6) L 9) N Özdeş K, L, M, N, P lambaları ile

şekildeki devre kuruluyor.

P
M M – Buna göre hangi lambanın par­
N + – L + laklığı en fazladır?
K
V

A) K B) L C) M D) N E) P
K P

Özdeş K, L, M, N, P lambaları ile şekildeki devre kuruluyor.

Buna göre hangi lambanın parlaklığı en fazladır? L
10) K L M K

A) P B) N C) M D) L E) K
M
+ – + –

V V
7) 1 2 Şekil 1 Şekil 2

3
+ Şekil 1 deki özdeş K, L, M lambalarından oluşan devre
– Şekil 2 deki konuma getirildiğinde, lambaların parlak­
4 lıkları nasıl değişir?
5
(Üretecin iç direnci önemsenmiyor.)

Özdeş lambalar kullanılarak şekildeki devre oluşturulu­ K L M

yor. A) Artar Azalır Azalır
Buna göre hangi lambaların parlaklıkları aynıdır? B) Azalır Artar Azalır
C) Artar Değişmez Değişmez
A) 1 ve 2 B) 2 ve 3 C) 1 ve 3 D) Değişmez Artar Artar
D) 3 ve 5 E) 4 ve 5 E) Değişmez Azalır Azalır

8)
M
L 11) Özdeş K, L, M lambaları ve iç
K L
direnci önemsenmeyen üre­
teç ile şekildeki devre kurul­
+ – + – + – muştur.
Buna göre dev­re­de anah­tar
V V V
K ka­pa­t›­l›r­sa K, L, M lam­ba­la­
Şekil 1 Şekil 2 Şekil 3
M
r›­n›n par­lak­l›­ğ› na­s›l de­ği­
Öz­defl lam­ba­lar ve iç di­renç­le­ri önem­sen­me­yen öz­defl + –
flir?
üre­teç­ler­le fle­kil 1, fle­kil 2, fle­kil 3 te­ki dev­re­ler ku­rul­mufl
olup K, L, M lam­ba­la­r›­n›n güç­le­ri s›­ra­s›y­la P , P , P dir.
K L M
A) K sö­ner , L ve M nin par­lak­l›­ğ› ar­tar.
Bu­na gö­re P , P , P ara­s›n­da na­s›l bir ilifl­ki var­d›r?
K L M B) K ve L sö­ner, M nin par­lak­l›­ğ› ar­tar.
C) K sö­ner, L ve M nin par­lak­l›­ğ› de­ğifl­mez.
A) P > P > P B) P > P = P
K L M K L M D) K ve L sö­ner, M nin par­lak­l›­ğ› aza­l›r.
C) P > P > P D) P = P = P
L M K K L M E) K sö­ner, L ve M nin par­lak­l›­ğ› aza­l›r.
E) P > P = P
L K M
SNF10-05
 FİZİK

ELEKTRİK DEVRELERİ
SNF10-06

1) I. Üre­teç­ler, kim­ya­sal ener­ji­yi elekt­rik ener­ji­si­ne dö­nüfl­ 4) R = 4Ω

tü­rür.
II. Üre­teç­ler pa­ra­lel bağ­lan­d›­ğ›n­da öm­rü uzar.
ε K
III. Bir üre­te­cin tü­ken­me sü­re­si, üre­teç­ten ge­çen ak›­m›n + –
flid­de­tiy­le ters oran­t›­l›­d›r.
r = 1Ω
Elekt­rik ak›­m›y­la il­gi­li ola­rak yu­ka­r›­da ve­ri­len­ler­den
V
han­gi­le­ri doğ­ru­dur?
Şe­kil­de­ki dev­re­de K anah­ta­rı açık­ken volt­met­re 20
A) Yal­n›z I B) Yal­n›z II C) Yal­n›z III Volt’u gös­ter­mek­te­dir.
D) II ve III E) I, II ve III Bu­na gö­re anah­tar ka­pa­tıl­dı­ğın­da kaç volt’u gös­te­
rir?

2) 4Ω A) 16 B) 12 C) 10 D) 8 E) 6

1A 6Ω Şe­kil­de­ki elekt­rik dev­re­

2Ω
sin­de 6Ω luk di­renç­ten
ge­çen akım şid­de­ti
3Ω
1A’dir.

r = 1Ω

Bu­na gö­re iç di­ren­ci 1Ω olan üre­te­cin emk si kaç

volt’tur?

A) 9 B) 12 C) 15 D) 18 E) 24

3) 8Ω 4Ω 5)
12Ω
12Ω
12Ω

4Ω
6Ω
+ – 2Ω
K L
ε = 20V r = 1Ω + –

r = 1Ω
V

Şekildeki elektrik devresinde bulunan üretecin iç direnci

Şe­kil­de­ki elekt­rik dev­re­sin­de bu­lu­nan üre­te­cin emk si 1Ω, gücü 64 watt'tır.
20V, iç di­ren­ci 1Ω dur.
Buna göre K ve L noktaları arasındaki potansiyel
Bu­na gö­re V volt­met­re­si kaç Volt’u gös­te­rir? farkı kaç volt'tur?

A) 9 B) 12 C) 15 D) 16 E) 18 A) 2 B) 4 C) 6 D) 8 E) 12
6) V 9) fie­kil­de­ki elekt­rik dev­re­sin­de, P
böl­ge­sin­de iç di­ren­ci önem­sen­
+ – Lamba
me­yen öz­defl üç üre­teç var­d›r.
ε1=30V r1=2Ω
– + Lam­ba ›fl›k ver­me­di­ği­ne gö­re
ε2=10V r3 = 1Ω P
+ – üre­t eç­l er afla­ğ ›­da­k i­l er­d en
ε2=30V r2=2Ω han­gi­si gi­bi bağ­lan­m›fl­t›r?

R = 8Ω + – + –

– + + –
A) B)
Emkleri ε = 30V, ε = 30V, ε = 10V, iç dirençleri r = 2Ω, + – + –
1 2 3 1
r = 2Ω r = 1Ω olan üretecler ve R = 8Ω luk direnç ile
2 3
şekildeki elektrik devresi kurulmuştur. + – + – + – + – + – – +
C) D)
Buna göre V voltmetresi kaç Volt'u gösterir?
+ –

A) 28 B) 26 C) 25 D) 24 E) 20
+ –
E)
+ –

7) Şekildeki elektrik devresin­

K
+ – + – + –
de üreteçler özdeştir. K, L,
+ – M anahtarları sırasıyla ka­
L patılıp açıldığında, lamba­
+ –
nın ışık şiddeti I , I , I
+ – K L M
oluyor.
M Buna göre I , I ve I
+ – – + + –
K L M
arasındaki ilişki nasıl­
dır?
(Üreteçlerin iç direnci
önemsizdir.)

A) I = I > I B) I = I = I
K M L K L M
C) I > I > I D) I > I > I
L K M K L M
E) I > I > I
M K L
10) L M
K

+ –
8) R = 10Ω
K + – 2A –+ L + – + – + –
+ –
ε1 = 30 V ε2 = 10 V
r = 1Ω r = 1Ω
1 2
Şe­kil­de­ki dev­re­ler öz­deş üre­teç ve öz­deş K, L, M lam­ba­
Elektromotor kuvvetleri e = 30 V, e 10 V iç dirençleri r = la­rı ile ku­rul­muş­tur.
1 2 1
1Ω, r = 1Ω olan üreteçler ile R = 10 Ω luk dirençten olu­ Bua gö­re, lam­ba­la­rın ışık ver­me sü­re­le­ri t , t ve t
2 K L M
şan devre parçasından şekilde belirtilen yönde 2 Amper­ ara­sın­da­ki iliş­ki ne­dir?
lik akım geçmektedir. (Üre­teç­le­rin iç di­renç­le­ri önem­siz­dir)
Buna göre, K – L noktaları arasındaki potansiyel farkı
kaç volttur? A) t > t > t B) t > t > t C) t > t > t
K L M L K M M K L

D) t = t > t E) t > t = t
A) 18 B) 32 C) 36 D) 40 E) 44 K L M M K L

SNF10-06
 FİZİK

MIKNATIS VE MANYETİK ALAN

SNF10-07

1) Mıknatısla ilgili; 4) Mıknatıs aşağıdaki maddelerden kaç tanesini çeker?

I. Tek kutuplu mıknatıs yapılamaz. I. Demir
II. N ve S olmak üzere iki kutbu vardır. II. Cam
III. Aynı kutuplar birbirini çeker. III. Tahta
yargılarından hangileri doğrudur? IV. Kumaş
V. Nikel
A) Yal­n›z I B) Yal­n›z II C) Yal­n›z III
D) I ve II E) I, II ve III A) 1 B) 2 C) 3 D) 4 E) 5

2) Aşağıdakilerden hangisinin yapımında mıknatıs kul­

lanılmaz?

A) Kapı zili
B) Hoparlör
C) Pil
D) Dinamo
E) Elektrik motoru

5)

K M

3) Bir mıknatıs ortadan ikiye bölündüğünde aşağıdaki­

lerden hangisi gerçekleşir?
Özdeş iki telden şekildeki gibi aynı yönde akımlar geç­
A) Parçalar mıknatıslık özelliğini kaybeder. mektedir.
B) Tek kutuplu mıknatıslar elde edilir. Buna göre hangi noktalarda manyetik alan şiddeti
C) Parçalardan biri mıknatıslık özelliğini kaybeder. sıfır olabilir?
D) Her iki parçada yeni mıknatıs haline döner.
E) Mıknatısın nereden bölündüğü bilinmeden bir şey A) Yal­n›z M B) K ve M C) L ve M
söylenemez. D) Yalnız L E) K, L ve M
6) 9) Elektromıknatıs Demir Yay
K L M
S N S N N S yatay
d
L
Sürtünmesiz yatay düzleme şekildeki gibi yerleştirilen + –
özdeş mıknatıslar serbest bırakılıyor. M + –

Buna göre, hangi mıknatıslar ok yönünde harekete

+ – K
başlar?
Bir öğrenci iç direnci önemsenmeyen özdeş üreteçler,
A) Yal­n›z K B) Yal­n›z L C) K ve M elektromıknatıs, demir ve yay kullanarak şekildeki deney
D) L ve M E) K, L ve M düzeneğini oluşturmuştur. Tüm anahtarlar açıkken sür­
tünmesiz yatay düzlemdeki demir, yayı bir miktar uzata­
rak şekildeki gibi dengede durmaktadır.
Buna göre, K, L, M anahtarlarından hangisinin tek
başına kapatılması sonucunda demirin elektromıkna­
tısa olan d uzaklığı artar?

A) Yal­n›z K B) Yal­n›z L C) Yalnız M

7) D) K ve L E) L ve M
I II
S N S N

2d x 3d

Uzunlukları 2d ve 3d olan iki çubuk mıknatıs sürtünmesiz

yatay düzlemde I ve II iplerine bağlı olarak şekildeki gibi
dengedeyken iplerdeki gerilme kuvvetleri sırasıyla T ve
1
T dir.
2 10)
T1
Buna göre, oranı kaçtır?
T2

2 3
A) 1 B) C) 1 D) E) 3
3 3 2 Vantilatör Mikser

Dikiş makinesi Tost makinesi

8) III
N
I II
N S N S
+ Mutfak robotu
–

+– +– Yukarıdaki elektrikli aletlerin hangisinde elektrik mo­

S
toru ile elektrik enerjisi mekanik enerjiye dönüşme­
Şekilde verilen elektromıknatıslardan hangilerinin miştir?
kutup işaretleri doğru verilmiştir?

A) Vantilatör B) Mikser
A) Yal­n›z I B) Yal­n›z II C) Yal­n›z III C) Dikiş makinesi D) Tost makinesi
D) I ve III E) II ve III E) Mutfak robotu

SNF10-07
 FİZİK

MIKNATIS VE MANYETİK ALAN

SNF10-08

1) K L 3) X N S Y
1 2 Yatay
Yatay
Şekil 1

Sür­tün­me­siz ya­lıt­kan düz­lem­de­ki K ve L mık­na­tıs­la­rı Y N S Z

ser­best bı­ra­kıl­dı­ğın­da şe­kil­de gös­te­ri­len ok­lar yö­nün­de Yatay
ha­re­ke­te baş­lı­yor. Şekil 2

K mık­na­tı­sı­nın ku­tup şid­de­ti L nin­kin­den bü­yük ol­ Z N S X

du­ğu­na gö­re; Yatay
I. 1 ve 2 ku­tup­la­rı zıt cins­tir. Şekil 3
II. K mık­na­tı­sı­nın L ye uy­gu­la­dı­ğı man­ye­tik kuv­ve­tin
şid­de­ti L nin K ye uy­gu­la­dı­ğın­dan bü­yük­tür. Bir mık­na­tıs sür­tün­me­siz ya­tay düz­lem­de sa­bit­le­nip iki
III. K ve L mık­na­tıs­la­rı­nın bir­bi­ri­ne uy­gu­la­dık­la­rı man­ye­ ta­ra­fın­da X, Y, Z ci­sim­le­ri ser­best bı­ra­kı­lı­yor.
tik kuv­vet­ler ay­nı bü­yük­lük­te­dir. Ci­sim­ler şe­kil 1, şe­kil 2, şe­kil 3 te­ki yön­ler­de ha­re­ke­
yo­rum­la­rın­dan han­gi­le­ri doğ­ru­dur? te baş­la­dık­la­rı­na gö­re;
I. X, demir çubuktur.

A) I ve II B) I ve III C) Yal­nız I II. Y, mıknatıstır.

D) Yal­nız II E) Yal­nız III III. Z, mıknatıstır.

yorumlarından han­gi­le­ri doğ­ru­ olabilir?

