Grupa A Klasa .................... Liczba punktów ...... / 30 p.

Imię ..................................................................................

1 Oceń, czy poniższe informacje dotyczące męskiego układu rozrodczego są zgodne z prawdą. Zaznacz ( ... / 3 p.)
literę P, jeśli informacja jest prawdziwa, albo literę F – jeśli jest fałszywa.

1. W najądrzach są magazynowane gamety męskie – plemniki. P F

2. Nasienie jest wydzieliną nasieniowodów, która nie zawiera komórek. P F
Położenie jąder poza jamą ciała jest związane z prawidłowym rozwojem
3. P F
plemników.

2 Podkreśl właściwe wyrazy tak, aby tekst dotyczący plemników był zgodny z prawdą. ( ... / 2 p.)
Każdy plemnik składa się z główki, ze wstawki i z witki. Główka / Wstawka to właściwa gameta męska, w
której znajduje się mitochondrium / jądro komórkowe. Jest zakończona akrosomem / rybosomem, który
zawiera enzymy umożliwiające wniknięcie do komórki jajowej. Witka jest wielokrotnie krótsza / dłuższa od
pozostałej części komórki. Dzięki niej plemnik może się poruszać.
3 Uzupełnij rysunek męskiego układu rozrodczego. Wpisz w puste miejsca litery odpowiadające ( ... / 2 p.)
podanym zdaniom (A–D).
A. Narząd, w którym powstają plemniki.
B. Narząd, który odpowiada za wprowadzanie nasienia do żeńskich dróg
rodnych.
C. Przewód, który odprowadza plemniki z jąder do cewki moczowej.
D. Narząd, który odpowiada za dojrzewanie i przechowywanie
plemników.

4 Oceń, czy poniższe informacje dotyczące gonad żeńskich – jajników, są zgodne z prawdą. Zaznacz ( ... / 2 p.)
literę P, jeśli zdanie jest prawdziwe, lub literę F – jeśli jest fałszywe.

Jajniki są narządami, które należą do dwóch układów: dokrewnego

1. P F
i rozrodczego
2. Komórka jajowa wydostaje się z jajnika podczas owulacji. P F
3. W jajnikach znajdują się pęcherzyki jajnikowe w tej samej fazie rozwoju. P F
4. Jedną z funkcji jajników jest wytwarzanie hormonów płciowych. P F

5 Podkreśl właściwe wyrazy tak, aby tekst dotyczący cyklu miesiączkowego był prawdziwy. ( ... / 3 p.)
Cykl miesiączkowy jest regulowany hormonami wydzielanymi przez szyszynkę / przysadkę. Pierwszy dzień
cyklu jest jednocześnie pierwszym dniem owulacji / krwawienia miesiączkowego. W tym czasie poziom
estrogenów / progesteronu jest najniższy, ale szybko zaczyna rosnąć.
6 Wymień dwie zasady profilaktyki raka sutka. ( ... / 2 p.)

7 Zaznacz procesy, które zachodzą w rozwoju zarodkowym człowieka. ( ... / 2 p.)

A. Wykształcenie narządów zmysłów. C. Wykształcenie zawiązków kończyn.
B. Zagnieżdżenie w błonie śluzowej macicy. D. Początek funkcjonowania układu
odpornościowego.
8 Zaznacz nazwę choroby bakteryjnej przenoszonej drogą płciową. ( ... / 1 p.)
A. AIDS. B. Kiła. C. Rzęsitkowica. D. Toksoplazmoza.

HFA3KHB Grupa A | strona 1 z 2

9 Podaj nazwy faz cyklu miesiączkowego, których dotyczą poniższe opisy. ( ... / 2 p.)
A. Komórka jajowa jest usuwana z organizmu wraz z fragmentami błony śluzowej macicy i niewielką ilością
krwi.
B. Dojrzała komórka jajowa opuszcza pęcherzyk jajnikowy i przemieszcza się jajowodem do macicy.
10 Uzupełnij rysunek żeńskiego układu rozrodczego. Wpisz w puste miejsca litery odpowiadające ( ... / 2 p.)
podanym zdaniom (A–D).
A. Narząd, który umożliwia wprowadzenie nasienia do dróg
rodnych kobiety.
B. Narząd, w którym podczas ciąży rozwija się zarodek i płód.
C. Narząd, który odpowiada za powstawanie i dojrzewanie
komórek jajowych.
D. Narząd, który umożliwia transport komórki jajowej do macicy.

