. NHỮNG QUAN NIỆM, CHUẨN MỰC TRONG ẨM THỰC VIỆT NAM
Người việt nam có những

quan niệm, chuẩn mực nào
trong văn hóa ẩm thực?
91

Dr. Ta Thi To Quyen
Coi trọng tính cân bằng trong ăn uống
Quan Coi trọng tính chỉnh thể, thống nhất

trong ăn uống
niệm,
Coi trọng tính tổng hợp trong ăn uống
chuẩn
mực Coi trọng tính linh hoạt, biện chứng
trong ăn uống
92
46
2/9/2021

Dr. Ta Thi To Quyen

3.1. Coi trọng tính cân bằng trong ăn uống
- Điều phối hợp lý giữa các loại lương thực, thực phẩm
- Chú trọng cân bằng âm dương
- Hài hòa về màu sắc
- Điều hoà ngũ vị của đồ ăn uống, thức uống.
Bậc tiền bối nước ta về Đông y học Hải Thượng Lãn Ông đã dày công nghiên cứu và
ông chia thức ăn thành 5 nhóm chính:
- Hàn: Thức ăn lạnh.
- Lương: Thức ăn mát.
- Bình: Là thức ăn bình thường, cân bằng, không hàn cũng không nhiệt.
- Ôn: Là thức ăn ấm.
- Nhiệt: Là thức ăn nóng. 93

Dr. Ta Thi To Quyen

2.3.1. Coi trọng tính cân bằng trong ăn uống
Người Việt Nam là rất coi trọng:
- Triết lý âm dương ngũ hành của các món ăn;
- Sự âm dương trong cơ thể con người
- Sự cân bằng âm dương giữa con người với môi trường tự nhiên.
94
47
2/9/2021

Dr. Ta Thi To Quyen

Để tạo nên sự cân bằng âm dương trong cơ thể:
- Ăn các món chế biến có tính đến sự cân bằng âm dương
- Sử dụng thức ăn như những vị thuốc để điều chỉnh sự mất cân bằng âm dương.
- Một người bị ốm do quá âm cần ăn đồ dương và ngược lại.
Ví dụ:
 Đau bụng nhiệt (dương) thì cần ăn những thứ hàn (âm) như chè đậu đen, nước
sắc đậu đen (màu đen âm), trứng gà, lá mơ…
 Đau bụng hàn (âm) thì dùng các thứ nhiệt (dương) như gừng, riềng…
 Bệnh sốt cảm lạnh (âm) thì ăn cháo gừng, tía tô (dương), còn sốt cảm nắng
(dương) thì ăn cháo hành (âm)…
95

Dr. Ta Thi To Quyen

Cách dùng gia vị của Việt Nam cũng có tác dụng điều hòa
âm dương
Ví dụ:
 Gừng đứng đầu vị nhiệt (dương) dùng làm gia vị cho thực
phẩm có tính hàn (âm) như bí đao, rau cải, cải bắp, cá…
 Ớt cũng thuộc loại nhiệt (dương), được dùng nhiều trong
các loại thức ăn thủy sản vừa hàn, vừa có mùi tanh.
 Lá lốt thuộc loại hàn (âm) đi với mít loại nhiệt (dương).
 Rau răm thuộc loại nhiệt (dương) đi với trứng lộn thuộc
loại hàn (âm).
96
48
2/9/2021

Dr. Ta Thi To Quyen

Để đảm bảo sự cân bằng âm dương với môi trường tự nhiên, nên ăn uống theo vùng
khí hậu, theo mùa:
- Mùa hè nóng:
 Ăn rau quả, tôm cá (là những thứ âm) tốt hơn là dầu mỡ, thịt.
 Khi chế biến, người ta thường luộc, nấu canh, làm nộm, làm dưa, tạo nên thức ăn
có nhiều nước và vị chua (âm) vừa dễ ăn, vừa giải nhiệt.
 Ăn đồ ăn chua, đắng
97

Dr. Ta Thi To Quyen

- Mùa đông lạnh:
 Ăn thịt, mỡ là những thức ăn dương tính giúp cơ thể chống lạnh.
 Phù hợp với mùa này là các kiểu chế biến khô, dùng nhiều mỡ hơn (dương tính
hơn) như xào, rán, rim, kho…
 Gia vị phổ biến là nhưng thứ dương tính như ớt, tiêu, gừng, tỏi…
98
49
2/9/2021

Dr. Ta Thi To Quyen
99

Dr. Ta Thi To Quyen

3.2. Coi trọng tính chỉnh thể, thống nhất trong ăn uống
 Tính chỉnh thể, thống nhất trong ăn uống thể hiện: Ăn uống thích ứng với điều
kiện địa lý, phù hợp với khí hậu, thời tiết.
 Người Việt dễ dàng tiếp thu văn hóa ẩm thực của các dân tộc khác, vùng miền
khác để từ đó chế biến thành của mình.
Đây cũng là điểm nổi bật của ẩm thực của nước ta từ Bắc chí Nam.
100
50
2/9/2021

Dr. Ta Thi To Quyen

3.3. Coi trọng tính tổng hợp, tính cộng đồng trong ăn uống
- Hầu hết các món ăn Việt Nam đều là sản phẩm của sự pha chế tổng hợp: rau này
với rau khác, rau với các loại gia vị, rau quả với cá tôm,...
- Tính tổng hợp còn thể hiện ngay trong cách ăn. Mâm cơm của người Việt Nam dọn
ra bao giờ cũng có đồng thời nhiều món: cơm, canh, rau, dưa, cá thịt, xào, nấu,
luộc, kho...
101

Dr. Ta Thi To Quyen

2.3.4.Tính linh hoạt, biện chứng trong ăn uống
- Tính linh hoạt thể hiện rất rõ trong cách ăn.
- Tính linh hoạt còn thể hiện ở đôi đũa, có thể: gắp, và, xé, xẻ, dầm, khoắng, trộn,
vét,…
- Tính biện chứng không chỉ thể hiện ở việc ăn uống phải hợp thời tiết, phải đúng
mùa, mà còn phải chọn đúng bộ phận, đúng thời điểm có giá trị
102
51
2/9/2021

Dr. Ta Thi To Quyen
4. VĂN HÓA ẨM THỰC 3 MIỀN CỦA VIỆT NAM
103

Dr. Ta Thi To Quyen
4.1. Văn hóa ẩm thực miền Bắc
104
52
2/9/2021

Dr. Ta Thi To Quyen

4.1.1. Đặc điểm của ẩm thực Miền Bắc
Ẩm thực miền Bắc có những đặc

trưng cơ bản nào khác so với ẩm
thực miền Trung, miền Nam?
105

Dr. Ta Thi To Quyen

- Đặc điểm trong văn hoá ẩm thực của miền Bắc: Vừa mang đặc điểm vùng khí hậu
lạnh vừa mang đặc điểm vùng khí hậu nóng nên:
- Thực phẩm: Dùng nhiều là thịt gia súc (trâu, bò, lợn…) hay thịt gia cầm (gà,
ngang, ngỗng), cá, cua…rau (rau muống, bầu, bí, rau ngót, bắp cải…), gia vị sử
dụng nhiều là dấm, chanh, sấu, ớt, tiêu, gừng, hành, tỏi…
- Khẩu vị miền Bắc hết sức tinh tế và nghiêm ngặt
- Cách chế biến tinh tế, gia vị thanh nhẹ khiến cho người ăn chiêm ngưỡng, không
thể vội vã và ồn ào.
106
53
2/9/2021

Dr. Ta Thi To Quyen

107

Dr. Ta Thi To Quyen

- Cách ứng xử trong ăn uống của người Bắc cũng rất tinh tế, nhẹ nhàng
- Người miền Bắc ưa được gắp, được mời chào.
108
54
2/9/2021

Dr. Ta Thi To Quyen

4.1.2. Một số thực phẩm đặc trưng của Miền Bắc
Miền Bắc có những thực phẩm

đặc trưng nào?
109

Dr. Ta Thi To Quyen
110
55
2/9/2021

Dr. Ta Thi To Quyen

a. Bánh đa Kế, rượu làng Vân Bắc Giang
111

Dr. Ta Thi To Quyen

b. Bánh su sê Bắc Ninh
112
56
2/9/2021

Dr. Ta Thi To Quyen

c. Bánh dày Quán Gánh, giò chả Ước Lễ tỉnh Hà Tây
113

Dr. Ta Thi To Quyen
114
57
2/9/2021

Dr. Ta Thi To Quyen

d. Bánh đa cua Hải Phòng
115

Dr. Ta Thi To Quyen

e. Bánh gai Hải Dương f. Tương Bần Hưng Yên
116
58
2/9/2021

Dr. Ta Thi To Quyen

Măng đắng Yên Bái Cà cuống Ninh Bình
Cơm lam Lai Châu Phở chua Lạng Sơn
117

Dr. Ta Thi To Quyen

Bánh chưng, bánh dày
118
59
2/9/2021

Dr. Ta Thi To Quyen
4.1.3. Các món ngon Hà Nội
119

Dr. Ta Thi To Quyen
120
60
2/9/2021

Dr. Ta Thi To Quyen
121

Dr. Ta Thi To Quyen
4.2. Văn hóa ẩm thực Miền Trung
122
61
2/9/2021

Dr. Ta Thi To Quyen
123

Dr. Ta Thi To Quyen

4.2.1. Đặc trưng ẩm thực miền Trung
Ẩm thực miền Trung có những

đặc trưng cơ bản nào khác so
với ẩm thực miền Bắc, miền
Nam?
124
62
2/9/2021

Dr. Ta Thi To Quyen

Ẩm thực miền Trung: Đậm đà, thiên vị cay, mặn
Tại sao trong ẩm thực 3 miền, các món miền

Trung lại thường cay và mặn?
125

Dr. Ta Thi To Quyen

 Xuất phát từ điều kiện tự nhiên xấu, nhiều thiên tai;
người dân nơi đây có thói quen tiết kiệm trong ăn
uống nên thường nêm đậm vị trong đồ ăn.
 Ngay cả màu sắc món ăn cũng thường thiên về màu
đỏ và nâu sậm hiền lành.
 Ẩm thực miền Trung là sự đan xen của hai lối ẩm
thực: cung đình và đường phố; vừa có chút cầu kì,
lễ nghi và sang trọng lại có chút dung dị, đơn giản.
126
63
2/9/2021

