საქართველოს ტექნიკური უნივერსტიტეტი

არქიტექტურის ურბანისტიკისა და დიზაინის ფაკულტეტი

კონსტრუქციები არქიტექტურაში 3

სტუდენტი : მეგი ქოქაშვილი

ჯგუფი : 62003
ხელმძღვანელი : გია ნაცვლიშვილი
 რეფერატი ინფორმაციას მოიცავს სამრეწველო შენობიების
გადახურვის სისტმების შესახებ. მიმოიხილავს ტრადიციულ და ინოვაციურ
სახურავის მასალებს და შეეხება მსოფლიოს უდიდეს სამრეწველო
შენობების გადახურვის სისტმებს. განხილულია სამრეწველო შენობების
მწვანე და მზის პანელების სახურავები.

სამრეწველო შენობების სახურავები

სამრეწველო შენობებისთვის, გადახურვა არის გადამწყვეტი ელემენტი, რომელიც ემსახურება

მრავალ მიზანს. ის არა მხოლოდ უზრუნველყოფს დამცავ საფარს, არამედ მნიშვნელოვან როლს
ასრულებს სტრუქტურის საერთო დიზაინსა და ფუნქციონირებაში. მაგალითად, გადახურვის
მასალა გავლენას ახდენსს შენობის იზოლაციაზე, ენერგოეფექტურობაზე და მის გარემოსდაცვით
მდგრადობაზეც კი.
სამრეწველო შენობის გადახურვა უნდა აკმაყოფილებედეს კონკრეტული მრეწველობის
მოთხოვნებს , როგორიცაა სპეციალიზებული ვენტილაცია , განათება და სხვა.
სამრეწველო გადახურვის მშენებლობა არის უაღრესად სპეციალიზებული და ზედმიწევნითი
პროცესი, რომელიც მოიცავს რამდენიმე გადამწყვეტ ეტაპს. იგი იწყება დაგეგმვის ფაზაში, სადაც
გადახურვის სისტემის ყველა ასპექტი გულდასმით არის გათვალისწინებული ოპტიმალური
მუშაობისა და ხანგრძლივობის უზრუნველსაყოფად. შემდეგ მოდის მასალების შერჩევა, ისეთი
ფაქტორების გათვალისწინებით, როგორიცაა შენობის დანიშნულება, ადგილობრივი კლიმატური
პირობები და ბიუჯეტი. ეს მოიცავს გადახურვის მასალების ფართო სპექტრის შეფასებას,
როგორიცაა ლითონი, ბეტონი ან მემბრანული სისტემები, რათა დადგინდეს ყველაზე შესაფერისი
ვარიანტი კონკრეტული პროექტის მოთხოვნებისთვის.

ერთფენიანი ფირფიტა

სახურავის ტიპებიდან ერთ-ერთ ყველაზე მარტივს წარმოადგენს ერთფენიანი ფირფიტა . იგი

ფართოდ გამოიყენბა სასოფლო-სამეურნეო და სამრეწველო სტრუქტურებში შედგება ლითონის
პანელების ერთი ფენისგან, რომლებიც ფორმირდება ტრაპეციულ პროფილებად, აქედან
გამომდინარეობს სახელწოდებაც. ამ ტიპის სახურავის მთავარი სტრუქტურული კომპონენტია
ტრაპეციული ლითონის პანელებია. ეს პანელები, როგორც წესი, დამზადებულია ფოლადისგან ან
ალუმინისგან და გამაგრებულია დამატებითი სიმტკიცისთვის. ლითონის გამოყენება, როგორც
პირველადი მასალა, ხდის ამ ტიპის სახურავს მსუბუქს, მაგრამ გამძლეს, რაც საშუალებას აძლევს
მას გაუძლოს მძიმე დატვირთვას და მკაცრ ამინდს.
სტრუქტურის შემდგომი გასაძლიერებლად, ტრაპეციული ფურცელი ხშირად დაფარულია დამცავი
ფენით. ეს არა მხოლოდ მატებს სახურავს ესთეტიკას, არამედ უზრუნველყოფს დამატებით დაცვას
კოროზიისგან და სხვა სახის დაზიანებისგან.
ერთფენიანი ტრაპეციული ფურცლის სახურავები ჩვეულებრივ გამოიყენება სამრეწველო
შენობებში მათი ხარჯების ეფექტურობის, ინსტალაციის სიმარტივის და გამძლეობის გამო. ისინი
განსაკუთრებით შესაფერისია დიდი, ღია სტრუქტურებისთვის, რომლებიც საჭიროებენ მაღალი
დატვირთვის სიმძლავრეს და მშენებლობის სწრაფ დროს. ეს სახურავები ასევე ხშირად გამოიყენება
შენობებში, სადაც იზოლაცია არ არის მთავარი პრობლემა, როგორიცაა საწყობები ან საწარმოო
ობიექტები.

