Professional Documents
Culture Documents
Wymagania Edukacyjne Z Geografii Dla Klasy 7 Planeta Nowa 7
Wymagania Edukacyjne Z Geografii Dla Klasy 7 Planeta Nowa 7
oparte na Programie nauczania geografii w szkole podstawowej – Planeta Nowa autorstwa Ewy Marii Tuz i Barbary Dziedzic
na ocenę dopuszczającą na ocenę dostateczną na ocenę dobrą na ocenę bardzo dobrą na ocenę celującą
1
Szarym kolorem oznaczono dodatkowe wymagania edukacyjne.
rzeka główna, dopływ, system rzeczny, Polski obszary zagrożone powodzią wyjaśnia, na czym polega asymetria •opisuje unikalne na skalę światową narodowego lub rezerwatu przyrody
dorzecze, zlewisko, ujście deltowe, wskazuje na mapie Polski dorzeczy Wisły i Odry obiekty przyrodnicze objęte ochroną
ujście lejkowate rozmieszczenie największych sztucznych opisuje na podstawie mapy cechy oraz na terenie Polski
•wskazuje na mapie główne rzeki Europy zbiorników wodnych walory Wisły i Odry
i Polski omawia wielkość i głębokość Bałtyku •wymienia czynniki sprzyjające
•wyjaśnia znaczenie terminów: powódź, •charakteryzuje temperaturę wód oraz powodziom w Polsce
dolina rzeczna, koryto rzeczne, obszar zasolenie Bałtyku na tle innych mórz określa rolę przeciwpowodziową
zalewowy, sztuczny zbiornik wodny, świata sztucznych zbiorników
retencja naturalna •opisuje świat roślin i zwierząt Bałtyku charakteryzuje i rozpoznaje typy
•wymienia przyczyny powodzi w Polsce opisuje wybrane typy gleb w Polsce wybrzeży Bałtyku
określa na podstawie mapy •przedstawia na podstawie mapy omawia powstawanie gleby
ogólnogeograficznej położenie Morza tematycznej rozmieszczenie gleb wyróżnia najważniejsze cechy
Bałtyckiego na obszarze Polski wybranych typów gleb na podstawie
wskazuje na mapie Morza Bałtyckiego •omawia na podstawie danych profili glebowych
jego największe zatoki, wyspy i cieśniny statystycznych wskaźnik lesistości Polski omawia funkcje lasów
omawia linię brzegową Bałtyku •omawia strukturę gatunkową lasów omawia na podstawie mapy Polski
•podaje główne cechy fizyczne Bałtyku w Polsce przestrzenne zróżnicowanie lesistości
•wyjaśnia znaczenie terminów: gleba, •podaje przykłady rezerwatów przyrody, w Polsce
czynniki glebotwórcze, poziomy parków krajobrazowych i pomników ocenia rolę parków narodowych
glebowe przyrody na obszarze wybranego i innych form ochrony przyrody
•wymienia typy gleb w Polsce regionu w zachowaniu naturalnych walorów
•wyjaśnia znaczenie terminu lesistość charakteryzuje wybrane parki narodowe środowiska przyrodniczego
•wymienia różne rodzaje lasów w Polsce w Polsce
•wymienia formy ochrony przyrody
w Polsce
•wskazuje parki narodowe na mapie
Polski
2. Ludność i urbanizacja w Polsce
Uczeń: Uczeń: Uczeń: Uczeń: Uczeń:
wymienia nazwy państw sąsiadujących wymienia przykłady terytoriów zależnych omawia zmiany na mapie politycznej omawia podział administracyjny Polski analizuje na podstawie dostępnych
z Polską należących do państw europejskich Europy w drugiej połowie XX w. •omawia na podstawie danych źródeł ekonomiczne skutki
wskazuje na mapie administracyjnej •prezentuje na podstawie danych •oblicza współczynnik przyrostu statystycznych uwarunkowania utrzymywania się niskich lub ujemnych
Polski poszczególne województwa i ich statystycznych zmiany liczby ludności naturalnego przyrostu naturalnego w Polsce na tle wartości współczynnika przyrostu
stolice Europy i Polski po II wojnie światowej •podaje przyczyny zróżnicowania Europy naturalnego w krajach Europy i Polski