Dr. Ta Thi To Quyen

4.2.2. Một số thực phẩm đặc trưng của Miền Trung
Miền Trung có những thực phẩm

đặc trưng nào?
127

Dr. Ta Thi To Quyen

128
64
2/9/2021

Dr. Ta Thi To Quyen

129

Dr. Ta Thi To Quyen

130
65
2/9/2021

Dr. Ta Thi To Quyen

131

Dr. Ta Thi To Quyen

132
66
2/9/2021

Dr. Ta Thi To Quyen

133

Dr. Ta Thi To Quyen
4.3. Văn hóa ẩm Miền Nam
134
67
2/9/2021

Dr. Ta Thi To Quyen
135

Dr. Ta Thi To Quyen

4.3.1. Đặc trưng của văn hóa ẩm Miền Nam
Ẩm thực miền Nam có những đặc

trưng cơ bản nào khác so với ẩm
thực miền Trung, miền Bắc?
136
68
2/9/2021

Dr. Ta Thi To Quyen

 Chịu ảnh hưởng nhiều của ẩm thực Trung Quốc, Campuchia, Thái Lan
 Nền ẩm thực này sản sinh ra vô số loại mắm khô (như mắm cá sặc, mắm bò
hóc, mắm ba khía v.v.).
 Ẩm thực miền Nam dùng nhiều đồ hải sản nước mặn và nước lợ (các loại cá,
tôm, cua, ốc biển) hơn miền Bắc.
 Có nhiều món ăn dân dã, đặc thù của một thời đi mở cõi, hiện nay nhiều khi đã
trở thành đặc sản: chuột đồng khía nước dừa, dơi quạ hấp chao, rắn hổ đất
nấu cháo đậu xanh, đuông dừa, đuông đất hoặc đuông chà là, cá lóc nướng
trui v.v.
137

Dr. Ta Thi To Quyen
4.3. Southern food culture

 Đặc điểm nổi bật của khẩu vị Nam Bộ là cay, ngọt, chua.
 Hương vị thường thấy trong các món miền Nam là ngọt, béo.
 Họ dùng nhiều đường, nước cốt dừa trong chế biến món ăn.
 Thông thường, người miền Nam không thích một vị trung hòa, những vị ngọt,
béo, cay đều phải đạt cực điểm.
 Nét đặc trưng trong bữa ăn của người Nam Bộ là sự đơn giản và dân dã.
 Miền Nam chấp nhận rộng rãi các món ăn nước ngoài vào.
 Cách ứng xử trong ăn uống của người Nam có vẻ thoải mái hơn Miền Bắc
138
69
2/9/2021

Dr. Ta Thi To Quyen

4.3.2. Một số thực phẩm đặc trưng của Miền Nam
Miền Nam có những thực phẩm

đặc trưng nào?
139

Dr. Ta Thi To Quyen

140
70
2/9/2021

Dr. Ta Thi To Quyen

Bánh pía - Sóc Trăng Lạp xưởng Cần Đước Kẹo dừa Bến Tre
141

Dr. Ta Thi To Quyen

Nem Lai vung Đồng Tháp Hạt điều Bình Phước
142
Bánh phồng sữa - miền Tây
71
2/9/2021

Dr. Ta Thi To Quyen
4.2.2. Some typical foods of Southern food culture

Mắm Châu Đốc Bánh tét lá cẩm Cần Thơ Ba khía Cao Lãnh
Chuột đồng Cao Lãnh Đuôi dừa Lẫu lươn
143

Dr. Ta Thi To Quyen
4.2.2. Some typical foods of Southern food culture

Hạt đười ươi Cơm cháy chà bông
Bò khô một nắng Khô cá lóc
144
72
2/9/2021

Dr. Ta Thi To Quyen
5 kỷ lục thế giới đầu tiên cho ẩm thực Việt Nam

1. Việt Nam - Đất nước sở hữu nhiều 2. Việt Nam - Đất nước có nhiều món mắm
món sợi và món nước hấp dẫn nhất thế và các món chế biến từ mắm với hương vị
giới (Bao gồm 164 món ăn và vẫn tiếp đặc trưng nhất thế giới (Bao gồm 100 món
tục được cập nhật) ăn và vẫn tiếp tục được cập nhật)
145

Dr. Ta Thi To Quyen

3. Đất nước có nhiều món ăn được chế 4. Đất nước có nhiều món cuốn đặc sắc
biến từ nhiều loài hoa nhất thế giới (Bao nhất thế giới (Bao gồm 103 món ăn và vẫn
gồm 272 món ăn được chế biến từ 43 tiếp tục được cập nhật)
loài hoa khác nhau và tiếp tục cập nhật)
146
73
2/9/2021

Dr. Ta Thi To Quyen

5. Việt Nam - Đất nước có nhiều món bánh được làm từ bột gạo hấp dẫn nhất thế
giới (Bao gồm 100 món ăn và vẫn tiếp tục được cập nhật))
147
CHƯƠNG 3. VĂN HÓA ẨM THỰC
KHU VỰC CHÂU Á

Dr. Ta Thi To Quyen
74
2/9/2021

Dr. Ta Thi To Quyen
149

Dr. Ta Thi To Quyen
Chương 3. VĂN HÓA ẨM THỰC KHU VỰC CHÂU Á
VHAT chung của khu

vực châu Á
VHAT của một số quốc gia

khu vực châu Á
150
75
2/9/2021

Dr. Ta Thi To Quyen
1. VĂN HÓA ẨM THỰC CHUNG CỦA KHU VỰC CHÂU Á
Cơ cấu bữa ăn

uống VHAT chung của
khu vực châu Á
chế biến

151

Dr. Ta Thi To Quyen

Gồm 3 bữa chính: Sáng, trưa, tối
Trong bữa ăn:
- Không nhất thiết phải tuân theo thứ tự món ăn một cách chặt chẽ
- Có thể ăn theo trật tự món hoặc ăn cùng lúc nhiều món trong suốt bữa
ăn
152
76
2/9/2021

Dr. Ta Thi To Quyen

153

Dr. Ta Thi To Quyen

1.3. Nguyên liệu và gia vị chế biến
Nguyên liệu
154
77
2/9/2021

Dr. Ta Thi To Quyen

Gia vị:
8 loại gia vị đặc trưng trong nền ẩm thực châu Á

1 Ớt (Chili)
2 Quế (Cinnamon)
3 Gừng (Ginger)
4 Hoa hồi (Star Anise)
5 Thì là Ai Cập (Cumin)
6 Riềng (Galangal Root)
7 Nhụy hoa nghệ tây (Saffron)
8 Nghệ (Turmeric)
155

Dr. Ta Thi To Quyen
1.4. Phương pháp chế biến
156
78
2/9/2021

Dr. Ta Thi To Quyen
1.5. Đặc điểm của món ăn và cách trình bày bữa ăn
Rất phong phú và đa dạng: Món khô, ướt,….
157

Dr. Ta Thi To Quyen
1.6. Ứng xử trong ăn uống Người châu Á trong bữa ăn cần:
- Lịch sự, mực thước, coi trọng tình nghĩa, lễ nghi trong ẩm thực
- Phải có mặt đông đủ mọi người
- Có thể ngồi khoanh chân trên giường hoặc ngồi chiếu bên mâm cơm hay
dùng bàn để ăn
- Chủ nhà: gắp thức ăn cho khách;

- Người có địa vị thấp mới người có địa vị cao;
- Người lớn tuổi ngồi mâm trên và ăn trước;.....
158
79
2/9/2021

Dr. Ta Thi To Quyen
Nhật Bản
Hàn Quốc
Ấn Độ Ẩm thực khu
vực châu Á
Trung Quốc
Thái Lan
159

Dr. Ta Thi To Quyen
2. VĂN HÓA ẨM THỰC CỦA MỘT SỐ QUỐC GIA KHU VỰC CHÂU Á
2.1. Văn hoá ẩm thực Trung Quốc
160
80
2/9/2021

Dr. Ta Thi To Quyen
2.2.1. Các yếu tố ảnh hưởng đến văn hóa ẩm thực Trung Quốc
• Địa lý và khi hậu

• Trung Quốc có chung đường biên giới với 15
nước.
Trung Quốc thuộc khu vực gió mùa, khí hậu đa
dạng từ ấm đến khô.
 Nhiều cây gia vị và nhiều loại thức phẩm động
vật độc đáo rất có giá trị, làm nền tảng cho nghệ
thuật ẩm thực Trung Quốc ngon và nổi tiếng khắp
thế giới.
161

Dr. Ta Thi To Quyen
• Lịch sử - Văn hóa
Nền văn minh cổ xưa nhất trên thế giới
162
81
2/9/2021

Dr. Ta Thi To Quyen
• Tôn giáo
Tôn giáo của người Trung Quốc
là sự kết hợp giữa các tín
ngưỡng đạo Lão, đạo Khổng và
đạo Phật.
Giáo huẩn của những đạo này
liên quan đến cuộc sống hài hòa
giữa con người với thiên nhiên
163

Dr. Ta Thi To Quyen
2.1. Văn hoá ẩm thực Trung Quốc

2.1.2. Đặc điểm văn hóa ẩm thực
• Thuyết cân bằng âm dương (triết lý “âm - dương ngũ hành”) hay những kiêng
kỵ của đạo Phật,….
• Giữa các loại thực phẩm có sự tương tác với nhau trong món ăn tạo nên hương
vị và các giá trinh dinh dưỡng, y học cho món ăn.
• Người Trung Hoa rất coi trọng sự toàn vẹn, nên ngay cả trong các món ăn cũng
phải thể hiện sự đầy đủ, nếu thiếu sẽ là điều chẳng lành, vì sự việc không được
“đầu xuôi đuôi lọt”.
• Chẳng hạn, các món ăn từ cá thường được chế biến nguyên con, gà được chặt
miếng rồi xếp đầy đủ lên đĩa… 164
82
2/9/2021

Dr. Ta Thi To Quyen
VĂN HÓA ẨM THỰC TRUNG QUỐC
165

Dr. Ta Thi To Quyen
a. Cơ cấu bữa ăn:

Về thức ăn:
- Bữa sáng: ăn cháo bằng gạo nấu thật nhừ hay những thứ ngũ cốc xay nhỏ đến nỗi
khi nấu lên, chúng giống như cháo bột.
- Cháo cũng thường được ăn với các thứ rau quả muối hay đậu muối.
- Ở miền Nam, cháo thường được thêm một ít thịt hay trứng cho có vị ngon hơn. Dầu
cháo quẩy, bánh tiêu rắc mè hay mỳ sợi cũng là những món được dùng để ăn sáng.
166
83
2/9/2021

Dr. Ta Thi To Quyen

Về thức ăn:
- Bữa tối là bữa ăn chính trong ngày và được ăn
khá sớm so với phương Tây, khoảng 5-6 giờ
chiều.
- Các món ăn đạt được sự cân bằng giữa các mùi
vị và cảm giác đối nghịch nhau. Không bao giờ
hai món ăn có cùng vị chua ngọt lại được nấu và
dọn ăn cùng một lúc.
- Canh là một phần trong bữa ăn và người ta
dùng canh để “nuốt cho trôi” và để làm sạch miệng
trước khi ăn sang một món có mùi vị khác
167
VĂN HÓA ẨM THỰC TRUNG QUỐC Faculty of Chemical Engineering

Dr. Ta Thi To Quyen

Về thức uống:
- Trà là thức uống quan trọng nhất. Nó được coi là âm hoặc mát.
Họ tin rằng trà kích thích hệ thống tiêu hóa, làm hung phấn hệ thống thần kinh, làm
giảm tác hại của thuốc, của rượu và làm giảm béo.
168
84
2/9/2021
VĂN HÓA ẨM THỰC TRUNG QUỐC Faculty of Chemical Engineering