A) Yal­nız I B) I ve II C) I ve III
D) II ve III E) I, II ve III

2) K X
1 2 Yatay
Şekil 1
4)
L Y 3Ω
3 4 5 Yatay
X
Şekil 2

Şe­kil 1 ve şe­kil 2 de ve­ri­len K, X, L, Y mık­na­tıs­la­rın­dan
K ve L sa­bit­len­miş olup X ve Y mık­na­tıs­la­rı ha­re­ket­siz
tu­tul­mak­ta­dır.
X ve Y mık­na­tıs­la­rı ser­best bı­ra­kıl­dık­la­rın­da ok­lar
yö­nün­de ha­re­ke­te baş­la­dık­la­rı­na gö­re;
I. 1 ve 2 ku­tup­la­rı zıt cinstir.
II. 3 ve 5 kutupları, aynı cinstir.
III. 3 ve 4 kutupları, aynı cinstir.
yo­rum­la­rın­dan han­gi­le­ri doğ­ru­dur?
K 6Ω L
i = 2A
Bir mık­na­tı­sın N kut­bu X de­mir çu­bu­ğu­na şe­kil 1 de­ki ok
yö­nün­de sür­tü­lü­yor; bir mık­na­tı­sın N kut­bu Y de­mir çu­
bu­ğu­na şe­kil 2 de­ki gi­bi yak­laş­tı­rı­lı­yor; bir mık­na­tı­sın
N kut­bu Z de­mir çu­bu­ğu­nun ucu­na şe­kil 3 te­ki gi­bi do­
kun­du­ru­lu­yor.
­Bu­na gö­re X, Y, Z de­mir çu­buk­la­rı­nın K, L, M uç­la­rın­
dan han­gi­le­ri N kut­bu özel­li­ği­ni ka­za­nır?

A) I ve II B) I ve III C) Yalnız I A) Yal­nız K B) Yalnız L C) Yalnız M

D) Yalnız II E) Yalnız III D) L ve M E) K, L ve M
5) X 7) d d L
K X
1 3 I
S N N S S N
Z
O K Y L
2 II
S N S N N S
Y
K Z L
Öz­deş X, Y, Z mık­na­tıs­la­rın­dan X ve Y ya­tay düz­le­me N S S N S N III

şe­kil­de­ki gi­bi sa­bit­len­miş olup Z mık­na­tı­sı O nok­ta­sın­dan

ge­çen dü­şey ek­sen et­ra­fın­da ser­best­çe dö­ne­bil­mek­te­dir. Öz­deş K, L, X, Y, Z mık­na­tıs­lar ile I, II, III dü­ze­nek­le­ri
oluş­tu­rul­muş olup K, L mık­na­tıs­la­rı sa­bit­len­miş, X, Y, Z
Z mık­na­tı­sı ser­best bı­ra­kıl­dı­ğın­da ok­lar yö­nün­de
mık­na­tıs­la­rı şe­kil­de­ki gi­bi ha­re­ket­siz tu­tul­mak­ta­dır.
dön­dü­ğü­ne gö­re 1, 2, 3 ku­tup­la­rı;
Buna göre X, Y, Z mıknatısları serbest bırakılırsa;

1 2 3
I. X mıknatısı dengede kalır.
I. S S N
II. Y mıknatısı, K mıknatısına doğru hareket eder.
II. N S N
III. Z mıknatısı, L mıknatısına doğru hareket eder.
III. N N S
yorumlarından hangileri doğrudur?
hangileri olabilir?
A) Yalnız I B) I ve II C) I ve III
A) Yal­nız I B) I ve II C) I ve III D) II ve III E) I, II ve III
D) II ve III E) I, II ve III

8) Tavan
Öz­deş K ve L mık­na­tıs­la­rı X ve Y ip­le­ri ile
X ipi
şe­kil­de­ki gi­bi bağ­lan­mış olup ip­ler­de­ki ge­
S ril­me kuv­vet­le­ri­nin bü­yük­lük­le­ri sı­ra­sıy­la
K
N T ve T dir.
X Y

Y ipi X ve Y ip­le­ri­nin boy­la­rı kı­sal­tı­lır­sa

T ve T na­sıl de­ği­şir?
N X Y
6) L
X S
2 1

A) İkisi de değişmez. B) T azalır, T artar.

X Y

O
C) T artar, T azalır. D) T değişmez, T artar.
X Y X Y
E) T değişmez, T azalır.
X Y
3
Y

Öz­deş X ve Y mık­na­tıs­la­rı say­fa düz­le­mi­ne şe­kil­de­ki gi­bi 9) Üzerinden i şiddetinde akım

yer­leş­ti­ril­miş olup O nok­ta­sın­da­ki man­ye­tik alan şid­de­ti
sı­fır­dır.
Buna göre 1, 2, 3 kutupları,
1 2
I. N S
II. S N
III. N S
hangileri olabilir?
(Bölmeler eşit aralıklıdır.)
N S geçen iletken bir telin yakınına
i
Çubuk bir mıknatısın N kutbu şekildeki
d mıknatıs
gibi d uzaklığında yaklaştırıldı­
3 ğında tele büyüklüğü F olan bir
S manyetik kuvvet etki ediyor.
Buna göre,
N
I. i akım şiddetini azaltmak
N
II. d uzaklığını artırmak
III. Mıknatısın N ve S kutupları yer değiştirmek
işlemlerinden hangileri tek başına yapılırsa F azalır?

A) Yal­nız I B) I ve II C) I ve III A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve II

D) II ve III E) I, II ve III D) I ve III E) II ve III
SNF10-08
 FİZİK

BASINÇ
SNF10-09

1) 3)

Yatay
Yatay Yatay K L
Yer Yer
Şekil 1 Şekil 2

Öz­defl ve tür­defl al­t› kü­bün ya­p›fl­t›­r›l­ma­s›y­la olu­flan ci­

sıvı M
sim, fle­kil 1 de­ki gi­bi ko­nul­du­ğun­da ye­re uy­gu­la­nan ba­
s›nç P, ba­s›nç kuv­ve­ti F olu­yor. fie­kil­de dü­fley ke­si­ti ve­ri­len kap­ta s›­v› olup K, L, M nok­

Cisim flekil 2 deki gibi ters çevrilirse; ta­la­r›­na uy­gu­la­nan s›­v› ba­s›nç­la­r› P , P , P dir.
K L M
I. P azal›r Bu­na gö­re P , P , P ara­s›n­da na­s›l bir ilifl­ki var­d›r?
K L M
II. F azal›r
III. F değiflmez A) P > P = P B) P > P > P
M K L M L K
yo­rum­la­r›n­dan han­gi­le­ri doğ­ru­ olur? C) P > P > P D) P > P > P
M K L L K M
E) P > P > P
L M K
A) Yal­n›z I B) Yal­n›z II C) Yaln›z III  
D) I ve II E) I ve III

4) Sıvı basıncı

2) 4 kg
6 kg
3 kg Zaman

Bofl bir ka­ba, düz­gün ola­rak s›­v› ak›­t›l­d›­ğ›n­da ka­b›n ta­

K L M ba­n›­na uy­gu­la­nan s›­v› ba­s›n­c›­n›n za­ma­na gö­re de­ği­flim
Yatay gra­fi­ği fle­kil­de­ki gi­bi olu­yor.
0,5 dm2 2 dm2 1,5 dm2 Bu­na gö­re s›­v›­n›n ak›­t›l­d›­ğ› kap, dü­fley ke­sit­le­ri afla­
ğ›­da ve­ri­len kap­lar­dan han­gi­si ola­bi­lir?
Si­lin­dir bi­çi­min­de­ki K, L, M ci­sim­le­ri­nin küt­le­le­ri s›­ra­s›y­la
3kg, 4kg, 6kg, ta­ban alan­la­r› 0,5 dm2, 2 dm2, 1,5 dm2 dir. A) B) C)

Ci­sim­ler yu­mu­flak ka­r›n üze­ri­ne ko­nu­lu­yor.

Ci­sim­le­rin ka­ra bat­ma­s› çok­tan aza doğ­ru na­s›l s›­ra­
la­n›r?
D) E)

A) M, L, K B) L, M, K C) K, M, L
D) K, L, M E) M, K, L
5) 8)
K M
Y
sıvısı h
X Z L
h Yatay
sıvısı sıvısı

A A 2A Dü­fley ke­si­ti ve­ri­len kap s›­v› do­lu olup K, L, M nok­ta­la­r›n­

Ta­ban alan­la­r› A, A, 2A olan si­lin­di­rik kap­lar­da, h, 2h, h da bi­rim alan­la­ra uy­gu­la­nan s›­v› ba­s›nç kuv­vet­le­ri­nin bü­
yük­sek­li­ğin­de X, Y, Z s›­v›­la­r› var­d›r. yük­lük­le­ri F , F , F dir.
K L M
Kap­la­r›n ta­ban­la­r›­na uy­gu­la­nan s›­v› ba­s›nç kuv­vet­le­ri Bu­na gö­re, F , F , F ara­s›n­da na­s›l bir ilifl­ki var­d›r?
K L M
eflit ol­du­ğu­na gö­re X, Y, Z s›­v›­la­r›­n›n ay­n› cins olup
ol­ma­d›­ğ› hak­k›n­da ne söy­le­ne­bi­lir? A) F > F > F B) F > F > F
L K M K L M
C) F = F > F D) F > F = F
A) X ile Y ay­n› cins ola­bi­lir, Z fark­l›­d›r. K L M L K M
E) F > F = F
B) Y ile Z ay­n› cins ola­bi­lir, X fark­l›­d›r. K L M

C) X ile Z ay­n› cins ola­bi­lir, Y fark­l›­d›r.

D) Üçü de ay­n› cins ola­bi­lir.
E) Üçü de fark­l› cins­tir. 9) K L M Üç kol­lu bir bir­le­flik ka­b›n
K ve M kol­la­r› aç›k, L ko­lu
Gaz
6) ka­pa­l›­d›r. Kap­ta fle­kil­de­ki
gi­bi su olup M ve M
1 2
X Y mus­luk­la­r› ka­pa­l›­d›r. M
sıvısı sıvısı h 1
M1 M2 ve M mus­luk­la­r› ay­n› an­
2
Yatay
Su Su Su da aç›­l›­yor.
A A Yer
fie­kil­de dü­fley ke­sit­le­ri ve­ri­len ve ta­ban alan­la­r› eflit olan Yatay

kap­lar­da h yük­sek­li­ğin­de X ve Y s›­v›­la­r› var­d›r. L kolundaki gaz›n bas›nc› değiflmediğine göre;

Kap­la­r›n ta­ban­la­r›­na uy­gu­la­nan s›­v› ba­s›nç­la­r› eflit I. K kolundaki suyun yüksekliği artar.
ol­du­ğu­na gö­re; II. L kolundaki suyun yüksekliği değiflmez.
I. Öz­küt­le III. M kolundaki suyun yüksekliği azal›r.
II. Küt­le yo­rum­la­r›n­dan han­gi­le­ri doğ­ru­dur?
III. Ka­b›n ta­ba­n›­na uy­gu­la­nan s›­v› ba­s›nç kuv­ve­ti
ni­ce­lik­le­rin­den han­gi­le­ri X ve Y s›­v›­la­r› için ay­n›­d›r? A) I, II ve III B) I ve II C) I ve III
D) II ve III E) Yaln›z III
A) Yal­n›z I B) I ve II C) I ve III
D) II ve III E) I, II ve III

10) To­ri­çel­li de­ne­yi bir s›­v› kul­la­n›­la­

7) K ‹­çin­de s›­v› bu­lu­nan ve dü­fley
h rak, bir da­ğ›n te­pe­sin­de ya­p›l­d›­
ke­si­ti fle­kil­de­ki gi­bi olan kap
ğ›n­da sis­tem fle­kil­de­ki gi­bi
ters çev­ri­lip K ta­ba­n› üze­ri­ne
den­ge­de ka­l›­yor ve kap ile tüp­te­
otur­tu­lu­yor.
ki s›­v› dü­zey­le­ri ara­s›n­da­ki fark h
Bu­na gö­re, sıvı
olu­yor.
I. S›­v›­n›n ka­b›n ta­ba­n›­na
sıvı Bu­na gö­re;
uy­gu­la­d›­ğ› ba­s›nç ar­tar.
Yatay I. S›­v›­y› so­ğut­mak
Yer II. S›­v›­n›n ka­b›n ta­ba­n›­na
uy­gu­la­d›­ğ› ba­s›nç kuv­ve­ti II. Sis­te­mi de­niz dü­ze­yi­ne in­dir­mek
aza­l›r. III. Öz­küt­le­si da­ha bü­yük olan s›­v› kul­lan­mak
III. Ka­b›n ye­re uy­gu­la­d›­ğ› ba­s›nç de­ğifl­mez. ifl­lem­le­rin­den han­gi­le­ri tek ba­fl›­na ya­p›­l›r­sa h yük­sek­
yo­rum­la­r›n­dan han­gi­le­ri doğ­ru olur?
li­ği aza­l›r?
(Böl­me­ler eflit ha­cim­li­dir.)

