Professional Documents
Culture Documents
1857-1882, Tomassetti, Bullarum Diplomatum Privilegiorum Sanc Rom Pont 24, LT
1857-1882, Tomassetti, Bullarum Diplomatum Privilegiorum Sanc Rom Pont 24, LT
http://www.archive.org/details/bullarumdiplomat24cath
BULLARIUM
ROMANUM
ucX
BULLARUM
DIPLOMATUM ET PRIVILEGIORUM
SANCTORUM ROMANORUM PONTIFICUM
TAURINENSIS EDITIO
LOCUPLETIOR FACTA
QUAM
ALOYSIO BILIO.
TOMUS \\\\
CLERENS XII (ab an. HDCCXXXIV ad aa. HDGCIL).
AUGUSTAE TAURIMOHUM
A. VEGGO ET SOGIIS EDITORIBUS
SUCCESS. SEBASTIANI FRANCO ET FII.IOKliM
U DCCC LXXII.
f]u
PIO •
IX PONT MAX •
REM •
GHRISTIANAM
lAM •
ANN •
XXVII •
FELIGITER •
MODERANTI
EDITORES •
TAVRINENSES
MAGNI . BVLLARiI •
ROMANI
VOLVMEN •
XXlV
QVO •
PRIMA •
OPERIS •
PARS •
EXPLETVR
GRATVLABVNDI •
DICANT.
EDITORES TAURINENSES
s.
A. Vkcco et Socii.
INDICULUS
ss. PONTIFICUM CONSTITUTIONUM
QUAE IN TOMO XXIV
Dalum A. D. Pag.
EUGEMUS IV.
CLEMENS Vili.
GREGORU'S XV.
5 februarii 1622 . Inscrutabili Dei providenlia "2
fRBA\US Vili.
ALEXANDER VII.
CLE.ME.NS Xll.
ADVEUTENTIA. Tiibulani uovi oidinis cuiii ordine velcri comparati oiiiilliuuis, (juia siile
EDITIONIS ROMANAE
NOSTRAE EDITIONIS.
r> h ,1
— XIl —
Tom. xiv. Edit. Taur. Tom. xxiv.
Riit. Doni. Affliti.
36 6 ij 3G moreretur •'
13 "
37 fl » 2 uìl. iulii
"
37 6 )i S qime
singulo "
37 6 » 25 uìl.
20 ut "
37 B » uìt.
3G-37 concessionum »
38 h ))
38 ò » 43 eiusdem S. RE "
conservatione "
38 6 » 50
51 statueret »
38 b >i
40 1} 11 aedes "
"
40 a n 16 et colonorum
"
40 a n 33 qui
"
40 a » 42-43 eorumque
maturaque "
40 a » 19 uìt. deliberaliiuie .
40 b » 10 ipsi »
40 b » 18 de nova »
tionibus
41 a » 18 uìt. pari »
41 B » 3 iioviter »
41 b » 27 volumus »
42 a » 13 ibique »
42 a » 20 profertur "
42 a » 28 observantia »
42 a >. 31 residet »
42 a 11 15 ult. exceptam »
42 B « 31 4 iulii "
43 a >' 31 lororum »
F.lil. lìom. .l/o/ii. Toin. xiv. . Tom. XXIV.
40 6 4 ìiìt. aut 81 ò ad
51 a 5 iiìt. ac de verbo . . . 84 ac si de verbo
52 a 34 vacuamus 85 6 4 5 vacuas
53 i IO idi. propterea 87 b 2 praeterea (?)
5« b 18 tt((. praefatne . .
96 a 21 1,1/. praefatae pertinente
50 a 11 requisita 96 h 9 requisita, liceat
59 6 8 ull. vel 98 rt 14 ei
1 Al lictio .Maia.
K,itl. Rom. Main. Tom. xiv. RIil. Toìir. Tom. xxiv.
Pag. 109 n linea 4 prima degli altri, dovrà . Pag. IG' a linea 14
110
E,ìil. Rom. Main. fon
155 6 » 13 ull.
15G a » 10 «!«.
156 a » 2 ni/.
156 6 » 1
lóO h » 36-37
156 6 .. 10 ull.
157 a 8-9
157 a 16 ull.
157 b 6
157 B
157 b
157 6
158 ò
158 6
159 a
159 a
159 6
159 5
160 a
163 o
1G3 a
163 6
163 6
164 a
165 (I.
165 b
167 n
168 a
168 n
l'i b
173 /)
173 /)
171 n
174 b
175 n
176 a
176 a
176 a
176 a
176 a
176 b
176 f)
177 a
177 a
177 ')
181 h
181 ;.
182 6
182 h
183 i
187 a
188 6
B<li/. Tnnr. Tom. x
191 a • , 33 quo . . .
216 a 1 deposifiones
216 h 17 computandae
2n a pasque . . . .
217 6 si solutionem .
218 a 19 senjier . . . .
220 a 26 etllecanatum .
225 a 37 ut infra . . . .
225 6 12 ac uti . . . .
227 6 26 ampliare . . . .
230 a 13 quod
231 l 8 impertitas . . .
234 a 27 msertis
2i5 a 22-23 aliique presbyteri
236 a 19 vaiietates
236 n 20 in quibuscunique .
.. 257 b u 11 legilime »
)i 257 b » 14 sessionem »
u 260 a » 24 kingiludineni »
» 261 6 « 1 mula »
» 270 b » 32 intra
11 270 b » 44 iuxta »
» 271 n 11 22 iuxta »
« 271 li 11 33 alter »
» 272 b 11 25 puniatur »
« 271 h » 1 prò 1)
.1 27G n » 19 ut si ii
.. 278 il 11 9 ult. et ii
.1 iSO n II 3 ipsemet »
11 282 6 11 15 distinguatur »
11 285 a 11 21 religionibiis i»
11 286 0, .1 17 unitatis »
11 287 o 11 15 propterea »
» 287 a 11 34 generalis »
» 288 b 11 14 eiusdem »
« 289 a 11 7 prima ,i
» 290 a 11 8 erant »
11 290 a » 2'c5 ull. servatur «
u 294 ò u 13 praepositas »
300 a 24 quain
)i
)i
»
300
303
ani »
II 15
vlt.
uìt.
ult.
delegatus
elegerit .
»
i<
).
i>
•I
306
307
ani
b
»
))
2)
34-35
ult.
,1 308 a II 5 qualibet n
»
»
308
308
ani
b
»
II 5
ult. multa
ademptum
u
Il 317 a II 1 con-magistros u
» 317 a II 27 1,7«. alia «
» 319 b )i 22 quod n
» 320 it « 33 ne recipiatur »
» 321 a )i 20 praevisa . «
» 321 a II 29 distraelus n
» 321 a » 41 hoc «
» 321 6 » 3 saltem n
Il 321 b » 4-5 mittantur ad n
» 322 a » 30 alia »
u 323 b II 20 secretarli »
5 liabita "
» 32G ò »
24 plurium »
>i 324 5 »
325 b 17 constiuitionibus »
» i>
327 a » 35 generalis »
u
» 327 il » 17-18 praesniLmnt "
w 328 a » 25 praecipuae »
» 331 h » 21 sibi ).
)) 337 b » 21 erogari »
). 342 h » 1 culpae n
» 342 6 11 21 aliis i.
» 344 a 11 15 et ordinariis »
Il 344 b » 35 instructa u
Il 345 a 11 42 dabuntur «
-1 349 a 11 27 liabitatione u
;i 349 a 11 39-40 Virginis
» 349 il I. 29 ull. et .,
I 350 II 11 5 sepositio u
II 350 6 >i 3 quamcumque n
Il 350 il » 32 expresso consensu ... »
363 6 19 correctiiine . .
364 6 13 opera
367 a 17 ..!(. venerata . . .
370 b 26 repis
370 il 40 gubernentur. .
371 a 8 praedictae . .
371 a 42 vacamus . , .
377 a 17 erigendanim .
380 a 40 ne absolvitur .
— XMI —
F.àU Rvm. ilain. Tom. x\v. Klil. Taur. Tom. xzìv.
,, HW) b » 15 sit
» 383 b 11 13 praeceplum
I, 381 » 4 uU. desponsae
B 385 b » 17 Plinio
11 OSÒ b » 2 uff. Qiioiiiam inona.-lii. . . .
11 390 a 11 41 reeitatae
11 421 b 11 17 in iussu
11 427 ò 11 33 pone lios
1) 432 ò 11 4 cantet
" 433 ;, 1, 10 vii. litteris
Il 439 a -I 2 ii!(. infirma
1. 439 6 11 8 in
CLEMENTIS XII
CLEMENTIS XII
CONSTITUTIONES
Ah. C. 1734 1JLEMENS XII, qtiem in Roinaniiiii Pon- religiosos de familid non lutbeanl, nonXn. e. 1734
tificern electiun diximiis die xii iiilii obslanlihus lilleris Punii V, quibus
dies viginliqiiatiior. Obiil vero die vi I. Exponi nobis nnper fecerunt di- coDreniosor
§
f'ebriiai'ii mdcgxl. Ciiiiis corpus primnm ledi filii Bernardus Daviln, frater ex- lorùm .acmiiì
ad S. Pclriim delaliini, poslea in Lale- presse professiis Ordinis Praedicalonim simi m 'pniiln
. . ' . - ciis Peruritinà
ranensi basilica lumulalum est in mo- in sacra Iheologia magislcr, et prò siiaa cinicnsi in
... . ^ . .. ^. America, quam-
Peninlina provincia procnrator, et Di-vis tres iiumia-
nunienlo qnod sibi vivens exlruxerat. , T ni
i-i
xal religiusos /> .
spiriluali clirisliUiieliiiin ibidem cornino- novi regni Granalensis lune eliain exi-nncx^quenda;
., r» r> T-» 1- l'I n iiAnniilli l.mieo
qui solimi ex Iribtis provinciis siipia retulit impossibile prorsus Tore ad ca-
relalis siint in provincia Perunlinà co- nini cxeculionem devenire: el certe per
nimdem Ordinimi. Pracdicli vero con- cenlum viginliduos annus cani band
venliis, ni phirinmm, siinl panpcrrimi, ci omisissenl, si dictas lilleras aul redu-
conseqiienlcr noe liabenl nec alere pos- cendas ad praxim vel convenicnles illic
ani Ires religiosos de familià, ctim qiii- sub conscienliae gravaininc earumdem
bns ci spirilnalibus fideliiim huiusmodi execulio fuissel demandala. Porro, posi
indigenliis abnndc providelur el disci- cenlum fere annos a praedidarum lil-
plinae regiilaris sequela, quoad posse, lerarum expediiione , in una aul alia
imco"pls""c"om' per quas staUiebalur quod convenlus ciusmodi lilteraruin cxeculione ingenlia
provinciarum Americae ,
qui numerum ferme pullulare damna , cum illarum
saliera odo religiosorum alere non pos- obscrvanlia demandelur solum quoad
sunl, supprimerenlur, el religiosi in illis vocalium exclusionem , et lioc ipsomcl
rcsidcnles ad alios convenlus, ubi regu- tempore celebrationis capiluli, aul ini-
laris vigerci obscrvanlia, Iransferrenlur; mediale aule, nimirum quando praelen-
commillendo earum excculionem arbitrio denles agnoscunt, se, votum ferentibus
episcoporum illarum parlium, si ipsis vel non ferentibus diclis prioribus, pos-
pio divini cullus augiinienlo el regularis se includi vel excludi, consequenterquc
disciplinac observanlià expedire vidcre- solum tendal ad lurbandam pi'ovincia-
lur ,
eorum super hoc conscienliam rum paccm el ad fovendas conlinuas
onerando. inlcr religiosos discordias, vel ad vali-
Sci quamvis 8 3. Scd nuiHiuam usque modo rcla- dandam vel annullandam ad proprium
Til siipra iussi<t *^
,. . • .
iiei.io <)iioi|ue mandalae luerunl, imo relroaclis annis ralus S. Fidei arcliicpiscopus eidem
qui ea liixerui'ii Lune cxistcns arcliicpiscopus S. Fidci Congregalioni cardinaliuin retulit. El ex
CLEMENS XII TP. 3 An. C. 1734
An. r. 1731
lioc sequiUir quod pi'aedictariim lille- inviolabibter observari ,
sicquc in prae-
rarum execiilio modo diclo plus damni missis, per quoscumque iiidiccs ordina-
quam ulililalis diclis provinciis afferai; rios et delegalos, cliam causarum pa-
ci, si qiioad suppressionem convenlmim lalii apostolici auditores ,
iudicari el
riim fìdeliiim pernicicm redundarel. secus super bis a quoquam, quavis au-
§ 4. Ciim anlem, sicut eadcm expo- ctorilale, scienler vel ignoranlcr, con-
fiaudibiis maliliisque via praecludalnr, S (ì. Non obstanlibus pracfali Pauli oi.si
nobis super beo bnniiiiler porreclis in- liabenles, illis alias in suo robore pcr-
cbnali, ut omnes supradicli convenlus mansuris, ad praemissorum eITcdum ,
aut possint alere, corumque priores sea litterarum transumplis , seu exemplis ,
praelali legilime electi voce adiva in eliam impressis, marni alicuius notarli
capilubs provincialibus aUisque eleclio- publici subscriptis , et sigillo personae
nibus sicul anlea polianlur el gaudeanl, in ecclesiastica dignilale conslilntae mu-
et eodem prorsus modo priores con- nilis , cadem prorsus fides adbibeatur,
logros effectus sorliri el ol)tinere, el Dat. die 49 iiilii 1734, pontif. anno v.
sqHnagmia-
cì'alibus ci vìiniftris sacri S. lì. E. iusmodi eisdem ofiicialibus seu minislris '"m'i.. |ìosl.n(.r-
li'niranlinaiiUUI
Ciirdinaliìim collcgii per liaerrdes de- . .
rouda-
fiiiicli iuxla Punii Y constilulionem lilur, debitornm , ac per defunclorum
solveiìdi eranl, dcincrps a aingnlis
haeredes solvendorum, exaclio perqiiam
cardinalihxis in sua ad cardinalalnm dillicilis reddalur, praecipue ubi ipsos
promolionc solfi praecipil. cardinales extra dilionem ecclssiasticam,
et maxime ultra montcs ab humanis
Cleraens Papa XII,
decedci'e conlingit, ila ut mulloties co-
ad futuram rei memoriam.
rum solutionem etiam post peraclas
Pauiiu V m!. § 1. AliTis foHcis l'ecordal ionis Pauliis cxacliores diligenlias a praefatis liaere-
ni^lnsfacricol- "^
tt i -i
i..Biuoivi iiissit PP. V nraedecessor noslcr, considerans dibns nnllatenus consequi valucrint, di-
in die promo-aSSldlIOS lallOI'e?, qUOS OlllCKllCS SCTI miiii- ctique ofTiciales seu ministri eo aegrius
Biiiu diraiosipiri saci'ì S. R. E. cardinalitim collegii in istiiismodi emohimenlis carcant, quod
liilMlrmqueposl
luoricro. rebus et negociis
...eiiisdem •
sacri colle-
ii
merces corum ordinaria admodum tennis
gii prociirandis stiljstinebant, per qiias- exislal, sibiqne vicis.sim non mediocres
dam snas in simili forma Brevis die iii labores aliaque onera incumbant , ac
ianuarii mdcxix expedilas lilleras, molli propterea secretano multae etiam ex-
suo proprio, ac ex certa scienlià, secre- pensae faciendae veniant, clerico vero
tano, clerico et compntislae ipsins sa- ac computistae praedictis alieno servi-
cri collegii seplnaginta quinqne diicalos lio seu ministerio scse addicere per
auri de Camera, nimiriim viginliquinqiie stallila eiusdem sacri collegii velitum
prò qnolibet eorum, a singiilis cardina- sii: nos, praemissa, ac praeserlim di. eos in ip«à
'
à
An. C. 1731 CLEMENS XII rP. 5 Ab. C. 1734
sine ullo pari ter qiioriimciimqiic iiirinm steììtlbìis a sar,clae memoriae Pio IV
Camerae Aposlolicac debitorum et sol- concessa confirmanlur.
vendonim praeiiidicio, auclorilate apo-
Clemens Papa XII,
slolicà, tenore praescnliiim perpetuo
,
ad futuram rei memoriam.
ilidem slalnimiis el. ordinamiis.
Eseqiiuiores § 3. Iniiìngcnlos proplcma dilectis S
^ 1. Ctim dudum felicis recordationis i'iu« iv .,iii-
quo Ponliliuis
d.pui'ai. fìliis eiiisdem S. R. E. collegii cardina- Plus PP. IV, praedecessor
^ '
nostcr, '
inlerpairii.us s..iic-
lali! leso fatui-
liiim moderno el prò tempore esistenti alia, ut Societatis lesu provinciales, vel 'V'"
'
cwices-
seru ili'pciKan-
camerario, nccnon causarum Curiae Ca- ab eis deputali presbyleri, cum neopby-i'y™ neopi"-
gninitatis rai'""""'^-
iamsi ipsi cardinales nondiirn, ul supra vel affinitalis gradibiis vel
dictum est, Romam venerinl, per colle- alias coniunclis, ut, impedimentis hu-
gii praedicti depositarium , vel alias ,
iusmodi non obstanlibus, malrimonium
proni molius expedire videbitnr, centnm inter se contrahere et soleninizare, seu
solvi curent, et eliam cum effeclM fa- tum, perpetuo, et insupcr ibidem, infra
cianl, ac summarium et expedi lum ius tamen viginti annos lune proxime fu-
illis administrenl, omnibusque remediis tures, quod ipsi locorum Ordinarli, de
opportnnis sibi henevisis eliam cmn presbyterorum eorumdem tamquam ad-
invocatione anxilii brachii saecnlaris intoruni et asscssorum suonuii in locis
cogant et compellant. praefatis, et ubi eorum commode po-
nerns.,1 nij. 8 h . Non obflanlibus praeinissis, ac tuisset haberi copia, Consilio, et cum
Datum Romae, apud S. Mariam Maio- pensare libere el licite valcrenl, ple-
rem sub annulo Piscaloris
, die xvii ,
nam et liberam facullatem sub cerlis
augusti MDCCxxxiv, ponlificaliis nostri modo et forma lune expressis, conces-
anno v. seril; et alias prout in ipsius Pii prae-
Huic f..n>ii3iiMDCCi , recolend.ie memorine Clemcn? ris, quarn locorum Ordinariis praefalis,
ras, snl) ccrlis modo ol forma in illis alias coniunclis seu se ntlinenlibus, ut
oxprcssis, inlcr alia prorogaveril seii de malrimonium inlcr se conlrabere, seu
novo conccsscrii; et, sicut prò parie dilc- in eo cliam scienler conlraclo remanere
rii fiiii procnraloris gcneralis einsdem So- valeanl ,
dictis quidem presbyleris in
cielalis lesu nohis nnper exposilum fiiil, locis el regionibus, ubi Ordinarli non
praedicli viginli anni, ad qnos memo- adsunt, vel ultra duas dielas iuxla con-
prorogala soii de novo concessa filerai, eliam praedeccssoris nostri edilam cxi-
iamdiidnm expiraverit, ipseqiie procu- slunl; ipsis vero Ordinariis e contra, ubi
de cansà, aliqiul sinl censura innodali; que foro gratis dispcnsandi, el eos, qui
ctipialqne proplorca diclns procuralor in gradibus probibilis buiusmodi eliam
lale apostolica, tenore praesentium, con- litleras fiimas, validas el effìcaces exi-iiunem coiuma-
, . - lil.
viginti annos a die illarunn datae com- gros elTectus sorliri et obtinere, ac illis,
pulandos tantum duialnris, ac uno eo- ad qubs special et ]uo tempore specta-
demque tempore tam quoad piincipales bil, in omnibus et per omnia pienissime
et presbyloros Socielatis Icsu, quam suffragari, et ab eis rcspeclive inviolabi-
nuni vaiidat. pracmitlitur proi'ogatam seu de novo § 5. Non obstanlibus apostolicis , ac ub4ai.iibu«
'
'
concessam, in gradibus huiusmodi foi'- in universalibus provincialibusque el
conscienliarum quieti providere volen- nalionibus, ac, qualenus opus sii, qni-
les, omnia el singula matrimonia, quae, busvis, etiam iuramcnlo , confirinatione
vigore dispeiisalionis super praediclis apostolica, vel quavis firmilate alia robo-
absque co quod ilii, qui sic cuulraxe- cialiter ci expresse derogamus; ceteris-
nis ccclesiasticis ,
qnas propterea quo- tate conslitutae munitis, eadein pror-
modolibct incurrerunl, prò liac vice tan- sus fìdes tam in iudicio quam extra il-
clergé
sub superius expresso, aliove quovis ti-
Montpellier addressée aii et
tulo, ubiciiraque et quocumque alio idio-
aux fìdèles de son diocèse pour leur
mate, sen quavis editione et versione,
nolifier un miracle opere dans son
deM. Fran- hiicusque impressum ac manu descri-
diocèse par l'intercession
premunir contre plum, aiit, quod absit, impostcrum im-
cois de Paris et les
un Bref de N. S. P. le Pape en date primendum et describendum, auctorilale
de son diocèse pour leur nolifier un mandantes, ut, qnicumque libellum prae-n.nis i.aji .u-
miracle opere dans son diocèse par l'in- dictum penes se habuerint, illum, stalim
tercession de M. Francois de Paris, et atque praescntcsTitterae eis innotuerint,
scopi M, simile scriptum, a dicto episcopo Mon- tris et domini nostri domini Clemcnlis dìoinà
sciipla Jui lispessulanensi qiiovis eliam Ululo et providcntià Papae Xll anno v , snpradictae
,
fixa relinqui, sic vero publicatas, omnes filius Ilyacintbus de Bénoil, presbyter acs'àibnii
manu alicuius notarli pnblici subscriptis, staUitum fuit (rescrvalis tamcn desuper
et sigillo personac in ecclesiastica di- nostris et .Apostolicae Scdis beneplacito
gnitale conslilutac munilis , camdem et approbalione), ut, si tempore capiluli
prorsus fidem Iam in iudicio quam ex- generalis diclae Congregationis munus
tra illud ubique locorum haberi, quae praeposili provincialis alicuius provin-
octobris MDCCxxxiv ,
pontificatiis nostri eodem modo quo ipse praepositus pro-
Anno a nativitate Domini nostri lesti Chrisli geret; et cap. vii catitum est, ul, si no-
MDCCXxxiv, indictione xn, die vero \u mcnsis vus praepositus provincialis Ibret de gre-
octobris, pontijìcatus sanclissimi in CItrislo pa- 1 Quisnam? Deesl subiecUira (n. t.).
mio capiliili ilidom provincialis, ncc ci teras, semper firnias, validas et ellicaccs
j
ila ciislans iil intra umirn vcl allcruni nissime suffragari, et ab eis respeclive
dieni adesso posset, advocarelnr ,
non inconcusse observari , sicque in praemis-
interrnpto < apiliilo, d, si venirci, exci- sis per quoscumquc iudices ordinarios
pcreUir iili vocalis; idipie poliori inre el dclegatos , eliam causarum palatii
tum ciiin Domino possinniis, favorabili- bus, privilegiis quoque, indullis ctlit-
Icr annuere volentes, eumque a cpiibus- teris aposlolicis in conlrarium praemis-
vis excominiinicaliuni.s, snspensionis el sorum quomodolibel conccssis confir- ,
nibus eius nomine nobis super lioc bu- cctcrisque conlrariis quibuscumquc.
mililer porreclis inclinali, enarrala duo Datiim Romae , apud S. Mariam Ma-
decrela seu slalnla cap. u el vii dieta- iorem, sub annulo Piscaloris , die xm
rum conslilulionum, a capilido generali novembris MDCGxxxiv, pontincatus nostri
eiusdem Congregalionis Doctriuae Cliri- anno v.
slianac sicul praemiuilur edila , auclo- i)at die n iiuveiiibrìs 17;!i, poiitif. anno v.
gulneorum in primo gradii : caiisac ilaul in tolo auditorio vix quidquam dc-
genles , ea praecipiie ,
qiiae audilonim commodo turbare possent: quorum nos
palali! nostri landem inlerque eos u- providam circumspectionem et boni pu-
nanimem tranquillilalem confovere pos- blici studium laudanlcs eorumque ex- ,
sunl ,
prac oculis spocialim habemiis ,
positiones plurimi facienles, bac nostra
ut nempe audiloniim ipsum cunclis na- consti tulionc eas effectum per illos
lionibiis,bue prò conlroversiarum deci- optatum assequi volumus. Quae quidem
sione convenientibiis, ineorniplae mentis bue summatim reducuntur. Ut imposte- tirnm episco-
.... pii5 posset (la-
praeconio celebretur, eiusque iiidicia, ut rum, decanatu auditori! vacante, atquecani mimussu-
hactenus factum est,, ubique terrarum ad munus ipsum decani auditore inter
debito plausu excipianliir. ceteros antiquiore *, sed tamen episco-
' inii.is
§ 1. Itaque nos, inlimo cordis affeclu pali ,
arcbiepiscopali , vel etiam patriar-
iustitiam , eo quo par est studio ol cbali dignitate , residentiae oneri ad-
sedulitale , ac sine ullà acceplione per- strictae, vel etiam non adstriclae, sed
sonanim, in causis iamdudimi inlrodu- a titulo tantum denominatae", in parti-
ornare studuerint ;
quibus ipsi audito- prò se adduccntibus; unde factum ul
lannquam non fercndum ciim cpiscopatu modum, licei ad supremum gradnm pon-
Perusino, ad qiiem luliiis Oradinus au- lificalus evecti , deque iamdiclà inob-
ditor anlìquior evectiis fuorat, proplerea servantià oplime conscii , nihil tamen
innc temporis iribuendum alteri audi- conlra cam decreverunt.
tori minus antiquo magistro Petro de § 3. Quapropler hodierni dilecti i" vero
momoriae
... ... nunc seno
. ,
filli ii-.c
ail'Iilor-i'S slip-
Rubeis
praedccessoris
; tempore
quoque
vero piae
nostri Benedi-
palatii nostri auditores
.
gilanles, et
,
vim
.....
dispositionum ,
,
co-picnini
clau-iinnara
iiMMiliMulcin-
siam-
cie-
cti XIII, in causa agitata inler dilectuni sularum et decrelorum in relatis con- s<-iic^i pn.c.di
., ... possel uiraqim
fdium nostrum Ponipeiimi, niincS.R.E. slilMlioniDus aposlolicis contenlorum, aci'"iu consi-u-
duo iu «olà, Sila haec est: Sanclae memoriae de- Paracciani nuncupati , tunc sui aiidilo-
in Rotae auditorio; quam poslca dispo- solum in causis post pracslitum consen-
silionem piae memoriae anlccessor no- sum exceptis, sed etiam post cdilas ab
stcr Paulus V confirmavit alia suA con- ipso causanim auditorio decisiones, et
sliuilionc De rcformalionc Irihunalium forte etiam prolalas in primo reditu ,
anno vn ; nihilominus, hoc minime ob- auditorio, in unam nistitiam erga quos-"niinaiibuscx-
^ *
airìDalà,
slanlc , in eodem Rotae auditorio suc- libet exercendam religiose incumbenli,
cessi! temporis multas causas agilari nos, votis eorumdem dileclorum filiorum
contigli, quamvis cssent de exccplis in obsecundanles, providà cura arcercmus,
An. e. (731 CLEMENS XII PP. 13 An. C. 173i
mensis septembris proximc elapsi ma- stras cum omnibus et singulis in eis mm am .m.)
,
ture fecerunl. Siquidem in unum con- conlentis, etiam ex eo quod ad id inle-po«se sianm.
venienles, peracto diligenti totius ne- resse babentes vocali ci anditi non
gocii esamina ,
quid opporlunioris re- fuerint, vel ex eo quod illae, nulla
medii esset adhibendum, unanimi Con- siibsistente causa, vel etiam de facto,
natu, quam super qnibuscumque aliis in miiios iiiiis reduci, aut in iiis vel con-
discussis, ab eo iudicata, ilant eorum quodcumque iuris, facli vel gratiae re-
nullitas ab infrascriptis, non ad aliquod medium aut oris aperitionem impelrari,
praeteritornm praeiudiciiim, sed ad ex- vel eliam motu et poteslatis plenitudine
lares, decanatum optare non posse sta- emanalis, aut quibusvis aliis similium
tuimus , sique decanum ad aliquam ex vel dissimilium graliariim revocalionibus,
ad eos qui audilorum studiis inserviunl. prò tempore e\istenles auditorii prae-
Ubi vero agitur de aliis, quae iuxla dicti seu Rotae audilorcs quandociim-
dictas conslilulioncs in Rotae auditorio que eligendà, conccssas, validasqiie el
cognosci non poterunt , eas in eodem elTicaces forc el esse, sicque el non
auditorio cognosci posse, sed auditori, alias per quosciimquc iudices eliam au-
An. C. 1731 l't ni-I.I.AnU'M nOirANl'M An. C. i73i
dilorii iani elicli andilorc?, ac eiiisdem alias in suo rol)ore pcrmansuris, liac
benedictionem.
rialiter, ac alias in conlrarium quomo-
dolibet concessis, approbatis el innova- Ecclesiae militanlis regimini , nullo
tis, ac in fulurum concedendis, appro- licct mcritorum noslrorum suIVragio ,
lenlissima olim regna caedibus, riiinis, ritus ardore uberiorique fructu fiant, ex libus .njai;
-'
. . li tUiruilu
'
officii nostri ratio a nobis postulai, bu- gnalio, aperire et larga manu erogare
raanaqiie monet prudenlia, praelermitla- dccrevimus. Itaque de ornnipotenlis Dei
mus, nt tot lanlisque malis et aerumnis misericordia ae beatorum Peiri et Pauli
remcdiiim qiiaeramns, ac praesertim, apostolorum eius auctoritale confisi, illà
quidqnid in nobis est viiiiim consilii ligandi alque sol vendi potestate, quam
in id conferre non cessemus ,
quo eo- nobis Dominus contulit, universis et
et ocuios cum lacrymis et gemitìi ad mae, quae erit secunda .\dventus, vcl
Eiim assidue atlollimus, qui altissiiiiuin immediate subsequenlis bebdomadae,
posuit refiigiuin suiiin, quique concludit usque ad doiiiinicam seqiienlcm inclusi-
ostiis mare, et ei dicit usque hiic ve- ve, saitcrn semel devote visitaverint , ibi-
lllVIII^I
"curam et sollicitudinem nostrani iiiipen- pserint, ac paupcribus aliquam clcemo-
udii ri).
dimus, ad id ipsum coniunclis nobiscum synani, prout uuicuique suggerct dcvo-
precibus a Deo tolius consolalionis liu- tio, crogaverinl ; cetcris vero extra Ur-
militer elTIagilandum cxcilandos duxi- bem praediclam ubicumque degcntibus,
mus. Fngientcs igitiir a lacic arcus, adea- qui ecclesias ab Ordinaiiis locorum vcl
mus cum fiducia ad tlironum gratiae, eorum vicariis seu otficialibus aut de ,
scissis per veram poenitenliam cordibus eorum mandato, et, ipsis dencientibus,
nostris , caelestein iiam ,
quam iniqui- per eos qui ibi curam animariim exer-
latcs nostrac provocaveriinl, obsecratio- cent, poslqnam ad eorum notiliam bae
nibus, ieiuniis, clecmosynis, aliisque piis nostrae pervenerint, designandas, vel
operibus placare studeamus, ut, qui ca- ecclesiarum buiusmodi aliquam, spalio
stigai nos propter scelera nostra, salvel duarum similiter liebdomadarum a pu-
nos propter misericordiam suam , et blicalione designalionis per Ordinarios
quam niundus dare non polesi, populo vel eorum vicarios seu offìciales vel
cnmque lam laicis quam ecclesiaslicis iunclà tamen eis et eorum cuilibel in
saecularibus vel regularibns, etiam in supradiclis omnibus casibus poenilenlià
carcere aul caplivitate exislentibus, vel salutari , aliisqiie eiusdem confessarli
aliquà corporis infirmilate seu alio qno- arbitrio iniungendis.
ciimqne impedimento dctenlis, qui sii- § 5. Quapropler, tenore praesenlium, Ab
pra expressa vel eornm aliqua praestare in virlule sanclae obedienliac dislricte"'<"i lml,.l;i,
pubhci
nequiverint, ut ijia confcssarius, ex iam praecipimus alque mandamus omnibus ri^"- ;il..l.
ipsi poenitenles efficere poterunt, pari- cialibus, vel, iis dcfìcienlibus, illis qui
ler concedimus et indulgeinus. curam animarum exercent , non tamen
Amidas con- 8 4. Insupcr omnibus elsingulis diri- qui per dictos praedecessores a S. R. E.
ft*R»tiriis conce- . .
dii r^cuuaiiis. stifidelibus utriusqiie sexus lam laicis communione quomodolibet separali fue-
quam ecclesiaslicis saecularibus et re- rint, ut, cum praesenlium lillerarum
gularibns cuiusvis Ordinis, Congregatio- transumpla aut exempla eliam impressa
nis et Insliluli , lam in Urbe praefatà acceperint, ilia statini absque uUà mora,
quam extra eam nbique locorum ul prae- rclardalione vel impedimento per suas
Jcrlur degentibns, liccnliam concedimus ecclesias et dioeceses, provincias, civi-
An. C. n3i CLEMENS XII PP. 17 An. C. I73i
lates, oppida , (erras el loca piiblicent matis et innovalis; quibus omnibus et
et publicari faciant , ecclesiamqiie seu singulis, etiamsi de illis eorumquc lolis
ecclesias visilandas designent. tenoiibus specialis, specifica, expiessa
A «upra lic-tis § 5. NoD inlendimiis autem per prae- et individua non aulem per clausulas
fiCuIMlibus ir-
rfgnunuieni seiites supei'
....irregulanlale
aliqiia
1 -, ,
pu-
,
nec eliam similes vel dissimiles indul- Dai. die 3 decembris 1734, pontif. anno v.
est charitate dihiere, viccs, licet imme- Passeri, respeclive nuncupalorum, no-
rili, gerentcs in lerris, gregem domini- stri pro-audiloris respeclive presbyte-
cum curae nostrae commissum ad viam rorum eiusdem S.R.E. cardinalium Con-
salulis eternae perducere satagenles, gregalionem, assignato illi in secrela-
lamus , ut per ca felicitatis aelernac mus; deinde vero sub die xxxi mensis
nobis fecerit :
confratribns biiiusmodi processioni Se-
gpbamiir per plnres annos egimns, ci ad mensis iunii eiusdem anni mdcxi in
siimmi aposlolaliis apicem divina favenle forma Brevis sub annulo Piscaloris de-
clemenliA assiimpli, qnoad vivemiis, rc- super expedilas litteras apostolicas con-
linendum diiximiis, qiiiqne ,
quando, cessam et successive per piac memoriae
cnm' Dee placnerii, vilà functi fiieri- Innocentium PP. XI siniililer praede-
mus, ad ilhidobeundum diiecUim eliam cessorem noslrum per alias snas eliam
fib'um noslrum Nercnm diclae S. R. E. in forma Brevis sub annulo Piscaloris
diaconiim cardinalem eliam Corsini niin- desuper sub dalum Romae die xxit
sores noslros fratribus piaefalis ci mo- Omnibus singulis utriusque sexus X' »35 con-
plem Dolornm cinsdcm B. Mariae Virgi- Ordinis quocnmque anni die devote
nis niincnpalis, anclorilale prò tempore visilaverint, inibiquc saltem oralionem
exislenlis prioris gencralis dicli Ordinis dominicam el salutationem angelicam
ac vigore facnllalis ei ab Apostolica prò cliristifidelibus lam vivenlibus quam
Sede imparlilae canonice crcclis, ea- in Chrisli cbarilalc defunclis per mo-
nimdemqne confralcrnitatiim confratri- dum suffragi! semel recitaverint, quin-
bns, nec non aliis christifidclibus chri- qiiaginta dies; iis vero, qui lioris cano-
slianae pielalis opera lininsmodi penes nicis in ecclesiis Ordinis buiusmodi de-
illos exercenlibus liaclenus concessas canlandis seu recilandis, el qui anli-
,
ì Partifularri cum iios addiuitis (r,. t.). 1 Vidpliir legendnin iUatHmque (K. T.).
An. C. nSi 20 BULLARIUM ROMANUM Ab. C. 1734
phonac Salve Regina inibì paritcr sin- litam, etiamsi illa ad aliam diem ca-
gnlis anni diebus decantari seti recitari nonice transferri conlingat, sequenles,
solitae respeclive devote intcrfiierinl, et ac singulis S. losephi , S. Auguslini et
prò S. M. E. exallatione, liaeresmn ex- Omnium Sanctorum eiusdem Ordinis, et
cationnm *
respeclive diebus a primis slivilates huiusmodi celebrabuntur, et,
speclive eliam devote visitaverìnt , ini- gulis annis easdem ecclesias dicli Or-
bique , ut supra ,
oraverint ,
quoties id dinis respective eliam devote visitave-
egerint respective cenlum dies, et eis- rint, inibique eliam prò sanclae matris
dem utriusque scxus cbristifidelibus ,
Ecclesiae exallatione, haeresum extir-
illis, quae praefato tempore inlra Se- non aulem inlerpolatarum, de locorum
ptuagesimae et Palmarum dominicas hu- Ordinariorum licenlià in qualibet ex
iusmodi inclusae, ac, seplies easdem dictis ecclesiis praefati Ordinis semel
orationem dominicam, et toties saluta- in anno tantum insliluendae, peraliquod
tionem angelicam, sive vesperas defun- lemporis spalium devote inlerfuerint et
clorum recitando, omnibus domini nostri ut praefertur pias ad Deum preces ef-
tiae signum, habilum per fralres quoad in omnibus el singulis vigiliis feslivita-
communione refeclis ,
praefalas eccle- iam prò fralrum el monialium eorum-
sias eiusdem Ordinis in Nalivilalis ,
que consanguineorum el insignium be-
Praesenlalionis, Annunciationis, Visila- nefaclorum huiusmodi animabus praefa-
lionis , Purificationis et Assumplionis tis, quae, ul praeferlur, Deo in charilale
ptembris pontificalus sui anno i expe- micis propriis vel alienis composuerint,
ditas, et incipientes Redeniplionis Do- ani scpiies orationem dominicam et
preccs effluì e ri ut, el, qiioad fralres et coniunctae ab liac luce migraverinl, in
moniales, si ipsi, intei^ram coronam prac- eorum ecclesiis dumtaxat celebraverit,
falam recitare nerjvieniites, in casa tamen animae ipsae de tbesauro Ecclesiae per
verae inipoteuliae tantum, aliquein liy- modum suffragi! indulgentiam conse-
ninum ciiisdem B. M. V. recilaveriiit, quantur, ilaut , eiusdem domini nostri
respective, plenariam omnium et singu- Icsu Clirisl! ac boatissimae Virginis Ma-
lorum peccatorum suorum iiidulgcntiam riac sanclorumquc omnium meritis eis
unquam
6. Pracsenles (luogue
tempore de
lilleras nullo
subreplionis voi
H.-ce
lora* jf
bus pracfatis, confratribus, ut praeferlur obreptionis aul nullilalis villo, voi iu-
concessi?, luiiusmodi parlicipenl: nos, lenlionis no:=lrae scu alio quanlum\is
oinnem et quamcnmque amhiguilalein substanlial! dofoctu notar! , impugnar!
quavis occasione vcl causa, aul alias voi annullar! posse , sed illas sempor
quomodolibot insurgenlem, de medio et perpeluo validas el efficaces foro et
tollero volenles ,
fralres et moniales esse, suosque plenarios et integros ef-
liuiusmodi de omnibus el singulis in- feclus sortir! et oblinere , el omnibus,
dulgentiis, peccatorum remissionibus, ac ad quos nunc special el prò tempore
poenilenliarum relaxationibus , eisdem qiiomodolibet speclabil in fulurum, in
confratribus per qnoscumque Romanos omnibus et per omnia pienissime suf-
Ponti'ices etiam praedecessores nostros fragar! , sicque et non alias per qnos-
liactenus quomodolibot concessis et in cumque iudices ordinarios vel delegatos
poslerum concedendis (dummodo tamen quavis auclorilale fungenles, eliam cau-
per eosdem fratres et moniales opera sarum palati! apostolici audilorcs ac
liac luce migravermt, per modum suf- vis auclorilale, scienler voi ignorantor,
fragii applicari possint; item, dc omni- conligeril atlenlar!, irrilum et inane
potcnlis Dei ac bcatorum Peiri et Pauli decernimus.
Ob-i.
apostolorum eius auctoritate coniìsi , § 7. Non obslanlibus, (jualenus opus dcr.'gal.
verbum non autern per clausulas ge- huinsmodi sacri Olei unclio non ad-
,
hibealiir.
nerales idem importanles , mentio seu
quaevis alia expressio habenda ani ali- Clemens episcopus,
qua exquisila forma ad hoc servanda servus servorum Dei,
ad perpetuam rei memoriam.
forel , eorum lenores praesentibus prò
piene el sufTlcienler expressis habenles, Superna disposiiionc, cuius inscrula- prooemium.
...m credi lu-Coronae nemini possinl vendi nec com- satagimus opportunis.
modari, el, si secus hai, indulgentiae, § 1. Cum itaquc , siciit accepimus, a<i prBces car.
cliam lypis impressis, manu alicuius no- fructuosus CNtiteril , ac dileclus filius
ceal nane paginam noslrae relationis ', quibusdam graliis spirilualibus favore
concessionis, imparlilionis, confirmalio- diclorum fralrum el ecclesiarum ab eis
nis, approbalionis, declaralionis, indulti, adminislralarum ab Apostolica Sede ro-
decreti, derogalionis, el volunlalis in- borandis nobis iuimililer porrexeril;
fringere, eie. et nos, ad praemissorum effeclum, par-
ì Videtur legendum relaxalionis (n. T.). 1 Edit. Main, legit in$tilutÌ3 {R, T.).
An. C. 1734 CLEMENS X" PP- 25 An C. 1734
praefalis pertractata ,
quaeque a nobis vel annullar! posse , sed illas semper
concedi posse eis visa l'uerunt, sub die perpeluo validas et elTicaces fore et
XI mensis augusti etiam proxime prae- esse, suosque plenarios et integros ef-
mus de «T p
sn|.p:icaiura
palrihus
,
dultis el lilleris aposlolicis, quibusvis fessus Ordinis Minorum sancii Francisci ^l'cuuT'quoJà
'""^ '^''''" '
lica, vel quavis firmitale alia roboralis, curatoris generalium Ordinis IValrum Mi-
slatutis et consuetudinibus ,
privilegiis norum sancti Francisci Conventualium
quoque, indultis et litleris apostolicis nuncupatorum nomine nobis super boc
in contrarium praemissorum quomodo- bumiliter porrcctis inclinati, ac de ornni-
libet concessis, confirmatis el innovatis; potentis Dei misericordia et bealoruin
quibus omnibus et singulis, illorum le- Petri et Pauli aposlolorum eius auctori-
nores praesentibus prò piene et suffi- tate confisi, omnibus et singulis utrius-
cienter expressis ac de verbo ad ver- que sexus cbristifidelibus vere poeniten-
Lum insertis babentes, illis alias in suo tibus et confessis ac sacra coinmunione
robore permansuris , ad praemissorum refeclis, qui aliquam ex ecclesiis fratrum
elYectum, bac vice dumtaxat, specialiter dicti Ordinis baclenus erectis ac impo-
et expresse derogamus; ceterisque con- sterum erigendis, el ubicumque locoruni
trariis quibuscumque. existenlibus, die festo sanctorum mar-
Dalum Romae, apud S. Mariani Maio- lyrum Berardi, Petri, Accursii , Adiuti
rem, sub annulo Piscatoris, die v ianua- el Olbonis eiusdem Ordinis Minorum
rii MDCCxxxv, pontificalus nostri anno v. profcssorum a primis vesperis usque ad
Dat. die 5 ianiiarii 1735, ponlif. anno v. occasum solis festi buiusmodi singulis
F. card. Oliverius. annis devote visitaverint, et ibi prò cliri-
1 Edil. Main. Icgit memoruti (R. t.). slianorum piiiicipuni concordia, liaere-
\n. C. 1735 58 BULLARIUH ROMANUM An. C, 1735
rem, sub annulo Piscatoris , die xiv ia- ius peculiaris cura ac tutela nobis a
nuarii mdccxxxv ,
ponlificalus nostri Domino commissa est, propulsetur atque
anno v. exlerminelur, eas in primis ineundo ra-
Dat. die U ianuarii 1735, pontif. anno v. tiones, per quas omnis spes ac fiducia
impunilalis, quae illecebra peccandi per-
F. card. Oliverius.
saepe esse solet, delinquenlibus adima-
tur, ut ,
quos a lam atroci scelerc nec
GLI. Dei timor, neque humana necessiludo,
nec fraterna cbaritas relrahil ', poena-
Conlra homicidas ac deferentes arma
rum temporalium sibi quocumque prae-
prohibita in alma Urbe et reliquo
cluso effugio ac evadendi aditu neces-
Slatu Ecclesiastico.
sariosubeundarum formidine delerriti,
Clemens episcopus , tandem ab erfundendo proximi sui san-
servus servorum Dei, guine manus abslineant.
ad perpetuam rei memoriam. «
S 1.
^ Hinc est quod
*
nos , non minus miiis im-
insmodi armo-
Prooemium. Jn suprcmo iustitiac solio, mentis li- ex iniuncto nobis divinitus aposlolicae nim deiaiiona
* provcnienlibns
cet imparibus ,
per ineffabilem divinae soUicitudinis munere ,
quam publicaem <"'"'r'-aiur,
conslituli, lamelsi subditos nostros cha- torumque ad nos idenlidem delatis que-
talis ,
qui rem ipsam iussu nostro din pugionnm, cnltrorum, parvarum sicaruni,
eliam motu proprio et ex certa scientià dolose inferendam aptorum, prout quo-
nostris, deque aposlolicae poteslatis ple- que ediclum kalendis ianuarii mdccviii
nitudine, hac in Urbe praediclà , aliis- de mandalo piae memoriae Clemenlis Pa-
que civilatibus , terris et locis nobis et pae XI praedecessoris quoque nostri pro-
eidem S. R. E. in temporalibus mediate mnlgatum , ceteraque bannimenta huc-
vel immediale subiectis, perpetuo vali- usque publicata ,
antedicla aliave simi-
Inrà constitutione, quae infra sequunlur, lis vel alterius generis arma in Urbe ao
ut serpenti morbo hiiiusmodi occurra- ditione praefatis sub diversis eliam ca-
mus , statuenda et ordinanda duximus. pilalibus poenis prohibenlia, quae iti-
siiniies consti- gulas constiluliones a lelicis rccordatio- verbum insertis liaberi volumus , ac o-
mnia et singula in eis contenta similiter
Leone X, Clemente Vili, lulio III, Pio IV, approbanles ac innovantes , ne poena-
Pio V, Gregorio XIII, Sixto V, Grego- rum per eorumdem decessorum litteras,
rio XIV, Innocentio XI, Innocentio XII, ediclum et bannimenta adversus illorum
ac Benediclo XIII, et quibusvis aliis transgressores, cuiusvis in illis expressae
Romanis Ponlificibus praedecessoribus qualitatis et conditionis fuerint, statuta-
nostris adversus liomicidas saluberrime rum executio iillatenus impediatur ,
te-
moditalem praebcnt ,
provide submo- rum edicti et bannimentorum praefato-
veantur, omnes proplerea et quascum- rum decernanl et exequantur. Quod si
que praedictorum, ac praeserlim Pii IV ex peculiaribus quandoque facti circum-
et Pii V, necnon recolcndae memoriac stantiis, vel ex qnalitate personaruin, gra-
Alexandri Vili, quarum inilium est Et- tiae, composilioni, aut pocnac modera-
si cuncla, eie, alionnrique anleccssorum tioiii locum esse, acquitatc ita suadente,
Ad. C. 1735 f?0 BULLARIUM ROMANUM An. C. 1735
prudcnler exislimavcrinl ,
niliilominiis micidium sex liorarum spalium inter-
|
neqiie mine *
ad concessionem gra- cesserit, quod sufficere volumus ut reus
liae, composilionern aut moderalionern ad aclus exlraneos diverteril vel divertis-
poenae devenire possinl nisi praevià ,
se debuerit; declarantes quod, ubi lucu-
noslrji ac Romani Ponlificis prò tempore lenter ex processi! huiusmodi conslile-
pt, qiioad iudices praefalos, sub pecunia- prò parte occisoris probelur intra di-
riis insiiper aliisque eliam corporalibns cium inlervallum sex horaium bomici-
nùslro et eiusdem Pontificis arbitrio in- dium immediale praecedenlium allquani
fligendis pocnis; memoratisque cardina- suborlam fuisse rixam, inlerfector poe-
lium Congregalionibiis ac cardinab'biis nae ordinai'iae omnino subiiciatur. Neve
eliam de latore legalis quamcuraqiie fa- praelexlu erroneae et nunquam appro-
cultatem, qiiac eis de iure, usu voi con- batae consueludinis, sive inlei'pi'elalio-
rit rixam ex causa irrationabili seu be- guina!'ioi'um hominum audaoiam quae ,
onsiiiution,!
f .
1 . , T ''" """ l'sh''!''-
stiali, ut vocanl, ortam fiiisse; ila, quia !am lune invalescebal , idem Innocen-inandis ììs,qui
.' . animo doloso
tantum legibus addendum venit, quan- lius XII praedecessoi", in supradiclà suàeipraemeditaio
. . . . . „r . occhiunl, eara
tum rixarum et liomicidiorum frequen- constilulione incipienle Viros sanom-^iunditad ho.
'^ ^. micidas nuoquu
lia excreverit ,
staluimus ut in Urbe ac nxim, eie, inter alia expresse
*
ac omnino qui «ineimius-
modi animo ia-
nobis et Sedi Apostolicae mediale vel demnatos aut bannilos, sive uli princi-
immediate subiectis praedictis , com- pales , sive uli luandatarios, sive uli
pi'ocessus, remilti, seu quoquo modo latere legalis, ncque cliaui ipsis cardi-
eis dispensari, miniisqne illis aliqnem Romani Ponlificis prò tempore exislen-
salvumconducUim seu liberum coinmea- lis speciali mandalo, inquisilos, proces-
liini (
praelerqnam prò vero reali et ,
salos el condernnalos aut bannitos ex
necessario servilio iiisliliae, et lune prò causa vel occasione homicidii eliam in
res, diclae Romanae Ecciesiae in tem- dispensare, ncque illis aliquem salvuni-
poralibus vicarios et iustitiae officiales, conduclum, praelerquam prò vero, reali
et qiiosciimque alios ,
qnamvis speciali et necessario servilio iusliliae , el lune
el individua menlionc dignos, ac eliam prò eo dumlaxal tempore quod huius-
ipsos cardinales de laterc legatos, quo- modi servilio congrual, concedsi'e, el-
rum tamen respeclu dictam suam con- iamsi pacem ab haeredibus vel consan-
possit dubitalio, quin praedicli cardina- dileclis filiis locorum Ordinariis, in oc- iwm.cidis siiù
. , . . siibiL'Clis uIlaiD
les de latere legali, prò eorum eximià clesiasUcà dilione praelala consistenti- iiabiiiunonem,
dignilale ac laudabili iustiliae zelo, sem- bus, in virtule sanclae obbedientiae, acfic. concedaot
per eà qua decebat moderalione ac sub noslrae Romani Pontilìcis prò lem- quinqueDnium
. . ,. . . a palrato ho-
prudenti circumspeclione anlehac usi pere simililer exislenlis indignalionismicijio.
sint facullale sibi sic praeservalà quo- poenà , earumdem tenore praesenlium
lies de homicidiis in rixà aul alias sine praecipimus, ne in causis homicidii, si-
diis manus suas cruenlare non perlior- scere, nec minus quam alia fncinora ,
munitale e«ie-
culari poleslali subiicialur, ab eà lam- rum nequiliam, qui, nulla proprii status
quam laicus legilimis poenis plecLendus ;
habilà ralione non raro , in adeo ne-
clericus quoque in rninoribus ordinibus farium deleslandumquc crimen prola-
conslilulus, nec pariter bencficialus, noe buntur , ipsorum Gregorii el Benedicli
praescripta a Concilio Tridenlino ser- pracdecessorum conslilulionibus quas ,
non gaudeat, coque prlvalus remaneal, minum in illis eNceplorum reos immu-
ncque a proprio episcopo seu Ordinario nilale ecclesiastica nequaquam iuvari
repeli minusque liabilum clericalem
, ,
ilerum decernenles , eamdem Benedi-
quem indigne abiecil, reassnmere pos- cli praedecessoris conslitutionem, laicos
sil, nisi post totaliter expialam admissi animo praemedilalo ac deliberato pro-
delieti poenam : declaralio autem an ximum suum, sicut praemillitur ,
inter-
reus ante palralurn homicidium requi- ficienles a beneficio immunilalis ecclc-
sita a Concilio Tridenlino servaverit, ad siaslicae excludenlem, ad ipsos eccle-
episcopum aliumve loci Ordinarium o- siaslicos ciiiuscumque gradus el ordinis
mnino speclet, non relardalà interim existant in Urbe ac universa ditione
delinquenlis assecuralione faciendù eliam nobis el Sedi Aposlolicac mediale vel
iiiiincdiale
pliamus
(lice
Inr, ci
Ira
,
?iiljicctà
quoque ci am-
lamen causa ad-
compelenle cognosca-
rei reperii fuerinl,
ani-
ci-
|
nem
cidii
,
b.
immunitalis
excepti
el in
competenti
beneficio
contumaciam
borni-
inquisito-
legitimis
onio servan-
ci'ioné" pònfrà
e loco imtnuni.
ram occisori praebnerinl, ex quorum ricus, sin vero laicus, postquam a curia
singulis pravis actibus liomicidium eve- saeculari requisilus fuerit, ad ipsius de-
ncrit, in dicià Denedicti pracdecessoris linqnenlis extractionem ab ecclesia seu
consliliilionccomprebensos esse ac , loco immuni ,
implorato etiam ad hoc,
deinceps censeri debcre, eamque, qua- qualenus opus sii, auxilio braehii sae-
lenus opus sii, ad ipsos pariter exlen- cularis, el cum interventu personae ec-
dimus; ita scilicel ut iilorum extraelio elesiaslicae ab episcopo depulandae, de-
e locoimmuni atque traditio curiae sae- venire lenealur; extractumque ad suos,
culari, qnoad laicos, ad ciusdem curiae si tuli el securi fuerinl, sin minus, ad
saccujaris requisitionem, fiat a curia ec- curiae saecularis carceres adsporlari, ibi-
clesiastica, et clerici ab ipsà curia ec- que sub luta custodia delineri curel el
clesiastica ex ofTicio omnino exlrahan- faciat : ubi vero ex processu informa-
tur iuxla normam infra dicendam. tivo desuper conficiendo, quoad inqui-
iinmuuiuio s -12. Iteni declaramus omnes et sin- silum nondum condemnalum , diclus
non (taudcDt "j"
quoque ex cau- guios pracdictos tam laicos quam ce- iudex eeclesiasticus ex acquisilis seu
sa honiiciiiii m^ \ ..
...
. . . ,.
cnniumaciam clesiasticos ,
qui
'
in Urbe ac dilione subministralis indiciis ad torturam tan-
coaderonati.
praefatis, ex causa el occasione liomi- liim sufTicientibus ab ex tracio homici-
cidii etiam in rixà commissi cum armis dium a prefatà Benedicti predecessoris
seu inslruinenlis suaptc natura aplis ad el liac nostra conslilutionibus exceptum
cccidcndiim , inquisiti el processati vel palralum fuisse cognovcrit , ad decla-
in contuiiiaciam bannili el condemnali ralioncm ,
quod scilicel de casu ila ex-
fuerinl, dummodo homicidium non fue- ceplo conslet, progrediatur, extractum-
ril casuale vcl ad propriam defensio- que, si laicus sit, ministris et officialibus
An. C. 1735 Xll PP. 35 An. e. 1735
existenli reservatae, quatenus exlractus aclis rile et recle geslis reus repertus
in suis defensionibus, quae ad trami- fueril, index competens senlenliam ex-
les iuris et ordinationurn aposlolicarum equi quando aliquem in poenà ir-
, et,
luat indicia; et, si illa minime eliserit moderari valeal ita quod quaecumqne
;
micidii superius excepti sive laico sive rato iudicio, in quo scilicet de praefatae
ecclesiastico agetur, quilibel index ec- sentenliae contumacialisex cculione post-
clesiasticus, ut praeferUir, competens, ad modum disputari contingerei; ad quem
illius, laici nimirum instante curia sae- elTeclum dieta declaralio iudicis eccle-
suo respeclive indici, sicut mox dispo- iuslitià seu iniuslilià ciusdem sentenliae
situni est, faciendam procedat; solam- contumacialis ingeratur.
que sententiae contumacialis et aclorum, § 14. liane autem mellioduni et for- eslra-
lornia
qnibns illa fundatur, exhibilionem ad mam sic a nobis slabililam cxacle eli el in-
diUoDèm eccie- cti XIII pi'aedecessorum, in ciinclis chri- § 17. Non obslanlibus praemissis, ali- (j,,,,.
lim'un'ij'uui."' stiani oi'bis pai'libiis iuxla earum leno- isque aposlolicis , ac in universalibus''"'"*''^'''
gentes et functuros, sublatà eis et eo- feclum, hac vice dumlaxal, specialitcr et
rum cnilibet quavis aliter iudicandi et expresse derogamus ; ceterisque conlra-
1 Male edit. Main, legit ad (r. t.)- riis quibusoumque.
An. C. 1735 CLEMENS Xir PP. 37 An. C. 1735
T.-rminuspe- § 18. Volumus autem , ul, lapsis de- Anno a Nulivilale domini nostri lesu Chri-
hmnTc'nsiihi- cem rcspecUi diclae Urbis eiiisqiie di- sti MDCCXXXV, ituUclione xiii, die vero xxii
mensis febriiarii, ponlificatiis sanclissimi in
[.'""'."""""'"'strictiis, ac viginli diebiis respeclu to-
Chrislo pntris el do/nini nostri domini Cle-
lius reliqni Slaliis nostri Ecclesiastici,
mentis diana providentia Papae XII anno v,
poslqnam pi'aesenles litterae valvis ec-
supradiclae litterae affìxae el publicalae fue-
clesiae Lateranensis el basilicae Princi-
runl ad valcas ecclesiae Lateranensis el ba-
pis Aposlolonim et in acie Campillorae silicae Principis Aposlolorum in acie Cam-
,
de eàdem Urbe per aliquem ex ciirso- piflorae, ac in aliis locis solilis el consuelis
ribus nostris atfixae et publicalae fiie- Urbis, per me Ioannem Triphellium apostoU-
rint, omnes et singulos tam in Urbe cum cursoretn.
oslensae.
in pecunia numerala.
ciau^uiaf.
§ 49. Nulliergo omnino liominiim
Clemens Papa XII,
liceat paginam hanc noslrornm appro-
ad futuram rei memoriam.
bationis, confirmationis et innovationis,
prohibilionis, abrogationis, decrelorum, S 1. Alias Inter divcrsas ordinalio- stHiniDm auà»
" al'onlilìce, cnn-
gregationis
o °
...^ _
sancii
...
. i"^'"
coi.gi-.'g,uioni5
Ca<sinen3is sn-
terras' noslras in simili'™ '-"^ *"-
praesiimpserit indigiialionem omnipo-
,
Benedicti, per
* penorem ino-
tentis Dei et beatonim Pelri et Palili apo- formà Brevis expeditas littcras cdidimns,n3«'^r» sacn
Reg. in secret. Brevium. 1 Videlm' legeniium cerlas prò terras ir. Ti).
lìULLARIUM ROMANUJf An. C. 1735
k: C. 1735 3<S
vimus qiiod procuralor generalis prae- lum foret ut praefala summa quingen-
diclae Congregationis Cassinensis itidem lorum quadraginta quinque scutorum,
prò tempore existens , solus deinceps quam dictum monasterium S. Schola-
et unicns siiperior et abbas foret ipsiiis slicae eidem monaslerio Sacri Specus
Caasae rece- § 2. Cum autem, sicut venerabilis fra- Imi episcopi cardinalis votis hac in re, immitu. iu ru-
deuill ab b»c
statuto "ter noster Petrus Marcellinus episcopiis quantum cum Domino possumus, favo-
Tusculanus S. R. E. cardinalis Corradi- rabiliter annuere, ac ulriusque monas-
nus nuncupatus, supradictae Congrega- teri! praefali paci et tranquillilati pro-
tionis Cassinensis apud nos et Sedem spicere cupienles huiusmodi supplica-
,
slare vel inquietare valeat, sed eà con- psique Petro Marcellino episcopo car-
Iribiilione contenliim sii : ac vicissim dinali , moderno, ac prò tempore exi-
dicUim monastcriiim S. Scliolaslicae stenli praedictae Congregalionis Cassi-
surnmara qningenloniin quadraginla nensis apud Sedem Aposlojicam prole-
qiiinqiic scntonim praefatonim singnlis ctori barnm serie iniungenles , ut eas-
annis in duabiis sohilionibus aoqiialibiis dem praesenles litleras executioni man-
ad praescripliiin prioriim litlerarum no- ilari , observari et custodiri mandet et
sationis huiusmodi, nec e lali contri- teris noslris pracfatis, ac quibusvis con-
bnlione ullaleniis quovis praelexUi el stilulionibus et ordinationibus aposloli-
colore sese eximere, illanive dilTerre cis , necnon omnibus et singulis iilis
possil; ac insuper quod isliusmodi con- quae in iisdem prioribus lilteris noslris
auctorilale aposlolic;^ , tenore praesen- Dal. die 28 Kljruarii 1735, ponlif. anno v.
lium, slaluiuins, declaramus el ordina- F. card. Oliverius.
mus.
Huins prao- 8 4. Decementes, easdem praesenles
cepli Drmilas. ,. ^ ,.
litteras semper ac perpetuo iirmas, vali- CLIII.
das el efficaces existere et fore, suosquc
Slalnlum ut capilulum generale Ordì-
plenarios el inlegros elTectus sortir] el
nis S. Hipjwlyti Mexicani de celerò
obtinere ac iliis', ad quos special et
,
de sexcnnio in sexennium celebrelur.
prò tempore quandocumque spectabil ,
slaluimus et ordinamus : salva tamen Dal. die 9 aprilis 1735, ponlif. anno v.
rituali, permiltendo postea ut reliquae ora- litleras semper (irmas, validas et eni-mi;»».
tiones dicantur a superiore religionis et
,
caces exislere el foro, suosque plenarios
per ipsum ac suos religiosos dari scpulturain.
et integios effeclus sortir! et oblinere,
Praesens autem deeretum renovatorium '
1 Edit. Main. legit habila (n. t.). cialiler et expresse derogamus; ccleris-
2 Edit. Malli, legit renovatorum (r. t.). que conlrariis quibuscumque.
Bull. Rom. - Voi. XXIV. 6
An. C. 1735 fi^ BULLARIUM ROMANUM An. C. 1735
Dat. die 13 aprilis 1735, pontif. anno v. stro generali gratiam facere volentcs,
lius regulae observatores, subque ipsius secus super bis a quoquam, quavis au-
S. Francisci regulà militasse et militare, ctoritale, scienler vel ignoranler, conti-
decrevit et declaravit, et alias prout gerit alien lari.
uberius conlinelur in dicli Urbani prae- § à. Non obstantibus constilutionibus oMunnbus
decessoris lilleris desuper in simili for- el ordinalionibus aposlolicis, necnon
ma Brevis expeditis, tenoris qui sequi- omnibus ci singulis illis quae in prae-
lur, videlicel •.
Urbanus PP. Vili, ad insertis Urbani praedecessoris lilteris
ralis eiusdem Ordinis, nobis nuper ex- rem, sub annujo Piscatoris, die xiv mail
poni fecit, ipse praemissa, quo lìrmius MDCCXXXV, ponlificalus nostri anno v.
1 Vide suo loco, tom xui, pag. 564 (r. t.). F. card. Oliverius.
Ar. C. 1735 CLEMENS XII PP. 4f? An. C. 1735
CLYI. siderio benigne annucnles, motu proprio
ci ex cerlà nostra scienlià, deque apo-
Concessa facullas generali nvnc ci prò
slolicae pole?lalis plenitudine, pracfalas
tempore exislenli Ordinis fralrum Mi-
norum sancii Francisci Capnccinorum Gregorii praedecessoris lilteras, quarum
nuncupalorum nnà cum de/ìni Iorio lenorem praesenlibtis prò cxpresso lia-
capucirii sae-cessore nostro liUerae in simili forma sic de capiUìlo generali in capilulum
ruUrium ai:-
icnnfessio Brevis lenorJs qui
'
seqiiiliir,
*
videliccl : generale concedere rcspective possinl
ahrogatis
hrogati ,
] minili
facul-
Clemens Papa VHf , ad perpeluam el valeant, auclorilale apostolica, tenore
ori
ali
occupari, vai confessioncs eorum audi- lentari. Non obstantibus praefali Grego-
forma Brevis sub dalà die i iunii mdxci gillo personae in dignilalc ecclesiastica
expedilis plenius conlinelur. Cum aulem conslilutae raunilis, eadcm, quae prae-
diversi ulriusque sexus chrislindeles prò senlibus ipsis adhiberetur, fìdes adlii-
eorum erga dicium Ordinem seu Con- beaiur. Datum Romac, apud S. Pelrum,
grcgalionem Capuccinorum devolione sub annulo Piscaloris, die ni februarii
cupiant religiosis ciusdem Gongregalio- MDcm, ponlificalus nostri anno xi.
Hanc faculta- § 2. Clini autem, sicut dilectus filius confessiones ab Ordinario loci appro-
Irm cxU'udit
(Jli'incn?. Bonavcnliira a Ferrarla, rninisler genc- bali-, concedere libere et licite possit et
rilcr in forma Brcvis expedilas lilleras, generali einsdem Ordinis servari con-
dcfinilorium generale dicti Ordinis in suevit.
liac alma Urbe nostra de praesenli re- S 3. Non obslanlibus praedictà Clc- n,r, gai con-
Ordinis huiiismodi uniatur, dictus vero necnon dicti Ordinis, etiam iuramenlo,
nodalus exislit, ad cCTectum praesenlium Dat. die 14 maii 1735, ponlif. anno v.
catione calccliismi sive doctrinae clui- namve cliristianam docentes vel addi-
stianae provenire noscebanlur, palernae scentes, ac vere similiter poenilentes et
dirigentes consideralionis nostrae intui- confessi sacràque communione refecli
opus, quo iile niinirum fìdei catboiicae Pascbatis Resurrectionis dominicae, nec-
rudinientis ac mysleriis omnibusquc non Ss. Petri el Pauli aposlolorum fe-
lur, ad adultos Urbis, Italiae et insularuni Dal. die 27 iiinii 1735, ponlif. anno V.
praedictarum ipsi catechismo seu do- F. card. Oliverius.
ctrinae chrislianae interessenles, harum
serie, apostolica auclorilale, extcndimus
et ampliamus.
CLVIII.
Eipiicaiio Ini-
lUfinodi
^2. Practerca de omnipotenlis
.- '
Dei
indili- .
vatioms vocia aclirae et passivae lani quot religiosos Iranslalos recipere sibi
conira recipienles fiuam receplos ipso licere exislimaverinl, ipse vero loseplins
Prooemium. Sollicillltlo pa^^lOIVllis oftìcii, qiIO Ca- praemissis a nobis providere el ut infra
lliolicae Ecclesiae regimini divina dispo- indulgeri summopere desideret:
sitione yu'aesidemns , nos iirgel atqnc 5 ?>. Nosigilur, loscnbi Alovsii seu Lu- sp-ciaiiier
. .
^. .
'
. .
•. . ,
slaluliur sub
impoliil, ut, palernam rcligiosorum Or- dovici praesidenlis
'
provincialis
'
volis bacpoems prom in
rubrica.
dintim Allissiini obseqiiiis mancipalonim in re, quantum cum Domino possumus,
uberesqiic l)ononim opcrum frucliis ad- l'avorabiiiter annuere volentes, euiriquo a
qiiae Ordinibus ipsis noxia esse noscnn- senlenliis, censuris et poenis, a iure vel
su deiiniioni cialis provuiciae llaiiae Urdinis Iralrum super lioc bumiliter porreclis inclinali,
prOTJncialis.
m • • •
r> i •
r.
ss. Trinitalis Iiedemplionis Laplivoriim, ut de celerò perpetuis fuluris tempori-
qiiod, cum per conslituliones dicli Or- bus nec ipsi loseplio Aloysio seu Lu-
dinis lib. I, cap. xLviii, §14 indispen- dovico praesidenli provinciali , neque
sabililer probibealur ne religiosi alio- alicui alteri superiori, cuiuscumque gra-
riim Ordinimi recipiantur (quemadmo- dus seu condilionis exislat, sub quovis
diim eliam experienlià compertum sil^ praetexlu in capilulo provinciali sive
lissnperionbussitio subiungcbat
*^
, nounulli superiores
^
vae et passivae poenis lam contra reci-
non observare-
'"• lam provincialcs quam locales , ad in- pienles quam receplos ipso faclo inciir-
stanlias et requisitioncs personarum sne- rendls, recipere ullo modo liceat, auclo-
etilarium, el ob alias parliculares causas, rilate apostolica , tenore praesentium ,
,. „ pcluuru fervari
2 Poliiis lege fsf (r. t.). praesentes lilteras semper firmas , va-
An, C. 1735 CLE.MENS XII pp. 47 An. e. n35
iiMiicari lidus cL uflìcaccs cxislcrc cL furo, suos- Clemens episcopus ,
if.
,,Mecii.iiur. servus servorum Dei,
^^^^ plenarios el inlegi'os effcclus sor-
ad perpetua!!! rei memoriam.
tiri et oblinerc, el ab illis, ad qiios
special et pio tempore qiiandocumque § 1. Ad circumspeclam Romani l'on- ExorJium.
quavis auclorilale, scientcr vel igiioran- qne cominunibus eliam cbrislianae rei-
apostolica, vel quavis firmitale alia ro- dem praescripta ac inslitula fuerunl,
Ualuni Romae, apud S. Mariam Maio- rii generalis Camcrae Aposlolicae mu-
rem , sub annulo Piscaloris , die iv nere perfungebauiur eidem nimirum ,
atque iniungcnda du\imus, quin id cis gendi ilidem subrogarentur, sicque de-
impedimenlo foret ,
quominus minori- inceps perpeluis fuluris temporibus
bus el suballernis curis eamdem Came- servarelur ; ac subinde per aliam simi-
rarn concernenlibus etiam vacare, ma- lem scbedulam Molusproprii die xili
xime vero libros compulorum, aliaqiie currenlis mensis iulii manu quoque
rem ralionariam spectanlia assnelà' alio- nostra signalam congrua eniolumenla
rurn ministrorum opera probe ordinare singulis lam raliocinaloribus ut supra
valerenl; el propterea, quod animo con- absolulis el iubilalis quam superinlen-
ceperamus diuque mente agitaveramus, denlibus praediclis respeclive conslilui-
prò malori praedictae Camerae ulilitale mus ci assignavimus; el alias, prout
alque commodilale ad elTectum perdu- uberius conlinelur in ulràque nostra
cupato, nostro ac ipsius S. R.E. came- la in tempo cbe eravamo tesoriere, "'"um ad ij
dilectis fìliis magistro Carolo Maria Sa- nostra Camera, se le tre computiste-
cripante moderno Ihesaurario generali, rie della medesima fossero esercitale
bus eiusdeni Camerae, per scbedulam potrebbono con maggior facilità con-
1 Forsan assumpta (R. t,). cepire al suo lume e colla dovuta chia-
An. C. 1735 CLEMEMS xn PP. 49 An. e 1735
rezza degl' islroiucnli di appalli, affini tre disposizioni, tanto nostre, che di
nano per giustizia, nel che consiste chiamo alìluto ed annulliamo, e voglia-
una delle primarie incombenze di chi mo, che siano di ninna forza e valore,
esercita le dette computisterie; e con- come se non fossero ottenute), ordiniamo
siderando ancora , che li tre odierni e vogliamo che li suddetti tre odierni
computisti Giambattista Leonori ,
Gian- computisti Giambattista Leonori, Gian-
anionio Tartaglia ed Eustachio Mauri ,
antonio Tartaglia, ed Eustachio Mauri
avendo esercitate con sommo onore, di- fin da ora restino e s' intendano giu-
ligenza e fedeltà le loro cariche, sono bilali, con la riserva però di quelli emo-
ormai in età che merita la nostra in- lumenti che da noi si esprimerà in
dulgenza per isgravarli delli incomodi altro nostro Motoproprio , e nel modo
e fatiche che porta seco il loro mini- e forma che in esso si dirà, e in luogo
stero: abbiamo perciò determinalo di de' medesimi e di ciascheduno di loro
Curia. Quindi è per tanto, che, di no- intendenti alle medeme computisterie,
stro moto proprio, certa scienza e de- e con tulli e singoli pesi ed incom-
liberazione, e pienezza di nostra volontà benze annesse a dette computisterie, e
e potestà, avendo qui per espresso e specialmente di ritenere i ministri so-
di parola in parola inserto il tenore di lili e necessari per regolare con tutto
glia disposizione, si nostra che de' no- che riguardano l' azienda della nostra
stri predecessori, nelle quali si pai'li o Camera, e respeltivamenlc con tutti e
disponga delle delle computisterie della singoli onori, emolumenti, certi ed in-
canza de' siiddelli da noi nominali e rito, inane ed attentato tulio quello si
j
gliamo che in avvenire sempre ed in e volontà nostra espressa. Dato dal no-
beneficio e vantaggio della nostra Ca- passato originalmente esibita per gli atti
mera, come sopra ci siamo espressi; del Conti, uno de' segretaiì della nostra
volendo e decretando che questo no- Camera, giubilato, per le cause ed efretti
leresse , e debba in tutto e per lutto cause del nostro palazzo apostolico ; e
j
eseguirsi ciò che in esso abbiamo or- volendo ora in seguito di della nostra
dinato con sola nostra sottoscrizione, cedola prendere ulteriori provisioni per
benché non s'ammetta in Camera, né regolamento delle medesime computi-
si registri ne' suoi libri, nonostante la sterie, e stabilire il congruo assegna-
Bolla di Pio IV nostro predecessore De mento si agli uni che agli altri, come
regiftrandis , e quali si siano altre co- anche ai loro sostituti e giovani, nel
usi , siili ,
consuetudini , delti Brevi , o presente nostra cedola di Motoproprio,
altro come sopra concernente dette coa- nella quale abbiamo per espresso il
diutorie con la futura successione alle tenore dell' altra da noi come sopra
prime computisterie vacanti a favore segnata, ed ogni altra cosa quanlosivo-
de' predelti Antonio Durani e Gaetano glia necessaria da esprimersi, di nostro
Caivani, ed ogni altra cosa che facesse moto proprio, certa scienza e pienezza
potesse fare in contrario; alle quali della nostra suprema potestà, assegnia-
lulte e singole, avendo qui, come sopra mo a' suddetti Ire giubilali compulisti,
abbiamo dello, il tenore per espresso, ed a ciascuno di essi, dal 1" di mag-
per questa volta ed al line suddetto gio prossimo passato ,
sinché natural-
deroghiamo. Proibendo l' opporre di inenle viveranno, per loro provisione
difetto di sorrezione ed orrezione, come annui scudi oltoccnlo moneta da pagar-
anche togliendo la facoltà di giudicare si de' denari della nostra Camera con
ed interpretare in contrario a lutti li ordini di monsignor tesoriere generale
giudici, tribunali anche della nostra diretti al depositario della medesima, di
Camera e Congregazioni ancora de'car- mese in mese la rata parte, oltre le
An. C. 1735 CLEMENS XII PP. r»l An. f.. 1735
medaglie d'oro e d'argento nella festi- parte, per doversene poi , reintegrala
vità dei santi apostoli Pietro e Paolo, che sarà la medesima di tulle le som-
e le solile franchigie da essi anche go- me pagate per li suddetti assegnamenli
dute per lo passato. Rispetto poi ai e provisioni , fare la distribuzione, se-
detti tre sovrintendenti, vogliamo che condo gli ordini che da noi e nostri
siano e debbano essere fra medesimi i successori saranno dati al dello monsi-
non meno eguali le incombenze che gli gnor tesoriere. In caso poi di morie
emolumenti, e che per ridurre le dette di alcuno de' suddetti giubilati, vogliamo
tre computisterie a detta uguaglianza, che debba subito cessare remolumenlo
debba esso monsignor tesoriere con la assegnatogli, e rpiello a beneficio comu-
sua solila esattezza e possibile celerilà ne dc'nuovi eleni ripartirsi cgunlmenlc
fare il riparlimento degli appalti ed al- •
medesima pagare a' sostituti e giovani esigevano da' delti giubilati , vogliamo
addetti al servizio di delle compulisle- ora ed ordiniamo, che anche l'impoilo
rie, da notarsi in conio a parte, voglia- , di queste, assieme unito, deliba inlicra-
mo che debbano spettare ad essa nostra !
mente depositarsi nella suddetta depo-
Camera lutti e singoli emolumenti, re- I
sitarla in conio a parie, e lutto assieme
galle, ed altro in qualsivoglia modo unito e consideralo, e servala la debita
solilo rilraersi dai suddetti computisti i
proporzione, ripartirsi da dello monsi-
giubilali, r imporlo de' quali ordiniamo gnor tesoriere, e poi ad arbitrio di detti
|
Camera, a tenore della Bolla di Pio IV re delle persone nominate nel prece-
nostro predecessore De registrandis ,
dente nostro Moloproprio, e di qualsi-
vaglia e debba aver sempre il suo pieno voglia altra persona che con qualunque
elTello, esecuzione e vigore con la no- specialità l'avesse ottenuto da noi o dai
stra semplice sottoscrizione, e che non nostri predecessori, e che meritasse
gli si possa mai opporre di sorrezione, d'essere individualmente nominalo, leg-
orrezione, né d'alcun altro vizio o di- gi, statuii, riforme, usi, stili e consue-
fetto della nostra volontà ed intenzione; tudini, ed ogni e qualunque altra cosa
ma che cosi debba sempre dichiararsi, che facesse o potesse fare in contrario;
definirsi ed interpretarsi da qualsivoglia alle quali tutte e singole, avendone il
giudice, reverendissimo cardinal camer- loro tenore qui per espresso e di pa-
lengo, dal detto monsignor tesoriere, rola in parola inserto, per questa volta
dal tribunale della nostra Camera e , sola all'effetto suddetto pienamente de-
da qualsivoglia altro tribunale benché roghiamo. Dato dal nostro palazzo apo-
collegiale, dichiarando nullo ed invalido stolico di Monte Cavallo, questo di 13
lutto ciò che si facesse o si tentasse di luglio 1735. — Clemens PP. XII.
fare in contrario, ancorché non siano ^ 5. Nunc autem nos, firmiori prae- in praeinsfnis
stati chiamali , citali né sentiti monsi- missorum robon et eilicaciae perampliuspemo servan
,., praocipil. ,
pra da noi segnata , la regola della mitalis vim, validilatem atque stabilita-
nostra Cancelleria De iure quaesito non lem adiicimus, ac quoscumque tam iuris
Novnnim raii^i- S
* 6. Ulfiue Camera nostra nraedicla fieri potest, eorumdem bonorum men-
cincinni,., niM. . ' „ '
i.u< quiie osseproposiluni, oplatiimqiie bnem conse- surae annuique redditus recenseantur,
quatnr, ac quae exmde expeclanlur com- ita ut, si quid quoad bona, redditus, res
nioda reipsà senlial, meminerint siiper- immulatum seu varia-
et iura praedicta
menlis, damnis et praeiudiciis, quae ei- nes circa bona, redditus, res et iura corum,t,m »a-
nii'iae apnsio- bus mcns ct inlentio nostra, el quae nariis et delegalis almae Urbis noslrae
bn. qi.ae per- sibì facicnda ct 'pracslanda fucrint, pie-
'
desuper proferri conligerit, iidem super-
agiMi.ia Mfil ile- '
. .
b re in perù-
Uicsaurarium ceneralem aequalis illa singulorum contracluum ac sententia-
nari lihi'o. ^
^ T
divisio seu partitio appaltuum et affi- rum el decretorum ,
quae per eorum
ctuum cameraliinn quam in aiterà ex acta respective celebrala ,
lata et pu-
,
ciiinl ; simulque de iis ccrliorcm rcd- in minimo moderanda, quoquo modo aut
danl prò tempore exislentem ipsiiis Ca- varianda et mulanda, intra quorum pro-
merae commissaiium generalcm, ciiius inde limites suas oblaliones perslringere
i5it investigare et recognoscere per se debeant, scituri ex mine prò lune et e
nius appallus ,
lametsi inter se cohae- ut in successivis renovalionibus conlra-
rentia et clara , aliquid lamen conlra- ctuum eas prae oculis habeanl , et ad
rium aliis appallibus preseferant, ex quo novam, si opus fueril ,
ipsorum capi-
cidisse nobis relalum fuil; eaque posi- nibus vel inter se pugnanlibus, vel ob-
modum subiicianL examini eorumdem scurioribus , nec salis dare explicitis ,
bis revisa et a})probata fuerint, tunc de- cui omnino obviare inlendimus exur- ,
ralern scriplo protinus deferii praecipi- rit et Conclavis separatim adJant; di-
Iradi ,
quorum unum nobis seu dicto dem superintendentes, verum etiam ce- monenta?°'*ad
retineat, sicuti quoad alios similes in- ciales dictae Lamerae, ad quos dis-camerao roi
'"'*'"'
dices" residuorum creditorum praefato- posila in praesenli constitulione re- jlmiùr^
rum quolibet trimestri faciendos supra spective spectant, omni sedulitale at-
cnihboi novo § 15. Quandoquidcm ex annalis ad- partes expleturos, eos insuper monen-
cium eipensa-mmislralionis compulo sicut praemit-
, tes ,
quod , si in actuali muneris sui
n-iiimmis iia-iilur pcracto, lacile resciri poterit inilio exercilio aliquid deprelienderint quod
cuiusvis ponlilìcatus, qui fuerit anteacti iuxta rerum ac temporum vicissiludines
rcgiminis status oeconomicus : quam- nobis vel successoribus noslris novarum 1
obrem, stalim ac Komanus Ponlifex prò legum et ordinationum seu antiquarum
tempore existens diem obierit extremum, explicationis et declaralionis causam et
dicli superintendenles ipsum librum ma- occasionem, prò meliori feliciorique di-
futuro ponlificatu similem librum pa- prò tempore existenti libere et aperte
rent ac disponant: item praefati super- renunciare ac suggerere band praeter-
ititendentes de totius praecedenlis pon- miltant.
tidcalus occonomi;\ fidelc conficianl com- § 17. Demum , ut baec nostra con- Quoiibeianno
inquiratur, num omnes et singuli prae- uti seu se iuvare ullo modo posse ; sed
dicli munus suum, ac praeserlim in ipsà easdem praesenle§ litleras , omnia(jue
constilulione praescripla.per loliiis anni, el singula in eis contenta huiusmodi ,
quolibel etiam quanlumvis magno, for- inane si secus super bis a quoquam,
mali, essenliali, ac incogitato el incx- quavis aucloritale, scienter vel ignoran-
cogilabili defeclu nolari, impugnari, in- ler, conligerit attenlari.
validari, infringi, limitari, retraclari, § 19. Quocirca eidem venerabili fra-^, ^"^"^;|,"!
perpciuo»
rescindi, aul in controversiam vocari, tri nostro Annibali Albano episcopo Sa-ìi™
seu ad viam et lerminos iuris reduci, binensi cardinali S. Clemenlis, moderno,
aul adversus illa aperitionis oris, resti- ac prò tempore existenli, nostro ac ipsius
lulionis in inlegrum, aliudvc quodcum- S. R. E. camerario, motu simili per apo-
que iuris, facli vel graliae remedium in- stolica scripla mandamus, quatenus prae-
lenlari vel impelrari, seu impetrato, aul sentes litleras et in eis contenta tam
etiam motu, scientià et polestalis plc- in diclA Camera quam extra eam, ubi,
niludine paribus concesso vel emanato, quando et quoties opus fuerit, solemni-
quemquam in iudicio vel extra illud ler publicari, ac per omnes, quos illa
valionem cimi effeclu cogat et compel- decretis, etiam molu, scientià et pote-
lat, conlradictores qiioslibet ac inobe- slatis plenitudine similibus, et alias quo-
dienles el rebelles, seu non parentcs, modolibet, etiam concistorialiter, in con-
aiiclorilate noslrà, appellatione postpo- trarium praemissorum concessis, confir-
sità, compescendo ; nobis iillerius ac matis, ac quantiscumque vicibus appro-
eidem Ponlifici prò tempore existenli batis el innovatis,ac illis etiam quae
facnltatem expresse reservantes in eius- in schedulis nostris praeinserlis volui-
modi delinquenles, ac etiam eos qui in mus non obstare ;
quibus omnibus et
sentes lilteras ibidem praesenlari et re- exemplis, etiam impressis, raanu alicu-
gistrari nunquam necesse sit, aliisve ius nolarii publici subscriplis, et sigillo
constitulionibus el ordinationibus apo- personae in dignitate ecclesiastica con-
stolicis, dictaeque Camerae et quibusvis slitutae munilis, eadem prorsus fides in
aliis, etiam iuramento, confìrmatione iudicio et extra illud babeatnr ,
quae
apostolica, vel alia qualibct firmitate haberetur ipsis praesentibus si forenl
roboratis, statulis, usibus, stylis et con- exhibilae vel oslensae.
suetudinibus, etiam immemorabilibus ,
S
" Nulli ergo omnino hominum Prohibiiio eam
22.
infriiigenJi.
privilegiis quoque , indultis et litteris liceat paginam hanc nostrorum appro-
aposlolicis etiam pracdiclis et aliis per- bationis, confirmationis, mandalorum,
sonis, etiara specialem menlionem re- praeceptorum dccretorum, ordinatio-
,
indignationem omnipolenlis Dei ac bea- per devia misere errantes , agnità tan-
lorum Pelri et Palili aposlolonim eius dem gregem dominicum re-
veritate, ad
Datum Romae, apiid S. Mariam Ma- cipum de Ecclesia Dei optime meritorum
iorem anno Incarnationis dominicae
,
in idipsum laudabiliter lendentibus vo-
MDCCXxxv, pridie idus iulii, ponlificatns tis, quantum cnm Domino possumus ,
Visa de Curia;
F. card. Oliverius. ni,' sacri Romani Imperli pnnceps,
clor Ilevdelberffensis
... , nobis nuper ex-ciBsiamm
eie- iicos, quioccu-
pala iaradiuec-
bona
^ delinent, a ca-
, ,
1. archiep. Ancyraniis. poni fecit,'
.
ducaiu
siaslica in Palatinalu inferiore ac terreri posse,
si ad ea resli-
I. B. EUGENIUS.
Neobursfensi,
^ temporali suae ditioni sub- menda compci-
Icrenlur,
Registrata in Secretarla Brevium. . .. .