Dr. Ta Thi To Quyen

Về thức uống:
Rượu làm từ gạo, lúa, miến, kê, cao lương, nho,…lên men
một cách tự nhiên.
Rượu trắng được làm từ gạo dẻo, nó nhẹ và ngọt.
Rượu vàng cũng làm từ gạo và có độ nặng hơn, càng để lâu
thì màu rượu càng sẫm lại.
Rượu mạnh Trung Quốc rất nặng, loại rượu trắng không có
màu thường có độ cồn rất cao, có thể làm cơ thể (miệng, dạ dày)
nóng như lửa thiêu.
Người Trung Quốc thích uống rượu hâm nóng trong những
chiếc chung nhỏ và thường uống một hớp cạn chung.
169

Dr. Ta Thi To Quyen
Dụng cụ trong ăn uống:

Dùng đũa thể hiện sự điềm đạm,
lịch sự và khoan thai khi ăn.
170
85
2/9/2021

Dr. Ta Thi To Quyen
c. Nguyên liệu, gia vị và phương pháp chế biến món ăn:

* Nguyên liệu
171

Dr. Ta Thi To Quyen

Gia vị
172
86
2/9/2021

Dr. Ta Thi To Quyen

* Phương pháp chế biến món ăn: Hâm, nấu, ninh, xào, hấp, rang, luộc, om, nhúng
173

Dr. Ta Thi To Quyen
d. Đặc điểm của món ăn:
174
87
2/9/2021

Dr. Ta Thi To Quyen
175

Dr. Ta Thi To Quyen
e. Ứng xử trong ăn uống:
Bữa ăn chỉ được bắt đầu khi mọi người đều đã ngồi xuống bàn.
Trẻ con sẽ mới người lớn tuổi hơn ăn cơm trước khi chúng bắt đầu ăn.
Thông thường, người ta ăn cơm trước khi động đũa và gắp những món ăn ở gần mình
nhất.
Khi gắp thức ăn từ bất cứ đĩa nào cũng phải gắp ở phía gần với mình.
Thức ăn phải được gắp từ trên xuống. Sẽ là rất thô lỗ nếu dùng đũa đảo thức ăn để
gắp miếng ăn ở dưới.
Người ta không bao giờ chọn cho mình miếng ngon nhất trong đĩa, mà thường gắp cho
người cao tuổi trong gia đình hoặc gắp cho khách.
176
88
2/9/2021

Dr. Ta Thi To Quyen
Trong khi ăn, người Trung Quốc thường phát ra

tiếng động ầm ĩ. Họ húp nước canh soàn soạt không
phải là vô ý, vô tứ.
Việc dùng đũa gõ lên mặt bàn như dùi trống khi
ăn sẽ bị coi là thiếu lễ độ. Tương tự, nếu dùng đũa để
chỉ vào người khác hoặc để làm những cử chỉ khi nói
chuyện đều bị cấm.
Cách cư xử bên bàn ăn của người Trung Quốc
cũng ảnh hưởng đến cách ứng xử trong ăn uống của
người Việt Nam, nhất là khu vực phía Bắc.
177

Dr. Ta Thi To Quyen
2.1.3. Những thực phẩm nổi tiếng của Trung Quốc

- Dim sum: có khoảng 100 loại khác nhau
178
89
2/9/2021

Dr. Ta Thi To Quyen

- Dim sum: có khoảng 100 loại khác nhau
179

Dr. Ta Thi To Quyen
- Vịt quay Bắc Kinh:
180
90
2/9/2021

Dr. Ta Thi To Quyen
Đậu hũ thối
181

Dr. Ta Thi To Quyen

* Vi cá Thượng Hải
182
91
2/9/2021

Dr. Ta Thi To Quyen
* Trứng bách thảo
183

Dr. Ta Thi To Quyen

* Các loại trà
184
92
2/9/2021

Dr. Ta Thi To Quyen
Trà phổ nhĩ
185

Dr. Ta Thi To Quyen

Các loại rượu
- Rượu mao đài:

Rượu nữ nhi hồng
Rượu hoàng tửu Triệu Hưng 186
93
2/9/2021

Dr. Ta Thi To Quyen
3.2.2. Japanese food văn hóa
187

Dr. Ta Thi To Quyen
2.2. Văn hoá ẩm thực Nhật Bản

2.2.1. Các yếu tố ảnh hưởng đến văn hóa ẩm thực Nhật Bản
a. Vị trí địa lý và khí hậu
- Quốc đảo nằm phía Đông châu Á, tây Thái

Bình Dương
- Gồm 4000 hòn đảo
- Là “Đất nước mặt trời mọc”;
- Khí hậu Nhật Bản: ôn hòa, mưa nhiều  cây cối xanh tốt
188
94
2/9/2021

Dr. Ta Thi To Quyen
b. Lịch sử and văn hóa
* Lịch sử
- Nhật Bản là nước thực hiện chính sách bế

quan tỏa cảng lâu dài vì vậy mà tập quán và
khẩu vị ăn uống ít bị ảnh hưởng bởi các
nước khác
* Văn hóa
- Người Nhật coi trọng sự chào hỏi và tặng quà
189

Dr. Ta Thi To Quyen
c. Tôn giáo
 Đạo gốc của Nhật Bản: Thần đạo (Shinto) và
Phật giáo
 Thần đạo, hay Shinto là một tôn giáo, tín
ngưỡng thuần Nhật, lịch sử hình thành và
phát triển của Thần đạo cũng chính là lịch sử
của đất nước Nhật Bản.
 nền văn hóa truyền thống, thẩm mỹ, tính cách
của người Nhật được định hình một phần lớn
nhờ tôn giáo này 190
95
2/9/2021

Dr. Ta Thi To Quyen
- Cơ cấu bữa ăn:
+ Người Nhật ăn: cơm, cá, rau, đậu khuôn và ít thịt (ít ăn thịt heo, bò)
+ Khẩu phần mỗi người: Một bát cơm kèm rau bina, củ cải hoặc kim chi,
khai vị là món sashimi
+ Có thể ăn mỳ Udon hoặc mỳ Soba thay cơm hay sushi
+ Thức uống: rượu Sake và trà đạo
191

Dr. Ta Thi To Quyen

- Khi nhắc đến văn hóa ẩm thực Nhật Bản là nhắc đến một nền văn hóa
truyền thống với những món ăn và nghệ thuật trang trí ẩm thực thể hiện
sự đòi hỏi cao về nghệ thuật và tính thẩm mỹ
- Cơ cấu bữa ăn:
+ Người Nhật ăn: cơm, cá, rau, đậu khuôn và ít thịt (ít ăn thịt heo, bò)
+ Khẩu phần mỗi người: Một bát cơm kèm rau bina, củ cải hoặc kim chi,
khai vị là món sashimi
+ Có thể ăn mỳ Udon hoặc mỳ Soba thay cơm hay sushi
+ Thức uống: rượu Sake và trà đạo 192
96
2/9/2021

Dr. Ta Thi To Quyen
b. Dụng cụ trong ăn uống

 Người Nhật thường dùng đũa để ăn
 Thích bày biện món ăn bằng những bát, đĩa nhỏ xinh
 Sự lựa chọn các bát đĩa đựng thức ăn đòi hỏi tính nghệ thuật.
c. Nguyên liệu và gia vị
193

Dr. Ta Thi To Quyen
c. Nguyên liệu, gia vị và phương pháp chế biến
“Tam ngũ” là quan niệm của người Nhật: “Ngũ vị, ngũ sắc, ngũ pháp”.
+ Ngũ vị bao gồm: ngọt, chua, cay, đắng, mặn
+ Ngũ sắc có: trắng, vàng, đỏ, xanh, đen
+ Ngũ pháp có: để sống, ninh, nướng, chiên và hấp.
- Nguyên liệu: người Nhật dùng nhiều nhất và phổ biến nhất là thủy sản
biển: cá, sò, điệp, bào ngư, mực, tôm, bạch tuộc,…
- Các loại rau củ phổ biến là củ cải trắng, cải xanh, rau biển, các loại rau
củ muối chua,…
194
97
2/9/2021

Dr. Ta Thi To Quyen
* Nguyên liệu
195

Dr. Ta Thi To Quyen
- Gia vị: người Nhật sử dụng nhiều

loại có vị hăng, cay.
- Gia vị đặc trưng là Sake, mizin,
miso, xì dầu, mustard, homi,…
- Đặc biệt trên bàn ăn của họ bao giờ
cũng có bình nước tương, nước
lọc.
- Phương pháp chế biến: phổ biến là
chiên giòn (tempura), ăn sống
(sashimi, trộn gỏi) 196
98
2/9/2021

Dr. Ta Thi To Quyen
2. Đặc điểm văn hóa ẩm thực

d. Đặc điểm món ăn:
 Nhật Bản nghiêng về sự bắt mắt tinh tế, đó là sự hòa trộn khéo léo và
tinh tế của màu sắc, hương vị.
 Món ăn của Nhật trước hết phải ngon mắt, nó là sự độc đáo trong
việc kết hợp hội họa với tạo hình.
 Mùi vị các món ăn Nhật đơn giản hơn so với các món ăn Trung Quốc.
 Đồ ăn Nhật chú trọng chế biến sao cho giữ lại nhiều nhất hương vị,
màu sắc của thiên nhiên.
 Người Nhật luôn luôn tự hào có trình độ hiểu biết về nghệ thuật
 Trong khi ăn, ngoài thưởng thức cái thơm ngon của món ăn, họ còn
muốn thưởng thức nghệ thuật trang trí, trình bày.
197

Dr. Ta Thi To Quyen

 Người Nhật ưa sự trung thực và chính xác về giờ giấc.
 Người Nhật thích số lẻ và rất kỵ số 4, do đó thực đơn luôn tránh số 4
 Về tư thế ăn: Họ quỳ hoặc ngồi bên những chiếc bàn thấp, phía dưới có
hố lõm để chân.
 Họ thích phòng ăn nhỏ, kín đáo, tiêng biệt cho từng bàn.
198
99
2/9/2021

Dr. Ta Thi To Quyen
2.2.3. Những thực phẩm đặc trưng của người Nhật

a. Sushi
199

Dr. Ta Thi To Quyen

a. Sushi
Makizushi 200
100
2/9/2021

Dr. Ta Thi To Quyen

a. Sushi
201

Dr. Ta Thi To Quyen

b. Bò Kobe
202
101
2/9/2021

Dr. Ta Thi To Quyen

c. Rượu sakê
203

Dr. Ta Thi To Quyen

d. Các thực phẩm truyền thống nhật bản khác
Sashimi
204
102
2/9/2021

Dr. Ta Thi To Quyen

Tempura 205

Dr. Ta Thi To Quyen

206
Mì udon làm từ lúa mì và soba làm từ kiều mạch
103
2/9/2021

Dr. Ta Thi To Quyen

Bánh mochi 207

Dr. Ta Thi To Quyen
3.2.3. Văn hoá ẩm thực Hàn Quốc
208
104
2/9/2021

Dr. Ta Thi To Quyen
2.3. Văn hoá ẩm thực Hàn Quốc
a. Vị trí địa lý và khí hậu
- Quốc gia thuộc Đông Á, nằm ở nửa phía nam

của bán đảo Triều Tiên;
- Khí hậu ôn đới và có 4 mùa rõ rệt.
- Mùa xuân và mùa thu khá ngắn, mùa hè thời
tiết nóng nhưng ẩm ướt, mùa đông thời tiết
rất lạnh, khô và có tuyết rơi nhiều.
209

