Instructies Praktijkopdracht 1 Literatuur verkennen

KOM: Literatuur verkennen

Verken empirische artikels in functie van één eigen kwantitatieve
onderzoeksvraag

1 Inleiding
In deze eerste examenopdracht verken je de literatuur rond een zelf gekozen thema zodat je op basis
daarvan een nieuwe onderzoeksvraag kan stellen. Binnen dit vak verwachten we dat je vooral
verkent welke empirisch onderbouwde artikels er recent zijn geschreven, gebruik makend van
zuiver kwantitatieve onderzoeksmethoden. Vat deze artikels schematisch samen en formuleer
vervolgens zelf een onderzoeksvraag geschikt voor verder kwantitatief onderzoek.

Deze opdracht heeft als doel je te laten kennis maken met onderzoeksliteratuur en je daarbij uit te
nodigen deze literatuur gericht en efficiënt te lezen. Daarnaast nodigt de opdracht je uit om
cumulatief op bestaande literatuur een nieuwe onderzoeksvraag te stellen. De leerstof die je zal
moeten toepassen komt voornamelijk aan bod tijdens de eerste drie (video)colleges en in hoofdstuk
3 en 5 van het handboek (Mortelmans & Neels, 2022).

2 Opdracht
De opdracht is opgedeeld in zes delen.

2.1 Deel 1: Samenvatten van literatuur

Vat vijf recente artikels samen die je later (bv: opdracht 2 en 3) kunnen helpen in het schrijven van
een probleemstelling rond een zelf gekozen onderzoeksvraag geschikt voor kwantitatief onderzoek.
Zorg dat elk artikel benut wordt als bron in de eigen probleemstelling (zie Deel B van deze opdracht)

De artikels hebben de volgende kenmerken:

- Elke artikel is opgenomen in de Web of Science (SSCI) bibliotheek.

- Elk artikel is gepubliceerd in 2020 of recenter.
- Elk artikel is het verslag van één empirische studie gebruik makend van kwantitatieve
onderzoeksmethoden (geen kwalitatieve onderzoeksmethoden, geen mixed methods, geen
review artikels, geen meta-analyses, geen cursustekst, geen boekbesprekingen, …)
- Voor deze opdracht zoek je kwantitatieve artikels die expliciet met minstens twee hypothesen
werken.
- Elk artikel moet ingedeeld kunnen worden in een onderzoekstype zoals beschreven in het
handboek vanaf 5.3 tot 5.5, concreet:
o Of een type dat gericht is op het vinden van (causale) verbanden: i) experiment, ii) quasi-
experiment, iii) panelstudie, iv) cross-sectie
o Of een type dat gericht is op verstehen: typologische analyse, cultuur-historische
benadering, systeemanalyse
- Zorg er daarbij voor dat binnen de vijf artikels minimaal drie artikels verschillen van
onderzoekstype ten opzichte van elkaar. Bijvoorbeeld twee artikels die telkens een cross-sectie
bespreken, twee artikels die een longitudinale studie bespreken en één artikel dat een
experiment bespreekt zou tellen als drie verschillende onderzoekstypes.

Kwantitatieve Onderzoeksmethoden 2023-2024

Instructies Praktijkopdracht 1 Literatuur verkennen

- Maximaal één van de vijf artikels is Nederlandstalig. De meeste academische literatuur is in het
Engels, we willen vooral dat je daarmee kennis maakt.

Maak van elk van de vijf gekozen artikels een schematische samenvatting in het Nederlands:

Deze samenvatting bestaat voor elk artikel uit de volgende elementen:

a) De titel van het artikel (dit het enige deel van de samenvatting dat eventueel toch in het
Engels mag blijven)
b) De centrale onderzoeksvraag gevat in één zin (ook als het artikel de vraag implicieter zou
stellen, dan herformuleer je dit helder in één vraagzin)
c) De eerste twee hypothesen. Artikels hebben vaak meerdere hypothesen, vermeld enkel de
twee belangrijkste hypothesen om beknopt te blijven. Formuleer de hypothese ook heel
duidelijk als een toetsbare propositie met een duidelijke richting.
d) Omschrijf de populatie van het onderzoek op maximaal twee regels (over welke groep
personen of objecten wenst men uitspraken te doen). Normaal worden de grenzen van deze
populatie helder afgebakend (bv: 15-25 jarige inwoners van het land België). Let hierbij
vooral op het onderscheid tussen populatie en steekproef.
e) Definieer het type van onderzoek zoals beschreven in 5.3 tot 5.5 van het handboek

