Ngày 15/12 – Quân vương, 178-193

22-Quân sư của quân vương

Trước hết việc lựa chọn một bầy tôi tớ trung thành, mưu tài hay phản bội, xảo trá , là phụ thuộc vào sự
sáng suốt của chính bậc quân vương. Là một kẻ than cận, bên ngài gần như mọi lúc : từ lúc bình yên với
chính sách cai trị, đến lúc đánh chiếm, hay đất nước lâm nguy- từng đường đi nước bước của quân vương
đều phải được xào nấu lại một cách hoàn hảo nhất nhằm đạt được mục tiêu ngoài cả mong đợi .
Đôi khi, một vị quân vương vởi bản chất như nào thì sẽ có được một quân sư như thế : nếu ngài là kẻ
tham tàn, phá dân thì cũng sẽ chọn một quân sư ngày ngày chỉ biết nịnh hót , tham nhũng, phá hoại bộ
máy chính quyền mà thôi .Nhưng với một quân vương tài ba, với con mắt nhìn người sáng suốt thì quân
sư được chọn sẽ là cánh tay phải đắc lực vởi một khả năng nhìn xa trông rộng đáng kính nể , thậm chí còn
tài hơn cả vua . Bởi vậy mà trước hết, cốt lõi vẫn là nằm ở cái tầm, cái tâm của chính kẻ đứng đầu mang
tên quân vương .
Xong, vẫn có những trường hợp mà ngài vẫn bị mù quáng mà lỡ tin vào những tài năng có tâm địa ác độc.
Có một phép thử chưa bao giờ sai mà bậc quân vương đánh giá được cận thần của ngài; khi ngài thấy kẻ
cận thần suy nghĩ nhiều cho lợi ích của bản than hơn là cho ngài, cho nước, và âm thầm tìm kiếm lợi ích
cho bản than trong mọi việc thì đó là kẻ gian. Vì thế mà vua không bao giờ được phép tin người này. Một
ngưởi mà đã nắm trong tay nhiều sự điều hành, nhiều ân sủng, thậm chí cả giang sơn của người khác thì
không bao giờ nên nghĩ về bản than mình, mà phải nghĩ đến chủ tướng, và không bao giờ bận tâm đến
những lợi ích nhỏ nhen mà chủ tướng không quan tâm.
Mặt khác, để duy trì sự tận tâm, trung thành thì ngài cần phải ban phát bổng lộc mỗi khi quân sư làm
được điều đúng đắn và thành công, và dù có thất bại thì cũng nên tha thứ bởi sau lần đó vị quân sư sẽ trở
nên tinh tường, tỉnh táo hơn rất nhiều .

23- Làm thế nào để tránh những kẻ xu nịnh

Kẻ xu nịnh thì bao đời nay vẫn tồn tại, vẫn xuất hiện thậm chí là ngày một nhiều. Chúng có đầy rẫy từ
trong chiều đình cho đến ngoài xã hội. Vua đôi khi quá tự mãn mà để những kẻ này dắt mũi , mê hoặc rồi
cuối cùng là sự diệt vong . Bởi khi đã quen những lời dối trá ngon ngọt thì việc nhìn nhận sự thực của
vấn đề của ngài sẽ bị giảm đi , những đánh giá thực tiễn nhằm phát triển những cá nhân hay chính bản
than ngài cũng sẽ giảm đi bởi sự thật thì rất phũ phàng – nhưng thuần hóa được tư tưởng này thì lại sáng
suốt hơn bao giờ hết .
Vì thế mà ngài nên cho một vài thân cận khôn ngoan có quyền được nói tự do mọi sự thật – chỉ những thứ
ngài liên quan về binh pháp, chính trị ,chính sách. Xong ngài sẽ biết được tình hình mọi thứ đang diễn ra
như thế nào, chứ không bị chìm đắm vào những lời nói ảo mộng về một công quốc tương lai thịnh vượng
trong khi chỉ ngồi đó và cười !
Và việc nhận những lời khuyên thật như vậy lại khiến quân vương bối rối khi chúng có quá nhiều- tất
nhiên những vấn đề luôn tồn động, xảy ra , lặp lại. Vì vậy mà quân sư của ngài sẽ tóm tắt, nhìn nhận ra
điểm mấu chốt để tổng hợp lại thành những điều có ích nhất .
24- Các quân vương nước ý đã từng đánh mất vương quốc
Trước hết nước Ý này đã bị xâm chiếm khi đang thịnh vượng bởi những sai lầm không đáng có của quân
vương. Ngài sai lầm trong chiến lược binh pháp, sai lầm trong việc lấy niềm tin của dân và giới quý tộc :
người bị dân thù nghịch, người không giữ được giưới quan quyền. Bởi vậy mà quân vương không nên đổ
lỗi cho số phận khi để mất nước mà là do sau nhiều năm trị vì, sự lười biếng trong chính sách đã khiến
ngài sụp đổ- ( sai lầm chung của con người, không có bất cứ sự phòng bị nào trong lúc bình yên và khi
khó khắn tới thì bị đánh gục không kịp trở tay )
25- Số phận ảnh hưởng ra sao đến sự nghiệp, và đương đầu với số phận như thế nào ?
Trước hết, vào thời bấy giờ thì con người hoàn toàn tin theo sự hiện diện, chỉ dẫn và số phận ra Chúa tạo
ra. Và quân vương cũng không phải là ngoại lệ, thậm chí còn là niềm tin cốt lõi của ngài để nhìn nhận
nhiều vấn đề. Xong chúng ta phải hiểu nếu cứ tin vào may rủi của số phận thì sẽ như một nơi không có
đập, không có đê rồi cứ để cho nước lũ cuốn bay tất cả vậy. Bởi chính lúc này ngài đang phó thác hàng
ngàn tính mạng vô tội của chúng sinh cho kẻ thù, cho may rủi. Bởi vậy đừng vì mù quáng mà đánh mất
đi một nửa khả năng quyết định, khả năng thay đổi vận mệnh của mình, ngài vẫn phải tỉnh táo để chuẩn
bị, đấu tranh .
Vì thế mà số phận con người luôn là thay đổi và con người luôn kiên định trên con đường họ đi, khi hai
điều đó hòa hợp với nhau thì con người thành công , vã sẽ thất bại nếu chúng bất hòa. Nên theo tôi thì táo
bạo thực sự tốt hơn cẩn trọng quá mức.