Dr. Ta Thi To Quyen
b. Văn hóa
Nho giáo => “ tư tưởng trọng nam”
Hàn phục là áo truyền thống
Hàn phục có đặc điểm là nhẹ nhàng và thoải

mái. Người Hàn mặc Hàn phục chủ yếu vào dịp
tết trung thu, tết cổ truyền, ngày cưới, và các
ngày lễ lớn.
210
105
2/9/2021

Dr. Ta Thi To Quyen
c. Tôn giáo
- ‘Tự do tôn giáo’

- 51% dân số theo tôn giáo:
 Đạo Tin Lành: 19.7%
 Phật Giáo: 15.5%
 Đạo Công giáo: 7.9%
 Phật giáo hiện đại & Nho giáo: 0.2%
 Thiên Đường giáo: 0.1%
 Các tôn giáo khác: 0.5%.
211

Dr. Ta Thi To Quyen
3.2.3.2. Đặc điểm văn hóa ẩm thực Nhật Bản
 Cũng giống như các quốc gia châu Á khác, người Hàn Quốc ăn ba bữa
một ngày
 Mỗi bữa ăn thông thường gồm có cơm, đậu tương, kim chi, cá nướng
vỉ hoặc thịt và canh
 Kim chi và tương đậu là hai món không thể thiếu trong bữa cơm truyền
thống của người dân xứ Hàn.
 Món ăn của người Hàn Quốc thường là các món nguội, ít món nóng.
 Họ không thích các món ăn có sữa và các sản phẩm từ sữa
 Người Hàn Quốc còn ăn uống theo mùa.
212
106
2/9/2021

Dr. Ta Thi To Quyen

* Nguyên liệu:
 Là quốc gia bán đảo không ăn nhiều hải sản như người Nhật
 Lương thực chính ở Hàn Quốc là gạo.
 Thực phẩm được ưa là bò, heo, gà, vịt, tôm, cua, sò, điệp, hải sâm
 Sử dụng nhiều các loại nấm, đậu, rong biển, các loại củ, rau…
* Gia vị:
 Sử dụng nhiều gia vị như: xì dầu, hành, tỏi, muối, dầu ăn, dầu vừng, bột
tiêu, tương ớt, ớt khô...
 Việc sử dụng gia vị giúp cho các món ăn của người Hàn Quốc có mùi
thơm đặc trưng và giúp có thể phân biệt được thức ăn của người Hàn
Quốc với các nước láng giềng.
213

Dr. Ta Thi To Quyen

* Phương pháp chế biến:
214
107
2/9/2021

Dr. Ta Thi To Quyen
d. Đặc điểm món ăn
 Việc chế biến, trình bày món ăn của

người Hàn Quốc cũng lắm công phu,
tinh tế và mang tính thẩm mỹ cao
 Người Hàn ăn bằng mắt, rất nhiều
món, nhiều kiểu chén đĩa, nhiều sắc
màu được bày trên bàn ăn
 Các món ăn thường nhiều màu sắc
 Sự tương phản là điều rất quan trọng
trong bữa ăn của người Hàn Quốc 215

Dr. Ta Thi To Quyen
e. Ứng xử trong ăn uống
 “Pam-mo-go-so-yo” là lời chào của người Hàn

Quốc có nghĩa là “Anh đã ăn cơm chưa?”
 “Kính trên nhường dưới”
 Những người lớn tuổi thường ợ to sau bữa ăn
để thể hiện sự hài lòng
 Bữa ăn được bày trên một cái bàn thấp nhỏ
 Khi ăn phải ngồi ngay ngắn, nhai từ tốn, kín đáo
 Khách khứa luôn được tiếp đãi hào phóng
 Trong bữa ăn, người Hàn Quốc rất ít nói chuyện 216
108
2/9/2021

Dr. Ta Thi To Quyen
3.2.3. Characteristics of Korean food văn hóa

f. Vị cay trong ẩm thực Hàn quốc
 Vị cay là một nét ẩm thực vô cùng đặc trưng và không thể lẫn vào đâu
được của ẩm thực Hàn;
 Trong các món ăn của người Hàn vị cay đóng vai trò chủ đạo quyết định
thành công trong việc tạo vị cho món ăn.
 Ngoài nét tinh tế trong mỗi món ăn Hàn, vị cay là điểm nhấn tăng thêm
phần ấn tượng cho món ăn xứ kim chi này.
217

Dr. Ta Thi To Quyen
2.3.3. Những thực phẩm đặc trưng của Hàn Quốc

a. Kim chi
 Khi nghe nói đến Hàn Quốc là nghĩ ngay đến
kim chi, một món ăn độc đáo và dân dã của Hàn
Quốc.
 Kim Chi là một trong những món ăn điển hình
của ẩm thực Hàn Quốc
 Kim Chi là một loại rau cải muối
 Thành phần nguyên liệu để chế biến kim chi
gồm: cải thảo, củ cải, ớt, tỏi, hành, các loại hải
sản, gừng, muối ăn và đường
 Ngày nay đã có hàng trăm loại khác nhau
218
109
2/9/2021

Dr. Ta Thi To Quyen
219

Dr. Ta Thi To Quyen
Kimchi đóng gói
220
110
2/9/2021

Dr. Ta Thi To Quyen
221

Dr. Ta Thi To Quyen
222
111
2/9/2021

Dr. Ta Thi To Quyen
223

Dr. Ta Thi To Quyen
224
112
2/9/2021

Dr. Ta Thi To Quyen
225
Tteokbokki Mì Jjambbong

Dr. Ta Thi To Quyen
2.4. Văn hoá ẩm thực Thái Lan
226
113
2/9/2021

Dr. Ta Thi To Quyen
2.4.1. Các yếu tố ảnh hưởng đến văn hóa ẩm thực Thái Lan
• Vị trí địa lý và khí hậu:

Trung tâm Đông Nam Á.
Thái Lan còn giáp với biển Thái Bình Dương.
Theo tiếng Thái, Thái Lan có nghĩa là “thành
phố của những thiên thần” trung tâm chính trị,
thương mại, công nghiệp và văn hóa.
Về khí hậu, Thái Lan có khí hậu nhiệt đới gió
mùa nên Thái Lan chịu ảnh hưởng của cái nóng
và độ ẩm cao
227

Dr. Ta Thi To Quyen
Lịch sử - Văn hóa

 Thái Lan là một nước rất thuận tiện trong
việc giao thông đường biển
 Lịch sử văn hóa của Thái Lan gắn liền với
quá trình buôn bán với phương Tây.
 Văn hóa của Thái Lan rất ít bị lai tạp.
 Người Thái có truyền thống tôn sùng
hoàng gia và ở Thái hiện vẫn giữ được chế độ
cai trị có vua và các cận thần.
228
114
2/9/2021

Dr. Ta Thi To Quyen
• Tôn giáo
Đa số người Thái theo đạo Phật. Phật giáo chiếm 95% người dân
Ngoài ra người Thái ở các tỉnh miền Nam còn theo đạo Hồi (khoảng 4%) và
khoảng 1% người dân theo các đạo khác (đạo giáo của Trung Quốc, thiên chúa
giáo).
229

Dr. Ta Thi To Quyen

Người Thái không có thành kiến về thức ăn và họ luôn sẵn sàng nếm thử bất cứ thứ gì
dù là thịt thú hoang dã hay vật nuôi trong nhà.
Dùng cơm để ăn no, nhưng vẫn có nhiều món ăn làm bằng mỳ sợi.
Thịt, cá luôn được dọn cùng với nước chấm như mắm tôm, me dầm hay mật ong với
ớt.
Món canh chua nóng sốt và món gỏi trộn là món không thể thiếu trong bữa ăn Thái.
Tất cả các món ăn sẽ được bày lên cùng một lúc.
Cơm được xới vào từng chén nhỏ cho từng người.
Luôn kèm theo một chén riêng để múc canh từ trong nồi.
230
115
2/9/2021

Dr. Ta Thi To Quyen

Lemongrass is a companion ingredient to most Thai dishes
Chili is the main seasoning in Thai meals
Người Thái sử dụng các loại thảo mộc (đinh hương, nghệ tây, rau mùi,
húng quế, lá bạc hà, gừng, sả, lá chanh…) để chế biến món ăn.
Người Thái thích sử dụng nước mắm cà cuống - trích tinh dầu con cà
cuống pha với nước mắm
Món ăn của người Thái không bao giờ ăn nhạt nhẽo.
Sử dụng nhiều gia vị như ớt, tiêu, rau mùi, húng quế, gừng, bạc hà,
nhục đậu khấu,…
231

Dr. Ta Thi To Quyen
3.2.4.3. Những thực phẩm nổi tiếng của Thái Lan
232
116
2/9/2021

Dr. Ta Thi To Quyen
Lẩu Thái
233

Dr. Ta Thi To Quyen
234
117
2/9/2021

Dr. Ta Thi To Quyen
235

Dr. Ta Thi To Quyen
Cà ry đỏ Cary xanh 236
118
2/9/2021

Dr. Ta Thi To Quyen
3.2.5. Văn hoá ẩm thực Ấn Độ
237

Dr. Ta Thi To Quyen
2.5.1. Các yếu tố ảnh hưởng đến văn hóa ẩm thực Ấn Độ
238
119
2/9/2021

Dr. Ta Thi To Quyen
239

Dr. Ta Thi To Quyen

Văn hóa giao tiếp
240
120
2/9/2021

Dr. Ta Thi To Quyen
241

Dr. Ta Thi To Quyen
242
121
2/9/2021

Dr. Ta Thi To Quyen
243

Dr. Ta Thi To Quyen
244
122
2/9/2021

Dr. Ta Thi To Quyen

 Người Ấn Độ ít dùng đũa, họ dùng tay để bốc. Đây là một nét rất riêng của
văn hóa ẩm thực Ấn Độ.
 người Ấn quan niệm rằng gạo là hạt ngọc của trời nên phải dùng tay trực
tiếp cầm vào để thể hiện sự trân trọng.
245

Dr. Ta Thi To Quyen
* Nguyên liệu, gia vị chế biến món ăn

 Đa phần người Ấn Độ ăn chay nên họ dùng nhiều các loại đậu, đỗ, sữa,
vừng, lạc
 Ít sử dụng thịt bò, thịt heo
 Ấn Độ là đất nước của các loại gia vị. Sử dụng nhiều gia vị như ớt, tiêu,
hồi, gừng, thìa là, nghệ, tỏi, hành, đào lộn hột, hạnh nhân,…
246
123
2/9/2021

Dr. Ta Thi To Quyen
* Nguyên liệu, gia vị chế biến món ăn

 Gia vị chính mà người Ấn Độ sử dụng là bột ca – ri, đây là loại gia vị quốc
hồn của món ăn Ấn Độ
247

