Grupa A Klasa .................... Liczba punktów ...... / 27 p.

Imię ..................................................................................

1 Dokończ zdanie. Zaznacz odpowiedź spośród podanych. ( ... / 1 p.)

Układy narządów, które odgrywają szczególną rolę w utrzymaniu homeostazy, to układy:
A. nerwowy, hormonalny, rozrodczy. C. hormonalny, krwionośny, oddechowy.
B. nerwowy, hormonalny, krwionośny. D. oddechowy, wydalniczy, pokarmowy.
2 Uzupełnij poniższe zdanie. Wybierz odpowiedź spośród podanych. ( ... / 1 p.)
Gdy poziom glukozy we krwi wzrasta, w podwzgórzu następuje aktywacja ośrodka A / B.
A. sytości B. głodu
3 Dokończ zdanie. Zaznacz odpowiedź spośród podanych. ( ... / 1 p.)
Homeostaza to
A. zdolność organizmu do zachowania stanu równowagi wewnętrznej.
B. niezdolność organizmu do walki z czynnikami chorobotwórczymi.
C. umiejętność życia społecznego.
D. niezdolność unikania czynników chorobotwórczych.
4 Przyporządkuj wymienionym rodzajom zdrowia (1 i 2) odpowiednie opisy (A–C). ( ... / 2 p.)
1. Zdrowie fizyczne. A. To umiejętność cieszenia się z życia i radzenia
sobie z codziennymi trudnościami.
2. Zdrowie psychiczne. B. To prawidłowa praca wszystkich narządów.
C. To umiejętność nawiązywania pozytywnych relacji
z ludźmi.
1. _____ 2. _____
5 Przeczytaj poniższy tekst. Na jego podstawie określ, czy przerwanie terapii przez Zosię było działaniem ( ... / 2 p.)
prawidłowym. Uzasadnij odpowiedź za pomocą jednego argumentu.
Zosię bardzo bolało gardło i gorączkowała, a na jej migdałkach pojawił się biały nalot. Lekarz stwierdził
anginę i przepisał antybiotyk. Zosia miała go przyjmować przez 10 dni, po jednej kapsułce co 8 godzin.
Objawy anginy ustąpiły już po 5 dniach od rozpoczęcia terapii, więc dziewczynka bez konsultacji z lekarzem
przestała przymować lek.
6 Podaj dwa argumenty potwierdzające wskazanie, że przed zażyciem leku należy przeczytać informacje ( ... / 2 p.)
zamieszczone w załączonej ulotce.
7 Podkreśl właściwe wyrazy tak, aby tekst dotyczący szczepień ochronnych był prawdziwy. ( ... / 3 p.)
Niektórym chorobom zakaźnym / cywilizacyjnym można zapobiec. Wystarczy stosować szczepienia ochronne.
Część z nich jest nieobowiązkowa / obowiązkowa, co oznacza, że szczepionkę podaje się każdemu dziecku.
Zalicza się do nich szczepienie przeciw gruźlicy / grypie.
8 Wymień dwa sposoby unikania zakażeń czynnikami chorobotwórczymi przenoszonymi drogą ( ... / 2 p.)
pokarmową.
9 Zaznacz dwa sposoby zapobiegania chorobom zakaźnym. ( ... / 2 p.)
A. Stosowanie szczepień ochronnych. C. Ograniczenie kontaktów z chorymi.
B. Przyjmowanie leków. D. Okresowe pomiary ciśnienia krwi.
10 Podkreśl właściwe wyrazy tak, aby tekst dotyczący gospodarki wodnej organizmu był prawdziwy. ( ... / 3 p.)
Gdy w chłodny dzień nie uprawiamy sportu i przyjmujemy dużo płynów, wzrasta / maleje wchłanianie wody
w kanalikach nerkowych, a ilość wydalanego moczu się zwiększa / zmniejsza. Jednocześnie gruczoły potowe
ograniczają / zwiększają wydzielanie potu.

NFA9QHP Grupa A | strona 1 z 2

11 Oceń, czy poniższe informacje dotyczące wpływu wysiłku fizycznego na organizm są zgodne z prawdą. ( ... / 2 p.)
Zaznacz literę P, jeśli zdanie jest prawdziwe, lub literę F – jeśli jest fałszywe.