1.1 ერთფენიანი ფირფიტა

ორფენიანი ფირფიტა

სამრეწველო შენობებში ორმაგი ფენის სისტემის სახურავების გამოყენება სულ უფრო

პოპულარული ხდება მათი უკეთესი იზოლაციის, ბუნებრივი ვენტილაციისა და ბუნებრივი
განათების შესაძლებლობის გამო. ეს კონსტრუქციები შედგება ორი ცალკეული ფენისგან ან
ტყავისაგან, რომლებიც მიმაგრებულია შენობის ფოლადის ჩარჩოზე და ქმნის ჰაერის ფენას მათ
შორის.
ორმაგი ფენის სისტემის სახურავის გარე ფენა, როგორც წესი, დამზადებულია პროფილირებული
ლითონის ფურცლებისგან, ხოლო შიდა ფენა შეიძლება იყოს მინის ან პოლიკარბონატისგან. ამ ორ
ფენას შორის არსებული ჰაერი მოქმედებს როგორც იზოლაცია, ამცირებს სითბოს დაკარგვას ცივ
თვეებში და ინარჩუნებს შენობას უფრო გრილი თბილ თვეებში.
სტრუქტურის შემდგომი გასაძლიერებლად ხშირად ემატება დამატებითი ფოლადის საყრდენები
.ორივე ფენის ერთად შესანარჩუნებლად. ეს ქმნის ძლიერ და გამძლე სახურავს.
სამრეწველო შენობებში ორმაგი ფენის სისტემის სახურავების გამოყენება ბევრ სარგებელს
გვთავაზობს . მაგლითად :
გაუმჯობესებული იზოლაცია: ჰაერი ორ ფენას შორის მოქმედებს როგორც თერმული ბარიერი,
ბუნებრივი ვენტილაცია: ჰაერი ასევე იძლევა ბუნებრივ ვენტილაციას, რაც ამცირებს მექანიკური
ვენტილაციის სისტემების საჭიროებას. ეს არა მხოლოდ დაზოგავს ენერგიის ხარჯებს, არამედ ხელს
უწყობს შიდა ჰაერის ხარისხის გაუმჯობესებას.
გამძლეობა: დამატებითი ფოლადის საყრდენები, რომლებიც დამატებულია ორივე ფენის
ერთმანეთთან შესანარჩუნებლად, ხდის ორმაგი ფენის სისტემის სახურავებს ძლიერ და გამძლეს,
რომელსაც შეუძლია გაუძლოს მკაცრი ამინდის პირობებს.

1.2 ორფენიანი ფირფიტა z სპასერით

1.3 ორფენიანი ფირფიტა

რკინა-ბეტონის გადახურვა

რკინაბეტონის გადახურვა ფართოდ გამოიყენება სამრეწველო შენობებისთვის და ქარხნებისთვის,

მრავალი უპირატესობის გამო. რკინაბეტონის გადახურვის ერთ-ერთი მთავარი უპირატესობა მისი
მონტაჟის სიმარტივეა. პროცესი მოიცავს ცემენტის, წყლისა და აგრეგატების ნარევის ჩამოსხმას
ყალიბში , რომელიც შეიძლება დაპროექტებული იყოს ნებისმიერი ფორმისა და ზომისთვის. ეს
იძლევა მოქნილობას დიზაინში და ხდის მას იდეალურ არჩევანს სამრეწველო შენობებისთვის,
რომლებსაც ხშირად აქვთ სახურავის უნიკალური ფორმები. გარდა ამისა, ინსტალაციის პროცესი
შეიძლება დასრულდეს სწრაფად და ეფექტურად მინიმალური მუშა ძალით.
რკინაბეტონის გადახურვა ცნობილია თავისი სიმტკიცით და გამძლეობით. ბეტონის შიგნით
ფოლადის გისოსების გამაგრება მატებს სიძლიერის დამატებით ფენას, რაც მას მდგრადს ხდის
მძიმე ტვირთისა და ამინდის პირობების მიმართ. ეს ხდის მას პრაქტიკულ არჩევანს სამრეწველო
შენობებისთვის , რომლებიც საჭიროებენ მტკიცე სახურავს.
რკინაბეტონის გადახურვა, როგორც წესი, შედგება ორი ძირითადი კომპონენტისგან: ბეტონისა და
არმატურისგან.. ამ კომპონენტების ზომები გადამწყვეტ როლს თამაშობს სახურავის სიმტკიცესა და
გამძლეობაში.
გადახურვისას გამოყენებული ბეტონის სისქე შეიძლება განსხვავდებოდეს კონკრეტული
შენობისთვის საჭირო ტვირთამწეობის მიხედვით. არმატურა, სტრატეგიულად მოთავსებულია
ბეტონში, რათა გაზარდოს მისი დაჭიმვის სიმტკიცე, თავიდან აიცილოს ბზარი ან გატეხვა წნევის
ქვეშ.
გარდა ამისა, არმატურის მანძილი და დიამეტრი ასევე ხელს უწყობს გადახურვის სტრუქტურის
მთლიან სიმტკიცეს. არმატურის უფრო დიდი რაოდენობა და უფრო მჭიდრო მანძილი
უზრუნველყოფს უკეთეს გამაგრებას და გახადოს სახურავი უფრო მდგრადი მძიმე ტვირთის ან
ექსტრემალური ამინდის პირობების მიმართ.რკინაბეტონის გადახურვის მრავალრიცხოვანი
სამონტაჟო უპირატესობები და რეგულირებადი ზომები აქცევს მას ძალიან მოთხოვნად არჩევანს
სამრეწველო შენობებსა და ქარხნებში.
ფენების თანმიმდევრობა, როგორც წესი, იწყება ჰიდროსაიზოლაციო მასალის ფენით, რასაც
მოჰყვება თბოიზოლაცია, შენობის შიგნით ტემპერატურის დასარეგულირებლად. შემდეგი მოდის
სტრუქტურული ფენა, რკინაბეტონის, საბოლოოდ, ორთქლის საიზოლაციო ფენა ემატება
სახურავის სტრუქტურაში ტენისა და კონდენსაციის წარმოქმნის თავიდან ასაცილებლად.