A) Yal­n›z I B) I ve II C) I ve III A) Yal­n›z I B) Yal­n›z II C) Yal­n›z III

D) II ve III E) I, II ve III D) I ve II E) I ve III
SNF10-09
 FİZİK

BASINÇ
SNF10-10

1) 3.
h d M 2A

A L
yatay yatay h 2d
3A yer A A yer A
K
Şekil 1 Şekil 2
3A

Ta­ban ala­n› A, bir yan yü­ze­yi­nin ala­n› 3A olan tür­defl ve

öz­defl ka­re priz­ma­s› bi­çi­min­de­ki ci­sim­ler­den bi­ri fle­kil 1
de­ki gi­bi kon­du­ğun­da ye­re yap­t›­ğ› ba­s›nç P olu­yor.
Bu ci­sim­ler­den üç ta­ne­si fle­kil 2 de­ki gi­bi ko­nur­sa
ye­re ya­p›­lan ba­s›nç ne olur?
9 7
A) P B) 4P C)
2 2
Bir­bi­ri­ne ka­r›fl­ma­yan 2d ve d öz­küt­le­li s›­v›­lar fle­kil­de­ki
gi­bi den­ge­de olup ka­b›n K, L, M yü­zey­le­ri­nin alan­la­r›
s›­ra­s›y­la 3A, A, 2A d›r.
Bu­na gö­re K, L, M yü­zey­le­ri­ne uy­gu­la­nan FK, FL, FM
s›­v› ba­s›nç­ kuv­vet­le­ri ara­s›n­da na­s›l bir ilifl­ki var­d›r?
P D) 3P E) 2P
A) FK > FL > FM B) FK > FM > FL
C) FK > FL = FM D) FL > FK > FM
E) FK = FL > FM

4)

2) I II III K
X Y X

Y Z Z
Yatay
P1 P2 P3 Yer L

Eflit bo­yut­lu ho­mo­jen X, Y, Z küpleri ye­re, fle­kil­de ve­ri­len Ke­sit alan­la­r› ay­n› olan eflit böl­me­li bi­le­flik kap, sa­bit de­
I, II, III ko­num­la­r›n­da­ki gi­bi ko­nu­yor. Ye­re uy­gu­la­nan ba­ bi­li mus­luk­tan akan suy­la dol­du­ru­lu­yor.
s›nç­lar s›­ra­s›y­la P , P , P olu­yor. Mus­luk­tan akan su ka­b›n bir böl­me­si­ni t sü­re­de dol­
1 2 3
P > P > P ol­du­ğu­na gö­re X, Y, Z ci­sim­le­ri­nin du­rul­du­ğu­na gö­re; mus­luk aç›l­d›k­tan kaç t sü­re son­
1 2 3
ra K nok­ta­s›n­da­ki su ba­s›n­c› L nok­ta­s›n­da­ki su ba­
m , m , m küt­le­le­ri ara­s›n­da na­s›l bir ilifl­ki var­d›r?
X Y Z
s›n­c›­n›n ya­r›­s› ka­dar olur?
(Kap­la­r› bir­bi­ri­ne bağ­la­yan bo­ru­la­r›n ha­cim­le­ri önem­
A) m > m > m B) m > m > m
X Y Z X Z Y sen­mi­yor.)
C) m > m > m D) m > m > m
Y Z X Y X Z
E) m > m > m
Z X Y A) 8 B) 9 C) 10 D) 12 E) 14
5) 8) Dü­fley ke­si­ti fle­kil­de­ve­ri­
K h len kap ta­ma­men s›­v›
Su r do­lu olup K ve L yan yü­
zey­le­ri­nin alan­la­r› eflit­tir.
r r/2 h
L
r r
I II III Yatay

fie­kil­de küp flek­lin­de­ki I ka­b›n­da­ki su­yun ya­r›­s›, II ka­b›­na, K yü­ze­yi­ne uy­gu­la­nan s›­v› ba­s›nç kuv­ve­ti F ol­du­ğu­na
ya­r›­s› III. ka­ba bo­flal­t›­l›­yor. gö­re L yü­ze­yi­ne et­ki­yen s›­v› ba­s›nç kuv­ve­ti kaç F dir?
II ka­b›­n›n ta­ba­n›­na uy­gu­la­nan s›­v› ba­s›nç kuv­ve­ti F ,
2
III ka­b›­n›n ta­ba­n›­na uy­gu­la­nan da F ol­du­ğu­na gö­re 3 5
3 A) B) 2 C) D) 3 E) 4
F 2 2
2
ora­n› ne­dir?
F
3
1
A) B) 1 C) 2 D) 3 E) 4
2
9) A

B Cisim
6) K L M
F = 10N C
h 50N
10N
1dm2 5dm2
2d d h

3d d h
su
4d h

( )
Yatay AC
fie­kil­deki su cen­de­sin­de kal­d›­rac›n kol­la­r› ora­n› = 3,
BC
fie­kil­de dü­fley ke­sit­le­ri ve­ri­len K, L, M kap­la­r›n­dan K de
kü­çük pis­to­nun ağ›r­l›­ğ› 10N, bü­yük pis­to­nun ağ›r­l›­ğ› 50N,
4h yük­sek­li­ğin­de 2d öz­küt­le­li s›­v›, L de 2h yük­sek­lik­le­rin­
yü­zey alan­la­r› da 1dm2 ve 5dm2 d›r.
de 3d ve d öz­küt­le­li s›­v›­lar, M de h yük­sek­li­ğin­de 4d öz­
Kal­d›­ra­c›n A nok­ta­s›­na 10N luk kuv­vet uy­gu­lan­d›­ğ›n­
küt­le­li s›­v› ile 3h yük­sek­li­ğin­de d öz­küt­le­li s›­v›­lar var­d›r.
da sis­tem fle­kil­de­ki gi­bi den­ge­de kal­d›­ğ›­na gö­re cis­
L ve M kap­la­r›n­da­ki s›­v›­lar bir­bi­ri­ne ka­r›fl­ma­mak­ta­d›r.
min ağ›r­l›­ğ› kaç New­ton’dur?
Bu­na gö­re K, L, M kap­la­r›­n›n ta­ban­la­r›­na uy­gu­la­nan
P ,P ,P s›­v› ba­s›nç­la­r› ara­s›n­da na­s›l bir ilifl­ki var­d›r?
K L M
A) 200 B) 150 C) 125 D) 100 E) 50
A) P = P = P B) P > P > P
K L M M L K
C) P > P > P D) P > P > P
L K M K L M
E) P = P > P
K L M

10)
Y gazı
7) Bir­bi­ri­ne ka­r›fl­ma­yan 2d
h ve d öz­küt­le­li s›­v›­lar, dü­
X gazı
fley ke­si­ti ve­ri­len kap­ta
d h
52 cm
fle­kil­de­ki gi­bi den­ge­de­dir.
K 30 cm
h K ve L nok­ta­la­r›­na uy­
L gu­la­nan s›­v› ba­s›nç­la­r› civa
civa
2h
P ve P ol­du­ğu­na gö­re
2d K L
P fie­kil­deki sistem dengededir.
K
ora­n› ne­dir?
P X ga­z›­n›n ba­s›n­c› 90 cm Hg ol­du­ğu­na gö­re sis­te­min
L
bu­lun­du­ğu yer­de­ki aç›k ha­va ba­s›n­c› kaç cm Hg d›r?
1 1 1 2 3
A) B) C) D) E)
4 3 2 3 4
A) 68 B) 70 C) 72 D) 74 E) 76
SNF10-10
 FİZİK

KALDIRMA KUVVETİ
SNF10-11

1) K 3) L
K M

L
s›v›

Eflit küt­le­li K ve L ci­sim­le­ri, bir s›­v›­da fle­kil­de­ki gi­bi den­

ge­de­dir. Eflit böl­me­li K, L, M ci­sim­le­ri bir s›­v›­ya b›­ra­k›l­d›­ğ›n­da fle­
Bu­na gö­re; kil­de­ki gi­bi den­ge­de ka­l›­yor.
I. K ve L ye uy­gu­la­nan kal­d›r­ma kuv­vet­le­ri eflit­tir. Bu­na gö­re ci­sim­le­rin ay­n› mad­de­den olup ol­ma­d›­ğ›
II. L nin öz­küt­le­si, s›­v›­n›n öz­küt­le­si­ne eflit­tir. hak­k›n­da ne söy­le­ne­bi­lir?
III. K ve L’nin ha­cim­le­ri eflit­tir.
yo­rum­la­r›n­dan han­gi­le­ri doğ­ru­dur? A) Üçü­de ay­n› mad­de­den ola­bi­lir.
B) Üçü de fark­l› mad­de­den­dir.
A) Yal­n›z II B) I ve II C) I ve III C) K ile L ay­n› mad­de­den ola­bi­lir, M fark­l›­d›r.
D) II ve III E) I, II ve III D) L ve M ay­n› mad­de­den ola­bi­lir, K fark­l›­d›r.
E) K ve M ay­n› mad­de­den ola­bi­lir, L fark­l›­d›r.

4) X
Hız

2)
K Su
L
0 Zaman
Şekil 1 Şekil 2

fie­kil 1 de­ki ko­num­dan ser­best b›­ra­k›­lan X cis­mi­nin tü­

X sıvısı Y sıvısı mü su­ya gir­dik­ten son­ra h›z-za­man gra­fi­ği fle­kil 2 de­ki
Şekil 1 Şekil 2 gi­bi olu­yor.
Ay­n› mad­de­den ya­p›l­m›fl, eflit ha­cim­li K ve L ci­sim­le­ri Bu­na gö­re;
X ve Y s›­v›­la­r›­na b›­ra­k›l­d›k­la­r›n­da fle­kil 1 ve fle­kil 2 de­ki I. Cis­min öz­küt­le­si, su­yun­ki­ne eflit­tir.
gi­bi den­ge­de ka­l›­yor. II. Cis­me et­ki­yen kal­d›r­ma kuv­ve­ti­nin de­ğe­ri, cis­min
Bu­na gö­re; ağ›r­l›­ğ›n­dan bü­yük­tür.
I. Ci­sim­le­rin küt­le­le­ri eflit­tir. III. Cis­me et­ki­yen kal­d›r­ma kuv­ve­ti­nin de­ğe­ri, cis­min
II. Ci­sim­le­re uy­gu­la­nan kal­d›r­ma kuv­vet­le­ri eflit­tir. ağ›r­l›­ğ›­na eflit­tir.
III. X s›­v›­s›­n›n öz­küt­le­si, Y s›­v›­s›­n›n­kin­den büyüktür. yo­rum­la­r›n­dan han­gi­le­ri doğ­ru­dur?
yo­rum­la­r›n­dan han­gi­le­ri doğ­ru­dur? (Suyun viskozitesi önemsenmiyor.)

A) I, II ve III B) I ve II C) I ve III A) Yal­n›z I B) Yaln›z II C) Yaln›z III

D) II ve III E) Yal­n›z I D) I ve II E) I ve III
5) L 8)
M
K K
K
Sıvı
Su Su Su
Şekil 1 Şekil 2 Şekil 3 Sıvı

Eflit böl­me­li K cis­mi ile L ve M ci­sim­le­ri, fle­kil 1, fle­kil 2 ve Şekil 1 Şekil 2

fle­kil 3 te­ki gi­bi den­ge­de­dir.
L ve M ci­sim­le­ri­nin ha­cim­le­ri eflit ol­du­ğu­na gö­re;
I. K’nin küt­le­si, M nin­ki­ne eflit­tir.
II. K nin küt­le­si, L nin­kin­den bü­yük­tür.
III. L nin öz­küt­le­si, M nin­ki­ne eflit­tir.
yorumlar›ndan hangileri doğ­ru­dur?
A) Yal­n›z I B) Yaln›z II
Tafl­ma dü­ze­yi­ne ka­dar s›­v› do­lu olan fle­kil 1 de­ki ka­ba bu
s›­v›­da çö­zün­me­yen ka­t› bir ci­sim, s›­v›­n›n yü­ze­yin­den b›­
ra­k›l­d›­ğ›n­da fle­kil 2 de­ki gi­bi den­ge­de ka­l›­yor.
Bu­na gö­re;
I. Cis­min öz­küt­le­si, s›­v›­n›n­kin­den bü­yük­tür.
II. Cis­me uy­gu­la­nan kal­d›r­ma kuv­ve­ti­nin de­ğe­ri, cis­min
C) Yaln›z III ağ›r­l›­ğ›n­dan kü­çük­tür.

D) I ve II E) I ve III III. Cis­me uy­gu­la­nan kal­d›r­ma kuv­ve­ti­nin de­ğe­ri, ta­flan

s›v›n›n ağ›r­l›­ğ›­na eflit­tir.
6) yo­rum­la­r›n­dan han­gi­le­ri doğ­ru­dur?

A) Yal­n›z I B) I ve II C) I ve III
D) II ve III E) I, II ve III
Su Su
Şekil 1 Şekil 2 9)
Tafl­ma dü­ze­yi­ne ka­dar su do­lu olan fle­kil 1 de­ki ka­ba,
su­da çö­zün­me­yen bir ci­sim b›­ra­k›l­d›­ğ›n­da ci­sim, fle­kil 2
K
de­ki gi­bi den­ge­de ka­l›­yor. Alkol
Bu­na gö­re; L P
Su Su
I. Cis­min öz­küt­le­si su­yun­kin­den kü­çük­tür.
Şekil 1 Şekil 2 Şekil 3
II. Ta­flan s›­v›­n›n küt­le­si, cis­min­kin­den kü­çük­tür.
III. Ka­b›n ağ›r­l›­ğ› de­ğifl­me­mifl­tir. Öz­defl K, L, P ci­sim­le­rin­den K ile L su için­de, P al­kol için­de
yo­rum­la­r›n­dan han­gi­le­ri doğ­ru­dur? fle­kil 1, fle­kil 2 ve fle­kil 3 te­ki gi­bi tar­t›­l›­yor. Di­na­mo­met­re­le­
rin gös­ter­dik­le­ri de­ğer­ler s›­ra­s›y­la G , G ve G olu­yor.
A) I ve II B) I ve III C) Yal­n›z I K L P
Bu­na gö­re;
D) Yal­n›z II E) Yal­n›z III
I. G = G II. G > G III. G > G
K L L K P K
7) Tafl­ma dü­ze­yi­ne yorum­lar›n­dan han­gileri doğ­rudur? (d d )
su alkol
ka­dar s›­v› do­lu
olan fle­kil 1 de­ki A) Yal­n›z I B) Yaln›z II C) Yaln›z III
ka­ba, bu s›­v›­da D) I ve III E) II ve III
çö­zün­me­yen ka­t›
Sıvı Sıvı
bir ci­sim b›­ra­k›l­d›­
Şekil 1 Şekil 2 10) Bir­bi­ri­ne ip­le bağ­l› olan ci­sim­ler, öz­küt­
ğ›n­da ci­sim, fle­kil
le­si d olan bir s›­v› için­de fle­kil­de­ki gi­bi
2 de­ki gi­bi den­ge­ X S
den­ge­de olup ip­te­ki T ge­ril­me kuv­ve­ti­
de ka­l›­yor.
T nin bü­yük­lü­ğü, s›­f›r­dan fark­l›­d›r.
Bu­na gö­re;
I. Cis­min öz­küt­le­si, s›­v›­n›n­ki­ne eflit­tir. X ve Y ci­sim­le­ri­nin öz­küt­le­si d ve
Y X
II. Cis­min hac­mi ka­dar s›­v› tafl­m›fl­t›r. Sıvı d ol­du­ğu­na gö­re d , d ve d ara­
Y X Y S
III. Ta­flan s›­v›­n›n ağ›r­l›­ğ›, cis­me uy­gu­la­nan kal­d›r­ma kuv­ s›n­da na­s›l bir ilifl­ki var­d›r?
ve­ti­nin bü­yük­lü­ğü­ne eflit­tir.
A) d = d = d B) d = d > d
yo­rum­la­r›n­dan han­gi­le­ri doğ­ru­dur? X Y S Y S X
C) d > d > d D) d > d = d
Y S X Y X S
A) I, II ve III B) I ve II C) I ve III
E) d > d > d
D) II ve III E) Yal­n›z I Y X S

SNF10-11
 FİZİK

KALDIRMA KUVVETİ
SNF10-12

1) 3) X
X

K sıvısı L sıvısı

Sıvı Şekil 1 Şekil 2

Eflit böl­me­li X cis­mi öz­küt­le­si 3g/cm3 olan K s›­v›­s›n­da

Eflit böl­me­li bir ci­sim, öz­küt­le­si 4g/cm3 olan s›­v›­da fle­kil­
fle­kil 1 de­ki gi­bi den­ge­de­dir.
de­ki gi­bi den­ge­de­dir.
X cis­mi L s›­v›­s›n­da fle­kil 2 de­ki gi­bi den­ge­de ol­du­ğu­
Bu­na gö­re cis­min öz­küt­le­si kaç g/cm3 tür?
na gö­re L s›­v›­s›­n›n öz­küt­le­si kaç g/cm3 tür?