11 Na podstawie analizy tekstu podaj nazwy błon płodowych oznaczonych literami A–C. ( ... / 3 p.)
Błona A tworzy otaczającą zarodek jamę, którą wypełniają wody płodowe. Ich funkcją jest m.in. łagodzenie
wstrząsów i ochrona rozwijającego się organizmu. Błona B uczestniczy w tworzeniu pępowiny i ogranicza
przestrzeń, w której gromadzą się wydaliny zarodka. Najbardziej zewnętrzną błoną płodową jest błona C,
która pośredniczy w wymianie substancji między matką a zarodkiem oraz bierze udział w tworzeniu łożyska.
12 ( ... / 2 p.)
Łożysko jest wspólnym narządem matki
i dziecka. Za pomocą tego narządu odbywa się
wymiana substancji.
a) Wpisz w wykropkowane miejsca schematu
nazwy dwóch struktur budujących łożysko,
wybrane spośród podanych.
błona śluzowa macicy, owodnia, trzon macicy,
kosmówka

b) Zaznacz nazwy substancji transportowanych przez łożysko zgodnie z kierunkiem strzałki A.

A. Tlen. B. Dwutlenek węgla. C. Substancje odżywcze. D. Mocznik.
13 Na podstawie opisów rozpoznaj okresy rozwoju człowieka i podaj ich nazwy. ( ... / 2 p.)
a) Jest to okres najszybszego wzrostu człowieka. Pod koniec tego okresu dziecko ma charakterystyczną
sylwetkę: dużą głowę i krępy tułów oraz krótkie ręce i nogi. Zwykle potrafi już chodzić.
b) W tym okresie zmieniają się rysy twarzy i kształtuje sylwetka. Pojawiają się cechy płciowe, takie jak
szerokie ramiona u chłopców.
14 Dokończ zdanie. Wybierz odpowiedź spośród podanych. ( ... / 1 p.)
Mutacja, czyli zmiana brzmienia głosu u chłopców w okresie dojrzewania, zachodzi pod wpływem
A. estrogenów. B. progesteronu. C. testosteronu. D. hormonu wzrostu.
15 Określ, co się dzieje z ciałkiem żółtym w sytuacji, gdy dojdzie do zapłodnienia komórki jajowej. ( ... / 1 p.)

HFA3KHB Grupa A | strona 2 z 2

Grupa B Klasa .................... Liczba punktów ...... / 30 p.
Imię ..................................................................................

1 Uzupełnij rysunek żeńskiego układu rozrodczego. Wpisz w puste miejsca litery odpowiadające ( ... / 2 p.)
podanym zdaniom (A–D).
A. Narząd, który umożliwia wprowadzenie nasienia do dróg
rodnych kobiety.
B. Narząd, w którym podczas ciąży rozwija się zarodek i płód.
C. Narząd, który odpowiada za powstawanie i dojrzewanie
komórek jajowych.
D. Narząd, który umożliwia transport komórki jajowej do macicy.

2 Oceń, czy poniższe informacje dotyczące męskiego układu rozrodczego są zgodne z prawdą. Zaznacz ( ... / 3 p.)
literę P, jeśli informacja jest prawdziwa, albo literę F – jeśli jest fałszywa.

1. W najądrzach są magazynowane gamety męskie – plemniki. P F

2. Nasienie jest wydzieliną nasieniowodów, która nie zawiera komórek. P F
Położenie jąder poza jamą ciała jest związane z prawidłowym rozwojem
3. P F
plemników.

3 ( ... / 2 p.)
Łożysko jest wspólnym narządem matki
i dziecka. Za pomocą tego narządu odbywa się
wymiana substancji.
a) Wpisz w wykropkowane miejsca schematu
nazwy dwóch struktur budujących łożysko,
wybrane spośród podanych.
błona śluzowa macicy, owodnia, trzon macicy,
kosmówka

b) Zaznacz nazwy substancji transportowanych przez łożysko zgodnie z kierunkiem strzałki B.