2.2 Deel 2: Bouwplan van een probleemstelling

Werk een bouwplan uit voor een probleemstelling van maximaal 3 bladzijden die je in de komende
twee opdrachten verder zal uitwerken. De probleemstelling wordt gecentreerd rond een
onderzoeksvraag die je zelf kiest en past binnen kwantitatief onderzoek. De vraag moet
realistisch/haalbaar zijn voor een thesisstudent op basis van zelf verzamelde empirische gegevens (je
kiest een vraag waarbij je als thesisstudent zelf bij respondenten concepten zal meten, door
bijvoorbeeld een interview, zelfinvul-vragenlijst, …).

Formuleer de onderzoeksvraag in één zin, waarin je zowel de populatie vermeldt die je wil
bestuderen alsook minimaal twee concepten. Bv: “Wat is het verband tussen sociaal vertrouwen en
sociaaleconomische status bij 30 tot 35 jarige mannen in Antwerpen?”

In deze eerste opdracht schrijf je alleen de eerste inleidende alinea van de probleemstelling al
volledig uit. In deze eerste alinea vermeld je (in het vet gedrukt) de onderzoeksvraag waarrond je de
probleemstelling zal opbouwen en kondig je de structuur van de verdere probleemstelling aan.

Uitgezonderd de eerste alinea is de rest van de probleemstelling in deze eerste opdracht nog
schematisch uitgewerkt als bouwplan van de tekst. Daarbij beschrijf je de essentie van elke geplande
alinea in één zin zonder deze reeds volledig uit te schrijven. Je focust hierbij op inhoud en logische
opbouw van de alinea’s maar nog niet op schrijfstijl van de tekst in de alinea’s.

Plan de alinea’s zodanig dat in de gehele probleemstelling volgende elementen zeker worden
besproken (niet elk element hoeft noodzakelijk in een eigen alinea, noch de volgorde van de
elementen ligt vast, maar zorg dat alle elementen doorheen de probleemstelling worden
uitgewerkt):

 De wetenschappelijke relevantie
 De maatschappelijke relevantie
 De definiëring van de concepten in je onderzoeksvraag
 De relevantie van de gekozen populatie (waarom net onderzoek bij deze specifieke groep?)

Kwantitatieve Onderzoeksmethoden 2023-2024

Instructies Praktijkopdracht 1 Literatuur verkennen

 Een theorie of theoretisch model dat beide hoofdconcepten aan elkaar verbindt
 Eén hypothese die aansluit bij de centrale onderzoeksvraag

Je refereert in dit bouwplan volgens de APA7-regels, voeg bij kernzinnen van geplande alinea’s reeds
een voorlopige in-tekst referentie in van de bron(nen) die je in die alinea plant te gebruiken. Gebruik
voor het opmaken van deze referenties en de bibliografie achteraan het programma Endnote.

Bv: geplande 3de alinea: Een heldere definitie van ouderschapsverlof (Wood et al., 2023) is
cruciaal voor de lezer om goed te vatten hoe ik dit verder plan te onderzoeken in Vlaanderen.

2.3 Deel 3: Logboek

Maak een logboek van de activiteiten die je onderneemt om deze taak uit te voeren. Elke keer als je
iets doet in functie van deze opdracht dan geef je die activiteit een nummer, een korte omschrijving,
vermeld je de dag en maand alsook de tijdsduur uitgedrukt in uren en minuten.