Christo patris et domini nostri domini Cle- licos occupata fuerant, progressu tem-
mentis divina providentià Papae XII anno v, pori?, benedicente Domino, recuperata
supradicta constitutio affisa et pubiicata fiiit
seu alias vindicata fucrint, diclique Ca-
Lateranensis basilicae
ad valvas ecclesiae ,
roli principis electoris maiores seu pro-
Principis Apostolorum, Cancellariae Aposto- Neoburgenses postmo-
genilores duces
licae, Curiae generalis in Monte Citatorie ,
dum a Sede Apostolica ac praeserlim
et in acie Campiflorae, ac aliis locis solitis
felicis recordationis Alexandro PP. VII
et consuetis Urbis, per me Antonium Pelli-
punt.Qce.
,
licam conversi fuerlnt, bona sic occupata gionem deinceps redierint eorumque ,
relinere liceret, sicul non ita pridem successoribus quibuscumque ilidem ca-
similium bonorum occupaloribus in du- tholicis el in sincorilate orlbodoxae fì-
rentur, nobis proplerea humiliter sup- bus seu detentoribus, eorumque succes-
plicari fecit, qualenus in pra«missis op- soribus, ul ipsi de bonis praefalis lam
portune providere et ul infra indulgere Inter vivos quam ex causa morlis , aut
de benignitale apostolica dignaremur. alias quomodolibel libere disponere pos-
Qai ca- § 2. Nos Igitur, dicll Caroli principis sint, plenam tenore praesentium tribui-
dem praesen- , . .
r\ i i
•
tibas possesso- elecloris in Deum pielalem et catnolicae mus facultalem, ncque illos prò parte
ribus remittil, . .
Mivi« uman- rcligionis lucndac et propagandae stu- dictae Sedis Apostolicae, ecclesiarum,
Itìa recuperatis, , . _^ .
Daliim Romae, apud S. Mariam Maio- ut sibi et prò tempore existcntibus mi-
rem, sub annulo Piscatoris, die xiii' iulii nistro generali el secundariis superiori-
tionis opera graliasquc spiriliiales per- litleras semper firmas etc. miias-
liiu
.
1. Supplicalionibiis
'^ ^
3 A crealione anno vi (r. t.). 2 Ed. Main. Icgil i(( pio uli ^ii. t.).
4 Praeposit. prò nos addimus (n. t). \ Reliqua ni snpra pag. 42 b (R. T.).
,
lis et innovatis; quibus omnibus et sin- muneris et desideriorum, gratià sic be-
gylis eie. '. nedicente Domini', vigcat implementum.
Transnmpiis § 4. Volumiis aiitcm 111 earumdem prae- S
^ 1. Sane, cum insignis ecclesia Fer- Fcrranamis
•!• occltìsiae sUtus
danda fide?. . ,., i- 9 , 1 (>
rem, sub anniilo Piscatoris, die xxiii iulii cardinalis IlulTus nuncupatiis etiam una
MDCCxxxv, ponlificalus nostri anno vr. cum sua ecclesìa Praenestinà in a'dmi-
Uat. die 23 iulii 1735, pontif. anno vi. nistrationem ad sui vilam ex concessione
servatur, amussini redegimus, nobis benigne fa- clum separatumque conslituenles, deco-
venie Em."'° ac Rev.'"" D. card. Aloisio Vanni- rum laudabilemque in divinis exhibeant
celli-Casoni archiepiscopo Ferrariensi, cui nos
famulatum ; ipsaque ecclesia Ferrariensis
ex animo gralos publice prolìtemur (r. t.).
usque ab eius felici ortu naturalem
4 Ed. Main. legit in prò et (r. T.).
5 Ed. M. I. studiis prò studii (R. t.). 1 Ed. Main. legit Domino prò Domini (R.T.).
G Ed. M. 1. effuhjeal prò granrfesea^ (r.t.). 2 Edit. Main, legit nuncupata [R. T.).
.
diala subieciio diala siiDieclione nuiusmodi semper ina- inde validius ab Eugenio IV per diversas
Sedi Aiiosloli- . .
, ,
. .
cae. gis rnagisque, et postquani, omissis ve- eius lilteras aposlolicas in forma Bre-
tustionim quamplurium aposlolicarum vis respeclive desuper cxpedilas, quae,
conslilutionum ''
id teslantinm docuinen- sicut accepimus, originaliler in archivio
tis, fclicis recordalionis Innocenliiis Pa- episcopali ecclesiae Ferrariensis asser-
pa li , etiani praedecessor nosler, per vanlur, necnon a piae memoriae Nico-
suam in Concilio Laleranensi, sub daUim lao V sibi concessis *
gavisa fueril ; eis-
X kalendas mail, anno Domini mcxxxi.x, que sic gaudens, a reliquis prò lempore
ponlificalus sui anno x, desuper edilam exislentibus , et praeserlim ab Alexan-
et a lune exislenlium '
S. R. E. cardi- dro Vili, Innocenlio XII et Clemente XI
naiium collegio subscriplam conslilu- pariter Romanis Ponlificibus praedeces-
tionem, quae incipit Ad hoc, ecclesiam soribus nostris, in eorum respeclive lit-
Ferrariensem, cum tota parochià sua, in teris apostolicis super eiusdem ecclesiae
iure, dominio ac privilegio S. R. E. ac Ferrariensis prò tempore faclà provisio-
B. Pelli , cuius est palrimonium , con- ne expedilis el dcbilae execulioni de-
servandam, et sub Romani Pontifìcis mandatis. Sedi praefalae immediale sub-
dilione, ordinalione alque consecralione" iecla ,
prout semper exlilerat , semper
fore et esse, apostolica eius auctoritale enunciata fueril ; el nupcr, videlicet de
staluerat^ ac huiusmodi exeniptio et im- anno'' Domini mdccxxv, orla super eius-
mediata subieclio a recolendae memo- dem ecclesiae Ferrariensis Sedi praefa-
riae Caelestino 11 , Lucio itidem li , et lae immediata subicclione huiusmodi
Gregorio Vili, eliam Romanis Ponlifici- quaestionis materia, eàque ad Concilium
bus praedecessoribus noslris, praefali- Romanum sub eodcm" Benediclo praede-
que Innocenlii succcssoribus ,
per alias cessore lune habilum delatà, ab eodem
eorura respeclive desuper emanatas et Concilio, cui el nos cardinalatijs honore
a tunc pariter exislentibus praefatae fungenles inlerfuimus, emanaveril* sen-
S. R. E. cardinalibus similiter rcspective lentia lenoris sequenlis, videlicet:
subscriptas lilteras approbatae, et in eis
« nomine invocato, prò tribunali
Christi Huiusmodi im
praefala ecclesia Ferrariensis manutenta
sedentes, el solum Deuin prae oculis ha- ^'.'^"'Koman';
semper extiteranl, et subinde ab eius-
bentes, per hanc nostrani definitivam sen- ^^'i.';!^'^^'''^^.,,','^
dem recordalionis Clemente IH, Caele-
tentiam, quam de iurisperitoruni Consilio s'^J|^^^^^'P"^^
stino ilidem 111, Innoccntio IV, a
privilegia Innocenlii, Caelestini , Lucii,
quo in bis scriutis
quae
^
primo el
ferinius in causa et causis
in prima seu
...
alia veneri
,
Conciho
no MDCCXXV-
Roma
Gregorii, Clemenlis et Innocenlii " prae- corani nobis versae ' fuerunt et verlunlur
(Icccssorum praefatorum, el praeserlim instantià, vigore specialis coinmissionis niolu
1 Add. fxemptioneque ex aut. Ferr. (r. T.). 1 Nempe exemptione ac immedialà subie-
2 Edit. Maio, legit concessionum (n. T.). cliotie praefalis (R. T.).
3 Ed. M. addii eiusdem (R. t.). 2 Ed. Main. addii einsdetu (i<. r.).
i Edil. Main. legit conservatione (r. t.). 3 Vox eodem praeter rem esse videlur (R.T.).
5 Edit. Main. legit slalueret (ii. t.)- 4 Edil. Maio, legit emanata fueril (R. t.).
6 Videtur legend. Caelestini, nempe IH (r.t.). 5 Edit. Main. legit verso prò versae (r. t.).
An. C. 1735 M BULI.AniUM ROMANUM An. C. 17^,5
proprio et non ad ullius ' parlis inslantiam atque exequendam esse censuerunt : ideoquo
cum facilitate eligendi et deputandi nonnul- per hanc nostrani dcfinitivam sententiani
scopos ,
aliosque patres eiusdem Concilii in esse duximus, prout imponimus, et prò im-
dccrelis doctores, necnon etiam cum facul- dicimus, pronunciamus, decernimus, decia-
procedendi sine strepitu et figura iu- ramus, et definitive sententiamus, non solum
tate
tis, intcr illustrissiinuni et reverendissimuni pracfula , illustri VelUSlate , silÙS ampli- que°p'r\'eda?ae
bità die XXI mail currentis, constare de rum audienlià, Rota nuncupatà, cui iu-
dumtaxat compietà , nova aedificia hu- langit, ad praesens vices gcrere, lauda-
iusmodi eleganler expleverit, quin et bilibusque praefali Thomae cardinalis
tum, in eius situ peranguslum exiguum- gulos lenores, praesenlibus prò expres-
que puerorum numero reperiebatnr, il- sis inserlisque habenles, post habilani
2 Edit. Main. legit de Veroìia (r. t.). leris inserlam, apostolica aucloriiale per-
3 Edit. Main. legit quo prò quod (r. t.). petuò approbamus et confirmamus , ei-
i Vocem puerorum add. ex aut. Ferr. (r.t.).
5 Edit. Main. legit aedcs prò sedes (r. t.). •1 Edit. Main. legit qui prò quique (R. T.).
6 Edit. Main. legit ampliaveril (R. T.). 2 Edit. Main. legit eorumque (R. T.).
7 Ed. Main. heic inteiseiit coniunct. et (n.T.). 3 Ed. M. leg. matnraque deliberatione (R.T.).
que aposlolicae nostrac fìrmilatis robur Ferrariensis a nobis pelere, illoque' li-
siamque et sedem episcopalem Ferra- eis contenta quaecumque nullo unquam un,[uam noum"
"'"
riensem in archiepiscopalem ecclesiam, tempore, etiam ex eo qiiod causae, prò-'"""
necnon arcbiepiscopalis praesidis sedem ptcr qiias haec omnia facla fuerunt,
prò uno deinceps archiepiscopo ,
qui examinatae, verificatae et approbatae, et
pallii et crucis usura aliorum archiepi- quicumque in eis interesse habentes ad
scoporum more habeat, omnibusque a- id vocati non fuerint, nec praemissis
liis insigniis archiepiscopalibus, necnon consenserint, sive alias ex quibuscum-
privilegiis, honoribus et praerogalivis que causis legilimis et iuridicis, de sub-
ceteris archiepiscopis debilis et conces- reptionis vel obreptionis aul nullitatis
sis uti , frui ,
poliri et gaudere libere vilio seu inlentionis nostrae vel qiio-
et licite possit et valeat, aposlolicà au- piam alio defeclu nolari , impugnari ,
nore archiepiscopali decoramus, ipsius- versus illa quodcumque iuris, facti vel
que ecclesiae Ferrariensis prò tem- gratiae remedium, etiam aperitionis oris,
pore existentem praesulem acrchiepisco- impetrari posse, nec sub quibusvis si-
pum declaramus ; dictoque Thomae car- milium vel dissimilium gratiarum revo-
dinali et episcopo Praenestino ipsiusque cationibus, suspensionibus, limitationi-
cum hoc tamcn quod idem Thomas car- tus concessa, minime comprehendi, sed
dinalis et episcopus Praenestinus, abs- semper ab illis excipi, et, quolies illae
que alia sibi de ecclesia Ferrariensi emanabunt, lolies in prislinum et eum
• praefatà in adminislralioncm de novo' in quo anlea quomodolibet erant statum
faciendà concessione, in eiusdem Ferra- reslituta , reposita et plenarie reinte-
riensis ecclesiae adminislratorem prae- grata, ac de novo etiam sub quacumque
fectus esse intelligatur et existat, conce- posteriori data per dictum Thomam car-
dimus et indulgenius ; dictoque Thomae dinalem et episcopum Praenestinum et
regulà de iure quaesilo non tollendo, gillo alicuius personae in dignilate ec-
necnon eiusdem recordalionis Clemen- clesiastica conslilulae munilis , eadem
lis PP. Ili , ac praefali Caelestini III , prorsus fidcs in iiidicio et extra illud ad-
necnon Innocentii 111 ac Honorii quo- bibealur, quae eisdem praesenlibus adbi-
que III Romanornm Ponlifìcurn eliam
, berelur si forenl exbibitae vel ostensac.
praedecessorum noslroriim, super aucto- 5i 8. Nulli er"o omnino bominum li- Tomeratoribus
, . , . inlliclae poe-
ritatc et usu palili edilis, aliisque con- ceat banc pagmam noslrae approbalio-nae.
stitutionibus ^ aposlolicis , ciusdemque nis, confirmalionis, roboris adieclionis,
ecclesiae Ferrariensis, eliam iuramenlo, defccluum suppletionis , ereclionis, in-
confirmatione apostolica, vel qnavis fìr- stitutionis, declarationis , concessionis,
mitale alia roboralis, slatutis et con- indulti, decreti, derogationis, el volunla-
suetudinibus, privilegiis quoque, indul- lis infringere, vel ei* ausu temerario con-
lis et lilteris aposlolicis, eidem ecclesiae traire; si quis aulern boc attentare prac-
Ferrariensi, illiusque praesulibus et ad- sumpseril, indignationem (imnipotcntis
ininislratoribus , necnon dileclis fìliis Dei ac bealorum Pelri et Pauli aposlo-
illius capilulo aliisque personis , sub lorum eius se noverit'' incursurum.
quibuscumque Icnoribus et forinis , ac Dalurn Romae, apud S. Mariani Ma-
ciun quibusvis eliam derogaloriarum iorem , anno Incarnalionis dominicae
1 Ed. M. addii aliaque contraria (r. t.). 1 Edit. Main. logil pari (R. T.).
2 Ed. M. legit emanasscnt (R- t.). 2 Vocem celerisque add. ex aut. Ferr. (R.T.).
3 Ed. M. Icgit et prò vel (n. T.). 3 Ed. M. legit qiwd corumdem (r. t.).
4 Ed. M. legit quatenus prò quavis {i\. t.), 4 Vox ei deest in edil. Main. (ii. T.).
5 Ed. M. addii et ordinationibits (n. t.). 5 Male ed. M. Icg. noviter prò Jiovcri/ (n.T.j.
An. C. 1735 08 BULLARITIM ROMANUM An. C. 1735
filius Ioanncs Albertus de Grandis abbas terrA orto, vei, in eins defectum, Fer-
abbai huin
CungrcKalio generalis Congregationis S. Salvaloris rarieusi, conferendi obligalio ìniungitur,
psso assnm
dos , qiiamvi! Ordinis S Angiislini, quod per consli- in liac parte tantum, in reliqiiis vero
monasleriieius
dem vel prò lutionem feiicis recordalionis Benedicli in suo robore permansuris, de medio
viucìaeDOn siot
filli. PP. XIII praedecessoris nostri anno In- sustiilil et abrogavit ; occurrentibus vero
carnationis dominicae mdccxxix, vii ka- abbaliarum vacalionibus, praecepit ut
lendas aprilis, pontifìcatus sui anno v abbas generalis et quatuor visitalores
ernanalam, quam nos per aliam nostrani dictae Congregationis digniorem perso-
constitutionem ad pristinum statura ac nam ex provincia, in qua abbatia vacans
terminum omnino rediiximus et redu- sita fuerit, desumant, cum hac tamen
clam esse voluimus', inter alia statuitur regulà, quod, ceteris pavibus, respective
et decernilur ,
quod, licei dispositio ,
praeferri debeant religiosi canonici pro-
quae habetur in litteris piae memoriae pinquioris monasterii provinciarum e-
Pauli Papae V praedecessoris pariler iusdem Congregationis ,
quique saliera
nostri, quarum iniliiim est Alias motu in liigesimoquinto suae aelatis et duo-
proprio, etc, quibus personae diversac decimo religiosae professionis anno con-
nalionis ac regimen prae-
patriae ad slituti existant , et poslea per novera
laturariim monasteriorum dictae Con- annos cum laude et discipulorum pro-
gregationis S. Salvatoris assumi velan- feclu pbilosopbiam aut tlieologiam prae-
lur, et natis ubi sita siint monasteria legerint, vel tyronum regimen, seu cu-
praelaluras easdem conferri praecipitur, ram animarum, in illis ecclesiis duinta-
relroaclis temporibus utilis esse polue- xat quibus inserviunt iidem canonici
ril, nihilominus, cum ob defectum ido- S. Salvatoris, ibique' viget regnlaris ob-
neonim interdum non idoneos promo- servantia, exercuerint, seu quadragesi-
vere, aut praelaturas ipsas non sine mali tempore sacras conciones in civita-
magno regiilaris disciplinae et rerum tibus ad populum liabiierint, vel munus
monasteriorum detrimento vaciias relin- praesidentis aclualis sustinuerinl, seu
qiicre oportcat, idem Benedictus prae- per quindecim annorum spatium procu-
decessor, huiiismodi gravi incommodo rationem alicuius monasterii laudabiliter
1 Edit. Alain, legit volumus (r. t.). I Potius lege ubique (n. t).
. . r
decorem et teli Congregalioni ulilitalem slolicis, ac, quatenus opus sit, praedictae •
bus favoribus et gratiis prosequi volen- bus omnibus et singulis, illorum tenores
lica, tenore praesentium, confirmamus et Dal. die 4 angusti 1735, ponlif. anno vi.
F. card. Oliverius.
d Etlil. Main. legil profertur (r. t.).
2 Leg. ohseruantiam, vel aliter corrig. (R.T.). 1 Reliqua ut supra pag. 40 6 (u. t.).
3 Desideret, vel aliler corrig. (r. t.). 2 Forsan aujusli, nam dies iv iulii perliueret
4 Edit. Main. legil exceplam (n. t.). ad ponlif. annum v (b. t.).
An. C. 1735 70 ROMANUM An. C. 1735
Portugalliae ci Algarbiorum diversis tem- rìis seu doinibus virorum seu mulie-
poribus adnixi fuerint sese ab obser- rum,quibus imminet animarum curaper-
valione conslilulionis febcis recordatio- sonarum saecularium praeler eas quae
nis Gregorii Papae XV praedecessoris sunl de illorum monasteriorum seu lo-
nostri ,
quae incipit Inscrutabili Dei corum '
familicì, personae lam regulares
providenlià, subducere ac eximere, freti quam saeculares eiusmodi curam exer-
quibusdam in simili forma Brevis litteris centes subsint immediate, in iis quae
recolendae memoriae Urbani PP. Vili ad diclam curam et sacramenlorum ad-
praedecessoris eliam nostri, die iti mar- ministralionem perlinenl, iurisdictioni,
lii MDCxxv expeditis, tenoris qui sequi- visilalioni et correclioni episcopi, in
Dilecte fili, salulem et apostolicam be- genter restituì , et ubi inviolata est,
lium eliam regularibus subicctarum, al) cenlià, et in ecclesiis suis aul suorum
episcopo loci simiiiter lamquam ad hoc Ordinum, non pelila illius benediclione,
1 Edit. Maio, legil monasterii (n. T.). aut ipso conlradicente, praedicare prae-
An C. 1735 72 BULLARIUM ROMANUM An. C. 1735
sonas, in pracmissis omnibus et singulis tudine, aul alias quomodolibel etiam per
aiit circa ea qiioquo modo delinqiienles, viam comnmnicationis seu extensionis
qiioties ci quando opus fueril, etiam ex- concessis, ac ileratis vicibus approbatis
Ira visilalionem per censuras ecclesiasli- et innovalis, etiamsi prò sufTicienli dero-
cas aliasque pocnas oli eiusdem Sedis de- galione de illis eorumque lotis tenoribus
legali procedere, omnemque iurisdictio- el formis specialis el individua, ac de
nem cxerccre libere el licite valeanl. verbo ad verbum, non aulem per clausu-
Dccernentes, sic per qiioscumque indices las generalcs idem importantes, menilo
quavis auclorilate fungentes, etiam sacri seu quaevis alia expressio habenda, aul
palatii audilores, nccnon S.R.E. cardi- aliqua alia exquisila forma servanda es-
nalcs, sublalà eis el eorum cuilibcl qua- set, tenores huiusmodi, ac si de verbo
vis aliler iudicandi et inlerpretandi fa- ad verbum , nibil penitus omisso , et
debere, irrilum quoque et inane si secus forent, praesenlibus prò expressis ha-
super bis a quoquarn, quavis auctoritate, benles; quibus, quoad ea quae eisdem
scienler vel ignoranler, conligcrit atlen- praesenlibus adversantur, illis alias in
nis concessis, etiam Marimagno, seu ubi opus fueril, eadem prorsus fides
Bulieà aurea, aul alias nuncupalis, con- adhibealur, quae ipsis originalibus adhi-
servalorum depulalionibus , eorumque berelur, si forent exhibitae vel oslen-
atque aliisinbibitionibus, quibus episcopi sac. omnino hominum li-
Nulli ergo
delerre minime teneantur, el quibusvis ceat banc paginam noslrorum statuti,
aliis, sub quiscumque tenoribus et formis declarationis, decretorum, derogationis,
ac cum quibusvis etiam derogatoriarum mandati et voluntatis infringere, vel ei
derogatoriis, aliisque efficacioribus el in- ausu temerario conlraire; si quis aulem
solilis clausulis, necnon irritantibus de- hoc allentare praesumpserit , indigna-
An. C. 1735 CLEMENS XII rr. 73 An. 0. 17.15
Urbanas Vili Cum aiilcm, sicul accepiiiius, circa exe- § 2. Cum autem , sicul eadem expo- Et hainsino-
di suspeQsìnne,
iiedaraiion'il culionem lillei'arum praetliclanim in Por- silio subiungebat, '
suspensio diciac con- qiiamvrs subb-
ia per di cl.ira-
persedenJum lugalliae Ci Algarbiofiim rcgnis faciendam slilutionisGregorii praedecessoris vigore ti.in^ra Dleraen-
tis X, dala oc-
nonnulla per dilecUim filiiim Micliaelem praeinsertarum Urbani itidem praede- ra^iu nuiiquant
bacleniis exe-
Suarium Pereira, negolioium regnonim cessoris litlerarum, donec aliter ab ipso qiieiidi consli-
lutioneni Gre-
liiiiiismodi prò carissimo in Clirislo (Ilio Urbano praedecessore seu Roman is Pon- foni XV prae-
serlim Cislcr-
nostro Philippo Porlugalliae et Algarbio- tificibus successoribus suis piovisiim fuis- ciensibos.
speciaiiter deputatis , deducta fuerint : ab anno mdclxx per viam legis uni-
idcirco donec deducla, ut praefertur,
,
versalis promulgalam ad removenda ,
cios, sublalà eis et eorum cuilibet qua- biculariìs intimis loanni Bottari itìdem
,
et fideles suos , illos praeserlim qui tes, ac nobiles romanos , et Urbis Ro-
graia familiarilalis obsequia iugiler ei mae ac civilatum .\venionensis , Rono-
impendunt, ac quos ad id alias propria niensis, Ferrariensis el Reneventanao,
virluluin merita commendant , honoris omniumque et singularum aliarum civi-
iiosce cubi- § 1. Hinc estqnod nos, ad graia fa- consliluimus , ac in numerum et con-
Aposioiicao uo miliantatis obsequia quae vos ,
qui ,
sorlium aliorum noslrorum et eiusdem
larìns creai et . ... , , • •
pautii comiies, etiam conlinui commensales nostri exi- Sedis notariorum, necnon palalii et au-
cum hipnoribiH . . .... .
i •
i
huiusmodi comilum, equitum el no-
. , i
gnam ralionem habentes, ac propterea ratis, aut civilales huiusmodi non in-
easdem personas veslras peculiaris fa- colucritis, nec unqnam in cisdcm civi-
taxat consoquendum, liarum serie absol- criniinalia, sed eliam quoad civilia sub-
lti proprio, non ad veslram vel alterius legilimandi, ad gradus promovendi, no-
prò vobis super iioc oblatae petilionis larios seu tabelliones creandi ,
aiiaque
inslanliam , sed de mera liberalilale et huiusmodi privilegia a nolariis et co-
1 Edit, Main. legit Romanis (r. t.) eliam in dignilalum, bcncriciorum ol of-
An. C. 1735 70 DULLARIIJM ROMANUM An. C. 1735
ficioriim ecclesia?licoriim et saeciilariiim qualilalis, quanlilatis el naturae, ac cu-
eliam ex personis romanorum civium iusvis eliam annui valoris, fruclus, rcd-
originarioniin vacantiiim assccnlione et dilus et provenlus buiusmodi sint vel
exercilio, tain in Urhc, qnam in omnibus fuorint , ac eliam quaecumque a vobis
el singiilis civitalibus praedictis, et alias vendenda, ac prò veslris et familiarum
ubiqiie locorum et genlium , necnon vestrarum usibus emenda, ab omnibus
scssioniim et convenluiim, iitunlur, po- et qnibuscumque decimis, quarlis el di-
tinnlur et gaiulenl , ac liti ,
poliri et midiis parlibus, subsidiis, eliam cbari-
gaudere poterunt qiiomodolibet in fu- tativis , necnon vecligalibus ,
portoriis,
tiirum non solum ad eoruin instar
,
,
iribulis , daliis ,
pedagiis, coUeclis , et
sed pariformiter et aeqne principaliter, quocumque alio nomine nuncupatis an-
ac si privilegia , faciiltates , exemptio- gariis, perangariis, ceterisque oneribus
ncs ,
gratiae et indiilta huiusinodi prò el conlribulionibns lam urbanis qnam
vobis einanassent, uli ,
potiri el gau- rusticis , ordinariis el exlraordinariis ,
hilque ,
qualecumque illud fuerit, cum infideles dumtaxat exceplà) nunc et prò
iis subscriptionibus subreplilium , vai tempore impositis, ila quod vos et qui-
obrcptitium , aul invalidum , sed ilkid libet vcstrum niliil omnino horum aut
idem effìcax in omnibus censealur, nec- aliorum similium subire tencamini, nec
non bonoris causa insignia gentis no- per Camerae Apostolicae aul alios com-
slrae sive integre sive cum veslris respe- missarios, seu vecligalium el Iributorum
dive composila gestare possilis, prout buiusmodi redemptores, conductores et
regnorum necnon in
et provinciarum ,
5 3. Ad baec, vobiscum et cum quo- Dispensai a
Urbe, eidem
civitalibus, tetris el locis libet veslrum respeclive
^ ,
'
ut nuaecum-"eiicionim
*
ei-
jam cum fru-
Romanae Ecclesiae mediate vel imme- que duo dissimilia vel simplicia similia c"™ r"<">-
diate subieclis consistentia praedia, do- sub singulis Iribus teclis quarumcumque
mos, possessiones et bona patrimonia- trium catbedralium ,
eliam melropolita-
lia, aliaque temporalia mobilia et im- narum, aut aliarum eliam collegialarum
inobilia ac scmoventia, necnon acliones ecclesiarum consislentia, etiamsi unum
el ii;:a praesentia et futura, cuiuscumque 1 Edit. Maia, legit quaecumque (r. t.).
An. e. 1735 CLEMENS XII PP. 77 An. C. (735
ex illis omnibus cum cura aul dignilas xeritis eligendum , ad omnes eliam
|
slralio vel officiiim fuerit, et ad digni- diebus , eliam extra tempora a iure
latem ,
personaliim , administralionem slatula, proprii Ordinarli aut cuiusvis
vel officium huiusmodi consneverit qiiis alterius licenlià desupcr minime requi-
per eleclionem assumi, eiqiie cura el- sita, si alias ad id idonei reperii l'ue-
rantur, aut quisque veslrum eligalur, illis eliam in allaris minislerio mini-
praesenlelur , aut alias assumalur ad strare, necnon, eliamsi presbyteri fue-
dummodo illa omnia (uno exceplo) per- ritis, leges el iura civilia eliam pu-
sonalem residenliam non requiranl, in- blice in scbolis el universilatibus stu-
per vos prò tempore respeclive obtcn- modi facultate vos promoveri Tacere ,
lis , eliam de iure, statuto, fundalione ipsaque iura eliam publice docere, al-
vel privilegio, pcrsonalem residenliam que iudicis , advocali et procuraloris
requirenlibus , eliamsi dignilalcs in ca- officium, in causis ecclesiasticis et civi-
earumdem capilula seu quosvis alios veslrum aliquem idoneum el approba-oi.poriunii la-
dunitaxat exceptis), cum qua illos per- que ecclesiasticis sententiis, censuris el
locis personaliler resideretis, pcrcipere, occasione vel causa latis, et per vos
exigcre et levare ;
incursis, et quibus vos eliam apostolica
Facuiiaiem dal § 4. Ac interim vcl poslmoduui, si auctorilate illaqueari contigeril, eliamsi
sarros iir.ltiio» ... ,
eam a quocumquc quem malueritis ca- Romanis Ponlifìcibus prò tempore exi-
mibus, etiain lalibns propter quae Se- mul vel successive, in loto vel in parte,
des praedicla merilo consiilcnda Porci, etiam in cuiuslibel vestrum mortis ar-
videlicet a conlenlis in lilleris die Coc- ticulo, cassare et exlinguere, ac, post-
nae Domini publicari consnelis, semel quam cassalae etextinclae fuerint, alias
tantum in vilà ci morlis arlicilo, in rc- similes pensiones annuas super eisdem
liquis vero diclae Sedi quomodocumquc fruclibus, reddilibus ,
provenlibus, iu
reservalis aliisque casibus, semel in an- ribus, obvenlionibus et dislribiitionibus
no, confessionibus vi;slris diligenicr an- cmolnmenlis, seu, illarum loco, fruclus
ditis, sine lamen alicuius praeiudicio , redditus, proventus, iura, obventiones
auctorilale aposloIicA absolvcre, et vo- dislribuliones el emoltnnenta bniusmodi
bis prò commissis poenilenliam iniun- usque ad summam et qnanlilatcm prae
gere salularem, necnon vola quaecnm- diclam, uni vel pluribus aliis personi;
qne ( ullramarino , visilalionis liminum etiam per vos nominandis, etiam quae
bealorum Pelri el Pauli apostolorum, cumque ,
quotcumque et qualiacumque
castilalisque et religionis volis dumla- beneficia ecclesiastica oblinenlibus et
xal exceptis) in alia pielalis opera com- expectanlibus, clericis seu clericali cha-
mulare valeal. raclere insigniri volenlibus, etiam eis
Pensloues resi-
§ 6. Vobisque ullcrius, elcuicumque quoad vixerint, eorum procnraloribus
giiaodì IO sum-
ma IreceiiloruEU vestrum respeclivc , ul quicumque loci ad id speciale ab cis mandalum baben-
ducatorutn ,
ram notario et teslibiis fide dignis eli- vel illa alias cassari elreservari de novo
gendi seu cligendae, quascumque pen- faciendi facullalcm non babuerilis, ac
sioncs annuas vobis super mensarum pensiones et fruclus, redditus, proven-
abbalialium seu capilularium ac episco- tus , iura , obventiones , ac distribulio-
palium et archiepiscopalium ac quo- nes et emolumenta buiusmodi etiam
rumcumque beneficiorum ecclesiastico- pluries cassala et de novo assignala
rum cum cura el sine cura saecularium fuerint , usque ad summam et quanti-
et qnorumvis Ordinurn el Mililiarnm re- lalem pracdictam , eliam lilleris apo-
gularium , eliam liospilalis S. Ioannis stolicis super reservationibus et assi-
,
exigendi, in qua tunc crilis, integre per- nuis , necnon veslrà et cuiuslibet ve-
sulvcndas, servala lamen l'orma consli- ?!rum industria et labore quomodoli-
lulionis felicis rccordalionis Innocenlii bcl, uiidecumque, licite lamen, acqui-
Fapae MI praedcccssoris noslri super silis el acquirendis, ac alias etiam de
Iranslalionibus pensiontim edilae ,
re- muneribus el ofiiciis quae exercuerilis
servare, constiluere et assignare valeant, et vos exercere conligerit, et alias qua-
auctoritale el tenore praedictis de spe- vis occasione vel causa seu conlem-
ciali gratià indulgemus. platione ad vos pervenlis et perventuris,
TciiaiKii elianti § 7. Necnon eliam vobis , ut de o- eliamsi in pecunia numerala , et iocali-
de fruclibiisbe- „ .
i- i -i !•
nciiriorum etninibus cl singulis domibus, pracdas , bus, gcmmis aliisque preliosioribus rebus
[loosionum. •
-i . • . i
•
qiiam causa morlis, et aliis qnibusciim- cessores non perlineanl, sed ad liaere-
qne inodis et titulis, scripltirà , eliam des vestri sanguinis integre deveniant,
niiniis solemni , coram diiobus vel tri- el, illis deficienlibus, inter familiares
bus , aiit eliam cedulà sola manu ve- vestros, arbitrio personae seu persona-
strà scriptà vel subscriptà , et alias in rum quas ad id scripto nomlnaverilis ,
datis , semel alque iterum aul pluries nibiloniinus quaecumque huiusmodi te-
tionis, ac alias omni alio meliori modo clionibus, fructibus, pecuniis, iocalibus
valeal , et servar! debeai , ipsaque le- aliisque rebus supradiclis, etiam in fa-
slamenta , codicillos , el dispositiones ,
vorem consanguineorum el affmiuni prae-
ordinaliones , legala el statuta pluries, dictorum el alias quomodolibel facla,
ac lolics quolies vobis videbitnr, mo- cum omnibus inde seculis, ac eliam ea
derar!, limitare, ac eliam in tolum re- quae per vos in fulurum fient, ex nunc
vocare, et alia de novo condcre libere proni ex lune el e conlra, prò dieta
"^
si vos stantiales aliosquc dcfecLus quoscum-
rieriliuiii ab in- .
,
lesiainbonaad ab inlGslalo, ct suic ulla vcl cum niinus que, si qui inlervenerinl aul intervene-
periineni. Valida boHorum et rerum ac Iructuum, runt in eisdcm, eliamsi lales sint vel
sione, ac etiam extra beneficia vcslra archiepiscopis , episcopis , aul ahis ec-^^^^sei^ perpelna
anlia.
vel alia loca debilae a vobis residen- clesiarum praelalis, necnon Camerae
liae personalis, etiam nulla subsislente praedictae praesidentibus clericis, ac
causa, ab humanis decedalis, omnia et eorum, necnon fabricae basilicae Prin-
An. C. 1735 CLEMENS XII Pr. 81 An. e. I7.^5
tionnm liuiiisniodi excculorcs praediclos, luni , etiam sub posteriori daUÌ eliam
dircele vel indirccte ,
quovis quaesito cum derogalionibus et clausulis eliam
colore vel ingenio molestare audeant derogaloriis irrilanlibusque el aliis de-
quoquo modo ve) perturbare, crelis per vos eligendà apponondis et
r.iaa'uiao ir- § 10. Ac docemenles praedicta omnia lalissime specificandis, reposila, reslilula
et singula, praesentcsque litteras, et te- et plenarie reintegrala, ac de novo con-
stamenla, donaliones, codicillos, fidei- cessa, validaque el efficacia fore, nec-
commissa, legata ordinaliones, derogalio- non perpetua firmilale subsistere, su-
nes, disposiliones et alia quaecunique, osque plenario? et omnes effectus, quos
necHon quae in praemissis facta sunt aut de iure, stylo, consuetudine, aut alias
fieri tam vigore praesentis
contigerit quomodoctunque sorliii poterunl, ac
quam etiam aliarum concessionum vobis vim veri, legitimi, iuiati, stipulali, va-
faclarum et deinccps in genere et in spe- lidi et elTicacis conlradus Inter vos ex
cie faciendarum, cum inde secutis el se- una ac nos et Cameram praedictam ex
culuris, eliamsi vos intra Curiam, aut in aiterà parlibus babere, nec etiam per
quacumque alia mundi parte extra eccle- promolionem ad '
ecclcsiam calbedra-
sias et beneficia personaleni residenliam lem, etiam melropolitanani, aut Iransla-
reqiiirenlia qualitercumque qualificata lionem, vel aliam status et pcrsonae
per vos nunc et prò tempore oblenla, veslrae mulalionem cessare, noe per
etiam prò vestrà sola volunlale et nulla similes \el dissimiles gralias vobis con-
subsislente causa non residendi, ab lui- cessas el concedendas contundi, sed
manis decedere contigerit sub lilleris ,
ipsis cumulative in omnibus et per o-
recolendae memoriae Pii Papae IV prac- mnia uli, et, si quid in una ex facuHa-
decessoris pariler nostri centra quos- tibus buiusmodi defecerit, per aliam
cumque cpiscopos , arcbiepiscopos et suppleri deberi, nec baeredes, legalarios
alios praelatos, necnon purocbialium ac loca, ad quos, seu quae, bona, iura
ccclesiarum reclores, celerosque resi- et acliones buiusmodi devenerint, vel
dentiae personali praediclae adslriclos quibus rclinquentur , aut execulorcs
extra illam quomodocunique decedentes praediclos, ad lerliam seu aliam eonim
VII kalendas decembris pontificatus sui parteni, quam etiam ex nunc vobis, ac
anno v, aul alio veriori tempore, ema- locis, liaeredibus, legaiariis, ac dona-
nalis, et sub quibuscimique aliis consli- lariis praedictis liberaliler concedimus
tutionibus, aut rcvocalionibus , suspen- et donamus , Camerae vel fabricae aut
sionibus, limitalionibus, modificalionibus 1 Male ed. Main. legit aul pio a.h (n. t.j.
bcneficiis praediclis eliam prò expedi- tate fungentes conlra earumdem prae-
cura iis desuper componendiim, vel vos conlradictores quoslibet el rebelles per
ad aliani parlicularem licenliam, sivc sentenlias, censuras el poenas ecclesia-
tili seu confirmalione illius, vobis quo- poenas ipsas eliam iteralis vicibus ag-
modocimiqvie concedendo, de praesenti gravando; invocato eliam ad lioc, si
sitate cogi posse; et sic in praemissis piae mcmoriae Bonifacii Papae Vili prae-
omnibus et singulis per quoscumque decessoris eliam nostri de una , et in
iudices ordinarios et delegalos eliam concilio generali edita de diiabus dietis,
causarum pulalii apostolici auditores et dummodo ultra tres dielas aliquis au-
eiusdem S.R.E. cardinales, necnon prò clorilale pracscntium lin iudicium non
tempore exislcntes diclae Camerae ca- Irabalur, ncc non Lateranensis Concilii
nierarium, praesidentes, et clericos, in novissime celebrali de certo notariorum
quavis causa et instanlià, sublatà eis numero, etiamsi ad illum nondum de-
et eoruiu cuilibct quavis aliler iudicaudi ventum fuerit, cui per lioc alias dero-
et inlerpretandi facilitale et auclorilale, gare non inlendimus, ac de consensu
iudicari et definiri debcre, ac irriluni praeslando in pensionibus, et quibusvis
et inane si secus super bis a quoquam aliis eliam per nos el Sedem praediclam
quavis auclorilale, scienler vel ignoran- edilis et in posterum edendis Cancella-
ter, conligerit atlenlari. riae Aposlolicae regulis, ac stylo in si-
I
Afl.C. 1735 CLEMENS XII PP. 83 An. e. 173!;
nibus alias translalis ilerum Iransferen- et formis , ac cum quibusvis etiam de-
modolibet concessis iitendo, vos per vos illis expresso qualificatos oblineri non
vel procuratores vcstros praesliterilis possint, et nulli in cives Urbis ac civi-
vilegiis quoque, indnltis et lilteris apo- giis liti possint, nisi prius in diclis ci-
stolicis, diclis ecclesiis, monastcriis, Or- vitalibus, oppidis, lerris et loois per
dinibus et bospilalibns, illorumqno prae- ccrlum tempus babitaverint , seu etiam
sulibus, sen administratoribus et supc- in illis bona eliam stabilia forsan ad
rioribus, ac magislris, pracceptoribus, cerlum valorem ascendenlia possederint,
prioribus, militibus, etiam anlianis, ca- quodque praeceploriac et alia beneficia
pitulis, conventibus, civitalibus et locis, qnaecumque dicli bospilalis lam ex eius
aliisqne praedictis, ac illorum commu- inslilulionc quam ex stabilimonlorum
nilalibus et universi lalibus, aliisqne per- praediclorum disposilionc pensionibus
sonis, etiam particularibus, necnon ar- clericis saecularibus et aliis pcrsonis
chiepiscopis, episcopis et aliis Ordinariis, etiam aposlolicà auctorilate rcservandis
etiam eisdem cardinalibus , ac diclae gravari non possint, quodque stabili-
insoliUis claiisiilas, deiogari non possil, S I^. Quod(iue praesenlium Iransum- Transnmntij
nec derogatnm censeatiir nisi deroga- ptis, eliam impressis, manu alicuius no- mm daoja lu-
dat assensiis, sinlqiie lillerae derogatio- que adhibealur in iudicio et extra, qnae
nis hiiiiismodi eliam per dicUim ma- adhibcretur ipsis praesenlibus si forent
gislrum subscriplae, ac illi el praefato exhibitae vel oslensae.
conventui per diversas in forma Brevis § 15. Ceterum volumus pariter atque E>«piio.
aul alias lilleras diversis temporibus decernimus, ut illis ex vobis, quibus simi-
cum cerlis intervallis pracsentatas in- les testandi de bonis ac pensiones trans-
limalae, el non alias nec alio modo, el ferendi facullalesa Romanis Ponlificibiis
semper in omnibus quae sic fieni eliam praedecessoribus noslris, quorum respe-
de simili Consilio derogalionibiis sii ap- ctive eliam familiares continui commen-
posita clansula quod illarum effeclnm sales erant, concessae fuerunl, praesen-
sortiantur de consensu magislri el con- les lillerae quoad facullatos testandi de
eis enjiUen-
quam
§ 13.
gralia
Volumus autcm
. ... quod,
crealionis
anle-
noslros
,
in et
^
super rebus huiusmodi maleriam re-
spicientibus.
Sedis Apostolicae nolarios vobis ut su-
manibus Clemens Papa XII,
pra factà perfrui valeatis , in
ad perpetuam rei memoriam.
alicuius personae in dignitale ecclesia-
nobis divi- Prooomiara.
stica conslilutae professionem fidei iuxla Apostolicae solliciludinis
arliculos pridem a Sede praediclà pro- nitus commissae ratio nos admonet, ut
posilos expresse emiltere et solilum fi- ea, quae chrislianae religionis calholi-
delitatis iuramenlum praestare omnino caeqiie fìdei propagationi' ac incremenlis
teneamini ;
quacumque ralione obsistere posse di-
1 Particulam si nos addiraus (r. t.), gnoscuntur, quantum nobis ex alto con-
An.C. 1735 CLEMENS xir pr. 85 An.C. 1735
cediUir, recidere ac e medio lollere stii- niludine paribus harum serie ilidem
deanius. perpetuo rcvoramus, cassamus, irrila-
Ei puiiiica- § 1. Cum ilcique, sicul ad aposlolalns mus , annullamus et abolemus, vit ibus-
claroni pasio- nostri noliliaiTi pervenil, occasione bi- que et erfectu penitus et omnino va-
raliuin discor- .
rtiae iniiT ii.is- narum epislolariim, qnas pastorales vo- cuas ', ac prò revocalis, cassis, irrilis,
tioDarios exor- ,
.
^ . . ,
lae suiii. cani, bonae meiDoriae l'rancisci, dura nullis, invalidis et abolilis, viribusqne
viveret, episcopi Pekinensis nuper de- et effectu penitus et omnino vacuis
fiincli, die vi iiilii et xxiii decembris semper haberi volumus: nobis insiiper
anni mdccxxxiii circa riliis Sinenses e- et Apostolicae Sedi reservantcs faculla-
ditariiin, graves in imperio Sinanim in- lem clirislifidelibus in eodem regno de-
ter aposlolicos illaruin parlium missio- genlibus aperiendi nostrani et diclae
narios exortac fuerinl dissensiones, (piae Sedis mentem post maluram itidem ba-
iiberes friiclns, qnos sancla maler Eccle- bitam delil)eralionem super rel)us quae
sia ex assiduo operariorum in illam agri buiusmodi matcriam respiciunt.
dominici parlem missonim labore prae- § 3.
'ir
Decernentes, insas praesentes lit- luviiii.iaiioois
l'iinrilas.
slolalur, impedire aut morali possenl: teras semper fìrmas, validas et efllcaces
Ea« revocai
§ 2. Nos , iit pristina inter eosdem esistere et fore , suosque plenarios et
missionarios pax et animoriim concor- inlegros effectus sorliri et oblinere, et
dia, sublatis qnibiisvis dissidiis, resti- ab omnibus et singulis, ad quos qno-
lualnr, de opportuno in praemissis re- modolibet special et pio tempore quan-
medio providere volenles, ac epistola- documque spectabit ,
praeserlim vero
rum praediclarum lenores, et alia quae- archicpiscopis, episcopis, vicariis, pro-
cumque etiam specil'cam et individiiam vincialibus et missioiiariis aposlolicis
mentionem et eNpressionem reqniren- tam saecularibus, quam cuiusvis Ordi-
tia, praesenlibns prò piene et sulTicien- nis, Congrcgalionis, Instituli et Sociela-
ler expressis et cxacte specificatis ha- tis etiam lesu regularibus in supradiclo
benles, de nonnuUorum venerabilinm Sinarnm regno nunc et prò tempore
fralrum noslrorum S. H. E. cardinalium, existentibns inviolabiliter et inconcusse
qui iu3sn nostro epislolas ipsas se- observari, sicque el non aliter in prae-
dulo ac diligenter cxaminarunt, Con- missis per quoscumque iudices ordina-
silio, ac etiam motu proprio et ex certa rios et delegatos, etiam causarum pa-
scienlià et matura deliberalione nostri?, lalii apostolici audilores, ac eiusdem
deqiie apostolicae potestalis plenitudine, S. R. E. cardinales, etiam de latore Ic-
binas memorali Francisci episcopi Pe- gatos el Sedis praefatae nuncios, aliosve
kinensis epislolas pastorales praefatas, quosliiict quacunique praecminenlià et
Inris ,
penitus et omnino nulla , inva- rilale, iudicari el dclìniri dcbcrc , ac
lida et irrita, nuljiusquc prorsus roboris irriluin et inane si sccus super bis a
ci momenti esse ci perpetuo foro, tenore quoquam, quavis anctorilate, scienter
praescnlium declaramus et nihilomi- ; vel ignoranter, conligeril atlcntari. In
nus ad maiorem caulelam,et qualenus coiilrarium facienlibus, non obslantibus
opus sit, illa omnia et singula molu, quibuscumqiie.
scienlià, deliberalione et potestalis ple- 1 Aptiiis Icge vacuamns (R T.).
An. C. 1735 8R DULLARIUM nOMANUM An. e. 1735
Huius ded.1- § 5. Volnmiis aiitem ut ipsanim prae- lum fiiisset unum dumlaxal presbyterum
dandasentium lillerai'iim Iransiimplis, seii ex- spiritnalibus necessitalibus bospitaliiim
emplis, eliam inipressis, marni aliciiius el aegrolorum liuinsmodi non suflicere,
nolani piiblici subscriplis , ol sigillo die XXX septembris mdccxxix praefata
pcrsonae in ecclesiaslicà dignilale con- Congrcgaliu cardinalium, referenlo dile-
sliliitae mnnilis, eadem prorsns fides cto fllio noslro Ludovico eiusdem S.R.E.
in iiidicio et extra adliibealur ,
qnae cardinali Beliuga el Moncada nuncupato,
praesenlibus ipsis adhiberetiir si forent indnlsoral ut duo in singulis bospita-
exbibilae vel oslensae. libus praediclis esse possent pre.sbyleri,
Datiim Romac, apiid S. Mariani Maio- el domibus malricibiis tres, sub di-
in
rem, sub annulo Piscaloris, die xxvi se- versislamen conditionibus nimirum :
nis Dei, nec valerenl vel ad breve lem- compelat, minime vero voce passiva, ac
pus aliquam praelaluram oblinere in re- proplerea promoveri nequeunt ad offi-
ligione, nisi ex dispensatone apostoli- cia ipsius religionis, el, postquam aliqua
ca, sed tantum esse possent discreti officia ibidem enumerala sunl, nempe
convenluum , magislri noviliorum el fralris maioris, consiliarii, procuraloris
assistentes provi nciac; ac demum quod, generalis et fralris localis, subditur quod
si aliquis presbyler aegrolus in aliquo ncque promoveri possint ad officia ma-
liospitali praediclae Congregalionis Ira- lora religionis praefalae, quod de diclo
trum ante obituni pelerei admilli ad officio magislri noviliorum, nipote inler
illius liabilum regularem, possel dictus officia eiusdem religionis supra recen-
superior gcneralis cum suo definitorio sito, uliqiie verificari debet ; accedente
dare licenliam alieni ex prioribus locali- insuper, quod praediclo cap. iv prae-
bus eum adniillendi, accedente conscnsu scribatur ul presbyleri adminislrent sa-
communilatis, quamvis in eà domo iam cramenta aegrolanlibus, el ex causa bu-
duo, vel in matrici Ires presbyleri exta- ius spirilualis assistenliae infirmis exhi-
modrpreshjiennon possc baucrc aliquam praelaluram impossibile csscl, ul , curam gerens di-
luum jiscrHiin dieta rcligionc uìsì ex apostoliLà dis- clorum noviliorum, debitam aegrotis as-
e«»e potsint el .
magi.iri novi- pensalionc, sed tantum esse posse dis- sislenliam pracbcre possel; sicque a spi-
crelos convenluum et magistros novilio- rilu diclarum consliluliomuu alienum
rum non vero provinciae assislenles
, : dignoscalur ul presbylcris praefalis offi-
S.-C1 r Ira El in eàdem exposilione subiunclo, cium magislri noviliorum cxcrcere liceat:
repu-ilnm
quod nec praefatiim officium discretorurn Ac proinde praediclae Congregalioni
convenluum in praediclà Congregalionc cardinalium nomine fralrum dcfinito-
,
libus favoribus et graliis prosequi volcn- sertis habenles, illis alias in suo robore
tes, illoruniqiie singulares personas a permansuris, ad praemissorum elTeclum,
quibusvis excommunicationis, suspensio- hac vice dumlaxat, specialiler el expres-
nis et inlerdicti, aliisque ecclesiasticis sederogamus ceterisque conlrariis qui-
;
dati exislunl, ad effectum praesentiuin bris MDCCXXXV, ponlificalus nostri anno vi.
dumlaxat consequendum, barum serie Dal. die 7 octobris 1735, pontif. anno vi.
S. Mariae de Monte Carmelo, necnon super quando sunt in acluali excrcilio muneris,
quibusdam aliis exortis quaeslionibus occa- sive scilicel in aclu visilalionis, sive in ca-
sione earumdem conslilutionum, habità die pilulo et definitorio generali , sive in qui-
XXIV aprilis mdccxxxv, in qua interfuerunl buscumque aliis peragendis occasione mu-
iidem eminenlissimi et reverendissimi do- neris ipsis demandali in Brevi felicis rc-
venlibus S. Martini ad Montes, S. Mariae in et gradus ; atque ila et non aliler stalui
luliones rcformaii mandavil ; addito' etiam caccs existerc el foro , suosque plena-
quod ex-socii generales , licei Romae de- rios et inlegros effeclus sortiri el obli-
gan! et sint conventuales vel in convenlu nere, ac illis, ad quos special el prò
S. Martini vel S. Mariae in Transponlinà, quandocumque
tempore spectabit , in
adhuc tamen iure suffragii non gaurìeant in
omnibus el per omnia pienissime suf-
electione vicarii generalis, morluo, amolo
fragari, et ab eis respeclive inviolabi-
vel promolo patre generali. — V. card. Pe-
liter observari, sicque in praemissis per
tra, F. V. L. card. Gotti Ordinis Praedica-
qiioscumque iudices ordinarios el dele-
toruni, V. 1. A. card. Gi'adagm, I. card. Spi-
scenus, pro-secretarius.
....
conslitutionibus el ordinationibns
,. . .,
,
apo-
conlrari(
Pelila horura § 2. Cum autcm, siciit dilectus filins slolicis, ac, quatenus opus sii, dicli Or-
p'sidH'a''''cou-moderniis procurator generalis eiusdem dinis , eliam iuramento, confìrmatione
iiiuidiio.
Ordinis nobis subinde exponi fecit, ipse apostolica , vel quavis firmilale alia ro-
decretuni buiiismodi ,
quo firmius sub- boratis , slalutis et consuetiidinibus ,
lilleras semper firmas, validas et elTi- Dat. die 9 decembris 1735, ponlif. auno vi.
1 Male ed. M. legit audito prò addito (r. t.). F. card. Ouverus.
CLEMENS XIT PP. 91 Ah. C. 1735
An. C. 1735
CLXIX. quantum cum Domino possumus, adiu•^nmdislribaen•
sepiemdoia- § 1. CniD, si(;ut accepimiis, iam inde sententiis, censuris et poenis, a iure ve!
diDiur'quoun' a lemporB pontificatiis felicis recorda- ab homine, quavis occasione vel causa
""'
lionis Clemenlis PP. XI praedecessoris iatis, si quibus quomodolibet innodatae
noslri, puellis conservalorii Ss. Clemen- existunt, ad efreclum praesenliuin dum-
lis et Crcscentini vulganìer delle Zoe- laxat consequendum , liarum serie ab-
colUUe in regione Regulae nuncupatis solvenles et absolutas fore censenles,
de Urbe annua septem subsidia dotalia necnon quarumdam recolendae memo-
una cum vestibus dari solilis assignala riae Innocenlii PP. XII praedecessoris
fuerinl ,
qiiaUior scilicet ex carcarasiis quoque noslri favore puellarum allerius
eliam nuncupatis per capilulum et ca- conservatorii sub litulo Divinae Provi-
nonicos basilicae S. Pelri , et reliqua denliae de eàdem Urbe in simili forma
Iria ex aliis subsidiis dotalibus per ar- Brevis die vi martii mdcxciv expedila-
chiconfralernilalem Annunciationis Bea- rum litlerariim , ac teslamenlorum et
secreto ,
qui eiusdem conservatorii su- benles , auctoritale apostolica , tenore
perior seu praelatus existit, itidem prò praesentium , statiiimus et ordinamus:
tempore una cum depulatis nominatae, quod deinceps pcrpeluis futuris tempo-
processionibus aliisve publicis funclio- ribus, in deslinalione et assignatione se-
nibus occasione distributionis eiusmodi ptem subsidiorum dolalium puellis su-
subsidiorum fieri consuelis , non sine pradicti conservatorii Ss. Clemenlis et
earum incommodo anlcbac interesse de- Crcscentini prò tempore faciendà, mo-
buerint ; seplem vero dumlaxat sub- dus et forma, in diclis lilteris Innocenlii
sidia praefalà liaud salis esse digno- praedecessoris prò distribulionc eius-
scantur prae ingenti numero puellarum modi subsidiorum puellis memorali con-
prò tempore pariter degenliuniin diclo servatorii sub titulo Divinae Providen-
conservatorio, quod, cum inslitutum fue- tiac praescripli , in omnibus et per
rit prò puellis periclitantibus, quariim omnia serventur, itauL puellae primodi-
pudicitiae nemo esset qui curam lia- cti conservalorii, ad aliquod ex cisdem
beret, ac perpaucae admodum nubant, seplem subsidiis dotalibus per dictum
adilus seu ingressus in idem conser- elemosynarium sccrelum et deputalos
vatorium aliis puellis simililer pericli- prò tempore nominatae , nullatenus a
tantibus praecludatur: pracfatis capilulo et canonicis dictae-
Modus ilio-
§ 2. Nos, pium inslitutum huiusmodi, que arcbiconfraternitatis officialibus et
An C. 1735 92 DULIARIUM nOMANCM Ati. a. 4735
niinislris de celerò visilenlur, nec pro- canonicis ac arcbiconfratcrnilale prae-
ccssionibiis nliisqnc piiblicis fiinclio- fatis, nlira praefixnm nmnenim septena-
nibiis pr.'icfiilis interesse Icneanliir, scd, rinm bninsmodi, vel a quibnsvis aliis
intra ipsnm conservatorium , sanctissi- arcliiconfralernilalibus , confraternitali-
miim Enciiaristiae sacramenlum sumere, tibns , socielalibus , communilalibus ,
aliis pnellis cinsdem conservatorii per qnas sola permanenlia in diclo conser-
ipsos elemosynarinm secrelum et de- vatorio snpplere itidem statuimus, prae-
pulatos pariformitcr nominandis assi- ditae forent, auctorilale et tenore prae-
gnentur; nec isla in coriim numero, falis concediraus et indnlgemus.
qnae cisdem puellis qiiolannis assignari § A. Deeernenles easdem praesenles,
Prai-semis
alia snbsidia novacque ccdulae eorum caces cxistere et fore, suosque plenarios
promissoriae a supradictis capitnlo et et integros effectus sortiri et oblinere,
canonicis diclaeque arcliiconfralernila- ac pnellis dicli conservatorii Ss. Cle-
lis officialibus et minislris, ad favorem menlis et Crescenlini in omnibus et per
aliarnm pnellarnm cinsdem conservato- omnia pienissime suffragar!, et ab illis,
rii per eosdcm elemosynarinm secrelum ad quos special et prò tempore quan-
et depulatos sicul pracmiltitur subro- documqne speclabit, inviolabiliter ob-
gandarum seu nominandarum', ipsiqne servari ,
sicque in praemissis per quos-
clemosynario, modo et forma praediclis, cnmque iudices ordinarios et delegalo?,
consignari dcbcanl. eliam causarum palali! apostolici audi-
Idem raodas § 3.
" Porro 'pracmìssa omnia et sin- lores , iudicari et definir! debere, ac
In aliis quoqno
doiaiii)us siibai. gula locum nuooue habere, ac observari irritum et inane si secus super bis a
dlis servandas.
volumus et mandamus, quoad qnaecum- quoquara, quavis auctorilale, scienter vel
que alia subsidia dotalia quae puellae ignoranler ,
conligerit allentar!.
primodicli conservatorii a capitnlo et S
^ 5. Non obslanlibus nuorumcnmnne '
oinianiium
. , * . doiogalio,
testalorum ac piorum largilornm prae-
1 Viàetur deesse assignari et expediri (r.t.). falorum eliam ultimis voluntalibus et
An. C. 1735 CLEMENS 93 An. C. 1735
dispositionibns, qnas propler praemissa CLXX.
siifficienler ot expre?se commiilanius, ac
Dismembrano officii criminalis ab offi-
quibiisdam ein>~clem Clemcniis praede-
ctis civilibus nolariorum Iribiinalis
cessoris in pari foimà Brevi? lilteris fa-
eminenlissimi ahnae Urbis vicarii, et
cnltalem eligendi ac visilandi pucllas
eiusdem respfctive nova ereclio, nec
praelalas ralione qnatuor subsidionim
non confirmalio facullalum dicli emi-
carcnrasionim niincupatonim ipsis ca-
nenlissimi viearii procedendi lam in
pitolo el canonicis allribuenlibiis , ali-
Urbe quam in suburbiis el dislricln
isqne consliliilionibiis el ordinalionibns
in causis omnibus civilibus el crimi-
aposlolicis, necnon quibusvis, eliam iii-
nalibus et niixiis, mere laicalibiis et
ranriento , confirmalione apostolica, vel
prufanis, el inler mere laicos, ad in-
qiiavis alia fìrmilale roboralis, slalulis et
star aliorum Romanae Curiae iudi-
consiieliidinibus, piivilegiis quoque, in-
cum ordinariorum.
dultis el litleris aposlolicis in contrarinm
praemissorum qiiomodolibel concessi?, Clemens epìscopus ,
servalorium in aliquo approbare. dileclus filius noster Ioannes Antonina ifec-^nio .lopu-
tandum esse .ili
Dalum Romac , apud S. Mariani Ma- tilnli Ss. Silvestri et Martini in Monlibus[r">™^^"<i^f'»;
Urbis in.
iorem, sub annnlo Piscaloris, die xx do- nuncupali de Urbe S. R. E. presbvler'anJa
ccmbris mdccxxxv ponlificalus nostri
,
cardinalis Guadagni nuncupalus, noster
anno vr. secundum carncm ex sorore germana
Dal. die 20 decembris 1735, pontif. anno vr nepos, noslerqne in Urbe praeCalA eiiis^
'
riae Iribnnaliiim l)oniim, per siiam con- § 2. Proplereaque dictus Ioannes An- vicirius ur-
.... . . .bis hanc sibi
sliUilionem qnae incipit Summi apoalo- tonius cardinalis el vicanus nosler, in?i-iiaii..nemda.
iiian.lati pulii
,. .
latiis officium , slalnil ci dccrevil, quoti, sui vicanatus exordio, proni '
circuinspe-re^^peciusunri-
.
,
. . . buuahs.
ad liligatitinni indemnilali el solatio cium decet praesidcm, suum vicariatus
consulendimi , singnlis decenniis per tribunal ciiriamque, ad incorruplae in-
successores siios Romanos Pontilìces sliliae normam sancle cuslodiendam, et
prò tempore exislcnles iinus ex eius- ad evellenda, si qua reperirenlur in iis,
lis modo el forma , ac cum piena et dcccnnii moras pali nesciens, apud nos
liberA facullale faciendi, gerendi, cor- humiliter enixeque inslilit ,
quatenus
rigendi ,
exeqiicndi et exeqiii faciendi sibi, ut ipse per dileclum filium magi-
omnia el singiila qnae ad earnmdem slrum Ferdinandum Mariam de Rubcis
cnriarnni, ani alicuiiis earnm, illarum- in iilràque signatura nostra referenda-
qne oflìciornm nolariatunm, notariornm, rium , virum doclrinù rerurnque expe-
cursoriim el mandalariornm correctio rienli.à satis praeditum salisque com-
.data et vivae vocis oracula accepla de- auditu eisque laudalis in Domino be-
bitae execulioni demandar!, eisque (ir- nigne inclinali, petitam licenliam cum
miler el piene oblemperari facere, a- omnibus et singnlis lam in Renedicti
liosque convisitalores, iurispcritos, prae- praedecessoris conslitulione praefatd
latos aut'forenses et curiales viros, (
quam liìc prò exprcssà ac de verbo
qui votum consullivum in casibus et ad verbum nibil penitus omisso ha-
rebus ex praefati cardinalis visilaloris beri volumus prò inserta) cardinali vi-
periinentia iudicaret
2 Forsan prompliorcm
{R. t.).
(R. t.).
biliter
ad dcbilum
altenteque
iiisliliae
peraclà
in vicarialus
quamplarapi^iataiur.
tri-
i
'A Potius lege expedUà (R. T.), bunali decorem evcnerint bona a nobis
An. C. 1735 CLEMENS Xn PP. 95 An. C. 1735
excepla laudalaqiie, nihiloniinus, prò eo annuere volentes, molu proprio et ex
quod qiiaUior dicli vicarialus Curiae certa scientià meràque delibcralione
notarialiinm officiis, ab Eugenio lY, Ale- noslris , deque apostolicae polestalis
xandro VI et Sixlo V Romanis Ponlifi- plenitudine, a quatuor nolarialuum prae-
cibus eoium apostolica auctoiitate ere- diclorum oIBciis, et eorum quolibct, o-
clis, qiiae vacabilia exislunt, in eorum- mnem et quamcumque faculialem quo-
dem officiorum respeclive ereclione modolibel scribendi et agendi in quibus-
lam civilium qnain criminalium causa- cumque causis criminalibus ad dicium
rum cognilio concessa finì, ex permixlà vicarialus Iribunal qnomodolibet spe-
causarum huiusmodi cognilione assi- ctanlibus, cis et eorum cuilibet ab Eu-
gnalà criminales causae sic civilibus genio, Alcxandro et Sixlo praedecesso-
permixlae vigilem illam, quae eas de- ribus praefalis respeclive in eorum re-
cet et quam ad procurandum publi- speclive ereclione quomodolibel con-
cum iusLiliae morumque probilatis bo- cessam, perinde ac si eis et eorum cui-
num exigunl, indaginem difficilius ob- libet nunquam concessa fuissel, sine
linent.. lamen reliquarum aliarum quarum-
saiiu? duci- § 5. Et attendentes quod , si crimi- cumque facullatum ac quorumcum-
Inr malerias ..
huiu'niodi se-nauum causarum cognilio a causarum que privilegiorum ac indultorum scri-
cernere, et uo- • •!• •»• . • p i
• / .
lanaium proCivilium coguilione, Ut uilia, a nubis (et bendi et agendi in causis aliisque aclis
hiuu'' "uùlumproul, sicut eliain ai:cepimu>, in provi- civilibus eis et eorum cuilibel a Ro-
"ig"«-
jjjg piaefali Benedicli praedecessoris, manis Ponlificibus praedecessoribus no-
dileclo eliam filio nostro Vincenlio ti- slris per eorum respeclive lilteras a-
tuli S. Ilonupbiii eiusdem S.R.E. pres- poslolicas seu in forma Brevis (quaruni
bylero cardinali Petra nuncupalo lune quidem lillerarum respeclive tenores
visitatore generali exislenle id sibi con- eisdem praesenlibus siuiiliter prò ex-
sulente, fuil votis) ab eisdem quatuor pressis haberi voliimus) apostolica au-
officiis praefalis perpetuo, ut infra, dis- ctoritate qnomodolibet concessarum (qui-
membraretur ', eàque sic dismembrala, bus nunc fruunlur el gatident, et quod-
unum novum nolarialus officium crimi- libet eorum fruilur el gaudel, ac qnas
nale niincupanduni prò causis crimina- et quaeomnia eis et eorum cuilibel
libus eiusdem vicarialus tribunalis inibi per easdem praesenles eàdem aposto-
describendis et agendis, ut infra, eri- lica auclorilale approbamus, confirma-
1 Male ut jjulo edit. Mai» legil dismembia- sic dismembrala, ablatà '
nenilusque
* ^ ,
'is criminali-
. bus IDSlllUlt.
,
... . . Ilvs alias fi coii-
vicario deputando, qui, privative quoad nus omnimodam liberamque sui vica- a t.->».it! r
reliquos alios vicariatus Curiae praefa- rialus tam in Urbe praefalà quam instium'a bcuc- !
praesentes seinper fore et esse decer- cei imparibus, divina dispositione con-
nimus et dcclarumus), apostolica aucto- stiluti, ex incumbenti nobis pastoralis
rilale perpetuo erigimus et inslituimus. officii debito ad ea libenter intendimus,
NuTam ofr. R g Ijludque, sic erecUim et inslitu- per quae almae Urbis nostrae prospero
di<posiiinni vi-
cani Urbis re-
luiy,
'
omnimodae liberaeque
t disposilioni,
r '
statuì el felici dircclioni opportune con-
_
_ _
servdtur.
auctoritall et iurisdictioni nostri et Ro- sulitur; et proptcrea, ea quae desuper
mani Pontificis prò tempore existentis a praedecessoribus nostris Romànis Pon-
vicarii (ita quod sibi illud locare, dis- lificibus provide facla fuisse comperi-
locare, arrendare, in administralionem mus, parlim approbamus et confirmamus,
concedere omniaque et singula emo-
,
partili! vero, aliis iiislis caiisis ila siia- que prudcntiam, fidei ac insti liae zeluin,
denlibus, alleramns et irnmulamiis, ac el in magnis el ardiiis pracfalac S. R. E.,
l'acullales et inrisdicliones cliam de novo cuius honorabile membrum exislil, ne-
concedirriiis et indnlgemiis , aliasqiic gotiis experienliam com[irobatam , nec-
eiiisdem ofTìcii nostri partes favorabililcr non alia mulliplicium virlulum bona ,
et per se ipsiim , seii ab co depulatos nenlem seu locumtenenles suum vel suos
vicesgerenlem el snffraganeiim , ac in exercendum cum omnibus el singulis
,
palus , eliam dum viverel, obtinebal), gaudere potuerunt, seti eliam debuerunt,
per obilum dicli Ioannis Dominici car- aiicloritate apostolica concesseril et as-
dinalis ,
qui apud Sedem Aposlolicam signaveril; et alias, prout in dicti Inno-
1 Edit. Mairi, legil concessam (n. t.). 3 Vocem qui nos addiraus (n. T.).
lias dicli odficii vicarialns faciiltatcs, suis lilteris super suppressione , aboli-
si quae essent, prò cxpressis liabens, lione et abrogatione Iribunalium et iu-
ei '
plenarie comrnillendo cimi poleslale cultates et privilegia ut praeferlur ol-
omnia el singola faciendi, gerendi, dis- fìcio vicarialus huiusmodi et vicariis
Pium V, Clementem Vili, aliosque Ro- quoque et illaesis remanentibus aliis in-
lune suos, concessorinn ante lilteras piae cialia non respicienlibus eidem prò tem-
memoriae Pauli Papae V eliam praede- pore exislenli vicario et vicarialus officio
cessoris nostri, lune sui, sub dalum ka- quandocumque eliam post diclam refor-
lendas màrtii anno Incarnationis do- mationem praefati Pauli V praedeces-
minicae mdcxi super reformalione tribu- soris concessis el reformalis el qtiomo-
1 Edit. Main. legil vel prò ei (R. T.). 3 Edit. Main. legit quolibet (R. t.).
An. C. 1735 CLEMENS XII PP. 99 An. e. 1735
ritale paribus declaraverit el conslitue- momenti fore et esse, el ita per quos-
rit et deputaverii; et, ut oflìciiim prae- cumque iudices ordinarios vel delegalos,
fatiim idem Fabrilius cardinalis melius eliam eausarum palalii apostolici audi-
el liberius proseqiii valerci mola pari , tores, ac praefalae S. R. E. cardinales,
dequc scienlià et poleslalis plenitudine sublalà eis et eoruni cuilibel qualibet
similibus, mandaverit omnibus et singu- aliler iudicandi el inlerpretandi facul-
status , dignilalis ,
ordinis ,
gradus vel cari el dcfmiri debere, el, si secus super
conditionis existerenl, quatcnus in exe- bis a quoquam, quavis auctorilate, scien-
quendis iis, quae ad ofllcium eius prae- ter vel ignoranlcr, conligerit' allenlari,
slerenl, eique pariler obedirent proul decessoris sub dalum videlicet xiii ka-
ipsi Innocenlio XIII praedecessori; di- lendas oclobris pontificalus sui anno ii
ctoque Fabrilio cardinali litteras prae- expedilis lilleris plenius conlinelur: cum-
fatas in omnibus el per omnia suffragari que, sicul eliam accepimus, eliam alias
debere, iliasque et in eis conlenla quae- felicis pariler recordalionis Clemens Pa-
cumque sub quibusvis similium vel dis- pa X, eliam praedecessor noster, bonae
similium facullalum et graliarum revo- memoriae Gasparem duin viverci eius-
nec per eas immutari, stispendi, limi- praefatorum vicarium , necnon Roma-
lari , moderari , aul ad terminos iuris nae Curiae iudicern ordinarium ad uni-
reduci posse , sed perpetuo validas el versitatem omnium et quarumcumque
efficaces fore et esse, el, quidquid il- causarum cuiusvis qualitalis el speciei,
larum vigore a dicto Fabrilio cardinali etiamsi essenl mere laicales el profanac,
senlenlias, quos el quas per quoscnm- deni Clementis X praedecessoris sub da-
que iudices eloffìciales in praeiudicium lum Romae apud S. Mariam Maiorem
allribulae el concessae sibi iurisdiclio- anno Incarnationis dominicae mdclxvi,
nis praefalae haberi et promulgar! con- pridie idus augusti, pontificalus sui anno
Carpineo nuncupali diclae Urbis ac sub- rilum el inane decernimus. Non ob-
urbiorum el districlus vicarii in spi- stantibus dieta conslilulioue praefali
ritualibus generalis emanalas in eà tan- Innocentii XII praedecessoris nostri ,
tum parte in qua idem Clemens X cui, quatenus opus sii, in bac tantum
praedecessor disposuit cardinalem vica- parie', aliisque reformalionibus el de-
rium Urbis ac districlus el suburbiorum crelis a quibusvis iudicibus quavis au-
praefalorum habere iurisdiclionem cu- clorilate fungenlibus ac eliam vivae
mulalivam cura omnibus aliis iudicibus vocis oraculo emanalis, aliisque con-
ordinariis Urbis praefatae in causis ci- slitulionibus et ordinalionibus aposlo-
vilibus el criminalibus , eliam mixlis, licis , eliam in conciliis generalibus
Inter pcrsonas mere laicas, et in causis edilis, slylo palalii, regulis Cancellariae
omnibus mere laicalibus ci profanis, Aposlolicae proliibentibus mandala exe-
molu pari, non ad eiusdem Fabrilii car- ciitiva alias quam sub plumbo expedi-
dinalis ve! altcrius prò eo nobis super lis', ac facullalibus ci iurisdiclionibus
Iioc oblalae pelilionis inslantiam , sed praefatae almae Urbis gubcrnatori, se-
ex scienlià et polestalis plenitudine si- natori et populo romano, el causarum
milibus, tenore praesentium reinlegra- curiae Camerae Aposlolicae generali au-
mus el plenarie reslituimus, ac iuris- ditori, praesidi et magislris viarum, ac
diclionem buiusmodi ci et eis de novo praefalae S. R. E. cardinalibus, ac aliis
1 Aptius lege iurisdiclionem (r. t.). 2 Potius lege expediri (n. t.).
Al», e. 1735 CLEMENS XII PP. 101 An. C. 1735
laicalibus ,
quacumque aucloiitale fun- oslensae forent. Nulli ergo omnino ho-
genlibus, et qnibiisciimque aliis perso- minum liceat banc paginam noslrae
nis, sub qiiibiiscuraqiie lenoribus el for- reinlegralionis, restilulionis, concessio-
liler, per nos seu quoscumque alios Ro- cursurum. Datimi Romae, apud S. Ma-
manos Ponlifices praedecessores nosUos riam Maiorem, anno Incarnationis do-
in conlrariurn forsan quomodoiibel con- minicae mdccxxiv, xvi kalendas seplem-
cessis, conlìrraalis el approbatis, ac etiam bris, ponlificatus nostri anno i ».
jleratis vicibus innovatis, cliamsi caulum Eidem loanni" Antonio cardinali vi- supraposiium
Breve iiinova- .
sii in eis exprcsse quod illis nullale- cario nostro, molu el auctoritate nos'.risiurpro eminen-
..... , „ lissimo car.li-
nus , vel nonnisi sub certis inibì ex- similibus, approbamus, conlirmamus,aaii Guadagni,
pressis et noniinatis modis et formis innovamus, eique de novo concedimus,
derogari seu centra ilia quidqiiam con- ac illassemper adversus quodcutnque
cedi possit; quibus omnibus et singulis, iuris impedimenlum sibi suffragar! de-
etiamsi de illis eonim' totis lenoribus bere, el, quidquid secus adversus eas
specialis, specifica, exprcssa el indivi- conligeril attentari , iiritum et inane
dua, ac de verbo ad verbum, non au- decernimus.
tem per clausulas generales
porlanles, mcnlio seu quaevis alia ex-
idem im- S
" 10.
...
Ac demum eidem Ioanni Anto-
nio cardinali, de cuius praecipuo ergaqiue
.
Eiqaa conce-
dii fa slaluLTi',
paupo-
pressio babenda ani alia exquisila forma felicem Iribunalis sibi commissi hums- uu consuisre
possunl.
lus omisso inserti ' et forma in illis noster el Sedis Aposlolicae delcgalus ,
1 Potius lege eorumque (b. t.). •1 Edit. Main. legit omnipotenti (R. T.).
2 Edit. Main. legit inseitis (n. t.). 2 Resutnitur et continuai syntaxis § 9 iocepla
3 Edit. Maiii. legit inserti (r. t.). ante Iniilam insertala Ueiiedicti Xlll [lu T.).
An. C. n35 102 BULLARIUM ROMANUM An. C. 1735
et anditi non fiiciint , vel ex eo qiiod scienler vel ignoranler, conligeril at-
illa de facto processisse dici possent ,
lenlari , dccernimus.
sive eliani proccsserint, ani ex alia qiia- § 12. Non obslanlibns, quatenus opus
vis inridicà et legilimà eliam necessa- sii, nostra el Cancellariae praediclae re- obstaoiiom
rio exprimendà c;iiisà, vel qiiociimqiic gula de iure quaesilo non tollendo, nec-
praetoxtu, de subreplionis vel obrcptio- non apostolici?, eliam in provincialibus,
nis ani nullitatis villo , seu intenlionis synodaiibus el imiversalibus conciliis
nostrae vel alio quovis defecln nolari, edilis el edendis, specialibus vel gene-
impugnali , invalidar! , retractari el ad ralibus, conslilulionibus el ordinalioni-
terminos iuris reduci , aut in ius vel bus, ac qualuor dicli vicarialus Curiae
controversiam revocari , aut adversus buiusmodi primodiclorum nolariatuum
illa quodcumque iuris, facli vel graliae officiorum respeclive ereclione ,
dicli-
se, sicque el non alias per quoscumque inserii forent, eisdem praesentibus el-
judices , eliam causarum palalii apo- iam prò piene et sufficienler expressis
stolici auditores , ac eiusdem S. R. E. habentes, hac vice dumtaxat, specialiter
cardinales, eliam de lalere legalos, sub- el expresse, molu pari, harum serie de-
j
lalà eis el eorum cuilibel aliter iudi- rogamus; celerisque conlrariis quibus-
candi el definiendi facullale et auclori- cumque.
late , iudicari et definir! debere, irri- § 13. Nulli ergo omnino bominum li-
tus honorarios.
lium supplicato, ut, ad praecludendam
ianuam ad tam perniciosas postulatio-
Clemens Papa XII, providendum abusibus,
nes et ad tot
ad futuram rei memoriam.
tam vicario generali, ac cuicumquc alii
"s in
§ 1. Niiper prò parte diiccti (ìlii AI- prò tempore e\istenti superiori, quani
ei lu phonsi a Magdaiena , fralris expre?se definitoribus ac capitulis provincialibus
'ine- professi ac vicarii generali» Congrega- et gencralibus similes gradus et exem-
inni" lionis Hispaniae et Indianim Ordinis ptiones conferendi facullalem interdici
Ereiiiilarnm S. Aiigiislini Discalceatonun plurimum cupiebat , et casu ,
quo illi
cialis minime exercncrant, gradus, ho- regularium praeposita, attenta relatione pro-
nores, vocem, privilegia et cxemplioncs, 1 Forsan vidcntes aut videnlibus (R. T.).
quibus gaiidere solebant illi qui pro- 2 Particulain et nos addimus (K. T.).
An. C. n30 104 nULLAniUM nOMANUM An. C. 1736
seqnendiim, barum scric absolvenles et Dal. die 9 ianuarii 17.36, poiitif. anno \I.
CLXXII.
praesenlinm confìrmamiis et approba-
miis, illiqne inviolabilis aposlolicae fìr- Con firma Ho aliqnot novarum constihi-
milalis robnr adiicimus; salva (amen lìonum el ordinationum in capilulo
sempcr in praemissis aiictorilale memo- generali Ordinis fratrum Belhlehemi-
secns super bis a qnoquam, qnavis au- gressu provide conslituta alque ordinala
cloritate, scienter vel ignoranter, con- esse noscuntur, quo firma semper ac
ligerit attenlari. illibala persistant, apostolici muniminis,
§ 5. Non obslanlibus conslilutionibus 1 Praeposit. ad nos addimus (r. t.).
An. C. 173Ò CLEME.NS XII PP. 105 Ali. C. 1736
praefecUis ac de-
servalis tamen decrelis et constitulionihus
nnl'us"i)o<iiiufeceninl diletti filii
Iii>ne5 elTur-- .
, , e , ("l j- •
apostolicis supra enuncialis , ncc eius as-
mani. iiiiitores gencralcs el Iralres Urdinis
sensum ci facullalom cxpeclare tenealur,
Belhlehemilariim mrticupali in legnis
no inquisiti nimis diuturno carceri subii-
Mexicano ac Peruano reliquisque Indiis Utque
cianlur. in re tanti momenti rite
Occidenlalibns diidiim a Sede Apostoli- recteqiie procedalur iuxla praefata aposto-
ca instiliiti, quod ipsi in novissimo co- lica decreta in singulis capitulis gencralibus
rum capilulo generali anno mdccxxx in duodeciin ex gravioribus rtligiosis eligi
civilate Mexicanà celebralo nonnnllas omnino debeant ,
sex videlicet prò regno
novas consliluliones ci ordinationes pio .\ovae Hispaniao, totidemque prò Peruano,
salubri ac prospera Ordinis ac fralrum de quorum Consilio et assensu, lam a prae-
san illis advcrsanles, reservalo desuper aliuin vel alios in deficientiuin locum, unus-
nostro et dictae Sedis beneplacito, cdi- quisque cum voto propriorum respective
De incorrisi- '• Imposleruiii cxpiilsiones fralrum incor- III. In celebratione capitulorum genera- p^ Tocaiit.ns
"'''"''
si'i'uT
rigibilium, quoliescumqiie casus contigeril, bum prò eleclioiie praefecli generalis con- ''l'^'^"''
i"'^'
fiant reservalis exacte dispositionibus decre- currere dobcanl personaliter vel per procu-
torum felicis recordationis Clementis Vili, ralorem omncs illi vocales qui in consli-
Urbani Vili et Innoceiitii XII summorum lulionibus Ordinis, cap. ix, § 5, sunl desi-
l'ontificum Sanctitalis Veslrae pracdecesso- gnati , eo modo el forma quibus in diclis
rum; ipsique prò tempore expulsi certiorari constitulioiiibus el lilleris apostolicis desu-
el admoneri debeant, ipsos obslrictos nihi- per enianatis praescribilur, dummodo prae-
lominus remanere volis solemnibus in vim fecli el anliquiores discreti conventuum
suae regularis professionis omissis ,
quoad nunc existentium ol iinposterum aedifican-
ea tamen quae cum eorum statu compati- dorum sint illarum domorum sive conven-
bilia erunl. tuum, qui prius a praofeclo generali cum
De vìre-gene II. Cum maxima, ut notum est, inter u- suo definitorio doclarali fuerint convenlus
'alii facul'ali
.lem formales; noe lales declarari possinl , nisi
tra eosilt
modum alque diflìcillima ab uno ad alterum in eis continuo nianuleneanlur sallcm odo
sii transfretatio : vicegeneralis prò tempore religiosi professi, computalis eliam lertia-
illius regni, in ([uo praefeclus generalis non riis professis, vulgo donntis. Praefali omnes
residet, conlra incorrigibiles aliosque delin- vocem babeanl aclivam el passivain , dis-
111..5 officio- nus, verum eliain assistenliuni cuiuslibel poslulabit. Sic pariler, si aliquis aut aliqui
'"'"•
provinciae semper et quandocumque sit decesscrint, ne religio ullum patiatur detri-
incompalibilc tara cum officio secretarli inenlum, allerum religiosum sive alios prò
generalis quam ciini officio praefecli cuius- interim deputare seu subrogare , ita tamen
cumque conventus, ci e converso ista cum ut eodem tempore de dieta renunciatione
iiiis; et, si aliquando eveneril, religiosum, et causis , nec non de respectivà alterius
ali(|uo ex praedictis officiis iam fnientem, religiosi deputatione sive renuncianlis con-
ad alteruni promoveri , lune officiiim sive firniatione ab eis provisionaliter facià, cer-
inuiius, quud prius obtinebat, vacel eo ipso, tioreni reddere teneanlur praefectum gene-
illudque sic vacans, alteri religioso professo, ralem, ad quein una cum suis assistenlibus
qui ad id suffìcienter idoneus repertus fue- generalibus speclel tain praefatae renuncia-
lit, conferatur. Quod si rcligiosus ad se- tionis, quam provincialis subrogationis sive
cundum munus promolus illud acceptare , coiifirmationis in officio approbatio et con-
iioluerit, praefectus generalis cum suo de- firmalio ; alque ideo si compererinl causas
finitorio generali causas recusationis diligen- liuiusmodi renunciationis nullatenus verifi-
ler scrutelur, coinpertisque nullius aut levis cari neque subsistere, tunc, etiamsi a vice-
tiinae reperianlur, tunc in officio quod ad- illam reiicere et ad officii exercitium etiam
niinistrabat, quatenus id utile religioni fue- reluctantem adigere, ac simililer deputatio-
rit, usque ad tempus praefinitum perseverel. neni et subrogationem provisionaliter fa-
Deiiique, quia iuxta disposila in cunstilutione clam in casu mortis, quoties iuslum id esse
propriiim munus exercere nequeunt; idcirco galur, nisi prius vel assistenlis provinciae ìirÌ"dÙu''"Ìios-
tunc teinporis possint eligi in superiores vel secretarli generalis munu.'i per triennium
locales hospilalium, et in illis etiam exercere cxercuerit, vel per consimile tempus magi-
alia officia conventualia durante ipsius prae- sler novitlorum vel praefectus aut viceprae-
fecli generalis resideiitià. Islà vero cessante, feclus, sive praesidens cuiusvis conventus,
coque ab uno ad alterum regiium se trans- domus vel hospitii fuerit, sacerdotibus ta-
hinc, ne huiusmodi difficulfas laiic eleclioni licet ipsis fuissent iam deputali successores,
officiai, a qua estera pendere dici polest ,
vel isti, de tempore quo capitulum celebra-
praefectus generalis una cuai suo definilo- bilur, suorum munerum iam fueriiit posses-
rio plenam habeat imposteruin facultatem sionem adepti , alque ideo ab officio cessa-
eligendi ac noniinandi in novitiorum niagi- verint, vel propter triennii lapsum sive alia
strum quemcumque dicti Ordinis religiosum de causa, non tamen privationis vel depo-
qui morum probitale ac gravitate commen- silionis; in hoc quippe casu ad capitulum
detur et ad huiusmodi officium aptum esse generale dicti successores accedent ; simili-
alque idoneum in Domino comperialur, quam- ter religiosi qui sub nomine et tilulo prae-
vis memorato requisito praefecti careat; isque sidenlis a vice-praefeclo generali illius re-
nihilominus, cum huiusmodi munus magislri gni in quo generalis una residet cum suis
novitiorum per triennium exercuerit, in ca- assistenlibus fuissent provisionaliter desti-
pitulis generalibus vocem habeat tam acli- nati, et de tempore intimationis reperirentur
vam quam passivam; si vero sacerdos, acti- in actuali regimine conventuum, eoruiii sci-
In nmml.n» IX. In omnibus electionibus, is, in quem habeant accedendi ad capitulum tamquam
eleciioiiibiis re-
concurrat maior pars votoium ultra medie- veri vocales vice et loco praefeclorum, dum-
quiriltir irsior
volorum pars. tatem eligeiitium, censeatur canonice electus, modo tamen isti tunc lemporis ad suos
et electio legitima pronunciabilur quod si ;
convenlus non accesserint, «eque realem et
electus inler vocales connumerelur eius , aclualem proprii officii possessionem appre-
votum sive schedula a scrutatoribus omnino henderinf.
recognosci debeat; comperloque sibimet suf- XII. Cum convenlus civitatis Guatcmalae capiioia co-
fragium dedisse, cum huiusmodi electio sit proximior ceteris et prò accessu et recessu "r",|j^ j„ "tli
ipso iure nulla ad novam deveniatur ele- vocalibus utriust[ue regni commodior sit at-'*'*
Guaimaià.
,
ctionem, quamvis omnia vota in eum con- que prima domus et matrix tolius Belhle-
venissent , ac ipse prò illà vice ineligibilis hemiticae religionis, in eo perpetuis futuris
prorsus evadat. temporibus capitula generalia celebrenlur,
Nomo caiiilrl X. Nullus sive novitiorum sive ex religio- et in bisce maior infirmarius eiusdem con-
voco adiva et
passiva nisi
sis professis voce activà aut passiva prò ventus sive hospitalarius prò tempore suf-
post Irienniiitii
ab emissà piu-
quocumque officio gaudere possit, nisi post IVagium habeat; et firma ceteroquin ac in
fosione. elapsum triennium a solemnis professionis suo robore subsistant contenta in conslitu-
emissione ; ne([ue praefectus generalis nec tionibus Ordinis cap. ix , § li super alter-
definilorium generale ullo modo in hoc dis- nativa eligendi primos et secundos assisten-
pensare valeant vel praesumant. tes generales ulriusque regni, ut apud prae-
De inlimalln- XI. Intimatio personalis convocatoria ad fectum generalem religiosi continuo et ubi-
nil)us prò capi-
inlis ijrncrali-
effeclum accedendi et respective suffragandi que adslcnt qui de slatu, usibus et moribus
bu).
in fuluris capitulis generalibus, transmitti eorumdein regnorum sint sufficientcr in-
debeat per annum saltem ante illorum ce- structi.
lebrationem unicuique ex praefeclis locali- XIII. Quotiescumquc canonice in pracl'e- onU pras-
bus ,
primis discretis et novitiorum magi- ctum generalem eligatur absens, lune, ne *i'o '""j^jn,"^"^
^™"''-''" ''"'
slris ulriusque regni, qui in suis respective ob magnani locorum dislantiam religio in
convenlibus propria officia actu exercebunt. suo regimine aliquod patialur dispendium
Quod si ad eosdem , et praecipuc ad ultra- aut detrimentum ,
pracdecessor praefectus
marinos, qiiibus facilius id accidere poleril, generalis, sive vionrius gon<MaIis, qui, invia
A«. C. n3fi 108 RUttARIUM ROMANUM An. C. 1736
litlcras apostolicas in forma Brevis sanctae risdictione non amplius duret quam per
tnemoriae Benedicti XIII sub dalum ix a- quadriennium cum dimidià anni parte tan-
prilis MDcr.xxviii, capitulo praefuit, in reli- tum a die captae ab eo possessionis com-
gionis regimine, nedum tanquam vicarius, putandiim, nec in eodem officio prò qua-
siculi in constitulione cap. ix, § 5 disponi- driennio immediate sequenli confirmari quo-
tur, conlinuet una cum assislenlibus gene- quo modo possit; quadriennio autem ut
raiibus in eodem capitulo generali electis, supra cum dimidio anni integre expleto, si
sed et ab ipso capitulo, anlequam dissolve- contigerit alium in regno, ubi generalis non
lur, tres alii religiosi per secreta suffragia residel, vice-praefectum generaiem, qui eius
eodem conventu de Gua-
eligantur, qui in vices subslineat, non fuisse destiiiaturn, sive
temala commorenlur donec acceptalionis, propter novae electionis dilationem, sive ob
electi nuncius perveneril. Si autem electioni elecli decessum , illuc debito tempore non
de se factae iste expresse renunciaret , vel pervenisse, tunc prò interim assumat, dicli-
interim decederet , ad novam praefecti ge- que generalis, durante necessitale, vices ex-
neralis electionem devenialur cum solis vo- erceat praefeclus prò tempore conventus
lis ipsius vicarii, quatuor assislentium gene- S. PVancisci Xaverii civitatis Mexicanae et
ralium, secretarli generalis eiusdem capiluli, respective B. Mariae Virginis de Monte Car-
et dictorum trium religiosorum. Quod si melo civitatis Limae ; et, si praefectus ut su-
tane unus vel plures ex praefalis electori- pra subrogatus interim quoque perirct, tunc
bus ultra tres dietas abesseiit, vel se hu- in officio vice-generalis definitorium provin-
plis eodem modo ac forma vocalibus defi- lius exercitio, quemadmodum Ordinis consti-
cienlibus e domo praedictà, novum vicarium lutio cap. IX § 9 disponit destiteril. Quo- ,
novumque secrelarium generaiem eligant, ties autem vice-generalis unius vel alterius
ut nunquam desini vocales prò novo prae- regni ubi generalis non residet ob legiti-
fecto generali eligendo. Postremo, evenien- mam cansam abesse contingat, ne religio,
te obitu aut renuncialione vel depositione durante liuiusmodi absentià , careat supe-
praefecti generalis perdurante novennio sui riore, deputetur per generaiem eiusque de-
regiminis, diligenler et exacte servenlur finitorium loco dicti vice-generalis alius
disposila per antedictas lilteras apostolicas religiosus qui prò interim gubernio ac regi-
sanctae memoriae Benedicti XIII. mini incumbat. Et si litlerae patentes con-
Pro uno re- '"v. FVaefecto generali in regno Peruano gruo tempore ante illius discessum non
'J°jf„^i'",J'"p['„'commoranle, vice-praefectus generalis ab pervenissent, gubernium sit penes eiusdem
vicegene-
alio
ralla eligendus.
ingg
'^
una cum SUO definitorio ex religiosis
° regni seu provinciae definitorium.
regni Novae Hispaniae, et viceversa in regno XVI. Imposterum ad generaiem in regno Aiiqupmspo-
Novae Hispaniae residente , vice-praefectus ubi residet, in altero vero ad vice-genera-J^ill'^^J'j'g^iraus-
ptis ab eodem praefecto generali eiusque si eorum aliqui tunc Icmporis legilimo de-
definitorio, ac praemisso anno novitiatus tineanlur impedimento, subrogentur alii, ut
cum clausura, servalisque omnibus aliis re- supra num. in et xi statutum est. Cumque
quisitis, quae cuilibet novitio fucienda, ge- non tam facile a praefiUis rcgnis ad Apo-
renda et servanda sunt , admillanlur ad stolicam Sedem recursus baberi queaf, ubi
professionem sub qualilate et nomine ter- iusta ac urgens causa interceda! , imposte-
tiariorum sive donatorum : cucuUam nun- rum eliani capitula generalia, eodem tamen
quam deferant, voce activà et passiva per- prorsus modo concurrentibus octo ex novem
petuo careant , et solummodo addicti sint praediclis sufTragiis, nec unquam ultra an-
illis esercitiis et officiis, quae ipsorum sta- num, prorogar! possint.
tui conveniunt, sacristiae videlicel, eleemo- XIX. Ad evitandas quascumque liles, co- n (ih.liodu-
re-
sjnarum perquisitioni, liorti, coquinae, re- gnitio dubiorum quorumcumque, tam circa p„|'J""',, inquem 11 '
fectorii, aliisque huiusmodi quae unicuique praemissa quam reliquas Ordinis constitu-f" '""•''
protectoris ,
qui iussu nostro constitu- serlis habentes, illis alias insuorobore
liones et ordinationes huiusmodi mature permansuris , hac vice dumtaxat ,
spe-
diligenterque examinavil ,
nobis super cialiter et expresse derogamus; cete-
praemissis factà , constilutiones et or- risque contrariis quibuscumque.
dinationes praeinsertas, cum omnibus 8 6. Volumus autem ut ipsarum prae- PMcscumm
'
o ^ iiUtiianui) Iran-
exemplis J^"''»
et singulis in eis conlentis, auctoritate senlium Iransumptis , seu ,
^"'^'p^'s
de communi iurisperilorum Consilio, et, vel ordinandorum longae' absentiae, prò qua
loiigà absentià intelligi debeat si ordinandi
quoad loscphum arcliiepiscopum prae-
deganl extra dioecesim Messanenscm, litte-
fatum, de lune exislenlium capiluli et
rae dimissoriales huiusmodi dirij;! valeant
canonicorum ecclesiae Messanensis con-
ad quemcumque episcopum archiepiscopo
sensu , ad infrascriplam sub nostro el
Silvio el prò tempore existent! dicti mo-
Sedis Aposlolicae beneplacito devene-
nasteri! commendatario benevisum, ita lamen
runt inler se bonae fidei concordiam quod huiusmodi litterae praesentari debeanl
seu Iransaclionem , videlicel :
in curia archiepiscopali Messanensi , et ab
I. Quod dictus losephus archiepiscopus ipsius cancellario subscribi, et apponi : ila
eiusque successores recognoscere debeanl, 1 Edit. Main. legit longe (n. t.).
1736 CLEMENS XII pp. 113 .^ll c. .7;;g
est, sic ex pacto , et accedente Sanclae Sedis vili. Et demum ut prò, inaiori praeinisso-
consensu et quod idem servandum sii in
, rum validitale et firmitute, liti huiusmodi
omnibus praedictis casibus et de apostolicis omnibusque et quibuscumque supplicationi-
Brevibus super dispensatione actatis vel bus, aliis(iue actis usque modo bine inde
temporum inlerstiliis. gestis, et unicuique causae et lilis penden-
IV. Quod archiepiscopus et commendala- tiae, super suprascriptis articulis tantum et
rius eiusque successores praefati quoscum- dumtaxat, respective cedere et renunciare,
que concursus ad parocbiales ecclesias ce- seque praesenti concordiae seu transactioni
leraque beneficia curala indicere et insti- non contradicere, nec adversus eam quid-
tuere possint et valeant, quibus concursibus quam opponere, sed ei slare et acquiesce-
et institutionibus losephus archiepiscopus re, et ab eà nunquam reclamare velie, pro-
eiusque successores praefati se opponere mittere respective debeant et teneantur: et
minime valeant. alias ,
prout in inslrumenlo publico seu
V. Quod si litterae apostolicae et dispen- scripluris publicis desuper confecto seu
sationes matrimoniales prò subditis archi- confeclis lenoris sequenlis, videlicel :
episcopi et commendatarii eidem archiepi- 8 lesus. Maria, loseph. Die xxiii augusti, , ,
scopo et prò tempore esistenti dicli mona- VII indictionis, .mdccxxix, praesens corani *"P" ''«"= «^o"-
slerii commendatario directae fuerint, tunc nobis, etc, Magnificus Placidus Arno, pro-
ab eo exequi debeant, et nullum a losepho curator fiscalis magnae curiae, archiepisco-
archiepiscopo eiusque successoribus praefa- pali sede vacante huius nobilis, fidelissimae
lis impedimentum vel obslaculum fieri pos- et exeniplaris urbis Messanae M.N.C., eie,
si!; et e contra, si ex aliquà speciali causa dicto nomine tam prò sua indemnitate,quam
prò tempore existenti archiepiscopo Messa- aliorum, quorum interest, sponte, eie, vi-
nensi ab eàdem Sede directae fuerint , tunc gore praesenlis exiiibuil ac nobis praesen-
ab eodem archiepiscopo Jlessanensi etiam lavit, proul exhibet et praesenlat, infrascri-
exequi debeant , et nulla per prò tempore plum originale alberanum scriptum manu
existentem monasterii praefati commenda- aliena et subscriptum manibus propriis
rium fieri possit opposltio. quondam illustrissimi et reverendissimi
VI. Quoad recognilionem et declarationem I). loseph Migliaccio archiepiscopi olim huius
immunilalis prò confugienlibus ad ecclesias urbis, et illustrissimi et reverendissimi
eidem monasterio subiectas, qiiod losephus D. Silvii Valenti Gonzaga, archimandrilae
et prò tempore existentes archiepiscopi Mes- huius praediclae urbis, necnon reverendo-
sanenses indicare debeant an confugiati in rum abbalis ì). Barlholomaei Dominici Voci
ecclesiis huiusmodi immunitate huiusniodi et D. loseph Coeli leslium praesentium, in
gaudeant vel non , et sint extrahendi vel quo adesl inserta infrascripta minuta seri-
restiluendi ecclesiis diclo monasterio ut pia manu aliena et firmata in margine
praeferlur subiectis ; Silvius archiepiscopus calcis manu propria illustrissimi et reve-
vero et prò tempore existentes dicli monas- rendissimi fratris loseph Maria Perimezzi
terii commendatarii confugialos huiusmodi a episcopi Oppidensis, in qua adsunt nonnulla
propriis ecclesiis extrahere, et in suis car- verba, nempe unum linealum et superaddi-
ceribus ad dispositionem prò tempore exi- tum, acconciata, quorum tenor est,
et alia
archimandrita Messanensibus, prò pace mti- gratià episcopo Messanensi , comite Regal-
tuàque benevolenlià Inter eos in perpetuo bruli, domino Alcariae barone Boli, regioque
conservandà , omnibusque scandalis conipe- consiliario, etc. (cum consensu tamen infra-
que iuris doctori D. Francisco Campagna, canonici, ulriusque iuris doctoris, D. Anto-
et ultimo tandem illustrissimo et reveren- nini Galletti ulriusque iuris doctoris, D. Di-
dissimo domino fratri loseph Maria Peri- daci Migliorino, D. Ioannis Antonii Muno,
mezzi episcopo Oppidensi in utràque censura D. Vincenlii Fori, D. Dominici Rizzo, D. An-
praeclarissimo consulto hic Messanae quae- tonini Granata, D. Antonini Colita, D. Cae-
dam eius opera typis excudendi causa de- saris Castelli, D. Francisci Brancate, D. Io-
genti; et ab 80, audìtis pluries iuribus utrius- annis Marino, D. Gasparis Calcagni, D. Igna-
que paitis, ac serio eis perpensis, visisque tii Gaeta et D. Friderici Moncada, maiorem
videndis, consideralis considerandis, concor- partem et totum corpus reverendissimi ca-
diae, transac.lionis et compositionis ac con- pituli eiusdem proto-metropolilanae Messa-
ventionis exemplum expressum fuerit, co- nensis ecclesiae rappresentanlium), necnon
que bene et attente ac mature perlecto et illustrissimo et reverendissimo domino D. Sil-
considerato a memoratis illustrissimis et re- vio Valenti Gonzaga archimandrita Messa-
vercndissimis dominis archiepiscopo et ar- nensi, et ad haec omnia infrascripta agen-
chimandrita Messanensibus fuerit deveiitum tihus et devenientibus, nempe diclo illu-
abbadias et monachos sibi subiectos, ita ut et alii supradicli, eliam r;itione delieti seu
ipse archimandrila uti princeps Graecis, contractus, aut rei de qua agatur, ubicum-
quemadmodum ipsum nomen arcliimandritae que commillatur deliclum, contractus inea-
graeco idiomate sonat, in omnibus dictis lur, vel res ipsa consislat, nullus possit in
quamvis, ad preces Willielmi regis, felicis quidem archimandrltalis abballa anno .mcdxxi
recordationis Alexander III anno mclxxv in conimendam versa fnit, et primus archi-
episcopo, nisi praefato arcliimandritae, re- Romana introduclae sunt variae petitiones,
spondere tenerenlur , et Honorius HI et tam ex parte archiepiscopi Messanensis ,
pum Messanensem tamquam delegatum apo- necnon iuris ulriusque docloris D. Franci-
stolicum ;
quarto, litteras dimissoriales nec sci Campagna ulriusque curiae ordinarli
pariter dicium arcbimandritam suis subditis assessoris , eisdem commiserunt ut simul
posse concedere respondebalur ;
quinto, in- concordes quidquid benevisum et ipsismet
slituere concursus ad beneficia curata non magis proficuum prò conservandà in per-
posse praetendere absque expressà Sedis peluum pace mutua benevolentià videre-
et
Apostolicae concessione ; sexto, quoad dire- tur super praemissis componere et slatuere,
ctionem dispensationum apostolicarum et et quod resolutum, concordalum et compo-
litterarum Curiae Romanae, respondebalur situm fuerit, ab eisdem illuslrissimis et re-
ad se spedare lam privative quoad omnes. verendissimis dominis archiepiscopo et ar-
Pro quibus fulciendis responsionibus ex chimandrita observari et adimpleri, ac per-
parte dicli illustrissimi et reverendissimi petuiim silentium in huiusinodi quaestioni-
archiepiscopi Messanensis nonnulla docu- bus interponi. Sed advenienle nuper Messa-
menta, decreta sacrae Congregalionis, ca- nae, studiorum suorum lucubrationes typis
nones, scriplurae et alia favorabilia allega- tradendi causa, illustrissimo et reverendis-
banlur et pienissime adducebantur. Al tam simo domino losepho Maria Perimezzi Or-
dictus illuslrissimiis et reverendissimus do- dinis Minimorum sancii Fraiicisci de Paula,
minus I). losepli Migliaccio archiepiscopus sanctissimi domini nostri Denedicti XIII
Messanensis, quam dictus illustrissimus ac praelato domestico ac pontificio solio epi-
pressit , ad quod tam dictus illustrissimus criminalem in omnibus locis suae dioecesis,
remaneiit. Secuiulo, illiisliisiiinus et reve- Ila est, sic ex facto, et accedente Sanctae Se-
rentlissimus dominus archimandrita, ut sii- d's conseìisii. Quarto, in vim praesentis con-
pra, per se et siiccessores suos oiiligaliis cordiae convenerunt et conveniuiit, quod
sit, prout viij'ore praesentis se obligavit et illustrissimus et reverendissimus dominus
obligat , solvere annuatim illustrissimo et archimandrita et successores sui possint
reverendissimo archiepiscopo Messanensi libereque valeant concursus quoscumque ad
uncias sexdecim et carolenos odo pecuniae beneficia curata in sua archimandritali dioe-
currentis huius regni iure census debite cesi vacantia indicere et inslituere, quibus
iuxta tenorem fundationis regiorumque di- concursibus et instilutionibus illustrissimus
plomalum. Tertio, convenerunt et conve- et reverendissimus dominus archiepiscopus
niunt quod illustrissinms archimandrita et Messanensis per se et successores suos in
succpssores sui in arcliicnandritalu possit vim praesentis concordiae promisi! et pro-
concedere dimissoriales litteras suis subditis mittit, ex nunc prò lune et e converso, noa
ad ordines su.-cipiendos, ita tamen ul, toties se opponere, quoties pariter Sancta Sedes
quoties illos dimittere habeat, teneatur ex indulgeal. Quinto pariter convenerunt et
pacto vigore praesentis convcniionis dimit- conveniunt quod litterae apostolicae et dis-
tere, dimissorialesque litteras dirigere pri- pensationes matrimoniales prò subditis dioe-
vative illustrissimo archiepiscopo Messanen- cesis arciiimandritalis si fuerint a Sede A-
si; advenienlibus autem contingentibus ca- postolicà directae illustrissimo et reveren-
sibus vel impedimentis domini archiepiscopi, dissimo domino archimandrilae , lune exe-
vel longe absentiae ordinandorum, sic pe- qui debeant ab ipso archimandrita, et nuUum
culiariter conveniunl : illustrissimus archi- ab illustrissimo et reverendissimo archiepi-
episcopus assentit, quoties Sancta Sedes an- scopo Messanae praesente, et qui prò tem-
nua!, quantum in se est, posse dominum pore fuerit, possit fieri impedimentum vel
archimandritam litteras dimissoriales diri- obslaculum; et e conlra, si fuerint ex aliquà
gere ad praedictum arcbiepiscopum Messa- speciali causa directae illustrissimo et reve-
nenseni , et eo impedito, ad quemcumque rendissimo domino archiepiscopo Messanen-
episcopum , iuxta stylum et formam con- si, lune ab illustrissimo et reverendissimo
suetam ;
quod pariter intelligendum est de domino archiepiscopo exequi debeant, et
apostolicis Brevibus super dispensatione ae- nulla possit per illustrissimum et revcren-
tatis vel temporum interstitiis; et ad omnem dissimum archimandritam fieri oppositio.
aequivocationem tollendam , statuunt modo Sic ex pacto inter eos et non aliter, etc.
dis consensu ; item conveniunt posse domi- exlrahere ex propriis ecclesiis, et in suis
cumque supplicalionibus, aliisque actis us- El casu quo non fuerit praesens concordia
que modo bine inde gestis, et unicuique confirmata a sanctà Sede Apostolica , lune
causae et pendentine super supradictis ar- el eo casu nullam habeat vini ncque effica-
ticulis ut supra transactis tantum et dum- ciam, el neuler ex eis tenealur ad illius
taxat, promittentes ad invicem unus alteri, observantiam , sed unusquisque ex eis re-
et e converso, praesenti transactioni non maneat in eius primaevis iuribus et actio-
contradicere, nec adversus ea aliquid oppo- nibus, prout ante praesentem eral, et nullum
nere, sed eis stare et acquiescere, et ab eà per praesentem intelligatur acquisitum ius,
nunquam reclamare renunciantes ad invi-
, nec illatum praeiudicium, et non aliter, etc,
cem quibuscumque iuribus et legura dispo- ex pacto, etc. Ila est: Irater Ioseph Maria
sitionibus ac quibuscumque beneficiis tarn episcopus Oppidensis. Et volentes partes
de iure canonico quam civili, vel ex qua- ipsae ut de praeinserto instrumenlo con-
cumque peculiari leje, aliisque forte in con- cordiae, Iransaclionis el conventionis piene
trarium dictantibus, quibus non uti pro- conslel, el lotics a sanctà Sede Apostolica
mitlunt ex pacto , etc. Pro reliquis vero beneplacilum super praemissis in Iransactio-
cessores suos respective tenealur, pruul se Ignatii Saraci Messanensis extracla est
rnos in
4.
.
Nos
...
icitur, qul dissidenliiim ani-
concordiae
...
unitale concihare et
§ 5.
mine, quavis occasione vel causa lalis, servari, el adimpleri debere, el ab illis
si quibus quomodolibet innodati exi- resiliri aut recedi nullo unquam tem-
slunt, ad elfecluin praesenlium tantum pore posse, ac Thomam et Silvium ar-
semper ab illis excipi, et, quoties illae qua alia exquisita forma ad hoc servanda
emanabunt, loties in prislinum et val!- forel, illorum tonores, ac si de verbo
dissimum statum restitutas, repositas et ad verbum, nihil penitus omisso, el for-
plenarie reintegratas, ac de novo, eliam ma in illis tradita observalà, expressi el
sub quacumque posteriori data per Tho- inserti forenl, iisdcm praescnlibus prò
mam et Silvium archiepiscopos et com- piene et sufficienter expressis et insertis
Dal. die 13 martii 1736, ponlif. anno vi. tentari vellent, ad hoc ut ad sacerdo-
F. card. Barberinus. tium eiusmodi suscipiendum, sacrasque
missiones obeundas rite inslruerenlur,
ac habiles et idonei redderentur; et alias,
CLXXV. prout in praediclis lilteris nostris die
nuncupalis Congregalionis dictorum car- cittadina ». Ed in vero, chi mai potrà stimar
superflua nella Chiesa di Dio tal Congre-
dinaliiim negoliis Propngandae Fidei
gazione se rifletterà sulle parole del Reden-
praeposilorum praefeclo, ipsi Liidovicus
tore : Messis multa, opcrarii autem pawi '.
constitulionura lenor est qui sequitnr, l' Indie per parlar solo della Cina ,
questo
rigere quest" altra benché minima Congre- fede in quelle abbandonate contrade, e do-
gazione, e potrà credersi da più d'uno vrebbe più tosto ciascheduno!, seguitando
che come superflua non debba ammettersi l'ammaestramento di Gesù Cristo, rogare Do-
nella santa Chiesa. Et in fatti cosi per ap- minum messis iil miltat operarios in messem
punto ha giudicato e discorso chi vedendo suam ^. Ma se ognuno dee restar persuaso
lai novità, non ha tuttavia saputo i motivi della necessità di simili fondazioni , molto
dell' erezione, rè il suo fine e lo scopo. .41- più dee persuadersi della necessità della
r incontro poi chi di questi è stato informa- nostra presente , se abbia riguardo alla
to, attentamente consideratili, ha giudicalo maniera che si è tenuta in fondarla, ed
necessaria, non che utile, tale erezione di alle leggi che se le sono prescritte ed alle
Congregazione nella santa Chiesa. E vagliaci persone che in essa devano vivere , ed a
per tutti Clemente XI di sempre gloriosa quelle che in essa debbonsi istruire, ed
memoria, di cui sono le seguenti parole re- al fine di tutte le suddette cose. Ella vien
gistrate in una delle varie lettere scritte composta da un collegio, ove debbonsi
per sua parte dalla sacra Congregazione de abilitare al sacerdozio ed all'apostolico mi-
Propaganda Fide a chi fin dall'anno mdccxiv nistero i giovani nazionali delle missioni
cominciò a promoverla in Cina: « La Santità 1 Matth. i.x, 37.
sua si è chiaramente espressa , che questa 2 Matth. ix , 38.
CLEMENS XII PP. -125 An. 0. 1736
An. C. 1736
straniere, e d' una congregazione di eccle- sere stimali per forastieti, assistere con
siastici europei che intendano all'istruzione facilità alla cristianità del paese. Né giu-
di questi giovani. Or la necessità di fai dichi alcuno, che l'istruire tal gioventù e
gravissime spese che portan seco viaggi co- metterlo ad effetto di quel che alcuno pen-
tanto lunghi, come per la rarità di coloro, sar potrebbe, non essendo cosi rare le per-
che siano mossi dal zelo della propagazione secuzioni in quel paese. E lo dimostra ad
della fede ad esporsi a rischi ed a pati- evidenza l'avvenuto nel regno dell' impera-
menti che accompagnano questo ministero, tor Kang-hi, padre del regnante Jimg-cing, il
e dovendosi pure all' incontro provveder quale avendo nel principio del suo governo
d'operarì quelle regioni ; miglior mezzo non mandato in esilio tutti i missionari da tutto
vi ha che istruire colà a norma degli apo- il regno al Porto di Cantone , eccetto solo
stoli i medesimi nazionali , ed abilitandoli alcuni pochi che dimoravano ristretti nella
per lo ministero apostolico destinarli ad reggia di Pekino, solo monsignor Lopez, de-
istruire quella gioventù , ed a coltivare gnissimo vescovo Domenicano ,
perchè era
quella vastissima vigna del Signore; e que- Cinese , non essendo stato conosciuto per
sto dovran fare ne' loro paesi quei giovani sacerdote, restò libero, e liberamente andò
che continuamente verranno qua in Europa scorrendo per quelle missioni aiutando ed
per abilitarsi , e che ivi ritorneranno con assistendo a quei cristiani destituti d'ogni
quelli ecclesiastici europei (che da detti altra assistenza. Perlocchè sulla fine di gen-
collegiali tra tanto qui apprenderanno la lor naio MDCCxxv esaminandosi questo motivo
lingua) che dal collegio e congregazione di in un congresso, nel quale per comando
questa sacra famiglia anderanno nelle mis- della felice memoria di Benedetto XIII s'e-
sioni straniere. saminava il progetto di questa fondazione
II. E per quello si attiene alle missioni presentata in scritto alla Santità Sua, il .
della Cina, cresce la necessità di collegio reverendissimo padre Giuseppe Cerù, il quale
sì fatto, imperocché, oltre alle dette ragioni, nel congresso assisteva, ed era procuratore
ve ne sono gagliardissime che concludono generale cosi del suo Ordine de' Chierici
la sua necessità in riguardo a' Cinesi. Im- Minori come altresi delle missioni di Pro-
perocché essendo la loro lingua per gli ac- paganda, non solo assicurò tulli, esser ve-
centi difficilissima ad apprendersi, e quasi rissima la persecuzione anzidetta mossa
essendo impossibile a ben pronunziarla, in dall' imperator Kang-hi, ma temersi poter
maniera che, anche dopo molti anni di stu- avvenire anche sotto il governo de' suoi
dio postovi dagli europei per apprenderla successori ; e soggiunse già essere stato lo
pur perfettamente, non possano tutti essere stesso sbandeggiamento intimato a' missio-
intesi senza l'aiuto degl' interpreti, essendo nari dal regnante Jung-cing, come per lettere
dico cosi strana tal lingua, ed essendo ezian- giunte allora in Roma da Cina verificavasi;
dio il volto degli europei totalmente diverso e seppe poi ciascuno essere stalo vero che il
dal volto dei nazionali, non possono i mis- detto imperatore Jung-cing aveva sbanditi i
sionari stranieri occultarsi nei tempi delle missionari; quindi conchiuse esser convene-
persecuzioni in maniera che non siano dalla volissima al bene della Cina la della fondazio-
maniera della pronunzia e dallo slesso lor ne ; e questo avvenimento mollo giovò per fa-
nesi, se siano missionari, possono ben occul- IH. Or supposta la necessità della fonda-
tarsi, e praticar francamente anche nelle zione del collegio de' neofiti nazionali, per
pubbliche piazze, e, sicuri di non poter es- fine di farli riuscire missionari del paese,
An.C. 17r6 126 BULLARIUM ROMANUM An. C. 1736
ne siegue per infallibile conseguenza che IV. Essendosi dunque degnata la maestà di
sia altresì necessaria l'erezione di una con- Dio d'ispirare opera cotanto necessaria nella
gregazione (li missionari europei, che pren- sua Chiesa, ed avendo dimostrato la sua on-
dansi il carico d' istruirli e renderli a ciò nipotente assistenza in proteggerne 1' incam-
idonei, e che questa congregazione sia sta- minamento con far superare i tanti e tanto
bilita con tali regole e leggi che a questo grandi intoppi che si sono incontrati nel
santo (ine possano essere convenienti e cercarsi di stabilirla : acciochè dal nemico
adatte. Tra le quali la principale è, che comune non si tenti '
col tempo di scuotere
d'un medesimo istituto siano, d' un mede- i fondamenti , suUi quali col favor di Dio
simo spirilo, e che ad un fine riguardino in si cerca di fondarla , ed acciocché l'umana
tutti i loro pensieri, parole ed azioni ; im- fragilità resti sostenuta da buone e sicure
perocché se di diversi corpi ed istituto fos- leggi, e da mezzi per sempre osservarle col-
sero, difficilmente potrebbero lo stesso spi- non venga mai a
l'aiulo del Signore, e cosi
rito, lo stesso zelo , e la stessa uniforme mancare quello spirito che si desidera che
maniera di vivere più conforme a tal fine sempre viva vigoroso in questa comunità ,
istillare negli animi degli alunni. E se non prendiamo qui a prescriverne le regole e gli
fossero d'un istituto, di cui l'unica mira stabilimenti. E perchè di queste regole al-
sia il dispregio del mondo e di tutte le'sue cune spettano a tutti, altre a'particolari, ed
speranze, e l'unico scopo il servir Gesù altre spettano solo a' direttori; perciò si di-
Cristo nella propagazione della fede per la videranno in tre parti: e nella prima si sta-
sola gloria sua, con maggior difficoltà po- biliranno quelle che da tutto il corpo de-
trebbero formar negli alunni quello spirito vono sapersi e osservarsi, le quali da cias-
generoso apostolico , che a tal opera sopra cheduno saranno sempre lette e meditate
ogni altra cosa si richiede ed è necessario. acciocché sempre possano con ridurle in
Potrassi ancora nella congregazione cosi pratica conservar lo spirito della Congrega-
eretta, ove tutto' il medesimo istituto pro- zione, e mantenerne l'uniforme osservanza:
fessar debbano ed alle medeme regole ub- le seconde poi si descriveranno nella se-
bidire, farsi la scielta di quei maestri, let- conda parte e serviranno per i novizi, per
tori ed altri che alla coltura della gioventù gli studenti, per i collegiali e per alcuni uf-
straniera saranno conosciuti più idonei ; e fiziali ;
e finalmente le altre si descriveranno
sempre di mano in mano consegnandosi la nella terza parte, e serviranno per lo buon
gioventù alla cura di chi abbia bevuto lo governo e direzione di tutta l'opera, e que-
stesso latte , e sia stato colle stesse massi- ste dovranno sapersi ed accuratamente os-
me nella congregazione istruito, si potranno servarsi da chi averà la cura di dirigere ,
coU'aiulo del benedetto Signore sperare quei acciocché , nelle occasioni che nasceranno,
frutti di benedizione che ognuno desidera possano aver lume e direzione per ben in-
in missioni cotanto necessarie nella Chiesa camminare, regolare e governare il tutto.
di Dio , e quella pace e tranquilla unifor-
mità si vedrà fiorire in tutto il corpo che Parte Prima
nasce dall'unione della carità, nella quale La quale contiene le regale e coBtltutloni comuni.
coir aiuto del Signore viveranno tutti, con-
CAPO PRIMO.
siderando il collegio come cosa propria, e
mantenendone lo spirito con tutte Scopo e fine dell'istituto.
le loro
forze, e con esatta economia amministran- I. Pria di stabilire la regola di questa
done le entrate, ed affaticandosi tutti, come nostra comunità, fa di bisogno costituire
avvenir vediamo ne' corpi omogenei, per il il fine , acciocché da ognuno si conosca a
mantenimento ed aumento di tutto il corpo che cosa tendano tutte le nostre mire, e che
in tutti li suoi beni spirituali e temporali. debba sempre proponersi avanti l'animo
1 Forsan tulli (n. t.). 1 Male edit. Main. legit senti prò tenti (r.t.).
An. C. 1736 CLEMENS XII TP. 127 Ali. C. WM
chi desidera abbracciare quest'istituto, li gati sono: primo l'altendeie alla santifica-
fine adunque d'esso è l'imitazione di nostro zione propria ; secondo procurare la conver-
signore Gesù Cristo nella vita attiva e con- sione e santificazione delle anime, massima-
templativa, avendo sempre davanti gli occhi mente degli infedeli nelle straniere missioni ;
gli esempì che diede di tulle le virtù , e terzo aver cura e direzione della gioventù
sforzandosi ciascuno , colla sua grazia , di delle straniere missioni per farli divenire
ubbidire a' suoi precetti e praticare i suoi fervorosi predicatori deirEvangelio.
consigli per riuscire vero suo ministro colla HI. Questa fondazione, che milita sotto il
santificazione propria per la conversione dolcissimo titolo della Sagra Famiglia del
delle anime ,
porlando sempre scolpito nel Redentore, è composta d'un Collegio e d'una
più vivo del cuore quelle parole del Reden- Congregazione.
tore : Exemplum dedi vobis, ut giumadmodum IV. Il collegio è degli alunni Cinesi, In-
ego feci, ita et vos faciatisK Devono dunque diani, di qualsivoglia altra nazione, e co-
imitare il benedetto Signore, procurando storo sono giovanetti, i quali aspirano allo
con tutto Io studio possibile radicar nel- slato sacerdotale , e divenire ministri del-
V animo e far rilucere in tutte le azioni l'Evangelio nelle straniere missioni; e sa-
le virtù alle quali il Signore ci indirizzò ranno in questa nostra casa di Europa e
coll'esempio e colla dottrina. E devano ne' paesi degl'infedeli istruiti e mantenuti
ancora suU' esempio del Redentore atten- a spese del collegio, e dovranno fare i se-
dere con tutto il fervore e zelo possibile guenti voti semplici : primo di povertà ; se-
alla conversione delle anime massimamente condo d'ubbidienza; terzo di farsi sacerdoti;
degl'infedeli nelle missioni straniere , stu- quarto d'andare e persistere nelle missioni;
diandosi di dilatare la santa fede fra'gentili, quinto di militare sempre sotto questo istituto.
di difenderla fra gli eretici , e conservarla V. La congregazione poi è composta di
fra' cattolici , e unir cosi, seguitando gene- ecclesiastici e fratelli laici. Gli ecclesiastici
rosamente il divino nostro capitano e ama- avendo la cura delia della gioventù straniera,
bilissimo Redentore , li soavi esercizi della si studieranno formarla cosi ne' costumi
vita contemplativa colle utili fatiche della come nelle lettere ,
quale si richiede per
vita attiva ,
tra le quali la principale sarà l'opera grande alla quale s'incammina, e,
straniere.
e questi dovrà proporlo alla consulla, al che
I. Il fine principale di questo istituto essen- è tenuto, imperocché la consulla dee atlen-
do l'estensione e propagazione della nostra tamente e con accuratezza insieme col su-
santa fede ne' paesi degl'infedeli , a questo periore esaminare la vocazione del soggetto,
devono indirizzarsi tulle le nostre fatiche, la scienza, e tutte l'altre doti ricercate per
e questo devono riguardare tulle le nostre l'opera della missione, e ritrovandosi abile,
mire, e con avvertenza' grande si deve pro- si deve commettere alla prova di sua voca-
curare che non s' imprendano altre opere zione. Della prova dovrà durare almeno tre
che da questo fine potessero anco un punto anni; nello spazio de' quali , ogni sei mesi
"sol deviarci. Perciò si proibisce rignrosa- dovrà esser esaminato sopra la fermezza
mente a' collegiali il predicare al popolo ,
della vocazione, e ricevere nuova direzione
il sentire le confessioni, e l'occuparsi in dalla consulta ci'rca i studi che dovrà fare; e
altri simili esercizi, che possano frastornarli devono i consultori dopo ciascun scrutinio
dall'opera alla quale devono unicamente- giudicare se debba proseguirsi la prova, e ri-
essere intesi. Si ecceltuano però i casi sé' solveranno ciò- che giudicheranno il meglio.
guenli , quando alcun collegiale per ca.- Passali che saranno i tre anni, e fattosi già
gion d'infermità abituale non potesse andare l'ultimo esame, e questa volta anche sopra
nelle missioni straniere, oppure quando per gli studi e l'ultimo scrutinio , se la mag-
mancanza de' congregati abili si giudicasse gior parte de' consultori daranno voto che
dalla consulla esser ben fatto il lasciarlo in può mandarsi, è tenuto il superiore parteci-
casa per maestro o lettore, 'ed eccettuandosi pariie la sagra Congregazione de Propaganda
anche colui de' coUegiaìi che safà scielto Fide, e far l'istanza che esar^ini il soggetto,
per maestro delle lingue straniera, dovendo acciocché, ritrovandolo abile, possa mah-'
farsi in modo che sempre sia, nel collegio darlo in missione; Intorno al. tempo di detta
un maestro di tali lingue ; -imperocché in prjova, si avverta che se' il soggetto, pria di
tali casi se desiderasse esercitarsi nel ser- spiegare la Sua vocazione, fosse convissuto
vizio delle anime , se gli potrà permettere in questa nostra comunità per due anni
di far quell'opere che saran conyiossibili continui, o più,' allora potrà bastare un sol
gregazione per ispedirli alle missioni stra- 1 Particulam se nos addimus (R. t.).
1736 CLEMENS XII PP. 129 An. C. I73i
loro vocazione , debbano essere ammessi a di S. Paolo : Est atitem qnuedus magiius pie-
fare i voti , ed il modo di spedirli per le tas cum defici'ntia ', e dobbiamo desiderare
missioni sarà il seguente. Finiti clie avranno fervidamente di non privarci di quella pace
gli studi , la consulta li esaminerà accura- che gode chi non desidera niente qua sulla
tamente coH'intervento ancora del rettore lerra. Teniamo per regola l'ammaeslramenlo
del collegio, il quale darà sincero informo di S. Paolo : Habenles alimenta , et quihus
della loro indole, portamenti e costumi , ed tegamur, his contenti sitnus '. Per praticarla
averà il rettore in questo esame il volo de- adunque utilmente si prescrivono le regole
cisivo, e cosi col voto di lutti si farà segreto seguenti.
scrutinio nella slessa maniera prescritta di I. Ognuno si contenti della povertà del
sopra se debbano mandarsi per allora in villo che somministra la comunità, e guar-
missione ; approvati poi che saranno, s'os- disi di lagnarsi se lo trova mal apparec-
serverà lo stesso che di sopra si è stabilito chialo, anzi più tosto ringrazii sempre il
circa lo spedire de' sacerdoti della congrega- Signore che per mera bontà conceda a lui
zione, cioè il superiore scriverà i loro nomi ciò che tanti poveri e mendichi slimereb-
alla sagra Congregazione de Propaganda Fide, bero una lautezza, ed alzerebbono le mani
facendole umilmente istanza che gli esamini, al Cielo se lo avessero. E per praticare
acciocché , ritrovatili abili , si compiaccia santamente questo, ridetta ognuno che tutto
mandarli nelle missioni straniere, e dovran- gli vien dato per elemosina sopra i meriti
no intieramente dipendere dalla mederaa suoi, e non solo non si lagni alcuno, ma
sagra Congregazione. tulli con allegrezza abbraccino questo pic-
v. Per quelli poi, che saranno abilitati, colo incomodo del povero alimento, consi-
ed ordinati sacerdoti nelle missioni stesse derando che con questo soddisfanno alla
ehe si faranno in partibus , dovrà il supe- divina giustizia per le proprie colpe. Ri-
riore, che ivi dimorerà, dar subilo avviso fletta finalmente con serietà ognuno, che
alla sagra Congregazione de Propaganda Fide chi ha meritato le pene dell'altra vita, non
di tali soggetti, e fin tanto che questa non dee mai lagnarsi per quanto patisca nel
determinerà il luogo, dove vorirà destinarli, brevissimo corso di questa.
il medemo superiore li impiegherà come II. Cerchi anche ognuno di praticare que-
meglio slimerà nel Signore. sta virtù nel vestire, nel letto, ed in tutto •
Benché questa congregazione non sia l'usar argenteria. Stiano però bene avver-
fondata in povertà, né li congregati facciano tili a non declinare nell' opposto estremo,
voto di questa virtù, nondimeno dovranno cioè nella sordidezza, con andar macchiati,
tutti amarla come preziosa margarita, e sporchi, cenciosi ; imperocché si dee
studiarsi di praticarla diligentemente in tulle amare la povertà, ma praticare insieme con
le cose, nelle quali si potrà; imperocché, santa avvedutezza di sfuggire le sordidezze
così per menare la vita a similitudine della e le lordure, con porre ogni studio accioc-
vita di Gesù Cristo, come per conseguire ché in tulle le cose e in tutta la casa appa-
più facilmente e senza intoppi il fine che risca una povera e non affeltala politezza,
ben persuaderci del gran tesoro e guada- può, ognuno faccia buon uso delle sue en-
gno che nella santa povertà sta rinchiuso, 1 I Timoth., vi, 6.
in congregazione, purché non richieggano giali, ancorché non volesse far quello d'an-
residenza, né abbiano annessa cura d'anime. dare nelle missionis Iraniere ; in qual caso,
\n. E colla licenza del superiore da darsi benché egli resti padrone della proprietà
previa la discussione e la maggior parte dei del suo patrimonio, tuttavia non ne potrà
voti consulta , si possano accettare quei aver l'uso, né l'amministrazione, ma la
benefizi e quelle pensioni che i superiori da comunità gli somministrerà il tutto, e gli as-
per sé ci offeriranno, senza che neppur pic- segnerà per il suo mantenimento parte delle
cola industria o diligenza sia stata fetta per rendite, e dell' altre ne distribuirà come ed
parte nostra ,
purché non portino seco ob- a chi meglio le parerà, cioè prima d'en-
bligo di residenza o cura d'anime. trare, perocché quando sarà entrato e si
vili. E perchè potrebbero nascere vari sarà incorporato nel collegio, per ciò che
accidenti ne' quali fosse espediente , anzi spelta all'uso ed amministrazione delle sue
necessario, che alcun de' nostri dovesse pro- rendite, egli ha da portarsi come se affatto
curarsi alcun benefizio o pensione, come a non fossero sue. In quanto all' abitazione
cagion d'esempio in caso che, per qualche non é necessario che convivano in collegio,
infortunio , o perisse il suo patrimonio , o polendo convivere con i nostri della con-
in gran parte si deteriorasse, in questi e gregazione, e dopo dieci anni di comunità,
simili casi , ne' quali chiaramente si veda inclusovi anche quello del noviziato, avran-
che non si cerca il superfluo, ma il puro no questi, come ogni altro de'nostri, la voce
i passi, che darà o farà dare per ciò, non povertà, perché dovendo imitar Gesù Cristo,
1736 CLEMENS XII PP. 131 An. C. 1736
ed abbracciar la vita apostolica , debbono simo studio per conservare la castità, così
]
sopra tutto distaccarsi da ogni affetto al- interna che esterna, essenzinle al loro stato,
j
r avere e alla roba, onde oltre le pratiche tutlavolta i nostri nel radicare nell' anima
già descritte, devono osservare le seguenti questa virtù devono avere principal cura et
regole. esattissima, imperocché a buon'ora devono
I. Essi per lo voto non possono posse- imprimer bene nell'a-
colle debite cautele
dere né aver propria cosa alcuna , né ri- nimo l'amor d'essa per la necessità che
tenere usare come propri alcuni beni, o hanno che questa virtù s'impadronisca del
mobili stabili che siano, che lur pervenis- loro cuore, e lo renda gagliardo e saldo
sero, per donazione, o per limosina, o contro degli assalti che ponno ricevere in
per qualsivoglia altro titolo d'eredità, o le- varie occasioni ;
imperocché dovendo essi
galo, eccetto che se pervenisse loro qualsi- conversare quasi di continuo con secolari
voglia cosa per qualsivoglia giusto titolo da dell' uno e l'altro sesso, e specialmente nelle
parenti fino al quinto grado, poiché in missioni straniere in paesi di gran libertà,
questo caso si permette loro rilasciarlo o ove i pericoli di cadere sono gravi e fre-
donarlo a' parenti fino allo slesso grado, se quenti, se non avranno un amore ben ra-
vi saranno, allrimenle s'intenda tutto che dicato nell'animo e potenze di questa bella
si acquisti alla comunità, ed è e dee essere virtù , e se non si rivolgeranno sempre a
del collegio, del quale sono figliuoli, e dal chieder a Dio l'aiuto per custodirla, e se
quale hanno ricevuto la dottrina e mante- con tutta l'avvedutezza non s'ingegneranno
nimento, ed al quale sono debitori di tutto di serbare illeso questo bel giglio con tulle
ciò che acquistano, acciocché possa mante- le cautele più sottili e minute, mal po-
nersi e vie più crescere ed aumentarsi per tranno esercitare con frullo dell' anime e
la maggior gloria di Dio e per li vantaggi con loro profitto il ministero che impren-
del prossimo , e dee essere con piena li- deranno.
bertà soggetto alla disposizione ed ammini- II. Primo adunque custodiscano con vigi-
andare in missione ,
pria di partire , chie- faccia ciò in chiesa, ma colla porla aperta,
dano licenza dal superiore per le robe ne- e giammai dopo dei tocchi dell'. U'c Maria;
cessarie che devono condurre seco, e senza e dovendosi andare a confessare qualch'una
detta licenza non portino cosa alcuna. in casa in tempo d'infermità, s'osservino le
IV. Finalmente, oltre la continua vigilanza cautele di lasciar aperta la porla della stanza
del rettore, dovrà il superior istesso, almeno in guisa, che, benché non debbano i dome-
una volta l' anno, far la visita delle loro stici sentire ,
possano però ben vedere il
stanze e di tutto il collegio, e se in esse confessore. E ne' colloqui colle penitenti,
trovasse qualche cosa aliena dalla povertà, e nelle lettere che alcuna volta converrà
dovrà subilo portarla via, e castigare la scrivere loro, s'osservi da' nostri il decoro
trasgressione, secondo la sua qualità. e la gravità de' ministri di Gesù Cristo.
mamente nella propria stanza senza espressa volta , richiedendolo la cosa, gli estraordi-
licenza del superiore ,
potendosi solamente nari, come, a cagion d'esempio, proibendo
condurre nella foresteiia. alcune cose, benché in sé lecite e buone e
VI. Nessuno tenga chiusa la porta in modo sante ,
qualora , secondo il loro prudente
che il superiore non possa da sé entrare, giudizio, si temesse che potessero essere
mentre starà in camera accompagnato con fomenti a tali sospetti.
qualunque persona sia forestiera o domestica; XII. E finalmente quando alcuno dei con-
ed il contravenire a questa regola sarà sti- gregati fosse incolpato di dar sospetto di
mato delitto grave. familiarità poco onesta e pericolosa , ed
VII. Nessuno de' nostri entri in camera ancor di qualcuna che dasse ammirazione,
altrui senza licenza espressa del superiore, e dopo la correzione fattagli dal superiore
ed ottenutala, pria d'entrare, bussi la porta, alla presenza dei consultori non si emen-
ed aspetti ad entrare finché abbia inteso dir dasse, allora si tenga la consulta, e si li-
cristiano dica con la faccia sul suolo con a questa gran dignità se pria non averà
divozione, e tenerezza tre Ave Maria, pre- ben conosciuto e sperimentato in essi quelle
gando nostro Signore della purità, accioc- doti di bontà di vita e profitto negli sludi
ché e' impetri dal divino suo figliuolo la che al sacerdozio si richieggono.
grazia di mantenerci sempre illibati e puri, II. I collegiali Cinesi e Indiani, che hanno
e la sera poi si dicano le dette tre Ave Ma- fallo il loro studio in Europa, benché con
ria dopo l'esame in comune. lode l'abbiano compito, non si promuovano
XI. Perchè il solo sospetto, benché total- al sacerdozio ordinariamente prima dell'eia
mente vano, di questo vizio più nuocerebbe di trent' anni, e così ancora coloro, che fa-
a questa adunanza ed a' suoi apostolici im- ranno i corsi degli studi ne' loro paesi, non,
pieghi, che la taccia d'altri vizi che ci fos- si promuoveranno prima dell'età d'anni
sero imposti , operando queste ombre e trentatrè, e per costoro é necessario requi-
questi sospetti che niun frutto si raccoglie- sito, che, se dopo il compimento degli studi
rebbe dalle nostre fatiche in prò dell'anime, non averanno detta età , debbano questo
perciò in nome di Gesù e della Sacra Fa- tempo che loro avanza fino alla detta età
An. C. 173fi CLEMENS xir rp. 133 An. e. nsfi
stabilita impiegarlo in esercitare l'ulTizio di metta mano all'opere di cose grjindi, s'es-
catechista. pone a pericolo di non secondare in quelle
opere il divino volere, e d'essere illuso.
CAPO SETTIMO
v. Chi poi si regola colla scorta dell'ub- Quarta ma-
Dell'ubbidienza e maìiiera con che dobbiamo
bidienza, negando il proprio giudizio e la'""''
portarci con i superiuri.
propria volontà per seguire l'indirizzo del
I. L'ubbidienza è quella virtù, per cui superiore, vive con sicurezza di piacere al
principalmente le cumunità sono ordinate Signore in quell'opera che intraprende,
adunanze; imperocché allora l'ordine in quando non consti chiaramente che sia
nelle comunità ,
quando tutti, spogliati del dire, e colla regola dell'ubbidienza, che*""*'
proprio parere e volontà, che sono l'oiigine le opere di gran mortificazione fjlte con vo-
e la sorgiva copiosa d'ogni disordine e dis- lontà propria e di proprio capriccio, anzi
turbo, unicamente seguitano i comandi e '1
dee tremare ognuno che vuol regolarsi col
parere del superiore, e, in lutto ciò che proprio capriccio e volontà, ricordevoli del
ordina e prescrive, si persuadono di sentir detto del Signore per Isaia : In die ieiunii
^
Gesù che comandi, e senz'altro scrutinio cestri invenilur voluntas vestra , e si dee
l'ubbidiscono pienamente, e seguitano a persuadere che corre gran rischio ed entra
chiusi occhi le ordinanze da lui prescritte in un principio di gran rovina dell" anima
con esecuzione sollecita e pronta. Accioc- sua. Acciocché adunque ciò si eviti coli' a-
ché adunque virtù cotanto necessaria getti iuto del Signore, si prescrivono le regole
profonde radici nel nostro cuore, ed ognun seguenti.
di noi coll'aiulo di Dio possa pervenire al VII. Tutti coloro, che si ascriveranno in Regolo,
suo acquisto, si sforzi ognuno persuader l'a- quest'adunanza della Sacra Famiglia, devono
nimo della verità delle seguenti massime, prima d'ogni altra cosa lasciare la propria
e si studi di praticar con esattezza le re- volontà fuori della porta di questa casa, e
gole che seguono. vivamente imaginarsi d'esser morto ad ogni
Prima mas- II. Questa virlù ci fa simile a nostro si- proprio lor parere e volontà , e perciò do-
gnor Gesù Cristo, che, por amor nostro e ver in ogni cosa esser pienamente regolati
nostro bene ,
facliis obediens mque ad mor- e mossi dalla pura volontà del superiore,
sua ubbidienza al divin Padre, praticata in sua ubbidienza , senza replica e mormora-
cose cosi dure e penose, collo studiarci d'ub- zione, eligere non ciò che potrebbe loro
bidire in tutto con prontezza ed affetto, ri- apparir buono, ma ciò che il superiore or-
cordevoli delle parole di Gesù: Descetidi de dinerà , e con pace d'animo riposato fac-
caelo, non ut fucium voluntatem meam , sed ciano quelle opere, abbraccino quell'impiego
voluntateni eiiis qui misit me ^ ed uffizio a che verranno destinati, ese-
Seconda mas- '"• I' Superiore sta in luogo di Gesù Cri- guiscano ciecamente tutto ciò che loro sarà
iiina.
g((j ji quale ci ha lasciato scritto : Qui vos imposto, non eccettuandosi altro che ciò
audii me audil^; onde chi ascolta il supe- che manifestamente si conosce esser pec-
riore, dee immaginarsi di sentir il benedetto caminoso.
Signore che comandi. vili. Si dovrà ubbidire non solo al supe-
Terza mas- 'V- Chi Opera senza la guida dell' ubbi- riore, ma ancora agli uffiziali ne' comandi
''"^'
dienza , ma secondo il proprio parere e che faranno nell'esercizio del loro impiego,
piacimento, genio, inclinazione, ancorché e cosi, chi per esempio sarà posto in aiuto
miere senza ritrosia né replica alcuna. in altri luoghi non comuni , e ne' quali
XI. Se l'uffìzio, impiego, o altra cosa im- non avrà da eseguire qualche commissione
posta si temesse che fosse nociva o peri- datagli; e se mai nascesse ad alcuno ne-
colosa all'anima o alla salute corporale, dee cessità di portarvisi , chieda prima licenza
il suddito esaminare prima innanzi a Dio al superiore o al prefetto almeno di quel
l'affare, e se tuttavia gli rimane il dubbio, luogo.
ponendosi in stato di perfetta indifferenza, XVIII. Essendoci radunati in questa co-
lo proponga al superiore, aspettando con munità per vivere e morire sotto l'ubbi-
umiltà sentire dalla sua bocca la volontà di dienza ,
persuasi di sentire dalla bocca del
Dio, ed avuta che averà dal superiore la superiore la volontà di Dio, per incontrare
risposta , in essa debba subito senza una in tutte le nostre azioni il divino volere ;
questa come la cagione, se gli sia nota. superiore di ascoltar tutti, e taluno potrebbe
XIII. Senza licenza del nostro superiore avervi qualche ripugnanza, perciò dovrà la
usi tutta la modestia e rispetto. Lo stesso ne, ed ogni mese dargli conto di coscienza,
rispettoso ossequio usino li studenti con per eseguire esattamente i suoi consigli.
loro lettori , e massimamente i novizi col Si avverta tuttavia che questo direttore
loro maestro, il quale non sia facile a farli non potrà permettere cosa alcuna che esiga
sedere , né coprire , fuor del tempo delle dispensa di regole , o induca novità o sin-
conferenze spirituali in comune, o nelle ri- golarità, qualunque altra esterna pub-
creazioni. blicità, senza espressa licenza del superiore,
XV. Non presuma alcuno d'imporre qual- la di cui autorità si richieda in tali casi.
che cosa ad altri, nò di comandare ad al- XIX. Nessuno esca di casa senza licenza
cuno, se'l proprio ufficio non lo richieda, del superiore, e nel far ritorno in casa
non abbia special commissione del su- ne lo facciano ancor consapevole. Se il su-
periore. periore dimanderà chi esce di casa , dove
1 Forsan la lettera (b. t.). vada, e a che fare, ognuno sarà tenuto a
An. C. 1736 CLEMENS xii rr. 135 ah. o. i736
palesarglielo con ischietlezza e verità, e nel qual voto restano i collegiali astretti sotto
ritorno ognuno domandato del dove siasi colpa mortale: i. Ad andare subito ne' paesi
portato, e de' negozi fatti , risponderà alla degl' infedeli, per li quali saranno destinati
stessa maniera. dalla consulta della nostra congregazione,
XX. Neil' uscire dalla propria stanza , e e dove saranno mandali dalla sacra Congre-
nel ritorno in essa, ognuno s'ingiiiocchi gazione de Propaganda Fide, senza il decreto
d'avanti il crocifisso, domandandogli la sua della quale niuno de' nostri potrà partire
benedizione, indirizzando anco alla Maestà per tali missioni straniere; ii. Dove por-
Sua l'azione. Si passi poi per la chiesa, e tandosi , sotto colpa mortale è obbligato a
dopo aver adoralo il SS. Sacramento , si proseguire il viaggio, purché alcuna neces-
devono rinnovare gli atti di indirizzare ogni sità impedimento non lo forzasse a far
azione alla gloria di Dio avanti la Maestà qualche dimora in qualche luogo; eccetto
Sua. adunque questi casi, dee sempre proseguire
XXI. Finalmente concliiudiymo ([uesto capo il cammino senza trattenersi per tempi nota-
cotanto importante dell'ubbidienza con que- bile per strada fuor di necessità conosciuta
sta notabile istruzione che dà S. Tomaso d'utilità , altro motivo dettalo dalla
l'Angelico ii, n, q. 104, a ii: Voluntas su- prudenza; iii. E col medesimo obbligo di
perioris, quomodonimque rnnolescat, est quod- colpa grave sono tenuti i detti collegiali
dam tacitiim praeccptiim, et tanto videtur obe- di persistere effettivamente nelle missioni
;
dientia proniptior, quanto expressutn praece- IV. Nelle quali i sacerdoti sono tenuti di
ptum ùhediendo praevenil, volunlule tamen su- esercitare effettivamente il ministero apo-
pcrioris intellectd ; né dovrà raffredd.irsi '
stolico annunziando Gesù Crocifisso ai gen-
dall'ubbidir prontamente lo scorgere qualche tili , ed amministrando i santi sacramenti
difetto nella persona del superiore, ma do- a' cristiani. Coloro poi, che non sono ancor
vremo più tosto ubbidirlo perchè comanda, sacerdoti , esercitino 1' uffizio di catechista.
che mai disubbidirlo perchè difetta ,
pur- III. Il quinto ed ultimo voto de' collegiali
ché tal cosa che comanda , non sia pec- è di militare per tutta la loro vita in ser-
cato: essi dovranno dar conto a Dio dei vigio della Chiesa in questo istituto e co-
loro propri difetti , e noi se abbiamo o no stituzioni, onde per questo volo e promessa
ubbidito. niuno può professare qualsivoglia altra re-
ligione, né ascriversi a qualsivoglia altra
CAPO OTTAVO
congregazione, collegio, seminario o istituto,
Dell'ubbidienza e degli altri due voti semplici
qualunque egli si sia, senza la dispensa del
•
de' colh'yiali.
superiore , attesa la maggior parte de' voti
1. I collegiali, oltre all'essere astretti ad della sua consulla.
osservare le regole nel precedente capo de- IV. Ma se alcuni de' collegiali per man-
scritte con ogni esatta puntualità, fanno di canza di dottrina sufficiente , o per altra
più il voto semplice d' ubbidienza ,
per lo cagione, non saranno dalla consulla pro-
quale sono obbligati, in virtù del voto, sotto mossi al sacerdozio, sono in virtù di detto
peccato mortale ad ubbidire ; ma per pec- volo obbligati a servire, o in uffizio di ca-
care mortalmente , ed essere violatori del techista, in altro impiego della comunità,
voto, si richiede che il superiore faccia loro al quale dal superiore saranno destinati.
comando espresso, ed usi la solita formalità, V. Si avverta finalmente che soltanto
»j comando in virtù di santa ubbidienza. ciò che han promesso con questi voti i col-
il. Il quarto volo de' collegiali è l'an- legiali sono astretti ad eseguire sotto grave
dare e persistere nelle missioni straniere colpa , in guisa che peccheranno mortal-
con dipendere intieramente dalla sacra Con- mente qualora li violassero colla trasgres-
gregazione de Propaganda Fide, in vigor del sione di qualche punto sostanziale di detti
male precetto d' ubbidienza dato loro dal le campane per la prima messa, e per se-
superiore: del rimanente, qualora non vi gno altresì della rottura del silenzio. S'apra
sia disprezzo, niuna delle nostre regole ob- la chiesa, e si celebri la prima messa, alla
bliga a colpa né pur veniale, ma alla pena quale assisteranno tutti coloro che non la
che il superiore , secondo la qualità della celebrano. Dopo la quale ognuno si ritiri
Dio, e cominciandosi vestire, l'accompagnerà sancte Spiritus, etc; indi ognuno adorerà
con qualche pia meditazioncina o alcuna Gesù Cristo sacramentalo, e dinanzi alla sua
orazione vocale; subito che sarà vestito, si divina presenza farà l' esame generale e
porrà inginocchioni, e farà i soliti atti da cri- particolare , dando una accurata revista ai
stiano, di adorazione, ringraziamento, pre- suoi pensieri, opere e parole, ad a' propo-
ghiere, fede, speranza e carità, indirizzando nimenti presi nell'orazione, per vedere se
a Dio le azioni del giorno , ed offerendogli li ha adempiti , e facendo appresso gli atti
genze che può ; reciterà poi tre Ave Maria egli intonerà la Salve Regina, che si dirà,
alla Vergine Santissima della purità, accioc- secondo il solito, con pausa e divozione, e
ché in quel giorno e sempre ci mantenga finita che sarà, il superiore s'alzerà, e dopo
colla sua intercessione illesa si bella gioia; d'esso gli altri, e si anderà con modestia e
indi l'orazione al santo Angelo Custode, ed decoro nel refettorio , dove si osserverà
un Pater ed Ave ad onore dei santi spe- ciò che vien prescritto nel capo xxii della
occupare l'animo da qualche pensiero vano nel coretto, ed ivi adorato Gesù sacramen-
straniero, ma custodisca il suo cuore ac- tato, si reciteranno le litanie della Madonna
ciochè nel principio del giorno lo pasca per li benefattori viventi, ed il Deprofundis
solo di pensieri di Dio , del cielo e di spi- per i benefattori defunti , e finito ciò , si
rito, e possa dire col santo Davide: Quoniam anderà nel luogo della ricreazione.
ad te arabo, Domine, mane exaudies vocem v. Coloro che sono della congregazione,
meam^; sonato poi che sarà il secondo faranno la ricreazione in luogo distinto da
segno , si raduneranno tutti nel luogo de- quello dove si raduneranno i collegiali per
stinato, ed adorato il SS. Sacramento, e la loro, e cosi si osserverà con fratelli laici.
dettosi il Veni, sancle Spiritus, etc, si farà Questa ricreazione durerà per lo spazio
la mezza ora di orazione mentale , come d'un'ora, e senza averne licenza, niuno n'é
si é detto. dispensato.
II. Nelle stagioni che le notti sono corte, VI. Finita l'ora suddetta, si darà il segno
subito finita l'orazione, e nelle stagioni del silenzio, che sarà da tutti osservato, e
che sono lunghe, all'alba chiara, si suonino ciascuno si ritirerà in stanza , o per ripo-
sare , vero per impiegarsi in silenzio ad
zione si farà la sera con osservarsi il me- nel coretto, dove adorato Gesù sagramen-
todo prescritto nel capo xv nell' orazione lato si fa l'esame generale e particolare
della mattina. cogli atti che per chiarezza maggiore si
vili. Nelle stagioni che le giornate sono ripetono qui, cioè di dolore e proponimento,
lunghe, e la seconda orazione si fa ad ora di fede, speranza, carità, ringraziamento,
di vespero , il suono del campanello della preghiere, e con indirizzare a Dio le azioni
prima tavola per la cena sarà il segno del tutte. Si diranno tre Ave Maria colla faccia
silenzio: quando poi le giornale sono più per terra, dimandando umilmente e con
brevi, e la seconda orazione si fa la sera, il confidenza la benedizione alla Vergine no-
segno del silenzio sarà il tocco dell'.lve Maria. stra madre, e la grazia di manlenerci sem-
IX. Le conferenze, delle quali si parla a pre puri. Si dirà la preghiera al S. .\iigelo
suo luogo , in tempo di eslate si potranno Custode, ed un Pater et Aie, dopo il quale
fare tutte ciascuna nel suo giorno dopo l'o- il superiore benedirà tutti coll'acqua bene-
razione che si fa ad ora di vespero. Nel delta , ed ognuno dopo il silenzio si por-
tempo poi dell'inverno, si potranno fare terà nella sua stanza.
si eccettua sol quella delle colpe, che si me, e vada a letto, ed il superiore averà
farà la sera dopo l'orazione in comune. l'avvertenza di quando in quando d'andare
X. Ne' tempi che delta orazione si farà per le stanze, o di mandarvi, per vedere
il giorno, si dee osservare il seguente me- se ciò s'osserva.
todo per apparecchio: Piima d'andare a XV. Da questo segno all'altro che sarà
cena , si raccoglieranno tulli in cappella, dello svegliarsi la mattina, devono passare
ove, dopo un breve raccoglimento , si ado- sette ore quando le notti sono lunghe, e
rerà il SS. Sacramento, si dirà il Sub ttuim sei quando le notti sono corte, perchè al-
praesidium, ctc, e poi s'anderà a cena, nella lora per lo riposo del sonno si supplirà
quale s'osserverà il metodo del pranzo. dopo pranzo.
XI. Dal tempo della seconda tavola del
CAI'O PKCIMO.
pranzo fino a quello della cena devano scor-
Della conferenza sopra le re<jolc.
rere al meno otto ore, qualche poco più
ne' giorni di digiuno. I. Se mai qualche comunità decadesse
XII. Mentre si fa l'azione di grazie dopo dal primiero spirilo nel quale fu eretta,
la cena si darà il segno per la seconda ta- ciò sarebbe unicamente perchè non si os-
vola, e dal refettorio tulli si condurranno servano più le leggi sotto delle quali fu
modestamente nel coretto, dove, dopo essersi stabilila. Non serve che abbiano i fondatori
adoralo il SS. Sagramenlo, si diranno alcuni lasciato ottime regole, se dai sudditi non si
Pater ed Ave per la conversione degl' infe- mettono in pratica e vanno in disuso, e
deli, peccatori, per li benefattori , ecc. Si cosi la comunità perde il suo spirito e la
starà poi in modesta ricreazione per lo sua vita, che è l'osservanza esatta delle sue
spazio di tre quarti d'ora, quando non si costituzioni ed ordini, il che conoscendosi
Bull. Rom. - Voi. XXIV. 18
Ad. C. 1736 138 BULLARIUM nOJIANUM An. C. 1736
dal '
comune nimico, cerca per varie vie e se anderà la conferenza in lungo, di ma-
raggiri rallentare il fervore dell'osservanza, niera che si occupi un'ora, scorsa l'ora,
e cosi farsi strada ad introdurre il rilassa- non si farà altro; di maniera che la lettura
mento, e poi il disprezzo delle regole e la non dovrà mai eccedere la mezz'ora, e la
sempre innanzi agli occhi le regole , ancor parte della comunità, e non già di quella
le piij minute e che sembrano a prima de' particolari, imperocciié di queste se ne
veduta di poco rilievo, e'I riflettere insieme parla nella conferenza delle colpe, che si
che la sostengano e difendano dalle cadute. lassamento, il superiore dee essere tutto
nale lunghe finita che sarà l'orazione dopo stimano più propri ed opportuni per intro-
il riposo, e nelle giornale corte, nelle quali durre di nuovo l'osservanza della comunità;
l'orazione si farà la sera, al tocco della rot- e questo importa tanto, quanto importa l'os-
tura del silenzio, tutti dovranno al suono servanza perpetua in questa comunità.
dei campanello, che ne darà il segno, ra- VII. Questa conferenza si stima di tanta
dunarsi al luogo destinato. importanza , che , se per qualche festa di
III. Radunati che saranno, il superiore prima classe che concorresse o occorresse,
comincerà l'esercizio col Veni, Sancle Spi- per qualche altro legittimo impedimento,
ritus, eie, e poi posti a sedere, leggerà, o non si potesse fare il lunedi , s'ordina che
farà leggere questa regola per lo spazio si supplisca il primo giorno non impedito,
d'un quarto d'ora incirca, cominciando dal imperocché se si farà sempre coli' avver-
preludio. tenza e spirito che si deve, sarà un ciò
IV. Finita che sarà la lettura suddetta, de' potentissimi mezzi per mantenere sem-
il superiore dimanderà a tutti se hanno no- pre vigorosa l'osservanza delle regole in
tato esservi nella comunilà qualche rilassa- questa minima comunilà.
mento mancanza, e chiederà ancora il
CAPO UNDECIMO.
rimedio che da ognuno si slima opportuno
Della conferenza spirituale.
per metterlo in osservanza, ed ognuno è
tenuto dire con tutta la modestia e since- I. Gli antichi padri, ricordevoli del detto
rità il suo sentimento. Non essendovi niente dello Spirito Santo: Ducam eam in solitu-
da notare, si dovrà proseguire la lettura d'nem, et loquar ad cor eius ^, per trovare
per un un altro quarto d'ora incirca, os- più facilmente Dio e trattar seco de' loro
servandosi il metodo immedialamenle dello, eterni interessi, benché volontariamente e-
e cosi dovrà farsi finché finisca la lettura siliati ne' monti, e carcerati in strettissime
di tutta la regola, e poi si comincerà di celle, avessero dato bando ad ogni umano
nuovo. Quando dopo il primo quarto vi sa- commercio, pure considerando il gran utile
rà alcuna cosa di rilassamento da notare, 1 Aplius lege del (R. T.).
siapprendono le regole della perfezione, ma faccia la detta conferenza nel modo che
anche la fornace nella quale riscaklansi i siegue.
cuori da vivi sentimenti proferiti da fervo- II. Il luogo, se comodamente si può, deve
rosi compagni, si acquista forza e lena per essere oscuro, con porta e fenestre serrate,
sempre più attendere all'acquisto delle virtù, col crocifisso e due candele sopra del tavo-
lasciata per qualche ora la solitudine da lino sopra l'altare: dall'una e dall'altra
quando in quando si radunavano e confe- parte del tavolino vi devono esser de' ban-
rivano delle cose eterne. Noi dunque, che chi bassi e senza spalliera, ne' quali ognuno
per il solo desiderio della perfezione ci ri- secondo il suo ordine deve sedere, e solo
troviamo congregati in questa casa, volendo al lato del tavolino dee porsi una sedia per
con maggior facilità pervenirvi, oltre l'ora- sederci il superiore.
zione mentale ed esame di coscienza che III. Dopo che saranno tutti radunati e se-
si fanno in comune, dobbiamo anche radu- duti, dettosi in ginocchioni il Veni, Sancle
narci per conferire sopra de' mezzi per Spirilus, eie, e riposti a sedere, il superiore
giungere alla perfezione che si desidera, altro da lui destinalo dirà quattro parole
non solo per sempre più apprenderne le re- nd fralres incitandoli all'umiltà ed emenda
gole , ma per via più infervorarci, e far delle colpe ; e finito che egli avrà di dire,
nuovo acquisto di forze per porle in pra- potrà ordinare a qualche altro di aggiun-
tica: che per tanto si prescrive la conferenza gere il suo sentimento sopra l'istessa ma-
da farsi nel modo che siegue. teria ; e dopo essersi trattenuto qualche
II. Ne' giorni non impediti dalla confe- tempo con questi esercizi, darà il segno per
renza delle regole e da quella delle colpe cominciarsi la conferenza delle colpe : ed
della teologia morale, al segno del cam- allora il fratello laico più antico si porrà
panello , dovranno tutti i nostri radunarsi in ginocchioni nel mezzo di tutti, e col
nel luogo destinato, e dopo d'essersi detto capo chino e scoperto, e colle mani giunte
il Veni, Sancle Sjiiritus, eie, al cenno del avanti il petto, accuserà e non escuserà le
superiore si comincierà la lettura d'un li- sue colpe, supplicando il superiore della pe-
bro spirituale, sopra della quale il superiore, nitenza e gli astanti a volerlo ammonire
altro di sua commissione, dirà qualche degli altri suoi difetti che egli non cono-
cosa d'edificazione sopra l'istessa materia, e scesse, sentendo in profondo silenzio e senza
poi dimanderà a qualcheduno degli astanti scusarsi tutti quelli ciie gli faranno la ca-
il sentimento avuto circa la detta lettura, e rità di avvisarlo de' suoi difetti , ancor-
costui dovrà dire con semplicità quello che ché non fossero tali come gli vengono rap-
stimerà avanti Dio, avertendo però tutti di presentali.
non essere troppo prolissi, ma di dire suc- IV. Qui però si deve avvertire che il solo
cintamente il loro sentimento, non affettato superiore, che starà seduto e colla beretta
né studiato, ma con santa semplicità, e, in lesta, potrà avvisarlo degli altri difetti,
parendo al superiore ,
potrà egli spiegare fargli la fraterna correzione, e bisognando,
più a lungo il suo o l'altrui sentimento, dargli congrua penitenza. Potrebbe allresi
purché tra la lettura e conferenza mai non ordinare a qualche congregalo prudente e
conferendo molto la conferenza delle colpe, fino nll'ultimo, quale, dopo d'aver baciato
An. C. 1730 l'iO liULLARIUM ROMANUM An. C. 1736
la terrn ,
anelerà fuora seguendo tulli gli X. La penitenza da darsi dal superiore in
allri fratelli. Gli .iltri poi siano l'ralelli laici, simili casi, sarà una delle seguenti, o altre
chierici sacerdoti, conoscendo qualche di- simili, secondo la qualità del difetto, ed egli
fetto nel compagno, sono tenuti anticipata- stimerà meglio nel Signore ;
per esempio
mente avvisare il superiore, acciocché egli baciare qualche volta la terra, recitare al-
in pubhlico, o in allri tempi in privato, Miserere colle braccia aperte, servire nella
come meglio stimerà nel Signore. prima tavola, recitare una corona per l'au-
V. Immediatamente dopo i laici, succede- mento della fondazione, o per l'anime dei
ranno li chierici, quali, finito che averanno, nostri defunti, visitare gl'infermi di nostra
anderanno via, osservandosi con qiu-^li e casa, far baciare li piedi alli primi o agli
col sacerdoti l' istesso che poco anzi si è ultimi sacerdoti, sedere nell'ultimo luogo
detto con i fratelli laici , colla sola diffe- della tavola, cibarsi seduto in terra, stare
renza, che il superiore in fare alli sacer- in ginocchioni avanti il refettorio, e pregar
doti la correzione, dovrà farla colla berelta tutti quelli che entrano a pregar Dio per
in mano. lui, mentre tutti siedono a tavola, andare
VI. Dopo i chierici, succederanno i sacer- in giro dimandando a tutti qualche cosa per
doti, i quali, dopo essersi accusati, ed aver limosina, o altre simili.
umilmente ricevuto dal superiore le ammo- XI. Si avverta qui, che, quando offendesse
nizioni e penitenze, e dopo che il superiore taluno l'altro, non si deve aspettare sino
averà intonato l'azione di grazie al modo al venerdì per riconciliarsi, ma secondo
solito, anderanno via, restando il solo su- l'avviso di nostro Signor Gesù Cristo, che
periore col suo ammonitore. Il superiore dice : Sol non occidat super iraciindiam ve-
allora s'inginocchierà avanti di lui, e lo stram ', deve la stessa sera dopo cena in
pregherà volerlo ammonire, il che dovrà refettorio , subito finita l'azione di grazie ,
ed errori commessi nell'amministrazione dei penitenza secondo meglio stimerà nel Si-
propri mancanze ed offese fatte
uffizi, le gnore; questo però si deve intendere quando
a'compagni con dimandar loro pubblica- la colpa fosse pubblica, poiché essendo se-
mente perdono, li difetti occulti, che non greta, dovranno segretamente far questi atti
vili. Li difetti poi, che non sono pubblici, nito i loro studi, sono dispensati da questo
e ricercano una confessione segreta al con- esercizio.
fessore, non si devono dire in questo luogo
CAPO DECIMOTERZO.
e molto meno se, dicendoli ,
generassero
Degli allri esercizi da farsi in diversi
qualche scandalo.
altri tempi.
IX. Ninno si contristi per qualsisia cor-
rezione, dovendo piuttosto rallegrarsi , e i. Avendo noi sortiti la gran ventura
ricevere con rendimento di grazie l'avviso d'essere radunati sotto il dolcissimo e po-
che tende al profitto, emendazione e decoro. 1 Ad Ephes., iv, 26.
An. C. 1736 r.LEMENS XII PP. \Ai An. e. 1736
tRnlissimo patrocinio della sagra famiglia V. Eccello i fratelli laici, lutti gli altri si
di Gesù Crislo, ognuno dee mantenere, e esortano ogni giorno a leggere in ginoc-
sempre più aumentare quei soavi sentimenti chioni e con testa scoperta un capo del
e dovuti di tenera ed ossequiosa divozione Nuovo Testamento, studiandosi di praticare
verso famiglia cotanto felice e beata, i quali quanto in quello si comanda e consiglia, con
di certo si sentirà ciascuno sorgere nell'a- ridettere poi ed esaminarsi nell'osservanza
nimo e sperimenterà sempre nel suo cuore trasgressione in quel giorno.
per poco che riflella alla qualità ed ama- VI. Ogni anno, ciascuno dovrà fare per
bilità de personaggi che godiamo per pro- otto giorni gli esercizi spirituali con la con-
tettori. Onde ognuno dia Dato spesse volte fessione annua e rinnovazione di spirito.
affetto, lo stesso ossequio, la stessa tene- fatiche e buon esempio si convertano alla
II. In tutte le feste principali di Gesù rani homtnibus, ut videant opera vestra bona,
Crislo e di nostra Signora, come anche et glori ficent l'atrem vcslru7ìi qui in caelis
nelle feste dei santi Giuseppe, Gioachino, est insomma dobbiamo in faccia a tutto
'
; ed
ed Anna, il superiore intimerà le novene, il mondo comparire come ministri di Gesù :
le quali si faranno con quegli esercizi di Sic nos exì%timel homo vi ministros Christi et
vozione coll'indirizzo del direttore. Nei giorni VII. Il superiore, qualche giorno prima,
poi della loro festività ,
tutti siano tenuti intimerà nel refettorio la rinnovazione sud-
comunicarsi. detta , la quale si farà in chiesa, a porle
III. Tutti li sacerdoti si confesseranno al- serrate, dopoché saranno finite le messe, e
meno una volta alla settimana, e non es- dopo essere andati via tutti i forestieri.
sendo legittimamente impediti, diranno messa vili. Ogni mese , in un giorno destinalo
ogni giorno; gli altri poi, che non sono dal superiore, ognuno dovrà fare un giorno
camente in chiesa da tulli insieme all'islsessa come si è detto nel cap. yii, ove si tratta
fereiiza di spirito, lutti dovranno per un lino i nostri con rispetto e decoro, cosi in
quarto d'ora fare la lezione spirituale. casa come fuori. A mensa però si levi la
stiano amore , che tutti scambievolmente ragioni, e se (il che tolga Iddio) accadesse
dobbiamo portarci, e cosi dee quella essere alcun disturbo, sia ognuno ricordevole del-
tutta amore e carità cordiale, che abbia l'avviso della sagra Scrittura come altrove
Iddio per principio, e Iddio per fine; a- si è incaricalo : Sol non occidat super iracun-
mandoci con quell'amore al quale esortava diam vestram '.
i fedeli l'apostolo diletto : Quoniam haec est VII. Ninno ardisca di riprendere o cor-
annuiitiatio, quam audislis ab initio, ut dili- reggere il compagno de' suoi difetti o man-
gatis alterutrum '. camenti, ancorché naturali, essendo questo
II. Questo amore ci dovrà fare compas- uffizio proprio del superiore, ed il quale
sionevoli co' compagni, desiderosi del loro ninno dee arrogarsi, ma osservandosi nel
bene spirituale, e pazienti nel soffrire i compagno alcun mancamento o difetto, se
loro difetti : Supporianles invicem in diari- ne dia con secrelezza e carità al superiore
tale, sollicitl servare unitatem spiritus in vin- l'avviso , il quale con la sua prudenza ed
culo pacis ^. autorità niellerà in opera i mezzi opportuni
II. Dee regnar ancora tra noi uno scam- per emendare, correggere e castigare ancor
bievole rispetto e stima, considerandosi o- il fratello, se il difello lo richiede, e far
gnuno come suddito e discepolo del com- cessare il disordine e le mancanze.
pagno, ponendo sempre mente alle parole vili. Senza licenza del superiore ninno
del Redentore Non veni ìninistrari, sed mini-
: ardisca parlare con collegiali, con novizi,
Si ego lavi pedes vestros, dominus et magisler, luoghi destinali al loro uso o per gli eser-
amico caritatevole ed ossequioso di ogni piego del compagno, eccetto quando venisse
fratello, avverta a non fomentare amicizia pregato dagli uffiziali subalterni a porgere
particolare con veruno, essendo questa, non aiuto in alcuna cosa, perchè allora, poten-
men che l'avversione, origine di rotture, di do, dia subito la mano, e caritatevolmente
discordie, e della rovina delle comunità, le l'aiuti, purché però possa in breve tempo
quali non possono ben regolarsi e cammi- spedirsi la faccenda, perchè, se vi si richiede
nar con buon ordine, se non regna in esse mollo tempo, si dee prima chiedere licenza
una pace e(iuabile in lutti e con tulli, onde al superiore.
sfuggansi le soverchie familiarità e confi- X. Nelle ore di ricreazione severamente
denze che non si confanno colla sodezza si proibiscono le dispute su punti di scien-
e rigore del vero spirilo, il quale dee, non ze, per non riscaldare il capo, impedire la
si dice in casa, niente discorrendone con ne' titoli come nelle espressioni riluca in
parlar di tal guisa, che ognuno resti di mirabili documenti che ivi dà, acciocché le
loro conversazione e vita edificati. E la pace sorelle si reputino tutte eguali, e certa-
e fraterno amore è pure assai richiesto nelle mente ognuno si persuaderà, che ninna di-
comunità, e si dee porre da ognuno qualsi- stinzione, né pur nello scriversi l'un l'al-
voglia studio e fatica, acciocché, senza om- tro, e niuna maniera che odori mondo, di
bra e diminuzione , viva nel cuor di tutti, debba permettere nelle ben regolate comu-
e con ogni sollecitudine e zelo dee ognuno nità.
gressione , il superiore non lasci impunito I. Se, come dice S. Teresa, la meditazio-
il trasgressore, per leggiero che sia stato ne é cosa che a tutti i cristiani importa la
il fallo, essendo ciò cagione che l'amore vita il cominciarla, chi mai potrà dubitare
tra i fratelli si raffreddi, cosa che noi dob- che noi dobbiamo con una cura particola-
biamo sfuggire con tutte le forze possibili. rissima far che questo santo esercizio sia
XII. A'on presuma alcuno lamentarsi del l' unico nostro pensiero e le nostre vere
vitto, della camera, o di qualsivoglia altra delizie, dacché non solo è debito della no-
cosa della comunità, né di qualche man- stra vocazione il procurare coll'aiuto del
canza di comodo; e se mai avvenisse cosa Signore accostarci a lui, e seco in dolce
alcuna che non soddisfacesse, o dasse non conversazione deliziarci il più che possiamo
leggiero fastidio, se ne dia segreto e subito per mezzo di questo santo esercizio e degli
avviso al superiore, il quale con discreta altri atti inverso Dio che negli altri capi-
XIII. Parlandosi d'altri regni o paesi dei nostro impiego il trasfondere lo spirito di
quali sono -gli astanti, non se ne dicano i orazione negli altri prossimi ed istillarlo
difetti ,
potendo essere ciò cagione di rom- ne' cuori de'collegiali ; onde essendo l'amore
persi la carità fraterna. dell'orazione il principal fondamento su cui
XIV. Coloro che hanno deposto l'affetto al si erige il grande edificio di questa minima
mondo, e si sono liberi dalle cure di quel- radunanza, quanto con più o meno fervore,
lo, consecrati agli esercizi apostolici, senza assiduità e vigilanza si attenderà da noi a
alcuna mira di proprio interesse, debbono tal santo esercizio, tanto maggiore o minore
anche spogliarsi del soverchio desiderio di sarà lo spirito della nostra comunità; nella
sapere le avventure delle guerre e delle quale benché un'ora solo d'orazione da farsi
cose che succedono ne' governi degli Stati, in comune s'ordini e comandi, tale deter-
ma dovran piuttosto vivere come se per minazione di tempo sia data solamente per
loro non ci fosse mondo, sebbene però non tur via tutte le scuse che alcuno volesse
dobbiamo dimenticarci del nostro cssenzia- pretendere per non intervenirvi, non già
lissimo obbligo di pregar sempre il Signore perchè, soddisfattosi all'obbligo della comu-
per li nostri sovrani in primo e principal nità, dobbiamo menare il resto del giorno
luogo, indi per lutti i principi cristiani , e senza volger la mente al nostro grande
loro pace e concordia. Iddio e dolcissimo padre , essendo tenuto
XV. Nelle lettere che si scriveranno i no- ognuno a sapere che lo spirilo del pre-
stri fratelli scambievolmente, evitino ogni sente istituto esige da ognuno l'osservanza
soverchia cerimonia ed affettazione, ma cosi puntuale e fedele delle parole di Gesù Cri-
An. C. 1736 14-4 BULLARIUM ROMANUM An. C. 1736
sto : Oporlet semper orare et minquam dep- più distraltive faccende, e si eseguirà il
cere '
; la qual cosa anco nella folla delle comando di S. Leandro vescovo di Siviglia
faccende, e nel mezzo degT impieglii nei alle religiose: Lectio sit Uhi assidua, iiigisqiie
quali saranno posti i nostri, potranno facil- oralio, dividantur libi tempora et ofjic/a , ut,
mente colla grazia di Dio conseguire, os- poslqiiain Icgeris, orrs, postqiiam oravcris, legas.
re l'abito di purificare l'intenzione nel prin- possa allegare scusa per non intervenirvi,
cipio di qualsisia azione, con indirizzarla a si dividerà in due volte : una inczz' ora se
Dio ed alla sua maggior gloria, e continuare ne farà la mattina, e l'altra la notte nella
poi di quando in quando lo stesso atto nel stagione d'inverno, e dopo il riposo del
progresso dell'opera, similmente procurando giorno nella stagione di estate. Subito in-
ravvivare di quando in quando la fede della lesosi il segno della detta orazione, ognuno
divina presenza, avendo di continuo avanti s'immagini d'esser chiamato da nostro si-
gli occhi che noi andiam sempre sotto gli gnor Gesù Cristo per andar a trattar seco
occhi di Dio, e così faremo brevemente con da solo a solo il grande affare dell'eterna
sua divina maestà di tempo in tempo alcun salute, e con tal pensiero, lasciando subito
colloquio amoroso o qualche aspirazione ogn'altra cosa che si stesse facendo, vada
fervorosa, o alcun atto di fede, speranza e nel luogo destinato, pensando sempre a chi
carità, per fare i quali atti non si richiede è colui che lo chiama, ed al negozio per
lunghezza di tempo, ma fervore di volontà cui lo chiama. Arrivato che sarà ognuno nel
e brevissimo lancio d'ossequioso pensiero detto luogo si porrà in ginocchio, tratte-
verso Dio. Si facciano anche familiare i nendosi, fintanto che s'incominci l'orazione,
nostri l'uso delle giaculatorie orazioni, par- in atti d'adorazione e di amore inverso il
fa, essendo utilissimo consiglio quello del IV. L'orazione si farà da tutti posti in
grande S. Francesco di Sales che noi dob- ginocchioni, e se taluno non potesse prose-
biam raccòrrò dalla meditazione alcuni sen- guire in tal sito, dopo la preparazione potrà
timenti che più ci han mosso, per rimedi- levarsi e stare in piedi, ma niuno potrà
tarli fra il giorno, come chi raccoglie da slare appoggiato o a sedere, senza che pria
un orto i fiori che piii gli sono piaciuti, e n'abbia ottenuto la licenza dal superiore.
poi tra via gli va tratto tratto odorando ; V. Datosi il segno, il superiore aspetterà
e finalmente nelle ore, nelle quali i nostri uno spazio determinato nel quale ciascuno
saranno liberi e sbrigati dalle necessarie possa venire dalla sua stanza, dopo il quale,
occupazioni, utile pratica sarà o di portarsi benché non tutti si siano radunati, egli non
m chiesa a fare un poco d'orazione innanzi aspetterà oltre, ma darà principio all'ora-
il santissimo sagramento, o di leggere nelle zione col Veni, Sancte Spiritus, etc; e lo
loro stanze qualche buon libro che accenda stesso dovrà farsi in ciaschedun altro eser-
la volontà e la porti a far qualche atto fer- cizio di comunità, non dovendo aspettare
vido verso il suo Dio, ed in questa maniera più tempo per far ragunare tutti.
nelle azioni avendo riguardo a Dio, e per VI. Dopo recitato il Veni, Sancte Spiri-
fine Iddio, e nelle ore libere dalle fatiche tus, etc, si farà la preparazione, suggeren-
colla lettura e meditazione illustrando la done il superiore in poche parole il motivo
mente ed intenerendo l'anima, si farà sem- degli atti suoi, e frapponendo fra l'uno e
pre orazione, e si acquisterà il bell'abito di l'altro motivo tanto di spazio, che ciascuno
star sempre con Dio anche nel mezzo delle possa brevemente fare gli atti, e nel fine
mattina dovrà farsi sulla Passione di nostro per sradicare subito dal cuore tal cattiva
signor Gesù Cristo, fuori de' giorni di comu- semenza che potrebbe far germogliare erbe
nione, ne'quali dee essere su dello stesso velenose che soffocherebbero tutto il buon
soggetto della comunione ; la sera poi si farà grano che con aiuto di Dio si spera che
su qualche punto della vita purgativa, e abbia da raccorsi dalle nostre pratiche ed
spesso sui novissimi. osservanze della regola che abbiamo ab-
IX. Durando l'orazione mentale, a niuno braccialo. Per ben esercitare la mortifica-
sia lecito recitare qualsisia orazione vocale, zione bisogna prima riflettere che diceva Da-
ma ciascuno sia intento a meditare il punto vid : Anima mea in manibiis meis sempcr ',
proposto. cioè portoil mio cuore nelle mie mani ,
X. Per tutto il tempo che dura la medi- per ben osservare e vedere che pensa ,
esser necessario per la riforma de'difetti prender forza contro allo spirito che lo dee
ed aumento delle virtù, per ricordarsene tener soggetto e abbattuto; inoltre la mor-
spesso tra il giorno, e mettere in esecuzione tificazione è qual forte muro per difendere
ed in opera i latti proponimenti. la religiosa osservanza dagli assalti de' nostri
XI. Se alcuno si addormentasse, sia tenuto nemici, e per fare che i)iieiraniina, che di
chi gli è vicino a destarlo. 1 Psal. oxviii, 109.
XII. E finalmente chi per legittimo imjie- 2 liom. xui, 14.
III. 11 fondamento, sul quale ognuno deve per essere uomini d'orazioi:e, quali dobbia-
stabilire la sua mortificazione, è il risolversi mo essere, mentre dice S. Teresa, che spi-
lutto il corso della giornata , secondo pre- a rompere e frenare le voglie proprie in
scrive la regola , e non andar cercando al- cose anche lecite .per avvezzarsi ad essere
tro, né pensando oltre, radicando ben nel- padrone di se stesso , come non cercherà
l'animo la risoluzione di volere con esat- ogni maniera (
prudente però e discreta) di
tezza religiosissima puntualmente osservare domare anche il suo corpo, sapendo ognuno,
ogni minuzia della regola ,
slimando ogni che se questo si cura bene, e si tratta con
suo prescritto come un mezzo datoci non gentilezza e mollezza, dà dei calci e fa gran
dagli uomini, ma da Dio signor nostro per danno. In quesla regola tuttavia poche ester-
farci diventare gran santi col favor suo. Oh ne mortificazioni si prescrivono, e ciò sia '
bella , sicura e meritoria sommamente ma- fatto acciocché l'osservanza sia uniforme,
niera di praticare con frutto grandissimo la e per tórre tulle le occasioni di scuse, esen-
mortificazione si è questa, né creda taluno zioni e dispense; del resto, benché abbiamo
che sia picciula. Ella é più grave e di m<ig- cotanto inculcalo la mortificazione interna ,
giur difficoltà che pare a prima vista , ma non intendiamo per questo di lasciar senza
alla quale noi abbracciati in breve faremo l'esterna , ma di quella abbiamo con più
grandi progressi nella perfezione , e senza espressione parlato, come più difficile ed
questa andereino piuttosto indietro, benché essenzialissima al nostro istituto, e la pra-
d'altre volontarie mortificazioni ci caricas- tica della quale non si può mai dire che
simo di proprio capriccio e giudizio. All'in- sia eccessiva o soverchia; a quesla poi ac-
contro , chi esattamente osserverà tutte le cendiamo tulli, ma con presciivere, che si
regole , ancor le più minute , senza altre regolino col savio parere del direttore per
mortificazioni di cilizì, digiuni ed altro, di- non inciampar in estremità ;
generalmente
verrà perfetto, e riuscirà , mercè la grazia però inlimiamo a tulli, che la vita del mis-
del Signore ,
gran santo. E sia cosi geloso sionario dee essere aspra e mortificata ,
ognuno di tal esatta osservanza , che fissi niente amica di comodi e lautezze, acciocché
bene nell'animo tal pensiero , che sarebbe possiamo avvezzarci a patimenti ben gravi
certamente tentazione del nemico il prefe- che s'incorrono nell'esercizio del missio-
rire mortificazioni di propria elezione e vo- nare ;
perchè se non strapazziamo i nostri
lontà agli ordini della regola , e ci cagio- corpi, nelle batlKglie campali poi, ne' viaggi
nerebbe non piccol danno e gran ritarda- lunghi e disastrosi e nelle persecuzioni ci
siccome sarebbe sciocchezza propria ed illu- cipalmente perchè l'evangelizzare porta seco
sione del comune nemico il trasgredire al- l'obbligo d' imitar la vita di Gesù Cristo
cun precetto divino o ecclesiastico per os- 1 Polius Icge si è (R. T.),
An. C. me CLEM^NS rr. XII 147 An. C. 1736
e degli aposluli, fa d'uupo sposso liflutiere VI. La disciplina dovrà durare un Mi-
sensatamente alle parole di S. Paolo , che severe, un Deprofundis ed una Salce Regina
scrisse nella prima lettera ai Corinti nel cantati.
Chiesa, che si dovranno osservare con som- mondo ci esibiva , ed essendoci ritirati in
di Nostra Signora e di tutta la Sagra Fami- pertanto in questo capo s'intima a tutti l'e-
glia ; sebbene nel tempo pasquale si dovrà sercizio di questa \irlù tanto importante del
fare il solo sabato , se questo ancor non silenzio, e da tutti se n'esige un'esatta ed
paresse al superiore dispensarlo; e cosi pa- intiera osservanza ne' tempi e ne' luoghi ,
Santissimo Sagramento, della Natività e Pu- segna, e tanto nella prima quanto nella se-
rificazione della Vergine Santissima , come conda tavola. E se in detti luoghi occor-
anche in quella di S. Giuseppe, S. Giovac- resse dire qualche cosa necessaria ,
si dica,
vigilie de' santi protettori, cioè S. Giovanni goroso nelle ore già stabilite nel cap. ix;
Nepomuceno martire, S. Francesco di Sale?, nelle altre ore del giorno sarà lecito il par-
S. Carlo Borromeo, S. Francesco Saverio, lare , ma nei soli luoghi pubblici ed a ciò
S. Filippo Neri e S. Teresa di Gesù, poiché destinati dal superiore.
nella vigilia del primo prolettore S. Tomaso IV. Per custodire il silenzio bisogna es-
apostolo s'osserverà la vigilia della Chiesa. sere amici della camera, ed inimici d'andar
IV. In tutti i venerdì di marzo , eccet- vagando per la casa e molto più entrare
tuati gl'infermi o convalescenti, tutti gli al- nelle camere altrui ;
per essere amici della
tri seduti in terra mangeranno una sola cosa camera bisogna esser ricordevoli sempre
calda ; e nel venerdì santo , sol pane ed della presenza di Dio , ed inimici dell'ozio
acqua. che rende fastidiosa la camera e fa desi-
V. Ogni venerdì si farà la disciplina, ec- derare la conversazione ; e sarà obbligo del
cetto sol quelli che occorreranno nell'ot- superiore che non si vada girando per la
tava di Pasqua, Pentecoste e Natale; ed in casa, e far che ognuno stia applicato nella
quelli venerdì, ne' quali occorreranno feste sua camera. Chi però ha bisogno di sollievo,
di prima classe, o de' santi della Sagra Fa- si sollevi pure, ma ne' luoghi a ciò desti-
miglia protettori della fondazione , allora nati.
la disciplina si farà nelle loro vigilie. v. Nella camera poi del superiore , ed in
An. c. 1-3C. 148 nuM.AnuiM An. C. 1736
sua assenza, in quella del suo sostituto, vi gano la tristezza e malinconia, della quale
si può entrare in ogni ora e tempo, quando lo Spirito Santo parlando dice : Spiritus tri-
essi stanno in camera; in loro assenza poi, slis exsicat ossa '. Avvertano però che al-
quanto dentro la propria stanza ; e dovendo l'un l'altro , ma non si trattengano lungo
però farlo in tempo lecito e durar lungo tempo a parlare, dovendosi ciò fare ne' luo-
gelici ha tanta forza e fa tanta impressione bile con tutti, e procurino lutti esser sem-
ne' cuori de' secolari, che, senz'altra predica, pre li primi in onorare e cedere il miglior
questa sola l'edifica , e non rare volte è luogo.
causa di singolari conversioni ; cosi all'op- vili. Cosi nel gestire che nel camminare
posto un minimo atto d'immodestia , che sfuggano ogni incompostezza, ogni puerilità,
scovrono in essi , li scandalizza , e spesse ogni leggerezza , dovendo esser gravi in
volte distrugge lutto quel bene che con le tutte le azioni, sfuggendosi però sempre
loro apostoliche futighe a gran stento ave- l'affettazione.
ranno procurato. 11 che essendo pur troppo IX. Si ricerca parimente una gran mode-
vero, per ciò con special forza s'incarica a stia nel vestire e ne' mobili della camera :
tutti d'osservare rigorosamente in tutte le circa il vestire la materia non sia di seta,
loro azioni questa santa virtù, dovendo ognu- e la forma poi sia come quella degli onesti
no come di continuo tener scolpilo nel cuore preti secolari.
il ricordo che S. Paolo incaricò alli primi X. La sottana dei fratelli laici sia lunga
cristiani : Modestia veslra noia sii omnibus sino a mezza gamba, ed il mantello due o
hominihns '
; e con tutta diligenza dovrà os- tre dita più lungo.
servare le seguenti regole. XI. Cosi anche nelle vesti interiori nes-
II. Siano modesti nel vedere , non an- suno userà seta, né sorte alcuna di vanità
dando or qua or là curiosamente guardando, e leggerezza d'ornamenti superflui e curiosi.
specialmente verso persone di altro sesso. xii. Li calzoni e calzette siano di color
III. Siano modesti nel parlare , non mai nero, e procurino per quanto sarà possibile
dicendo parole che ridondino in lode e stima essere uniformi in ogni cosa.
propria , meno in discapilo della
e molto XIII. I mobili della camera siano pari-
slima e decoro altrui, ma piuttosto, quando mente poveri, modesti e ben ordinati; non-
la prudenza il richiegga , lodino le ailrui sia la stanza sporca, non sia confusa, ma
azioni senza alTeltazione alcuna. ogni cosa stia pulita e nel suo luogo. Il
IV. Si sfugga il contrastare e dimostrarsi letto stia sempre rifatto, e la camera sempre
pertinace nel proprio parere ; anzi nelle spazzata : pertanto ognuno dovrà rifarsi il
cose indill'erenti, dopo aver bastantemente letto, alzato che sarà la mattina, prima di
detto colla solita modestia il proprio senti- andare all'orazione, e spazzare la sua stanza
mento, non bisogna contristarsi, ma si la- almeno una volta la settimana.
sci ognuno nella sua opinione. XIV. Di notte nessuno cammini per casa
v. Si esorta ognuno ad una santa alle- senza lume, nessuno esca dalla camera con
grezza, con la quale ci dice il Profeta reale berettino bianco in testa, o con cinta sciol-
che dobhiam servire il Signore : onde sfng- ta, con fazzoletto al collo, o con altra
1 Ad Philipp., IV, 5. 1 Prov; XVII, 23.
An. C. 173G CLEMEN S XII PP. 149 An. C. i736
simile indecenza ; ed acciocché con mnggior le parole di S. Paolo : Pretio empti esiis ,
pubblico , s'eserciti con rigore nel mentre II. Si esorta a tutti e a qualsivoglia dei
si sta in camera serralo; e questo si farà nostri di procurare di togliere i lunghi di-
più facilmente, considerando che si sia alla scorsi, e le frequenti ed inutili conversazioni
presenza di Dio e del nostro angelo custode. con secolari, essendo ciò un far cattivo uso
XV. 11 resto che spelta alla modestia ed del tempo, e perderlo malamente in cosa
alla buona educazione che s' insegna nel che è cagione di distrazione, esca avvele-
noviziato, s' incarica ad ognuno a mai vo- nata che alletta e trae l'animo pria al com-
lersene scordare, ma sino alla morte osser- piacimento , indi al desiderio delle cose ed
vare il lutto con rigore. affari del mondo.
III. A niuno sia lecito il battezzare , il
CAPO VENTESIMO.
tener nel battesimo o confirmazione qualun-
Del d!slncco dei mondo, e quanto dobbiamo star
que persona, senza licenza del superiore, il
lontani dagli affari e negozi de' secolari.
quale non la dia facilmente, ma in casi nei
I. 11 fine per lo quale, secondando la chia- quali ci sia manifesta cagione e ragionevole.
mala di Dio, ci siamo ritirati in questa IV. Essendo cose nonché aliene, ancor
casa, è acciocché lontani da tumulti ed af- contrarie al nostro istituto, il difendere o
fari del mondo, e cosi sciolti da que' lacci sollecitare le cause o liti criminali o civili,
che potevano legarci lo spirilo, potessimo fis- l'assistere a' testamenti, l'essere esecutori
sare la nostra mente nei pensieri delle cose testamentari ; si proibiscono con ogni rigore
celesti, e deposta ogni cura, ogni affetto, ogni queste cose a lutti, e specialmente il trat-
speranza di mondo, unirci con Dio, comin- tar malrimont, contralti o altre simili cose
ciando a menare quella felice vita che vivea die son proprie de' secolari, e l'Apostolo
S. Paolo, e che diceva : Vivo ego, iam non ci ammonisce : Xemo militans Beo implicai
ego, l'iL'it vero in me Christua '; e dee ciascuno se negotiis saccularibtis '.
cosi bandire dal cuore qualsivoglia pensiero v. Muno dia testimonianza né in cause
e speranza mondo, che possa dire collo
del civili né in criminali, se non in caso che
stesso : Mihi mundvs cruci fixns est, et ego venisse a ciò obbligato da legittima potestà,
mtindo ^. E se ciascuno dee stimare il mondo e ne' casi ne' quali la carità o altro degno
crocifisso, cioè vile, abbominevole, e da non rispetto ci obbligasse a comparire, e si
prezzarsi dal suo cuore, che errore sarebbe faccia con la licenza del superiore.
se, accostamlosi di nuovo al mondo e fo- VI. Finalmente si proibisce non solo il
mentando nell'animo nuovo pensieri del di governare-luoghi pii e trattare i loro affari,
secolo, dimostrasse che ancor lo prezza, e ma anche il mostrarsi propensi e inclinati
Io ha in istima e l'onora ? E qnal miseria a delti governi e maneggi, se prima non
sarebbe di chi, dopo la generosa risoluzione si sia ottenuta licenza del supcriore e delia
di vivere in questa comunità come croce- consulta, avanti la quale niuno mostri detta
fisso al mondo, e dopo d' essersi liberato inclinazione ad altri, e molto meno il pro-
dalla sua tirannia, e aver preso il porto di metta.
sua volontà, per sua colpa ritornando ai
CAPO VENTESIMOITUMO.
pericoli, si soggettasse di nuovo al mondo,
Dello spirito d'umiltà che si ricerca in questa
e coir ingerirsi in faccende dei secolari
comunità, e della slima in cui si devono
movesse a' suoi danni la tempesta nel por-
tenere le altre.
to ? Acciocché adunque tal disgrazia a niuno
intervenga, si prescrivono le seguenti re- I. Essendo il nostro intento di condurre
gole, e si esorta ognuno a ben ponderare anime alla luce dell'Evangelo ed alla per-
lozione della vita crisliana, avendo prescritto per avventura taluno non ne godesse, da-
a' nostri un esalto e gelosissimo studio por rebbe segno che non ama Gesù Cristo, ma
conservarsi puri innanzi a Dio e agli uomini, ben se stesso , e colle sue azioni e fatiche
dobbiamo ben tenerci fermi sullo stabile, non cerca la pura gloria di Dio , ma con
sicuro e necessario fondamento della santa amor proprio sé medesimo. Dobbiamo an-
umiltà, riflettendo al beli' avvertimento di cora ben persuaderci e fissare nell'animo
S. Cipriano: Cuslos i-ir.jinilulis chnrilas, lo- questo pensiero e questa massima cristiana,
cus aulcm hiiius cusluds humililas '
. La che rallegrandoci e compiacendoci noi del
carità verso Dio e il prossimo ci farà sem- ben fatto dagli altri per puro fine dell'onor
pre mantenere illibali, e l'umiltà raccoglierà di Dio e per il desiderio della salvezza dei
come in sicuro soggiorno le virtù che col- prossimi, potremo talvolta meritar più che
l'aiulo di Dio coltiveremo nei nostri cuori. se da noi medesimi quel bene si fosse pro-
Stimi adunque ognuno e si persuada che que- curato ed eseguito ; imperocché facendolo
sta nostra radunanza sia la minima fra tutte noi, sarà' facile che vi si mischiasse amor
le altre, e nel parlare, parli secondo questo proprio, che si facesse con compiacenza e
fermo giudizio, che cosi non la preporrà a soddisfazione di noi medesimi, con inten-
ninna, ma la posporrà come deve a tulle. zione talvolta viziosa o almeno imperfetta;
II. Non mai alcun de' nostri dee tacciare laddove con sincero compiacimento ralle-
in qualsisia modo dir male di qualsivoglia grandoci dell'altrui fruttuose fittiche, dette
altra comunità, né del loro modo di gover- imperfezioni nel nostro cuore non avranno
narsi e procedere. luogo.
III. Sempre dovranno sentir piacere nel- IV. E ponga finalmente ognuno mente in
l'udire che la tale o tale, questa o quella ciò, che in questa umile e caritatevole com-
comunità superi la nostra nella gloria, fama piacenza facciamo nostre in parte le altrui
e lode degli uomini, nel favore dei grandi, fatiche, senza nostro travaglio, ma con gran
e nelle occupazioni onorate nelle quali li merito ed utile nostro. Si vesta dunque
loro soggetti sono impiegati; e mollo piìi ognuno del generoso i spirito di Mosè, il
di anime a gloria di Gesii, dovendo sempre Quis tribuet ut omnis populus prophetet , et det
ricordarci che il fine per il quale è eretta eis Dominus spìrilvm suum ^
; e questo è
questa nostra minima comunità si è il rac- non avere spirito d' invidia ed aver spirito
cogliere le miche che cadono dalla mensa, buono, che è ciò che ardentemente si desi-
e le spiche che fuggono dalle fruttuose falci dera in questa piccola radunanza.
di tante altre religioni e comunità che con V. Avvertasi tuttavia , che , benché dob-
tanto frutto faticano nella vigna del Signore; biamo stimare e prezzare ogni altra radu-
onde dobbiamo con sincero afTello e conso- nanza più degna di questa minima nostra,
lazione dell'animo compiacerci del bene che dobbiamo però amare più questa nostra che
quelle fanno nelle anime, e delle loro futi- qualsivoglia altia, con l'amore filiale che
che ad onore del nostro Dio. Epperció cia- ad essa dobbiamo, a guisa de' figliuoli di
scuno de' nostri dee ben fissarsi nell'animo buona indole che teneramente amano la
questa massima che il fine di questo nostro loro madre, benché povera e brutta ,
piuc-
istituto è che Cristo sia annunziato e glo- chè qualsisia altra donna tuttoché ricca e
rificato : or come venga glorificato Gesù bella, e i loro fratelli, benché miserabili e
Cristo, sia per nostro mezzo o di qualsivo- disprezzati, piucchè altri uomini benché di
glia altra comunità, dobbiamo sempre ral- maggior condizione e di miglior fortuna.
legrarcene e godere, per essersi già otte- Questo amor dunque dee essere verso la
nuto il fine che da noi si pretende, e se 1 Forsan iegendum saria (r. t.),
speciosa e slimabile agli occhi del mondo; versetto; lube, Domine, benedicere, dee aspet-
imperocché dubbiamo fuggire nonché l'ap- tare che tutti sedano , e dopo gli altri se-
plauso particolare nostro, ma ai;cora l'andar dere ancora lui; e covertosi il capo, inco-
procurando l'applauso di tutta la Congre- mincierà la lezione da un capo della sacra
gazione, dovendo solo desiderare che cosi Scrittura , il (|uale finito , leggerà qualche
i soggetti particolarmente, come tutta la libro, di vita de' santi, o d'altra materia
Congregazione serva il più che possa al divota, secondo la scelta ed ordine del su-
Signore, ma con ispirito d'umiltà. Dee anco periore , senza l'avviso del quale non ces-
all' istesso modo esser tenuto l'amor nostro serà dalla lettura ; se in leggendo ccmmct-
coi fratelli, desiderando loro gran progresso tes'o il lettore alcun errore , il superiore
nelle virtii, grand' animo negli apostolici potrà subito correggerlo con pronunziar ret-
ministeri, e forza per le fiitiche, ma intra- tamente quella vece, nella quale si e erralo,
prese per pura gloria di Dio; e non desi- senza aggiungere altro , ed il lettore e te-
derando mai loro nome, gloria e stima ne- nuto ripeterla cosi come il superiore l'ha
gli occhi del mondo, ma solo aumento di della.
spirilo e merito appresso il nostro grande v. Verso il fine del pranzo e della cena,
Iddio e Signore. il superiore darà il segno al lettore, e costui
subito darà fine alla lezione , ed all'ora si
CAPO VIGF.SIMOSECONDO.
dovrà cominciare il seguente esercizio. Si
Della mensa.
proporrà un dubbio la mattina intorno ai
I. Nella nostra casa due sole tavole si casi di coscienza , e la sera di Scrittura :
dovranno Aire : e nella prima dovranno ve- questi non devono essere molto intrigali
nire tutti coloro che non sono destinati a né difficili , e saranno proposti da un pre-
servire nella comunità , né sorio legittima- fetto destinato dal superiore , e dovranno
mente impediti, non permettendosi a ninno rispondere coloro che destinerà il superiore :
l'andare alla seconda tavola , fuori che a nel fine scioglierà la questione colui che ha
coloro che sono di servizio , o sono legitti- proposto, e risolverà il dubbio o approverà
mamente impediii, o avranno l'espressa li- la risoluzione forse già fatta da alcuno, ma
cenza del superiore. senza addilarlo né generalmente né deter-
II. Appena intesosi il segno del campa- minatamente nominandolo. Le risposte che
nello, subito dovranno tutti venire e radu- si daranno da ciascuno , dovranno essere
narsi nel coretto ; dovran fare l'esimie di brevi e senza minima ombra di ostentazione
coscienza generale e particolare; quSl finito, di riprensione delle altrui.
ed alzatosi il superiore, si leveranno lutti, VI. Al pranzo si darà piinci|MO dal supe-
e seguitatolo, entreranno in refettorio, ove riore, dopo che avrà veduto tutti assisi ed
fatto profondo inchino al crocifisso, aspette- all'ordine, e dopo che con un paio di versi
ranno che il superiore faccia la benedizione: della sagra Scrittura si sarà cominciala la
slesso modo nell'azione di grazie e nella cena. dopo una breve orazione, levatosi, falla la
III. finita che sarà la benedizione, ognuno riverenza al superiore, si andrà a sedere,
sederà al suo luogo, e con rispettosa civillà ma non già al suo luogo, per non cagionar
niuno ardisca di scovrire il pane, finché il disturbo , ma dopo l'ultimo seduto. Solo il
dovrà sedere al suo luogo. Coloro che giun- entrala, dovendo ciascuno de' nostri conten-
geranno dopo la lezione della sacra Scrit- tarsi di soddisfare alla necessità, e voler solo
dall'ubbidienza saranno occupali, perchè co- sue figliuole S. Teresa.- Risolvetevi, sorelle,
sloro , come legittimamente impediti ,
po- a credere che venite a morire per Cristo , e
vili. Se alcuno non ha potuto venire alla Nei giorni delle solennità non si proi-
XII.
prima tavola , non manchi di venire alla bisce un pranzo un poco più lauto, ma sem-
seconda , non dovendosi nella nostra casa pre ne' termini di una religiosa moderazione;
fare in verun modo la terza ; ma chi non e nei medesimi giorni come ancora nelle ,
sarà venuto prima che si finisca la prima domeniche e nei giovedì dell'anno , ed in
pietanza della seconda tavola , non ardisca qualche altro ad arbitrio del superiore , si
d'entrare in refettorio prima d'essere an- potrà dispensare dal medesimo il silenzio.
dato a dire la sua colpa al superiore, ed ot- XIII. Senza espressa licenza del supcriore
tenuto da lui la licenza: in quel caso il ninno potrà leggere in tavola lettere o altra
superiore, conoscendovi colpa, deve correg- scrittura , e si proibisce al porlinaro ed a
gerlo, acciocché non s'introduca in casa un qualsivoglia altro portar lettere in tavola ,
si porgono a tutti, ne farà cenno con sogni, xiv. Finito che sarà il pranzo o la cena,
e se non sarà inteso, potrà con bassa voce si ordina, come conviene ed è decente, che
farne accorto chi serve , acciocché subito ninno si alzi prima che sia alzato il supe-
ne sia proveduto. riore : allora poi lutti usciranno dai loro
X. ^ella seconda tavola egualmente che luoghi, ed avanti della tavola si fermeranno
nella prima s'osservi rigoroso silenzio ; né con modestia e detoro in piedi per fare l'a-
del caso. In niuna volta si porti da alcuno periore , e dopo d'esso usciranno tulli , e
in alcuna delle due tavole cosa alcuna par- lavatesi le mani in silenzio, e senza punto
ticolare ,
particolarmente apparecchiala ,
Iratlenersi, si porteranno nel coretto ad ado-
dovendo nella nostra comunità trattarsi in rare il santissimo Sacramenlo , e dire le
ciò lutti dal superiore (ino all'ultimo fra- Litanìe ed il Deprofundis per i defunti , ed
tello laico senza veruna parzialità , e do- indi si condurranno al luogo della ricrea-
numero di pietanze, e dell'islessissima forma XVI. Ognuno, cosi nel mangiare come nel
apparecchiate. bere, abbia sempre la mira alla temperanza,
XI. La quantità del villo sia sufficiente, studiandosi di praticarla al possibile.
in guisa che possa bastare ad ognuno, onde xvir. .\ niuno sia permesso pranzare e
si desidera che piuttosto si dia più, che si e cenare fuori di casa , eccetto il tempo
manchi in dar meno , nel che i superiori de' viaggi, e coll'esprcssa licenza del supe-
pongano cura diligente ; ma in quanto alla riere in altri casi , ne' quali però il supe-
qualità, sia questa ordinaria e comune, non riore non sia troppo facile a condiscendere,
delicata e sontuosa che lusinghi la gola ,
se non sia ragionevole e giusta cagione che
sia però sana e che non possa nuocere alla a ciò lo spinga.
salute, il che dovrà osservarsi ancorché un xviii. In casa finalmente niuno fuor di
di la casa venisse ad esser abbondante di t Camm. di perf. cap. x.
An. C. 1736 CLEMEKS XII rr. 153 .\n. e. 1736
tavola possa, senza licenza espressa del su- venire loro e consolarli. Eglino all'incontro,
periore, mangiare cosa alcuna. oltre all'aver pazienza a' loro travagli, e ri-
XIX. Niuno avrà l'ardimenlo di convitare cevere lutlo con uniformità al divino volere,
alcun forastiere alla nostra mensa senza li- senza risentimento , senza afiliggersi sover-
cenza del superiore. chiamenle, lagnarsi, abbandonarsi nel vo-
XX. I fratelli laici devono servire nella lere divino, non dovranno mollo angustiarsi
mensa, non già gli altri, se non quando lo nel desiderare la sanità, ma quietamente e
ordinasse ad alcuno il superiore. con tranquillila d'animo attenderanno dalle
misericordiose e giuste mani del signore Id-
CAPO YIGESIMOTERZO.
dio ciò che vuol che succeda d'infermità
Delle cose concernenti mjVinfermi e defunti.
di sanità d'altro.
mare il medico o chirurgo , e mollo meno pazienza, ecc. Ma spesso , ora con versetto
altro medico forastiero. dei salmi, ora con brevi sentenze, porgano
III. 11 superiore ed infermiero, in sentendo al loro cuore motivi di dolore, di speranza
l'infermila d'alcuno , devono tulli carila e e di amore. Quando si avvicinerà il punto
jiiacevoiezza portarsi coH'infermo, e con pro- del passaggio, se ne dia il segno colla cam-
curare di sovvenirlo in tulle le maniere pana, e tulli allora saranno costretti a por-
possibili, senza risparmio di denaro o altro; tarsi nella stanza del moribondo, ove men-
e mancando il denaro, dovrà il superiore, tre uno gli raccomanda l'anima ,
gli altri
quando altra via non ci fosse , col parere posti in ginocchioni vicino al letto, con sal-
della consulta, vendere anche i calici, se sia mi e colle altre orazioni aiqirovale dalla
si portino a visitare i nostri infermi, ed egli laverà il corpo, eccetto le mani e faccia,
ancora procuri di visitarli, sempre che gli né si faranno altre particolarità strepitose,
sarà permesso dalle sue occupazioni , e di- né in alcun modo si permetteranno. Poi si
mandi con premura ed affetto se hanno bi- dee esporre in chiesa con quattro candele
sogno desiderio di cosa alcuna per sov- accese ne'quatlro angoli del cataletto, e si
recilcià per esso l'offizio de' morti, e poi si cario; né usino i nostri meno carità coi
canterà la messa, se sarà di mattina, iiltri- poveri, ma maggiore, e loro mostrino mag-
incnte si canterà il giorno seguente, e nel gior diligenza in servire loro, ricordevoli
tempo che si offìzia si porranno sei candele del detto di Gesù Cristo : Amen dico vobif,
snll'iiltare. Se poi il defunto fosse assente, quamdiu fecislis uni ex kis fralribìts meis
ciiiscuno reciterà per esso privatamente l'of- minitnis, mihi fecist's '.
stesso modo dalla conmnità. Ciascun sacer- casa per condursi dagl' infermi, et essendo
dote poi, oltre li suddetti suffragi, sarà loro chiamati, modcslamente e con carità
tenuto celebrare una messa per l'anima del si scusino, allegando la regola che lo proi-
defunto, e nell'altre messe che celebrerà, bisce. Non s'intenda però qui proibire al
e nell'orazioni che farà ognuno raccomandi superiore che possa dargli licenza, quando
specialmente e i'ìiccia memoria de' nostri la prudenza o il bisogno lo detterà.
fratelli defunti, e per qualche tempo li no- XI. Finalmente, dovendosi ascoltare le
minerà espressamente col pensiero nel Me- confessioni di donne inferme, ciò si faccia
mento. Gli altri poi che non sono sacerdoti, con la porta aperta delia stanza ; e si proi-
se sono chierici reciteranno tre offizi dei bisce assistere a' testamenti di chichessia,
morti, se fratelli laici tre rosari ciascuno come si è parimente detto nel capo xx
di quindici poste, e lutti faranno tre comu- di questa prima parte.
nioni, nelle quali con ispecialilà pregheran-
CAPO VIGESIMOQrARTO.
no il Signore per il defunto, e quanto pri-
Degli ordinandi, de' confessori e sacerdoti.
ma potranno applicheranno tre volte l' in-
dulgenza plenaria che sia ai)plicabile per I. Se dalla buona o mala scelta dei sog-
inodum suffragii. Nelle orazioni comuni sem- getti, che dovranno vivere in questa comu-
pre si raccomandino l'anime de'noslri de- nità, dipende in gran parte la sua buona
funti, e sia ognuno sollecito per guadagnare edificazione o il suo rilassamento, non vi
E da ognuno dentro l'ottava dei Morti si che dovranno esser promossi agli ordini, o
celebri per tutti li nostri defunti una messa al sentire le confessioni ed esercitare altri
vili. Non solo i nostri usino con ogni profitto che si pretende ne'prossimi, e gli
nostri infermi, lo estendano ancora verso bero di gravi danni essere cagione ; onde
de' secolari, come quelli che sono d'ordi- si osservi ed esamini con ogni accorgimento
nario più bisognosi del nostro spirituale e per sottile chi siano coloro ne'quali spic-
aiuto ; onde se di giorno saranno chiamati cano e rilucano le doli necessarie per ascen-
da qualche infermo, chi può non lasci di dere al sacro altare, e per esercitare, con
andare, ma coll'espressa licenza del supe- frutto e proprio e de' prossimi, gli apostolici
mente si dovrà osservare con ispecial cura possa ovviare agi' inconvenienti che potes-
Saiicto, de., ed essendovi dell'acqua bene- confessioni senza l'approvazione della con-
detta nella stanza, con essa s'asperga l'in- sulla, e perciò coloro che desiderano esser
fermo e la stanza. Coli' infermo discorrerà promossi debbano umilmente spiegar il loro
aver cura di monasteri di monnche, conser- r intenzione, di non oscurar l'occhio dello
vatori altre adunanze di tionne, ed ancora spirito, di rimirar unicamente la gloria di
si proibisce l'essere delle medesime confes- Dio da cui si aspetta il premio, e siano
sori ordinari ;
possano perciò i nostri, colla insieme diligenti ed indefessi in raccòrre
licenza del superiore, essere confessori e- forte, soda e cristiana materia per predica-
straordinari. È ancora a tutti severamente re, e la dispongano in modo che colpisca,
proibito d'esorcizzare gli ossessi, siano uo- ferisca e santamente spaventi i peccatori,
mini donne. consoli e porti al fervoroso esercizio delle
VI. l'riinachò alcuno della Congregazione virtù i giusti, e non si risparmi veruna
predichi la prima volta, e faccia catechismo fatica per istudiare, riflettere e meditare
al popolo altro esercizio pubblico , dee ciò che diranno, acciocché cosi da una parte
essere a ciò espressamente destinalo dalla si declini la temerità nella quale incorre-
consulla, nella quale abbia avuto perciò rebbe chi senza il debito apparecchio avesse
r inclusiva con due terzi di voti. Dopo poi, l'ardire di predicare, e dall'altra, procurando
ogni volta che dovrà far qualche esercizio di meditare e ponderare prima bene le cose
dei suddetti, sarà tenuto domandare ed ot- e i sentimenti che si avranno da dire, l'a-
tenere licenza dal superiore, quando como- nimo nostro, commosso pria anch'esso dalle
damente si possa. verilà che si predicheranno, vaglia con più
VII. S' incarica a'predicatori di non vt;ler spirito, vigore e fervore sporle al popolo
predicare sé stessi, ma Gesù Cristo. Coloro che ci ascollerà: ed in questo devono affa-
predicano Gesù Cristo, che, scordali d'ogni ticarsi, non già in abbellire affeltalamente
applauso che potessero esigere dagli udito- la materia, la quale per questi abbellimenti
ri, ed ogni vantaggio ciie potesse loro na- perde sempre, e scema di quel vigore che
scere dal predicare, unicamente mirano la noi dobbiamo studiosamente precurare che
gloria del Signore e il profitto de'prossimi, abbiano le nostre prediche, proponendo al
e nello scegliere la materia, e nel disporli popolo schiene verilà, studiandoci allonta-
e dichiararla, fuggono tulio ciò che può narlo dal vizio con fargliene capir bene li
tornare in loro lude stdamente, ma quella schifezza , ed allettarlo alla vila cristiana
materia prendano a trattare che possa com- con proponergli sinceramente la bellezza e
pungere e muovere 1 cuori di chi li ascolla gran frutto. In somma dobbiamo seguitare
e condurgli a Dio, e con quel modo e con l'esempio del divino maestro, che con am-
quelle figure, che, lontane da ogni vana mirabile sincerità e chiarezza insegnava nello
pompa di eloquenza, servono solo a meglio sue divine prediche sublimissime verità, ma
imprimere negli animi degli ascollatori le 1 Matth., m, 2.
An. ('.. \12r, ITiiì IÌ!'LT.,\niIIM nn>^\^'tM An. e. l7'Jf)
in modo clic potesse essere inleso da ognu- correre la maggior parte de' voti dei con-
no, e clic tutti potessero dalle sue divine sultori, i quali avranno la mira di trovar
adorabilissime parole ed istruzioni cavar nei snggelti che vogliano scegliere non solo
profitto per le anime loro in ordine all'e- abilità e perizia per insegnare, ma anche
terna salute ; e questo unicamente dee es- spirilo e pietà , la quale li muova a distil-
sere il nostro scopo, acciocché non meri- lare insieme colle delirine buone massime,
tiamo (il che cessi Iddio) la taccia di alberi che dalle dottrine speculative si possono
infruttuosi, benché al parer nostro faticassi- trarre, e si sanno ben trarre da coloro che
mo assai, ma non secondo il nostro obbligo nello studiare ed insegnare hanno il riguar-
né secondando la vocazione di Dio. Onde se do alla gloria di Dio e l'occhio lucido e
mai accadesse che alcuno dei nostri, inva- puro, cioè santa intenzione, e si sanno bene
nito de' suoi talenti, volesse nel predicare insinuale a' discepoli da qiie' maestri che
mostrarsi uomo di bell'ingegno, ed usasse avvezzi alla vila intcriore ben conoscono
ornamenti vani ed affettati che snervano le la pratica d'indirizzare ogni cosa ad onore
prediche, severamente si riprenda, e non del sommo Dio.
emendandosi, se gli proibisca il predicare ili. Perchè le opinioni nove e particolari
per il profitto spirituale de' prossimi, cia- e conferenze, ed insomma in pulpito, nelle
scuno apertamente conosce quanto ci sia cattedre e confessionari , s' osservi unifor-
necessario lo studio della divina Scrittura e mità di dottrina, e tulli possan seguire l'av-
della sacra dottrina, acciocché, ben provve- vertinienlo dato in vari luoghi dalTAposlolo:
duti e corredali di massime sode e sante, Omnes idem sapere et sentire, ac eliam idem
possiamo custodire e raccòrrò nella nostra direre pos'iwns. Perciò la nostra regola co-
mente quella scienza che illumini ed accenda manda a' noslri di non seguire allra dot-
le menti e 1 cuori di coloro che legcm re- trina né altre opinioni che quelle di S.Tom-
quirent de ore nostro ', e possianiio spezzar maso d'Aquino dollore angelico, avvertendo
a tulli quel pane che porga loro sodo e i lettori a tenersi lontani da quelli autori,
sostanzioso nutrimento che li faccia cre- che , non facendo della dottrina del Santo
scere in uomini adulti e perfetti in ordine quel buon uso eh' essa merita, e dandole
alla gloria di Dio ed alla salute eterna, e quelle interpretazioni che non le convengono
possano cosi le nostre fatiche condurre a nelle circostanze presenti, vengono ad aprire
ciò che scrive S. Paolo : Ad sumalionem'^ san- la strada a' meno cauti d'incorrere in qual-
ctorum in opus ministerii, in aedifcntionem che errore. La sua dottrina si spieghi e si
il quale è confutare gli errori de' gentili slasse ancora tempo , il prefetto proporrà
ed eretici nelle missioni, e nei pulpiti e altri casi , finché scorra e finisca tutto il
confessionari insegnare ai cattolici le ve- tempo destinato per questa conferenza, av-
rità di santa fede, e proporre le sode mas- vertendo però che non potrà dimandare le
sime per convertire i peccatori, e le pratiche risoluzioni de' casi sempre ad uno, ina per
delle virtù per far crescere in ispirito i jjuoni. ordine, proponendoli pria al primo, poi al
E conforme a questo nostro fine e si fatti secondo , ecc ; siccliè nella conferenza se-
nostri esercizi, devono esporre a' nostri gio- guente nell'altra settimana proporrà il pre-
vani la santa dottrina e le più sane e sode fetto il caso a colui che sedeva dopo colui
opinioni. nel quale fini la conferenza. E ciò s'ordina
V. Ninno de'nostri ardisca dare alle stampe d'aversi osservare esattamente, ciocché tutti
un'opera, per picciola che sia, senza aver egualmente siano istruiti e si esercitino in
pria ottenuto la licenza in scritto della con- questa scienza , non essendo conveniente
sulta, diilla quale si commetterà la revisione che il prefetto faccia esercitare più questo
a due tre de' nostri teologi , dopo 1' ap- che quello.
provazione dei quali si darà la licenza e si vili. Può nondimeno il prefetto, dopo fi-
richiederanno le debite licenze de" supe- nita la risoluzione del primo caso da lui
riori , servata conslHulinuìn npostolicurum proposto, invece di proporre degli altri, pre-
forma . gare i confessori acciocché essi propongan
VI. lìichiede il nostro istituto un' esatta dei casi agli altri non ancor confessori , e
e profonda cognizione e scienza della teo- cosi un dopo l'altro proponendo e risolvendo
logia morale , onde si prescrive che se ne si lascerà passare l'ora destinala , dopo la
faccia conferenza tra i nostri ciascun mer- quale si darà termine alla conferenza col-
spiegare un capo di questione morale , se- per comodità di chi voglia ivi studiai lo.
guendo l'ordine de' trattali e muterie, colla IX. Dopo ogni quarta conferenza , invece
scorta di qualche buon libro che contenga del suddetto esercizio, si farà la pratica del
tutto il corso della morale da destinarsi penitente e del confessore, e per ordinario
dalla medesima consulta. Dopo spiegato il s'introdurranno casi pratici che si risolvano
capo, dee raccogliere nel fine i principi che con principi discussi nelle passate confe-
vano i casi particolari. Indi voltatosi ad uno desiinare a far il confessore qualche sacer-
di coloro che non sono ancor confessori, gli dote che non ancora lo sia , e dopo avere
proporrà un caso sopra la stessa materia questo fatto il suo uffizio , domanderà agli
da riolvcrsi cogli stessi princiiù , e costui stanti la correzione di i|uello in che avesse
dovrà rispondere. Il che fatto, ognuno per errato, e per ultimo il prefetto deciderà.
ordino, incominciandosi dai più antichi, po- X. La maniera pratica di predicare si co-
trà proporre allo slesso le diflicoltà che mincierà ad insegnare nel noviziato dal
sovra il caso occorreranno, ed egli è obbli- maestro dei novizi o da altro soggetto de-
gato a rispondere ; e se per avventura er- stinato dalla consulla. I novizi poi di quando
rasse, si darà da chi domanda con modestia in quando dovranno f-ire in refettorio alcun
Ali. n. 173'! inS DlILl.AniUM nOJIANl'M An. C.
breve discorso per proprio esercizio, com- li collegiali dovrà il superiore invitare con-
ponendolo essi, e servirà allora tal discorso fessori forastieri da lui ben conosciuti e che
per la lezione spirituale. E lo slesso con più siano intesi del nostro istituto.
esallezza s'osserverà nello sliidenlalo, e si-
CAPO VIOESIMOSETTIMO.
niilineiile alcuna composizione farà farsi tal-
Dell' indiscrelez:-a ed accidia.
V(lta dagli studenti, acciocché da tulli possa
conoscersi l'abililà e talento di ciascheduno. I. Due vizi, benché opposti, tuttavia ugual-
mente perniciosi, possono talvolta ritrovarsi
(..\P0 VIOESIMOSESTO.
in alcuni soggetti della coinunilà , i quali
Di varie altre regole da osservarsi.
dapprima insensibilmenle insinuandosi nei
I. Ninno dei nostri fratelli laici apprenda loro animi sotto sembianza di virtù , in tal
a leggere né a scrivere, molto men la gram- guisa vi buttano le radici, che non senza
matica, senza licenza della consulta. una speciale grazia del Signore si possono
II. Senza l'appruvazic.ne della consulta a dai superiori sradicare, e frattanto aumen-
niuno dei nostri sia lecito ascriversi in tandosi recan notabil danno non solo allo
messo frequentarlo senza licenza del supe- spirito di accidia ed il zelo indiscreto: e
riore. dell'uno e dell'altro per rimediarvi si par-
III. Gli arredi della nostra chiesa siano lerà in questo capo.
moderati, e la suppellettile della sagrestia II. Lo spirito di accidia si cuopre e na-
sia pulitamente povera e mcdestamenle de- sconde sotto la bella ma falsa apparenza di
corosa , non dovendosi da noi spender de- discrezione, e cosi, sotto pretesto di conser-
naro in musiche, argenteria, indorature ed var la salute per far cose di maggior gloria
altri siniiglianli ornamenti. Imperocché il di Dio e salute delle anime, si cercano al-
denaro dovrà impiegarsi in ciò che serve cune comodità e si fuggono alcune fatiche,
per il nostro fine. Se però alcun divoto vo- ed a poco a poco questo spirito crescendo
lesse spender denaro in simili cose conve- s'impadronisce in si fitta guisa dell'animo,
nienti al culto divino, si intimerà a lui lo che si amano , si cercano e si pretendono
spirito della nostra regola; e se egli ciò non comodità soverchie , e si fugge affatto l'a-
ostante persistesse nel suo parere, si accet- sprezza e la faliga compagne fedeli delle
terà rofl'erta, proibendo solo la nostra regola virtù e necessariamente richiesle da noi e
che simili cose si facciano a spese della casa dal nostro istituto.
fuori il segno dalla tabella , e lo dovrà ri- slessi , talmente s' impadronisce de' nostri
porre nell'entrare, acciocché si possa sem- cuori (se mai in essi gli darem luogo), che
pre sapere chi stia in casa e chi n'è uscito. non solo ci fa stravedere con portarci ad
V. A lutti è severamente proibito il per- abbracciare noi ed imporre ai peccatori
nottare fuori di casa: il superiore però con penitenze ed asprezze sopra le nostre forze,
legittima causa può dar licenza per otto giorni, e cosi rovinar la salute e recare detrimento
ma per dimora più lunga si richiede la licenza notabilissimo al nostro spirito e diminuzione
della consulta. grande ai nostri apostolici impieghi, ma ci
VI. Non sia lecito a niuno il confessarsi conduce a tale che ci fa perdere la cieca
Ipiiijano lo spirilo iioslro , e ci porta pure sia il custodire con esattezza le regole in
al graiidissiiiio male di mormorare della ogni minuzia ed osservanza per piccola che
condona loro sopra di noi, ed a fare il pes- comparisca, onde in questo ultimo capo
simo giudizio che fassi dagl'indiscreti, cioè, s'inculcherà questo stesso, e si ripeteranno
die i superiori non tengano in slima la pe- alcuni motivi : il che non dee dar noia ,
nitenza, e clie non l'amino, e trattano come perchè molto imperlante afTire è il far in-
ciechi dallo spirilo cattivo dell'indiscretezza tendere quanto ciascuno debba studiarsi ed
occupati , non veggono le loro rovine , la affaticarsi per la rigorosa ed esalta osser-
perdita del Icmpo, della salute e del merito vanza, e quanto debba ognuno tremare, se
appres-o Dio, il ijunle non prezza penitenze per sua colpa qualche rilassamento s'intro-
con disuhbidienza ,
quindi cnmminr.ndo a ducesse, cha questo hanno ìe comunità (come
gran passi verso il lor precipizio non se scrive S. Teresa dei monasteri), eh-; il bene
n' avveggono e non cercano di voltar in- prffto cade e manca; ed il male, se una volta in-
dietro, perchè fuggono la guila dell' ubbi- comincia, è difficilissimo da levarsi, e ben tosto
dienza , la qnal sola coli' aiuto di Dio po- il costume di cose imperfette diventa alito '
:
trebbe farli accòrti del loro inganno, e farli onde esorta in un altro luogo le sue religiose
mutar vita e strada, e condurli per la via che precurino sempre vivere in modo che
sicura e spedila. possano servir d'esempio a chi verrà ap-
IV. Per isradicnre questi due perniciosis- appresso: sempre (scrive la Santa) dovremo
simi vizi dalla nostra minima comunità, considerare, che noi siamo i fondamenti di
anzi acciocché non vi allignino, si deve pre- quelli che verranno; non dice ciò solo dei
ventivamente adoperare il rimedio; e questo primi di qualsivoglia istituto, ma di quelli
si è l'osservanza esatta delle regole in modo che di mano in mano professeranno, volendo
che ninno senza espressa licenza del supe- che ciascuno di ogni tempo, se vedrà la sua
riore ardisca dispensarsi da qualsisia punto religione mancando e scadendo in qualche cosa,
per minimo clie parrà, sotto pretesto che procuri egli di cssi're pietra tale, colla quale
pos">a recar danno alla salute corporale; ed si torni a drizzar l'edificio ; né credano i
all'incontro, con egual avvertenza e sogge- nostri che la Santa intenda di mancanza e
zione totale al superiore , ninno (come al- rilassamenti gravi, perocché nel cap. xxxiv
trove ancora si è ordinato) intraprenda ve- delle fondazioni scrive: Aviertiscano, che per
run esercizio di mortificazione , orazione o mezzo delle cose piccole va il demonio tricel-
altra opera non prescritta nella regola senza landò e facendo buchi, per dove poi entrano
licenza del superiore, o del direttore spiri- le <ose molto maggiori. Onde, secondo l'av-
tuale della casa , coli' approvazione però vertimento dello Spirito Santo medesimo:
sempre del superiore ognuno : ed si per- Qui sp'rnit modica, paulaliin decidet'^, apra
suada e fondi su questa massima , che il ciascuno gli occhi , uè si lasci sedurre
negozio del nostro spirito e del nostro pro- dal comune nemico, il quale s'inge-
fitto dee dipendere per volontà di Dio dalla gnerà di farci trasgredire piima iu pic-
direzione , consigli ed ordini dei superiori, cole, poi in maggiori cose le regole delle
nelle mani dei quali dobbiamo interamente ([uali noi dubbiam essere zelantissimi cu-
abbandonarci in tutti i casi che avverranno sloditori. Egli ora ce le farà vedere troppo
e dubbi che insorgeranno, se vogliamo co- difficili ed ardue a praticare , ora tenterà
noscere la volontà di quel Signore che disse: (li destare nei nostri cuori uno spirito di
tichità della comunità o all'età, e senza le tentazioni, male inclinazioni, moti disor-
aver riguardo all' uffizio che esercita alcuno, dinati, ed abiti mali, tutti i lumi di Dio,
acciocché ognuno conosca e si persuada tutti i buoni sentimenti e desideri che nel-
che queste nostre regole debbono da tutti l'orazione in altro tempo avranno avuto,
senza eccezione osservarsi : anzi gli uffiziali, ed il modo e maniera che procedono nel-
mancando in cose pertinenti al loro uffizio, l'crazione, soddisfacendo alle altre dimande
saranno degni di più severa correzione e che lor farà il maestro, secondo la forma
rimprovero, e mostreranno che non sono prescritta nel cap. xiv della parte iii.
degni del posto che occupano, se si mostre- VI. Si proibisce alli novizi ogni com-
ranno negligenti. mercio con secolari senza licenza ; e quando
e. !736 CLEMENS XII PP. Ifil Ali. C. I73rt
maestro ;
primo segno del campanello, ciascuno farà
vili. Il parlare cogl' istessi nostri di casa, quanto si prescrive nel capo ix della parte i
;
alla riserva di alcuni maturi nello spirito e dopo il secondo segno, radunati tutti nel
e prudenza da destinarsi dal superiore, dai luogo destinato, f;iranno un'ora d'orazione
quali possano ricevere buon esempio, e non mentale; quale terminata che sarà, con mo-
già occasione di distrazione ;
destia se ne ritorneranno in camera, ove
IX. Il trattare e parlare cogli altri con- staranno mezz'ora esaminando e scrivendo
novizi fuora dei luoghi e tempi destinati, e il lume ed i propositi fatti nell'orazione,
quando la necessità esigesse che si dica ed aggiusteranno la camera.
qualche parola, si dovrà fare con voce bassa, II. Passata che sarà la suddetta mezz'ora,
e soltanto quanto esige il bisogno; anderanno tutti a sentir messa, e poi ra-
X. L'abitare in una camera due soli, anzi dunati nel luogo destinato, sentiranno con
il parlare stesso a solo a solo, eccetto il attenzione la mezz'ora di lezione e discorso
caso che per la bontà ben conosciuta si spirituale che si non fe-
farà ogni giorno
permettesse dal maestro ;
stivo, e dopo per un'altra mezz'ora confe-
XI. L'esercitìire uffizi pubblici che esigano riranno sopra ristessa materia ; il seguente
il trattare con forastieri; e senza una cono- giorno, però in vece della lezione o discorso
sciuta gravissima necessità, mai non si deve spirituale, ordinerà il maestro ad uno o più
dispensare a questa regola; novizi, acciò ripetano con brevità quanto
XII. Il fissar gli occhi in faccia ad alcuno, intesero nel giorno antecedente, e propon-
maggiormente se sono donne, o uomini d'al- gano qualche sopra l'istessa ma-
difficoltà
cuna gravità ;
teria, per esempiocome si puoi vincere la :
XIII. Il tenere il corpo in qualunque modo tal tentazione? come si puoi superare la tal
scomposto, né pur quando stanno in ca- difficoltà ? qual sia l'origine del tale impe-
mera soli ;
dimento, quale il rimedio per superarlo? e
XIV. L'uscire la porta del noviziato per cose simili : e dopo che i novizi averanno
andare in qualunque luogo senza l'espressa detto qualche cosa, il maestro darà la ri-
compagni le proprie tentazioni e scrupoli. deranno anche quelli che per legitima causa
dovranno pranzare nella seconda tavola. Il praticare con altri, e la chiave della porta
discorso sia di cose spirituali o utili, ed il dovrà esser diversa dalla comune della casa,
maestro, o altro da lui deputato, dovrà e nessuno potrà uscire senza l'espressa li-
suono del campanello che si dà dalla co- senza essere state prima lette da lui, né il
munità e del riposo , si porteranno tutti mandare e ricevere doni, né l'andare alla
nel luogo destinato, ove avanti il maestro propria loro casa, e via più il restarvi a
reciteranno quanto la mattina hanno ap- pranzo, e dovendo conferire con i loro let-
preso a memoria ; dopo di che il maestro tori materie di studi, non sia facile a dar
spiegherà per una mezz'ora di tempo la loro licenza, fuora dell'ore a questo effetto
settimana il modo di predicare, al che se III. Alle scuole, alle conferenze, all'ora-
egli non fosse abile, lo farà un altro, come zione, ed agli altri esercizi comuni ande-
si è detto nel capo xxv della parte i delle ranno tutti insieme e con modestia, e cosi
regole comuni. In vece della dottrina cri- dovranno ritornare subito che sarà finito.
stiana, almeno una volta la settimana si leg- IV. Devano portare esatta ubbidienza al
geranno le regole, spiegando il maestro il lor maestro di spirito, il quale benché sia
in leggere, o far qualche altra cosa impo- nare e correggere li studenti , eccetto il
stale dal maestro ; ed un'ora e mezza a- caso che alcuno d'essi difettasse fuora dello
parte negli esercizi corporali , ovvero in rispetto verso i loro maestri elettori, e com-
altre occupazioni che saranno prescritte mettendo nelle scuole alcun difetto, po-
tazione da farsi la seguente mattina; e riti- ogni cenno dei loro maestri devono dar fine
rati tutti in camera , ognuno si dovrà leg- alle dispute.
gere li punti.
CAPO TERZO.
CAPO SECONDO. Regole de' collegiali.
Regole de' studenti.
ammessi nel nostro
I. Quelli che saranno
I. Perchè lo studio delle lettere potrebbe collegio in qualità di collegiali, oltre alle
distraere un novello nello spirilo dallo studio regole comuni , ed alle particolari che a
della propria perfezione, perciò dovendo il loro sono prescritte nella prima parte, quali
novizio passare alli studi delle lettere, acciò dovranno osservare per tutto il tempo della
non si dissipi, oltre l'osservanza delle regole loro vita , se gli prescrivono anche le se-
II. Nessun studente ardisca parlare con averanno finito i studi, e sarà obbligo del
alcun dei nostri, né con altri, benché siano rettore di andargliele spiegando , e di far
parenti , senza licenza del loro maestro di ogni settimana la conferenza sopra d'esse,
spirito, e perciò la loro abitazione dovrà ed esaminar bene qual regola non è com-
esser separala in modo che non possano patibile al loro impiego, per dispensarla,
AD. e. 1736 CLEMENS XII PP. 1P)3 An. e. 1736
II. Si proibisce alli cuUegiali non solo il HI. Avià cura di tenere la chiesa e la
parlare con forastieri e con i loro parenti, sagristia sempre pulita e netta, e che l'acqua
ma anche cogl' istessi nostri di casa senza benedetta si rinnovi ogni sabato.
l'espressa licenza del rettore; lo scrivere IV. Terrà gli altari sempre ben ador-
ed il ricevere lettere senza essere state nali, facendo però differenza tra giorno e
prima presentate al rettore per leggerle; giorno.
il trattare ed il parlare fra di loro fuora V. Attenderà che i vestimenti sacerdotali,
del tempo e luogo a ciò destinato ; l'abitare tovaglie, corporali, purificatori, ed altre
due soli in una camera, e cosi parimente cose si fatte siano ben nette e non strac-
il parlare da solo a solo , eccettuatone il ciate, e gli altri paramenti ben tenuti, u-
caso che per la bontà conosciuta si per- sandoli e facendoli posare di quel colore
mettesse dal rettore ; l'esercitare uffizi che che i tempi richiedono.
esigano il trattare con forastieri, e da que- VI. Farà che le messe si dicano all'ore
sto punto mai si dovrà dispensare senza debite secondo il rito della Chiesa, e veda
una conosciuta gravissima necessità; il fis- per chi ed in che altare si debbano cele-
sar gli occhi in faccia ad alcuno, special- brare le messe d'obbligo, e farle soddisfare;
mente a donne; l'uscire la porta del luogo e perchè nella sagristia non nasca confu-
ove dimorano, senza l'espressa licenza del sione, dovrà tener esposta una tavoletta,
rettore, il quale dovrà conservare la chiave nella quale noterà il tempo e l'ordine delle
che deve esser differente dalla comune della messe, assegnando la prima e l'ultima, da
casa ; il regalarsi fra di loro, e molto più settimana in settimana, a ciascuno de' no-
il dare o ricevere cosa alcuna da altri, senza stri per giro, ed ognuno dovrà esser dili-
licenza espressa del rettore ; il toccarsi tra gente a celebrare alle sue ore determinate;
di loro ancorché leggiermente ; l'aver ca- e quando sentiranno chiamarsi dal sagri-
mera cassa , o stipo , o altro luogo da slano, saranno solleciti, lasciando ogni altra
riporre robe , chiuso di maniera che non applicazione, ancorché fossero occupali nello
possa il superiore ogni volta che voglia a- studio in sentir confessioni.
prirlo e rivedere ciò che gli pare. VII. Sarà anche cura' sua che alle ore
III. Dovranno finalmente portare esalta debile si suonino le campane secondo l'uso
ubbidienza al loro rettore, il quale benché della nostra casa.
sia subordinato al superiore, essendo però vili. Nella sagristia non faccia mai man-
stala commessa a lui la cura del collegio, care ostie, e nel tabernacolo il Sacramento,
egli dovrà governare e correggere i colle- il quale sia rinnovato ogni otto giorni, e
giali , e questi ubbidirlo come a superiore. faccia che notte e giorno vi stia sempre il
lume acceso.
CAPO OU.^RTO.
IX. Scriverà le messe che vengano alla
Del sagrestano.
giornata, e si faranno soddisfare quanto
I. Il sagrislano dovendo maneggiare le prima; scriverà parimente le elemosine che
cose pertinenti al culto divino, perciò do- per qualsivoglia occasione verranno date
vrà essere costituito al meno ni saciis, ed alla chiesa, ed avrà cura di far soddisfare
esser persona molto circospella , divola ,
l'obbligo. 11 suddetto denaro per messe o
esemplare, sollecita, ed amante della puli- per elemosine lo consegnerà al depositario,
tezza, a cui la consulta dovrà assegnare un scrivendolo di suo carattere nel libro, e
l'istesso in presenza del superiore le con- ciano li suffragi tutti nel modo prescritto
XI. La comunione da farsi in chiesa dai role spirituali ed allegre : abbia altresì li-
nostri, la faccia fare separatamente dai fo- bri, colla lezione de' quali possa sollevarli.
rastieri. V. Non faccia passare otto giorni senza
XII. Le sante reliquie si conserveranno far comunicare l'infermo, ed aggravandosi
sotto due chiavi; una dovrà tenersi da esso, il morbo, ne dia avviso al superiore, acciò,
e l'altra del superiore. pria che perda l'uso di ragione, se gli diano
XIII. Non alienerà ,
né presterà , né ri- lutti i sacramenti, e deputi quelli che lo
ceverà in prestito cosa alcuna senza licenza devono aiutare a ben morire.
espressa del superiore, e con detta licenza
CAPO SESTO.
facendosi prestar qualche cosa, abbia tutta
Del procuratore.
la cura in conservarla e restituirla quanto
prima. I. Per i negozi che ha da trattare il pro-
curatore, dovrà essere persona molto accòrta,
CAPO QUINTO.
prudente, pratica e confidente.
Deli' infermiera.
II. L'uffizio suo è di provedere la casa di
I. Essendo gl'infermi privi dell'uso del tutte le cose che le fanno di bisogno per il
corpo tanto necessario alla vita umana, e vitto umano , ed apparterrà alla sua pru-
sopra ciò tormentati dalli dolori che ap- denza di fare la provvista ai tempi debiti.
porta l'infermità, fa bisogno che a loro con III. Sarà sua cura di appigionare le case
più sollecitudine e diligenza che agli altri ed altri beni del luogo , ed esigere le en-
si provveda ; e perciò, oltre le regole pre- trate e crediti che avrà; ed esatto che avrà
scritte nel cap. xxiii della parte i, si do- il denaro, lo dovrà consegnare al deposita-
vranno osservare le seguenti : rio , scrivendolo di suo carattere nel libro
II. Dovrà la Congregazione in eligere l'in- dell'esito ed introito che si conserverà dal
fermiero far scelta d'una persona ecclesia- depositario, e che il depositario lo scriverà
stica perita e pratica dell'infermeria, a cui nel libro che conserverà il procuratore.
s'assegnerà per compagno un fratello laico, IV. Averà un libro ,
nel quale noterà li
che sia forte di eorpo per poter soppor- stabili che si affittano , a chi, e quanto, li
tare le fatiche e vigilie che tale ministero censi, livelli, ed altre simili entrate, e tutto
ricerca , e di animo per soffiire paziente- con distinzione.
mente e con carità li fastidì dell'ammalato. V. In un altro libro noterà l'entrata ed
III. L'infermiere si forzerà essere assiduo uscita che si fa ogni giorno a minuto , ed
cogli ammalali, ministrando loro le cose in altro riporterà l'entrata ed uscita d'ogni
li visiterà ;
procurerà che sia netto e ben quale noterà gli ordini che alla giornata ri-
accomodalo il luogo, i letti, e tutte le altre ceverà dal superiore.
cose dell' infermeria, ed avrà cura, che le VII. Darà ogni giorno denaro allo spen-
cose specialmente del mangiare e medicine ditore, e giornalmente esigerà da lui i conti;
le siano apparecchiate bene e pulitamente, egli però dovrà darli ogni mese al superiore,
a tempi debiti ,
e per abbracciare con al- ed al preposito ogni qualunque volta li di-
legrezza la fatica, potrà ricordarsi delle pa- mandasse, per esaminare se sono giusli, se
role del Salvatore: Infirmus crani et visitas- si sono fatte spese superflue, e più del con-
iis me. Quamdiu fecistis uni ex his fratribtis sueto e di quello che comporta la casa; ed
meis minimis, mihi fecislisK il superiore è tenuto leggerli nella consulta,
IV. Faccia studio di sollevare, e conso- acciò li consideri ed esamini, sappia lo slato
lare l'infermo non solo colle cose ordinate della casa, e vi faccia sotto la dichiarazione
approvate dal medico, ma anche con pa- in iscritto della retta amministrazione per
1 Mattii., cap. XXV, 36, 40. per mandarlo poi alla congregazione gene-
An. C. 1736 CLE&inNS XII rP. 165 An. e. 1736
rale por essere dai suoi deputati riveduto, comandargli per servizio della comunità : in-
per poi conservarlo nell'archivio. tenda dunque il ministro di non aver facoltà
vili. Abbia il procuratore continua corri- di dispensare, d'immutare, o di fare altra
spondenza col superiore, e senza sua saputa cosa senza ordine de' superiori ; il. Invigilare
non faccia niente oltre le ccse quotidiane sopra l'osservanza delle regole ; ni. Far che
solite e stabilite. gli uffiziali vecchi inslruiscano nel loro uf-
IX. Dovrà sopraintendere alle riscossioni fizio i successori ; iv. Suggerire al superiore
ed alle liti ; ma perchè da questa distrazione il tempo nel quale si devano mutar le ore
potrebbe facilmente nascere il torpore nel- della comunità, secondo i giorni vanno cre-
osservanza delle costituzioni, ed ancora ren- scendo diminuendo, e darne e farne dare
dersi il soggetto odioso appresso gli stra- il segno alle ore destinate ; v. Ricordare al
nieri, pertanto, ar.ciocchè si mantenga nella superiore le provvisioni da farsi a tempo op-
nostra Congregazione sempre vivo il fervore, portuno ; VI. Avvisare al superiore chi manca
e si conservino tutti nella stima e nel rispetto nel suo uffizio e dovere; vii. Invigilare che
de' secolari , si potranno commettere le ri- in tutta la casa e collegio si stia con puli-
scossioni a qualche secolare che dalla con- zia decente , e specialmente ne' luoghi che
sulta sarà slimalo idoneo, e cosi parimente si vedono dai forastieri ; viii. Vedere ogni
si potrà dare la cura di conferire in giudi- notte se le porle della casa sono serrate ;
zio ad un procuratore ovvero sollecitatore. IX. Aver cura che ogni sera si accendano
X. Conserverà finalmente con diligenza ed estinguano a suo tempo le lucerne co-
una disile due chiavi dell'archivio. muni ; che si serrino ed aprano le finestre
Del depositario.
compra-
bisogno; x. Ordinare ogni giorno al
I. Il depositario dovrà tenere un libro di tore quello che dovrà comprare per il vitto,
entrate ed us ite di quanti denari gli ven- ed al cuciniere come debba prepararlo, con
gono nelle mani, notando la quantità, d'onde osservare se nella cucina s'ubbidisce, se si
vengono ,
per mano di chi li riceva , ed a procede con pulizia, se le porzioni si fanno
che si spendano , con le sue giornate ; né eguali , e se le cose del refettorio vanno
pagherà mai partita né al procuratore, né ben ordinale, secondo le regole prescrivono,
a qualsivoglia altra persona senza mandato ammonendo caritativamente chi mancasse ;
fatto dal segretario e sottoscritto dal supe- XI. Sentire da! superiore chi sono quelli «he
riore ; ed ogni mese dovrà dare il conto al devono servire e leggere a tavola , ed inti-
casa il depositario, ricevere denari per qual- in comprare tutto quello che gli sarà ordi-
sivoglia causa; ma essendo assente, si ri- nato per l'uso quolidiano della comunità ,
cevano dal superiore , in sua assenza dal e dovendo andare più lontano per comprar
vice-superiore ; e neppur questo essendo in cose migliori, e con risparmio, non sia tras-
casa, si piglino da quello che resterà in loro curato di farlo.
luogo, e subito poi si consegnino a lui. II. Sia diligente in notare il denaro che
riceve dal procuratore , e le cose in che
CAPO OTTAVO. ogni giorno conto
spende , e egli ne dia
Del ministro.
esalto , ed ogni giorno dovrà ricevere l'or-
I. I/uffizio del ministro è : i. D'aiutare dine dal ministro di quello dovrà comprare
il supcriore in tulio quello che sarà per il di seguente.
An. C. 1736 Ififi BULLAniUM ROMANUM An. C. 1736
I. Il dispensiere dovrà avere buona cu- essa appartiene, ed insistere che i suoi aiu-
stodia dfcl pane, vino, olio, tovaglie, ed al- tanti facciano l'istesso ; in. Far in modo ,
tre cose pertinenti al vitto , e conservando che un quarto d'ora prima dell'ora deter-
sotto chiave e con pulizia , dando ai tempi minata per il pranzo e cena sia tuUo in or-
e non mai a particolari senza licenza del permettere a particolari che cucinino o pre-
superiore. Provvcderà, che le tovaglie siano parino cosa alcuna per uso proprio o di al-
mutate ogni domenica né farà cosa oltre tri, e si eccettua solo l'infermiero per ser-
,
l'ordinario che non comunichi prima col vizio degli ammalati ; v. Tenere un inven-
superiore. Prima che finiscano le cose co- tario di tutti gli utensili della cucina, e ren-
meslibili che conserva, ne dia parte al su- derne il conto quando gli verrà dimandalo,
periore, acciò a tempo dia l'ordine per le e con esso farà la consegna al successore
cuno, senza espressa licenza del superiore ; superiori, e que' superiori che non avranno
V. Avrà pure un libro nel quale farà fare tal facoltà, avendo persone idonee che fa-
alli nostri la ricevuta de' libri, che per or- cessero istanza d'essere ammesse, dovranno
dine del superiore dovrà loro prestare, cas- darne parie al superiore, e nel mentre che
sarla do|)0 essere slati reslituili, né presterà aspelleranno la risoluzione, se la necessità
libri ad alcuno senza licciiza del superiore, lo richiedesse, potrebbero trattenerli in casa
e con tal licenza, dovendosi prestare a' fo- come ospiti.
restieri, sia diligente a notarli, ed a suo II. Siano tulli avvertiti a non voler mai
tempo procurare che siano restituiti. essere troppo solleciti in procurare soggetti
colle sollecite esortazioni, ma studiarsi più
1 Forgan rppelendum full: e mezz'ora prima tosto chiamarli col buon esempio d'una vita
esser persuasi che quando piacerà al Signo- altri requisiti richiesti dalla Chiesa, cesse-
re, senza la nostra sollecitudine e soverchie rebbe r impedimento ; v. L' essere schia-
industrie, avremo soggetti assai idonei ; e vo ; ma acconsentendo il padrone, non sa-
perciò sarà cura dei superiori il raffrenare rebbe più impedimento essenziale, ma me-
coloro che in questo particolare si mostras- no essenziale ;
vi. L'avere qualche dignità,
sero difettosi. capellania , o altro qualunque impiego che
ili. S'incarica a tutti i consultori ed esa- esige residenza o cura d'anime : questo im-
minatori il tenere avanti gli occhi la sola pedimento però cesserebbe colla rinuncia ;
gloria di Dio ed il solo hene della comunità, vii. Avere qualche grave infermila abituale
senza lasciarsi muovere dalle preghiere, o tanta stolidezza d'ingegno che renda af-
dal riflesso delle ricchezze, o della paren- fatto inabile la persona per il fine dell' isti-
tela, da simile altro men retto motivo, tuto ; vili. L'essere nato di matrimonio il-
dovendo solamente riflettere all'ahilità della legittimo e dalla legge non legittimato ;
persona che fa l'istanza di essere ammessa, IX. Il non aver animo di permanenza.
se sia no abile ed idonea per il nostro 11. Questi nove impedimenti sono di tanto
istituto; e quando si sentissero muovere da peso, che senza un dono di Dio o altra
somiglianti disordinati motivi, sano consi- buona qualità singolare, come si dirà qui
glio sarebbe il darne parte al superiore, sotlo, neppure il superiore con tutta la Con-
acciò per questo solo caso sostituisca un gregazione puole dispensarvi, ed ognuno di
altro in suo luogo. essi rende invalida la recezione ; che perciò
IV. E cosi parimente s' incarica a tulli a devono gli esaminatori essere tutta vigi-
non voler ricevere persona alcuna con offesa lanza si nell'esaminare coloro che fanno
dei parenti e disturbo della comunità. l'istanza, come nelle informe segrete da
prendersi prima di pro[iorsi in consulta, per
CAPO SECONDO. vedere se hanno alcuno di detti impedi-
Degli impedimenti che escludono dall'essere menti ; e quando vi fosse, senza passare
ammesso nella Congregazione e nel collegio. più avanti nell'esame, dovranno escluderli
subito con buone maniere e s'avverta che
§ 1. — Degli impedimenti più essenziali.
;
esser stato contumace, o processato, o Finito che sarà poi l'esame, non essendosi
sospetto in modo di cattiva dottrina che si trovalo alcuno dei suddetti impedimenti, si
possa prudentemente temere poter essere dovrà dire a colui che fa l'istanza, che le
l'abito d'altro istituto, e poi se ne sia spo- solamente con persone non ben conosciute,
gliato . il che non s'intende quando per e non già con quelle che sono ben note ;
evidente infermità o per altra giusta causa ed è finalmente da notarsi, che se nella
sia accaduto, e poi sia totalmente cessato ;
persona nella quale si trovasse alcuno dei
IV. L' essere legalo in matrimonio ; essen- suddetti impedimenti, vi si scorgesse qual-
dovi però il consenso della moglie, e gli che dono di Dio o altra buona qualità sin-
e. 1736 CLKME.NS -MI rr. 169 An. e. 1736
gelare, come per esempio sarebbe una gran 1 tuale , benché non grave ; ii. Una notabile
santità conosciuta o una dottrina rara, non 1
debolezza di complessione ; iii. Una nota-
dovrebbe escludersi dagli esaminatori prima bile deformità del corpo, causata o dalla
di conferir l'affare col superiore, e questo natura o da altra causa estrinseca ; iv. La
colla consulta ; aderendo la pluralità de'voti, età, meno di quattordici e più di quaranta
come anche la pluralità dei sacerdoti votanti anni ;
v. L'aver padre, madre e sorelle po-
di quella casa nella quale si avrebbe da rice- vere, che hanno bisogno del loro aiuto ;
vere , si potrebbe ammettere, dopo essersi VI. L'essere debitore di denari e robe, pri-
ottenuta la dispensa dal Papa o dall'Ordi- ma di fare la restituzione o un pacifico ag-
nario nei casi che dalla legge si richieda. giustamento con i creditori.
mondo ; ii. Quali sono i veri motivi che detto difttto, potrà il superiore colla sua
ha di abbandonare il mondo e scriversi in consulta dispensarvi, ed ammettere il sup-
questa nostra Congregazione o Collegio, e plicante.
IV. Da quanto tempo sia che nudri^ce sone per essere ammesse nAla Congregazione
fa ;
e Collegio.
questi buoni sentimenti ; v. E se ha ani-
mo fermo di vivere e di morire in questa § 1. — Delle buone qualità che si ricercano in
comunità. E soddisfacendo a queste cinque quelli che devono esser ammessi al noviziato per
ascendere allo stato ecclesiastico.
domande, proseguirà l'esame sopra gl'im-
pedimenti che sieguono meno essenziali. I. Venendo questa comunità composta da
II. Gl'impedimenti meno essenziali alcuni persone ecclesiastiche e fratelli laici, perciò
sono interni ed altri esterni. Gl'interni so- fa bisogno che qui si parli con distinzione
no : 1. Il dominio d'alcuna passione che delle qualità tanto interne quanto esterne
sembra indomabile ; ii. L' abito in qual- che si richiedono nelle une e nelle altre per
che peccato, senza una grande speranza di .essere accettate al nostro noviziato. E par-
emenda; in. L'intenzione non totalmente lando in primo luogo degli ecclesiastici, si
impedimento però cesserebbe ogni qualvolta lento per farli ; che siano di buona indole,
coir indiscretezza andasse accoppiata la do- di buon giudizio e memoria; che siano pa-
cilità ed ubbidienza al superiore ed al di- cifici, discreti, docili, costanti e forti nelle
rettore di spirito; vii. L'ignoranza nella loro buone risoluzioni desiderosi di pro- ,
la notabile durezza nel proprio parere. onesta, di buona salute, di buona grazia nel
III. Gli esterni sono: i. L'infermità abi- trattare con i prossimi, e di età fresca.
1 Forsan depurata (n. t.). II. La nobitità , le ricchezze ed altri si-
niili doiii, benché, trovandosi accoppiali cogli ricevere il novizio o il collegiale , dal su-
|
altri requisiti, potrebbero facilitare l'essere periore si dirà loro il giorno nel quale do-
ammessi, essi però né si richiedono ne' no- vranno venire, con avvertirli che, senza
stri, né soli possono esser motivi sufficienti un' evidente legittima causa non venendo
per ammetteili. nel di destinato, non potrebbero essere ri-
§ 2. — Delle buone qualità che si ricercano cevuti senza farsi nuovamente consulta, po-
nei fratelli laici. tendo essere indizio di leggierezza, d'insta-
dover riuscire d' edificazione tanto alii do- [irima prova , e consegnatolo al maestro ,
mestici, quanto alli forastieri ; inoltre l'es- praticherà solo con quelli che saranno de-
sere quieti ,
pacifici , trattabili , di talento stinati dal superiore per osservare i suoi
senza ambizione di ascendere al sacerdozio. e senza una precisa evidente necessità il su-
II. Le buone qualità spettanti al corpo periore non dovrà dargliene il permesso; e
sono la buona salute, l'età fresca , le forze dovranno stare in questo luogo almen per
per sostenere le fatiche secondo i loro im- dodici venti giorni.
III. Si avverte a mai non voler prendere introdotti nel luogo ove dimorano gli altri
maigior numero di fratelli laici di quello collegiali, e conviveranno con essi colli
che esige il preciso bisogno della comunità; propri abiti , sin tanto che la consulta del
e si sfugga sempre di ricevere persone no- superiore, premesso il consiglio o voto del
bili, avvezzate a studiare, o a vivere de- rettore, slimerà dar loro la soltana. Il me-
licatamente, a comandare, come sono gli demo rettore li anderà informando delle
uffiziali di guerra, a causa che somiglianti regole , li faià fare gli esercizi spirituali a
persone non sogliono riuscire atte alle fa- proporzione dell'età, talento e complessione
tiche, alla vita umile ed ubbidiente; e nel d'ognuno, e la confessione generale; e dopo
caso si scorgesse in loro una speciale chia- scriverà il loro nome, cognome, patria ed
mata di Dio, prima di ammetterle , se ne età, anno, mese, giorno nel libro, che a que-
dovrebbe fare una lunga e matura prova. st'effetto conserverà appresso di sé.
De' luoghi destinati per il noviiiato e per il Dell'esame da farsi n'alia prima prova
collegio, e del primo ingresso in esti. de' novizi.
I. L' appartamento destinato per il novi I. 11 primo ordine che dovrà darsi a quei
ziato, e l'altro per il collegio, benché stiano che , aspirando allo stato ecclesiastico , fa-
nell'istessa nostra casa, devono però essere ranno nel nostro noviziato la prima prova,
separati da una porta , che starà sempre sarà la lettura delle regole comuni della
serrata, e con chiave a' nostri non comune; nostra Congregazione , e dopo due o tre
e neir appartamento destinato per il novi- giorni , finilo che avianno di leggerle , se
ziato vi sia inoltre un luogo separato , che gli dovran fare le seguenti diraande: i. Se
servirà per quelli che dovranno farvi con i hanno animo pronto per osservarle ; ii. Se
loro propri abili la prima prova. tengano qualche opinione singolare e non
II. Dopo che la consulla avrà determinato ancor ricevuta dalla Chiesa, acciò la depon-
e, 1736 CLEMENS XII PP. 171 An e. 1736
gano; e se in somiglianti casi sono disposti consultori, e se risolveranno che s'ammetta,
a rimettersi e seguire il parere di quelli si farà entrare nella consalta la persona che
a' quali dal superiore saranno rimessi, con fa l'istanza ,
quando il superiore , dopo di
avvertirli che se poi non volessero rimet- avergli dimandato se desidera vivere e mo-
tersi dovrebbero essere licenziati dalla Con- rire in questa Congregazione ,
rispondendo
gregazione; III. Se vogliano abbracciare e di si, l'esorterà alla perseveranza, ed ordi-
seguitare nella teologia la dottrina del dot- nerà al segretario che scriva nel libro il di
tor angelico S. Tomaso d' Aquino ; iv. Se lui nome, cognome, patria, età, anno, mese
sono determinati ubbidire alli superiori in e giorno, e che si è dichiaralo prfuito di
tutte quelle cose che appartengono al no- osservare le regole; ed il novizio dovrà sot-
stro istituto e vocazione, v. Se sono disposti toscrivere di sua mano, ed i fratelli laici,
ad accettare ogni qualunque penitenza lor che non sapranno scrivere, ftiranno il segno
venisse imposta dai superiori ; vi. Se sono della croce ; e dopo di ciò si consegnerà al
contenti che si manifesti al superiore qua- maestro dei novizi che lo condurrà nell' o-
lunque lor difetto ed errore che venisse in ratorio del noviziato, dove trovandosi tutti
notizia di altri fuori del sigillo sagramentale li novizi , dopo una breve orazione ed ab-
della confessione; vii. Se hanno un animo braccio di tutti, resterà al noviziato.
sincero, pronto e risoluto di servir Dio in V. Benché questa prima prova non si e-
tutte le cose ed in ogni luogo ; viii. Se vo- siga dai collegiali introducendosi subito nel
gliano dar il conto di coscienza al superiore collegio nel modo suddetto , se però il su-
se sono disposti accettare senza replica qua- dinare che si faccia tutto il detto che deve
lunque uffìzio impiego che loro verrà im- farsi dai novizi della Congregazione.
imposto dall'ubbidienza.
CAPO SESTO.
II. Dopo che il novizio averà soddisfatto a
tutte le suddette dimando se gli faranno Del modo da tenersi neW ammettere i novizi
,
della confessione generale da farsi quando relazione del maestro de' novizi , interro-
non l'avesse fatta antecedentemente con al- gherà gli altri novizi intorno la conversa-
cuno dei nostri, o quando la prudenza esi- zione e costumi di quello che ha finito i
non aspirare al sacerdozio; ni. Di esercitare boni requisiti , il superiore colla pluralità
nella comunitii 1' uffizio di Marta , abbrac- dei voti della consulta potrebbe dispensare
ciando senza replica e senza lagnarsi qua- alli altri sei mesi di noviziato, ed ammet-
lunque uffizio per vile , abbietto e faticoso terlo nella Congregazione. Finito che sarà
che lor venisse imposto dall' ubbidienza ,
l'anno del noviziato, il superiore dovrà nuo-
persuasi di dar cosi gusto e piacere a Dio. vamente radunare li consultori, e prendere
A questi si dovrà ordinare che in questo nuovamente li suddetti informi e voti , e
tempo della prima prova, e ne' dicci giorni colla pluralità dei voti della sua consulta
di esercizi spirituali, fatichino per qualche risolverà se si debba ricevere o differire la
tutta la comunità Io riceverà in congrega- tro che sarà stato ricevuto nella Congrega-
zione, e lo darà sotto la cura del maestro zione nel Collegio, ed avrà fatto i voti.
di spirito degli studenti ; se pur non fosse Cosi con maggior difficoltà e causa si dovrà
in saci-is , ed avesse con lode terminato li licenziar uno che per molti anni vi avrà
studi, e si conoscesse dalla consulta essere perseverato, o avrà meglio servito, o fatto
assodato nello spirito , in qual caso lo po- più bene , ovvero sarà ornato di maggior
trebbe subito ammellere con i sacerdoti, virtù e doni di Dio, con i quali potrà più
come dovrà farsi sempre con i fratelli laici, giovare alla nostra comunità e compensare
perchè questi non devono studiare, ma fa- al difetto , che un altro che non sia tanto
ticare per la comunità. E finalmente il se- meritevole.
gretario del superiore lo scriverà nel libro, II. Evenendo allecause perle quali si puole
e saranno tenuti di vivere secondo le nostre licenziare, che per altro tutte devono essere
regole e costituzioni , né potranno partire ragionevoli e giuste, queste alcune possono
senza legittima causa , né prima d' averne essere con colpa, ed altre senza colpa. Quelle
ottenuta la licenza dal superiore e sua con- con colpa sono : !.. Se la lor vita risultasse
sulta ; e chi partisse senza la detta causa in disonore di Dio e della comunità ; ii. Se
e licenza , non potrà mai più esservi am- si giudicasse che colla lor vita possano
messo. apportar danno, come per esempio, se fos-
II. Con i collegiali si userà l'istesso me- sero inquieti con disturbo degli altri ; iii.
todo, avvertendosi solo che l'informo dovrà Se con parole e con fatti inducessero altri
prendersi dal rettore e dai collegiali, e non al male, o a discordia; iv. Se macchinas-
già dai novizi e loro maestro ; e siccome i sero alcun male contro dei superiori o con-
novizi passeranno nello studentato ,
questi tro la comunità, quando il tollerare tal sorte
resteranno nello stesso collegio sotto la cura di persone non solo non sarebbe atto di
del rettore. carità, ma più tosto non aver carità verso
il bene comune : ma nel caso, che si do-
CAPO SETTIMO.
vesse licenziare alcuno , non tanto per la
Dcir espulsione dalla Congregazione gravezza della colpa ,
quanto per rimovere
e dal
agli altri l'occasione, se questo avesse del-
§ 1. — Delle cause per le quali si deve mandar via, l'abilità ed altri buoni requisiti colli quali
ed appresso chi risiede tal facoltà.
potesse servire si potrebbe rimovere l'oc-
,
I. Essendosi finora detto non convenire casione con mandarlo in altra casa; v. E
che tutti si ricevano in questa nostra Con- benché non dassero scandalo per peccare in
gregazione e Collegio, ma solo quelli che occulto, pure, si per l'offesa che si fa a Dio,
avranno le debite qualità per conseguire il come per il pericolo in cui si suppone che
fine del nostro istituto, cosi parimente è stia la sua fama, nel caso che non si spe-
necessario che si mandino via quelli, che, rasse l'emenda , né pure si dovrebbe tolle-
essendo slati ricevuti, in processo di tempo rare, e questo tanto più, quanto più il reato
non si ritrovassero tali, e da questa legge è grave; Quando non volessero
vi. vivere
né pure il superiore è esente; è vero però sotto l'ubbidienza, e come comanda la re-
che con cause più gravi si devono mandar gola ; e se questo non si deve tollerare nei
via li ricevuti, che non riceverli da prin- congregati , molto meno dovrà tollerarsi
cipio, e maggior causa si richiede per li- nei novizi, ed in quei collegiali che ancora
cenziar uno che un altro, dovendosi consi- non avessero fatti i voti, il che s'intende
derare li stati e qualità delle persone, e le dopo d'essersi usate le prudenti diligenze
cause più o meno aggravanti che le assi- per fiirlo emendare, se pure il bene della
stono : quindi è che con minor causa do- comunità in qualche caso non esigesse su-
vrà licenziarsi un novizio ed un collegiale bito la risoluzione. E queste fra le altre
An. C. n3fi CLF.MEN S XII PP. \l'^ An. C. 1738
sono le cause con colpa, per le quali si della gravezza del lor fallo , con segregarli
puole licenziare. (se cosi stimeranno) da' compagni, rin-
III. Le cause senza colpa sono: i. Se con- chiuderli in carcere, ecc.; e questo sarà
stasse d'aver taciuto nell'esame alcuno de- ben rigore, ma utilissimo e necessario, anzi
gli impedimenti più essenziali riferiti nel sarà un usar gran pietà verso i rei, i quali
capo II § i di questa terza parte , in qual cosi castigati, coll'uiuto di Dio, e concepi-
^
secondo § del capo citato, ovvero avessero collegiale delinquente , e se alla consulla
taciuto qualche altra cosa nell'esame, in cosi parerà , anche si licenzi affatto , a-
questi casi, benché si potrebbero con giu- vendo in queste e nelle altre giuste e ra-
stizia licenziare, tanto nonostante si lascia gionevoli cause la facoltà di sciogliere i loro
porta seco l'osservanza della regola, o inetti Collegio risiede in quegl'islessi nei quali
ad ogni esercizio della comunità , sia per risiede la potestà di ricevere , cioè nel su-
causa d'infermità, o per debolezza di corpo periore colla sua consulta ; ma la potestà
per stupidezza di mente, o per altra qua- di mandar via il superiore risiede nella
lunque causa ,
purché non accadesse tutto congregazione dei sacerdoti votanti, e si
questo alli novizi dopo d' essere stati am- richiede almeno due terze parli de' voli.
messi nella Congregazione, ed alli collegiali § 2. — Cose da osservarsi prima di mandar via ,
dopo di aver fatto i voti , se pure prima nel mandar via, e dopo essersi mandato via qual-
dette infermità , in qual caso liberamente I. Acciò in materia di tanto rilievo non
si potrebbe licenziare, e tanto più se fos- si manchi nella prudenza e nella carità,
sero slati ammessi colla condizione di farsi quindi s' incarica alli consultori a voler e-
l'esperienza. saminare maturamente se le cause
assai
IV. Si deve notare , che sebbene in que- che s'allegano sono o non sono vere, e di
sta comunità non si dovrebbe tollerare chi tanto peso che richiedano si licenzi , o
venisse convinto di qualche colpa grave comportano allro rimedio, e comportandolo
contraria alla virtù della castità, pure, se si dovrà usare specialmente quello degli
ciò accadesse (del che il Signore ci liberi non siano tirati
esercìzi spirituali, ed acciò
per sua bontà) nella persona di qualche da passione corrotta, devono procedere col-
collegiale, non si dovrebbe subilo procedere l'occhio di Dio e nel bene comune, e risol-
all'espulsione dal collegio, essendo costoro vendo di licenziare, quando la causa è pub-
giovani stretti colli voti descritti ; onde blica , si potrà apertamente allegare, acciò
debbano procurare i superiori a tutto uo- tanto li domestici quanto gli estranei in-
fuora possa attendere a far del Lene, e si anni in congregazione dopo l'anno del novi-
aiuti anche con altro se l'esigesse la ca- ziato , ed esercitato l'uffizio di consultore ,
rità ; avvertendo che nel mentre si tratta e che non abbia finito i quarant'anni d'età.
l'espulsione non devono li superiori impie- III. Gli elettori del superiore presente-
garli in pubblici uffizi , ma più tosto trat- mente saranno tutti i sacerdoti congregali,
tenerli in casa. che hanno finito l'anno di noviziato, e dopo
II. Nel partire che faranno si dia loro l'anno 1750 saranno solo quelli sacerdoti
tutta la loro roba, e benché non se gli debba che dopo l'anno del noviziato avranno vis-
restituire quello che volontariamente aves- suto almen dieci anni in congregazione, e
sero donato, ancorché esistesse, per il bene saranno presenti e radunati nelle congre-
però della pace, per l'edificazione del pub- gazioni, non potendo gli assenti dare il
però sempre restituire le regole e le costi- dureranno tre anni nell'uffizio, e per essere
tuzioni benché state fossero trascritte da confirmati vi bisogneranno due terzi dei
essi. voti.
I. Il superiore sarà il capo della Congre- tornerà al suo luogo secondo l'anzianità.
gazione e del Collegio. Egli dovrà convocare VI. Dovrà il superiore usar quella cura
le congregazioni da farsi, e specialmente in governare che si conviene ad un dili-
quelle nelle quali dovranno farsi i nuovi gente padre di famiglia, e tratterà tutti con
uffiziali, che onninamente dovrà convocarle paterna carità e da veri fratelli, servando
ogni tre anni, e proponendo in esse gli af- al possibile egualità, schivando di mostrarsi
fari da trattarsi, avendo egli la cura di far in qualche modo parziale, procedendo però
adempire quanto in esse sarà per stabilirsi, con discrezione e prudenza, secondo li bi-
versale della congregazione o del collegio, novizi e li collegiali fanno frutto, e cerchi
né potrà eleggere e rimovere gli uffiziali, né che a ciò vi si attenda con ogni diligenza,
punire li consultori , né far altro che in essendo negozio che tanto imporla.
vari luoghi di queste regole e costituzioni X. Sia affabile ed amorevole con tulli,
II. Dopo l'anno 1750, nessuno si elegga sogna correggere nello stesso modo, poiché
per superiore, che non abbia vissuto dieci ad altri meglio giovano le lusinghe, altri
Ali. C. I73fi XII PP. 175 An. C. 173
hanno bisogno di minaccie , e molli anche XVI. Il tempo dell'elezione sarà la terza
XII. Abbia cura che delle cose necessa- voti, col secondo voto che a questo elTetlo
rie alla casa ne stia sempre provista , fa- gli si concede.
cendo comprare quel che fa di bisogno a xviii. La prima cosa che dovrà farsi sarà
tempo debito, perchè poi non sia costretta di dire il Veni, creator Spirilus, eie, colla
comprarle più caro e di condizione infe- solila orazione ante congregationem , il che
riore. s'osserverà in ogni altra congregazione che
XIII. La facoltà di fare i contratti ed i- dovrà farsi ; di poi si leggerà lutto questo
strumenti risiede nel superiore ;
però nei capo , attendendo ognuno a quanto vi si
casi di molto rilievo deve sentire il parere prescrive ; di poi qufllo che presiede farà
de' suoi consultori, e resistendo la maggior una diligente esortazione che nell' elezione
parte, non deve oprare. Per far però affitti del superiore e degli altri uffiziali si pro-
di slabili, e vendite dei loro frutti, o altri ceda con vero zelo di Dio e della Congre-
consimili istrumenti di cose di poco rilievo, gazione.
e che non passano la somma di scudi trenta, XIX. Nell'elezione del superiore, ogni vo-
il superiore puoi farli indipendente dalla tante porrà il suo voto in scritto nella bus-
sua consulta , bastando il parere del solo sola , che sarà portala in giro da due sa-
mese sopra le spese ordinarie per il man- leggerà ad alla voce, notando il numero di
tenimento della casa; onde, se gli occorresse essi; e quello resterà eletto superiore, il
di dover fare spese di maggior somma quale n'avrà più della metà; e nel caso di
sino a venti scudi il mese, dovrà proporlo parila di voti , deciderà il vice-superiore
a' suoi consultori ; e per somma maggiore, col secondo volo che a questo effetto se
dovrà proporlo nella congregazione di tulli gli concede ; coll'avverlenza che non sarà
i sacerdoti votanti della casa , e risolvere lecito ad alcuno dar la voce per la sua
colla maggior parte de' voti. persona ; e lo stesso s' intenda proibito in
XV. Il nuovo superiore, coll'assislenza del tulle le elezioni degli altri uffiziali ; e per-
vice-superiore , riceva la consegna dal su- ciò se la suddetta parità di voti cadesse
periore passato, osservando atteutamente se sopra la persona del vice-superiore e sopra
esistono tutte le supellettili , ed ogni altro altra persona , deciderà il secondo consul-
mobile notiilo nell'inventario del giorno tore ; e se quest' altra persona fosse il se-
che prese il possesso e gli fu falla la con- condo consultore, deciderà il terzo consul-
segna dal precedente superiore , fino al tore ; e polendosi dare il caso che nel
giorno presente ; ed esamini la causa per primo scrutinio il superiore non restasse
)a quale si trovassero mancanti; ed è tenuto eletto, si potrà ripetere sino alla decima
farne in iscritto la ricevuta nel detto libro volta ; e se né pure restasse eletto, si dovrà
d'inventario, che dovrà consegnarsi nel- votare sopra le due sole persone, che negli
l'archivio. antecedenti scrutini avranno avuto maggior
An. r 1736 176 Bl'LLARIUM ROMANUM An. C. )7;i
l'elezione, si ripeterà due altre volte lo sederà, e tutti in ginocchioni un dopo l'al-
scrutinio sopra le istesse due persone, e tro gli baderanno la mano in segno d'ub-
potendosi dare il caso, che né pure restasse bidienza, dopo del che si procederà all'e-
eletto, allora si dovrà fare il compromesso, lezione degli altri uffiziali, leggendosi sem-
eleggendosi cinque de' votanti, acciò questi pre i capi spettanti al loro uffizio.
cinque colli loro voti, uno almeno più della
CAPO NOiNO.
metà, eleggano per superiore uno dei sud-
mentovali Dell'elezione, uffizio ed autorità del vice-su-
detti due. Acciò l'elezione dei
cinque elettori resti fatta subito, ogni vo- periore, consultori e segretario.
tante darà il suo voto ad uno de' votanti I. Quattro consultori dovrà avere il su-
presenti : quelli resteranno eletti che a- periore; ma quando i sacerdoti della casa
vranno maggior numero di voti. Sia per fossero men di dieci, basteranno due il :
esempio: due avranno avuto sette voti, due primo di questi sarà sempre vice-superiore;
altri sei, uno quattro , altri , chi tre, chi e l'ultimo segretario. Il vice-superiore ed
due, e chi uno ; or li due primi che hanno il secondo consultore dopo tre anni termi-
avuto sei , e l'altro che ne ha avuti quat- neranno il loro uffizio, e per la conferma
tro, saranno li cinque elettori; e gli altri, vi bisognano due terzi dei voti della con-
che ne hanno avuti tre, due ed uno, reste- gregazione. Non essendo confirmati, si eleg-
ranno esclusi. geranno dalla congregazione due nuovi con-
XX. Neil' eleggere il supcriore ed ogni sultori, ed allora il segretario passerà al-
altro uffiziale , dovranno li votanti consi- l'uffizio di vice-superiore , il terzo consul-
derare assai bene, che, oltre il comando di tore all'uffizio di secondo consultore, ed
questa regola, lo stesso debito naturale della uno dei due nuovi consultori si eleggerà
giustizia esige che si dia il voto a quella per segretario; ed in tutte le suddette ele-
persona che in coscienza ed avanti Dio sti- zioni si praticherà il metodo descritto nel-
mano essere più degna e più abile al buon l'elezione del superiore.
governo ; ed il superiore, dopo di essere II. L'uffizio del vice-superiore sarà di
slato eletto, dovrà colia sua vita ed operare sedere nel luogo del superiore, e fare tutto
dimostrarsi tale , e sopra tutto dovrà aver quello, che puoi fare il superiore, avendo
sempre avanti gli occhi il detto di S. Paolo: l'islessa autorità nel caso che il superiore
In omnibus te ipsum praebe exemplum hono- morisse, rinunciasse o venisse deposto a
rum operum^ ; sia divoto verso Dio e zelante causa di qualche infermità abituale che lo
del culto divino, sia assiduo nell'orazione, rendesse affatto inabile al governo, o com-
grave nella vita, esemplare nelli costumi, mettesse alcun difetto (il che absìt) degno
sollecito neir operare, paziente nelle cose di privazione, in qual caso però vi biso-
avverse , umile nelle prospere , severo nel gnano due terzi de' voti de' sacerdoti vo-
riprendere , diligente nel castigare , spe- tanti, e la congregazione dovrebbe intimarsi
cialmente li difetti gravi , cercando di ri- dalla consulta. Vivendo però il superiore,
mediare nel principio : in somma sia tale l'uffizio del vice-superiore sarà d'aiutare il
quale conviene ad un padre di tanti e tali superiore in tutte le cose che gli commet-
figli. terà con somma ubbidienza ed esattezza, e
XXI. Terminata l'elezione, subito il supe- di porre mente a tutte le cose di casa, si
riore eletto, senza replica, dovrà andare al perchè, dovendo essere come un occhio del
suo luogo, ed intonare il Te Deum , e ri- superiore ,
possa avvisarlo di quanto egli
sponderanno gli altri; e rispondendo gli non avvertisse, e si anche acciò in assenza
altri s'incamineranno verso la chiesa, ove, sua possa, sapendo le cose, provvedere al
bisogno ; e terrà in assenza del superiore
riore, e non farà mai, né in sua presenza, mando di tutto ciò gli atti pubblici ed au-
IV. Dopo il superiore, egli sederà in pri- scrivendo li decreti ed alti che si faranno
mo luogo, e dopo d'esso sederanno gli altri nelle congregazioni, notandosi di esse il
consultori secondo l'ordine. Dopo di essere giorno, il mese ed anno, il luogo e le per-
stato proposto l'affare dal superiore o dal sone che v'intervengono, ed il duplicato
segretario, il primo a parlare e proferire dovrà conservarsi nell'archivio.
il voto sarà il primo consultore, cioè il vice- V. Terrà un altro libro, nel quale scri-
superiore, dipoi il secondo, dopo di questo verà brevemente i ricordi delle cose che si
V. Dovranno li consultori esser persone fetto di doverle poi notare alla dislesa, e
di maturo giudizio e di gran pratica nelle delle altre cose appartenenti al suo uffizio;
cose difficili e dubbiose , ed il segretario e quando quelle note avranno avuto l'ef-
vere le lettere, che per conto della Con- la di cui cura sarà di riferire fedelmente al
superiore tutti i disordini tanto spirituali
gregazione e del Collegio saranno scritte, ,
secondo il bisogno v. E custodire diligen- in sua notizia, e con gran rispetto, umiltà
;
temente una delle due chiavi dell'archivio. e carità lo dovrà parimente ammonire, dove
III. In un altro libro noterà tutti i beni uno che abbia tutte le doti che si richie-
stabili, censi, livelli, fruiti, emolumenti, dono a questo impiego. Deve egli esser pari-
ragioni, azioni, concessioni, alienazioni ed mente eletto dalla congregazione colla raag-
sacerdoti, che, dopo finito il noviziato, hanno mente quanto si è prescritto nel n. i, 6, 7
dieci anni di comunità. Deve egli esser un ed 8 del cap. xiii di questa terza parte , e
uomo fedele, ed assai esercitato nelle cose mai dovrà far cosa nuova ed inusitata senza
dello spirito, e dee essere tutto amabilità e l'approvazione della consulta.
carità, acciò, conciliatisi gli animi dei novizi,
CAPO DECIMOOL'ARTO.
possa colla sua guida condurli alla perfe-
zione. Intenda pertanto il maestro de' no- Dell'elezione ed uffìzio del direttore
vizi di essergli stata commessa una cura di spirito e degli allri uffidali.
,
dalla quale dipende in buona parte la per- i. Il direttore di spirilo dovrà essere con-
fezione de' suoi allievi, e la speranza di tutta fessore benché non si ricerca che abbia
,
la Congregazione ; si sforzi pertanto collo vissuto dieci anni in comunità, bastando che
studio della propria perfezione rendersi sem- sia uomo di spirito, di prudenza e dottrina.
pre più islromento abile a questo importan- Resterà nel suo impiego, finché non si sti-
tissimo impiego. Quando i novizi fossero masse di eleggere un allro dalle due parti
molti, dovrà la mederaa Congregazione eleg- dei votanti di quella casa.
gere un sacerdote ed un fratello laico per II. Il suo uffizio sarà di diriggere nello spi-
compagni del maestro, e questi con i novizi rito lutla la comunità, eccettuatine i novizi
lo dovranno ubbidire, perchè la cura di tulla e gli studenti, dovendo essere questi diretti
la casa , benché sia del superiore, tuttavia dai loro maestri; e dovrà aver un occhio spe-
quella che si restringe dentro le mura del no- ciale sopra dei fratelli laici, procurando che
viziato sarà eseguila dal maestro dei novizi. vivano in pace, in umiltà e contenti di fare
II. Il maestro per ben regolare i suoi no- l'uffizio di Marta.
vizi fa bisogno di conoscere tutto il loro III. Dovrà avere una perfetta cognizione
interno ed esterno , e per conseguire ciò , di tutte le nostre regole e costituzioni e
,
oltre il conto della coscienza, giovando mollo perciò se gli dovrà comunicare questa terza
il discorrere fiequenlemente con essi da parte, per insistere all'osservanza di esse
solo a solo, e quest'istesso esercizio appor- colle parole o coll'esempio. Egli dovrà mo-
tando alli novizi gran giovamento ,
perciò strarsi amabile con tutti, acciò tulli possano
dovrà il maestro servirsi spesso di questo ricorrere a lui con confidenza e svelargli lutto
avviso.
il loro interno ,
per ricevere i suoi buoni
eleggersi dal numero dei collegiali, purché per conseguirla ; in. Se ha alcuna perturba-
dopo dei voti abbia vissuto dieci anni in zione d'animo o alcuna tentazione, se trova
comunità. facilità difficoltà nel resistere, quali atti fa
II. Al rettore dovranno ubbidire tutti i per resistere , da qual passione è più pre-
collegiali praticando verso lui quanto si è dominato, ed a qual difetto è più proclive ;
dello nel capo vii ed vui della prima parte, IV. Se ha formato alcun sinistro giudizio con-
ed il rettore e tutti gli allri del collegio tro qualche punto di regola, e contro qual-
dovranno ubbidire al superiore. che comando dei superiori ; v. Se gli pare
III. Dovrà il rettore sforzarsi di praticare d'aver mollo o poco zelo per la salute delle
verso dei collegiali ,
quanto il superiore è 1 Nempe in particolare (r. t.).
1736 CLEMENS XII PP. 179 An. C. 1736
anime , e specialmente per quelle degl'in- dovrà il superiore col parere dei suoi con-
fedeli ; VI. Se ha amore verso le cose spi- sultori eleggere il ministro, il compratore ,
consolazione nelle cose spirituali , ovvero I. Quando per morte mancherà il supe-
desolazioBB , aridità e vagazione di mente , riore , a lui succederà il vice-superiore, il
e come in esse si porla ; viii. (Jual frutto quale persevererà nell'uffizio sino alla prima
ricava dai sacramenti che riceve, e dall'ora- congregazione generale da farsi nel tempo
zione ed esami che fa, e specialmente dal- solito, tre anni dopo dcll'ullima; e quando
l'esame particolare ; ix. Se dall'ultimo conio venisse deposto per qualche infermità abi-
di coscienza si trova alquanto migliorato ; tuata, che lo rendesse inabile al governo, o
X. Come è osservante delle regole ;
xi. Come per aver commesso (quod absil) alcun difetto
s'approfitta della conversazione dei compa- degno di privazione ,
perchè la facollà di
gni , se ha qualche amicizia o all'etto spe- deporre e licenziare il superiore risiede nella
ciale verso qualcheduno di essi , o contro congregazione generale, e si richiedono due
alcuno di essi avversione , e specialmente terzi de' voti ,
perciò la medema congrega-
contro del superiore ; xii. Quante e quali zione deve eleggere il nuovo.
mortificazioni fa per domare le passioni sre- Quando per morie o per altro accidente
II.
golate , come sopporta le ingiurie, come si mancherà qualche uffiziale elelto dalla con-
preparerà a sopportarle, e se nudrisce desi- gregazione generale, il superiore o consul-
derio di riceverne mollo per l'amor di Gesù tori proveggano l'altro ; e quando sarà di
Cristo; xiii. E finalmente, fuora del sigillo quelli che sono slati eletti dalla congrega-
sacramentale , dovrà esaminare diligente- zione dei sacerdoti votanti delle case, o dal
mente se le penitenze e gli altri esercizi superiore col parere della consulla , il su-
di pietà, che tanto da esso quanto dagli al- periore col parere della consulta eleggerà
tri si esercitano, offendano la loro testa, la un altro ; e tulli dureranno sino al tempo
salute , se perturbano gli esercizi di comu- della nuova elezione degli uffiziali, se pure
nità, e se impediscono gli studi e gli eser- non verranno confermali; e si eccettua solo
cizi del loro impiego, per moderarli secondo il direttore di spirilo, perchè questo dovendo
che non volesse sottomettersi alla sua discreta sempre dovrà eleggersi dalla pluralità dei
moderazione e consigli, ne dia parte al su- voti de' sacerdoti votanti della casa.
superiore, ogni qualunque volta , col previo Solo studio dell'orazione e delle scienze
parere della sua consulla, egli stimasse bene spettanti allo slato ecclesiastico ,
per poi
avanti Dio di prenderlo, come deve faro in impiegarsi alla coltura della vigna del Si-
governar tutto, dtlegherà la facoltà al supe- libro delle spese che si fanno ogni mese, di
riore e consulta d'ogni luogo, eccetto i casi, cui il duplicato si conserverà dal procura-
ne' quali vi bisogna l'assenso apostolico ; tore ; vili. Il libro de' nomi e cognomi dei
allora il proposito non potrà delegare , ma debitori e creditori, e del quanto e quando
colla sua consulta dovrà esaminare le cause; si deve pagare e riscuotere, ed il duplicato
e trovandole giuste ,
darà in iscritto la li- si conserverà dal procuratore ; ix. Il libro
cenza, acciò s'ottenga l'assenso dal sommo nel quale si noterà tutto quello si spenderà
Romano Pontefice ; e nel mentre s'incarica per le liti ; x. E finalmente il libro de' nomi
al preposito , ed a tutti quelli che avranno de' benefattori, col notamente in ristretto
l'amministrazione dei nostri beni a voler es- de' benefici ricevuti, e servirà per mostrarci
ser tutti vigilanza in conservarli, e sempre sempre grati verso di essi.
piij aumentarli , dovendoli riguardare come Finis.
beni di nostro signore Gesù Cristo e patri- LAUS DEO.
monio dei poveri, e dai quali dipende l'u-
tile e conservazione della fondazione nello
;
§ 5. Ulne esl quod nos, perenni prae- R Rnla« prae-
stesso tempo rigorosamente si proibisce a diclao coiilir-
missoriim nipote ad animarum salulem muiiiir a Fon-
tutti, e sotto pena di essere licenziati dalla tilìce.
fideiqiie calliolicae propagalionem pro-
Congregazione e dal Collegio, il negoziare,
mezzo
movendam landabililer lendenlium ro-
che si faccia da per se stessi, o per
d'altri, anche sotto pretesto e fine d'impie-
bori et effìcaciae, quantum cum Domino
gare il guadagno in servizio delle nostre possumus, prospicere cupientes, de me-
case, chiese o altre opere pie. moralac Congregationis particularis car-
dinalium super rebus Sinarum ut prae-
CAPO DECIMOSETTIMO.
fertur depulalorum Consilio , regnlas et
Dell' archivio. auclorilate
consliluliones praeinserlas ,
I. Ogni cosa ' dovrà avere l'archivio, che apostolica, tenore praesenlium ,
appro-
dovrà essere serralo con due chiavi ; una bamus et confirmamus, illisque inviola-
si custodirà dal segretario, e l'altra dal bilis apostolicae firmilalis vira el robur
procuratore: ed in esso si custodiranno le
quoscumquc et facli
adiicimns, ac iuris
scritture necessarie e i libri seguenti : i. Un qui desuper quomodolibet
defeclus , si
libro nel quale s'inseriranno lutti gl'istro-
inlervenerint, supplemus; salva tamen
menti e scritture necessarie; e le copie dei
semper in praemissis auclorilate supra-
contratti di maggior rilievo si conserveran-
dictae Congregationis particularis cardi-
no nell'archivio del preposito, al quale si
leraa pftrpeliio
tutte le scritture e libri, che vi si conser- lilleras ac regnlas et consliluliones hu- valiltiras etM
decermi.
vano e vi si anderanno conservando, ed una iusmodi perpetuo firmas, validas et effi-
copia d'esso si conserverà dal procuratore; caces exislere el fore, suosque plenarios
III. Il libro nel quale si nolano le scrit-
effeclus sorliri el obtinere,
et integros
ture che dall'archivio si estraggono, colle
ac illis, ad quos special el prò tempore
ricevute di quelli a'quali saranno consegnate;
quandocumque speclabil , in omnibus
iv. La platea, la di cui copia si conserverà
et per omnia pienissime suffragari , et
dal procuratore ; v. Il libro delle elemosine
che si ricevono ogni mese ; vi. 11 libro del
Heic in edit. Maia, sequilur index omnium
(1)
denaro che s'introita ogni mese, ed il du- capitulorum regularum praeinserlarura quem
,
1 Ita habet cdit. Main., ni aUter legend (r.t.). pra suis locis positorum repetitionem (R. t.).
CLEMENS 181 An. e. 1726
An. C. 1736
ab eis respeclive inviolubililcr observaii, CLXXVI.
sicqne in praemissis per qiioscumque Con firmalo decreto Innocenlii XI quo
,
„ . . Cllur eleenio-jr-
mitate alia roboratis, statutis et con- sore nostro m Longregalione tunc exi-nasiiuaesmare.
bentes, illis alias in suo robore perman- domino nostro Innocenlio Papa XI ac enii-
nentissimis el reverendissimis cardinalibus
suris, ad praemissorum effectum, hac
eiusdem sacrae Congregationis docretum, ne
vice dumlaxat, specialiter et exprcsse
permillalur Graecis cuiuscumque status et
derogainus ; celerisque contrariis qni-
conditionis, eie, pecunias quaestuare, vel
buscumque. Cum
quovis alio modo elecniosynas pelerò.
Transumpiis 8 8. Volumus aulcm ut carumdcm
creai iubul. ...lilterarnm Iransnmptis, seu
sancta loca Ilierosolymilana, in quibus Ver-
praesenluim bum caro factum est, el noslrae reparalio-
exemplis, eliam impressis, manu alicuius nis mysteria, Deo miserante, completa sunl,
notarii publici subscripiis, et sigillo hactcnus adminislralioiu el cuslodiae sancii
personae in ecclesiastica dignitaie con- Francisci de Observaniià a sanclà Sede A-
stitnlae munilis, eadem prorsus fidcs postolicà commissa, nuperrimis iu'sre diebus
ipsis adbibcrelur si forcni cxbibitac voi cioae niinislris, de manu diclorum fralrum
sancii Francisci sunimo latinorum dederore
ostensae.
usurpala sint, iis praecipue subsidiis quae
Dalum Romae, apud S. Mariam Ma-
ex fidelium christianorum elecniosjnis iidem
iorem , sub annulo Piscaloris , die xxii
modus
Graeci perceperunt ; ut huic sceleri
niarlii mdccxxxvi ponlincalus nostri pielate schis-
,
imponalur, neve ex fidelium
anno vi. maticis el perpeluis Ecclesiae Romanae ho-
Dal. die 22 marlii 1731"), pontif. anno vi. stibus adilus ad novas cvnnulandas iniurias
omnium observauliam allegari possit futuris quantum cum Domino possumus, prospi-
temporibus ignorantia, eadem. Sanctitas Sua cere, simulque damnalas quaestuationes
de Consilio eorumdem S. K. E. cardinalium seu eleemosynarum collectas huiusmodi
1 Male edit. Main. legit converti prò con- impedire ac proscribere volenles, molu
versi (n. T.). proprio, ac ex certa soienlià et matura
An. C. 1736 CLEME.NS XII rr. 183 An. e. 1736
praemiltitur ,
ciim omnibus et singulis litleras semper firmas , validas el eflì-uuus!
in eis respective conlentis, harum serie caces existere el fore , suosque plena-
approbamus quoque et confìrmamns ac rios el integros elTectus sortiri el obli-
innovanuis , illisque inviolabilis aposlo- nere, acillis ad quos special el prò
,
aposioiìcis
,.
§
dinalibns
4.
...
,
«11
Practcrea eisdeni S. R. E. car-
eliam de latere legalis
1
,
pa-
fragari
liler
, et ab eis
pra^iaiis com- triarchis, arcliicpiscopis , episcopis, di- praemissis per quoscumque iudices or-
i,,illiliir,Grafc.s ,. ^ ..^
'
,, ., ,
Don solimi lille- claeqne bedis nuncii.s, abbatibus, ac lo- dinarios et delegatos, eliam causarum
.loaiionims'o- corum Urdiuarus quibusciimqne, in vir- palalii apostolici uudilores, ac S. R. E.
eiiam pecniius Iute sanclae obedienliae, ac sub poenis praefatae cardinales , eliam de lalerc
gaae^itas adi-
n -n
mie. nostro ac nomanorum Ponlificum siic- legatos, dictaeque Sedis nuntios , alios-
qua postmodum pecunia seu elcemosyna eorumqiie totis Icnoiibus spccialis, spe-
I Ldit. Maiii. legit ncgocii (11. T.). 1 Kdil. Mail! li'gil quihus (u. r.).
An. C. 173G 184 CLLLAHIUM nOMAM'M An. C. 1736
cienter expressis, et ad verbum insertis liorum fratrum Ordinis sancii Francisci un».
habenles, illis alias in suo robore per- de Pania Minimorum nuncupatonim pro-
mansuris , ad praemissorum efTeclnm vinciarum Hispaniae nobis exposito ,
ineum sohim finem concunendi ad eas- possinl et valeanl ; ita lamen ut huiusmodi
assumptio seu promotio nullum penilus gra-
dem publicas calhedrae qui lamen in ,
dum neque titulum seu praerogativam in
ipso Ordine Ululo el' praerogalivis nia-
religione inducat, sed, circa huiusmodi gra-
quando quidcm nienti
gislerii'gauderent,
duum exclusionem , ea quae per Ordinis
eiusdem regulae non repugnabat quod constilutiones praescripta adamussim serven-
fralres praedicli Ordinis publice doce- lur. Eomae xvi martii mdccxxxvi. — Cardi-
rent, mi servalur in Italia et apiid alias nalis Frangiscis Barberinls. — C... Chal-
nationes, ubi sine titulo et praerogali- cedonensis, secretarius. Loco y s'glli.
vis magislerii plures ex eis in pnblicis § 3. Cuni aulem, sicul iidem IValres cuiiiniaiur.
slerium ad concursum praedictum ibi- di, quo firmius subsislat et servetur exa-
dem requirebalur: ac proinde nobis su- clius, apostolicae confirmalionis noslrae
pradictorum exponentium nomine hu- patrocinio communiri summopere desi-
militer supplicato, qnatenus sibi et prò derent: nos, eosdem exponenles specia-
tempore exislentibus fratribus dictarum libus favoribus et gratiis prosequi vo-
provinciarum llispaniae permitteremus, lentes , illorumque singuiares personas
ut extra Ordinem huiusmodi titukim ma- a quibusvis excommunicalionis, suspen-
gisterii, ad praecisum elFectum concur- sionis et interdicti, aliisque ecclesiasli-
rendi ad publicas cathedras, assumere cis sententiis , censuris et poenis , a
possent : iure vel ab homine ,
quavis occasione
c..D<-es5io .le § 2. Nos supplicem libellum, nobis prò ve! causa latis, si quibiis quomodolibel
qua IO rubrìca. , ,
parte eorumdem exponentium desuper innodati' exislunt, ad elTeclum pracsen-
porreclum, Congreg;itioni venerabilium tium dumlaxat consequendum , harum
fratrum noslrorum S. R. E. cardinalium serie absolvenles et absolulos' fore cen-
negoliis et consiiltationibus episcoporum senles, supplicalionibus eorum nomine
et regularium praeposilae remisimus ,
nobis super hoc humiliter porrectis in-
1 Male edil. Maiii. legit ex prò et (r. t.). 1 Aplius lege innodatae (r. T.).
2 Videtur deesse non (u. T.). 2 Cohaerenter lege absolutas (R. T.).
Ob«Unliu § 4-. Non obslanlibus praemissis, ac salubri collegii seu seminarli ltalo-(jrae-r(r.rraauo r».
deroghilo. *"''*'
conslilulionibus et ordinalionibus apo- corum Albanensium, quod nuper in op-
lici coUegiorum seu seminariorum quo- de'quali sembri più degli altri disposta alla
1736 CLESIENS PP- XII 187 An. C.|t736
pietà ed alle lettere, e che diano tale aspet- ne del buon costume, con darsegli in detto
tazione di sé, sicché siano per utilmente tempo dal confessore, o altro che slimerà
servire alla Chiesa ed essere di giovamento il rettore, gli esercizi spirituali, ammae-
alle anime de' loro prossimi. Perciò non si strandoli circa il modo di vivere del colle-
potranno né si dovranno ammettere senza gio e circa l'osservanza della disciplina do-
l'attestato degli Ordinari, il quale ancora mestica, ed intanto non trattino con altri,
porti che' siano introdotti nella grammatica né altri con loro, eccello quelli che saran-
latina e che sappiano competentemente leg- no deputati dai superiori.
gere in greco; né si ricevano senza la fede Nel medesimo tempo faranno la confes-
del battesimo, d'essere nati di legittimo ma- sione generale di tutta la vita, o col con-
trimonio, di padre e madre di rito greco, fessore del collegio o con altro che assegnerà
e battezzati secondo detto rito, con la fede il rettore; e se alcuno per la poca età non
ancora del patrimonio, e di non essere in- fosse giudicato abile al ritiro, né sufficiente
quisiti, né di avere contralto verun impe- al fruito della confessione generale, differirà
dinnento canonico ; e di questi attestati l'uno e l'altra, e si ritirerà poi almeno per
dovrà tenerne cura chi stimerà monsignor dieci giorni innanzi di fare il giuramento,
presidente, affinchè il soggetto proposto sia ed allora farà la detta confessione, e con
ammesso o rigettato. meditazioni e con esercizi spirituali ordinerà
Essendo che da tale scelta dipende lutto la vita secondo la sua vocazione ; tulli però
il bene del collegio, perciò stretlamente incominciino da principio ad imparare la
s'incarica alla coscienza degli Ordinari, che dottrina cristiana e li primi ammaestramenti
in occasione della santa visita s' informino della pietà.
dell'ingegno, indole e costume de' giovani, Gli alunni dovranno continuare in tutta
per darne notizia a monsignor presidente la vita nel rito greco, e se alcuno ardisse
del collegio o al rettore, da' quali dovrà fingersi d'esso rito, e non lo fosse, ed en-
tenersi il concorso e farsi l'elezione per trasse in detto collegio con dare il giura-
voli secreti ; secondo poi la maggioranza mento, verificata tale falsità, sia astretto
de'voti, monsignore sceglierà e nominerà pagare gli alimenti, e resti nel rito latino,
l'alunno. Si avverte però bene di non ammet- castigato con le pene di falsità e spergiuro.
più maturi ed esemplari per l'osservanza facendo nello stesso tempo, secondo il con-
della disciplina domestica e per l'edificazio- siglio del direttore spirituale, la confessione
1 Pessime edit. Main. legit dal quale posti, generale della vita passata, e misurando le
che prò il quale porti che (r. t.). loro forze se possano adempire gli obblighi
^n. e. 173« 188 nuLLAr.iUM ROMANUM An. C. 1736
dello slato sacerdotale, al quale col tempo si esercitino gli alunni in cantare gli uffizi
dovranno esser assunti. divini, e nelle ceremonie ecclesiastiche con-
Si confesseranno ogni otto giorni, e si forme il rito della Chiesa orientale, acciò
comunicheranno ogni quindici quelli che le sappiano fare con decoro ed edificazione,
sono in età, e di più si comunicheranno e ciò s'incarica alla coscienza del rettore e
nelle feste solenni ed in tutte le domeniche di monsignor presidente.
dell'Avvento e della Quaresima. Però im- E perchè nella chiesa del collegio si di-
parino gli alunni dal confessore o da altro cono da' sacerdoti cittadini molte messe,
prefetto delle cose spirituali come possono lecito non sia neppure al rettore di man-
frequentare con frutto li detti sacramenti. dare gli alunni a servirle, se non in quel
Udiranno ogni giorno la messa, e la mat- tempo ch'essi stanno ad ascoltarla, affinchè
tina prima di meltersi a studiare faranno dopo non restino soli in chiesa, né si dis-
mezz'ora di orazione, quale sarà parte vo- turbi r ordine della disciplina domestica.
cale, parie mentale per tutti, si grandi che E ad oggetto che sin dal collegio stesso
piccoli, da darsi però dalla viva voce di incominciino a rendersi utili operari al loro
uno de'minislri o dai più introdotti e capaci prossimo, dovranno le domeniche nel dopo
del numero degli alunni, secondo la prima- pranzo due degli alunni più capaci, per via
ria introduzione, tanto per la mattina quanto di dialogo, nella detta chiesa recitare la
per la sera ; e chi per obbligo dovesse dire doltrina cristiana, acciò nell'atto stesso essi
l'uffizio divino, lo dica in altro tempo. ed il prossimo restino istruiti ;
quale eser-
Siano obbligati di officiare la chiesa ad cizio si dovrà fare con tutta la modestia ed
ogni ordine del rettore, ed in tutte le do- esemplarità, e con V intervento o del ret-
meniche e feste di precetto assistano alla tore d'altra persona grave da lui depu-
messa cantata, e cantino li vesperi in gre- tala, in modo che gli alunni non si mesco-
co, affinchè imparino il rito e le ceremonie lino con persone fuori del collegio.
ecclesiastiche che dovranno altrove eserci- Di tutti i benefattori del collegio, e so-
tare, ed ogni giorno sentano la messa greca prallulto del fondatore, si abbia memoria
bassa, con recitare in fine le litanie in greco. ogni giorno nell'orazione; ma del fondatore
Abbiano a bene d'esser corretti da quelli e di qualche altro benefattore insigne si
che hanno la cura di presedere al coro, e faccia r anniversario ogni anno con una
s'ingegnino d'emendare ogni errore; né mai messa cantala , e per gli altri benefattori
lasciino gli uffici divini sotto pretesto degli li sacerdoti del collegio diranno l'uffizio e
offici ovvero esercizi letterari o per altra la messa nel giorno della loro morte, nel
cagione, ai quali assistano con tutta la mo- qual giorno gli alunni canteranno l'uffizio,
destia, e chi in ciò mancasse sia severa- e questo ancora dovrà farsi ogni volta che
mente punito. morirà il protettore del collegio.
Gli alunni, quantunque di buon ingegno La prolezione di detto collegio appresso
e studiosi, se riuscissero poco devoti, e con la Santa Sede sia perpetuamente in un car-
gli esempi e coi consigli ritirassero gli altri dinale di S. II. C, da deputarsi dal sommo
dalla pietà, dall'ubbidienza e dall'osservanza Pontefice; quale proiettore non abbia facoltà
de'buoni ordini del collegio, siano ammo- di dispensare da queste regole, né dare al-
niti ; e non volendosi correggere , siano li- cuna facoltà per l'alienazione o permutazio-
cenziati, acciocché da essi non vengano ne de' beni del collegio, imposizioni di ser-
dopo pranzo e nelle vacanze dell'autunno, Niuno si ritenga in collegio che non dia
Ali. C. 1736 CLEMENS XII PP. 189 An. C. ^36
speranza e veri sogni di pietà cristiana ,
quei de' paesi più vicini, colla permissione
acciocché la mala riuscita di un solo non però sempre del rettore. Nel tempo che
distrugga quanto dalia divozione avrà edi- staranno fuori por causa d'infermità o altra
ficato il profitto di molti ;
però s'avverta egualmente grave, si contengano con la do-
bene che persone di questa sorte ( o si vuta modestia ed esemplarità, che risplenda
conoscano avanti del giuramento o dopo) nel di loro costume ed operazioni, affinchè
non si lasciino fermare in collegio , come si possa da tutti, e specialmente da' geni-
nemmeno dovranno ritenersi quelli che di- tori e congiunti, lodare Iddio e benedire il
mostrano d'avere a fare poco profitto nelle fondatore del collegio per la buona
loro
lettere, quando sia conosciuta abbastanza educazione ; e se alcuno in detto tempo
l'indole e l'incapacità loro. commettesse qualche mancanza , sia nel ri-
Quelli che avranno finiti quattordici anni torno severamente castigato.
di loro età e sei mesi di dimora dall' in- Siccome non potranno gli alunni mai
gresso in collegio, facciano il solito giura- uscire avanti giorno, cosi dovranno essere
mento secondo le formole prescritte, ed all'avemaria in casa, nella quale s'abbia
avvertano, e particolarmente si ricordino particolare cura di tenere custodite le fene-
della promessa che in esso fanno, d'osser- stre, affinchè quei del collegio non possano
vare, per quel tempo che quivi staranno, affacciarsi se non da quelle che stimerà la
a pagare gli alimenti somministratigli per compagno per la strada o nella porta per
tutto quel tempo che in esso avrà dimorato. tratiare occultamente, sia con severità per
Si ordina agli alunni che tanto in sedendo altrui esempio punito.
in iscuola o altrove, quando camminando, Nessuno tenga denari , ma si depositino
e nel trattamento si dentro come fuori del in mano del rettore, e li spendano con sa-
collegio, debba ciascuno eccitare ad edifi- pula ed approvazione di esso.
cazione e modestia il compagno, con iscam- Si osservi con molla diligenza la distin-
bievolmente prevenirsi secondo le regole zione delle camerate, perchè importa molto
della modestia e carità cristiana. al buon governo del collegio ed all'ammae-
quando poi a giudizio di monsignor presi- altri che con i fiatelli o parenti più stretti,
boccio; nell'orlo però conceduto dalla Santità Stia ognuno in letto con la camicia, né
del fondatore non si mondinoli collegiali per mai sia lecito l'estate o l'inverno per qual-
divertirsi fintanto che non sia murato. sivoglia cagione levarsela, eccetto quando
Nessuno degli alunni esca dalla sua ca- dovranno mutarsi, il che faranno con ogni
mera senza la previa licenza del prefetto, modestia ed avvertendo di non esser visti.
dicendogli dove ed a che effetto voglia an- Stiano sempre con tutta la decenza ve-
dare; uè se gli permetta l'uscire di camera stili nelle camerate loro, e vadano tutti
e nessuno entri nelle officine, né meno nelle Subito levati la mattina e vestiti, alzino
stanze degli altri, né in quelle destinate i loro letti, quali staranno cosi alzati, ben
agli offizi de' servitori, o in altro luogo re- conci e puliti, fintanto che la sera si vada
condilo e fuori di vista. a dormire ; nell'estate sia lecito lo stenderli
Non si permetta a' forastieri o cittadini nel tempo del riposo della mezz'ora, quale
di qualunque grado o condizione di entrare incomincierà dalla festa della B. Vergine del
nelle camere degli alunni, e molto meno di Buon Consiglio, che si celebra la domenica
quivi parlargli senza l'assistenza del supe- immediate seguente dopo la festa di S. Mar-
riore di chi egli deputerà, e tale licenza co, e durerà sino alli 7 esclusile di set-
non si conceda se non di rado e con molta tembre, giorno in cui fin dal 1731 fu sta-
debita ordinanza procurino trovarsi alle fun- S'astengano da qualunque contesa, dalle
zioni della comunità, tanto di chiesa come parole -ingiuriose ed offensive ancorché dette
di casa e delle scuole, ne'quali luoghi si per ischerzo, ma piuttosto senza affettazione
osservi il silenzio ; ed in dette scuole gli scambievolmente con civiltà cristiana e pro-
alunni, secondo l'oracolo della viva voce del prietà onorandosi l'un l'altro.
fondatore, stiano in luogo separato dagli al- Siccome delle robe del collegio si con-
tri cittadini che in quelle saranno ammessi, cede loro il solo uso e non dominio, perciò
se monsignor presidente prò tempore vorrà non potranno disporre di cosa veruna ad
ammetterli. esso appartenente ; cosi ancora si guarde-
Ninno ardisca di rimandare in cucina, o ranno dal prendere o mangiare cosa alcuna
di rigettare dispettosamente, o di querelarsi fuori del collegio, senza licenza espressa o
in pubblico della qualità e quantità delle del prefetto o del lettore.
vivande ; ma succedendo qualche errore o Nei mesi di estate potranno tre volte la
mancanza, ne facciano consapevole con tutta settimana, e più ancora secondo parerà al
modestia per mezzo dell'ebdomadario il ret- superiore, uscire dopo finita la scuola del
tore, da cui poi si prenderà il debito prov- dopo pranzo a prendere aria.
vedimento. Per togliere a lutti ogni occasione di par-
In nessun tempo gli alunni potranno se- zialità di mormorazione, si proibisce l'uso
pararsi nò sottrarsi dagli occhi del prefetto dei doni si Ira gli alunni, come ancora tra
Senza la licenza del medesimo non potranno e toltone il giorno di vacanza tra la setti-
andare a pranzo fuori del collegio, quale mana, por ordinario se ne restino in casa,
licenza non se gli darà se non con genito- sebbene si potrà loro concedere qualche ora
ri, fratelli e zii, e ciò una o due volte al di tempo di ricreazione straordinaria.
più l'anno ; e in tal caso non se gli dia Quelli che studiano filosofia, teologia mo-
compagno del numero degli alunni, e dan- rali' scolastica, si ritrovino presenti a
dosegli , sia ad elezione del superiore ; né tutte le lezioni clie si faranno nella scuola
per quel giorno sia lecito ad essi d'andare assegnatagli, nò dispensi con alcuno il ret-
a spasso con i propri fratelli o ma tor-
zii, tore se non in caso di molta considerazione,
nino a dirittura in collegio : non meno que- conferitolo prima con monsignor presidente.
sta licenza che ogni altra, e tutto ciò che Le controversie di nostra santa fede, che
concerne il buon governo, la pietà ed in- sono con li scismatici ed eretici de' nostri
teressi del collegio, dovrà il rettore rego- tempi, procurerà il rettore che si spieghino
lare secondo l'arbitrio e prudenza di mon- accuratamente con tutte le altre facoltà agli
signor presidente. alunni da soggetti de' più capaci e dotti che
Si concede agli alunni la vacanza una di tali materie potranno aversi. E qualora
volta la settimana, purcliè in questa non né il rettore né monsignore trovassero per
s'incontri altra festa; tuttavolta però non tale effetto soggetto idoneo, ne scrivano al
tralascieranno gli esercizi delia pietà e dello signor cardinale protettore.
studio privato, avvertendo che tutti li dis- Ninno di qualunque classe o facoltà man-
corsi e divertimenti debbano esser conve- chi all'esercizio delle repetizioni o d'altri
nienti a persone ecclesiastiche, né fuori di alti che si faranno da' lettori e maestri.
casa sia loro mai lecito (lualunque sorta di Ognuno si applicherà a quello studio,
giuoco; anzi quando vedranno approssimarsi che dal rettore, col parere de' lettori e mae-
gente e passare avanti di loro , avvertano stri, gli sarà ordinato; ed acciocché questo
di ragionare con voce bassa , e di sfuggire si faccia meglio e con maggior considera-
i luoghi frequentati ,
ritirandosi in parti zione, quelli che attendono alle facoltà su-
solitarie. periori, una volta l'anno in presenza di
monsignor presidente siano esaminati, e chi
CAPO OL'ARTO.
sarà trovato far poco profitto o per difetto
Circa lo studio delle lettere e delle sciente.
d' ingegno o d'applicazione, avuto riguardo
Si ricordino gli alunni che a spese della al maggior servizio di Dio, si faccia atten-
santa Sede Apostolica sono alimentati per dere allo studio d'altra facoltà ove possa
contentarsi di quella moderazione che pa- Non prima siano introdotti allo studio di
rerà al superiore, considerata la qualità dei filosofia che sappiano parlare speditamente
agli sludi per riuscire utili operari di santa Pertanto, dopo che avranno imparato ab-
Chiesa, rifleltendo all'altissimo fine al quale bastanza l'una e l'altra lingua, sludieranno
sono slati dal fondatore destinati, e perciò rettorica innanzi d'incominciare la filosofia,
s'incarica al rettore che procuri con ogni e ancora la lingua gr:;ca per impararla per-
An. C. I73'l lOi? BULLARIUiM ROMANUM An. C. 1736
fettamenle; e quando attenderanno alle solita lezione del refettorio, fintanto che in-
scienze superiori, si esercitino a mantenere tieramente se ne compisca la loro lettura.
la medesima lingua, e soprattutto in fare Inoltre s'incarica non solo la coscienza
de' ragionamenti, panegirici e catechismi in di detto rettore, ma ancora del padre spi-
chiesa ed in rel'ettorio, almeno tre o quattro rituale e degli altri lettori, d'invigilare alla
volte l'anno per ciascheduno, alia riserva esatta e puntuale osservanza delle mede-
del catechismo, quale da più introdotti '
si sime regole; e qualora, fatte le solite cari-
farà in tutte le domeniche dell'anno, sicco- tative monizioni, non si vedesse speranza
me l'esercizio dell'oratorio, che dovrà farsi d'emendazione e profitto in qualche alunno,
nella loro chiesa per tre sere la settimana, avuto riguardo al maggior servizio di Dio
coir intervento di due o di più della stessa e al buon governo del collegio, speditamen-
classe, secondo parerà al rettore. te, con la previa partecipazione di monsi-
Non si conceda ad alcuno di fare gli atti gnor presidente, sia espulso come discolo
pubblici di filosofia, o di teologia scolastica ed incorreggibile, e sia tenuto di restituire
morale, se nel preaccennato esame che si al collegio gli alimenti percetti.
farà, in presenza di monsignore, dal rettore, Sia cura del rettore di andar di concerto
lettori ed altro che stimasse detto monsi- col padre spirituale nel disporre i giovani
gnore, non sarà giudicato abile a farli con a fare il giuramento secondo le forme pre-
dignità ; né si ammettano a tale onore se scritte, facendoli preparare con quattro gior-
non quelli che siano stimati degni per me- ni d'esercizi spirituali, ne'quali si farà loro
rito d'osservanza, di buoni costumi e di considerare la natura e peso del giuramento,
segnalata dottrina. e gli obblighi dello stato ecclesiastico, come
S'abbia mollo riguardo a far buona scelta altresì quelli che da essi esige il collegio.
di libri che si avranno da leggere nella Invigilino, soprattutto il rettore e gli al-
scuola privatamente. tri ministri, buon costume de' giovani,
al
Terminati che avranno li studi, non si eccitandoli sempre al santo timore del Si-
trattengano in collegio più di quindici gior- gnore con li buoni esempi nei discorsi fa-
virtù e di buona indole, che servano nel Deve inoltre il rettore badare che gli
collegio per lettori o in altro grado. alunni non perdano tempo, e che mai si
nazione Albanese, o che sia stato alunno L'amministrazione del medesimo collegio
nel collegio di S. Atanasio di Roma, o in sia presso l' economo ovvero ministro che
questo slesso collegio, e cosi anche il mae- deputerà monsignor presidente, colla di cui
stro di lingua greca , del rito e del canto, totale dependenza dovrà fare quelle spese
siano sempre preferiti gli alunni di questo che occorreranno per servizio del collegio,
Affinchè ninno possa allegare ignoranza conto di tutto l'introito ed esito, non solo
scusa circa l'osservanza di queste regole, delle entrale del collegio, ma ancora della
sia obbligo del rettore di farle leggere al- chiesa ; e sia in arbitrio di detto monsignore
meno una volta il mese, tanto nella prima far rivedere detti conti o da due ministri
quanto nella seconda mensa, invece della del collegio o da chi meglio lui stimerà.
1 An recta leclio, iudicet quisque scius (r.t.). 11 rettore dee trattare con li ministri,
«
Aa. e. i73C CLEMENS XII rr. IO:''. An. o.
cioè protettore ,
padre spirituale e lettori ,
cloritale apostolica, tenore praesenlium,
con carità e proprietà civile, giacché dalla confirmanuis et approbanius , illisque
di loro armonia e prudenza dipende lutto irrefragabilis apostolicae fiimilalis vini
il buon regolamento del collegio.
et robur adiicimns ac quoscumqiie
,
tempo pranzano nella seconda tavola, per litleras ac constilutiones seu regulas luiias."""
come ancora dovrà detto rettore tener no- iudicari el deflniri debere , ac irritum
tati in libro separato, secondo il metodo di et inane quidquid secus super bis a
già principialo , i nomi , cognomi ,
patria, quoquam, quavis auctoritate, scicnlcr vel
genitori, portamenti, eia, costumi, abilità, ignoranler, contigerit allenlari.
giorno ed anno dell'ingresso e partenza dal 5. Non obslanlibus conslitutionibus oerr
§
collegio degli alunni, e sopra tutto s' inca-
et ordinationibus aposlolicis , necnon ,
omnibus ci singuiis in eis conlenlis, au- Iransumplis, seu excmplis, cliam impres-
BulL Rom. — Voi. XXIV. 25
Ad. C. 1736 194 BULLARIUM ROMANUM An, C. 1736
sis, manu alicuius notarli publici snbscri- toris generalis desiderio liac in re,iuii a Rrava-
quarn extra ilhid habealur, qiiac prae- tcrdicti, aliisque ecclesiaslicis senlentiis,
senlibus ipsis haberetiir si forenl exhi- censuris etpoenis, a iure vel ab homine,
bitae vel oslensae. quavis occasione vel causa lalis, si quibus
Datum Romae , apud S. Mariani Ma- quomodolibet innodatus existit, ad effe-
ioreni , sub annulo Piscatoris , die xvi ctum pracsentium dumtaxat consequen-
apriiis MDCCXxxvi, pontificalus nostri dum , harum serie absolventes et ab-
anno vi. solutum fore censente?, supplicationibus
Dal. die 16 aprilis 17;^6, ponlif. anno vi. eius nomine nobis super hoc humiliter
Fr.'curaior § 1. Exponi nobis Hiiper fecit diie- anlequam ab eodcm abbate generali co-
rt?nT"!u|ipii.-Ii ctiis (ìiius Benedictus Biancini procnra- gnilae et definilae iuerinl, extra diclain
conservandam regniaris disciplinac in- gulis Bomanae turiae Inbunalibus ac f'cui'aiem ada^
tegritalem debitumque religiosorumerga iudicibus , el quibusvis etiam S.
'
B. E. cis 'consiìiBHij
., rBcursuni hab?
suos siiperiores obedienliam et siibie- Ciirdinalium Congrcgalionibus , necnonu™ fuisse ai
.. cuinJt'iu abba
clionem ,
per plures noslras in simili Sedis Apostolicae nunciis nunc el prò toro-
praelalis illata esse idenlidem conten- prius sibi legitime consliteril illas per
debanl) diclus Benedictus procuralor dictum abbalem generalem prius co-
cis prò tempore exislenlis arbitrio infli- lem, sub annulo Piscaloris, die iv maii
slitutae munitis, eadem prorsus fides ubi- tam almae Urbis noslrae, quam univer-
que lam in iudicio quam extra adhibea- sac Ilaliac , ac insularum adiaccntium
tur, quae ipsis praesentibus adbiberetur prò tempore cxistentcs, ut opcrae bir-
Dalum Romae, apud S. Mariam Maio- 2 Aplius lege spirititalem (R. T.).
An. n. nsn 10r> nui.LAnniM fiOMANIIM An. C. n36
itisinoiJi fervcnlius incuinberenl, excilare § S. Nunc auleni nos, memorati caiin n^modi con-
iicincs ciira
volenles, omnes et singulas indulgen- tecbismi docli'inae cliristianae usumn., lara eilen.
nam iiixla decreta Concilii Tridentini babitaculum Dei in Spiritu Sancto, ubi-
in ecclesiis et oratoriis piieros docen- que locorum ac gentium propagar! ,
tibiis, ant eidem, dnm traditiir, interes- magisque in dies aligeri enixe cupien-
senlibiis, eàteniis concessa reperieban- tes, snpplicationibus etiam pUirimornm
Uir, ad adiiltos Urbis, Ilaiiae et insii- ex venerabilibus frali'ibns arcliippiscopis
larnm pracdiclarum ipsi catechismo seu et episcopis extra Italiani huiusmodi
doctrinae chrislianae interessenles ex- exiftcntibus, necnon dilectorum filiorum
tendimus : olTicialium et confratrum arcbiconfialer-
Aiia^ ^M'Ta.i. § 2. Practcrea eisdem adultis ,
qui nilalis Doctrinae Cliristianae in Urbe
II»». vere poenilenles et conlessi , ac sacra praefatà diidum auctorilate apostolica
comniunione refecli, eiusmodi pio exer- erectae nomine nobis super hoc humi-
cilio devote intervenirent ,
qua vice id liter porrectis inclinali , concessionem
agerent, septem annos et totidem qua- indulgentiarum, el peccatorum remissio-
dragenas de iniunclis eis seu alias quo- nem ,
pocnitenliarumque relaxalionem
modolibet dcbitis poenitenliis in forma docenlibiis et adullis addiscenlibiis ca-
docentes vel addiscenles, ac vere si- peditasque desuper litteras noslras prae-
militer poenitentes et confessi, sacràque dictas , ad universos chrislifideles ubi-
commimione refecti, prò christianorum ciimque locorum nunc et prò tempore
principum concordia , baeresum extir- existentes, catechismum do-
eiimdem
patione , ac S. M. E. exaltatione pias clrinamve cbristianam simililer docen-
ad Deum preces effunderent, in Nativi- tes, el adullos addiscenles, servata ea-
tatis domini nostri lesu Cbristi, Pascha- rumdem litterarum nostrarum forma et
tis Resiu'rectionis dominicae , necnon disposiiionc , aucloritale apostolica, te-
Ss. Petri et Pauli apostolorum feslis nore praesentium, in perpetuum exten-
diebus plenariam omnium peccatorum dimus simililer et ampliamus.
suoruni indulgenliam et remissionem 4. Non obstanlibus nostra de non Ob*ianiiiiM
ali-
(UTOgal
Daliim Roniae, apud S. xMariam M.iio- libus favoribiis et gratiis prosequi vo- min ciùiutus.
Dal. die 17 niaii 1736, pontif. anno vi. sionis et interdicli, aliisque ecclesiasti-
cis sentenliis, censurisel poenis, a iure
vel ab homine ,
quavis occasione vel
CLXXXl. causa latis, si quibus qnomodolibel in-
Ne de celerò fralres Ordini s Minorum nodatae existunt, ad effeclum praesen-
sancii Fraudaci Cupitccini in provin- lium dnmtaxat consequendum , harum
ciis Ituliae di' pu tari vnleanl in con-
serie absolventes et absolulas fore cen-
lulis munere, in eam ciirani soUicilis per Sedem Apostolicam confirmala re-
sludiis intendimus, ut christifideles Al- periatur, aucloritate apostolica, harnm
tissimi obseqiiiis sub arctioris vitae in- serie, revocamus el abrogamus.
stiluto famulanles sublalis quibusvis § 3. Praeterea, ne fratres praefali Or- ac deincfpi
,
nitate vota sua Domino reddanl, feiicio- tempore e.Kistentes a venerabilibus fra-res eiini vaai
., ,. in liaiia.
,
l'ibusque in dies profìcianl incremenlis. IriLus archiepiscopis, episcopis, seu di-
DiriTiio mn. § 1. Exponi siquidem nol)is nuper leclis filiis locorum Ordinariis in con-
niiilttim spirituì „ ,., . «... j^ ri
Capnciecerunt dilecti bonavenliira ber- monialium
r.^'iia
ciiiuriiiii
Ir aria.
con- ...
rana niinister,
liiii
ir'
ac dehnilores generales
a
1
fessarios ordinarios
sub praetexUi, praelerquarn ubi per
quovis
lil-
rii S. Clarae civitalis Rossanensis de- caces exislere et fore, suosque piena-
putare possel: ipsi exponentes, veP rios et inlegros effectus sortiri el obli-
menti ac spiritui regulae eiusdem san- nere, ac ab illis , ad quos special el
cii Francisci, quam fratres praefali profi- prò tempore quandocumque spectabit ,
i Politis lege id prò vel (n. T.J. rios et delegaios, etiam causarum palali!
An e. 173G 198 CULL\RIUM ROJUNUM Ah. C. 1736
habentes, illis alias in suo robore per- confraternitales in statu Senensi dum-
mansuris, ad praemissorum elTeclum, hac taxat canonice ereclas ac erigendas,
vice dumlaxat, specialiler el expresse servata conslilulionispiae memoriae Gle-
derogamus ; celerisque contrariis qui- menlis Papae Vili pracdeccssoris itidem
buscumqiie. noslri desuper edilae forma et disposi-
Datiun Romae , apud S. Mariam Ma- lione ,
aggregandi , illisque omnes el
iorem, sub annulo Piscatoris, die xxiii singulas indulgenlias el pcccatorum re-
niaii MDCCxxxvi ,
ponlificalus nostri an- niissiones ac poenilenliarum relaxalio-
no VI. nes a Sede praediclà sibi concessas, et
Dat. die 23 maii 1736, pontif. anno vi. alias communicabiles, communicandi li-
libus elfuturis, ut ipsi alias quascumque cium, hac vice dumlaxat, specialiler et
confraleruitales eiusdem instiluli, extra expresse derogamus; celerisquc contra-
Urbem pracdiclam ubicumquc locorum riis quibuscumque.
exislentes, eidem archiconlralcrnitali , Datum Romae,apud S. Mariani Maio-
servala tamen forma supradiclae consti- rem, sub annulo Fiscaloris, die i iunii
lulionis Clementis praedecessoris, aggre- iiDCCxxxvi ,
ponlifìcalus nostri anno vi.
gare, iliisque omnes et singulas indul- Dat. die 1 iunii 1736, pontif. anno vi.
tlIlUllODiS
e
{
quanim fliiminis Driienliae, seu .alias, e darsi impedimento nelle derivazioni delle
quali si tratta: circa li allri diritti che sono
molae fnerant ac veilebani, a noslris el
slati loro riservati dal detto giudicato ar-
Sedis Aposloiicae ipsitisqne Ludovici le-
bitrale , e sopra tulli li allri fini e conclu-
gis commissariis ad id specialiler re-
sioni delle parli, le abbiamo rispeltivamenlc
speclive depnlatis decisae ac definitae
poste fuori d'istanza e di lite: ordiniamo,
fiieiint per sentcntiam eonimdem com- che la della concessione del conle Raimondo
rnissarionim die xxix mensis maii pro- del mese di maggio 1171, e le concessioni
xime praclerili lalam, cnius, de gallico fatte dalli vescovi di Cavagliene nel 1235 ,
in itaiiciim idioma versae, lenor est qui 1327 , 1352 e 15-47 saranno registrale nel
sequiUir , videlicel : processo, e che il nostro presente giudicalo
s«nieniia coni- Noi comiiiissarì, dopo aver esaminato le sarà riferito al nostro Santo Padre il Papa,
niissanurum.
jgigj^jje 6 le giustificazioiii rispettivamente ed a sua maeslà cristianissima ,
per essere
rimesse dalle parti , ed unitamente al pro- confermato.
cesso la concessione accordata al vescovo A Cavagliene, li 29 maggio 1736.
di Cavagliene da Raimondo V, conte di To- Sulloscrilti De Li'zi commissario.
: ,
—
losa, marchese di Provenza, nel 1171, per D. AiiBALD JoNQLEs, commissario. — P. Scu-
la derivazione delle acque del fiume Durenza, TELLARi, commissario. — Pupeut, commissa-
titoli ed alti possessori prodotti dalla co-
rio. — PiNTAT, segretario di stato ed archi-
li
torio del castello della P>occa dalla parte ficaces cxislere et fore, snosque plena-
di Provenza spellante alla detta comunità rios el integros effectus sorliri el ob-
fino al territorio di Coumonf, in conformila linere, ac inviolabiliter obsjrvari, sicque
della dt-tta concessione. Xoi ordiniamo inel- el non aliler in praemissis per qiioscuni-
Ire che il giudizio arbitrale delli 2 giugno que iiidices ordinaiios et delegatos ,
Indulgentiae prò recilantihus sub horam exemplis, etiam impressis, manu alicu-
ius notarli publici subscriptis, et sigillo
noctis ad pulsnm campanae paalnmm
De profundis, vel semel oratìonem do- personae in ecclesiastica dignilate con-
• gendam , et animarum saliitem promo- Dat. die H augusti 1736, poiitif. anno vn.
nis Benedicliis Papa XIII praedeccssor cum' omnibus et singulis in els conten-
nosler, per qiiasdam suas in simili forma lis dieta auctorilale, harnm serie confir-
Brevis die xxviii iiinii mdccxxv expedi- mamus, illisque inviolabilis aposlolicae
tas lilteras, auctorilale apostolica edixit firmilatis robur adiicimus.
ac declaravil praefatam Congregalioncm § 3. Decernenles, easdem Benedicti ciansaue.
negolium facesseret aul litem intende- inane si secus super bis a quoquam ,
rei', ac alias, prout in supradictis Be- quavis auctorilale , scienter vel igno-
nedicli praedecessoris lilleris ,
quarum ranter, contigeril atlentari. In conlra-
tcnorem praesenlibus prò piene elsuf- rium facientibus non obslanlibus qui-
lìcienler expresso et de verbo ad verbnm buscumque.
inserto haberi volumus, uberi'is conli- Dalum Romae, apud S. Mariam Maio-
ne liir. rem, sub annulo Piscatoris, die x no-
Huiiismodi 8 2. Ciim aulem , siciil cadem expo- verabris mdccxxxvi ,
pontificaUis nostri
nrmaiur a Ciò- sitio subiungebal,
"^
ipse nvacintbiis abbas anno vii.
mente. '
.
n , •
generalis praemissa, quo iirmius subsi- Dal. die 10 decembris 1736, pontif. anno vii.
tur. praepositi generalis votis hac in re, lem prius cognitas et definilas fuisse,
quantum cum Domino possumus, be- sub poenà nullitalis actorum ac inde
nigne annuere volentes, eumque a qui- secutorum, et, quoad religiosos appel-
busvis excommunicationis , suspensio- lanles vel recurrentes qui pracmissis
nis et interdicli , aliisqtie ecclesiasticis contravcnerint, sub gravibus nostro et
sententiis , censuris et poenis, a iure Romani Ponlificis prò tempore exislen-
vel ab homine, quavis occasione vel tis arbitrio infligendis poenis, dieta au-
causa latis, si quibus quomodolibet in- ctoritate , tenore praesentium ,
prohi-
nodatus existit, ad etleclum praesentium bemus.
dumtaxat consequendum, harum
absolvenles et absolutnin Tore ccnsentes,
serie S 4.
" 'ir
Decernenles, insas praescnles lit-
Praesenti con-
siauuoDi p»r-
"''""•"
teras semper firmas, validas el efficacesp*'"*
supplicalionibus illius nomine nobis su- existere et fore, suosque plenarios et
per hoc humiliter porreclis inclinati, integros effectus sortir! et obliuere, ac
auctoritate apostolica, harum serie, sta- illis , ad quos special et prò tempore
tuimus et ordinamus quod nullus di- quandocumque spectabit, in omnibus et
ctae Congregalionis clericus rcgularis ,
per omnia pienissime suffragar! et ab ,
lica, vel quavis firniilale alia loboralis, cia nostra Marcbiae abusili appellaudi
slaliilis el consneludinibus, privilegiis in praeiiidiciiim iurisdictionis liibunalis
habenles, illis alias in suo robore per- cupiens, edictum hac in re edidil tenoris
hac vice dumlaxal, specialiler et ex- Nevio di S. AJriann diacono cardinale Cor- [iji^tj lenor.
in ecclesiaslÌLà dignitale constitutae mu- della medesima Rota, impresso nel Bollarlo
nilis eadem prorsus fides ubique lo-
,
nuovo in ordine coiisl. xcv, toni, ii', ed an-
corum lam in iudicio quam extra ha- che, rispello alle cause ricorribili, d'un Breve
bealur quae ipsis praesenlibus babe- speciale dalia santa memoria d'binocenzo X
,
ad futuram rei memoriam. cinque uditori della detta Rota, oltre la con-
grua abitazione che le somministra: deside-
Emineniissimna S 1 . ExDoni
*
nobisnupcT fecerunl dilecti
rando noi pertanto dar l'opportuno rimedio
Corsinus ail lol- ~ ',
,
in avvenire contro la forma di detto Molu § 4f. Decernenles, easdem praesentes Sc^i
proprio , e del detto Breve pontificio, e del litleras firmas, validas et efficaces exi-"'""
presente editto ; incaricando a monsignor slere et fore, suosque pienarios el inle-
nostro uditore di rigettare lutti li ricorsi gros efTectus sortiri et obtinere, ac illis, ad
che si faranno avanti di lui ,
quali giudi- quos special el prò tempore quandocum-
cherà essere contro la forma e tenore della que speclabil, in omnibus el per omnia
della costituzione Sistina e di detto Breve
pienissime sulTragari , sicque in prae-
Innocenziaiio. Quale editto per la di lui piena
missis per quoscumque iudices ordina-
osservanza ordiniamo che venga affisso e
rios et deiegalos eliam causarum pa-
,
pubblicato ne' soliti luoghi di Roma, ed in
tutte le città
latii apostolici auditores, iudicari et
e luoghi di delta provincia ,
mililer poneclis inclinati, ediclum prae- Dal- die 13 ianuarii 1737, pontif. anno vii.
inserlum a memorato Nerio cardinali F. cardinalis Oliverius.
et signaturac noslrae iusiiliae praefeclo
An. C. 1737 206 BULLARIUM ROMANUNf Ab. C. 1737
genles, ad ea, per qnae felici prospe- ì'egulari observantiae in primis condu-
'
roque chrislifidelium Allissimi obseqniis cibilem, necessai'iam appi'obarunt.
sub suavi religionis iiigo mancipatorum § 2. Cum autem, sicut eadem exposi- Approbatar
, .
1 . !• .• . .a Fuutilica.
regimiiii consulilur, libenler inlendimns, tio subiungebat, dicti exponenles, unio-
munerisque nostri pastoralis parles pro- nem huiiismodi per nos slabiliri, sibique
pensa desuper parte* interponimus, sicut propterea in praemissis opportune pi'o-
nos , loconim ,
personarum , rerum et videri et ut infra indulgeri ,
plurimum
lemporum qualitalibus mature pensalis, desiderent : nos igitui", piis ulrorumque
ad omnipotentis Dei gioriam et religio- supei'iorum ac religiosorum volis ad re-
nis incremenlum expedire in Domino ligionisincremenlum el felicem pro-
arbitramur. gressum tendentibus, quantum cura Do-
Causao facien- 8 i. Expoui siouidem Hobis nuper mino possumus favoi'abiliter annuere ,
dae unioois et "^
n
r.speciive sefecerunt dilecti uhi superiores et reli- volenles, eosque el illoi'um singulares
paiationis. . , ^ .
Lombardiae cum custodia Manliianà per- annulo Piscatoris , die xxi ianuarii
petuo unimus, coniungimus, adnectimus JiDCCXxxvii, ponlificalus nostri anno vii.
el incorporamiis , necnon convcnluin Dat die 21 ianuarii 1737, ponlif. anno vii.
lione apostolica, vel quavis (irmitate § 2. Nos, eiusmodi pia studia intimo
alia roboratis , slalutis et consuetudini- cordis affectu plurimum compleclenies, lu
anno vii.
.,
Siilo
». 1,
subinngebal, venerabilis fralcr
l'i'o ch'Jacal.u^ ea4
nio-Tis.ure lenui.
Dal. die £8 ianuaiii 1737, pontif. anno vii. dornus episcopus Mechoacanus in Indiis
F. card. Oliverius. non solum supradiclas confraternilales
in eorumdem exponenlium ecclesiis ere-
cis a fclicis rccordalionis Clemente Pa- liis, censuris el poenis, a iure vel ab
pa XI praedecessore nostro die xxiv bomine, quavis occasione vel causa la-
novembris mdcciii concessorum et no- lis, si quibiis quomodolibet innodalae
vissime a nobis die xxvii iunii mdccxxxv exislunt, ad effeclum praesenlium diim-
respective coiifirmatorum, ubique lerra- taxal consequendum, harum serie ab-
rum extra hanc almaui Urbem noslram sólvenles et absolulas fore censentes,
privative confraternilales virorum et supplicationibus inclinali, andito super
mulicium sub tituio eiusdem B. Mariae praemissis venerabili fiatre noslro Fran-
de Molile Carmelo erigere et fundare cisco S. R. E. cardinali Barberino nun-
possnnl. cupalo, sacri cardinalium collegii de-
cuiusmodi R Qiiae qiiidem cano, episcopo Ostiensi et Vclilernensi,
l diclae con- o 2. -^
t confraternilales
leniiuies.
^ec usum saccorum, neque proprium ac Congregalionis eiusdem S. R. E. car-
oratorium sivc intra sive extra clansira, dinalium negotiis et consullationibus
ncque redditus , et consuetudinem ani episcoporum et regulariuni praeposito-
que preces babenl, ullasque functiones 1 Edit. Main. legit concessis (r. t.].
An C. 173' CLEME^S XII PP. 209 An C. 1737
rum praefecto, si preces vcritali nitan- sub suavi arctioris vitae iugo devovcrnnl,
l,ur, supradictas confraternitales lam in curam gerentes, ea, quae tollendis ani-
ecclesiis eorumdem exponenlium ere- morum dissidiis stabiliendàque inler
ctas et erigenda?, qnam illonim oratoria eos fraterna concordia provide consti-
ruralia ab Ordinariis locoriim non esse tuta esse nosciintur, quo firma semper
visitanda, sed a superioribus praedictae atqiie inviolata persistant, apostolici mii-
Sicqne ubi- § 5. Decernenles pariler, easdem prae- Holzer, Irater expresse prolessus Ur- nibus nomiunas
prò unione con-
bervorum D n
libet servar j- •
e »1 17
prascìpit et iu sentes litleras semper firmas, validas et dinis D. M. V. per (jeimaniam<er.anda«aDcit
Jicari. ,. . ,• • alliTnanvas, a
efficaces exislero et fore, suosqiie plena- vicanus goneralis, cetenqiie relitriosi na-vicano gennr*-
. . .
^ .
,
Il l"""*
Ordi-
rios et integros effcctus sorliri et obti- tionis Austnacae, quod,
'
ciim eornm pro-m* po<im..d,Mn
, ,
. •
-L c.nlirmalas.
nere, ac illis, ad qiios spectat et prò vincia ex duabiis praecipue nalionibiis,
tempore spectabit in omnibus et per
, Tyrolensi videlicet cum proxime adia-
omnia pienissime sufTragari sicque in , ccntibus , ex ima, Austriaca vero et
praemlssis per quoscumque iudices or- tlungaricà , ex aiterà parte , compacta
dinarios et delegalos, eliam causarum reperiatur; verum, propler varium na-
palatii apostolici auditores, iudicari et tionum ingeniiim, ingentem conventuum
definiri debere, ac irrilum et inane si ad invicem distantiam , aliasque pluri-
secus super bis a quoquam, quavis au- mas causas, tam spiritualis quam tem-
ctoritale, scienler ve! ignoranler, con- poralis oeconomia, nccnon fraterna clia-
ianuarii mdccxxxvii ,
pontificalus nostri quaedam huiusmodi alternativae capi-
anno vii. tuia bine inde subscripta fuerunt, quae
Dat. die 31 iamiarii 1737, poiilif. anno vu. deinde cum approbatione imperialis de-
creti munita, et a dilcclo filio losepho
Maria de Ingbiramis Curti Viglevanensis,
CXCI. in sacra theologià magistro ac dicti Or-
dinis Servorum B. M. V. vicario gene-
Alternalivis faclis prò nationibus, quibus
rali apostolico, approbala, et, quatenus
conflatur provincia Germanica Onlinis
opus est, confirmata fuerunt, lenoris qui
Servorum li. M. V., iam approbaiis a
scquitur, videlicet:
vicario generali Ordinis eittsdem, robur
confirmalionis aposlulicae adiicilur. Fratcr loseph Maria de Inghiramis Curti Tener con-
regendis, quam in siiperioribus iuxta iusli- IV. In poslerum sit noviliatus unus in
tiam distribulivara eligendis , ac plerisque Austria prò candidatis .\ustriacis et Hun-
aliis, tenor aequitalis observetur ; ad hunc garis, et alter in Tyrolo prò Tyrolensibus et
aulfìm finem consequendum ratio allerna- eorumdem incorporatis:
tionis
que in
optimum medium
variis congressibus
esse videatur;
definitorio
Huiusmodi
a
candidati
superioribus
suscipianlur
propriae
in
natio-
Db reripiem
pn,vì","jr^''°j
I
t""f">"'°«'n-
municatis intcr vos consiliis , tandem ad nis respective in acquali vocalium numero,
eanidem ailernationem , habito etiam bene- ut supra dictum est , sicut cuique parti in
placito sacrae caesareae regiaeque catlioli- Domino neccssarium esse et expedire vide-
cce malestatis ,
pervenire efficaciter cupia- buntur. In praedicto autem definitorio pa-
tur , mature praeterea dictis consiliis exa- tres ulriusque nalionis decernant, ne aliqua
minalis, communicatà insuper nobis subscri- natio religiosis inutilibus allerius nalionis
ptione a parlibus respective facià , aliisque plus iuslo gravetur :
visis doctnnputis, necnon praecipue capitulis VI. .^rarium publicum provinciae divi- /Erario, i.'saiii
seti convcntionibus allernationis quae se- dalur, et baeredilates ac legata Austriaco- "lànoub.""'""
lensibus, et vicissini; idemque circa provin- Austriacos, et aerarli Tyrolensis ad palres de-
cialem ex Austriacis eligendum observandum finitorii Tyrolenses tantum pertineat. Porro
erit in primo capilulo provinciali; id ipsum capilalia lam certa quam dubia ad iuslitiae
pariter fiet in casu obitus provincialis, vel et aequitalis regulam aequà lance dividan-
socii, ita quod provinciali succeda! in offi- tur. Si autem quaedam ex bis capilalibus,
cio prinius definitor eiusdem nalionis , et fiicto unius vel allerius nalionis, male fuis-
socio secundus definitor eiusdem pariter na- senl elocata vel dislracla, ita quod res certa,
tionis, cuius fuerit ille qui obierit: incerta et dubia redderetur ,
parti nocenti
mio. II. In quolibet definitorio sint aequales allribuatur. In procuratorem autem provin-
palres vocales Tyrolenses ex una parie, et ciae assumatur persona idonea non habità
patres Austriaci ex alia. Negocia autem, quae ratione nalionis, quae exacle se conformet
et, si denuo suffiagia secreta adirne aequalia provincialem et socium approbandà, milta-'.^
eruiil, decisio sit penes praesidcm definitorii tur, et si fieri contingat, expensa solvantur
scu capitoli, iuxia constitutiones Ordinis: ab aerarlo illius nalionis, in cuius commo-
SnpcHi 11,05 111. Cum convenlus conslituenles unam dum similes mutationes fieni:
icahlius '^"""
entiiiim. allernationis partem, quae Austriaca vocanda vili. Huiusmodi allernationis inilium de-
"^
erit , sint illi qui in Austria et Ilungarià tur in futura diaetà provinciae, quae, alien-
reperiuniur; in superiores locales horum lis circumstantiis et necessilalibus praesen-
conveiiluum assumantur Austriaci, vel eliam tibus, fiat statuto tempore Viennae Austriae,
eidem parli incorporali, quae lamen incor- alque in illà res disponanliir circa superio-
porulio extraneorum patrum prò Austriae res eligendos prò convenlibus Austriae et
CLEMENS XU PP. 211 Afl. e. 1737
An. C. 1737
Hungariae conformiter ad numerum tertium nibus et singnlis in co conleiUis, au-
horum articuloruni. Nihil tamen innovelur ctoritate apostolica, tenore praosenlium,
circa defuiitoriiim, quod idrni omnino per- connrmamus et approbamus, illisque iii-
stri, et quantum in nobis est, voJjiscum con- caces existere et fore , suosque plena-
venientes, hanc alternalionem executioni de- rios et inlegros elTectus sorliri et obli-
mandandam ratam habemus, approbamus, et, nere , ac illis , ad quos special et prò
quatenus opus est, confirmamus. In nomine tempore speclabit, in omnibus et per
Patris, et Fiii, et Spiriliis Sancti. Amen. In
omnia pienissime sulTragarl, et ab eis
quorum fidem praesenles has nostras manu
respeclive inviolabililer observari ,
sic-
propria subscriplas ac officii nostri sigillo
que in praemissis per quoscumque iu-
munitas dedimus. Romae, in conventu no-
diccs ordinarios et delegatos , etiam
stro S. Marcelli, die xxiii ianuarii mdccxxxvi.
causarum palatii apostolici auditores,
losEPH Maria vicarius generalis apostolicus
iudicari et defìniri debere ac irrilum
Servorum B. M. V. Loco f siyilli. Frater ,
Pauli'S Maria Cardi, secrelarius Ordinis. et inane si secus super bis a quoquam,
§ 2. Cum anlem, sicul eadem cxposi- quavis auctoritate , scicnter vel igno-
CoDfìnnati ,
PanliOcia.
tio siibiungebat, praefali Symphorianus ranler, conligerit altentari.
conirariorum
Maria per Germaniam vicarius generalis, S 4. Non obstantibus praemissis, ac
malam, ut praefertur, confectamque de- Dal. die 7 februarii 1737, pontif. anno vìi.
a'piVribus'so- mai'nm salutem caeleslibus Ecclesiae lilii procuraloris generalis diclae Socie- cxiendaniur.
cinmmuin 'ga" ihesaiiris pia cliai'Uate inlentiis, omni- tatis nobis nuper exposilum full, quin-
neiai.j aBiiur.
^^^^^ niriusqiie sexiis clirislifidelibiis poe- decim annoruin, a memoralo Innocen-
nitenlibiis et confcssis ,
qui aliqnam lio XIll praedecessore , ut praeferlur ,
seii publicalione praesenlium aliqnid fecerunt dilecti filii magnns magislerDo'm.'a ""smii'i-
vel minimum deUir, ani sponte obla- et consilium hospilalis b. Ioannis Hie-meniarum.
Inm recipialiir, piaesens niillae sinl; rosolymitani, quod, prò bono ordine et
utque ipsanim lilterarum Iransumplis, provisione circa smutitionem praece-
seu exemplis , etiam impressis , manu ploriarum seu commendariim eiusdem
alicuius nolarii publici vel secretarii ìiospilalis ,
praevià qiialuor
commissa-
diciae Societalis subscriptis , et sigillo riorum a dicto Consilio specialiler de-
praeposili generalis diclae Societalis putalorum relatione deliberationes in ,
quae habereUir ipsis praesenlibus si fo- Fraler donnnus Raymnndtis Desnidq , Dei n.creium
,
," .
„ T
laailati consilii
renl exhibilae vel oslensae. gralia sacrae aomiis hospilalis S. loantiis Hie-v^wt com-
'
rem, sub annulo Piscatori?, die xxii fe- dominici mayister humiiis, prtupcrumque Jesu
lingua d'Italia, come anche altri inconve- Se, passato il mortorio e varante di una
nienti che ponno occorrere in materia di commenda dimandata da più fratelli , si
smutizioni, tanto delie commende che si smutirà una o più commende, sarà lecito
troveranno in rendita, quanto di quelle che a quelli che dimanderanno la prima, di-
si smutiranno in tempo del mortorio e va- mandare le seconde , fino a tanto clie se-
cante, e per darvi un opportuno provedi- guirà la dichiarazione del venturo consiglio
niento, siamo convenuti nel parere che V. E. sulla loro capacità o incapacità rispetto
e questo suo sacro Consiglio debbano sta- alla detta prima commenda, e quello, che
bilire ed ordinare l'osservanza di quanto sarà dichiarato l'anziano capace di quelli
siegue, cioè : che dimanderanno la prima commenda, non
Che venendo alcuna commenda dimandata acquisterà alcun ius sopra la seconda, ed
da più concorrenti, dovranno questi, alla in caso di morte, dimissione, cessione, ri-
riserva dell' anziano , comparire senz' altra nuncia privazione di detto fratello du-
formalità di citazione, e produrre in can- rante il termine degli otto giorni o pendente
cellaria, fra il termine di otto giorni utili lite, si dovrà fare la suddetta dichiarazione,
die smutitionis, le eccezioni che intendono sentiti il venerando comun tesoro , la ve-
allegare contro l'anziano o anziani diman- neranda lingua priorato, ed altri interes-
danti, per trattarsi nel primo venturo con- sati, per ragione del loro rispettivo inte-
siglio da destinarsi da V. E.; e non com- resse, dimodoché, dichiarandosi capace, suc-
parendo alcuno, s'intenderà acquistata al cederà nuova vacanza e nuova smutizione.
più anziano di detti concorrenti, in tutto e Se l'anziano dei concorrenti muore, cede,
per tutto, come se non vi fosse concorso si dismette, o rinuncia, per passare ad al-
alcun altro a dimandarla, senza pregiudizio tra commenda, prima che dal sacro Consiglio
però del comun tesoro, talché il più anziano sarà stato dichiarato 1' anziano capace, si
suddetto, col solo estratto della veneranda dovrà esaminare e provare innanzi il sacro
lingua priorato, senza l'obbligo di ricor- Consiglio da destinarsi da Sua Eminenza la
rere al venturo consiglio per l'aggiudicazio- capacità del più anziano che mori, si dis-
ne, potrà e dovrà a suo tempo cavare le mise, cedette o rinunciò, e, trovatolo capace,
Bolle , e per sua morte , rinuncia o priva- procedere a nuova smutizione, perchè il
zione vi dovrà essere nuova smutizione. vero gius si acquista unicamente dall' an-
Per la comparsa in cancellarla d'alcuno di ziano capace de' concorrenti.
quelli che dimanderanno la commenda nel Sebbene l'ordinazione ottava della cancel-
tempo della smutizione , s' intenderanno larla per l'estrazione delle Bolle delle dignità
ne, qnavis occasione vel causa lalis, si singulis , illorum lenores praesenlibus
qnibus quomodoiibcl innodalae exislunt, prò piene et sufficienter expressis ac de
ad eircctum praesenlium diimlaxat con- verbo ad verbum insertis liabenles, illis
cessor noster per quasdam suas desuper piscopus..., secretarius. Loco f sigilli.
in simili forma Brevis die xiii februa- S 2. Cum aulem , sicut dicli expo- i;,.nfirma!ur
rum serie absolvenles et absoUUas fore MDCCxxxvii, pontificatus nostri anno vii.
censentes, snppbcalionibus eorum no- Dal. die 3 martii 17S7, ponlif. anno vii.
illis, ad quos special et prò tempore servilutis munere, illa, quae prò felici
speclabit ,
pienissimo sufTragari , et ab direclione et (ranquillilate congregatio-
eis respeclive inviolabililer observari, num virorum ecclesiaslicorum in Eccle-
sicque in praemissis per quoscumque sia Dei pie sancleque inslitutarum ac
iudices ordinarios el delegalos , eliam uberes bonorum operum fruclus studiosa
causarum palatii apostolici auditores ,
charitate iugiler proferenlium pruden-
iudicari et definiri debere, ac irritum ler provideque conslilula et ordinala
el inane si secus super bis a quoquam, esse noscunlur, ul firma seniper alqne
quavis aucloritale , scienter vel igno- illibala persislant, apostolici muniminis
ranter , conligerit attentari. patrocinio libenler roboraraus.
ìbsianiium S 4. NoH obslanlibus praernissis ac § 1. Exponi siquidem nobis nuper in conremu
«eroga'io. " .
conslilulion\Dus
... ..... ,
slolieis, necnon, quatenus opus sii, Or- rior generalis Congregalionis Missionis,
dinis et Congregationis huiusmodi, et* quod in novissimo conventu generali
iuramento, confirmalione apostolica, vel ipsius, anno proxime praelerito in civi-
quavis fìrmilale alia roboralis , statulis tate Parisiensi habilo, bina decreta prò
el consueludinibus, privilegiis quoque ,
dirimendis tollendisque aliquol dubiis,
indullis el lilteris aposlolicis in contra- quae super inlcUigenlià seu interprela-
rium praemissorum quomodolibet con- tione nonnullorum articuloruni conslitu-
cessis, confirmalis el innovatis; quibus lionum eiusdem Congregalionis auclori-
omnibus el singulis , illorum tenores tale apostolica confirmalarum progressu
praesenlibus prò piene et suOTicienler temporis facile suboriri poLuissent, edita
hac vice dumlaxal , specialiter et ex- 1 Edit. Main. legit Coutii (n. t.).
i Forsan deesl aliis quibusvis, eliam (r.t.). 2 Aut potius /736 (11. i.).
fraBiororosnpcrParisiis celebralus est, mota est, de numero beratione primus assistensnon sit praesens),
BBdiouiem. primum assistentem superioris genera-
suffragiorum necessario ut mediam pnrlem lune
excederent ,
controversia Cum enim eleclo- lis admittere tamquam vicarium generalem
res essent numero impares , dubitabatur ,
tenebuniur, ita ut vicarius generalis nomi-
ulrum maior pars censenda esset media parte natus , sed impeditus , etiamsi postea con-
ditisque singulorum sentenliis, defiuivit con- neris impedimento liber fiat, nullum amplius
venlus, ex Iriginla quinque electorum, quibus ius habeat ad regendam Congregalionem.
fonstaiiat ,
suffragiis ,
novemdpcim requiri Cumque praesens decretum maximi sit mo-
ut assistenlium et admoniloris valeret prae- menti ad luendam domesticam tranquillita-
scns electio , eo scilicet nixus fundamenlo, tem, et ad longe removeiida quaelibet dissi-
quod talis sii numeri imparis ratio ,
ut in dia, ad Sanctam Sedeni Apostolicam defere-
duas parles inaequales divisi maior pars non lur, ut illi vis ac firmitas inconcussa addatur.
superai medietatem , sed sit tantum maior § 2. Cum aulem, sicul eadem expo- Peina enp
, .
,
.
T
.bis apostoli
vero per compromissarios res
.
impedimeiili, quo vicarius generalis detine- nibus eius nomine nobis super hoc hu-
lur : censuit couventus sulvendam difìicul- niililer porreclis inclinali, decreta prae-
tatem ut sequitur, quod: si contigerel illum, inserla, cum in eis conlenlis, auclorilale
qui in scheda manu propria defuncli supe- pracfalà, tenore praesenlium, coiifirma-
rioris scriptà nominatus est vicarius ge- mus el approbamus, illisque inviolabilis
neralis, e vita decessisse, aut gravi morbo aposlolicae firmilalis robur adiicimus, ac
detineri , aliove modo impediri ,
quoininus
omnes el singulos iuris et faci! defe-
intra unam aut alteram hebdomadam suo qui desuper quomodolibel in-
ctus, si
officio , ut par est , vacare possil ( de quo
tervenni', seu intervenisse dici, cen-
morbo aut impedimento assistentes cum sa-
seri, vel praelendi possenl, supplemus
cerdotibus eius domus ubi sunt arcu'ae , ,
et sanamus.
modo in Congregatione post emissa vola
S 4. Praelerea , nuod praefalus as- A^iisiMiieii»^
sexennium exegerinl , ad plura suffragia <J ' 1 j:
gen«rali,adini!
sislcns, prò tempore, adnussus tamquam so umquam vi-
eodem obitus die et quamprimum fieri po- ,
cario generali, vicari US gcnei'alis diciac Congregalionis DaUim Romao, a[iud S. Maiiam Maio-
i>°uai'è!.^Muie modo siiperiiis cnniicialo ,
gandeal ac rem sub annulo Piscaloris die xxvi
, ,
praedecessor nosler, per siias in simili Dal. die 20 marlii 1737, ponlif. anno vii.
quavis auctoritate, scienler vel ignoran- huiusmodi singulis annis devote visitas-
ter, contigerit attentar!. senl, et ibi prò cliristianorum principum
Toiiii con- S
"^
6. Non obstanlibus 'praemissis , ac concordili, haeresum exlirpalionc ac ,
lr»ri».
constitulionibus et ordinaliombus apo- S.M.E. exallalione pias ad Deum preces
stolicis, necnon, quatenus opus sii, di- elTuderint, plenariam omnium peccato-
ctae Congregalionis ,
aliisve qiiibusvis ,
rum suorum indulgenliam el remissio-
etiam iuramenlo ,
conlìrmatione aposto- nem misericordiler in Domino perpetuò
lica, vel quavis firmitate alia roboralis ,
concessi!, prout in lilleris in simili forma
stalulis et consuetudinibtis, privilegiis Brevis die vii aprilis mdccxxviii ponti-
quoque , indnltis el lilleris apostoli- ficatus sui anno iv desuper expedilis
illorum lenores praesentibus prò piene lem caelestibus Ecclesiac Ihesauris pia
et sufTicienter expressis ac de verbo ad charilale intenti, ac de omnipotentis Dei
verbum inserlis habentes , illis alias in misericordia et bcatorum Petri et Pauli
suo robore permansuris , ad praemis- aposlolorum eius auctoritate confisi,
sorurn cffeclum, liac vice dumlaxat, necnon supplicationibus dilecli fìlli lo-
exemplis, eliam impressi?, manu alicuius anniim jidcxxxiii a suo superiore regulari
notarli publici subscriplis, el sigillo per- de per se regebalur, fiiit ad preces supe-
riorum Calabriae a sanctae memoriae Ur-
sonae in ecclesiastica dignilale consli-
bano omnia monasleria Cislercien-
Vili, qui
tutae seu procuraloris generalis dictae
sium erexerat in provincias, de diclo anno
Congregationis munitis , eadem pror-
MDCxxxin unitum provinciae Calabriae et
sus fìdes adhibealur, quae adhiberetur
Lucaniae. Sed quia modico annorum inter-
ipsis praesenlibus si forenl exhibilae vel
vallo sub regimine Calabriae in disciplina
ostensae. regulari et substantiis notabililer decreve-
Datum Romae, apud S. Mariam Maio- ral ,
provide sanclae memoriae Alexander VII
rem sub annulo Piscaloris die xxviii
, , ad obviandum tot malis (audilo voto clarae
niarlii mdccxxxvii ,
ponlificalus nostri memoriae cardinalis Franciotli , tunc eius-
ì Male edil. Main. legit uhique (r. !.) 1 Male edil. Main. legit secretariis (r.t.).
e. 1737 CLEMENS Xir PP. 221 An. 0. 17S7
preces a Sanctissimo rsmissae huic sacrae servanduni esse decretum Alexandrinum.
Congrpgalioni : qnne, aiulitis prius relalioni- Romae xvii seplombris MDcr.xxxvr. Repro-
bus Irium arcliippiscoporum viciniorum re- posilà vero causa sub infrascripla die, po-
gni , scilicet Matheraneiisis , S. Severinae, nente eodem eminentissimo de Porzia, ipsa-
Pi Rossanens"s, causa malure discussa, re- met sacra Congregalio rescripsit prò execu-
lerentibus clarae mpinoriae cardinalibus Im- lione decreti emanali sub die xvii seplembris
monasterii
.. ,
nobismano,
. 9lo|.« coiillr-
qu»
rii S. Mariae Sagillarii facili Congregationi
p . . , coDcedilur.
S. Bernardi eiusdem Ordiiiis prorinciae Thu- niiper exponi leceninl, ipsi decretum
sciae. A qua resolutione non reclamarunt pa- huiiismodi ,
quo firinius subsistat, apo-
tresregiininis Calabriaenisi de annoMDCxcix, slolicae confirmalionis noslrae patroci-
quo tempore, reinissis eorum precibus a nio communiri summopere desiderent:
sanctae memnriae Innocentio XII ad sacram nos, ipsos exponenles specialibus favo-
Congregationem super slatu regularium, ea-
ribtis et graliis proseqiii voleri tes , et
dem sub die xiii iannarii mdcxcix rescripsit:
eorum singiilares personas a quibusvis
Servandrm esse r.jsoìulionem anni mdcliv.
excommiinicationis , suspensionis et in-
Postmodum patres regiminis Calabriae anno
terdicti, aliisqiie ecclesiasticis senlenliis,
MDCCxxvi , inaudilis patribus regiminis Tiiu-
censuris et poenis, a iure vel ab ho-
sciae , extorserunt a sanctae memoriae Be-
nediclo XIII I.reve subreptitium et obrepti- mine ,
qiiavis occasione vel causa lalis,
nus affirmative: ii. An sit standum prae- litlei'as scraper firmas , validas ci efTi-
dicto Brevi , seu potius alteri sanctae me- caces exislere el fore , suosquc plena-
moriae Alexandri VII in casu , eie. Sacra rio» et inlegros effectus sorliri el obli-
Congregalio eminentissimorum et reveren- prò
nere , ac illis , ad quos special el
dissimorum S. R. E. cardinalium negoliis
tempore spectabit ,
pienissime siiffra-
et consullationibus episcoporuni et regula-
gari , et ab eis respeclive inviolabili-
rium praeposila , referente eminentissimo
ler obscrvari, sicque in praemissis pei'
domino cardinali de Porzia ponente ,
par-
tibus auditis ac re mature perpensà ad
quoscumque iudices ordinarios et dele-
, ,
licet: ad primum, aflirmalive; ad secundum, 1 Edit. Main. Icgit absolutos (R. T,).
An. C. 1737 222 BULLAniUM ROMANUM An. C. 1737
ac irrilum et inane si secns super iiis stentium in Romana Curia procuralor,
a qiioqiiam, qiiavis aiictorilale, scionlcr nobis nuper exponi fecii , alias nos o-
vel ignoi'anlcr, conligeril allcnlari. mnibus utriusque sexus clirislifìdelibus
iniiiim § 4. Non obslanlibiis conslihilionibiis vere poenilenlibus et confessis ac sacra
et ordinalionibus aposlob'cis , nccnon communione refectis, qui aliquam ex
pi'ovinciai'iiin et Ordinis praediclorum, ecclesiis scu oraloriis dictorum fralrum
eliain iuramento, confirmalione aposto- missionariorum, nìulieribus vero, quibus
lica, vel quavis fìrmilale alia roboralis, ad illas seu illa liber non palerei ac-
statiitis et consuetiidinibus ,
privilegiis cessus seu ingressus, quae aliam ecclc-
quoque ,
indullis et litteris apostolicis siani seu oralorium catliolicorum ea-
in contrarium praemissorum qiiomodo- rumdem parlium a custode vel prafeclo
libel concessis ,
confirmalis et innova- niissionum liuiusmodi designandum, in
tis; quibus omnibus et singulis, illorum feslis diebus, sub certis modo et forma
lenores piaesenlibus prò piene et sudi- lune expressis , visilassenl , et ibi prò
cienter expressis ac de verbo ad verbuin chrislianorum principum concordia, bae-
insertis habentes, illis alias in suo ro- resum extirpalione, ac S. M. E. exalla-
bore permansuris, ad praemissorum ef- tione pias ad Deum preces effudissent,
fectum, liac vice dumlaxat , specialiter quo die ex praedictis id egissenl, ple-
et expresse derogamus ; celerisque con- nariam omnium peccatorum suoriim in-
trariis qnibiiscumque. dulgenliam et remissionem misericor-
Dalum Romae, apud S. Mariam Maio- diter in Domino perpetuò concessimus,
rem, sub annulo Piscatoris, die i apriiis prout in noslris desuper in simili forma
MDCCxxxvii, pontificatus nostri anno vir. Brevis die xx maii mdccxxxv ponlifica-
Dat. die 1 apriiis 1737, pontìf. anno va. tus nostri anno v cxpcdilis lillerisple-
beatur, qnae adhiberelur ipsis praesen- xilio , iugiler salagenles, mulierum bu-
libiis si forenl exliibitae vel oslensae. iusmodi ,
quas non solum eximiarum
DatUMi Roinae, apud S. Mariani Ma- chrislianae pielalis virlulum praesidio ,
iorern , sub anniilo Piscaloris , die ix sed etiam signorum splendore insignes,
aprilis MDCCxxxvii ,
ponlificaliis nostri aelernae felicilalis participes fecit mi-
anno vii. sericordiarum Paler, cullum el venera-
Hai. (iif 9 aprilis 1737, ponlif. anno MI. lionem in lerris libenler promovemus,
cum , ma"(ime accedenlibus virorurn et
regia maieslate el ecclesiastica dignilale
CXCIX. el religionis virlute fulgenlium volis ,
immemorabili praestilo B. Michelinne dilecli filii noslri Vincenlii Lodovici z^noms b. mi-
ri r» r-i i t•
i- n • ch»^hn;ie in Con*
S. n. E. presbvlen cardinalis Gotti nun- greci.ouo ri-
viduae , Pisnurensi , Tcrlii Ordinis
cupali, commissio inlrodiictionis causae
sancii Francisci.
canonizationis B. Michelinae viduae e
Clemens Papa XII, nobili Melellorum gente civilalis nostrae
ad perpetuam rei memoriam.
Pisaurensis, Tcitii Ordinis sancii Fran-
Mulieres furie?, quae praeserlim opi- cisci, in Congregalione venerabilium fra-
rilu anibulanles , ad pedes advohilae S 2. Subinde vero, inslanlibus dilecto Prnces.<n« in.
Chrisli, quasi ipsiini lenenlcs, elegernnl (ìlio nostro Fabio euisdem S. R. E. dia-fiMurensi. et
laluriiducralum
abieclas esse in domo Dei , et per ar- cono cardinali de Abbalibus Oliverio ^up" "'i'" n»-
raemorabili.
diias cbrisli.inae peiTeclionis scniilas in nuncupalo secretano Brevium noslro-
cdorem iingnenlorum caeleslis Spensi rum secrctorum et dileclo (ìlio Vincen-
alacres cucinreriint , eo maioribus in tio de Comilibus, Ordinis Minorum san-
calbolicà Ecclesia praeconiis sunt con- cii Francisci Convenlualium eliam nun-
dignae ,
quo forliiis seMÌs infirmilalem cupaloruni ministro generali, buiusmodi
Iransgrcdienles, Inculenlioiibiis praelu- causae postulaloribus, processus in curia
xcrunl exeniplis , ni celcrae mulieres, episcopali Pisaurensi super cultu ab im-
earuindcm vcsligia seclanles, iamiarcc- memorabili tempore ipsi Bealue prae-
scibilem gloriac coronam in caelis cum stilo, sive super casu exceplo a decretis
ipsis acciperc merercniur. Qiiamobrcm felicis recordationis Urbani Papae Vili
scrulabilis divinae sapienliae alque bo- naria fornialus, in ipio vencrabilis fratcr
An. C. 17:;7 22-i BULURIUJI nOMANUM An. C. 1737
Philippiis episcopiis Pisaiirensis senlcn- quam alìorum eliam ipsius S. R. E.
liam super praediclo ciillu proliilerat ,
cardinaiium et venerabilium fralrum ar-
in eàdem Congregatione cardinaliuiii chiepiscopi et episcoponun Status nostri
examinatiià, simiiUiuc a diclo Vincenlio Urbinatensis necnon praefali Vincenlii
Ludovico caidinali proposiliim fiii«sel ministri generalis precibus hac in re
diibium.an senlenlia praedicli Philipp! quantum cum Domino possumus favo-
episcopi iala super casii exccplo a de- rabiliter annuere , eosqne specialibiis
crelis ipsius Urbani praedecessoris, sivc favorihus et graliis prosequi volentes,
super cullu puhlico ab immemorabili supplicationibus eorumdem nominibus
tempore dictae Bealae praeslilo, esset nobis super hoc humililer porrectis in-
confirmanda in casu eL ad eirecliim de clinati ,
decrelum a memorata cardina-
quo agebalur ; el eadem cardinaiium iium Congregatione editum, utprafertur,
Congregalio resolutionem dislulisset ,
quod scilicet de casu excepto a decrelis
atqne inlerea mandasse! fieri diiigenlias praedicli Urbani praedecessoris, sive de
in civilale pi'aedictà Pisaiirensi prò per- cidlu puhlico ab immemorabili tempore
quisilione ac Iransmissione cuiusdam dictae B. Micbelinae pi'aestilo constet, au-
modi vivendi , regulae el capilulornm cloritate apostolica, tenore praesenlium,
diclae Bealae adscriplorum ;
altpie bisce confìrmamus et approbamus, iliique apo-
diligenliis explelis , novissime delatus slolicae firmitatis robur adiicimus: salva
fuisset ad hanc aimam Urbem nostram tamen semper in praemissis auctorilale
parvus proccssus a praefalo episcopo memorulae Congregationis cardinaiium.
Pisaurensi confecUis; el idem Yincentius § 4. Decernentes, easdem praesenles ciao-uue
Ludovicus cardinalis Golii, ponens, die vi utteras iirmas, validas el elncaces exi-
currenlis aprilis relalionem fecisset o- stere et fore, suosquc plenarios et in-
mninm conlenlorum in diclo parvo pro- tegros effectus sorliri el obtinere , ac
cessu, unde conslilit, nihil' fuisse reper- illis , ad quos special et speclabit in
lum, et eadem Congregalio cardinaiium futurum, pienissime suffragar!, et ab eis
censuisset posse procedi ad ulleriora ;
respective inviolabililerobservari, sicque
subindeque, reproposilo praefalo dubio in praemissis per quoscumque iudices
super confirmalione sentenliae , raatu- ordinarios et delegatos, eliam causarum
reque discusso processn informalivo hac palalii apostolici audilores, iudicari et
in scriplis dileclo fiiio magistro Ludo- secns super bis a quoquam, quavis au-
vico de Vaienlibus in ulràqiie signalurà ctorilale , scienter vel ignoranter, con-
nostra referendario, nostro elAposlolicae tigerit atlenlari.
iorem ,
sub annnlo Piscatoris , die xxiv rernissionem misericordiler in DoiKino
aprilis MDCCxxxvii ,
ponlifìcalus nostri concedimus.
anno vii. § 2. Omnibus vero el singulis con- Facuiiaics ad
filii
^
fralres Ordinis
,
'
siciil
Minonim san-
i ,
'
praeterilum
legi solilis conlentis, in
similiter usque ad diem
cii Francisci Cappuccinonim niinciipalo- datae praescnlium incursis , imposilà cui-
riim oralionem' Quadraginta Iloranim ad libel arbitrio suo poenilenlià salutari, in
Volumus aulem
in
rum semel
quibuslibel ecclesiis dictorum
in anno inslituendae per
loco- § 4.
transumplis, sen exemplis, ctiam impres-
....
praescnlium
ut F.je» iran-
suininoniin.
cadcrn prorsiis fides adhibealur, qnae rum praeterilarum remaneant, cnm fa-
Dat. die 22 mali 1737, pontif. anno vii. liones ab ipsismel faclas, quae quidem
F. card. Olivekius. omnes el singulae a dileclo filio nostro
loanne Antonio S. R. E. presbylero
cardinali Guadagni nuncnpalo.in Urbe
CCI. praefatà vicariu in spirilualibus generali,
decreto inlerposilo approbatae sunl ,
Ccrtfìrmnnhir capilidaliones a parochis
lenoris qui sequitiir, videlicel :
stalliti Cleri Romani qnotidie occiirren- proprio inUrtsse, che a quello comune dei
delur el iiniensae ad praefalam cau- e delle disposizioni statutarie del clero, per
pagare le spese di copie di scritture, stampe,
sam necessariae fianl , ac proinde ad
avvocto, ed allre cose necessarie.
bene dirigendas lites, el examinandum
Fu anche deputata una Congregazione par-
qnae ex iisdem iilibus inlenlanda et
ticolare composta del camerlengo del clero
defendenda sii , consiiluerinl secrelam
con diciaselle parochi, nove secolari e otto
congregationem constanleiu ex camera- regolari, quali furono:
rio cleri el decem parochis , sex vide- Si-culari: S. Pietro in Vaticano; S. Maria in
licet saecuiaribus et qualuor regnlaribus, Trastevere; S. Lorenzo in Damaso; Ss. Celso
quolannis prò eorumdem medielale mu- e Giuliano; S. Maria in Grotta Pinta ; S. Lo-
landis, ul quinque illoriim conscii re- renzo a' Monti ; S. Benedetto in Piscivola
1737 CLEMENS SII rr. 227 An. e. i737
An. C.
stali qià camerlenghi del clero ; S. Bingio della nascesse qualclie dubbio circa la di lei va-
a Cesarini; Ss. Apostoli; S. Agostino; S. Ma- detti dodici già proposti, alla congregazione
quando si dovesse lare il pagamento delia VI. In caso di morte di qualcheduno della
lutt'altro per poter ben regolare la difesa gerà in luogo del defunto uno dei deputati
delle liti, e del modo e forma da tenersi nel- dell'anno antecedente, che non furono con-
l'adunare per Tavvenire una congregazione fermali, quale supplirà per il restante del-
zione fu adunata la suddetta congregazione VII. Se fosse uguaglianza de' voti nella
Tenor siiiu- '• Che li diciasette di sopra nominati de- bussola , ed il primo che sarà estratto re-
lorum. sterà confermiito ed eletto.
pulati della congregazione generale, tenuta
li 22 febbraio , dovranno restare sino alla vili. Questo sistema tanto nella conferma
congregazione generale da tenersi dopo la delli deputati, che nella nomina de' nuovi,
Pentecoste dell'anno mdccxxxvhi per bene e nella elezione di questi, si praticherà ogni
incamminare le liti ed ogni altra cosa ; e anno, affinchè nella congregazione segreta sia
nella congregazione che da loro preventiva- sempre la metà dei deputati già informali.
mente si terrà , correranno la bussola per IX. La conlribuzione d'un grosso per ogni
tutti loro, e quelli Ire de' parochi secolari, centinaro d'anime, stabbia nella suddi-lta
e li due de' regolari, che averanno maggior congregazione generale, si farà a proporzione
numero de' voli favorevoli , resteranno de- del numero delle anime che si dà annual-
putati della congregazione segreta per il mente nella segretaria del signor cardinal
camerlengo, cioè sei secolari e quattro re- tantacinque, de'quali si potrà pagare scudi
golari. Irentasei al procuratore, scudi tre al man-
III. Di questi dieci parochi uno sarà ca- dalaro per tutte le citazioni, e li scudi Iren-
merlengo, due sindaci, un secretarlo, un ar- tasei che restano , serviranno per fur scri-
chivista, e gli altri deputati alle liti. vere l'avvocalo, per copie di scritture, per
IV. Per gii altri cinque deputati da eleg- stampe ed altro che possa occorrere.
gersi di nuovo, due de' parochi si nomine- XI. Tal pagamento si dovrà esigere ogni
ranno dal carmerlengo del clero , cioè un anno dentro l'ottava dell'Ascensione del Si-
secolare ed un regolare, ed uno per ciasche- gnore dalli quattordici parochi prefetti, re-
duno dalli deputati della congregazione se- spellivamenle dalle chiese loro subalterne.
greta ;
quali nominati si ballotteranno poi XII. Il paroco camerlengo esigerà poi il
nella congregazione generale, restando eletti detto denaro dai suddetti prefetti, e lo de-
quelli cinque che averarmo maggior numero positerà nel sacro Monte della pietà a cre-
de' voli favorevoli, cioè tre de' parochi se- dilo del collegio de' reverendi parochi di
XIV. Ogni anno fra l'oliava dell'Ascensio- presente supplica. Gli oratori pertanto umil-
ne il camerlengo del clero convocherà la mente supplicano l'È. V. a volersi degnare
congregazione segreta, nella quale si con- di approvare con suo special decreto tulle
fermeranno cinque della medema, e si no- le suddette determinazioni, affinchè sempre
mineranno gli altri da eleggersi nella con- abbiano il loro vigore, e restino obbligate
gregazione generale da farsi ogni anno dopo tutte le chiese parocchiali per l'accennala
la domenica dello Spirilo Santo, nel modo contribuzione. Che della grazia, ecc.
e forma che si è dello di sopra. Giuseppe canonico Lancisi , camerlengo
XV. La congregazione segreta avrà ampia del clero ; Antonio Ricci, curato di S. Pie-
facoltà di rimovere il procuratore ed altri tro in Valicano ; Francesco Antonio Spadea,
stipendiati, quando sieno morosi e negli- paroco di S. Maria in Trastevere ; Girola-
genti nel loro uffizio, e potrà eleggere il mo Vaselli, curalo di S. Lorenzo in Damaso;
nuovo senza che sopra di ciò ahbia veruna Antonio Piervenanzi ,
paroco di S. Bene-
Ingerenza la congregazione generale. detto in Piscinola ;'
Adeodato Barcali ,
pa-
XVI. La predella congregazione si adunerà roco di S. Biagio in strada Giulia ; Giuseppe
almeno una volta il mese, e vi dovrà in- Cianti, paruco di S. Lorenzo a Monti ; Gio-
tervenire anche il procuratore. vanni Ballista Valeriani, arciprete de'Ss. Gelso
XVII. Sarà obbligato il procuratore a di- e Giuliano ; Gasparo Ori, rettore di S. Tom-
fendere tulle quelle cause che riguardano maso a Cenci Giovanni Domenico Farsetti,
;
al ius parocchiale, e tutte quelle delle mer- abate e rettore di Grotta Pinla, segretario.
cedi de' funerali di ciascuna chiesa parroc- Ri-yolari. Antonio Catodi, curato di S. Lo-
chiale, ad ogni richiesta del paroco instante. renzo in Lucina ; F. Tommaso Maria Mari-
xviii. Per quello poi che riguarda all' ius ni, curato di S. Maria del Popolo ; F. Bo-
parocchiale , spetterà alla medema congre- naventura Ferreri, curalo de'Ss. XII Apo-
gazione segreta l'esaminare maturamente, stoli ; D. Giovanni Battista Oddi, paroco a
prima d'assumere qualunque lite, se la di Cesarini ; F. Tommaso di S. Carlo, paroco
lei decisione possa formare favorevole stato di S. Maria in Monterone ; D. Camillo Tac-
al ceto parocchiale. chetti, curato della Pace ; F. Giovanni Pri-
XIX. E anche determinerà se si debbano mieri, curato della Minerva ; F. Giovanni
difendere dal procuratore quelle liti che oc- Domenico Guazzeroni, paroco di S. Agostino.
correranno al camerlengo del clero per Cum ad tuenda iuria parochialia et dis-
mantenere il ius e decoro del camerlengato, positionem statuti cleri romani congregatio
quando vi sia dissensione, si deve sentire parochialis reverendorum parochorum Urbis
il parere dell'eminenlissimo signor cardi- per nos ad hunc effectum specialiter depu-
nale vicario. tata, maturo desuper habito Consilio, ad
XX. La suddetta congregazione segreta superius transcriptas provisiones communi
abbia la piena facoltà d'interpretare e spie- concordiae voto devenerit, ut scilicel unus-
gare tutte e ciasciieduna delle suddette dis- quisque parochus cerlam annuam taxam
posizioni , in caso che nasca qualche dub- proportionabiliter conlribuat , ad ralionem
bio sopra la loro intelligenza. videlicet obolorum quinque prò singulis
XXI. Quanto si è di sopra riverentemente centenis animarum in sua respeclive paro-
esposto all' E. V. fu letto in congregazione chià degenlium, ut ita, accedente hoc annuo
generale, tenuta li 6 del corrente mese di proventu, deveniri possit ad electionem dili-
1
An. e. 1737 CLETUENS XH PP. 229 An. e. 1737
que servet, atque; ex' superextantibus pecu- inviolabilis apostolicae fìrmilatis robur
iiiis, iudicialibus quoque et extraiudicialibus adiicimus.
sumplibus succurralur, ne in posterum , 3. Decernenles, easdem praesentes s.niui. niu.
§
"""
prout dudum fortasse non raro evenit, pa- lilteras semper firmas, validas et efficaces pra,crpii'ùr.'
libiis favoribiis et graliis prosequi volen- serlis habentes, illis alias in suo robore
absolulas fore censenles, supplicationi- Dal. die 27 maii 1737, pontif. anno vii.
Marlyrnm almae Urbis noslrac prò eri- dalione novi convenlus in Urbe, et insuper
Ordinis, cnpiens praecavere plurima in- Considerans ulterius quod provinciae Por-
convenienlia ,
qnae decnrsii temporis tugalliae niliil prorsus miscrunt, ncque mit-
oriri possenl si familia praefali novi tere disponunt ad hunc finem ;
provinciae
convenlus forel promiscua diversariiin autem Recollectorum Galliae, licei ante in-
nil el declaravit, quod novus convenlus nulla sit spes quod dictae lundationi con-
Ss. XL Marlyrum, ut praeferlur, lanlum tribuant :
esse fratrum Discalcealorum nalionis Et ego solus prò meo posse contriOui
Hispaniae, el quod solummodo iidem applicando, uli effective applicavi, usque
1 Edit. Main, legit retinendi (R. t.). 2 Edit. Main. legit comparandi (n, t.).
An. C. 1737 CLExMENS Xll PP. 231 Ali. C. 1737
buendura eodem modo in posterum cura commissarius iussit malori '
sigillo sui officii
eleernosynis quae ad me miUeiitur, ut omnia et utriusque subscriplione in diclis conven-
exaclius consfabunt ex regestro buius novae tu, die, mense et anno quibus supra. —
fundalionis : F. GiLDARDi's DfFLOS qui supra. — Fr. Pe-
His omnibus adentis, quae uli vera sunt trus IoANNETius et Molina secretarius ge-
coram Deo, ea prò iuslilià cuique debita neralis Curiae. Loco f sigilli.
ruBt se non curare de hac eàdem fuiidationc: tio siibiiingebai, supradiclus Petrus Ioan- e
cum consensu communi provinciarum ince- nerali approbanle, praemissa, quo fìr-
ptum ad maiorem Dei gioriam, cum eiusdem mius subsiclant , ac servenlur exaclius,
delrimenlo et eliom boni commuiiis noslrae aposlolicae confìrmalionis nostrae pa-
reformationis evanescat, declaro et gratum trocinio commiiniri plurimum desiderei:
habeo, id exigente iuslitià, hanc novam §3. Nos, einsdern Pelri Ioannclii votis
fuiidationem iam inceptam in loco Ss. XL hac in re quantum cum Domino possu-
Martyrum L'ibis pertinere ad provincias Dis-
mus favorabililer annuere volenles, eiim-
calcealurum Hispaniae, neque aliae natio-
qne a quibusvis excommiinicationis ,
nes polerunt praetendere ius mittendi fra-
suspensionis et interdicli , aliisque ec-
tres de familià ad hunc novum conventum,
clesiasticis sentenliis, censuris et poenis,
sed tantummodo dictae provinciae Discal-
ceatorum Hispaniae, comprebensis provinciis a iure ve! ab homine, quavis occasione
Indiarum catboHco regi subiectarum ; salvo vel causa lalis, si quibus quomodoli-
lamen remanente iure procuraturis genera- bel innodalus exislil, ad effeclum prae-
lis, cuiuscumque sit naliuiiis, residendi in sentium dumtaxal consequendum ha- ,
dicto conveiitu cum suis necessariis mini- rum serie absolvenles et absolulum fore
stris, et recipiendi advenas et forenses Dis- censenles, supplicalionibus ipsius Pelri
calceatos et Recollectos, ad Urbem quoquo- Ioannetii nomine nobis super hoc hu-
miido accedenles, ad tenorem decreti sacrae
mililer porreclis inclinali ,
praeinserlas
Congregalionis episcoporum et regularium
lilteras et in eis disposila et contenta
emanati sub die xvi decembiis anni Domini
quaecumque, auclorilale apostolica, le-
MDCCxxxv prò peragendà liac nova funda-
nore praesentium , confìrmamus el ap-
tione. Et ita declaro omiii meliori inodo,etc.
In hoc nostro conventu S. Pascbalis Ballon probamus, illisque inviolabilis aposloli-
et Ss. XL Martjium Urbis bac die xii iulii cae firmilalis robur adiicimus.
anni Domini mdgcxxxvi. § i. Decernenles, easdcm praesenlcs Hanc coopti-
tatiùiM'm p-T-
Et ego iiifrascriplus sccretarius generalis lilteras semper flrmas, eie' peiuò 6erv.irì
niaoJat.
Curiae ex parte provinciarum Discalceato- § 5. Non obslantibus constilulionibus
Conlraria
riim Hispaniae et Indiarum acceptavi dictam et ordinationibns apostolicis, necnon,'
declarationem et respective praeservalionem. quatenus opus Ordinis praefali, eie/
sii,
Et insuper promitto, quod ubi haec nova
Dalum Romae, apud S. Mariani Maio-
fundalio erit in statu manutcnendi compe-
rem sub annulo Piscaloris, die
, se- i
tentem familiam, et fabrica conventus exi-
ptembris mdccxxxvii, ponlificatus nostri
stet convenienter disposita,minislrabit victum
et veslitum procuratori generali prò
anno vili.
tempo-
re, et ipsius necessariis niinistris, quando Dal. die 1 septembris 1737, poiilif. anno viil.
sufficient ad omnia eiusdem conventus elec- 1 VidelLir legend. muniri prò maiori {R. t.).
mosynae. In quorum fidem bas praesentes 2 Ut supra pag. 229 b (h. t.).
lilleras diclus admodiim reverendus pater 3 Ut supia pag. 2'29 b (r. t.).
A n. e. «737 2f?2 BULI-AHIUM nOMANUM An. C. r37
ccm. nas suas ,
quibus de varia et mulliplii i
versa loca et mansiones, qnas quisque ligit, dileclionis et pacis praemio hono-
prò suo accepluriis est inerito, ilaque ralur. In lioc virtulum sladio , ad has
anxios aposlolos de morte Chrisli, et de iustiliae palmas et coronas accipiendas
sua infìrmilate trepidos, et de l'uluro bealus Dei servus Vinccnlius a Paulo
praemio sollicilos, cum audivissenl Pe- non solum ipse pervenil, sed alios etiam
trum promptiorem animo ac fìdenliorem, plurimos opera et excmplo suo perdu-
et qui celerorum caput et princeps con- xil. Nam, lamquam slrenuus Dei miles,
stitutus fuerat ,
ter Dominum ad galli deponens omne pondus et circumstans
canlum negaturum, solaliis est Chrislus peccatum, proposilum sibi cerlamen, aliis
dominus, dicens: In domo Palris mei virlute praecurrens, inivil, et ad longae-
mansiones mullae sunl, significans his vam usque senectutem adversiis princi-
verbis, qnod nemo eorurn, licet alius pes et potestales et reclores mundi
alio fortior, alius alio infirmior, alius tenebrarum harum fortiter ac legilime
alio iustior, ab illà felici domo exclude- cerlavil', et de manti Domini in terrà
relur, in qua multac essent raansiones, illà boalitudine meruit coronari. Quem
nempe diversac meritorum in una vilà aulem Deu? ,
qui facil mirabilia magna
aeternà dignitates. Siquidem: alia est solus, aelernae felicitatis praemio do-
clarilas solis, alia claritas lunae, alia naverat in caclis, in terris quoque signis
clarilas slcllarum ; siellaenim a slelld ac prodigiis illuslrem rcdderc voluit, eo
differì a clarilale. El non una expiessa potissimum tempore, quo in Galliis no-
est in Evangelio fecundilas: nam facil vatores falsis fìclisque miraculis suos
aliud quìdem ceniesimum, aliud aidem diffundere errores, pacem Calholicae Ec-
sed multiplex est fructus. Ita eliam non cealur pravità», et haercticorum confun-"f"-
una est corona quae tempore perse- dalur improbitas, servum Dei Vincentium
culionis accipilur ; liabel ci pax coro- 1 Edil. Main. legit certaveril (». t.).
Ali. 0. 1737 CLEME.\S XII rr. 233 An. e. 1737
ab universo fideli populo , ciiiiis regi- offcrebat sacrificium pielatis: siquidem
niini superna dignalione immerentes j
farinam, dum a mola rediret, et panem
praesidemus, Sanclorum cullu et honori- sibi in tenuem victurn a parentibus tiadi-
bus colcndum ac venerandum, hodieinà tum, paiiperibus distribuebat, impendens
die, apostolica auclorilale decrevimus. virtuti quod propriae siibtrahcbal sus-
Exultet igitiir et gaudeat Ecclesia, no- tentationi, ut fieret refeclio pauperum
I
vum a Deo patronum sibi obLUum esse abstinentia ieiunantis Ardentem enim .
Dei Iriumphum celebremus. Tempia qui- pauperculae viduae, quae a Domino me-
dem in eius bonorem immortali Deo ruit laudari, quia non ex eo quod abun-,
aedificcntur; sed nos, qui templum Dei dabat illi, sed de penuria sua, omnia
sumus, humanae pravilalis labe polluere quae habuit misit, totum victum suum.
ac violare timeamus, demusque operam § 4. Ab agresti et pastoritii vita avo- s;anis addi-
, . . cilur; el Ricer-
ne quid immundum aut profanum tem- catus a patre Aquas missus est, ut in dos iaaDciuj,
pio Dei, hoc est animae noslrae, infera- conviclu^ fratrum Ordinis sancii Francisci
tur, ne olTensus sedem, quarn inhabital, litleris operam darei. Id autcm sedulò
derelinquat. Eius memoriae et altaribus ac dijigenler executus est, età morum
dona et ninnerà olferanlur; sed exliibea- intcgrilalc et erga Deum pietate se ge-
nius quoque corpora nostra hosliam vi- rens, ut aequalibus exernplo, maioribus
ventem, sanctam, Deo placenlem: ralio- admirationi fuerit. Hinc Tolosac, deinde
nabile obsequiuni nostrum. Eius denique Caesarauguslae in tbeologiae sludiis 0-
religiosa simulacra, sacraeque iuiagines perà diligenler posila , castus, humilis
in veneratione et cultu habeantur; sed et modestus, et quales in sortem Domini
eius virtutum egregiam formam san- vocalos esse decet, per omnes ecclesia-
ctaeque conversationis imaginem, divina sticos ordines ad saccrdolii sublimem
opitulante gratià, in nobis ipsis expri- dignitatem ascendit.
mere ac repraesenlare, quoad cuiusque S
^
5. Vix autem fuerat sacerdotali Iio- aj praBi„.n-
. . . . . , dirnnomlnalurj
nostrum imbecillilas patitur, sollicile nore insignitus, inscius et absens, cum^'^m re.-u.ai
„ . 1 • •
, • . "^ coniiieliloni
studeamtis. lama euis probitatis et doctrinac incrc-'"'!"-
tus
vinceoiii or-
et prima
§ 3. In
^'
humili pago,
d i >
quem Ranquines
i i
buissel, ad pinguem bencncii praebcn-
.
«anctiuiis nii-dicunt, Aquonsis dioecesis, ex paupcrri- dam nominalus est; quam ul rescivit
mis sed piis parenlibus nalus est Yin- sine iudiciali controversia se adipisci
centiusa Paulo, qui a pucrilià lamquam non posse, sponte ac libentcr dimisit;
innocens Abel pastor oviuni fuit, et ad nam, amans polius iniuriam acciperc et
eum et ad rannera eius rcspexit Domi- fraudem pali, quam iudicio cum fralrc
nus. Nam in innocenlià vivens, de suA 1 Edit. Main. legit. industria (r. t).
parsimonia et abstinenliii gralnm Deo 2 Edit. Main. convicto (R. t.].
et
Ifitcrea,
pauperi
.... ne
mairi
aliis oneri esset, scd
victum
,
bonestis
buit,
ex
eumque saepe consuevcral una
concubinis licrilibiis adire, quae a
laboribus et laudabili industria submi- nalivilatc professione mahumetanà, cbri-
nislraret, bumaniores liltcras in castro stianae tanicn religionis inslitula el fi-
non ignobili, cpiod Bussclnm vocant, dem audiendi percupida erat. Quadam
dioecesis Tolosanae, deinde in ipsà urbe die, cum plura de Dee et cbristianà re-
edocuil. Et quoniarn eius potissima cura ligione rogasse! , iussit ut aliquid can-
et vigli sollicitudo erat adolescentùm tarel ex Tunc vero servus
canticis Sion.
nientes non rerum divinarum (?) sterili Dei psalmum iììum: Super /lumina Ba-
dumtaxat notilià instruere , sed eorum bylonis illìc sedimus el flevimus, alia-
animos ad caelestem sapientiam ample- que pia carmina cecinil. Dum aulem ad
ctendain impellere, et mores ad subli- incircumcisas m'abumelanae aures sa-
mem cbristianae professionis virtulem crum Domini canticum ex ore Yincenlii
et sanctitatem informare , nobiles viri resonabat, Deus operalus est in corde
certatim filios suos eius curae commit- proflinae feminae ut aliquam caelestis
lebanl, ut in via Domini et in sancto- dulcedinis suavitatem persentiret. Itaque
rum scientià sub tanti viri proficerenl domum regressa, maritum, qui a cbri-
evangelica disciplina et pietatis niagi- stianà fide, ut Mahumelis sequeretur de-
sterio. liramenta, defeccrat, convenil, eumque
Massiiià Nar- S 7. Profcclus Massiliam, ut pecuniam, reprebendil religionem suam reliquisse,
oavigans.iunia quae ex credito reliclae sibi haoredita- qnam optimam esse censcbal , tum ex
nu8 iurcarucii . , , ,
. ».>•..
inoidii, qui vui iis debebatur, acciperel, cum Massilia' iis quae de ore servi audierat, lum e\
neralum In Afri- -^
, r_^ ,
cani duieruni. iNarboncm versus remealurus Tolosam inusitatalà voluplale quam ex cantico
secundo vento navigaret, in Turcas in- perceperat ,
quanta ncque in maiorum
cidil, qui, navis magislro aliisque inter- suorum paradiso se fruituram esse spe-
emplis, Vincenlium, sagittà vulneralum, rabat. Verbis feminae commolns, impius
vestibus exuliim, et calenis onustum, in ille respexit focdilalem suam , eamque
Africam captivum adduxerunt. Multa et damnavit atqnc exnere decrcvit , adiu-
gravia a Turcarum saevitià , ne legem vantibus nionitis et oralionibus probi
Domini sui desereret, passus est, sciens famuli sui Yincenlii; qiiicum' re com-
non esse condignas passiones huius tem- posita, parva naviculà e Turcarum ma-
poris ad futuram gloriam quae revela- nibus in Gallias aufugit, ibiquc a Vin-
bilur in nobis. centio Apostolicae Sedis Avenionensi
Caieuis conca-
plivi su
R
"^
g. Narraul, cum forte unum e con- prolegato exbibitus, sacris seivalis riti-
ip-UIfl . . .
, ,
Dionem
nlii
veiiit
iste Kccle-
, sublcvaudas miscri illms angustias ha- S
•5
9. Romam deinde servus Dei se i^<«'>^"<
loca sacra
>
. ,.
,
siae rocoDcilia- beret quoQ li'adcret , se ipsum dedisse contulil, ut sacras martyrum venerare- ""aiurus.
in vincula ut corpons sui dispendio tur exuvias, quorum sanguine expiala
1 Edil. Maio, legit quam prò quem (R. t,). 1 Nempe atm quo; male edit. Main. legit
2 Edit. Main. legit Massiliam (n. t.). qui cum (r. T.).
An. C. 1737 CLEMENS XII PP. 235 An. e. 173"
Urbs, quae fucrat sedcs supcrsliiiouis, § 12. Sed flagrans Vincenlii charilas consrcKaiio-
pa exiiTiiae pielatis
. ,,•• n .
ii
concupiscenliam carnis el pravilalem
inoiì.'r8! rieri- ctore Congregai ionÌ3 Oratorii lesii ,
et mundi, conlra superbiam et malitiam
postea S. R. E. cardinali, primiim in saeculi conlra calamilales et miserias
crriesi-Isiiosc.
dttiò irabucui. _.. -i-j-i j •!•
Parisicnsi, deinde in Lugdnnensi dioe-
,
pauci , iuniores clericos in aedibiis snis lemplis alque desertis mundi huius ille-
Dis praeiicu. quariim raonaslernim niiper Fansiis erc- siti!, ad viam salutis currcndam accen-
clum fnerat ,
praepostiil: in commisso derenl: (pii perpetuo voto ad peragcn-
aiilem sibi diffìcili ministerio vigil sa- dum aposlolicum sacrarum missionum
crarum ancillarum ciislos et prudens opus praeserlim in pagis, in villis, lo-
nibus ad viam salutis bealus Dei servus sissimam in Dcum proximumquc salu-
consuluit, ut, quae a carnali concupiscen- tem, gratissimum niunus omnium bono-
I tià recedenles lam carne quam mente rum datori olTerrcnt'.
.seDee voverant, consummarent opus S
"^
13. Cliristiana aulem rbaritas erga
"
rerfecia vin-
.
cenili charita*
suum, et ad Dei munera per divina prae- proximuni ,
quae a cbaritale Dei iani-ani'"ai'<" i'"-
1 ' * , u^smie consii-
copta pervcnirenl. quam a fonte proficiscitur , et mirabili'"; «' r" cor-
1 Edil. Maio, Icgil, cvimin pielale (r. t ). I Edit, Maiii. legit ofiereni (r. t.).
An. C. 1737 236 BULI-ARTUM ROMANUM An. C. 1737
pnribii» siihio-quodam modo tamqiiam gradibus per lae ignoraiitià dominicae legis aut di-
vanHis sono- p t\ . ,
iai«m Fueiia- eam ad peiiectum Uei amorem ascen- vinorum mysteriorum inscilià labcren-
ui'ì'«tm..'"ilirril!dilur, non solum providet' saluti anima- tur*, vcl otiosae discerent circumire de-
rum, sed etiam corporis indigenliis con- mos , et loquentes non oportet quae ,
sulil*. Ilaque servus Dei, peiTectà ar- retro Satanam converterenlur, vel ma-
dens' charilale, et animis et corporibus nibus laborare nescientes , domesticis
subvenire ac benefacere satagebal, age- oppressae diflìcultatibus, ad flagilia et
debet esse soliicitudo, referret. Quam- bospitale ad fovendos alendosque senes ni'i'narià pm
uies pueiiammsollicitudine miscrorum pressurae el an- das occullas eleemosynas eiusque Con-
'
Crncis , Fio- .
, .,
.ideniiao el gusliae Icvarcntur ,
aegroUinlibus re- silio in nominandis clericis ad episco-
tam corporalia quam
a.ie(r,.rman,i.)m
se(|Uior6m
inm
.<«-
media
iiistiiuii.iia ,
...
calamitosis opes atque auxilium
spintua-
...
,
pales calhedras
ficia ulebalur ,
et
moriens
ecclesiastica
in ultimo
bene-
ilio
pronoovelel au-
le'- egentibus pecunia , nudis vestimenla , agone Vincenlium sibi adiulorem con-
afQictis consolalio alTerretur. Erigendas solaloremque esse voluit.
eliam curavit, variisque in locis iam ante § 17. Post vero illius obitum, clarae ^^^jj;™'']»;,',",'
ercctas adiuvit , maximeque promovit memoriae Anna Austriaca, illius uxor crj'|,"^|=|.^;||q„'f';
societales puellarum Crucis , Providen- Galliarum regina, eum, licei reluctantem^°^™^""'Jj;:
Genoveffae, a quibus edu- "*"'"•
liae et S. el invilum, in sanctius conscientiae con-
carenlur instruerenturque in femincis silium adscivit. Ipse aulem ubique, et in
opificiis honestisque moribus pauperes palatio inler aulicos , et domi inter suos
puellae, ne in maluriorem aetatem adiil- Missionis alumnos, et in foro inter eie
ves, et in privalis domibus inter egentes
1 Edil. Maia, legit providit (R. T.).
:2 Edit. Jlain habet consuluit (n. t.). 1 Ni forsan legendiini sit laboiarenl prò la-
3 Male pdit. Main. legit ardemns prò ar- berentur (R. t.).
caelo fìxas omnes cogilaliones siias ba- ctitatis merito et dignilatis gradu ante-m»njatui.
bebat. Ilaqiie eius praecipiia cura fuil ibal et humili animi demissione infe-
ut parochialibus praebendis, ecclesiasli- rior eral, semetipsum palam hominem
cis dignilalibus et beneficiis, quae sunt diclabal nihili , filium villici , et olim
bona paupenim et palrimonium Cbristi, gregis addiclum cuslodiae. Perpetua
digniores praefìcerentur; et ciim nobiles suae Congregalionis praefecturà, in ge-
viri filios suos commendarenl, et pro- nerali conventu se ineptum et imparem
missis aut minis urgerent, vel speranda muneri ferendo prae humililale affii'-
calcavil; neqiie anima forlis et robusta cum sui alium substilui, ab ileralis lo-
inm suarum e- sionum socios, qiios sccum praescrtim conlemptu sui se dimillebal. Ideo vilis-
rudit.
ad ruslicos et agresles fidei calholicae sima quaeque domùs obibat officia, et
voto obligari, lum etiam clero rite insti- mis veniam a suis pelebal, quod malis
luendo aliisque charilalis operibus ad- exeinplis aliorum animos ollendisset. Oh'
dici volneral, robore accinctus ex allo, eximia pictalis opera excellcnlesque vir-
ci cogitaliones siias
Itaqiie, ut reslaiirarelurccclcsiaslicae di-
Vincenlius inlendil. dispensaloris
nam erat
... forinam
omnium
veliili
in se exbibuil ;aniinarum
eaenlium
. censo*
elsa? mumi.
m-
in iliver-
par-
iius 'piriuiaii-
(Joium, Olii sUilis dicbus de divinis re- datorum scienliam ambulanlibus in le-
luis allunai. ' •
ihodo digosiasraium
inilomibussuae
per
'
deserlum ad sacrificandum liarum tcrminis rcslricta non est, sed
.
cojiKrcKaiionis
Uispnnil.
Deo itt montc et deinde ad lerram longc latcque diflusa eluxit ; nani ad
. .
pii pressis lu-animariim salulem expelens, corporiim sibi faciente veniam flcxis genibus peli-
(tenti pecunia- .
rum copia sub- eliam e!j;eslalibiis consiilere non oinit- veril; perculienli aulem maxillam, alle-
teoil, el domi
suae Parisieu- tebal, ul pei'
.....
lempoialia siibsidia car- ram humililer praebueril.
ila panpeiesnales
qaotidie lelicil.
qiie
....
homines ad Deum allraheret. Ita-
„
non modo Lothanngiain, Lampa-
§ 27. Mililibus caecà rabie et insano
furore* infortunalum quemdam
luiei
artinceml!'U'i'i'ie'nS.'''.'m'-
rurenies
».
lìcci atrectà
9 .. ,
aetate et cor-
Tel laniisque
curis
R 26. El Quamquam variis mullisque cuius nos operarli sumus, roranle desu-pore imbecilli,
vexdtus
.,,->• r I •. • •• niinquam ieiu-
nunqnara de- tum Tcgiae aulac, lum suac Congrega- per gralia Dei, lide munitur, leiuniis ex-niaeicamisraa-
prunus a'csuni- lionis, alìorumque locorum quae fun-
,
ercetur, eleemosynis serilur, orationibustcrnnitit,
... . .1 cerallones In-
augei
'
me Ijenclìcus
omnes aequa- Javcrat vcl Quorum curam habebal
,
' * , foecundalur; ideo beatus Yincenlius,cre?ia re™niim-
niniiler accipil,
ac SI aiiud ni- dislenliis ne"oUis
^ esset, in quibus omni- ne mortalis corporis spirituali cultura èrii'ii'iucTèrsan-
bil siili esset . ^ "''
afc-cndum. iji,s injefcssam ad Dei gloriam navabal neglectà gcnerosum germen perirei, et
opcram ; lamen omnium necessilalibus innascenlibus spinis ac tribulis ea pro-
subveniebal, omnium sublevabat angu- ducerentur, quae urenda sunt flammis,
stias, nulium onmes in
a se repellebal, non quae dominicis horreis recondunlur,
Chrislo complectebalur. Profeclo mirum membra sua domare, cilicio conlerere,
crai quod iiemini ad se negarci adiUim, ieiuniis aliisque poenitentiae operibus,
faciles omnium poslulalionibns accomo- praecipue in communibus tolius Gallia-
darci aures, biande rcsponderel, comiter riiin regni el Calliolicae Ecclesiae cala-
exciperel, nulliiis concitarci invidiam ;
milatibus, consuevit.
scd, omnibus omnia faclus, aliorum cu- § 29. Si in negolio aliquo gravi
^ et -^'i"! i""-
,.
" . . .
'
neneiidiim aut
rarci corpora, aliorum sanarel spirilus, diiiicili sententiam rogalus responsum ^«'"'1™ >'"i
^ pusieirusa»l»co
. . ,. . ,
el proni quisque indigens eral, aul ve- dare cogerelur, aul si aliquid ardiuim»i""» p""^"
... n •
ì •! .
tuscipil; ad ex.
slinienlis, aul sumplibus, aul doclrinà, et insolitum laciendum sibi proposi lum ameo sa..pms
^ r ., .
aniinum levo-
oslendcns
vestirei, alerei, inslrueret , essel, Deum, ut sanctus rex David, pnus-cai.
quen)admodum,elsi non omnibus omnia, quam rem aggrederetur, consulebal, el
omnibus lamen charilas nulli debea- , supplex a Palre luminum postulabal ut
lur iniuria ; elcnim quae ab
iniurias ,
menti suae lucem eius clarilalis infun-
aliis sibi propter iusliliam infcrcbanlur, deret qua et quae rcspondenda aul
,
agenda esscnl perspiccret, et qiiae co- die olTerre posset. Et quia nonnujlispreces . quaii
gnita et perspecta essenl divini! prae- ante obitum mensibus, ob tibiarum mor- lo^orVon." mi-
veniente gratià scqiieretui', et qiiod bo- bum gravissime adauctum, pedibus insi-fi'dia"raci'u't."''
nuni et placitnm Deo esset, eà adiuvantc slere nequibat, aderal quotidie missae
pevricercl. Onolies e cubiculo domùs sacrificio, et pane angelico relectus ,
narelur. Ubi vero domum rediverat, in- mabalur, cuius, dum vixit, strenuus de- imic suii'ùrio i.i
f. p -
i\T » Galliis Ijiisc-ni-
trabat secreta cordis sui , et latitantem lensor et propugnator luit. ^am, esorta smo accniuiuiM
^ ,
, . . , . , bf Unni iiMli-
conscientiam ad examen vocabat, et co- in (.lalliis liaeretica tempestate quaec.ns, mhii non
labem ab Dimii- animi vencratione suscepit, et e\uUans Congregatianis Missionum feliciler cur-
bus, qnos re;:0- .
rv •
•*< i i* o i-
bai, «ai.>ia,ii- in uomino sententia Apostolicae bedis sum consummavil v kalendas oclobris
c]sCl)Blibu^ ar- „
,•,•
.
i r- •
poiesiaie cx- lundaverat, vel quorum curam cerebat, et miraculis, quibus adtmrabilis eius
pelli curai. 7- , - - •
r-
ut occulta catliolicae iidei inimica pestis providentia abundantiorem exanimis
arceretur, ne tabidae alicuius partis con- servi sui reliquiis venerationem conci-
tagione sana quoque membra corrum- liavit, declarans quanto in honore apud
perentur. Praeterea magnani noscens Deuin eius anima essel, cuni apud eius
esse pietatem prodere latebras impio- corpus, quod vita emigrante tamquam
rum, et ipsum in eis, cui serviunt, dia- deforme ' reinanscrat , tam evidenler
bolum debellare , apostolica libertate, praesens vitae dator apparerete.
servum Dei de-
qualis in negotio fìdei § 30. Itaque Parisiis duo processus, insiruciis «o-
. • . 1 *, , 1- •« lilìsprocensUiiit
cet, regem, reginam, regiosqiie mini- ut moris est, auctoritate ordinaria con-iueioriuie or.
slros commonere non deslilit, ut debitis strucli fuerunt, alter super fama sancti-Mxraiteipra"»"
talis,
,• • , ,.1
virtutibus el miraculis, alter vero
, . 1-1 habilis conare.
gaiiooibusprau.
1, 1 -1 -, r\ -1 paraloriis do
ducerent, pertinaces vero in suis erro- super cullu non exlnbito. Quibus per-annisMDccxvet
P ,. • 1 .• • 01 - ,., MnccKvii.poslea
ribus e tolo Galliarum regno tamquarn missu leiicis recordationis Clemenlis Xlm eongregaiio-
1 •
. • .- "" generali au-
pestiferam lueiu propellerent, alque ita praedecessoris nostri apertis, eorumqueno >iDcc«viie-
,. ,., , - '. /~i
manalumestdi).
saecularis districtio prodesset ecclesia- validitate in sacrorum riluum Congre-cieiumconjioi-»
"
, . . , . lirlnlibus de in
sticae lenitati, quae etsi sacerdotali con- gatione approbata, die iv mensis odo- i<ìuIm hcroico.
tenta iudicio cruentas refugit ulliones, bris anno Domini mdccix , commissio
severis lamen cbrislianorum principum introductionis causae signata fuit. Sub-
constitulionibus adiuvatur, dum ad spi- indo, praeiiiissis omnibus quae ex Apo-
rituale nonnunquam recti rrunt reme- slolicae Sedis praescriplo in bisce cau-
dium, qui tinient corporale supplicium.
Videtur deesse frachis aut connimptus
,}:}'"'%"',""• § 34 Demum plenus dierum et me-
i , ,
p, . , . .
Quod cum
mens XII anno
MDCCSXXI mis-
.sam Bi ofiicium
Uei bealilicationi pronuncianlis decreto
annuens ,
^.
die xiii mensis augusti anno
S 40.
fuissel, habila iterum
... a nobis peraclum nio « augosu
MtiCCXXSH
coram nobis ee-cemn pos»»
d*.
de eo coDcetlit. , ... .
devcuiri ad
Domini mdccxmx Vincenlium a Paulo in nerali conaregalione,
"" "^
in deliberatione"'""!'"'™"»
,
B. ViiiccDliii
Bealoriim numerum adscripsil, et ut de posilum est an luto procedi posset ad
beato Dei servo qiiotannis die anniver- solemnem B. Vincenlii a Paulo canoni-
secreti psis, nos consisloriiiin secretum de more berandum esse censentes, publicas ora-
mali MDCcx
orores qu uincconvocari iiissimus, in quo dilectus fì- liones et ieiunia indiximus, alque omnes
aJerant
lius Anlonius Felix Ululi S. Praxedis christifideles boriati sumus ut Deum
Toce assentiunl , j* i* t j j
»j B. viDceoui presbyler cardinalis Zondadanus min- noblscum precarenlur ut darei nobis
devenln po°s"cupalus , SUO et lolius Congregalionis spirilum sapientiae et inlelleclus quo
sacrorum rituum nomine, primum reUi- haec arcana caelestia, quae ratione hu-
lit , scripluras processuum omniaque manà comprehendi non possunt, co-
cansae acta rilè confecta fuisse, et plc- gnosceremus , et illuminaret oculos
nissimam auctorilalis et legitimae pro- mentis nostrae, ut, quid in hac gravissi-
bationis vini oblinere; deinde, B. Vin- ma causa secundum divinum beneplaci-
centi! vilà, virlulibus ac miraculis dili- lum slatuendum essel, pcrspiceremus.
genter expositis, se et ceteros dictae § 43. Deinde aliud consislorium se- insemipnbiioo
... • consislorio (In)
1
m
, • •
,
Congregationis cardinales unanimi suf- mipubucum a nobis liabitum est, quovn lumi dicu
piscopos et
leros
cegentiae nraelermillenlcs, ex more
praescr,-" ' '. .
insli- ac miraculorum celebritate commemo-
tei horiaiur, ui tuloque
^
maiorum decrevimus ut ad ul- rata fuissent, recensitis eliam inslanliis
orationibus fi.
lem, prò rei gravissimae magnitudine nobis in tanto opere exequendo supcr-
maturius adhuc cum venerabilibus fra- num lumen atquc auxilium impclrarent.
Omnibus autem
Iribus nostris S. R. E.
celeris archiepiscopis et episcopis deli-
cardinalibus et S
"
44.
quae ex sacns
. ...
constitutionibus
rito absolutis, oranibin
lOlutlS, dio
Roma-aiaiciJiMinnu
aii.
do-
An.
Ali. C. 173" CLEMEN XII TP. 245 An. e. 1737
pio, precibiis adsil et palrocinio, el in t Ego Petrus episcopus Porluensis cardi-
tempore iracundiae fiat reconcilialio. nalis Ottobonus.
f-
Ego Antonius tituli S. Stephani in Monte
N. Antonellus.
Coelio presbyter cardinalis Gentili.
1. B. EUGENIUS.
t Ego frater loannes Antonius cardinalis
Reg. in Secret. Brevium.
Guadagni tituli S. Sylvestri et Martini
ad Montes.
t Ego T. cardinalis de Aquaviva tituli
S. Caeciliae.
CCIV.
t Ego Carolus S. Agatliae in Suburra dia- pulis ci linguis, spe firmi, fide robusti,
conus cardinalis Columna. cbarilate ardenles, gralià et virlute di-
t Ego Fabius Ss. Viti et Modesti diaconus vina ascenderunt. Ili sunl qui venerunt
cardinalis Oliverius. de Iribulalione magna, el lavanles slolas
t suas et dealbanles eas in sanguine Agni,
t Ego Alexander S. Mariae in Cosniedin
intra densissimam nubem ci imperscru-
diaconus cardinalis Albanus.
labilis diviiiitalis caliginem ingressi sunl,
f Ego Nicolaus S. Mariae ad Martyres diaco- ubi divinus Moyscs Deum Patrem alloqui-
nus cardinalis Indice.
lur, et ad eius dexleram sedens el coni-
t Ego Nerius S. Euslachii diaconus cardi-
paliens infirmilalibus noslris interpellai
nalis Corsinus.
prò nobis. IIuc aulem accedere non au-
f Ego B. Ss. Cosmae et Damiani diaconus
cardinalis Ruspulus. deat carnalis iudaeu.s, sed intra lermi-
t
nos el sepia legalium praeceplorum se
gloriani Domini, lioc est magnalia gra- qui ad locum latitudinis per labores el
liae siiae et prodigia sanclitalis, adini- angustias Iransivit ,
qui ad caelestem
ratione simili et terrore percnlsus pro- patriam per liiiius mortalis vitae tribu-
spiciat. Procul liinc omnis fera bestia et lationes el acrumnas pervcnit, in san-
les, et ooinis qui amai et facit monda- ganlibus preces', per merita unius divini
cium. Accedant aulem ,
qui vitalibus mcdialoris lesu Christi nostra adiuvetur
aquis in sacro fonte renati, vel purgati infirmilas, exciletur spes, roborelur fi-
animalium, nempe morluis rclictis ope- tuali laelitià exultantes in Domino celC'
ribus ,
quia terra sancla est. Arda est bremus ; sed ita cclebremus ut eius
via ,
arduus atque anguslus est limes ,
labores , fidem sandeque
, charilatem ,
et nemo tutus per eum ingreditur et res gestas inlueamur. Celebremus ergo
est maior domino suo servus, nec libe- via nostra in conspedu Domini, .\ngusla
ratore liberalus et qui cupimus esse , est, spinosa est, dura est, sed talibus
christiani, debcmus, quod Clnislus dixil taraque nuillis transeunlibus lenis fada
et fecit, imilari, ut respondeat ad fidem est. Transiil prior ipse Dominus, Irans-
nominis sectatio veritatis. ierunl apostoli intrepidi ,
poslea niar-
'an- § 1. Asperft et laboriosa hac via in- tyres, pueri, mulieres, puellae , transiil
hauc via] f.T-cessit fortis Dei milcs Ioannes Fran- novissime B. Ioannes Franciscus: eius
titer in^
ad illiii»; "l'Ciscus uegis ,
qui accindus robore et ergo non limeamus laboriosam vitam
til. in spiritu ambulans , calcatis desideriis sequi ,
si eius praemium cupimus , si
contumelias, per labores et angustias, lii Inter suos mira innocentià exaclà ,
'"""'i,»
1 Edit. Maia, leyit qai \\vo quibus [ii. t.). 2 Videtur legendum precibus (,n. t.).
\n. C. 17:37 '"2Ì8 BL'LLAHIUM R0.MANU5I An. C. 173"
anno Mbxcvii naliis est, Bilerras niiui- angeli tutclaris praesidio se ab instanti
tur ut in gymnasio Socielalis lesu slu- morlis periculo ereplnm fuisse.
dioriim ciirsiim absolveret. Enitiiil sla- § 5. Al enini probo adolescenti non z.io «isa so-
liin inler aeqiiales eximia adolesccnlis salis visum est Deum colere, Deiparam, ad„ioscoasa|,.j.
%. ,
.
n
•
.
Stolli,i« minalo-
virliis: nani olium el improborum con- aliosque sanctos pie venerari , el, tlo-nitu».
sucUidinem veluli peslem declinans ,
renlis aetatis et mundi calcatis biandi-
non velilis modo voliiplalibiis, sed eliam liis , loto animo seclari virlulem , nisi
talis refulgel. Nam polenti Matris Dei S G. Decimimi et nonum aelalis suae S'eìeuiem
, . . le^u mgiedunr,
apud aclernum redemptorem no-
fiiium annum agens,
° bocietalem lesu ingressusaiq"»
''
"""n >if-
, . . lule itfijlijet.
strum patrocinio confisus minime du- ,
est, ubi, nunqnam interruplo cursu, per
bilabat a Deo inipelralurura, ut, currenli alias chrislianae peiTeclionis semitas
sibi per arduas virlulum semitas, id', in ad Deum conlendens, bumilitale, odio
quo bumana conditio ab infirmis viribus sui , conlemplu mundi ,
paupertatis a-
gratia sufficerel, et quod non posset in- gloriae studio , celerisque chrislianae
firniilale bumanà , assequerelur virtule religionis virlutibus, iis ipsis, a quibus
divina. in pielatis decurrendo stadio *
inslilui
Dcvoiio erga
angcium cuslo-
àf.m, cuius ope
a vilae lii^cri-
mine iibtraiur.
8
.
religioso
"
4.
.
spiritus clicnlelam
Angcliun
'^
11)
oiioquc
'
fidenlius
cuslodem
, ,
confu-
.
quaercbal
fuit.
5
"
7. Poslea
, admiralioni atque exemplo
autem demandalo
.
sibi i" tchoiarum
niinislerio di-
giens ,
quod certo sibi persuaseral, se humanas lilteras edocendi munere, te-scipuio«adsan-
clilalem iucfl'
a Dei ollcnsà el aelerno animae inlerilu ncros adoiescentium aninios non tam 'lii-
1 Videtur legendura od id (r. t.]. 1 Edit. Maia, legil studio prò stadio (R. T.).
An. t;. 1-37 CLEMENS XII rr. 249 An. e. ns:
pulis sermonem habebat: qiiaeque in non ferrei : alios verbis consolabalur ,
scholis ex elhnicorum libiis explicari aliis opere subveniebal. Ilis natum at-
moruiibu'/" s'è prae animi modestia reluctans atque que in miserorum auxilium patrare vi-
nullum cerliorem gradum ad Dei amo- sus esl per mediani urbem et confertas
rem esse quam hominis erga hominem populo vias ire onustus slramenlorum
charitalem, lolum se sublevandae egen- fascibus, quos emendicando paraveral, ut
lium inopiae et procurandae animarum aegrotantibus egenis leclum sternerel.
saluti devovit. S 12. Cessante commercio, cum lan- Mirae a,i m,
Praccipue S 9. NcHio hominum eral, quem am- guescerenl arles, el artificibus nuul va- "U^mao.
cum, ad sanandum reguli filium, illius res domi angusta eral, ne egestale op-
domum rogalus ire noluissel, ad cen- primerenlur aul corrumperenlur olio ,
lurionis servum, non invitatus, ire pa- ipse opera feminei arlificii facienda
ratus fuit. Ila eius servus , spirilu Dei quaerebat , ul laboribus suis viverent ,
plenus qui super humilcs requiescil nec aliis oneri, nec sibi detrimento al-
el humilibus dal gratiam , vili alque que exilio essenl.
humili plebi se praebebal, el paupcri- S 13. Ostiatim stipem
'
emendicabal ,
iiapnvM. tì-
'' '
itili! . impiMu
bus magisque indigcnlibus ferebat au- Ut deinde coUeclam ad alendos pau- «"cumi, v^r.
. » ini.sororum 0-
xilium, speclabatque in liominibus ima- peres el suslenlandos carcere mclusosmnium paier.
non sublevarel; nuUus aeger, cui non lium communis omnium parens eral
,
pesie luf.cii» § l'i. Moalein Falconensem oppiduin, turba, ubicumque degeret, slipalus erat '.honoris et »•
. , . . luti» aDimarnm
vicinaque loca, quo ad hibernas niissio- moleste atque inurbane in cum irruen-nudium.
iies ineuule anno mdcxl adveneial, les, suavi excipiebal benignilalc, el ad-
alrox peslilenlia invaserai; omnium, mirabili ferebal patientià; aliorum sub-
qui eranl contagioso morbo conepli, Icvans corporis anguslias , aliorum sa-
curani alacris suscepil, contemnens prae- nans animae infirmilales, nulluni a se,
ii.irac'alummiii- sola Dci providentiù confìsus , alendos Haec eral omnium volorum el cogila-
suscepit, el, subsidus undique mduslno- lionum suarum sumnia, regnum Cliristi
poralia subsidia homines ad Deum tra- lem, famam vilamque ipsam parvipen-
heret, el per corporalem alimoniam cae- dens, neque laboribus, neque angusliis,
lesli evangelicae doclrinae cibo refi- neque niinis, neque melu neque uUA ,
animanim salute remissius ageret; ani, mam petram, ncc furentes improborum
ut egenlibus alque aegrolis opem per se turbines, nec violenti tribulalionum flii-
exislimabat quolibel suo famae vel ca- eta est tentationibus aut periciiiis, sed
pitis periculo qiiamcnrnque opem alque probata.
auxilium, quod hominibus vel inopia 8 enim semner animo etMaiiium nnam
21. Malori
^ . . perculienli al-
. . ' .
vel infìrmilate afiliclis vel de animae erectiori mente, primis superalis autieram piaehei:
salute periclilanlibus ferre posset. laboribus aut periculis, ad nova imper- ntien. minnoii-
. , . . , , bu? nuiUira po-
caiicera chri- § 20. Ribcrat enim calicem divini territus prò Dei gloria veniebat. Ka-cms offcn.
posiciorum' etamoris, de quo ait Propbela: Calix tuus que, edoclus magisterio dominico, saepe
mjrlvrum, bìbil
io lami» leva-
...
tneonans , quam praeclarus
, ...
est, et ine- unam percutienlibus maxillam, alteram
briatus fuerat ab uberlale domus eius. laetus exbibuit ; minanlibus stricto gla-
Hoc enim calice inebriali ibant apostoli dio necem, vel caput obtiilit, vel pectus
gaudentes a conspeclu concilii quoniam aperuit, sciens animam qua diligebat ,
digni habili sunt prò nomine lesu con- Deum, mori non posse, nisi ab ipsA Dei
tumeliam pati ; hoc inebriati martyrcs, dilectione, ob quam mors intenlabalur,
laeti eunles ad tormenta, ad Icones, ad cessarci : si quis illius vicem dolerci,
gladios, ad flammas, ad necem, non a- corripiebal , admonens eum ignorare
gnoscebant uxores flentes , non fìlios, quantum in tolerandis prò Christo op-
non parentes, non amicos ; hoc inebria- probriis voluptalis inessel. Sed qui pro-
lus bealus Dei serviis Ioannes Franci- priis non movebaUir malis, aliena sorlo,
scus, non labores non angustia?, non, moerebat, miserans adversariornm cae-
dolores, non contumelia?:, non infamiam, citalem, fnroreni excusans, calamilatem
non morlem ipsam videbal; sed omnia deplorans, et fervidis ad Deum precibus
terrena bona fluxa et caduca parvifa- prò eorum salute deprecabatur , atque
ciens, nihil erat tam arduum, tam dif- ila, quemadmodum servi Dei solenl, se
ficile tam laboriosum
, tam cum vitae , de suis inimicis ulciscebatur, ut cuius-
et mundani honoris discrimine coniun- quc animum, quo magis sibi cxpcrirctur
clum, qnod non ultro laetus et alacris infensum , eum maioribus demiilceret
prò Dei gloria et animarum salute aggre- ofTiciis charilatis.
deretur, in omnibus exbibcns ?e ipsum § 22. Etenim una erat solliciludo , m^tt'^'''
An. C. 1737 BULLARIUM ROMANUM An. C. 1737
lina cura, una cogilalio, ne Deus pecca- sustentabat : ilaque omnos animi motus
lis hominiim ofTenderelur; ideo, cum id adeo composilos alque in sua potestate
vel audiret vel videret, maxime si pro- habebat, ut nulhis unquam in eo obser-
hibendi facuUas nulla superesscl, intimo vatus fucrit, qui ad exactam christianae
doloris sensu uiebatur, ut ex oculis la- perfectionis regulam non conveBÌret :
qiafrii, Disi § 7.Ó. Piena enim et integra charitate bai : ISon ego, secl Deus.
in Deum flagrabat , Deum menti prae- § 25. Ilonore ab aliis affectus et lau- Proronjaiia-
nullus illi eral sermo, nisi de Deo di- tans, si probe nolus esset, ac prò me-
vinisque rebus; Deum in prosperis lau- rito traclarelur, se praetereuntium pe-
dabat, ad Deum confugiebal in adversis, dibus, ut viiissimum omnium mortalium,
eum consulebat in dubiis, in eo omnes proculcatum iri. Nam ex veracissima
delicias et voluptates, omnem consola- divinae magnitudinis et humanae par-
lionem et gaudium, quod non datur im- vitatis agnilione et abiectissimae filio-
piis, collocatum habebat : magnam no- rum Adam conditionis inluitu, in se ipso
ctis partem orans transigebat ;
quando quod suum erat conleninens et omne ,
iimae, praeicrtari
labores
posnilentiae disciplina obterendi habe, phiribus dignum esse.
assi. . . . „
duos. sunt , et terreni corpons infesta labes § 26. Mansuetus , mitis et beneficus Mansneindo,
beaevoleDtia,
spiritali vigore
caro, quae concupiscil adversus spiritum,
calcanda est. Ut igitur
...
erga omnes, angelicam
I •
,
quorum
pcraffcndis
se,x
.
primos
missionibus
,
partim
dis.
tur,
Sub vesperam iterum concionaba-
confitentes subinde audiebat ad
in inferiori Occilanià ,
partim in Viva- multam noctem , adeo ut saepe adhuc
riensi, Valentinàque dioecesi, novissimos ieiunum a sacro tribunali parochi vel
autem qualuor in reslitucndà stabilien- popnli ipsi veluli per vini avellerenl.
dàque apud Velaunos Yivariensibus fi- S
"^
30. Sermo el praedicatio eius non semoein».
. ., .... ,
. . et piaedicalio
nilimos pielate collocavil. Anicii autem, in persuasibilibus nimianac sapientiaein osiensionD
, . , . . . . . spirilùs et Tìr-
quod provinciae caput est, aestivum lem- verbis, sed in ostensione spinlus et vir-tuiis.
pus tradncebat , hyeme vero agebal in tnlis. Nani simplex quidem, incompta et
circumpositis urbi ioci^ cum, frigore el popularis oratio, sed verbis ineral quae-
nivibus ab agrorum cultura coloni im- dam occulta vis et caeiestis gratiae vir-
pediti ,
in suis tuguriis et mapalibus tus, quae audientinm corda penetrabat,
otianlur. et eorum mentes alque animos sive ad
Balio vilae
|>laiie apostoli-
§
"^
29. Modus autcm ac ratio vilae, '
fugiendum vitium, sive ad ampleclendam
c> in US ob-quam sibi ab inilio conslitiitam ad finem virtulem facile impellebal. Acccdebal
usque in missionibus constanter serva- actio ipsa vehemens el zelo Dei incen-
vil, huiusmodi erat. Iloras nonnisi bi- sa, voxque mire ad movendum efficax,
nas, vel ad snmmum ternas sonino con- ardoris nempe et suavitalis piena , et ,
cedens, reliquam parlcm medi- noclis quod longe maius est, conslans alque
tando, precando, concionesque parando firma apud omnes opinio verae, non
impendebat. Ubi ad destinatum locum adumbralae virlutis, cui respondebant
pervenerat , imbre licei madidus , aut habitus oris ad modestiam et humilila-
nive perfusus, itineris lassitudine el la- lem compositus, sancta sine fuco sim-
bore confeclus, divini auxilii exposcendi plicilas poenitentiam praeseferens et
causa, reclà se ad ecclesiam conferebat, pauperlaleni , omnia demum caelesleni
quam si clausam reperisset, prae fori- quamdam spirantia sanclitalem, quae
bus in genua provolutus, vel liumi pro- aspeclu ipso commovebant animos, et
stratus, Deum tanta spiritus conlenlione ad Dei amorem rapicbant.
orabat, ut nec vi frigoris, nec uberlim 5
^
31. Ilinc incredibilis fiebat ad eum ad eum
incredibiioi
. audieD-
quandoque cadentibus nivibus a piis auscultandum , sive ex aequo sive e i"""'<"""'» ««•
.... ,. nofis horalnuiB
cum Deo colloquiis avocarelur. Posliidie supcriore loco de rebus divinis disse- ««'«'"«'"•
An.C. 1737 254- BULLARIUM ROMANUM An. C. 1737
reret, hominum concursus cuiusvis ge- propellerei : per vias situ aspecluqne
neris, cuiusvis condilionis, cuiusvis ae- horridas, per aperta vilae pericula, ru-
tatis, ipsique adeo haerelici , virlulis slicos in sylvis el monlibns, in suis ma-
admiralione capti, calliolicornm ardorem palibus, seu potius latibulis, sparsim de-
qnodam modo aemulari et vincere ccr- genles sludiosissimus animarum venalor,
tabant. pedes semper, el ieiunus, ut plurimum,
Innamoro» § 32. Difficile Bsl liominum inirc nu- vel modico cibo refectus , invesligabal
peci atnres et i i -
n
periinace«hae-merum, qnos vcl ab omni genere lia- quos erudirci, quos solaretiir, quos o-
HI, gitiorum ad bonam Irugem rcdiixil et mni ope sublevaiet; exemplo evangelici
in eA confìrmavit, vel ab hacresi ad pastoris, qui, relictis nonaginlanovem,
Ecclesiae catbolicae sinura revocavit; et vadit ad ovem quae perierat, donec in-
qiiod mirabiliiis est, pbires catbolicos veniat cani, et, si invenerit eam, suis
adversns ipsum pessime animatos el humcris imponil gaudens, el ad ovile
lici dogmalis doctores aggressi fnerant, divini amoris indefesso cursu per ardua
paucis ipse verbis, sceleribus, erroribus- el immania quaeque lendentis; iter fa-
que ereptos, chrislianae virluti, calho- ciebal per invia plerumque nemora, per
licaeque veritali restiUiit. Itaque nbi- abrupla monlium asperrimorum iuga,
cumqne evangelici seminis sercndi causa per duratam frigore glaciem, per con- j
per aliquod tempus degerat, conspicie- gestas vel solulas stagnantesque exun-
banlur compressa odia, extincta dissidia, dantibus aquis nives ,
per densissimos •
usus, pueri et maioris aetatis bomines enim tam diirum alque fer-
nihil est
in Christiana doctrind rite instiluti, mo- reum, quod non amoris igne vincatur.
res omnium immutati, et ad chrislianae § 35. Nnllis igitur delerritus incom- Maiimi prò.
... pleroa laborei.
pietatis regulas conformati: tales eranl modis, nullis relardatus penculis, saepe
eius lahonim et apostolici zeli fruclus, per ignotos calles reclà deerravil via,
talia eius sanctitatis et evangelicae prae- saepe in desertis mapalibus imbri et
dicalionis illustria monumenta. frigori apertis pernoctavil, saepe cum
Rasiicos per § 33. Sacro autcm verbi ministerio rerum omnium inopia confliclalus esl :
monles, per sii- .
va», p«r aviaprimum
^
per aliquot dies diligentem na-
*^
.*
arduum aliquando monlem superare ag-
lalibula pnrqui- •
,
rii iiu.iinsissi- vabat
, .
operam in opnido vel
,
pago, qui, gressus, errante per glaciem et nivem
mo« aoiDiarum .
' . . . i
venaior. lotuis regiouis tractus , hommum fre- vestigio , ita corruil ut crus frangerelj
quenlià et loci quadam dignitatc prin- baculo lamen innixus el a socio susten-
ceps quodammodo eral ; deinde curas latus , seu potius divino fretus au.xilio,
et labores suos ad loca vicina confere- continuavil iter, et cum ad locum, quo
bat ; nulhis eral locus tam incultus, tam tendebat, pervenisset, hnmanis deficien-
agreslis ,
quo sua eum cliarilas non libus rcmediis, crus divinitus sanalum
1 Forsan tractu ; aut melius leclor scius est, et obduclo callo, mirabiliter coaluit.
pedibus consistere non posset : non se- Deum raptus, trahensque secum lerre-
mel conligit, ut e siiggestu descendcns, num corporis pondus, liber et admiran-
animo linqiierelur sed nullo commo- : dus supervolitavit animus pennis pul-
vebatur periculo omni spe ac fiducia
: cherrimis et integerrimis, quibus ad Dei
in Deo reposilà, quaecumque lemporuin, amplexum amor caslus innitilur.
locorum , negoliorumqiie facies essel , § 38. Pervenit Lalovescuni, ubi Deum Mi-Mmieiu ni.
eamdem oris habitum quielnm et sere- solum quaerens, ad caeleslia sola aspi- n'ro'ji'iar et de
,, .
1 , • ,-. • 01018 conlmual.
num praeseferebal et tranquillissima rans , , cuiquam verbo de
nullo infirmi-
animi Deo inhaerentis dulcedinc fiue- tale corporis facto concionem , habuit
batur : placebat sibi in inlirmilalibus ad frequenlem populum e vicinis mon-
suis, in conlumeliis, in necessitalibus, tibus colleclum, in qua labentis corporis
in persecutiouibus , in angusliis prò iinbecillitalem amanti» animi fervor et
Chrislo : cum enim infinnabalur, lune aposlolicus sacerdolalis pecloris vigor
potens erat, caeleslibus affluens deliciis, suslinuil. Inde, nullo sumplo ad respi-
quibus servos suos benignissimus Deus randum spatio, poenilenles, confessio-
consolari solel. nibus tota die audilis, Deo reconciliavit.
Posirfma n.is- § 36. Itaquc posi evangelicae doclri- Poslridie erat Nalalis dominici dies :
nae semen in mullis locis disseminalum, licei deterius semper se baberel , ter
missionem Lalovesci, ignobili Vienncn- ad populum verba fecil, et reliquum
sis dioecesis pago, in horridi? Ilelvioium lemporis in sacro tribunali sedil. Idem
montibus posilo, ullimis Advenlus do- fecil in sequenti die, donec, exhauslis
minici diebus liabendam incidil', quam prorsus viribus et animo deficiente, hu-
sibi fore poslremam, Deo docente, prae- manae condilioni cedere coaclus, con-
dicit. Intolerabilis lune, adu!U\ iam bye- cidi l. Vix post quartam horae partem
me, erat vis frigoris , et inexplicabilis spirilu receplo, confessiones audire per-
viarum diflicullas, inter inaccessos mon- rexit , ad focum assidens in domo pa-
tes nivibus ac glacie cooperlos valli- rochi, quo fuerat a rusticis deportatus ;
busque difficiUimis inlerieclos, superan- sed, cum ilerum animo linqui coepisset,
da occurrebat; nihilominus, Dei nomine in ledo repositus est, ubi totius antea-
invocato, in vlam se dedil. clae vilae sacram exomologesim, quam
Ad celeros diirissimos paucos dies ante peregerat, iterum
...37. casus
Ki iiincris 8 illius fe-
inrominodls do-
lore uien» euiinens accessit, quod reclà '
deer- cil. Poslea ingravescente morbo, ut Exu..u.ii«d9-
»0014 lebri cm- .
njiiiur rantem via, cum nox supervenisset , et summam Chrisli nascenlis humilitalem<i">;"i"t.or8 co-
gilur.
nemo eum bospilio acciperet, in dere- pauperlalemque, quam totius vitae tem-
liclo tugurio, venlis ac nivibus pervio, pore impense dilexcral, in ultimo vilae
inlempestam et perfrigidam noctem du- actu exaclius ac diligenlius imitando
cere necesse full. £l quoniam sudore exprimerel, in stabulum deferri preca-
madidus^ ob laborem ilineris constiterat, lus est. Sed, ne cilius deficerel, iussus
concrevil aspero frigore constriclus san- ledo se conlinere, ibi sacrosanctae Eu-
guis, et laleris dolore gravissimo simul- charisliae viatico et exlremae unclionis
quc aculi\ febri correptus est. Sed super sacramento munilus , dexleià Crucifixi
oranem laboris magnitndincm et pocna- imaginem lenens, et ad cadeste regnum
rum anguslias, fervenlis arnoris vi in et immorlalis gloriae coronam a Chrislo
i Forsan incipit voi ivcepil (r. t.).
domino et Virgine Maria invilalus, qui
2 Edil. Main. legit madibus (R. T.). se videndos ei praebuerunl, anima di-
An. C. 1737 2òl3 CULLAIUUM ROMAM'M An. C. 1737
loier diieciosvino Salvaloi'i Commendala, inler pau- bito iuxta decreta felicis recordationis
*'c'ni«nr"5''dui'periim el ruslicorum lurbas, quibus iu- Urbani PP. Vili praedecessoris nostri.
ciisiiuomontur,
vandis et enidiendis omnem vilam suam § 43. Impelralis subinde lilleris tam Processa apo-
vullu spii'ilum Deo reddidil circa me- eidem archiepiscopo Niennensi et epi-
diam noctem iiUimae dici exeunlis an- scopis Aniciensi el Valenlinensi direclis,
ni MDCXL. quorum in dioecesibus diu versaliis est
Densa 1 § 39. Ut vero Dei servus ex liac nior- Dei famulus, ut de virlulibus illius ac
aKiiiin,
HJi'um'cum'Via- tali vità decessjt, una omnium vox fuit, miraculis nova haberent leslium exa-
roduN .lu.ibu» ... . .....
uurti.sanclum obnsse, et quamvis rigidissi- mina el novos aucloritate apostolica
el vigilili
cjiio occunuul. .
conficerenl ;
quibus ilidem
llssimas tamen ad hanc vocem quasi
, ,
Romam missis, diligenlerque expensis,
in vicinis locis omnibus ac monlibus post dinlurnum et accuralum examen
norum agmina, ut, propler infinilam po- cardinalium sacris rilibus praeposilorum,
puli mullitudinem concunentem ad vi- tam super validilale processuum, quam
dendum et osculandum defuncli corpus, super virlulibus servi Dei: demum, piae cii-mcDn xi
dcoemil con-
difTerri in alium diem fnnus oporluerit.
ri •
n
memoriae Siemens rapa Al VI praedeces-si^e
j
«'e vinu-
01) cius 80. 8 40. Postmodum , percrebrescente sor nosler die xxvii marlu anno MDCCxii.heroico.
pnichium Lalo- "^ . . .
,
voscus, ipiobi-sanctitatis eius ac miraculorum fama, audilis anlea in generali sacrorum ri-
\h aniea nciis . . .
procPB.uj Or-
diiianl Anitiun-
R 41. Iiaque a bonae memoriae Ar- Summum Ponlilìcem Clemenlem XI prae-
, i tT ,
»"• mando de Belluine Aniciensi episcopo decessorem nostrum lilleris, lestalus fue-
Datis subinde lilleris remissorialibus ad parimi archiepiscopi parlim episcopi simi un.
ciaiuenii» e- § ÌQ. Scd quon'iam tot miracula non 1 ingenita in infernis arlubus ad moluin
ereimii .1» .11.- polerant propter mulliliidinem smania |
impotentià, Tolosae in ecclesia Socielalis
seorsim expendi, et miiUoi'iim, variis lesu, dum beatificationis solemnia pera-
de caiisis , ut accidere solel, legilimae gerenlur; secundum, instanlaneae sana-
necessuriaeque probationes vel depe- lionis sororis Mariae Theresiae de Mont-
rierant vel haberi non polerant, non- plaisant monialis professae in monaslerio
nullis ex omnibus seleclis , et in plu- Visilationis civitatis Sancliamoris dioe-
ribiis congiegalionibus S. R. E. cardi- cesis Lugdunensis ab ingenti durilie
nalium sacris rilibus praepositorum per seu tumore in ventre, acuta febri, ali-
Iriennium discussis, duo anno mdccxv isque exitialibus symptomatibus morti
idem praedecessor noster Clcmens XI iam proximae , nullo remanenle- mor-
decreto suo approbavit: miraculum sci- borum vestigio, ac viribus incontinenti
licei repentinae liberationis Ioannae Ma- receptis.
riae Perei monialis a diuturna inferio- § 49. Denique venerabilibus fralribns n.^remm «-
rum artuum ad motum impolenlià et nostris S. R.E. cardinalibus in generali li^ xii lu c^.
li .lo iiii» § 48. Ilaque novis apostolica auclo- de se collegasque suos censere ad ullc-
aposioiicumie-ritale proccssibus in Gallia conscriplis riora, si ita nobis viderelur, progredi
meoiia XII. dc mu'aculis quac per intercessionem licere, et bealum Dei servum in sancto-
B. Francisci post eiusdcm bealifìcatio- rum numerum referri posse; quod ce-
nem omnipotens Deus operalus est, se- leri omnes, qui lune aderanl, cardina-
ptem examini sacrorum rituum Congre- les, gravibus sentenliis dictis , uiiani-
lionis coram nobis habilae proposilis, mes comprobarunt.
duo XIX die mensis marlii currcntis anni § 51. Convocato deinde publico con- consisiorium
strae Mariac eonimdem Francorum re- e\ sanctorum palrum auclorilate, ca-mu celebrai»
... o Ti r' .•• ''"> f''*'" San-
ginae chrislianissimae eius coniugis, et nonicis sanclionibus , b. li. L. antiqua ciissimae ih-
... * iiilalls ah eo- ,
quampliiriiini vcnerabiliiim fralrum ar- consuetudme ac novorum decrelorum .i.m cii'uifma
,
Galliarum , et polissimiim provinciae hodie, hoc est die Pesto SS. Trinitatisi
Occitaniae, necnon dileclonim filiorum in sacrosancltà Lateranen.si basilica ,
in
magislraliuim, procerum et populorum quam solemni rilu cum cardinalibus ,
craiìarum § S^. IIis peractis, Deum Patrem ae- ubi opus essel , deferri , vohiuuis ut
lernum, regemque gloriae Christum do- earum exemplis, eliam impressis, manu
minuni Patris sempiterni Filium, el San- lamen publici notarli subscriplis, el si-
cium Paraclilum Spiritum, unum Deum gillo alicuius personae in dignifale ec-
unumque Dominum, laudibus et confes- clesiastica constilutae munilis ,
eadem
sionibus venerati , sacroqne bymno Te ubique fides adhibealur, quacipsis prae-
Deum solemniler decanlato, omnibusque senlibus adliiberetur si cssenl exhibitae
chrislifidelibus lune praesenlibus ple- el oslensae.
naria omnium peccatorum suorum in- § 58. Nulli ergo omnino liominnm Smciìo pc
dulgcnliàel remissione concessa, propter liceal banc paginam nostri decreti, de-
corporales nostras infirmi lalcs, alTcclam- finilionis, adscriptionis, mandali, statuii,
que valetudinem, senilemque aetatcm, concessionis , elargitionis et voluntalis
ab eàdem Laleranensi ecclesia recessi- infringere, vel ei ausu temerario con-
mus, remanenlibus in eh venerabilibus Iraire; si quis autem, boc attentare prae-
fralribus nostris S. R. E. cardinalibus, sumpseril, indignationem omnipolentis
archiepiscopis et episcopis et universo Dei ac bealorum Pelri el Pauli apostolo-
clero et populo; quibus praesenlibus, rum eius se noverit incursurum.
a venerabili fralre nostro TbomaS. R.E. Datum Romae, apud S. Ioannem in
cardinali episcopo Praencslino RulTo Lalerano, anno Incarnationis douiinicae
nuncupalo, tamquam cardinali in ordine MDGCxxxvii , XVI kalendas iulii, pontifi-
antiquiori, in ara maxima praefatae basi- catus nostri anno vii.
licae, ex indulto et de licenliA nostra, so- Oat. die 16 iiinii 1737, poiilif. anno vii.
Eijo Petrus episcopus Porluunsis cardi- Ego P. Aluysius Carafa cardinalis tituli
S. Ceciliae.
Ego Dominicus Ss. Qiiirici et (ulittae
Ego Georgius tituli S. Mariae in Transly- presbyter cardinalis Riviera.
berim cardinalis Spinula. Ego iMarcelliis tituli S. Mariae in Aràcaeli
presbyter cardinalis Passari.
Ego Ludovicus tituli S. Priscae cardinalis
Belluga.
Ego frater P. M. tituli S. Ioannis ante
Ego Alvarus tituli S. Bartholomaei in in- Portam Latinam cardinalis Pieri.
sula cardinalis Cienfuegos.
Ego I. B. tituli S. Matthaei in Merulanà Ego L. S. Mariae in Vialata prior deca-
cardinalis de Alteriis. norum cardinalis de Alteriis.
Ego Vincentius tituli S. Petri ad Vincula Ego Carolus S. Agathae in Suburra dia-
presbyter cardinalis Petra, maior poe- conus cardinalis Columna.
nilentiarius. Ego Fabius Ss. Viti et Modesti diaconus
cardinalis Oliverius.
N. Anto?<ellus.
sacrarum scriplurarum roboravit eloquiis,
dimicanles, in se ipsis exhibuerunt .su- ad Corinth., cap. i, 27, iegilur forlia (n. t.).
An. C. 1737 202 BULLARIUI nOMANUM An, C. 1737
B. cuhanuam § 2. Nam per gralianri Spiritiis Sancii potila, et oclavum aetatis suae annum
^iiriclarum vi- , ^ •/->•..
(luarum calalo- nalurae usum et sexus iniirmilalem atlingens, amore erga Deum, erga pa-
fuuVonuilv' Iransgressa, accincta robore et in spi- rcntes obsequio , erga se ipsam con-
rilu ambulans, desideria carnis non per- temptu, eximiis virtutum argumentis, ad
fecit ; sed in divina cliaritatc alliiis fixis fuluram sanctitatem praeluxit. Elenim,
radicibus, et domicilio suo super peiram Spirilu Sancloinstruenle, edoetacbristia-
robusta mole solidalo, firma et incon- nam sapienliam esse scire lesum Chri-
cussa ad infernales incursus et ad pro- stum et liunc crucifixum, frequenler in
cellas et lurbines saeculi stelit, ut ad Cbrisli palientis imaginem e paride
Dei munera, per divina praecepta forli- cubiculi sui pendenlem figebat oculos ,
ler pergens, feliciler pervenire!. liane cuius obtutu , miro patiendi desiderio
igitur bodicrnà die , servalis de more accendebalur , ut, crucifixis carnalibus
solemnitaliljus, in Sanctarum Viduarum dcsideriis, mente soluta et liberà ad a-
numerum, ad omnibus fìdelibus colen- morcm invisibilium tenderei. Itaquc iam
dam, auclorilale caclitus nobis impertità, magistcrium virlutis adepta, quae prae-
retulimus : et ideo eius pie sancteque iudiciuni vebebal aetalis, spreta ledi mol-
res gestas praeclarasque virtules bre- lile, paleis culcilrae, ligno cervicalis
viter exponemus, ut earum commemo- viceni etusum pracbenlibus somnum ,
ratione' dolorem cordis nostri et pe- brevissimum capicbat; omnia aulem pue-
ctoris nostri anguslias leniamus , et fi- rilia oblectamenta contemnens , rigida
deles omncs ad fugienda mundi buius silenlii custos sola oralione delectabalur.
blandimenla sequendasque virtutes prae- § 4. Qnamobrem spiritali oralionis Onamvi* mn-
clarae buius viduae exemplo provocen- cibo nutrita, adeo in eà caeleslis patriaererei.painnum
^
,. olileinperan»
tur. Expericntià enim docente quolidie amor mundique contemplus succreve- voiumaii. nubn
, . . luliano Ailuiuo.
.
nobiles, sed longe prole ipsà nobiliores, rum mentibus cainalium cupiditatum
quae splcndorem generis virlulum prae- tenebras mundi consuetudo offuderat ,
stantià, quae sola apud Deum nobililas viam Domini ingredi volenlibus lamquam
est, superavil. Vix enim usu ralionis 1 Pessime edit. Main. Iiabet demum prò de-
i Ed, Main, legit commemoralionem (r. t.). cimum (R. T.),
An. e. 1737 CLEME.NS XII PP. 263 .\n. e. 1737
lucerna in tenebroso loco super candc- nis rebus animi polius augeretur moe-
labriim posila praeluceret. Repulsam ror et tristilia, quam levarelur angustia,
Dei anelila patienter lulil, el inlelligens ( severa enim misericordia nibil Deus
Dominiim se obedientiam velie, non sa- ancillae suae sinebat dulcescere quod
parenlum volunlati alque im-
crificiiun, ipse non essel), ila supramodum gravata
perio obseciila, nobili atqne divili viro est supra viitutem, ut taederet eliam
luliano Adurno nupsil. vivere, el in se ipsà responsuin morlis
num coetus et frequentiam, baec silen- el doloris simul atque amoris vulnero
liiim et secrelum ; ilie Indos el oble- percussa, parum abfuil quin prolabere-
clamenta saeculi, baec orationem el ca- tur in tcrram. Ut vero domum redivit,
slas Deurn amanlinm delicias sequcba- cum ab arcano fundo alla consideralio,
lur. Ideo, ob contraria voluntatum sludia irradiante divinae gratiae lumine, con-
alienato mariti animo, aspere ac dure ab Iraxissel et congessisset totam miseriam
eo traclabatur: ipsa vero, etiamsi nulla suam conspeclum cordis sui, obortus
in
erga virum marilalis obsequii el cultus est ingens imber lacrymarum proie- ,
.....
.
nem sequi insliluit. Sed omnia benignis- admiralione misencordiarum Domini, baiuianus m-
pens Calhari-
simus Deus felle amariludinis consper- odio erga munduni indignalione ergauae m ,i,sì,ib- ,
Hinc ingens paliendi ardor, ul se pas- cuta est spiritum ducenlem in deserlum
sioni Chrisli domini conformans, de ad- poenilentiae, longe a mundanis oblecla-
missis vel levibus culpis divinae iusli- menlis et saecularibus curis inhabitan-
tiae in sanguine el per merita divini non solum primae illius
libus terras. El
Mediatoris salisfaceret, et veterem ho- quadragesimae lempus, sed, per annos
minem in se crucifigeret, et destrueret tres el viginti , nedum Quadragesimae,
corpus peccali, ut non amplius peccalo veruni etiam Advenlus ferias solo caelesli
servirei. oralionis cibo et sacrosancto Euchari-
•
§ 9. Ilaque carnem suam ciliciis, fla- stiae pane suslenlala transegil, amaris-
gellis, fame, sili, vigiliis, ieiuniis edo- simo tantum aquae liqualae salis atque
muil , ne spinas ac Iribulos vilioriim aceti polu quandoque excrucians
silim
prodnceret , sed sancla coipore el spi- polius quam reslinguens quo tamen :
rilu hosliam Deo placenlem se offerret. ieiunii tempore robuslior atque vividior
Uno' vel alloro anno ab admirabilis eius laboriosis cliaritalis muneribus perfun-
conversionis die, voce Chrisli domini ad gebatur. Ila per graliam Spiritus Sancii
inleriores cordis aures resonanle, invi- nalurae usum el sexus infu-milatem
tala est ad peragendum cum divino Sal- transgrediens, cibo abslinentiae et polu
vatore quadragesimale ieiimium ,
quo amariludinis aluit corpus suum, docens
exercila, Iria illa lentalionum genera, non solum nescire villa , sed etiam cau-
quibus ille volens lenlaUis est, superare sas nescire viliorum.
eremo voluplalcm, imo ita domilam cu- celeri gradu progrediens Calharina, el
pidilatem haberel, ut nec fami cederei; a divino humilitatis magistro edocta
uni Deo lanlurn subiecta, non deside- altitudinem perfectionis mensuram esse
rarci in monte, hoc est in terrena ela- debere humilitatis, elegit abiecla esse
lione , iaclanliam , sed nulli crealurae in domo palris sui, magis quam habi-
per urbem gradii sobrio, veste luimili, maiestalis piilchritudinem admissa, di-
vullii modesto , fìxis in lerram ocnlis ,
vinae lucis fulgore mens rcpercussa,
ilaut praemintia sanctilalis anleirenl si- inlimo cognilionis sensu percipiebal,
gna virtutiini. Egenoiurn vero necessi- comparatione immensae illius altitudinis,
nibus, pecunia siistenlabal, cibis reficie- bat, utsemelipsam nunquam proprio vo-
bat. Laboriosum alque hnmile infìrmis caret nomine, alque aegreferret ab aliis
inserviendi niunus primiim in ,
privalis se nominari. Afiirmabat enim nihil esse
domibus, deinde in piiblico nosocomio, in creaturis, quod bonum esset vel Dee
cuius regimen ei demandalum est, se- piacere posset, sed ex nihilo eductas,
diilà cura et diligenti soilicitudine exer- et contagione labis primi parentis con-
cuit , et ad felicem iisque vitae suae laminatas, in malum semper propendere,
finem retinuit, militans stipendiis suis; et frequentissime in illud prolabi , nisi
nihil enim unquam accepit de substan- Dei gralià miscricordilcr liberenlur: ideo
lià nosocomii, sed, quae sibi prò victu curandum esse ut destrualur quod ex
et indumenlis eranl necessaria, suis ex- nostro est , ut Clnislus aedificetur in
pensis sibi minislrari volebat. nobis, cuius gralià adiuti dicere valea-
mus cum Apostolo: Vivo ego, iam non
Deuin,
Qnaiis
fssel .loior
cius
erga ..
.'ui.iueciis
§ 11. Assiduis
crga proxmium
,
autcm
,
quasi
....
charilalis offi-
quibusdam ego, vivil vero in me Cìirislus. Eleniin
con OIDI. US.
gi'adibus, ad purum illuni ac inirabilem non solum temporalibus indigcnlium ne-
Dei amorem ascendit; siquidem , cum cessilalibus, el acgrolanlium corporibus
eius corpus templum Dei inhabitantis sanandis curandisque sedulo navabat
effeclura esset , animus , veluli aitare operam, sed etiam aliorum animis me-
. Domini in quo sacrifìciuin laudis quoti- dendis curam omnem ac sludium im-
die Altissimo immolarelur manu aeterni pendebat. Ideo et qui aegrotanles in
Sacerdolis , excusso mundanorum affc- nosocomio decumbebant , et qui eani
cluum pulvere et terrenarum cogilalio- adibanl, bis alque aliis sanclissimis in-
num remotis cineribus , tolus exarsit ,
struebal monilis ,
quibus el ad peccali
vaporerà exhalans* divini ignis non so- fugam et ad Dei amorem impellerei.
lum penelranlis inflammantisque cordis S 12. Imo dilatans spalla charilalis, ,
tiiaiogum
intima, sed perlingentis usque ad exte- dialogum eliam scripsil, in quo allego-
riora corporis, et ad sensus morlalium rice inducens animam el corpus pere-
liominum. Nani tborax celeracque cor- grinationem facere slaluentes , conve-
poris partes, quae cor ambiunl, ignem nientesque absque dissidio iter peragere,
spirare videbanlur; ncc manibus tangi mire oslendit quanto detrimento anima
poterant ,
quin et dolore afficerenlur cacci amoris sui laqueis implicala in
et intolerabilem ardorcm perscnlirent. redo aelernae salutis itinere peragendo
Quare, per alias conlemplalionis vias in- impedialur.
troducta a caelesli Sponso in cubicnlum S
^ 13. Sed maximo ad virlulem se- ,'"'"'""' i'"»-
bel documonU
suum , et ad contcmplandam aelernae quendani
*
incitamento et exemplo
'
at-«' 'nciiamenu
.
virtulis.
1 Ed. M. leg. exhalanis prò exhalans (K.T.). que admirationi omnibus erat, fenn-
Bull. fìom. — Voi. XXIV. 34
.
mcnle
Qiiam
in
(ixa
a-lm'-
S
"
14. Nam a Deo impelraveral , ut, cum loto afl'ectii se tenens , non habe-
. -, , , ,.
oarum ririjui proximorum necessitatibus sublevandis bal quod expeclaret vel timeret futurum,
cniiirmplaiioDB ; . .
. ,.
,
Dciquo amore inserviens, tametsi id tanta sedulitate el nec in praelerilum traiiciens quod nie-
niaoeict. ...... ,
creatura alia poleril nos separare a lesu nomen eliam ab aliis pronunliari
charitale Dei quae est in Carisio lesu audiret.
domino nostro. Profecto non illam aspe- ^" 15. Quamdam mulierem, contagiosa ei osculo ma-
misso animo toleravit; non contemplus saepius adhortata ut sanctum lesu no-i'"mMuiraiien!
et irrisiones, dum pietatis opera per- 1 Aptius fortasse leg. potest (r. t,J.
An. e. 1737 CLEMENS XII PP. 267 Ab. c. 1737
cura et perpetua cogitalio erat Dei lio- soUicitudo de salute animarum, et fer-rumsnii,
nor, gloria et laus nominis eius, vilio- vor eius charitatis erga proximum, pars
rum ac scelerum destruclio, peccanlium exigua erat immensac flammae, qua in
convcrsio, animarum salus ; id curabat, Dei amorem exarserat, et qua ex animo
id satagebat, bue referebat cogitationes refluente in corpus non solurn cor vi-
omnes et sediilam illam quam prò cor- cinaeque partes divini ignis ardore fer-
poribus proximorum sanandis subJevan- vere videbanlur, sed insuper pars illa
sacculi, orationibus ct suasionibus siiis, 15 18. Ilaquc, ubi non vocabat ebari- assì
virum suum lucrata est Domino, loquens berae', in suavissimà quiete supra pcctus
illi sanclis moribus suis, quibus eam divini magistri recumbenti, caeleslia re-
Deus piilchrnm f'ecerat et reverenler 1 Edit. Main. legit robore (n. t.).
amabilem atque admirabilem. Etcnim 2 EHit. Main, Ipgit libere (n. T.).
An r,. 1737 268 nULLARIUM ROMANUM An. C. 1737
sibi rcpellit remedia, et divina beneficia terram; lum etiam: Lampades eius Iam-
in suam perniciem verlit; vis superni pades ignis atque (lammarum. Pieno
amoris, graliae sanctificantis pulchrilu- igitur pectore aesluabat et tolis flagrabat
do, aeternae beatitudinis gloria. Quac visceribus Catharina, et animus morarum
postea a suis interrogala, cum maxime im.palicns ad caslissimum caelestis' Spon-
vellet, liumanis verbis exprimere ncqui- si ferebatiir amplexum, ut saepe, amoris
bal; quod enim mens divino lumino il- impelu acta, cum Apostolo dicere coge-
lustrala conceperat, lingua, carneis in- retur: Cupio dissolvi et esse cum Chrislo.
nodala vinculis, parere non polerat; ni Nam dulce quidam est vinculum corpo-
iam illud Apostoli usurpare possel Scio : ris quo ligatus est homo, et ab eo solvi
huinsmodi hominem sive in corpore , non vull; illa tamen, quia sciebat quid
si ve extra corpus nescio, Deus seti, quo- sibi reposilum esset, et iam guslaverat
niam raptus est in paradisum, et an- primilias spiritus, concupiscebat dissolvi
divil arcana verta, quae non ìicet liomi- el esse cum Chrislo, adeout, quod aliis
pervenirel : felix mnlalio , sancla mi- suae annum agebat, cum optatum tem-
Io exiron-.nm
iocidit fliOrllUDl,
quod
divinila!
sum
inimis-_
Dosciiur.
...
gratio
.
!
i-
et soliim
•
j-
qiiod
cupida
-j
,
pus advenit, quo, dissolutis
carceris vinculis
Sponsi complexum libera evolaret. Trae-
senliens igitur iam sibi finem morlalis
, ad optatum caelestis
corporei
nem ad Dei voluntatem conformans, vi- verbis illis In manus luas. Domine,
:
tam sibi produci non recusabat, ut per commendo spirilum meiim suavissime ,
Eucliaristiam ,
qua tantummodo refecta Post duodcviginti menses ilio aperto,
per quatuordecim ante obitum postre- ut sanctae viduac corpus ad novum
mos dies vitam duxit ,
prostratis eius- tumulum decentius ornatum transfcrre-
viribus solatio et adiumento esse co- lur, quo ingenti civium multitudini,
gnovissent, morbi novitate attoniti, quid quae ad illud venerandum accurrebat,
divinum in mirabili illà infirmitalc ma- fieret satis, reposilum est intra sacelli
2 .Male eilil. Main, legit cuius prò eius (n.T.). "2 Edit. Main legit constntcta (r. t,).
An. C. 1737 270 BULLA.RIUM ROMANUM An. C. 1737
nnnquam deficiente ,
auclà praeserlim cretum piae memoriae Clemens X pa-
veneralione ex miraciilis qiiae omnipo- riter praedecessor noster die vi aprilis
lens Deus circa illud operabaUir. Qui- anno mdclxxv confirmavit. Praeterea
biis dicbtis elapsis, in eàdem ecclesia eodem cardinali Azzolino causae po-
ad marmoreum tumuhim in sublime nente, oblenta est die xvii mensis au-
ereclum delatum est, ubi, miraculis cla- gusti anno mdclxxxiii facullas confi-
popuiis in ve- hanc sanctam Dei servam devotio, et nostro confirmalo, die xix mensis se-
lum. ad sacrum eius corpus venerandum cu- ptcmbris anno mdccx concessit ut in
iusvis generis et conditionis boniinum civilatc Genuensi recitaretur ofTicium et
assiduus concursus fuit. celebraretur missa de communi Vidua-
confcciis ila-
quo «iiper
oiuriibus
hu
pro-iuam
...
§ 24. Cultu igitur et veneratione erga
coustantcr perseverante, et post
... rum in bonorcm beatae Calbarinae; nec
multo post eadem concessio ad lotum
mnm Mctonia- ccntum aunorum lapsum percrebescenle, lanuensis Reipublicac dominium fuit
deiodeVs'com^post confcctos auclorilale ordinaria pro- ampliala; ac tandem approbatum extilit
^iÌKà".° sun'à- cessus super eius sanctilate et miracu- officium et missa propria de eàdem
4s»i"n"'esi'"rrt lis, eosque in sacra Rituum Congrega- Beala cum eiusdem elogio in romano
rum" ""^diìisc.nstione exhibitos, expedita fuit commissio marlyrologio apponendo. Completo au-
examen, de re- ,.
lo, ei.-. die XXIV mensis man anno mdcxxxvi tem processu super virtulibus, propo-
ad eflectum fabricandi processum au- sitoque dubio in praefatà sacrorum ri-
ctoritate apostolica super cultu imme- tuum Congregalionc ,
prodiit decretum
morabili et casu excepto a decrelis affirmans, constare de virtulibus in grada
felicis recordalionis Urbani Vili prae- beroico, quod fuit a nobis die xiii men-
decessoris nostri; illoque absoluto, a sis maii anno mdccxxxii confirmatum.
bonae memoriae Decio S. R. E. diaco- S 25. Absolutoque etiam altero prò- ev
sinistrum exlcnsa, qnanlum veUistale luum Congregalione coram nobis convo- fuum "Te'ven.ri
sua in latere acerbos enutriveral acer- catà, proposilàque quaestione, an, stante l'n°n"m'' imuis
quo eliam nostri et Apostolicae Sedis lesu Christi, bealorum aposlolorum Pe-
notarii, prolonotarii niinciipali, ex nu- Iri et Pauli, ac nostra, matura delibe-
iuni. ram San- quae saHctorum patrum auctoritas, sa- plembris inler sanctas nec virgines nec
clam esse ^ '
deli-
o n f martyres pia devolione recoli debeai.
nii, iissisnaiàcrorum canonum slatula, b. n. b. an-
iuie die XV
septcmbns.
iiqua cousuetudo m re nuinsmodi pe- 8 28. Eàdcmciue auclorirate
1
omnibus canuumiio-
ni |iiae<enliliuj
dies dominica SS. Trinilalis, in sacro- fessis, qui annis singulis eodem festo'iam.
a dilecto (Ilio nostro Nereo S. R. E. dia- minum Palris sempiterni Filuim, et San-
An. C. 1737 CLEMENS XIl PP. 273 An. C 1737
que valeludinem seniiemqne aelatem ab liceal liane paginain nostri decreti, defi-
eàdem Lateranensi ecclesia recessimns, nilionis, adscriplionis, mandali, slatiili,
nec virginis nec martyris commemora- Dal. die 16 iunii 1737, pontif. anno vii.
nalis Corradinus.
slari, eius suffragantibus precibus, per
merita el passioncm filii sui Cbrisli do- t
t
mini salvatoris nostri faciem suam a pec-
t
calis nostris averlcns, nos a praesenlibus
t
huius morlalis vilae angusliis liberare ,
t
et in hoc saeculo caelcsli gralià sua ,
t
et in futuro aelcrnà sanclorum felicitale
t
donare dignelur. t
Harara iiiiera. R 31 Celci'um, quia difficile forel
rum tramum- " _
'
.
, t
pii.ubiquocre-pi-aesenlcs
*^ nostras originalcs lillcras ad 1 Heic eequilur forma sigdli ut Bupra pa-
di label. /. •
slngula loca, ubi opus essel, dcferri, gina 245 a (r. t.).
f Ego Vincentius tituli S. Petri ad V'incula t Ego Carolus S. Agathae in Suburra car-
presbyter cardinalis Petra, maior poe- dinalis Columna.
nitentiarius. t Ego Fabius Ss. Viti et Modesti diaconus
t cardinalis Oliverius.
t
t Ego Alexander S. Mariae in Cosmedin
Ego Nicolaus Maria tituli Ss. Ioannis et diaconus cardinalis Albanus.
Pauli cardinalis Lercari. t Ego Nicolaus S. Mariae ad Martyres diaco-
nus cardinalis ludice.
Ego Franciscus Antonius tituli S. Sixti t Ego Nerius S. Eustachii diaconus cardi-
presbyter cardinalis Finus. nalis Corsinus.
t
Ego fraler Vincentius Ludovicus tituli t
S. Pancratii presbyter cardinalis Gotti t
Ordinis Praedicatorum. t
Ego D. Leander tituli S. Callisti presby- t
ter cardinalis de Porzia. t
Ego P. Aloysius Carafa cardinalis tituli t
S. Priscae. t
t
t
Ego Franciscus Burghesius cardinalis ti- t
tuli S. Sylvestri in Capite.
Antonius card, prodatarius.
Visa de Curia :
infausli pomi primiis parens perdideral, pore, sed tota virgine spirilu, nascun-
aeternus Dei filios Christus domimis e lur sanclae virgines et corpore el spi-
caplivitate peccali redemplurus, formam rilu. Fremal igilnr infernalis liostis, el
servi ex virginali iilero accipere voliiit, sanclae virginilalis invidia lividus con-
alque ila virginis filiiis , el ipse virgo ,
tabescat; primae parentis viclor se ab
virginem sibi copulavit Ecclesiam, cuins infirmis puellis quotidie viclum ingcmi-
fecunditali non obesi virginilas, sicul scal , el caelestem hanc virtutem, quam
nec feciindilas adimil virginilatem ; ca- improbilas assequi nequit, per suos im-
sla enim et virgo tolà fide, quam nulla pielatis ministros infamet. Paril Ecclesia
peperil pluriinos , el quae multos ha- dcserit enim Deus Ecclesiam suam, nc-
bebal fìlios infirmala est. Sed flos ec- que cessai eam in diem , operans ma-
clesiastici germinis , decus alque orna- gnalia potentiae suae ,
nova sanctorum
mentum graliae spiritalis, laudis et bo- prole fecundare , et imbecillitati hu-
noris, opus inlegrum alque incorruplum, manae nova semper parare subsidia,
Dei imago respondens ad sanclimoniam dum in servis suis mira proponi! imi-
Domini, illustrior portio grcgis Chrisli, talionis exempla, quorum merita el ora-
virgines sunt: quae, a carnali concnpi- liones nostra vull esse sulTragia. Fecit
scentià et a corruptione saeculi rece- nobiscum misericordiam suam benignis-
denles, tam carne quam mente se Deo simus Deus, el parvitati nostrae conce-
voverunt; quae, de virginilate sua glo- dere voluit, ut sacram virginem lulia-
palriam anbelantes, conlentae mercede quam iam anlea plebi suae in gloria
divina laudtìs conlempsére Icrrenas
, ;
miraculorum manifestaverat, nos cunclo
quae , vigiles in praeceptis dominicis ,
chrisliano populo Sanctarum Virginum
oleum sanctorum operum in vasis ha- cultu venerandam apostolica auctoritate
bentcs, acceptis larapadibus suis obviam decerneremus. Ilaque manus ad caelum
caelesti Sponso iverunt , et cum eo in- toUentes gralias agimus omnium hono-
Iraverunl ad nuplias. Gaudel per illas rum largitori ,
qui inter mulliplices
alque in illis largiler fiord Ecclesiae ma- tribulaliones, quibus ob peccata nostra
tris gloriosa fecundilas, et, licei saeculi assidue arfligimur,dedit nobis de beatae
crescat iniquitas, non desinil Ecclesia virginis virlulibus ac meritis laelari, et
sancta esse in membris, el copiosa sa- sanclam eius conversationem et mira-
crarum virginum prole adversus syna- bilia divinae graliae annunciare populis,
An. C. 1737 276 HUI.I.AniUlI ROMANUM An. C. 1737
III, cuiiis sacras exuvias ac religiosas suum, superno spirilo gubernante, di-
imagiiies pio devolionis affeclii vencran- rigerei. Ulne factum est ul puerilia o-
tur, pari religionis ardore vitae sancii- mnia illius aetalis declinans , spiritna-
lalem iinilenUir. Non enim beatos esse libiis dumlaxat excrcitalionibus sludcrel;
homines censendum est si inslis el quibu.s in secretiori parte domus, ana-
panclis carnis propinquilate iiinganliir, chorclarum secessus imitata , sedulam
vel natali solo socienlur; sed si eortim adeo navabal operam , ut B. Alexius ,
? ....,.
'
., iH.u dllljenler . .
'
gnificnm lemplum Deo oplimo maximo nae voluntati obsequens adliibere coge-
exlruendum curabat. batur, spissis acicularum aculeis infixis
Aiihuc irifan? S
"^
3. Scd Quoniam faslio'ium nobilila- ingeniose caput lacerabal, ne inler mun-
manibns in eoe . .
V. • ,-•
ium proifnsis tis esl inler Dei fiiios compiilari , nec danos ornalus amor vanilalis irreperel,
nomina lesu Pi , ,
, . .
, , ,. .
patriae et originis decus respuendo au- probe sciens, quod mulier, quae nupla
xil, contemnendo dilatavit. Nani in ipso est, cogitai quae sunt mundi, quomodo
nulricis sinu , dum fasciis involvilur ,
placeat viro ;
quae vero innupla et
infanliles manus sponle sua in caelum virgo cogitai quae Domini sunt , ut sit
nomina dissolvil; scilicel ex abundanlià sed forte peclus, quod caeleslis' Sponsi
cordis sanctissima nomina proferens ,
amor occupaverat, nec mundi illecebrae,
quorum amor tenero in pectore lalebal, nec liominum lerri lamenta expugnare
manibus autem in caelum prolensis ,
poluerunl. Nani , de sua indrmilate ti-
1
An. C. 1737 CLEMENS XII PP. 277 An. C. 1737
piiritalis Deiparam Virgincm fervenlibus couteniplalione quiesceret. Sed retra\it
precibus advocat , ac deinde terrenum charilas quae non quaerit quae sua sunt,
coningiiim, desiderio nnptianini caele- et lex Domini qua filii honorem et cul-
meret, propnis manibus sioi crine reciso, lam insliluit, adeo bonis omnibus vir-
dem animo conceperat, immortali Deo nibus Domini et sequendis semilis eius
nnncupavil, adstanle Dei sacerdote B. Phi- pie erudiendam instituendamque dedit.
lippo Benilio ,
qui sacrum ei velamen, § 8. Cum aulem ancillarum Dei so- VirgioiliDS
. , ,•
. Mai Kllalis rg-
quo amatoribus mundi occultaretiir, im- cielas ad eum numerum excrevissel, utgui^ 5 scribil.
posuit. Qui poslea proxime futuri sui conveniens esse videretur eis, in unum
obilùs certior divinitus factus, Florentià coelum adunalis, aliquam vivendi for-
Perusium ac deinde Tuderlum secedere mam ac regulam praescribi, nulla aplior
cogitans, excellenlem lujianae virtutem' ad liuiusmodi grave opus explendum ,
societaleniTerlii Ordinis Servorum B.Ma- liana, quae iarn imaginem secundi bo-
riae Virginis, quae tum exoriebatur, sed minis, qui de cacio est, in se portabat:
universum Servorum Ordinem commen- liane enim virginitas portai, portai in-
davit, fore praedicens ut ipsa eiusdem legritas, sanclitas portai et vcrilas. Ila-
Tertii Ordinis caput et fundatrix, leges que sapientiam edocta, sapienliain vero
ei praescribendo, futura esset, simulque non huius saeculi , ncque principum
monens ne prae animi humiliiate dela- huius saeculi ,
qui deslruunlur , tam
tum sibi munus pertinacius recusaret. prudentes ac sapienlcs regulas condidit,
Reraanot in 8 7. Intcrca dcvotum Deo pectus, et ut huius Apostolicae Sedis auclorilate
domo palernì, o i- i
•
ot luairi inscr- mens caelcsti bponso dicata rnundana meruerint approbari. Cuslos virginilalis
,
quaequc contemnens, et saecularia cun- charilas est, locus aulem huius cuslodis
cla fastidicns, cupicbal elongari fugiens huniililas, ibi quippc habitat qui dixil,
renaruni rerum turbis, in sanclà Dei verba sua requiescere spirilum suum.
1 Edit. Main. legit virtulum (n. t.]. Itacpic ancilla Dei, pedo humililalis ad
An. C. 1737 278 BULLARIUM ROMANUM An. C. 1737
sublimia virlulum asccndons ,
quanto spernendam esse vestium vanitatcm, ut
magis in sanclilate proficiebat ,
tanto B. Yirginis religioso liabilu digniores
magis se humiliabat in omnibus, ut co- fiercnt; miiiliam esse vitam hominis su-
rani Dee invcniret gratiam. Defunctà per lerram , ideo semper ad pugnam
igitur matre , a iugo piae servitutis li- paratas esse debere; amatorum mundi
bera, nudis pedibus, fune ad collum al- irrisiones et obtrcclamcnla ,
qnibus fe-
sacrae virgines ,
profundam magistrae auleni magis in Mariae ancillis quam
suae hnmilitatem et sublimem virtutcm in celcris mulieribus exagerandum fore,
admiralae, unanimi consensu ei monas- prò certo liaberént ; olium ut peslem
terii regimen detuiere; quod ipsa in- fugere et aliquid indesinenter operari
vita et reluctans, sed tandem superiorum curarenl , vacuum enim desidiosumque
cedens iussibus, suamque submittcns vo- pectus vanis cogitationibus et diabolicis
luntatem, accepit, lamtumque oncris ob insidiis patere arbitrum mentis non
;
VIS
§
,
9.
.
corde humilis, vcrbis gra-
.
esemplo etiocei.orandi studiosior, nunquam otiosa, aut' solitum sine praevio maturoque Consilio
operi manuum intenta, solila quae Dei aggrediendum, humanacque prudenliae
sunt, non quae sua, quaerere, offendere dictamen rcspuendum esse, ubi divinae
neminem, iuvare omnes, fugere iactan- legis piaescripto adversatur; charitatem
tiam, rationem sequi, amare virtutcm^, vero, quae nulli inimica, omnibus mater
facta est forma sui parvi gregis, instruens est, inter sorores ila servandam esse,
verbo et esemplo. Elcnim frequenter ut nulla divilum vel pauperum , nulla
filias suas moncre
Deiparam solebat, nobilium aut ignobilium, nulla denique
Virginem prae oculis semper habendam personarum discretio fieret. His alque
esse lamquam perfectissimum virginita- aliis fidelis et prudens Dei ancilla, quam
tis exemplar , in quo velut in speculo constituerat Dominus super famiiiam Ma-
refulget species caslilatis et forma vir- tris suae, assiduis virlutum documentis,
tulis ; bine sumenda exempla vivendi , ad currendum in via Domini filias suas
ubi expressa magisteria probitatis, quid muniebal.
corrigi, quid evilari, quid tenere opor- § 10. Ipsa aulcm luce suarum virtù- Humiiiuie c«.
. . terisque rirla-
lerel, ostenderent: dolorosae earum ma- tum omnibus praeibat, et angelica qua- iìihh exi-eim.
vobis, fìat sicut minor, el qui praeces- e defunctae corpore exlrahendam, super-
sor est, sicut ministrator, qiias dignilale inductam carnem resecare necesse fue-
anleibal , honore sibi praeferebat, hu- rit; aspero cilicio vesliebat corpus suum
millima quaeque monaslerii iininia obi- in servitutem redigens , et qnotidianas
bat ,
iiifìrip.as omni officionim genere insuper addebat flagellaliones, ut pene
fovebal, aliariim volunlati obseqiiebatiir, cxaminis quandoque defìccre videretur;
moleslias patienler ferebat, Consilia li- praesertim feria qualibet secundà durius
benler aiisciillabai, stabilis in fide, liu- carnem suam ieiuniis flagrisque afìli-
liam, custodiebat virginilaleni ndeo re- feria vero quarta et sextà in Christi
ligiose , ut ad exlremos iisqiie digilos passionis memoriam ab omni semper
sorores suas manicalas incedere volue- abslinuit cibo, cadesti Eucharistiae pane
rit ; ipsa vero adeo verbis , viilln , ba- dumlaxat refecla; singulis aulem sabba-
bilu , incessu modesta fuil , nt exlerna lis honorem B. Mariae Virginis, quam
in
corporis species simulacruin e?set men- eius sedando virlules impense coluit,
tis, bumililalis forma, imago inlegritalis. modico tantum panis frusto et frigidae
Poeoiieoiiao § 11. liislitià nostrà, non cruciatibus, aquae polu corpus sustentabal ; reliquis
operiijus corpus
uperiljus , , , ^i j . -ii i
delectatnr Deus:
,
luum ìusen'
•uuminsenua- sed centra illecebras aulem diebus , vilissimis cibis usa est,
tem redigit
saeculi, conlra rebellanlis concupiscen- el quibus non famem saliaret, sed mor-
tiae impetus, conlra minaces frcmiliis lem repellerei.
invisibilium inimicorum non corporis § aulem divini rnagistri, in divinarom
12. Discipula
fortitudine nec carnis est saturitale cer- qu], manens m
non babebat ubipi.u.one nucus
lerris,
relinuit. Sive frigus hiemale glaceret, morte passa fuit, parliccps' fiori, iugiter
sive calor arderet aestivus, rudi semper elTlagilai'ct, cupiens se passionum sociam
vilique panno reliquum corpus indilla, esse, ut csset et consolationis; nec ab-
pedibus nudis incedebat. Vino a pueri- nuil votis ancillae suae Regina raarty-
tià abstinuit; eo uli vel obedienlia vel rum, tantumque dolorum^, tanique acreni
necessitas cogeret, ila aquà diluebal, ut sensum ei a Filio impctravii, ut, vehiti
omnem prorsus vini saporem adimeret; cruci affixa, quandoque pene mori vide-
crura et brachia nodosis fimibus, virgi- retur, alque in eius castissimo pectore
neos autem lumbos aculealà ferreàque 1 Ita habel edit. Maiii. (R. t.).
zona tam arde constrinxcrat, ut, ad eam 2 Videlur legendum dolorem ^R. t.).
An. C. 1737 2S0 BIILI.ARIUM ROMANU^f An.C. 1737
et pocnnrnm acerbilate et amoris divina nonnunqiiam ad viginliqualuor borarum
dnlcedine allernanle, dicere saepe con- spalinm protrabebat , frequentissime u-
snevissc traditili' : Netìio de corde meo niri sludcbat. Ex intima aulem cum Deo
rapiat amorem menni crucifixiim. unione factum est ut tam immenso di-
Frusira jia- S 1 3. Spiritiialibus ̣;i tur abslinenliae vini amoris flagrarci incendio , ut ex-
impeiitur. et poeniteniiac armis mimila ,
qiiibus tremo in Dei olTensam exardesccns odio,
viliornm omnium incentiva exciderat ,
ad solum peccati nomen tota conlremi-
ingressa est generosa virgo ad piignam scerel ;
quin imo quadam die, sceleris
centra infernales neqnilias , contra an- cuiusdam narratione audilà, tanto per-
tiqmim serpentem irreconciliabilem bii- culsa dolore est, ut prope examinis cor-
mani generis inimicum. Siquidem invi- rucril.
sibilis Iioslis niiorum Adam, qui, slimu- § 15. Flagranti aulem cbarilate, qua aiìos a tihìi
_ ,
et peccali»aro-
lanle invidiae livore, primo homini gra- Ueum amabal, complectebatur et prò- caro siudei.
liam datae immortalitatis eripnit , non ximos, quos a divinis oiVensis avertere
redderet, aegrolos ad eius manum con- B. Mariae confessarium sniim rogavi t, ut, ucuirs'jisp°ar'm'l
ptuagenarià maior ,
debilitati stomachi suae pectoris arcana penetrans, ex ad-
morbo gravitar alTecta, eumque in dies stantium oculis disparuit; illa vero eo-
ingravescentem hilari semper vultu con- dem temporis momento caelestem spon-
stantique animo perferens, ad ultimimi sum dulciler compellans ac dicens , :
spirilum redaeta est. Cum autem, extre- Dtilcis mi lesti, inter castissimos divini
mventa
... fieri
Christi destilula procedere ad pugnam, cloris latus hosliae forma carni veliiti
forma Brcvis dalis iv idus maii anno dieque vii mensis augusii eiusdem anni
MDCViiiad clarae memoriae lulianam B. lulianae nomen cum elogio inscri-
Gonzagam archiducem Austriae prae- plum est in marlyrologio romano.
Ordinis professam Germania 23. Interea lemporis, causa eiusdem E.am»» mi-
fali
inslituli Palronae litulo lulianam con- galione mature discussa, anno mdcc.xxv,
decoravit. die V mensis februarii, ab eodem Ponti-
Ab. C. 1737 CLEMENS XII PP. 283 An. e. 1737
fice decrelum fuil ita constare de virluli- libus afTirmative respondcntibus, idem
bus eius iheologalibus et caidinalibus ut Ponlifex praedecessor nosler, post im-
recle pergi possil ad discussioncin mi- ploratam de more Sancii Spiritus as-
raciilorum. Qtiibus siibindc in eàdem sistenliam, die v ciusdem mensis et
sis septembris, Nalivitali B. Mariae Vir- gendà pronunciavit. Cum vero idem
ginis sacra, anno mdccxxix, idem sanclae Benedictus XIII humanae peregrinationis
memoriae Benedictus XIII ex novem viain complevisset, nosque nullis noslris
propositis miraculis qualuor seqiienlia raeritis, sed sola divinae gratiae digna-
solemni decreto probavit, videlicet: Pri- lione ad Ecclesiae gubernacula vocali
mum , instantaneae sanalionis sororis essemus, ad augumentum divini bonoris,
Felicis Forlunatae de Sardis monialis et sanctae Ecclesiae ulilitalem perlinere
professae in monasterio S. Benedicli arbitrali sumus, ut, quod praefatus prae-
civilalis Pisarum ab alTeclionibus hysle- decessor nosler faciendum sibi propo-
ricis, convulsionibiis atrocissimis, et fe- suerat , complementum
ad effectum et
, . . . , . principibus et
et quartum, instantaneae emissionis fé- center inspeclis et recognitis , relatio umy.rso onu-
?^ -1 "" Servorum
, • , r .
lus in utero Mariae Magdalenae Citta- eonim nobis et venerabiiibus iralribusii. Manae v.r-
ginis et ipsà fa-
delli a pluribus diebus iam mortui, nOStris S. R. E. CaidinalibuS in COnSlS-mllla Falcone-
ria in sancla-
iisque in terlio genere. lorio iieret. Itaque
*
die vi man praesen-rum virgimim
numenim ad-
Qaod procedi § 24. Proposito dcmum in alia ge- tis anni in consistono nostro secreto sc-ibuur.
pojsilad cano- . _
BiHiionem. nerau sacrorum rituum Longregatione dileolus filius nosler .\nlonius Felix
corarn supra laudato Pontificc die iv tiluli S. Praxedis presbyter cardinalis
mensis octobris anni mdccxxix a vene- Zondadarius nuncupalus tolius proces-
rabili fratre nostro Ludovico episcopo sùs summam, ac suam alioriimque car-
teri cardinalis, dum viveret, lilali S. Lau- lenler exposuit : quibus audilis, reliqui
rentii in Lucina Imperiali nuncupati, omncs cardinales, qui aderant, ad ulte-
ponentis seu relatoris, altero dubio ,
riora fore procedcndum comuni snffi-a-
quod in hac causa supererai, nimirum, gio pronunciarunl. Ciim igilur in publico
an , stante approbationc praediclorum consistorio proxiine a nobis convocalo
quatuor niiraculorum, tuto quandocuni- dileclus filius Nicolaus Maria Sacripan-
que procedi possit ad solemnem B. lu- tes consistorialis aulae noslrae advoca-
lianae canonizationem, omnibusquc tam lus prò eius canonizatione eleganlcr
consultoribus quam S. U. E. cardina- perorassel; ac, nomino diversorum ca-
Ali. C. 1737 284 BULLAniUM HOMANtIM An. C. 1737
lianles, precibus a Deo patre himinum cardinalibus, nec non patriarcbis, ar-
exposcerent, ul ex alto super nos lu- chiepiscopis el episcopis , Rornanaeque
cem el verilalem suam emillerel, quae Curiae praelatis , officialibus el familia-
parlicipantium nuncupatis, ac sacri pa- Spiri tus Sancii gratià humililer implo-
lalii apostolici causarum auditoribus, ralA, ad honorem sanclae et individuae
cum a nobis de esimia sanclitate an- Trinilatis , ad exaltationem fidei catho-
cillae Dei ac miraculorum celebrilale, licae, et chrislianae religionis augmen-
quae necessaria videbanlur, commemo- lum, auclorilate domini nostri lesu
rata fuissenl, omnes concorditer ac uno Christi, bealorum aposlolorum Pelri el
et altaria, in quibus sacrifìcia Deo offe- cibus ab eo poslulantcs, ut, per inter-
ranlur, aedificari et consecrari possinl, cessionem electac suae, non secundum
et singiilis annis die xix raensis iunii, peccala nostra faciat nobis , sed infini-
Inter sanctas virgines non marlyres pia dignalionem suam avertcns a culpis
devotione recoli debeat, eàdemque au- nostris, oslendat nobis lucem misericor-
cloritate omnibus christifidelibus vere diarum suarum , et timorem
immittat
poenitentibus et confessis, qui annis suum super gentes quae non cognove-
singulis eodem festo die ad sepulchrum, runt eum, eum* ut cognoscant quia non
in quo eins corpus requicscit, visilan- est alius Deus nisi Deus noster.
dum accesserint septem annos ,
et loli- S
^
29. Celerum ,
quia
*
difficile forel, fij« '"i-
fiU.npIururn.
,
unumque Dominum, laudibus et confes- § 30. Nulli ergo omnino liominum li- smctio poe-
sionibus venerali, sacroque hymno Te ceat banc paginam nostri decreti, defi-"''"'
sentibus, a venerabili fralre nostro Thoma Dal. die 16 iunii 1737, ponlif. anno vii.
autem ut prò tam insigni benefìcio cum 1 Vox eum redundare videlur (r. t.).
omni humilitale bcnedicamus et glori- 2 Eadem forma sigilli ut sup. p. 245 (a.i.).
An. C. i737 286 BULLARIUM ROMANUM An. C.
t t
f Ego cpiscopus Sabìnensis cardinalis S. Cle- t
niPtitis S. R. E. camerarius. t Ego Franciscus Burghesius cardinalis ti-
dinalis Ficus. t
t Ego Petrus episcopus Tusculanus cardi- t
nalis Corradinus. t Ego Vincentius tituli S. Laurentii in Pane
et Perna presbyter cardinalis Bichius.
ad Montes.
S. Caeciliae.
Ego Vincentìus tituli S. Patri ad Vincula t Ego Carolus S. Agathae in Suburra dia-
presbyter cardinalis Petra, maior poe- conus cardinalis Columna.
nitentiarius. t Ego Fabius Ss. Viti et Modesti diaconus
cardinalis Oliverius.
t
t Ego Alexander S. Mariae in Cosmedin
Ego Nicolaus Maria liluli Ss. loannis et diaconus cardinalis Albanus.
Punii cardinalis Lercari. f Ego Nicolaus S. Mariae ad Martyres dia-
conus cardinalis Indice.
Ego Franciscus Antonius tituli S. Sixti t Ego Nerius S. Euslachii diaconus cardi-
t
Ego frater Vincentius Ludovicus Ululi t
S. Pancratii presbyter cardinalis Gotti t
Ordinis Praedicatorum. t
Ego D. Leander Ululi S. Callisti presby- t
ter cardinalis de Porzia. t
Ego P. Aloysius Carafa cardinalis tituli t
S. Priscae. - t
e
lalem amplili» e.tcilandis in hac tempo- que voce censuerit, posse, qnandocumqne
rum conditione valde opportuniim ni, ,
nobis videretiir, praedictum servum Dei
benignilatem Dei nostri el memoriam Bealum declaraii cum consiielis indullis:
qui, poslquam lubricum inler blandicn- memorati Ordinis fralrum Minorum san-
lis mundi illecebras pueriliae iter nùrà cii Francisci Capuccinorum, el noinina-
cum morum innùccntiA confecissenl, ar- tim Gregorii a Roma eiusdem Ordinis su-
An. C. 1737 288 BULLARIUM ROMANUM An C. 1737
cerdolis expresse professi, huiusque cau- de Urbe celebrala fuerint eadem solem-
sae poslulaloris, supplicalionibus* nobis nia, prò qua re diem xxii currentis men-
el bilie Sanctae Sedi super boc hiiniili- sis iunii assignamus, pariter celebrandi
ler porreclis benigne inclinali, de sii- facimus poleslalem.
pradictae Congregalionis Consilio et as- § 5. Non obslanlibus conslitulionibns oii.i,.nuba.
.....
ordinalionujus apostolici?, ac dccrelis
... ,
. derogai.
sensi! ,
aucloriiate aposlolicA , tenore et
prò
religionis iugo Altissimo famulanlium
1 Male edil. Maia, legil supplicantibtts
ui
(iecreiiirn convenUi hs. Iberesiae
ius loco UDiri!- loniae, inonaslerium vero monialium Lublini,
I • /-1 «. r,'
ciiiuset loannis a Gruce prope Monlem Pie- quod vocatur S. loseph, adminislretur a re-
Lublinensis.
nuncupalum de ecàdem Urbe die xi
talis ligiosis provinciae S. Casimiri Lithuaniae,
maii hoc praesenli anno mdccxxxvii aliudque monasterium praediclarum monia-
habilo, fralres e gremio praefali capiluli, lium sub litulo SS. Conceptionis in eàdem
poslquam cognovissent el serio expen- civilate Lublinensi e.xislens a religiosis pro-
'ralom specialibiis favoribus et gratiis secus super bis a quoquam, quavis au-
proseqiii volenles, et a quibusvis ex- ctorilale , scienter vel ignoranler, con-
coriimiinicalionis, snspensionis el inter- tigerit allenlari.
mine ,
qiiavis occasione vel causa latis, tulionibus et ordinalionibus apostolicis,
si qnibus quomodolibet innodatus exi- necnon, qualenus opus sii, provinciarum.
stit, ad eflechim praesenlium diimlaxat convenlnum et monasleriorum praedi-
conscqucndum , hurum serie absolvcn- clorum, aliisque quibusvis, eliam iura-
tes et absolutum fere censcntes, sup- mcnlo, confirmali'one apostolica, vel qua-
plicalionibus eius nomine nobis super vis firmitale alia roboralis , statulis et
cimus , ac omnes et singulos iuris el Dat. die 22 iunii 1737, pontif, anno vw.
facli defectus, si qui desuper quomodo-
libet inlervenerint, supplemus ,
perpe-
tuuraque super divisione el assignatio-
CCIX.
nibus praefalis silenlium ulrique parli Amplialio indulti Gregorii XV, nempe
imponimus , et os occludimus. quod frcttres Carthusiani non solum
skque ubi-
§ 5. Decemcnles, easdem praesenlcs erigere valeant oratoria el altaria in
.luin .laiuii. liiieras semper firnias, validas et effica- eoruni granciis el domibus in quibus
ces exislerc el fore , suosque plenarios residehunl sacerdoles dicli Ordinis ,
1. Expoiii Hobis niipei' fecit dile- prò dignitate nitere , sacrosancfum missae
Ordini carihn- §
siensì ilata fa- rt.. ^ sacrificium lam per regulares sive eiusdem
coiias habeii.ii cUis tiliiis modemus proeiirator genc-
sive alterius religionis quam saeculares
li» in (i.Miiibusralis monacnorum Urdinis tarlhiisien- ,
el granciis. .
, . .... presbyteros luto celebrari valeat , missam-
siiim, qiiod, ciim. inter celerà pnvilcgia
que inibì audientes diebus feslivis praeceplo
a Romanis Ponlificibii? praedecessoribus
Ecclesiae, hac de re edito, satisl'acere intel-
noslris concessa, felicis recordalionis ligantur, absque tamen ullo iurium parro-
Urbanus qiiidem V ilidem praedecessor cliialium ecclesiarum praeiudicio:
noster per quasdam suas aposlolicas lil-
teras vii kalendas mali anno mccclxiii § 4. Quod quidem decretum etiam K Gregorio
vero XV com-
expedilas concesserit monacliis einsdem approbatum fuit a felicis recordalionis municala Car-
tliusit-nsibiis n-
Ordinis facullatem retinendi in suis do- Gregorio XV itidem praedecessore no- Diniiim Onli-
uiim privilegia.
mibus et granciis allaria portalilia, al- stro qui pariter anno mdcxxiii, per
,
vero IX recolendae memoriae praede- neni quae incipit Ad uberes, eie. , lar-
cessor noster, constilulione qnae incipit gitusfuit saepedicto Ordini Carlhusiensi
Sacrosancla Romana, eie, praefatum Or- communicalionem et extensionem pri-
dinem a quaciimque Ordinariorum inris- vilegioruin Ordinibus lam mendicanti-
dictione exemerit; bus quam non mendicanlibus respeclivc
Hoc exempio 8 2. Qiiarum concessioniim pracdiclo concessorum, vigore cuius communica-
iribus socicu Ordini Carthusiensi factariim excmplo. tionis et extensionis privilegiorum prae-
tis lesi ut
lociì supe- piae memoriae Gregorius XllI pariter fatus ordo Carlhusiensis semper potitus
riorìbus So
Utit appndja- praedecessor noster clericis regularibus et fruitus est eodem privilegio ,
quo
lli missac Cflc- -^ , . ,
breniur. Societalis Icsu, inler alia indulla imper- poliuntur ac fruuntur tam praefati cle-
lila per constitulionem die iiimaii anno rici regulares Societalis lesu quam ce-
MDLxxv cmanatam qnae incipit Decei leri regulares , nimirum erigendi in
Romanum Pontificem , eie, hoc tribuit suis granciis oratoria sine Ordinariorum
ut in oratoriis et capellis ,
quae ipsiiis locorum licentià ac visi tallone, sed sola
ad diviniim dumlaxat ciiltiim depiila- § 5. Cum aulem, sicut eadcm exposi- Siipplicalum
ilaqiie Hapae ut
vcrint, missae et alia divina officia, lio subiungebal, iidem monachi Ordinis in vigore hu-
iusce commii-
alterius licentià minime requisita, cele- Carlhusiensis in grancià Turricis nuncu- nicationis Car-
thusianis babe-
brali possint: palà ,
qnae est pars et membrum Car- rfl liceat orato-
iione*^°conohi § ^' Congrcgatio quoque tunc existen- thusiae Trisultinac, in dioecesi Yerulanà torihus OrdiDis
subiecla.
carihDsiensib.isiium S. R. E. cardinaliiim Concilii Tri- exislenti, oratorium erexisscnl, et in Con-'
CODces^am ut
in oraiori.» ti.
dentini interpretum
i
die xxiv scptembris gregalione vencrabilium fratrum nostro-
mnl ab Ordina- '
riiiiocoriim vi-anno MDCxxii pi'o codcm Ordine Carlliu- rum eiusdem S. R. E. cardinalium Conci-
mìMae cdo- siensi edidit scqueus decretum, scilicel: lii Tridentini interpretum propositum
Ut deinceps in capellis scu oratoriis cxi- fuissct dubium, an licerci monachis
slentibus in domibus ac mcmbris seu gran- Carthusianis retincrc oratorium ad oe-
ciis monasterioruni Carlliusianoruni, postca t Iti liac novi edit. esl sub numero xcix , et
tamen quam locorura Ordinarii eiusmodi legilur in voi. xii, pag. 785 (n. t.).
An. C. 1737 202 BULLAniUM ROMANUM An. C. 1737
rei: nobis propterea humiliter supplicari secus super bis a quoquarn, quavis au-
fecit ut in praemissis opportune provi- ctoritate, scienler vel ignoranler, con-
dere et ut infra indulgere de benigni- ligeril allenlari.
tale apostolica dignaremur. § 8. Non obslantibus conslilulioni- oiisianubus
I 1- .-i . •
JerogHl.
t
§ 6. ipsum modcrnum prò-
Nos igitur, bus el ordmalionibus aposlolicis , nec
curatorem generalem specialibus favori- non dicli Ordinis Carthusiensis , etiam
bus et gratiis prosequi volentes, et a qui- iuramento, conflrmalione apostolica, vel
busvis excommunicalionis, suspensionis quavis (Irmitate alia roboratis, slalulis
et interdicli, aliisquc ecclesiasticis sen- el consueUidinibus, privilegiis quoque ,
cuiijiruiu ao-leclorum filiorum modernorum ministri et gradu tam intra quam extra prac- i^oinmiKaior.
uiflcia prò 1(1-
imperfecliim relinqiialiir :
,
ac proplerea
, .
praefati cxponentcs nobis humililer sup- late, doclrinii et religiosa observantià, signai'.
(Invìi prni'f.-volenles, eorumque singulares personas nec ijise losephus Maria in humanis
a quibusvis excommunicationis, snspen- habilent in mansionibus sive Col-
diiiaiu i,i..DHo«
depiiUinJi cniii-
n.ini^:ios, ar n-
. . .
tam intra quam extra pracfalum Ordi- que ut omnia et singuia in bisce no-
nem sempcr et quomodocumque extite- stris contenta et slatula atque decreta,
rit, totam administrationem, custodiam prout slattila et decreta sunt, ila obser-
et omnimodam pracfecturam tam biblio- vari el manuleneri faciat.
nerogai o(<n- § 7. Non obstantibus aposlolicis , ac dici huiusmodi singulis annis devote
'""" christianorum
in iiniversalibus provincialibusque et visilassent, et ibi pio
synodalibus conciliis editis, generalibns principium concordia, haeresum extir-
Dat. die20se[iterabi'is 1737, ponlif. anno vili. ut *praelertur, concessam, per praesen-
*
""''' a pauio
. * sacro.
tes auctoritale apostolica revocanles,
ac supplicalionibus dilecti filii Ioannis
CC.\I. Conty, superioris generalis dictorum
presbyterorum saecularium Congrega-
Indulgenlia alias concessa visilantibus
tionis Missionis nomine nobis super hoc
ecclesias Congregalionis Missionis et
humiliter porrectis inclinali, omnibus
Puellarum Charilalis die xxvii se-
et singulis utriusque sexus clirislifideli-
ptenibris appUcaliir die xix iulii
bus vere poenitentibus et confessis ac
B. Vincent io a Paulo sacro.
sacra communione refeclis, qui aliquam
Clemens Papa XII, ex praedictis ecclesiis die festo S. Vin-
ad perpetuam rei memoriam.
centii a Paulo xix mensis iulii cclcbrari
Benmicins XIII s ]. AHìis fcUcis rccordationis Bcnc- solilo, dictae Congregationis Missionis
mduliieiiliam "
cooMdii »j.i. diclus Papa XllI praedecessor noster ac Puellarum Charilalis nuncupalarum
An. e. nST 296 DULLARIUM ROMANUM An e. 1737
annis devote visilaverint, et ibi prò dem civitati facultatem et gratiam de-
chrislianorum principum concordia, hae- veniendi ad dislributionem salis , ut
resum extirpatione, ac S. M. E. exalta- vulgariter dicitur, a cartella, super qua-
tione pias ad Deum preces effuderint, libet persona, etiam ecclesiastica et re-
praesenlium litterarum transumplis, seu 5 2. Et subinde per aliud simile chi- oedaiavii
exempli^ eliam impressis, manu aliciiius rograpnum per nos signatum, eidem Uo-dicio cbirogra
nolarii publici siibscriplis , et sigillo minico cardinali- et praefecto itidem """"" cuiniJie-
ptum, et dileclo iilio nostro Dominico che per l'addietro ha patito un nota-
S. R. E. presbytero cardinali Riviera bilissimo sbilancio nel provento di tale
nuncupalo Congregalionis venerabilium privativa respeltivamente alle persone
fratrum noslrorum eiusdem S.R.E. car- a lei soggette per varie irreparabili
(li sale , atteso il luogo situato vicino anche ebree o ebrei , o altri infedeli
al mare, per modo tale che, olire vari domiciliami, abitanti e dimoranti nella
considerabili successi, la sperienza ha detta noslra città di Ancona, suburbi,
dimostrato che ne' tempi presenti l'an- territorio, luoghi, loro territori, subur-
nuo fruttato della suddetta privativa bi, ed in lutto lo Slato e contado di
resti eccessivamente diminuito, di venire detta noslra città di Ancona, dell' uno
alla distribuzione de' sali ripartilamente e dell'altro sesso , e per esse i padri
per ogni persona, e come volgarmente e capi di famiglie, superiori, ed altri
nostra città di Ancona, quali cose tutte tanti e dimoranti in tali luoghi e ter-
abbiamo qui per pienamente inserte ed ritori, d'ogni genere e sorla di persone
espresse parola per parola, siamo ve- sopra espresse, quali persone, e cias-
nuti alla concessione del presente Chi- cheduna di esse possano e debbano ,
ria Romana, obblighiate ogni e cias- servanza di ogni e singola cosa conle-
cheduna persona si laica che ecclesia- mita dal principio sino al fine del no-
ini successori prò tempore, e dovranno sona soggette alla distribuzione, il ri-
intendersi a lui ed alii di lui succes- parlimenlo fallo, colla destinazione del
sori comraunicale, per servirsene emet- giorno e termine in cui ciascheduno
terle in opera tanto congiuntamente dovrà ricevere la sua quota o rata che
quanto separatamente con voi e colli gli tocca ; e per tale effetto si potranno
vostri successori, e tante volte sarà bi- e dovranno mettere in esecuzione e
sognevole e necessario, utile ed oppor- pratica, ogni volta che sarà espediente,
tuno, di modo tale che mai tal facoltà necessario ed opportuno , tulli quelli
facollà suddette terminino e spirino usi, consuetudini, regole e pratiche che
finiscano : con osservarsi però li se- si trovano e si troveranno messe in ese-
guenti capitoli. cuzione in allri luoghi, città e terre del
*
I. Glie ciascheduna persona si laica nostro dominio e Stato Ecclesiastico
che ecclesiastica, regolare ed in qualsi- nella effettuazione, esecuzione, uso ed
voglia modo privilegiata, sopra l'età di osservanza di simile distribuzione dei
anni quattordici compiti, abbia l'obbligo sali, volgarmente detta a cartella.
di comprare e di ricevere annualmente II. Che siccome le comunità od uni-
la quantità del sale che si stabilirà versità soggette alla distribuzione do-
nella esecuzione del presente nostro vranno e potranno essere costrette alla
Chirografo da voi o dai vostri succes- distribuzione ed al pagarncnlo del sale
sori prò tempore, o dal detto governa- distribuito senza cura della delta nostra
tore della nostra città d'Ancona, o dai città d'Ancona di addrizzarsi sopra cias-
successori di esso prò tempore, tanto cheduna persona, famiglia, casa parti-
congiunlamenle quanto separatamente colare, conventi, monasteri, spedali,
con voi e con li vostri successori, di seminari o altri simili, cosi le stesse
quella specie che sarà permessa ven- comunità od università polianno diri-
dere, ritenere, spacciare alla della no- gersi per le slesse contro le persone,
stra città d'Ancona in vigore della sua case e famiglie particolari , conventi,
privativa; qual sale da distribuirsi, do- monasteri, ospedali, seminari o altri
vrà pagarsi al medesimo prezzo in oggi simili, con quelli medesimi modi e for-
corrente d'un baiocco per libbra, e nel me che per viitù e forza del presente
caso d' incarimento , dovrà accrescersi nostro Chirografo potrà dirigersi la della
ragionevolmente, senza però gravare le nostra città d'Ancona sopra le persone
persone soggette alla distribuzione; deb- della città, suburbio e territorio proprio ;
persone rette ed idonee dal consiglio prezzo del sale , che quello avranno
publìlico, quali, fissato prima il numero veramente e realmente pagato alla no-
annuale d'ogni persona della città, sub- stra città di Ancona, e potranno sola-
urbio, territorio, casali, castella e loro luenle accrescere quella poca ed onesta
territori e casali, con quelle regole che somma che sarà necessaria per la spesa
saranno jiiù espedienti e si approve- del Iraspoito del sale dalla cillà di An-
ranno ogni volta dal dello consiglio cona a ciaschedun luogo e castello sog-
pubblico, facciano sapere e notificare getti respettivamente , e per la spesa
alle persone, comunità, ossieno univer- della distribuzione da farsi.
sità, ed a qualunque altro luogo e per- III. Che oltre la quantità del sale
1737 CLEMENS XII pp. 299 Al
inoltre correre l'obbligo di ricevere e cune delle persone, sia lecito alla detta
conlenlarsi di ricevere un'altra quantità nostra città d'Ancona, oltre all'infra-
di sale ragionevolmente considerata ri- scritto rimedio per via di editto penale,
spetto alli formaggi , animali clie si procedere per via di mano regia avanti
trovano nella campagna, carni, pesci ed li giudici competenti rispetto alle per-
altro che può considerarsi giustamente, sone, famiglie, case, conventi, monastert,
per regolare la distribuzione maggiore ospedali, seminari e simili, e rispetto
di quella che sarà stata destinata alla alle comunità, università e luoghi sog-
sola e semplice persona di ognuno; e getti , avanti voi e de' vostri successori
nello stesso modo le comunità od uni- prò tempore, ed avanti il presente go-
versità de' luoghi soggetti alla distribu- vernatore d'Ancona e li di lui succes-
zione dovranno ricevere e contentarsi sori prò tempore, tanto congiuntamente
di ricevere anche quella somma e quan. quanto separatamente con voi e con li
tità di sale , che per rispetto alli for- vostri successori ; e tale mano regia
maggi, animali , carni ,
pesci ed altro, possa e debba eseguirsi nella via e for-
deve e puole, come sopra, accrescersi, ma più privilegiata che si trova e si può,
oltre a quella pura quantità che sarà stala anche more camerali, ed aver luogo
lassata e prescritta alla pura persona. non solo per quello riguarda il fatto
blica salara nella nostra città di Anco- servata in appresso e dopo che sarà
na per comodo e servigio de' forestieri pienamente adempita ed eseguita la dis-
che siano per fare e facciano realmente tribuzione , ma anche per quello ri-
breve e corta dimora, e perciò non sia guarda il totale e pieno pagamento della
possibile comprenderli sotto la lassa somma e somme che saranno dovute
della distribuzione, e per comodo e ser- sulla regola medesima distribu-
della
vigio de' bastimenti che giungono e si zione ,
qual pagamento dovrà onnina-
fermano nel porto ; ed il simile ancora mente seguire e da ogni giudice farsi
s'intenda per quelle persone che come adempire, rimossa similmente ogni ec-
vere povere non potranno lassarsi sotto cezione, e quella, ne'casi però ne'quali
la distribuzione, e per quelle altre per- sarà di ragione, riservata in appresso
sone della cillà, stato e contado, ed an- nel modo che si è detto.
co forasliere, le quali volessero com- VII. Che nell'atto dell'esecuzione del
prare maggiore quantità di sale di quel- presente Chirografo, possa non sola-
la nella quale sono stale tassate. mente dichiararsi da voi e vostri suo-
An. e. 1737 i^OO BUM-ARIUM ROJIANDM Ar. C. 1737
cessori , e dal presenle governalore di non sarà mai lecito a voi ed a' vostri
Ancona e di lui successori prò tempore, successori prò tempore, e mollo meno
tanlo congiiinlamenle quanlo scparala- al presente governatore ed a' di lui
nicnle con voi e con li vostri succes- successori prò tempore, disapprovare la
sori , ogni e ciascheduna cosa dubbia risoluzione e determinazione presa nel
che potesse insorgere circa il conlenulo consiglio , se non in quel caso in cui
nel presente Chirografo, ma ancora pos- non avesse utilità alcuna per la delta
sa determinarsi ogni e ciascheduna al- nostra città, e fosse del tutto ed affatto
tra cosa che nel presente Chirografo è irragionevole.
espressa e dove ciò non riesca, debba
; IX. Che per l'esecuzione del presenle
sempre essere non solo conforme alle nostro Chirografo possa e sia lecito a
regole di ragione, ma inoltre alia buona voi ed a qualunque vostro successore ,
slra ciUà ; e sarà lecilo a voi e vosLri cedersi verso di esso l'aperizione orix,
successori, ed al dello governalore e altro qualunque rimedio di ragione
di lui successori, lanlo congiuntamente di fatto, di grazia o di giustizia, o
quanto separatamente con voi e colli concessa per moto proprio e con pie-
vostri successori, di fare giudicialmente nezza di potestà, e tali rimedi, anche
seguire il pagamento ed esazione, anche ottenuti, mai possano giovare ad alcuna
per via di mano regia, contro qualun- persona, o in qualunque modo impe-
que persona o luogo si laico che eccle- dire la perpetua ed inviolabile esecu-
siastico, regolare, privilegiato, privile- zione di quanto é stato da noi , come
giatissimo ed esenti, e di qualunque sopra, ordinalo e stabilito. E che cosi,
genere, specie e qualità, e ciò per virtù e non allrimente debba sempre giudi-
di fiicollà speciali che in questa parte carsi , definirsi ed interpretarsi , si da
colla pienezza dell'autorità e potestà voi, e da' vostri successori prò lempore,
pontifìcia diamo e concediamo a voi e e dal detto governalore di Ancona, e
a detto governatore e di lui successori di lui successori prò lempore , che da
come sopra. qualunque giudice e tribunale, benché
X. Finalmente, che in qualunque ma- collegiale, commissario e delegalo, Con-
teria e caso riguardante il contenuto gregazioni, anche de' reverendissimi car-
di lutto il presente Chirografo, non si dinali , legali a latere , camerlengo di
vogliamo che si debbano perfettamente, gliamo che vaglia e debba aver sempre
pienamente ed esattamente osservare il suo pieno effetto, esecuzione e vigore
ed adempire , ed eseguire. Volendo e colla semplice nostra sottoscrizione ,
rografo, e ciascheduna delle cose in esso Camera secondo la Bolla di Pio IV no-
contenute , non si possa mai opponere stro predecessore De regislrandis , e
dalla Santa Sede, e qualunque altra cosa Ancona, suburbio, territorio, luoghi,
che facesse o potesse fare in contrario; loro territori , suburbi , ed in tulio lo
alle quali tutte e singole, avendone il Sialo e contado della medesima città di
pienezza di derogatoria delle derogato- tribuzione de' sali quelle di tale qua-
rie, siccome espressamente deroghiamo lità e specie che tal volta possono pre-
a della Bolla di Pio IV nostro predeces- tendere di non venire comprese sotto
sore De regtslrandis. Non intendiamo la disposizione ed espressione generale,
però che col medesimo presente no- sebbene noi con la effrenatezza di pa-
stro Chirografo s'intenda o possa inten- role, delle quali ci siamo serviti, non
dersi fallo pregiudizio alcuno alle ragio- abbiamo inteso mai che questa sorta
ni che in qualsivoglia modo compe- di persone debba restare esente, atteso
tono alla nostra Camera Apostolica. Dato il numero considerabile de' privilegiali
dal nostro palazzo apostolico di Monte e patentati che in della nostra cillàdi
Cavallo, questo di 14 settembre 1737. Ancona, o suo Sialo e contado dimo-
Clemens Papa Xil. rano, e talvolta sotto l'ombra del loro
Tenor sernn- 8 4. Reverendissimo cardinale Dome- privilegio più facilmente si fanno in-
di Cbirographi. . . , ,
meo Riviera, prefello della nostra Con- debitamente lecito di pregiudicare alla
gregazione de' sgravi e buon governo. medesima nostra nostra città: quindi è,
Avendo la nostra città di Ancona olte- che con questo nuovo nostro presente
An. C. 1737 CLEMENS XII PP. 303 An. C. i737
Chirografo, avendo primieramente qui vizio, generalmente niuna persona affalto
per inserta parola per parola , e dal eccettuala, di modo tale che la espres-
principio sino al fine , lutto il tenore sione specificazione delle qualità delle
dell'altro suddetto nostio Chirografo da persone non induca mai eccezione a
noi segnato sotto il dello giorno dei favore di quella qualità di persone che
14 del corrente mese di settembre , e non sia stata da noi espressa e deno-
tulle e singole concessioni, capitoli, de- minata, servendoci, per la totale osser-
roghe, dei'oghe di deroghe, ed ogni e vanza ed esecuzione della dichiarazione
qualunque altra cosa da noi falla e contenuta in questo nostro Chirografo,
conceduta a favore di delta nostra città j
di tutte quelle clausole, e ciascheduna
di Ancona, quali cose tutte s'intendano, di esse, che si contengono nell'altro
e vogliamo che s'intendano qui repe- suddetto nostro Chirografo del lA cor-
tite parola per parola, e dal principio rente, quali nuovamente dichiariamo e
sino al fine, ed in tulio e per lutto con- vogliamo che qui si abbiano come es-
fermate ed approvate, siccome di nuovo, pressamente , formalmente apposte, es-
quando anche bisognasse, le confermia- presse e repetite, anche rispello alle
mo ed approviamo in tulio e per lutto, facoltà da noi concedute a monsignor
vogliamo , dichiariamo ed ordiniamo ,
governatore di Ancona , e di lui suc-
che niuna persona aflallo eccettuata ,
cessori, per potere procedere tanto con-
s'intenda o si possa intendere esente, giuntamente che separatamente con voi
immune o non compresa sotto la sud- e colli vostri successori. Non ostante-
detta distribuzione de' sali volgarmente che le persone, che avessero o potessero
detta a carlella, ancorché la persona o allegare di avere circa le suddette cose
persone, ed anche i luoghi, comunità, qualche privilegio , non siano state
università, monasteri, collegi, conventi, chiamate e non siano state sentite, poi-
seminari ed altri simili, che pretendes- ché questa è la nostra precisa e deli-
sero di essere esenti, sicno laiche o laici, berala volontà. Volendo che il pre-
ecelesiastiche o ecclesiastici , secolare sente nostro Chirografo vaglia e debba
secolari, regolare o regolari di qua- aver sempre il suo pieno effetto , ese-
lunque Ordine, islituto e congregazione, cuzione e vigore, con la semplice no-
quantunque delle Undici, e della Com- stra sottoscrizione, benché non si am-
pagnia di Gesù , chierici delia nostra metta e non si registri in Camera, se-
di Malta e di S. Stefano, e di qualun- oltre alla Bolla, Moti propri, Brevi, Chi-
que alIr'Ordine militare, patentati del rografi, anche per via di nuove permis-
S. Uffizio, della S. Casa di Loreto, della sioni, concessioni, ed altri qualunque
rev. fabrica di S. Pietro di Roma, e di indulti nostri e de' nostri predecessori,
qualunque altra congregazione o tribu- a favore di qualunque persona quanto-
nale, anche coilegiato, familiari de' re- sivoglia privilegiata, privilegiatissima ,
ministri, affittuaiì, coloni, patentati, an- ed altre formole e clausole, anche de-
che addetti e soggetti al continuo ser- rogatorie più effrenale, insolite ed iuu-
An. 0. 1737 304 BULLARIUJI ROJUKUM An. C. iTAl
merali, leggi civili e canoniche, statuti, rum nomine nobis super hoc humiliter
riforme, siili, usi, consuetudini, anche im- porreclis inclinati, Chirographa nostra
memorabili, confermali e confermate in praeinserta, cum omnibus et singulis in
forma specifica dalla Santa Sede, e qua- eis contentis et expressis ac inde legi-
lunque altra cosa che facesse o potesse time seculis et secnluris quibuscumque,
fare in contrario, avendone di esse e di auctorilate apostolica , tenore praesen-
tutte e ciascheduna di esse il tenore tium, confirmamus et approbamus, illis-
qui per espresso e di parola in parola que inviolabilis apostolicae firmitatis ro-
ad ogni vizio e difetto, quantunque so- cumque tam ex iuris communis et con-
stanziale e formale , che vi potesse in- stitutionumapostolicarum, necnon dictae
tervenire, per questa volta sola, e per civitatis aliorumve quorumvis statuto-
che s'intenda o possa intendersi fatto venerint, seu intervenisse dici, censeri
pregiudizio alcuno alle ragioni che in vel praetendi possenl, supplemus et sa-
praemissa, quo firmins subsistant, apo- ac illis, ad quos spectat et prò tempore
stolicae confirmalionis nostrae patroci- spectabil, in omnibus et per omnia
nio communiri summopere desiderent: pienissime sulTragari , et ab eis respe-
nos, specialem ipsis exponenlibus gra- clive inviolabiliter observari , sicque
tiam facere volentes, et eorum singula- in praemissis per quoscumquc iudi-
el eoriim cuilibet quavis aliter indicandi rum, benedicente bonoruni omnium lar-
eliam iuramenlo, confirmalione aposto- fecerunl dilecti (ìlii moderni agens ve-nit"'^ km..-.-
lica, vel quavis firniilale alia roboralis, nerabilium Iratrum calholicorum anti-
stalulis et consuetiidinibiis, privilegiis slilum regni Hiberniae et procuralor
quoque, indiiltis el lilteris aposlolicis dileclorum itidem filiorum fratriim Or-
in conlrarium praemissorum quomodoli- dinis B. Mariae de Monte Carmelo stri-
Dal. die 8 octobris 1737, ponlif. anno vili. circa annum mccciii, in provinciam coa-
lescentes , ad triginla duos convenlus
babuisse , ac per lercentos el amplius
GCXIII. annos quamplurimos viros Ordinis prae-
dicti virtutibus ac litleris insignes sacris
Reslilutio seit nova eveclio provinciae
infulis fuisse decoralos memoriae Iradi-
regni Hiberniae fralrum Ordinis B.
