Download as pdf or txt
Download as pdf or txt
You are on page 1of 98

§å ¸n tèt nghiÖp Tr­êng ®¹i häc má - ®Þa chÊt

Më §Çu

***
HiÖn nay trªn thÕ giíi còng nh­ ë ViÖt Nam, kü thuËt ®iÖn tö vµ c«ng
nghÖ th«ng tin ph¸t triÓn m¹nh mÏ. ViÖc ¸p dông c«ng nghÖ sè vµo lÜnh vùc
tr¾c ®Þa b¶n ®å ®· ®ãng gãp mét vai trß hÕt søc quan träng trong c¸c c«ng viÖc
nh­ l­u tr÷, t×m kiÕm, söa ®æi, tra cøu truy cËp, xö lý th«ng tin. ¸p dông c«ng
nghÖ sè cho ta kh¶ n¨ng ph©n tÝch vµ tæng hîp th«ng tin b»ng m¸y tÝnh mét
c¸ch nhanh chãng vµ s¶n xuÊt b¶n ®å cã ®é chÝnh x¸c cao, chÊt l­îng tèt,
®óng quy tr×nh, quy ph¹m hiÖn hµnh, ®¸p øng ®­îc nhu cÇu cña ng­êi sö
dông, kh¶ n¨ng t¨ng n¨ng xuÊt lao ®éng, gi¶m bít thao t¸c thñ c«ng l¹c hËu
tr­íc ®©y.
§Êt ®ai lµ tµi nguyªn v« cïng quý gi¸, còng nh­ víi c¸c lÜnh vùc kh¸c,
viÖc ¸p dông tiÕn bé khoa häc vµo lÜnh vùc ®Êt ®ai lµ kh«ng thÓ thiÕu ®­îc.
C«ng t¸c ®o ®¹c ®Þa chÝnh lµ mét trong nh÷ng nhiÖm vô hµng ®Çu vµ rÊt quan
träng, nh»m thùc hiÖn c¸c néi dung qu¶n lý Nhµ n­íc vÒ ®Êt ®ai ®· ®­îc quy
®Þnh trong luËt ®Êt ®ai hiÖn hµnh. §o ®¹c thµnh lËp b¶n ®å ®Þa chÝnh khu vùc
®« thÞ còng nh­ khu vùc n«ng th«n lµ vÊn ®Ò cÊp b¸ch hiÖn nay, nh»m phôc vô
chÝnh s¸ch ®Êt ®ai vµ nhµ ë. §¸p øng yªu cÇu qu¶n lý ®Êt ®ai hiÖn nay, phï
hîp víi môc tiªu chiÕn l­îc cña ngµnh ®Þa chÝnh vÒ lÜnh vùc ®o ®¹c, lËp hå s¬
®¨ng ký cÊp GiÊy chøng nhËn quyÒn sö dông ®Êt. Do vËy ngµnh ®Þa chÝnh
ngµy cµng quan t©m ®Õn sù ph¸t triÓn vµ hiÖn ®¹i ho¸ c«ng nghÖ th«ng tin cho
c«ng t¸c thµnh lËp, khai th¸c th«ng tin vµ l­u tr÷ b¶n ®å. §Ó cã hiÖu qu¶ viÖc
øng dông c«ng nghÖ th«ng tin vµo tr¾c ®Þa b¶n ®å, mçi phÇn mÒm øng dông
tèi thiÓu ph¶i lµm ®­îc c¸c c«ng viÖc sau:
- NhËp d÷ liÖu kh«ng gian, d÷ liÖu thuéc tÝnh tõ c¸c nguån kh¸c nhau,
l­u tr÷, ®iÒu chØnh, cËp nhËt vµ tæ chøc th«ng tin mét c¸ch hîp lý.
- Ph©n tÝch, biÕn ®æi th«ng tin trong c¬ së d÷ liÖu nh»m gi¶i quyÕt c¸c
bµi to¸n Kinh tÕ - kü thuËt.
- HiÓn thÞ th«ng tin d­íi d¹ng kh¸c nhau.
HÖ phÇn mÒm Intergraph trong ®ã cã MicroStation lµ mét phÇn mÒm trî
gióp thiÕt kÕ (CAD) vµ lµ m«i tr­êng ®å ho¹ rÊt m¹nh cho phÐp x©y dùng,
qu¶n lý c¸c ®èi t­îng ®å ho¹ thÓ hiÖn c¸c yÕu tè b¶n ®å. MicroStation cßn
®­îc sö dông lµm nÒn cho c¸c phÇn mÒm kh¸c nh­ Geovec, IrasB, IrasC,
MSFC, Famis... ch¹y trªn nã. Trong MicroStation, viÖc thu thËp c¸c ®èi t­îng
®Þa lý ®­îc tiÕn hµnh mét c¸ch nhanh chãng ®¬n gi¶n trªn c¬ së b¶n ®å ®­îc
thµnh lËp, th«ng qua thiÕt bÞ quÐt vµ c¸c phÇn mÒm c«ng cô phôc vô c«ng t¸c
qu¶n lý mét c¸ch cã hiÖu qu¶. Víi nh÷ng chøc n¨ng ®a d¹ng nh­ ®· nªu trªn,
MicroStation ®­îc øng dông trong c«ng t¸c thµnh lËp b¶n ®å lµ rÊt lín

NguyÔn Thµnh Qu©n -1- Tr¾c ®Þa B_K47


§å ¸n tèt nghiÖp Tr­êng ®¹i häc má - ®Þa chÊt

PhÇn mÒm tÝch hîp Famis lµ phÇn mÒm ch¹y trong m«i tr­êng
MicroStation. Lµ mét trong nh÷ng phÇn mÒm tù ®éng ho¸ chuyªn dông cho
c«ng t¸c thµnh lËp b¶n ®å ®Þa chÝnh. Nã ®­îc thiÕt kÕ t­¬ng thÝch víi c¸c thiÕt
bÞ ®o ®¹c ngoµi thùc ®Þa cña c¸c h·ng SOKKIA, TOPCON vµ SDR cña
DATACOM ®ang ®­îc sö dông nhiÒu trong ngµnh tr¾c ®Þa - ®Þa chÝnh ë ViÖt
nam. XuÊt ph¸t tõ ®ã, em ®· thùc hiÖn ®å ¸n víi ®Ò tµi: “ Thµnh lËp b¶n ®å
®Þa chÝnh vµ c¸c lo¹i hå s¬ thöa ®Êt b»ng phÇn mÒm MicroStation vµ
Famis “
Néi dung ®Ò tµi ®­îc hoµn thµnh trong 97 trang ®¸nh m¸y vi tÝnh vµ cã
bè côc nh­ sau:
Ch­¬ng 1 : Tæng quan vÒ b¶n ®å ®Þa chÝnh
Ch­¬ng 2 : Quy tr×nh thµnh lËp b¶n ®å ®Þa chÝnh
Ch­¬ng 3 : Thµnh lËp b¶n ®å ®Þa chÝnh vµ c¸c lo¹i hå s¬ thöa ®Êt b»ng
phÇn mÒm MicroStation vµ phÇn mÒm Famis.
Ch­¬ng 4 : KÕt qu¶ thùc nghiÖm
Do sù míi mÎ cña néi dung cña ®Ò tµi nªn kÕt qu¶ nghiªn cøu cña ®Ò tµi
cßn cã nh÷ng h¹n chÕ nhÊt ®Þnh, RÊt mong sù gãp ý cña c¸c thÇy c« gi¸o còng
nh­ c¸c b¹n bÌ ®ång nghiÖp. Em xin ch©n thµnh c¶m ¬n thÇy gi¸o Th.S :
D­¬ng Thµnh Trung, c¸c thÇy c« gi¸o trong Khoa Tr¾c ®Þa, Bé m«n tr¾c ®Þa
phæ th«ng vµ c¸c b¹n ®ång nghiÖp ®· gióp ®ì em hoµn thµnh ®Ò tµi nµy.
Hµ Néi, th¸ng 09 n¨m 2007
Sinh viªn

NguyÔn Thµnh Qu©n

NguyÔn Thµnh Qu©n -2- Tr¾c ®Þa B_K47


§å ¸n tèt nghiÖp Tr­êng ®¹i häc má - ®Þa chÊt

Ch­¬ng 1
Tæng quan vÒ b¶n ®å ®Þa chÝnh
1.1.Kh¸i niÖm vÒ b¶n ®å ®Þa chÝnh
B¶n ®å ®Þa chÝnh lµ b¶n ®å chuyªn ngµnh ®Êt ®ai, trªn b¶n ®å thÓ hiÖn chÝnh
x¸c vÞ trÝ, ranh giíi, diÖn tÝch vµ mét sè th«ng tin ®Þa chÝnh cña tõng thöa ®Êt, tõng
vïng ®Êt. B¶n ®å ®Þa chÝnh cßn thÓ hiÖn c¸c yÕu tè ®Þa lý kh¸c liªn quan tíi ®Êt
®ai. B¶n ®å ®Þa chÝnh ®­îc thµnh lËp theo theo ®¬n vÞ hµnh chÝnh c¬ së x·,
ph­êng, thÞ trÊn vµ thèng nhÊt trong ph¹m vi c¶ n­íc. B¶n ®å ®Þa chÝnh ®­îc x©y
dùng trªn c¬ së kü thuËt vµ c«ng nghÖ ngµy cµng hiÖn ®¹i, nã ®¶m b¶o cung cÊp
th«ng tin kh«ng gian cña ®Êt ®ai phôc vô c«ng t¸c qu¶n lý ®Êt.
B¶n ®å ®Þa chÝnh lµ tµi liÖu c¬ b¶n nhÊt cña bé hå s¬ ®Þa chÝnh, mang
tÝnh ph¸p lý cao phôc vô qu¶n lý ®Êt ®ai ®Õn tõng thöa ®Êt, tõng chñ sö dông
®Êt. B¶n ®å ®Þa chÝnh kh¸c víi b¶n ®å chuyªn ngµnh kh¸c ë chç b¶n ®å ®Þa
chÝnh cã tû lÖ lín vµ ph¹m vi ®o vÏ lµ réng kh¾p mäi n¬i trªn toµn quèc. B¶n
®å ®Þa chÝnh th­êng xuyªn ®­îc cËp nhËt th«ng tin vÒ c¸c thay ®æi hîp ph¸p
cña ®Êt ®ai, c«ng t¸c cËp nhËt th«ng tin cã thÓ thùc hiÖn hµng ngµy hoÆc theo
®Þnh kú. HiÖn nay ë hÇu hÕt c¸c quèc gia trªn thÕ giíi ®ang h­íng tíi viÖc x©y
dùng b¶n ®å ®Þa chÝnh ®a chøc n¨ng v× vËy b¶n ®å ®Þa chÝnh cßn cã tÝnh chÊt
cña b¶n ®å c¬ b¶n quèc gia.
B¶n ®å ®Þa chÝnh ®­îc dïng lµm c¬ së ®Ó thùc hiÖn mét sè nhiÖm vô
trong c«ng t¸c qu¶n lý Nhµ n­íc vÒ ®Êt ®ai nh­ sau:
- Thèng kª ®Êt ®ai.
- Lµm c¬ së ®Ó giao ®Êt, thùc hiÖn ®¨ng ký ®Êt, thu håi ®Êt, cÊp giÊy
chøng nhËn quyÒn sö dông ®Êt nãi chung vµ giÊy chøng nhËn quyÒn së h÷u
nhµ ë vµ quyÒn sö dông ®Êt ë khu vùc ®« thÞ nãi riªng.
- X¸c nhËn hiÖn tr¹ng vÒ ®Þa giíi hµnh chÝnh x·, ph­êng, quËn, huyÖn,
thµnh phè trùc thuéc tØnh, thÞ x· vµ tØnh, thµnh phè trùc thuéc trung ­¬ng.
- X¸c nhËn hiÖn tr¹ng, thÓ hiÖn biÕn ®éng cña c¸c lo¹i ®Êt trong tõng
®¬n vÞ hµnh chÝnh cÊp x·.- Lµm c¬ së ®Ó lËp quy ho¹ch, kÕ ho¹ch sö dông
®Êt, quy ho¹ch x©y dùng c¸c khu d©n c­, ®­êng giao th«ng, cÊp tho¸t n­íc,
thiÕt kÕ c¸c c«ng tr×nh d©n dông vµ lµm c¬ së ®o vÏ cña c«ng tr×nh ngÇm.
- Lµm c¬ së thanh tra t×nh h×nh sö dông ®Êt vµ gi¶i quyÕt tranh chÊp ®Êt ®ai.
Víi ®iÒu kiÖn khoa häc c«ng nghÖ nh­ hiÖn nay, b¶n ®å ®Þa chÝnh ®­îc
thµnh lËp ë hai d¹ng c¬ b¶n lµ b¶n ®å giÊy vµ b¶n ®å sè ®Þa chÝnh.
B¶n ®å giÊy ®Þa chÝnh lµ lo¹i b¶n ®å truyÒn thèng, c¸c th«ng tin kh«ng
gian ®­îc thÓ hiÖn toµn bé trªn giÊy cïng víi hÖ thèng kÝ hiÖu vµ ghi chó. B¶n
®å giÊy cho ta th«ng tin râ rµng trùc quan dÔ sö dông.
B¶n ®å sè ®Þa chÝnh cã néi dung th«ng tin t­¬ng tù nh­ b¶n ®å giÊy

NguyÔn Thµnh Qu©n -3- Tr¾c ®Þa B_K47


§å ¸n tèt nghiÖp Tr­êng ®¹i häc má - ®Þa chÊt

song c¸c th«ng tin nµy ®­îc l­u tr÷ d­íi d¹ng sè trong m¸y tÝnh, sö dông mét
hÖ thèng ký hiÖu m· ho¸. C¸c th«ng tin kh«ng gian l­u tr÷ d­íi d¹ng to¹ ®é
(x,y), cßn th«ng tin thuéc tÝnh sÏ ®­îc m· ho¸. B¶n ®å sè ®Þa chÝnh ®­îc h×nh
thµnh dùa trªn hai yÕu tè kü thuËt lµ phÇn cøng cña m¸y tÝnh vµ phÇn mÒm
tiÖn Ých . C¸c sè liÖu ®o ®¹c thùc ®Þa hoÆc c¸c lo¹i b¶n ®å giÊy ®Þa chÝnh cò
còng ®­îc sè ho¸, xö lý vµ qu¶n lý trong m¸y tÝnh theo nguyªn t¾c b¶n ®å sè
®Þa chÝnh.
B¶n ®å sè ®· sö dông thµnh qu¶ cña c«ng nghÖ th«ng tin hiÖn ®¹i nªn
cã nhiÒu ­u ®iÓm h¬n h¼n so víi b¶n ®å giÊy theo ph­¬ng ph¸p truyÒn thèng
th«ng th­êng. VÒ ®é chÝnh x¸c, b¶n ®å sè l­u tr÷ trùc tiÕp c¸c sè ®o nªn c¸c
th«ng tin chØ bÞ ¶nh h­ëng cña sai sè ®o ®¹c ban ®Çu, trong khi ®ã b¶n ®å giÊy
cßn chÞu ¶nh h­ëng rÊt lín cña sai sè ®å ho¹. Trong qu¸ tr×nh sö dông, b¶n ®å
sè cho phÐp ta l­u tr÷ gän nhÑ, dÔ dµng tra cøu, cËp nhËt th«ng tin, ®Æc biÖt nã
t¹o ra kh¶ n¨ng ph©n tÝch tæng hîp th«ng tin nhanh chãng, phôc vô kÞp thêi
cho c¸c c¬ quan nhµ n­íc, c¬ quan kinh tÕ kü thuËt. Tuy nhiªn khi nghiªn cøu
vÒ b¶n ®å ®Þa chÝnh ph¶i xem xÐt c¸c vÊn ®Ò c¬ b¶n cña b¶n ®å th«ng th­êng.
Khi nghiªn cøu ®Æc ®iÓm quy tr×nh c«ng nghÖ thµnh lËp b¶n ®å ®Þa
chÝnh vµ ph¹m vi øng dông cña tõng lo¹i b¶n ®å ®Þa chÝnh cÇn ph¶i dùa trªn
mét sè kh¸i niÖm vÒ c¸c lo¹i b¶n ®å ®Þa chÝnh sau:
B¶n ®å ®Þa chÝnh c¬ së: lµ tªn gäi chung cho b¶n ®å gèc ®­îc ®o vÏ b»ng
ph­¬ng ph¸p ®o vÏ trùc tiÕp ë thùc ®Þa, ®o vÏ b»ng ph­¬ng ph¸p cã sö dông ¶nh
chôp tõ m¸y bay kÕt hîp víi ®o vÏ bæ sung ë thùc ®Þa hay ®­îc thµnh lËp trªn c¬
së biªn tËp, biªn vÏ tõ b¶n ®å ®Þa h×nh cïng tû lÖ ®· cã. B¶n ®å ®Þa chÝnh c¬ së
®­îc ®o vÏ kÝn ranh giíi hµnh chÝnh vµ kÝn khung, m¶nh b¶n ®å.
B¶n ®å ®Þa chÝnh c¬ së lµ tµi liÖu c¬ b¶n ®Ó biªn tËp, biªn vÏ vµ ®o vÏ bæ
sung thµnh b¶n ®å ®Þa chÝnh theo ®¬n vÞ hµnh chÝnh cÊp x·, ph­êng, thÞ trÊn
®­îc lËp phñ kÝn mét hay mét sè ®¬n vÞ hµnh chÝnh c¸c cÊp x·, huyÖn, tØnh;
®Ó thÓ hiÖn hiÖn tr¹ng vÞ trÝ, diÖn tÝch, h×nh thÓ cña c¸c «, thöa cã tÝnh æn ®Þnh
l©u dµi, dÔ x¸c ®Þnh ë thùc ®Þa cña mét hoÆc mét sè thöa ®Êt cã lo¹i ®Êt theo
chØ tiªu thèng kª kh¸c nhau hoÆc cïng mét chØ tiªu thèng kª.
B¶n ®å ®Þa chÝnh: lµ tªn gäi cho b¶n ®å ®­îc biªn tËp, biªn vÏ tõ b¶n
®å ®Þa chÝnh c¬ së theo tõng ®¬n vÞ hµnh chÝnh x·, ph­êng, thÞ trÊn, ®­îc ®o
vÏ bæ sung ®Ó vÏ trän c¸c thöa ®Êt, x¸c ®Þnh lo¹i ®Êt cña mçi thöa theo chØ tiªu
thèng kª cña tõng chñ sö dông trong mçi m¶nh b¶n ®å vµ ®­îc hoµn chØnh
phï hîp víi c¸c sè liÖu trong hå s¬ ®Þa chÝnh.
B¶n ®å ®Þa chÝnh ®­îc lËp cho tõng ®¬n vÞ hµnh chÝnh cÊp x·, lµ tµi liÖu
quan träng cña hå s¬ ®Þa chÝnh. Trªn b¶n ®å ph¶i thÓ hiÖn vÞ trÝ, h×nh thÓ, diÖn
tÝch, sè thöa vµ lo¹i ®Êt cña tõng thöa theo tõng chñ hoÆc chñ sö dông ®Êt; ®¸p
øng yªu cÇu qu¶n lý ®Êt ®ai cña nhµ n­íc ë tÊt c¶ c¸c cÊp x·, huyÖn, tØnh vµ

NguyÔn Thµnh Qu©n -4- Tr¾c ®Þa B_K47


§å ¸n tèt nghiÖp Tr­êng ®¹i häc má - ®Þa chÊt

trung ­¬ng.
M¶nh b¶n ®å trÝch ®o lµ tªn gäi cho b¶n vÏ cã tû lÖ lín h¬n hoÆc nhá
h¬n tû lÖ b¶n ®å ®Þa chÝnh c¬ së, b¶n ®å ®Þa chÝnh, trªn ®ã thÓ hiÖn chi tiÕt
tõng thöa ®Êt trong c¸c « thöa cã tÝnh æn ®Þnh l©u dµi hoÆc thÓ hiÖn c¸c chi
tiÕt theo yªu cÇu qu¶n lý ®Êt ®ai.
Khi thµnh lËp b¶n ®å ®Þa chÝnh cÇn ph¶i quan t©m ®Çy ®ñ ®Õn c¸c yªu
cÇu c¬ b¶n sau:
- Chän tû lÖ b¶n ®å ®Þa chÝnh phï hîp víi vïng ®Êt, lo¹i ®Êt.
- B¶n ®å ®Þa chÝnh ph¶i cã hÖ thèng to¹ ®é thèng nhÊt, cã phÐp chiÕu
phï hîp ®Ó c¸c yÕu tè trªn b¶n ®å biÕn d¹ng nhá nhÊt.
- ThÓ hiÖn ®Çy ®ñ vµ chÝnh x¸c c¸c yÕu tè kh«ng gian nh­: vÞ trÝ c¸c
®iÓm, c¸c ®­êng ®Æc tr­ng, diÖn tÝch c¸c thöa...
- C¸c yÕu tè ph¸p lý ph¶i ®­îc ®iÒu tra, thÓ hiÖn chuÈn x¸c vµ chÆt chÏ.
1.2. Néi dung cña b¶n ®å ®Þa chÝnh
1.2.1. YÕu tè c¬ b¶n cña b¶n ®å ®Þa chÝnh
B¶n ®å ®Þa chÝnh ®­îc sö dông trong qu¶n lý ®Êt ®ai lµ bé b¶n ®å biªn
tËp riªng cho tõng ®¬n vÞ hµnh chÝnh c¬ së x·, ph­êng. Mçi bé b¶n ®å cã thÓ
lµ mét hoÆc nhiÒu tê b¶n ®å ghÐp l¹i. §Ó ®¶m b¶o tÝnh thèng nhÊt, tr¸nh nhÇm
lÉn vµ dÔ dµng vËn dông trong qu¸ tr×nh thµnh lËp còng nh­ trong qu¸ tr×nh sö
dông b¶n ®å vµ qu¶n lý ®Êt ®ai ta cÇn ph¶i ph©n biÖt vµ hiÓu râ b¶n chÊt c¸c
yÕu tè c¬ b¶n cña b¶n ®å ®Þa chÝnh vµ c¸c yÕu tè phô kh¸c cã liªn quan.
YÕu tè ®iÓm: §iÓm lµ mét vÞ trÝ ®­îc ®¸nh dÊu ë thùc ®Þa b»ng mèc ®Æc
biÖt. Trong thùc tÕ ®ã lµ c¸c ®iÓm tr¾c ®Þa, c¸c ®iÓm ®Æc tr­ng trªn ®­êng biªn
thöa ®Êt, c¸c ®iÓm ®Æc tr­ng cña ®Þa vËt, ®Þa h×nh. Trong ®Þa chÝnh cÇn qu¶n lý
dÊu mèc thÓ hiÖn ®iÓm ë thùc ®Þa vµ to¹ ®é cña chóng.
YÕu tè ®­êng: §ã lµ c¸c ®o¹n th¼ng, ®­êng th¼ng, ®­êng cong nèi qua
c¸c ®iÓm thùc ®Þa. §èi víi ®o¹n th¼ng cÇn x¸c ®Þnh vµ qu¶n lý to¹ ®é hai ®iÓm
®Çu vµ cuèi, tõ to¹ ®é cã thÓ tÝnh ra chiÒu dµi vµ ph­¬ng vÞ cña ®o¹n th¼ng.
§èi víi ®­êng gÊp khóc cÇn qu¶n lý to¹ ®é c¸c ®iÓm ®Æc tr­ng cña nã. C¸c
®­êng cong cã d¹ng h×nh häc c¬ b¶n cã thÓ qu¶n lý c¸c yÕu tè ®Æc tr­ng. Tuy
nhiªn trªn thùc tÕ ®o ®¹c nãi chung vµ ®o ®¹c ®Þa chÝnh nãi riªng th­êng x¸c
®Þnh ®­êng cong b»ng c¸ch chia nhá ®­êng cong tíi møc c¸c ®o¹n nhá cña nã
cã thÓ coi lµ ®o¹n th¼ng vµ nã ®­îc qu¶n lý nh­ mét ®­êng khÊp khóc.
Thöa ®Êt: Lµ yÕu tè ®¬n vÞ c¬ b¶n cña ®Êt ®ai. Thöa ®Êt lµ mét m¶nh
tån t¹i ë thùc ®Þa cã diÖn tÝch x¸c ®Þnh, ®­îc giíi h¹n bëi mét ®­êng bao
khÐp kÝn, thuéc mét chñ së h÷u hoÆc chñ sö dông nhÊt ®Þnh. Trong mçi thöa
®Êt cã thÓ cã mét hoÆc mét sè lo¹i ®Êt. §­êng ranh giíi thöa ®Êt ë thùc ®Þa cã
thÓ lµ con ®­êng, bê ruéng, t­êng x©y, hµng rµo... hoÆc ®¸nh dÊu b»ng c¸c
dÊu mèc theo quy ­íc cña c¸c chñ sö dông ®Êt. C¸c yÕu tè ®Æc tr­ng cña thöa

NguyÔn Thµnh Qu©n -5- Tr¾c ®Þa B_K47


§å ¸n tèt nghiÖp Tr­êng ®¹i häc má - ®Þa chÊt

®Êt lµ c¸c ®iÓm gãc thöa, chiÒu dµi c¸c c¹nh thöa vµ diÖn tÝch cña nã.
Thöa ®Êt phô: Trªn mçi thöa ®Êt lín cã thÓ tån t¹i c¸c thöa nhá cã
®­êng ranh giíi ph©n chia kh«ng æn ®Þnh, cã c¸c phÇn ®­îc sö dông vµo c¸c
môc ®Ých kh¸c nhau, trång c©y kh¸c nhau, møc tÝnh thuÕ kh¸c nhau, thËm chÝ
th­êng xuyªn thay ®æi chñ sö dông ®Êt. Lo¹i thöa nµy gäi lµ thöa ®Êt phô hay
®¬n vÞ tÝnh thuÕ.
L« ®Êt: Lµ vïng ®Êt cã thÓ gåm mét hoÆc nhiÒu lo¹i ®Êt. Th«ng th­êng
l« ®Êt ®­îc giíi h¹n bëi c¸c con ®­êng kªnh m­¬ng, s«ng ngßi. §Êt ®ai ®­îc
chia l« theo ®iÒu kiÖn ®Þa lý kh¸c nhau nh­ cã cïng ®é cao, ®é dèc, theo ®iÒu
kiÖn giao th«ng, thuû lîi, theo môc ®Ých sö dông hay cïng lo¹i c©y trång.
Khu ®Êt, xø ®ång: §ã lµ vïng ®Êt gåm nhiÒu thöa ®Êt, nhiÒu l« ®Êt.
Khu ®Êt vµ xø ®ång th­êng cã tªn gäi riªng ®­îc ®Æt tõ l©u.
Th«n, b¶n, xãm, Êp: §ã lµ c¸c côm d©n c­ t¹o thµnh mét céng ®ång
ng­êi cïng sèng vµ lao ®éng s¶n xuÊt trªn mét vïng ®Êt. C¸c côm d©n c­
th­êng cã sù cè kÕt m¹nh vÒ c¸c yÕu tè d©n téc, t«n gi¸o nghÒ nghiÖp...
X·, ph­êng: Lµ ®¬n vÞ hµnh chÝnh c¬ së gåm nhiÒu th«n, b¶n hoÆc ®­êng
phè. §ã lµ ®¬n vÞ hµnh chÝnh cã ®Çy ®ñ c¸c tæ chøc quyÒn lùc ®Ó thùc hiÖn chøc
n¨ng qu¶n lý nhµ n­íc mét c¸ch toµn diÖn ®èi víi c¸c ho¹t ®éng vÒ chÝnh trÞ,
kinh tÕ, v¨n ho¸, x· héi trong ph¹m vi l·nh thæ cña m×nh.
1.2.2.Néi dung cña b¶n ®å ®Þa chÝnh
B¶n ®å ®Þa chÝnh lµ tµi liÖu chñ yÕu trong bé hå s¬ ®Þa chÝnh, v× vËy trªn
b¶n ®å cÇn thÓ hiÖn ®Çy ®ñ c¸c yÕu tè ®¸p øng yªu cÇu qu¶n lý ®Êt ®ai.
§iÓm khèng chÕ to¹ ®é vµ ®é cao: Trªn b¶n ®å cÇn thÓ hiÖn ®Çy ®ñ c¸c
®iÓm khèng chÕ to¹ ®é vµ ®é cao nhµ n­íc c¸c cÊp, l­íi to¹ ®é ®Þa chÝnh c¬
së, l­íi to¹ ®é ®Þa chÝnh cÊp 1, cÊp 2 vµ c¸c ®iÓm khèng chÕ ®o vÏ cã ch«n
mèc ®Ó sö dông l©u dµi. §©y lµ yÕu tè d¹ng ®iÓm cÇn thÓ hiÖn chÝnh x¸c ®Õn
0.1mm trªn b¶n ®å.
§Þa giíi hµnh chÝnh c¸c cÊp: §Ó thÓ hiÖn chÝnh x¸c ®­êng ®Þa giíi
quèc gia, ®Þa giíi hµnh chÝnh c¸c cÊp tØnh, huyÖn, x·, c¸c mèc giíi hµnh
chÝnh, c¸c ®iÓm ®Æc tr­ng cña ®Þa giíi. Khi ®­êng ®Þa giíi hµnh chÝnh cÊp
thÊp trïng víi ®­êng ®Þa giíi cÊp cao h¬n th× biÓu thÞ ®­êng ®Þa giíi cÊp cao.
C¸c ®­êng ®Þa giíi ph¶i phï hîp víi hå s¬ ®Þa giíi ®ang ®­îc l­u tr÷ trong c¸c
c¬ quan qu¶n lý nhµ n­íc.
Ranh giíi thöa ®Êt: Thöa ®Êt lµ yÕu tè c¬ b¶n cña b¶n ®å ®Þa chÝnh.
Ranh giíi thöa ®Êt ®­îc thÓ hiÖn trªn b¶n ®å b»ng ®­êng viÒn khÐp kÝn d¹ng
®­êng gÊp khóc hoÆc ®­êng cong. §Ó x¸c ®Þnh vÞ trÝ thöa ®Êt cÇn ®o vÏ chÝnh
x¸c c¸c ®iÓm ®Æc tr­ng trªn ®­êng ranh giíi cña nã nh­ ®iÓm gãc thöa, ®iÓm
ngoÆt, ®iÓm ®­êng cong cña ®­êng biªn. Ngoµi ra trªn mçi thöa ®Êt cßn thÓ
hiÖn ®Çy ®ñ ba yÕu tè: sè thöa, diÖn tÝch vµ ph©n lo¹i ®Êt theo môc ®Ých sö

NguyÔn Thµnh Qu©n -6- Tr¾c ®Þa B_K47


§å ¸n tèt nghiÖp Tr­êng ®¹i häc má - ®Þa chÊt

dông.
Lo¹i ®Êt: TiÕn hµnh ph©n lo¹i ®Êt vµ thÓ hiÖn n¨m lo¹i ®Êt chÝnh lµ ®Êt
n«ng nghiÖp, ®Êt l©m nghiÖp, ®Êt chuyªn dïng, ®Êt ë vµ ®Êt ch­a sö dông.
Trªn b¶n ®å ®Þa chÝnh cÇn ph¶i ph©n lo¹i ®Õn tõng thöa ®Êt, tõng lo¹i ®Êt chi
tiÕt.
C«ng tr×nh x©y dùng trªn ®Êt: Khi ®o vÏ b¶n ®å tû lÖ lín ë vïng ®Êt
thæ c­ ®Æc biÖt lµ khu vùc ®« thÞ, trªn tõng thöa ®Êt ph¶i thÓ hiÖn chÝnh x¸c
ranh giíi, c¸c c«ng tr×nh x©y dùng nh­ nhµ ë, nhµ lµm viÖc... ranh giíi c¸c
c«ng tr×nh x©y dùng ®­îc x¸c ®Þnh theo mÐp t­êng phÝa ngoµi. Trªn vÞ trÝ
c«ng tr×nh cßn biÓu thÞ tÝnh chÊt vËt liÖu cña c«ng tr×nh nh­ nhµ g¹ch, nhµ
bªt«ng, nhµ nhiÒu tÇng.
Ranh giíi sö dông ®Êt: Trªn b¶n ®å thÓ hiÖn ranh giíi c¸c khu d©n c­,
ranh giíi l·nh thæ sö dông cña c¸c doanh nghiÖp, cña c¸c tæ chøc x· héi,
doanh tr¹i qu©n ®éi...
HÖ thèng giao th«ng: ThÓ hiÖn tÊt c¶ c¸c lo¹i ®­êng s¾t, ®­êng trong
lµng, ngoµi ®ång, ®­êng phè, ngâ phè... §o vÏ chÝnh x¸c vÞ trÝ tim ®­êng, mÆt
®­êng, chØ giíi ®­êng, c¸c c«ng tr×nh cÇu cèng trªn ®­êng vµ c¸c tÝnh chÊt
cña ®­êng. Giíi h¹n thÓ hiÖn hÖ thèng giao th«ng lµ ch©n ®­êng, ®­êng cã ®é
réng lín h¬n 0,5mm trªn b¶n ®å ph¶i vÏ hai nÐt, ®­êng cã ®é réng nhá h¬n
0,5mm trªn b¶n ®å th× vÏ mét nÐt vµ ghi chó ®é réng.
HÖ thèng thuû v¨n: ThÓ hiÖn hÖ thèng s«ng, ngßi, kªnh, m­¬ng, ao
hå... §o vÏ theo møc n­íc t¹i thêi ®iÓm ®o vÏ. Kªnh m­¬ng cã ®é réng lín
h¬n 0.5mm trªn b¶n ®å ph¶i vÏ hai nÐt, kªnh m­¬ng cã ®é réng nhá h¬n
0,5mm trªn b¶n ®å th× vÏ mét nÐt theo ®­êng tim cña nã vµ ghi chó ®é réng.
Khi ®o vÏ khu d©n c­ th× ph¶i thÓ hiÖn chÝnh x¸c hÖ thèng tho¸t n­íc c«ng
céng. S«ng ngßi, kªnh m­¬ng cÇn ph¶i ghi chó tªn riªng vµ ghi chó dßng
ch¶y.
§Þa vËt quan träng: Trªn b¶n ®å ®Þa chÝnh thÓ hiÖn c¸c ®Þa vËt quan
träng cã ý nghÜa ®Þnh h­íng nh­ cét cê, ¨ngten...
Mèc giíi quy ho¹ch: Trªn b¶n ®å ®Þa chÝnh ph¶i thÓ hiÖn ®Çy ®ñ mèc
giíi quy ho¹ch, chØ giíi quy ho¹ch, hµnh lang an toµn giao th«ng, hµnh lang
b¶o vÖ ®­êng cao thÕ, hµnh lang b¶o vÖ ®ª ®iÒu.
D¸ng ®Êt: Khi ®o vÏ b¶n ®å ë vïng ®Þa h×nh cã chªnh cao lín ph¶i thÓ
hiÖn d¸ng ®Êt b»ng c¸c ®­êng ®ång møc hoÆc ghi chó ®é cao.
Ghi chó thuyÕt minh: Trªn b¶n ®å ®Þa chÝnh ph¶i dïng h×nh thøc ghi
chó thuyÕt minh ®Ó thùc hiÖn ®Þnh tÝnh, ®Þnh l­îng cña c¸c yÕu tè néi dung
nh­: ®Þa danh, ®é cao, diÖn tÝch, sè thöa ®Êt, lo¹i ®Êt...
TÊt c¶ c¸c ghi chó ph¶i dïng ch÷ viÕt phæ th«ng hoÆc phiªn ©m sang
tiÕng ViÖt (nÕu lµ tiÕng d©n téc Ýt ng­êi) ghi chó ®Çy ®ñ c¸c yÕu tè khung b¶n

NguyÔn Thµnh Qu©n -7- Tr¾c ®Þa B_K47


§å ¸n tèt nghiÖp Tr­êng ®¹i häc má - ®Þa chÊt

®å nh­ giíi h¹n, vÞ trÝ tiÕp.