A) 1,6 B) 1,8 C) 2,0 D) 2,4 E) 3,0

A) 1,6 B) 1,8 C) 2,0 D) 2,4 E) 3,0

4) Ha­va­da­ki ağ›r­l›­ğ› G olan bir ci­sim, öz­küt­le­si d olan bir

1
s›­v›­da tar­t›l­d›­ğ›n­da G, X s›­v›­s›n­da tar­t›l­d›­ğ›n­da da
2
3
G ge­li­yor.
5
Buna göre X s›v›s›n›n özkütlesi kaç d’dir?

1 3 3 2 4
A) B) C) D) E)
2) 2 5 4 3 5
Kütle (g)

80 X sıvısı
5)

20 Y sıvısı

Hacim (cm3) Su
0 10

Bir­bi­ri­ne ka­r›­fla­bi­len X ve Y s›­v›­la­r›­n›n küt­le-ha­cim gra­ Tüm hac­mi 400 cm3 olan kü­re­nin için­de 300 cm3 bofl­luk
fik­le­ri fle­kil­de­ki gi­bi­dir. X ve Y s›­v›­la­r›n­dan eflit ha­cim­ler­ var­d›r. Bu kü­re su­ya b›­ra­k›l­d›­ğ›n­da, fle­kil­de­ki gi­bi, mer­
de ka­r›fl­t›­r›­l›­yor. ke­zi su dü­ze­yin­de ola­cak fle­kil­de den­ge­de ka­l›­yor.
Bu­na gö­re öz­küt­le­si 3g/cm3 olan bir ci­sim ka­r›­fl›­ma Bu­na gö­re kü­re­nin ya­p›l­d›­ğ› mad­de­nin öz­küt­le­si kaç
b›­ra­k›­l›r­sa hac­mi­nin kaç­ta ka­ç› s›­v›­ya bat­m›fl ola­rak g/cm3 tür?
den­ge­de ka­l›r? (d = 1g/cm3)
su

2 1 3 3 4 3
A) B) C) D) E) A) B) 2 C) 3 D) 4 E) 5
5 2 5 4 5 2
6) V1 9)
K
L V2 L V2
K V1 X

d 2d ip

Şekil 1 Şekil 2 Y

Ha­cim­le­ri V ve V olan K ve L ci­sim­le­ri bir­bi­ri­ne ya­p›fl­t›­ ip

1 2
r›­l›p öz­küt­le­le­ri d ve 2d olan s›­v›­la­ra b›­ra­k›­l›­yor.
Z
Ci­sim­ler fle­kil 1 ve fle­kil 2 de­ki gi­bi den­ge­de kal­d›­ğ›­na
Sıvı
V
gö­re 1 ora­n› ne­dir?
V Bir­bi­ri­ne ip­ler­le bağ­lan­m›fl olan eflit ha­cim­li X, Y, Z ci­sim­
2
le­ri, öz­küt­le­si 3g/cm3 olan bir s›­v›­da fle­kil­de­ki gi­bi den­ge­
3 1 1
A) B) C) D) 1 E) 2 de­dir.
4 3 2
X cis­mi­nin öz­küt­le­si 1g/cm3, Z cis­mi­nin öz­küt­le­si
5 g/cm3 ol­du­ğu­na gö­re Y cis­mi­nin öz­küt­le­si kaç
g/cm3 tür?
7) K
L
A) 2 B) 3 C) 4 D) 5 E) 6
K

X s›v›s› X s›v›s›

Şekil 1 Şekil 2

Eflit böl­me­li K cis­mi X s›­v›­s›­na b›­ra­k›l­d›­ğ›n­da fie­kil 1 de­ki

gi­bi den­ge­de ka­l›­yor. L cis­mi K cis­mi­nin üze­ri­ne ko­nul­du­
ğun­da fle­kil 2 de­ki gi­bi K’nin ta­ma­m› s›­v›­ya ba­ta­cak fle­kil­
de den­ge­de ka­l›­yor.
K’n›n hac­mi L’nin hac­mi­nin 2 ka­t› ol­du­ğu­na gö­re, K,

L ci­sim­le­ri­nin öz­küt­le­le­ri oran›

d
d
K
( )
kaç­t›r?
L

1 3 4 3 10)
A) B) C) D) E) 2 Tavan
4 4 3 2 T

X G

8) K O L
Y 2G

Sıvı
Y X
40N Su Yatay Ağ›r­l›k­la­r› G ve 2G olan X ve Y ci­sim­le­ri fle­kil­de­ki gi­bi
den­ge­de­dir.
Eflit kol­lu bir te­ra­zi fle­kil­de­ki gi­bi den­ge­de olup X cis­mi­nin
Y cis­mi­nin öz­küt­le­si s›­v›­n›n öz­küt­le­si­nin dört ka­t› ol­
hac­mi 2.10–3 m3, Y cis­mi­nin ağ›r­l›­ğ› 40N dur.
du­ğu­na gö­re X cis­mi­ni ta­va­na bağ­la­yan ip­te­ki ge­ril­
Buna göre X cisminin yap›ld›ğ› maddenin özkütlesi
me kuv­ve­ti­nin bü­yük­lü­ğü kaç G dir?
kaç kg/m3 tür?
(d = 1000 kg/m3 , g = 10 m/s2) 4 3
su A) G B) G C) 2G
3 2
A) 1500 B) 1800 C) 2000 5
D) G E) 3G
D) 2500 E) 3000 2
SNF10-12
 FİZİK

DALGALAR
SNF10-13

1) 4) I. Kaynağın frekansı değişmezse dalgaların frekansı

Esnek bir ortamda oluştu-
I. rulan şekil değişikliğidir. ★ Enine dalga değişmez.
II. Dalgaların hızı yayıldığı ortamın değişiminden etki­
Titreşim doğrultusu yayıl- lenmez.
II. ma doğrultusuna dik olan Ses dalgası
dalgalardır. III. Aynı ortamda yayılan iki atmadan dalga boyu büyük
olanın hızı da büyüktür.
III. Boyuna dalgalara örnektir. Dalga Dalgalarla ilgili olarak yukarıda verilenlerden hangi­
leri yanlıştır?

Dalgalarla ilgili verilen tanımlamalar ile kavramların

doğru şekilde eşleştirilmesi aşağıdakilerden hangi­ A) Yal­nız I B) Yalnız II C) Yalnız III
sinde verilmiştir? D) I ve II E) II ve III

A) I ★ B) I ★ C) I ★

II II II
III III III

D) I ★ E) I ★

II II
III III

2) I. Birim zamanda üretilen dalga sayısına frekans denir. 5)

Elektromanyetik Mekanik dalgalar
II. Bir tam dalganın oluşma süresine periyot denir. K dalgalar boşlukta da boyuna dalga
III. Dalganın 1 periyotluk süredeki ilerleme miktarı dalga yayılır. olamaz.

boyuna eşittir.
Dalgalar ile ilgili olarak yukarıda verilen bilgilerden Boyuna dalgaların
yayılma doğrultusu, titre-
hangileri doğrudur? şim doğrultusuna para-
leldir.

A) Yalnız I B) I ve II C) I ve III
Enine dalgalara örnek Bir dalganın frekansı
D) II ve III E) I, II ve III artırılırsa periyodu L
olarak ses dalgaları
verilebilir. azalır.

3) Dalgaları titreşim yönlerine göre, enine dalgalar ve bo­ Yukarıdaki etkinlikte K noktasından başlayıp L noktası­
yuna dalgalar olarak sınıflandırabiliriz. na gelinceye kadar karşılaştığınız bilgilerden doğru
Buna göre, aşağıdaki dalgalardan hangisi diğerle­ olanları için kendinize 3 puan verip, yanlış olanlar için
rinden farklı sınıfta yer alır? puanınızdan 1 puan düşünüz.
Buna göre, L noktasına geldiğinizde kaç puanınız
A) Görünür ışık B) Ses olur?
C) X ışınları D) Mor ötesi ışık
E) Gamma ışınları A) 0 B) 3 C) 7 D) 11 E) 15
6) K, L, M ortamlarında f, f, 2f frekansları ile çalışan dalga 9)
kaynaklarının oluşturdukları dalgaların yayılma hızlarının
büyüklükleri 2v, v, v oluyor.
Buna göre, K, L, M ortamlarında oluşturulan bu dal­
I II
gaların l , l , l dalga boyları arasındaki ilişki ne­
K L M
dir?

A) l = l = l B) l > l > l C) l > l > l

K L M K L M L K M III
D) l > l > l E) l > l > l
M K L K M L
I, II ve III dal­ga le­ğen­le­rin­de bu­lu­nan pa­ra­bo­lik en­gel­le­re
şe­kil­ler­de­ki gi­bi doğ­ru­sal ve da­ire­sel dal­ga­lar gön­de­ri­li­
yor.
Bu­na gö­re dal­ga­lar I, II, III dal­ga le­ğen­le­ri­nin han­gi­ler­
in­de da­ire­sel ola­rak yan­sır?

A) Yal­nız I B) I ve II C) I ve III
D) II ve III E) I, II ve III
7) K L

10) Depremin meydana geldiği noktaya en yakın olan

Aynı ortamda yayılan K, L, M dalgalarının herhangi bir
yeryüzü bölgesine ne denir?
andaki görünümleri şekildeki gibidir.
Buna göre, K, L, M dalgalarının periyotları arasındaki
A) Odak noktası
ilişki nedir?
B) Merkez üssü
C) Fay
A) T > T > T B) T = T = T C) T > T > T
K L M K L M L K M D) Fay hattı
D) T = T > T E) T > T = T
K L M M K L E) Sismograf

11) I. Depremin büyüklüğünü ölçen cihazlar sismograftır.

II. Depremin büyüklüğü, depremde açığa çıkan enerjinin
8) Bir dalga leğeninde periyodik su dalgaları oluşturuluyor.
büyüklüğüne bağlıdır.
Dalga leğeninin derinliği azaltılırsa,
III. Richter ölçeğinde 6 büyüklüğündeki bir deprem,
I. Dalga boyu azalır.
5 büyüklüğündekinin iki katı büyüklüğündedir.
II. Dalgaların frekansı artar.
Depremlerle ilgili olarak yukarıda verilenlerden han­
III. Dalgaların hızı azalır.
gileri doğrudur?
yar­gı­la­rın­dan han­gi­le­ri doğ­ru­dur?

A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve II
A) Yal­nız I B) Yalnız II C) Yalnız III
D) I ve III E) I, II ve III
D) I ve III E) I, II ve III
SNF10-13
 FİZİK

DALGALAR
SNF10-14

1) 3) Aşağıda bazı noktalarının titreşim yönleri verilen at­

K M
–x +x malardan hangisinin ilerleme yönü diğerlerinden
farklıdır?
L

Düzgün ve türdeş bir yayda oluşturulan periyodik dalga­ A) B)

lar şekildeki gibi +x yönünde ilerlemektedir.

Buna göre, dalgaların görünümü şekildeki gibi oldu­
C) D)
ğu anda K, L ve M noktalarının titreşim yönleri aşa­
ğıdakilerden hangisi gibidir?

K L M

A) ↓ ↓ ↑ E)
B) ↑ ↑ ↑
C) ↓ ↑ ↓
D) ↑ ↓ ↓
E) ↓ ↑ ↑

4) Esnek ve türdeş bir yayda oluşturulan periyodik dalgala­

rın periyodu 2 saniyedir.
Dalgaların ilerleme hızı 50 cm/s olduğuna göre, ardı­
şık beş dalga tepesi arasındaki uzaklık kaç metre­
dir?

A) P B) 2 C) 3 D) ~ E) 4

2)
K
L

5)
15 cm

T
Şekil 1 Şekil 2
K
Özdeş yaylarda oluşturulan perdiyodik K ve L dalgaları
Ç
şekil 1 ve şekil 2 deki gibidir.
K dalgasının dalga boyu l , L ninki ise l olduğuna K dalga kaynağı esnek ve türdeş yayda 2 dakikada 180
K L
lK dalga üretmektedir.
göre, oranı kaçtır? Dalga tepesi üzerindeki T ve dalga çukuru üzerinde­
l
L
ki Ç noktası arasındaki yatay uzaklık 15 cm olduğu­
(Bölmeler eşit aralıklıdır.)
na göre, dalgaların yayılma hızı kaç cm/s dir?

A) R B) Q C) P D) a E) g A) 10 B) 12 C) 15 D) 18 E) 30
6) Musluk 8) K
Derin I
Üstten görünüşü şekil­
deki gibi olan bir dalga
Sığ II
leğeninde K - L dalga
Orta III kaynağı periyodik dal­
L galar üretiyor.
Buna göre, kaynağın ilk oluşturduğu dalganın üstten
görünüşü aşağıdakilerden hangisi gibi olur?

A) K B) K
Bir dalga leğeninin üzerine yerleştirilen musluktan dalga I I

leğenine 2 saniyede 4 damla su damlamaktadır.