სენდვიჩ პანელი

კომპოზიტური პანელები, იგივე სენდვიჩ პანელი შედგება სამი ფენისგან: ორი გარე ფენისგან და
ძირითადი მასალისგან. გარე ფენები, ასევე ცნობილი როგორც ტყავი, შეიძლება დამზადდეს
სხვადასხვა მასალისგან, როგორიცაა ლითონის, პლასტმასის ან ხისგან.
კომპოზიტური პანელები გამაგრებულია ტყავსა და ბირთვის მასალას შორის შემაკავშირებელი
პროცესით. გამოყენებული წებოები სპეციალურად არის შერჩეული ძლიერი კავშირის შესაქმნელად,
რომელიც გაუძლებს ძლიერ ქარს, მძიმე დატვირთვას და ექსტრემალურ ტემპერატურას. გარდა
ამისა, ლითონის გარე ფენები უზრუნველყოფს დამატებით სიმტკიცეს და დაცვას ზემოქმედებისა
და დაზიანებისგან.
კომპოზიტური პანელები საყოველთაოდ გამოიყენება როგორც გადახურვის სისტემები
სამრეწველო შენობებში მათი მრავალი სარგებლის გამო. ისინი სთავაზობენ შესანიშნავ
თბოიზოლაციას, რაც ხელს უწყობს შენობის შიგნით ტემპერატურის რეგულირებას და ამცირებს
ენერგიის ხარჯებს. ამ პანელების მსუბუქი ბუნება ასევე აადვილებს მათ დამონტაჟებას, ამცირებს
მშენებლობის დროს და ხარჯებს. გარდა ამისა, კომპოზიტური პანელების სტრუქტურული
მთლიანობა და გამძლეობა მათ შესაფერისს ხდის მკაცრ გარემო პირობებს, რაც მათ პოპულარულ
არჩევანს ხდის სამრეწველო გარემოში.
გადახურვის გარდა, კომპოზიტური პანელები ასევე შეიძლება გამოყენებულ იქნას როგორც
კედლების მოპირკეთება ან ტიხრები სამრეწველო შენობებში. ისინი უზრუნველყოფენ უნაკლო და
ესთეტიურად სასიამოვნო დასრულებას და ინარჩუნებენ იგივე უპირატესობებს, როგორც
გადახურვის აპლიკაციებში.
კომპოზიტური პანელები იწყობა ადგილზე და შემდეგ ტრანსპორტირდება სამშენებლო მოედანზე
მონტაჟისთვის. აწყობის პროცესი მოიცავს პანელების განლაგებას მათ დანიშნულ ადგილებში.
დაკავშირებას სპეციალურად შექმნილი სახსრების ან შესაკრავების გამოყენებით. ეს პანელები
ადვილად იჭრება ზომასა და ფორმაში, რაც მათ უაღრესად მრავალმხრივს ხდის და შესაფერისია
სხვადასხვა შენობების დიზაინისთვის.
1.4 სენდვიჩ პანელები სამაგრებით

მდგარი ნაკერის სახურავები

ნაკერის სახურავები ჩვეულებრივ გამოიყენება სამრეწველო შენობებსა და ქარხნებში მათი

გამძლეობისა და სიმტკიცის გამო. ეს სახურავები შედგება ერთმანეთთან გადაბმული
პანელებისგან, რომლებიც ვერტიკალურად გადიან სახურავის სიგრძის გასწვრივ, ფარული
შესაკრავებით, რომლებიც ხელს უშლიან წყლის გაჟონვას.
ამ სახურავების აგებისას გასათვალისწინებელი ერთ-ერთი მთავარი ფაქტორია თავად შენობის
სტრუქტურაა. მდგარი ნაკერების ფურცლები უნდა განთავსდეს ძლიერ და სტაბილურ
კონსტრუქციაზე, რათა გაუძლოს მათ წონას და გაუძლოს გარე ძალებს, როგორიცაა ქარისა და
თოვლის დატვირთვა.
სტრუქტურის გარდა, კავშირი თითოეულ მდგარ ნაკერის ფურცელს შორის გადამწყვეტია
სახურავის საერთო სტაბილურობისთვის. ფურცლები საიმედოდ უნდა იყოს დაკავშირებული, ან
მექანიკური შესაკრავების ან წებოვანი შემაკავშირებლის მეშვეობით, რათა თავიდან იქნას
აცილებული ნებისმიერი ხარვეზი, სადაც შესაძლოა წყალი გაჟონოს.
მდგარი ნაკერების სახურავები პოპულარული ვარიანტი გახდა სამრეწველო შენობებისთვის და
ქარხნებისთვის, მათი ხანგრძლივი სიცოცხლისა და მოვლის დაბალი მოთხოვნების გამო. .
1.5 მდგარი ნაკერის პანელები

EPDM და TPO

სამრეწველო შენობების გადახურვის მასალებს ხშირად შეიცავს ლითონი, როგორიცაა ფოლადი ან

ალუმინი, მათი გამძლეობის, სიმტკიცისა და გარემო პირობებისადმი გამძლეობის გამო. ეს
მასალები უზრუნველყოფს ხანგრძლივ დაცვას მკაცრი ამინდის ელემენტებისაგან, რაც
უზრუნველყოფს შენობის სტრუქტურულ მთლიანობას.
ბოლო წლებში თერმოპლასტიკური პოლიოლეფინი (TPO) და ეთილენ პროპილენ დიენის მონომერი
(EPDM) პოპულარობა მოიპოვეს სამრეწველო გადახურვაში. TPO სახურავები გთავაზობთ
განსაკუთრებულ ენერგოეფექტურობას, ამცირებს გათბობისა და გაგრილების ხარჯებს. მეორეს
მხრივ, EPDM სახურავები ცნობილია მათი ხანგრძლივობითა და ექსტრემალურ ამინდის პირობებში
გაუძლო უნარით. მათი უმაღლესი შესრულება და საიმედოობა მათ უპირატესობას ანიჭებს
სამრეწველო შენობებს, რომლებიც საჭიროებენ გრძელვადიან გამძლეობას და ამინდის
წინააღმდეგობას.

