Wykł 1 1 Kolb-Proces-Uczenia-Się

You might also like

Download as pdf or txt
Download as pdf or txt
You are on page 1of 13

CYKL UCZENIA SIĘ KOLBA

Kolb, D. A. (1984). Experiential learning: Experience as the source of learning and


development (Vol. 1). Englewood Cliffs, NJ: Prentice-Hall.

KONKRETNE
DOŚWIADCZENIE

STOSOWANIE REFLEKSYJNA
OBSERWACJA

KONCEPTUALIZACJA

KONKRETNE
DOŚWIADCZENIE
Coś się dzieje,
biorę w czymś udział,
coś obserwuję,
jakieś dane docierają do REFLEKSYJNA
STOSOWANIE zmysłów
OBSERWACJA

KONCEPTUALIZACJA
KONKRETNE
DOŚWIADCZENIE
Coś się dzieje,
biorę w czymś udział,
coś obserwuję,
jakieś dane docierają do
zmysłów

STOSOWANIE REFLEKSYJNA
OBSERWACJA
Co się stało?
Przetwarzam napływające
dane
Porównuję z tym, co
mam w pamięci
Ubieram w słowa

KONCEPTUALIZACJA
KONKRETNE
DOŚWIADCZENIE
Coś się dzieje,
biorę w czymś udział,
coś obserwuję,
jakieś dane docierają do
zmysłów
STOSOWANIE REFLEKSYJNA
OBSERWACJA
Co się stało?
Przetwarzam napływające
dane
Porównuję z tym, co
mam w pamięci
Ubieram w słowa

KONCEPTUALIZACJA
Co to znaczy?
Łączę to, co postrzegam, w
całość
Tworzę pojęcia i teorie
(abstrakcyjne myślenie)
WYCIĄGAM WNIOSKI
Czego dzięki temu mogę się
nauczyć?

Już nie opowiadam sobie tego


co było, ale staram się
ZROZUMIEĆ
KONKRETNE
DOŚWIADCZENIE
Coś się dzieje,
biorę w czymś udział,
coś obserwuję,
jakieś dane docierają do
STOSOWANIE zmysłów
REFLEKSYJNA
Co w takim razie mogę OBSERWACJA
zrobić?
Jak mogę to w praktyce Co się stało?
wykorzystać? Przetwarzam napływające
dane
Porównuję z tym, co
mam w pamięci
Ubieram w słowa

KONCEPTUALIZACJA
Co to znaczy?
Łączę to, co postrzegam, w
całość
Tworzę pojęcia i teorie
(abstrakcyjne myślenie)
WYCIĄGAM WNIOSKI
Czego dzięki temu mogę się
nauczyć?
Już nie opowiadam sobie tego
co było, ale staram się
ZROZUMIEĆ

5 ways to boost your self-confidence – Jack Canfield

https://www.facebook.com/watch/?ref=saved&v=4397135243693029

książka “Zasady Canfielda”

notespomysłow.pl/cykl_kolba/

Honey and Mumford Learning Style Questionnaire:

What kind of learner are you?


https://www.mint-hr.com/mumford.html
Cykl Kolba samodzielne uczenie się
Doświadczenie

Jeśli uczysz się czegoś samodzielnie, nie lekceważ wartości, jaką


przyniosą ci wykonywane ćwiczenia, nawet jeżeli robisz je sam i
potem sprawdzasz odpowiedzi z kluczem . Samo czytanie oglądanie
czy obserwowanie czegoś nie będzie tak efektywne jak połączenie
wszystkich tych rzeczy z doświadczeniem, wyciąganiem wniosków i
zastanawiałem się, jak nowe rzeczy zastosować w praktyce.

Nie zatrzymuj się jedynie na tym etapie. Jeśli uczysz się czegoś
nowego to spróbuj to również połączyć ze swoimi własnymi
doświadczeniami w danym temacie. Zastanów się, czy kiedykolwiek
byłeś w podobnej sytuacji? A może ktoś ze znajomych opowiadał ci o
tym?