wyjaśnia znaczenie terminów: przyrost •omawia na podstawie wykresu przyrost przyrostu naturalnego w Europie •omawia strukturę płci i strukturę wieku •analizuje konsekwencje starzenia się
naturalny, współczynnik przyrostu naturalny w Polsce w latach 1946–2018 i w Polsce ludności Polski na tle tych struktur w społeczeństwa europejskiego
naturalnego, wyż demograficzny, niż •omawia przestrzenne zróżnicowanie •omawia czynniki wpływające na liczbę wybranych państwach europejskich na •analizuje skutki nierównomiernego
demograficzny współczynnika przyrostu naturalnego urodzeń w Polsce podstawie piramidy płci i wieku rozmieszczenia ludności w Polsce
wymienia na podstawie danych w Polsce •porównuje udział poszczególnych grup •omawia przyrodnicze i pozaprzyrodnicze •ocenia skutki migracji zagranicznych
statystycznych państwa o różnym •omawia na podstawie danych wiekowych ludności w Polsce na czynniki wpływające na rozmieszczenie w Polsce i w Europie
współczynniku przyrostu naturalnego statystycznych średnią długość trwania podstawie danych statystycznych ludności w wybranych państwach ukazuje na wybranych przykładach
w Europie życia Polaków na tle europejskich •oblicza wskaźnik gęstości zaludnienia Europy i Polski wpływ procesów migracyjnych
wyjaśnia znaczenie terminów: piramida społeczeństw Polski oblicza przyrost rzeczywisty i na strukturę wieku i zmiany zaludnienia
płci i wieku, średnia długość trwania •wyjaśnia, czym są ekonomiczne grupy •opisuje na podstawie mapy cechy współczynnik przyrostu rzeczywistego w obszarów wiejskich
życia wieku rozmieszczenia ludności w Polsce Polsce •omawia na podstawie dostępnych
odczytuje dane dotyczące struktury płci wyjaśnia przyczyny zróżnicowania opisuje skutki migracji zagranicznych •charakteryzuje skutki migracji źródeł problemy mniejszości
i wieku oraz średniej długości trwania gęstości zaludnienia w Polsce w Polsce wewnętrznych w Polsce narodowych w Europie i w Polsce
życia w Polsce na podstawie danych omawia na podstawie mapy •porównuje przyrost rzeczywisty ludności wyjaśnia wpływ migracji na strukturę analizuje na podstawie dostępnych
statystycznych tematycznej przestrzenne w Polsce i w wybranych państwach wieku ludności obszarów wiejskich źródeł skutki bezrobocia w Polsce
wyjaśnia znaczenie terminu gęstość zróżnicowanie gęstości zaludnienia Europy •omawia przyczyny rozmieszczenia •omawia na podstawie dostępnych
zaludnienia w Polsce •omawia przyczyny migracji mniejszości narodowych w Polsce źródeł zmiany zachodzące w procesie
wymienia czynniki wpływające podaje najważniejsze cechy migracji wewnętrznych w Polsce •przedstawia strukturę wyznaniową urbanizacji w Polsce po II wojnie
na rozmieszczenie ludności w Polsce wewnętrznych w Polsce wskazuje na mapie województw Polaków na tle innych państw Europy światowej
wyjaśnia znaczenie terminów: migracja, wymienia główne przyczyny migracji podlaskiego i zachodniopomorskiego •omawia strukturę zatrudnienia wg identyfikuje na wybranych przykładach
emigracja, imigracja, saldo migracji, zagranicznych w Polsce gminy o dużym spadku liczby ludności działów gospodarki w poszczególnych związki między rozwojem dużych miast
przyrost rzeczywisty, współczynnik określa kierunki napływu imigrantów analizuje współczynnik salda migracji województwach a zmianami w użytkowaniu
przyrostu rzeczywistego do Polski na przykładzie województw •analizuje wielkość miast w Polsce i ich i zagospodarowaniu terenu, w stylu
