Ang Aking Pag-ibig

(How Do I Love Thee – Sonnet XLIII)

ni Elizabeth Baret Browning
(Isinalin sa Filipino ni Alfonso O. Santiago)

Ibig mong mabatid, ibig mong malaman

Kung paano kita pinakamamahal?
Tuturan kong lahat ang mga paraan,
Iisa-isahin, ikaw ang bumilang.

Iniibig kita nang buong taimtim,

Sa tayog at saklaw ay walang kahambing,
Lipad ng kaluluwang ibig na marating
Ang dulo ng hindi maubos-isipin.

Yaring pag-ibig ko’y katugon, kabagay

ng kailangan mong kaliit-liitan,
Laging nakahandang pag-utos-utusan,
Maging sa liwanag, maging sa karimlan.

Kasinlaya ito ng mga lalaking

Dahil sa katwira’y hindi paaapi,
Kasingwagas ito ng mga bayaning
Marunong umingos sa mga papuri.

Pag-ibig ko’y isang matinding damdamin,

Tulad ng lumbay kong di makayang bathin
Noong ako’y isang musmos pa sa turing
na ang pananalig ay di masusupil.

Yaring pag-ibig ko, ang nakababagay

Ay ang pag-ibig ko sa maraming banal,
na nang mangawala ay parang nanamlay
Sa pagkabigo ko at panghihinayang.

Yaring pag-ibig ko ay siyang lahat na,

Ngiti, luha, buhay at aking hininga!
At kung sa Diyos naman na ipagtalaga
Malibing ma’y lalong iibigin kita

1. PAGKILALA SA MAY-AKDA

Si Elizabeth Barrett Browning ay ipinanganak sa Coxhoe Hall, Durham, England

noong 1806. Isa din siyang makata ng kilusang Romantisismo. Siya ang
panganay sa mga magkakapatid. Ang kanyang mga magulang ay nagmamayari
ng isang plantasyon ng asukal. Ang kanyang mga magulang ay sina Edward
Barrett Moulton Barrett (Tatay). Siya ay nagaral lamang sa bahay. Sa edad na 10
ay nakapagbasa siya ng mga pahayag galling sa Paradise Lost at ang ilan sa
mga Shakespearean plays. Noong siya’y labingdalawang taong gulang na ay
nakapagsulat siya ng isang mahabang tula na naglalaman ng apat na libro na
magkakatugma ang mga salita. Lumipas ang dalawang taon at nadiskubre na
may diperensya ang kaniyang baga na habang buhay na niyang dadalhin.
Sinubukan ng mga doctor na gamotin ito ng morphine na kanyang gagamitin
hanggang sa dulo ng kaniyang buhay. Noong labinlimang taong gulang siya ay
nakaranas siya ng spinal injury. Sa kabila ng lahat ng ito ay ipinagpatuloy pa din
niya ang kaiyang pagaaral. Sa kanyang pagkadalagay ay natuto siya
nagmagbasa ng Hebreo para maintindihan niya ang Lumang Tipan ng Bibliya;
ang kanyang interest ay naghikayat sa kanya na magaral din ng Griyego. Naging
aktibo siya sa Bible and Missionary Society sa kanyang kinabibilangang
simbahan.

Noong 1826, si Elizabeth ay naglabas ng kaniyang koleksyon na An Essay on

Mind and Other Poems. Makalipas ang dalawang taon, ang kaniyang ina ay
namatay. Ang mabagal na pagtanggal ng pangaalipin sa Inglatera at hindi
maayos na paghawak sa plantasyon ay siyang nagdulot ng pagbaba ng kita nito
at noong 1832 ay ibinenta ng kaniyang tatay ang luma niyang lupain. Lumipat sila
ng lugar at rumenta ng cottages sa loob ng tatlong taon bago sila nanirahan sa
London. Habang namumuhay sila sa dagat, si Elizabeth ay naglabas ng saling
Ingles ng her Prometheus Bound (1833) ni Aeschylus na isang Greek dramatist.

