Zadanie

Obliczyć ciśnienie tłoczenia (pt/) jakie musi wywierać pompa (jak na rysunku), aby można było
napełnić zbiornik do wysokości hz. Narysować linię ciśnienia i linię energii dla tego układu.

Dane:
hz = 3m
hz hp = 7m
2 2 L = 2m
2' 2' d = 300mm (średnica rurociągu)
Q = 50dm3/s = 0,05 m3/s
 = 0,02 (współczynnik straty na długości)
 = 0,98 (współczynnik straty miejscowej na zagięciu rurociągu)
hp

1 3
4 4 p.p.
3
1 L

Rozwiązanie
Poziom porównawczy przyjęto w osi pompy.
Przekrój 1-1 znajduje się "na pompie" (bo niewiadomą jest ciśnienie tłoczenia), a przekrój 2-2 na dnie
zbiornika.
Aby narysować linie ciśnienia i energii musimy znać wartości ciśnienia i energii we wszystkich
charakterystycznych punktach układu. W tym zadaniu oprócz przekrojów 1-1 i 2-2 charakterystyczne
jest również "kolanko" - miejsce, w którym powstaje strata lokalna. Stąd wprowadzono jeszcze dwa
przekroje: bezpośrednio przed i za przeszkodą, oznaczone odpowiednio: 3-3 i 4-4. Oprócz tego
dodano jeszcze przekrój 2'-2', który znajduje się tuż przed wlotem do zbiornika.

Prędkość przepływu w rurociągu wynosi:

Q= v*A stad v = Q/A
v = 0,05 / (*0,32/4) = 0,707 m/s
wysokość energii kinetycznej wynosi: v2/(2g) = 0,0255 m

Równanie Bernoulliego dla przekrojów 1-2 ma postać:

z1 + pt/ + v2/(2g) = z2 + p/ + v2/(2g) + hs
z1 + pt/ + v2/(2g) = hp + (hz + 0) + v2/(2g) + v2/(2g)*(  + *(L+hp)/d)
0 + pt/ + 0,0255 = 7 + (3+0) + 0 + 0,0255*(0,02*2/0,3+0,98+0,02*7/0,3)
a zatem pt/ = 10,015 m

Zapisujemy równanie dla przekroju 1-3:

0 + 10,015 + 0,0255 = 0 + p3/ + 0,0255 + 0,02*2/0,3*0,0255
znajdujemy p3/ = 10,012 m

Zapisujemy równanie dla przekroju 3-4:

0 + 10,012 + 0,0255 = 0 + p4/ + 0,0255 + 0,98*0,0255
znajdujemy p4/ = 9,987 m
 Zapisujemy równanie dla przekroju 2'-2:
7 + p2'/ + 0,0255 = 7 + 3 + 0
znajdujemy p2'/ = 2,974 m

Obliczamy rzędne linii ciśnienia, czyli wielkość energii potencjalnej (E.P.) w przekrojach 1-1, 2-2, 3-3,
4-4, 2'-2':
E.P. = z + p/
E.P.1 = 0 + 10,015 = 10,015 m
E.P.3 = 0 + 10,012 = 10,012 m
E.P.4 = 0 + 9,987 = 9,987 m
E.P.2' = 7 + 2,974 = 9,974
E.P.2 = 7 + 3 = 10,000 m

Żeby wyznaczyć linię energii musimy określić rzędne linii energii (E.) w punktach charakterystycznych
układu. Wystarczy zatem do rzędnych linii ciśnienia dodać wysokość energii kinetycznej = v2/(2g).
Stąd energia całkowita wody w poszczególnych przekrojach wynosi:
E.1 = E.P.1 + 0,0255 = 10,041 m
E.3 = E.P.3 + 0,0255 = 10,038 m
E.4 = E.P.4 + 0,0255 = 10,012 m
E.2' = E.P.2' + 0,0255 = 10,000 m
E.2 = E.P.2 + 0 = 10,000 m
(człon prędkości jest = 0, ponieważ tuż za wlotem do zbiornika prędkość przepływu spada i
przyjmujemy, że jest  0).

Aby utworzyć linię ciśnienia (linia ciągłą "cienka" na poniższym rysunku) rozwijamy nasz układ
hydrauliczny do postaci linii i w punktach charakterystycznych odkładamy rzędne linii ciśnienia, a
następnie łączymy je. Tak samo postępujemy w przypadku linii energii (na poniższym rysunku linia
ciągła "gruba").

10,040 10,038

10,015 10,012
10,012 10,000
10,000
9,987
9,974

1 3 2
4 2'