7

IKATLONG MARKAHAN – LAS 8

BALITANG ISPORTS: Uri, Katangian at
Mga Dapat Tandaan sa Pagsulat

PAGMAMAY-ARI NG PAMAH
HINDI IPINAGBIBILI

ESPESYAL NA PROGRAMA PARA SA

PAMAMAHAYAG
1
Espesyal na Programa para sa Pamamahayag 7
Learning Resource Material (LRM)
Ikatlong Markahan – (LRM) – Balitang Isports: Uri, Katangian at mga
Dapat Tandaan sa Pagsulat
Ang Republic Act 8293, seksiyon 176 ay nagsasaad na: Walang
karapatang-pagmamay-ari ang dapat manatili sa alinmang gawa ng
Pamahalaan ng Pilipinas. Gayunpaman, ang paunang pag-apruba ng
ahensya o opisina ng gobyerno kung saan nilikha ang gawain ay
kinakailangan para sa pagsasamantala sa naturang gawain para sa tubo.
Ang nasabing ahensya o opisina ay maaaring, bukod sa iba pang mga
bagay, ay magpataw bilang isang kundisyon ng pagbabayad ng royalties.
Ang mga hiniram na materyales (i.e., mga kanta, kwento, tula,
larawan, larawan, pangalan ng tatak, trademark, atbp.) na kasama sa
modyul na ito ay pagmamay-ari ng kani-kanilang mga may hawak ng
pagmamay-ari. Ang bawat pagsusumikap ay ginawa upang mahanap at
humingi ng pahintulot na gamitin ang mga materyal na ito mula sa mga
may-ari ng karapatang-pagmamay-ari. Ang tagapaglimbag at mga may-akda
ay hindi kumakatawan o inaangkin ang pagmamay-ari sa kanila.

Bumuo sa Pagsusulat ng LAS

Manunulat: Carlo C. Estraza

Editor: Henry Fritz H. Diaz
Tagasuri: Elena M. Losaria, PhD
Tagaguhit: Name
Tagalapat: Name
Cover Art Designer: Jay Sheen A. Molina
Tagapamahala:
Ruth L. Estacio PhD, CESO VI-Schools Division Superintendent
Jasmin P. Isla - Assistant Schools Division Superintendent
Lalaine SJ Manuntag PhD - CID Chief
Nelida A. Castillo - Division EPS In Charge of LRMS
Hermie M. Jarra, EPS – Filipino/MTB-MLE

Inilimbag sa Pilipinas ng Kagawaran ng Edukasyon – Sangay ng Timog Kutabato

Office Address: Alunan Avenue, City of Koronadal

Telefax: (083) 228-3801
E-mail Address: southcotabato@deped.gov.ph

2
 7
ESPESYAL NA PROGRAMA
PARA SA PAMAMAHAYAG
IKATLONG MARKAHAN – LAS 8
BALITANG ISPORTS: URI, KATANGIAN AT DAPAT
TANDAAN SA PAGSULAT

3
Paunang Salita
Para sa tagapagpadaloy:
Maligayang paglalakbay sa Espesyal na Programa para sa
Pamamahayag sa Baitang 7 Learning Resource Material (LRM) tungkol sa
Balitang Isports: Uri, Katangian at mga Dapat Tandaan sa Pagsulat.

Ang materyal na mapagkukunan ng pag-aaral na ito ay magkatuwang na

idinisenyo, binuo at sinuri ng mga tagapagturo mula sa publiko at
pribadong institusyon upang tulungan ka, ang guro o facilitator sa
pagtulong sa mga mag-aaral na makamit ang mga pamantayang itinakda ng
K to 12 Curriculum habang nagtagumpay sa kanilang personal,
panlipunan, at pang-ekonomiya. hadlang sa pag-aaral.

Ang materyal na mapagkukunan ng pag-aaral na ito ay umaasa na

maakit ang mga mag-aaral sa ginagabayan at pang-isahang mga aktibidad
sa pag-aaral sa kanilang sariling bilis at oras. Higit pa rito, naglalayon din
itong tulungan ang mga mag-aaral na makuha ang kinakailangang mga
kasanayan sa ika-21 siglo habang isinasaalang-alang ang kanilang mga
pangangailangan at kalagayan.

