PAGTATAYA #1

IKAAPAT NA MARKAHAN
ESP 9- Modyul 1 & 2
Pangalan:______________________________Baitang at Pangkat:________________________________

A. Panuto: Basahin ang bawat aytem at piliin ang angkop na sagot sa mga tanong/pahayag .
Isulat lamang ang titik sa puwang bago ang bilang.

______1.Sa teoryang Multiple Intelligences ni Dr. Howard Gardner (1983), ang lahat ng tao ay
may angking likas na kakayahan, iba’t iba ang talino o talento. Bilang na sa Baitang 9, ano ang
pinakamahalagang gampanin na dapat mong gawin sa mga talino o talentong ipinagkaloob sa
iyo na may kaugnayan sa pagpili mo ng nais na kurso sa pagtuntong mo sa Senior High School?
a. Pahalagahan at paunlarin
b. Pagtuunan ng pansin at palaguin
c. Paunlarin para sa sarili at ibahagi para sa kabutihang panlahat
d. Tuklasin at gamitin sa pagpapayaman mula sa tinapos na kurso
______2.Alin sa sumusunod na pansariling salik na dapat pagbatayan sa pagpili ng kurso na
may kinalaman sa iyong kahusayan o galing sa isang bagay o tiyak na abilidad na maaari mong
matuklasan mula sa pakikiharap sa mga taong nakakasalamuha, paglutas ng mga mahihirap
na bagay, at pagbubuo ng masistemang paraan sa pagkuha ng datos?
a.Hilig b. Pagpapahalaga c. Kakayahan d. Talento

_____3.Bata pa lamang si Cecil ay may interes na sa pagbabasa ng mga Educational book,

kasabay din nito ang pagguhit at minsang pagsusulat. Lalo niya itong napaunlad sa pagsali sa
mga paligsahan sa loob at labas ng paaralan. Kaya sa pagdating ng pagpili ng kurso ay hindi
siya nahirapan dahil alam na niya ang magiging linya ng kaniyang propesyon, ang maging
Journalist. Alin sa mga sumusunod na pansariling salik ang naging daan upang makamit ni
Cecil ang tagumpay ng kaniyang piniling hanapbuhay?
a. kakayahan b. mithiin c. hilig d. pagpapahalaga

_____4.Ano ang dapat na maging aksyon mo sa panahong ikaw ay naguguluhan pa sa mga

pagpipiliang kurso para sa nalalapit na Senior High School?
a. Makinig sa mga gusto ng kaibigan
b. Huminto muna at sa susunod na taon na lamang mag-aral
c. Magbasa at maglaan ng panahon na makapag-isip at magplano
d. Humingi ng tulong sa mga taong malapit sa iyo at umasa sa kanilang desisyon

_____5.Alam ni Diane ang kaniyang galing at husay pagdating sa Matematika. Ang kahusayan
niya sa pagkalkula ay namana niya sa kaniyang ama. At ang kaniyang determinasyon at
pagtitiyaga ay nakuha naman niya sa kaniyang ina. Apat na buwan bago ang kanilang
pagtatapos sa Junior High (Baitang 10) ay mayroon na siyang ideya kung ano ang kaniyang
pipiliing kurso. Suportado din siya ng kaniyang mga magulang lalo pa‘t bukas siya pagdating sa
komunikasyon sa mga nais niyang kuning propesyon. Anong pansariling salik ang naging
tuntungan niya sa pagpili ng kurso?
a. mithiin b. pagpapahalaga c. kasanayan d. hilig
_____6.Sa Multiple Intelligences Survey form, matutukoy mo ang iyong talento at kakayahan.
Alin sa sumusunod ang HINDI kabilang sa mga talino o intellegences?
a. Spatial c. Auditory
b. Existentialist d. Kinesthetic
_____7.Ang kakayahan ay isa sa pinakamahalagang salik sa pagpili ng track o kurso. Alin sa
mga sumusunod ang HINDI kabilang sa Tseklist batay sa Uri ng Kakayahan.
a. Kakayahan sa Pakikiharap sa Tao
b. Kakayahan sa mga Datos
c. Kakayahan sa mga Bagay-bagay
d. Kakayahan sa mga solusyon sa problema