Ghi chó ngoµi khung tªn b¶n ®å, l·nh thæ cÊp qu¶n lý, thêi gian ®o vÏ,
ng­êi ®o vÏ, ng­êi kiÓm tra, ngµy th¸ng n¨m s¶n xuÊt.
§èi víi thöa ®Êt cã diÖn tÝch nhá, kh«ng ®ñ chç ®Ó ghi sè thø tù thöa vµ
diÖn tÝch thöa th× cÇn ghi chó sè thöa cßn c¸c néi dung kh¸c th× sÏ lËp thµnh
b¶ng phô lôc riªng ®Æt vµo khu vùc trèng cña tê b¶n ®å hoÆc ghi ra ngoµi thöa
vµ dïng mòi tªn chØ vµo thöa ®ã.
Trong tr­êng hîp thöa n»m ë hai hoÆc ba, bèn m¶nh b¶n ®å tiÕp gi¸p
nhau th× ta ®¸nh sè thø tù vµo thöa cã diÖn tÝch lín nhÊt phÇn cßn l¹i cña thöa
thuéc vµo m¶nh b¶n ®å kh¸c.
Ký hiÖu cña b¶n ®å ®Þa chÝnh: néi dung cña b¶n ®å ®Þa chÝnh ®­îc
biÓu thÞ b»ng c¸c ghi chó. C¸c kÝ hiÖu ®­îc thiÕt kÕ phï hîp cho tõng lo¹i tû
lÖ b¶n ®å vµ phï hîp víi yªu cÇu sö dông b¶n ®å ®Þa chÝnh. C¸c kÝ hiÖu ph¶i
®¶m b¶o tÝnh chÊt trùc quan, dÔ ®äc, kh«ng lµm lÉn lén kÝ hiÖu nµy víi kÝ
hiÖu kh¸c. C¸c kÝ hiÖu quy ­íc cña b¶n ®å ®Þa chÝnh ®­îc chia lµm ba lo¹i: kÝ
hiÖu theo tû lÖ, kÝ hiÖu kh«ng theo tû lÖ, kÝ hiÖu nöa theo tû lÖ.
- C¸c kÝ hiÖu vÏ theo tû lÖ dïng ®Ó thÓ hiÖn c¸c ®èi t­îng cã diÖn tÝch
bÒ mÆt t­¬ng ®èi lín ta dïng kÝ hiÖu theo tû lÖ. Ph¶i vÏ ®óng kÝch th­íc cña
®Þa vËt theo tû lÖ b¶n ®å. §­êng viÒn cña ®èi t­îng cã thÓ vÏ b»ng nÐt liÒn, nÐt
®øt hoÆc ®­êng chÊm chÊm. Bªn trong ph¹m vi ®­êng viÒn dïng mµu s¾c
hoÆc c¸c h×nh vÏ biÓu t­îng vµ ghi chó ®Ó biÓu thÞ ®Æc tr­ng ®Þa vËt. Víi b¶n
®å ®Þa chÝnh gèc th× phÐp ghi chó ®Æc tr­ng vµ biÓu t­îng ®­îc dïng lµm
ph­¬ng tiÖn chÝnh. C¸c kÝ hiÖu nµy thÓ hiÖn râ vÞ trÝ, diÖn tÝch, c¸c ®iÓm ®Æc
tr­ng vµ tÝnh chÊt cña ®èi t­îng cÇn biÓu diÔn.
- C¸c kÝ hiÖu kh«ng theo tû lÖ dïng ®Ó thÓ hiÖn vÞ trÝ ®Æc tr­ng, sè
l­îng, chÊt l­îng cña ®èi t­îng, song kh«ng thÓ hiÖn diÖn tÝch, kÝch th­íc vµ
h×nh d¹ng cña chóng theo tû lÖ b¶n ®å. KÝ hiÖu nµy lµm t¨ng kh¶ n¨ng nhËn
biÕt trùc quan cña ng­êi sö dông b¶n ®å.
- C¸c kÝ hiÖu nöa theo tû lÖ lµ lo¹i kÝ hiÖu dïng ®Ó thÓ hiÖn c¸c ®èi
t­îng cã thÓ biÓu diÔn kÝch th­íc thùc mét chiÒu theo tû lÖ b¶n ®å cßn chiÒu
kia dïng kÝch th­íc quy ­íc.
1.3. C¸c lo¹i hå s¬ ®Þa chÝnh, hå s¬ thöa ®Êt
1.3.1. C¸c lo¹i hå s¬ ®Þa chÝnh
Hå s¬ ®Þa chÝnh lµ tµi liÖu cÇn thiÕt ®­îc lËp ra nh»m thÓ hiÖn ®Çy ®ñ
c¸c th«ng tin ®¸p øng yªu cÇu cña c«ng t¸c qu¶n lý nhµ n­íc vÒ ®Êt ®ai. Theo
quan ®iÓm kü thuËt cã thÓ chia c¸c hå s¬ ®Þa chÝnh thµnh ba nhãm:
- Nhãm thø nhÊt gåm c¸c tµi liÖu c¬ b¶n thÓ hiÖn tæng hîp c¸c th«ng tin
phôc vô qu¶n lý ®Êt, chóng ®­îc sö dông th­êng xuyªn ®Ó qu¶n lý biÕn ®éng
®Êt ë c¸c cÊp. Tµi liÖu trong nhãm nµy gåm cã:

NguyÔn Thµnh Qu©n -8- Tr¾c ®Þa B_K47


§å ¸n tèt nghiÖp Tr­êng ®¹i häc má - ®Þa chÊt

 B¶n ®å ®Þa chÝnh hoÆc c¸c tµi liÖu ®o ®¹c ®Ó x¸c ®Þnh vÞ trÝ, h×nh
d¹ng, kÝch th­íc vµ diÖn tÝch thöa ®Êt.
 Sæ ®Þa chÝnh.
 GiÊy chøng nhËn quyÒn sö dông ®Êt vµ së h÷u nhµ ë.
- Nhãm thø hai gåm c¸c tµi liÖu phô trî kü thuËt cho yªu cÇu qu¶n lý
®Êt, hå s¬ gåm:
 C¸c tµi liÖu gèc vÒ ®o ®¹c.
 Sæ môc kª ®Êt.
 B¶ng biÓu thèng kª diÖn tÝch ®Êt.
 B¶n ®å hiÖn tr¹ng sö dông ®Êt.
 B¶n ®å quy ho¹ch sö dông ®Êt.
 Tµi liÖu vÒ ®¸nh gi¸, ph©n lo¹i ®Êt, ®Þnh gi¸ ®Êt.
 Sæ theo dâi biÕn ®éng ®Êt ®ai.
- Nhãm thø ba lµ c¸c tµi liÖu vÒ thñ tôc hµnh chÝnh vµ c¸c v¨n b¶n ph¸p
quy lµm c¨n cø ph¸p lý ®Ó thµnh lËp c¸c tµi liÖu nhãm thø nhÊt, cã gi¸ trÞ tra
cøu l©u dµi trong qu¶n lý ®Êt. Tµi liÖu nhãm nµy gåm cã:
 Hå s¬ chñ sö dông ®Êt gåm c¸c giÊy tê do chñ sö dông ®Êt nép
khi ®¨ng ký ®Êt ban ®Çu vµ khi ®¨ng ký biÕn ®éng ®Êt ®ai.
 C¸c tµi liÖu thÈm tra xÐt duyÖt ®¬n cña cÊp x·, ph­êng.
 C¸c quyÕt ®Þnh cña c¬ quan Nhµ n­íc cã thÈm quyÒn liªn quan
®Õn quyÒn cña ng­êi sö dông ®Êt nh­: QuyÕt ®Þnh giao ®Êt, cho thuª ®Êt,
quyÕt ®Þnh cÊp giÊy chøng nhËn quyÒn sö dông ®Êt.
 C¸c tµi liÖu kiÓm tra kü thuËt ®èi víi b¶n ®å vµ hå s¬ ®Þa chÝnh.
 C¸c v¨n b¶n chÝnh s¸ch ®Êt ®ai, c¸c quy ph¹m, quy tr×nh kü
thuËt.
 Hå s¬ ®Þa giíi hµnh chÝnh, tµi liÖu quy ho¹ch sö dông ®Êt.
 C¸c tµi liÖu thanh tra, gi¶i quyÓt tranh chÊp ®Êt ®ai ®· ®­îc c¸c
c¬ quan nhµ n­íc cã thÈm quyÒn phª duyÖt.
C¸c hå s¬ ®Þa chÝnh kÓ trªn ®­îc c¸c c¬ quan chuyªn m«n qu¶n lý ®Êt
®ai thµnh lËp vµ hoµn thiÖn dÇn dÇn trong qu¸ tr×nh qu¶n lý sö dông ®Êt. C«ng
viÖc ®­îc b¾t ®Çu tõ ®o vÏ b¶n ®å ®Þa chÝnh, ®¨ng ký ®Êt ban ®Çu vµ ®¨ng ký
biÕn ®éng ®Êt.
1.3.2.C¸c lo¹i hå s¬ thöa ®Êt
- Hå s¬ kü thuËt thöa ®Êt.
Hå s¬ kü thuËt thöa ®Êt lµ mét tµi liÖu c¬ së phôc vô c«ng viÖc cÊp giÊy
chøng nhËn quyÒn sö dông ®Êt ë vµ quyÒn së h÷a nhµ ë trong khu vùc ®« thÞ.
Mçi thöa ®Êt ë sÏ lËp mét b¶n hå s¬ riªng. Hå s¬ nµy do ng­êi lµm c«ng t¸c

NguyÔn Thµnh Qu©n -9- Tr¾c ®Þa B_K47


§å ¸n tèt nghiÖp Tr­êng ®¹i häc má - ®Þa chÊt

b¶n ®å ®Þa chÝnh vµ ng­êi lµm c«ng t¸c qu¶n lý ®Þa chÝnh cïng thùc hiÖn.
Hå s¬ kü thuËt thöa ®Êt b¾t ®Çu ®­îc tËp hîp trong qu¸ tr×nh thµnh lËp
b¶n ®å gèc tõ khi ®o vÏ ngoµi thùc ®Þa ®Õn biªn vÏ b¶n ®å in ra chÝnh thøc.
Trong hå s¬ kü thuËt ph¶i thÓ hiÖn toµn bé sè liÖu liªn quan ®Õn thöa ®Êt nh­
tªn tê b¶n ®å, sè thöa, diÖn tÝch, lo¹i ruéng ®Êt, chñ sö dông, kÝch th­íc c¸c
c¹nh, to¹ ®é gãc thöa, c¸c thöa tiÕp gi¸p.
- GiÊy chøng nhËn quyÒn sö dông ®Êt ( GCNQSD§ ).
GiÊy chøng nhËn QSD§ lµ chøng th­ ph¸p lý x¸c nhËn mèi quan hÖ
hîp ph¸p gi÷a nhµ n­íc vµ ng­êi sö dông ®Êt, nã lµ c¨n cø ph¸p lý ®Ó gi¶i
quyÕt mäi mèi quan hÖ vÒ ®Êt ®ai theo ph¸p luËt.
Trong thùc tÕ qu¶n lý ®Êt cña nhµ n­íc ta hiÖn cho phÐp bèn lo¹i giÊy
chøng nhËn sau.
+ GCNQSD§ cÊp ®Õn tõng thöa ®Êt néi thµnh, néi thÞ x·, thÞ trÊn, ®Êt ë
thuéc khu vùc n«ng th«n, ®Êt chuyªn dïng cña c¸c tæ chøc vµ c¸ nh©n.
+ GCNQSD§ cÊp cho hé gia ®×nh, trong ®ã cã ghi nhiÒu thöa ®Êt, loÞa
nµy sö dông chñ yÕu cho ®Êt n«ng nghiÖp, l©m nghiÖp.
+ GCNQSD§ “ ®ång sö dông “, cÊp cho lo¹i ®Êt mµ mét thöa ®Êt cã
nhiÒu chñ sö dông.
+ GCNQSD§ “ h¹n chÕ “ dïng cho lo¹i ®Êt n«ng nghiÖp, l©m nghiÖp
ch­a cã b¶n ®å ®Þa chÝnh chÝnh thøc.
- Sæ môc kª ®Êt.
Sæ ®­îc thiÕt lËp nh»m môc ®Ých liÖt kª tõng thöa ®Êt trong ph¹m vi
®Þa giíi hµnh chÝnh mçi x·, ph­êng, thÞ trÊn vÒ c¸c néi dung: Tªn chñ sö
dông, diÖn tÝch, lo¹i ®Êt ®Ó ®¸p øng yªu cÇu tæng hîp thèng kª diÖn tÝch
®Êt ®ai, lËp vµ tra cøu c¸c lo¹i tµi liÖu HS§C mét c¸ch ®Çy ®ñ thuËn tiÖn,
chÝnh x¸c.
Sæ môc kª lËp theo ®¬n vÞ hµnh chÝnh c¬ së lµ x·, ph­êng, thÞ trÊn;
®­îc së ®Þa chÝnh phª duyÖt.
Sæ môc kª lËp thµnh ba bé l­u ë x· ( ph­êng ), huyÖn vµ tØnh.
Sæ môc kª ®Êt ®­îc lËp ra tõ b¶n ®å ®Þa chÝnh vµ c¸c tµi liÖu ®iÒu tra
®o ®¹c ®· ®­îc chØnh lý sau khi xÐt duyÖt cÊp giÊy chøng nhËn vµ sö lý
c¸c tr­êng hîp vi ph¹m ph¸p luËt ®Êt ®ai.
- Sæ ®Þa chÝnh
LËp sæ ®Þa chÝnh nh»m ®¨ng ký toµn bé diÖn tÝch ®Êt ®ai ®­îc nhµ
n­íc giao quyÒn sö dông ®Êt cho c¸c tæ chøc, c¸c hé gia ®×nh vµ c¸ nh©n
còng nh­ c¸c lo¹i ®Êtc ch­a giao, ch­a sö dông. Sæ sÏ ®¨ng ký ®Çy ®ñ c¸c
yÕu tè ph¸p lý cña c¸c thöa ®Êt.
Sæ ®­îc lËp trªn c¬ së ®¬n ®¨ng ký sö dông ®Êt ®· ®­îc xÐt duyÖt vµ
®­îc c«ng nhËn quyÒn sö dông theo ph¸p luËt.

NguyÔn Thµnh Qu©n - 10 - Tr¾c ®Þa B_K47


§å ¸n tèt nghiÖp Tr­êng ®¹i häc má - ®Þa chÊt

LËp sæ ®Þa chÝnh theo ®¬n vÞ x·, ph­êng, theo ph¹m vÞ ®Þa giíi hµnh
chÝnh, do c¸n bé ®Þa chÝnh c¬ së thùc hiÖn. Sæ ph¶i ®­îc UBND x· vµ së ®Þa
chÝnh duyÖt. Sæ ®Þa chÝnh lËp thµnh ba bé, l­u gi÷ ë ba cÊp x·, huyÖn, tØnh.
- Sæ theo dâi biÕn ®éng ®Êt ®ai
Sæ theo dâi biÕn ®éng ®Êt ®ai ®­îc lËp ra ®Ó theo dâi vµ qu¶n lý chÆt
chÏ t×nh h×nh ®¨ng ký biÕn ®éng ®Êt, chØnh lý hå s¬ ®Þa chÝnh vµ tæng hîp c¸c
b¸o c¸o thèng kª diÖn tÝch ®Êt ®ai theo ®Þnh kú.
BiÕn ®éng ®Êt ®ai lµ nh÷ng thay ®æi c¸c yÕu tè cÇn qu¶n lý cña c¸c thöa
®Êt nh­ thay ®æi h×nh thÓ, diÖn tÝch, chia nhá hoÆc gép l¹i, thay ®æi chñ sö
dông ®Êt, thay ®æi môc ®Ých sö dông.
Mçi x· sÏ lËp mét bé sæ theo dâi biÕn ®éng, l­u tr÷ t¹i x· vµ do c¸n bé
qu¶n lý ruéng ®Êt x· qu¶n lý. Sæ ®­îc lËp ngay sau khi hoµn thµnh ®¨ng ký
®Êt ®ai ban ®Çu.
- Sæ cÊp giÊy chøng nhËn quyÒn sö dông ®Êt.
Sæ ®­îc lËp ra ®Ó c¬ quan cÊp giÊy chøng nhËn quyÒn sö dông ®Êt theo
dâi viÖc xÐt duyÖt, cÊp giÊy chøng nhËn ®Õn tõng chñ sö dông ®Êt, qu¶n lý
giÊy chøng nhËn ®· cÊp.
Cã ba cÊp hµnh chÝnh lËp sæ theo dâi cÊp giÊy chøng nhËn quyÒn sö
dông ®Êt lµ x·, huyÖn vµ tØnh.
PhÇn lín ®Êt ®ai ®­îc cÊp giÊy chøng nhËn quyÒn sö dông ®Êt ë lÇn
®¨ng ký ban ®Çu. C¸c giÊy chøng nhËn nµy ®­îc vµo sæ qu¶n lý cÊp c¬ së x·,
ph­êng. CÊp huyÖn vµ tØnh chØ vµo sæ theo dâi cña m×nh nh÷ng GCN ®­îc cÊp
do thÈm quyÒn cña chÝnh cÊp ®ã.

NguyÔn Thµnh Qu©n - 11 - Tr¾c ®Þa B_K47


§å ¸n tèt nghiÖp Tr­êng ®¹i häc má - ®Þa chÊt

Ch­¬ng 2
Quy tr×nh thµnh lËp b¶n ®å ®Þa chÝnh
I.1.C¸c ph­¬ng ph¸p trong thµnh lËp B¶n §å §Þa ChÝnh
Trong giai ®o¹n hiÖn nay vµ nhiÒu n¨m tiÕp theo, hai ph­¬ng ph¸p c¬
b¶n ®Ó ®o vÏ vµ thµnh lËp b¶n ®å ®Þa chÝnh ph­¬ng ph¸p toµn ®¹c vµ ph­¬ng
ph¸p chôp ¶nh hµng kh«ng.
1.1. Ph­¬ng ph¸p toµn ®¹c
§©y lµ ph­¬ng ph¸p ®o vÏ trùc tiÕp ë ngoµi thùc ®Þa, lµ ph­¬ng ph¸p c¬
b¶n nhÊt ®Ó thµnh lËp b¶n ®å ®Þa chÝnh tõ tû lÖ 1: 2000 ®Õn 1: 200. Ph­¬ng
ph¸p nµy sö dông c¸c lo¹i m¸y kinh vÜ, th­íc d©y vµ mia hoÆc c¸c m¸y toµn
®¹c ®iÖn tö. ViÖc ®o ®¹c ®­îc tiÕn hµnh trùc tiÕp ngoµi thùc ®Þa, sè ®o sÏ ®­îc
sö lý b»ng c¸c phÇn mÒm ®Ó vÏ b¶n ®å.
ViÖc sö dông c¸c phÇn mÒm ®å ho¹ ®Ó sö lý sè liÖu ®o trªn thùc ®Þa thµnh
lËp sè rÊt thuËn tiÖn, cho ®é chÝnh x¸c kh¸ cao ®¸p øng ®­îc yªu cÇu qu¶n lý ®Êt
hiÖn nay.
Quy tr×nh c«ng nghÖ thµnh lËp b¶n ®å ®Þa chÝnh b»ng ph­¬ng ph¸p toµn ®¹c.

X©y dùng ph­¬ng ¸n kü thuËt


®o ®¹c thµnh lËp b¶n ®å ®Þa
chÝnh

Thµnh lËp l­íi to¹ ®é ®Þa chÝnh


c¬ së

Thµnh lËp l­íi to¹ ®é ®Þa chÝnh


cÊp 1,2

LËp l­íi khèng chÕ ®o vÏ

§o vÏ chi tiÕt ngoµi thùc ®Þa

Biªn vÏ b¶n ®å gèc ®Þa chÝnh

§¸nh sè thöa, tÝnh diÖn tÝch.


LËp hå s¬ kü thuËt thöa ®Êt

NguyÔn Thµnh Qu©n - 12 - Tr¾c ®Þa B_K47


§å ¸n tèt nghiÖp Tr­êng ®¹i häc má - ®Þa chÊt

¦u ®iÓm:
Ph­¬ng ph¸p toµn ®¹c cã thÓ ®o trùc tiÕp ®Õn tõng ®iÓm chi tiÕt trªn ®­êng
biªn thöa ®Êt, ®o nhanh, cã thÓ ®o c¶ trong ®iÒu kiÖn thêi tiÕt kh«ng thuËn lîi, ®é
chÝnh x¸c cao.
Nh­îc ®iÓm:
Thêi gian ngo¹i nghiÖp nhiÒu, qu¸ tr×nh vÏ b¶n ®å thùc hiÖn trong
phßng dùa vµo sè liÖu ®o vµ b¶n vÏ s¬ ho¹ nªn kh«ng thÓ quan s¸t trùc tiÕp
ngoµi thùc ®Þa dÔ bá sãt c¸c chi tiÕt lµm sai lÖch c¸c ®èi t­îng cÇn thiÕt kÕ
trªn b¶n ®å, gi¸ thµnh cao.
1.2. Thµnh lËp b¶n ®å ®Þa chÝnh b»ng ¶nh hµng kh«ng.
§· tõ l©u ¶nh hµng kh«ng ®­îc sö dông réng r·i vµ hiÖu qu¶ trong qu¸
tr×nh thµnh lËp b¶n ®å ®Þa h×nh tõ tû lÖ nhá ®Õn tû lÖ lín. ¶nh hµng kh«ng cã
­u ®iÓm gióp chóng ta x¸c ®Þnh , thu thËp c¸c th«ng tin ®Þa vËt, ®Þa h×nh mét
c¸ch nhanh chãng vµ kh¸ch quan.
C¸c tiÕn bé khoa häc vµ kü thuËt cña c«ng nghÖ th«ng tin míi, dang
nhanh chãng ®­îc sö dông réng r·i vµo c¸c ngµnh ®o ¶nh nªn viÖc thµnh lËp
b¶n ®å ¶nh hµng kh«ng ®­îc tù ®éng kh¸ cao.
ë nh÷ng vïng ®Êt n«ng nghiÖp Ýt bÞ ®Þa vËt vµ c©y cèi che khuÊt c¸c
®­êng biªn thöa ®Êt, bê ruéng thÓ hiÖn kh¸ râ nÐt trªn phim ¶nh hµng kh«ng.
Do ®ã dïng ¶nh hµng kh«ng ®Ó thµnh lËp b¶n ®å ®Þa chÝnh ë vïng ®Êt n«ng
nghiÖp lµ hoµn toµn cã thÓ thùc hiÖn ®­îc. øng dông ph­¬ng ph¸p nµy sÏ t¨ng
hiÖu qu¶ kinh tÕ vµ ®Èy nhanh tèc ®é thµnh lËp b¶n ®å ®Þa chÝnh trong ph¹m vi
c¶ n­íc
¦u ®iÓm: Thêi gian tiÕp xóc ngoµi thùc ®Þa ng¾n, thêi gian lµm viÖc
trong phßng t¨ng lªn lµm cho c«ng t¸c thµnh lËp b¶n ®å so víi ph­¬ng ph¸p
®o vÏ trùc tiÕp nhµn h¬n vµ ®¹t hiÖu qu¶ cao h¬n. §o vÏ b¶n ®å ®Þa chÝnh b»ng
¶nh hµng kh«ng lµ mét trong nh÷ng ph­¬ng ph¸p tiªn tiÕn hiÖn nay ë viÖt
Nam.
Nh­îc ®iÓm: §é chÝnh x¸c b¶n ®å ®­îc thµnh lËp phô thuéc vµo nhiÒu
yÕu tè cña tÊm ¶nh bay chôp nh­: §é gèi phñ cña mét d¶i ¶nh cÇn ®¶m b¶o

NguyÔn Thµnh Qu©n - 13 - Tr¾c ®Þa B_K47


§å ¸n tèt nghiÖp Tr­êng ®¹i häc má - ®Þa chÊt

theo quy ph¹m, ®é nÐt cña ¶nh, chÊt liÖu tÊm ¶nh, tû lÖ tÊm ¶nh bay chôp
ngoµi ra cßn chÞu ¶nh h­ëng cña ®iÒu kiÖn ®Þa h×nh vµ ®iÒu kiÖn ngo¹i c¶nh
khi bay chôp. H¬n n÷a trong qu¸ tr×nh lµm viÖc trong phßng cßn nhiÒu sai sãt
nhÇm lÉn trong viÖc ®o¸n ®äc còng nh­ cã nhiÒu sai sè trong khi ®Þnh vÞ tÊm
¶nh.
C¸c ph­¬ng ph¸p thµnh lËp b¶n ®å ®Þa chÝnh b»ng ¶nh hµng kh«ng
1. Ph­¬ng ph¸p phèi hîp
2. §o vÏ lËp thÓ trªn m¸y toµn n¨ng chÝnh x¸c
3. Ph­¬ng ph¸p gi¶i tÝch
4. Ph­¬ng ph¸p ®o ¶nh sè
Ph­¬ng ph¸p Ph­¬ng ph¸p ®o ¶nh sè ®­îc m« t¶ theo s¬ ®å sau:

Chôp ¶nh

QuÐt ¶nh

§o nèi khèng chÕ ¶nh

N¾n ¶nh,lËp b×nh ®å ¶nh trùc


giao

Sè ho¸ néi dung b¶n ®å ®¹i


chÝnh

§iÒu vÏ ®èi so¸t, ®o vÏ bæ


xung

Biªn tËp, ®¸nh sè thöa, tÝnh


diÖn tÝch

NguyÔn Thµnh Qu©n - 14 - Tr¾c ®Þa B_K47


§å ¸n tèt nghiÖp Tr­êng ®¹i häc má - ®Þa chÊt

Ph­¬ng ph¸p 1,2,3 ®­îc m« t¶ theo s¬ ®å sau:

Chup ¶nh hµng kh«ng


LËp l­íi khèng chÕ
tr¾c ®Þa
§o nèi khèng chÕ
§o vÏ trªn m¸y
§o vÏ trªn toµn n¨ng chÝnh
m¸y gi¶i tÝch T¨ng dµy khèng chÕ
¶nh x¸c

N¾n ¶nh
§èi so¸t ®o vÏ §èi so¸t ®o vÏ bæ
bæ sung sung trªn b¶n ®å
LËp b×nh ®å giÊy

Biªn tËp, ®¸nh §iÒu vÏ yÕu tè näi


sè thöa, tÝnh dung b¶n ®å ®Þa chÝnh Biªn tËp, ®¸nh sè
diÖn tÝch thöa, tÝnh diÖn
tÝch
Biªn vÏ b¶n ®å ®Þa
chÝnh, ®¸nh sè thöa,
tÝnh diÖn tÝch
Ph­¬ng ph¸p Ph­¬ng ph¸p ®o vÏ
gi¶i tÝch Ph­¬ng ph¸p phèi hîp trªn m¸y toµn n¨ng
chÝnh x¸c

1.3 Kh¸i qu¸t quy tr×nh c«ng nghÖ thµnh lËp b¶n ®å ®Þa chÝnh

Trong qu¸ tr×nh thµnh lËp b¶n ®å ®Þa chÝnh b¾t ®Çu tõ c«ng ®o¹n lËp
l­íi khèng chÕ ®Þa chÝnh, l­íi khèng chÕ ®o vÏ, ®o vÏ chi tiÕt, lËp hå s¬ kü
thuËt thöa ®Êt ®Õn biªn tËp b¶n ®å ®Þa chÝnh gèc lµ do nh÷ng ng­êi lµm c«ng
t¸c ®o ®¹c thùc hiÖn, c«ng t¸c nµy ®­îc tiÕn hµnh phÇn lín ngoµi thùc ®Þa.
C¸c c«ng ®o¹n tõ biªn tËp b¶n ®å ®Þa chÝnh, in b¶n ®å sÏ ®­îc thùc hiÖn
ë néi nghiÖp. C¸c c«ng ®o¹n ®¨ng ký, thèng kª ®Êt, cÊp giÊy chøng nhËn
quyÒn sö dông ®Êt, chØnh söa néi dung b¶n ®å vµ l­u tr÷ hå s¬ ®¹i chÝnh lµ do
nh÷ng ng­êi lµm c«ng t¸c qu¶n lý ®Þa chÝnh ë c¸c cÊp thùc hiÖn.
Trong s¬ ®å c«ng nghÖ ph¶i ®¶m b¶o mét nguyªn t¾c chung lµ: Sau mçi
c«ng ®o¹n ph¶i thùc hiÖn kiÓm tra nghiÖm thu th× míi thùc hiÖn c«ng ®o¹n
tiÕp theo nh»m tr¸nh nh÷ng sai sãt, nhÇm lÉn.

NguyÔn Thµnh Qu©n - 15 - Tr¾c ®Þa B_K47


§å ¸n tèt nghiÖp Tr­êng ®¹i häc má - ®Þa chÊt

S¬ ®å quy tr×nh c«ng nghÖ thµnh lËp b¶n ®å ®Þa chÝnh

X©y dùng ph­¬ng ¸n kü thuËt ®o ®¹c


thµnh lËp b¶n ®å ®Þa chÝnh

ChuÈn bÞ b¶n vÏ vµ c¸c t­ liÖu


Thµnh lËp l­íi c¸c cÊp liªn quan

§o vÏ chi tiÕt ngo¹i


nghiÖp

Thµnh lËp b¶n ®å gèc

TiÕp biªn b¶n vÏ, ®¸nh sè


LËp hå s¬ kü thöa, tÝnh diÖn tÝch
thuËt thöa ®Êt

Biªn tËp b¶n ®å ®Þa chÝnh In nh©n b¶n


Giao diÖn tÝch
thöa ®Êt cho c¸c
chñ sö dông
§¨ng ký, thèng kª, cÊp
giÊy chøng nhËn QSD §

Hoµn thiÖn b¶n ®å vµ hå


s¬ ®Þa chÝnh, ký c«ng nhËn

L­u tr÷, sö dông

II.2. Quy tr×nh thµnh lËp b¶n ®å ®Þa chÝnh


II.2.1. ThiÕt kÕ l­íi ®Þa chÝnh cÊp 1,2
2.1.1.L­íi to¹ ®é
Môc ®Ých c¬ b¶n cña viÖc thiÕt kÕ l­íi to¹ ®é ®Þa chÝnh cÊp 1, cÊp 2 lµ
lµm t¨ng dµy ®iÓm khèng chÕ lµm c¬ së ®Ó ph¸t triÓn m¹ng l­íi ®o vÏ, nh×n
tæng thÓ vµo ®Þa h×nh khu ®o nhiÖm vô cña chóng ta lµ ph¶i thiÕt kÕ l­íi täa ®é
®Þa chÝnh cÊp 1 bao chïm toµn bé khu ®o vµ t¹o thµnh m¹ng l­íi c¬ së ®Ó ph¸t

NguyÔn Thµnh Qu©n - 16 - Tr¾c ®Þa B_K47


§å ¸n tèt nghiÖp Tr­êng ®¹i häc má - ®Þa chÊt

triÓn l­íi §Þa ChÝnh cÊp 2. L­íi to¹ ®é ®Þa chÝnh cÊp 2 lµ l­íi ph¸t triÓn
trªn c¬ së l­íi §Þa ChÝnh cÊp 1
chªm dµy ®­îc tr¶i ®Òu, bè trÝ kh¾p khu vùc ®o vÏ. L­íi ®­îc thiÕt kÕ dùa vµo
c¸c quy ®Þnh trong quy ph¹m vµ c¸c chØ tiªu c¬ b¶n trong thiÕt kÕ. Víi mËt ®é
t­¬ng ®èi dµy bao trïm toµn khu ®o t¹o ®iÒu kiÖn thuËn lîi cho viÖc ph¸t triÓn
m¹ng l­íi ®o vÏ vµ ®o vÏ chi tiÕt.
§iÓm gèc cña ®­êng chuyÒn cÊp 1 lµ c¸c ®iÓm to¹ ®é Nhµ n­íc h¹ng 3
hoÆc ®iÓm ®Þa chÝnh c¬ së trë lªn. §iÓm gèc cña ®­êng chuyÒn cÊp 2 lµ c¸c
®iÓm to¹ ®é Nhµ n­íc h¹ng 4 hoÆc ®iÓm ®Þa chÝnh cÊp 1 trë lªn.
C¸c yªu cÇu kü thuËt c¬ b¶n cña ®­êng chuyÒn ®Þa chÝnh cÊp 1,2 quy
®Þnh trong b¶ng sau.

ChØ tiªu kü thuËt


STT C¸c yÕu tè c¬ b¶n cña ®­êng chuyÒn
CÊp 1 CÊp 2
1 ChiÒu dµi ®­êng chuyÒn kh«ng lín h¬n 4 km 2,5 km
2 Sè c¹nh kh«ng lín h¬n 10 15
3 ChiÒu dµi tõ ®iÓm khëi tÝnh ®Õn ®iÓm nót
hoÆc gi÷a hai ®iÓm nót kh«ng lín h¬n 2,5 km 1 km
4 ChiÒu dµi c¹nh ®­êng chuyÒn :
- Lín nhÊt 1000 m 400 m
- Nhá nhÊt 200 m 60 m
- Trung b×nh 400 m 200 m
5 Sai sè trung ph­¬ng ®o gãc kh«ng lín h¬n 5" 10"
6 Sai sè trung ph­¬ng ®o c¹nh kh«ng lín 1/ 50000 _
h¬n 0,012 m 0.012 m
- §èi víi c¹nh d­íi 500 m
7 Sai sè giíi h¹n khÐp gãc ®­êng chuyÒn ( n
lµ sè gãc trong ®­êng chuyÒn hoÆc sè 10" n 20" n
vßng khÐp )
8 Sai sè khÐp giíi h¹n t­¬ng ®èi fs/ [s] 1/ 15000 1/ 10000

§èi víi khu vùc chØ ®o vÏ b¶n ®å ®Þa chÝnh tû lÖ 1/ 1000 vµ nhá h¬n,
khu vùc n«ng th«n, khu d©n c­ miÒn nói th× c¸c yÕu tè (1) (2) (3) trong b¶ng
trªn ®­îc t¨ng lªn 1,5 lÇn, c¸c yÕu tè (8) ®èi víi cÊp 1/ 5000. Khi chiÒu dµi
®­êng chuyÒn cÊp 1 ng¾n h¬n 600 m, cÊp 2 ng¾n h¬n 400 m th× sai sè khÐp
tuyÖt ®èi kh«ng lín h¬n 0,04 m.
Gãc trong ®­êng chuyÒn cÊp 1,2 th­êng ®o b»ng c¸c m¸y kinh vÜ quang
häc, kinh vÜ ®iÖn tö, toµn ®¹c ®iÖn tö cã ®é chÝnh x¸c 1"- 5" nh­ m¸y Theo

NguyÔn Thµnh Qu©n - 17 - Tr¾c ®Þa B_K47


§å ¸n tèt nghiÖp Tr­êng ®¹i häc má - ®Þa chÊt

010 (A,B ), T2, DT2, SET (1,2,3), T1610, TC1600, DT5, Geod310....NÕu tr¹m
®o cã tõ 3 h­íng trë lªn ph¶i ®o toµn vßng. Sè lÇn ®o gãc theo quy ®Þnh trong
b¶ng sau.
Sè lÇn ®o
STT Lo¹i m¸y
CÊp 1 CÊp 2
1 M¸y cã ®é chÝnh x¸c ®o gãc 1
Theo 010 (A,B ), T2, SET (1,2) 4 2
2 M¸y cã ®é chÝnh x¸c ®o gãc 3"- 5": 6 4
DT5,SET 3,4(B,C)...

Khi ®o gãc, vÞ trÝ bµn ®é trong c¸c lÇn ®o ®­îc ®Æt theo c«ng thøc
P = 1800/ n.
0

Trong ®ã: n lµ sè lÇn ®o


C¸c h¹n sai khi ®o gãc quy ®Þnh trong b¶ng sau:

STT C¸c yÕu tè trong ®o gãc H¹n sai


1 Sè chªnh trÞ gi¸ gãc gi÷a c¸c lÇn ®o 8
2 Sè chªnh trÞ gi¸ gãc gi÷a c¸c nöa lÇn ®o 8
3 BiÕn ®éng 2C trong mét lÇn ®o 12
4 Sai sè khÐp vÒ h­íng më ®Çu 8
5 Sè chªnh trÞ gi¸ h­íng c¸c lÇn ®ã sau quy “0” 8

C¹nh ®­êng chuyÒn cÊp 1,2 chñ yÕu ®­îc ®o b»ng m¸y ®o xa ®iÖn tö c¨n
cø vµo c¸c chØ tiªu kü thuËt cña l­íi vµ hiÖu qu¶ kinh tÕ ®Ó lùa chän m¸y ®o cho
phï hîp. §é chÝnh x¸c cña m¸y ®o xa ®iÖn tö ®­îc tÝnh theo c«ng thøc:
Ms = ± ( a+b .106D ) mm
Trong ®ã: D lµ kho¶ng c¸ch
a,b lµ c¸c h»ng sè cña m¸y
C¹nh ®­êng chuyÒn cÊp 1,2 ®­îc ®o 3 lÇn riªng biÖt, kÕt qu¶ lÊy trung
b×nh. Sè chªnh c¸c sè ®äc c¹nh kh«ng qu¸ lµ 2a ( a lµ h»ng sè cña m¸y ).
Khi ®o c¹nh ph¶i ®o nhiÖt ®é, ¸p xuÊt ®Ó tÝnh sè c¶i chÝnh. Tr­êng hîp
kh«ng ®o ®­îc c¹nh ngang th× ph¶i ®o gãc nghiªng hoÆc chªnh cao hai ®Çu
c¹nh ®Ó tÝnh chuyÓn c¹nh nghiªng vÒ c¹nh ngang.
L­íi to¹ ®é ®Þa chÝnh ph¶i ®­îc b×nh sai chÆt chÏ. Khi tÝnh to¸n vµ
trong kÕt qu¶ cuèi cïng gãc lÊy ch½n ®Õn gi©y, to¹ ®é vµ ®é cao lÊy ®Õn mm.
2.1.2. L­íi ®é cao
- Sau khi ta thiÕt kÕ xong l­íi mÆt b»ng ta tiÕn hµnh thiÕt kÕ l­íi ®é cao.
§Ó x©y dùng nh÷ng c«ng tr×nh lín th× ®é cao cña c¸c ®iÓm gèc lµ rÊt quan

NguyÔn Thµnh Qu©n - 18 - Tr¾c ®Þa B_K47


§å ¸n tèt nghiÖp Tr­êng ®¹i häc má - ®Þa chÊt

träng. V× vËy ta x©y dùng l­íi ®é cao, ®o nèi ®é cao gi÷a c¸c ®iÓm h¹ng cao
víi c¸c ®iÓm §Þa ChÝnh cÊp 1, cÊp 2.
- C¬ së ®o nèi ®é cao cho c¸c ®iÓm ®Þa chÝnh cÊp 1,2 lµ c¸c ®iÓm ®é cao
h¹ng 4 Nhµ n­íc trë lªn.
- ChiÒu dµi ®­êng ®é cao h¹ng 4 vµ kü thuËt ®­îc quy ®Þnh trong b¶ng sau:

ChiÒu dµi ®­êng (km)


STT Lo¹i ®­êng ®é cao
H¹ng 4 Kü thuËt
1 §­êng ®¬n 16 - 20 8
2 Gi÷a ®iÓm gèc vµ ®iÓm nót 9 - 15 6
3 Gi÷a hai ®iÓm nót 6 - 10 4

Tr­êng hîp ®Æc biÖt cã thÓ thiÕt kÕ ®­êng “ treo” víi chiÒu dµi kh«ng qu¸ 8
km ®èi víi h¹ng 4 vµ 4 km ®èi víi kü thuËt. §­êng “ treo” ph¶i ®o ®i vµ ®o vÒ.
M¸y dïng trong ®o ®é cao lµ c¸c m¸y thuû chuÈn cã ®é phãng ®¹i 20x
trë lªn, gi¸ trÞ kho¶ng chia èng thuû chuÈn g¾n trªn èng kÝnh lµ 45"/ 2mm.
Dïng mia hai mÆt kho¶ng chia 1cm ®èi víi h¹ng 4. §èi víi thuû chuÈn kü
thuËt cã thÓ ding c¶ mia mét mÆt kho¶ng chia 1cm hoÆc 2cm.
Khi ®o thuû chuÈn h¹ng 4 vµ thuû chuÈn kü thuËt ph¶i thùc hiÖn theo
c¸c quy ®Þnh trong b¶ng sau ®©y:

C¸c chØ tiªu


STT H¹ng môc
H¹ng 4 Kü thuËt
1 ChiÒu dµi tia ng¾m trung b×nh 100 m 120 m
Dµi nhÊt 150 m 200 m
2 Sè chªnh kho¶ng c¸ch tõ m¸y ®Õn 2 mia
kh«ng qu¸ 5m 5m
TÝch luü kh«ng qu¸ 10 m 50 m

3 Sè chªnh vÒ chªnh cao mÆt ®en, mÆt ®á


hoÆc chªnh cao gi÷a hai lÇn ®o trªn cïng 7 mm 7 mm
mét tr¹m m¸y kh«ng qu¸
4 Sai sè khÐp ®é cao gi÷a 2 ®iÓm h¹ng cao
hoÆc gi÷a ®o ®i vµ ®o vÒ ®­êng “ treo” - 20 mm L -50 mm L
5 Sai sè khÐp ®é cao ®èi víi tr­êng hîp sè
tr¹m ®o trªn 1km tõ 16 trë lªn ë h¹ng 4 - 5 mm n -10 mm n
vµ 25 trë lªn ë ®o cao kü thuËt

NguyÔn Thµnh Qu©n - 19 - Tr¾c ®Þa B_K47


§å ¸n tèt nghiÖp Tr­êng ®¹i häc má - ®Þa chÊt

II.2.2.ThiÕt kÕ l­íi khèng chÕ ®o vÏ


2.2.1. L­íi to¹ ®é
- L­íi khèng chÕ ®o vÏ ®­îc ph¸t triÓn dùa vµo c¸c ®iÓm to¹ ®é ®Þa
chÝnh tõ cÊp 2 trë lªn ®èi víi l­íi khèng chÕ ®o vÏ cÊp 1 vµ tõ l­íi khèng chÕ
®o vÏ cÊp 1 trë lªn ®èi víi l­íi khèng chÕ ®o vÏ cÊp 2 vµ ®­îc x¸c ®Þnh b»ng
l­íi ®­êng chuyÒn kinh vÜ cÊp 1 vµ cÊp 2, l­íi tam gi¸c nhá, giao héi hoÆc
øng dông c«ng nghÖ GPS.
- H×nh thøc ®­êng chuyÒn kinh vÜ ®­îc dông chñ yÕu trong viÖc ph¸t
triÓn l­íi ®o vÏ. C¸c chØ tiªu kü thuËt c¬ b¶n cña ®­êng chuyÒn kinh vÜ ®­îc
quy ®Þnh trong b¶ng sau:

[S]max(m) m " FS/ [S]


TT Tû lÖ b¶n ®å
KV1 KV2 KV1 KV2 KV1 KV2
1 Khu vùc ®« thÞ
1: 500,1:1000,1:2000 600 300 15 15 1:4000 1:2500
2 Khu vùc n«ng th«n
1/ 1000 900 500 15 15 1:4000 1:2000
1/ 2000 2000 1000 15 15 1:4000 1:2000
1/ 5000 4000 2000 15 15 1:4000 1:2000
1/ 10000- 1/ 25000 8000 6000 15 15 1:4000 1:2000

- §èi víi l­íi ®­êng chuyÒn, chiÒu dµi lín nhÊt gi÷a ®iÓm gèc vµ ®iÓm
nót, c¸c ®iÓm nót ph¶i nhá h¬n 2/3 chiÒu dµi quy ®Þnh trong b¶ng trªn.
- ChiÒu dµi c¹nh ®­êng chuyÒn kh«ng qu¸ 400 m vµ kh«ng ng¾n h¬n 20
m. Riªng ®èi víi ®­êng chuyÒn cÊp 2 ë khu vùc ®« thÞ cho phÐp c¹nh ng¾n
nhÊt kh«ng d­íi 5 m.
- ChiÕu dµi hai c¹nh liÒn kÒ nhau cña ®­êng chuyÒn chªnh nhau kh«ng
qu¸ 2,5 lÇn.
- Sè c¹nh ®­êng chuyÒn kh«ng qu¸ 15 cho tû lÖ 1:500- 1:5000 vµ kh«ng
qu¸ 25 cho tû lÖ 1:10000- 1:25000.
- Sai sè trung ph­¬ng ®o c¹nh ®­êng chuyÒn sau b×nh sai kh«ng lín h¬n 0,015m.
- Sai sè khÐp gãc trong ®­êng chuyÒn kh«ng v­ît qu¸ f  = 2m  n
Trong ®ã m : lµ sai sè trung ph­¬ng ®o gãc

NguyÔn Thµnh Qu©n - 20 - Tr¾c ®Þa B_K47


§å ¸n tèt nghiÖp Tr­êng ®¹i häc má - ®Þa chÊt

n : lµ sè gãc trong ®­êng chuyÒn.