Bilang karagdagan sa materyal sa pangunahing teksto, makikita mo

rin ang kahon na ito sa katawan ng modyul:

Bilang isang facilitator, inaasahan mong ilahad sa mga mag-aaral

kung paano gamitin ang modyul na ito. Kailangan mo ring subaybayan ang
pag-unlad ng mga mag-aaral habang pinapayagan silang pamahalaan ang
kanilang sariling pag-aaral. Higit pa rito, inaasahan mong hikayatin at
tulungan ang mga mag-aaral habang ginagawa nila ang mga gawaing
kasama sa modyul.

Para sa Mag-aaral:
Maligayang paglalakbay sa Espesyal na Programa para sa
Pamamahayag sa Baitang 7 Learning Resource Material (LRM) tungkol sa
Balitang Isports: Uri Katangian at mga Dapat Tandaan sa Pagsulat.

Ang kamay ay isa sa pinakasimbulo na bahagi ng katawan ng tao.

Madalas itong ginagamit upang ilarawan ang kasanayan, aksyon at layunin.
Sa pamamagitan ng ating mga kamay maaari tayong matuto, lumikha at
makamit. Samakatuwid, ang kamay sa mapagkukunang ito sa pag-aaral ay
nagpapahiwatig na ikaw bilang isang mag-aaral ay may kakayahan at may
kapangyarihan upang matagumpay na makamit ang mga kaugnay na

4
kakayahan at kasanayan sa sarili mong bilis at oras. Ang iyong tagumpay
sa akademya ay nasa iyong sariling mga kamay!

Ang materyal na mapagkukunan ng pag-aaral na ito ay idinisenyo

upang mabigyan ka ng masaya at makabuluhang mga pagkakataon para sa
ginagabayan at malayang pag-aaral sa sarili mong bilis at oras. Mapapagana
mong iproseso ang mga nilalaman ng mapagkukunan ng pag-aaral habang
ikaw ay isang aktibong mag-aaral.

Ang materyal na mapagkukunan sa pag-aaral ay may mga

sumusunod na bahagi at kaukulang mga icon:

Disenyo – Ito ay magbibigay sa iyo ng ideya ng mga kasanayan

o kakayahan na inaasahan mong matutunan mula sa
Learning Activity Sheet (LAS). Naglalaman din ito ng
aktibidad na susuriin ang iyong dating kaalaman.

Balik-aral – Ito ay isang maikling pagsasanay upang

matulungan kang iugnay ang kasalukuyang aralin sa
nakaraang aralin.

Makilahok – Sa bahaging ito, ang bagong aralin ay ipakikilala

sa iyo sa iba't ibang paraan tulad ng isang kuwento,
isang awit, isang tula, isang pambukas ng problema,
isang aktibidad o isang sitwasyon.

Paglalapat – Binubuo ito ng mga gawain at mga kasanayan

para sa isahan o pangkatang pagsasanay upang
patatagin ang iyong pag-unawa at kasanayan sa
paksa.

Pagsukat – Ang seksyong ito ay nagbibigay ng aktibidad na

tutulong sa iyo na ilipat ang iyong bagong kaalaman o
kasanayan sa totoong buhay na mga sitwasyon.
Sinusuri din nito ang antas ng karunungan sa
pagkamit ng kakayahan sa pagkatuto.

5
 Disenyo (Design)

Pamantayang Pangnilalaman (Learning Competencies)

 Nakasusulat ng epektibong balitang isports gamit ang tamang aspekto ng

pandiwa, mga salitang transisyunal , tamang wika at iba pang sports lingo.

Mga Layunin (Objectives):

1. Nakikilala ang mga uri ng balitang isports;
2. Nailalahad ang katangian ng balitang isports;
3. Nabibigyang-halaga ang mga dapat tadaan sa pagsulat ng balitang isports;
at
4. Nakasusulat ng balitang isports.