Naging sikat ang kanyang mga likha noong 1830 at patuloy siyang nanirahan sa
bahay ng kaniyang tatay sa London. Ipinadala ng tatay niya ang kaniyang mga
nakakabatang kapatid sa Jamaica para tumulong doon sa kanilang family’s
estates, Tinutulan ni Elizabeth ang pangaalipin ng kaniyang tatay at ayaw niyang
mapahiwalay sa kaniyang mga kapatid. Isinulat din niya ang The Seraphim and
Other Poems (1838) na nagpapakita ng Kristiyanong sentiments sa paraan ng
klasik na Griyegong trahedya. Dahil nanghihina na ang kaniyang katawan ay
napilitan siyang mabuhay ng isang taon sa dagat ng Toquay kasama ang
kaniyang kapatid na si Edward. Nalunod si Edward makalipas ang isang taon
habang naglalakbay sila sa Torquay at si Elizabeth ay umuwi sa kanilang bahay
na may emosyonal na dinadamdam, inbalido at ligtas. Gumugol niya ang
kaniyang limang taon sa kaniyang kwarto lamang at nagpatuloy siyang magsulat.
Noong 1844 ay nagprodyus siya ng koleksyong na tinatawag na Poems. Ito ay
pumukaw ng atensyon ni Robert Browning na pinuri ni Elizabeth ang mga gawa
ni Robert at sinabi nila ito sa isa sa mga tula niya at sumulat si Robert ng liham
para kay Elizabeth.
Si Elizabeth at Robert ay nagpalitan ng 574 na liham sa loob ng dalawampung
buwan. Sa palabas na The Barretts of Wimpole Street ni Rudolf Besier (1878-
1942), ang pagiibigan nila ay tinutulan ng tatay ni Elizabeth dahil ayaw niyang
maikasal ang isa sa mga anak niya. Noong 1846 nanirahan na sila sa Florence,
Italy kung saang ang kalusugan ni Elizabeth ay nagbago at nagkaroon sila ng
anak na nagngangalang Robert Wideman Browning. Ang kanyang tatay ay hindi
na muli niyang Nakita. Ang Sonnets from the Portuguese ay inaalay niya sa
kaniyang asawa at isinulat niya ito pasikreto bago ang kasal na inilabas noong
1850.Ang mga kritiko ay kinokonsidera ang Sonnets—isa sa mga kilalang
koleksyon ng pagibig na liriko na nakasulat sa Ingles.

2. URI NG PANITIKAN

Isang tulang pandamdamin o liriko. Ang orihinal na tula na may pamagat na How
Do I Love Thee? Ay nagtataglay ng labing-apat na taludtod at may sukat na
sampung pantig ang bawat taludtod. Ito ay halimbawa ng soneto. Nag-iba
lamang ang anyo nito nang isinalin sa Filipino ngunit napanatili nito ang diwa ng
tula.
Bukod sa soneto, ilan pang uri ng tulang pandamdamin ay oda, dalit, at elehiya.

3. LAYUNIN NG AKDA

Layunin nitong ipabatid kung gaano kalaki ang pagmamahal niya sa taong
kanyang iniibig, na kahit sa kamatayan ay mamahalin niya pa rin ng lubos ang
taong pinararatingan niya ng tula.

2. PAGLALAPAT NG TEORYANG PAMPANITIKAN: Mailalapat ang teoryang

romantisismo sa tula. Ang teoryang Romantisismo na nakabatay sa kasaysayan
at paghanga sa kagandahan ay nagpapakita ng napakaraming pagbabago na
naganap sa panitikan. Ito ay makikita sa mga akdang tumatalakay sa mga
paksang pag-ibig, mga awit at korido na ang pinaka paksa ay buhay-buhay ng
mga prinsesa at prinsipe. Mailalapat din dito ang teoryang humanismo na
nagpapakita na ang tao ang sentro ng mundo; ay binibigyang-tuon ang
kalakasan at mabubuting katangian ng tao gaya ng talino, talento atbp.

4. TEMA O PAKSA NG AKDA

Tumutukoy ang tula sa tunay na pag-ibig. Ito ang isang bagay na tinuturing na
nagpapa-ikot sa buhay ng tao. Ito rin ang sanhi ng maraming kabiguan at
paghihimutok. Ngunit, anupaman ang maihambing sa pag-ibig, ito pa rin ang
magsisilbing inspirasyon ng bawat tao upang mabuhay at magpatuloy sa buhay.
Pinapahayag lamang ng tula na hindi sapat ang lahat ng bagay sa mundo upang
malaman ang kadahilanan kung bakit nagmamahal ang isang tao. Kung isa-
isahin man ito, ang listahan ay walang katapusan dahil ang pag-ibig ay buhay. At
tulad ng sabi ng tula, kahit sa kamatayan ay magpapatuloy pa rin ang pag-ibig
dahil wala itong hanggan kahit kamatayan pa man.