- ë vïng ®Þa h×nh th«ng tho¸ng, khu vùc ®åi nói còng cã thÓ x©y dùng
l­íi khèng chÕ ®o vÏ d­íi d¹ng l­íi tam gi¸c nhá, víi sè ®iÓm gãc Ýt nhÊt lµ 3
®iÓm ®èi víi ®Þa chÝnh cÊp 2 trë lªn.
- ChiÒu dµi chuçi tam gi¸c hoÆc c¹nh gi÷a c¸c ®iÓm khëi tÝnh kh«ng
v­ît qu¸ chiÒu dµi ®­êng chuyÒn kinh vÜ cÊp 1 t­¬ng øng víi tû lÖ trong b¶ng
( ®o thuû chuÈn h¹ng 4 vµ thuû chuÈn kü thuËt ).
- Sè tam gi¸c gi÷a hai c¹nh khëi tÝnh kh«ng qu¸ 10, c¹nh tam gi¸c ng¾n
nhÊt lµ150 m, gãc trong tam gi¸c kh«ng nhá h¬n 200, sai sè trung ph­¬ng ®o
gãc m   15", sai sè khÐp gãc trong tam gi¸c f   26".
- Vïng ®Þa h×nh th«ng tho¸ng, khu vùc ®åi nói còng cã thÓ dïng
ph­¬ng ph¸p giao héi ®Ó x©y dùng l­íi khèng ®o vÏ. §iÓm gèc ®Ó ph¸t triÓn
®iÓm giao héi phÝa tr­íc hoÆc c¹nh s­ên Ýt nhÊt lµ 3 ®iÓm ®Þa chÝnh cÊp 2 trë
lªn, ®èi víi giao héi phÝa sau ®iÓm gèc ph¶i lµ 4 ®iÓm vµ ®iÓm giao héi kh«ng
®­îc n»m trªn vßng trßn cÊm.
- ViÖc ®o gãc trong l­íi ®o vÏ ®­îc ®o 2 lÇn b»ng c¸c m¸y ®o gãc cã ®é
chÝnh x¸c  10", nÕu dïng m¸y cã ®é chÝnh x¸c 1"  5" chØ cÇn ®o 1 lÇn.
- C¹nh l­íi ®­êng chuyÒn kinh vÜ, c¹nh ®¸y trong l­íi tam gi¸c ®­îc ®o
b»ng m¸y ®o xa ®iÖn quang víi 2 lÇn riªng biÖt, chªnh lÖch kÕt qu¶ gi÷a 2 lÇn
®o  2a ( a lµ h»ng sè m¸y ). NÕu ®o c¹nh b»ng ph­¬ng ph¸p kh¸c còng ph¶i
®¶m b¶o sai sè t­¬ng ®èi kh«ng lín h¬n 1/ 3.000.
- L­íi khèng chÕ ®o vÏ cã thÓ b×nh sai theo ph­¬ng ph¸p b×nh sai gÇn ®óng.
2.2.2. L­íi ®é cao
- C¬ së ®Ó ph¸t triÓn ®é cao cho c¸c ®iÓm khèng chÕ ®o vÏ lµ c¸c ®iÓm
®­îc x¸c ®Þnh b»ng ph­¬ng ph¸p thuû chuÈn kü thuËt.
- Tuú thuéc vµo kho¶ng cao ®Òu c¬ b¶n, l­íi ®é cao ®o vÏ cã thÓ x¸c
®Þnh b»ng ph­¬ng ph¸p thuû chuÈn hoÆc ®o cao l­îng gi¸c, ®­îc thÓ hiÖn
trong b¶ng sau ®©y:

Kho¶ng cao Ph­¬ng ph¸p x¸c ®Þnh ®é §iÓm khëi tÝnh


®Òu cao
1.0 Thuû chuÈn §é cao Nhµ n­íc vµ thuû chuÈn kü
2.0m, 5.0m §o cao l­îng gi¸c thuËt
10.0m, 20.0m §é cao nhµ n­íc vµ thuû chuÈn kü
thuËt

NguyÔn Thµnh Qu©n - 21 - Tr¾c ®Þa B_K47


§å ¸n tèt nghiÖp Tr­êng ®¹i häc má - ®Þa chÊt

- §­êng thuû chuÈn cã thÓ bè trÝ trïng víi ®­êng chuyÒn kinh vÜ, ®­êng
chuyÒn toµn ®¹c, ®­îc ®o ®ång thêi vµ chØ cÇn ®o 1 chiÒu. Mia dïng ®Ó ®o lµ
mia 3 m chia tíi 1 cm. chiÒu dµi tia ng¾m kh«ng qu¸ 200 m, chiÒu dµi ®­êng
chuyÒn kh«ng qu¸ 4 km.
- Sai sè khÐp giíi h¹n vÒ ®é cao cña ®­êng thuû chuÈn kinh vÜ ®­îc tÝnh
theo c«ng thøc fh=-100 L (mm).
Trong ®ã L: lµ chiÒu dµi ®­êng chuyÒn khëi tÝnh b»ng km.
- Khi dïng ph­¬ng ph¸p ®o cao l­îng gi¸c, gãc ®øng ®­îc ®o 3 lÇn
b»ng ph­¬ng ph¸p mét chØ gi÷a hoÆc ®o 4 lÇn b»ng ph­¬ng ph¸p ba chØ. Trªn
cïng mét c¹nh gãc ®øng ph¶i ®o ®i vµ ®o vÒ.
- Chªnh lÖch gãc ®øng vµ MO gi÷a c¸c lÇn ®o trªn cïng mét tr¹m
kh«ng qu¸ 15"
- Chªnh lÖch ®é cao ®o ®i vµ ®o vÒ trªn cïng mét h­êng kh«ng qu¸ 0,6
m víi kho¶ng cao ®Òu 2 m vµ 1,2 m víi kho¶ng cao ®Òu 5 m, 10 m, 20 m.
- Sai sè khÐp cho phÐp vÒ ®é cao ®­êng chuyÒn ®é cao l­îng gi¶ctong
l­íi khèng chÕ ®o vÏ ®­îc tÝnh theo c«ng thøc: fh=-100 L (mm)
- Khi bè trÝ ®­êng chuyÒn ®é cao l­îng gi¸c ®éc lËp th× ®é dµi ®­êng
chuyÒn kh«ng qu¸ 5km, c¹nh dµi trung b×nh 350 m, ®­îc ®o b»ng ph­¬ng
ph¸p thÞ cù quang häc vµ ®äc ®Õn mÐt. Sè c¹nh kh«ng qu¸ 25. Sai sè khÐp cho
phÐp vÒ ®é cao fh=- 0,04.S n . Trong ®ã, Slµ chiÒu dµi ®­êng chuyÒn tÝnh theo
®¬n vÞ 100 m, n lµ sè c¹nh ®­êng chuyÒn.
- NÕu dïng ph­¬ng ph¸p giao héi ®é cao ®éc lËp x¸c ®Þnh ®é cao cho
c¸c ®iÓm khèng chÕ ®o vÏ th× ph¶i x¸c ®Þnh tõ 3 h­íng hoÆc 2 h­íng, trong ®ã
cã 1 h­íng ®o ®i vµ ®o vÒ.
- L­íi khèng chÕ ®o vÏ ®é cao cã thÓ ®­îc b×nh sai theo ph­¬ng ph¸p
b×nh sai gÇn ®óng.
- Ngoµi c¸c ph­¬ng ph¸p x¸c ®Þnh to¹ ®é, ®é cao cho c¸c ®iÓm trong
l­íi khèng chÕ ®o vÏ nªu trªn, hiÖn nay ng­êi ta cßn øng dông c«ng nghÖ GPS
®Ó x©y dùng l­íi khèng chÕ ®o vÏ.
II.2. 3. §o vÏ chi tiÕt
- VÒ c«ng t¸c ®o ®¹c ®Ó thµnh lËp b¶n ®å ®Þa chÝnh víi nh÷ng tû lÖ tõ
1:2000 ®Õn 1:200 cã thÓ ¸p dông rÊt nhiÒu ph­¬ng ph¸p, nh­ng hiÖn nay
th«ng dông nhÊt lµ ®o vÏ trùc tiÕp ngoµi thùc ®Þa b»ng ph­¬ng ph¸p toµn ®¹c
vµ ph­¬ng ph¸p ®o vÏ ¶nh chôp tõ m¸y bay. Nh­ng trong khu«n khæ cña ®å
¸n tèt nghiÖp Em chØ giíi thiÖu néi dung ®o vÏ b¶n ®å ®Þa chÝnh b»ng m¸y
kinh vÜ vµ m¸y toµn ®¹c ®iÖn tö theo ph­¬ng ph¸p to¹ ®é cùc (  , s) vµ to¹ ®é

NguyÔn Thµnh Qu©n - 22 - Tr¾c ®Þa B_K47


§å ¸n tèt nghiÖp Tr­êng ®¹i häc má - ®Þa chÊt

kh«ng gian ba chiÒu ( X, Y, H ).

2.3.1. Kh¸i qu¸t quy tr×nh c«ng nghÖ thµnh lËp b¶n ®å ®Þa chÝnh b»ng
ph­¬ng ph¸p toµn ®¹c
S¬ ®å quy tr×nh c«ng nghÖ thµnh lËp b¶n ®å ®Þa chÝnh b»ng ph­¬ng
ph¸p toµn ®¹c
X©y dùng ph­¬ng ¸n kü thuËt ®o
®¹c thµnh lËp b¶n ®å ®Þa chÝnh

Thµnh lËp l­íi to¹ ®é ®Þa chÝnh c¬


Thµnh lËp l­íi to¹ ®é ®Þa chÝnh


cÊp 1,2

LËp l­íi khèng chÕ ®o vÏ

§o vÏ chi tiÕt ngoµi thùc ®Þa

Biªn vÏ b¶n ®å gèc ®Þa chÝnh

§¸nh sè thöa, tÝnh diÖn tÝch. LËp


hå s¬ kü thuËt thöa ®Êt

1. Thµnh lËp l­íi khèng chÕ tr¾c ®Þa


- §Ó cã to¹ ®é vµ ®é cao cña ®iÓm A vµ B ( h×nh vÏ trªn ) tr­íc tiªn ph¶i
thµnh lËp l­íi khèng chÕ to¹ ®é mÆt ph¼ng vµ ®é cao. Kh¸i niÖm vÒ quy tr×nh
thµnh lËp l­íi khèng chÕ tr¾c ®Þa ®­îc tr×nh bµy ë phÇn tr­íc.
2. §o vÏ b¶n ®å gèc
- Dùa vµo c¸c ®iÓm khèng chÕ tr¾c ®Þa tiÕn hµnh ®o vÏ chi tiÕt nh»m thu
nhËp d÷ liÖu cña c¸c yÕu tè ®Þa vËt vµ ®Þa h×nh. NÕu sö dông m¸y kinh vÜ vµ
m¸y toµn ®¹c quang häc th× d÷ liÖu lµ gãc cùc  , c¹nh cùc s vµ chªnh cao h,
cßn sö dông m¸y toµn ®¹c ®iÖn tö sÏ nhËn ngay ®­îc to¹ ®é kh«ng gian 3
chiÒu X,Y,H cña ®iÓm chi tiÕt.
- Dùa vµo to¹ ®é vµ ®é cao cña c¸c ®iÓm khèng chÕ tr¾c ®Þa còng nh­
to¹ ®é cùc hoÆc to¹ ®é vu«ng gãc vµ ®é cao cña c¸c ®iÓm chi tiÕt tiÕn hµnh vÏ

NguyÔn Thµnh Qu©n - 23 - Tr¾c ®Þa B_K47


§å ¸n tèt nghiÖp Tr­êng ®¹i häc má - ®Þa chÊt

b¶n ®å gèc. B¶n ®å gèc cã thÓ ®­îc vÏ b»ng ph­¬ng ph¸p thñ c«ng hoÆc b»ng
c«ng nghÖ tin häc sö dông c¸c phÇn mÒm chuyªn dông.
3. Biªn tËp b¶n ®å gèc
- Trªn c¬ së b¶n ®å gèc ®­îc vÏ trùc tiÕp theo d÷ liÖu ®o ®­îc ë ngoµi
thùc ®Þa, tr­íc khi biªn tËp cÇn ph¶i ®¸nh gi¸ ®é chÝnh x¸c vµ dùa vµo yªu cÇu
sö dông ®Ó chØnh söa cho phï hîp. HiÖn nay c«ng t¸c biªn tËp b¶n ®å chñ yÕu
®­îc thùc hiÖn b»ng c«ng nghÖ tin häc. B¶n ®å gèc cã thÓ in ra giÊy hoÆc d­íi
d¹ng b¶n ®å sè ®­îc l­u tr÷ trong m¸y vi tÝnh.
2.3.2. Néi dung cña ph­¬ng ph¸p toµn ®¹c
Gi¶ sö, trªn h×nh bªn cã hai
®iÓm khèng
ChÕ ®· biÕt to¹ ®é vµ ®é cao A (xA,yA, HA)
B ( xB,yB, HB ). NhËn A lµm ®iÓm cùc vµ
h­íng më h­íng më ®Çu AB lµm trôc cùc.
§Ó x¸c ®Þnh to¹ ®é cña ®iÓm chi tiÕt 1 ( x1,
y1), ta ®Æt m¸y kinh vÜ hoÆc m¸y toµn ®¹c
t¹i A, ®o gãc cùc  1 vµ c¹nh cùc S1 cßn ®é
cao cña nã ®­îc x¸c ®Þnh b»ng ph­¬ng
ph¸p ®o cao l­îng gi¸c.

2.3.3. Ph­¬ng ph¸p ®o vÏ b¶n ®å ®Þa chÝnh b»ng m¸y kinh vÜ quang häc
1. Quy tr×nh ®o vÏ chi tiÕt t¹i tr¹m m¸y kinh vÜ
a. C«ng t¸c chuÈn bÞ m¸y mãc
- §Ó ®o chi tiÕt t¹i mét tr¹m m¸y, cÇn thiÕt ph¶i cã mét m¸y kinh vÜ kü
thuËt vµ tèi thiÓu lµ hai mia, mét sµo tiªu, mét th­íc thÐp. M¸y vµ mia ph¶i
®­îc kiÓm nghiÖm tr­íc khi ®o. §Æc biÖt l­u ý r»ng, v× khi ®o chi tiÕt chØ sö
dông mét vÞ trÝ bµn ®é tr¸i nªn nhÊt thiÕt cÇn ph¶i kiÓm nghiÖm sai sè ng¾m
chuÈn (2C) vµ sai sè (MO).
b. X¸c ®Þnh sai sè sè ®Þnh t©m m¸y
- Tuú theo tû lÖ cña b¶n ®å cÇn ®o vÏ mµ cã thÓ x¸c ®Þnh tr­íc sai sè
®Þnh t©m m¸y. V× sai sè biÓu thÞ trªn b¶n ®å ®Þa h×nh cã thÓ ®¹t ®Õn 0,1mm
nªn yªu cÇu ®é lÖch t©m m¸y so víi t©m mèc cña tr¹m ®o lµ e h  0,1 mm.
Nh­ vËy tuú thuéc vµo tû lÖ b¶n ®å mµ ta cã thÓ ®Þnh t©m èng däi t©m quang
häc, qu¶ däi hay b»ng m¾t.
c. Tr×nh tù ®o vµ ghi sæ

NguyÔn Thµnh Qu©n - 24 - Tr¾c ®Þa B_K47


§å ¸n tèt nghiÖp Tr­êng ®¹i häc má - ®Þa chÊt

- Tæ chøc mét nhãm ®o vÏ bao gåm 1 ng­êi ®øng m¸y, 1 ng­êi ghi sæ,
1 ng­êi vÏ s¬ ho¹ vµ tõ hai ®Õn bèn ng­êi ®i dùng mia. Thao t¸c t¹i mét tr¹m
m¸y ®o nh­ sau.
- §Æt m¸y kinh vÜ t¹i mét ®iÓm khèng chÕ A, dùng tiªu ng¾m t¹i ®iÓm
®Þnh h­íng B, tiÕn hµnh c©n b»ng vµ ®Þnh t©m m¸y vµ t©m tiªu. Dïng th­íc
thÐp ®o chiÒu cao im cña m¸y vµ ghi vµo sæ ®o. VÝ dô trong b¶ng sau, ta cã im =
1.45m. Sau
khi c©n b»ng m¸y xong, ®­a èng kÝnh ng¾m sµo tiªu ë ®iÓm B sao cho ¶nh cña
sµo tiªu trïng víi chØ ®øng cña mµng d©y ch÷ thËp. §Æt trÞ sè h­íng më ®Çu
trªn bµn ®é ngang lµ 000'0". Dùng mia thËt th¼ng ®øng ë ®iÓm chi tiÕt 1. Quay
èng kÝnh ng¾m vµo mia, råi dùa vµo chØ gi÷a cña mµng ch÷ thËp ®äc sè trªn
mia ta ®­îc chiÒu cao tia ng¾m lt ( vÝ dô, lt= 1.400m), hiÖu sè ®äc chØ trªn vµ
chØ d­íi l vµ kho¶ng c¸ch nghiªng D = k l ( VD, D = 125,3 m). C©n b»ng bµn
®é ®øng, qua èng kÝnh hiÓn vi, dùa vµo cöa sæ ®äc sè ®äc trÞ sè gãc ngang 
vµ gãc ®øng v, (VD,  =10015', v = +0031'). T­¬ng tù ta ®o ®Õn c¸c ®iÓm chi
tiÕt kh¸c.
d. TÝnh to¸n trong sæ ®o
- Dùa vµo c¸c sè liÖu ®o, ng­êi ghi sæ tiÕn hµnh tÝnh kho¶ng c¸ch ngang
theo c«ng thøc sau:
SA1= Kl.cos2v
Trong ®ã: l lµ hiÖu sè ®äc chØ trªn vµ chØ d­íi; K =100 - hÖ sè nh©n, víi vÝ dô
trªn ta cã S= 125,3.cos20031' = 125,28 m; chªnh cao gi÷a ®iÓm A vµ ®iÓm chi
tiÕt hA1= SA1tgv +im- lt ( VD, hA1= 125,28 tg 0031' + 1,45 - 1,40 = +1,18 m ) vµ
®é cao cña ®iÓm chi tiÕt H1= HA+ hA1 (VD, H1= 171,22 + 1,18 = 172,40).
- Ngoµi ra, cÇn ph¶i ghi chó ®Æc ®iÓm cña ®iÓm chi tiÕt, ®ång thêi t¹i
mçi tr¹m ®o, ®Ó tr¸nh nhÇm lÉn ph¶i vÏ s¬ ho¹ vÞ trÝ vµ d¸ng ®Êt cña tÊt c¶ c¸c
®iÓm chi tiÕt.
- Trong thùc kÕ tÕ ®èi víi khu ®o b»ng ph¼ng, ®Ó tÝnh to¸n ®¬n gi¶n cã
thÓ ®Æt cè ®Þnh gãc v = 0000'00"( èng kÝnh n»m ngang ) hoÆc ®¸nh dÊu trªn
mia chiÒu cao m¸y lt = im).
MÉu sæ ®o chi tiÕt b»ng m¸y kinh vÜ
- Ngµy 25 th¸ng 5 n¨m 2007 - Ng­êi ®o: NguyÔn §øc Th¾ng
- Tr¹m ®o: A - Ng­êi ghi sæ: Bïi m¹nh TuÊn
- §iÓm ®Þnh h­íng:B - Ng­êi vÏ s¬ häa: §inh thÞ thu

NguyÔn Thµnh Qu©n - 25 - Tr¾c ®Þa B_K47


§å ¸n tèt nghiÖp Tr­êng ®¹i häc má - ®Þa chÊt

- §é cao ®iÓm tr¹m ®o HA=171.22 m. - Ng­êi kiÓm tra: Ph¹m nh©n §øc
- ChiÒu cao m¸y: im=1. 57 m.
§iÓm Gãc Kho¶ng Sè Gãc Kho¶ng Chªnh cao §é cao Ghi
mia b»ng c¸ch ®äc ®øng v C¸ch h=Stgv+im- H chó
 nghiªng chØ ngang lt
D=K.l Gi÷a S= D
lt cos2v
(1) (2) (3) (4) (5) (6) (7) (8) (9)
§Ønh
1 10015" 125.3 1.40 +0031" 125.28 +1.18 172.40

Ng·
2 25022" 1.48 1.48 - 2022" 60.10 - 2.51 168.71 ba
®­êng

2. C¸ch chän ®iÓm chi tiÕt ®Æc tr­ng khi vÏ d¸ng ®Êt vµ ®Þa vËt
- §Ó ®¶m b¶o ®é chÝnh x¸c cña b¶n ®å ®Þa chÝnh, ngoµi viÖc ®¶m b¶o ®é
chÝnh x¸c vÞ trÝ vµ ®é cao cña ®iÓm chi tiÕt cßn ph¶i biÕt ®Æt vÞ trÝ cña ®iÓm
mia thÕ nµo cho thÝch hîp. vÞ trÝ ®iÓm mia ph¶i lµ ®iÓm ®Æc tr­ng cña d¸ng ®Êt
nh­ ®Ønh nói, sèng nói,
khe nói, yªn ngùa...kho¶ng c¸ch tõ m¸y ®Õn mia, gi÷a c¸c ®iÓm mia ®­îc quy
®Þnh tuú thuéc vµo tû lÖ b¶n ®å vµ kho¶ng cao ®Òu ®­êng b×nh ®é.
- Tuú theo tû lÖ b¶n ®å vµ h×nh d¸ng cña ®Þa vËt mµ chän ®iÓm mia. C¸c
®Þa vËt h×nh tuyÕn nh­ ®­êng s¸, m­¬ng m¸ng...cã thÓ ®Æt mia ë tim ®­êng
hoÆc ®Æt ë hai mÐp ®­êng, ®Þa vËt cã thÓ biÓu thÞ theo tû lÖ th× ®Æt mia ë c¸c
®Ønh gãc, ®Þa vËt m« t¶ theo ký hiÖu ®Æt mia ®óng t©m ®Þa vËt.
2.3.4. Ph­¬ng ph¸p ®o vÏ b¶n ®å ®Þa chÝnh bµng m¸y toµn ®¹c ®iÖn tö
1. §Æc ®iÓm vµ chøc n¨ng cña m¸y toµn ®¹c ®iÖn tö trong ®o vÏ chi tiÕt
M¸y toµn ®¹c ®iÖn tö ( Total Station ) cho phÐp ta gi¶i quyÕt nhiÒu bµi
to¸n tr¾c ®Þa, ®Þa chÝnh, ®Þa h×nh vµ c«ng tr×nh, ë ®©y trong ®Ò tµi tèt nghiÖp
Em chØ tr×nh bµy nh÷ng vÊn ®Ò liªn quan ®Õn viÖc ®o vÏ b¶n ®å ®Þa chÝnh.
CÊu t¹o cña m¸y toµn ®¹c ®iÖn tö lµ sù ghÐp nèi gi÷a 3 khèi chÝnh lµ
m¸y ®o xa ®iÖn tö EDM, m¸y kinh vÜ sè DT víi bé vi sö lý trung t©m CPU.(
Central Processing Unit- Micropocessor ).

NguyÔn Thµnh Qu©n - 26 - Tr¾c ®Þa B_K47


§å ¸n tèt nghiÖp Tr­êng ®¹i häc má - ®Þa chÊt

§Æc tr­ng c¬ b¶n cña khèi EDM lµ x¸c ®Þnh kho¶ng c¸ch nghiªng D tõ
®iÓm ®Æt m¸y ®Õn ®iÓm ®Æt g­¬ng ph¶n x¹ ( ®iÓm chi tiÕt ), cßn ®èi víi kinh
vÜ sè DT lµ c¸c ®Þnh trÞ sè h­íng ngang ( hay gãc b»ng  ) vµ gãc ®øng v (hay
thiªn ®Ønh z ). Bé vi sö lý CPU cho phÐp nhËp c¸c d÷ liÖu nh­ h»ng sè m¸y(
K), sè liÖu khÝ t­îng m«i tr­êng ®o ( nhiÖt ®é, ¸p xuÊt), to¹ ®é vµ ®é cao (
X,Y,H ) cña tr¹m ®Æt m¸y vµ cña ®iÓm ®Þnh h­íng, chiÒu cao m¸y( im), chiÒu
cao g­¬ng (lg). Nhê sù trî gióp cña c¸c phÇn mÒm tiÖn Ých cµi ®Æt trong CPU
mµ víi c¸c d÷ liÖu trªn sÏ cho ta sè liÖu to¹ ®é vµ ®é cao cña ®iÓm chi tiÕt. Sè
liÖu nµy cã thÓ ®­îc hiÓn thÞ trªn mµn h×nh tinh thÓ, hoÆc l­u tr÷
trong bé nhí trong ( RAM- Random Access Memory ) hoÆc bé nhí ngoµi (
gäi lµ field book- sæ tay ®iÖn tö ) vµ sau ®ã ®­îc trót qua m¸y tÝnh. ViÖc biªn
tËp b¶n ®å gèc ®­îc thùc hiÖn nhê c¸c phÇn mÒm chuyªn dông cña c¸c th«ng
tin ®Þa lý ( GIS ) cµi ®Æt trong m¸y tÝnh.
2. Quy tr×nh ®o vÏ chi tiÕt vµ sö lý sè liÖu t¹i m¸y toµn ®¹c ®iÖn tö
Kh¸c víi ®o vÏ chi tiÕt b»ng m¸y kinh vÜ hoÆc toµn ®¹c th«ng th­êng,
Khi dïng m¸y toµn ®¹c ®iÖn tö th× toµn bé viÖc ghi chÐp vµ sö lý sè liÖu ®­îc
tù ®éng ho¸ hoµn toµn. Tuú theo tõng lo¹i m¸y mµ quy tr×nh ®o vµ sö lý sè
liÖu cã nh÷ng ®Æc ®iÓm kh¸c nhau.
a. C«ng t¸c chuÈn bÞ m¸y mãc
T¹i mét tr¹m ®o cÇn cã mét m¸y toµn ®¹c ®iÖn tö, mét bé nhiÖt kÕ vµ ¸p
kÕ ( cã mét sè m¸y tù c¶m øng mµ kh«ng cÇn ®o nhiÖt ®é, ¸p xuÊt ), mét
th­íc thÐp 2m ®Ó ®o chiÒu cao m¸y vµ g­¬ng ph¶n x¹. T¹i ®iÓm ®Þnh h­íng,
®Ó ®¶m b¶o ®é chÝnh x¸c ph¶i cã gi¸ ba ch©n g¾n b¶ng ng¾m hoÆc g­¬ng ph¶n
x¹ víi bé c©n b»ng däi t©m quang häc. T¹i c¸c ®iÓm chi tiÕt cã thÓ dïng
g­¬ng sµo. C¸c m¸y mãc thiÕt bÞ ph¶i ®­îc kiÓm nghiÖm vµ ®iÒu chØnh.
b. Tr×nh tù ®o
T¹i ®iÓm ®Þnh h­íng B, tiÕn hµnh c©n b»ng vµ däi t©m chÝnh x¸c b¶ng
ng¾m hoÆc g­¬ng.
T¹i tr¹m ®o A:
- TiÕn hµnh c©n b»ng vµ ®Þnh t©m m¸y ( ®­a m¸y trïng víi t©m mèc ).
L¾p ¾c quy, më m¸y vµ khëi ®éng m¸y, kiÓm tra chÕ ®é c©n b»ng ®iÖn tö. §Æt
chÕ ®é ®o vµ ®¬n vÞ ®o.
- §­a èng kÝnh ng¾m chÝnh x¸c ®iÓm ®Þnh h­íng B. B»ng c¸c phÝm
chøc n¨ng nhËp c¸c sè liÖu nh­ h»ng sè ( K), nhiÖt ®é (t0), ¸p xuÊt( P), to¹ ®é
vµ ®é cao ®iÓm tr¹m
®o A ( XA,YA,HA), to¹ ®é ®iÓm ®Þnh h­íng B ( XB,YB), chiÒu cao m¸y im,
chiÒu cao g­¬ng sµo (lg). §­a trÞ sè h­íng më ®Çu vÒ 0000'00".
- Quay èng kÝnh vÒ ng¾n t©m g­¬ng sµo t¹i ®iÓm chi tiÕt 1. lóc nµy m¸y
sÏ tù ®éng ®o vµ nhËp d÷ liÖu vµo CPU c¸c trÞ sè kho¶ng c¸ch nghiªnh D A1,

NguyÔn Thµnh Qu©n - 27 - Tr¾c ®Þa B_K47


§å ¸n tèt nghiÖp Tr­êng ®¹i häc má - ®Þa chÊt

gãc b»ng  1( kÑp gi÷a h­íng më ®Çu AB vµ h­íng A1) vµ gãc ®øng v1( hoÆc
gãc thiªn ®Ønh z1).

c. Nguyªn t¾c xö lý Sè liÖu trong CPU.


Víi c¸c lÖnh ®­îc thùc hiÖn trªn bµn phÝm cña m¸y, bé xö lý CPU b»ng
c¸c phÇn mÒm tiÖn Ých lÇn l­ît thùc hiÖn c¸c bµi to¸n sau:
TÝnh sè gia to¹ ®é gi÷a ®iÓm tr¹m m¸y A vµ ®iÓm ®Þnh h­íng B:
 XAB= XB - XA
 YAB= YB - YA
TÝnh gãc ®Þnh h­íng cña c¹nh më ®Çu:
YAB
 SAB= artg
AB
TÝnh gãc ®Þnh h­íng cña c¹nh SA1.
 SA1=  SAB+  1
( V× trÞ sè h­íng më ®Çu BC ®· ®¹t 0000'00").