wyjaśnia znaczenie terminu migracje wskazuje na mapie województw zachodniopomorskiego i podlaskiego rozmieszczenie wg grup wielkościowych zabudowy oraz w strukturze
wewnętrzne podlaskiego i zachodniopomorskiego •porównuje strukturę narodowościową •omawia pozytywne i negatywne skutki demograficznej w strefach podmiejskich
wymienia przyczyny migracji obszary o dużym wzroście liczby ludności Polski ze strukturą urbanizacji
wewnętrznych ludności narodowościową ludności w wybranych omawia wpływ migracji do stref
odczytuje dane dotyczące wielkości charakteryzuje mniejszości narodowe, państwach europejskich podmiejskich na przekształcenie
i kierunków emigracji z Polski mniejszości etniczne i społeczności •określa na podstawie danych struktury demograficznej okolic
wymienia główne skupiska Polonii etniczne w Polsce statystycznych różnice między strukturą Krakowa i Warszawy
wymienia mniejszości narodowe podaje przyczyny bezrobocia w Polsce zatrudnienia ludności w poszczególnych określa zmiany w użytkowaniu
w Polsce porównuje wielkość bezrobocia województwach i zagospodarowaniu stref podmiejskich
wskazuje na mapie Polski regiony w Polsce i innych krajach europejskich •porównuje stopę bezrobocia na przykładzie Krakowa i Warszawy
zamieszkiwane przez mniejszości na podstawie danych statystycznych w wybranych krajach europejskich
narodowe podaje przyczyny rozwoju największych •charakteryzuje funkcje wybranych miast
wyjaśnia znaczenie terminów: struktura miast w Polsce w Polsce
zatrudnienia, bezrobocie, stopa podaje przykłady miast o różnych •omawia przyczyny rozwoju miast
bezrobocia, ludność aktywna funkcjach w Polsce w Polsce
zawodowo wymienia typy zespołów miejskich •porównuje wskaźnik urbanizacji
odczytuje z danych statystycznych w Polsce i podaje ich przykłady w Polsce i wybranych krajach Europy
wielkość zatrudnienia w poszczególnych wskazuje różnice między aglomeracją •analizuje rozmieszczenie oraz wielkość
sektorach gospodarki monocentryczną a aglomeracją miast w Polsce
odczytuje z mapy zróżnicowanie policentryczną omawia na podstawie map
przestrzenne bezrobocia w Polsce omawia przyczyny migracji do stref tematycznych zmiany liczby ludności
i w Europie podmiejskich w strefach podmiejskich Krakowa
wyjaśnia znaczenie terminów: miasto, i Warszawy
wskaźnik urbanizacji, aglomeracja
monocentryczna, aglomeracja
policentryczna (konurbacja)
wymienia największe miasta Polski
i wskazuje je na mapie
wymienia funkcje miast
odczytuje z danych statystycznych
wskaźnik urbanizacji w Polsce
i w wybranych krajach Europy
wymienia przyczyny migracji do stref
podmiejskich
wymienia przyczyny wyludniania się wsi
oddalonych od dużych miast
3. Rolnictwo i przemysł Polski
Uczeń: Uczeń: Uczeń: Uczeń: Uczeń:
wymienia funkcje rolnictwa opisuje warunki przyrodnicze przedstawia rolnictwo jako sektor omawia poziom mechanizacji przedstawia korzyści dla polskiego
•wymienia przyrodnicze i pozaprzyrodnicze rozwoju rolnictwa gospodarki oraz jego rolę w rozwoju i chemizacji rolnictwa w Polsce rolnictwa wynikające z członkostwa
i pozaprzyrodnicze warunki rozwoju w Polsce społeczno-gospodarczym kraju •charakteryzuje czynniki wpływające naszego kraju w Unii Europejskiej
rolnictwa w Polsce prezentuje na podstawie danych •charakteryzuje regiony rolnicze na rozmieszczenie upraw w Polsce •dokonuje na podstawie danych
