IV Wojewódzki Konkurs z Historii dla uczniów szkół podstawowych województwa świętokrzyskiego

IV WOJEWÓDZKI KONKURS Z HISTORII

DLA UCZNIÓW SZKÓŁ PODSTAWOWYCH
WOJEWÓDZTWA ŚWIĘTOKRZYSKIEGO

ETAP I − SZKOLNY

25 listopada 2022 r.
Godz. 10:00

Kod pracy ucznia Suma punktów

Czas pracy: 60 minut

Liczba punktów możliwych do uzyskania: 63 punkty

Instrukcja dla ucznia (dotyczy wersji papierowej)

1. W wyznaczonym miejscu arkusza z zadaniami konkursowymi wpisz swój kod.

2. Sprawdź, czy na kolejno ponumerowanych 13 stronach jest wydrukowanych 21 zadań.
3. Ewentualny brak stron lub inne usterki zgłoś Komisji Konkursowej.
4. Czytaj uważnie wszystkie teksty i zadania, oglądaj ilustracje. Wykonuj zadania zgodnie
z poleceniami.
5. Rozwiązania zadań zapisuj długopisem lub piórem z czarnym lub niebieskim
tuszem/atramentem.
6. Nie używaj korektora.

7. Rozwiązania zadań zamkniętych zaznacz w arkuszu z zadaniami konkursowymi.

8. Jeśli się pomylisz, błędne zaznaczenie przekreśl krzyżykiem, np.: i zaznacz kółkiem
inną wybraną odpowiedź, np.:
B
9. Rozwiązania zadań otwartych zapisz czytelnie i starannie w wyznaczonych miejscach
w arkuszu z zadaniami konkursowymi. Ewentualne pomyłki przekreślaj.

Powodzenia!

Etap I – Szkolny Strona 1 z 13

 IV Wojewódzki Konkurs z Historii dla uczniów szkół podstawowych województwa świętokrzyskiego

Zadanie 1. (0−4)

Wpisz nazwy cywilizacji starożytnych używających przestawionych na poniższych

ilustracjach systemów pisma.

A…………………………………….. B…………………………………………..

C…………………………………….. D………………………………………….

Zadanie 2. (0−5)

Przeczytaj poniższe opisy i zidentyfikuj postacie historyczne. Odpowiedzi zapisz w miejsca

wykropkowane.

2.1 Był królem Izraela synem Dawida. Zasłynął jako budowniczy świątyni w Jerozolimie.

……………………………………………………………………………………………………………

2.2 Król Babilonu żyjący w XVIII wieku p.n.e. Był twórcą potęgi państwa staroabillońskiego i autorem
najstarszego kodeksu praw.

……………………………………………………………………………………………………………

Etap I – Szkolny Strona 2 z 13

 IV Wojewódzki Konkurs z Historii dla uczniów szkół podstawowych województwa świętokrzyskiego

2.3 Jeden z największych ateńskich dramatopisarzy. Był autorem Antygony i Króla Edypa.

……………………………………………………………………………………………………………

2.4 Grecki filozof, uczeń Platona. Jego badania leżą u źródeł dzisiejszej biologii, fizyki i etyki.
Zawdzięczamy mu także wiedzę o ustrojach greckich i historii teatru.

……………………………………………………………………………………………………………

2.5 Cesarz rzymski, zwycięzca wojen z Dakami. W 113 roku dla uczczenia jego zwycięstwa została
wznesiona w Rzymie kolumna nazwana od jego imienia.

……………………………………………………………………………………………………………

Zadanie 3. (0−1)

Poniższa ilustracja przedstawia greckich wojowników w charakterystycznym szyku bojowym.

Podaj jego nazwę.

ODPOWIEDŹ ……………………………………………………………………….

Zadanie 4. (0−3)

Poniższa ilustracja przedstawia jedną ze świątyń greckich, wzniesioną na ateńskim Akropolu.

Podaj jej nazwę, imię bóstwa greckiego, któremu została poświęcona oraz styl architektoniczny
w którym została wzniesiona.