Sanggunian (References):

Akuino, Gelly E. 2014. Pampaaralang Pamahayagan sa Bagong Henerasyon

Edisyong 2014. General Santos City: RFM Printing Corporation.

Alkuino, G.E at Eleazal Dean Bartolay Cardeño. 2014. Diurnalismo

Edisyong 2014. General Santos City: RFM Printing Corporation.

Alkuino, Gelly E. 2016. Sanayang Aklat sa Pampaaralang Pamahayagan

Edisyong 2014. General Santos City: RFM Printing Corporation.

Balik-aral (Review)

Magandang araw! Bagong paksa na naman ang ating tatalakayin sa modyul

na ito. Sa pagsisimula ating sagutin ang gawain sa ibaba.

Gawain 1

Retrato hango mula sa

https://www.philstar.com/sports/2017/10/23/175
1873/la-union-archers-dasma-chessers-prevail

6
 Mga gabay na tanong:

1. Anong isports ang makikita sa larawan?

___________________________________________________________________________

___________________________________________________________________________

2. Ano-ano ang karaniwang nagaganap tuwing may paligsahan sa isports?

_____________________________________________________________________

_____________________________________________________________________

3. Magbigay ng isang paligsahan sa isports na iyong napanood. Ilahad ang mga

kaganapanang iyong nasaksihan.
_____________________________________________________________________

_____________________________________________________________________

Makilahok (Engage)

Mahusay! Iyong nasagutan ang mga tanong sa bahaging

pagganyak. Ang iyong mga sagot ay may kaugnayan sa balitang isports. Sa
modyul na ito, ating tutuklasin ang mga uri, katangian at dapat tandaan sa
pagsulat ng balitang isports.

Maikling Pagpapakilala sa Aralin

Ang pahinang pampalakasan ay isa sa mga pinakabasahing bahagi ng
pahayagan dahil sa mga akdang punong-puno ng aksiyon at emosyon ng mga
manlalarong karaniwang hinahangaan at iniidolo ng mga mahiligin sa isports.
Ang balitang isports (sports news) ay isang uri ng natatanging balita ukol sa
iba’t ibang uri ng laro na salig sa tuwirang balita subalit karaniwa’y nasusulat sa
pamaraang “action story”. Naglalarawan ito ng aksiyon, reaksiyon, at emosyon ng
manlalaro, tagasanay, at maging ng mga manonood.
Aralin 1: Uri ng Balitang Isports
1. Paunang balita. Ito ay nagbabalita ng napipintong laro o labanan. Karaniwang
itinatampok dito ang sumusunod:
a. Kahalagahan ng laro- eksibisyon, eliminasyon, kampeonato at ang
nakalaang premyo.
b. Kasaysayan ng palaro o labanan.
c. Mga manlalaro at mga tagaturo.

7
 d. Kalagayang pisikal at mental ng mga manlalaro.
e. Kalakasan at kahinaan ng bawat manlalaro o koponan batay sa mga
nakaraang laro.
f. Pook na pagdarausan ng laro.
g. Katangi-tanging pangyayari na maaaring ilakip sa balita.
h. Klima at kung paano ito maaaring makaapekto sa laro.
i. Mga inaasahang manonood.
j. Mga pananalita ng tagaturo at mga manlalaro.
2. Laro-sa-larong balita. Inilalahad dito ang mga kaganapan sa aktuwal na
laro o labanan. Tinatampok dito ang mahahalagang bahagi ng laro tulad ng
sumusunod:
a. Kinalabasan ng laro- nanalo, iskor ng bawat koponan, pagkahinto
bunga ng kaguluhan, at iba pa.
b. Kahalagahan ng kinalabasan-nakalaang gantimpala kampeonatong
laro.
c. Natatanging bahagi ng laro dahilan ng pagkapanalong isang koponan
at ang huling garambolahan.
d. Paghahambing ng kalakasan at kahinaan ng mgamanlalaro sa bawat
koponan.
e. Mga namumukod-tanging manlalaro- manlalarong nagpakita ng
katangi-tanging kakayahan at kung paano niya naipanalo ang
labanan
f. Kalagayan ng panahon- mainit o maalinsangan,umuulan, maputik,
mahangin, maalikabok, at iba pa.
g. Mga manonood- dami, kilos nila kasali na rito ang mga kilalang tao
na nanood.
1. Balitang batay sa tala. Ito ay balitang nakalap mula sa mga talaan ng mga
kinauukulan tungkol sa palaro.Maaaring ito ay kabuorang balita mula sa
iba't ibang laro na ginanap o labanan na maaaring may karugtong pa sa
hinaharap.
2. Balitang panubaybay. Ito ay pag-aanalisa ng katatapos na laro tulad ng
mga manlalaro na nasaktan at mga aspetong sikolohiko ng laro, mga
kaguluhan sa teknikalidad ng laro,estadistika at kahalagahan ng mga ito.