Bv:

Nummer Activiteitomschrijving Dag (dd/mm - Tijdsduur

Activiteit formaat) activiteit (uu
mm formaat)
1 Verkennen van artikels op Web of Science omtrent 20/02 1u 10min
politieke participatie
2 Verder zoeken op Web of Science naar artikels over 21/02 45min
politieke participatie van adolescenten, specifiek in
Vlaanderen
…

2.4 Deel 4: Reflectie bouwplan en tijdsbesteding

Reflecteer in maximaal vijftien regels over je eigen tijdsbesteding voor deze opdracht. Beantwoord
daarbij volgende vier vragen:

- (maximaal vijf regels over tijdsbesteding) Nu je terugkijkt op het logboek, welke activiteiten had
je het meest over/onder schat, welke activiteit was dus het moeilijkst te voorspellen qua
tijdsbesteding voor je? Hoe kan je hier in de toekomst mee omgaan?
- (maximaal vijf regels per advies) Wat zou je concreet anders doen als je deze opdracht opnieuw
zou uitvoeren? Formuleer 2 concrete adviezen alsof het adviezen voor een medestudent zouden
zijn. Verwijs hierbij naar de activiteiten in je logboek zodat helder is waarover het advies exact
gaat.
o Bv: Advies 1: Ik raad sterk aan om niet direct te starten op Web of Science (activiteit 1)
met het zoeken naar artikels, maar eerst te starten met een meer algemeen werk zoals
de International Encyclopedia of the Social & Behavioral Sciences (activiteit 6). Als ik zo
was begonnen had ik direct een veel duidelijker theoretisch kader om mee te beginnen en
verliep het zoekproces op Web of Science wellicht veel efficiënter (activiteit 1-5).

2.5 Deel 5: bijlage gebruik van AI hulptools

Conform wat besproken werd in de colleges IWW is het gebruik van AI-hulpprogramma’s toegelaten
binnen de daar besproken grenzen (de betreffende video’s van deze colleges staan ter herinnering

Kwantitatieve Onderzoeksmethoden 2023-2024

Instructies Praktijkopdracht 1 Literatuur verkennen

ook beschikbaar binnen dit vak zodat de grenzen voor iedereen maximaal helder zijn). Cruciaal
daarbij is echter ook transparantie in het gebruik ervan bij opdrachten.

Telkens je als student zo’n programma gebruikt voor deze opdracht dan vermeld je daarbij: 1) de
gebruikte applicatie, 2) het activiteitennummer in je logboek, 3) de prompt in het vet gedrukt en 4)
het antwoord/resultaat vanuit de applicatie cursief.

Bv:

ChatGPT 4.0 (Microsoft Co-pilot) - Activiteit nummer 1:

Prompt: Als student FSW wil ik artikels opzoeken op Web of Science in verband met
politieke participatie. Welke Engelstalige zoektermen kan ik daarbij best gebruiken?

Resultaat: Als student FSW (Faculteit Sociale Wetenschappen) is het geweldig dat je je
verdiept in politieke participatie! Laten we eens kijken naar Engelstalige zoektermen die je
kunt gebruiken op Web of Science om relevante artikelen te vinden.

Political Participation: Dit is een brede term die verschillende vormen van
burgerbetrokkenheid omvat, zoals stemmen, demonstreren, contact opnemen met
overheidsfunctionarissen, boycotten, vrijwilligerswerk doen, enzovoort1. Dit is een goede
algemene zoekterm om te beginnen.

Citizen Engagement: Deze term verwijst naar de betrokkenheid van burgers bij politieke
processen en besluitvorming. Het omvat zowel formele als informele activiteiten die burgers
in staat stellen om invloed uit te oefenen op hun gemeenschap of overheid.

Political Activism: Dit verwijst naar actieve deelname aan politieke kwesties, zoals protesten,
petities, en andere vormen van collectieve actie.

Civic Participation: Deze term omvat alle manieren waarop burgers deelnemen aan het
openbare leven, inclusief politieke betrokkenheid.

Electoral Participation: Dit verwijst specifiek naar deelname aan verkiezingen, zoals stemmen
en deelname aan politieke campagnes.

Social Movements: Als je geïnteresseerd bent in bredere sociale bewegingen en hun invloed
op politieke participatie, kan dit een relevante zoekterm zijn.

Onthoud dat het belangrijk is om je zoektermen aan te passen aan je specifieke

onderzoeksvraag en context. Succes met je zoektocht naar relevante artikelen over politieke
participatie!