Dr. Ta Thi To Quyen
2.5.3. Những món ăn đặc sản Ấn Độ

Văn hóa ẩm thực Ấn Độ
248
124
2/9/2021

Dr. Ta Thi To Quyen
249

Dr. Ta Thi To Quyen
250
125
2/9/2021

Dr. Ta Thi To Quyen

251

Dr. Ta Thi To Quyen

252
126
2/9/2021

Dr. Ta Thi To Quyen

253
CHƯƠNG 4. VĂN HÓA ẨM THỰC
KHU VỰC ÂU - MỸ

Dr. Ta Thi To Quyen
127
2/9/2021

Dr. Ta Thi To Quyen
255

Dr. Ta Thi To Quyen
Ẩm thực Châu Âu – Mỹ
256 256
128
2/9/2021

Dr. Ta Thi To Quyen
VHAT chung của khu

vực Âu – Mỹ
VHAT của một số quốc gia khu

vực Âu – Mỹ
257 257

Dr. Ta Thi To Quyen
1. VĂN HÓA ẨM THỰC CHUNG CỦA KHU VỰC ÂU – MỸ
Cơ cấu bữa ăn

uống VHAT chung của
khu vực Âu – Mỹ
chế biến

258
129
2/9/2021

Dr. Ta Thi To Quyen
Gồm 6 bữa : Bữa chính: Sáng, trưa, tối

Bữa phụ : Sau các bữa chính
- Thức ăn được phục vụ theo món; chia theo từng suất, không ăn chung
- Hầu như bao giờ cũng có thức uống.
Truyền thống: Rượu vang khai vị
Ngày nay :Nước khoáng, nước hoa quả
259

Dr. Ta Thi To Quyen
260
130
2/9/2021

Dr. Ta Thi To Quyen
Lương thực chính:
261

Dr. Ta Thi To Quyen
Người Âu - Mỹ ít dùng những sản phẩm lên men như tương, mắm, rau quả
muối chua,…
Người châu Âu không bao giờ ăn thịt chim bồ câu, chó, mèo
- Gia vị:
 Người Âu – Mỹ dùng sử dụng ít gia vị hơn châu Á,
 Sử dụng rượu là gia vị
 Không bao giờ dùng mỳ chính

262
131
2/9/2021

Dr. Ta Thi To Quyen
8 loại gia vị thảo mộc nấu ăn thường dùng

trong món Âu
 Húng tây (Basil) ...
 Oregano
 Hương thảo (Rosemary) ...
 Xô thơm (Sage) ... Húng tây (Basil)
 Cỏ xạ hương (Thyme) ...
 Nguyệt quế (Bay leaf) ...
 Nhụy hoa nghệ tây (Safron) ...
 Bạc hà (Mint)
263
Oregano

Dr. Ta Thi To Quyen
Hương thảo (Rosemary) Xô thơm (Sage) Cỏ xạ hương (Thyme)
Nguyệt quế (Bay leaf) Nhụy hoa nghệ tây (Safron) Bạc hà (Mint) 264
132
2/9/2021

Dr. Ta Thi To Quyen
1.4. Phương pháp chế biến
265

Dr. Ta Thi To Quyen
1.5. Đặc điểm của món ăn và cách trình bày bữa ăn

- Hầu hết là món khô trừ món súp
- Các món ăn có vị tự nhiên của nguyên liệu

- Độ đậm gia vị thấp
- Mùi thơm các gia vị tự nhiên và của rượu
266
133
2/9/2021

Dr. Ta Thi To Quyen

- Người châu Âu dùng bàn ghế để ngồi ăn
- Người có vị trí cao nhất được ưu tiên ngồi ở vị trí

quan trọng nhất
- Chỉ chúc rượu và người đứng đầu bữa ăn đứng lên mời chung mọi người
rồi cùng ăn
- Mỗi người tự lấy món ăn mình thích và ăn đến hết, không để thừa
- Không bao giờ nài ép nhau ăn như người châu Á
267

Dr. Ta Thi To Quyen
Pháp
Ý
Mỹ
Ẩm thực khu vực

Âu – Mỹ Đức
Nga
Anh
268
134
2/9/2021

Dr. Ta Thi To Quyen
269

Dr. Ta Thi To Quyen
270
135
2/9/2021

Dr. Ta Thi To Quyen
Ẩm thực Pháp - Thanh lịch và sang trọng

271

Dr. Ta Thi To Quyen
272
136
2/9/2021

Dr. Ta Thi To Quyen
1. Các yếu tố ảnh hưởng đến văn hóa ẩm thực Pháp

a. Địa lý và khi hậu
 Khí hậu ôn đới, Nhiệt độ trung bình khoảng

11C.
 Khí hậu rất thuận lợi cho phát triển trồng trọt,
chăn nuôi và công nghiệp.
 Đất đai màu mỡ nên hầu hết nguồn lương
thực, thực phẩm phong phú
 Xuất khẩu LT, TP (bột mỳ, các sản phẩm từ
sữa,…)
273

Dr. Ta Thi To Quyen
b. Lịch sử - Văn hóa

 Nền văn minh lâu đời, phát triển và có ảnh
hưởng đến nhiều nước châu Âu khác.
 Nền kinh tế đứng hàng thứ tư thế giới.
 Bậc thầy trong các lĩnh vực như kiến trúc, văn
chương, hội họa, thời trang, nghệ thuật ẩm
thực và nghề làm rượu vang
 Người Pháp tự hào rằng Pari là kinh đô ánh
sáng.
 Ăn chơi kiểu Pháp vốn được coi là chuẩn mực
nhất châu Âu 274
137
2/9/2021

Dr. Ta Thi To Quyen
275

Dr. Ta Thi To Quyen
c. Tôn giáo
 Thiên chúa giáo La Mã.

 Người dân Pháp đi nhà thờ hàng tuần
 Nhà thờ rửa tội vào những dịp quan
trọng như: đặt tên thánh, phép cưới,
phép rửa tội, lúc lâm chung.
 Tin lành, đạo Do Thái, một số bộ phận
dân cư nhỏ theo đạo Hinđu.
276
138
2/9/2021

Dr. Ta Thi To Quyen

 Tập quán và khẩu vị ăn uống của người Pháp chuẩn
mực, hiện đại, chung cho cả lối ăn Âu – Mỹ.
 Các món ăn vốn rất phong phú, đa dạng và rất ngon,
tinh tế, hài hòa về hương vị, phù hợp với nhiều người
 Nghệ thuật nấu nướng của Pháp đã có ảnh hưởng
mạnh mẽ đến ẩm thực của nhiều nước.
 Sự nổi tiếng của món ăn Pháp không dựa trên
truyền thống lâu đời mà ở sự thay đổi liên tục.
 Thường dùng thực phẩm đóng hộp và đông lạnh
277

Dr. Ta Thi To Quyen

 Ăn ba bữa chính/ngày và ăn khoảng hai hoặc ba bữa phụ.
 Bữa sáng nhẹ gồm bánh mỳ hoặc ngũ cốc, cà phê, trái cây hoặc bánh sừng bò.
 Bữa trưa được dùng từ trưa tới 2 giờ chiều
 Bữa tối là bữa ăn cuối cùng trong ngày.
 Một bữa ăn điển hình gồm:
• Món khai vị, thường là rau sống hoặc salát,
• Món chính là thịt hoặc cá dùng với rau, mì ống, cơm hoặc thịt rán
• Tráng miệng với phomát, trái cây hoặc bánh.
 Thức ăn được chia theo từng xuất và được phục vụ theo thứ tự nhất định.
278
139
2/9/2021

Dr. Ta Thi To Quyen
279

Dr. Ta Thi To Quyen
Một bàn ăn kiểu Pháp

280
140
2/9/2021

Dr. Ta Thi To Quyen
- Nguyên liệu: bột mì, bơ, sữa, pho mát, dầu ô-liu, thịt bò, gà, cừu, lợn, cá,
tôm, cua, thú rừng,…
- Gia vị: Người Pháp, được coi là "đầu bếp của thế giới" đã tổng kết lại 5
nguyên tắc nên "chấp hành" khi sử dụng gia vị.
1. Để khử hoặc giữ mùi
2. Phù hợp với cách chế biến thức ăn
3. Phù hợp với khẩu vị của mọi người
4. Dùng gia vị theo thời tiết
5. Trình tự tẩm ướp gia vị: mặn – ngọt – thơm – cay
- Phương pháp chế biến: phổ biến nhất là quay, nướng, đút lò, rán, chần….
- Người Pháp rất chú trọng trong việc sử dụng các loại nước sốt cho vào chế
biến, ăn kèm hoặc trộn lẫn vào món ăn.
281

Dr. Ta Thi To Quyen
d. Đặc điểm món ăn:

 Ngoài món súp có nhiều nước, hầu hết các món ăn
đều ở trạng thái khô, đặc, sệt, ít nước.
 Món ăn của người Pháp gồm cả các món mềm nhừ
đến tái và sống.
 Hương vị hài hòa, dễ ăn, vị mặn vừa phải, không bao
giờ cay quá, chua quá hay ngọt quá.
 Trang trí món ăn đẹp hài hòa, tinh tế, không quá
rườm rà.
 Luôn lựa chọn dụng cụ đựng thích hợp về chất liệu,
hình dáng, trang trí hóa văn
282
141
2/9/2021

Dr. Ta Thi To Quyen

 Người chủ tiệc bao giờ cũng ngồi ở ghế cao hơn hoặc rộng hơn.
 Khách được mời phải luôn đến đúng giờ.
 Nhập tiệc, chủ nhà ngồi trước rồi mời những người lớn tuổi, đàn bà có gia
đình, con dâu, con gái.
 Khi họ ngồi trọn vẹn trong ghế dựa, tư thế thẳng
 Trong bàn ăn, hai bàn tay đặt kế bên đĩa.
 Nên dùng tay bẻ bánh mỳ ra từng miếng nhỏ trước khi đưa lên miệng
 Khi uống rượu, không bao giờ cạn ly một hơi mà nhâm nhi từ từ.
 Người phụ nữ không nên tự rót rượu
283

Dr. Ta Thi To Quyen

 Không bao giờ được dùng tay đụng vào thức ăn
 Không được gây ra tiếng động khi ăn.
 Không bao giờ ngồi trên ghế trong tư thế một nửa
 Không bẻ bánh mì chấm trực tiếp vào “sốt” bằng
tay
 Không bao giờ dùng dao đưa thức ăn lên miệng
 Luôn cầm dao bằng tay mặt, và nĩa bằng tay trái
 Mỗi khi dùng xong, dao, nĩa phải đặt thật ngay
ngắn trên đĩa ăn theo kiểu thể hiện mong muốn
của mình
284
142
2/9/2021

Dr. Ta Thi To Quyen
285

Dr. Ta Thi To Quyen
3. Những thực phẩm đặc trưng Pháp

a. Phô mai (fromage)
286
143
2/9/2021

Dr. Ta Thi To Quyen
3. Những thực phẩm đặc trưng Pháp

a. Phô mai (fromage)
287
Phô mai Camembert Phô mai xanh Roquefort

Dr. Ta Thi To Quyen
b. Món gan ngỗng béo (foie gras)
Người Pháp cũng rất

tự hào với món gan
ngỗng béo độc đáo của
mình.
Gan ngỗng béo được
chế biến thành món patê
nổi tiếng khắp thế giới.
Gan ngỗng béo - món ăn truyền thống ở Pháp

