Detyrë

Përmbedhëse

Tremujori i pare
Lënda: TIK
Tema 1: Bota e kompjuterit
Tema 2: Përpunimi digjital i tekstit

Punoi:Ergi Vejseli
1.1 Zhvillimi i kompjuterit dhe gjeneratat e tij
Gjenerata e pare (1946-1959) përdorte llampa elektrike, ishte e madhe, konsumonte
shumë energji dhe kishte aplikime ushtarake dhe shkencore.Gjenerata e dytë (1959-
1965) përdorte transistorë, ishte më e vogël, konsumonte më pak energji dhe kishte
zhvillime në sistemet operative dhe përdorimin e memorjes magnetike, duke përfshirë
aplikime në biznes.Gjenerata e tretë (1965-1972) përdorte qarkun e integruar, ishte më
e vogël, konsumonte më pak energji dhe kishte përdorim të gjërë në shumë fusha.
Gjenerata e katërt (1972-1980) përdorte VLSI, ishte e kompaktë, konsumonte më pak
energji dhe ishte më e saktë, duke u përdorur në përmasa dhe aplikime të ndryshme.
Gjenerata e pestë (1980-deri më sot) përdor ULSI dhe cipa të mikroprocesorit, është
efikase, ka përmasa të vogla, dhe është shumë e saktë. Zhvillime në sistemet operative
dhe përdorimi i kompjuterëve në jetën e përditshme, përfshirë inteligjencën artificiale.
1.2 Klasifikmi i kompjuterave

Mikrokompjuterat, të cilët janë kompjuterat personal që ne përdorim në jetën tone të

përditshme, ku përfshihen dekstopët, laptopët, palmtopët dhe tabletët.
Superkompjuterat përdoren për llogaritje intensive shkencore dhe modele komplekse.
Kanë kosto të madhe. Mainframe janë kompjuterat e përdorura në organizatat e mëdha
për përpunimin e transaksioneve dhe ruajtjen e të dhënave. Minikompjuterat, të mesmit
në madhësi, midis mainframe dhe mikrokompjuterave, përdoren për aplikime specifike.
Serverat janë specializuar për ofrimin e shërbimeve në rrjet, duke përfshirë ruajtjen e të
dhënave dhe hostimin e faqeve të internetit. Workstation janë dizajnuar për të
përpunuar grafikë dhe aplikime të rënda, përdoret nga krijuesit e multimediale dhe
profesionistë të fushave të tjera kreative.

Mikrokompjuter-dekstop Superkompjutet

Servera Workstation
1.3 Sistemet operative

Sistemet operative janë software të specializuar që menaxhojnë dhe kontrollojnë

pajisjet dhe programet e një kompjuteri. Ato lehtësojnë ndërveprimin e përdoruesit me
kompjuterin, trajtojnë ndarjen e burimeve, ekzekutojnë programe dhe ofrojnë ndërfaqe
si ato grafike apo komandore. Sistemet operative organizojnë dhe menaxhojnë
skedarët, sigurojnë informacionin dhe kontrollojnë hyrjet. Shembuj përfshijnë Windows,
macOS, Linux, dhe Android, secili me tipare unike, por duke ndarë funksionin bazë të
menaxhimit efikas të burimeve dhe mjedisit të përdoruesit. Sistemet operative më të
përdorura janë Windows dhe Linux. Windows ndjek modelin e burimit të kodit të
mbyllur, ofron një ndërfaqe përdoruesi grafike (GUI) të njohur me ikona, dritare dhe
menutë. Përdoret zakonisht me programe të zhvilluara për Windows, përfshirë
shumicën e programeve komerciale dhe lojërave. Ndërsa Linux ndjek modelin e burimit
të kodit të hapur ose open source dhe ka shumë mjedise të ndryshme desktop-e ,po
ashtu shpesh përdoret edhe në serverë pa ndërfaqe grafike. Përmban shumicën e
programeve dhe veglave të nevojshme për një sistemit operativ dhe aplikacionet
përdorin shpesh standardet open source dhe protokollet.
1.4 Programet aplikative të Microsoft Office dhe
Libre Office