Gawain 2
Panuto: Ibigay kung anong uri ng balitang isports ang tinutukoy ng bawat
pahayag. Isulat ang sagot sa iyong sagutang papel.
_______________1.Uri ng balitang isports na tinatampok ang katangi-tanging
pangyayari na maaaring ilakip sa balita.
_______________2.Balitang nakalap mula sa mga talaan ng mga kinauukulan
tungkol sa palaro.
_______________3.Ito ay pag-aanalisa ng kakatapos lang na laro tulad ng mga
manlalarong nasaktan at mga sikolohikal ng laro.
_______________4.Inilalahad dito ang mga kaganapan sa aktuwal na laro o labanan.
_______________5.Inihahambing dito ang kalakasan at kahinaan ng mga manlalaro
sa bawat koponan.
_______________6.Ito ay kabuorang balita mula sa iba’t ibang laro na ginanap na
maaaring may karugtong pa sa hinaharap.

8
_______________7. Uri ng balitang isports na tumatampok sa kasaysayan ng palaro
o labanan.
_______________8.Ito ay uri ng balitang isports na nagbabalita ng napipintong laro o
labanan.
_______________9. Itinatampok sa balitang ito ang kalagayang pisikal at mental ng
manlalaro.
_______________10. Uri ng balitang isports na kung saan inaanalisa ang mga
kaguluhan sa teknikalidad ng laro, estadistika at kahalagahan ng
mga ito.

Aralin 2: Mga Katangian ng Balitang Pampalakasan

Sa aklat ni Alkuino (2016), ang sumusunod ay mga katangian ng balitang
isports.

1. Karaniwang sumasagot sa mga tanong na Ano, Sino, Saan, Kailan, Bakit, at

Paano.
2. Naglalarawan ng kapana-panabik at maaksiyong pangyayari sa loob ng
palaruan kung ang sinusulat ay laro-sa-larong balita.
3. Ginagamitan ng makukulay na mga salita, pang-uri, tayutay, katutubong
kulay at mahahabang pangungusap na hindi ginagamit sa pagsulat ng
tuwirang balita.
4. Ginagamitan ng tanging talasalitaan o sports lingo.

Gawain 3
Panuto: Batay sa paksang tinalakay, ilahad ang mga katangian ng balitang isports
gamit ang web diagram. Isulat ang mga sagot sa sagutang papel.

Katangian ng Balitang
Isports

Aralin 3: Mga Dapat Tandaan sa Pagsulat ng Balitang Isports

Sa aklat ni Alkuino (2016) ang sumusunod ay mga dapat tandaan sa
pagsulat ng balitang isports.

1. Alamin ang mga tuntunin ng laro.

9
 2. Alamin ang kakayahan ng bawat manlalaro batay sakanilang nakaraang
laro.
3. Dumalo sa kanilang mga pagsasanay.
4. Alamin ang kakayahan ng mga tagaturo at mga manlalaro.
5. Pagmasdang mabuti ang laro.
6. Maging tumpak sa pag-oobserba.
7. Suportahan ng opinyon ang mga datos.
8. Maging timbang at walang bayas.
9. Maging orihinal.
10.Gumamit ng mga sports lingo.

Gawain 4
Panuto: Basahin at unawain nang mabuti ang halimbawang ibinigay. Suriin kung
nasunod ba nag dapat tandaan sa pagsulat ng balitang isports sa pamamagitan ng
pagsagot sa mga tanong. Isulat ang sagot sa iyong sagutang papel.

