Osnovi kompjuterske tehnike

dr Nenad Krajnović
Krajnović
E-mail: krajko@etf.rs
 Šta je kompjuter?
kompjuter?
Elektronski uređaj koji:
–izvršava instrukcije smeštene u sopstvenoj
memoriji,
–prihvata podatke (input),
–obrađuje podatke prema unapred
definisanim pravilima (process),
–generiše informacije (output) posle obrade
podataka
–pamti podatke za buduću upotrebu
(storage)
 Šta radi kompjuter?
kompjuter?
Processor
Control Unit/Arithmetic Logic Unit

• Input
Input Output
• Process Devices Devices
Memory
• Output
• Storage
Storage Devices
 Ulazni uređaji (input devices)
• Bilo koja hadrverska komponenta koja
omogućava unošenje podataka, programa,
komandi i korisničkih odgovora u
kompjuter
• Primer:
– tastatura
– miš
– mikrofon
– kamera
– touch screen
Izlazni uređaji (output devices)
• Izlazni uređaji omogućavaju uvid u informacije
koje se dobijaju obradom podataka
• Primer izlaznih uređaja:
– Štampači
• Laserski
• matrični
• Foto
– Monitori
• CRT
• LCD
Storage Devices
• Removable
– Floppy disk, or diskette
– Compact Disc CD-
CD-R, CD-
CD-RW,
CD
CD--ROM
– DVDs – DVD-
DVD-ROM, DVD
DVD--R,
DVD--RW, DVD-
DVD DVD-RAM
– Zip disk
– Flash disk/USB drive
– Tape
• Non
Non--Removable
– Hard disk
Sistemska jedinica
(system unit)
– Matična ploča je osnovni elektronski sklop u kompjuteru.
Sadrži svu potrebnu elektroniku za povezivanje različitih
elektronskih sklopova koji čine kompjuter.
– Procesor (Central Processing Unit – CPU) je elektronski
modul koji izvršava instrukcije i obrađuje podatke
– Memorija (RAM – Random Access Memory) je elektronski
sklop koji pamti podatke i instrukcije (programe) koji se
izvršavaju
– Video kartica je elektronski sklop koji informacije pretvara
u elektronske signale koji se mogu prikazati na monitoru
– Kontroleri su elektronski sklopovi koji su zaduženi za
povezivanje hard diskova, miševa, tastatura, štampača,...
 Kompjuterski softver
• Sistemski softver čine programi koji upravljaju
radom kompjutera
• Operativni sistem je osnovni deo sistemskog
softvera. On kontroliše učitavanje podataka,
pokretanje drugih softvera, prenos podataka
između softverskih paketa, završetak izvršavanja
softvera.
• Pored operativnog sistema postoji veliki broj
pomoćnih aplikacija koje olakšavaju rad korisnika
• Većina modernih operativnih sistema ima grafički
(GUI – Graphical User Interface)
korisnički interfejs (GUI
Osnovni zadaci operativnog sistema:
• Operations Management
– Učitavanje, snimanje i
izvršavanje programa
– Prenos podataka
• File Management
– Organizacija fajlova
– Organizacija foldera
• System Maintenance
– Defragmentacija i provera hard
diska
– Provera i zaštita od virusa
• System Monitoring
Aplikativni softver
(Application Software)
• Word Processing
• Spreadsheet
• Presentation Graphics
• Database
• Contact Management
• Utility Software – anti-
anti-virus,
data backup, and file
compression
Kompjuterski hardver i softver

Operating
Hardware
System
Software
Applications
Osnovni principi rada

• Kompjuteri rade sa digitalnim podacima

• Digitalni elektronski sklopovi rade sa dva
stanja koja obeležavamo sa 0 (off) i 1 (on)
• Za predstavljanje brojeva i podataka
koristi se binarni brojni sistem
Dekadni i binarni brojni sistem

• Ljudi su navikli na dekadni brojni sistem

gde se koristi deset cifara (0,1,2,...,9)
• Za brojeve veće od 9 koristimo više cifara
napisanih jedna uz drugu (10, 24,...)
• Kod binarnog brojnog sistema za brojeve
veće od 1 koristimo više cifara napisanih
jedna uz drugu (10101101)
Kako brojeve predstavljamo u
binarnom brojnom sistemu?
• Princip je isti kao kod dekadnog brojnog
sistema samo što je osnova brojnog
sistema broj 2.

Binarni broj Vrednost predstavljena binarnim brojem

dn-1 dn-2 ... d1 d0 dn-1×2n-1 + dn-2×2n-2 + ... + d1×21 + d0×20

Stepeni broja 2
10100111 =
•20=1 7 6 54 3 2 1 0

• 21=2 20+21+22+25+27=
• 22=4
• 23=8 1 + 2 + 4 + 32 + 128 = 167
• 24=16
• 25=32
• 26=64
• 27=128
Osnovi kompjuterske tehnike
dr Nenad Krajnović
Krajnović
E-mail: krajko@etf.rs