288
144
2/9/2021

Dr. Ta Thi To Quyen
Fillet gan ngỗng món ăn truyền thống ở Pháp

289

Dr. Ta Thi To Quyen
Các loại bánh

Người Pháp cũng là bậc thầy thế giới trong ngành sản xuất bánh ngọt với
sự tuyệt hảo trong chất lượng và phong phú về thương hiệu.
Một thế giới bánh sẵn mọi nhu cầu của khách hàng: bánh trái cây, bánh
su, bánh flan, bánh chocolate, bánh mì,…
290
145
2/9/2021

Dr. Ta Thi To Quyen
BÁNH MACARON
- Được làm từ trứng, đường, bột
hạnh nhân, và chút màu thực phẩm.
- Phủ bên trong hai lớp bánh giòn
tan là lớp nhân được làm từ kem bơ
hoặc mứt.
- Macaron thường có hình tròn
291

Dr. Ta Thi To Quyen
BÁNH MACARON
Một số cửa hàng hay thợ làm bánh còn cho ra đời một số mẫu có hình thù độc đáo
292
146
2/9/2021

Dr. Ta Thi To Quyen
BÁNH CROISSANT (BÁNH SỪNG BÒ)

293

Dr. Ta Thi To Quyen
BÁNH CREPE:
 Là một “đặc sản” của Pháp, một loại bánh làm từ bột mì, sữa, trứng và bơ.
 Có thể ăn ngọt hoặc mặn tùy khẩu vị.
294
147
2/9/2021

Dr. Ta Thi To Quyen
Thức uống:
- Rượu vang Pháp
 Pháp là một quốc gia có lịch sử lâu đời nhất
về sản xuất rượu từ nho.
 Không chỉ cầu kỳ trong khâu sản xuất, việc
thưởng thức rượu vang ở Pháp cũng là một
nghệ thuật đòi hỏi sự kỹ lưỡng, tinh tế.
 Đặc biệt, trong các bữa tiệc, mỗi món ăn có
thể được dùng với một loại rượu vang riêng.
 Nhờ có những nét độc đáo trong nền ẩm
thực của mình mà bữa ăn Pháp đã được
UNESCO công nhận là di sản văn hóa phi vật
thể (vào tháng 11/2010). 295

Dr. Ta Thi To Quyen
- Rượu Champagne
Là loại rượu nhẹ có độ cồn tương đối nhẹ nên có thể phù hợp với phụ nữ.
Thường sẽ có 3 vị: vị ngọt, vị hơi ngọt và vị không ngọt.
- Rượu Brandy
Rượu Brandy có 2 loại là Cognac và Armagnac.
Rượu Brandy có mùi thơm rất dễ chịu, khi uống nên lắc nhẹ ly rượu để ngửi mùi.
- Rượu táo – rượu cidre
Cũng như Champagne, rượu táo có độ cồn nhẹ nên cực kỳ thích hợp với uống trong
bữa ăn hay dùng chế biến các món ăn mang đậm phong cách Pháp
296
148
2/9/2021

Dr. Ta Thi To Quyen
Về thức uống:
297

Dr. Ta Thi To Quyen
4.2.2. Văn hoá ẩm thực Ý
298
149
2/9/2021

Dr. Ta Thi To Quyen
4.2.2. Văn hoá ẩm thực Ý
299

Dr. Ta Thi To Quyen
1. Các yếu tố ảnh hưởng đến văn hóa ẩm thực Ý

Hầu hết các vùng của Ý có

khí hậu Địa Trung Hải, khí
hậu ôn hòa, mát mẻ
Hoa quả bốn mùa với nhiều
đặc sản nổi tiếng như cam,
chanh, nho, oliu, củ cải
đường, cây lương thực,…
300
150
2/9/2021

Dr. Ta Thi To Quyen

 Mặc dù nước Ý tồn tại chỉ mới trên 120
năm, nhưng lịch sử của đất nước này
đã được bắt đầu từ trướng khi Chúa
Giêsu ra đời.
 Dân tộc Ý là dân tộc thông minh, sáng Rome – thành phố lớn nhất nổi tiếng với các công
trình kiến trúc La Mã cổ đại
tạo, có nên văn minh từ lâu đời
 Nên văn hóa phát triển đặc biệt về âm
nhạc, hội họa, điêu khắc, được xếp vào
những nước đứng đầu thế giới.
Milan - Kinh đô thời trang thế301

giới

Dr. Ta Thi To Quyen
• Tôn giáo
 Ý là một đất nước theo Thiên chúa giáo La
Mã.
 Thiên chúa giáo La Mã là lực lượng đoàn kết
hùng mạnh nhất đất nước.
 Các vị giáo hoàng cai quản hội Thiên chúa
giáo là những nhân vật có ảnh hưởng rất lớn
về tinh thần cũng như về chính trị đối với
nước Ý.
 Chỉ khoảng 1% dân số theo các tôn giáo
khác như đạo Tin lành, Hồi giáo,…
302
151
2/9/2021

Dr. Ta Thi To Quyen
• Đặc điểm văn hóa ẩm thực

 Người Ý đam mê ẩm thực. Họ thích ăn uống
và coi nấu ăn ngon là cả một nghệ thuật.
 Họ cực kỳ tự hào về nghệ thuật nấu nướng
đã có trên 2000 năm tuổi của mình.
 Về cơ bản, văn hóa ẩm thực của Ý gần giống
với Pháp. Từ năm 1553, người Ý đã du nhập
kỹ năng nấu ăn từ Pháp.
 Họ đã có những điều chỉnh hợp lý, phù hợp
với khẩu vị của họ mà ngày nay chúng ta đã
thấy món ăn của họ có những điểm riêng. 303

Dr. Ta Thi To Quyen

Ăn 3 bữa một ngày. Bữa sáng ăn đơn giản vào lúc 8 giờ, bữa trưa kéo dài vào lúc 1 hoặc 2
giờ chiều và bữa tối váo lúc 8 hoặc 9 giờ.
Bữa sáng gồm cà phê và

bánh mỳ hoặc bánh kẹp.
Họ thường vừa uống
một tách cà phê đặc và ăn
chiếc bánh vừa tán gẫu với
nhau.
304
152
2/9/2021

Dr. Ta Thi To Quyen

Bữa trưa là bữa chính trong ngày.
Cả gia đình ăn một bữa thịnh soạn
với nhau.
Món khai vị thường được dọn ra đầu
tiên, salat hải sản lạnh, những miếng
xúc xích kèm theo dưa hoặc nấm trộn
dầu dấm. Tiếp theo là món súp rồi đến
mỳ hoặc cơm
Sau đó là món chính, có thể là thịt, cá
hay gia cầm. Bánh mỳ để sẵn trên bàn.
Trái cây hoặc món tráng miệng nhẹ
dùng khi cà phê được mang ra.
305

Dr. Ta Thi To Quyen
306
153
2/9/2021

Dr. Ta Thi To Quyen

Bữa tối thường
tương tự bữa trưa và
thậm chí có thể nhiều
món ăn hơn nếu có
khách.
Rượu vang và
nước khoáng được
dùng cho cả bữa tối.
307

Dr. Ta Thi To Quyen
Phương thức chế biến:
308
154
2/9/2021

Dr. Ta Thi To Quyen
Những thực phẩm nổi tiếng của Ý

a. Pasta trong ẩm thực Ý
Pasta trong tiếng Ý là tên gọi chung cho các loại nui, mì sợi làm từ bột mì
309

Dr. Ta Thi To Quyen
Mỳ sợi trở thánh món ăn đặc trưng và nổi bật nhất trong tất cả các bữa ăn của người Ý.
310
155
2/9/2021

Dr. Ta Thi To Quyen
Mỳ Ý hiện nay đã trở thành món ăn nổi tiếng khắp thế giới.
311

Dr. Ta Thi To Quyen
* Các món ăn Pasta nổi tiếng
Spaghetti Ravioli
Lasagna pasta– nui lá Manicotti pasta - nui ống 312
156
2/9/2021

Dr. Ta Thi To Quyen
Ẩm thực Ý - Đơn giản và tinh tế
Bánh Pizza - "con cưng" của ẩm thực Ý

313

Dr. Ta Thi To Quyen
Tiramisu
Tiramisu trong tiếng Ý có nghĩa là “pick me up” – “Hãy đến đón em”
Tiramisu có thể coi như là một lời tỏ tình ẩn ý bằng món tráng miệng ngọt ngào
Tiramisu - “Tiểu thư” Ý 314
157
2/9/2021

Dr. Ta Thi To Quyen
Cà phê Ý: Espresso, Cappuccino, Latte, Macchiato và Mocha
315

Dr. Ta Thi To Quyen
Cà phê Ý: Espresso, Cappuccino, Latte, Macchiato và Mocha
316
CÀ PHÊ Ý – ĐỈNH CAO CỦA TINH TẾ VÀ NGHỆ THUẬT
158
2/9/2021

Dr. Ta Thi To Quyen
VĂN HOÁ ẨM THỰC MỸ
317

Dr. Ta Thi To Quyen
VĂN HOÁ ẨM THỰC MỸ
1. Các yếu tố ảnh hưởng đến văn hóa ẩm thực Mỹ
a. Địa lý và khí hậu

Tên nước đầy đủ: Hợp chúng quốc Hoa Kỳ
(United States of America);
Khí hậu nước Mỹ là khí hậu ôn đới hải
dương và ôn đới lục địa.
Diện tích lớn và có nhiều địa hình rộng lớn
nên gần như có tất cả các loại khí hậu.
318
159
2/9/2021

Dr. Ta Thi To Quyen
1. Các yếu tố ảnh hưởng đến văn hóa ẩm thực Mỹ

b. Văn hóa
 Mỹ là một quốc gia đa văn hóa, đa dạng chủng tộc, truyền thống, và giá trị.
 Nói đến văn hóa chung của đa số người Mỹ là có ý nói đến "văn hóa đại
chúng Mỹ.
c. Tôn giáo
 Mỹ có nhiều tôn giáo. Đạo Tin lành (52%), Đạo Thiên Chúa (24%), Đạo Do
Thái (1%), Hồi giáo (1%)...
 d. Kinh tế
 Mỹ là một nước công nghiệp phát triển hàng đầu thế giới.
 Về nông nghiệp: Sản phẩm nông nghiệp chính của Mỹ là lúa mì, ngũ cốc, ngô,
hoa quả, rau, bông, thịt bò, lợn, gia cầm, các sản phẩm sữa, cá...
319

Dr. Ta Thi To Quyen
2. Đặc điểm văn hóa ẩm thực Mỹ
 Do đặc điểm dân cư nêu trên nên người