•wymienia na podstawie map statystycznych strukturę wielkościową o najkorzystniejszych warunkach •porównuje produkcję roślinną w Polsce statystycznych analizy zmian pogłowia
tematycznych regiony rolnicze w Polsce gospodarstw rolnych w Polsce do produkcji rolnej w Polsce na tle produkcji w innych krajach Europy wybranych zwierząt gospodarskich
•wyjaśnia znaczenie terminów: plon, przedstawia znaczenie gospodarcze •przedstawia strukturę użytkowania •porównuje produkcję zwierzęcą w Polsce po 2000 roku i wyjaśnia ich
zbiór, areał głównych upraw w Polsce ziemi w Polsce na tle innych krajów w Polsce na tle produkcji w innych przyczyny
•wymienia główne uprawy w Polsce prezentuje na podstawie danych Europy krajach Europy wykazuje na podstawie dostępnych
•wskazuje na mapie główne obszary statystycznych strukturę upraw w •prezentuje na podstawie danych •omawia rozwój przemysłu w Polsce źródeł wpływ przemian politycznych
upraw w Polsce Polsce statystycznych strukturę chowu zwierząt po II wojnie światowej i gospodarczych w Polsce po 1998 roku
•wyjaśnia znaczenie terminów: chów, wymienia główne rejony warzywnictwa gospodarskich w Polsce •analizuje przyczyny i skutki na zmiany struktury zatrudnienia
pogłowie i sadownictwa w Polsce •przedstawia przemysł jako sektor restrukturyzacji polskiego przemysłu w wybranych regionach kraju
•wymienia główne zwierzęta przedstawia znaczenie gospodarcze gospodarki i jego rolę w rozwoju opisuje zmiany, które zaszły analizuje na wybranych przykładach
gospodarskie w Polsce produkcji zwierzęcej w Polsce społeczno-gospodarczym kraju w strukturze produkcji po 1989 roku warunki przyrodnicze
•wskazuje na mapie obszary chowu wymienia czynniki lokalizacji chowu •opisuje rozmieszczenie przemysłu w konurbacji katowickiej i aglomeracji i pozaprzyrodnicze sprzyjające produkcji
zwierząt gospodarskich bydła, trzody chlewnej i drobiu w Polsce w Polsce łódzkiej energii ze źródeł odnawialnych
•dokonuje podziału przemysłu na sekcje omawia cechy polskiego przemysłu omawia strukturę zatrudnienia •omawia na podstawie dostępnych i nieodnawialnych lub ograniczające tę
i działy wymienia przyczyny zmian w strukturze w konurbacji katowickiej i aglomeracji źródeł zmiany zachodzące współcześnie produkcję oraz określa ich wpływ
•wymienia funkcje przemysłu przemysłu Polski łódzkiej przed 1989 rokiem w polskiej energetyce na rozwój energetyki
wymienia podstawowe cechy omawia cechy gospodarki Polski przed •prezentuje na podstawie danych wymienia korzyści płynące •przedstawia perspektywy rozwoju
gospodarki centralnie sterowanej 1989 rokiem i po nim statystycznych strukturę produkcji z wykorzystania źródeł odnawialnych gospodarki morskiej w Polsce
i gospodarki rynkowej lokalizuje na mapie Polski elektrownie energii elektrycznej w Polsce na tle do produkcji energii ustala na podstawie dostępnych źródeł,
•wymienia źródła energii cieplne, wodne i niekonwencjonalne wybranych krajów Europy analizuje dane statystyczne dotyczące w których regionach w Polsce występuje
•wymienia typy elektrowni opisuje wielkość produkcji energii wyjaśnia wpływ warunków liczby farm wiatrowych w Łódzkiem największe zanieczyszczenie środowiska
•wskazuje na mapie największe elektrycznej ze źródeł odnawialnych pozaprzyrodniczych na wykorzystanie i Pomorskiem przyrodniczego
elektrownie w Polsce podaje przyczyny rozwoju energetyki OZE w województwach pomorskim •określa na podstawie dostępnych źródeł
wymienia główne źródła energii wiatrowej i słonecznej i łódzkim uwarunkowania rozwoju gospodarki