TPO სახურავები ჩვეულებრივ გამოიყენება სამრეწველო შენობებსა და ქარხნებში მათი

გამძლეობის, ეკონომიურობისა და ინსტალაციის სიმარტივის გამო. ეს სახურავები შედგება
თერმოპლასტიკური პოლიოლეფინისგან (TPO) დამზადებული ერთფენიანი მემბრანისგან,
რომელიც ძალიან მდგრადია ულტრაიისფერი სხივების და ამინდის სხვა ელემენტების მიმართ.
TPO სახურავების სტრუქტურა მოიცავს ზედა ფენას, რომელიც შედგება პოლიპროპილენისა და
ეთილენ-პროპილენის რეზინის ნაზავისაგან, გამაგრებული პოლიესტერით. ეს ფენა უზრუნველყოფს
აუცილებელ დაცვას ულტრაიისფერი სხივებისგან და სხვა გარე ფაქტორებისგან, რაც ხდის TPO
სახურავებს ხანგრძლივ და დაბალ შენარჩუნებას.
 ზედა ფენის გარდა, TPO სახურავებს ასევე აქვს პოლიესტერის მასალისგან დამზადებული შუა
ფენა, რომელიც ემსახურება სახურავის მემბრანის გამაგრებას. ეს გამაგრება ზრდის სახურავის
სიმტკიცეს და სტაბილურობას, რაც მას შეუძლია გაუძლოს მძიმე დატვირთვას და ძლიერ ქარს.
წარმატებული ინსტალაციის უზრუნველსაყოფად, TPO სახურავები საჭიროებს სათანადო კავშირს
შენობის სტრუქტურასთან. ეს გულისხმობს სპეციალიზებული ადჰეზივების ან სითბოს შედუღების
ტექნიკის გამოყენებას. სათანადო კავშირი გადამწყვეტია გაჟონვის თავიდან ასაცილებლად და
სახურავის ხანგრძლივობის უზრუნველსაყოფად.
TPO სახურავების მონტაჟის პროცესი შედარებით მარტივია და შეიძლება სწრაფად დასრულდეს,
სხვა გადახურვის სისტემებთან შედარებით. ეს განპირობებულია TPO მემბრანების მსუბუქი
ბუნებით, რაც აადვილებს მათ დამუშავებას და ინსტალაციას. გარდა ამისა, TPO სახურავების
ერთფენიანი ბუნება გამორიცხავს მრავალ ფენის საჭიროებას, ამცირებს ინსტალაციის დროს და
ხარჯებს.
პრაქტიკული უპირატესობების გარდა, TPO სახურავები ასევე გთავაზობთ ესთეტიკურ
მიმზიდველობას მათი გლუვი და სუფთა გარეგნობით. ისინი ხელმისაწვდომია მრავალფეროვან
ფერში, რაც საშუალებას იძლევა პერსონალურად მორგებული იყოს ნებისმიერი შენობის დიზაინსა
და სტილში.

1.6 TPO სახურავის მონტაჟი

1.7 TPO სტრუქტურა

EPDM სახურავები პოპულარული არჩევანია სამრეწველო შენობების, ქარხნებისა და სხვა

კომერციული სტრუქტურებისთვის. ამ ტიპის გადახურვა დამზადებულია სინთეზური რეზინის
მასალებისგან, რომლებიც უზრუნველყოფენ შესანიშნავ გამძლეობას და ამინდის წინააღმდეგობას.
EPDM სახურავის ერთ-ერთი მთავარი უპირატესობა მისი მონტაჟის სიმარტივეა. მასალა მსუბუქი
წონაა და შეიძლება დამონტაჟდეს როგორც ბრტყელ, ისე დაქანებულ სახურავებზე სპეციალური
ხელსაწყოებისა და აღჭურვილობის გარეშე. ის ასევე გთავაზობთ მოქნილობას, რაც საშუალებას
აძლევს მას შეესაბამებოდეს სტრუქტურის ფორმას და შექმნას უწყვეტი, წყალგაუმტარი დალუქვა.
ინსტალაციის სიმარტივის გარდა, EPDM სახურავი ასევე ძალიან მრავალმხრივია. მისი გამოყენება
შესაძლებელია სხვადასხვა ტიპის სახურავისთვის, მათ შორის ლითონის, ბეტონის და თუნდაც ხის.
ეს ხდის მას იდეალურ არჩევანს სამრეწველო შენობებისა და ნაგებობების ფართო სპექტრისთვის.
სახურავი ასევე ცნობილია თავისი ხანგრძლივობით. მას აქვს სიცოცხლის ხანგრძლივობა 50
წლამდე, რაც მას ერთ-ერთ ყველაზე გამძლე გადახურვის მასალად აქცევს ბაზარზე., EPDM
გადახურვა ძალიან ენერგოეფექტურია. მასალას აქვს შესანიშნავი საიზოლაციო თვისებები, რაც
ხელს შეუწყობს სამრეწველო შენობების გათბობისა და გაგრილების ხარჯების შემცირებას. ამან
შეიძლება მნიშვნელოვანი გავლენა იქონიოს ენერგეტიკულ ხარჯებზე, განსაკუთრებით მსხვილი
სახურავების მქონე დიდი სტრუქტურებისთვის.
1.8 EPDM სახურავის სტრუქტურა

1.9 EPDM სახურავის მონტაჟი

ეფექტურობის უმაღლესი დონისა და გრძელვადიანი გამძლეობის უზრუნველსაყოფად, სამშენებლო
პროცესი ზედმიწევნით აერთიანებს სხვადასხვა აუცილებელ ელემენტებს. ეს მოიცავს საიზოლაციო
ფენების, ტენიანობის ბარიერების და სავენტილაციო სისტემების დამონტაჟებას, ყველა
საგულდაგულოდ შექმნილია ოპტიმალური გარემოს შესაქმნელად, რომელიც ხელს უწყობს
ენერგოეფექტურობას და შიდა კომფორტს. საიზოლაციო ფენები ეფექტურად არეგულირებს
ტემპერატურას, ხელს უშლის სითბოს დაკარგვას ცივ თვეებში და სითბოს მომატებას თბილ
თვეებში, რაც იწვევს ენერგიის მოხმარების შემცირებას და კომუნალური გადასახადების
შემცირებას. ტენიანობის ბარიერები გადამწყვეტ როლს თამაშობენ წყლის ორთქლის შეღწევის
თავიდან აცილებაში, შენობის სტრუქტურული მთლიანობის დაცვაში და ობისა და ჭუჭყის ზრდის
თავიდან ასაცილებლად. გარდა ამისა, ვენტილაციის სისტემები უზრუნველყოფენ ჰაერის სწორ
მიმოქცევას, მოხსნის შემორჩენილ ჰაერს, სუნს , დამაბინძურებლებს და ხელს უწყობს უფრო
ჯანსაღ შიდა გარემოს.
უფრო მეტიც, სახურავის დახრა გააზრებულად არის დაპროექტებული, რათა ხელი შეუწყოს წყლის
ეფექტური დრენაჟს, ეფექტურად თავიდან აიცილოს მდგარი წყლის დაგროვება, რამაც შეიძლება
დროთა განმავლობაში გამოიწვიოს მნიშვნელოვანი სტრუქტურული დაზიანება.