Regularny wysiłek fizyczny prowadzi do zmniejszenia pojemności płuc, dzięki

1. P F
czemu potrzebują one mniej tlenu.
Wysiłek fizyczny powoduje lepsze dotlenienie mózgu, co pozytywnie wpływa
2. P F
na efektywność myślenia.
Skutkiem regularnego wysiłku fizycznego jest wzrost gęstości kości, a co za
3. P F
tym idzie – mniejsze ryzyko wystąpienia osteoporozy.
Regularny wysiłek fizyczny wzmacnia mięśnie grzbietu, które odpowiadają za
4. P F
prawidłową postawę ciała.

12 Wyjaśnij, dlaczego wady kręgosłupa są uznawane za choroby cywilizacyjne. ( ... / 1 p.)

13 Dokończ zdanie. Zaznacz odpowiedź spośród podanych. ( ... / 1 p.)

Nie wolno przerywać kuracji antybiotykowej mimo ustąpienia objawów choroby, ponieważ
A. może to doprowadzić do obniżenia sprawności fizycznej i umysłowej.
B. czynniki chorobotwórcze, które nie zostaną zniszczone, mogą ponownie wywołać tę samą chorobę.
C. może pojawić się wysypka skórna.
D. uruchamia się reakcja obronna w kontakcie z czynnikami dotychczas niegroźnymi dla człowieka.
14 Dokończ zdanie. Zaznacz odpowiedź spośród podanych. ( ... / 1 p.)
Zdrowie fizyczne to
A. stan dobrego samopoczucia psychicznego.
B. prawidłowa praca wszystkich narządów.
C. umiejętność nawiązywania pozytywnych relacji z ludźmi.
D. stan spowodowany zrównoważonym trybem życia.
15 Zaznacz punkt, w którym wymieniono wyłącznie choroby cywilizacyjne. ( ... / 1 p.)
A. Alergie, grypa, nerwica. C. Alergie, nerwica, nowotwory.
B. Nadciśnienie, nerwica, astygmatyzm. D. Nadciśnienie, nowotwory, grypa.
16 Podkreśl nazwy chorób, które są przenoszone drogą kropelkową. ( ... / 2 p.)
grypa, malaria, miażdżyca, angina, astma

NFA9QHP Grupa A | strona 2 z 2

Grupa B Klasa .................... Liczba punktów ...... / 27 p.
Imię ..................................................................................

1 Oceń, czy poniższe informacje dotyczące wpływu wysiłku fizycznego na organizm są zgodne z prawdą. ( ... / 2 p.)
Zaznacz literę P, jeśli zdanie jest prawdziwe, lub literę F – jeśli jest fałszywe.

Regularny wysiłek fizyczny wzmacnia mięśnie grzbietu, które odpowiadają za

1. P F
prawidłową postawę ciała.
Regularny wysiłek fizyczny prowadzi do zwiększenia pojemność płuc, dzięki
2. P F
czemu sprawniej przeprowadzają one wymianę gazową.
Wysiłek fizyczny powoduje niedotlenienie mózgu, co negatywnie wpływa na
3. P F
efektywność myślenia.
Skutkiem regularnego wysiłku fizycznego jest wzrost gęstości kości, a co za
4. P F
tym idzie – mniejsze ryzyko wystąpienia osteoporozy.

2 Dokończ zdanie. Zaznacz odpowiedź spośród podanych. ( ... / 1 p.)

Układy narządów, które odgrywają szczególną rolę w utrzymaniu homeostazy, to układy:
A. hormonalny, krwionośny, oddechowy. C. nerwowy, hormonalny, rozrodczy.
B. oddechowy, wydalniczy, pokarmowy. D. nerwowy, hormonalny, krwionośny.
3 Uzupełnij poniższe zdanie. Wybierz odpowiedź spośród podanych. ( ... / 1 p.)
Gdy poziom glukozy we krwi maleje, w podwzgórzu następuje aktywacja ośrodka A / B.
A. sytości B. głodu
4 Dokończ zdanie. Zaznacz odpowiedź spośród podanych. ( ... / 1 p.)
Choroba to
A. kontakt z czynnikami chorobotwórczymi.
B. niezdolność organizmu do walki z czynnikami chorobotwórczymi.
C. zakłócenie stanu równowagi wewnętrznej.
D. nieumiejętność unikania czynników chorobotwórczych.
5 Przyporządkuj wymienionym rodzajom zdrowia (1 i 2) odpowiednie opisy (A–C). ( ... / 2 p.)
1. Zdrowie społeczne. A. To umiejętność cieszenia się z życia i radzenia
sobie z codziennymi trudnościami.
2. Zdrowie fizyczne. B. To umiejętność nawiązywania pozytywnych relacji
z ludźmi.
C. To prawidłowa praca wszystkich narządów.
1. _____ 2. _____
6 Podaj dwa powody, dla których nie powinno się lekkomyślnie stosować ogólnodostępnych leków. ( ... / 2 p.)