w województwach pomorskim i łódzkim w województwach pomorskim i łódzkim •opisuje na podstawie danych morskiej w Polsce
•wymienia największe porty morskie opisuje na podstawie danych statystycznych strukturę przeładunków •omawia rozwój przemysłu stoczniowego
w Polsce i wskazuje je na mapie statystycznych wielkość przeładunków w polskich portach morskich w Polsce
wymienia źródła zanieczyszczeń w polskich portach morskich •opisuje strukturę połowów ryb w Polsce analizuje na podstawie danych
środowiska przyrodniczego omawia rodzaje zanieczyszczeń i ich charakteryzuje wpływ poszczególnych statystycznych stopień zanieczyszczenia
podaje przyczyny kwaśnych opadów źródła sektorów gospodarki na stan wód śródlądowych
środowiska •omawia skutki zanieczyszczenia
•wymienia źródła zanieczyszczeń środowiska naturalnego
komunalnych
4. Usługi w Polsce
Uczeń: Uczeń: Uczeń: Uczeń: Uczeń:
podaje przykłady różnych rodzajów omawia zróżnicowanie usług w Polsce przedstawia usługi jako sektor wyjaśnia przyczyny zróżnicowania sieci identyfikuje związki między przebiegiem
usług w Polsce •omawia rodzaje transportu lądowego gospodarki oraz ich rolę w rozwoju transportowej w Polsce autostrad a lokalizacją przedsiębiorstw
wyjaśnia znaczenie terminu w Polsce społeczno-gospodarczym kraju •określa znaczenie transportu w rozwoju przemysłowych oraz centrów
komunikacja •omawia na podstawie map •charakteryzuje udział poszczególnych gospodarczym Polski logistycznych i handlowych
wyróżnia rodzaje transportu w Polsce tematycznych gęstość dróg kołowych rodzajów transportu w przewozach •prezentuje na podstawie dostępnych na wybranym obszarze kraju
wskazuje na mapie Polski porty morskie w Polsce pasażerów i ładunków źródeł problemy polskiego transportu identyfikujezwiązki między transportem
oraz lotnicze •omawia na podstawie mapy •omawia ruch pasażerski w portach wodnego i lotniczego morskim a lokalizacją inwestycji
wyróżnia rodzaje łączności tematycznej gęstość sieci kolejowej lotniczych Polski •określa znaczenie łączności w rozwoju przemysłowych i usługowych
wyjaśnia znaczenie terminów: centra w Polsce •podaje przyczyny nierównomiernego gospodarczym Polski na przykładzie Trójmiasta
logistyczne, spedycja •omawia na podstawie danych dostępu do środków łączności omawia rolę transportu morskiego •podaje przykłady sukcesów polskich
wyjaśnia znaczenie terminów: eksport, statystycznych stan morskiej floty na terenie Polski w rozwoju innych działów gospodarki firm na arenie międzynarodowej
import, bilans handlu zagranicznego transportowej w Polsce wymienia główne inwestycje •ocenia znaczenie handlu zagranicznego ocenia na podstawie dostępnych źródeł
wymienia państwa będące głównymi omawia na podstawie mapy sieć przemysłowe we Wrocławiu i w jego dla polskiej gospodarki poziom rozwoju turystyki zagranicznej
partnerami handlowymi Polski autostrad i dróg ekspresowych okolicach •analizuje na podstawie dostępnych w Polsce na tle innych krajów Europy
wyjaśnia znaczenie terminów: turystyka, •wymienia towary, które dominują wskazuje na mapie tematycznej źródeł wpływy z turystyki w Polsce •omawia na podstawie dostępnych
walory turystyczne, infrastruktura w polskim handlu zagranicznym przykłady miejsc, w których przebieg i w wybranych krajach Europy źródeł zmiany, które zaszły
turystyczna wymienia rodzaje usług, które rozwijają autostrad i dróg ekspresowych sprzyja •ocenia na podstawie dostępnych źródeł w geograficznych kierunkach wymiany