- ChuyÓn c¹nh nghiªng DA1 vÒ trÞ sè c¹nh ngang SA1:

SA1 = DA1cosv1 hoÆc SA1= DA1sinz1


- TÝnh sè gia to¹ ®é gi÷a ®iÓm ®Æt m¸y A vµ ®iÓm chi tiÕt 1:
 XA1= SA1cos  SA1
 YA1= SA1sin  SA1
TÝnh to¹ ®é mÆt ph¼ng cña ®iÓm chi tiÕt 1:
X1= XA+  XA1
Y1= YA+  XA1
- TÝnh chªnh cao gi÷a ®iÓm ®Æt m¸y A vµ ®iÓm chi tiÕt 1:
HA1= SA1tgv+v1+ im- lg

NguyÔn Thµnh Qu©n - 28 - Tr¾c ®Þa B_K47


§å ¸n tèt nghiÖp Tr­êng ®¹i häc má - ®Þa chÊt

HoÆc HA1= SA1cotgZ1+ im- lg


- TÝnh ®é cao ®iÓm chi tiÕt 1:
H1= HA+hA1
Nh­ vËy sè liÖu to¹ ®é kh«ng gian ba chiÒu ( x,y,H) cña ®iÓm chi tiÕt 1
®­îc CPU tù ®éng tÝnh to¸n. Sè liÖu nµy cã thÓ ®­îc biÓu thÞ trªn mµn h×nh
tinh thÓ hoÆc l­u gi÷ trong bé nhí trong hoÆc bé nhí ngoµi ( Field book ).
II.2.4. Xö lý sè liÖu ®o vµ vÏ b¶n ®å trªn phÇn mÒm.
2.4.1. Víi c¸c m¸y ®o kinh vÜ vµ c¸c m¸y quang c¬,
+ Trong ph­¬ng ph¸p ®o vÏ b¶n ®å truyÒn thèng chóng ta ph¶i ghi
chÐp thø tù ( tªn ) ®iÓm ®o, kÕt qu¶ ®o, ghi chó vµ vÏ s¬ ho¹ ®Ó khi vÏ b¶n ®å
cã thÓ nèi c¸c ®iÓm t¹o ra ®èi t­îng cÇn thÓ hiÖn.
+ Sau khi nhËp c¸c sè liÖu ®o tõ sæ ®o ghi ®­îc ngoµi thùc ®Þa vµo m¸y
tÝnh ( Thao t¸c nµy còng ph¶i nhËp thñ c«ng tõng ®iÓm chi tiÕt mét ) ta tiÕn
hµnh sö lý sè liÖu vµ vÏ b¶n ®å khi vÏ b¶n ®å ta ph¶i tù nèi c¸c ®iÓm chi tiÕt
l¹i víi nhau trªn m¸y tÝnh.
2.4.2. §o trót b»ng m¸y toµn ®¹c ®iÖn tö.
+ Víi c¸c m¸y toµn ®¹c ®iÖn tö th«ng th­êng mµ kh«ng sö lý theo m·
ngo¹i nghiÖp cña c¸c phÇn mÒm tiÖn Ých ®­îc cµi ®Æt trong CPU.T¹i tr¹m ®o
m· ( Code ) ®iÓm chi tiÕt ph¶i vµo b»ng tay cho tõng ®iÓm. ViÖc t¹o m· ®­îc
so¹n th¶o tr­íc ®Ó thèng nhÊt trong c«ng t¸c ®o ngo¹i nghiÖp vµ sö lý néi
nghiÖp.
+ Sau khi trót c¸c sè liÖu ®o tõ m¸y toµn ®¹c vµo m¸y tÝnh ta tiÕn hµnh
sö lý sè liÖu ®o råi nèi c¸c « thöa, ®Þa vËt l¹i víi nhau trªn m¸y tÝnh.
2.4.3. §o ghi vµo m¸y toµn ®¹c kÕt hîp nhËp m· code theo quy ­íc ®Ó phÇn
mÒm tù nèi.
+ Ngµy nay c¸c phÇn mÒm thµnh lËp b¶n ®å tù ®éng cã thÓ kÕt nèi ®Ó
tiÕp nhËn kÕt qu¶ ®o cña c¸c m¸y toµn ®¹c ®iÖn tö ®Ó xö lý t¹o b¶n vÏ. T­¬ng
tù viÖc ghi chó trong sæ ®o th«ng th­êng, trong m¸y toµn ®¹c ®iÖn tö cã thÓ
ghi nhËn m· ( code ) cña ®iÓm ®o thùc ®Þa.
+ M· ( code ) ®iÓm ®o lµ tËp hîp mét sè ký tù ®­îc g¾n víi kÕt qu¶ ®o
cña ®iÓm mµ khi ch­¬ng tr×nh xö lý ®äc ®­îc sÏ thùc hiÖn mét sè lÖnh ®·
®­îc ®Þnh nghÜa tr­íc. Mçi m· ( Code ) cã thÓ g¾n víi mét sè thuéc tÝnh riªng
do ng­êi t¹o m· ®Æt ra.
+ Sau khi nhËp sè liÖu ®o ®¹c ngoµi thùc ®Þa vµo m¸y tÝnh ta sö lý sè
liÖu ®o vµ vÏ b¶n ®å trªn phÇn mÒm.
Chøc n¨ng lµm nhiÖm vô xö lý c¸c m· (code ) ngo¹i nghiÖp ®Ó t¹o ra
c¸c ®èi t­îng b¶n ®å tõ c¸c trÞ ®o ( tù ®éng t¹o b¶n ®å ).Chøc n¨ng ch¹y hoµn
toµn tù ®éng vµ c¸c m· ®­îc xö lý theo bé m· chuÈn. Xö lý theo m· ngo¹i
nghiÖp lµ mét ph­¬ng ph¸p rÊt tèt ®Ó tiÕt kiÖm thêi gian vµ chi phÝ cho qu¸
tr×nh x©y dùng b¶n ®å ®Þa chÝnh sau khi ®o vÏ. C¸c m¸y toµn ®¹c ®iÖn tö hiÖn

NguyÔn Thµnh Qu©n - 29 - Tr¾c ®Þa B_K47


§å ¸n tèt nghiÖp Tr­êng ®¹i häc má - ®Þa chÊt

nay ®Òu cho phÐp ®Æt m· ngay trong qu¸ tr×nh ®o vÏ ngo¹i nghiÖp.
Qu¸ tr×nh xö lý m· bao gåm 2 c«ng ®o¹n:
 Xö lý c¸c m· ®iÒu khiÓn ®Ó t¹o nªn c¸c ®èi t­îng b¶n ®å.
 Xö lý c¸c m· ®èi t­îng ®Ó ph©n líp th«ng tin c¸c ®èi t­îng b¶n ®å.
C¸c ®èi t­îng b¶n ®å ®­îc tù ®éng sinh ra qua xö lý m· sau nµy sÏ ®­îc
chuyÓn sang c¬ së d÷ liÖu b¶n ®å ®Þa chÝnh ®Ó x©y dùng hoµn chØnh b¶n ®å
®Þa chÝnh
II.2.5. §¸nh sè thöa, tÝnh diÖn tÝch, lËp hå s¬ kü thuËt thöa ®Êt
2.5.1. §¸nh sè thöa trªn b¶n ®å ®Þa chÝnh
Sau khi ®· hoµn thµnh c«ng viÖc ®o vÏ, ghÐp biªn b¶n vÏ, ®èi so¸t thùc
®Þa, kiÓm tra ®¸nh gi¸ chÊt l­îng b¶n ®å ®· ®­îc chØnh söa, lóc ®ã ta cã thÓ
tiÕn hµnh ®¸nh sè thöa trªn b¶n ®å gèc. Sè thø tù ®­îc coi nh­ mét tªn riªng
cña thöa ®Êt nã ®­îc sö dông trong nhiÒu lÜnh vùc hå s¬ thöa ®Êt, b¶ng biÓu,
thèng kª, kª khai...
ViÖc ®¸nh sè thöa ph¶i ®¶m b¶o c¸c yªu cÇu sau:
- Trong mét tê b¶n ®å, sè thöa kh«ng ®­îc trïng nhau.
- Sè thöa ph¶i liªn tôc.
- Sè thöa ph¶i thèng nhÊt trong mäi tµi liÖu liªn quan.
- §¸nh sè thöa trªn b¶n ®å b»ng ch÷ arËp. Tr×nh tù ®¸nh sè tõ trªn
xuèng d­íi, tõ tr¸i qua ph¶i, theo ®­êng zÝch z¾c sè nä liªn tiÕp sè kia. §èi
víi b¶n ®å gèc nh÷ng thöa tiÕp gi¸p biªn bÞ chia c¾t th× lÊy khung lµm c¹nh
thöa ®Ó ®¸nh sè thöa, c¸c thöa trong b¶n ®å lu«n lu«n nguyªn thöa. Trªn b¶n
®å nÕu cã nh÷ng thöa nhá th× ghi sè thöa ë trªn b¶n ®å vµ ghi chó sè thöa vµ
diÖn tÝch ë phÇn ghi chó.
2.5.2. TÝnh diÖn tÝch
DiÖn tÝch thöa ®Êt lµ yÕu tè quan träng hµng ®Çu trong hå s¬ qu¶n lý ®Êt
®ai. Nã lµ c¬ së ®Ó x¸c ®Þnh quyÒn sö dông ®Êt, ®Þnh gi¸ ®Êt, tÝnh thuÕ ... DiÖn
tÝch thöa ®Êt cÇn ®­îc x¸c ®Þnh chÝnh x¸c ngay sau khi ®o vÏ vµ nghiÖm thu
b¶n ®å ®Þa chÝnh gèc.
DiÖn tÝch thöa ®Êt ®­îc tÝnh b»ng m¸y tÝnh vµ phÇn mÒm FAMIS cã ®é
chÝnh x¸c ®Õn 0.1 m2. DiÖn tÝch thöa ®Êt ®­îc ghi trªn b¶n ®å, hå s¬ kü thuËt
thöa ®Êt vµ c¸c tµi liÖu kh¸c ph¶i thèng nhÊt.
Trªn b¶n ®å vµ hå s¬ kü thuËt thöa ®Êt sè thöa vµ diÖn tÝch ph¶i ghi theo d¹ng
ph©n sè.
2.5.3. LËp hå s¬ kü thuËt thöa ®Êt
Hå s¬ kü thuËt lµ mét tµi liÖu c¬ së phôc vô c«ng viÖc cÊp giÊy chøng
nhËn quyÒn sö dông ®Êt ë vµ quyÒn së h÷u nhµ ë trong khu vùc ®« thÞ.
Mçi thöa ®Êt ë sÏ lËp mét b¶n hå s¬ riªng. Hå s¬ nµy do ng­êi lµm
c«ng t¸c ®o b¶n ®å ®Þa chÝnh vµ ng­êi lµm c«ng t¸c qu¶n lý ®Þa chÝnh cïng

NguyÔn Thµnh Qu©n - 30 - Tr¾c ®Þa B_K47


§å ¸n tèt nghiÖp Tr­êng ®¹i häc má - ®Þa chÊt

thùc hiÖn.
Hå s¬ kü thuËt thöa ®Êt bÊt ®Çu ®­îc tËp hîp trong qu¸ tr×nh thµnh lËp
b¶n ®å gèc tõ khi ®o vÏ ngoµi thùc ®Þa ®Õn biªn vÏ b¶n ®å in ra chÝnh thøc.
Trong hå s¬ kü thuËt thöa ®Êt ph¶i thÓ hiÖn c¸c néi dung sau:
- Sè hiÖu thöa ®Êt.
- Tªn chñ sö dông.
- §Þa chØ sö dông.
- S¬ ®å thöa ®Êt cã ghi kÝch th­íc c¹nh ranh thöa, tiÕp gi¸p thöa. Tuú
theo ®é lín nhá cña thöa ®Êt mµ chän tû lÖ in s¬ ®å thöa ®Êt, sao cho toµn bé
s¬ ®å n»m gän trong phÇn ®ãng khung h×nh vu«ng.
- S¬ ®å thöa ®Êt thÓ hiÖn toµn bé néi dung thöa ®Êt nh­ ranh giíi thöa.
Lo¹i ®Êt, c«ng tr×nh trªn ®Êt.
- B¶ng kª to¹ ®é c¸c ®iÓm ®Æc tr­ng trªn ranh giíi thöa.

NguyÔn Thµnh Qu©n - 31 - Tr¾c ®Þa B_K47


§å ¸n tèt nghiÖp Tr­êng ®¹i häc má - ®Þa chÊt

Ch­¬ng 3
Giíi thiÖu phÇn mÒm MicroStation vµ phÇn mÒm Famis
III.1. Giíi thiÖu phÇn mÒm MicroStation vµ kh¶ n¨ng øng dông trong
c«ng t¸c thµnh lËp B¶n §å §Þa ChÝnh
III.1.1. Giíi thiÖu chung vÒ MicroStation
MicroStation lµ mét phÇn mÒm ®å ho¹ trî gióp thiÕt kÕ. Nã cã kh¶ n¨ng
qu¶n lý kh¸ m¹nh, cho phÐp x©y dùng, qu¶n lý c¸c ®èi t­îng ®å ho¹ thÓ hiÖn
c¸c yÕu tè b¶n ®å. Kh¶ n¨ng qu¶n lý c¶ d÷ liÖu kh«ng gian vµ d÷ liÖu thuéc
tÝnh rÊt lín, tèc ®é khai th¸c vµ cËp nhËt nhanh chãng phï hîp víi hÖ thèng
qu¶n lý d÷ liÖu lín. Do vËy nã thuËn lîi cho viÖc thµnh lËp c¸c lo¹i b¶n ®å ®Þa
h×nh, ®Þa chÝnh tõ c¸c nguån d÷ liÖu vµ c¸c thiÕt bÞ ®o kh¸c nhau. D÷ liÖu
kh«ng gian ®­îc tæ chøc theo kiÓu ®a líp t¹o cho viÖc biªn tËp, bæ sung rÊt
tiÖn lîi. MicroStation cho phÐp l­u b¶n ®å vµ c¸c b¶n vÏ thiÕt kÕ theo nhiÒu hÖ
thèng täa ®é kh¸c nhau.
MicroStation lµ m«i tr­êng ®å ho¹ lµm nÒn ®Ó ch¹y c¸c modul phÇn
mÒm øng dông kh¸c nh­ : GEOVEC, IRASB, IRASC, MSFC. C¸c c«ng cô
cña MicroStation ®­îc sö dông ®Ó sè ho¸ c¸c ®èi t­îng trªn nÒn ¶nh quÐt
(raster), söa ch÷a, biªn tËp d÷ liÖu vµ tr×nh bµy b¶n ®å. MicroStation cã mét
giao diÖn ®å ho¹ bao gåm nhiÒu cöa sæ, menu, b¶ng c«ng cô, c¸c c«ng cô lµm
viÖc víi ®èi t­îng ®å ho¹ ®Çy ®ñ vµ m¹nh gióp thao t¸c víi d÷ liÖu ®å ho¹
nhanh chãng, ®¬n gi¶n, thuËn lîi cho ng­êi sö dông.
C¸c c«ng cô cña MicroStation ®­îc sö dông ®Ó sè ho¸ c¸c ®èi t­îng trªn nÒn
¶nh ( raster ), söa ch÷a, biªn tËp d÷ liÖu vµ tr×nh bµy b¶n ®å. Trong lÜnh vùc
biªn tËp vµ tr×nh bµy b¶n ®å, dùa vµo rÊt nhiÒu c¸c tÝnh n¨ng më cña
MicroStation cho phÐp ng­êi sö dông tù thiÕt kÕ c¸c ký hiÖu d¹ng ®iÓm, d¹ng
®­êng, vµ d¹ng mµu t« mµ rÊt nhiÒu c¸c ph­¬ng ph¸p tr×nh bµy b¶n ®å ®­îc
coi lµ rÊt khã sö dông ®èi víi mét sè phÇn mÒm kh¸c l¹i ®­îc gi¶i quyÕt mét
c¸ch dÔ dµng trong MicroStation. Ngoµi ra c¸c file d÷ liÖu cña c¸c b¶n ®å
cïng lo¹i ®­îc t¹o dùa trªn nÒn mét file chuÈn (seed file) ®­îc ®Þnh nghÜa
®Çy ®ñ c¸c th«ng sè to¸n häc b¶n ®å, hÖ ®¬n vÞ ®o ®­îc tÝnh theo gi¸ trÞ thËt
ngoµi thùc ®Þa lµm t¨ng gi¸ trÞ chÝnh x¸c vµ thèng nhÊt gi÷a c¸c b¶n ®å. C¸c
b¶n vÏ trong MicroStation ®­îc ghi d­íi d¹ng c¸c file *.dgn.
MicroStation cßn cung cÊp c«ng cô nhËp, xuÊt d÷ liÖu ®å ho¹ sang c¸c phÇn
mÒm kh¸c qua c¸c file (.dxf) hoÆc (.dwg).
III.1.2. øng dông cña MicroStation trong c«ng t¸c thµnh lËp b¶n ®å ®Þa
chÝnh
Nguån t­ liÖu ®Ó thµnh lËp b¶n ®å ®Þa chÝnh gåm c¸c trÞ ®o gãc c¹nh
hoÆc to¹ ®é c¸c ®iÓm gãc thöa. V× vËy MicroStation x©y dùng c¬ së d÷ liÖu

NguyÔn Thµnh Qu©n - 32 - Tr¾c ®Þa B_K47


§å ¸n tèt nghiÖp Tr­êng ®¹i häc má - ®Þa chÊt

nh­ thÕ nµo víi hai lo¹i d÷ liÖu kh«ng gian vµ d÷ liÖu thuéc tÝnh, ta xÐt cô thÓ
sau ®©y.
1.2.1.X ©y dùng d÷ liÖu kh«ng gian vµ d÷ liÖu thuéc tÝnh trong MicroStation.
X©y dùng d÷ liÖu kh«ng gian cho phÇn mÒm thùc chÊt lµ t¹o c¬ së d÷
liÖu b¶n ®å sè. D÷ liÖu kh«ng gian ®­îc tæ chøc theo nguyªn t¾c ph©n líp c¸c
®èi t­îng, m· ho¸, sè ho¸ ®Ó cã to¹ ®é trong hÖ to¹ ®é vµ ®­îc l­u chñ yÕu ë
d¹ng vector. C¸c tµi liÖu, sè liÖu ®Ó x©y dùng b¶n ®å ®Þa chÝnh ®­îc lÊy tõ b¶n
®å gi¶i thöa, sè liÖu ®o míi, sè liÖu bæ sung ngoµi thùc ®Þa ®Ó ®­a vµo trong
MicroStation lµm d÷ liÖu kh«ng gian x©y dùng b¶n ®å ®Þa chÝnh.
+ NÕu lµ d÷ liÖu ®o ngo¹i nghiÖp gåm c¸c trÞ ®o gãc, c¹nh hoÆc to¹ ®é
ph¼ng cña c¸c ®iÓm thùc ®Þa, nã ®­îc ghi nhËn ë d¹ng sæ s¸ch th«ng th­êng
hoÆc sæ ®o ®iÖn tö...C¸c t­ liÖu nµy ®­îc thu nhËp trùc tiÕp hoÆc qua mét
mudul phÇn mÒm riªng ®Ó tÝnh to¹ ®é, m· ho¸ t¹o quan hÖ nèi ®Ó t¹o ra c¸c
®èi t­îng b¶n ®å sè.
+ Vµo d÷ liÖu kh«ng gian qua viÖc sè ho¸ b¶n ®å sè hoÆc dïng m¸y
quÐt ( Scanner ). Ph­¬ng ph¸p nµy c¸c thiÕt bÞ ®­îc cµi ®Æt qua bµn sè ho¸ vµ
m«i tr­êng windows, dïng c¸c lÖnh t¹o míi c¸c ®èi t­îng hay sö dông c¸c
thanh c«ng cô ®Ó t¹o ®èi t­îng b¶n ®å. Ph­¬ng ph¸p nµy sö dông bµn sè ho¸
®¹t ®é chÝnh x¸c thÊp vµ phô thuéc nhiÒu vµo ng­êi thùc thi nhiÖm vô. NÕu sö
dông m¸y quÐt ®Ó chuyÓn ®æi d÷ liÖu tõ b¶n ®å giÊy, ¶nh hµng kh«ng sang d÷
liÖu d¹ng sè vµ ®­îc l­u d­íi d¹ng raster, ph­¬ng ph¸p nµy ®¹t ®é chÝnh x¸c
cao, l­îng th«ng tin lín, tèn Ýt thêi gian nhËp vµ thu thËp d÷ liÖu n¨ng xuÊt lao
®éng cao.
1.2.2. Tæ chøc d÷ liÖu trong MicroStation.
C¸c b¶n vÏ trong MicroStation ®­îc ghi nhËn d­íi d¹ng file *.dgn. Mçi file
b¶n vÏ ®Òu ®­îc ®Þnh vÞ trong mét hÖ to¹ ®é nhÊt ®Þnh víi c¸c tham sè vÒ l­íi
to¹ ®é, ph¹m vi lµm viÖc, sè chiÒu cña kh«ng gian lµm viÖc.
NÕu nh­ kh«ng gian lµm viÖc lµ hai chiÒu th× cã file 2D, nÕu kh«ng gian
lµm viÖc lµ ba chiÒu th× cã file 3D. C¸c tham sè nµy th­êng ®­îc x¸c ®Þnh s½n
trong mét file chuÈn vµ khi t¹o file míi ng­êi sö dông chØ viÖc chän file seed
phï hîp ®Ó sao chÐp c¸c tham sè nµy tõ file seed sang file b¶n vÏ cÇn t¹o.
Trong mçi file d÷ liÖu ®­îc ph©n biÖt theo c¸c thuéc tÝnh.
+ Täa ®é: x,y víi file 2D.
+ Täa ®é: x,y,z víi file 3D.
+ Tªn líp ( level ) trong MicroStation cã tÊt c¶ 63 líp ®­îc ®¸nh sè tõ 1 ®Õn 63.
+ Mµu s¾c ( color ) trong MicroStation. Trong b¶ng cã 256 mµu vµ ®¸nh
sè tõ 0 ®Õn 255.
+ KiÓu nÐt ( linestyne ): Cã 8 lo¹i nÐt c¬ b¶n, ®¸nh sè tõ o ®Õn 7.

NguyÔn Thµnh Qu©n - 33 - Tr¾c ®Þa B_K47


§å ¸n tèt nghiÖp Tr­êng ®¹i häc má - ®Þa chÊt

+ Lùc nÐt ( weight ): Cã 16 lo¹i lùc nÐt c¬ b¶n, ®­îc ®¸nh sè tõ 0 ®Õn 15.
III.1.3.Mét sè thanh c«ng cô trong MicroStation.
MicroStation cho phÐp giao diÖn víi ng­êi dïng th«ng qua cöa sæ
Command window, c¸c cöa sæ quan s¸t, c¸c menu, c¸c hép tho¹i vµ c¸c b¶ng
c«ng cô cöa sæ lªnh Command window hiÓn thÞ cho ta tªn file ®ang më vµ cã
6 tr­êng hîp víi néi dung sau:
+ Status: HiÓn thÞ th«ng b¸o vÒ c¸c yÕu tè ®­îc chän.
+ Message: HiÓn thÞ c¸c thuéc tÝnh hiÖn thêi cña c¸c yÕu tè.
+ Command: HiÓn thÞ tªn cña lÖnh ®ang ®­îc thùc hiÖn.
+ Frompt: HiÓn thÞ thao t¸c tiÕp theo cÇn ®­îc thùc hiÖn.
+ Input: Dïng ®Ó gâ lÖnh hoÆc tham sè cho lÖnh tõ bµn phÝm.
+ Error: HiÓn thÞ c¸c th«ng b¸o lçi.
Mçi mét c«ng cô nµo ®ã trong MicroStation th­êng cã thÓ thùc hiÖn
b»ng nhiÒu ph­¬ng ph¸p tõ biÓu t­îng cña thanh c«ng cô menu, tõ cña
lÖnh...Tuú thuéc vµo sù lùa chän cña ng­êi sö dông. Nh­ng dï sö dông th«ng
tin nµo th× th«ng tin vÒ lÖnh còng ®­îc thÓ hiÖn trªn cöa sæ lÖnh Command
window.
B¶ng c«ng cô lµ tËp hîp c¸c chøc n¨ng ta th­êng sö dông trong qu¸
tr×nh thµnh lËp b¶n ®å, b¶n vÏ. B¶ng c«ng cô chÝnh th­êng ®­îc më ra khi ta
khëi ®éng MicroStation. C¸c c«ng cô chÝnh trong MicroStation.
+ Main\Linear Element: Thanh c«ng cô vÏ ®èi t­îng d¹ng
®­êng tuyÕn.
+ Main\Points: Thanh c«ng cô vÏ ®èi t­îng d¹ng ®iÓm.
+ Main\Polygons: Thanh c«ng cô vÏ ®èi t­îng d¹ng vïng
+ Main\Ellipses:Thanh c«ng cô vÏ ®­êng trßn, ellipses.
+ Main\Arc: Thanh c«ng cô vÏ c¸c ®èi t­îng d¹ng cung.
+ Main\Cells: Thanh c«ng cô vÏ c¸c ký hiÖu d¹ng cell.
+ Main\Patterns: Thanh c«ng cô tr¶i kÝ hiÖu cho c¸c ®èi
t­îng d¹ngVïng.
+ Main\Mainpulate: Thanh c«ng cô dïng ®Ó copy, dÞch chuyÓn,
t¨ng tû lÖ hoÆc quay ®èi t­îng.
+ Main\Modify: Thanh c«ng cô söa ch÷a ®èi t­îng.
+ Main\Change Attribute: Thanh c«ng cô dïng ®Ó thay ®æi thuéc
tÝnh cña ®èi t­îng
+ Main\Dimension: Thanh c«ng cô dïng ®Ó ®o ghi kÝch th­íc cña
®èi t­îng.
+ .Main\Groups: Thanh c«ng cô dïng ®Ó liªn kÕt c¸c ®èi t­îng riªng

NguyÔn Thµnh Qu©n - 34 - Tr¾c ®Þa B_K47


§å ¸n tèt nghiÖp Tr­êng ®¹i häc má - ®Þa chÊt

lÎ thµnh mét ®èi t­îng hoÆc ph¸ bá liªn kÕt ®ã.


+ Main\Measure: Thanh c«ng cô tÝnh to¸n c¸c gi¸ trÞ vÒ kho¶ng
c¸ch hoÆc ®é lín cña ®èi t­îng.
+ Main\Element Selection: Thanh c«ng cô chän ®èi t­îng.
+ Main\Delect Element: C«ng cô xo¸ ®èi t­îng.
+ Main\Fence: Thanh c«ng cô sö dông ®Ó ®Æt, söa ch÷a, chuyÓn ®æi
vµ xo¸ ®èi t­îng trong Fence.
+ Main \Tags: thanh c«ng cô sö dông ®Ó g¸n, so¹n th¶o, thay ®æi, hoÆc
xem l¹i nh÷ng ®èi t­îng tags.
Thanh c«ng cô chÝnh: lµ tËp hîp c¸c chøc n¨ng ta th­êng sö dông trong
qu¸ tr×nh thµnh lËp b¶n ®å, b¶n vÏ. B¶ng c«ng cô chÝnh th­êng ®­îc më ra khi
ta khëi ®éng MicroStation. Trong tr­êng hîp b¶ng c«ng cô chÝnh kh«ng xuÊt
hiÖn trªn mµn h×nh th× ta cã thÓ më l¹i nã theo thao t¸c sau:
Tõ mµn h×nh chÝnh chän Tools  Main  Main ®Ó thuËn tiÖn trong
thao t¸c MicroStation cung cÊp nhiÒu c¸c c«ng cô t­¬ng ®­¬ng nh­ lÖnh. C¸c
thanh c«ng cô nµy thÓ hiÖn trªn mµn h×nh d­íi d¹ng c¸c biÓu t­îng vÏ vµ ®­îc
nhãm theo c¸c chøc n¨ng cã liªn quan thµnh nh÷ng c«ng cô (Tool box ).
C¸c thanh c«ng cô th­êng dïng nhiÒu nhÊt trong MicroStation ®­îc ®Æt
trong thanh c«ng cô chÝnh ( Main Toolbox ). Muèn sö dông thanh c«ng cô
nµy ta bÊm phÝm tr¸i ( data ) cña chuét vµo biÓu t­îng t­¬ng øng ®ång thêi
kÐo c¸c thanh c«ng cô con ®ã ra thµnh mét Tool box hoµn chØnh, hoÆc dïng
tõng lÖnh trong thanh c«ng cô con trong Tool box ®Ó thao t¸c.
Khi sö dông c«ng cô nµo ®ã th× Tool box sö dông sÏ lµ hiÖn thêi.
Víi néi dung cña ®Ò tµi tèt nghiÖp. Em chØ giíi thiÖu s¬ l­îc c¸c lÖnh
trong phÇn mÒm MicroStation trî gióp cho phÇn mÒm Famis trong c«ng t¸c
thµnh lËp b¶n ®å ®Þa chÝnh.
1.3.1. §¬n vÞ ®o
Trong MicroStation kÝch th­íc cña ®èi t­îng ®­îc x¸c ®Þnh th«ng qua
hÖ thèng to¹ ®é vµ file ®ang sö dông. §¬n vÞ dïng ®Ó ®o kho¶ng c¸ch trong hÖ
thèng to¹ ®é gäi lµ Working Units.
§Ó ®Æt d¬n vÞ cho file b¶n vÏ tõ menu chÝnh ta chän Settings  Design
file, sau ®ã chän Working Units. Ta vµo tªn cho ®¬n vÞ chÝnh Master Units.
1.3.2. C¸c thuéc tÝnh cña ®èi t­îng
- Level: Líp.
Mçi ®èi t­îng ®­îc g¾n vµo mét líp, MicroStation cã tÊt c¶ 63 level,
®­îc ®¸nh sè tõ 1 - 63, t¹i mçi thêi ®iÓm chØ cã mét líp ho¹t ®éng.
- Color: Mµu s¾c.

NguyÔn Thµnh Qu©n - 35 - Tr¾c ®Þa B_K47


§å ¸n tèt nghiÖp Tr­êng ®¹i häc má - ®Þa chÊt

Mçi ®èi t­îng ®­îc thÓ hiÖn víi mét mµu s¾c x¸c ®Þnh. B¶ng mµu gåm co
256 mµu, ®­îc ®¸nh sè tõ 0 - 255, t¹i mçi mét líp chØ cã mét mµu ho¹t ®éng.
- Line styne: KiÓu ®­êng.
MicroStation chØ cã tÊt c¶ 8 kiÓu ®­êng c¬ b¶n ®­îc ®¸nh sè tõ 0 - 7.
Mçi ®èi t­îng ®­îc g¾n víi mét kiÓu ®­êng, t¹i mçi thêi ®iÓm chØ cã mét
kiÓu ®­êng ho¹t ®éng.
- Line weight: Lùc nÐt.
MicroStation chØ cã 16 lùc nÐt c¬ b¶n, ®­îc ®¸nh sè tõ 0 - 15, mçi mét
®èi t­îng ®­îc g¾n víi mét lùc nÐt, t¹i mçi thêi ®iÓm chØ cã mét lùc nÐt lµm
lùc nÐt ho¹t ®éng.
1.3.3. Thay ®æi c¸c thuéc tÝnh cña c¸c ®èi t­îng (Main\Change
Attribute ).
Tõ thanh c«ng cô chÝnh main kÐo ra b¶ng c«ng cô Main\Change
Attribute

Chage Element Attributes- Cho phÐp thay ®æi Level, Color, Line,
Style, Weight cña c¸c yÕu tè.

Chage Element to Active Fill Type- Cho phÐp thay ®æi kiÓu fill
mµu cña c¸c yÕu tè khÐp kÝn theo kiÓu fill ®ang chän.

Match Element Attributes- Cho phÐp lÊy c¸c thuéc tÝnh cña yÕu tè ®­îc
chän lµm c¸c yÕu tè khÐp kÝn theo kiÓu fill ®ang chän.
1.3.4. Lµm viÖc víi mét hoÆc mét nhãm ®èi t­îng (Main\Fence ).
§Ó sö dông fence tõ thanh c«ng cô main ta kÐo b¶ng fence. Fence lµ
mét chøc n¨ng rÊt m¹nh cña MicroStation dïng ®Ó t¹o mét nhãm c¸c ®èi
t­îng t¹m thêi ®Ó thao t¸c c¸c chÕ ®é lµm viÖc cña Fence bao gåm.

Place Fence Block- Dïng ®Ó x¸c ®Þnh vïng bao Fence.


Modify Fence Verter- Dïng ®Ó thay ®æi vÞ trÝ ®Ønh cña Fence
®ang hiÓn thÞ.

Manipulate Fence Contents - Dïng ®Ó ®iÒu khiÓn c¸c chÕ ®é (di

NguyÔn Thµnh Qu©n - 36 - Tr¾c ®Þa B_K47


§å ¸n tèt nghiÖp Tr­êng ®¹i häc má - ®Þa chÊt

chuyÓn, copy, quay,...)


Delete Fence Contents - Dïng ®Ó xo¸ c¸c yÕu tè ®­îc x¸c ®Þnh
theo Fence vµ chÕ ®é lµm viÖc cña Fence ®ang lµm hiÓn thÞ.
1.3.5. Thanh c«ng cô vÏ ®­êng trßn, ellipses (Main\Ellipses ).

1.3.6. Thay ®æi c¸c yÕu tè cña ®èi t­îng (Main\Modify )

Modify Element- Cho phÐp thay ®æi h×nh d¹ng hay kÝch th­íc
cña mçi yÕu tè b»ng c¸ch thay ®æi vÞ trÝ cña c¸c ®Ønh.

Partial Delete- Cho phÐp c¾t bá mét phÇn cña ®­êng.

Extend Element- Cho phÐp kÐo dµi hay thu ng¾n mét ®o¹n th¼ng.

Extend Two Element to Inersection- Cho phÐp kÐo dµi hay thu
ng¾n 2 yÕu tè ®Õn ®iÓm giao cña chóng.

Extend Element to Inersection- Cho phÐp kÐo dµi hay thu ng¾n 1
yÕu tè ®Õn chç giao nhau cña mét yÕu tè kh¸c.

Trim Element- Cho phÐp c¾t hµng lo¹t yÕu tè giao nhau bëi mét
yÕu tè kh¸c.

Insert Verter- Cho phÐp chÌn thªm ®Ønh vµo ®o¹n th¼ng, ®­êng
th¼ng, Shape...

Delete Verter- Xo¸ ®Ønh trªn ®­êng th¼ng, ®o¹nh th¼ng, shape...
1.3.7. VÏ c¸c ®èi t­îng d¹ng ch÷ (Main\Text ).

NguyÔn Thµnh Qu©n - 37 - Tr¾c ®Þa B_K47


§å ¸n tèt nghiÖp Tr­êng ®¹i häc má - ®Þa chÊt

Place Text- Dïng ®Ó ®Æt text lªn b¶n vÏ


Place Note- §Æt c¸c ch÷ hay kÝch th­íc ghi chó.
Copy/ Increment Text- Cho phÐp copy ®ång thêi t¨ng gi¸ trÞ cña
mét sè l­îng b»ng gi¸ x¸c ®Þnh trong Tag Icrement.
Match Text attribute- §Æt c¸c thuéc tÝnh hiÖn thêi cña ch÷ gièng
thuéc tÝnh cña ch÷ ®· ®­îc chän.

Chage Text to Active Attributes- Thay ®æi c¸c thuéc tÝnh cña ch÷.

Display Text Attributes- HiÓn thÞ thuéc tÝnh cña ch÷ ®­îc chän
trªn cöa sæ lÖnh Command Window.
1.3.8. VÏ c¸c ®èi t­îng d¹ng ®­êng(Main\Linear Element ).

Place Smart Line - Dïng ®Ó vÏ ®­êng gåm nhiÒu ®o¹n liªn tiÕp.
Place Line - Dïng ®Ó vÏ c¸c ®o¹n th¼ng b»ng c¸ch x¸c ®Þnh ®iÓm
®Çu vµ ®iÓm cuèi.
Place Muti-Line - Dïng ®Ó vÏ ®­êng ®«i.
Place Stream Line String- Dïng ®Ó vÏ mét ®­êng d¹ng chuçi.

Place Point or Stream Curve - X©y dùng d¹ng ®­êng cong


(Curve).
Construct Angle Bisector - X©y dùng ®­êng ph©n ®«i (®­êng
ph©n gi¸c) gãc.
1.3.9. VÏ ®èi t­îng d¹ng ®iÓm.( Main\Points ).

Place Active Point - Dïng ®Ó x©y dùng mét ®iÓm.

Construct Points Between Data Points- X©y dùng nh÷ng ®iÓm


gi÷a nh÷ng ®iÓm d÷ liÖu.

NguyÔn Thµnh Qu©n - 38 - Tr¾c ®Þa B_K47


§å ¸n tèt nghiÖp Tr­êng ®¹i häc má - ®Þa chÊt

Construct Points Along Element- X©y dùng nh÷ng ®iÓm däc theo
mét ®èi t­îng nµo ®ã.
1.3.10. VÏ c¸c ®èi t­îng d¹ng vïng (Main\Polygons ).

Place Block - Dïng ®Ó vÏ c¸c h×nh ch÷ nhËt.


Place Shape - Dïng ®Ó vÏ mét h×nh kÝn cã d¹ng bÊt kú.
Place orthogonal Shape - Dïng ®Ó vÏ ®­êng khÐp kÝn mµ cã hai
c¹nh kÒ vu«ng gãc víi nhau.

Cireles and Elipes- vÏ h×nh trßn vµ h×nh elip.


1.3.11. VÏ c¸c ®èi t­îng d¹ng cung (.Main\Arc ).

1.3.12. VÏ c¸c ®èi t­îng d¹ng Cell (Main\Cells ).

Place Active Cell- Cho phÐp ®Æt cell ë vÞ trÝ mong muèn.

Place Active Cell Matrix- Cho phÐp ®Æt Cell theo hµng vµ cét.
Select and Place Cell- Cho phÐp x¸c ®Þnh mét Cell ®· cã trªn file
vµ biÕn nã thµnh Active Cell.

Define Cell Original- Dïng ®Ó x¸c ®Þnh thªm gèc cña Cell. §iÓm
gèc ®Æt lµ ®iÓm mèc ®Æt Cell.

Identify Cell- Cho phÐp thay thÕ mét Cell ®· cã trªn file b»ng
mét Cell kh¸c cïng tªn trong th­ viÖn Cell vµ file ®· sö dông.

Place Active Line Terminator- Cho phÐp ®Æt Cell theo mét ®o¹n
th¼ng, ®­êng th¼ng... cho tr­íc.

NguyÔn Thµnh Qu©n - 39 - Tr¾c ®Þa B_K47


§å ¸n tèt nghiÖp Tr­êng ®¹i häc má - ®Þa chÊt

1.3.13. Thanh c«ng cô tr¸i kÝ hiÖu cho c¸c ®èi t­îng d¹ng vïng
(Main\Patterns ).

Hatch Area- Dïng ®Ó tr¶i ký hiÖu d­íi d¹ng c¸c nÐt g¹ch.

Crosshatch Area- Dïng ®Ó tr¶i ký hiÖu d­íi d¹ng c¸c nÐt g¹ch
chÐo nhau).

Pattern Area- Cho phÐp tr¶i ký hiÖu d­íi d¹ng c¸c ký hiÖu nhá.

Linear Pattern- Cho phÐp ®Æt Pattern Cell däc theo mét ®­êng.

Show Pattern Attributes- Xem thuéc tÝnh cña Pattern.

Match Pattern Attributes- Dïng ®Ó g¸n thuéc tÝnh Pattern cña yÕu
tè ®­îc chän thµnh thuéc tÝnh hiÖn thêi.
1.3.14. Thanh c«ng cô dïng ®Ó copy, dÞch chuyÓn, t¨ng tû lÖ hoÆc quay ®èi
t­îng (Main\Mainpulate ).

Copy Element- Cho phÐp copy c¸c yÕu tè trªn b¶n vÏ

Move Element- Cho phÐp dÞch chuyÓn c¸c yÕu tè trªn b¶n vÏ

Move Parallel- Cho phÐp dÞch chuyÓn hay copy song song mét
yÕu tè.

Scale Element- Cho phÐp thay ®æi kÝch cì hoÆc t¹o b¶n copy cña
yÕu tè ë kÝch cì kh¸c.

Rotate Element- Cho phÐp quay yÕu tè theo mét gãc.

Mirror Element- Cho phÐp lÊy ®èi xøng mét yÕu tè qua mét
®­êng, theo ph­¬ng ph¸p n»m ngang (Horiroltal), th¼ng ®øng (Vertical). Theo
mét ®­êng bÊt kú (Line).

Construct aray- Cho phÐp t¹o ®ång thêi nhiÒu b¶n sao cña yÕu tè
theo mét b¶ng h×nh ch÷ nhËt hay h×nh trßn.

NguyÔn Thµnh Qu©n - 40 - Tr¾c ®Þa B_K47


§å ¸n tèt nghiÖp Tr­êng ®¹i häc má - ®Þa chÊt

1.3.15. Thanh c«ng cô dïng ®Ó copy, dÞch chuyÓn, t¨ng tû lÖ hoÆc quay ®èi
t­îng (Main\Mainpulate ).

Copy Element- Cho phÐp copy c¸c yÕu tè trªn b¶n vÏ

Move Element- Cho phÐp dÞch chuyÓn c¸c yÕu tè trªn b¶n vÏ

Move Parallel- Cho phÐp dÞch chuyÓn hay copy song song mét
yÕu tè.

Scale Element- Cho phÐp thay ®æi kÝch cì hoÆc t¹o b¶n copy cña
yÕu tè ë kÝch cì kh¸c.

Rotate Element- Cho phÐp quay yÕu tè theo mét gãc.

Mirror Element- Cho phÐp lÊy ®èi xøng mét yÕu tè qua mét
®­êng, theo ph­¬ng ph¸p n»m ngang (Horiroltal), th¼ng ®øng (Vertical). Theo
mét ®­êng bÊt kú (Line).

Construct aray- Cho phÐp t¹o ®ång thêi nhiÒu b¶n sao cña yÕu tè
theo mét b¶ng h×nh ch÷ nhËt hay h×nh trßn.
1.3.16. Thanh c«ng cô dïng ®Ó liªn kÕt c¸c ®èi t­îng riªng lÎ thµnh mét ®èi
t­îng hoÆc ph¸ bá liªn kÕt ®ã (Main\Groups ).