Mỹ có tập quán và khẩu vị ăn uống pha
tạp nhiều kiểu ăn khác nhau trên thế giới.
 Tuy nhiên, nổi bật nhất vẫn là kiểu ăn
theo lối châu Âu.
 Người Mỹ cũng rất năng động mạnh dạn
và dễ chấp nhận các kiểu ăn khác nhau
 Người Mỹ cũng kiêng ăn thịt một số loại
như chim bồ câu, chó, mèo, rắn,… 320
160
2/9/2021

Dr. Ta Thi To Quyen
2. Đặc điểm văn hóa ẩm thực Mỹ

- Ăn ba bữa chính là sáng, trưa và tối; ngoài ra còn có 2-3 bữa phụ.
- Bữa sáng họ thường ăn cháo lúa mạch đen, cháo lúa mạch nấu với sữa
hoặc cháo ngô.
- Phần lớn người Mỹ xem thường bữa ăn sáng. Vào những sáng làm việc
vội vã trong tuần, họ chỉ uống cà phê.
- Người Mỹ thích nước giải khát lạnh như Coca Cola, Pepsi Cola, bia,….
- Món ăn truyền thống của người Mỹ là sường rán, bánh mỳ kẹp thịt gà.
321

Dr. Ta Thi To Quyen
b. Nguyên liệu chế biến món ăn:

- Lương thực chính là bột mỳ, ngô, gạo.
- Ẩm thực truyền thống Mỹ sử dụng các loại vật liệu nấu ăn như gà tây, thịt nai,
khoai tây, khoai lang, bắp, bí rợ và sirô cây phong.
- Họ ưa thích là các món được chế biến từ thủy sản.
c. Phong cách ăn uống:
 Phong cách ăn nổi bật nhất của người Mỹ là không cầu kỳ, ưa sự nhanh
chóng, thích tính thực tế.
 Họ không thích thức ăn quá nóng
 Người Mỹ tiên phong trong lĩnh vực fastfood, sử dụng đồ hộp.
 Mỹ đi đầu và sinh ra những công ty, tập đoàn công nghiệp chuyên chế biến
đồ ăn như tập đoàn Dollnald, Coca Cola, Pesi Cola,…đứng đầu thế giới.
 Người Mỹ yêu cầu tuyệt đối sạch sẽ trong ăn uống. 322
161
2/9/2021

Dr. Ta Thi To Quyen
3. Các thực phẩm phổ biến trong ẩm thực Mỹ
a. Bò bít tết (Moo Beef Steak)

- Những miếng bò bít tết Mỹ thơm ngon
được rưới một ít nước sốt đặc trưng
- Được đi kèm với ly rượu vang là hình
ảnh quen thuộc ở những nơi sang
trọng Mỹ.
- Món bò bít tết được chuẩn bị công phu
với những miếng thịt bò Mỹ ngon nhất.
323

Dr. Ta Thi To Quyen

b. Món ăn nhanh (Fast Food)
 Fast food từ lâu là một món ăn được ưa chuộng ở Mỹ.
 Nhiều thương hiệu thức ăn nhanh ở Mỹ đã rất thành công và chiếm một
phần quan trọng trong đời sống ẩm thực Mỹ.
 Một trong những thương hiệu thức ăn nhanh nổi tiếng ở Mỹ là McDonald's.
324
162
2/9/2021

Dr. Ta Thi To Quyen

b. Món ăn nhanh (Fast Food)
10 thương hiệu fastfood của Mỹ đang
hoạt động tại Việt Nam.
1. Subway
2. McDonald's
3. Starbucks
4. KFC
5. Burger King
6. Pizza Hut
7. Dunkin's Donuts
8. Domino's Pizza.
9. Dairy Queen
10. Coffee Bean
325

Dr. Ta Thi To Quyen

c. Thức uống
- Rượu:
Người Mỹ uống nhiều rượu, loại được tiêu thụ nhiều hất phải kể đến Whiskey.
Whiskey Mỹ được sản xuất từ lúa mạch đen, bắp, lúa mạch hay hiếm hơn là lúa
mì, thành phần của các loại ngũ cốc khác nhau tùy theo vùng.
326
163
2/9/2021

Dr. Ta Thi To Quyen

c. Thức uống
- Coca Cola
Coca-Cola (Coke) là nhãn hiệu nước ngọt được đăng ký năm 1893 tại Mỹ.
Hình dạng chai Coca-Cola được đăng ký bảo hộ năm 1960
Cái tên Coca-Cola xuất phát từ tên lá coca và quả cola, hai thành phần của nước
ngọt Coca-Cola
327

Dr. Ta Thi To Quyen

c. Thức uống
- Pepsi
Pepsi lần đầu tiên được nghiên cứu bởi Bradham.
Ông pha chế ra một loại nước uống dễ tiêu làm từ nước cacbonat, đường, vani
và một ít dầu ăn dưới tên “Nước uống của Brad" năm 1886
Pepsi lần đầu tiên sản xuất vào năm 1890 tại New Bern, Bắc Carolina
328
164
2/9/2021

Dr. Ta Thi To Quyen
VĂN HOÁ ẨM THỰC ANH
329

Dr. Ta Thi To Quyen
4.2.4.1. Các yếu tố ảnh hưởng đến văn hóa ẩm thực Anh
- Địa lý:
• Tên nước đầy đủ: Liên hiệp Vương quốc Anh và
Bắc Ireland (gọi tắt là Anh ).
• Bao gồm 4 phần chính là: Anh (England),
Scotland, Wales và Bắc Ireland
• Là một quần đảo nằm ở nằm ở Tây Âu;
• Nước Anh là đất nước của hải đảo và đồi núi.
- Khí hậu:
• Nước Anh có khí hậu ôn đới, có sương mù bao
phủ nhiều ngày.
330
165
2/9/2021

Dr. Ta Thi To Quyen
b. Lịch sử và văn hóa
- Lịch sử:
• Lịch sử Vương quốc Anh với việc bành trướng và thống
trị thế giới.
• Đế chế Anh được xem là đế quốc lớn nhất trong lịch sử.
- Văn hóa:
• Văn học Anh đặc biệt được coi trọng. Tiểu thuyết được
phát minh ở Anh, Nước Anh sinh ra các nhân vật tiểu
thuyết nổi tiếng thế giới: Harry Potter, Romeo và Juliet...
• Nước Anh cũng có những đóng góp đáng chú ý cho âm
nhạc, điện ảnh, nghệ thuật, kiến trúc và truyền hình.
331

Dr. Ta Thi To Quyen
c. Kinh tế
• Kinh tế Anh nằm vào hàng lớn nhất thế giới.
• Luân Đôn là trung tâm tài chính lớn nhất tại châu
Âu, và là trung tâm tài chính lớn thứ nhất thế giới
vào năm 2016.
b. Tôn giáo
• Đạo chính thống Anh (57%)
• Đạo Tin Lành (15%)
• Đạo Thiên Chúa (13%)
• Một số đạo khác như Hinđu, Sikh, Do Thái...
332
166
2/9/2021

Dr. Ta Thi To Quyen
4.2.4.2. Đặc điểm văn hóa ẩm thực

 Tập quán và khẩu vị ăn của Anh cơ bản giống Pháp
 Người Anh rất thích các món ăn được chế biến từ cá
 Người Anh quen ăn các món gà quay, cá rán, thịt đúc, dê nướng...
 Người Anh ít uống cà phê mà uống trà nhiều hơn. Trà được pha theo kiểu Anh là
có pha thêm vài giọt sữa.
333

Dr. Ta Thi To Quyen
4.2.4.3. Những thực phẩm nổi tiếng của nước Anh
PORK PIE (BÁNH THỊT LỢN)

 Là một chiếc bánh thịt truyền thống của
Anh, thường được phục vụ lạnh.
 Nó bao gồm thịt lợn và mỡ lợn băm nhỏ,
bọc bởi một lớp thịt lợn đông (thạch jelly)
trong lớp vỏ bánh nóng.
 Nó thường được ăn như một thực phẩm
nhẹ với salad.
334
167
2/9/2021

Dr. Ta Thi To Quyen
FISH AND CHIPS

 Fish and chips là món ăn
gồm khoai tây chiên và cá
tẩm bột chiên giòn rất nổi
tiếng của nước Anh.
 Đây là một kiểu thức ăn
mang đi (take away).
335

Dr. Ta Thi To Quyen
c. Roat Meat
 Roat Meat là một trong
những món ăn truyền thông
của người Anh vào ngày chủ
nhật.
 Thịt bò nướng thường được
dùng như một món ăn chính.
Nhưng ngày nay nó cũng
được dùng để ăn kèm với
sandwich.
 Món thịt này còn được gọi
với cái tên “món thịt đỏ”
336
168
2/9/2021

Dr. Ta Thi To Quyen
Yorkshire pudding
 Là món bánh nướng phổ biến của
người Anh.
 Được làm từ bột mỳ, trứng và sữa
 Nó có thể được phục vụ theo
nhiều cách tùy thuộc kích thước,
thành phần và món ăn kèm.
 Nếu là khai vị thì nó được phục vụ với sốt hành tây.

 Nếu là món chính thì sẽ được phục vụ với thịt bò và nước sốt,
337
 Là một phần của món nướng chủ nhật truyền thống

Dr. Ta Thi To Quyen
d. Trà kem
 Trà kem là đặc sản và là
niềm tự hào của người
Anh.
 Trà kem là tên món ăn
gồm bánh nướng với kem
đông, và tất nhiên phải
kèm trà
 Văn hóa ăn bánh uống trà
ở Anh Quốc là một điều
quá nổi tiếng trên toàn thế
giới
338
169
2/9/2021

Dr. Ta Thi To Quyen
Buổi trà chiều (Afternoon tea)

 Là một bữa ăn nhẹ (ngọt)
dùng với nước trà.
 Thường diễn ra từ 4-6h
chiều.
 Tập tục này có từ năm 1840
 Thường dành cho các quý cô
339

Dr. Ta Thi To Quyen
340
170
2/9/2021

Dr. Ta Thi To Quyen
4.2.5.1. Các yếu tố ảnh hưởng đến văn hóa ẩm thực Nga
 Tên nước: Liên bang Nga.
 Diện tích nước Nga rộng lớn chạy dài từ Âu
sang Á (phần Đông Âu và Bắc Á).
 Liên bang Nga giáp nhiều biển, nhiều quốc
gia, địa hình đa dạng.
 Khí hậu Liên bang Nga khá đa dạng, từ
băng giá, ôn đới đến cận nhiệt đới, đại
dương.
 Nhiệt độ nơi lạnh nhất xuống đến – 500C,
còn mùa hè, nơi nóng nhất lên đến 370C.
341

Dr. Ta Thi To Quyen
4.2.5.1. Các yếu tố ảnh hưởng đến văn hóa ẩm thực Nga
b. Tôn giáo
Tôn giáo chính là đạo Chính thống. Cơ quan
lãnh đạo giáo hội này là Tòa thượng phụ
Moskva và toàn nước Nga.
Ngoài ra còn có Thiên Chúa giáo, Do thái, đạo
Hồi, Phật giáo...
c. Lịch sử và văn hóa
Nước Nga là nước có nền văn hóa – lịch sử
phát triển lâu đời.
Người Nga là những người rất thẳng thắn, cởi
mở và dễ thích nghi với môi trường xung
quanh.
Họ rộng lượng, chân thành trong các mối quan
hệ, không cầu lỳ trong giao tiếp. 342
171
2/9/2021