Wykorzystaj również dostępną różnorodność metod rozwojowych


i form, w jakich dostarczane są treści .

• obejrzyj film lub krótkie wideo,


• przeczytaj artykuł albo książkę,
• spróbuj z kimś podyskutować,
• posłuchaj audiobooka lub podcastu

Każda z tych rzeczy będzie dobrym punktem wyjścia do dalszych etapów


nauki.

Refleksja

Ucząc się czegoś, nie słuchaj jedynie na oślep, tego co przekazują ci


inni. Zastanawiaj się, co tak naprawdę się wydarzyło ? Co w
konkretnych zachowaniach ci się podobało? Dlaczego wolałbyś ich
uniknąć? Jakie dana sytuacja wywołuje emocje?
Możesz również zapoznać się z dyskusję na jakiś temat. Dzięki temu
poznasz punkty widzenia różnych osób. Korzystaj z doświadczenia
innych. W dzisiejszych czasach bardzo łatwo jest dowiedzieć się, co
dla kogoś się sprawdziło, a z czego na przykład zrezygnował.

Konceptualizacja
Czas na wyciąganie wniosków. Pamiętaj, że nauka to nie tylko bierne
przyswajanie informacji. Zakuć, zdać i zapomnieć być może sprawdza
się w szkole, ale w świecie biznesowym już niekoniecznie – tutaj
ludzie będą oczekiwali od ciebie konkretnych efektów. Zastanawiaj
się więc, co tak naprawdę wynika z teoretycznych rzeczy, z którymi się
zapoznałeś, a bez problemu przejdziesz do kolejnego etapu , czyli
przełożenia nowej wiedzy na praktykę.

Stosowanie

A może warto znaleźć przyczyny – skoro to wszystko, czym wcześniej


rozmawialiśmy, jest już dla kogoś oczywiste i jak twierdzi, dobrze o
tym wie, to dlaczego z tego nie korzysta?

Jak to jest, że bardzo wiele osób doskonale zna zasady zdrowego


odżywiania. Doskonale wiedzą, co trzeba jeść, że w ypadało by się choć
trochę poruszać itp.

Jak to jest, że większość z nas wie, gdzie i na co tracimy najwięcej


czasu, które spotkania nie wnoszą nic nowego itd.

Jakoś jednak nic z tą wiedzą nie robimy, nie stosujemy tego w


praktyce. Pytanie więc, co zmien ić, aby posiadaną wiedzę naprawdę
zastosować.

Ten etap w cyklu nauczania to wspaniały dowód na to, że ilość ćwiczeń


wykonywanych na sali szkoleniowej to nie wszystko. Nie wystarczy
zarzucić ludzi dużą liczbą ćwiczeń. Każde z nich musi zostać
podsumowane. Ludzie muszą wiedzieć, po co dane ćwiczenie się
wydarzyło i co mogą dalej zrobić z wnioskami , które z niego wynikają
– jak to przenieść z hermetycznej sali szkoleniowej do realnego świata.

No i w końcu to, odpowiedź na pytanie – co ja w tym szkoleniu znajdę


dla siebie i jak mi się to przyda w prawdziwym życiu? Tak, wymaga
to trochę analizy i myślenia, zestawiania tego, co wiesz z realiami, w
których funkcjonujesz na co dzień , ale myślę, że warto.

W końcu nie uczymy się tylko po to, aby powięk szać nasz zasób wiedzy
teoretycznej. Nie wiem, jak to jest u ciebie, ale ja ucząc się czegoś,
chcę to wykorzystać w praktyce. Dopiero praktyka pozwolić ci
zweryfikować teorię. Będziesz mógł dostosować różne rzeczy do
konkretnych sytuacji. No i dzięki prakt yce tak naprawdę budujesz
swoje umiejętności.
Cykl Kolba na szkoleniu
(źródło: humanly.com/cykl-kolba/)

Ważnym zadaniem trenera jest pomoc wszystkim uczestnikom w przejściu


przez poszczególne etapy tego cyklu uczenia się.