მწვანე საუხარვი

გარდა ტრადიცული სახურევბისა არსებობს ეკოლოგიურად გამორჩეული სახურავი , მწვანე

სახურავი.მწვანე სახურავები სულ უფრო პოპულარული ხდება, როგორც შენობების მდგრადი
გადაწყვეტა. სახურავის ეს სისტემები შექმნილია მცენარეული საფარით დასაფარად, რაც
უზრუნველყოფს უამრავ სარგებელს, როგორიცაა გაუმჯობესებული ენერგოეფექტურობა, წვიმის
წყლის მართვა და ჰაერის ხარისხის გაუმჯობესება. ამ ტიპის შენობებს, როგორც წესი, აქვთ
სახურავის დიდი ფართობი, რამაც შეიძლება გამოიწვიოს სითბოს მნიშვნელოვანი მომატება ცხელ
ამინდში. მცენარეულობისა და ნიადაგის ფენით, მწვანე სახურავებს შეუძლიათ იმოქმედონ როგორც
იზოლაცია, შეამცირონ სითბოს რაოდენობა, რომელიც შედის შენობაში. ამან შეიძლება გამოიწვიოს
ენერგიის მოხმარების შემცირება გაგრილებისთვის, რაც ამცირებს კომუნალურ ხარჯებს.
სამრეწველო შენობებზე მწვანე სახურავების კიდევ ერთი უპირატესობა არის წყლის მართვის
უნარი. ვინაიდან ამ ტიპის სტრუქტურებს ხშირად აქვთ დიდი გაუმტარი ზედაპირი, როგორიცაა
ბეტონი ან ასფალტი, ისინი მნიშვნელოვნად უწყობს ხელს წვიმის წყლის ჩამონადენს. მწვანე
სახურავებს შეუძლიათ წვიმის წყლის შთანთქმა და ნელა გამოყოფა, რაც ამცირებს წვიმის წყლის
ჩამონადენის მოცულობას და ინტენსივობას. ეს ხელს უწყობს წყალდიდობის თავიდან აცილებას და
სანიაღვრე სისტემებზე ზეწოლის შემსუბუქებას.
გარდა მათი ენერგოეფექტურობისა და წვიმის წყლის მართვის უპირატესობებისა, მწვანე
სახურავები ასევე ხელს უწყობს ჰაერის ხარისხის გაუმჯობესებას. სამრეწველო შენობები და
ქარხნები ხშირად ასხივებენ დამაბინძურებლებს ატმოსფეროში, რაც ხელს უწყობს ჰაერის
დაბინძურებას. მწვანე სახურავებს შეუძლიათ იმოქმედონ როგორც ბუნებრივი ფილტრი, იჭერენ და
შთანთქავენ ამ დამაბინძურებლებს, რითაც ხელს უწყობენ გარემოს ჰაერის ხარისხის
გაუმჯობესება. მწვანე სახურავს , მცენარეულობის არსებობით, შეუძლია შთანთქას
დამაბინძურებლები და გაფილტროს ჰაერი, რაც ხელს უწყობს საერთო დაბინძურების დონის
შემცირებას.
შეერთების თვალსაზრისით, სამრეწველო შენობებზე მწვანე სახურავები საიმედოდ უნდა იყოს
მიმაგრებული სახურავის ქვეშ მდებარე სტრუქტურაზე. გამოყენებული კავშირის ტიპი
დამოკიდებული იქნება ისეთ ფაქტორებზე, როგორიცაა შენობის მდებარეობა, კლიმატური
პირობები და გამოყენებული მცენარეულობის ტიპი. სათანადო კავშირი გადამწყვეტია მწვანე
სახურავის სისტემის სტაბილურობისა და ხანგრძლივობის უზრუნველსაყოფად.
სამრეწველო შენობებსა და ქარხნებზე მწვანე სახურავების დამონტაჟების პროცესი რამდენიმე
საფეხურს მოიცავს. პირველ რიგში, არსებული სახურავის ზედაპირი უნდა მომზადდეს სუფთა,
ბრტყელი და ყოველგვარი დაზიანებისგან თავისუფალი. შემდეგი, დამონტაჟებულია
ჰიდროსაიზოლაციო მემბრანა, რათა თავიდან იქნას აცილებული წყალი შენობაში. შემდეგ ემატება
საიზოლაციო ფენა ენერგოეფექტურობის დასახმარებლად.
საწყისი ფენების დაყენების შემდეგ, დრენაჟის ფენა და მზარდი გარემო ემატება ტენის მართვისა
და მცენარეულობისთვის საკვები ნივთიერებების უზრუნველსაყოფად.

1.10 მწვანე სახურავი

მზის პანელები სახურავზე

ბოლო წლებში მზის პანელების გამოყენება სულ უფრო პოპულარული გახდა, როგორც ენერგიის
ტრადიციული წყაროების მდგრადი ალტერნატივა. ერთ-ერთი სფერო, სადაც ეს ტექნოლოგია
ფართოდ გამოიყენება, არის სამრეწველო შენობების სახურავები. მზის პანელები დამონტაჟებულია
სამრეწველო შენობის სახურავზე, რათა დაიჭიროს მზის ენერგია და გარდაქმნას იგი
ელექტროენერგიად. ამ სახურავების სტრუქტურა მნიშვნელოვანი ფაქტორია, რომელიც
გასათვალისწინებელია მზის პანელების დამონტაჟების დაგეგმვისას.
სამრეწველო შენობებს , როგორც წესი, აქვთ დიდი, ბრტყელი სახურავები, რომლებიც
გვთავაზობენ შესაფერის ზედაპირს მზის პანელების განთავსებისთვის. გარდა ამისა, ეს სახურავები
ხშირად დამზადებულია გამძლე მასალებისგან, როგორიცაა ლითონი ან ბეტონი, რაც
უზრუნველყოფს პანელების სტაბილურ და უსაფრთხო საფუძველს.

მნიშვნელოვანია აღინიშნოს, რომ ინსტალაციის პროცესი შეიძლება განსხვავდებოდეს შენობის ან

ქარხნის სპეციფიკური სტრუქტურის, ასევე გამოყენებული მზის პანელის ტიპის მიხედვით. ამიტომ,
მზის პანელების დამონტაჟების ნებისმიერი პროექტის დაწყებამდე მნიშვნელოვანია
პროფესიონალთან კონსულტაციები.

ბოინგ ევერეტის ქარხანა , მსოფლიოს უდიდესი შენობა

სამრეწველო შენობების გადახურვის სხვადასხვა ტიპებისა და შესაძლებლობების უკეთ გასაგებად

წარმოგიდგენთ მსოფლიოში ყველაზე დიდ შენობას მოცულობით 13,385,378 მ 3.
ბოინგ ევერეტის ქარხანა ვაშინგტონში, აშშ .98 ჰექტარზე მეტი ფართობით.აშენდა ფართო ტანის
თვითმფრინავების წარმოებისთვის, როგორიცაა Boeing 747, 767, 777 და უახლესი დანამატი, 787
Dreamliner. ამ მასიური ქარხნის მშენებლობა 1966 წლის ბოლოს დაიწყო და 1968 წელს
დასრულდა. იგი გადახურულია სახურავით, რომელიც დამზადებულია ლითონისა და ტეფლონით
დაფარული მინაბოჭკოვანი მინის კომბინაციით, ადასტურებს როგორც სილამაზეს, ასევე
ფუნქციურობას. ის არა მხოლოდ უზრუნველყოფს უამრავ ბუნებრივ განათებას და ვენტილაციას,
არამედ ემსახურება როგორც დამცავ ფარს იმ მასიური სტრუქტურისთვის, რომელიც დევს მისი
სივრცის ქვეშ.

1.11 ბოინგ ევერეტის ქარხანა

Boeing Everett Factory-ის სახურავი ნამდვილი საინჟინრო სასწაულია. იგი შედგება მსუბუქი
ფოლადის ფერმის სტრუქტურისგან, რომელიც ზედმიწევნით არის შექმნილი, რათა გაუძლოს
წყნარი ოკეანის ჩრდილო-დასავლეთის მძლავრ ქარებს, რომელსაც შეუძლია მიაღწიოს საათში 100
მილს (160 კილომეტრს საათში). დამატებითი დაცვის უზრუნველსაყოფად, სახურავი დაფარულია
გოფრირებული ალუმინის პანელებით, რომლებიც უზრუნველყოფენ გამძლეობას და
ხანგრძლივობას.
შთამბეჭდავი სიგრძეა 1000 ფუტი (305 მეტრი) და 200 ფუტი (61 მეტრი) სიმაღლეზე მაღლა დგას
თავის უმაღლეს წერტილში, ეს მასიური სახურავი არა მხოლოდ ემსახურება როგორც თავშესაფარს
მსოფლიოს ზოგიერთი ყველაზე მოწინავე თვითმფრინავის წარმოებისთვის, არამედ ბუნებრივი
განათების შეყვანის საშუალებას იძლევა. საკმარისი ბუნებრივი განათების ჩართვა არა მხოლოდ
ამცირებს ქარხნის დამოკიდებულებას ხელოვნურ განათებაზე დღის საათებში, არამედ ქმნის უფრო
სასიამოვნო და კომფორტულ სამუშაო გარემოს თანამშრომლებისთვის.

1.12 ბოინგ ევერეტის ქარხანის ინტერიერი

ფუნქციონალური და ესთეტიკური თვისებების გარდა, Boeing Everett Factory-ის სახურავს

მნიშვნელოვანი მნიშვნელობა აქვს გარემოზე ზემოქმედების თვალსაზრისით. ქარხანას მიენიჭა
LEED (Energy and Environmental Design-ის ლიდერობა) სერთიფიკატი მდგრადი სამშენებლო და
საოპერაციო პრაქტიკისადმი ერთგულებისთვის. ეს პრაქტიკა მოიცავს ენერგოეფექტური
სისტემების გამოყენებას, მასალების გადამუშავებას და მწვანე სივრცეების ინტეგრაციას როგორც
ქარხნის შენობებში, ისე მის გარეთ.
ტექნოლოგიური მიღწევების გათვალისწინებით, Boeing Everett Factory-ის სახურავმა მოიცვა
განახლებადი ენერგიის გადაწყვეტილებები. 2010 წელს, სახურავის ნაწილი მორთული იყო მზის
პანელებით, რაც ქმნიდა იმ დროს ვაშინგტონის შტატის ერთ-ერთ ყველაზე დიდ მზის მასივს. ეს
ინსტალაცია არა მხოლოდ წარმოქმნის განახლებად ენერგიას ქარხნის ფუნქციონირებისთვის,
არამედ აჩვენებს კომპანიის ერთგულებას ნახშირბადის ანაბეჭდის შემცირებისა და უფრო მდგრადი
მომავლის ხელშეწყობისთვის.
 Tesla Gigafactory 1 ნევადაში

სამრეწველო შენობების გადახურვამ დიდი გზა გაიარა დიზაინისა და ინოვაციის თვალსაზრისით.

ტექნოლოგიური მიღწევებით, არქიტექტორებმა და ინჟინრებმა შეძლეს გადალახონ
შესაძლებლობების საზღვრები, რის შედეგადაც შეიქმნა რამდენიმე მართლაც შესანიშნავი
სტრუქტურა მთელს მსოფლიოში. ერთ-ერთი ასეთი მაგალითია Tesla Gigafactory 1 ნევადაში, აშშ,
რომელიც ამაყობს მსოფლიოში ერთ-ერთი უდიდესი უწყვეტი სახურავით 1,9 მილიონი
კვადრატული ფუტით. სახურავი შედგება მზის პანელებისგან, რაც მას არა მხოლოდ
ფუნქციონალურ, არამედ მდგრადსაც ხდის. სახურავის სტრუქტურა გადამწყვეტ როლს თამაშობს
გიგაქარხნის წარმატებისა და ფუნქციონირების უზრუნველსაყოფად . სახურავის სტრუქტურა
ნებისმიერი შენობის მნიშვნელოვანი ნაწილია, რომელიც უზრუნველყოფს დაცვას ელემენტებისაგან
და მხარს უჭერს მთლიანი სტრუქტურის წონას. Tesla Gigafactory 1-ის შემთხვევაში გადამწყვეტი
იყო მყარი და საიმედო სახურავის სტრუქტურა მისი მასიური ზომისა და დანიშნულების გამო.

გიგაქარხნის მშენებლობის დროს, რომელიც მდებარეობს სეისმურ ზონაში, რომელიც ცნობილია

თავისი გეოლოგიური აქტივობით, ერთ-ერთი მნიშვნელოვანი გამოწვევა იყო შენობისა და მისი
მაცხოვრებლების მაქსიმალური უსაფრთხოების უზრუნველყოფა. სახურავის კონსტრუქცია
ზედმიწევნით იყო დაპროექტებული და აგებული მიწისძვრისადმი მდგრადი მრავალი
მახასიათებლით. ეს მახასიათებლები, მათ შორის ინოვაციური მასალები და მოწინავე საინჟინრო
ტექნიკები, სტრატეგიულად იქნა დანერგილი პოტენციური სეისმური აქტივობის გასაძლებლად.
ისინი ასევე იცავენ შენობის მთლიან მთლიანობას და სტრუქტურულ მდგრადობას.
Tesla Gigafactory 1-ის სახურავის სტრუქტურა ზედმიწევნით იყო შემუშავებული, რათა მიაღწიოს
როგორც მდგრადობას, ასევე ეკონომიურობას. ის აერთიანებს ფოლადისა და ხის ელემენტებს, ხის
გამოყენება ხელს უწყობს შენობის გარემოზე ზემოქმედების შემცირებას. ხე, როგორც განახლებადი
და მდგრადი მასალა, შეირჩა მშენებლობისთვის. ეს არჩევანი ხელს უწყობს არა მხოლოდ
სტრუქტურული მთლიანობის შენარჩუნებას, არამედ ხელს უწყობს ხარჯების შემცირებას.
სახურავის ძირითადი კონსტრუქციული საყრდენი შედგება ფოლადის სხივებისა და სვეტებისგან,
რომლებიც გადიან შთამბეჭდავ მანძილს 400 ფუტზე მეტი შუალედური საყრდენის საჭიროების
გარეშე. დიზაინის ეს არჩევანი ქმნის ფართო და შეუფერხებელ ინტერიერს, რაც გადამწყვეტია
დაწესებულებაში განხორციელებული საწარმოო პროცესებისთვის. სახურავის გამძლეობისა და
იზოლაციის შემდგომი გასაზრდელად, ფოლადის კონსტრუქციის დასაფარად გამოყენებული იქნა
ხის ასაწყობი პანელები. მასალების ეს კომბინაცია უზრუნველყოფს გადახურვის მდგრად და
თერმულად ეფექტურ სისტემას.
ფოლადისა და ხის გარდა, Tesla Gigafactory 1-ის სახურავის დიზაინში ჩართული იყო სხვა
სტრუქტურული ელემენტებიც. ფერმების გამოყენება გადამწყვეტი იყო სახურავის თავზე
დამონტაჟებული მზის პანელების წონის შესანარჩუნებლად. ეს ფერმები შექმნილია იმისთვის, რომ
გაუძლოს ძლიერ ქარს და მძიმე ტვირთს, რაც უზრუნველყოფს მზის მასივის უსაფრთხოებასა და
ხანგრძლივობას. გარდა ამისა, ფანჯრები სტრატეგიულად განთავსდა ბუნებრივი განათების
უზრუნველსაყოფად და შენობის შიგნით ენერგიის მოხმარების შესამცირებლად.
1.13 Gigafactory

Gigafactory-ის სახურავი არა მხოლოდ ფუნქციონალურია, არამედ წარმოადგენს ტესლას

მდგრადობისადმი ერთგულების სიმბოლოს. მთელი სახურავი დაფარულია 1 მილიონ კვადრატულ
ფუტზე მეტი მზის პანელებით, რაც მას აქცევს ყველაზე დიდ სახურავზე მზის მასივს შეერთებულ
შტატებში. ეს პანელები გამოიმუშავებენ სუფთა ენერგიას, რომელიც კვებავს ქარხანას და ამცირებს
მის დამოკიდებულებას არაგანახლებადი წყაროებზე.
მზის პანელების ინსტალაციის ინოვაციური დიზაინი იძლევა მაქსიმალურ ეფექტურობას პანელების
მზისკენ დახრისა და მათი ორიენტაციის ოპტიმიზაციის გზით. ეს დიზაინი ასევე უზრუნველყოფს
მზის პანელების დაცვას მკაცრი ამინდის პირობებისგან, რაც კიდევ უფრო აძლიერებს მათ
გამძლეობას.
მიწისძვრისადმი მდგრადი სახურავის სტრუქტურის სპეციფიკური მოთხოვნების
დასაკმაყოფილებლად, სპეციალური მასალები გამოიყენეს Tesla Gigafactory 1-ის მშენებლობაში.
ეს იყო ფოლადის ჩარჩოები და ფერმები, ბეტონის და რკინა ფოლადის სხივები და ასაწყობი
ბეტონის პანელები.
გიგაქარხნის სახურავი ასევე დაფარულია გამძლე თეთრი მემბრანული მასალით, სახელწოდებით
TPO (თერმოპლასტიკური პოლიოლეფინი). ეს მასალა არა მხოლოდ უზრუნველყოფს
ჰიდროიზოლაციას, არამედ ასახავს მზის სითბოს, რაც ხელს უწყობს შენობის
ენერგოეფექტურობას და ამცირებს გაგრილების ხარჯებს.