7 Wymień dwa sposoby unikania zakażeń czynnikami chorobotwórczymi przenoszonymi przez krew. ( ... / 2 p.)

8 Podkreśl właściwe wyrazy tak, aby tekst dotyczący szczepień ochronnych był prawdziwy. ( ... / 3 p.)
Niektórym chorobom cywilizacyjnym / zakaźnym można zapobiec. Wystarczy stosować szczepienia ochronne.
Szczepienia obowiązkowe / nieobowiązkowe zaleca się wtedy, gdy zwiększa się ryzyko zetknięcia z
czynnikiem chorobotwórczym. Zalicza się do nich szczepienie przeciw odrze / grypie.
9 Przeczytaj poniższy tekst. Na jego podstawie określ, czy przerwanie terapii przez Piotrka było ( ... / 2 p.)
działaniem prawidłowym. Uzasadnij odpowiedź za pomocą jednego argumentu.
Piotrek gorączkował i odczuwał ból przy oddawaniu moczu. Po wykonaniu badań lekarz stwierdził zapalenie
dróg moczowych i przypisał antybiotyk. Piotrek miał go przyjmować przez 10 dni, po jednej kapsułce co 8
godzin. Objawy zapalenia dróg moczowych ustąpiły już po 5 dniach od rozpoczęcia terapii, więc chłopiec
bez konsultacji z lekarzem przestał przyjmować lek.

NFA9QHP Grupa B | strona 1 z 2

10 Dokończ zdanie. Zaznacz odpowiedź spośród podanych. ( ... / 1 p.)
Nie wolno przerywać kuracji antybiotykowej mimo ustąpienia objawów choroby, ponieważ
A. może to doprowadzić do obniżenia sprawności fizycznej i umysłowej.
B. uruchamia się reakcja obronna w kontakcie z czynnikami dotychczas niegroźnymi dla człowieka.
C. może pojawić się wysypka skórna.
D. czynniki chorobotwórcze, które nie zostaną zniszczone, mogą ponownie wywołać tę samą chorobę.
11 Podkreśl właściwe wyrazy tak, aby tekst dotyczący gospodarki wodnej organizmu był zgodny z ( ... / 3 p.)
prawdą.
Gdy w upalny dzień przy wzmożonym wysiłku fizycznym przyjmujemy mało płynów, wzrasta / maleje
wchłanianie wody w kanalikach nerkowych, a ilość wydalanego moczu się zwiększa / zmniejsza.
Jednocześnie gruczoły potowe ograniczają / zwiększają wydzielanie potu.
12 Zaznacz dwa sposoby zapobiegania chorobom zakaźnym. ( ... / 2 p.)
A. Przyjmowanie leków. C. Stosowanie szczepień ochronnych.
B. Okresowe pomiary ciśnienia krwi. D. Ograniczenie kontaktów z chorymi.
13 Wyjaśnij, dlaczego alergie są uznawane za choroby cywilizacyjne. ( ... / 1 p.)

14 Dokończ zdanie. Zaznacz odpowiedź spośród podanych. ( ... / 1 p.)

Zdrowie psychiczne to
A. stan dobrego samopoczucia fizycznego.
B. prawidłowa praca wszystkich narządów.
C. umiejętność nawiązywania pozytywnych relacji z ludźmi.
D. umiejętność cieszenia się z życia i radzenia sobie z codziennymi trudnościami.
15 Zaznacz punkt, w którym wymieniono wyłącznie choroby zakaźne. ( ... / 1 p.)
A. Kleszczowe zapalenie mózgu, ospa, AIDS. C. Alergie, grypa, nowotwory.
B. Nadciśnienie, nerwica, miażdżyca. D. Miażdżyca, nowotwory, grypa.
16 Podkreśl nazwy chorób, które są przenoszone drogą pokarmową. ( ... / 2 p.)
salmonelloza, angina, malaria, tasiemczyca, rak jelita grubego

NFA9QHP Grupa B | strona 2 z 2