“ Azərbaycan Hava Yolları” Q.S.

C
Milli Aviasiya Akademiyası

Sərbəst iş N-5

Fakültə: Fizika-texnologiya

İxtisas: Proseslərin Avtomatlaşdırılması mühəndisliyi

Qrup: 2562a

Mövzu: Dövri alqoritmə aid məsələlərin C++ dilində

proqramlarının tərtibi

Fənn: Kompüter texnologiyaları və proqramlaşdırma

Tələbə: Əliyeva Fidan

Müəllim: Abidova Aytac

Bakı-2022
Plan
1. Alqoritm – Dövri
2. Proqramlaşdırma dili – C++
3. C++ proqramlaşdırma dilində dövri alqoritm

 Alqoritm
Alqoritm – qoyulmuş məsələnin həllinə aparıb çıxaran sonlu sayda hərəkətlər
və ya əmrlər ardıcıllığıdır. Alqoritmdə hər bir hərəkət və ya əməl addım, yaxud
alqoritmin addımı adlanır.
Alqoritmləri hazırlayanlar insanlar olsa da, onları icra edən insanlar və bütün
mümkün texniki qurğular – kompüter, robot , dəzgah , mürəkkəb məişət
texnikası və bəzən də oyuncaqlar ola bilər.
İstənilən əməllər ardıcıllığı alqortim adlanmır. Əməllər ardıcıllığının alqoritm
adlandırılması üçün o müəyyən şərtlərə cavab verməlidir. Bu şərtlər də
alqoritmin xassələri adlanır.
 Alqortimin növləri
Alqortimin 3 növü var: (istənilən mürəkkəb alqoritmi bu növlərə aid hissələrə
bölmək olar)
1. Xətti
2. Budaqlanan
3. Dövri
Budaqlanan alqoritm haqqında məlumat verək:
 Dövri alqoritm
Ətraf aləmdə bir sıra hərəkətlərin təkrarlandığına şahid oluruq. Bunlara ən sadə
nümunə hər il fəsillərin, hər gün isə Ay ilə Günəşin bir-birini əvəz etməsidir.
Alqoritmin hər hansı addımları və ya mərhələləri təkrarlanırsa, onda belə
alqoritmə dövri deyilir. Təkrar yerinə yetirilən əməliyyatlar qrupuna dövrün
gövdəsi deyilir.
 Dövr 3 əsas hissədən ibarət olur:
1. Başlatma
2. Dövrün gövdəsi
3. Dövrün şərti
Dövrün neçə dəfə təkrarlanacağı məlumdursa, sayğaclı dövrdən istifadə
olunur.

Proqramlaşdırma dili və C++

Proqramlaşdırma dilləri – proqram modullarından ibarət olub, məsələnin həll
mərhələsinə hazırlığını təmin edir. Proqramlaşdırma dili kompüterin alqoritm
iqəbul etməsi üçün istifadə edilir. Bir çox proqramlaşdırma dili yayılmış olsa da
bunlardan ən çox tanınan və istifadəsi asan olanı C++’dır.
C++ - C-nin obyektyönümlü genişlənməsi olan bu dil 1980-cı ildə
yaradılmışdır. Bu dildə proqramçının məhsuldarlığını kəskin şəkildə artıra
biləcək çoxlu sayda imkanlar nəzərdə tutulmuşdur. Demək olar ki, bütün
‘’low-level systems’’ eləcədə ‘’operating systems’’, ‘’file systems’’ və s.
C/C++ “proqramlaşdırma dilində’’ yazılır .’’Competitive programmers
owing’’ tərəfindən istifadə olunan C/C++ son dərəcə sürətli və stabildir.
 C++ proqramlaşdırma dilində dövri alqoritm

Məsələnin şərti: Verilmiş 7 rəqəmli ədədin əvvəldən və sondan 2ci

rəqəmlərinin tapılması və nəticədə hansı ədədin böyük olmasının tapılması.
1.#include <iostream>
2.using namespace std;
3.int main () {
4.//1234567
5.int a;
6.cout <<“eded daxil edin:”;
7.cin>> a;
8.int son=(a%100)/10;
9.while (a/10 >= 10) {
10.a=a/10
11.
12.}
13.int ilk=a%10;
14.if(ilk>son) {
15.cout<<“ilk 2. Reqem boyukdur”;
16.}
17.else if (ilk==son) {
18.cout <<“beraberdirler” ;
19.}
20.else{
21.cout<<“son 2.reqem boyukdur.”(
22.}
23.}

Proqramın C++ da yazılmış şəkili.

Əgər verilmiş şərt daxilində son və ilk ikinci rəqəmlər bərabər olarsa :
Əgər ilk 2. Rəqəm böyük
olarsa proqramın göstərişi
bu şəkildə olacaq:

Əgər sondan 2ci rəqəm böyük olarsa, proqramın nəticəsinin. C++ da nəticəsi: