SOCRATES - VĨ NHÂN, TÂM LÝ HỌC VÀ TRIẾT HỌC

- SOCRATES (khoảng 470/469-399 TCN) là một triết gia người Hy Lạp cổ đại (Người

Athens), ông được xem là một trong những người đã sáng tạo ra nền triết học phương

Tây và là cha đẻ của nền tư tưởng đạo đức phương Tây.

- Ông là một nhân vật rất bí ẩn, không hề viết ra bất cứ điều gì, chỉ được biết đến chủ yếu thông

qua các tác phẩm do những tác giả cổ đại cùng thời kể lại, trong đó nổi bật nhất chính là hai môn

sinh Platon và Xenophon.

- Ngay từ nhỏ, Socrates đã theo cha học nghề rèn. Ông hành nghề này để kiếm tiền nhiều năm

trước khi dành hết niềm đam mê của mình cho trí tuệ. Những nguồn tin khác trong tác

phẩm của Xenophon, Aristophanes và Plato cũng chỉ ra rằng, Socrates từng tham gia

giảng dạy để trang trải cuộc sống.

- Socrates có một thời gian từng phục vụ trong quân đội, ông tham gia cuộc chiến

Peloponnisos - kéo dài trong suốt giai đoạn từ năm 431 đến 404 TCN với 3 chiến dịch

lớn: Amphipolis, Delium và Potidaea. Trong trận chiến, Socrates hiện lên vô cùng can

đảm, anh dũng. Sự gan dạ của ông được thể hiện ở việc ông đã cứu sống Alcibiades,

một vị tướng vĩ đại người Armenia.

- Nhắc đến Socrates, chắc chắn chúng ta phải nhắc đến đóng góp quan trọng nhất của

ông cho triết học cũng như tư tưởng phương Tây là phương pháp truy vấn biện chứng,

được biết đến dưới tên gọi "phương pháp Socrates" hay phương pháp "bác bỏ bằng

logic" (elenchus). Ông đã áp dụng phương pháp này chủ yếu cho việc kiểm nghiệm
các khái niệm quan trọng về mặt đạo đức như Tốt đẹp và Công bằng.

- Dù luôn trung thành đến chết với thành bang, song tư tưởng và đức hạnh của ông lại mâu thuẫn

với chiều hướng chính trị và xã hội đương thời của Athens. Ông ca ngợi Sparta, chê bai Athens,

trực tiếp và gián tiếp trong nhiều cuộc đối thoại. Điều này khiến Socrates bị buộc tội vô thần và

làm hư hỏng giới trẻ của thành Athens. Ông bị kết án tử hình bằng cách uống thuốc độc và mất

vào khoảng năm 399 TCN.

- “Nếu quý vị giết tôi, quý vị sẽ không dễ dàng tìm được một người thay thế tôi, một con người

được thượng đế ban cho đất nước”. Đây là lời tự biện cuối cùng của Socrates khi ông đứng trước

phiên tòa và chấp nhận cái chết.