VIỆN HÀN LÂM KHOA HỌC VÀ CÔNG NGHỆ VIỆT NAM

VIỆN CÔNG NGHỆ HÓA HỌC

HƯỚNG DẪN VẬN HÀNH

THIẾT BỊ
CHƯNG CẤT

1
-HCMUTE 2020-

2
1. Mục đích
- Làm quen với sơ đồ, cấu tạo và nguyên lý hoạt động của thiết bị chưng cất.
- Khảo sát ảnh hưởng của lưu lượng dòng hoàn lưu đến độ tinh khiết sản phẩm.
- Khảo sát ảnh hưởng vị trí mâm nhập liệu đến độ tinh khiết của sản phẩm.
- Tính cân bằng vật chất, đường nồng độ làm việc, số đĩa thực tế và hiệu suất tháp chưng cất.

2. Các thông số kỹ thuật hệ thống

- Thân cột + Kiểu mâm: xuyên lỗ

+ Kích thước: 90 x H120
+ Vật liệu: Thủy tinh và inox SUS 304
+ Số mâm: 5

- Bồn chứa và gia nhiệt + Dung tích: 20 L

+ Vật liệu: inox SUS 304
+ Cách nhiệt: bông ceramic dày 20 mm
+ Công suất gia nhiệt: N = 6 kW

- Bộ ngưng tụ + Kích thước: H500 x 200; Kiểu: ống chùm; F =

0,5 m2
+ Vật liệu: inox SUS 304

- Cụm gia nhiệt dòng nhập + Công suất gia nhiệt: N = 2 kW

liệu + Vật liệu: inox SUS 304
+ Cách nhiệt: bông ceramic dày 20 mm

- Cụm gia nhiệt dòng hoàn + Công suất gia nhiệt: N = 2 kW

lưu + Vật liệu : inox SUS 304
+ Cách nhiệt: bông ceramic dày 20 mm

- Bơm cấp + Lưu lượng: 10 L/h

+ Cột áp: H=0,5 kgf/cm2
+ Số lượng: 2

- Lưu lượng kế dòng nhập + Thang đo: Qmax = 300 ml/min

liệu

3
 + Vật liệu: thủy tinh hữu cơ

- Lưu lượng kế dòng hoàn lưu + Thang đo: Qmax = 300 ml/min
+ Vật liệu: thủy tinh hữu cơ

- Bồn chứa nguyên liệu + Dung tích: 75 L

+ Vật liệu: inox SUS 304

- Bồn chứa sản phẩm + Dung tích: 1 L

+ Vật liệu: inox SUS 304

- Hệ thống đường ống + Kích thước: 8+21

+ Vật liệu: nhựa chịu hóa chất + inox SUS 304

- Tủ điện điều khiển + Kích thước: H800 x W1.000 x D300

+ Vật liệu vỏ: inox SUS 304
+ Vật liệu mặt: inox SUS 304 + thủy tinh hữu cơ
+ Hiển thị nhiệt độ: 04 đồng hồ chỉ thị số
+ Bảo vệ: quá tải, quá nhiệt, cạn nước
+ Cảnh báo sự cố: ánh sáng + âm thanh
+ Tiến hành thí nghiệm trực tiếp trên mặt sơ đồ
công nghệ

- Chassi + Kích thước H1.500 x W1.200 x D800

+ Vật liệu: vuông 40 inox SUS 304
+ Bánh xe để di chuyển
+ Bộ điều chỉnh thăng bằng

Phụ kiện khác + 2 phù kế đo độ rượu.

+ 1 ống khắc vạch.

4
3. Vận hành
Hỗn hợp rượu ethanol - nước được pha sẵn trong bồn chứa nguyên liệu với thể tích khoảng
75 L, 10 độ cồn.
3.1. Khởi động
Kiểm tra nguyên liệu:
 Xem nguyên liệu có đủ để thí nghiệm: Đóng CB trên tường, bật tất cả các CB trong tủ
điện điều khiển, nếu không có đèn báo nào trong các hình vẽ bồn chứa trên sơ đồ
nguyên lý sáng kèm với âm thanh cảnh báo thì nguyên liệu đã đủ để thí nghiệm.
Nếu đèn báo trong nồi đun và/hoặc bồn chứa nguyên liệu sáng thì đổ thêm rượu vào
bồn chứa nguyên liệu đến khi đèn báo cạn ngừng phát.
 Đo độ rượu nguyên liệu.
Gia nhiệt cho nồi đun:
 Nhấn nút C.HEATER để bật điện trở gia nhiệt cho nồi đun. Cài đặt nhiệt độ của nồi
đun bằng cách:
- Ấn nút ◄; số màu vàng hiển thị giá trị nhiệt độ cài đặt SV nhấp nháy.

