Wesele - Setkazpolaka

You might also like

Download as pdf or txt
Download as pdf or txt
You are on page 1of 11

Wesele

setkazpolaka
Wesele
Stanisław Wyspiański
Wesele ma miejsce w roku 1900, a dokładnie w wiejskiej
chacie należącej do Gospodarza w Bronowicach (wieś
mieszcząca się pod Krakowem).

Akcja jest poniekąd odwzorowaniem prawdziwych


wydarzeń - chodzi o wesele Lucjana Rydla oraz Jadwigi
Mikołajczykówny, które odbywało się w listopadzie.
Natomiast akcja dramatu Wyspiańskiego zawiera oczepiny,
czyli odbywa się między 20 i 21 listopada.

Goście przebywają we wcześniej wspomnianej chacie,


gdzie odbywa się większość wydarzeń. To duża przestrzeń,
a jej wystrój przypomina wiejski wystrój z elementami
typowo szlacheckimi.

Teksty poboczne opisują kopie dzieł Jana Matejki, które


nadają patriotycznego charakteru, w chacie na ścianach
zawieszona jest broń, której używała szlachta.

Natomiast pozostała część chaty urządzona jest typowo


chłopsko, chociażby zawieszone są wizerunki świętych,
a meble są raczej proste.
Podsumowanie pierwszej strony:

wesele Lucjana Rydla z Jadwigą Mikołajczykówną


(chłopką)

1900 rok w Krakowie, wesele w Bronowicach

utwór jest kontynuacją dramatów romantycznych

nawiązuje do rzezi galicyjskiej w 1846 roku

Składa się z trzech aktów:

Pierwszy akt - opisuje Wesele i wszystko, co się na nim


dzieje. Opisani bohaterowie oparci są o realne postaci
odwzorowany jest ich wygląd, sposób wysławiania itd.
W końcowej fazie na Weselu zjawia się Chochoł.

Akt drugi - zaczyna się około północy, gdy pojawia się


chochoł. Równolegle opisane są widzenia bohaterów.
Najważniejszym jest Wernyhora. Pod koniec aktu
Gospodarz już trochę porobiony mówi mieszczuchom, że są
sztuczni.
Akt trzeci - zaczyna się już bliżej rana, słońce powoli
wstaje. Tutaj dzieją się już dziwne rzeczy: gości
nawiedziły zjawy, Chochoł, nawet niebo stało się jakieś
dziwne, widać Chłopów, którzy mają ze sobą kosy gotowe
do ataku.

Pierwowzory literackie (jakie rzeczywiste osoby


są odzwierciedlone jako postaci Wesela):

1. Gospodyni – Anna Mikołajczykówna

2. Poeta – Kazimierz Przerwa-Tetmajer

3. Dziennikarz – Rudolf Starzewski

4. Radczyni – Antonina Domańska

5. Rachel – Pepa Singer

6. Gospodarz – Włodzimierz Tetmajer

7. Pan Młody – Lucjan Rydel

8. Panna Młoda – Jadwiga Mikołajczykówna


9. Nos – Tadeusz Nosowski, Stanisław Czajkowski

10. Jasiek – Jan Mikołajczyk

Symboliczne postacie, przedmioty i sceny:

Rycerz – siła, honor, patriotyzm

Stańczyk – mądrość polityczna, gorzka ironia

Widmo – zmarły, romantyczny kochanek

Hetman Branicki – pycha, zdrada narodowa

Upiór – siła, krwawa zemsta chłopów na panach

Wernyhora – niepodległość Polski

Chochoł – uśpienie

bronowicka chata – Polska i jej społeczeństwo

kaduceusz – spór narodowy

złota podkowa – indywidualne szczęście, pazerność


złoty róg – duch narodu, walka i czyn. Otrzymał go
Gospodarz od Wernyhory, Gospodarz przekazał go Jaśkowi,
a ten zgubił róg schylając się po czapkę z piór.

czapka z pawich piór – próżność, materializm

sznur – niewola

Dzwon Zygmunta – potęga narodu

kosa osadzona na sztorc – udział chłopów

chocholi taniec – niemoc społeczeństwa

krzak róży – zniewolony naród

Rycerz – Zawisza Czarny

Upiór – Jakub Szela

W i d m o ­– L u d w i k d e L a v e a u x
Motyw ojczyzny:

Obalenie mitu o zrywie narodowym (podziały społeczne)

Niepodległość była wielkim marzeniem, ale


nierealizowanym

Bohaterowie nie podejmują inicjatywy, są bierni, skłóceni

Polacy, gdy przychodzi do wykonania planu są bierni

Bardzo bolesna jest chęć wolności, nie da się jej uzyskać,


przez co dusze dręczą bohaterów

Chłopi są chętni do walki, ale również popadają w marazm


podczas pieśń Chochoła

Właśnie chochoł (kukła ze słomy, która zabezpieczała


krzak pięknej róży) jest symbolem jakiejś nadziei,
odrodzenia

Kukła przez muzykę steruję gośćmi na Weselu, odwraca


ich uwagę, moment zrywu narodowego jest przespany
Motyw powstania:

Mimo podziałów wszystkie klasy społeczne chcą zrywu


narodowego

ale żadna z nich nie podejmuje się jego rozpoczęcia

chłopi są gotowi do walki i podjęcia inicjatywy

Grupę uzbrojonych mężczyzn zbiera Czepiec

Panowie i wyższe sfery nie podejmują dowodzenia


powstania, zatracają się w biesiadach i dobrej zabawie

nie są odpowiedzialni za kraj

Taniec pod koniec symbolizuje niemoc całego narodu,


uśpienie

Motyw wsi:

szczyt chłopomanii

inteligencja bawi się chłopomanią


zachwyt prostotą i sielskością wiejskiego życia

wyższe sfery traktują wieś jako ostoję prostych


wartości

chłopi wiedzą, że Szlachta nie jest zainteresowana ich


losem, poniekąd nimi gardzą, uważają za gorszych

chłopi i inteligencja mają kosę, widać duże różnice


kulturowe, zachowania, wypowiedzi, mentalność

ŻNE Symboliczny charakter dramatu S.


WA Wyspiańskiego „Wesele”:

Chochoł – pokazuje się w dramacie o północy, mówi że


Wesele nawiedzą inni goście. Symbolizuje odrodzenie,
uśpienie Polaków, niemoc, przegraną w sprawach
narodowych, melancholię i opór.

Widmo - to zmarły narzeczony Marysi, ich miłość była


romantyczna, jak w książkach. Jest przerażający,
wzbudza w Marysi wątpliwości i tęsknotę. Symbolizuje
pragnienie życia z marzeń, miłość opartą o romantyczne
uniesienia i emocje,
Stańczyk - symbolizuje mądrość, dystans do polityki.
Pokazuje i wzbudza w Dziennikarzu wyrzuty sumienia.

Rycerz - prawdopodobnie Zawisza Czarny, humor, odwaga,


poświęcenie polskich rycerzy. Mówi Poecie, że marzenia
o potężnej Polsce są zbieżne z rzeczywistością.

Hetman - znak fałszerstwa, zdrady i braku honoru,


Popełnił kiedyś zdradę, co jest przyrównywane do ślubu
Pana Młodego, który przez ożenek z "niższym sortem"
(chłopką) zdradził swój inteligencki stan.

Upiór - Jakub Szela, symbol zemsty chłopów na panach.

Wernyhora - symbol pojednania, zakończenia podziałów


między warstwami, prorokuje niepodległość, zapanowanie
pokoju.

.
Goście weselni spotykane zjawy:

Dziennikarz Stańczyk Wzbudza wyrzut sumienia,


zarzuca bycie fałszywym

Poeta Rycerz Rycerz chce działać dla


dobra Polski, Poeta jest
bierny

Pan Młody Hetman Branicki Mówi Panu Młodemu, że


(symbol zdrady) ślub z chłopką to błąd

Dziad Jakub Szela (upiór) symbolizuje nienawiść


chłopów i szlachty

Gospodarz Wernyhora Wernyhora pokazuje wady


inteligencji

Marysia Widmo Przypomina jej pierwszą


miłość, wywołuje w niej
tęsknotę

You might also like