Drop Element- Dïng ®Ó t¸ch c¸c yÕu tè ë d¹ng Complex.

Creat Complex Chain- Cho phÐp t¹o mét yÕu tè kÕt nèi (Chain) tõ
nhiÒu yÕu tè kh¸c nh­ ®o¹n th¼ng, ®­êng th¼ng, ....

Creat Complex Shape- Cho phÐp t¹o vïng khÐp kÝn tõ nhiÒu yÕu
tè ®¬n lÎ. Sau khi tao shape, c¸c yÕu tè cò sÏ mÊt ®i. Shape ®­îc t¹o nhËn
thuéc tÝnh ho¹t ®éng lµ thuéc tÝnh hiÖn thêi.

Creat Region- Cho phÐp t¹o vïng míi tõ c¸c vïng cho tr­íc.

NguyÔn Thµnh Qu©n - 41 - Tr¾c ®Þa B_K47


§å ¸n tèt nghiÖp Tr­êng ®¹i häc má - ®Þa chÊt

Add to Graphic Group- Cho phÐp t¹o mét nhãm yÕu tè ®å häa,
thªm mét yÕu tè vµo mét nhãm hay kÕt nèi hai nhãm thµnh mét.

Drop From Graphic Group- Drop nhãm yÕu tè ®å häa

Group Holes- Dïng ®Ó ®Æt mét Hole trong mét h×nh Solid.
1.3.17. Thanh c«ng cô tÝnh to¸n c¸c gi¸ trÞ vÒ kho¶ng c¸ch hoÆc ®é lín cña
®èi t­îng (Main\Measure ).

Measure Distance- Dïng ®Ó ®o kho¶ng c¸ch.

Measure Radius- Cho phÐp ®o b¸n kÝnh cña h×nh trßn, c¸c b¸n
trôc cña h×nh Elip

Measure Angle Between Line- Cho phÐp ®o gãc gi÷a hai ®o¹n th¼ng.

Measure Length- §o chiÒu dµi mét yÕu tè.

Measure area- Cho phÐp ®o diÖn tÝch vµ chu vi cña mét h×nh khÐp kÝn.
1.3.18. Thanh c«ng cô chän ®èi t­îng (Main\Element Selection ).

1.3.19. C«ng cô xo¸ ®èi t­îng (Main\Delect Element ).

1.3.20. Thanh c«ng cô sö dông ®Ó g¸n, so¹n th¶o, thay ®æi, hoÆc xem l¹i
nh÷ng ®èi t­îng tags (Main\Tags ).

1.3.21.Thanh c«ng cô dïng ®Ó tÝnh to¸n kÝch th­íc cña ®èi


t­îng(Main\Dimension)

NguyÔn Thµnh Qu©n - 42 - Tr¾c ®Þa B_K47


§å ¸n tèt nghiÖp Tr­êng ®¹i häc má - ®Þa chÊt

III.1.4. C¸c chøc n¨ng chÝnh cña phÇn mÒm MicroStation trong c«ng t¸c
biªn tËp b¶n ®å §Þa chÝnh.
Kh¶ n¨ng øng dông cña MicroStation rÊt m¹nh vµ réng r·i trªn nhiÒu
lÜnh vùc. Trong khu«n khæ cña ®Ò tµi, em chØ tr×nh bµy øng dông MicroStation
trong c«ng t¸c biªn tËp b¶n ®å.
Minh ho¹ cho øng dông trªn lµ thùc nghiÖm biªn tËp m¶nh b¶n ®å ®Þa
chÝnh tû lÖ 1: 1000 khu vùc th«n NËm R¹t X· T©n §oµn HuyÖn V¨n quan
TØnh L¹ng S¬n cã danh ph¸p: Tê b¶n ®å sè 14 ( 415432 - 1- d )
S¬ ®å:
ThÓ hiÖn b¶n ®å L­u c¸c file b¶n C¸c c«ng cô ®Ó Lµm nÒn cho c¸c
phÇn mÒm tÝch
sè ®å sè biªn tËp b¶n ®å hîp

Biªn tËp ký hiÖu


d¹ng ®­êng

Biªn tËp ký hiÖu


d¹ng ®iÓm

Biªn tËp ch÷ chó


thÝch

BT ®èi t­îng
vïng

Tr×nh
Tr×nh bµy
bµykhung
khung b¶n ®å
b¶n ®å

NguyÔn Thµnh Qu©n - 43 - Tr¾c ®Þa B_K47


§å ¸n tèt nghiÖp Tr­êng ®¹i häc má - ®Þa chÊt

C¸c b­íc trªn ®Òu sö dông c¸c thanh c«ng cô trªn MicroStation ®Ó thùc
hiÖn. Cô thÓ sÏ ®­îc tr×nh bµy ë ch­¬ng sau.
III.2. øng dông phÇn mÒm Famis thµnh lËp b¶n ®å ®Þa chÝnh.
III.2.1 Giíi thiÖu chung vÒ phÇn mÒm famis
PhÇn mÒm tÝch hîp cho ®o vÏ vµ thµnh lËp b¶n ®å ®Þa chÝnh (Filed and
Cadastral Mapping Intergrated Software - Famis) ” lµ mét phÇn mÒm n»m
trong hÖ thèng phÇn mÒm chuÈn thèng nhÊt trong ngµnh ®Þa chÝnh phôc vô lËp
b¶n ®å vµ hå s¬ ®Þa chÝnh. Famis cã kh¶ n¨ng xö lý sè liÖu ®o ngo¹i nghiÖp
x©y dùng, xö lý vµ qu¶n lý b¶n ®å ®Þa chÝnh d¹ng sè. PhÇn mÒm nµy ®¶m
nhiÖm c«ng ®o¹n tõ sau khi ®o vÏ ngo¹i nghiÖp cho ®Õn hoµn chØnh mét hÖ
thèng b¶n ®å ®Þa chÝnh sè. Famis cã kh¶ n¨ng liªn kÕt víi CADDB lµ phÇn
mÒm vÒ thµnh lËp vµ qu¶n lý Hå s¬ ®Þa chÝnh
Chøc n¨ng lµm viÖc víi CSDL trÞ ®o gåm:
- Qu¶n lý khu ®o
- Giao diÖn hiÓn thÞ qua mµn h×nh
- Thu nhËn sè liÖu trÞ ®o tõ sæ ®iÖn tö hoÆc tõ phÇn mÒm xö lý trÞ ®o phæ biÕn
SDR.
- Xö lý trÞ ®o
Chøc n¨ng lµm viÖc víi CSDL b¶n ®å:
- Qu¶n lý b¶n ®å
- NhËp vµ xö lý sè liÖu ®o ngo¹i nghiÖp
- T¹o topology ®Ó t¹o vïng cho thöa ®Êt vµ c¸c yÕu tè kh¸c
- §¨ng kÝ s¬ bé, quy chñ tõ nh·n
- T¹o b¶n ®å ®Þa chÝnh
- Xö lý b¶n ®å ®Þa chÝnh
- Liªn kÕt Hå s¬ ®Þa chÝnh (CADDB)
III.2.2. Môc ®Ých vµ yªu cÇu cña hÖ thèng phÇn mÒm Famis.
2.2.1. Môc ®Ých
Trong giai ®o¹n hiÖn nay cã rÊt nhiÒu phÇn mÒm vÏ b¶n ®å ra ®êi mµ
ch­a cã sù chuÈn ho¸ thèng nhÊt chung v× vËy phÇn mÒm famis ra ®êi nh»m
thùc hiÖn c¸c nhiÖm vô:
+ Ph¶i thèng nhÊt c¸c phÇn mÒm sö dông chung toµn ngµnh vÒ mét sè
chuÈn tin häc còng nh­ chuÈn b¶n ®å cô thÓ lµ.
- Cïng mét lo¹i m«i tr­êng ®å ho¹.
- Cïng mét lo¹i m«i tr­êng hÖ thèng.
- Cïng khu«n mÉu font tiÕng viÖt.
- Cïng hÖ thèng ký hiÖu b¶n ®«.

NguyÔn Thµnh Qu©n - 44 - Tr¾c ®Þa B_K47


§å ¸n tèt nghiÖp Tr­êng ®¹i häc má - ®Þa chÊt

2.2.2. Yªu cÇu ®èi víi hÖ thèng phÇn mÒm famis


§Ó hoµn thµnh c¸c nhiÖm vô trªn, c¸c yªu cÇu ®èi víi phÇn mÒm lµ.
+C¸c b¶n d÷ liÖu trong c¬ së d÷ liÖu ®­îc thiÕt kÕ vµ chuÈn ho¸ theo
c¸c nguyªn t¾c cña c¬ së d÷ liÖu quan hÖ.
+Sö dông ®­îc trong nhiÒu ®iÒu kiÖn kh¸c nhau phï hîp víi t×nh h×nh
hiÖn nay.
+Ch­¬ng tr×nh sö dông thuËn tiÖn, tra cøu nhanh chãng.
+Ch­¬ng tr×nh cã giao diÖn ®Ñp, b»ng tiÕng viÖt thuËn tiÖn víi ng­êi sö
dông. HÖ thèng c¸c tµi liÖu hå s¬ ®Þa chÝnh thiÕt lËp theo ®óng quy ®Þnh.
+X©y dùng phÇn mÒm chuÈn thèng nhÊt trong ngµnh ®Þa chÝnh phôc vô
thµnh lËp, qu¶n lý b¶n ®å vµ hå s¬ ®Þa chÝnh.
II.2.3. C¸c chøc n¨ng cña phÇn mÒm famis
C¸c chøc n¨ng cña phÇn mÒm famis ®­îc chia lµm hai nhãm lín.
- C¸c chøc ¨ng lµm viÖc víi c¬ së d÷ liÖu trÞ ®o.
- C¸c chøc ¨ng lµm viÖc víi c¬ së d÷ liÖu b¶n ®å.
2.3.1. C¸c chøc n¨ng lµm viÖc víi c¬ së d÷ liÖu trÞ ®o.
1. Qu¶n lý khu ®o
FAMIS qu¶n lý c¸c sè liÖu ®o theo khu ®o. Mét ®¬n vÞ hµnh chÝnh cã
thÓ ®­îc chia thµnh nhiÒu khu ®o. Sè liÖu ®o trong 1 khu cã thÓ l­u trong 1
hoÆc nhiÒu file d÷ liÖu. Ng­êi dïng cã thÓ tù qu¶n lý toµn bé c¸c file d÷ liÖu
cña m×nh mét c¸ch ®¬n gi¶n, tr¸nh nhÇm lÉn.
2. Thu nhËn sè liÖu
TrÞ ®o ®­îc lÊy vµo theo nh÷ng nguån t¹o sè liÖu phæ biÕn nhÊt ë ViÖt
nam hiÖn nay :
- Tõ c¸c sæ ®o ®iÖn tö ( Electronic Field Book ) cña SOKKIA, OPCON.
- Tõ Card nhí
- Tõ c¸c sè liÖu ®o thñ c«ng ®­îc ghi trong sæ ®o.
- Tõ phÇn mÒm xö lý trÞ ®o phæ biÕn SDR cña DATACOM.
3. Xö lý ®èi t­îng
PhÇn mÒm cho phÐp ng­êi dïng bËt / t¾t hiÓn thÞ c¸c th«ng tin cÇn thiÕt
cña trÞ ®o lªn mµn h×nh. X©y dùng bé m· chuÈn. Bé m· chuÈn bao gåm hai
lo¹i m· : M· ®Þnh nghÜa ®èi t­îng vµ m· ®iÒu khiÓn. PhÇn mÒm cã kh¶ n¨ng
tù ®éng t¹o b¶n ®å tõ trÞ ®o qua qu¸ tr×nh xö lý m·.
4. Giao diÖn hiÓn thÞ, söa ch÷a rÊt thuËn tiÖn, mÒm dÎo.
FAMIS cung cÊp hai ph­¬ng ph¸p ®Ó hiÓn thÞ, tra cøu vµ söa ch÷a trÞ ®o.
- Ph­¬ng ph¸p 1: qua giao diÖn t­¬ng t¸c ®å häa mµn h×nh. Ng­êi dïng
chän trùc tiÕp tõng ®èi t­îng cÇn söa ch÷a qua hiÓn thÞ cña nã trªn mµn h×nh.
- Ph­¬ng ph¸p 2 : qua b¶ng danh s¸ch c¸c trÞ ®o. Mçi mét trÞ ®o t­¬ng

NguyÔn Thµnh Qu©n - 45 - Tr¾c ®Þa B_K47


§å ¸n tèt nghiÖp Tr­êng ®¹i häc má - ®Þa chÊt

øng víi mét b¶n ghi trong b¶ng nµy.


5. C«ng cô tÝnh to¸n
FAMIS cung cÊp rÊt ®Çy ®ñ, phong phó c¸c c«ng cô tÝnh to¸n : giao héi
(thuËn nghÞch), vÏ theo h­íng vu«ng gãc, ®iÓm giao, dãng h­íng, c¾t c¹nh
thöa .v.v. C¸c c«ng cô thùc hiÖn ®¬n gi¶n, kÕt qu¶ chÝnh x¸c. C¸c c«ng cô tÝnh
to¸n rÊt phï hîp víi c¸c thao t¸c ®o vÏ mang ®Æc thï ë ViÖt nam.
6. XuÊt sè liÖu
Sè liÖu trÞ ®o cã thÓ ®­îc in ra c¸c thiÕt bÞ ra kh¸c nhau : m¸y in, m¸y
vÏ. C¸c sè liÖu nµy còng cã thÓ xuÊt ra d­íi c¸c d¹ng file sè liÖu kh¸c nhau ®Ó
cã thÓ trao ®æi víi c¸c hÖ thèng phÇn mÒm kh¸c nh­ SDR.
7. Qu¶n lý vµ sö lý c¸c ®èi t­îng b¶n ®å
C¸c ®èi t­îng b¶n ®å ®­îc sinh ra qua : tù ®éng xö lý m· hoÆc do
ng­êi sö dông vÏ vµo qua vÞ trÝ c¸c ®iÓm ®o. FAMIS cung cÊp c«ng cô ®Ó
ng­êi dïng dÔ dµng lùa chän líp th«ng tin b¶n ®å cÇn söa ch÷a vµ c¸c thao t¸c
chØnh söa trªn c¸c líp th«ng tin nµy.

NguyÔn Thµnh Qu©n - 46 - Tr¾c ®Þa B_K47


§å ¸n tèt nghiÖp Tr­êng ®¹i häc má - ®Þa chÊt

s¬ ®å qui tr×nh c«ng nghÖ x©y dùng c¬ së d÷ liÖu trÞ ®o

B¾t
®Çu

T¹o file trÞ ®o míi


T¹o file tri ®o  T¹o file DGN míi
míi  T¹o file d÷ liÖu
míi

N¹p file tri ®o nhËp sè liÖu


®· cã vµo File SDR
( SOKKIA) M¸y tßan ®¹c
®iÖn töTotal
File FC4 Station
NhËn d÷ liÖu tõ ( TOPCON)
ngoµi vµo

File TXT PhÇn mÒm SDR


( PhÇn mÒm SDR ) (DATACOM)

File ASC §o thñ c«ng


( Sæ ®o chi tiÕt)
HiÓn thÞ trÞ ®o
( Sè hiÖu, m· ....)
Chän líp th«ng tin hiÓn thÞ
( Tr¹m, ®iÓm ®o chi tiÕt ...)
(

Söa ch÷a trÞ ®o

Söa qua giao diÖn ®å häa Söa qua giao diÖn


(Graphic Interactive) b¶ng
 Thªm (Browse Table)
 Söa  Thªm
 Xãa  Söa
 Xãa

TÝnh to¸n trÞ ®o


 Giao héi (thuËn nghÞch)
 Dãng h­íng ( vu«ng gãc, song song)
 Giao ®iÓm ( vu«ng gãc, kÐo dµi )
 .....

T¹o b¶n ®å tù ®éng


Xö lý m· trÞ ®o

Xö lý c¸c ®èi t­îng b¶n ®å


 Chän líp th«ng tin b¶n ®å
 Söa ch÷a c¸c ®èi t­îng b¶n ®å

XuÊt d÷ liÖu

Ra c¸c thiÕt bÞ ra
 M¸y in
XuÊt d÷ liÖu tõ  M¸y vÏ
ngoµi vµo

Ra d¹ng sè
 File TrÞ ®o
ASC
§ãng file  File SDR TXT
KÕt thóc

NguyÔn Thµnh Qu©n - 47 - Tr¾c ®Þa B_K47


§å ¸n tèt nghiÖp Tr­êng ®¹i häc má - ®Þa chÊt

2.3.2. C¸c chøc n¨ng lµm viÖc víi c¬ së d÷ liÖu b¶n ®å ®Þa chÝnh.
1. NhËp d÷ liÖu b¶n ®å tõ nhiÒu nguån kh¸c nhau.
- Tõ c¬ së d÷ liÖu trÞ ®o. C¸c ®èi t­îng b¶n ®å ë bªn trÞ ®o ®­îc ®­a
th¼ng vµo b¶n ®å ®Þa chÝnh.
- Tõ c¸c hÖ thèng GIS kh¸c. FAMIS giao tiÕp víi c¸c hÖ thèng GIS kh¸c
qua c¸c file d÷ liÖu. FAMIS nhËp nh÷ng file sau : ARC cña phÇn mÒm
ARC/INFO ( ESRI - USA) , MIF cña phÇn mÒm MAPINFO ( MAPINFO -
USA). DXF ,DWG cña phÇn mÒm AutoCAD (AutoDesk - USA), DGN cña
phÇn mÒm GIS OFFICE ( INTERGRAPH - USA )
- Tõ c¸c c«ng nghÖ x©y dùng b¶n ®å sè : FAMIS giao tiÕp trùc tiÕp víi
mét sè c«ng nghÖ x©y dùng b¶n ®å sè hiÖn ®ang ®­îc sö dông ë Tæng côc §Þa
chÝnh nh­ : ¶nh sè ( IMAGE STATION), ¶nh ®¬n ( IRASC , MGE-PC), vector
hãa b¶n ®å ( GEOVEC MGE-PC)
2. Qu¶n lý c¸c ®èi t­îng b¶n ®å theo líp chuÈn
FAMIS cung cÊp b¶ng ph©n lo¹i c¸c líp th«ng tin cña b¶n ®å ®Þa chÝnh.
ViÖc ph©n líp vµ c¸ch hiÓn thÞ c¸c líp th«ng tin tu©n thñ theo qui ph¹m cña
Tæng côc §Þa chÝnh.
3. T¹o vïng, tù ®éng tÝnh diÖn tÝch.
Tù ®éng söa lçi. Tù ®éng ph¸t hiÖn c¸c lçi cßn l¹i vµ cho phÐp ng­êi
dïng tù söa. Chøc n¨ng thùc hiÖn nhanh, mÒm dÎo cho phÐp ng­êi dïng t¹o
vïng trªn mét ph¹m vi bÊt kú. CÊu tróc file d÷ liÖu tu©n theo theo ®óng m«
h×nh topology cho b¶n ®å sè vector.
4. HiÓn thÞ, chän, söa ch÷a c¸c ®èi t­îng b¶n ®å.
C¸c chøc n¨ng nµy thùc hiÖn dùa trªn thÕ m¹nh vÒ ®å häa s½n cã cña
MicroStation nªn rÊt dÔ dïng, phong phó, mÒm dÎo, hiÖu qu¶.
5. §¨ng ký s¬ bé
§©y lµ nhãm chøc n¨ng phôc vô c«ng t¸c qui chñ t¹m thêi. G¸n, hiÓn
thÞ, söa ch÷a c¸c th«ng tin thuéc tÝnh ®­îc g¾n víi thöa.
6. Thao t¸c trªn b¶n ®å ®Þa chÝnh
Bao gåm c¸c chøc n¨ng t¹o b¶n ®å ®Þa chÝnh tõ b¶n ®å gèc. Tù ®éng vÏ
khung b¶n ®å ®Þa chÝnh. §¸nh sè thöa tù ®éng.
7. T¹o hå s¬ kü thuËt thöa ®Êt
FAMIS cho phÐp t¹o c¸c lo¹i hå s¬ th«ng dông vÒ thöa ®Êt bao gåm :
Hå s¬ kü thuËt thöa ®Êt, TrÝch lôc, GiÊy chøng nhËn. D÷ liÖu thuéc tÝnh cña
thöa cã thÓ lÊy trùc tiÕp qua qu¸ tr×nh qui chñ t¹m thêi hoÆc mãc nèi sang lÊy
trong c¬ së d÷ liÖu Hå s¬ §Þa chÝnh
8. Xö lý b¶n ®å
FAMIS cung cÊp mét sè phÐp xö lý, thao t¸c th«ng dông nhÊt trªn b¶n ®å.
- N¾n b¶n ®å, chuyÓn tõ hÖ thèng to¹ ®é nµy sang hÖ thèng täa ®é kh¸c

NguyÔn Thµnh Qu©n - 48 - Tr¾c ®Þa B_K47


§å ¸n tèt nghiÖp Tr­êng ®¹i häc má - ®Þa chÊt

theo c¸c ph­¬ng ph¸p n¾n affine, porjective.


- T¹o b¶n ®å chñ ®Ò tõ tr­êng d÷ liÖu. X©y dùng c¸c b¶n ®å theo ph©n
bËc sè liÖu. KÕt hîp c¸c ph­¬ng ph¸p ph©n bËc trong b¶n ®å häc vµ kh¶ n¨ng
biÓu diÔn ( t« mµu) cña MicroStation, chøc n¨ng nµy cung cÊp cho ng­êi dïng
mét c«ng cô rÊt hiÖu qu¶ lµm viÖc víi c¸c lo¹i b¶n ®å chuyªn ®Ò kh¸c nhau.
- VÏ nh·n b¶n ®å tõ tr­êng sè liÖu. C¸c sè liÖu thuéc tÝnh g¸n víi c¸c
®èi t­îng b¶n ®å cã thÓ hiÓn thÞ thµnh c¸c ®èi t­îng ®å häa. §©y lµ mét chøc
n¨ng thuËn tiÖn cho tr×nh bµy vµ ph©n tÝch b¶n ®å.
9. Liªn kÕt víi c¸c c¬ së d÷ liÖu hå s¬ ®Þa chÝnh.
Nhãm chøc n¨ng thùc hiÖn viÖc giao tiÕp vµ kÕt nèi víi c¬ së d÷ liÖu vµ HÖ
qu¶n trÞ Hå s¬ §Þa chÝnh. C¸c chøc n¨ng nµy ®¶m b¶o cho 2 phÇn mÒm FAMIS vµ
CADDB t¹o thµnh mét hÖ thèng thèng nhÊt. Chøc n¨ng cho phÐp trao ®æi d÷ liÖu
hai chiÒu gi÷a 2 c¬ së d÷ liÖu c¬ së d÷ liÖu B¶n ®å §Þa chÝnh vµ c¬ së d÷ liÖu Hå
s¬ §Þa chÝnh , gi÷a 2 hÖ thèng phÇn mÒm FAMIS vµ CADDB.
III.2.4. C¸c b­íc thao t¸c c¬ b¶n vµ sö dông phÇn mÒm famis ®Ó thµnh lËp
b¶n ®å ®Þa chÝnh.
Ch¹y ch­¬ng tr×nh Microstation. Tõ dßng lÖnh Microstation ta ®¸nh
lÖnh Mdl Load C:\ Famis\ Famis. Trªn mµn h×nh xuÊt hiÖn menu chÝnh cña
phÇn mÒm famis vµ b¶ng hép tho¹i.
 Chän ®¬n vÞ hµnh chÝnh
Chøc n¨ng :
Vµo tªn x·, huyÖn, tØnh cña b¶n ®å ®Þa chÝnh ®ang më.
KÕt nèi d÷ liÖu b¶n ®å víi d÷ liÖu hå s¬ ®­îc qu¶n lý b»ng phÇn mÒm
CADDB.
Chøc n¨ng phôc vô cung cÊp c¸c th«ng tin thuéc tÝnh khi in ra hå s¬ kü
thuËt, trÝch lôc, GCN .v.v.
- Thùc hiÖn :
Tªn x·, huyÖn, tØnh cña b¶n ®å ®Þa chÝnh ®­îc gâ trùc tiÕp vµo tõ bµn phÝm.
- KÕt nèi víi CADDB :
Gâ vµo m· x· ( 7 ch÷ sè). B¶ng m· cña c¸c x· cã thÓ ®­îc in ra b»ng
phÇn mÒm CADDB trong chøc n¨ng <chän ®¬n vÞ hµnh chÝnh>.
Chän th­ môc l­u tr÷ d÷ liÖu hå s¬ cña CADDB. Ên phÝm <LÊy file> ,
sau ®ã chän mét file d÷ liÖu hå s¬ bÊt kú. TÊt c¶ file d÷ liÖu hå s¬ cña mét x·
®­îc l­u trong mét th­ môc nµo ®ã vµ cã phÇn cuèi tªn file lµ m· x·. VÝ dô
file thöa dÊt lµ c:\hn_data\T1110723.DBF.
Ra khái chøc n¨ng b»ng c¸ch Ên phÝm <ChÊp nhËn>.
Trong tr­êng hîp chän kh«ng ph¶i lµ file sè liÖu cña x· kh¸c, sau khi
chän xong m· x· cña x· míi sÏ ®­îc thay thÕ b»ng m· míi. Ng­êi dïng cã
thÓ ®æi l¹i tªn x·, huyÖn, tØnh cho phï hîp.

NguyÔn Thµnh Qu©n - 49 - Tr¾c ®Þa B_K47


§å ¸n tèt nghiÖp Tr­êng ®¹i häc má - ®Þa chÊt

cÊu tróc chøc n¨ng cña phÇn mÒm tÝch hîp ®o vÏ


vµ x©y dùng b¶n ®å ®Þa chÝnh ( FAMIS )

c¬ së d÷ liÖu trÞ ®o qu¶n lý khu §o më c¬ së d÷ liÖu trÞ ®o

kÕt nèi c¬ së d÷ liÖu

më 1 khu ®o ®a cã

t¹o míi khu ®o

ra khái

hiÓn thÞ hiÓn thÞ trÞ ®o

hiÓn thÞ b¶ng code

t¹o m« t¶ trÞ ®o

nhËp sè liÖu nhËp IMPORT

xuÊt export

söa ch÷a trÞ ®o

b¶ng sè liÖu trÞ ®o

xãa trÞ ®o

in Ên

xö lý tÝnh to¸n xö lý code

giao héi thuËn

giao héi nghÞch

chia thöa

vÏ h×nh b×nh hµnh

vÏ h×nh ch÷ nhËt

ra khái

NguyÔn Thµnh Qu©n - 50 - Tr¾c ®Þa B_K47


§å ¸n tèt nghiÖp Tr­êng ®¹i häc má - ®Þa chÊt

c¬ së d÷ liÖu b¶n ®å qu¶n lý b¶n ®å kÕt nèi c¬ së d÷ liÖu

më mét b¶n ®å

t¹o míi mét b¶n ®å

hiÓn thÞ b¶n ®å

chän líp th«ng tin

`chuyÓn tõ trÞ ®o vµo b¶n ®å


nhËp sè liÖu

import

export

t¹o topology tù ®éng t×m, söa lçi

söa lçi

Xãa topology

t¹o vïng

®¨ng ký s¬ bé qui chñ tõ nh·n

söa nh·n

söa b¶ng nh·n

b¶n ®å ®Þa chÝnh t¹o hå s¬ kü thuËt thöa

t¹o b¶n ®å ®Þa chÝnh

t¹o khung b¶n ®å

®¸nh sè thöa tù ®éng

in b¶n ®å ®Þa chÝnh

xö lý b¶n ®å n¾n b¶n ®å

t¹o b¶n ®å chñ ®Ò

vÏ nh·n thöa

liªn kÕt HS§C chuyÓn sang HS§C

NHËP Tõ HS§C

Ra khái

NguyÔn Thµnh Qu©n - 51 - Tr¾c ®Þa B_K47


§å ¸n tèt nghiÖp Tr­êng ®¹i häc má - ®Þa chÊt

s¬ ®å qui tr×nh c«ng nghÖ x©y dùng


c¬ së d÷ liÖu b¶n ®å ®Þa chÝnh

B¾t
®Çu

T¹o file b¶n ®å míi


T¹o file b¶n ®å  T¹o file DGN míi
míi  T¹o file d÷ liÖu
míi

N¹p file b¶n ®å nhËp sè liÖu HÖ thèng GIS kh¸c


®· cã vµo  ARC/INFO
File ARC
 MAPINFO
(ARC/INFO)
 ILWIS
O)
 SDR
File MIF
NhËn d÷ liÖu tõ  ......
File b¶n ®å ( MAPINFO )
kh«ng ngoµi vµo
cïng hÖ täa ®é File DXF
( ACAD, SDR,... ) C¸c c«ng nghÖ ®Çu vµo
N¾n b¶n ®å
 ¶nh sè ( IMAGE STATION)
File DGN  ¶nh ®¬n (IRASC, MGE_PC)
( INTERGRAPH )  Vector hãa (IGEOVEC )
HiÓn thÞ b¶n ®å  GIS OFFICE
Chän líp th«ng tin hiÓn C¬ së d÷ liÖu TrÞ  ......
thÞ ®o
(COGO POINT)
Söa ch÷a b¶n ®å
 Chän líp th«ng tin cÇn söa
 Söa ch÷a c¸c ®èi t­îng b¶n
®å

Tù ®éng söa lçi


(MRF CLEAN)

Tù ®éng ph¸t hiÖn lçi vµ cho


ng­êi dïng söa nh÷ng lçi cßn
l¹i
(MRF FLAG)

§¸nh nh·n qui chñ

T¹o vïng cho b¶n ®å


nÒn
(Build Topology)

T¹o b¶n ®å ®Þa chÝnh


tõ b¶n ®å nÒn

T¹o vïng cho b¶n ®å ®Þa chÝnh


(Build Topology)

§¸nh nh·n qui chñ

NguyÔn Thµnh Qu©n - 52 - Tr¾c ®Þa B_K47


§å ¸n tèt nghiÖp Tr­êng ®¹i häc má - ®Þa chÊt

Qui chñ tõ nh·n

Söa th«ng tin cña thöa

Söa qua giao diÖn ®å häa Söa qua giao diÖn b¶ng
(Graphic Interactive) (Browse Table)

Trao ®æi d÷ liÖu víi


Tù ®éng ®¸nh sè thöa CSDL Hå s¬ §Þa chÝnh

NhËn d÷ liÖu tõ CSDL


Hå s¬ §Þa chÝnh
 Lo¹i ®Êt
 Tªn chñ sö dông
KÕt nèi víi c¬ së d÷ liÖu
 §Þa chØ
Hå s¬ ®Þa chÝnh
 Thêi h¹n sö dông
 ......

ChuyÓn d÷ liÖu sang CSDL


T¹o hå s¬ thöa ®Êt Hå s¬ §Þa chÝnh
 Hå s¬ kü thuËt  Sè hiÖu b¶n ®å
 TrÝch lôc  Sè hiÖu thöa
 GiÊy chøng nhËn  DiÖn tÝch
Víi d÷ liÖu thöa lÊy tõ  Lo¹i ®Êt
 CSDL hiÖn thêi  Tªn chñ sö dông
 CSDL Hå s¬ ®Þa chÝnh

VÏ nhAn b¶n ®å
 VÏ nh·n thöa
 VÏ nh·n qui chñ
 Nh·n tõ tr­êng d÷
liÖu

T¹o b¶n ®å chñ ®Ò


tõ tr­êng sè liÖu

XuÊt d÷ liÖu

Ra c¸c thiÕt bÞ ra
 M¸y in
XuÊt d÷ liÖu tõ  M¸y vÏ
ngoµi vµo

Ra d¹ng sè
 File DXF
 File MapInfo
§ãng file
KÕt thóc

NguyÔn Thµnh Qu©n - 53 - Tr¾c ®Þa B_K47


§å ¸n tèt nghiÖp Tr­êng ®¹i häc má - ®Þa chÊt

2.4.2. C¸c chøc n¨ng thao t¸c c¬ së d÷ liÖu trÞ ®o


C¸c chøc n¨ng trong nhãm nµy thùc hiÖn c¸c thao t¸c trªn c¬ së d÷ liÖu
trÞ ®o. C¬ së d÷ liÖu trÞ ®o lµ c¬ së d÷ liÖu l­u tr÷ toµn bé sè liÖu ®o ®¹c trong
qu¸ tr×nh x©y dùng b¶n ®å ®Þa chÝnh. C¬ së d÷ liÖu trÞ ®o lµ c¸c c¬ së d÷ liÖu
nÒn ®Ó x©y dùng lªn c¬ së d÷ liÖu b¶n ®å ®Þa chÝnh.
1. N¹p phÇn sö lý trÞ ®o
Chøc n¨ng n¹p c¸c modul vÒ xö lý trÞ ®o vµo bé nhí ®Ó sö dông. C¸c
chøc n¨ng nµy cã thÓ lo¹i bá b»ng c¸ch chän <Ra khái trÞ ®o>
2. Qu¶n lý khu ®o
Nhãm chøc n¨ng giao tiÕp gi÷a ng­êi sö dông vµ c¸c file d÷ liÖu trÞ ®o
l­u trong c¬ së d÷ liÖu tri ®o.
a. Më mét khu ®o ®· cã.
Sè liÖu cña mét khu ®o ®­îc l­u vµo mét file trÞ ®o. File trÞ ®o cã thÓ
l­u mét hoÆc nhiÒu d÷ liÖu trÞ ®o gèc. File sè liÖu trÞ ®o cã phÇn më réng lµ
.COG, l­u trong mét th­ môc do ng­êi dïng tù ®Þnh nghÜa. Sè liÖu sÏ ®­îc
l­u vµo trong bé nhí ®Ó xö lý.
Menu Chän Qu¶n lý khu ®o-> Më mét khu ®o ®· cã
b. T¹o míi khu ®o
Chøc n¨ng cho phÐp t¹o míi trùc tiÕp mét file d÷ liÖu trÞ ®o.
Menu : Chän Qu¶n lý khu ®o-> T¹o míi khu ®o
Ng­êi dïng ®¸nh vµo mét tªn file míi, kh«ng trïng víi file ®· hoÆc
trïng víi file kh«ng cßn dïng n÷a. Chó ý file míi nªn n»m ë th­ môc TRIDO
®Ó ®¶m b¶o tÝnh hÖ thèng cña ch­¬ng tr×nh. T¹o míi 1 khu ®o sÏ t¹o ra mét
file sè liÖu trÞ ®o míi.
c. Ghi l¹i
Ghi l¹i sè liÖu ®ang cã trong bé nhí vµo file trÞ ®o ®ang më.
Menu Chän Qu¶n lý khu ®o-> Ghi l¹i
d. Ghi l¹i víi file kh¸c
Ghi l¹i sè liÖu ®ang cã trong bé nhí vµo mét file trÞ ®o míi. Cã thÓ
dïng khi sau khi nhËp file sè liÖu trÞ ®o gèc vµ ghi l¹i vµo mét file trÞ ®o míi.
Menu Chän Qu¶n lý khu ®o-> Ghi l¹i
e. §ãng file
§ãng l¹i file trÞ ®o ®ang më.
Menu Chän Qu¶n lý khu ®o-> §ãng file.
3. HiÓn thÞ
Nhãm chøc n¨ng qu¶n lý c¸ch hiÓn thÞ c¸c sè liÖu ®· cã trong file trÞ ®o
ra mµn h×nh.
a. HiÓn thÞ c¸c líp th«ng tin tÞ ®o
Chøc n¨ng dïng ®Ó bËt t¾t c¸c líp th«ng tin cña file trÞ ®o

NguyÔn Thµnh Qu©n - 54 - Tr¾c ®Þa B_K47


§å ¸n tèt nghiÖp Tr­êng ®¹i häc má - ®Þa chÊt

C¸c líp th«ng tin trÞ ®o bao gåm :


 C¸c tr¹m ®o : thÓ hiÖn d­íi d¹ng mét ký hiÖu ( cell ) tªn DKCDV
level 50
 C¸c ®iÓm ®o chi tiÕt : thÓ hiÖn d­íi d¹ng mét ký hiÖu ( cell ) tªn
DDCT level 51
 C¸c ®èi t­îng ®å häa ®­îc vÏ tù ®éng sau qu¸ tr×nh xö lý m· ( code
proccessing ): level 54
 C¸c ®èi t­îng ®å häa do ng­êi dïng tù vÏ qua nh÷ng c«ng cô xuqr
lý ®å häa cña Microstation : level 55
 C¸c ch÷ m« t¶ sè hiÖu tr¹m, ®iÓm ®o : level 52
 C¸c ch÷ m« t¶ m· cña ®iÓm ®o : level 53
Menu Chän HiÓn thÞ-> HiÓn thÞ c¸c líp th«ng tin trÞ ®o

Thao t¸c :
- §¸nh dÊu vµo c¸c líp th«ng tin cÇn hiÓn thÞ
- Ên < ChÊp nhËn > chÊp nhËn c¸ch hiÓn thÞ ®Æt nh­ trªn
- Ên < Ra khái > ra khái chøc n¨ng
b. HiÓn thÞ b¶ng code
HiÓn thÞ c¸c b¶ng m· ®­îc dïng ®Ó m· hãa c¸c trÞ ®o.
Ch­¬ng tr×nh cung cÊp lo¹i m· t­¬ng øng víi 2 b¶ng m· :
 B¶ng m· hãa c¸c ®èi t­îng. Ph©n lo¹i ®èi t­îng.
 B¶ng c¸c m· ®iÒu khiÓu qu¸ tr×nh vÏ b¶n ®å tù ®éng.

NguyÔn Thµnh Qu©n - 55 - Tr¾c ®Þa B_K47


§å ¸n tèt nghiÖp Tr­êng ®¹i häc má - ®Þa chÊt

Menu Chän HiÓn thÞ-> HiÓn thÞ B¶ng Code

c. T¹o m« t¶ trÞ ®o
§©y lµ mét chøc n¨ng t¹o c¸c ®èi t­îng ch÷ ( text ) ®Ó m« t¶ th«ng tin
®i kÌm theo víi c¸c tr¹m ®o, ®iÓm ®o chi tiÕt.
Menu Chän HiÓn thÞ-> T¹o m« t¶ trÞ ®o

Thao t¸c :
- X¸c ®Þnh vÞ trÝ ®Æt text m« t¶ trÞ ®o tõ vÞ trÝ cña trÞ ®o qua kho¶ng c¸ch
< Dx > , < Dy > ë phÇn < Kho¶ng c¸ch tõ trÞ ®o >. §¬n vÞ kho¶ng c¸ch tÝnh
theo mÐt.