2.6 Deel 6: Bibliografie

Gebruik Endnote en volg de APA7-richtlijnen:

Kwantitatieve Onderzoeksmethoden 2023-2024

Instructies Praktijkopdracht 1 Literatuur verkennen

o De bibliografie verwachten we in Calibri, 11, uitgevuld

o De regelafstand binnen een referentie stel je in op 1
o De regelafstand na een referentie en voor de volgende is eveneens 1 (in Endnote
‘Space After’ via tabblad rechtsboven in Word zelf)

Zie de bibliografie van deze instructies voor een voorbeeld.

3 Inleveren
3.1 Vorm van de ingeleverde opdracht
Start op basis van het bijgeleverde sjabloon voor opdracht 1

Het opdrachtbestand dient aan volgende criteria te voldoen:

Formaat: .docx
Lettertype: Calibri
Lettergrootte: 11 punt
Regelafstand: Anderhalf

Gebruik Endnote voor alle in-tekst referenties evenals voor de bibliografie achteraan en stel via
Endnote de weergave APA7 conform in.

3.2 Inleveren op blackboard

Je stuurt het Word-bestand door via het studentenportaal.

Ga daarvoor binnen het vak ‘Kwantitatieve onderzoeksmethoden’ naar de map ‘Praktijkopdrachten’

en klik op ‘Praktijkopdracht 1 - indienen’.

Kies vervolgens om een ‘poging te starten’. Voeg daarna je opdrachtbestand toe, er laad dan een
voorbeeldweergave van je bestand (dit kan afwijkingen vertonen qua lay-out, dus zie dit als een
grove indicatie van wat je indient). Lijkt dit het juiste bestand, kies dan rechts onder voor de
donkergrijze knop ‘Verzenden’.

! Je bent zelf verantwoordelijk voor het correct inleveren van de opdracht !

Is je opdracht leeg, verkeerd of niet te openen na downloaden, stuur dan een mail naar Olivier
Chandesais ( olivier.chandesais@uantwerpen.be ). Mail de opdracht zelf niet door maar meld
specifiek het probleem. Wij zullen zorgen dat je de opdracht zelf opnieuw kan indienen via de
studentenomgeving.

Alleen opdrachten ingediend via blackboard worden meegenomen ter beoordeling van dit vak.

Kwantitatieve Onderzoeksmethoden 2023-2024

Instructies Praktijkopdracht 1 Literatuur verkennen

4 Achtergrondkennis nuttig bij deze opdracht

- Kies snel de eigen centrale vraag om efficiënt de vijf artikels te kunnen selecteren rond deze
vraag. Monitoraat op maat maakte bijvoorbeeld dit clipje om de functie en het belang van een
goede vraag te verduidelijken: https://www.youtube.com/watch?
v=zCACyipsumE&feature=youtu.be
- Voor snelle informatie over Endnote en het gebruik ervan zie ook: Studentenportaal > FSW
zelfstudietraject academische bronverwerking > Module 7 ‘Endnote’ (let wel de module is nog
niet bijgewerkt naar APA7, en spreekt dus nog over APA6, maar voor de globale werking van
Endnote maakt dat weinig verschil – onthoudt wel dat je zelf Endote op APA7 moet instellen)
- Voor een meer uitgebreide en grondigere bespreking van zowel het stellen van een centrale
vraag, het gebruik van een bouwplan, het opzoeken van academische bronnen alsook het
werken met Endnote zie ‘Naar de Bron’ (Mortelmans et al., 2020)
- Ten slotte wijzen we ook graag op het aanbod van workshops van Monitoraat op Maat specifiek
gericht op academische teksten lezen en schrijven. Het volledige aanbod van workshops vind je
via Studentenomgeving > Begeleiding bij plannen, studeren en academisch schrijven >
Academisch Schrijven > Monitoraat op Maat, hier kan je jezelf dan aanmelden voor workshops
specifiek voor sociale wetenschappen.

5 Bibliografie
Mortelmans, D., & Neels, K. (Eds.). (2022). Kwantitatieve Onderzoeksmethodes KOM. Acco.

Mortelmans, D., Spooren, P., & Chandesais, O. (2020). Naar de bron, Informatie zoeken en gebruiken
in de sociale en humane wetenschappen. Acco.

Wood, J., Marynissen, L., & Van Gasse, D. (2023). When is it About the Money? Relative Wages and
Fathers’ Parental Leave Decisions. Population Research and Policy Review, 42(6), 93.

Kwantitatieve Onderzoeksmethoden 2023-2024