1
_____8. Ang RIASEC ay isang paraan upang matukoy ang Hilig ng isang tao kung saan ang R ay
Realistic, I ay Investigative, A ay Artistic, S ay Social, at E ay Enterprising, Ano naman ang
kinakatawan ng titik C?
a.Conventional b.Cooperation c.Conference d.Caring

_____9.Sino ang Sikilohistang naghati sa anim na mga Jobs/Careers/work environment?

a. Dr. Howard Garner c. Dr. Manuel Dy
b. John Holland d. Martin Luther King
_____10.Alin sa sumusunod ang dapat taglayin mong katangian upang masabing asset ka ng
kompanya?
a. Kung ikaw ay masahing manggagawa
b. Kung ikaw ay matalinong manggagawa
c. Kung ikaw ay produktibong manggagawa
d. Kung ikaw ay aktibong maggagawa

_____11.Alin sa mga sumusunod na interes napapabilang ang nasisiyahan sa pagbuo ng ng mga

bagay gamit ang malikhaing kamay o gamit ang mga kasangkapan kaysa makihalubilo sa mga
tao at makipagpalitan ng opinion?
a. realistic c. investigative
b. artistic d. Social
Para sa aytem 12-13
Si Eric ay may kakayahang kumuha ng kursong Medisina ngunit ang kanyang mga
magulang ay kapos-palad upang tustusan ang kanyang minimithi sa buhay bilang isang
doctor.
_____12.Anong panlabas na salik ang nakakaapekto kay Eric sa kanyang minimithi sa buhay?
a. Impluwensiya ng pamilya c. impluwensiya ng barkada
b. Kakayahang pinansyal d. lokal na demand

_____13.Kung ikaw ang nasa katayuan ni Eric ano ang iyong gagawin?
a. Huminto muna at maghanap ng trabaho
b. Mag-alaga ng mga hayop sa bukid
c. Kumuha ng pagsusulit para sa scholarship
d. Maghanap ng mayamang mapapangasawa
_____14.Ang mga panloob na mga pansariling salik ay makakatulong sa pag-unawa ng
kahalagahan ng pagpaplano ng kursong akademiko o teknikalbokasyonal o negosyo bilang
tugon sa hamon ng paggawa. Alin sa mga sumusunod ang HINDI kabilang sa mga ito?
a. Talento b. Hilig c. Katayuang Pinansyal d. Kakayahan
_____15.Kinahiligan ni Joe ang paggamit ng mga makina at iba pang mga kagamitang pang-
kunstruksiyon. Anong kakayahan ang tinutukoy ng pahayag?
a. pakikiharap sa Tao
b. mga datos
c. mga bagay-bagay
d. mga ideya at sulosyon
_____16.Ang aming kapitbahay ay laging nakikipagtulungan, nakikisama sa iba kaya’t naging
matagumpay sila sa kung anumang aktibidades na gagawin ng aming pamayanan. Sa aling
kasanayan/skills ito napapabilang?

a. Kasanayan sa mga ideya at solusyon

b. Kasanayan sa mga bagay-bagay
c. Kasanayan sa mga datos
d. Kasanayan sa pakikiharap sa mga tao
_____17.Siya ay maabilidad, may kakayahan at kahusayan sa paggawa kung ang pag- uusapan
ay ang pagluluto ng iba’t ibang kakanin. Sa alin pansariling interes siya napapabilang?
a. mithiin c. kasanayan
b. pagpapahalaga d. hilig
2
_____18.Kung si Maria ay mahusay sa paghihikayat at pangungumbinsi sa iba para sa pagkamit
ng inaasahan o target goals ay sa aling pansariling interes siya napapabilang?
a. investigative c. social
b. Enterprising d. Realistic
_____19.Ang mga sumusunod ay mga hakbang na gawain sa pagpili ng track o kurso, maliban
sa isa.
a. Ang magkakaroon ng makabuluhang hanapbuhay
b. Taglayin ang katangian ng isang produktibong manggagawa
c. Makapagtapos at yumaman sa buhay na di alintana ang iba
d. Masisiguro ang pagiging produktibo sa gawain na makapapaunlad sa bansa
_____20. Alin sa mga sumusunod ang hindi kabilang sa mga talent?
a. Visual spatial B. Bodily Kinesthetic C. Intrapersonal D. Realistic