5
 PV: số màu đỏ hiển thị giá trị nhiệt độ hiện hành.
- Sử dụng nút ◄ để di chuyển vị trí nhấp nháy và sử dụng nút ▲▼ để tăng
giảm giá trị hiển thị.
- Ấn nút MODE để kết thúc quá trình cài đặt.
 Nhấn nút S.PUMP để nhập liệu cho bồn cao vị chứa nguyên liệu.
 Mở van nước để cấp nước cho thiết bị ngưng tụ sản phẩm đỉnh.
Chờ nồi đun sôi.
Mở 1/3 van cấp nước vào cụm ngưng tụ sản phẩm đỉnh.
3.2. Nhập liệu vào mâm
Khi nhiệt độ đỉnh đạt tới nhiệt độ sôi của nước ~ 99 oC và có sản phẩm đỉnh sinh ra,
mở van nhập liệu vào mâm cần khảo sát, điều chỉnh lưu lượng dòng nhập liệu.
Sau đó gia nhiệt cho dòng nhập liệu bằng cách nhấn nút S.HEATER và điều chỉnh
nhiệt độ dòng nhập liệu ở nhiệt độ sôi của ethanol.
3.3. Khởi động dòng hoàn lưu
Khi thấy có dòng sản phẩm đỉnh ngưng tụ - chảy vào trong bình chứa sản phẩm đỉnh,
nhấn nút R.PUMP, bơm hoàn lưu hoạt động bơm sản phẩm đỉnh vào bồn cao vị để hoàn
lưu.
Điều chỉnh lưu lượng dòng hoàn lưu theo thông số định sẵn.
Sau đó gia nhiệt cho dòng hoàn lưu bằng cách nhấn nút R.HEATER và điều chỉnh
nhiệt độ dòng hoàn lưu ở nhiệt độ sôi của ethanol.
3.4. Tiến hành các chế độ thí nghiệm
3.4.1. Khảo sát ảnh hưởng của lưu lượng dòng nhập liệu
3.4.2. Khảo sát ảnh hưởng của vị trí mâm nhập liệu
3.4.3. Khảo sát ảnh hưởng của lưu lượng dòng hoàn lưu
Trong một chế độ, để đo số liệu được chính xác sinh viên cần chú ý:
 Phải luôn chỉnh lưu lượng hai dòng nhập liệu và hoàn lưu ở độ đọc cần khảo sát
vì viên bi luôn bị trồi sụt gây sai số.
 Dòng sản phẩm đỉnh phải đuợc đảm bảo hoàn toàn thuộc chế độ cần khảo sát.
 Các giá trị của các đại lượng đo phải được đọc cùng một lúc.
3.5. Một số lưu ý trong quá trình vận hành tháp
 Kiểm tra dòng nước ra khỏi TBNT - đề phòng mất nước sẽ không ngưng tụ hơi
được gây thất thoát hơi và hư hỏng các van bít kín của TBNT.

6
  Trong quá trình khảo sát ở cùng một chế độ, không được cho vào bình chứa
nguyên liệu bất cứ hỗn hợp sản phẩm nào vì sẽ làm thay đổi nồng độ ban đầu
của nguyên liệu.
 Theo dõi thường xuyên mực chất lỏng trong nồi đun, nếu mực chất lỏng dâng
cao gây ra ngập lụt tháp, phải lập tức xả bớt chất lỏng trong nồi ra bằng van xả
đáy phía dưới đáy nồi và đổ bỏ. Lưu ý nước đang sôi ~ 98 oC, thao tác xả nước
nóng ra phải thật cẩn thận.
 Khi mở các van trong hệ thống phải mở hết van.
 Khi tháp hoạt động phải quan sát quá trình xảy ra trên từng mâm trong tháp và
ghi nhận lại.
3.6. Kết thúc thí nghiệm
Tắt điện, nước:
 Lần lượt tắt hết các nút nhấn (nguyên tắc: nút nào mở trước thì tắt sau, nút nào
mở sau tắt trước), tắt CB tổng của tủ điện điều khiển.
 Khi không còn hơi ngưng tụ, khóa tất cả các van, cho hết sản phẩm đỉnh đã thu
được trở lại bồn chứa nguyên liệu.
 Khóa van nước cấp cho cụm ngưng tụ.
Kiểm tra hệ thống một lần nữa và vệ sinh khu vực bài thí nghiệm.