Kabataang Pinoy, nagtala ng bagong rekord sa basketbol

Record Breaker!
Ito ang bansag ngayon sa isang batang basketbolistang Pilipino nang
basagin niya ang rekord ng mga bantog nabasketbolista, hindi lamang sa Pilipinas
kundi sa buong mundo.
Inungusan ng 18 taong gulang na si Keith Agovida, manlalaro ng Jose Rizal
University ang 81 puntos na record ng NBA superstar na si Kobe Bryant nang
pumoste siya ng 82 puntos matapos lampasuhin ng kanilang koponan ang Mapua
Red Robins, 127-49, sa 84th season ng NCAA juniors basketball tournament na
ginanap sa Cuneta Astrodome, Setyembre 5, 2008.
Matapos magpasabog ng 82 puntos ang third year high school light bomber
na si Agovida, na nagtala rin 15 rebounds, limang steals at dalawang shot blocks,
hinirang siyang NCAA Most Valuable Player sa juniors division ng palaro.
Tila bagyong nanalasa agad ang light bomber sa unang half at pinaulanan
ang Red Robins ng 3-point jumpers at puntos sa ilalim ng ring sa pangunguna ni
Agovida at tinambakan ang nkalabang koponan sa iskor na 62-20.
Hindi na nakapalag pa ang Red Robins nang patuloy na dínomina ang
umiinit na si Agovida ang hardcourt at nagpasabog ng puntos mula sa three-point
line at mga easy baskets na tuluyang nagpagapi sa Red Robins sa iskor na 127-49.
Nakamit ni Agovida ang Most Defensive Player of the year at Most Improved
Player na may average na 32.4 puntos at 13 rebounds bawat laro nayong season.
Pasok din siya sa Mythical Five kasama sina Arvie Bringas ng San
Sebastian, ang Letran duo na sina Glenn Khobutin atJarelan Tampus at si Martin
Reyes ng CSB- La Salle Greenhills.
“The school and the league are proud of him," ayon kay Jose Rizal board
representative Paul Supan, na buong galak sa pagmamalaki kay Agovida.

Gabay na tanong.

1. Nasunod ba ang mga dapat tandaan sa pagsulat ng balitang isports?

Pangatuwiranan ang iyong sagot.

10
 ___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________

2. Ano-ano ang mga sports lingo na mababasa mula sa balitang ibinigay?

___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________

3. Bakit mahalagang malaman ang mga alituntunin sa pagsulat ng balitang

isports?

___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________

4. Nagpakita ba ng pagiging bayas o pagkiling ang balitang ibinigay?

Pangatuwiranan ang iyong sagot.

___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________

Paglalapat (Apply)

Panuto: Sumulat ng balitang isports mula sa mga datos sa ibaba. Maaaring

dagdagan o ibahin ang ibang mga salita kung sa palagay ay mahina ang mga ito,
ngunit kailangang panatilihin ang kawastuhan ng mga datos.
Mga Datos:
Ano: Quezon City International Marathon
Sino: mga Kenyan ang nagdomina
Saan: Lunsod ng Quezon
Kailan: Oktubre 18

-Dinomina ng mga dayuhang Kenyan ang Quezon CityInternational Marathon

sa 41.195 kilometro at 21kilometrong takbuhan

11
 -Nagwagi si Hillary Kimutai Kipchumba na may dalawangoras, 30 minuto at
walong segundo at naibulsa angP300,000 premyo