5. MGA TAUHAN/KARAKTER SA AKDA

Mayroong dalawang persona sa tula, ito ay ang:

a. UNANG PERSONA (ANG UMIIBIG)

Ang taong nagsasalita ng mga wika sa tula. Ipinapahayag ng Umiibig ang
kanyang pagmamahal at pagsinta sa taong kanyang iniibig sa pamamagitan ng
pagsasalarawan ng tunay na pag-ibig, ang kalakasan at katamisan nito, at ang
paghahambing nito sa iba’t ibang bagay tulad ng kaluluwa, liwanag, lalaki,
bayani, at isang musmos.

b. IKALAWANG PERSONA (ANG INIIBIG)

Ang taong pinapahayagan ng taong Umiibig sa tula o ang taong nais paratingan
ng tula. Ang Iniibig ang nakikinig o nakakabasa sa mga pinapahayag o
sinasalarawan ng Umiibig tungkol sa katamisan at kagandahan ng pag-ibig at
ang paghahalintulad nito sa mga iba’t ibang bagay upang maipakita at
mapatunayan sa kanyang umiibig ang pagmamahal at pagsinta nito sa kanya.

6.TAGPUAN/PANAHON
Nabanggit sa unang talata na “Ang Sonnets from the Portuguese ay inaalay niya
sa kaniyang asawa at isinulat niya ito pasikreto bago ang kasal na inilabas noong
1850. Ang mga kritiko ay kinokonsidera ang Sonnets—isa sa mga kilalang
koleksyon ng pagibig na liriko na nakasulat sa Ingles.” Ito ay naganap noong
1850, matagal na panahon mula ngayon, ngunit ang mga nilalaman ng tula ay
maaaring nagaganap pa rin sa kasalukuyang panahon na walang tiyak na oras o
lugar.

7. NILALAMAN O BALANGKAS NG MGA PANGYAYARI

Kung iyong babasahin ang tula, naglalaman ito ng mga salitang nagpapatunay
kung gaano kalalim ang pagmamahal ng unang persona sa kanyang iniibig,
makikita rin dito na kahit kamatayan ay hindi makapipigil sa pagmamahal niya sa
kanyang iniibig. Nagsimula ang tula sa tanong o sa nais ng ikalawang persona na
mabatid kung paanong siyang pinakamamahal ng unang persona, sumunod ay
ang pag hahalintulad niya ng kanyang pag-ibig sa iba’t ibang bagay, o ang
paggamit ng tayutay hanngag sa umabot sa kamatayan, na kahit tumigil ang
kanilang paghinga ay patuloy niya pa rin itong mamahalin.

8. MGA KAISIPAN O IDEYANG TAGLAY NG AKDA

• Ang pag-ibig ay magpakailanman.

• Handang gawin ang lahat para lamang sa kanyang iniibig
• Ang pag-ibig niya ay ang kanyang lahat-lahat.
• Pag-ibig niya’y tunay at totoo
• Walang kamatayan ang pag-ibig ng unang persona para sa ikalawang persona.

9. ESTILO NG PAGKAKASULAT NG AKDA

Epektibo ang paggamit ng awtor sa mga matatalinhagang salita na nakapukaw

sa damdamin ng mga mambabasa. Nakatulong din ang paggamit ng iba’tibang
uri ng tayutay, mas lalo nitong nabuo ang karikitan ng tula.

10. BUOD

Sa pagkakasalaysay ng tula, nais malaman ng taong Iniibig kung bakitsiya ang

napiling mahalin ng taong Umiibig. Sa pangyayaring ito, tinanong ng Umiibig ang
Iniibig kung batid ba nitong malaman ang gaano siya nito kamahal.Bagamat
maraming paraan upang maipahayag ang mga ito, minabuting isa-isahin ng
Umiibig ang kanyang mga kadahilanan sa pagmamahal nito sa taongIniibig.
Inihalintulad ng Umiibig ang kanyang pagmamahal at pagsinta sa Iniibigsa
kaluluwang malayang nakakalipad at nais marating ang mga lugar na hindilubos-
maisip, sa liwanag at sa dilim, sa malayang lalaking hindi paaapi, sabayaning di
ininda ang papuri, sa banal na nanamlay kung wala at sa kamatayankung ang
pag-ibig ay wala. Sa bandang huli, pinahayag ng Umiibig ang lubosniyang
pagmamahal sa Iniibig nang ipahayag nitong ang pag-ibig niya ay siyanglahat ng
mabubuting kadahilanan sa mundo na hanggang kamatayan, patuloy parin ang
pagdaloy at pag-usbong.