NguyÔn Thµnh Qu©n - 56 - Tr¾c ®Þa B_K47


§å ¸n tèt nghiÖp Tr­êng ®¹i häc má - ®Þa chÊt

- X¸c ®Þnh kÝch th­íc ch÷ m« t¶ trÞ ®o qua < KÝch th­íc >
- X¸c ®Þnh level sÏ chøa text m« t¶ trÞ ®o qua < level >
- X¸c ®Þnh mµu cña text m« t¶ qua viÖc chän mµu ë < Mµu >
- §¸nh dÊu c¸c th«ng tin sÏ ®­îc vÏ ra :
§èi víi tr¹m ®o, cã thÓ hiÓn thÞ :
 Sè hiÖu tr¹m ®¸nh dÊu <Sè hiÖu>
 M· ®¸nh dÊu < M· >
 Täa ®é ®¸nh dÊu < Täa ®é >
 §iÓm khëi ®Çy ®¸nh dÊu < §iÓm khëi ®Çu >
§èi víi ®iÓm ®o tri tiÕt, cã thÓ hiÓn thÞ :
 Sè hiÖu tr¹m ®o cña ®iÓm ®o ®¸nh dÊu <Sè hiÖu tr¹m >
 Sè hiÖu ®iÓm ®o ®¸nh dÊu <Sè hiÖu>
 M· ®¸nh dÊu < M· >
 Täa ®é ®¸nh dÊu < Täa ®é >
 Ên < ChÊp nhËn > chÊp nhËn b¾t ®Çu t¹o text m« t¶
 Ên < Ra khái > ra khái chøc n¨ng
2. 4.3. NhËp sè liÖu
Nhãm c¸c chøc n¨ng trao ®æi d÷ liÖu víi bªn ngoµi
1. Import
Chøc n¨ng nhËp sè liÖu tõ ngoµi vµo file trÞ ®o.
TrÞ ®o cã thÓ nhËp tõ c¸c nguån d÷ liÖu sau :
- Tõ sæ ®o ®iÖn tö (Electronic Field Book) cña c¸c m¸y ®o ®iÖn tö (
Total Station ) th«ng dông ë ViÖt nam hiÖn nay. Chøc n¨ng nhËn d÷ liÖu tõ
c¸c sæ ®o ®iÖn tö sang khi ®· trót ra d­íi c¸c d¹ng file giao tiÕp chuÈn :
+ File SDR cña SOKKIA
+ File FC4 cña TOPCON
- Tõ c¸c sæ ®o vÏ ngo¹i nghiÖp. Sè liÖu trong sæ ngo¹i nghiÖp ®­îc ®­a
vµo d­íi d¹ng file cã khu«n danh chuÈn ASC b»ng c¸c phÇn mÒm lµm viÖc
víi c¸c file text th«ng th­êng. Xem chi tiÕt m« t¶ cÊu tróc file trÞ ®o trong
phÇn phô lôc cña b¶n h­íng dÉn.
- Tõ file c¬ së d÷ liÖu trÞ ®o cña phÇn mÒm SDR. PhÇn mÒm SDR lµ mét
phÇn mÒm ®­îc dïng phæ biÕn hiÖn nay ë ViÖt Nam trong qu¸ tr×nh ®o vÏ.

NguyÔn Thµnh Qu©n - 57 - Tr¾c ®Þa B_K47


§å ¸n tèt nghiÖp Tr­êng ®¹i häc má - ®Þa chÊt

Menu Chän NhËp sè liÖu -> Import

Thao t¸c :
 Chän kiÓu file cÇn nhËn < KiÓu >
 §¸nh vµo tªn file cÇn nhËp <File> hoÆc Ên nót <Chän file> ®Ó chän mét
file ®· cã trªn ®Üa
 Täa ®é trÞ ®o cã thÓ ®­îc nh©n víi mét tû lÖ nµo ®ã khi nhËp vµo file trÞ ®o.
§Ó ®Æt tû lÖ nµy, ®¸nh vµo <Tû lÖ >
 C¸c th«ng sè cßn l¹i lµ ®Ó dù tr÷. Trong phiªn b¶n nµy, c¸c th«ng sè kh«ng
cã t¸c dông.
 Ên <NhËp> ®Ó nhËp sè liÖu tõ file ®­îc chän vµo file trÞ ®o hiÖn thêi.
2. ChuyÓn ®æi sang file ASCII

Chøc n¨ng chuyÓn ®æi tõ mét file trÞ ®o gèc d­íi d¹ng sæ ®o ®iÖn tö
sang d¹ng file cho sæ ®o chi tiÕt (ASC). Chøc n¨ng rÊt hiÖu qu¶ cho kiÓm tra
hoÆc söa ch÷a trÞ ®o hoÆc sè liÖu ®o ®¹c gèc d­íi d¹ng gi¶ ®Þnh. VÝ dô gi¶
®Þnh to¹ ®é tr¹m.
Menu Chän NhËp sè liÖu -> ChuyÓn ®æi sang file ASCII
3. Export
Chøc n¨ng xuÊt c¸c trÞ ®o trong file ra c¸c d¹ng file kh¸c nhau ®Ó trao
®æi th«ng tin víi c¸c hÖ thèng kh¸c. Chøc n¨ng cho phÐp xuÊt ra 2 d¹ng file lµ
file text trÞ ®o ( ASC) vµ file c¬ së d÷ liÖu trÞ ®o cña SDR ( TXT )
Menu Chän NhËp sè liÖu -> Export

NguyÔn Thµnh Qu©n - 58 - Tr¾c ®Þa B_K47


§å ¸n tèt nghiÖp Tr­êng ®¹i häc má - ®Þa chÊt

Thao t¸c :
 Gâ vµo tªn file sÏ ®­îc ghi ra. NÕu file gâ vµo cã phÇn më réng lµ TXT
kiÓu file lµ file text c¬ së d÷ liÖu trÞ ®o cña SDR. NÕu file gâ vµo cã phÇn më
réng lµ ASC hoÆc kh¸c, kiÓu file lµ file text trÞ ®o.
 Ên <OK> ®Ó export file
 Ên <Cancel> ra khái chøc n¨ng
4. Söa ch÷a trÞ ®o
Chøc n¨ng ®­îc dïng ®Ó söa ch÷a c¸c trÞ ®o qua giao diÖn hiÓn thÞ cña
c¸c trÞ ®o trªn mµn h×nh
Menu Chän NhËp sè liÖu -> Söa ch÷a trÞ ®o

Thªm trÞ ®o
Söa trÞ ®o

Xãa trÞ ®o

Trªn mµn h×nh xuÊt hiÖn thanh c«ng cô víi c¸c thao t¸c trÞ ®o nh­ sau :
1. Thªm mét trÞ ®o
2. Söa mét trÞ ®o
3. Xãa mét trÞ ®o
Thao t¸c
Chän thao t¸c b»ng c¸ch Ên vµo biÓu t­îng t­¬ng øng trªn thanh c«ng
cô. Trong tr­êng hîp t¹o míi trÞ ®o: mµn h×nh xuÊt hiÖn 2 cöa sæ giao diÖn
cña 2 ®èi t­îng lµ tr¹m ®o vµ ®iÓm ®o chi tiÕt cho ng­êi dïng vµo sè liÖu
Cßn ®Ó söa, xãa trÞ ®o, dïng con trá x¸c ®Þnh ®iÓm ®o trªn mµn h×nh

Khi vµo míi, ho¨c söa ch÷a gi¸ trÞ cña tr¹m ®o :
 Sè hiÖu tr¹m lµ duy nhÊt, kh«ng ®­îc phÐp trïng nhau trong 1 file trÞ ®o

NguyÔn Thµnh Qu©n - 59 - Tr¾c ®Þa B_K47


§å ¸n tèt nghiÖp Tr­êng ®¹i häc má - ®Þa chÊt

 Sè hiÖu ®iÓm ®Çu ph¶i cã


 M· ph¶i lµ m· cã trong b¶ng m· chuÈn cña FAMIS.
 VÞ trÝ cña tr¹m ®o ®­îc vµo theo täa ®é vu«ng gãc ( B¾c, §«ng ).
 Ên < ChÊp nhËn > ®Ó ghi l¹i nh÷ng th«ng tin võa bÞ thay ®æi.
 Ên < Hñy bá > ®Ó hñy nh÷ng th«ng tin võa thay ®æi.

Khi vµo míi, ho¨c söa ch÷a gi¸ trÞ cña ®iÓm ®o chi tiÕt :
 Sè hiÖu tr¹m m¸y lµ mét sè hiÖu tr¹m ®· cã
 Sè hiÖu ®iÓm lµ duy nhÊt trong tËp hîp c¸c ®iÓm ®o tõ tr¹m m¸y nµy.
 Gi¸ trÞ Gãc cã thÓ vµo theo c¸c d¹ng kh¸c nhau nh­ :
 §é vµ phÇn thËp ph©n cña ®é : 283.67
 §é , phót vµ phÇn thËp ph©n cña phót : 283^23.5'
 §é , phót vµ gi©y : 283^23'30"
 Täa ®é cña ®iÓm ®o chi tiÕt cã thÓ tÝnh theo 2 kiÓu :
 Theo täa ®é cùc, ng­êi dïng vµo gãc vµ kho¶ng c¸ch tõ ®iÓm ®o ®Õn
tr¹m m¸y, täa ®é vu«ng gãc ®­îc tù ®éng tÝnh. KiÓu tÝnh lµ < §­îc tÝnh >
 Theo täa ®é vu«ng gãc, ng­êi dïng vµo täa ®é B¾c, §«ng cña trÞ ®o.
Täa ®é cùc ®­îc tÝnh tù ®éng. KiÓu tÝnh lµ < Cè ®Þnh theo t® >
 Ên < ChÊp nhËn > ®Ó ghi l¹i nh÷ng th«ng tin võa bÞ thay ®æi.
 Ên < Hñy bá > ®Ó hñy nh÷ng th«ng tin võa thay ®æi.
5. B¶ng sè liÖu trÞ ®o
Chøc n¨ng cung cÊp mét ph­¬ng ph¸p kh¸c ®Ó ng­êi dïng söa ch÷a c¬
së d÷ liÖu trÞ ®o. Th«ng tin cña trÞ ®o ®­îc hiÖn ra d­íi d¹ng b¶ng. Mét b¶n
ghi t­¬ng øng víi 1 trÞ ®o cô thÓ. §©y lµ mét h×nh thøc giao diÖn rÊt thuËn tiÖn
cho söa ch÷a c¸c trÞ ®o.

NguyÔn Thµnh Qu©n - 60 - Tr¾c ®Þa B_K47


§å ¸n tèt nghiÖp Tr­êng ®¹i häc má - ®Þa chÊt

Menu Chän NhËp sè liÖu -> B¶ng sè liÖu trÞ ®o

Cöa sæ giao diÖn ®­îc chia thµnh 3 phÇn :


 B¶ng c¸c tr¹m ®o trong file trÞ ®o
 B¶ng c¸c ®iÓm ®o chi tiÕt t­¬ng øng víi tr¹m ®o ®ang ®­îc chän (
con trá mµu ®en )
 C¸c phÝm c«ng cô.
Thao t¸c :
 Thªm mét trÞ ®o: chän vÞ trÝ trong danh s¸ch cÇn thªm vµo : ®Çu
danh s¸ch, cuèi danh s¸ch, tr­íc/sau mét trÞ ®o nµo ®ã. Con trá ®en sÏ
x¸c ®Þnh vÞ trÝ ®­îc chän hiÖn t¹i.
 Ên < Thªm tr­íc > ®Ó chÌn mét trÞ ®o vµo tr­íc trÞ ®o ®ang ®­îc chän.
 Ên < Thªm sau > ®Ó chÌn mét trÞ ®o vµo sau trÞ ®o ®ang ®­îc chän.
Tïy thuéc trÞ ®o ®­îc chän lµ tr¹m hay ®iÓm ®o chi tiÕt mµ xuÊt hiÖn
cöa sæ giao diÖn ®Ó nhËp d÷ liÖu cho trÞ ®ã míi.
 Xãa mét trÞ ®o : chän trÞ ®o cÇn xãa. Ên < Xãa >. Chó ý nÕu xãa mét
tr¹m ®o , toµn bé c¸c ®iÓm ®o tri tiÕt cña tr¹m nµy còng bÞ xãa theo.
 Söa mét trÞ ®o : chän mét trÞ ®o sau ®ã Ên < Söa > hoÆc nh¸y kÐp (
double click ) vµo dßng m« t¶ trÞ ®o cÇn söa.
 Ên < §ãng > ®Ó ®ãng l¹i cöa sæ giao diÖn vµ ra khái chøc n¨ng.

NguyÔn Thµnh Qu©n - 61 - Tr¾c ®Þa B_K47


§å ¸n tèt nghiÖp Tr­êng ®¹i häc má - ®Þa chÊt

6. Xo¸ trÞ ®o
§©y lµ mét chøc n¨ng tù ®éng xãa toµn bé trÞ ®o ®· cã trong file trÞ ®o
vµ c¬ së d÷ liÖu. Chøc n¨ng nµy chØ dïng khi ng­êi dïng t¹o l¹i hoµn toµn
mét file trÞ ®o rçng. Kh«ng nªn sö dông tïy tiÖn chøc n¨ng nµy.
Menu Chän NhËp sè liÖu -> Xãa trÞ ®o
2.4.4. Xö lý, tÝnh to¸n
Nhãm chøc n¨ng cung cÊp c¸c c«ng cô tÝnh to¸n th«ng dông th­êng
dïng trong ®o ®¹c, x©y dùng b¶n ®å ®Þa chÝnh. Xö lý m· ( code ), nèi ®iÓm
theo sè hiÖu, giao häi thuËn, giao héi nghÞch, chia thöa, vÏ h×nh b×nh hµnh, vÏ
h×nh ch÷ nhËt. C¸c c«ng cô nµy kh«ng cã s½n trong Microstation.
a. Xö lý m· ( sode )
Chøc n¨ng lµm nhiÖm vô xö lý c¸c m· (code ) ngo¹i nghiÖp ®Ó t¹o ra
c¸c ®èi t­îng b¶n ®å tõ c¸c trÞ ®o ( tù ®éng t¹o b¶n ®å ).Chøc n¨ng ch¹y hoµn
toµn tù ®éng vµ c¸c m· ®­îc xö lý theo bé m· chuÈn cña FAMIS. Xö lý theo
m· ngo¹i nghiÖp lµ mét ph­¬ng ph¸p rÊt tèt ®Ó tiÕt kiÖm thêi gian vµ chi phÝ
cho qu¸ tr×nh x©y dùng b¶n ®å ®Þa chÝnh sau khi ®o vÏ. C¸c m¸y toµn ®¹c ®iÖn
tö hiÖn nay ®Òu cho phÐp ®Æt m· ngay trong qu¸ tr×nh ®o vÏ ngo¹i nghiÖp.
Menu Chän Xö lý, tÝnh to¸n-> Xö lý code
Qu¸ tr×nh xö lý m· bao gåm 2 c«ng ®o¹n:
 Xö lý c¸c m· ®iÒu khiÓn ®Ó t¹o nªn c¸c ®èi t­îng b¶n ®å.
 Xö lý c¸c m· ®èi t­îng ®Ó ph©n líp th«ng tin c¸c ®èi t­îng b¶n ®å.
C¸c ®èi t­îng b¶n ®å ®­îc tù ®éng sinh ra qua xö lý m· sau nµy sÏ
®­îc chuyÓn sang c¬ së d÷ liÖu b¶n ®å ®Þa chÝnh ®Ó x©y dùng hoµn chØnh b¶n
®å ®Þa chÝnh
b. Nèi ®iÓm theo sè hiÖu
Tõ menu chän Xö lý tÝnh to¸n  Nèi ®iÓm theo sè hiÖu.

Chøc n¨ng
Chøc n¨ng cung cÊp mét c«ng cô ®¬n gi¶n ®Ó tù ®éng t¹o c¸c ®­êng nÐt
b¶n ®å tõ sè hiÖu c¸c ®iÓm ®o chi tiÕt.
Thùc hiÖn :
§­êng nÐt b¶n ®å ®­îc nèi theo thø tù c¸c ®iÓm ®o ®­îc liÖt kª trong
<Ds ®iÓm nèi>. Nguyªn t¾c nèi : nèi theo thø tù c¸c ®iÓm ®­îc liÖt kª tõ tr¸i
sang ph¶i. C¸c sè hiÖu ®iÓm ph©n biÖt nhau b»ng dÊu , . NÕu ®iÓm nèi liªn tôc
theo thø t¨ng dÇn th× ®­îc liÖt kª sh ®iÓm ®Çu vµ ®iÓm cuèi c¸ch nhau b¼ng
dÊu - . Sau khi liÖt kª xong, Ên phÝm <Nèi> ®Ó ch­¬ng tr×nh tù ®éng nèi.

NguyÔn Thµnh Qu©n - 62 - Tr¾c ®Þa B_K47


§å ¸n tèt nghiÖp Tr­êng ®¹i häc má - ®Þa chÊt

C¸c dßng cã thÓ ®­îc so¹n tr­íc lµ l­u trong mét file d¹ng text. Chän
file nµy b»ng c¸ch Ên phÝm <File>. Sau khi chän xong, Ên phÝm <Nèi> ®Ó
ch­¬ng tr×nh tù ®éng nèi.
Ên phÝm <Ra khái> ®Ó ra khái chøc n¨ng nµy.
c. Giao héi thuËn
Chøc n¨ng thùc hiÖn phÐp to¸n giao héi thuËn trong tr¾c ®Þa. Chøc n¨ng
thùc hiÖn c¸c giao héi gi÷a 1 trÞ ®o theo nh÷ng kiÓu sau ®©y :
 C¹nh - C¹nh
 Gãc - C¹nh
 Gãc - Gãc
Menu Chän Xö lý, tÝnh to¸n-> Giao héi thuËn
Thao t¸c:

 Ên < §iÓm 1 > vµ chän ®iÓm ®o thø nhÊt trªn mµn h×nh. NÕu chän
®­îc, trªn cöa sæ giao diÖn bªn c¹nh vµ bªn d­íi cña phÝm xuÊt hiÖn täa
®é vµ sè hiÖu cña trÞ ®o ®­îc chän.
 Ên < §iÓm 2 > vµ chän ®iÓm ®o thø hai trªn mµn h×nh. NÕu chän
®­îc, trªn cöa sæ giao diÖn bªn c¹nh vµ bªn d­íi cña phÝm xuÊt hiÖn täa
®é vµ sè hiÖu cña trÞ ®o ®­îc chän.
§iÓm 1 vµ 2 cã thÓ chän l¹i nÕu lÆp l¹i 2 thao t¸c trªn.
 X¸c ®Þnh kiÓu giao héi thuËn b»ng c¸ch ®¸nh dÊu vµo c¸c tham sè
<C¹nh > < Gãc >.
Vµo gi¸ trÞ cña c¹nh hoÆc gãc ®Ó giao héi
 Ên < Giao héi > ®Ó dùng mét trÞ ®o míi theo nh÷ng ®iÒu kiÖn trªn.
 Ên < §Æt l¹i > ®Ó xãa tßa bé nh÷ng lùa chän vµ gi¸ trÞ tham sè ®Æt ë
trªn, lµm l¹i míi.
 Ên < Ra khái > ®Ó ra khái chøc n¨ng.
Trong tr­êng hîp kh«ng giao héi ®­îc, ch­¬ng tr×nh sÏ th«ng b¸o cho
ng­êi dïng. Cßn trong tr­êng hîp cã 2 ®iÓm ®o tháa n·m ®iÒu kiÖn
giao héi ( c¹nh - c¹nh ) th× ch­¬ng tr×nh t¹o ra hai ®iÓm ®o nµy. Ng­êi
dïng sÏ ph¶i tù quyÕt ®Þnh sÏ xãa ®iÓm ®o nµo ®i.
d. Giao héi nghÞch
Chøc n¨ng thùc hiÖn phÐp to¸n giao héi nghÞch trong tr¾c ®Þa. Chøc

NguyÔn Thµnh Qu©n - 63 - Tr¾c ®Þa B_K47


§å ¸n tèt nghiÖp Tr­êng ®¹i häc má - ®Þa chÊt

n¨ng t¹o trÞ ®o míi khi biÕt täa ®é 3 trÞ ®o vµ 2 gãc gi÷a trÞ ®o míi tíi 2
trong 3 trÞ ®o d· biÕt.
Menu Chän Xö lý, tÝnh to¸n-> Giao héi nghÞch

Thao t¸c
 Ên < §iÓm 1 > vµ chän ®iÓm ®o thø nhÊt trªn mµn h×nh. NÕu chän
®­îc, trªn cöa sæ giao diÖn bªn c¹nh vµ bªn d­íi cña phÝm xuÊt hiÖn täa ®é vµ
sè hiÖu cña trÞ ®o ®­îc chän.
 Ên < §iÓm 2 > vµ chän ®iÓm ®o thø hai trªn mµn h×nh.
 Ên < §iÓm 3 > vµ chän ®iÓm ®o thø hai trªn mµn h×nh.
§iÓm 1, 2, 3 cã thÓ chän l¹i nÕu lÆp l¹i c¸c thao t¸c chän trªn.
 §¸nh dÊu vµ vµo gi¸ trÞ gãc < Gãc_12 > : gãc tõ ®iÓm míi nh×n
xuèng canh 1 2
 §¸nh dÊu vµ vµo gi¸ trÞ gãc < Gãc_12 > : gãc tõ ®iÓm míi nh×n
xuèng canh 1 3
 Ên < Giao héi > ®Ó dùng mét trÞ ®o míi theo nh÷ng ®iÒu kiÖn trªn.
 Ên < §Æt l¹i > ®Ó xãa tßa bé nh÷ng lùa chän vµ gi¸ trÞ tham sè ®Æt ë
trªn, lµm l¹i míi.
 Ên < Ra khái > ®Ó ra khái chøc n¨ng.
e. Chia thöa
Chøc n¨ng lµ c«ng cô t¹o c¸c c¹nh thöa míi dùa trªn 2 c¹nh thöa cò.
Nh÷ng c¹nh thöa míi sÏ tháa m·n :
+ Song song víi nhau theo mét gãc cho tr­íc hoÆc song song víi víi
mét c¹nh thöa ®· cã ( c¹nh ®Þnh h­íng ).
+ §iÓm ®Çu cña c¸c c¹nh thöa míi n»m trªn mét c¹nh thöa ®· cã ( c¹nh
bÞ chia ). C¸c ®iÓm nµy c¸ch nhau theo nhøng kho¶ng c¸ch cho tr­íc ®­îc
tÝnh trªn c¹nh bÞ chia : d1, d2,d3 ,d4,d5 .....
+ §iÓm cuèi cña c¸c c¹nh míi n»m trªn mét c¹nh thöa nµo ®ã ( c¹nh biªn )

NguyÔn Thµnh Qu©n - 64 - Tr¾c ®Þa B_K47


§å ¸n tèt nghiÖp Tr­êng ®¹i häc má - ®Þa chÊt

C¹n c¹nh ®Þnh h­íng C¹ncc¹nh

d5
d3 d4
d2
d1 C¹ncc¹nh bÞ chia
c¹nh
Menu Chän Xö lý, tÝnh to¸n-> Chia thöa

Thao t¸c :
 Chän h­íng cho c¸c c¹nh thöa míi. Ng­êi dïng cã thÓ vµo trùc tiÕp
gi¸ trÞ gãc cña c¹nh míi so víi trôc ®øng hoÆc Ên < H­íng > vµ chän
mét c¹nh thöa nµo ®ã ®· cã. Ch­¬ng tr×nh sÏ tù tÝnh ®­îc gãc tõ c¹nh
h­íng nµy.
 Chän c¹nh thöa bÞ chia : Ên < §­êng chia > vµ chän mét c¹nh thöa
®· cã. C¹nh thöa nµo ®­îc chän sÏ chuyÓn sang mµu tÝm.
 Chän c¹nh thöa biªn : Ên < §­êng biªn > vµ chän mét c¹nh thöa ®·
cã. C¹nh thöa nµo ®­îc chän sÏ chuyÓn sang mµu xanh.
 Chän h­íng chia : C¸c c¹nh thöa míi ®­îc t¹o theo chiÒu tõ ph¶i
sang tr¸i hoÆc ng­îc l¹i trªn c¹nh bÞ chia.
 Chän kiÓu chia: chøc n¨ng cung cÊp 3 kiÓu chia c¹nh bÞ chia nh­ sau:
 KiÓu < §é dµi > : kho¶ng c¸ch gi÷a c¸c c¹nh thöa míi sÏ lu«n lµ gi¸
trÞ ®é dµi nµy. ( d1 = d2 = gi¸ trÞ ®é dµi )
 KiÓu < Sè ®o¹n > : C¹nh bÞ chia sÏ chia thµnh n ®o¹n b»ng nhau.
C¸c c¹nh míi sÏ b¾t ®Çu tõ c¸c ®iÓm chia nµy ( d1=d2=..=dn = §é dµi
cña c¹nh bÞ chia / n )
 KiÓu < Tïy chän > : C¹nh bÞ chia sÏ chia theo c¸c ®é dµi kh¸c nhau
do ng­êi dïng vµo theo tõng c¹nh míi mét.
 Ên < Chia thöa > ®Ó b¾t ®Çu chia. Trong tr­êng hîp kiÓu chia lµ <

NguyÔn Thµnh Qu©n - 65 - Tr¾c ®Þa B_K47


§å ¸n tèt nghiÖp Tr­êng ®¹i häc má - ®Þa chÊt

Tïy chän > th× ng­êi dïng sÏ ph¶i lÇn l­ît vµo c¸c gi¸ trÞ ®é dµi liªn
tiÕp trong cöa sæ giao diÖn sau :

Ên < TiÕp tôc > ®Ó chia tiÕp theo ®é dµi võa vµo hoÆc Ên < ChÊm døt > ®Ó
th«i kh«ng chia n÷a.
 Ên < §Æt l¹i > ®Ó xãa tßa bé nh÷ng lùa chän vµ gi¸ trÞ tham sè ®Æt ë trªn,
lµm l¹i míi.
 Ên < Tho¸t > ®Ó ra khái chøc n¨ng chia thöa.
III.4.5. Qu¶n lý b¶n ®å
Nhãm c¸c chøc n¨ng cho phÐp ng­êi dïng qu¶n lý, lùa chän b¶n ®å cÇn
®­a vµo xö lý.
a. KÕt nèi víi c¬ së d÷ liÖu
Chøc n¨ng liªn kÕt b¶n ®å hiÖn thêi ®ang ®­îc më trong Microstation
víi c¬ së d÷ liÖu cña nã. NÕu kÕt nèi thµnh c«ng, ng­êi dïng míi cã thÓ tiÕp
tôc thùc hiÖn c¸c chøc n¨ng vÒ sau.
Menu Chän Qu¶n lý b¶n ®å -> KÕt nèi víi c¬ së d÷ liÖu
b. Më mét b¶n ®å
Chøc n¨ng lÊy mét file b¶n ®å ®· cã trªn ®Üa thµnh file lµm viÖc hiÖn
t¹i. Mét file lµm viÖc ®óng ph¶i lµ file DGN n»m trong th­ môc qui ®Þnh (th­
môc BANDO - xem phô lôc m« t¶ c¸ch tæ chøc l­u tr÷ file ) vµ cã c¬ së d÷
liÖu ®i kÌm.
Menu Chän Qu¶n lý b¶n ®å -> Më mét b¶n ®å
c. T¹o míi mét b¶n ®å
Chøc n¨ng nh»m t¹o ra mét file b¶n ®å míi vµ c¬ së d÷ liÖu liªn kÕt víi
file nµy. Ng­êi dïng cÇn chó ý khi t¹o mét file míi tr¸nh kh«ng ®­îc trïng
tªn víi mét file b¶n ®å kh¸c ®· cã.
Menu Chän Qu¶n lý b¶n ®å -> T¹o míi mét b¶n ®å
d. Chän líp th«ng tin
Chøc n¨ng dïng ®Ó bËt/t¾t hiÓn thÞ c¸c líp th«ng tin cña b¶n ®å ra mµn h×nh.
Menu: Chän Qu¶n lý b¶n ®å -> Chän líp th«ng tin
Thao t¸c:
Ên < ChÊp nhËn > ®Ó chÊp nhËn ®èi t­îng.
Ên < Ra khái > ®Ó ra khái chøc n¨ng.

NguyÔn Thµnh Qu©n - 66 - Tr¾c ®Þa B_K47


§å ¸n tèt nghiÖp Tr­êng ®¹i häc má - ®Þa chÊt

e. §Æt c¸c ®èi t­îng kiÓu ®iÓm


Chøc n¨ng ®Æt c¸c ®èi t­îng kiÓu ®iÓm vµ ®­îc thÓ hiÖn d­íi d¹ng 1 ký
hiÖu chuÈn cho tr­íc ( theo qui ph¹m )

C¸c ®èi t­îng d¹ng ®iÓm ë ®©y cã thÓ lµ:


 C¸c lo¹i cÇu: cÇu gç, cÇu s¾t... Khi t¹o chóng sÏ ®­îc t¹o ë líp 31.
 C¸c lo¹i ký hiÖu d¹ng ®iÓm cho b¶n ®å ®Þa chÝnh: c¸c ®iÓm ®é cao,
®iÓm täa ®é... Khi t¹o c¸c ký hiÖu nµy l­u ë level 26.
Thao t¸c :
 KÝch vµo nót Tû lÖ vµ ®Æt tû lÖ thÝch hîp cho b¶n ®å
 Chän ®èi t­îng cÇn ®Æt trong danh s¸ch c¸c ®èi t­îng bªn c¹nh
 NhÊn vµo nót <§Æt Cell> ®Ó x¸c ®Þnh vÞ trÝ ®Æt ®èi t­îng trªn mµn h×nh
 NÕu ®èi t­îng lµ c¸c ký hiÖu d¹ng ®iÓm th× ta chØ cÇn x¸c ®Þnh mét
®iÓm trªn mµn h×nh. NÕu ®èi t­îng lµ cÇu th× ta cÇn x¸c ®Þnh ba ®iÓm
trªn mµn h×nh nh­ h×nh vÏ sau:

1,2.3 lµ c¸c ®iÓm tuÇn tù ta ph¶i kÝch vµo mµn h×nh theo ®óng ®å h×nh trªn.
Ch­¬ng tr×nh sÏ vÏ cÇu víi ®é réng ®o¹n 1-2 vµ chiÒu dµi cÇu sÏ lµ ®o¹n 2-3.
Trong khi lµm ta cã thÓ xo¸ kÕt qu¶ võa lµm nhê nót UNDO
VÏ t­êng nhµ:
Chøc n¨ng : vÏ c¸c mòi tªn 2, 1 chiÒu chØ kiÓu ®¸nh dÊu vu«ng gãc vµ ë
gi÷a c¹nh t­êng nhµ.
Thùc hiÖn : chän chøc n¨ng : “ Qu¶n lý b¶n ®å - VÏ c¸c ®èi t­îng
kiÓu ®iÓm “

NguyÔn Thµnh Qu©n - 67 - Tr¾c ®Þa B_K47


§å ¸n tèt nghiÖp Tr­êng ®¹i häc má - ®Þa chÊt

III. 4.6.NhËp sè liÖu


Nhãm c¸c chøc n¨ng trao ®æi d÷ liÖu (nhËp/ xuÊt) víi c¸c hÖ thèng kh¸c nhau.
1. NhËp b¶n ®å ( Import )
Chøc n¨ng nhËp c¸c d÷ liÖu b¶n ®å ®­îc l­u d­íi c¸c d¹ng file th«ng
dông nhÊt hiÖn nay.
C¸c d¹ng file mµ chøc n¨ng cho phÐp nhËp vµo lµ :
 DXF, DWG cña AutoCAD
 ARC cña ARC/INFO
 MIF ( Mapinfo Interchange File ) cña MAPINFO.
Menu Chän NhËp sè liÖu -> NhËp b¶n ®å ( Import )
a. NhËp d÷ liÖu d¹ng DXF,DWG
b. NhËp d÷ liÖu d¹ng Mapinfo Interchange File MIF, MID. §©y lµ
khu«n d¹ng file giao tiÕp chuÈn cña phÇn mÒm MAPINFO. Mét b¶n ®å trong
Mapinfo khi chuyÓn sang d¹ng file nµy thµnh 2 file : MIF vµ MID. File MIF
l­u d÷ liÖu kh«ng gian, file MID l­u th«ng tin thuéc tÝnh cña b¶n ®å.
Thao t¸c :
 Chän tªn file MIF cÇn nhËp vµo.
 Ên <OK> ®Ó chuyÓn sang file b¶n ®å.
 Ên <Cancel> ra khái.
2. XuÊt b¶n ®å
Chøc n¨ng xuÊt b¶n ®å hiÖn thêi ra c¸c d¹ng file th«ng dông nhÊt hiÖn
nay ®Ó trao ®èi víi c¸c hÖ thèng kh¸c.
C¸c d¹ng file mµ chøc n¨ng cho phÐp xuÊt ra lµ :
 DXF, DWG cña AutoCAD
 ARC cña ARC/INFO
 MIF ( Mapinfo Interchange File ) cña MAPINFO.
Menu Chän NhËp sè liÖu -> XuÊt b¶n ®å ( Import )
a. XuÊt d÷ liÖu d¹ng DXF,DWG
b. XuÊt d÷ liÖu ra d¹ng Mapinfo Interchange File MIF, MID.
Thao t¸c :
 Chän th­ môc sÏ l­u file míi
 §¸nh vµo mét tªn file míi ch­a cã trªn ®Üa.
 Ên <OK> ®Ó xuÊ ra file.

NguyÔn Thµnh Qu©n - 68 - Tr¾c ®Þa B_K47


§å ¸n tèt nghiÖp Tr­êng ®¹i häc má - ®Þa chÊt

 Ên <Cancel> ra khái.

III.4.7. T¹o topology.


Topology lµ mét m« h×nh l­u tr÷ d÷ liÖu b¶n ®å ( kh«ng gian ) ®· ®­îc
chuÈn hãa trªn toµn thÕ giíi. M« h×nh kh«ng chØ l­u tr÷ c¸c th«ng tin ®Þa lý
m« t¶ vÒ vÞ trÝ,
kÝch th­íc, h×nh d¹ng cña tõng ®èi t­îng b¶n ®å riªng lÎ mµ cßn m« t¶ ®­îc
quan hÖ vÒ mÆt kh«ng gian gi÷a c¸c ®èi t­îng b¶n ®å nh­ nèi nhau, kÒ nhau.
§©y lµ nhãm chøc n¨ng quan träng nhÊt cña phÇn x©y dùng b¶n ®å. Nã
bao gåm c¸c chøc n¨ng thùc hiÖn vµ ®¶m b¶o thùc hiÖn ®óng c«ng viÖc ®ãng
vïng c¸c thöa tõ c¸c c¹nh thöa ®· cã. Topology lµ m« h×nh ®Ó ®¶m b¶o viÖc tù
®éng tÝnh diÖn tÝch, lµ ®Çu vµo cho c¸c chøc n¨ng t¹o b¶n ®å ®Þa chÝnh, t¹o hå
s¬ thöa, t¹o b¶n ®å chñ ®Ò, vÏ nh·n thöa .v.v. sau nµy.
§Ó t¹o ®­îc Topology ta ph¶i thùc hiÖn tr×nh tù theo c¸c b­íc sau ®©y:
a. Tù ®éng t×m söa lçi ( MRF CLEAN ).
Chøc n¨ng tù ®éng söa lçi th«ng dông trong b¶n ®å sè nh­ lµ :
 B¾t qu¸ ( Overshoot )

 B¾t ch­a tíi ( Undershoot )


Ên MRF Clean ®Ó tù ®éng t×m söa lçi. Chøc n¨ng nµy chØ söa ®­îc c¸c
lçi th«ng th­êng ta vµo tiÕp MRFFlag Editor ®Ó s÷a lçi.

NguyÔn Thµnh Qu©n - 69 - Tr¾c ®Þa B_K47


§å ¸n tèt nghiÖp Tr­êng ®¹i häc má - ®Þa chÊt

b. Söa lçi ( MRFFLAG )


Chøc n¨ng hiÓn thÞ vÞ trÝ c¸c lçi mµ MRF FLAG kh«ng tù ®éng söa
®­îc vµ ®Ó ng­êi dïng tù söa
Tõ menu chän Topology  Söa lçi, xuÊt hiÖn cöa sæ giao diÖn

KÝch chuét vµo nót Next ®Ó hiÓn thÞ lçi mµ chøc n¨ng MRFFlag b¸o .
Chç nµo xuÊt hiÖn ch÷ D trªn mµn h×nh lµ ë ®ã cã lçi do thöa bÞ hë, thöa bÞ
thõa ng­êi dïng tù söa. Khi hÕt lçi Next mê ®i, söa xong ta kÝch chuét vµo
phÝm Delete all.
c. T¹o vïng ( t¹o topology )
Chøc n¨ng thùc hiÖn t¹o topology cho c¸c ®èi t­îng b¶n ®å ®­îc lùa
chän. HiÖn t¹i ch­¬ng tr×nh chØ t¹o topology cho c¸c ®èi t­îng d¹ng vïng nh­
lµ thöa ®Êt, s«ng suèi.
C¸c ®èi t­îng tham gia t¹o topology cã thÓ n»m trªn nhiÒu level kh¸c
nhau, trªn toµn file hoÆc chØ mét vïng do ng­êi dïng ®Þnh nghÜa ( fence )
Menu : Chän T¹o topology -> T¹o vïng.

Thao t¸c :
 Chän c¸c level chøa c¸c ®èi t­îng b¶n ®å tham gia vµo t¹o vïng.
 Chän level chøa c¸c ®èi t­îng b¶n ®å tham gia vµo t¹o . NÕu dïng
fence th× ®¸nh dÊu vµo < dïng fence >.