Programet aplikative janë programe kompjuterike të projektuara për të kryer një sërë
detyrash specifike dhe për të plotësuar nevojat e përdoruesve në shumë fusha të
ndryshme. Këto programe mund të jenë pjesë e një sistemi operativ, të instaluar nga
përdoruesit, ose të aksesueshme nëpërmjet internetit.
Microsoft Office është një suite e programeve aplikative zyrtare e zhvilluar nga
Microsoft. Përfshin një gamë të gjerë të aplikacioneve të dizajnuara për produktivitet
personal dhe profesional.
LibreOffice është një suite e programeve aplikative falas dhe open source, që është
një alternativë për Microsoft Office. Përfshin një numër të aplikacioneve të përdorura
për produktivitet dhe përpunim të dokumenteve.
1.5 Instalimi i Ubuntu Linux në një kompjuter
me sistem shfrytëzimi Windows

Për të instaluar Ubuntu Linux në një kompjuter me Windows, fillimisht përgatitni një
USB ose DVD bootable. Pastaj ndryshoni rregullimet e BIOS-it për të lejuar boot nga
USB ose DVD dhe ndezni kompjuterin. Në hapat e instalimit, zgjidhni "Install Ubuntu,"
konfiguroni diskun duke zgjedhur opsionin "Something Else," dhe krijoni një pjesë të re
për Ubuntu. Plotësoni informacionin e nevojshëm, krijoni një llogari të re përdoruesi,
dhe përfundo instalimin. Pas ristartimit, kompjuteri do të ketë një menue për të zgjedhur
nëse të nisni me Ubuntu apo Windows. Kujdesuni për të ruajtur kopje rezervë të të
dhënave të rëndësishme para se të filloni procesin e instalimit.
1.6 Formatimi i kompjuterit dhe i pajisjeve të
tjera digjitale

Formatimi i një kompjuteri përfshin krijimin e një kopje rezervë të të dhënave,

shkarkimin e medias së instalimit të sistemit operativ, ndryshimin e rregullimeve të
BIOS-it për të lejuar boot nga media e instalimit, dhe ndjekjen e udhëzimeve për
instalimin e sistemit operativ duke zgjedhur konfigurimet e diskut dhe përfunduar
instalimin. Pas përfundimit të instalimit, rikthejini të dhënat dhe aplikacionet e
nevojshme. Kujdesuni për të siguruar një kopje rezervë të të dhënave para se të filloni
procesin e formatimit.
2.1 Mjedisi i punës në programin Photoshop

Mjedisi i punës në Adobe Photoshop përfshin një shirit menuje në pjesën e

sipërme, një shirit mjete në pjesën e majtë, një shirit opsionesh në pjesën e sipërme,
dhe paleta të ndryshme në anën e djathtë, duke përfshirë ato të shtresave dhe
historikut. Kryesorja e punës është në zona ku projekti shfaqet (Canvas), dhe ka mjete
për ndryshimin dhe krijim të elementeve. Paneli i shtresave ndihmon në organizimin e
elementeve në shtresa të ndryshme. Ky mjedis ofron një gamë të gjerë të mjeteve dhe
opsioneve për redaktim të grafikave dhe fotove.
2.2 Mjetet e punës në Photoshop

Mjetet kryesore të punës në Adobe Photoshop përfshijnë zgjedhjen, prerjen,

përzgjedhjen e ngjyrave, vizatimin, kopjimin e pjesëve të imazhit, fshirjen, krijimin e
gradientës, shtimin e tekstit, dhe redaktimin e ngjyrave. Mjetet e filtreve dhe efekteve
ofrojnë mundësi për ndryshime të avancuara, ndërsa mjetet 3D përfshijnë krijimin dhe
manipulimin e objekteve në tre dimensione. Kombinimi i këtyre mjeteve dhe opsioneve
të tjera të programit ofron një gamë të gjërë të mundësive për dizajn dhe përpunim të
imazheve.
2.3 Përpunimi i fotove në Photoshop

Përpunimi i fotove në Adobe Photoshop përfshin përdorimin e mjetëve të ndryshme

për të përmirësuar dhe transformuar imazhet. Hapat kryesorë përfshijnë rregullimin e
ngjyrave, fshirjen e mangësive, zmadhimin dhe zbreshtjen, përdorimin e efekteve dhe
filtrave, redaktimin e shtresave, dhe shtimin e tekstit dhe elementeve të tjera grafike.
Përfundimi i procesit përfshin ruajtjen dhe shpërndarjen e imazheve në formate të
ndryshme, duke përshtatur nevojat dhe qëllimet e përdoruesit.