Etap I – Szkolny Strona 3 z 13

 IV Wojewódzki Konkurs z Historii dla uczniów szkół podstawowych województwa świętokrzyskiego

4.1. Nazwa świątyni………………………………………………………………...……….……....

4.2. Imię bóstwa, któremu była poświęcona świątynia………………………………………………

4.3 Styl (porządek) architektoniczny w którym została wzniesiona świątynia………………………

Zadanie 5. (0−5)

Przeczytaj poniższe opisy i wpisz w miejsca wykropkowane odpowiadające im pojęcia.

5.1 Siedmioramienny świecznik. Jest symbolem judaizmu i narodu żydowskiego.

………………………………………………………………………………………………..

5.2 Przejście z koczowniczego w osiadły tryb życia dokonało się dzięki upowszechnieniu
rolnictwa i hodowli zwierząt.

……………………………………………………………………………………………….

5.3 Główny plac w starożytnych polis greckich będący odpowiednikiem rynku.

……………………………………………………………………………………………….

5.4 Ciężkozbrojny wojownik grecki. Jego głównym charakterystycznym uzbrojeniem była duża
okrągła tarcza.

………………………………………………………………………………………………

5.5 Podbita przez Spartan ludność zmieniona w niewolników, której główny zajęciem była
uprawa ziemi.

……………………………………………………………………………………………….

Etap I – Szkolny Strona 4 z 13

 IV Wojewódzki Konkurs z Historii dla uczniów szkół podstawowych województwa świętokrzyskiego

Zadanie 6. (0−2)

Poniższa ilustracja przedstawia jedną z najsłynniejszych rzeźb powstałych w starożytnej

Grecji. Podaj jej nazwę oraz imię jej autora.

6.1 Nazwa rzeźby………………………………………………….

6.2 Autor…………………………………………………………..

Zadanie 7. (0−3)

Odwołując się do poniższej ilustracji wskaż które ze zdań jest prawdziwe a które fałszywe.

Etap I – Szkolny Strona 5 z 13

 IV Wojewódzki Konkurs z Historii dla uczniów szkół podstawowych województwa świętokrzyskiego

7.1 Jednym w uczestników bitwy jest król perski Dariusz III. P/F

7.2 Na ilustracji przedstawiona jest bitwa pod Gaugamelą. P/F

7.3 Ilustracja przedstawia scenę z wojen Rzymu z Kartaginą. P/F

Zadanie 8. (0−2)

Na przedstawionej kwaterze Drzwi Gnieźnieńskich święty Wojciech napomina władcę

Czech. Podaj jego imię oraz nazwę dynastii z której pochodził ów władca.

8.1 Imię władcy ……..…………….….... 8.2. Nazwa dynastii………………….………………

Zadanie 9. (0−3)

Przeczytaj uważnie poniższy fragment kroniki i odpowiedz na pytania.

Wtedy cesarz sądząc, że litość nad synami i krewniakami zmiękczy serca mieszczan polecił co
znaczniejszych pochodzeniem spośród zakładników przywiązać do machin oblężniczych
w przekonaniu, że bez krwi rozlewu otworzy sobie bramy miasta. A tymczasem grodzianie wcale
nie oszczędzali swoich synów bardziej niż Czechów i Niemców, lecz zmuszali ich kamieniami i
orężem do odstąpienia od murów. Cesarz tedy widząc że takim sposobem nie pokona miasta, ni też
mieszczan nie potrafi zachwiać w powziętym postanowieniu, siłą oręża starał się osiągnąć to czego
podstępem nie zdołał. Zewsząd zatem przypuszczono szturm do grodu i z obu stron podniósł się
krzyk potężny. Niemcy nacierają na gród, Polacy się bronią, zewsząd machiny wyrzucają głazy,
kusze szczękają, pociski i strzały latają w powietrzu, dziurawią tarcze, przebijają kolczugi, miażdżą
hełmy, trupy padają. Ranni ustępują, a na ich miejsce wstępują zdrowi.

Etap I – Szkolny Strona 6 z 13

 IV Wojewódzki Konkurs z Historii dla uczniów szkół podstawowych województwa świętokrzyskiego

9.1 Podaj nazwę grodu którego oblężenie opisuje fragment kroniki.

……………………………………………………………………………………

9.2 Za panowania jakiego polskiego władcy doszło do opisywanych wydarzeń?

…………………………………………………………………………………….