NguyÔn Thµnh Qu©n - 70 - Tr¾c ®Þa B_K47


§å ¸n tèt nghiÖp Tr­êng ®¹i häc má - ®Þa chÊt

 Chän level chøa c¸c ®iÓm ®Æc tr­ng ( träng t©m ) cña c¸c ®èi t­îng
vïng ®­îc t¹o ra.
 Chän mµu cho c¸c ®iÓm ®Æc tr­ng nµy
 Ên <T¹o vïng> ®Ó b¾t ®Çu qu¸ tr×nh t¹o vïng
 Ên <Ra khái> ®Ó kÕt thóc chøc n¨ng.
III.4.8. VÏ nh·n thöa tõ tr­êng sè liÖu
Mét trong nh÷ng c«ng cô th­êng dïng nhÊt cho sö dông b¶n ®å sè lµ vÏ
nh·n ( label ) cho c¸c ®èi t­îng b¶n ®å tõ d÷ liÖu thuéc tÝnh cña nã. Mét ®èi
t­îng b¶n ®å cã thÓ cã rÊt nhiÒu lo¹i d÷ liÖu thuéc tÝnh ®i kÌm theo. T¹i mét
thêi ®iÓm, kh«ng thÓ hiÓn thÞ tÊt c¶ c¸c d÷ liÖu liªn quan ®Õn ra ®­îc. V× vËy,
chøc n¨ng vÏ nh·n thöa sÏ cung cÊp cho ng­êi dïng mét c«ng cô ®Ó vÏ ra mµn
h×nh mät sè lo¹i d÷ liÖu thuéc tÝnh do ng­êi dïng tù ®Þnh nghÜa vµ theo mét
®Þnh d¹ng cho tr­íc.
Do phÇn mÒm ®¸p øng cho qu¶n lý vµ xö lý b¶n ®å ®Þa chÝnh nªn c¸c
®èi t­îng b¶n ®å cã kh¶ n¨ng vÏ nh·n chØ lµ c¸c ®èi t­îng kiÓu vïng ®· ®­îc
t¹o topology.
Menu Chän Xö lý b¶n ®å -> VÏ nh·n thöa

Thao t¸c :
 T¹i môc < Tr­êng > chän tªn tr­êng cÇn vÏ nh·n lµ < nh·n thöa
>,chän level ®Ó l­u tr÷ nh·n thöa, chän mµu ®Ó vÏ nh·n thöa.
 T¹i môc < Kho¶ng c¸ch tõ t©m > chän DX, DY phï hîp ®Ó vÏ nh·n
thöa kh«ng bÞ dÞch ra ngoµi thöa.
 T¹i môc < Lo¹i nh·n > chän < nh·n thöa > ®Ó vÏ nh·n.
+ Nh·n sau khi t¹o xong cã d¹ng :
Sè hiÖu thöa
Lo¹i ®Êt
DiÖn tÝch
+ Nh·n quy chñ thÓ hiÖn c¸c th«ng tin vÒ: sè hiÖu thöa, lo¹i ®Êt, tªn chñ
sö dông vµ ®Þa chØ.
 T¹i môc < KiÓu > chän kiÓu nh·n : Cell hoÆc text node.

NguyÔn Thµnh Qu©n - 71 - Tr¾c ®Þa B_K47


§å ¸n tèt nghiÖp Tr­êng ®¹i häc má - ®Þa chÊt

 T¹i môc < KiÓu ch÷ > chän kiÓu ch÷ Famis cho nh·n.
 T¹i môc < KÝch th­íc ch÷ > chän kÝch th­íc cho ch÷ trong nh·n.
 T¹i môc < VÏ nh·n thöa nhá >
- ë phÇn < Tû lÖ b¶n ®å > ta vµo tû lÖ b¶n ®å.
- ë phÇn < Giíi h¹n diÖn tÝch thöa nhá > nhËp vµo giíi h¹n diÖn tÝch
thöa nhá.
- ë phÇn < To¹ ®é gãc khung X,Y > nhËp to¹ ®é gãc khung ®Ó tr­¬ng tr×nh
tù ®éng ghi c¸c nh·n thöa nhá xuèng phÇn ghi chó ë phÇn d­íi khung b¶n ®å.
 T¹i môc < Mµu > ta chän mµu cho nh·n thöa.
 Chän level ( líp ) l­u ch÷ nh·n, líp mÆc ®Þnh lµ líp 62.
 Chän môc < VÏ nh·n > ®Ó tiÕn hµnh vÏ nh·n.
 Ên < Ra khái > ®Ó ra khái chøc n¨ng.
III. 4.9. G¸n th«ng tin hå s¬ ®Þa chÝnh ban ®Çu
Nhãm c¸c chøc n¨ng nµy phôc vô qu¸ tr×nh g¸n th«ng tin ®Þa chÝnh ban
®Çu. Hay nãi c¸ch kh¸c, c¸c th«ng tin hå s¬ ®Þa chÝnh ban ®Çu : lo¹i ®Êt, tªn
chñ sö dông, ®Þa chØnh ®­îc g¸n cho c¸c thöa trong qu¸ tr×nh x©y dùng vµ
hoµn chØnh b¶n ®å ®Þa chÝnh.
C¸c th«ng tin hå s¬ ®Þa chÝnh ban ®Çu cña thöa bao gåm :
 Sè hiÖu b¶n ®å
 Sè hiÖu thöa
 DiÖn tÝch
 Lo¹i ®Êt ( t¹m thêi )
 Tªn chñ sö dông ( t¹m thêi )
 §Þa chØ ( t¹m thêi )
C¸c th«ng tin hå s¬ ®Þa chÝnh ban ®Çu ®­îc t¹o ra nh­ sau :
 Sè hiÖu b¶n ®å : tõ b¶ng ch¾p ph©n m¶nh b¶n ®å ®Þa chÝnh
 Sè hiÖu thöa : ®­îc ®¸nh tù ®éng b»ng chøc n¨ng "Tù ®éng ®¸nh sè
thöa" hoÆc do ng­êi dïng tù ®¸nh trong qu¸ tr×nh qui chñ tõ nh·n.
 DiÖn tÝch : ®­îc tÝnh tù ®éng qua qu¸ tr×nh t¹o vïng
 Lo¹i ®Êt, tªn chñ sö dông, ®Þa chØ ®­îc g¸n cho thöa b»ng nh·n qui
chñ qua chøc n¨ng Qui chñ tõ nh·n.
Nh·n qui chñ lµ mét ®èi t­îng ch÷ cã nhiÒu dßng ( text node ). C¸c
dßng trong nh·n qui chñ lÇn l­ît m« t¶ c¸c th«ng tin cña thöa theo thø tù sau :
 Lo¹i ®Êt
 Tªn chñ sö dông
 §Þa chØ
a. Quy chñ tõ nh·n
Chøc n¨ng lµm nhiÖm vô tù ®éng lÊy th«ng tin tõ c¸c nh·n qui chñ g¸n

NguyÔn Thµnh Qu©n - 72 - Tr¾c ®Þa B_K47


§å ¸n tèt nghiÖp Tr­êng ®¹i häc má - ®Þa chÊt

cho thöa. Chøc n¨ng sÏ lÊy th«ng tin ë nh·n qui chñ nµo n»m trong thöa ®Ó
g¸n. NÕu trong thöa cã nhiÒu h¬n 1 nh·n cã nghÜa lµ thöa ®ã cã nhiÒu chñ sö
dông. Th«ng tin nµy sau sÏ ®­îc ph¶n ¸nh trong c¬ së d÷ liÖu Hå s¬ ®Þa chÝnh.
§©y lµ mét chøc n¨ng tù ®éng. ng­êi dïng chØ cÇn chän chøc n¨ng vµ m¸y tù
®éng ch¹y.
Menu Chän §¨ng ký s¬ bé-> Qui chñ tõ nh·n
Chó ý : chøc n¨ng chØ lÊy c¸c nh·n qui chñ ( text node ) trong level 53
®Ó qui chñ
b. Söa nh·n thöa
Sau khi ®¸nh sè thöa tù ®éng, ta sö dông chøc n¨ng < Söa nh·n thöa >
®Ó söa l¹i sè thöa cho ®óng víi hiÖn t¹i. Chøc n¨ng nµy cho phÐp söa ch÷a c¸c
th«ng tin trªn hå s¬ cña thöa qua chän mµn h×nh ( giao diÖn ®å ho¹ ). C¸c
th«ng tin cã thÓ söa ë ®©y lµ sè hiÖu thöa ( kh«ng nªn söa ), lo¹i ®Êt, tªn chñ,
sö dông, ®Þa chØ.
Tõ menu: Chän G¸n th«ng tin ®Þa chÝnh  Söa nh·n thöa

Thao t¸c :
 dïng con trá chän thöa cÇn söa th«ng qua chän vµo ®iÓm ®Æc tr­ng
cña thöa
 Söa c¸c th«ng tin hiÖn ra trong cña sæ giao diÖn
 Ên <ChÊp nhËn > ®Ó ghi l¹i c¸c th«ng tin võa söa
 Ên <Huû bæ> huû bá c¸c th«ng tin võa söa xong vµ ra khái
c. Söa b¶ng nh·n thöa
Chøc n¨ng cung cÊp mét c¸ch kh¸c ®Ó söa th«ng tin cña thöa. C¸c
th«ng tin cña thöa ®­îc hiÖn lªn nµm h×nh d­íi d¹ng mét b¶ng ( Borwse
Table). Mçi mét hµng t­¬ng øng víi th«ng tin cña mét thöa.

NguyÔn Thµnh Qu©n - 73 - Tr¾c ®Þa B_K47


§å ¸n tèt nghiÖp Tr­êng ®¹i häc má - ®Þa chÊt

Menu Chän Söa nh·n thöa -> Söa b¶ng nh·n thöa

C¸c phÝm chøc n¨ng :


< |<< > : VÒ ®Çu danh s¸ch
< << > : lªn 1 b¶n ghi
< >> > : xuèng 1 b¶n ghi
< >>| > : VÒ cuèi danh s¸ch
< Ghi > : chÊp nhËn c¸c th«ng tin võa söa
< HiÓn thÞ ra mµn h×nh > : hiÓn thÞ ®å häa thöa ®ang ®­îc chän ra
®óng t©m mµn h×nh
< T×m kiÕm > t×m kiÕm thöa tháa m·n nh÷ng ®iÒu kiÖn nµo ®ã
< Ra khái > : ®ãng cöa sæ giao diÖn vµ ra khái chøc n¨ng
Thao t¸c :
 Chän thöa cÇn söa trªn danh s¸ch c¸c thöa
 Söa c¸c th«ng tin cña thöa
 Söa xong, Ên phÝm < Ghi >
T×m kiÕm thöa :

NguyÔn Thµnh Qu©n - 74 - Tr¾c ®Þa B_K47


§å ¸n tèt nghiÖp Tr­êng ®¹i häc má - ®Þa chÊt

Chøc n¨ng cho phÐp nhanh chãng t×m ®­îc mét hoÆc nhiÒu thöa tháa
m·n nh÷ng yªu cÇu nµo ®ã.

Ng­êi dïng cã thÓ t×m kiÕm thöa theo mét hoÆc nhiÒu ®iÒu kiÖn kh¸c
nhau. §ã lµ :
 Theo sè hiÖu thöa
 Theo lo¹i ®Êt cña thöa
 Theo tªn chñ sö dông
C¸c ®iÒu kiÖn ®Ó t×m sÏ ®­îc ®¸nh dÊu vµ t×m theo ®iÒu kiÖn b»ng.
Trong h×nh minh ho¹ trªn lµ t×m thöa cã sè hiÖu lµ 56 vµ tªn chñ sö
dông lµ TrÇn V¨n Thµnh
Thao t¸c :
 Vµo c¸c ®iÒu kiÖn t×m kiÕm
 Ên < T×m > ®Ó b¾t ®Çu t×m kiÕm trong danh s¸ch thöa tho¶ m·n ®iÒu kiÖn.
 NÕu t×m thÊy, con trá chän sÏ nh¶y ®Õn thöa t×m ®­îc trong b¶ng
danh s¸ch. NÕu kh«ng, ch­¬ng tr×nh sÏ cã th«ng b¸o.
 Trong tr­êng hîp cã nhiÒu thöa tho¶ m·n, Ên <T×m tiÕp > ®Ó nh¶y
tíi thöa tiÕp theo.
 Ên < Ra khái > ®Ó chÊm døt.
T¹o file b¸o c¸o :
Chøc n¨ng : T¹o ra file text m« t¶ c¸c th«ng tin vÒ thöa ®Êt phôc vô cho
inÊn, thèng kª.
Thùc hiÖn : Ch¹y chøc n¨ng “G¸n th«ng tin ®Þa chÝnh ban ®Çu - Söa
b¶ng nh·n thöa “
Thao t¸c :
Ên phÝm <Report>, mét file tªn lµ tªn b¶n ®å víi ®u«i lµ TXT ®­îc t¹o
ra trªn ®Üa.

NguyÔn Thµnh Qu©n - 75 - Tr¾c ®Þa B_K47


§å ¸n tèt nghiÖp Tr­êng ®¹i häc má - ®Þa chÊt

III. 4.10. B¶n ®å ®Þa chÝnh


Nhãm c¸c chøc n¨ng thao t¸c víi b¶n ®å ®Þa chÝnh.
B¶n ®å ®Þa chÝnh lµ mét ®¬n vÞ m¶nh b¶n ®å ®­îc ®¸nh sè theo ®¬n vÞ
hµnh chÝnh. C¸c thöa trong b¶n ®å ®Þa chÝnh lu«n lu«n nguyªn thöa. NÕu thöa
nµo bÞ c¾t t¹i ®­êng ph©n m¶nh, thöa sÏ ®­îc thÓ hiÖn trong m¶nh b¶n ®å ®Þa
chÝnh nµo chøa phÇn diÖn tÝch lín nhÊt cña thöa.
a. §¸nh sè thöa tù ®éng
Chøc n¨ng ®¸nh sè c¸c thöa trong b¶n ®å theo thø tù tõ trªn xuèng
d­íi, trõ tr¸i qua ph¶i. VÞ trÝ thöa ®­îc x¸c ®inh qua vÞ trÝ ®iÓn ®Æc tr­ng thöa.
§Ó tr¸nh viÖc ®¸nh sè thöa theo so s¸nh vÞ trÝ tuyÖt ®èi ( sÏ dÉn tíi t×nh tr¹ng
sè hiÖu thöa sau khi ®¸nh song rÊt khã theo dâi do ®«i khi vÞ trÝ cña hai thöa
cã sè hiÖu liªn tiÕp rÊt xa nhau ), chøc n¨ng cho phÐp ®Þnh nghÜa mét kho¶ng (
b¨ng réng ) theo chiÒu ngang, c¸c thöa nµo r¬i vµo cïng mét kho¶ng (b¨ng )
th× ®­îc ®¸nh sè thöa tõ ph¶i sang tr¸i mµ kh«ng quan t©m ®Õn vÞ trÝ trªn d­íi.
C¸c thöa tham gia vµo ®¸nh sè cã thÓ lµ toµn bé thöa trªn file b¶n ®å
hiÖn thêi hoÆc trong mét vïng nµo ®ã do ng­êi dïng ®Þnh nghÜa ( fence ).
Menu : Chän B¶n ®å ®Þa chÝnh->§¸nh sè thöa tù ®éng
b. T¹o hå s¬ kü thuËt thöa ®Êt
Hå s¬ kü thuËt thöa ®Êt lµ thµnh phÇn quan träng trî gióp c«ng t¸c qu¶n
lý Nhµ n­íc vÒ ®Êt ®ai.
§©y lµ chøc n¨ng t¹o ra c¸c b¶n hå s¬ cña thöa ®Êt theo nh÷ng mÉu qui
®Þnh cña Tæng côc §Þa chÝnh. Chøc n¨ng cho phÐp t¹o ra c¸c lo¹i hå s¬ cña
thöa ®Êt nh­ sau :
 Hå s¬ kü thuËt thöa ®Êt
 TrÝch lôc cña thöa ®Êt
 S¬ ®å thöa ®Êt phôc vô ®¨ng ký sö dông ®Êt
 GiÊy chøng nhËn
C¸c thöa ®Êt ®­îc chän :
 tõng thöa theo con trá
 Trong 1 vïng do ng­êi dïng ®Þnh nghÜa
Sau khi t¹o xong, hå s¬ thöa ®Êt cã thÓ
 HiÓn thÞ d­íi d¹ng file ®å häa trªn mµn h×nh
 Ghi l¹i thµnh mét file ®å häa DGN míi . Tªn file do ng­êi dïng tù ®Þnh nghÜa

NguyÔn Thµnh Qu©n - 76 - Tr¾c ®Þa B_K47


§å ¸n tèt nghiÖp Tr­êng ®¹i häc má - ®Þa chÊt

 In trùc tiÕp ra m¸y in, m¸y vÏ.


D÷ liÖu hå s¬ cña thöa :
 LÊy c¸c th«ng tin t¹m thêi trong qu¸ tr×nh qui chñ t¹m thêi
 LÊy c¸c th«ng tin chuÈn tõ c¬ së d÷ liÖu Hå s¬ §Þa chÝnh.
Menu Chän B¶n ®å ®Þa chÝnh-> T¹o hå s¬ kü thuËt thöa

Thao t¸c:
C¸c lùa chän:
Tõ môc < GiÊy chøng nhËn do tØnh cÊp > x¸c ®Þnh giÊy chøng nhËn in
ra do UBND tØnh hoÆc huyÖn cÊp. NÕu lµ tØnh cÊp th× dßng trªn cña giÊy
chøng nhËn lµ “ UBND tØnh D “ cßn huyÖn cÊp lµ “ UBND HuyÖn N “, TØnh D
< §Ëm > c¸c ®­êng nÐt hå s¬ ( s¬ ®å ) ®­îc in ®Ëm hoÆc nh¹t. §¸nh dÊu ®Ëm
khi in ra m¸y in kim, kh«ng ®¸nh dÊu khi in ra m¸y in larer.
Tõ môc < VÏ chiÒu dµi c¹nh > nÕu in chiÒu dµi c¹nh th× ta ®¸nh dÊu.
Tõ môc < VÏ tø cËn > cã vÏ nh·n cña c¸c thöa l©n cËn cã in diÖn tÝch
hay kh«ng, nÕu cã in th× ®¸nh dÊu.
Tõ môc < DiÖn tÝch > nh·n cña thöa l©n cËn cã in diÖn tÝch hay kh«ng
14 14
Cã diÖn tÝch . Kh«ng cã diÖn tÝch
190.2
Tõ môc < VÏ ®Ønh thöa > vÏ hay kh«ng vÏ sè thø tù c¸c ®Ønh thöa trong s¬ ®å.
Tõ môc < Mèc > vÏ hay kh«ng vÏ m«c, nÕu vÏ th× ®Ønh thöa ®­îc lµm
râ b»ng mét ký hiÖu vßng trßn nhá.

NguyÔn Thµnh Qu©n - 77 - Tr¾c ®Þa B_K47


§å ¸n tèt nghiÖp Tr­êng ®¹i häc má - ®Þa chÊt

Tõ môc < In tªn, ®Þa chØ > in hay kh«ng in ra tªn chñ sö dông vµ ®Þa chØ cña chñ.
 X¸c ®Þnh thöa chän theo con trá hay theo fence
 Nguån lÊy sè liÖu : nÕu lÊy d÷ liÖu hå s¬ tõ c¬ së d÷ liÖu tõ Hå s¬
§Þa chÝnh ®¸nh dÊu "D÷ liÖu tõ CSDL HS§C" vµ Ên <Liªn kÕt víi
HS§C > ®Ó t¹o liªn kÕt qua ODBC.
 Ên <Chän thöa> ®Ó chän thöa tiÕp theo
 In ra hå s¬ : hå s¬ in ngay ra m¸y in mµ kh«ng cÇn thao t¸c trong
Microstation b»ng c¸ch Ên phÝm <in ra >
 Ên <Hå s¬ tiÕp> ®Ó xem tiÕp hå s¬ cña thöa tiÕp theo trong danh
s¸ch c¸c thöa ®­îc chän ( trong tr­êng hîp t¹o hå s¬ cho nhiÒu thöa
cïng mét lóc ).
 Ên <Trang tiÕp> khi hå s¬ ®ang ®­îc hiÓn thÞ trªn mµn h×nh ®Ó xem
sang trang tiÕp theo cña hå s¬ nÕu hå s¬ cã nhiÒu h¬n 1 trang.
 Ên <Ra khái> ®Ó kÕt thóc chøc n¨ng.
c. T¹o b¶n ®å ®Þa chÝnh
Chøc n¨ng tù ®éng t¹o mét file míi l­u b¶n ®å ®Þa chÝnh tõ b¶n ®å nÒn.
B¶n ®å ®Þa chÝnh ®­îc x¸c ®Þnh theo 1 khung cho tr­íc. VÞ trÝ khung ®­îc x¸c
®Þnh theo ph­¬ng ph¸p chia m¶nh vµ tû lÖ b¶n ®å. C¸c thöa ®­îc chuyÓn sang
b¶n ®å ®Þa chÝnh theo nguyªn t¾c diÖn tÝch lín nhÊt: thöa ®­îc chuyÓn sang lµ
nh÷ng thöa n»m gän trong khung b¶n ®å vµ nh÷ng thöa cã phÇn diÖn tÝch lín
nhÊt so víi nh÷ng phÇn cßn l¹i bÞ c¾t t¹i c¹nh khung. C¸c ®èi t­îng b¶n ®å
cßn l¹i kh«ng ph¶i lµ thöa nh­ : s«ng, ®­êng giao th«ng .v.v. bÞ c¾t chÝnh x¸c
t¹i c¹nh khung.
Menu Chän B¶n ®å ®Þa chÝnh->T¹o b¶n ®å ®Þa chÝnh

NguyÔn Thµnh Qu©n - 78 - Tr¾c ®Þa B_K47


§å ¸n tèt nghiÖp Tr­êng ®¹i häc má - ®Þa chÊt

B¶n ®å ®­îc t¹o ra sÏ ghi vµo file cã tªn lµ DC<sè hiÖu m¶nh b¶n ®å
®Þa chÝnh>. VÝ dô file cã tªn lµ DC9.DGN lµ file b¶n ®å ®Þa chÝnh cña m¶nh 9.
 Thao t¸c :
 §¸nh sè hiÖu cña m¶nh b¶n ®å ®Þa chÝnh sÏ t¹o ( Tham kh¶o file
b¶ng ch¾p m¶nh )
 Chän ph­¬ng ph¸p chia m¶nh. Qui ph¹m chia m¶nh b¶n ®å ®Þa
chÝnh gåm 2 ph­¬ng ph¸p: ph­¬ng ph¸p 1 chia m¶nh b¶n ®å 1/5.000
thµnh 6 tê 1/2.000. Ph­¬ng ph¸p chia m¶nh 2 chia m¶nh b¶n ®å 1/5.000
thµnh 4 tê 1/2.000.
 Chän lo¹i b¶n ®å ®­îc t¹o ra. Trong qui ph¹m qui ®inh cã 2 lo¹i b¶n
®å : b¶n ®å ®Þa chÝnh gèc vµ b¶n ®å ®Þa chÝnh. Nh­ng khi lµm víi
ph­¬ng ph¸p sè, b¶n ®å ®Þa chÝnh gèc kh«ng cÇn thiÕt n÷a. Tuy nhiªn,
®Ó phï hîp víi hiÖn t¹i, chøc n¨ng còng cho phÐp t¹o ra b¶n ®å ®Þa
chÝnh gèc. Trong b¶n ®å ®Þa chÝnh gèc, c¸c c¹nh thöa ®Òu bÞ chÆt t¹i
®óng mÐp khung.
 Chän tû lÖ b¶n ®å. Tû lÖ b¶n ®å ®Þa chÝnh tõ 1/200 ®Õn 1/5.000.
 Ên phÝm <Chän vÞ trÝ m¶nh> vµ chän 1 vÞ trÝ bÊt kú mµ ng­êi dïng
tin ch¾c lµ n»m trong khung cña b¶n ®å ®Þa chÝnh sÏ t¹o. Chøc n¨ng sÏ
tù x¸c ®Þnh ®­îc täa ®é khung dùa vµo nguyªn t¾c chia m¶nh qui ®Þnh
trong qui ph¹m.
 T¹o s¬ ®å b¶ng ch¾p cho toµn bé tê b¶n ®å b»ng c¸ch Ên <T¹o b¶ng
ch¾p> vµ x¸c ®Þnh gãc trªn vµ gãc d­íi vïng cÇn t¹o.
d. T¹o khung b¶n ®å ®Þa chÝnh
Chøc n¨ng t¹o ra khung b¶n ®å ®Þa chÝnh víi vÞ trÝ vµ c¸ch thÓ hiÖn theo
®óng qui ph¹m qui ®Þnh
Menu Chän B¶n ®å ®Þa chÝnh-> T¹o khung b¶n ®å ®Þa chÝnh

NguyÔn Thµnh Qu©n - 79 - Tr¾c ®Þa B_K47


§å ¸n tèt nghiÖp Tr­êng ®¹i häc má - ®Þa chÊt

Hép tho¹i cã c¸c môc lín:


a) C¸c tuú chän:
 Ph­¬ng ph¸p chia m¶nh: cã hai ph­¬ng ph¸p chia m¶nh lµ Ph­¬ng
ph¸p chia m¶nh thø nhÊt vµ Ph­¬ng ph¸p chia m¶nh thø hai (theo qui
ph¹m b¶n ®å ®Þa chÝnh ban hµnh n¨m 1996)
 Chän kiÓu khung: cã hai kiÓu khung lµ Khung b¶n ®å ®Þa chÝnh vµ
Khung b¶n ®å gèc ®o vÏ
 Tû lÖ: cã thÓ chän trong c¸c tû lÖ : 200, 500, 1000, 2000, 5000.
 Level vµ Mµu ta cã thÓ thay ®æi líp vµ mµu mµ khung sÏ ®­îc vÏ
b) C¸c tiªu ®Ò:
 Tªn b¶n ®å : Tªn cña ®¬n vÞ hµnh chÝnh
 Sè hiÖu m¶nh: sè hiÖu m¶nh b¶n ®å (nÕu ta chän ph­¬ng ph¸p chia m¶nh
lµ ph­¬ng ph¸p chia m¶nh thø nhÊt th× môc nµy sÏ tù ®éng ®­îc tÝnh)
 Tªn x·: Tªn ®Þa ph­¬ng hay thµnh phè mµ tê b¶n ®å n»m trong ®ã.
c) To¹ ®é gãc khung:
Khi ta nhÊn vµo nót <Chän B¶n §å> vµ chän ®iÓm trªn mµn h×nh th×
hai to¹ ®é gãc khung cña b¶n ®å sÏ hiÖn lªn. §©y lµ c¸c to¹ ®é ®­îc tÝnh dùa
trªn c¸c tham sè Tû lÖ, Ph­¬ng ph¸p chia m¶nh mµ ta ®· chän ë trªn vµ theo
qui ph¹m b¶n ®å ®Þa chÝnh. Ta cã thÓ tù ®æi l¹i to¹ ®é cña 2 gãc khung trong
tr­êng hîp muèn t¹o khung kh«ng theo chuÈn

NguyÔn Thµnh Qu©n - 80 - Tr¾c ®Þa B_K47


§å ¸n tèt nghiÖp Tr­êng ®¹i häc má - ®Þa chÊt

s¬ ®å quy tr×nh biªn tËp b¶n ®å b»ng phÇn mÒm famis


Vµo c¬ së d÷ liÖu trÞ ®o
File SDR ( Sokia )
File TXT ( Datacom)
NhËp trÞ ®o File A SC ( ®o thñ
c«ng )
HiÓn thÞ, söa ch÷a trÞ ®o

Xö lý sè liªô ®o

Xö lý m·, t¹o b¶n ®å tù ®éng

Biªn tËp c¸c ®èi t­îng b¶n ®å

Söa lçi chuÈn bÞ ®ãng vïng


-Tù ®éng söa lçi ( MRF CLEAN )
- ph¸t hiÖn lçi (MRF FLAG )

T¹o Topology ( t¹o vïng )

§¸nh sè thöa
- §¸nh sè thöa theo hiÖn tr¹ng
- §¸nh sè thöa tù ®éng

VÏ nh·n b¶n ®å ( vÏ nh·n thöa )

T¹o khung b¶n ®å


T¹o hå s¬ kü thuËt
thöa ®Êt
B¶n ®å ®Þa chÝnh

C¸c b­íc thao t¸c c¬ b¶n vµ sö dông phÇn mÒm famis ®Ó thµnh lËp b¶n
®å ®Þa chÝnh. Cô thÓ sÏ ®­îc giíi thiÖu trong ch­¬ng sau

NguyÔn Thµnh Qu©n - 81 - Tr¾c ®Þa B_K47


§å ¸n tèt nghiÖp Tr­êng ®¹i häc má - ®Þa chÊt

Ch­¬ng 4
TÝnh To¸n thùc nghiÖm
§Ó cô thÓ ho¸ viÖc øng dông phÇn mÒm Microstation vµ phÇn mÒm
Famis ®Ò tµi nµy ®· tiÕn hµnh tham gia ®o ®¹c thµnh lËp b¶n ®å ®Þa chÝnh 1
khu ®o thuéc th«n NËm R¹t x· T©n §oµn - huyÖn V¨n Quan- TØnh L¹ng S¬n
I. Giíi thiÖu vÒ khu ®o
Th«n NËm R¹t lµ mét th«n cña x· T©n §oµn huyÖn V¨n Quan tØnh
L¹ng S¬n phÝa B¾c gi¸p ranh víi th«n Nµ Hµ, phÝa §«ng B¾c gi¸p ranh víi
th«n Khßn xµy vµ phÝa §«ng Nam gi¸p víi th«n P¸c Bang.
* §Þa h×nh: Khu vùc thùc nghiÖm chñ yÕu lµ ®åi nói, n¬i thÊp nhÊt lµ 433.0m
vµ n¬i cao nhÊt lµ 663.2m.§åi nói chiÕm 80% diÖn tÝch.
* Thùc phñ: thùc phñ chñ yÕu cña khu vùc lµ lóa, hoa mµu vµ c¸c lo¹i c©y bôi
kh¸c.
* §Æc ®iÓm khÝ hËu: khÝ hËu cña khu vùc thÓ hiÖn râ nÐt khÝ hËu miÒn B¾c
ViÖt Nam.
KhÝ hËu ph©n mïa râ rÖt, ë c¸c mïa kh¸c nhau nhiÖt ®é ph©n bè kh«ng
®Òu do sù phøc t¹p cña ®Þa h×nh miÒn nói.
NhiÖt ®é trung b×nh n¨m: 17 - 220C
L­îng m­a trung b×nh hµng n¨m tõ 1200 - 1600 mm
®é Èm t­¬ng ®èi trung b×nh n¨m 80 - 85 %
H­íng giã vµ tèc ®é giã cña khu vùc chÞu sù chi phèi cña yÕu tè ®Þa
h×nh.mïa l¹nh thÞnh hµnh giã B¾c, mïa nãng thÞnh hµnh giã Nam vµ §«ng
Nam. Tèc ®é giã nãi chung kh«ng lín.
* Thuû hÖ: hÖ thèng s«ng ngßi trong khu vùc kh¸ dµy ®Æc, cã nhiÒu s«ng,
suèi nhá vµ ®­îc ph©n bè ®Òu nªn rÊt thuËn tiÖn cho s¶n xuÊt n«ng nghiÖp.
II. NhËp sè liÖu ®o
Trong qu¸ tr×nh ®o vÏ chi tiÕt ®· sö dông m¸y toµn ®¹c ®iÖn tö Set 510.
Sau ®©y lµ cÊu tróc cña file d÷ liÖu.
Trong file sè liÖu nµy th× c¸c sè liÖu ®o còng lµ kho¶ng c¸ch tõ ®iÓm chi
tiÕt ®Õn m¸y, gi¸ trÞ gãc ®øng vµ gi¸ trÞ gãc b»ng. Trong khi ®o m· cña c¸c
®iÓm ®o ta ph¶i ghi

vµo sæ ®o. CÊu tróc cña file cã d¹ng nh­ sau: Khi tiÕn hµnh ®o c¸c ®iÓm chi
tiÕt th× trÞ ®o cña c¸c ®iÓm chi tiÕt ®­îc ®Æt nh­ sau: Sè thø tù cña ®iÓm chi
tiÕt, kho¶ng c¸ch tõ m¸y tíi g­¬ng gi¸ trÞ gãc ®øng, gi¸ trÞ gãc b»ng, c¸c ký
hiÖu m· cña ®iÓm ®o chi tiÕt. Cô thÓ cÊu tróc cña file ®­îc trót sang m¸y vi
tÝnh nh­ sau.
00EDSDR33 V04-04.02 01-Jan-02 00:00 113111
10NMN4 121111

NguyÔn Thµnh Qu©n - 82 - Tr¾c ®Þa B_K47


§å ¸n tèt nghiÖp Tr­êng ®¹i häc má - ®Þa chÊt

02TP 60342411047.736 434180.915 TDT


02TP 60332410998.669 434170.832 TDT
07NM 6033 6034 0.000000000
09F1 6033 6070110.326 88.93583 3.99111 TDT
02TP 6070 TDT
07NM 6070 6033 0.000000000
09F1 6070 246.369 86.45361 53.20389 TS
09F1 6070 341.306 85.64333 65.11722 T
09F1 6070 440.217 84.67694 84.29194 T
09F1 6070 541.190 84.24472 91.10056 T
09F1 6070 644.237 85.24750 102.49028 T
09F1 6070 1171.102 86.22528 106.91972 T
09F1 6070 1279.639 86.44694 103.85861 T
09F1 6070 1384.041 86.59861 102.89611 T
09F1 6070 607157.367 86.85917 97.17056 TDT
09F1 6070 1543.317 86.73889 51.74972 TS
09F1 6070 1637.253 85.76917 67.75222 T
09F1 6070 1735.754 85.07833 84.91917 T
09F1 6070 1837.766 86.23222 105.78389 T
09F1 6070 3035.144 82.20833 273.98111 T
09F1 6070 3110.735 85.43278 213.52444 TSJ
26
09F1 6070 329.671 83.57833 248.61722 T J 28
09F1 6070 3315.819 90.39250 265.96583 TSJ
26
09F1 6070 3416.154 90.61111 300.93806 TSJ
29
09F1 6071 68111.451 90.78278 330.58083 T
09F1 6071 69110.752 90.12778 335.21000 T J 60
09F1 6071 70113.951 89.53667 325.50611 NS
09F1 6071 71117.313 90.11611 329.46028 N
RECT -7.0
09F1 6071 72114.343 90.35361 318.05333 T S J
64
09F1 6071 73102.283 90.13444 321.48250 T
Theo file sè liÖu trªn th× :
+ 02 lµ m· b¶n ghi d÷ liÖu ®iÓm khèng chÕ ( ®iÓm ®Æt m¸y, ®iÓm ®Þnh
h­íng ).
+ 6033, 6034, lµ sè hiÖu cña ®iÓm ®Æt m¸y ( Tr¹m m¸y ).
- 2411047.736 lµ to¹ ®é X cña ®iÓm ®Æt m¸y

NguyÔn Thµnh Qu©n - 83 - Tr¾c ®Þa B_K47


§å ¸n tèt nghiÖp Tr­êng ®¹i häc má - ®Þa chÊt

- 434180.915 lµ to¹ ®é Y cña ®iÓm ®Æt m¸y


+ 6070 lµ tr¹m ®o cña c¸c ®iÓm tri tiÕt
T, TS. M· ( code ) cña c¸c ®iÓm ®o chi tiÕt
1. Xö lý sè liÖu
Sau khi sè liÖu ®­îc trót tõ sæ ®o ®iÖn tö sang m¸y vi tÝnh file sè liÖu cã
tªn C14.sdr. §Ó xuÊt ®­îc ra b¶n vÏ ta chuyÓn ®æi file ASC b»ng c¸ch:
Tõ c¬ së d÷ liÖu trÞ ®o  NhËp sè liÖu  ChuyÓn ®æi sang file ASCII.
File sè liÖu sau khi chuyÓn ®æi cã d¹ng ( C14.asc ).
File ( noi.txt ) ®­îc nhËp theo ®óng cÊu tróc file sè liÖu cña phÇn mÒm
* Thùc hiÖn ta khëi ®éng phÇn mÒm Famis.
Tõ command lÖnh cña Microstation ta ®¸nh ( mdl load C:\ Famis\
Famis ) Ên Enter, trªn mµn h×nh xuÊt hiÖn menu chÝnh cña phÇn mÒm Famis
vµ phÇn mÒm Famis vµ hép tho¹i ®¨ng nhËp m· ®¬n vÞ hµnh chÝnh.
Tõ hép tho¹i chän x· hoÆc( ph­êng ).
Tõ môc ( vµo m· cña x· ) hoÆc ( ph­êng ) vµo:1010101
Tªn huyÖn ( quËn ) vµo : V¨n Quan
Tªn tØnh ( Thµnh phè ) vµo: L¹ng S¬n

Th­ môc vµo: C:\ DIA CHINH\ data\ .1010101. DBT


Ên < chÊp nhËn > ®Ó ra khái chøc n¨ng.
2. HiÓn thÞ trÞ ®o
Khi ®· cã file *.asc ( C14.asc ), ta tiÕn hµnh nhËp sè liÖu tõ file sè liÖu
trÞ ®o sang file *. Dgn ( T_ §oµn. dgn ), b»ng c¸ch bÊm vµo: C¬ së d÷ liÖu trÞ
®o  Import  OK ®Ó chÊp nhËn.
C¸c file sè liÖu trÞ ®o ®­îc hiÓn thÞ ra mµn h×nh ( hiÓn thÞ c¸c th«ng tin
trÞ ®o ). §©y lµ chøc n¨ng n¨ng bËt t¾t c¸c líp th«ng tin cña file trÞ ®o. C¸c líp
th«ng tin ®­îc hiÓn thÞ tuÇn tù nh­ sau:
+ Tõ menu chÝnh chän: C¬ së d÷ liÖu trÞ ®o  HiÓn thÞ  T¹o m« t¶ trÞ
®o, ta ®¸nh dÊu vµo c¸c th«ng tin cÇn hiÓn thÞ xong Ên < ChÊp nhËn >.
Ên chÊp nhËn < Ra khái > ®Ó ra khái chøc n¨ng
+ Söa ch÷a trÞ ®o:
Ta thùc hiÖn b»ng c¸ch tõ menu chän: NhËp sè liÖu  Söa ch÷a trÞ ®o
ta tiÕn hµnh söa ch÷a.
3. Thµnh lËp lªn b¶n vÏ
Sau khi sè liÖu ®­îc ®­a nhËp vµo, phÇn mÒm tù sö lý m· t¹o lªn b¶n vÏ
tho cho toµn khu ®o.
NÕu b¶n vÏ cã c¸c ®èi t­îng ch­a nèi ®ñ ®­êng biªn hoÆc sè liÖu ®­a
vµo cã nh÷ng ®iÓm chi tiÕt kh«ng ®­îc g¸n code, ta cã thÓ sö dông c¸c c«ng
cô cña Microstaion ®Ó vÏ, Còng cã thÓ t¹o file nèi ®iÓm ®o trùc tiÕp tõ chøc