II II
Bu­na gö­re;
I. Oluşan dalgaların frekansı 2 s–1 dir. III III
L L
II. Musluk 1 saniyede 3 damla su damlatacak şekilde
ayarlanırsa dalgaların periyodu artar. C) K D) K
I I
III. Musluğun daha yüksekten su damlatması sağlanırsa
dalgaların genliği artar. II II

yar­gı­la­rın­dan han­gi­le­ri doğ­ru­dur?

III III
L L

A) Yalnız I B) I ve II C) I ve III
E) K
D) II ve III E) I, II ve III I

II

III
L

7)
9) v1
y1 K
x1
Ağır yay
Hafif yay

Biri hafif, diğeri ağır olan iki yay K noktasından birleştiril­

Dalga X
kaynağı dikten sonra hafif yayda genliği y , genişliği x , hızı v
1 1 1
olan baş yukarı bir atma oluşturuluyor. Bu atma K nokta­
Bir dalga leğeninde oluşturulan doğrusal su dalgalarının sına ulaşınca yansıyan atmanın genliği y , genişliği x ,
2 2
üstten görünüşü şekildeki gibi olup ard arda gelen iki hızı v , iletilen atmanın genliği y , genişliği x , hızı v
2 3 3 3
dalga tepesi arasındaki uzaklık X kadardır. oluyor.
Bu­na gö­re; Buna göre,
I. Dalga leğenindeki suyun derinliğini artırmak I. y >y
1 2
II. Dalga kaynağının periyodunu artırmak II. x > x
1 2
III. Dalga kaynağının frekansını artırmak III. v = v = v
1 2 3
işlemlerinden hangileri tek başına yapılırsa X artar? yargılarından hangileri doğrudur?

A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III

A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III
D) I ve II E) II ve III
D) I ve II E) I ve III
SNF10-14
 FİZİK

DALGALAR
SNF10-15

1) Hareket Yönü 4) L
K
K N

L M

Türdeş yayda oluşturulan bir atmanın görünümü şekil­

Şekil 1 Şekil 2
deki gibidir.
Buna göre, Türdeş ve özdeş ortamlarda oluşturulan periyodik K ve
I. K ve N zıt yönde titreşir. L dalgaları şekil 1 ve şekil 2 deki gibidir.
II. K ve M aynı yönde titreşir. Buna göre,
III. L ve M aynı yönde titreşir. I. K dalgasının genliği L ninkinden büyüktür.
yargılarından hangileri doğrudur? II. K dalgasının dalga boyu L ninkinden küçüktür.
III. K ve L dalgalarının frekansları birbirine eşittir.
A) Yalnız I B) I ve II C) II ve III yargılarından hangileri doğrudur?
D) I ve III E) I, II ve III (Bölmeler eşit aralıklıdır.)

A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III

D) I ve III E) II ve III
2) 25 cm

Esnek ortamda oluşturu­

lan periyodik dalganın
dalga boyu kaç mm dir?
(Bölmeler eşit aralıklıdır.)

A) 250 B) 200 C) 150 D) 100 E) 50

5)

K
3) ϑ3
ϑ1 ϑ2 15 cm

t = 0 anında K dalga kaynağında oluşturulmaya başla­

yan periyodik dalgaların t = 3 s anındaki görünümleri
şekildeki gibidir.
Türdeş bir yayda oluşturulan atmaların herhangi bir an­ Buna göre,
daki görünüşü şekildeki gibidir. I. Dalgaların frekansı 0,5 s–1 dir.
Buna göre, atmaların ilerleme hızlarının büyüklükleri II. Dalga boyu 10 cm dir.
arasındaki ilişki nedir? III. Dalgaların yayılma hızı 10 cm/s dir.
yargılarından hangileri doğrudur?
A) J = J = J B) J = J > J
1 2 3 1 3 2
C) J > J = J D) J > J > J A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve II
2 1 3 1 2 3
E) J > J > J D) I ve III E) II ve III
2 1 3
6) 8) K
K I
K - L dalga kaynağının

II
oluşturduğu doğrusal bir
Su
dalganın herhangi bir anda
III üstten görünüşü şekildeki
L
gibidir.

Düşey kesiti şekilde verilen K doğrusal dalga kaynağı Bu­na gö­re, I, II, III bölgelerinin h , h , h derinlikleri
I II III
periyodik dalgalar üretiyor. arasındaki ilişki nedir?
Buna göre, dalga leğeninin üstten görünüşü aşağıda­
kilerden hangisi gibi olur? A) h = h = h B) h > h > h
I II III I II III
A) B) C) h > h > h D) h > h > h
III II I II I III
E) h > h > h
I III II

C) D)

9)

E)

Kaynak

Derinliği her yerinde aynı olan dalga leğeninde oluşan

dalgaların üstten görünümü şekilde verilmiştir.
Buna göre;
I. Dalga boyu giderek azalmaktadır.
II. Frekans giderek artmaktadır.
III. Kaynağın periyodu artmaktadır.
yargılarından hangileri doğrudur?

A) Yal­nız I B) Yalnız II C) Yalnız III

7) D) I ve III E) II ve III
h
2h Su

Düşey kesiti şekildeki gibi olan dalga leğeninde

K dalga kaynağının derin bölgede oluşturduğu dalga­
lar sığ bölgeye geçerken;
10) I. Su dalgası
I. Frekansı artar.
II. Yay dalgaları
II. Dalga boyu azalır.
III. Ses dalgaları
III. Hızı artar.
Yukarıda verilenlerden hangileri hem enine dalga hem
yargılarından hangileri doğrudur?
de boyuna dalga özelliğine sahiptir?

A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III

A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve II
D) I ve II E) II ve III
D) I ve III E) II ve III

SNF10-15
 FİZİK

DALGALAR
SNF10-16

1) 3) sabit
I yayı +x uç
K

II yayı +x
L

III yayı +x Ho­mo­jen bir tel­de oluş­tu­ru­lan şe­kil­de­ki at­ma­la­rın

M sa­bit uç­tan yan­sı­dık­tan son­ra­ki şek­li aşa­ğı­da­ki­ler­
den han­gi­si gi­bi olur?
I, II, III yay­la­rın­da oluş­tu­ru­lan K, L, M at­ma­la­rı­nın üzer­
le­rin­de­ki bir nok­ta­nın tit­re­şim yön­le­ri şe­kil­de­ki gi­bi­dir.
Bu­na gö­re K, L, M at­ma­la­rın­dan han­gi­le­ri +x yö­nün­ A) B)
de iler­le­mek­te­dir?

A) K ve L B) K, L ve M C) Yal­nız K
D) Yal­nız L E) Yal­nız M C) D)

E)

2) Y
X

Z
4) →
K F
Ger­gin, tür­deş bir yay­da oluş­tu­ru­lan şe­kil­de­ki X, Y, Z
at­ma­la­rı­nın ya­yıl­ma hız­la­rı ϑ , ϑ , ϑ ; gen­lik­le­ri­nin →
X Y Z
Bir ucu­na F kuv­ve­ti uy­gu­la­nan tür­deş ya­yın di­ğer ucun­
bü­yük­lük­le­ri y , y , y , ge­niş­lik­le­ri X , X , X ol­du­
X Y Z X Y Z da­ki K kay­na­ğı şe­kil­de­ki gi­bi pe­ri­yo­dik dal­ga­lar oluş­tu­ru­
ğu­na gö­re,
yor.
I. ϑ >ϑ =ϑ
Z X Y Dal­ga­la­rın iler­le­me hı­zı­nın bü­yük­lü­ğü;
II. y > y = y →
Y X Z I. F kuv­ve­ti­nin bü­yük­lü­ğü
III. X > X = X II. K kay­na­ğı­nın fre­kan­sı
Z X Y
yar­gı­la­rın­dan han­gi­le­ri doğ­ru­dur? III. Ya­yın bi­rim uzun­lu­ğu­nun küt­le­si
(Böl­me­ler eşit ara­lık­lı­dır.) ni­ce­lik­le­rin­den han­gi­le­ri­ne bağ­lı­dır?

A) Yal­nız II B) I ve II C) I ve III A) Yal­nız I B) I ve II C) I ve III

D) II ve III E) I, II ve III D) II ve III E) I, II ve III
5) İn­ce ve ka­lın yay­lar O nok­
O
ta­sın­dan ek­len­miş­tir.
ince yay kalın yay
Bu­na gö­re in­ce yay­da
şe­kil­de­ki gi­bi oluş­tu­ru­
lan at­ma­nın ile­ti­le­ni ve
yan­sı­ya­nı aşa­ğı­da­ki­ler­
den han­gi­si­dir?
8)
Bir dal­ga le­ğe­nin­de oluş­tu­
ru­lan doğ­ru­sal dal­ga­la­rın
K böl­ge­sin­den L böl­ge­si­ne
ge­çer­ken iz­le­di­ği yol şe­kil­
K L
de­ki gi­bi­dir.

A) B) Bu­na gö­re;
O O
I. Dal­ga­la­rın K ve L böl­ge­le­rin­de­ki fre­kan­sı ay­nı­dır.
II. K böl­ge­si sığ, L böl­ge­si de­rin­dir.
III. Dal­ga­la­rın K böl­ge­sin­de­ki hı­zı­nın de­ğe­ri, L böl­ge­sin­
C) D)
O O de­kin­den bü­yük­tür.
yar­gı­la­rın­dan han­gi­le­ri doğ­ru­dur?

E)
O A) Yal­nız I B) Yal­nız II C) Yal­nız III
D) I ve II E) I ve III

6) 1br

X Y
9)
X X

serbest sabit
uç uç F
Y

Ser­best ve sa­bit uç­lar ara­sı­na ge­ril­miş tel üze­rin­de oluş­

tu­ru­lan eşit gen­lik ve ge­niş­lik­li X ve Y at­ma­la­rı şe­kil­de­ki X ve Y böl­ge­le­rin­den olu­şan dal­ga le­ğe­nin­de, F nok­ta­sın­
yön­ler­de iler­le­mek­te­dir. da bu­lu­nan nok­ta­sal kay­nak­tan ya­yı­lan dal­ga­la­rın, her­
At­ma­lar sa­ni­ye­de 2 bi­rim yol al­dı­ğı­na gö­re kaç sa­ni­ye han­gi bir an­da, X böl­ge­sin­de­ki gö­rü­nü­mü şe­kil­de­ki
son­ra bir­bi­ri­ni sön­dü­rür­ler? (Böl­me­ler eşit ara­lık­lı­dır.) gi­bi­dir.
F nok­ta­sı Y böl­ge­si­nin oda­ğı ol­du­ğu­na gö­re;
A) 2 B) 3 C) 4 D) 5 E) 6
I. X böl­ge­si, Y böl­ge­sin­den de­rin­dir.
II. X böl­ge­si, Y böl­ge­sin­den sığ­dır.
7) De­rin­li­ği sa­bit dal­ga III. Y böl­ge­si in­ce ke­nar­lı mer­cek gi­bi dav­ra­nır.
olan le­ge­nin­de kü­re­sel yo­rum­la­rın­dan han­gi­le­ri doğ­ru­dur?
en­ge­le gön­de­ri­len doğ­
Doğrusal ru­sal dal­ga­la­rın en­gel­
Küresel A) I ve II B) II ve III C) Yal­nız I
dalga
engel den yan­sı­mış şek­li
D) Yal­nız II E) Yal­nız III
aşa­ğı­da­ki­ler­den han­gi­
si­dir?

A) B) 10) Bir dal­ga le­ğe­nin­de oluş­tu­ru­lan

sığ
doğ­ru­sal dal­ga­lar de­rin or­tam­
37°
53° dan sığ or­ta­ma ge­çer­ken şe­kil­
de­ki gi­bi kı­rıl­mak­ta­dır.
C) D) derin

Dal­ga­la­rın de­rin or­tam­da­ki hı­zı 40cm/s, fre­kan­sı 2s–1

ol­du­ğu­na gö­re, sığ or­tam­da­ki dal­ga bo­yu kaç cm’dir?
E)
(sin37° = cos53° = 0,6; sin53° = cos37° = 0,8)

A) 9 B) 12 C) 15 D) 18 E) 24
SNF10-16
 FİZİK

DALGALAR
SNF10-17

1) 3)

Bir fi­lin, bir dü­dü­ğün,

Şekil 1
bir flü­tün ve bir yu­
15 Hz 4000 Hz nus ba­l›­ğ›­n›n ç›­kar­
L
d›k­la­r › ses­le­r in
Şekil 2 fre­kans­la­r› s›­ra­s›y­la
15 Hz, 4000 Hz,
K ve L ses kay­nak­la­r›­n›n ay­n› sü­re­de olufl­tur­duk­la­r› ses 1000 Hz, 50 000 Hz
dal­ga­la­r›­n›n os­si­los­kop ek­ran­la­r›n­da­ki dal­ga gra­fik­le­ri 1000 Hz 50.000 Hz tir.
fle­kil 1 ve fle­kil 2 de­ki gi­bi­dir.
Bu­na gö­re;
Bu­na gö­re;
I. Nor­mal in­san ku­la­ğ› fi­lin ve yu­nus ba­l›­ğ›­n›n se­si­ni
I. K kay­na­ğ›­n›n üret­ti­ği se­sin fre­kan­s›, L nin üret­ti­ği
du­ya­maz.
se­sin­kin­den kü­çük­tür.
II. Fi­lin ç›­kar­d›­ğ› ses ,ult­ra­so­nik­tir.
II. K kay­na­ğ›­n›n üret­ti­ği se­sin flid­de­ti L nin üret­ti­ği se­
III. Dü­dü­ğün se­si, flü­tün se­sin­den tiz­dir.
sin­kin­den bü­yük­tür.
yo­rum­la­r›n­dan han­gi­le­ri doğ­ru­dur?
III. K ve L kay­nak­la­r›­n›n üret­tik­le­ri ses dal­ga­la­r›­n›n dal­
ga boy­la­r› eflit­tir.
A) Yal­n›z I B) I ve II C) I ve III
yo­rum­la­r›n­dan han­gi­le­ri doğ­ru­dur?
D) II ve III E) I, II ve III
(Böl­me­ler eflit ara­l›k­l›­d›r.)

