Republika ng Pilipinas

Pamantasan ng Bikol
Kolehiyo ng Arte at Letra
Departamento sa Filipino
Legazpi City

Pangalan: Fernan B. Navarez Petsa: Marso 02, 2023

Kurso at Lebel: BTVTED-GFD 3B

Krus ng Kalbaryo
Isinulat ni Fernan B. Navarez

Ukupadong isipan,
Tiyan na walang laman.
Tila ba walang hangganan,
Itong kahirapang pinagdadaanan.

“Mahirap ka dahil tamad ka”

Puna ng lipunang mapanghusga.
Pero tamad ka nga ba talaga?
O baka bulok talaga ang sistema

Kahirapan ay malaking suliranin,

Kalbaryo ng nakakarami sa atin.
Kalagayan katulad ng basahan,
Tinatapaktapakan ng walang pakundangan.

Kumakalam na sikmura,
Naghahanap na pag-asa sa basura.
Krus ng kalbayo ang pasanpasan
Sa bawat segundong dumaraan.

Kahirapan sa bawat sulok,

Resulta ng sistemang bulok.
Bayang nagtatangis sa pagsigaw
Sa lipunan ay umaalingawngaw.

Pinagkaitan ng karapatan
Sa bansang pinagkupitan ng yaman
Kahirapang pinagdudusahan,
Kamatayan lang ang hangganan.
 Republika ng Pilipinas
Pamantasan ng Bikol
Kolehiyo ng Arte at Letra
Departamento sa Filipino
Legazpi City

Pangalan: Fernan B. Navarez Petsa: Marso 02, 2023

Kurso at Lebel: BTVTED-GFD 3B

Kilatis sa Tula ng Kahirapan Katha ni Mona

I. Tungkol sa Tula
Ang tula ng kahirapan ay isang pagninilay-nilay ni Mona tungkol sa mga
hamon at pagsubok na kinakaharap ng mga taong nakararanas ng kahirapan sa
lipunan. Isa itong akdang naglalarawan ng mga pagdurusa at hirap ng mga taong
walang sapat na kabuhayan at oportunidad upang makahanap ng maayos na
pamumuhay. Ipinapakita ang mga saloobin at damdamin ng isang indibidwal na labis
na naapektuhan ng sitwasyon ng kahirapan. Sa pamamagitan ng mga salitang
mayaman sa damdamin at tumatagos sa puso ng mambabasa, ipinapahayag ng
manunulat ang pagkadama at pangungulila ng isang taong hindi sapat ang
kakayahan at oportunidad upang makalabas sa kagipitan at hirap ng buhay. Ang
mga pahayag at patula ng manunulat ay nagpapakita ng pangangailangan ng tulong
at suporta mula sa kapwa upang maibsan ang bigat ng kanyang nararanasan. Sa
kanyang tula, ipinapakita ni Mona ang epekto ng kahirapan sa kalagayan ng isang
tao. Ang kawalan ng pag-asa at pagsubok sa buhay ay tila isang hangin na patuloy
na humahampas sa kanyang mga pangarap at pag-asa.

II. Pagpapakilala sa may Akda

Ang may akda ng Tula ng Kahirapan ay si Mona, isang Overseas Filipino
Worker (OFW) na dating manggagawa ng Temic na ngayon ay nakatira na sa New
York.

III. Nilalaman ng Tula

Ang Tula ng Kahirapan ay isang akda ni Mona na sumasalamin sa mga hirap
at pasakit ng mga taong nagdadaan sa kahirapan. Ang tula ay puno ng mga salitang
sumasalamin sa pang-araw araw na karanasan ng mga taong walang wala at labis
ang pangangailangan. Ang tula ay nilalaman ng paghihirap, pangungulila, at
desperasyon ng mga taong walang kakayahang makamit ang kanilang pangarap
dahil sa kawalan ng oportunidad at pagkakataon. Sa mga taludtod ng tula, makikita
ang pait at lungkot ng mga taong nabubuhay sa kahirapan. Ang tula ay naglalarawan
din ng pakikibaka at pagtitiis ng mga taong biktima ng kahirapan. Sa bawat strofa ng
tula, maaaring madama ang lungkot at pagdurusa ng mga taong nagpapakahirap
upang mabuhay ng marangal at maipakita ang kanilang pagmamahal sa kanilang
pamilya. Ang teoryang ginamit sa Tula ng Kahirapan ay klasismo, kung saan ang
mga relasyon ng mga tao sa lipunan ang nagsisilbing batayan ng kanilang
kalagayan. Ginamit din ang teoryang markismo dahil ipinapakita ng tula ang pagtutol
sa pang-aapi at kasamaan ng lipunan na nagiging sanhi ng kahirapan at kawalan ng
hustisya. Kakikitaan din ng teoryang realismo dahil sinasalamin ng tula ang
karanasan ng may akda sa kaniyang lipunan at ang katotohan tungkol sa mga
nararansan ng mga mahihirap na tao. Ang lenggwahe na ginamit sa tula ay malalim
at punung-puno ng emosyon. Ang mga salitang ginamit ay nagpapakita ng
pakikibaka at determinasyon ng mga taong nagnanais makalabas sa kahirapan.
Maaaring makita ang paggamit ng mga simbolismo at metaphors upang bigyang-
linaw ang mensahe ng tula at ang sitwasyon ng mga tauhan nito.

IV. Mensahe ng Tula

Sa tula ng kahirapan, ipinapakita ni Mona ang mga pangyayari at kalagayan
ng maraming Pilipino na labis na pinapahirapan ng kahirapan. Salamin ito ng
kawalan ng trabaho, edukasyon, at pangunahing pangangailangan sa lipunan. Ang
kagutuman, kawalan ng silbi, at karukhaan ay mga tema na kanyang binibigyang diin
sa kanyang tula. Ang Tula ng Kahirapan na katha ni Mona ay isang malalim at
makabuluhang akda na naglalarawan ng mga karanasan ng mga taong nabubuhay
sa kahirapan. Ito ay isang paalala sa ating lahat na magtulungan at magmalasakit sa
mga nangangailangan upang makamit natin ang tunay na pagbabago at katarungan
sa ating lipunan. Sa kabuuan, ang tula ng kahirapan ni Mona ay hindi lamang isang
simpleng sining kundi isa ring uri ng pagtutol at pagtanggap sa mga suliranin ng ating
lipunan. Sa bawat salita at tugma ng kanyang tula, ipinapakita ni Mona ang kanyang
pag-ibig at pagmamahal sa kultura at bayan. Isa siya sa mga makata na may
malasakit sa kapwa at may paninindigan para sa katotohanan at katarungan.