DOŚWIADCZENIE (WEJDŹ W TO)


Jako trener możesz uruchomić cykl uczenia się na dwa sposoby:
zaproponować uczestnikom udział w jakimś ćwiczeniu (np. symulacji, grze
czy odgrywaniu ról) lub przywołać do sali ich doświadczenia, przez jakie
przeszli poza nią (np.: Przypomnij sobie, jak ostatnio byłeś w sytuacji,
gdzie…).

Na przykład podczas szkoleń, których celem jest podniesienie jakości


obsługi klienta, czasem zdarza się, że uczestnicy nie czują by to szkolenie
było im potrzebne. Mówią: „Przecież sobie radzę, może czasem klienci
są upierdliwi, ale to przecież nie mój problem a ich. To klientów trzeba
podszkolić a nie mnie”.

Uczestnik nie wszedł w doświadczenie, nie powiązał tematu z sobą, proces


uczenia się nie może zatem się zacząć. By ruszyć z miejsca trenerem musi
dostarczyć uczestnikom jakiegoś doświadczenia – np. przywołać ich
negatywne doświadczenia w zakresie obsługi klienta albo za pomocą
symulacji, pozwolić im spojrzeć na ich pracę od strony klienta.
OBSERWACJA (PODZIEL SIĘ WRAŻENIAMI)

Następna faza polega na dzieleniu się obserwacjami. Trener pyta:

Jak było?
Jakie odnieśliście wrażenia?
Co zaobserwowaliście?
Jak się czuliście?
Co wam się podobało, co się nie podobało?

Uczestnicy dyskutują tym żywiej im bardziej poruszające było dla nich


doświadczenie.

Niedoświadczeni trenerzy popełniają tu dwa rodzaje błędów: poprzestać


na tym etapie lub mogą go nie docenić. Poprzestają na tym etapie
(gdy ucichnie dyskusja zabierają się za następny temat) lub nie usiłują go
przeskoczyć (gdy dyskusja jest jeszcze w pełni, usiłują podsumowywać
i wyciągać wnioski).

Uczestnicy powinni podzielić się wszystkimi ważnymi obserwacjami.


Tak długo jak tego nie zrobią nie będą w stanie pracować dalej – trener
musi im dać na to szansę, i gdy poczuje, że większość ludzi powiedziała to,
co chciała powiedzieć, przechodzi dalej.
WNIOSKOWANIE (POŁĄCZ TO W CAŁOŚĆ)

W następnej fazie pada pytanie:

Jak te wrażenia można zebrać w całość i podsumować?


Co z tego wynika?
Jakie wnioski można wyciągnąć z tych wszystkich obserwacji?
Jak to rozumiesz?
Co na tej podstawie można stwierdzić?

Opieramy się na obserwacjach, które zostały zebrane (i zapisane)


w poprzednim etapie staramy się je pogrupować, wyjść poza nie i złożyć je
w całość, tworząc coś w rodzaju teorii. Już nie opowiadamy sobie tego
co było, ale staramy się to zrozumieć.

Ważne, aby to były teorie czy generalizacje, oparte na tych konkretnych


doświadczeniach jakimi uczestnicy się dzielili. Prowadzący może
oczywiście znać zestaw naukowych teorii, doskonale wyjaśniających to co
się wydarzyło, jednak podanie ich bez mocnego nawiązania
do doświadczeń uczestników, sprawi, że w najlepszym wypadku zostaną
szybko zapomniane.

EKSPERYMENTOWANIE (ZAPLANUJ ZASTOSOWANIE)

Kolejna grupa pytań to:

Jak można zastosować to do czego doszliśmy?