9.3 Jak nazywał się cesarz niemiecki wymieniony we fragmencie kroniki?

……………………………………………………………………………………

Zadanie 10. (0−3)

Do przedstawionych wyobrażeń władców Polski dopisz imiona oraz przydomki

umożliwiające ich identyfikację.

10.1…………………… 10.2……………………. 10.3……………………….

………………………… ………………..………. …………………………….

Zadanie 11. (0−2)

Ilustracja przedstawia chrzest władcy Franków. Podaj jego imię oraz datę przyjęcia
chrześcijaństwa przez jego królestwo.

Etap I – Szkolny Strona 7 z 13

 IV Wojewódzki Konkurs z Historii dla uczniów szkół podstawowych województwa świętokrzyskiego

11.1 Imię władcy……………………….. 11.2. Data przyjęcia chrztu……………………..…….

Zadanie 12. (0−3)

W jakim stylu została wzniesiona przestawiona na ilustracji świątynia. Podaj dwie cechy
charakterystyczne dla tego stylu występujące w tej budowli.

Etap I – Szkolny Strona 8 z 13

 IV Wojewódzki Konkurs z Historii dla uczniów szkół podstawowych województwa świętokrzyskiego

12.1 NAZWA STYLU………………………………………………...……………………………

12.2 CECHY STYLU………………………………………………………………………………

Zadanie 13. (0−6)

Wskaż, które z poniższych zdań są prawdziwe, a które fałszywe.

13.1 Zakon krzyżacki powstał podczas oblężenia Akki w czasie III krucjaty. P / F

13.2 Pierwszym Wielkim Mistrzem Krzyżaków był Herman von Salsa. P / F

13.3 Regułę zakonu krzyżackiego zatwierdził papież Grzegorz VII. P / F

13.4 Król Węgier Andrzej II nadał Krzyżakom ziemię Borsa. P / F

13.5 Na soborze w Konstancji Krzyżaków reprezentował Mikołaj Trąba. P / F

13.6 Po zdobyciu Malborka stolica Państwa Zakonnego został Królewiec. P / F

Zadanie 14. (0−5)

Przeczytaj uważnie fragment tekstu źródłowego i wskaż, które z poniższych zdań są

prawdziwe, a które fałszywe.

1. Kościół rzymski przez samego Boga został założony.

3. Tylko on sam może biskupów składać z godności lub do nich przywracać.

6. Z obłożonymi przez niego (papieża) klątwą nie wolno przebywać w jednym domu.

9. Tylko papieża stopy całować mają wszyscy książęta.

14. W całym Kościele wolno mu duchownych mianować, gdzie by chciał.

19. Przez nikogo nie może być on sądzony

14.1 Powyższy tekst powstał podczas soboru trydenckiego P /F

14.2 Autorem tekstu jest papież Grzegorz VII P/F

14.3 Dokument powstał po III wyprawie krzyżowej P / F

14.4 W czasie powstania dokumentu władcą Polski był Bolesław Śmiały P/F

Etap I – Szkolny Strona 9 z 13

 IV Wojewódzki Konkurs z Historii dla uczniów szkół podstawowych województwa świętokrzyskiego

14.5 Wydanie dokumentu rozpoczęło wojny religijne we Francji P/F

Zadanie 15. (0−1)

Ilustracja przestawia katedrę Santa Maria del Fiore we Florencji. Jej kopuła powstała
w pierwszej połowie XV wieku. Wskaż (zakreśl), który z wymienionych poniżej twórców
renesansowych był jej projektantem i budowniczym.

Franciszek Florentczyk / Rafael Santi / Donatello / Filippo Brunelleschi / Giovanni Boccacio

Zadanie 16. (0−3)

Przeczytaj uważnie poniższy tekst źródłowy i odpowiedz na pytania.

Ponieważ stwierdzono na podstawie doświadczenia, że urząd króla o władzy skupionej w rękach

jednej osoby jest w tym narodzie oraz w Irlandii niepotrzebnym ciężarem i niebezpieczeństwem
wolności, pewności i interesu publicznego narodu, że władzy i prerogatywy królewskiej używano
przeważnie gwoli ujarzmienia poddanych i uczynienia z nich niewolników, że z natury rzeczy,
każda osoba wyposażona w taką władzę usiłuje we własnym interesie wzmóc ją kosztem słusznej
wolności ludu i własną wolę i potęgę wynieść ponad prawo, by stosownie do swej chęci ujarzmić
całe królestwo, przeto postanawia się na mocy władzy niniejszego parlamentu, że żadna osoba nie
będzie nadal piastować ani wykonywać urzędu króla.