A) Yal­n›z I B) Yal­n›z II C) Yal­n›z III

D) I ve II E) I, II ve III

2)
d d

K Demir Su X

L Su Hava Y

4) Ses ile ilgili olarak

M Demir Hava Z
I. Ses boşlukta yayılmaz.
II. Sesin katılardaki yayılma hızı sınavındakinden bü­
fie­kil­de­ki sis­tem­ler­de K, L, M ses kay­nak­la­r›­n›n üret­tik­
yüktür.
le­ri ses­le­rin X, Y, Z din­le­yi­ci­le­ri­ne ulafl­ma sü­re­le­ri
III. Sünger, pamuk gibi boşluklu yapıya sahip maddeler
t , t , t dir.
X Y Z sesi çok iyi iletirler.
Bu­na gö­re t , t , t ara­s›n­da na­s›l bir ilifl­ki var­d›r?
X Y Z yargılarından hangileri doğrudur?

A) t > t > t B) t > t > t C) t = t = t

Y Z X Y X Z X Y Z A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve II
D) t > t > t E) t > t > t D) I ve III E) II ve III
X Z Y Z X Y
5. – 1000 Hz 8) I. Me­in neh­ri üze­rin­de­ki bir köp­rü­nün, as­ker­le­rin uy­gun
– 12 Hz ad›m­lar­la ge­çi­fli s›­ra­s›n­da y›­k›l­ma­s›
– 5000 Hz II. Rad­yo ve te­le­viz­yon ya­y›n­la­r›­n›n al›n­ma­s›
– 22000 Hz III. Pen­ce­re cam­la­r›­n›n yol­dan ba­z› araç­la­r›n ge­çi­fli s›­ra­
– 200000 Hz s›n­da da­ha çok sar­s›l­ma­s›
İnsan kulağı yukarıda frekansları verilen seslerden Yu­ka­r›­da ve­ri­len­ler­den han­gi­le­ri re­zo­nans ola­y› ile
kaç tanesini işitebilir? aç›k­la­na­bi­lir?

A) 1 B) 2 C) 3 D) 4 E) 5 A) Yal­n›z I B) I ve II C) I ve III
D) II ve III E) I, II ve III

6) Aşağıda verilenlerden hangisi ses şiddetinin birimi­

dir?

A) Hertz B) (saniye)–1 C) saniye

D) Desibel E) metre / saniye
9) Bir sıvı içindeki ses kaynağından, sıvı içindeki engele
gönderilen ses dalgaları 0,4 s sonra geri dönüyor.
Ses kaynağı ile engel arasındaki uzaklık 320 m oldu­
ğuna göre sesin sıvıdaki yayılma hızı kaç m/s dir?

A) 800 B) 1000 C) 1200 D) 1600 E) 1800

7)
Soğuk

Sıcak

fiar­k› söy­le­yen bir çocuğun olufl­tur­du­ğu ses dal­ga­la­r› fle­

kil­de­ki gi­bi ya­y›­l›­yor.
Bu­na gö­re;
I. Ses dal­ga­la­r›­n›n bü­kü­le­rek ya­y›l­ma­s›­na k›­r›l­ma de­nir. 10) I. Okyanus tabanında meydana gelen depremler sonu­
II. Ses dal­ga­la­r›­n›n s›­cak ha­va­da­ki h›­z›, so­ğuk ha­va­da­ki cunda tsunami oluşur.
h›­z›n­dan bü­yük­tür. II. Depremin odak noktasına fay denir.
III. Ses dal­ga­la­r› s›­cak ha­va­dan so­ğuk ha­va ge­çer­ken III. Deprem dalgalarına sismik dalgalar da denir.
fre­kan­s› ar­tar. Depremlerle ilgili olarak yukarıda verilenlerden han­
yo­rum­la­r›n­dan han­gi­le­ri doğ­ru­dur? giler doğrudur?

A) Yal­n›z I B) Yal­n›z III C) I ve II A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III

D) I ve III E) I, II ve III D) I ve II E) I ve III

SNF10-17
 FİZİK

OPTİK
SNF10-18

1) y y 3) Ι1

Ι K Ι L Ι Top
Top
Ι2
Perde Perde K L
I II Şekil 1 Şekil 2
y
Ι1

Ι M
Ι2 Top
Perde M
III Şekil 3

Ι nok­ta­sal kay­nak­la­rı, kü­re­sel K cis­mi, ka­re bi­çi­min­de­ki Ι kü­re­sel ışık kay­na­ğı, Ι ve Ι nok­ta­sal ışık kay­nak­la­rı,
1 2
L hev­ha­sı, ya­rım kü­re bi­çi­min­de­ki M cis­mi ve per­de­ler say­dam ol­ma­yan top­lar ve K, L, M pe­rde­le­ri ka­ran­lık or­
şe­kil­ler­de­ki gi­bi yer­leş­ti­ril­miş­tir. Ci­sim­ler dü­şey y ek­sen­ tam­la­ra şe­kil 1, şe­kil 2 ve şe­kil 3 te­ki gi­bi yer­leş­ti­ril­miş­tir.
le­ri et­ra­fın­da dön­dü­rü­lü­yor. Bu­na gö­re K, L, M per­de­le­rin­den han­gi­le­rin­de hem
Bu­na gö­re han­gi ci­sim­le­rin per­de üze­rin­de olu­şan tam göl­ge, hem de ya­rı göl­ge olu­şur?
gölgelerinin şek­li de­ğiş­mez?
(Ci­sim­ler, say­dam ol­ma­yıp y ek­sen­le­ri kü­re ile ka­re lev­ A) Yal­nız K B) K ve L C) K ve M
ha­nın ge­omet­rik mer­kez­le­rin­den geç­mek­te­dir.) D) L ve M E) K, L ve M

A) Yal­nız I B) I ve II C) I ve III
D) II ve III E) I, II ve III

2) Perde 4) Güneş
Dünya
Ay
K
Ι1• •

Ι2• •

Gü­neş, Ay ve Dün­ya şe­kil­de­ki ko­num­da bu­lun­du­ğu

za­man K nok­ta­sın­dan ba­kan göz­lem­ci Gü­neş’i aşa­
Nok­ta­sal ve öz­deş I ve I ışık kay­nak­la­rı­nın önü­ne şe­ ğı­da­ki­ler­den han­gi­si gi­bi gö­rür?
1 2
kil­de­ki gi­bi say­dam ol­ma­yan bir ci­sim ko­nu­yor.
Per­de­de olu­şan göl­ge ve ya­rı göl­ge­nin du­ru­mu aşa­ A) B) C)
ğı­da­ki­ler­den han­gi­si gi­bi olur?

( : Gölge , : Yarı gölge)

A) B) C) D) E) D) E)
5) 7)
2r
Ι1 Ι2
r
Ha­va­sı bo­şal­tıl­mış Cro­okes tü­pü­nün
per­va­na­le­ri­ne ışık dü­şü­rül­dü­ğün­de per­
d d d
Beyaz va­ne­ler dö­ner.
perde

Nok­ta­sal Ι , Ι ışık kay­nak­la­rı ile r ve 2r ya­rı­çap­lı say­dam Bu­na gö­re;

1 2
ol­ma­yan ya­rım kü­re­ler ve be­yaz per­de ka­ran­lık bir or­ta­ I. Per­va­ne­le­rin dön­me­si­nin ne­de­ni, ışı­ğın yap­tı­ğı ba­

mda şe­kil­de­ki gi­bi yer­leş­ti­ril­miş­tir. sınç­tır.

Bu­na gö­re per­de üze­rin­de olu­şan gö­rün­tü aşa­ğı­da­ki­ II. Işık enerjisi, hareket enerjisine dönüşür.

ler­den han­gi­si­ne ben­zer? III. Işığın şiddeti artırılırsa pervanenin dönme hızı artar.
yo­rum­la­rın­dan han­gi­le­ri doğ­ru­dur?
( : Gölge, : Yarı gölge)
A) Yal­nız I B) I ve II C) I ve III
D) II ve III E) I, II ve III
A) B) C)

8)

D) E)
M
L

K Yatay

Şe­kil­de­dü­şey ke­si­ti ve­ri­len ya­tay, dü­şey ve eğik düz­lem­

ler, dü­şey ve pa­ra­lel ışık de­me­ti ile ay­dın­la­tı­lı­yor. Bu du­
rum­da K, L, M nok­ta­la­rı et­ra­fın­da olu­şan ay­dın­lan­ma
şid­det­le­ri sı­ra­sıy­la E , E , E olu­yor.
K L M

6) Bu­na gö­re E , E , E ara­sın­da na­sıl bir iliş­ki var­dır?

K L M

A) E > E , E = 0 B) E > E , E = 0
K M L M K L
C) E = E , E = 0 D) E = E = E
K M L K L M
E) E > E = E
K L M

9)
Bir yü­zün­de kü­çük bir de­lik bu­lu­nan ku­tu (Pin­ho­le ka­me­
ra­sı) ile yan­mak­ta olan bir mum şe­kil­de­ki gi­bi yer­leş­ti­ril­ Ι Ι 2Ι
miş olup ku­tu­nun de­li­ğin kar­şı­sın­da­ki yü­zün­de mum r 2r 2r

ale­vi­nin gö­rün­tü­sü oluş­mak­ta­dır. X Y Z

Bu­na gö­re;
Ι, Ι ve 2Ι şid­de­tin­de­ki nok­ta­sal kay­nak­lar, r, 2r ve 2r ya­rı­
I. Gö­rün­tü ters­tir.
çap­lı kü­re­le­rin mer­kez­le­ri­ne şe­kil­de­ki gi­bi yer­leş­ti­ril­miş­tir.
II. De­lik kü­çül­tü­lür­se gö­rün­tü­nün net­li­ği ar­tar.
Bu­na gö­re X, Y ve Z kü­re­le­ri­nin yü­zey­le­rin­de­ki top­
III. Gö­rün­tü­nün ay­dın­lı­ğı de­li­ğin bü­yük­lü­ğü­ne bağ­lı de­ğil­
lam ışık akı­la­rı Φ , Φ , Φ ara­sın­da­ki iliş­ki na­sıl­dır?
dir. X Y Z

yo­rum­la­rın­dan han­gi­le­ri doğ­ru­dur?

A) Φ > Φ > Φ B) Φ > Φ > Φ
X Z Y Z X Y

A) Yal­nız I B) I ve II C) I ve III C) Φ = Φ > Φ D) Φ > Φ = Φ

X Z Y Z X Y
D) II ve III E) I, II ve III E) Φ = Φ = Φ
X Y Z

SNF10-18
 FİZİK

OPTİK
SNF10-19

1) X 4) M Ι
30°
K
1 2
40°
3 4
5 L K

Y α

K aynasıyla 40° lik açı yapacak şekilde gelen I ışını L ve

X ve Y düzlem aynalarının önünde bulunan bir cismin X M aynalarından yansıyarak kendi üzerinden geri dönü­
aynasındaki ilk görüntüsü K noktasında oluşmuştur. yor.
Buna göre cismin Y aynasında oluşan ilk görüntüsü Buna göre K ve L aynaları arasındaki a açısı kaç
hangi noktadadır? derecedir?

A) 1 B) 2 C) 3 D) 4 E) 5 A) 20 B) 40 C) 60 D) 80 E) 90

2) Şe­kildeki düzlem ayna­

nın önüne konulan K
K I II noktasal ışık kaynağın­
III dan çıkan ışınlar ayna­
dan yansımaktadır.
Buna göre I, II ve III ile
Düzgün ayna gösterilen ışınlarda
hangileri K kaynağın­
dan çıkmış olabilir?
5) VA
Merve
A) Yal­nız I B) I ve II C) II ve III
D) I ve II E) I, II ve III 10 m/s

Ayna
3) Ι –x +x

Merve 10 m/s hızla +x yönünde şekildeki gibi ilerlemek­

tedir.
Buna göre Merve’nin görnütüsünü duruyor gibi gö­
110° rebilmesi için ayna hangi yönde kaç m/s hızla gitme­
Zemin 40°
lidir?
Zeminle 40° ’lik açı yapan bir düzlem aynaya şekildeki
gibi bir I ışını gönderilmiştir. A) +x yönünde 5 m/s
Buna göre, I ışınının düzlem aynadan yansıma açısı B) –x yönünde 15 m/s
kaç derecedir? C) +x yönünde 10 m/s
D) –x yönünde 5 m/s
A) 30 B) 40 C) 60 D) 75 E) 110 E) Ayna olduğu yerde durmalı
6) Çukur aynanın odak uzaklığı; 9) II
I. Aynanın yapıldığı maddeye I
II. Gelen ışığın rengine Asal Asal
III. Aynanın eğrilik yarıçapına F 2F eksen F eksen
IV. Aynanın içinde bulunduğu saydam ortamın cinsine
ifadelerinden hangilerine bağlı değildir?
I III II
A) I ve II B) I ve III C) II ve III
D) III ve IV E) I, II ve IV
Asal
F eksen

Odak noktaları F olan çukur ve tümsek aynalara ge­

7) K len I, II, III ışınlarından hangilerinin izlediği yol doğru
Asal olarak çizilmiştir?
eksen
F
A) Yalnız I B) I ve II C) I ve III
D) II ve III E) I, II ve III

K cismi odak noktası F olan çukur aynanın önüne şekil­

deki gibi yerleştirilmiştir.
Buna göre, K cisminin görüntüsü için;
I. Sanaldır.
II. Cisimden büyüktür.
III. Tersdir.
ifadelerinden hangileri doğrudur?
10)
A) Yal­nız I B) Yalnız II C) Yalnız III
D) I ve II E) I, II ve III

f1 f2

8)

Asal
eksen
K L M N P
Ι

f3
f1 f2

Asal eksenleri çakışık odak uzaklıkları f ve f olan tüm­ Odak uzaklıkları f , f ve f olan tümsek aynalara gelen
1 2 1 2 3
sek ve çukur aynalarda I ışınının izlediği yol şekildeki gi­ ışınlar aynalarda şekildeki gibi yansımaktadır.
bidir. Buna göre f , f ve f arasındaki ilişki nedir?
1 2 3
f (Noktalar arası uzaklıklar eşittir.)
1
Buna göre oranı kaçtır?
f
2
A) f = f > f B) f > f > f
(|KL| = |LM| = |MN| = |NP|) 2 3 1 1 2 3
C) f = f = f D) f > f > f
1 2 3 3 2 1
8 5 2 1 1
A) B) C) D) E) E) f > f > f
3 3 3 4 8 2 1 3

SNF10-19
 FİZİK

OPTİK
SNF10-20

1)
I
II
4) Bir X or­ta­mı­nın Y or­ta­mı­na gö­re kır­ma in­di­si f , Y or­
Hava III ta­mı­nın Z or­ta­mı­na gö­re kır­ma in­di­si m tür.
Bu­na gö­re Z or­ta­mın­dan X or­ta­mı­na ge­len ışın­lar
IV
Cam için kır­ma in­di­si kaç­tır?
V
Hava

Ι
•
O A) 1 B) í C) 2 D) 3 E) 4

Bir Ι ışını, camdan yapılmış O merkezli yarım halkaya

şekildeki gibi gönderiliyor.
Buna göre, Ι ışını ve­ri­len yol­lar­dan han­gi­si­ni iz­le­ye­
rek ha­va­ya çı­kar?