Dr. Ta Thi To Quyen
4.2.5.2. Characteristics of Russian food culture

 Russian culinary culture has both Asian and
European nuances, more European influence
 They also do not eat pigeons, dogs, cats,
snakes, etc.
 Russian cuisine is a unique traditional cuisine.
 The large number of rivers, lakes and forests
has created favorable conditions for Russian
cuisine to have a large variety of dishes from
fish, wild meat, mushrooms...
 Two famous dishes are black bread and
Russian salad 343

Dr. Ta Thi To Quyen

a. Meal structure:
 Russians eat 3 main meals.
 They often dessert with fresh and dried fruit juice, coffee, sugar tea, etc.
 Russians also like to drink Cognac, Whiskey, Voska, etc.
b. Utensils for eating:
 Russians also use spoons, knives and forks, not chopsticks.
c. Materials :
 The main food is wheat used to make bread in the meal.
 The flour that the Russians use includes both white flour and black flour.
 The most popular Russians are salmon and salmon roe.
 Russian salmon roe became the most famous dish in the world.
344
172
2/9/2021

Dr. Ta Thi To Quyen

d. Food features:
 Russians like to eat soft foods, rich in
protein, fat and starch.
 They like salted meats, bacon, pickled
vegetables.
 They never eat rare and fried dishes.
 They eat soup for lunch, dinner, and their
soup must be thick and hot, with a lot of
meat, fat, milk, etc.
345

Dr. Ta Thi To Quyen
4.2.5.3. Some typical foods of Russian

a. Bánh mì
Một trong những món ăn truyền thống của nước Nga không thể không nhắc đến là
bánh mì.
Bánh mì đen là nổi tiếng nhất và gắn liền với đặc trưng văn hóa Nga.
Thậm chí trong tục ngữ Nga, bánh mì đen được ví như là "người cha".
Bánh được làm từ bột mì đen, bánh thơm, đặc ruột, mềm bên trong và giòn bên
ngoài.
346
173
2/9/2021

Dr. Ta Thi To Quyen
4.2.5.3. Some typical foods of Russian

a. Bánh mì
Một trong những món ăn truyền thống của nước Nga không thể không nhắc đến là
bánh mì.
Bánh mì đen là nổi tiếng nhất và gắn liền với đặc trưng văn hóa Nga.
Thậm chí trong tục ngữ Nga, bánh mì đen được ví như là "người cha".
Bánh được làm từ bột mì đen, bánh thơm, đặc ruột, mềm bên trong và giòn bên
ngoài.
347

Dr. Ta Thi To Quyen
Olivier salad Shuba salad Vinegret salad

(Salad Nga) (Salad cá trích – Gồm củ cải đường và
Khoai tây trộn dressed herring) các loại rau củ khác
sốt mayonnaise Cá trích muối được phủ được băm hạt lựu trộn
1 lớp sốt củ cải đường với dầu olive 348
174
2/9/2021

Dr. Ta Thi To Quyen
Pelmeni
(bánh bao Nga)
45% thịt bò, 35%
thịt cừu, 20% thịt
lợn
Caviar butterbrot
(bánh mì bơ trứng
Beef stroganoff cá muối)
349

Dr. Ta Thi To Quyen
Sbiten là thức uống nóng, truyền thống

Rượu vodka là rượu chưng cất, thường
của Nga. Thành phần là mật ong pha
từ khoai tây, hoặc một số ngũ cốc lên
với một số gia vị và mứt hoa quả.
men.
Vodka thường không màu,có độ cồn cao 350
175
2/9/2021

Dr. Ta Thi To Quyen
Solyanka
soup
(súp thịt vị
chua-mặn)
Shchi soup
(súp bắp
cải)
Ukha soup
(súp cá) 351

Dr. Ta Thi To Quyen
352
176
2/9/2021

Dr. Ta Thi To Quyen
VĂN HÓA ẨM THỰC ĐỨC

 Nước Đức nằm ở trung tâm châu Âu.
 Khí hậu Đại Tây Dương mát mẻ vào mùa
hè và quanh năn có mưa.
 Nước Đức có hai mùa rõ rệt: mùa đông và
mùa hè
 Điều kiện tự nhiên thuận lợi cho phát triển
nông nghiệp.
353

Dr. Ta Thi To Quyen
 Lịch sử của nước Đức còn khá mới mẻ, năm 1871 Đức được thống nhất như
một quốc gia, nhưng lịch sử của dân tộc Đức lâu dài hơn rất nhiều.
 Nền văn hóa của Đức là một bộ phận trong văn hóa châu Âu và phương Tây.
 Đức có nhiều ảnh hưởng sâu sắc đến âm nhạc, văn học, triết học và các tư
tưởng chính trị trên khắp thế giới.
354
177
2/9/2021

Dr. Ta Thi To Quyen
• Tôn giáo
 Khoảng 50% dân số Tây Đức theo đạo Thiên chúa, một nửa theo Tin lành, một nửa theo
Công giáo.
 Đông Đức cũ cũng đảm bảo quyền tự do tín ngưỡng. khoảng 80% dân số theo đạo Tin
lành, còn lại là Công giáo.
 Chủ nhật là ngày nghỉ, các cửa tiệm đóng cửa. Ở một số nơi thậm chí còn có quy định
cấm người dân không được giặt giũ và phơi quần áo vào ngày nghỉ.
355

Dr. Ta Thi To Quyen
• Đặc trưng văn hóa ẩm thực Đức

 Món ăn của người Đức vô cùng phong phú.
 Món ăn của người Đức được chế biến từ sự kết hợp giữa thịt (thịt bê, thịt lơn,…),
ướp nhiều thứ gia vị (mù tạt, bột càri,…) với cá muối kèm với rau,…
 Sử dụng nhiều loại xúc xích, lạp xưởng làm từ các loại thịt đại gia súc.
 Họ thường sử dụng nhiều bọt nhào và bắp cải hơn hẳn các nước khác.
 Nhiều món ăn chủ yếu chế biến từ khoai tây.
 Trong nấu ăn, người Đức sử dụng nhiều bơ.
 Họ thích ăn những món ăn có sốt, đặc biệt là sốt trắng có sữa, kem tươi.
 Súp thì thường đặc.
356
178
2/9/2021

Dr. Ta Thi To Quyen
Thường có ba bữa ăn chính: bữa sáng,

bữa trưa và bữa chiều.
- Bữa ăn sáng là bữa ăn rất quan trọng và
được coi là bữa ăn hoàng đế.
- Trong bữa ăn này, họ ăn nhiều món như
là bữa ăn chính.
- Bữa ăn trưa là bữa ăn chính trong ngày.
- Bữa ăn chiều thường là nhẹ bụng
357

Dr. Ta Thi To Quyen
358
179
2/9/2021

Dr. Ta Thi To Quyen
Ăn nửa buổi
359

Dr. Ta Thi To Quyen
360
180
2/9/2021

Dr. Ta Thi To Quyen
361

Dr. Ta Thi To Quyen
362
181
2/9/2021

Dr. Ta Thi To Quyen
4.2.3.3. Những thực phẩm đặc trưng của Đức
Beer and sausage are two famous foods of German cuisine 363

Dr. Ta Thi To Quyen
German Sausage has many varieties 364
182
2/9/2021

Dr. Ta Thi To Quyen
Giò heo bắp cải muối chua Bò cuộn
365

Dr. Ta Thi To Quyen
Thịt viên Bánh táo cuộn

Salad khoai tây
366
183
2/9/2021

Dr. Ta Thi To Quyen
Lễ hội bia Oktoberfest hàng năm là một sự kiện lớn ở Đức 367
184

Slide Van Hoa Am Thuc

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

You might also like

Slide Van Hoa Am Thuc

Uploaded by

Document Information

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

Slide Van Hoa Am Thuc

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

2/9/2021

VĂN HÓA ẨM THỰC

Faculty of Chemical Engineering

VĂN HÓA ẨM THỰC

Chương 1. KHÁI QUÁT CHUNG VỀ VĂN HÓA ẨM THỰC

Chương 2. ĐẶC TRƯNG VĂN HÓA ẨM THỰC VIỆT NAM

Chương 3. VĂN HÓA ẨM THỰC KHU VỰC CHÂU Á

Chương 4. VĂN HÓA ẨM THỰC KHU VỰC ÂU - MỸ

Chương 5. ẨM THỰC VÀ TÔN GIÁO

CHƯƠNG 1. KHÁI QUÁT CHUNG

VỀ VĂN HÓA ẨM THỰC

Faculty of Chemical Engineering

Faculty of Chemical Engineering

1 Khái niệm về văn hóa ẩm thực

2 Ẩm thực nhìn từ các góc độ

33 Biểu hiện của văn hóa ẩm thực

44 Các yếu tố ảnh hưởng đến VHAT

5 Vai trò của VHAT trong CNTP

64 Ẩm thực trong xu hướng hội nhập

Faculty of Chemical Engineering

1. KHÁI NIỆM VỀ VĂN HÓA ẨM THỰC

Văn hóa là gì?

Faculty of Chemical Engineering

1. KHÁI NIỆM VỀ VĂN HÓA ẨM THỰC

Faculty of Chemical Engineering

1. KHÁI NIỆM VỀ VĂN HÓA ẨM THỰC

Gồm 2 mảng chính:

Văn hóa tinh thần

Faculty of Chemical Engineering

1. KHÁI NIỆM VỀ VĂN HÓA ẨM THỰC

Đặc điểm của văn hóa:

Faculty of Chemical Engineering

1. KHÁI NIỆM VỀ VĂN HÓA ẨM THỰC

Faculty of Chemical Engineering

1. KHÁI NIỆM VỀ VĂN HÓA ẨM THỰC

Theo từ điển tiếng Việt: “Ẩm thực” chính là “ăn và uống”

Faculty of Chemical Engineering

Faculty of Chemical Engineering

1. KHÁI NIỆM VỀ VĂN HÓA ẨM THỰC

Faculty of Chemical Engineering

1. KHÁI NIỆM VỀ VĂN HÓA ẨM THỰC

Faculty of Chemical Engineering

1. KHÁI NIỆM VỀ VĂN HÓA ẨM THỰC

Faculty of Chemical Engineering

1.2.2. Khái niệm văn hóa ẩm thực

Faculty of Chemical Engineering

2. ẨM THỰC NHÌN TỪ CÁC GÓC ĐỘ

Các góc độ của

Faculty of Chemical Engineering

Vì sao có sự khác nhau

Faculty of Chemical Engineering

2. ẨM THỰC NHÌN TỪ CÁC GÓC ĐỘ

Nhìn từ góc độ văn hóa

Faculty of Chemical Engineering

2. ẨM THỰC NHÌN TỪ CÁC GÓC ĐỘ

Faculty of Chemical Engineering

2. ẨM THỰC NHÌN TỪ CÁC GÓC ĐỘ

Nhìn từ góc độ xã hội

Faculty of Chemical Engineering