Etap I – Szkolny Strona 10 z 13

 IV Wojewódzki Konkurs z Historii dla uczniów szkół podstawowych województwa świętokrzyskiego

16.1 Podaj nazwę państwa opisanego w źródle, w którym została obalona monarchia.

……………………………………………………………………………………………

16.2 Jakie imię nosił oraz z jakiej dynastii pochodził obalony władca, którego dotyczy tekst?

…………………………………………………………………………………………….

Zadanie 17. (0−1)

Przeczytaj uważnie tekst źródłowy i odpowiedz na pytanie.

Ponieważ prawa ogólne i ustawy publiczne dotyczą nie pojedynczego człowieka, ale ogółu narodu,
przeto na walny sejmie radomskim wraz ze wszystkimi królestwa naszego prałatami radami i
posłami ziemskimi za słuszne i sprawiedliwe uznaliśmy, jakoż postanowiliśmy, iż odtąd na potomne
czasy nic nowego (nihil novi) stanowionym być przez nas i naszych następców bez wspólnego
zezwolenia senatorów i posłów ziemskich, co było ujmą i ku uciążeniu Rzeczypospolitej oraz ze
szkodą czyjąkolwiek, tudzież zmierzało ku zmianie prawa ogólnego i wolności publicznej.

17.1 Za panowanie którego króla Polski powstał powyższy dokument?

…………………………………………………………………………………………………..

Zadanie 18. (0−2)

Przeczytaj uważnie tekst źródłowy i odpowiedz na pytania.

A iż w Rzeczypospolitej naszej jest niezgoda niemała w sprawie religii chrześcijańskiej,

zapobiegając temu, aby się z tej przyczyny między ludźmi rozterka jaka szkodliwa nie wszczęła,
którą po inszych królestwach jaśnie widzimy, obiecujemy sobie to wspólnie […] pokój między sobą
zachować, a dla różnej wiary i odmiany w kościołach krwi nie przelewać ani nie konfiskować dóbr,
więzieniem i wygnaniem i zwierzchności żadnej ani urzędowi do takowego postępowania żadnym
sposobem nie pomagać.

18.1 Jaką nazwę nosi cytowany powyżej dokument?

…………………………………………………………………………………………………..

18.2 Przy okazji elekcji którego władcy Polski został wydany cytowany dokument?

………………………………………………………………………………………………….

Etap I – Szkolny Strona 11 z 13

 IV Wojewódzki Konkurs z Historii dla uczniów szkół podstawowych województwa świętokrzyskiego

Zadanie 19. (0−5)

Zapoznaj się z treścią ilustracji. Wskaż, które spośród poniższych zdań są prawdziwe,
a które fałszywe.

19.1 Przestawiony na ilustracji pomnik został ufundowany przez Władysława IV Wazę. P / F

19.2 Zygmunt III Waza zasiadał na tronie Szwecji. P/F

19.3 Podczas panowania Zygmunta III Wazy doszło do Powstania Chmielnickiego. P/F

19.4 Władca przedstawiony na pomniku przeniósł stolicę do Warszawy. P /F

19.5 Jan Kazimierz Waza był wnukiem Zygmunta III Wazy. P /F

Zadanie 20. (0−3)

Poniższe ilustracje przedstawiają formacje wojskowe z epoki nowożytnej.

Podaj ich nazwy, wpisując je we wskazane i wykropkowane miejsca.

Etap I – Szkolny Strona 12 z 13

 IV Wojewódzki Konkurs z Historii dla uczniów szkół podstawowych województwa świętokrzyskiego

20.1……………….…….. 20.2………………………. 20.3………………………………..

Zadanie 21. (0−1)

Ilustracja przedstawia Order Orła Białego. Jest on najwyższym i najstarszym odznaczeniem

w Rzeczypospolitej Polskiej.

Który z polskich władców ustanowił ten order?

21.1 ODPOWIEDŹ …………………………………………………………………………

Etap I – Szkolny Strona 13 z 13