SYSTEM WIEDEŃSKI NA ZIEMIACH POLSKICH

1. Sytuacja społeczno - gospodarcza

Wielkie Księstwo Rzeczpospolita Królestwo

Poznańskie Krakowska Polskie

Od kogo było Prusy Rosja, Austria, Rosja

zależne Prusy

Ustrój Monarchia Republika Monarchia

konstytucyjna konstytucyjna
(autonomia)

Rozwój rolnictwo dominacja Okręg Łódzki z

gospodarki płodozmian, rolnictw i małych dominacją
nawozy sztuczne, gospodarstw, przemysłu
nowe maszyny, rozpoczęt proces włókienniczego,
pierwsze uwłaszczenia Zagłębie
cukrownie, chłopów 1848r. Dąbrowskie z
reforma (zniesiono przemysłem
regulacyjna pańszczyznę) wydobywczym,
(początek Staropolski Okręg
uwłaszczenie) Przemysłowy z
przemysłem
wydobywczym i
hutnictwem,
rolnictwo

KRÓLESTWO POLSKIE
1. Ustrój: monarchia konstytucyjna
2. Konstytucja:
- Konstytucja Królestwa Polskiego przygotowana przez Adama Jerzego
Czartoryskiego
- Trójpodział władzy
- Unia personalna Królestwa Polskiego z Rosją
3. Sytuacja gospodarcza
- Dominacja rolnictwa
- Ośrodki przemysłowe: Okręg Łódzki, Zagłębie Dąbrowskie, Staropolski
Okręg Przemysłowy
- Powstał Bank Polski - 1828
- Rozpoczęcie budowy kanału Augustowskiego
- 1825 r. powstało Towarzystwo Kredytowe Ziemskie, które udzielało
ziemianom kredytów na dogodnych warunkach
- Modernizacja kultury rolnej
- Stosowanie płodozmianu
 - Nowe uprawy np. Burak cukrowy czy koniczyna
- Na wsi dominowała gospodarka folwarczno - pańszczyźniana

4. Kanał Augustowski
- Usprawnienie komunikacji rzecznej, przekopując m.in Kanał Augustowski,
łączący dorzecza Wisły i Niemna
- 1824 r. Ignacy Prądzyński przygotował projekt kanału, a niedługo później
zaczął jego budowę
- Prace wstrzymano po wybuchu powstania listopadowego i zakończono w
1839 r.
- Długość to 102km
- Prusacy nałożyli wysokie cła na towary spławiane Wisłą z Królestwa
Konserwatywnego, dlatego postanowiono wybudować Kanał Augustowski,
który ominie terytoria Prus
5. Bank Polski - 1828 r.
- Powstał z inicjatywy Franciszka Ksawerego Druckiego - Lubeckiego
- Udzielanie kredytów
- Polityka finansowa
- Obrót papierami wartościowymi
- Obsługa długu publicznego

POWSTANIE LISTOPADOWE 29/30.11.1830 r.

1. Przyczyny
- Łamanie konstytucji Królestwa Polskiego przez cara Mikołaja I
- Wprowadzenie cenzury, zakaz manifestacji, prześladowanie organizacji
patriotycznych
- Brutalne metody dowodzenia armią przez Wielkiego Księcia Konstantego
- Plotka o możliwości użycia armii Królestwa do tłumienia rewolucji w innych
państwach
2. Skutki
- Wprowadzenie rosyjskich miar, wag i waluty
- Wielka Emigracja
- Powołanie polskich dzieci do tzw. Batalionów
- “Noc Paskiewiczowska” - fala represji w Królestwie (rusyfikacja szkół i
urzędów, likwidacja szkół wyższych, włączenie armii polskich do armii
Rosyjskiej)
- Ludzie, którzy nie udali się na emigrację zostali skazani na więzienie i ciężkie
prace
- Zsyłki na Syberię - katorga
- Wprowadzenie stanu wojennego na 25 lat
3. Postacie
- Józef Chłopicki - lojalista, nie chciał powstania, zbyt konserwatywny, został
odsunięty z powodu porażek, generał bitwy pod Grochowem
 - Piotr Wysocki - stał na czele Spisku Sprzysiężenia Podchorążych
- Adam Jerzy Czartoryski - stał na czele Rządu Narodowego, przygotował
Konstytucję Królestwa Polskiego
- Ignacy Skrzynecki - zdrajca, doprowadził do klęski pod Ostrołęką
- Mikołaj I - jego dezorientacja była znakiem symbolicznego zerwania więzi
Królestwa Polskiego z Rosją

4. Cytadela - Po upadku powstania listopadowego twierdza była punktem

kontrolno-pacyfikacyjnym na całą Warszawę, będącym ośrodkiem polskiego ruchu
niepodległościowego. Pełniła także rolę więzienia śledczego (X Pawilon) oraz
miejsca straceń polskich działaczy narodowych i rewolucjonistów.

WIELKA EMIGRACJA
1. Komitet Narodowy Polski
- Przywódca: Joachim Lelewel
- Założenia: dążenie do odzyskania niepodległości poprzez powstanie zbrojne,
współpraca różnych grup społecznych, niepodległa Polska Republiką
2. Hotel Lambert
- Przywódca: Adam Jerzy Czartoryski
- Założenia: powolne przeprowadzenie reform społecznych, konflikt
międzynarodowy, monarchia konstytucyjna
3. Towarzystwo Demokratyczne Polskie
- Przywódca: Wiktor Heltman
- Założenia: trójzaborowe powstanie, natychmiastowe reformy społeczne,
polska republiką

WIOSNA LUDÓW - 1848 r.

1. Przyczyny
- Postulowanie o rozszerzenie praw obywatelskich
- Chłopi dopominają się zniesienia pańszczyzny
- Robotnicy żądali poprawy warunków życia i pracy
- Burżuazja chciała praw politycznych
- Niemcy i Włosi dążyli do stworzenia własnych zjednoczonych państw
- Polacy i Węgrzy domagali się niepodległości
- Głód, drożyzna, wzrost przestępczości —---> fala nieurodzaju
2. Skutki
- Objęła większość państw Europejskich
- Przestały istnieć polskie instytucje
- Działania rewolucyjne i narodowe zostały zabronione
- represje
- Pogłębienie dążeń zjednoczeniowych niepodległościowych, demokratycznych
- Uzyskanie reprezentacji w pruskim sejmie w Berlinie
3. Rabacja Galicyjska
- Przyczyny
- okrucieństwo wobec chłopstwa ze strony szlachty
- niezadowolenie z powodu obciążeń feudalnych (pańszczyzny)
- strach przed domniemaną akcją zbrojną szlachty przeciwko chłopstwu
- Skutki
- zniesienie daremszczyzny,
- przyspieszenie uwłaszczenia chłopów w Galicji
- Postacie
- Jakub Szela - Przywódca Rabacji Galicyjskiej
- Ludwik Mierosławski - koncepcji trójzaborowego powstania i zwolennikiem
szybkiego rozpoczęcia walk w Polsce.