B. Basahin ang tungkol Mga Kursong Pagpipilian ng mga Kabataan batay sa inyong
talento, kakayahan o hilig na maaari nyong gabay sa pagpili ng inyong track para sa
Senior High School. Ilista ang mga mahahalagang impormasyon ukol sa mga kursong
inyong nasasaliksik at anong kaalaman ang pumukaw sa Iyo, Ihanay ito sa loob ng
talahanayan:
Kursong Mahalagang Impormasyon/mga Kaalamang Pumukaw sa Iyo
Nasasaliksik Gawain
Hal. Malaki ang potensyal sa pag-unlad sa Nagustuhan ko ito dahil sa
Accountancy and Accounting dahil sa mataas ang malalaki ang kikitain ko at
Businessrelated pangangailangan ng mga negosyo at makatutulong din ito sa pag-
Courses institusyon para sa mga accountant. Ang unlad ng ating Ekonomiya.
mga lisensyadong accountant ay
karaniwang tumatanggap ng mga matataas
na suweldo at magagandang benepisyo.
Ang mga tapos naman sa mga
businessrelated course ay maaaring gawing
manager sa mga negosyo at ang iba ay
nagiging entrepreneur.
1.

2.

3
 3.

4.

5.

C.Batay sa mga nailista na mga kurso o trabaho na ayon sa inyong talento hilig at
kakayahan, i-ayos mo ito ng sunod-sunod ayon sa inyong hilig, mithiin at lokal at
global na demand. Pagkatapos ipaliwanag kung paano mo nabuo.

1.__________________________________

2.__________________________________

3.__________________________________

4. _________________________________

5.__________________________________

Pangalan at lagda ng
magulang:___________________________________________Petsa:_______________________

4
 Ikatlong Linggo-ESP 9
Mga Kursong Pagpipilian ng mga Kabataan
Mga Kalamangan at Kahinaan ng ilang Mga Pagpipiliang Karera
Upang magsilbing gabay sa mga tinedyer sa matalinong pagpili ng karera o kursong kukunin, tatalakayin sa
lekturang ito ang ilang mga kalamangan at kahinaan ng ilang mga kurso sa kolehiyo. Ang mga
impormasyong ito ay magagamit ng mga magulang, guro, at tagapayo sa paggabay at pagpapayo kung ang
partikular na kurso ba ay nakaayon o di-nakaayon sa isang kabataan.

1. Engineering at Architecture courses

Pangkaraniwang nasa iisang kolehiyo sa mga pamantasan, ang mga kursong Engineering at maging
ang Architecture ay may kinalaman sa disenyo at pagtatayo ng mga pribado at pampublikong mga gusali at
imprastraktura gaya ng bahay, opisina, paaralan, gusaling sambahan, museo, parke, mga kalsada, dam,
pangkontrol ng baha, at mga kauri nito. Ang mga nagtapos sa mga kursong ito, lalo na kung pumasa
sa board exam, ay kadalasang tinatanggap ng mga konstruksiyon at estruktural na kumpanya, at mga
ahensya ng gobyerno, o kaya’y maaaring magturo sa mga paaralan.
Maaring kumita ng malaking halaga ang mga nagtapos ng Engineering at Architecture courses.
Nakakahanap sila ng mga trabaho sa pribado at gobyernong institusyon, maging sa mga malalaking
kumpanya sa loob at labas ng bansa. Ang iba ay nakapagtatayo ng sariling construction firm. Sa mga
karerang ito, lalo na sa Architecture, maaaring ipakita ng tao ang kanyang pagkamalikhain habang siya ay
nagdidisenyo ng mga istruktura.
Ganunpaman, para makatapos sa mga kursong ito, kailangan ang pagiging mahusay sa matematika at
pagiging malikhain. Ang pagiging isang magaling na arkitekto ay nangangailangan ng mahabang panahon
ng pagsasanay (limang taong bachelor digri at dalawa o tatlong taon ng internship). Ang trabaho ng isang
inhinyero at arkitekto ay kadalasan ring hindi madali. Mataas din ang kumpetisyon sa mga karerang ito dahil
marami ang naghahangad na sumulong sa mas mataas na posisyon.