wymienia regiony turystyczne Polski się dzięki wzrostowi ruchu powstawaniu centrów logistycznych atrakcyjność turystyczną wybranego międzynarodowej Polski
i wskazuje je na mapie turystycznego •przedstawia przyczyny niskiego salda regionu Polski
wymienia główne atrakcje turystyczne •omawia czynniki rozwoju turystyki bilansu handlu zagranicznego w Polsce analizuje dane statystyczne dotyczące
wybrzeża Bałtyku i Małopolski •wymienia polskie obiekty znajdujące się •charakteryzuje polskie obiekty ruchu turystycznego nad Morzem
na Liście światowego dziedzictwa znajdujące się na Liście światowego Bałtyckim i w Krakowie
UNESCO i wskazuje je na mapie dziedzictwa UNESCO określa wpływ walorów przyrodniczych
•charakteryzuje na przykładach walory wybrzeża Bałtyku oraz dziedzictwa
turystyczne Polski kulturowego Małopolski na rozwój
wskazuje na mapie położenie głównych turystyki na tych obszarach
atrakcji wybrzeża Bałtyku i Małopolski
5. Mój region i moja mała ojczyzna
Uczeń: Uczeń: Uczeń: Uczeń: Uczeń:
wyjaśnia znaczenie terminu region charakteryzuje środowisko przyrodnicze wyjaśnia uwarunkowania zróżnicowania przedstawia w dowolnej formie (np. •projektuje na podstawie wyszukanych
•wskazuje położenie swojego regionu regionu oraz określa jego główne cechy środowiska przyrodniczego w swoim prezentacji multimedialnej, plakatu, informacji trasę wycieczki krajoznawczej
na mapie ogólnogeograficznej Polski na podstawie map tematycznych regionie wystawy fotograficznej) przyrodnicze po własnym regionie
•wymienia i wskazuje na mapie •rozpoznaje skały występujące •analizuje genezę rzeźby terenu swojego i kulturowe walory swojego regionu •wykazuje na podstawie obserwacji
ogólnogeograficznej sąsiednie regiony w regionie miejsca zamieszkania regionu •prezentuje na podstawie informacji terenowych przeprowadzonych
•wymienia najważniejsze walory •wyróżnia najważniejsze cechy •prezentuje główne cechy struktury wyszukanych w różnych źródłach w wybranym miejscu własnego regionu
przyrodnicze regionu gospodarki regionu na podstawie demograficznej ludności regionu i w dowolnej formie (np. prezentacji zależności między elementami
•wyjaśnia znaczenie terminu mała danych statystycznych i map •prezentuje główne cechy gospodarki multimedialnej, plakatu, wystawy środowiska geograficznego
ojczyzna tematycznych regionu fotograficznej) atrakcyjność osadniczą •planuje wycieczkę po swojej małej
•wskazuje na mapie ogólnogeograficznej •określa obszar utożsamiany z własną •opisuje walory środowiska oraz gospodarczą małej ojczyzny jako ojczyźnie
Polski, na mapie topograficznej lub małą ojczyzną jako symboliczną geograficznego małej ojczyzny miejsca zamieszkania i rozwoju •projektuje na podstawie własnych
na planie miasta obszar małej ojczyzny przestrzenią w wymiarze lokalnym •omawia historię małej ojczyzny określonej działalności gospodarczej obserwacji terenowych działania służące
•przedstawia źródła informacji o małej •rozpoznaje w terenie obiekty na podstawie dostępnych źródeł zachowaniu walorów środowiska
ojczyźnie charakterystyczne dla małej ojczyzny geograficznego (przyrodniczego i
•wymienia walory środowiska i decydujące o jej atrakcyjności kulturowego) oraz poprawie warunków
geograficznego małej ojczyzny życia lokalnej społeczności
podaje przykłady osiągnięć Polaków
w różnych dziedzinach życia społeczno-
-gospodarczego na arenie
międzynarodowej