მწვანე სახურავები ბოლო წლებში პოპულარობას იძენს, როგორც მდგრადი და ეკოლოგიურად

სუფთა გადაწყვეტა ურბანული ტერიტორიებისთვის. ეს არის სახურავები, რომლებიც დაფარულია
მცენარეული საფარით, რაც უზრუნველყოფს დამატებით მცენარეების მრავალფეროვანი სპექტრი
სახურავზე ზედმეტი დატვირთვის გარეშე.
MEAMA

ბოლო მაგალითს წარმოგიდგენთ მსფლიოს ერთერთ ყველაზე გამორჩეული დიზაინის მქონე

ქარხანს MEAMA , რომელიც მდებარეობს თბილისში და დაპროექტებულია ქართველი
არქიტექორის გიორგი ხმალაძის მიერ.

1.14 მეამას სახურავი

წვანე სახურავი აგებულია ბრტყელ ბეტონის ფილაზე. მწვანე სახურავის სტრუქტურა შედგება
სხვადასხვა ფენებისგან ეფექტური დრენაჟისა და მცენარის ოპტიმალური ზრდის
უზრუნველსაყოფად.
პირველი ფენა არის წყალგაუმტარი მემბრანა, რომელიც ხელს უშლის წყლის შეღწევას შენობაში. ეს
ფენა ასევე ხელს უწყობს ქვედა სტრუქტურის დაცვას ტენიანობისგან გამოწვეული პოტენციური
დაზიანებისგან.
ამ გარსის თავზე არის ფესვის ბარიერის ფენა, რომელიც ხელს უშლის მცენარის ფესვების შეღწევას
და ჰიდროსაიზოლაციო ფენის დაზიანებას. ამას მოჰყვება სადრენაჟო ფენა, რომელიც საშუალებას
აძლევს ზედმეტი წყლის გადინებას სახურავიდან.
MEAMA Coffee Factory-ის მწვანე სახურავი დაკავშირებულია შენობის სტრუქტურულ
სისტემასთან სპეციალიზებული კომპონენტების სერიის მეშვეობით. ეს კომპონენტები შექმნილია
იმისთვის, რომ მწვანე სახურავის წონა თანაბრად გადანაწილდეს და არ დაუშვას შენობის
დაზიანება.
პირველი კომპონენტი არის ჰიდროსაიზოლაციო ფენა, რომელიც ასევე მოქმედებს როგორც
დამცავი ბარიერი ძირითადი სტრუქტურისთვის. ეს ფენა დაკავშირებულია შენობის კედლებთან.
ამ ფენის თავზე არის სპეციალიზებული პანელები, რომლებიც ხელს უწყობენ მწვანე სახურავის
წონის თანაბრად განაწილებას. ეს პანელები დამზადებულია მსუბუქი მასალისგან, როგორიცაა
მაღალი სიმკვრივის პოლისტირონი, რომელსაც შეუძლია გაუძლოს მძიმე ტვირთს.. და ბოლოს,
არის წამყვანები, რომლებიც აკავშირებს ამ პანელებს შენობის სტრუქტურასთან, რაც
უზრუნველყოფს დამატებით სტაბილურობას და ხელს უშლის მწვანე სახურავის ნებისმიერ
მოძრაობას ან გადაადგილებას.

1.15 მეამას ქარხნის იზომეტირული დიაგრამა

შემდეგი ფენა არის ფილტრის ქსოვილი, რომელიც ხელს უშლის წვრილი ნაწილაკებით დრენაჟის
ფენის გადაკეტვას. ამ ქსოვილის თავზე არის მზარდი საშუალება, რომელიც შედგება მსუბუქი
მასალებისგან, როგორიცაა გაფართოებული თიხა ან მსუბუქი ნიადაგი.
და ბოლოს, ზედა ფენა შედგება სხვადასხვა მცენარეული საფარისგან, მათ შორის ბალახები,
ბალახოვანი მცენარეები და ბუჩქები. მცენარეული საფარის არჩევანი საგულდაგულოდ არის
შერჩეული, რათა უზრუნველყოს, რომ მათ შეუძლიათ აყვავდნენ სახურავის გარემოში და
უზრუნველყონ მაქსიმალური სარგებელი შენობისთვის.
1.16 მემას ყავის ქარხანა

სამრეწველო შენობების გადახურვა არის მშენებლობის მნიშვნელოვანი ასპექტი, რომელიც

მოითხოვს ფრთხილად დაგეგმვას, მასალების შერჩევას და შესრულებას ფუნქციონირების,
გამძლეობისა და მდგრადობის უზრუნველსაყოფად. ტექნოლოგიისა და დიზაინის მიღწევებით, ჩვენ
შეგვიძლია ველოდოთ მომავალში კიდევ უფრო შთამბეჭდავი სამრეწველო შენობების სახურავებს.
ფოლადიდან მზის პანელებამდე, შესაძლებლობები უსაზღვროა, რაც მას არქიტექტურის
ამაღელვებელ და მუდმივად განვითარებად დარგად აქცევს. ასე რომ, როდესაც უყურებთ
სამრეწველო შენობას, არ დაგავიწყდეთ აღფრთოვანებულიყავით სახურავით, რომელიც
ყველაფერს შესაძლებელს ხდის! როგორც ფორმის, ასევე ფუნქციის შერწყმით, სამრეწველო
შენობების სახურავებს ნამდვილად აქვთ შესაძლებლობების სამყარო.
ბიბლიოგრაფია :

Best Practie In Steal Construciton - Industrial building

Archdaily - https://www.archdaily.com/921231/coffee-production-plant-khmaladze-architects
Bimgroup - https://www.bmigroup.com/our-solutions/roof-project/industrial-buildings/
Wikipedia - https://en.wikipedia.org/wiki/Boeing_Everett_Factory
Wikipedia - https://en.wikipedia.org/wiki/Gigafactory_Nevada