2. Science and Math Degree Courses

Ang mga kurso na ugnay sa Science at Mathematics ay karaniwang kinukuha sa loob ng apat na taon at
karaniwang walang kaakibat na board exam.
Ang mga larangang ito ay sumasaklaw sa maraming mga ispesyalisasyon. Halimbawa, ang mga biology
majors (BS Biology) ay maaaring magpatuloy na maging biological technician, microbiologist o molecular
biologist. Sa BS Math naman ay may sangay o kaugnay na kurso na Applied Mathematics. Ang mga
nagtapos sa BS Biology ay maaaring maging mga biochemist at biophysicist o maaaring magtuloy sa
pagkuha ng kursong Medisina. Ang nagtapos naman ng Math-related courses ay maaaring kuning analyst,
statistician, o researcher ng mga kumpanya at ang ilan ay nagpapatuloy sa pagkuha ng kursong Law.
Kailangan sa mga kursong ito ang pagiging matiyaga at mataas na interes sa agham at matematika.
Kailangan din ng matalas na memorya at determinasyon na magpakadalubhasa sa maraming bagay. Mataas
din ang kumpetisyon sa pagpasok sa trabaho para sa mga nagtapos sa kursong ito. Sa ibang bansa ay
maaaring mas mataas ang sahod para sa mga karerang ito.

3. Humanities, Arts, Social Sciences, at Behavioral Sciences

Ang mga kurso sa mga field na ito ay pangkaraniwang tinatapos sa loob ng apat na taon. Maliban na sa
BS Psychology graduate (na ngayon ay may board exam para sa pagiging licensed psychometrician), ang
mga nagtapos sa mga kursong ito ay karaniwang walang board exam.
Pinauunlad sa kursong pangkolehiyong ito ang kakayahang kritikal na mag-isip at mag-suri ng mga isyu
mula sa iba't ibang mga perspektibo. Nagpapalawak ang mga ito ng pananaw upang maging makatwiran at
malikhain. Itinuturing ng marami na magandang ‘pre-law course,’ ang mga kursong ito ay huhubog sa tao
upang maging mahusay na mamamahayag at lider (maging ang pagiging mahusay na politiko).

Nangangailangan ang mga ito ng konsentrasyon sa pag-aaral, kakayahan sa analitikong pag-iisip, interes sa
mga sining at agham panlipunan, at ng maraming pagsusuri at sentido komun. Sa merkado, kaunti ang

5
 demand sa mga nagtapos sa mga kursong ito. Ang mga nagtapos sa mga ito ay karaniwang nagpapatuloy sa
pagkuha ng batas, teolohiya, o iba pang mas mataas na kurso sa agham ng tao. Ang ilang mga nagtapos ay
karaniwang nagiging propesor sa mga paaralan.

4. Information Technology and Computer-related courses

Ang mga kursong ito, lalo na ang digri sa Computer Science, ay kadalasang nagbibigay diin sa matematikal
at teoretikal na pundasyon ng pagkakalkula. Ito ang mga kursong kinakailangan upang makapagtrabaho sa
sa industriyang may kinalaman sa computing at information technology.
Maraming trabaho sa kasalukuyan at maging sa hinaharap para sa mga tapos sa mga kursong ito. Ang
suweldo para sa ‘entry level’ ay karaniwang isa sa pinakamataas sa merkado. Hindi gaanong kailangan sa
mga karerang ito ang good social skill dahil mas nangangailangan ang mga ito ng maraming
pagproprograma sa computer at hindi ang pakikisalamuha sa mga parokyano.
Nangangailangan nga lamang dito ng mahusay na pag-iisip sa larangan ng lohika at matematika, kasanayan
sa paglutas ng problema, at pagkamalikhain. Kailangan ang pokus at tiyaga sapagkat gumugugol ng
mahabang oras upang tapusin ang mga proyekto sa mga kursong ito.

