XS Przecaytaj uwadnie teksty i wykonaj zamieszczone pod nimi zadania. Tekst 1. ‘Agnieszka Cheé-Matyszek Reklama w sztuce, sztuka w reklamie a przestrzen publiczna (fragmenty) Reklama, na przestrzeni dziesiecioleci, przestata by¢ po prostu funkcjonalnym przekazem ma- jacym informowaé o danym produkcie, a stala sig artystyczng forma wyrazu, Pewne jej zatoze. nia, jak przedstawienie w sposdb zachecajacy produktu i naktonienie do jego zakupu, nie ulegly zmianie. Coraz wieksza konkurencja na rynku reklamy spowodowala, ze zaczeto szukaé nowych, innowacyjnych rozwigzat dla reklamy, czego wytworem staly sig male dzieta satuki. Zabiegi te doprowadzily do tego, it reklama uznana zostata za takg sama forme sztuki jak rzedba czy ma- larstwo. Ale péki co, nawet najbardziej artystyczne reklamy nie sq traktowane jako dzieta sztuki gt6wnie z powodu ich komercyjnego wymiaru, Sztuka utracita swe tradycyjne znaczenie, Swiato- poglad wraz z wszystkimi kierunkami artystycznymi w momencie narodzin awangardy. Zaczgla wkraczaé w codziennosé, wykorzystujac powszechnie przedmioty codziennego uzytku, podobnie jak to robi reklama. (..] Reklama ze wzgledu na posiadane cechy sztuki uzytkowej ma z nig Scisly zwigzek. Jednak czy modna nazwa¢ ja sztukq? |... Reklama zbliza sie do sztuki w momencie, gdy zaczynajq w niej domi- nowaé funkcje estetyczne, wizualne czy komunikacyjne. Z kolei, aby mozna ja bylo nazwaé sztu- kg, musi postugiwaé sig srodkami tworczymi jak obraz, stowo czy wartosé estetyczna. W koricu twOrcami reklam sq plastycy, graficy, fotograficy i muzycy, ktérzy na co dziest obcujg ze sztuka. Reklame mozna nazwaé sztuka wtedy, gdy koitcowy efekt pracy nad nig jest trudno przewidzieé. Zatem reklama moze byé tak samo nieprzewidywalna jak sztuka — a to wlasnie jest je) istota. [.. Niektérzy uwaiaja, 2e wykorzystanie w reklamie dziela sztuki stworzonego przez wielkiego artyste jest profanacja, jednak tworcy reklam maja w tym sw6j okreslony cel. Przede wszystkim przez ten zabieg odwoluja sie do znanego autorytetu czy wartosci, wzbudzajac w odbiorcy pozy- tywne skojarzenia. [..] Sztuka od zawsze byla nieograniczonym érédiem inspiracji, nieustannie przejawiajacym sie w wielu dziedzinach naszego zycia, Jest doskonalym komentarzem do otacza- jacego nas éwiata. [..] Granica pomigdzy sztukg a nie sztuka jest bardzo cienka, dodatkowo sami artySci coraz chet- nie} angaduja sie w tworzenie reklam ze wzgledu na duéa publike. Sztuka dociera do mas wlasnie dzieki reklamie, ktdra poprzez sw6j ogromny zasigg sama przychodzi do odbiorcy. (.] Zatem reklama i sztuka przenikajg sig wzajemnie, bedac dla siebie irédtem inspiracji, jedno- caesnie uzupelniajgc sig wzajemnie. Sztuka jest jedna z plaszczyzn, w ktérej tworzy sie gust, smak, kreuje styl i powstajg trendy. Reklama spetnia doktadnie te same funkcje. Agnieszka Cheé-Malyszek, Reklama w stuce, stuka w reklamie a preestrzeh publiczna ‘tps://ournals pan pl/Content/107156/PDF/3_Chec-paf [dostep: 08.07.2022) Tekst 2. Piotr Sarzytiski Do pierwszego wejrzenia (fragmenty) Wazjemne zblitanie sig do siebie nastepowalo powoli i od dawna. Oswiadczyny nastapily 2as vwraz z nadejéciem XX w. Tytut pierwszego swata nalezy sig zdecydowanie Marcelowi Ducham- powi. To on na rééne sposoby odczarowat sztuke, przekonujgc, ae wszystko nig byé moze (w jego wykonaniu byly to m.in. pisuar, szufla do odéniezania czy suszarka na butelki), a domalowujac ‘wasy Mona Lisie, zasugerowal, Ze to, co dotychczas éwigte, weale éwigte ju nie jest.Kolejng postacia, ktéra najsilniej optowata za zwigzkiem tych dwojga, okazat sie Andy Warhol. Nie tyle poprzez wprowadzenie sztuki do reklamy towaréw czy ustug, ale odwrotnie - wprowa- dzajgc banalny produkt do swiata sztuki, [..] Wszystko sig pokrecito; sztuka stawata sie reklama, ale tez reklama zaczeta roSci¢ sobie prawa do tego, by uwaza¢ ja za sztuke. Matéeristwo zostalo skonsumowane. Tropigc historie wzajemnych powigzati, przynajmniej jeden maria wydaje sig speinionym iw miare szczeéliwym matéeristwem z rozsadku, wzmocnionym silng nuta wzajemnych uczué. Dzieje sig tak, gdy biznes przyjmuje wobec sztuki role zyczliwego patrona, opiekuna, partnera, za