NguyÔn Thµnh Qu©n - 84 - Tr¾c ®Þa B_K47


§å ¸n tèt nghiÖp Tr­êng ®¹i häc má - ®Þa chÊt

n¨ng cña Famis


Tõ menu chÝnh chän Xö lý tÝnh to¸n  Nèi ®iÓm ®o

Sö dông b¶n s¬ ho¹ ( S¬ ®å mia ) ta ®¸nh vµo phÇn “danh s¸ch ®iÓm
nèi” ®Ó nèi c¸c ®iÓm theo s¬ ®å . m¸y sÏ thùc hiÖn c¸c lÖnh nèi ®ã.
+ VÝ dô:
Nèi c¸c ®iÓm 1,2,2,4 ®Ó t¹o thµnh mét thöa ta gâ 1,2,3,4  Enter 
Nèi
Sau khi hoµn thµnh c«ng viÖc nèi c¸c ®iÓm theo s¬ ®å, ta ®­îc b¶n vÏ
thÓ hiÖn vÞ trÝ, h×nh d¹ng c¸c ®¹ vËt khu vùc ®o vÏ nh­ c¸c thöa, ®Þa vËt....§©y
lµ b¶n vÏ b¶n ®å ®Þa chÝnh gèc cho toµn khu vùc.
Víi b¶n vÏ nµy ta ph¶i thùc hiÖn trong mät thêi gian l©u dµi vµ ta ph¶i
më b¶n vÏ ®o nhiªï lÇn. §Ó tiÕp tôc c«ng viÖc ®ã ta vµo qu¶n lý khu ®o  më
khu ®o ®· cã. File *. DGN sÏ l­u sè liÖu trong th­ môc trÞ ®o.
4. kÕt nèi c¬ së d÷ liÖu b¶n ®å
Sau khi t¹o ®­îc b¶n ®å gèc cña khu ®o cÇn kÕt nãi b¶n ®å gèc víi c¬
së d÷ liÖu b¶n ®å :
C¬ së d÷ liÖu b¶n ®å  Qu¶n lý b¶n ®å  KÕt nèi c¬ së d÷ liÖu
Sau khi kÕt nèi thùc hiÖn c¸c chøc n¨ng: më mét b¶n ®å, t¹o míi mét
b¶n ®å hiÓn thÞ b¶n ®å hoÆc chän líp th«ng tin.
III.C«ng t¸c kiÓm tra, söa ch÷a d÷ liÖu
Sau qu¸ tr×nh sè ho¸, d÷ liÖu nhËn ®­îc ch­a ph¶i hoµn thiÖn vµ ch­a sö
dông ®­îc. D÷ liÖu nµy th­êng ®­îc gäi lµ d÷ liÖu th«, cÇn ph¶i qua mét qu¸
tr×nh kiÓm tra, chØnh söa vµ chuÈn ho¸.
1.KiÓm tra vµ söa ch÷a c¸c lçi vÒ ®å ho¹
C¸c lçi sai vÒ thuéc tÝnh ®å ho¹ th­êng lµ sai vÒ líp, sai kiÓu ®­êng, sai
mµu, sai lùc nÐt...
* C¸ch kiÓm tra c¸c lçi vÒ thuéc tÝnh ®å ho¹.
Sö dông c¸c thao t¸c t¾t bËt level ®Ó kiÓm tra
- chuyÓn level cÇn kiÓm tra thµnh level active
- TÊt c¶ c¸c level cßn l¹i (of=1- 63)
- KiÓm tra c¸c ®èi t­îng trªn level active
Sö dông c¸c c«ng cô chän ®èi t­îng ®Ó ®¸nh dÊu c¸c ®èi t­îng kh«ng
thuéc level ®ã
* C¸c ®èi t­îng select element

NguyÔn Thµnh Qu©n - 85 - Tr¾c ®Þa B_K47


§å ¸n tèt nghiÖp Tr­êng ®¹i häc má - ®Þa chÊt

sö dông c«ng cô select by attribute


- Xem vµ ghi l¹i c¸c th«ng tin cña ®èi t­îng bÞ sai
- Sö dông c«ng cô select by attribute ®Ó chän c¸c ®èi t­îng theo
c¸c thuéc tÝnh riªng cña ®èi t­îng.
* Xem c¸c th«ng tin cña ®èi t­îng
Chän c«ng cô Element information
BÊm phÝm data vµo ®èi t­îng cÇn xem.
* c¸ch sö dông c«ng cô chän ®èi t­îng theo thuéc tÝnh (select
element by attribute)
Tõ thanh menu cña Microstaion chän Edit\select by Attribute
XuÊt hiÖn hép tho¹i Select by Attribute
Tuú vµo sù kh¸c biÖt vÒ thuéc tÝnh gi÷a c¸c ®èi t­îng mµ tõng tiªu
chuÈn vÒ thuéc tÝnh sÏ ®­îc chän.
2.Söa ch÷a lçi cña d÷ liÖu d¹ng ®­êng
Sau qu¸ tr×nh sè ho¸, d÷ liÖu d¹ng ®­êng gÆp c¸c lçi :
• §­êng chøa nhiÒu ®iÓm thõa lµm t¨ng ®é lín cña file d÷ liÖu
• §­êng ch­a tr¬n, mÒm.
• Tån t¹i c¸c ®iÓm cuèi tù do, th­êng x¶y ra trong c¸c tr­êng hîp ®­êng
b¾t qu¸, b¾t ch­a tíi.
• §­êng trïng nhau.
* C¸ch läc bá ®iÓm thõa cña ®­êng
Xö lý tõng ®iÓm b»ng mét c«ng cô Delete vertex cña Micrstation

BÊm phÝm data vµo ®iÓm cÇn xo¸


* C¸ch lµm tr¬n ®­êng.
Smooth lµ qu¸ tr×nh lµm trßn ®Ønh gãc ®­îc t¹o thµnh gi÷a hai ®o¹n
th¼ng cña mét ®­êng. qu¸ tr×nh nµy cßn ®­îc gäi lµ qu¸ tr×nh lµm tr¬n ®­êng
hoÆc lµm mÒm ®­êng.
Trªn thanh Modify chän Insert Vertex

BÊm data vµo ®o¹n ®­êng cÇn chÌn ®iÓm


BÊm data vµo vÞ trÝ cÇn chÌn ®iÓm
* C¸ch kiÓm tra, söa ch÷a c¸c ®iÓm cuèi tù do vµ tù ®éng xo¸ c¸c
®­êng trïng nhau
§Ó kiÓm tra, söa ch÷a c¸c ®iÓm cuèi tù do vµ tù ®éng xo¸ c¸c ®­êng

NguyÔn Thµnh Qu©n - 86 - Tr¾c ®Þa B_K47


§å ¸n tèt nghiÖp Tr­êng ®¹i häc má - ®Þa chÊt

trïng nhau, c¸c c«ng cô Modify sÏ ®­îc sö dông kÕt hîp víi MRFclean,
MRFflag.
3.Söa ch÷a lçi cña d÷ liÖu d¹ng ®iÓm
Sau khi sè ho¸ c¸c lçi th­êng gÆp víi d÷ liÖu d¹ng ®iÓm ( cell ) th­êng lµ:
• Sai c¸c thuéc tÝnh ®å ho¹ (level, color, linestyle, weight )
• Cell d­îc ®Æt kh«ng ®óng vÞ trÝ
• Cell ®­îc chän kh«ng ®óng h×nh d¹ng vµ kÝch th­íc quy ®Þnh
Xem xÐt nÕu thÊy sai th× söa cho ®óng víi c¸c quy ®Þnh trong kÝ hiÖu
b¶n ®å ®Þa chÝnh tØ lÖ 1:1000 do Tæng côc §Þa chÝnh ban hµnh.
C¸c kÝ hiÖu d¹ng ®iÓm nh­ nhµ, ®Òn, chïa, bÖnh viÖn, tr­êng häc, ...
* C¸ch söa lçi sai vÒ vÞ trÝ,h×nh d¹ng vµ kÝch th­íc:
Sö dông thanh c«ng cô Manqulate ®Ó söa ch÷a:

* C¸ch dïng cho nh÷ng cell sai c¶ vÒ kÝch th­íc lÉn h×nh d¸ng
- VÏ l¹i cell míi víi h×nh d¸ng, kÝch th­íc theo ®óng quy ®Þnh
- T¹o cell víi tªn cell gièng tªn cell cò
- Chän c«ng cô Replace cell

- BÊm datavµo cell cÇn ®æi.


4.Söa ch÷a d÷ liÖu d¹ng ch÷ viÕt
Sau khi sè ho¸ c¸c lçi th­êng gÆp ®èi víi d÷ liÖu d¹ng ch÷ viÕt th­êng lµ :
• Sai c¸c thuéc tÝnh ®å ho¹
• Text ®­îc ®Æt kh«ng ®óng vÞ trÝ
• Text ®­îc chän kh«ng ®óng kiÓu ch÷ vµ kÝch th­íc quy ®Þnh
• Sai néi dung cña text
* C¸ch söa lçi sai vÒ kiÓu ch÷, kÝch th­íc vµ néi dung ch÷:
Sö dông thanh c«ng cô Text ®Ó söa ch÷a

IV.Biªn tËp vµ tr×nh bµy b¶n ®å.


C¸c ®èi t­îng b¶n ®å khi ®­îc thÓ hiÖn b»ng mµu s¾c vµ kÝ hiÖu ph¶i
®¶m b¶o ®­îc tÝnh t­¬ng quan vÒ vÞ trÝ ®Þa lý còng nh­ tÝnh thÈm mü cña b¶n
®å. C¸c ®èi t­îng d¹ng vïng cÇn t« mµu hoÆc tr¶i kÝ hiÖu, c¸c ®èi t­îng ®ã
ph¶i tån t¹i d­íi d¹ng shape hoÆc complex shape. §èi víi ®èi t­îng d¹ng
®­êng, c¸c d÷ liÖu sau khi ®­îc sè ho¸, chØnh söa vµ lµm ®Ñp ®­îc thay ®æi kÝ

NguyÔn Thµnh Qu©n - 87 - Tr¾c ®Þa B_K47


§å ¸n tèt nghiÖp Tr­êng ®¹i häc má - ®Þa chÊt

hiÖu vµ biªn tËp l¹i.


Khi biªn tËp ph¶i dùa vµo quy ®Þnh biªn tËp néi dung b¶n ®å ®Þa chÝnh
tØ lÖ 1:1000 cña khu vùc.
1.Biªn tËp c¸c ®èi t­îng d¹ng ®iÓm
C¸c kÝ hiÖu d¹ng ®iÓm nh­ kÝ hiÖu nhµ,®Òn, chïa, bÖnh viÖn, tr­êng
häc, c¸c nhµ m¸y,...tr×nh bµy theo ®óng quyÓn kÝ hiÖu do Tæng côc §Þa chÝnh
ban hµnh. CÇn l­u ý tíi träng t©m cña kÝ hiÖu.
2.Biªn tËp c¸c ®èi t­îng d¹ng ®­êng
§èi víi c¸c ®èi t­îng d¹ng ®­êng th× ph¶i biªn tËp c¸c yÕu tè ®óng vÞ
trÝ, kÝch th­íc, h×nh d¹ng vµ ®óng kiÓu ®­êng. Khi ®èi t­îng d¹ng ®­êng tån
t¹i ë d¹ng d÷ liÖu th× nã ph¶i gÆp nhau t¹i c¸c ®iÓm nót vµ nã lµ ®èi t­îng
®­êng duy nhÊt. Nh­ng khi thÓ hiÖn nã d­íi d¹ng kÝ hiÖu b¶n ®å th× cã thÓ
ph¶i thÓ hiÖn nã b»ng hai hoÆc ba kiÓu ®­êng.
Khi biªn tËp c¸c yÕu tè d¹ng ®­êng mµ ë ®ã c¸c ®­êng chång ®Ì lªn
nhau th× ph¶i ­u tiªn nh÷ng yÕu tè quan träng, cßn nh÷ng yÕu tè kh¸c cã thÓ
xª dÞch vÞ trÝ nÕu trong quy ph¹m cho phÐp xª dÞch. Cßn nÕu kh«ng xª dÞch
®­îc th× ­u tiªn yÕu tè quan träng, yÕu tè cßn l¹i sÏ lµm mê ®i ®Ó khi in ra th×
c¸c ®­êng sÏ kh«ng bÞ chång ®Ì lªn nhau.
VÝ dô, khi c¸c cÊp ®Þa giíi trïng hîp vÒ mét bªn ®­êng s¾t, ®­êng « t«,
®ª ch¾n n­íc, t­êng rµo, s«ng, m­¬ng,...th× ®Þa giíi ph¶i vÏ c¸ch ®Þa vËt 0.2
mm mµ cø c¸ch mét qu·ng tõ 4 - 6 cm l¹i vÏ 3 ®Õn 4 ®èt.Khi c¸c cÊp ®Þa giíi
trïng hîp víi trung t©m c¸c ®Þa vËt kÓ trªn mµ kh«ng ®ñ chç biÓu thÞ th× ®Þa
giíi ph¶i vÏ c¸ch 0.2 mm vµ cø c¸ch qu·ng 4 - 6 cm l¹i vÏ 3 - 4 ®èt, so le ë hai
bªn ®Þa vËt.
Cïng víi c¸c ®Þa vËt nªu trªn, nÕu c¸c cÊp ®Þa giíi giao nhau víi ®Þa vËt
in mµu ®en th× ®Þa giíi ph¶i ng¾t kÑt, nh­ng víi ®Þa vËt kh«ng in mµu ®en th×
®Þa giíi vµ ®Þa vËt ®­îc vÏ giao nhau.
C¸c ®­êng ®Þa giíi ph¶i lµ nh÷ng ®­êng liªn tôc tõ ®iÓm giao nhau nµy
tíi ®iÓm giao nhau kh¸c vµ ph¶i ®i theo ®óng vÞ trÝ thùc cña ®­êng ®Þa giíi,
kh«ng vÏ quy ­íc nh­ trªn b¶n ®å giÊy.VÝ dô, khi ®­êng ®Þa giíi ®ã trïng víi
s«ng mét nÐt th× ®o¹n ®Þa giíi ®ã ph¶i trïng khÝt víi s«ng mét nÐt mµ kh«ng
vÏ chÐo c¸nh xÎ däc hai bªn s«ng nh­ trªn b¶n ®å giÊy, khi chuyÓn sang b¶n
®å giÊy ph¶i copy ®o¹n s«ng mét nÐt ®ã sang líp ®Þa giíi. NÕu ®­êng ®Þa giíi
ch¹y gi÷a s«ng vÏ hai nÐt th× ®­êng ®Þa giíi chuyÓn thµnh mét ®­êng liÒn ®i
gi÷a s«ng (kh«ng ®øt ®o¹n). C¸c tr­êng hîp ®Þa giíi ch¹y liªn tôc theo ®­êng
s¸ vµ c¸c ®Þa vËt h×nh tuyÕn kh¸c còng ¸p dông nguyªn t¾c t­¬ng tù nh­ trªn.
3.Biªn tËp c¸c ®èi t­îng d¹ng vïng
Khi biªn tËp c¸c ®èi t­îng d¹ng vïng th× cÇn ph¶i t¹o vïng, t« mµu
hoÆc tr¶i kÝ hiÖu, c¸c kÝ hiÖu ®ã tån t¹i d­íi d¹ng shape hoÆc compex shape.
D÷ liÖu ®Ó t¹o vïng cÇn ®¶m b¶o c¸c yªu cÇu sau :

NguyÔn Thµnh Qu©n - 88 - Tr¾c ®Þa B_K47


§å ¸n tèt nghiÖp Tr­êng ®¹i häc má - ®Þa chÊt

Ě §­êng bao c¸c ®èi t­îng vïng ph¶i khÐp kÝn


Ě Kh«ng tån t¹i c¸c ®iÓm cuèi tù do ( ®­êng b¾t qu¸ hoÆc b¾t ch­a tíi )
Ě Ph¶i tån t¹i nh÷ng ®iÓm nót t¹i chç giao nhau
Khi biªn tËp th× c¸c ranh giíi thùc vËt kh«ng ®­îc chång ®Ì lªn nhau,
c¸c yÕu tè thùc vËt ®­îc tr¶i theo ®óng quy ®Þnh.
YÕu tè thuû hÖ ®èi víi s«ng ®­îc biÓu thÞ nh­ sau : ®èi víi s«ng hai nÐt
th× biÓu thÞ ®­êng bê vµ nÒn s«ng, cßn s«ng mét nÐt th× biÓu thÞ theo ®óng kÝ
hiÖu quy ®Þnh tr­íc. Nh÷ng ao, hå cã kÝch th­íc lín th× biÓu thÞ c¶ ®­êng bê
vµ nÒn cßn nh÷ng ao nhá th× biÓu thÞ nÒn mµu.
4.Biªn tËp ch÷ chó thÝch cho c¸c ®èi t­îng
Theo quy ®Þnh cña b¶n ®å ®Þa chÝnh ®· nªu ë trªn, tuú theo ph©n bè cña
®Þa vËt mµ bè trÝ ghi chó cho thÝch hîp, mü quan ®Çu ch÷ kh«ng ®­îc quay
xuèng d­íi khung nam b¶n ®å.
Biªn tËp c¸c ghi chó d©n c­, ghi chó thuû v¨n, ghi chó s¬n v¨n, vµ c¸c
ghi chó kh¸c.
5.Tr×nh bµy ngoµi khung b¶n ®å vµ chÕ in
Tr×nh bµy khung theo quy ®Þnh cña ký hiÖu b¶n ®å tû lÖ 1:1000, ngoµi
ra cßn ph¶i xÕp d÷ liÖu vµ t¹o mÆt n¹ che líp d÷ liÖu khi in b¶n ®å ra nÒn giÊy.
V. ChuyÓn sang Famis ®Ó thµnh lËp b¶n ®å ®Þa chÝnh vµ t¹o c¸c lo¹i hå s¬
kü thuËt thöa ®Êt
Më file b¶n ®å cÇn hoµn thiÖn (®· xong c«ng t¸c ®o vÏ, sè ho¸ b¶n ®å).
Tõ dßng lÖnh Keyin gâ “mdl load c:\ famis\famis” hoÆc vµo thùc ®¬n
Utilities  MDL Applications xuÊt hiÖn hép tho¹i MDL  chän nót Browse
xuÊt hiÖn hép tho¹i Select MDL Applications, trong Drives chän æ C, khi ®ã
sÏ xuÊt hiÖn c¸c th­ môc cña æ C trong khung Directories, ta chän Famis, lóc
nµy bªn khung Files sÏ xuÊt hiÖn c¸c øng dông, ta chän famis.ma.

§Ó tiÕn hµnh c¸c lÖnh trong Famis víi CSDL b¶n ®å, cÇn kÕt nèi CSDL:
Tõ Menu C¬ së d÷ liÖu b¶n ®å  qu¶n lý b¶n ®å  kÕt nèi víi CSDL.

NguyÔn Thµnh Qu©n - 89 - Tr¾c ®Þa B_K47


§å ¸n tèt nghiÖp Tr­êng ®¹i häc má - ®Þa chÊt

1. Tù ®éng t×m Söa lçi cho m¶nh b¶n ®å võa t¹o


Tr­íc hÕt ta vµo chøc n¨ng tù ®éng t×m söa lçi.
Vµo c¬ së d÷ liÖu b¶n ®å  t¹o topology  Tù ®éng t×m söa lçi 
Parameters ®Æt th«ng sè cÇn thiÕt vµ Ên MRFCLean ®Ó tù söa lçi.
Tù ®éng ®i t×m vµ söa lçi, tù ®éng ph¸t hiÖn c¸c lçi cßn l¹i vµ cho phÐp
ng­êi biªn tËp tù söa, chøc n¨ng nhanh mÒm dÎo cho phÐp ng­êi biªn tËp b¶n
®å t¹o trªn mét ph¹m vi bÊt kú. ë ®©y tù ®éng t×m vµ söa lçi cho c¸c ®èi t­îng
vïng, chñ yÕu thuéc tÝnh g¾n víi thöa ®Êt. (MRF Clean). Tõ Menu CSDL b¶n
®å  T¹o Topology  Tù ®éng t×m söa lçi  xuÊt hiÖn hép tho¹i MRF
Clean.

Trong hép tho¹i MRF Clean, chän Parameters  xuÊt hiÖn hép tho¹i
MRF Clean Parameters trªn hép tho¹i nµy ®¸nh dÊu vµo By Lever ®Ó söa lçi
theo líp chän, sau ®ã chän Tolerances gäi hép tho¹i MRF Clean Setup
Tolerances ®Ó chän líp cÇn söa lçi (líp THUA - thöa) vµ ®Æt sai sè söa lçi cho
líp chän ë « Tolerance, chän Set ®Ó chÊp nhËn sai sè nµy, Ên Set All lµ chän
tÊt c¶.

NguyÔn Thµnh Qu©n - 90 - Tr¾c ®Þa B_K47


§å ¸n tèt nghiÖp Tr­êng ®¹i häc má - ®Þa chÊt

Sau khi ch¹y ch­¬ng tr×nh Mrf Clean, mét sè lçi nhá tù ®éng ®­îc söa
theo ®óng th«ng sè ®Æt, cßn nh÷ng lçi lín h¬n ph¶i söa b»ng tay. Tõ Menu
C¬ së d÷ liÖu b¶n ®å  T¹o Topology  Söa lçi (FLAG).
Trªn mµn h×nh, hiÖn ra c¸c lçi ®­îc b¸o cê, dïng c¸c chøc n¨ng trong
thanh c«ng cô Main cña Microstation ®Ó söa lçi. C¸c lçi sÔ lÇn l­ît xuÊt hiÖn
khi ta chän Next >>. Sau khi söa hÕt lçi, chän Del All Flags ®Ó xo¸ hÕt cê chØ
dÉn.

NguyÔn Thµnh Qu©n - 91 - Tr¾c ®Þa B_K47


§å ¸n tèt nghiÖp Tr­êng ®¹i häc má - ®Þa chÊt

Chän kiÓu cê b¸o lçi Chän líp cÇn söa lçi

§Õn lçi tiÕp theo

Xãa hÕt cê b¸o lçi

2. T¹o Topology
T¹o Topology:Tõ cöa sæ C¬ së d÷ liÖu b¶n ®å  T¹o Topology 
T¹o vïng. Chän Level cÇn t¹o vïng (ë ®©y lµ level cña thöa ®Êt). Sau ®ã,
ch­¬ng tr×nh tù t¹o líp t©m thöa cho tõng thöa ®Êt.

Tõ môc Level t¹o ®¸nh líp thöa ®Êt (level 2).


§iÓm träng t©m thöa lµ líp 11, mµu sè 1.
Lo¹i ®Êt chÝnh lµ ®Êt 53.
NhÊn <T¹o vïng> ®Ó b¾t ®Çu qu¸ tr×nh t¹o.
NhÊn <Ra khái> ®Ó kÕt thóc chøc n¨ng.
3. §¸nh sè thöa tù ®éng

Sau ®ã tiÕn hµnh g¸n d÷ liÖu tõ nh·n cho thöa vµ söa b¶ng nh·n thöa
b»ng chøc n¨ng: G¸n th«ng tin ®Þa chÝnh ban ®Çu. C¸c tr­êng d÷ liÖu ®Ó g¸n
cã thÓ chän gåm: Sè hiÖu thöa, lo¹i ®Êt, tªn chñ sö dông, ®Þa chØ, diÖn tÝch, sè

NguyÔn Thµnh Qu©n - 92 - Tr¾c ®Þa B_K47


§å ¸n tèt nghiÖp Tr­êng ®¹i häc má - ®Þa chÊt

hiÖu thöa t¹m, xø ®ång.


Sau ®ã ghi l¹i vµ c¸c d÷ liÖu cña nh÷ng tr­êng chän g¸n sÏ l­u vµo
trong File.txt. File sè liÖu nµy ®­îc sö dông khi g¸n c¸c th«ng tin thuéc tÝnh
cho ®èi t­îng thöa ®Êt.
Sau khi g¸n xong nh·n, chän chøc n¨ng VÏ nh·n thöa.

Tõ menu C¬ së d÷ liÖu b¶n ®å chän < b¶n ®å ®Þa chÝnh > Chän
<®¸nh sè thöa tù ®éng> hép tho¹i ®¸nh sè thöa tù déng sÏ hiÖn ra.

T¹i môc < b¾t ®»u > chän 1, chän kho¶ng b¨ng réng theo chiÒu nganh
t¹i môc <®é réng> lµ 20, chän < §¸nh sè thöa > . Ch­¬ng tr×nh sÏ thùc hiÖn
®¸nh sè thöa tõ trªn xuèng d­íi, tõ tr¸i qua ph¶i.
Tuy nhiªn c¸c thöa ®Êt kh«ng ph¶i lóc nµo còng ®­îc vÏ nh·n theo
ý muèn, do mét sè thöa ®Êt qu¸ nhá nªn khi ®¸nh nh·n bÞ trµn ra ngoµi
ph¹m vi thöa. §Ó kh¾c phôc cã thÓ dïng chøc n¨ng Move tõ hép c«ng cô
Main pulate trong thanh c«ng cô chÝnh Main ®Ó di chuyÓn. KÕt thóc qu¸
tr×nh nµy, c¸c tê b¶n ®å ®Þa chÝnh ®· kh¸ hoµn thiÖn vµ ®Çy ®ñ c¸c th«ng
tin ®Þa chÝnh ban ®Çu.
4. T¹o khung b¶n ®å ®Þa chÝnh
Chøc n¨ng <T¹o khung b¶n ®å ®Þa chÝnh> cña Famis hç trî mét
c¸ch tù ®éng c¸c thao t¸c rÊt tiÖn lîi cho ng­êi sö dông.
Tõ Menu <c¬ së d÷ liÖu b¶n ®å>  <B¶n ®å ®Þa chÝnh>  <T¹o
khung b¶n ®å>  xuÊt hiÖn hép héi tho¹i <T¹o khung b¶n ®å ®i¹ chÝnh>
trong ®ã:
Tõ môc <ph­¬ng ph¸p chia m¶nh> cho ta chän lùa mét trong 2
ph­¬ng ph¸p chia m¶nh b¶n ®å, th«ng th­êng chän ph­¬ng ph¸p 1: (chia

NguyÔn Thµnh Qu©n - 93 - Tr¾c ®Þa B_K47


§å ¸n tèt nghiÖp Tr­êng ®¹i häc má - ®Þa chÊt

m¶nh b¶n ®å 1:5000 thµnh 4 tê b¶n ®å 1:2000)


Chän kiÓu khung: cã 2 kiÓu khung lµ khung b¶n ®å ®Þa chÝnh vµ
khung b¶n ®å gèc ®o vÏ, chän <T¹o khung b¶n ®å ®Þa chÝnh>
Chän tû lÖ b¶n ®å 1:1000, líp 63 vµ mµu khung sè 111 (líp vµ mµu
cña khung b¶n ®å cã thÓ thay ®æi ®­îc).
Tõ môc <Tªn b¶n ®å> ®¸nh tªn cña ®¬n vÞ hµnh chÝnh lµ: Th«n T©n
§oµn
Tõ môc <Tªn x·> ghi: X· T©n §oµn _ V¨n Quan_ L¹ng s¬n
Sè hiÖu m¶nh b¶n ®å, täa ®é gãc khung tù ®éng hiÖn lªn khi chän
<chän b¶n ®å> vµ chän b¶n ®å hiÖn trªn mµn h×nh. Chän <OK> ®Ó vÏ
khung b¶n ®å.
5.T¹o hå s¬ kü thuËt thöa ®Êt.
Hå s¬ kü thuËt thöa ®Êt lµ thµnh phÇn quan träng trî gióp c«ng t¸c
qu¶n lý Nhµ n­íc vÒ ®Êt ®ai. Famis cho phÐp t¹o ra c¸c lo¹i hå s¬ kü thuËt
thöa ®Êt theo mÉu cña Tæng côc §Þa chÝnh.
+ Hå s¬ kü thuËt thöa ®Êt.
+ Biªn b¶n hiÖn tr¹ng sö dông ®Êt.
+ TrÝch lôc thöa ®Êt.
+ GiÊy chøng nhËn quyÒn sö dông ®Êt.
+ Hå s¬ gi¶i táa.
Tõ Menu <C¬ së d÷ liÖu b¶n ®å>
<B¶n ®å ®Þa chÝnh><T¹o hå s¬ kü thuËt thöa ®Êt>
Cöa sæ giao diÖn <Hå s¬ thöa ®Êt> xuÊt hiÖn cho phÐp: chän lo¹i hå
s¬ cÇn t¹o, liªn kÕt víi CSDLHS§C ®Ó lÊy c¸c th«ng tin chuÈn tõ
CSDLHS§C, nh¸y kÐp chuét vµo t©m thöa ®Ó xem th«ng tin trªn mµn
h×nh.

NguyÔn Thµnh Qu©n - 94 - Tr¾c ®Þa B_K47


§å ¸n tèt nghiÖp Tr­êng ®¹i häc má - ®Þa chÊt

KÕt luËn
***
§å ¸n tèt nghiÖp lµ kÕt qu¶ cña kh«ng chØ qu¸ tr×nh thùc tËp tèt nghiÖp
mµ cßn lµ kÕt qu¶ cña thêi gian häc tËp l©u dµi. Thêi gian thùc tËp vµ viÕt ®å
¸n võa qua ®· gióp em «n l¹i vµ bæ sung nhiÒu kiÕn thøc ®· häc, ®ång thêi lµ
c¬ héi ®Ó t×m hiÓu nghiªn cøu nh÷ng kÜ thuËt, c«ng nghÖ vµ quy tr×nh s¶n xuÊt
rÊt míi vµ thùc tÕ. Tõ ®ã em ®· rót ra c¸ch tiÕp cËn, nghiªn cøu vµ gi¶i quyÕt
vÊn ®Ò, ®Æc biÖt lµ viÖc tÝch hîp hai lÜnh vùc kh¸c nhau nh»m ®¹t ®­îc mét kÕt
qu¶ tèt, bëi ®Ò tµi “Thµnh lËp b¶n ®å ®Þa chÝnh vµ c¸c lo¹i hå s¬ thöa ®Êt
b»ng phÇn mÒm MicroStation vµ Famis” lµ ®Ò tµi mµ thµnh qu¶ cña nã lµ sù
kÕt hîp nh÷ng kiÕn thøc chuyªn m«n ®· tiÕp thu vµ kiÕn thøc Tin häc - kiÕn
thøc ®ßi hái ®Çu t­ nhiÒu thêi gian vµ c«ng søc. Qua qu¸ tr×nh nghiªn cøu lý
thuyÕt vµ tiÕn hµnh thùc nghiÖm hoµn thµnh ®Ò tµi tèt nghiÖp, em rót ra mét sè
kÕt luËn sau:
MicroStation lµ mét phÇn mÒm ®å ho¹ rÊt m¹nh trong bé phÇn mÒm
Intergraph, C¸c kh¶ n¨ng øng dông rÊt lín. Tèc ®é khai th¸c vµ cËp nhËt
nhanh chãng phï hîp víi hÖ thèng qu¶n lý lín. Do vËy nã kh¸ thuËn tiÖn cho
viÖc thµnh lËp c¸c lo¹i b¶n ®å tõ c¸c nguån d÷ liÖu vµ thiÕt bÞ kh¸c nhau. Kh¶
n¨ng lång ghÐp vµ biªn tËp b¶n ®å ®Þa chÝnh,®Þa ranh rÊt phong phó.
Thao t¸c trªn MicroStation rÊt ®¬n gi¶n, giao diÖn víi ng­êi sö dông lµ
rÊt thuËn tiÖn.
PhÇn mÒm TÝch hîp Famis sö dông tiÕng viÖt rÊt thuËn tiÖn cho ng­êi
sö dông. Famis cho phÐp l­u tr÷, trao ®æi, truy cËp th«ng tin rÊt nhanh chãng,
chÝnh x¸c, thuËn tiÖn gi÷a c¬ së d÷ liÖukh«ng gian ®¸p øng ®­îc c¸c yªu cÇu
cña c«ng t¸c qu¶n lý ®Êt ®ai hiÖn ®¹i.
Qua mét thêi gian lµm ®å ¸n em ®· thu ®­îc nh÷ng thµnh qu¶ nhÊt
®Þnh, tuy nhiªn bªn c¹nh ®ã còng cßn nhiÒu v­íng m¾c ch­a kh¾c phôc ®­îc.
Cô thÓ nh­ sau:
- Nh÷ng thµnh qu¶ ®¹t ®­îc:
+ §· hoµn thµnh ®­îc mét m¶nh b¶n ®å ®Þa chÝnh tû lÖ 1:1000 vµ
c¸c lo¹i hå s¬ kü thuËt khu vùc T©n §oµn HuyÖn V¨ quan TØnh
L¹ng s¬n.
+ §i s©u vµo t×m hiÓu c«ng t¸c thµnh lËp b¶n ®å ®Þa chÝnh qua ®ã
cho thÊy viÖc øng dông phÇn mÒm MicroStation vµ Famis thµnh
lËp b¶n ®å ®Þa chÝnh, c«ng nghÖ hoµn toµn ®¹t yªu cÇu.
+ T¹o vµ xuÊt ®­îc c¸c lo¹i hå s¬ thöa ®Êt (lµ ®èi t­îng qu¶n lý
trùc tiÕp trong c«ng t¸c ®Þa chÝnh) trªn phÇn mÒm nµy. T¹o
®­îc c¸c truy vÊn ®¬n gi¶n ®Õn c¸c ®èi t­îng, x©y dùng ®­îc

NguyÔn Thµnh Qu©n - 95 - Tr¾c ®Þa B_K47


§å ¸n tèt nghiÖp Tr­êng ®¹i häc má - ®Þa chÊt

mét sè b¸o c¸o tæng hîp cho th«ng tin ®Þa chÝnh.
- C¸c h¹n chÕ ch­a ®¹t ®­îc:
+ Ch­a x©y dùng vµ liªn kÕt ®­îc d÷ liÖu mét c¸ch tæng qu¸t, c¸c
lo¹i hå s¬ ®Þa chÝnh, hå s¬ thöa ®Êt qu¸ kång kÒnh nh­ng ch­a
®­a vµo phôc vô cho thùc tÕ nhiÒu.
+ Ch­a thùc hiÖn ®­îc viÖc t¹o vµ qu¶n lý c¸c hå s¬ ®Þa chÝnh
theo c¸c mÉu cña Bé Tµi nguyªn & M«i tr­êng quy ®Þnh.
MÆc dï b¶n th©n ®· cã nhiÒu cè g¾ng ®Ó hoµn thµnh b¶n ®å ¸n, song víi
n¨ng lùc, tr×nh ®é vµ kinh nghiÖm cã h¹n nªn qu¸ tr×nh thùc hiÖn kh«ng thÓ
tr¸nh khái nh÷ng thiÕu sãt. Em rÊt mong ®­îc sù ®ãng gãp ý kiÕn cña c¸c
thÇy, c« gi¸o vµ c¸c b¹n ®ång nghiÖp b¶n ®å ¸n tèt nghiÖ cña em ®­îc hoµn
thiÖn h¬n.
Em xin ch©n thµnh c¶m ¬n thÇy gi¸o Th.s: D­¬ng Thµnh Trung ®· tËn
t×nh gióp ®ì em hoµn thµnh ®Ò tµi tèt nghiÖp nµy. Em còng xin ch©n thµnh
c¶m ¬n c¸c thÇy c« gi¸o trong Khoa Tr¾c ®Þa ®Æc biÖt lµ c¸c thÇy c« trong Bé
m«n Tr¾c ®Þa phæ th«ng ®· ®µo t¹o vµ gióp ®ì t¹o em trong nh÷ng n¨m th¸ng
häc tËp vµ trong thêi gian lµm ®Ò tµi tèt nghiÖp.
Em xin ch©n thµnh c¶m ¬n!

NguyÔn Thµnh Qu©n - 96 - Tr¾c ®Þa B_K47


§å ¸n tèt nghiÖp Tr­êng ®¹i häc má - ®Þa chÊt

tµi liÖu tham kh¶o


*****
1. Gi¸o tr×nh ®o ®¹c ®Þa chÝnh PGS - TS NguyÔn Träng San, Hµ néi- 2001
2. Quy ph¹m thµnh lËp b¶n ®å ®Þa chÝnh tû lÖ 1/500, 1/1000,
1/2000,1/5000,1/10000,1/25000, Tæng côc ®Þa chÝnh, Hµ néi- 1999
3. H­íng dÉn sö dông phÇn mÒm FAMIS / CADDB, Tæng côc ®Þa chÝnh,
Hµ néi - 2000
4. Gi¸o tr×nh tr¾c ®Þa phæ th«ng, NguyÔn Träng San, §µo Quang HiÕu,
§inh C«ng Hßa, NguyÔn TiÕn N¨ng, §¹i häc Má- §Þa ChÊt,1992.
5. Ký hiÖu b¶n ®å ®Þa chÝnh tû lÖ 1/500, 1/1000,
1/2000,1/5000,1/10000,1/25000, Tæng côc ®Þa chÝnh, Hµ néi- 2000

NguyÔn Thµnh Qu©n - 97 - Tr¾c ®Þa B_K47


§å ¸n tèt nghiÖp Tr­êng ®¹i häc má - ®Þa chÊt

Môc lôc

NguyÔn Thµnh Qu©n - 98 - Tr¾c ®Þa B_K47

You might also like