5. Agriculture, Animal Husbandry, and Related Fields

Nag-aalok ang mga kursong ito ng mga kaalaman at kasanayan sa pagsasaka, paghahalaman, at
pangangalaga sa mga hayop.

Angkop ang mga kursong agrikultura sa mga mahilig sa pagtatanim. Sa mga mapagmahal naman sa mga
hayop, angkop ang kursong may kinalaman sa animal husbandry gaya ng Veterinary Medicine. Ang mga
nagtapos sa mga kursong ito ay maaaring makapasok sa mga tanggapan ng pamahalaan tulad ng Ministry of
Agriculture, Bureau of Animal Industries,Agriculture industries at mga Pamantasan, mga sakahan, poultry,
mga laboratoryo, mga tanggapan ng pananaliksik, at food industries.
Ang mga nagnanais kumuha ng mga kursong ito ay kailangang may lakas ng loob, may tunay na interes sa
pananim at hayop, at handa sa imersiyon sa mga sakahan at makisalamuha sa mga hayop. Maraming hamon
ang haharapin sa mga karerang ito.

6. Accountancy and Business-related Courses

May kinalaman ang mga ito sa negosyo at pananalapi. Ang kursong Accountancy ay naglalayong ihanda ang
estudyante upang maging isang mahusay sa pagsukat, pagproseso, at pag-uulat ng mga impormasyong
pinansiyal. Maliban sa Accountancy, sa mga business-related courses ay walang board exam.

Malaki ang potensyal sa pag-unlad sa Accounting dahil sa mataas ang pangangailangan ng mga negosyo at
institusyon para sa mga accountant. Ang mga lisensyadong accountant ay karaniwang tumatanggap ng mga
matataas na suweldo at magagandang benepisyo. Ang mga tapos naman sa mga business-related course ay
maaaring gawing manager sa mga negosyo at ang iba ay nagiging entrepreneur.
Itinuturing nga lamang na mahirap na kurso ang Accountancy at mahirap maging isang sertipikadong
Pampublikong Accountant. Kailangan ang konsentrasyon sa pag-aaral, ang husay sa matematika, ang
pagiging palaaral, at ang tiyaga. Ang accounting ay maaaring nakakasawa o di nakakawiling trabaho dahil
ang gawain ay paulit-ulit, metikuloso, at maaaring mangailangan ng pagtatrabaho sa kompyuter sa matagal
na panahon. Sa mga business-related careers naman ay mataas ang kumpetisyon.
7. Teacher Education
Ang Teacher Education courses ay pagsasanay upang maging kwalipikadong tagapagturo sa paaralan.
Malaki ang utang na loob ng mga propesyonal sa kanilang mga guro. Kung wala ang mga guro, wala ang
mga propesyonal sa kanilang kinaroroonan ngayon.

Ang pagtuturo ay isang dakilang propesyon. Laging may pangangailangan sa mga guro sapagkat laging may
mga mag-aaral at paaralan. Ang pagtuturo ay nakasisiya sapagkat may kaligayahang dulot ang kaalaman na
ikaw ay nakapagbabahagi ng mga kaalaman at kasanayan sa mga mag-aaral. Lalo na sa SPED Education,
masarap sa pakiramdam na makatulong sa mga SPED student sa pamamagitan ng paghuhubog sa kanila
para na rin mapabuti ang kanilang kondisyon.
Kailangan ang pagiging pasensiyoso o pasensiyosa sa pagiging guro. Bukod sa aktuwal na pagtuturo, may
mga gawaing-papel na dapat gawin tulad ng mga ulat ng indibidwal na progreso at mga ulat ukol sa mga

6
antas sa mga mag-aaral. Kailangan din na maging sensitibo at malikhain para sa mga pangangailangan ng
mga tinuturuan. (© by Marissa G. Eugenio/AlaminNatin.com)

Pangalan at lagda ng
magulang:___________________________________________Petsa:_______________________