A) I B) II C) III D) IV E) V 5)
IV V
III
II
40° 40°
2) I .
II K I K
III
IV Şekil 1 Şekil 2
O1
O2
Ι X V K ışı­nı­nın, ışık priz­ma­sın­da iz­le­di­ği yol şe­kil 1 de­ki gi­bi­dir.
Y
K ışı­nı, bu ışık priz­ma­sı­na şe­kil 2 de­ki gi­bi gön­de­ril­
hava
sey­di han­gi yo­lu iz­ler­di?
Ha­va or­ta­mın­da bu­lu­nan O ve O mer­kez­li kü­re­sel yü­
1 2
zey­ler­le sı­nır­lan­dı­rı­lan X ve Y say­dam or­tam­la­rı­nın kır­
A) I B) II C) III D) IV E) V
ma in­dis­le­ri sı­ra­sıy­la n ve 2n dir.
Bu­na gö­re Ι ışık ışı­nı şe­kil­de ve­ri­len yol­la­rın han­gi­
si­ni iz­le­ye­bi­lir?

6)
A) I B) II C) III D) IV E) V
Z
.

Y
3) Şekilde Ι ışınının izledi­
Ι .
nX ği yol verilmiştir.
nZ X
. Buna göre saydam X, Ι
nY Y, Z ortamlarının kır­
ma indisleri n , n , n Ι ışık ışı­nı, kır­ma in­dis­le­ri n , n , n olan say­dam X, Y,
X Y Z
X Y Z
arasındaki ilişki nasıl­ Z or­tam­la­rın­dan olu­şan dü­ze­nek­te şe­kil­de­ki yo­lu iz­li­yor.

dır? Bu­na gö­re n , n , n ara­sın­da na­sıl bir iliş­ki var­dır?

X Y Z

A) n = n > n B) n > n > n A) n > n > n B) n > n > n

Y Z X Y Z X Y X Z X Y Z
C) n > n = n D) n > n > n C) n > n > n D) n > n > n
X Y Z X Y Z Y Z X Z X Y
E) n = n = n E) n > n > n
X Y Z X Z Y
7) M 10) .
L Ι 4
K 5
. 3
30° 42° 48° Cam .
Hava
45°
hava 2
Aynı renk K, L, M ışık­la­rı cam­dan ha­va­ya şe­kil­de­ki gi­bi
1
gön­de­ri­li­yor.
Cam­dan ha­va­ya ge­çen ışık için sı­nır açı­sı 42° ol­du­ğu­ Şekilde kesiti verilen prizmadan havaya geçen ışık için
na gö­re han­gi ışık­lar tam yan­sı­ma­ya uğ­rar? sınır açısı 42° dir.
Buna göre Ι ışını şekilde verilen yollardan hangisini
A)Yalnız K B) K ve L C) K ve M izler?
D) L ve M E) K, L ve M
A) 1 B) 2 C) 3 D) 4 E) 5

8) S
α
Hava

β
K ortamı d

Hava
x
Pa­ra­lel yüz­lü say­dam K or­ta­mı­na şe­kil­de­ki gi­bi ge­len S
ışı­nı­nın kay­ma mik­ta­rı x dir.
x kay­ma mik­ta­rı­nı azalt­mak için;
I. K or­ta­mı­nın d ka­lın­lı­ğı­nı azalt­mak
II. S ışı­nı­nın gel­me açı­sı α yı kü­çült­mek
III. K or­ta­mı­nın kır­ma in­di­si­ni ar­tır­mak
iş­lem­le­rin­den han­gi­le­ri tek ba­şı­na ya­pıl­ma­lı­dır?

A) Yalnız I B) I ve II C) I ve III
D) II ve III E) I, II ve III

11)
Ι hava
9) Ι Ι ışınının n , n ve n in­
i X Y Z
X dis­li mad­de­ler­den ya­pıl­ n1
mış X, Y, Z saydam n3
r
or­tam­la­rın­da iz­le­di­ği yol n2 sıvı
sıvı 45° 45°
Y şe­kil­de­ki gi­bi­dir.

Z Bu­
na gö­
re ışı­
nın bu
θ or­tam­lar­da­ki ya­yıl­ma Kı­rı­cı­lık in­dis­le­ri n ve n olan ışık priz­ma­la­rı ya­pış­tı­rı­la­
1 2
hız­la­rı ϑ , ϑ , ϑ ara­ rak kı­rı­cı­lık in­di­si n olan ­sı­vı­ya ko­nul­muş­tur.
3
X Y Z
sın­da na­sıl bir iliş­ki Ι ışık ışı­nı­nın sis­tem­de­ki yo­lu şe­kil­de­ki gi­bi ol­du­ğu­na
var­dır? (i > r > θ ) gö­re n , n , n ara­sın­da na­sıl bir iliş­ki var­dır?
1 2 3

A) ϑ > ϑ > ϑ B) ϑ > ϑ > ϑ A) n > n > n B) n > n > n

Z Y X Y Z X 1 2 3 1 3 2
C) ϑ > ϑ > ϑ D) ϑ > ϑ > ϑ C) n > n > n D) n = n = n
X Z Y Y X Z 2 3 1 1 2 3
E) ϑ > ϑ > ϑ E) n > n = n
X Y Z 1 2 3

SNF10-20
 FİZİK

OPTİK
SNF10-21

1) N 3)
K K
K 5
x1 K
a
L Ι 4
I ışınının K, L ve M ortam­ 37° 37°
a a
3 2 1
larında izlediği yol şekilde­
M ki gibidir. Şekil 1 Şekil 2

Buna göre K, L ve M ortamlarının kırılma indisleri n , Prizmaya gönderilen K ışının izlediği yol şekil 1'deki gi­
K
n ve n arasındaki ilişki nasıldır? bidir.
L M
Buna göre; aynı prizmaya şekil 2 deki gibi gönderi­
A) n > n > n B) n = n = n len K ışını numaralı yollardan hangisini izler?
L K M K L M
C) n > n < n D) n = n > n
M K L L M K
A) 1 B) 2 C) 3 D) 4 E) 5
E) n > n > n
L M K

Normal
2)
Ι

θ
K Ayrılma
yüzeyi
L

4)

K saydam ortamından L saydam ortamına getirilen I nx ny nz

ışını, tam yansımaya uğrayarak şekildeki yolu izliyor.
pı p pı
Buna göre, ny nz nx
p pı p
I. I ışını için K ve L ortamları arasındaki sınır açısı, θ
dan küçüktür. n , n ve n kırıcılık indisli ortamlarından bakan göz p
x y z
II. K ortamının kırılma indisi, L ninkinden küçüktür. cismini pı olarak görüyor.
III. I ışınının K ortamındaki hızı, L ortamındaki hızından Buna göre ortamların kırıcılık indisleri arasındaki
daha büyüktür. ilişki nedir?
yargılarından hangileri doğrudur?
A) n > n > n B) n > n > n
y x z x y z
C) n > n > n D) n > n > n
A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III z y x x z y

D) II ve III E) I, II ve III E) n > n > n

y z x
5) Kırıcılık indisi n olan 8) Odak uzaklığı 25 cm olan ince kenarlı bir merceğin asal
Ι θ 1
n1 ekseni üzerine bir cisim yerleştiriliyor.
ortama, kırıcılık indisi
n2
Cismin aynaya uzaklığı görüntünün aynaya uzaklığı­
n olan paralel yüzlü
2
d nın 2 katı olduğuna göre cismin aynaya uzaklığı kaç
saydam ortam şekil­
cm'dir?
deki gibi yerleştirilmiş­
∆x n
1
tir. A) 25 B) 30 C) 45 D) 75 E) 110
Sisteme gönderilen I ışını sistemde ∆x kadar paralel kay­
maya uğruyor.
Buna göre
I. n 9) İnce kenarlı bir merceğin yakınsaması 4 diyoptri ol­
2
II. d duğuna göre merceğin odak uzaklığı kaç metredir?

III. θ
niceliklerinden hangilerinin tek başına artması ∆x'i A) –0,25 B) –0,2 C) 1 D) 0,2 E) 0,25

artırır?

A) I ve II B) II ve III C) Yalnız II
10) K, L ve M göz kusurlarını düzeltmek için,
D) I ve III E) I, II ve III
K = İnce kenarlı mercek
L = Kalın kenarlı mercek
M = Silindirik yüzeyli mercek
6)
kullanılır.
Asal
eksen F F F F 2F 2F
Buna göre; aşağıdakilerden hangisi doğrudur?

I II III IV K L M
Yukarıda verilen kalın ve ince kenarlı merceklerin odak A) Miyop Hipermetrop Astigmatizm
noktaları F'dir. B) Miyop Hipermetrop Renk körlüğü
Buna göre; hangi merceklerde ışığın izlediği yol doğ­ C) Hipermetrop Miyop Astigmatizm
ru çizilmiştir? D) Renk körlüğü Hipermetrop Miyop
E) Hipermetrop Astigmatizm Miyop
A) Yalnız I B) Yalnız III C) I ve II
D) I, III ve IV E) I, II, III ve IV

11)
1
2
3
7) Kırmızı Yeşil Engel
A B O C D
Perde
Noktalar arası uzaklıkların eşit olduğu asal ekseni üzerin­
de O noktasında bulunan bir mercekte A'daki cismin B'de Kırmızı ve yeşil ışık kaynakları kullanılarak perde üzerin­
görüntüsü oluşuyor. de 1, 2 ve 3 bölgeleri aydınlatılıyor.
Buna göre; merceğin cinsi ve odaklarının yeri için ne Buna göre 1, 2 ve 3 bölgeleri hangi renklerde görü­
söylenir? lür?
1 2 3
A) Kalın kenarlı mercek; A ve D A) Kırmızı Yeşil Siyah
B) İnce kenarlı mercek; A ve C B) Yeşil Siyah Kırmızı
C) Kalın kenarlı mercek; A ve C C) Sarı Kırmızı Siyah
D) İnce kenarlı mercek; A ve D D) Siyah Yeşil Kırmızı
E) Kalın kenarlı mercek; B ve C E) Sarı Yeşil Kırmızı
SNF10-21
 FİZİK

OPTİK
SNF10-22

1) – Işığın saydam bir ortamdan başka bir saydam orta­ 4)

Ι
ma geçerken doğrultu değiştirmesine kırılma denir.
α
– Kırılma olayında gelen ışın, normal ve kırılan ışın nX
aynı düzlemdedir. nY
– Işık çok yoğun bir ortamdan az yoğun ortama geçer­
β
ken normalden uzaklaşır.
– Ortamları birbirinden ayıran yüzeye dik gelen ışınlar
kırılmaya uğramaz. Ι ışınının n ve n indisli X ve Y ortamlarında izlediği yol
X Y
– Işığın çok yoğun ortamdaki hızı az yoğun ortamda­ şekildeki gibidir.
kinden büyüktür. Buna göre;
Işığın kırılması ile ilgili olarak yukarıda verilen bilgi­ I. n >n
Y X
lerden kaç tanesi doğrudur? II. ϑ > ϑ
X Y
III. n > n
X Y
A) 1 B) 2 C) 3 D) 4 E) 5 yargılarından hangileri doğrudur?
(α > β)

2) I. Mutlak kırılma indisi, ışığın boşluktakı hızı c nin, or­ A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III
tamdakı hızı J ye oranıdır.
D) I ve II E) II ve III
II. Saydam ortamın kırma indisi artarsa ışığın hızı aza­
lır.
III. Işık az yoğun ortamdan, çok yoğun ortama geldiğin­
de tam yansıma yapabilir.
Kırılma olayı ile ilgili olarak yukarıda verilen bilgiler­
den hangileri doğrudur?

A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve II
D) I ve III E) I, II ve III

3) 2
5)
1 K 1
α α
X X 2
x 3
. Y Y
α 3
y 4 4
K
5
Şekil 1 Şekil 2
Ι 5

Y saydam ortamından X saydam ortamına α açısıyla

x ve y saydam ortamlarının kırıcılık indisleri farklıdır. gelen K ışını, şekil 1 deki yolu izliyor.
Buna göre şekilde verilenlerden hangisi Ι ışınının K ışını X ortamından Y ortamına α açısıyla gelseydi
yolu olamaz? şekil II de verilen yollardan hangisini izlerdi?

A) 1 B) 2 C) 3 D) 4 E) 5 A) 1 B) 2 C) 3 D) 4 E) 5
6) X 8) İnce kenarlı
α Z K mercek
Y
K

O
• • •
O O
α çukur
ayna
Şekil 1 Şekil 2 Şekil 3 I II

Hava ortamında bulunan, O merkezli yarım cam kürelere ışık prizması

aynı renk X, Y, Z ışınları şekil 1, şekil 2 ve şekil 3 teki gibi K K
Düzlem
gönderiliyor. ayna

Buna göre hangi ışınlar şekillerde verilen yolları iz­

ler?
III IV

A) X ve Y B) X ve Z C) Yalnız X Aynı renkli K ışık ışınlarının I, II, III ve IV sis­tem­le­rin­de

D) Yalnız Y E) Yalnız Z iz­le­di­ği yol şe­ki­ller­de­ki gi­bi­dir.
Ay­nı ko­num­lar­da­ki sis­tem­le­re ge­len K ışık ışın­la­rı­nın
doğ­rul­tu­su de­ğiş­me­den ren­gi de­ği­şir­se han­gi sis­
tem­ler­de K ışık ışın­la­rı­nın yo­lu de­ği­şir?