obie strony daja sobie to, czego potrzebuje druga. Biznes oferuje pienigdze, czesto popularnosé ikariere, a w zamian dostaje prestiz i szacunek. Sztuka mode kwitnaé, a druga strona — budowaé whasny wizerunek, ktéry budzi zazdrosé, podziw, uznanie, zaufanie. [..] JeSli nie najciekawszy, to na pewno najbardziej widowiskowy jest zaé przypadek, ktéry — trzy- _ tiajac sie konwencji damsko-meskich zwiazk6w — wypadatoby nazwaé ze staropolska ,raptem” dokonanym w niecnych celach uczynienia z muzy awyktej odaliski. To proceder bezkarny, bo nie do$6, ze nie trzeba prosié nikogo o zgode, to jeszcze nie ma potrzeby za nic placié (do dawnej sztu- Ki nikt nie ma praw wytgcznosci). A przy tym nieprzebrane bogactwo waloréw nagromadzonych przez stulecia obraz6w i rzeéb sprawia, ze zawsze moina znaledé cos, co nam bedzie pasowalo do reklamowego towaru lub ustugi. Porywacze stosuja kilka technik obezwladniania i dopasowywania sztuki do swoich potrzeb. Pierwsza, majaca swe korzenie w gescie Duchampa wobec Mona Lisy, mogna by nazwaé ,jajcar- skim remiksem’. A to usuniemy jakié drobiazg, a to cos dodamy lub podmienimy i robi sig smiesz- nie i zaskakujgco, a to juz potowa reklamowego sukcesu. [.] Sporo reklam (gléwnie firm modowych) zeruje na wizerunku Fridy Kahlo, majacej — jak pamie- tamy — staboSé do barwnych strojéw. Branie maja tez artySci ekscentrycy, o wyrazistej osobowosci tudziez imidzu: Andy Warhol i Salvador Dali. Co ciekawe, zazwyczaj nawigzuje sie do nich w tych samych kampaniach reklamowych, do pierwszego symbolicznie, przywotujac rozczochrang blond czupryng (a whaéciwie peruka), drugiego — charakterystycznymi wasami. [...] Swoja droga cieka- we, na ile te projekty mialyby szanse powodzenia w Polsce. Kogo moina by wziaé na (reklamowa) tapete? Byé moze Jana Matejke z jego charakterystyczng broda i przenikliwym wzrokiem. I chyba nikogo wigcej, bo ilu Polakéw wie, jak wygladat Jacek Malczewski, Andrzej Wrdblewski, Wojciech Fangor, a nawet tak barwny osobowosciowo Witkacy? Garstka. [..] 'W 2007 r. austriacki artysta Gregor Graff zaprezentowat cykl fotografii przedstawiajacych cen- trum Warszawy komputerowo oczyszczone z wszelkich reklam i billboardéw. Siedem lat pééniej [..] Etienne Lavie [...] nie wymazat nosnikéw reklam z pejzazu miasta, ale cyfrowo podmienit ich tres¢, W ramach projektu ,OMG! Kto ukradt moje reklamy?” w miejsce zachet do kupienia pie- luch, krakers6w, lodéwek czy samochodéw umieécit najwieksze arcydzieta Swiatowego malarstwa. W ten sposéb odmienit (niestety, tylko w sieci) wizerunek Paryza, a nastepnie Mediolanu. Pray okazji tego projektu przypomina sie opinia, kt6ra wyrazit swego czasu Marshall McLuhan: rekla- ma jest najwspanialszq forma sztuki XX w, Lavie dobitnie pokazal, ze co najwyzej to sztuka moze byé najwspanialsza forma reklamy. Pi ‘Saraytiski, Do pierwszego wejrzenia, ,Polityka. Niezbednik inteligenta” 2021, nt 1.Zadanie 1. Oceft prawdziwoSé xdah dotyczgcych tekstéw Reklama w sztuce, sztuka w reklamie... ora, Do pierwszego wejrzenia, Zaznacz, czy zdanie jest prawdziwe (P), czy fatszywe (F). 1, ]Pocatkwaaernegopreniania sg sctukl i reklamy nasty na porzthu mele + | xx wieku wraz z nadejéciem awangerdy | 2 | ostanie skapty teksto peti funkc) podsumowania p |r| | 3, | Obydwa teksty majgcharakter sublektywny. Pir Zadanie 2. Piotr Sarzytiski wskazuje korzyéci, jakie biznes reklamowy czerpie ze zwigzku ze sztuka, Czy Agnieszka Cheé-Malyszek réwniez dostrzega takie korzySci? Swojg wypowiedé uzasadnij, odwotujgc sie do obu tekstéw. Zadanie 3. Rozstrzygnij, czy obydwa teksty poruszaja problemy etycane zwigzane zbiznesem reklamowym. Swoja wypowiedé uzasadnij. Zadanie 4. Z artykulu Piotra Sarzytiskiego wypisz tray przyktady kolokwializméw. Jaka funkcje pelni; wtekécie? Prayktady kolokwializméw:. Funk.wr Zadanie 5. Napisz, jaka jest rola zdati pytajgcych, ktérych uzywaj autorzy obu tekstéw. Swoje zdanie uzasadnij. Zadanie 6. Na podstawie obu tekstéw napisz notatke syntetyzujaca na temat: relacje pomigdzy sztuka areklamg. Twoja wypowiedd powinna liczyé 60-90 wyraz6w. Uwaga: w ocenie wypowiedzi bedzie brana pod uwage poprawnosé jezykowa, ortograficzena iinterpunkeyjna.