Jak możemy to wykorzystać w praktyce?
Jakiego rodzaju zmiany można wprowadzić do miejsca pracy?
W jaki sposób można to przełożyć na praktyczne, konkretne działania?
Co mogę na tej podstawie konkretnego zmienić?

Takie zmiany można planować dopiero po tym, gdy coś wiemy na temat
mechanizmów czy obowiązujących prawidłowości (opracowanych w poprzednim
etapie). Bez takiej wiedzy mielibyśmy do czynienia z próbowaniem na oślep.

Trener może także zachęcić do tego by uczestnik zaplanował działania, jakie


podejmie po szkoleniu.
Podsumowanie
W tym artykule mowa była przede wszystkim o mechanizmach uczenia się.
Powiedzieliśmy, że cykl uczenia składa się z czterech, powtarzających się
faz:

• Zaangażowanie się w doświadczenie — jeżeli nie bierzesz w czymś


udziału, nie angażujesz się nie możesz niczego się nauczyć,
- aktywny udział,
- zaangażowanie,
- odniesienie czegoś do sobie jest warunkiem tego by nastąpił proces
uczenia się.

Jeżeli jesteś trenerem musisz albo zafundować uczestnikom jakieś


doświadczenie (np. zapraszając ich do udziału w symulacji) lub odwołać
się do ich doświadczeń (np. przypomnijcie sobie, kiedy ostatnio mieliście
do czynienia z …).

• Refleksyjna obserwacja— samo doświadczenie to za mało,


- musisz jeszcze uświadomić sobie, że coś się dzieje, że czegoś
doświadczasz.

Jeżeli nie potrafisz popatrzeć z boku na swoje doświadczenia, niczego


się nie nauczysz.

Jeżeli jesteś trenerem, twoją rolą jest stworzyć uczestnikom warunki


do przyjrzenia się z boku temu co się dzieje. Możesz zadać w tym celu
pytania, np.
Jak się czułeś w trakcie ćwiczenia?
Co takiego się z tobą działo?
Jak było?
Jakie odnieśliście wrażenia?
Co zaobserwowaliście?
Jak się czuliście?
Co wam się podobało, co się nie podobało?
• Abstrakcyjna konceptualizacja — jeżeli tylko pokiwasz głową
nad swoją obserwacją, twój proces uczenia się utknął w połowie;
teraz niezbędne jest pytanie:
I co z tego?
O czym to wszystko świadczy?
Jak mogę zebrać to w całość.
Jak te wrażenia można zebrać w całość i podsumować?
Co z tego wynika?
Jakie wnioski można wyciągnąć z tych wszystkich obserwacji?
Jak to rozumiesz?
Co na tej podstawie można stwierdzić?

W tej fazie wytwarzasz, z twojego własnego doświadczenia i obserwacji


wiedzę.
Twoja rola, jako trenera polega na tym, by pomóc podsumować
uczestnikom to, co wiedzą. Możesz to zrobić zadają im np. pytanie:
I co z tego wszystkiego wynika?
Czy możesz zebrać to wszystko w całość?
W tej fazie wygłaszasz prezentacje czy mini – wykłady.

• Aktywne eksperymentowanie — ostatni, równie ważny etap pełnego


procesu uczenia się to aktywne eksperymentowanie.

Pytanie, jakie sobie tutaj zadajemy brzmi:


Jak mogę go zastosować?
Jak mogę to wykorzystać?
Co mogę zmienić?
Jak można zastosować to do czego doszliśmy?
Jak możemy to wykorzystać w praktyce?
Jakiego rodzaju zmiany można wprowadzić do miejsca pracy?
W jaki sposób można to przełożyć na praktyczne, konkretne działania?
Co mogę na tej podstawie konkretnego zmienić?

Sprawdź nasze szkolenia związane z tym tematem


SZKOLENIE DLA TRENERÓW

You might also like