~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~H1 WAT IS DEMOCRATIE?

~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
Wat verstaan we onder ‘politiek’ en waarin verschillen democratieën van dictaturen?

Sinds 17e eeuw Europa soevereine staten = landen met een regering als hoogste gezag
Regering houdt orde in het land en voorkomt chaos.
- niet compleet soeverein, sommige beslissingen door hogere macht → EU

POLITIEK = keuzes maken die voor iedereen gelden, vastgelegd in wetten

- belangrijk wetten → als er problemen zijn je je erop kan beroepen
- algemeen belang
- efficiëntie versus participatie → goed werken in praktijk maar iedereen ook mee
kunnen doen/denken

Representatieve democratie (rechtsstaat, trias politica) = via volksvertegenwoordiging

Representatieve democratie + rechtsstaat + trias politica = hoofdingrediënten van

goede democratie

Kenmerken
- individuele vrijheid - wonen reizen, staan waar ze willen etc
- grondrechten
- onafhankelijke rechtspraak
- persvrijheid

Parlementair stelsel: volk kiest parlement, parlement belangrijkste machtsorgaan (NL)

Presidentieel stelsel: volk kiest parlement en (machtige) president (FA, VS)

Dictatuur: drie machten in handen van 1 persoon of groep > machtsconcentratie, willekeur,
geen grondrechten, geen vrijheden
- ideologische dictatuur / totalitaire dictatuur - (N-Korea)
- religieuze dictatuur - (Iran)
- militaire dictatuur - (Myanmar)

OPDRACHT 2
- koning, trias politicas niet helemaal perfect verdeeld
- nu beter, toen was er een coup
H2 POLITIEKE STROMINGEN

Welke politieke stromingen zijn er en welke spreken jou het meeste aan?

19e eeuw: ontstaan moderne politieke ideologieën = liberalisme, socialisme,

confessionalisme (geloof)

ideologie: idee over mens en maatschappij

- normen en waarden → wat vindt een partij belangrijk?
- sociaal-economische verhoudingen
- rechts / links
- recht: conservatief (houden zoals het is)
- links: progressief (veranderen)

vanaf eind 20e eeuw

- ontideologisering → oude ideologieën worden steeds minder belangrijk
- pragmatisme
- ecologisme → klimaat als onderwerp heel belangrijk geworden in politiek
- populisme →

progressief versus conservatief

kosmopolitisme versus nationalisme
HOOFDSTUK 3 POLITIEKE PARTIJEN
Welke politieke partijen zijn er in Nederland en wat willen ze?

Politieke partij = groep mensen met dezelfde ideeën over de samenleving, die zij met hun
partij proberen te realiseren

Politieke partijen:
- One issue
- Ondemocratisch

Functies van politieke partijen:

- Integratie van ideeën
- Articulatie = verwoorden van wat mensen denken
- Informatie / bewustwording
- Participatie
- Selectie van kandidaten

Maatschappelijke veranderingen:

Tot ong 60’s kozen meeste mensen telkens zelfde partij

- sinds ong 70’s sterke stijging zwevende kiezers
- ontzuiling
- individualisering
- dalend aantal partijleden
- nationale politiek minder belangrijk als gevolg van Europese politiek
- traditionele partijen hebben oeite met maatschappelijk lastige onderwerpen zoals
integratie → nationalisme en populisme
HOOFDSTUK 5: REGERING EN PARLEMENT

5.1 de regering

regering = ministers en koning

kabinet = ministers en staatssecretarissen
ministerraad = wekelijkse vergadering van ministers → voorzitter = minister-president / premier
- minister-president is niet de machtigste van het land
-

ministerie = alle ambtenaren die voor een minister werken, bijv Ministerie van Onderwijs

staatshoofd = koning, beperkte macht, constitutionele monarchie

koninkrijk met grondwet, die de macht van de koning beperkt.

- koning onschendbaar
- ministers verantwoordelijk

5.2 het parlement

parlement = eerste en tweede kamer, samen = staten-generaal

Algemene maatregel an bestuur, totstandkoming van een wet

5.4 wie heeft de meeste macht?

dualisme - duidelijke scheiding tussen regering en volksvertegenoordiging

ministers hebben wetgevende en uitvoerende macht. Daarom hebben zij in de trias politica
de meeste macht, maar niet te veel

coalitie en oppositie

poldermodel: doordat in NL nooit iemand alle macht heeft, moet er altijd overlegd worden tot
er overeenstemming is.