-Nangunang paborito si Daniel Koringo hanggang sa 39kilometro nang

magkaroon ito ng pananakit sa righthamstring sa huling tatlong kilometro,
kaya nauwi sanakakadismayang pang-apat na pwesto na lamang siya namay
oras na 2:31.05.
-Pangalawang pwesto: Samuel Tarus Too (2:30.36) atpangatlong pwesto: Daniel
Chirchir (2:30.49) na tumangayng P200,000 at P100,00 bawat isa.
-Sa babae, nagwagi ang kanilang kababayang si DoreenKitaka sa oras na
2:58.55 at tumanggap ng P300,000. Parehong Kenyan ang pumangalawa at
pumangatlo:sina Lydia Jeratich Rutto (3:09.309 at Sarah Maito
napumangalawa sa Borneo Marathon noong Oktubre 11.
-Sa 21K takbuhan, pawang Kenyan din ang nagwagi napinangunahan ni
Charles Maina sa oras na 1:19.06 atpinangalawahan ng kababayang si Alex
Meli 10 segundoang nakalipas.
-Sa pambabaeng takbuhan sa 21K, ang Kenyang si WillyTanui (1:25.56 ) ang
nanguna at tinalbugan ang mgaPilipinang kalaban na sina Marecil Maquilan
(1:28:00) atMonica Torres (1:31:00)

Narito ang rubrik sa para sa iyong output:

Pamantayan Pinakamahusay Mahusay Katanggap Nangangailangan

-tanggap ng pantulong na
(5) (4)
pagsasanay
(3)
(2)
Ito ay maikli ngunit may
nilalaman.
May kaisahan at maayos
ang pagpapahayag ng
mga ideya.
Kawili-wili ang pamagat
at malinaw ang
pagkakasulat ng mga
ideya
May wastong bantas na
ginamit at tama ang
baybay ng mga salita
Kabuoan

Pagsukat sa Kaalaman (Measure)

12
 Sa puntong ito, balikan ang ating tinalakay at bumuo ng pahayag tungkol
sa pagsulat ng balitang isports ayon sa sariling kaalaman, pananaw at
pagkakaunawa.
Upang mas makabuluhan ito, ay maaaring gumamit ng iba’t ibang
presentasyon tulad ng talata o diyagram. Isulat ang sagot sa iyong sagutang papel.

Karagdagang Gawain (Additional Activity)

Panuto: Manood ng isang palaro sa telebisyon o sa internet. Gumawa ng

balitang isports mula dito. Isaalang-alang ang uri, katangian at dapat
tandaan sa pagsulat ng balita. Isulat ang balita sa iyong sagutang papel.

Narito ang rubrik sa para sa iyong output:

Pamantayan Pinakamahusay Mahusay Katanggap Nangangailangan

-tanggap ng pantulong na
(5) (4)
pagsasanay
(3)
(2)
Ito ay maikli ngunit may
nilalaman.
May kaisahan at maayos
ang pagpapahayag ng
mga ideya.
Kawili-wili ang pamagat
at malinaw ang
pagkakasulat ng mga
ideya
May wastong bantas na
ginamit at tama ang

13
 baybay ng mga salita
Kabuoan

PAHATID-LIHAM

Ang Learning Resource Material (LRM) na ito ay binuo ng SDO South

Cotabato na may pangunahing layunin ng paghahanda at pagtugon sa mga
pangangailangan ng Special Curricular Program. Ang mga nilalaman ng
materyal na ito ay batay sa Most Essential Learning Competencies (MELC) ng
DepED. Ito ay pandagdag na materyal na ginagamit ng lahat ng mag-aaral sa
ilalim ng Special Education Program ng SDO South Cotabato sa lahat ng
pampublikong paaralan simula School Year 2022-2023. Ang proseso ng pag-
unlad ng LR ay naobserbahan sa paggawa ng materyal na ito. Ito ay bersyon
1.0. lubos naming hinihikayat ang feedback, komento, at rekomendasyon.

Para sa mga katanungan o feedback, mangyaring sumulat o tumawag sa:

Department of Education – Schools Division ng South Cotabato
Learning Resource Management Section (LRMS)

Alunan Avenue, Koronadal City

Telefax No.: (083) 228-3801
ANSWER KEY:
Email Address: southcotabato@deped.gov.ph

Susi sa Pagwawasto

Gawain 2
1. Paunang balita
2. Balitang batay sa tala
3. Balitang panubaybay
4. Laro-sa-larong balita
5. Laro-sa-larong balita
6. Balitang batay sa tala
7. Paunang balita
8. Paunang balita
9. Paunang balita
10. Balitang panubaybay

14