A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve IV
D) II ve III E) I, II, III ve IV

9) Bir mer­ce­ğin odak uzak­lı­ğı­nı aşa­ğı­da­ki ni­ce­lik­ler­den

han­gi­si et­ki­le­mez?

A) Işı­ğın ren­gi
B) Mer­cek yü­zey­le­ri­nin eğ­ri­lik ya­rı­ça­pı
C) Mer­ce­ğin kır­ma in­di­si
D) Dış or­ta­mın kı­rma in­di­si
E) Işık şid­de­ti

7) I 10) K 3
Ι 60°
.
. II
2
asal
V F F eksen
. 30°

III IV
1
Bir Ι ışını, cam­dan ya­pıl­mış ve ha­va or­ta­mın­da bu­lu­nan Ha­va or­ta­mın­da bu­lu­nan in­ce ­ke­nar­lı mer­ce­ğe şe­kil­
bir priz­ma­ya şe­kil­de­ki gi­bi gön­de­ril­miş­tir. de­ki gi­bi ge­len K ışık ışı­nı, 1, 2, 3 yol­la­rın­dan han­gi­
Cam­dan ha­va­ya ge­çen ışık için sı­nır açı­sı 42° ol­du­ le­ri­ni iz­le­ye­bi­lir?
ğu­na gö­re Ι ışı­nı şe­kil­de gös­te­ri­len yollardan hangisi­ (F noktası, merceğin odağıdır.)
ni izler?

A) Yal­nız 1 B) Yal­nız 2 C) Yal­nız 3

A) I B) II C) III D) IV E) V D) 1 ve 2 E) 1 ve 3
SNF10-22
 FİZİK

OPTİK
SNF10-23

1) 3)
K

X 5
K L M 4
T
O P R S T

1 2
Bir in­ce ke­nar­lı mer­cek ile K cis­mi şe­kil­de­ki gi­bi yer­leş­ti­
ril­miş­tir.
Şe­kil­de­ki sis­tem­de çu­kur ay­na­nın odak nok­ta­sı L, in­ce
Bu­na gö­re, bu mer­cek­te aşa­ğı­da ve­ri­len­ler­den han­
ke­nar­lı mer­ce­ğin odak nok­ta­la­rı L ve R dir.
gi­si gi­bi bir gö­rün­tü olu­şa­maz?
Bu­na gö­re; X ışı­nı sis­te­mi şe­kil­de ve­ri­len­ler­den han­
gi­si gi­bi ter­ke­der?
A) Düz ve cisimden bü­yük
(Nok­ta­lar eşit ara­lık­lı­dır.)
B) Ters ve ci­sim­den kü­çük
C) Ters ve ci­sim­den bü­yük
A) 1 B) 2 C) 3 D) 4 E) 5
D) Ters ve cisimle aynı boyda
E) Düz ve ci­sim­le aynı boy­da

2)

f 2f 4)
K

F
• Asal
Ortak L eksen
Ι
O1 K O2 L asal eksen

Ι M

Odak nok­ta­la­rın­dan bi­ri F olan in­ce ke­nar­lı mer­cek ile K,

Odak uzak­lık­la­rı f ve 2f olan in­ce ke­nar­lı mer­cek sis­te­ L, M düz­lem ay­na­la­rı şe­kil­de­ki gi­bi yer­leş­ti­ril­miş­tir.
mi­ne asal ek­se­ne pa­ra­lel ge­len Ι ışı­nı­nın iz­le­di­ği yol Bu­na gö­re in­ce ke­nar­lı mer­ce­ğin asal ek­se­ni­ne pa­ra­
şe­kil­de­ki gi­bi­dir. lel ge­len Ι ışı­nı ay­na­lar­dan kaç kez yan­sı­ya­rak dü­ze­
= O L ol­du­ğu­na göre mer­cek­ler ara­sın­da­ki
KO­ ne­ği ter­ke­der?
2 2
uzak­lık kaç f dir? (Böl­me­ler eşit ara­lık­lı­dır.)

A) 3 B) 4 C) 5 D) 6 E) 8 A) 2 B) 3 C) 4 D) 5 E) 6
5) f1 f2 8) Odak nok­ta­la­rı F ve F
1 2
K olan ırak­sak mer­ce­ğin önü­
Ι ne şe­kil­de­ki gi­bi bir K cis­mi
α
ortak α ko­nu­lu­yor. Bu du­rum­da
asal eksen • • • • F1 F2
K L M N cismin gö­rün­tü­sü­nün bo­yu
H , merceğe uzaklığı D
g g
olu­yor.
Ι ışı­nı­nın, o­dak u­zak­lık­la­rı f ve f o­lan in­ce ke­nar­lı mer­ Ci­sim mer­ce­ğe yak­laş­tı­rı­lır­sa H ve D na­sıl de­ği­şir?
1 2 g g
cek ve ka­lın ke­nar­lı mer­cek­ten o­lu­şan sis­tem­de iz­le­di­ği
yol şe­kil­de­ki gi­bi­dir. H D
f g g
1
KL = LM = MN ol­du­ğu­na gö­re ora­nı ne­dir? ––––––– ––––––
f
2
A) Ar­tar Ar­tar
A) a B) g C) 1 D) m E) 2 B) Ar­tar Aza­lır
C) Ar­tar De­ğiş­mez
D) Aza­lır Ar­tar
6) X Odak nok­ta­la­rı, L ve E) De­ğiş­mez Aza­lır
N olan in­ce ke­nar­lı

• • • • • mer­cek, düz ay­na ve

K L M N P ışık­lı X cis­mi şe­kil­de­ki 9)
gi­bi yer­leş­ti­ril­miş­tir.
L M
Ortak
Bu­na gö­re X cis­mi­nin sis­tem­de­ki son gö­rün­tü­sü ne­ asal eksen
K
re­de olu­şur?
(KL = LM = MN = NP)

f f
A) K noktasında B) K ile L nin ara­sın­da Odak uzak­lık­ları eşit ve f olan çukur ay­na ile kalın kenar­
C) L noktasında D) L ile M nin ara­sın­da lı mer­cek ve düz ay­na şekil­deki gibi yer­leş­tiril­miş­tir.
E) M noktasında Buna göre mer­ceğe gelen K, L, M ışın­ların­dan han­gisi
bu sistemden çıka­maz?

7) Odak nok­ta­sı F olan

Ι A) Yal­nız K B) Yal­nız M C) L ve M
in­ce ke­nar­lı mer­ce­
Asal ğe şe­kil 1 de­ki gi­bi D) K ve M E) K ve L
F eksen
ge­len Ι ışı­nı, sis­te­mi
Iı P bölgesi
Ιı ışı­nı ola­rak ter­ke­
Şekil1 10)
di­yor. kalın kenarlı ince kenarlı
mercek mercek
Bu­na gö­re P böl­ge­sin­de,

Işık prizması Çukur .

Düz ayna ışık
ayna
45° prizması
45° 45°
45° 45°
K L M
cam Düz ayna
K, L, M optik sistem­le­ri­ne gön­de­ri­len ışın­la­rın yol­la­rı şe­
I II III
Şekil 2 kil­de­ki gi­bi­dir.
şe­kil 2 de ve­ri­len I, II, III sistemlerinden han­gi­si ola­ Bu­na gö­re, han­gi sis­tem­le­rin kır­ma in­dis­le­ri or­ta­mın­
bi­lir? (camdan havaya gerçek sınır açısı 42° dır.) kin­den bü­yük­tür?

A) Yal­nız I B) Yal­nız II C) Yal­nız III A) Yalnız K B) Yalnız L C) K ve L

D) I ya da II E) I ya da II ya da III D) K ve M E) K, L ve N
SNF10-23
 FİZİK

OPTİK
SNF10-24

1) Düz 45° I
3) Z ortamı
Kırıcılık indis­le­ri
ayna Yatay I
P 5 fark­lı olan X, Y, Z
45° . .
• say­dam or­tam­la­rı
F
X ortamı 4 şe­kil­de­ki gi­bi yer­
Düz Düz
α<48° ayna ayna 3 leş­ti­ril­miş­tir.
Y ortamı
α Su 60° 2 Y ortamı Bu­na gö­re P ışı­
45° Su
1 .
nı, ve­ri­len yol­lar­
Çukur ayna II
dan han­gi­le­ri­ni
I
I ke­sin­lik­le iz­le­ye­
mez?
M
Su Çukur ayna A) 1 ve 2 B) 3 ve 4 C) 1, 2 ve 3
D) 3, 4 ve 5 E) Yalnız 5
III

Şe­kil­de­ki I, II, III sis­tem­le­ri­nin han­gi­le­rin­de Ι ışın­la­ 4) Şekilde, ay­nı renk­li Ι , Ι

1 2
rı­nın yo­lu doğ­ru ola­rak çi­zil­miş­tir? ışık ışın­la­rı­nın değ­me
K L Ι2
(Su­dan ha­va­ya ge­çen ışık için sı­nır açı­sı 48° olup F çu­ yü­zey­le­ri pa­ra­lel say­dam
kur ay­na­nın oda­ğı, M ise mer­ke­zi­dir.) Ι1 M K, L, M or­tam­la­rın­da iz­le­
di­ği yol ve­ril­miş­tir.
A) Yal­nız I B) I ve II C) I ve III Bu­na gö­re K, L, M or­tam­la­rı­nın kır­ma in­dis­le­ri n , n ,
K L
D) II ve III E) I, II ve III n ara­sın­da na­sıl bir iliş­ki var­dır?
M

A) n > n > n B) n > n > n

K L M L K M
C) n > n > n D) n > n > n
K M L L M K
E) n > n > n
M L K

2) X X ışı­nı­nın, K, L, M 5) Ι Tabanında düzlem

say­dam or­tam­la­rı θ a α ayna olan ve içinde h

K ve düz ay­na­dan yüksekliğinde sıvı bu­

olu­şan sis­tem­de­ki lunan kaba gelen Ι ışı­
h
L yo­lu şe­kil­de­ki gi­bi­ s›v› nı şekildeki yolu izliyor.
Düz dir.
ayna
Düzlem ayna
M
Ι ışınının, θ gelme açısı değiştirilmeden kaptan bir
Bu­na gö­re K, L, M or­tam­la­rı­nın n , n , n kır­ma in­ miktar sıvı boşaltılırsa a uzaklığı ve α açısı nasıl de­
K L M
dis­le­ri ara­sın­da na­sıl bir iliş­ki var­dır? ğişir?
(Böl­me­ler eşit ara­lık­lı­dır.) a α
–––––––– –––––––
A) Artar Artar
A) n > n > n B) n > n > n B) Azalır Azalır
M L K M K L
C) Artar Değişmez
C) n > n = n D) n > n > n
L K M L K M
D) Azalır Değişmez
E) n > n > n
K L M E) Artar Azalır
6) K Bir Ι ışık ışı­nı, K ku­tu­ 8)
V
Ι sun­da­ki op­tik dü­ze­
. IV
K II I
xı yatay nek­t en geç­t ik­t en
x
son­ra, ken­di­si­ne pa­
F F2 III
ra­lel ola­rak şe­kil­de­ki
gi­bi dı­şa­rı çı­kı­yor.
F1
K ku­tu­su­nun içi­ne ay­rı ay­rı ko­nu­la­cak,
I. Cam prizma II.
Düzlem Odak nok­ta­sı F olan çu­kur ay­na ile odak nok­ta­la­rı F ve
45° ayna 1
F olan in­ce ke­nar­lı mer­cek şe­kil­de­ki gi­bi yer­leş­ti­ril­miş­tir.
2
. 45° K ışık­lı cis­min­den ge­len ışın­lar çu­kur ay­na­da yan­sı­
x xı yatay x xı yatay
45° yıp in­ce ke­nar­lı mer­cek­ten geç­ti­ği­ne gö­re K cis­mi­nin
Cam son gö­rün­tü­sü ne­re­de olu­şur?
prizma 45° Düzlem
ayna (Böl­me­ler eşit ara­lık­lı­dır.)

III. İnce kenarlı İnce kenarlı

mercek mercek A) I B) II C) III D) IV E) V

x • xı yatay
F

op­tik dü­ze­nek­le­rin han­gi­le­ri bu ola­yı ger­çek­leş­ti­re­bi­lir?

(F mer­cek­le­rin or­tak odak­la­rı olup cam - ha­va için sı­nır
açı­sı 42° dir.)

A) Yal­nız I B) I ve II C) I ve III
D) II ve III E) I, II ve III
9) Ι ışık ışınının, saydam X,
Y ortamı Y, Z ortamlarında izlediği
yol şekil 1 deki gibidir.
45°
7) Ι ışınının, ka­lın ke­nar­lı
Z ortamı
Ι Ι
mer­cek, in­ce ke­nar­lı
mer­cek ve tüm­sek ay­ X ortamı
ortak
• • • • • na­dan olu­şan sis­tem­
asal eksen K L M N O P R
de iz­le­di­ği yol şe­kil­de­ki Şekil 1

gi­bi­dir. Buna göre,

Ι Ι Ι
Buna göre;
I. Kalın kenarlı merceğin ve tümsek aynanın odak uzak­ X Y
Y Z X Z
lıkları eşittir.
I II III
II. R noktası, tümsek ay­na­nın mer­ke­zi, in­ce ke­nar­lı mer­ Şekil 2
ce­ğin odak nok­ta­la­rın­dan biridir.
III. O noktası kalın kenarlı ve ince kenarlı merceğin odak Şekil 2 de, X, Y, Z saydam maddelerinden oluşturulan
noktalarından biridir. I, II, III optik düzeneklerinin hangilerinde mercek biçi­
yargılarından hangileri doğrudur? mindeki ortamların asal eksenine paralel olarak gelen
(Noktalar eşit aralıklıdır.) Ι ışınları verilen yolları izleyebilir?

A) I ve II B) II ve III C) Yalnız I A) Yalnız I B) I ve II C) I ve III

D) Yalnız II E) Yalnız III D) II ve III E) I, II ve III
SNF10-24