A. Tlen. B. Dwutlenek węgla. C. Substancje odżywcze. D. Mocznik.
4 Podkreśl właściwe wyrazy tak, aby tekst dotyczący plemników był zgodny z prawdą. ( ... / 2 p.)
Każdy plemnik składa się z główki, ze wstawki i z witki. Główka / Wstawka to właściwa gameta męska, w
której znajduje się mitochondrium / jądro komórkowe. Jest zakończona akrosomem / rybosomem, który
zawiera enzymy umożliwiające wniknięcie do komórki jajowej. Witka jest wielokrotnie krótsza / dłuższa od
pozostałej części komórki. Dzięki niej plemnik może się poruszać.
5 Na podstawie analizy tekstu podaj nazwy błon płodowych oznaczonych literami A–C. ( ... / 3 p.)
Najbardziej zewnętrzną błoną płodową jest błona A, która pośredniczy w wymianie substancji między matką
a zarodkiem oraz bierze udział w tworzeniu łożyska. Błona B tworzy otaczającą zarodek jamę, którą
wypełniają wody płodowe. Ich funkcją jest m.in. łagodzenie wstrząsów i ochrona rozwijającego się
organizmu. Błona C uczestniczy w tworzeniu pępowiny i ogranicza przestrzeń, w której gromadzą się
wydaliny zarodka.
6 Określ, co się dzieje z ciałkiem żółtym w sytuacji, gdy dojdzie do zapłodnienia komórki jajowej. ( ... / 1 p.)

HFA3KHB Grupa B | strona 1 z 2

7 Oceń, czy poniższe informacje dotyczące gonad żeńskich – jajników, są zgodne z prawdą. Zaznacz ( ... / 2 p.)
literę P, jeśli zdanie jest prawdziwe, lub literę F – jeśli jest fałszywe.

1. W jajnikach znajdują się pęcherzyki jajnikowe w tej samej fazie rozwoju. P F

2. Jedną z funkcji jajników jest wytwarzanie hormonów płciowych. P F
Jajniki są narządami, które należą do dwóch układów: dokrewnego
3. P F
i rozrodczego
4. Komórka jajowa wydostaje się z jajnika podczas owulacji. P F

8 Podkreśl właściwe wyrazy tak, aby tekst dotyczący cyklu miesiączkowego był prawdziwy. ( ... / 3 p.)
Po opuszczeniu pęcherzyka jajnikowego komórka jajowa dostaje się do jajowodu / macicy. Zaraz po owulacji
pęcherzyk jajnikowy zaczyna produkować estrogeny / progesteron, co powoduje spulchnianie / złuszczanie
błony śluzowej macicy.
9 Uzupełnij rysunek męskiego układu rozrodczego. Wpisz w puste miejsca litery odpowiadające ( ... / 2 p.)
podanym zdaniom (A–D).
A. Narząd, w którym powstają plemniki.
B. Narząd, który odpowiada za wprowadzanie nasienia do żeńskich dróg
rodnych.
C. Przewód, który odprowadza plemniki z jąder do cewki moczowej.
D. Narząd, który odpowiada za dojrzewanie i przechowywanie
plemników.

10 Zaznacz procesy, które zachodzą w rozwoju płodowym człowieka. ( ... / 2 p.)

A. Wykształcenie narządów zmysłów. C. Wykształcenie zawiązków kończyn.
B. Zagnieżdżenie w błonie śluzowej macicy. D. Początek funkcjonowania układu
odpornościowego.
11 Dokończ zdanie. Wybierz odpowiedź spośród podanych. ( ... / 1 p.)
Mutacja, czyli zmiana brzmienia głosu u chłopców w okresie dojrzewania, zachodzi pod wpływem
A. testosteronu. B. progesteronu. C. estrogenów. D. hormonu wzrostu.
12 Podaj nazwy faz cyklu miesiączkowego, których dotyczą poniższe opisy. ( ... / 2 p.)
A. Dojrzała komórka jajowa opuszcza pęcherzyk jajnikowy i przemieszcza się jajowodem do macicy.
B. Komórka jajowa jest usuwana z organizmu wraz z fragmentami błony śluzowej macicy i niewielką ilością
krwi.
13 Zaznacz nazwę choroby wirusowej przenoszonej drogą płciową. ( ... / 1 p.)
A. WZW B. B. Kiła. C. Rzęsitkowica. D. Rzeżączka.
14 Na podstawie opisów rozpoznaj okresy rozwoju człowieka i podaj ich nazwy. ( ... / 2 p.)
a) W tym okresie wydłużają się ręce i nogi. Znacznie rozwijają się też mięśnie i kości młodego człowieka.
Dziecko uczy się koordynacji ruchowej.
b) W tym okresie pojawia się coraz więcej zmarszczek. Ludzie zaczynają siwieć. U mężczyzn może się
nasilać łysienie.
15 Wymień dwie zasady profilaktyki raka szyjki macicy. ( ... / 2 p.)

HFA3KHB Grupa B | strona 2 z 2