Mariae de Monte Carmelo slrictiori? ium sii.
clesiae per universum tcrrarum orbem Icmpus perdurarunt. Sub lacobo li clarae
diffusae regimini divina disposilionc memoriae, dum vixil, Angliae el Sco-
praesidemus , solliciludo nos adinonct, liae VII rege , ilerum rcstauralionem
ul felici prosperoqnc christifldclium ,
aggressi, cum ipso etiam rege patrium
qui e fluclibus saeculi in portnm vilae solum relinquere ab intruso GuillelmolII
religiosae confugerunt, gubernio alqiie coacti , se se in Gallias recepcrunl.
Turoniae praefati Ordinis fiieriint, a qua liuiusmodi vero facullatem a nobis sibi
illuslris, et dilecli iiidem lllii nostri lo- luimiliter supplicari fecerunl ut oppor-
seplii Renali, diim viveret, titilli S.Laii- tune sibi in praemissis providere et ut
renlii in Lucina presbyleri' S.R.E. car- infra indulgere de apostolica benignilale
dinalis Imperiali nunciipati ,
Hiberniae dignarcmur.
apud nos et hanc Sanctam Sedem pro- .S 5. Nos ieitur, eosdem anlistites et (;.mccdit
xxiii seplembris proxime elapsi in con. a iure vel ab homine, quavis occasione
ventu Du!)!inensi celebrala, novos reelo- vel causa latis, si quibus qnomodolibet
res domorum eligentes et suifragantes, innodatae exislnnt , ad elTectum prae-
pene omnes in favorem generalis com- senlium dumlaxat consequendum , ha-
luissarii et vicarii dilecto pariler (ìlio rum serie absolvenles et absolutas fora
moderno priori generali tolins prae- censenles , Imiusmodi snpplicalionibus
dicli Ordinis preces obtulerunt, ut, inclinali , allentis narralis , el andito
quauivis sola ipsis facultas sex simnl dilecto itidem (ìlio nostro Nerio S.R.E.
eidem generali priori praesenlandi ines- praefatae diacono cardinali Corsino nun-
sei, tamen dicium generalera commissa- cupalo, nostro secundum cainem nepole,
rium el vicarinm sibi supcriorem desi- apud nos Sedem praefalam eiusdem
et
Frames iiaqiio 8 k. Cum auteui , sicul eadcni expo- cui hoc negotinm commisimus , super
cani prò nova
eretlione prò-
v.Dcue.
sitio
.
prium mendicantnirn
":. ...
subuingcDat, praciali Iralres, pro-
instilntum adim-
,.
veritate
formante
omnium
,
provinciam
supra exposilorum
slrictioris obser-
in-
trum a Pendergal socium ci secrelarium scrlis habenles, illis alias in suo ro-
eiusdem Scoliae, eSdem aucloritate in- bore permansiiris, hac vice dumtaxal,
sliluimus pariter ci deputamus. Man- specialiler el expresse dcrogamus ; ce-
dantes proplorea in virlute sanclae o- terisque contrariis quibuscumque.
An C. 1737 o08 nTn.LARIU>f ROMANUM An. 0. 1737
Dal. die 10 octobris 1737, ponlif. anno vili. mandavimus, inler celerà in eàdem con-
slituiione contenta , haec praescripta
crani, lenoris qui sequilur '
:
in
,
incijiìl In supremo iiisliliac solio, can- publicae salus praecipue innililur, sum-
tra homicidas cdilae prò Slatn Eccìc- mopere oblurbari " vel ab excessivo
siasliro, ad regna Hispaniarum. numero privilegialorum, vulgariter pa-
tentali nuncupalorum vel a niinus re- ,
lio XII, ac Benediclo XIII, el quibusvis clioni subiaceant; reservanles nobis fa-
riis ecclesiasticis veriim eL aclnale ser- riler Ecclesiae nomine ad illius dispo-
viliiim praestantes. silionem relinere possil ac debcat, do-
cioricns inn- ^ Insiipei' , Olila ex illis eliniTi qui ni;c dieta declaralio prodieril: quacnm-
hmmchiii rfa« quc
pnvileRio
in soiieiTi Domini
vocali sunt, '
niiiqnc
' I
diversa ac eliam contraria iuris
f„ri
Dou gaudeai. aiiis irrcprehensibilis ci ab omni culpa canonici et aposlolicarum conslilulio-
maniis siias cnienlare non periiorre- scere, nec mmus quam alia lacinora inca xclusii.
fucrinl, citra poenam sanguinis, ad prae- legitimis modo forma a curia eccle-
el
micidu snperius excepli sive laico sive alio diverso ac separalo iudicio, in quo
ecciesiaslico agelur, qnilibet index eccle- scilicel de praefatae sentenliae contu-
Eiasticus, ut praeferlur, compelens, ad macialis execulione postmodum dispu-
illius, laici' nimiruni instante curia sae- tar! conlingerel; ad quem elfeclnm di-
ciilai'i, el clerici ex officio, exlractionem eta declaratio iudicis ecclesiastici per-
ab ecclesia locove immuni , cum inler- inde habealur ac non emanassel, nec si
legitiine iusleque prolala sit , ad for- nostri Philipp! Ilispaniarum regis calho-
signeUir, a indice saecnlaii inramento, si desuper in simili rornià Brevis die xii
1 Yocem laici nos addinuis (u. T.). litteris nbcrius conlinelnr, illnd quoque
An. C. I7.T! 315 BULLARIUM An. C. 1737
gnaremnr: nos igilur, ad tam exiliale sicque el non aliter in pracniissis per
ac deleslabile homicidiorum flagiuiim ,
quoscnmque iudices ordinarios eldele-
quanliun ciim Domino possumus, propiil- gatos, eliam caiisarum palalii apostolici
sandum exlerminandumque advigilanles, audilores, ac ipsius S. R. E. cardinales
pracdiclam conslitulionem, prò universa, eliam de lalere legatos, eorumdem car-
ul praemiuilur , S. R. E. praefalae di- dinalium Congregaliones , aliosve quos-
... . .
dumlaxat agnilo
,
num
...
ex illorum
sen-
vincialibusque
edilis,
et synodalibus
generalibus ve! specialibus, eoa
conciliis
cialis, ac actornm qiiibus illa fundalur, busvis, eliam dictis cardinalibus, eorum'
exliibilio, ad hoc sulTiciat ut iudex ec- que Congregationibns , sub quibuscum
clesiaslicus, ex illorum inspeclione diim- que verborum tenoribus et formis , ac
taxat agnito num sententia contuma- cum quibuslibel eliam derogaloriarum
cialis legilime iusteque prolala sit ad derogaloriis , aliisque efTicacioribus, ef-
formam legiim et stalulorum eorumdcm ficacissimis ci insolilis clausulis, ac ir-
regnorum Hispaniarum, pronunciare ac ritantibus et aliis decretis, eliam motu,
declarare queal ac debeat an bannilus scientià el poleslatis plenitudine simi-
el in conlumaciam damnatus consignan- libus , eliam consislorialiter , vel alias
dus veniat , nec ne. quomodolibel in conlrarium praemisso-
Praeseniinm 8 4. Deccrnentes, easdcm praesentes rum concessis , confìrmalis el innova-
niiias eiperpe- liiterjis ct lu cis conlcnla quaecumque
* *
lis ;
qiiibus omnibus el singulis, eliamsi
tuaobaervantla.
} Parile, ut hinc abiicimus (H. T.). I Edit, Main. legit ohlineri (R. T,).
An. C. 1737 CLEMENS 313 An. C. t737
conslanlem (ìdelissimamque erga apo- § 3. Porro buie pontificiae nostrae Non ,tan.iui
.
1 .. .
loi'iis coaiilutn.
stolicam hanc Sedem probalam obser- concessioni providentiaeque molu pro-riae.iii»icausii
culiaria iuxta consliluliones aposlolicas § A. Decernentes pariter, easdem prae- uniu^ce r™-
cessioiiis firuii-
non semel, el quolies opus fueril fa- , vis aliter indicandi el inlerprelandi fa-
ciendam, in sacium cardinalium colle- cullate et aucloritate, ubique iudicari et
ut, quolies vigore praesenlium laudalae secus super bis a qiioqiiam, quavis au-
aposlolicae beneficentiae leslimonia ac- 1 ViJelnr legendum et prò ut (R. T.),
An. C. 1737 CLF.MENS 315 An, C. 1737
ciaasuiae. § 7. NiilH crgo omnlpo bominiim li- celebrare libere et licite possent et va-
ccat hanc paginam nostri indulti, dalio- lerent, et alias, proul in apostolicis de-
tificatus nostri anno viii. liac in re, quantum cum Domino possu-
Dal. die 17 decembris 1737, poiiiif. anno viii. mus,favorabiliter annuere volentes, cum-
tibus omnibus et singulis illis quae in teris desuper expedilis, quarum tenorem
dictis lilteris concessa sunt non obstare, praesenlibus prò piena et sufficienter
celerisque contrariis quibuscumque. expresso et inserto haberi volumus, ube-
Datum Romac, apud S. Mariam Maio- rius continetur.
rem, sub annulo Piscatoris, die xx de- § 2. Cum autem, inter celerà hacta- a congrsRa-
. . ... ., . ,. lione parlicula-
cembris mdccxxxvu ,
ponlificalus nostri nns mila Consilia adhibitaquc remedia, " "laiuium, ut
IV. Data fuil eidem Leandro visitatori Dat. die 7 februarii 1738, pontif. anno vili.
quavis auctoritate , scientcr vel igno- regnis suis non solum lemporalium ,
luor nonas partes eorum, videlicel cen- cluum, reddiluum et provenluum lam na-
lum sexdecim; ac ex decem canonica- luralium quam induslrialium el civilium
luum el praebendarum pariler saecularis palriarchaiis Ulyssiponensis occidenla-
el forsan insignis collegialae ecclesiae lis, archiepiscopalium et episcopalinm
S. Mariae de Ourem Leiriensis dioecesis ecclesiarum huiusmodi , nacnon alios
pelias , aul respeclive in cis vel aliis praedccessore nostro, prò eo quod prae-
respeclive locorum Ulyssiponensis occi- diclus Clemens praedecessor, anlequam
denlalis el Bracharensis respeclive dioe- ipsae desuper conficerentur, sicut Do-
cesum liuiusniodi et respeclive ecclesiis mino placuit, ab humanis decesserai, in
lolidem perpetua simplicia ecclesiastica, forma Rationi congruit desuper expedi-
prioralùs seu abbalias, eliam respeclive lis', sub datum videlicet apud S. Pelrum
XV kalendas iunii ,
ponlificalus sui an- nisi quatenus praesentibus adversenlur,
no I, plenius conlineliir. approbantes, confirmantes el innovan-
camae novao § 2. Ciim auleoi, sìciU accepimiis, tes, el, si qui desuper defectus quomo-
""
cMl^on^ praodirti friiclns , ut praeferlur appli- dolibel inlervenerint, revalidantes mo-
,
cati, congruenti ac lionorificae prò tem- tu simili, non ad alicuius nobis super
pore existenliuin dignitaliim ac canoni- hoc oblalae peiilionis instanliam, sed
coriim aliorumqiie rninislrornm eidem ex certa scienlià ac matura duliberatio-
patriarchali Ulyssiponensi occidentali ec- ne nostris, deque pari aposlolicae pote-
clesiae inservienlinm subslentalioni et slatis plenitudine, allento consensu dicti
praediclo in dieta forma expedi las, ea- tae, eiusdemque patriarchalis ecclesiae
rumque totum et inlegrum tenorem Ulyssiponensis occidentalis dignilatibus
praesentibus prò expressis ac de verbo ac canonicalibus el praebendis applica-
ad verbum prò inserlis habentes, eas- tae, insimul ad Iriginta tres mille cen-
que ac omnia et singula in eis contenta, 1 Coniunct. ac deieri commode posset (R.T.).
1738 CLEMENS XII rr. 321 An. e. t73S
An. C.
quadraginta quatuor mille ccnlum oclo- forsan respective nominati et seu co-
ginta odo ducatos ami liuiusmodi an- gnominati clerici seu presbyteri dilecli
nuatim nunc et eliam prò tempore ascen- eliam fìlli , vel eorum aul alicuius eo-
denlem, et, quoad' ecclesias praedictas rum forsan successores seu succcssor,
quae pastoris solatio ad praesens desli- ad praesens respective obtinenl, ac quo-
tutae existunt, a die datae earumdem rum quadringentorum ocloginta; necnon
praesenlium ,
quoad alias vero quae ex decanatu etiam post ponlificalem
suo respective pastore viduatae non re- malore, cuius mille sexcentorum, ac ex
periuntur, ex nunc prò lune , et cum scholaslrià simililer respective dignila-
primum illas et earurn quamlibel eo- libus, cuius octingenlorum quinquaginla
dem pastoris solatio destituì contigerit: odo, necnon ex undecim canonicatibus
necnon ex decanatu post pontilìcalem et non tamen doctorali et magistrali
,
ex decanalu sirnililer post pontificalem bus cum dimidià praebendà, seu dimi-
niaiore, cuiiis sexcenloi'iim ocloginta diis canonicalibus et dimidiis praebendis
seplem, necnon ex Ihesaurariatu maioii praedidis, nonnullae parochiales eccle-
minciipato ecclesiae Colimbriensis, ciiiiis siae, el seu illarum fruclus, perpetuò
octingenlornm qiiinquaginla odo ; nec unitae, annexae et incorporatae, et seu
dunl, Ires ex qualuor eorumdem frn- qnibus eliam nonnnllae parocbiales ec-
cluurn, reddiluum et proventuum ex eis clesiae, et seu illarum frnclns, similiter
etiam ut pracfertur provenientium ,
et perpetuò unilae, annexae et incorpora-
ad eos similiter quocumque litulo ani lae, et seu uniti, annexi et incorporati
qualibet ex causa nunc et in fntnrnm respeclive exislnnl, ac cnins quingenlo-
ut praeferlnr spectanlinm , et seu uni- rnm qnatuordecim dncaloriun anri pa-
lornm , annexornm et incorporalorum rium et inliornm odo monetae praedi-
praefutoi'um parles, videlicet mille sex- clae respeclive fruclus, reddilus et pro-
centos quadraginta qnatuor ducatos auri venlus , secundum aestimalionem prae-
parles': ac insnper unius de Barroso, diclam , valorem annnnm ,
ut similiter
cuins quingentorum dnorum, ac altcrins accepimus, non exccdnnt , omnes et
S. Cbristinae cnins mille dncentorum
, singnlos eornm ac cninslibel eornm
quadraginlascx et iuliorum septem mo- fruclus, reddilus et provenlus praedi-
nelae cnm dimidio alterius iulii similis, clos, eliam ut pracfertur ex decimis et
et praebendas, necnon canonicalus curn ciales seu oftìcialis, aut alias quamcum-
dimidià praebendà, seu dimidios cano- que reservalionem seu alTectionem quo-
nicatus et dimidias praebendas huius- modolibet inducenles seu inducens ex-
modi, ac illarum quamlibet et illorum titerint seu exlilerit , seu per illas et
quemlibet, per cessum, etiam ex causa illos aut illarum quamlibet et illorum
permutationis , etiam in nostris et Ro- quemlibet oblinentium seu obtinentis,
mani Pontificis tempore existenlis
prò voi quorurnvis aliorum, de illis et illa-
inanibus, vel decessum seu privalionem rum qualibet et illorum quolibet in
aut dimissionem vel amissionem quorum- Romana Curia praedictà vel extra eam
cumque illas et illos aut illarum et eliam corani notarlo publico et teslibus
illorum quamlibet et quemlibet quomo- respeclive faclas liberas resignaliones,
dolibet obtincntium et oblinenles', aut aut assequulionem allerius beneficii ec-
alias quovis modo eliam apud Sedem
\ Male edit. Main. legìt apponendi (r. t.).
Apostolicam ex quocumque decreto va- 2 t'ors. compelenlibus, nempe mensibus (R.T).
1 Potius lege et obtinentis (r. t.). 3 Male ed. Malti, h, clausula prò claxtsd [R. x.}-
An. C. 1738
CLEMENS XII PP. 325 An. e. i738
beri volumus prò expresso, pendeat in- scopalibus ecclesiis praefatis, a nobis sic,
nsquK rL-<pe-et smguiorum respeclive nucluum, red- nonicalibus et praebendis diciac palriar-
clivd aiiplica*
dituum et provenluum a palriarchali chalis ecclesiae Ulyssiponcnsis occiden-
Ulyssiponensi occidentali, ac arcliiepi- talis a nobis ut infra applicandis, alteram
scopalibus et episcopalibus ecclesiis eorumdem respeclive fructuum, reddi-
praedictis , necnon ex dignitatibus ac tuum provenluum quotas loanni regi
et
canonicalibus et praebendis, necnon ac palriarchae praefatis benevisas, dum-
canonicalibus cum dimidià praebendà, modo tamen primodicta videlicet a , ,
ctas, ac l'cspeclive scparatos, dismem- 1 Edit. Main. legit secundodictac (r. t.).
An. C. 1738 326 BULLARIUM ROMANTTM An. C. 1738
clores vel oeconomos siios , eorum re- canonicaluum cum dimidià praebendà ,
nobis per praesentes, ut praefertur, dis- ac exacloribus illarum seu illorum, vel
meir.braloruni, separatorum et seiunclo- et ab ipsis cpiscopis ,
dignitalibus et
rum (qiioad ecclesiarum, videlicet, di- canonicis, qualenus opus sit, iiiramen-
gnitalum, canonicaluum et praebenda- tum super vera quanlilale quorumcum-
rum, ac canonicaluum cum dimidi;\ prae- que respeclive reddiluum praefatorum
bendà, seu dimidiorum canonicaluum et exquirere , ac eos ad praefatum iura-
dimidiaruin praebendarum, quae et qui menlum praeslandurn coinpellere, ce-
nunc vacant, videlicet', a die datae pre- terosque diclae administrationis actus
sentium, quo vero ad illarum et illorum, exercere, diclosque oinnes et singulos
quae et qui minime vacant de praesenti, fructus, reddilus et proventus, ex palri-
respeclive fructus reddilus et proventus archali Ulyssiponensi occidentali, et ar-
ut praefertur dismembratos , seiunclos chiepiscopalibus et episcopalibus eccle-
et separalos , et ut infra applicandos siis, necnon dignitatibus et canonicatibus
praedictos, a die illarum et illorum re- et praebendis, ac canonicatibus cum di-
quarta , media, et quavis alia friicluum eliam ratione mulctarum, vel cuiuslibel
parie, subsidio eliam charilalivo et ex- alterius poenae, diminulionis, amissionis
ciisato, et quociirnque alio tam ordinario, seu oneris, sive quocumque alio nomine,
qnam extraordinario onere , cogitabili aul alio quolibel modo et causa, nunc
vel excogilabili ', eliam reali, perpetuo, et prò tempore respeclive inbaerentis',
vel ad lempiis, quomodolibet nuncupato, aut quae seu qui ex diclis vel aliis hìc
eliam prò patriarchalis Ulyssiponensis non expressis aul fuluris et non prae-
occidentalis , ac archiepiscopalinm et visis causis in diminulionem fructuum,
canonicalibns '^
cum dimidià praeben- provenlibus, apostolica aucloritale prae-
dà , seu dimidiis canonicalibus et di- fatà, eliam perpetuò, etiam in favorem
midiis praebendis annexarum, cum cura Iribunalis sacrae Inquisilionis conlra bae-
sive altarium, respeclive fabricà, et qua- rius pii loci, vel alias quomodolibet in
vis eliam dieta apostolica seu ordinaria futurum reservandà ,
quae omnia pa-
respeclive aucloritale et regia poteslale, triarcba Uiyssiponensis occidenlalis, ar-
ac ex quacumque etiam urgenli, urgen- chiepiscopi et episcopi , necnon digni-
tissima et de necessitale exprimendà tates et canonici praefali nunc et prò
causa, etiam prò seminario puerorura tempore existenles solvere leneanlur,
ecclesiastico , classis iriremium repara- eliamsi in imposilionibus huiusmodi ca-
tione, et fabricà basilicae Principis Apo- vealur expresse quod pensionarli seu
slolorum de Urbe , Cruciala sanclA, et reservalarii parlis fructuum patriarchalis
expedilione conlra Turcas ac alios or- Uiyssiponensis occidenlalis ac archiepi-
Ihodoxae fidci liostcs , etiam ad im- scopalium et episcopalium ecclesiarum
peratoris , regum , reginarum , etiam praefalarum , ac dignilalum et canoni-
Portugalliae et Algarbiorum regnorum caluum cum dimidià praebendà, seu di-
praefalorum , necnon ducum , rerum- midiorum canonicatuum et dimidianmi
publicarum, et aliorum quorumcumque praebendarum praefalorum, prò rata pen-
principum instanliam , intuitum et con- sionum, reservalionum et applicationum
lemplalionern , ac prò eoruin et Sedis suarum quanlumvis excmplarum, contri-
Apostolicae praefatae necessilalibus, aut buere leneanlur, ac alias, in omnibus et
alias canonice vel de facto impositis, vel per omnia et omnino quoad omnia li-
prò tempore quomodolibet imponendis, beros, immunes et exemplos, proni per
vel eisdem palriarcliali Ulyssiponensi easdem praesentes c\iniimus et libera-
occidentali, ac archiepiscopalibus et epi- mus, ac exemplos et liberalos esse vo-
scopalibus ecclesiis, aut dignilatibus et lumus), sub conditionibus infra positis
canonicalibus et praebendis, necnon ca- esigere, levare et in communes usus et
2 ConiuiKt. et Mine aljiiciinus (n. t.). i.eui[ie decima, quarta, media, eie. (li. T.).
An. C. 1788 328 lìULLAftlU.M ROMANUM An. C. 1738
divinis inservientiiim indigenlias ac siim- necnon canonicalibus cum dimidià prae-wc laxaias ìm.
ptiis respective, modo el forma prae- benda seu dimidiis canonicatibus et di-'""""'
falis, converlere, Dioecesani loci vel cu- midiis praebendis, respective fniclibus,
insvis alieriiis licenlià desiiper minime redditibus et proventibn? pratfatis, qna-
reqiiisiul (cimi hoc lamcii quod sex riim et quorum eorumdem respective
dignilales et octodecim canonici dictae fructuum, reddituum et provenluum re-
dismembralae
ex
I
tempore vacatione , singiilis singulas et applicatae exislunt , nonnullae pen-
ultimodictas decem dignitates Iminsmodi siones annuae, et forsan earum aliqnae
prò tempore respective obtinentibus, perpetuò, apostolica auclorilate praefalà
ve! earum respective mensae capitniari, reservalae' reperiuntur: nos, ut earum
centiim sepliiaginta unum ducatos auri oneri consulamus, per èasdem praesen-
pares et iiilios septem monetae prae- les decernimus' et slaluimus, quod, si
fatae cum dimidio alleriiis inlii siniilis, pensiones huiusmodi perpetuò reserva-
summam Irecentonim millium regaliiirn lae reperiantiir , earum integra solutio
monetae Portugalliae conslituenlcs, sin- eiusdemque soliilionis onus ad dignila-
gulis annis pei'solvere deljeant et le- les et canonicatus el praebendas , nec
neantur; quodqiie omnia et qnaecum- non canonicatus cum dimidià praebend;ì,
qne onera , obligaliones , cxpensae et seu dimidios canonicatus el dimidias
auiissiones, qnae iillimodictis decem di- praebendas huiusmodi , super quorum
gnitalibus easqiie et earum singulas fructibus, redditibus el provenlibus re-
nunc respective obtinentibus respective servatae reperiuntur, prò tempore obti-
incumbunt, iija videlicet et illae, quae nenles omnino spectet et perlineat ;
et cum primum illas et iliarum quara- et separationem a nobis per praesenlesdiuono miera-
„ p , . j- ,1
rum aposlohca-
libel quomodolibel ut praelertiu- vacare ut praelerlur laclas huiusmodi, ulla du-ium
1
tatemotuque pari etiam perpetuò appli- ab eis qui prò tempore ad palriarchalem
camus et appropriamus. Ulyssiponensem occidcnlalem ac archi-
Quo pacio et s 5. Pon'o , attendcntes quod super cpiscopales et episcopales eccelsias prae-
vendao «ini nonuullarum ex dignilatibus, et nonnul- dictas prò tempore promovendi erunt,
per praebendas lorum cx canonicalibus et pracbcndis i Male edit. Main. Icgit reservata (r. t.).
,738 CLEMENS XII PP. 329 An. C. 1738
necnon ab eis ,
qui de digiiitalibus ac lur factas huiusmodi, facere debuissent,
canonicalibus el praebendis, necnon ca- absque ullà diminutione el absque eo ,
1 Pessime edit. Mairi. legit a prò ac (r. t.). 2 Coniuiict. et nos addimus (R. T.).
qiiod sic annumerali, si super diclis di- ciendam, sive faciendum, idem servelur
gnilalibus ac canonicatibus et praeben- ordo qui a dicto Clemente praedeces-
dis dictae patriarchalis ecciesiae Ulys- sore in praedidis lilleris in dieta forma
siponensis occidenlalis, illarumque et expeditis praescriplus fuit. I
illorum provisionibus, litteras aposloli- § 7. Ac demum patriarchae Ulyssipo- Patriarchae
ir facullai
cas expediri conlingat, eiusdem patriar- nensi occidentali prò tempore existenli no OS erigen-li
nnìcatusieo
chalis ecciesiae Ulyssiponensis occiden- praefalo, ad augendiim in dieta patriar-be eGcia.
videlicel frucUis, reddilus et proventus divini servili] cullum, ut ipse, cum pa-
certi, qui alias, iuxta laxam in praefa- ribus Consilio et consensu eiusdem lo-
tis eiusdem Clemenlis praedecessoris ab annis regis, novum aliquod beneficium
Innoconlio etiam praedecessore nostro ecclcsiaslicum, seu aliqua nova beneficia
praefalo dcsiiper in forma praefalà expe- ecclesiaslica, seu novum canonicatum
dilis lilleris conslilulam , summam mille et novam praebendam seu novos ca- ,
pulatis vero dislribulionis praefalis, bis occidentali beneficiatis, seu novo futuro
mille noningenlorum sepluaginla odo, canonico, aut novis futuris dictae patriar-
cuiuslibet vero ex aliis quinque digni- chalis ecciesiae Ulyssiponensis occiden-
ginli odo, compulalis vero dislribulio- cullalibus, quibus alii diclae patriarcha-
1 Videtur deesse titulus digtiitatis (R. t.)- lis ecciesiae Ulyssiponensis occidentalis
I
1138 CLEMENS XII PP. 331 An. e. 1738
et gaudent, respeclive eliam iili, fnii, inesse dignoscunlur, ei vel eis simililer
speclive dote, ac illa el ilios prò tem- stitulione praefatis vacans seu vacanlia,
pore respeclive oblinenlinm congrua aul vacanles, quam eliam de celerò, dum
subslenlalione, redditiis in nsnm fabri- illud seu illa, aul illos el illas' quibusvis
cae aliarnmqiie dictae patriarciialis ec- modis et ex quorumcumque personis,
clesiae Ulyssiponensis occidentalis indi- eliam noslris, ani Romani Ponlificis prò
genliarnm ac minislrornm eidem pa- tempore exislenlis, seu cuiusvisS. R.E.
lriarchali ecclesiae Ulyssiponensi occi- cardinalis eliam nunc vivenlis familiari-
dentali inservientium substenlalionem bus, continuis commensalibn?, seu Ro-
ul praeferUir applicatos el approprialos manae Curiae officialibus ,
aul alias
nis huiusmodi, onera servitii in diclà extra eam, quomodolibel faclam seu fa-
ponere; necnon privilegia, indulla, gra- vel illa aut illos et illas prò tempore
lias , exempliones , liberlalcs , immu- obtinenlium decessum , vel quamvis a-
cuiiiqnc el qiialilcrciimqiic ,
simul vcl se conlinenles, derogar! aut derogalum
successive, cliam apiid Sedcm Aposto- censori posse ncque debere; ci in con-
licam pracdiclam vacare conligcrit, in trarium factas derogaliones ,
necnon
ilio vcl illis per Ordinarium loci ad quascumque collationes ,
provisiones,
praesenlalionem dicti loannis el prò tem- insLitutiones, vel alias dispositiones* de
pore exislenlis Porlngnlliae et Algar- benefìcio seu benefìciis, aut canonicatu
biorum rcgis insliUiendam seu insliluen- ci praebcndà, seu canonicalibus et prae-
das, molu simili pariler perpetuò re- bcndis a patriarchà Ulyssiponensi occi-
servamns, concedimus et assignamiis. dentali prò tempore exislente praefalo
Miiriqnc in; § 9.Nccnon iiis patronalùs et praesen- sic ut praefertur erigendo seu erigen-
e»s7dece'rm'i'ur". tsndi ac nominandi luiiiismodi vere re- dis, et lune ereclo seu erectis, prò tem-
gium existere, cidemque Ioanni ac Portu- pore quoquo modo respeclive vacaturo
galliae etAlgarbiornm regi pio tempore seu vacaturis , absque praefati loannis
existenti praefalo non ex privilegio, sed et prò tempore exislenlis Portugaiiiae
ex vera priinacvà, reali, acluali, plen.ì, ci Algarbiorum regis consensu seu prae-
integra et omnimodà fundalione et per- sentalione aut nominatione respeclive
petua dolatione competere, et ad loan- faclas, processusque desuper habendos,
nem et prò tempore existentem Portn- et inde lune secula et sequenda quae-
galliae et Algarbiorum rcgem praedictum cumque , nulla et invalida, nulliusque
pertinere , ilhidque vim, cITectum, na- roboris vel momenti foro et esse , ac
luram , subslanliam , essentiam ,
quali- prò nullis el infectis habenda, nec ius
tatcm, validitatem et roboris firmitalem vel coloralnm titulum possidendi cui-
iurispatronatùs regii huiusmodi oblinere; quam per illa Iribui, vel a quocumque
ac uti tale sub quacumque derogatione, adquiri posse , decernimus.
eliam cum quibusvis praegnantissimis et S 10. El, allento quod praefatus Cle-
^
Quando nni-
. ,. . , .
cniqua canotii-
,
efficacissimis clausulis et decretis, etiam mens praedecessor
'
indiclis ab Innocentio caiui applicalo-
rum reddiluum
cum clausulà Quorum lenores eie, in , praedecessorc noslro praefalo
'
desuper assiunaiio u-
: .
'
cicncU sii.
quacumque dispositioue, eliam per viam in diclà forma expedilis lilleris inler
constitutionis , legis , regnlae Cancella- alia voluil quod applicalio et appro-
riae noslrac, ani alias quomodocumque prialio , aliaque per easdem dicti Cie-
faclà, nuUatenus comprehendi; nec illi menlis praedecessoris in praefalà forma
ullo unquam tempore, sub quocumque expeditas litleras in diclae Ulyssiponen-
praetextu, et ex quacumque causa quan- sis occidentalis palriarcbalis ecclesiae
lumvis urgenli, urgentissima et legitimà, praebendariun et beneficiorum respecli-
per nos seu quoscumque alios Romanos ve dolis augmentum concessa el elargita,
Pontifices successores noslros prò tem- locum minime habere valerent , nisi
pore existenles, vel Sedem eamdem, aut prius aliae eiusdem Clemenlis praede-
illius legatos etiam de latere , etiam cessoris lilterae, super servitio a digni-
molu, scientià et potestalis plenitudine tatibus ac canonicis et beneficiatis di-
irrilanlia et alia decreta quaecumque in 1 Edit, Main, legit depositiones (R. T.).
An. C. 1738 CLEMENS XII PP. 333 Ali. e. 1738
ralionalibus el nobis nolis causis, exe- et alias quae el qui deinde vacaverunl,
ciUioni hiiiiismodi demandar! liucusqtie vel deinceps vacaluri vel vacalurae fue-
neqiiiverinl: nos, ad avellcndam omnem rint, ab illorum scu illarnm respecti-
dubiclati? et conlrovei'siae occnsionom, ve vacalionis respeclive die respective
primodiclanim Clemenlis praedscessoris compulandae, *
(cnm lioc tamen quod
praefali liUcranim debilae intimalionis omnes et singnios fruclus , reddiUis el
illarnmqiie tempore habili exccudonis proventus praedictos, per dictiim Clc-
el qiiemlibel alinm defeclnm sanantes ,
mentem pracdecessorem el per nos per
easqiie ad qnoscumqiie eflectus e\trin- praesenles diclae patriarcbalis Ulyssipo-
seco?, qnalenns opus sii, reinlegranles, nensis occidenlalis dignitalibus et ca-
et plenarie ac pienissime revalidanles, nonicis praedictis, ut praefertur, appli-
dignitalibiis necnon capitiilo et cano- calos et appropriatos, dignitates ac ca-
nicis diclae patriarcbalis ecclesiae Ulys- piUilum el canonici diclae patriarcbalis
siponensis occidenlalis, iil ipsi primo- Ulyssiponensis occidenlalis, loco depo-
diclanim lillerarum elTectii omnibusqiie sili, donec nova servitii in càdem eccle-
et singulis graliis el indullis eis in pri- sia palriarcbali Ulyssiponensi occidentali
modiclis eiusdem Clemenlis praedeces- ab eis praeslandi forma cum opporlunis
soris in praefutà forma expeditis litleris insnper ordinalionibus a nobis aut Ro-
concessis et elargitis gaudeant, ulanlnr manis Ponlifìcibus successoribus noslris
et fruanlur, perinde ac si praefala dicli praescribatur , illaque debilae execu-
Clemenlis praedecessoris voliinlas in pri- lioni deniandelur, et buiusmodi deposili
modiclis litleris nnllalenus apposita fiiis- dislribuendi ratio insimul slatuatiir,
set ,
uiqiie dignilales, capiluUim et ca- integros el inlaclos , deductis dumla-
nonici diclae patriarcbalis ecclesiae U- xal necessariis expensis , asservare de-
lyssiponensis occidenlalis ex palriarcbali beant et asservari faciant) percipere
Ulyssiponensi occidentali, arcbicpiscopa- et levare , et ad eorum perceptionem
libus et episcopalibiis ecclesiis, ac di- et exactionem buiusmodi pienissime ex-
gnilalibiis el canonicalibns el praebendis sequendum omnibus et singulis privi-
collegialarnm respective ecclesiarum ,
legiis, indullis , facultalibus , immuni-
necnon prioratibiis seii abbaliis in pri- talibus, exemplionibus aliisque graliis,
modiclis praefali Clemenlis praedeces- lam in primodictis eiusdem Clemenlis
soris in praefala forma expeditis lillcris praedecessoris litleris, quam in eisdem
designalis, qiiae et qui vacantesreperian- praesentibus quomodolibel respeclive
tnr, qnnnlum Jegilime oporleal ad com- concessis et impartilis, perinde ac si si-
garbionim regnis mine et prò tempore dimidiis praebendis, nec non omnium,
commoranti, necnon diiobus dignioribus et singulorum fructuum, reddiluum et
et anliqnioribus minislris, non tamen proventuum ultimodictaium decem di-
regiilaribns, tribunalis Inquisitionis re- gnitalum respective dismembrationes et
gnoriim praedictornm nimc et prò tem- applicationes, aliaque omnia et singula
pore existentibus, in lociim dileclorimi a praedicto Clemenle praedeeessore per
pariter filiorum Inquisiloris generaiis et primodictas in form.à praefal.à expedilas
aiiditoris seu iudicis ecclesiaslici pa- litteras et a nobis per praesentes re-
tronatùs regii, quibiis nnà cnm nnncio spective concessa et expressa, debilae
praedielo a diclo Clemente praedeces- execulioni demandari faciant, ac, ubi et
sore primodiclanim litterariira in prae- quando opus fuerit, ac quolies prò
diclà forma expedilarnm execnlio de- parte et ad inslantiam prò tempore
mandala et commissa fuil, per praesen- existenlium capiluli, dignitatum et ca-
les commiltimiis ci mandamns, qiiatenus nonicorum diclae patriarclialis Ulyssipo-
ipsi, vel duo, ani unus eorum, per se, nensis occidentalis coniunctim vel di-
vel alium, seu alios, etiam quavis diffi- visim fuerint requisiti, solemniter pu-
cullate occurrenle a praedicto Clemente blicantes, eisque in praemissis cflficacis
super omnibus el singulis eis a prae- in praediclà forma expedilaruni, quam no^'^uSiemii
dilas et a nobis per pracsenles respe- tià el polestalis plenitudine paribus de-
ctive concessis qiiomodolibet molestari, cernimus et declaramus, quod in even-
perturbari, aiit inquietar! ; contradiclo- tum , in quem prò tempore exislenles
res qiioslibet et rebelles per senlentias, pniriarcha , archiepiscopi el episcopi ,
censiiras et poenas ecclesiasticas, alia- lieo non dignilales el canonici, aut qui-
que opportuna iiiris el facli remedia, cumque ali! dignitatum, canonicorum et
appellalione posposilà, compescendo, benedciatorum diclae patriarclialis ec-
invocalo etiam ad hoc, si opus fiieril, clesiae Ulyssiponensis occidentalis, ratio-
eanini cansis conveniri nequeant nisi ani nnllilalis seu invalidilatis villo, vel
in eonim Poro el corann certo eorum inlenlionis noslrae, aut ins vel interesse
indice ,
qiiae privilegia ,
qiioad causas liabenlinm consensùs, ani quolibet alio
iiqiiidationis, exaclionis et soliilionis liii- quanlumvis magno, subslanliali, inexco-
iiisrnodi, locuni liabere non debere de- gilato et inexcogilabili, ac ppecificani et
ciarariiiis, immo ea ad hnnc effeclnm individiiam menlionem ac expressionem
revocamiis, et, qnaleniis opus sit, privi- requirente defechi, sive eliam ex eo
legiis et indnllis litiiusmodi, qiiavis el quod in praemissis, eornmque aliquo,
apostolica aiiclorilate eis forsan con- solcmnilales el quaevis alia scrvanda
ccssis , spccialiter et expresse deroga- et adimplenda servala el adimpleta non
mus; ila tit super' cansis praefalis in fuerinl, ani ex quocumqne alio capile,
nnllo alio tribunali, praeterquam coram a iure vel facto, ani statuto, vel con-
iiidicibus praediclis prò tempore exi- suetudine aliquà resultante', seu eliam
slentibus, litigari possit. enormis, enormissimae ,
totalisque lae-
nasce liiieras 8 14. Pracsentes qnocine scmncr ci sionis, aut quocumqne alio colore, prae-
nullo nolani vi- «^
, ™ ralione, eliam in corpore
Ilo posse siaperpelno validas et eificaces esse et lexUi , inris
loilur, sed seni- * * . .
per foro vali- fo re, suosqnc plenarios et integros ef- chiusa, occasione, aliAve causa, eliam
fectussortiri el oblinere debere, ac nnllo quanlumvis iuslà, rationabili, legilimó,
iinquam tempore ex qiiocnmqne capile inridicfi, pia, privilegiala, et tali quae
vel ex qualibel causa quantuujvis legi- ad elfeclum validilatis praemissorum ne-
limà et iuridicà, pia, privilegiala, ac cessario exprimenda foret, ani quod de
speciali nula dignà, eliam ex eo quod volunlate nostra huiusmodi el aliis
bendà, seu dimidios canonicatus et di- liae vel iusliliae remediurn impetrari,
midias praebendas praefalos mine el seu qnomodolibel eliarn motu el potè-
prò tempore oblinenles, seu quicumqne statis plenitudine similibus concesso aut
alii, cuinscumque dignilalis, gradùs, con- impetrato vel emanato liti seu se iu-
dilionis el praeeminenliae sint, in prae- vare in iudicio vel extra posse; ncque
missis et circa ea qnomodolibel, et ex easdem praesenles sub quibusvis simi-
quavis causa, ralione, actione vel oc- lium vel dissimilium gratiarum revo-
casione, ins vel interesse habenles, ani cationibus, suspensionibus, limilationi-
qnomodolibel habcre praelendentes, illis bus, modificalioiiibus , derogalionibus,
non consenserinl, ani ad illa vocali el aliisqne conlrariis disposilionibus, eliam
audili non fuerinl, et causae propler ,
per nos el successores nostros Romanos
quas eaedem praesenles emanaverint, Pontifices prò tempore existenles et
1 Edit. Main. legit seinper prò super (n. T.). 1 Pesssime eii. M. legit resuìlanles (r. t.).
An. C. 1738 CLEMExNS XII PP. 337 An. C. 173S
Sedem Apostolicam praefalam, etiam lium, archiepiscopalium mensarum fru-
data specialis mentio fìeret, prò tempore necnon, quoad praedictam execuloruin
faciendis et concedendis, comprehendi; depulationem, recolendae memoriae Bo-
sed semper ab illis excipi , et,quoties nifacii Papae VllJ similiter praedeces-
illaeemanabunl, loties in pristinum, soris nostri , aliisque quibusvis in con-
ac eum in quo anlea quomodolibel
,
lrarium praemissorum , etiam in syno-
crani, slalum restilutas, reposilas et dalibus, universalibus et provincialibus
plenarie reintegralas, ac de novo etiam conciliis editis vel edendis, specialibus
sub quacumque posteriori data quan- vel generalibus, conslilulionibus et or-
documque eligendà concessas esse et dinationibus apostolicis, ac palriarcha-
fore ; sicque el non alias in praemissis lis Ulyssiponensis occidenlalis, ac archie-
omnibus et singulis per quoscumque piscopalium et episcopalium ecclesia-
iudices ordinarios et delegatos etiam rum praedictarum , etiam iuramenlo,
causarum palalii apostolici auditores ac confirmalione apostolica, vel quavis fir-
forma ad hoc servanda forel, eonim ceat banc paginam nostrae resolulionis, bVn^Ti'um"
lenores eisdem praesenlibus, perinde approbationis , confìrmalionis , innova-
ac si de verbo ad verbum nihil penilus tionis , separationis , dismembralionis ,
presse molu simili derogamus; ceteris- merario conlraire; si quis aulem hoc at-
qiie contrariis qiiibnscumque. tentare prac^umpserit , indigualionem
A promovn- Volumus autcm quod prò tempo-
S 16. omnipotenlis Dei ac beatorum Pelri et
in expc.iiuonu re promovendi ad patriarcbalem Ulvssi- Pauli apostolorum eius se noverit in-
Mlpraium apo-
riMiuciio
raliono
....
siohcaruin non ponensem occidentalem ac archiepisco-
praeleudenila ,
laxaopales et episcopales ecclesias praedictas,
prae- . ....
.
i ,
-
'
, .
,.
:.
.
cursurum.
Datum Romae ,
apud S. Mariam Ma-
«cniis aisuiam. in expedilionc litlcrarum apostolicarum iorem, anno Incarnationis dominicae
bralionis, .
occidentalem ac archiepiscopales et epi- Dal. die 8 fubiiiarii 1738, ponlif. anno vm.
scopales ecclesias apostùlicc\ aucloritale
Loco t Bullae aureae.
praediclà facienda, reductionem taxae
seu communis propter dismembratio-
nem lerliae parlis earum friictuiim ,
bumque Dei seminandum, indefessa vi- rum duodecim monelae praediclae cum
giianliA et regia liberalitate temporalia dimidio alterius iulii similis; et ad the-
vitae subsidia qnolannis subniinistrare saurariatum maiorem, qui quarta, ac
consiieveril, diviniqiie cullùs assidiinm cuius aliorum sexcentorum et quadra-
propagalorem se agere semper stndiie- ginta quinque ducatorum auri de Camera
rit, necnon eiusdem Aposlolicae Sedis huiusmodi et iuliorum duodecim mo-
opporlunitatibiis, ut primum nolas ha- nelae praediclae cum dimidio alterius
buit ,
paratissimo obseqiiio et auxilio ,
iulii similis; el ad archidiaconatum de
ut fidelissimum dccet principem, non Santarelli respcctive nuncupalum ,
qui
sine gravi suo suorumque subdilonim quinta, ac cuius quingenloriim el sep-
incommodo, praesto esse salegcrit: luaginla unius ducatorum auri de Ca-
cnnce«5io rie
§ 2. Nos, tantis eiusdcm Joannis regis mera huiusmodi et iuliorum septem
qua ÌQ rubrica. . .
dicLae ciim dimidio allerins iiilii ; nec ducalorum auri similium et iuliorum
non ad unum ci unam lerlii a decani, decem monelae praedictae ; el ad alium
quorum sexcentornm et decem et odo et aliam odavi a praedicli decani, quo-
diicatorum ami similiiuu ci iuliorum rum sexcentorum odo ducalorum auri
qiiinqne monelae praedictae ; ac ad a- similium ; ac ad alium et aliam odavi
lium et aliam quarti ab eiusdem de- a dicti cantoris ,
quorum sexcentorum
cani, quorum quingentorum et septua- quadraginta sex ducalorum auri simi-
ginta novem ducalornm auri similinm lium el iuliorum quinque monelae prae-
et iiiliorum seplem monelae praedictae dictae; ac ad alium et aliam doctoralem
ciim dimidio allerins iulii similis; ac ad nuncupatam noni ab eiusdem decani,
alium et aliam quarti a cantoris, quo- qui, prò tempore quoque vacantes, cle-
rum quingentorum et ocluaginla unius rico seu presbylero in iure canonico
ducalorum auri similium et iuliorum seu forsan civili declori, aul forsan li-
et aliam sexti a decani praedicli, quo- tempoie provisi pariler novam illorum
rum quingentorum et nonaginla quin- provisionem a dieta Sede impetrare ac
que ducalorum auri huiusmodi el iu- iura eidem Gamerae Aposlolicae et aliis
liorum seplem monetae praedictae cum ut praeferlur debita persolvere tenen-
dimidio allerius iulii similis; ac ad alium tur, ac quorum sexcentorum odo du-
et aliam sexti ab eiusdem cantoris, quo- calorum auri similium; ac ad alium et
rum sexcentorum viginti duorum duca- aliam duodecimi ab eiusdem cantoris ,
prò tempore vacanl, clerico seu presby- quorum sexcentorum undecim ducalo-
lero in Iheologià magistro, vel forsan rum auri similium el iuliorum seplem
licentiato , ab universitale sludii gene- monelae praedictae cum dimidio allerius
ralis Colimbriensis, in concursu desuper iulii similis; ac ad alium et aliam quar-
habendo, approbando et nominando, et tidecimi ab eiusdem decani quorum ,
bus prò tempore provisi novam corum quorum septingenlorum viginti trium
provisionem a Sede Apostolica impetrare ducalorum auri similimn el iuliorum
el iura Camerae Aposlolicae et aliis seplem monetae praedictae cum dimi-
proptcrea debita persolvere tenentur, dio allerius iulii similis, quorum medie-
ac quorum sexcentorum viginti ceto tatem, seu cuius dimidiam praebendam
1738 CLEMENS XII PP. 341 An. e. 1738
cel prò tempore existenlis domiìs de san respeclive annexorum, eliam compu-
Vasconcellos de Soalhaens possessoris talis respeclive distributionibus quoli-
el adminislratoris ex fiindatione prae- dianis et aliis incertis, quingenlorum
dictà vel donatione seu ex privilegio octoginla ducatorum auri de Camera
non est liactenus in a-
apostolico, cui buiusmodi respeclive fruclus , redditus
liquo dcrogalum, existunl, et in cuius et proventus, secundum communcm ac-
idoncus repcrialur, sin aulcm, alius cle- 1 Edit. Main. legit novo prò nono (R. ?.)•
An. C. 1738 342 BULLAniUM ROMANUM An. 0. n38
post ponlificnlem maior, ut praefertur, eidem Ioanni regi competere potest, et
exisLil, nec non qvioad soplimo et deci- qualenus opus sit apostolica auctori-
,
midiam praebendam seu dimidios fru- litercumqùe etiam apud Sedem praedi-
ctus, redditus et proventus praedictos, ctam tempore vacare contigeril,
prò
qnod ad dictum Inqnisitionis tribunal, eliamsi tempore datae praesentium va-
necnon conferendi et providendi respe- cent, personas idoneas ut praefertur
clive ius, qnod ad modernos et respe- (non tamen quoad capellaniam eique
clive prò tempore existentes archiepi- annexos canonicalum et praebendam
scopum capitulum et canonicos prae-
, praedictos) iuxta dicti Ioannis episcopi
dictos ex quacumquc causa etiam pu- fundationem praedictam debile qualifi-
blicae utilitalis, aut alias quomodolibet, calas, a prò tempore exislente arcliie-
respective spectat et pcriinet , et de piscopo ecclesiae Ulyssiponensis orienta-
consensu eiusdem Ioannis regis, qnoad lis praedicto approbandas, ila quod per-
ea in quibus et ad quae ius aliquod sonarum huiusmodi in cis institutio ad
1 Forsan legcndum unico (r. t.). 1 Vocem ecclesiae nos addimus (R. T.)-
A.I. 0. »738 CLEMENS xn pp. 34r3 An. e r.?,i
niullaneo, qiiod cimi codem arcliicpi- bere el licile valeant, iuxla ralionabilem
scopo capiliiliini dictae ecclesiae Ulys- et congruam inler dictum Ioaiinem re-
siponensis orienlalis, ul praefortur, ex- gem ac Thomam
vicecomilem praefalum
ercebal, imposterum speclel et perli- staluendam compensalionem; non relar-
cmpensaiio lineai (cum hoc lamen qiiod diclus datà tamen in reliquis carumdem prae-
«odiceli.!' p^óloannes rex , no vicecomes praediclns senlium executione ,
quae illieo, nullo
MÌ('h.'»TstJ|ie? prò iurepatronatùs et praesenlandi Im- desuper hahilo processu, debilae prom-
'ciiusmodi ad praedictam capelianiam cum ptaeque execulioni demandari debeant,
Jafr..naiù"
praftSPiiiandi
dido regi
.
con- 61
. ...
annexis canonicalu el pracbencla de
i i * i
prout nos ex nunc prò demandalis haberi
Mafra nuncupalis praediclìs ,
redditi- \oiumus, non obslanlibus ad elTeclum
biisque et iuribus ad eosdem perlinen- praemissorum qnibusvis contrariis diclo-
libus, a nobis per praesentes ut prae- rum Ordinum, eliam iuramenlo aut confir-
ferlur abrogalo et extinclo, aliquod de- matione apostolica vel qnavis firmilate
trimenlum palialur, proni ex aeqnà snae alia roboralis, slalulis, privilegiis, indtil-
regiae liberalitatis ratione teneri vnll ,
tis et constitulionibus eliam aposlolicis
Thomae viceconiili praediclo, uli diclae ad eosdem Ordines speclantibus, cedal,
domùs possessori et adininislralori, prò assigoet seu conferai et prò eo quod
;
ique successores
palronaliis prò
, ad quos dictum ius-
tempore spedare debuis-
bendas quod universitali pracfalae
,
iiec eas sub qiiibusciimfiue conlrariis las qiiodcumqiie iuris vel facli ani gra-
ani siniilibus vel dissimilibus, speciali- liae remediuin impetrari posse, nec sub
bus aul generalibns reservalionibus, cum quibusvis similiuin vel dissimilium gra
quibusvis reslriclivis, ac eliam earum- liarum revocalionibus, suspensionibus,
dem derogaloriarum derogaloriis clau- limilalionibus, derogalionibus, aul aliis
sulis irrilanlibus, eliam vim contraclùs conlrariis dispositionibus ,
per nos el
1
§ /t. Nec non omnia el singula praemis- prò tempore exislentem Portugalliae et
sa, ac easdem nostras praesenles, nullo Algarbiorum regem quandocumque eli-
eliam ex co quod causae, propter qiias tiri et oblinere, sicque noslrae mentis
eadem praemissa facla fuerunt , coram el inlenlionis fuisse et esse , et ila in
commissarii § 5. Quociica dilcclis filiis nosli'o el el, quoad praedictam iudicum execulo-
deputali prò ,. , n T • • e *• i
eiecuiione hu- dictae Scclis niiiicio in praelalis' re- runi deputalionem, felicis recordalionis
sioub. """'gnis mine el prò tempore conimoranli, Bonifacii Papae Vili simililer praedeces-
nec non diiobus dignioribus el antiqiiio- soris nostri de una, el in concilio ge-
ribiis minislris, non lamen regnlaribus, nerali edita de duabus dietis, diimmodo
Iribunalis Incjiiisilionis regnorurn luiins- ultra duas' dielas quis vigore praesen-
modi, mine et prò tempore exislenlibus, lium ad iudicium non Irahalur, aliisque
molli simili per apostolica scripla com- apostolicis, eliam in generalibus, pro-
miltimus el mandamiis, qnalemis ipsi, vincialibus el synodalibus conciliis edi-
vel duo, ani uniis eorum, per se, vel lis, specialibus vel generalibus, consti-
alium, seu alios, praesenles noslras lil- tulionibus et ordinalionibus , diclaeque
leras el in eis conlenta quaeciimqiic, ccclesiae Ulyssiponensis orientalis, el Or-
libi el quando opus fueiit, el qiiolies dinum mililarium praedictorum, eliam
prò parie dicli Ioannis el prò tempore iiirainento, conOrmalionc apostolica, vel
exislenlis Porliigulliae el Algarbionim quavis alia firmilale roboralis,slalutisaut
regis seu illiiis ministrorum fiierinl re- consuetudinibus, eliam immemorabili-
quisiti ,
solemniter publieanles , eisqiie bus, privilegiis quoque, indultis el litleris
special el prò tempore spectabil, firmi- ac qiiibusvis aliis personis, sub quibus-
ler observari; contradiclores quoslibet cnmque tenoribus el formis, eliam molu
el rebelles per senlenlias , censuras el pari et consistorialiter, eliam in digni-
sii, de exprimendo vero annuo valore, tis tenoribus specialis, specifica, expressa
de non concedendis graliis ad instar, el individua,ac de verbo ad verbum,
necnon praedictà diclae capellaniae ,
non autem per clausulas generales idem
aliisque omnium el singulorum digni- iinporlantes, menilo seu quaevis alia
1 Pessime edit Main. legit praesenlis prò 1 Forsan legendum tres prò duas (R. t.).
ias iiuiue. liceat nane paginam noslrae extinclio- inelTabilem divinae sapientiae alqne bo-
n\f, abrogationis, absolulionis , liltcra- nitatis abinidanliam demandala, accu-
lionis, declaralionis, rcservalionis, con- rate obeiindas, iilam non nltimam re-
cessionis, assignationis, decreti, statuii, pntamus, ni luciilentiora pontificiae be-
commissionis, mandali, derogalionis et nignilalis aiictorilalisqne privilegia et
voUuitalis infringero, voi ei ansii teme- gralias paterno libentique animo iis
rario conlraire ; si qiiis antcm "hoc at- dileclis filiis conferamns, qui, sicnt no-
tentare praesnmpserit, indignalionem vellae olivarnm planlaliones in iuvcn-
omnipotentis Dei ac bealonini Peiri et tute sua, uberes bonoinm operum iVu-
Pauli apostolorum eius se noverit in- ctus in Calbolicà Ecclesia alacrius pro-
cursnrnm. ferre satagenles, uberiora apostolicae
Datimi Romae ,
apiid S. Mariani Ma- beneficientae indulgcntiaeque noslrae
iorem , anno Incarnationis dominicae ninnerà ,
praerogativas ac favores sibi
MDGCxxxvii,
nostri anno
vili
viii.
anno viM.
oli
promereri videntur.
S \.
fecit dilecius
Esponi
fdiiis
siquidem
Mallhaeus Ripa,
nobis nuper
'
iLiiiiiacas iii-
pa, diclae Con-
fnn-f.^piyoois /'
Visa de Curia :
Congregalionis et Collcgii sub invoca-
piscopalis ecclesiae Neapolilanae ex con- § 3. Quoad indulQenlias vero eccle- concepii qno-
que iodulgeo-
cessione el dispcnsalione apostolica prae- siae et in eà silis allaribus Con^rea:a-iias lam con-
" ° cossas eccUsiat,
sul, ad nos reluleril, praefatos presby- tionis el collegii Familiae lesu ChnsU Mia Rotonda.
teros, alumnos et conviclores non solum praefatorum, eas omnes et singulas, quae
in iis ad divini cultus incrcmentnm el ecclesiae eiusque respective allaribus
animarum salutem in civilate el dioe- S. Mariae ad Marlyres della Rotonda
cesi Neapolitantà speclantibus regulas vulgo dictaede Urbe perRomanos Ponti-
et institula tam presbyterorum Oralorii fices praedecessores nostros nosque ipsos
sancii Filippi Nerii qiiam Piorum Ope- haclenus concessae reperiuntur , aut
rariorum praediclorum servare, verum quas in futurum concedendas esse con-
etlam malora ipsis onera imposita esse, ligerit , cum uno dumlaxat altari pri-
iisdem Congregationi et collegio Sacrae vilegiato quotidiano perpetuo, etiam per
Clan^alae § li. Decernenles, easdem praesentes Pro suprema Catbolicae Ecclesiae prò- k^hj,
ritanles.
litterassemper firmas, validas ci effi- curalione ,
quam pastorum princeps
caces existere el fore suosqne piena- ,
j
lesns Chrislus altissimo divinae provi-
rios el inlegros eflecliis sorliri el obli- dentiae suae Consilio nobis piane im-
nere , ac illis, ad qiios special el prò merenlibus credere dignalus est, lam-
tempore quandociimqiie spectabit , in quam fìdeles prndentesque dispensatores
omnibus el per omnia pienissime siif- praccipua aposlolicae benignilatis au-
fragari , el ab eis respeclive inviolabi- clorilatisque argnmenta iis polissimum
liler observari, sicqiie in praemissis per ingenti cnm pontificii cordis laetilià
qnoscumqne iiidices ordinarios el dele- exhibere salagimus, qui in diebus no-
galos, eliam cansarum palatii apostolici stris veluii cooperatores el coadiulores
aiidilores, iudicari et defìniri debere, ac in minislerii noslri opus a nobis ad-
irriliim et inane si secus super bis a quo- scili et consliluti in excolendà vineàDei
quam ,
quavis ancloritale, scienler vel sabbaobt per universum terrarum orbem
ignoranter, contigerit attentari. piantala alacrius adlaborarc pcrgunt at-
I
Olj«taDlium
§ Non obslanlibus nostrae el Can-
5. que conlendunl.
jderugatio.
cellariae Aposlolicae regulà de non con- § 1. Exponi siqnidem nobis nnper Capii a con-
ni ab
cedendis indulgenliis ad instar, aliisque fecil dileclns filius Matlbacns Ripa, fun-iriKiMo vili a-
.
^ liininis
, ,
iorem , sub annulo Piscaloris, die xiv niiis lune et prò tempore existenlibus
marlii mdccxxxviii ,
ponlificalus nostri alumnis et convicloribus Congregationis
anno viir. de Propaganda Fide, aliisque qui quo-
Dal. die U marlii 1738, ponlif. anno viii. quomodo ad inslantiam eiusdem Con-
gregationis Romae vel alibi educaren-
tur, ut ipsi, absque litleris dimissoria-
libus suorum Ordinariorum , et eliam
CCXXI. sine Ululo beneficii ecclesiastici ani pa-
Irimonii , sed ad liluhim tantum mis-
Extensio indulli , ab Urbano Vili prò sionis, a quocumquc quem maluerint
alumnis el convicloribus coUegii Pro- ralliolico anlislile graliani et commu-
collega Sacrae Familiae lesu Chrisli alienA de Dioecesani loci licenlià ponli-
in civilate Neapoliland eredi. ficalia exercenle , ad qualuor minores
An. C. 1738 350 BULLARIUM ROMANUM An. C. 1738
eliam unico foslivo vel furialo, iiecnon lis, si quibiis quomodolibet innodali
eliam ad sncros ci presbylcraliis ordi- existimt, ad effeclum praesenlium dum-
nes li'ibiis dominicis, seu aliis feslivis, laxat consequendum, liarum serie absol-
slimonial'es rectorum aut eorum apud suorum Ordinariorum, ci eliam sine li-
in illis eliam in allaris minislerio mi- ferialo, necnon eliam ad sacros et pres-
nistrare libere el licite possent et va- byleralus ordines Iribus dominicis, seu
lerent, auclorilale apostolica, sub cerlis aliis feslivis et conlinuis vel interpolalis
in simili forma Brevis die xviii maii annique curriculo non expeclato, eliamsi,
MDCxxxvii expedilis plenius conlinelur. anlequam de uno ad alinm ordinem pro-
mas novo § 2. Cum autem, sicut eadem expo- moveanlur, in primo quoque susceplo
Keapoiim fim- sitio subiungebal, diclus MalUiaeus pri- ordine se minime exercuerint, aut ali-
llalo concedun- ... • i i, i- i
cuius ecclesiae servilio adscripli non
, i
homine quavis occasione vel causa la- Mallliaeus modernus et prò tempore
,
An. C. 1-38
CLEMENS XII PP. 351 An. C. 1738
exislens superior, si sedes archiepisco- delle arti e maestranze del nostro Stato grPBaiionispar-
palis Neapolilana sii piena, lenealiir eos Ecclesiastico, secondo le nostre pre- imiiosn.i super
dirigere ciiiu alleslalionibus de iilorum mure tutte intente al sollievo del me-
baplisniale , vilà, moribus et in scien- desimo Stalo, ed a stabilire ed accre-
liis profeclu ad diledum filium noslrum scere in esso le manifatture, special-
losephum S. R. E. cardinalem Spinelli mente di lana e seta, da qualche tempo
mincupalum archiepiscopalis ccclesiae diminuite, a cagione della soverchia
Neapolitanae ex concessione et dispensa- introduzione di pannine, drappi ed al-
tione apostolictà praesiilem, seii prò tem- tre merci provenienti da paesi esteri,
quc ex causa iilorum ordinationem per- rastieri, non eccedenti il valore di scudi
agere non valeat, liberum sit memoralo cinque la canna, ed un'altra di scudi
Matthaeo, et prò tempore existenli supe- dodici per cento sopra altre merci pa-
riori collegii praedicli, illos ad quem- rimente forastiere, sopra ogni specie
cumque calholicum anlistilem gratiam et de' panni più nobili , e sopra diverse
conimunionem supradiclae Sedis baben- robe di seta, telerie, ed altre merci line
tem prò ordinibus suscipiendis dirigere, parimente lavorate fuori del medesimo
servata in reliquis praediclarum Urbani Stato, che in pregiudizio della nostra
praedecessoris lillerarum forma et dis- Camera e sue dogane generali si ven-
positione, auctoritate praedictA, tenore devano ne' fondachi aperli in alcune
praesentium, concedimus et iiidulgemiis. città, terre e luoghi posti entro il di-
L)at. die 14 martii 1738, pontif. anno vai. dere ulteriori provvedimenti secondo
portasse il bisogno, anche rispetto ad
ogni altra manifattura;
CCXXll. S 2. Avendoci ultimamcnle riferito "ìt'»"" «'""-
valore di scudi cinque la canna, con Siro Lliirogralo, in cui abbiamo perponandi «t as-
,. , . , . poriandi inlia
doversene regolare 1' esigenza e l' ap- espresso e di parola in parola inserto siaium Ecri».
plicazione nel modo che segue, e con il tenore delle suddette risoluzioni, de-merc-s.
altre dichiarazioni come appresso quale ;
gli accennati nostri chirografi delli 9
risoluzione restasse poi non solo con- maggio 1735, e degli editti in seguilo
fermata dalla medesima Congregazione di essi come sopra pubblicali, ed ogni
stro Stato l'arte e maestranze della seta gliamo che, siano i medesimi pro-
coir impiego di quantità considerabile prietari, vetturali, procacci, o qualsi-
che delle premurose e replicate istanze mare che per terra, debbano darne fe-
1 Edit. Main. legit ampliare (R. T.). dele assegna alli ministri deputati alli
An. C. 1738 CLEMENS XII TP. 353 An. G. 171^8
confini del medesimo Stalo Ecclesiaslico con fede autentica del ministro che
per la distribuzione de' bollettini, o per presiede all'esigenza di della gabella
far dogane, e regolarsi in tutto e per comunilaliva, in tal caso ed in tali luo-
tulio, secondo le leggi ed ordinazioni ghi la gabella suddetta sia e debba es-
prescritte nei chirografi ed editti so- sere solamente quella somma che manca
pra enunciati, concernenti l'imposizione per arrivare al dello dieci per cento.
della gabella di scudi venti per cento Intendendo però che sotto l'accennala
sopra i suddetti panni forastieri d'in- detrazione cadano solamente i pagamenti
feriore valore di scudi cinque la canna; come sopra falli nelle dogane generali
quali ordinazioni, si per quello riguarda delle comunità, e non il pagato per le
glia stalo, grado e condizione, come alli quali la suddetta Congregazione par-
pure quanto all' incorso ed applicazione ticolare si è riportata anche rispello a
delle pene comminate contro trasgres- i questo nuovo dazio del dieci per cento:
sori, abbiamo qui ad una ad una per Lasciando allresì alla vigilanza del re-
...
. . ,, *•>
, , ,
debba cedere a beneficio delle comunità una volta che siano introdotte nello iio"c iiberae
. . esso debeaul.
di esso Stalo, come l'altra del venti im- Stalo Lcclesiastico non passino altri do-
posta, come sopra, per i panni forastieri, mini senza il pagamento di questa nuova
senza però restar comprese sotto l'ac- gabella, e si tolga alli mercanti ed al-
fini, coll'indirizzo, nolato sopra le balle zione, e sopra lutti e singoli loro inci-
fagotti , alla persona particolare o denti, emergenti e dipendenti, nella solita
luogo preciso fuori di Stato a cui sono forma che vi compete per tutte le altre
destinate ,
per essere poi in tali circo- cause camerali, e di prendere ogni altro
stanze, col solilo pagamento del tran- provvedimento che vi parerà adequato
sito, nella conibrmità che si pratica per quelle merci forastiere che si tro-
nelle dogane di Roma, ed in ogni altro veranno inlrodotle in detto Sialo prima
dominio, accompagnate col solito boi- della presente nostra disposizione, e di
lettone di città in città, senza essere fare tult'allro che crederete confacente
sballate ed aperte sino al loro destino, alla più fiicile esecuzione di quanto si è
per togliere in tal forma ogni occa- come sopra da noi stabilito, approvando
sione del ritorno nel medesimo Stato d'adesso tutto ciò che da voi sarà fatto
di dette robe non gabellate, con peri- in adempimento delle cose predette ,
intenda indotta
... sente nostro Chirografo, ammettendosi
il
in eia»,
suo stalu. . . .
ini.
alcuna innovazione rispetto ali altra registrandosi in Camera a tenore della
gabella del dodici per cento imposta Bolla di Pio IV nostro predecessore De
sopra li drappi ed altre robe di seta regislrandis, vaglia e debba aver sempre
fabbricate parimente fuori di Stato che il suo pieno effetto, esecuzione e vigore
s'introducono nelle città, terre e luo- colla semplice nostra sottoscrizione, e
ghi posti nel suddetto distretto delle che non gli si possa mai in alcun tempo
quaranta miglia intorno a Roma, come opporre di surrezione, orrezione, né di
né pure rispetto alla proibita introdu- alcun altro vizio o difetto della nostra
zione de' damaschi e velluti foraslieri volontà ed intenzione, e cosi e non al-
nella città di Roma; dovendo in questa trimenti debba sempre nelle cose pre-
parte restare nel suo intiero vigore messe giudicarsi, definirsi ed interpre-
lutto ciò che si prescrive ne' sopra tarsi dalla suddetta Congregazione de-
enunciati nostri chirografi ed editti in putata, da voi, da monsignor tesoriere
sequela di essi pubblicati, e special- generale, dal tribunale della nostra Ca-
mente in quello di monsignor nostro mera, e da qualunque altro giudice e
tesoriere generale, e quanto dal mede- tribunale, ancorché collegialivo e com-
simo verrà ordinato con altro nuovo posto di reverendissimi cardinali ; to-
edillo da pubblicarsi in seguito di que- gliendo loro ed a ciascuno di essi la
ta n.mmk>io delle COSO Suddette si facciano da voi rando noi d' adesso preventivamente
praenicta cxe-
quendi. editti 6 bandi, ne quali si dia la norma nullo, irrito ed invalido lutto ciò che
e regolamento necessario per l'esazione scientemente o ignorantemente si fa-
di questa nuova gabella, come praticaste cesse in contrario, ancorché non vi sia
nell'aiira de'panni forastieri; con facoltà stato chiamato, citalo, né sentilo mon-
parimente di procedere in tulle e sin- signor commissario della nostra Camera,
gole cause tanto criminali che civili ap- e qualunque altro che vi avesse o po-
partenenti alla suddetta nuova imposi- tesse avervi interesse.
Ab. 0. 1738 CLEMENS XII PP, 355 An. C. 1738
Dernuaiio § 10. Noii oslaiitì la Tcgola della no- Iriarchalis ecclesiae Ulyssiponensis occi-
conlrarioruiD. . r» _ n n -i •
stia Lancellena De iure quaestio non dentalis ordinem, cui non solum felicis
rituali
^2.
,. ,
consolationi
. .
dignilali,
""
eorumdem dignita-
qua ....
lubrica. iD
„ Z^""'privi-
csdeDoi
'".«"i-
§ 1. Insignem dilectoi'um flliorum
^
ca- lis praedictac, ul in privalis domorum
, , ^
''«»•
pituli, dignilatum et canonicorum pa- suae liabitationis in Porlugalliae et Al-
An. C. 1738 350 CrLLARIUM ROMANUM An. C. 1738
tem ab Ordinaiio approljatiim saecula- Dat. die 22 martii 1738, poiitif. anno vili.
meridiem, celebrari Tacere libere et li- plumbo tenoris seqnenlis , videlicet : imm urdinem
. .
praelcr Caribù-
cite possinl et valcant, ac qiiilibet eo- ir Engenins eptscopus, servus servorum siensium mier-
rum possil et valeat , ilaiit nec ipsis Dei, ad fuluram rei menwriam. Regu-
nec sacerdoti laliler celeliranti id ad larem vilam professis sic decet omnem
ciilpam valeat qiiomodolibcl imputar! ,
vagandi materiam omnemqne inquietu-
auclorilate apostolica ,
tenore praesen- dinis cansam amputare, quod in eorum
tium , in perpetiuim concedimus et in- vocatione persistanl, ac sednlnm et de-
diilgemus. votum Altissimo exbibeant famtilatnm.
Dorogaiio § 3. Non obslantibus constitulionibus Sane prò parte dileclornm fìlionim pa-
coDirariorum.
et ordinationibus apostolicis, ceterisque Iris abbatis monasterii Cislerciensis Ca-
conlrariis quibiiscumque. bilonensis dioecesis al aliorum Cisler-
Fides Iran- § 4. Volumus aulcm quod familia- ciensis Ordinis abbalum exhibita nobis
res servitiis suis tempore dictae missae nuper petilio continebat, quod nonnulli
actu non necessari! ibidem missae hu- monaci dicti Ordinis, alii videlicet me-
iusmod! interessentes , ab obligalione lioris frugis fleto colore , alii vero ut
audiendi missam in ecclesia diebus festis iugiim obcdienliae et salularis mcdici-
sentium lillerarum Iransnmplis, seu ex- remancre libere possinl, licenliam Apo-
emplis, eliam impressis, manii alicuins slolicae Sedis in exquisitis coloribus
nolari! piiblici subscriptis, et sigillo satagiinl obtinere. Nos igilur, quorum
1 Edit, Main. legit quod prò quoad (R. t.). interest animarum providere saluti ,
et
An. C. 1738 CLEMENS XII PP. 357 An. C. 1738
minum liceat hanc paginam nostrae lenus opus sii, ad monachos Congrega-
voluntatis et conslitutionis infringere, lionis Portugalliae Ordinis Cislerciensis
vel ei ausu temerario contraire; si quis huiusmodi dieta auctoritate extendimus
autem hoc attentare praesumpserit, in- et ampliamus, et de novo, ne moderni
dignationem omnipotentis Dei et bea- et prò tempore cxistentes monachi Con-
torum Pelri et Pauli aposlolorum eius gregalionis praefalae ad quemcumque
se noveri t incursurum. alium Ordinem seu Congrcgalionem vel
Dalura Florentiae anno Incaniationis dotni- institulum a Sede Apostolica approba-
nicae mcdxxxix , xvi kalendas martii ,
pontifi- lum praeterquam ad illum Carlhusia-
,
tnriuemenie. modernus procuralor gencralis Congre- concessarum, licei in illis piena et ex-
gationis Poriiigalliae ciiisdcm Ordinis pressa de eisdem litlcris menlio habea-
Cislerciensis nobis nuper exponi fecit ,
tur ,
absquc abbatis gcneralis diclae
quo lilterae praedictac, usqne adhuc Congregalionis licenlià se transferri pos-
observatae, deinceps, non obslanle quo<- sint , sub eàdem excommunicalionis
An. C 1 738 f5r>8 BULLARIUM ROMANUM An.C. 1738
poeiià , aiicloiilale el Icnoie pruediclis eadem prorsus fides ubique locorum
ininrcliciinus et proibomus. lam in iudicio quam extra liabealur,
Qui «ic nbiiMo § 3. Ucccrncntes, cusdem pracsenles quae ipsis praesenlibus haberelur si
pratcìtn s.
lineras scniper firmas, validas et effica- forent exhibilae vel oslensae.
ces exislere et fore, snosqiie plcnarios Datum Romae, apud S. Mariani Maio-
et integros effcctus sortii'! et obtinere, rem, sub annulo Piscaloris, die xxvil
ac ab omnibus et singnlis, ad qnos spe- martii mdccxxxviii, ponlificalus nostri
clat et prò tempore qnandocumqne spc- anno vili.
ctabit, inviolabiliter observari, sicque in Dal. die 27 martii 1738, pontif. anno vili.
Rfserva'.o cnn- § 2. Nos, l'psiim losepluim Mariam spe- nusque niulieres et feminei sexus per-
8lrttct'"i ilicu- . ... . .,
rumae.iiuriiu-ucialilnis uivoriDus el gialus proseqin vo- sonae, cuiuscumque status, gradus et
^i'aia°'ur, m in leMtes, cl 3 quibiisvis excommunicalionis, conditionis exislanl, in aedibus et man-
Lromao^nu losiispensionis et interdicli, aliisque eccle- sionibus praefatis pernoclare valeant,
I'rp"s''sini"scdsiaslicis sentenliis ,
censiiris et poenis, aut ut ibi pernoclenl permiltere audeat
h..ipiiio du.ii- a iure vel ab nomine, quavis occasione seu praesumat, sub excommunicalionis
ii.cue acJus in- vai caiisa lalis, SI qnibus quomodolibct latae sentcntiae Sedi .Apostolicae reser-
innodaliis exisiil, ad erTeclum praesentinm valae, aqua nemo nisi a nobis seu
dumlaxat consequendiim , harum serie Romano Ponlidcepro tempore exislente,
absolvenles el absobitnm fore censenles, praelerquam in morlis articulo consli-
snpplicalionibus nomine nobis snper eiiis lutus absolulionis beneficium oblinere
hoc hnmiliter ponectis inclinali, eidem queat, el, quoad regulares, eliam priva-
losepho Mariae, ut ipse', qnoad vixeril, tionis vocis aclivae el passivae poenis,
et in quocumque statu et gradu tam intra per conlrafacientes ipso facto absque
quam extra Ordinem praediclum semper alia declaratione' incurrendis , auctori-
et quandocumque exliterit, nsum et tate et tenore praedictis interdicimus et
commodum diclarum aedium seu man- prohibemus.
sionum, per eum tam in supradicto con- 5 3. iNon
obslanlibus consliliitionibus comrana
..... ... tglIUQlur.
ventu quam extra ilhim conslructarum, et ordinationibus aposlolicis, ac, quate-
cuni omnibus el singuiis suis membris, nus opus sii, convenli!is el Ordinis prae-
annexis et connexis, auctoritate aposto- dictorum, eliam iuramento, conflrma-
lica, tenore praesenlium, concedimus lione apostolica, vel quavis firmitale alia
et induigemus. Praelerea, ne, post eius- roboralis , stalulis et consueludinibus ,
dem loseplii Mariae obilum, aedes seu privilegiis quoque , indullis el litleris
praefatis', habilationi^ dicli Ordinis be- illorum lenores praesenlibus prò piene
nefaclorum aliarumquc personarum inibì el sulTicienler expressis ac ac de verbo
prò tempore adventanlium, occasione eo- ad verbum inserlis habenles, illis alias
I
rum Iransilùs, hospilio tantum exci- in suo robore permansuris , ad prae-
piendorum , el non alteri cuicumque missorum eireclum, hac vice dumlaxat,
usui destinari ac inservire debeant, nec specialiter et expressederogamus ce- ;
aprilis MDCCXxwiii ,
ponlificaUis nostri solutionis beneficium nisi a nobis seu
anno vili. successoribus nostri* praeterquam in
Dal. die 9 aprilis 1738, pontif. anno vili. morlis ailiculo conslilutus obtinere va-
leret, aliisque per contraventores ipso
facto absque alia declaralione incurren-
CCXXVI. dis poenis, districlius, auclorilate aposto-
lica, inhibuerimus, ac praeceperimus et
Prohibilio , ne confessarii absolvere pos-
mandaverimus; ac alias, prout in noslris
sinl minialros S. O/ficii Iiiquisilionis
revelanles et puhlicantes illius acla,
desuper in simili forma Brevis die xMii
iiftii anni proxime praeleriti expeditis
Iractala et gesta in regnis Porlugal-
liae et Ahjarhiorum.
lilteris ,
quarum lenorcs praesentibus
prò piene el sufììcienter expressis et
Clemens Papa XII, insertis habere volumus plenius con-
,
ad perpetuam rei memoriam.
linetur:
Sub poenà § \. Cum nos alias, per qnasdam S 2. Cum aUtem, Sicut diclUS NunUS Her genera.
,. ,. . . . ,. , . lem inquisito.
iiónis" "mienii- noslras desuper in simili forma Brevis
"^
cardinalis et inciuisitor s;eneralis nobisr^ni dubuaiur,
cium a Ponlifi- . . ^. ,. ,. ,
qnominus hac
CB ofiiciaiibu^
InquisilHiiiis in
expeditas lilleras, siinplicalionibus dile- 'Il niiner exposuit, ipse litleras praedictasiuredeimquen-
eecH adhuc publicare publican lacere uem
poiiugaii.à
sta
rtera
uIIj ejus-
inbunaiiscardinalis
filii nostri Nuni, presbvteri S. R. E.
de Cunha nunciipali, in Por-
. .
ciiiquam ape- ,, » , i
•
i
rire. liigalliae et Algarbioriim regnis et do- nistri aliique officiales supradicti Ira-
miniis ab eis dependonlibiis carissimo ctala, gesta, aliaque ad dictum Inqni-
in Cliristo niio nostro Ioanni eorumdem silionis Officium spectantia publicaverint
regnorum regi illustri mediale vel im- seu revelaverinl, excommunicationis per
mediale subieclis inquisiloris generalis eos eà de causa incursae absolulioncm a
Officii Inqnisilionis adversus haerelicam quocumque confessarlo lam saeculari
pravilatem auclorilate apostolica inslitu- quam cuiusvis Ordinis regulari in vini
alios, publicare vel revelare auderent S 3. Nos, piis eiusdem Nuni cardinalis hoc idem e»-
seu praesumerent , sub excommunicà- ci inquisiloris generalis volis hac in re, oat-
lionis lalae scntentiae, a qua nemo ab- quanlum cum Domino possumus, favo-
XII rr. 361 An. e. 1738
An. C. 1738
rabililer annuere volenles , huiusmodi tes et publicantes , auctorilale et tenore
tibus dominiis, praedicto Ioanni regi me- gulis illis, quae in diclis nostris liltens
diale vei immediale siibicctis, confessa- voluimus non obstare , ceterisque con-
riis, lam saecnlaribiis qnam cuiusvis Or- Irariis quibuscumque.
dinis vel Congregationis ani instiluli Datuin Romae, apud S. Mariani Maio-
regnlaribiis, quociimqne privilegio sSti rem, sub annulo Piscaloris, die X aprilis
indulto eis ab hac Sanclà Sede concesso, MDCCXxxviii ,
pontificalus nostri anno
seu praetenso, absolulionem impertiendi vili.
a casibus reservalis suirullis , ne ipsi Dal. die 10 aprilis 1738, ponlif. anno vili.
Sua benigne annuii iuxta volum sacrae Con- roboralis, slalutis et consiietudinibus,
gregationis. — Rouuie, eie. F. card. B.\r- privilegiis quoque , indultis et litteris
aprilis MDCCXxxviii ,
ponlilìcatus nostri litatis, etiamsi divites, et etiamsi clerici
anno viii. regulares vel cuiusvis Ordinis etiam Men-
Dat. die 15 aprilis 17H8, poiUif. anno vili. dicantium rcgulares .fuissent, confessio-
ne?, quotiescumque confìlerl voluissent,
nudiendi, et, illis auditis, eos ab omni-
CGxxvm. bus et singulis excommunicationis, sus-
pensionis et interdicti, aliisque eccle-
AmpUatio Ullerarum Palili III, ad fa-
vorem iiresbylerorum confessariorum
siasticis sententiis, censuris et poenis
quomodolibet lalis, et votorum quorum-
per ciistodes et confraires deputatorum
cumque, iuramentorum, et Ecclesiae man-
confralernilalis hospitalìs B. Mariae
de Gralia
dalorum Iransgressionibus, ieiuniorum
, Consolalionc , et Porticii ,
lenl accedere.
mentalis vel casualis , necnon adullerii ,
r Licìensis,> ct Congreffatiouis
reformai. ea«- vixil, triti et ore confessi fuissent, etiamsi talia
que SIC ri'fi.r- ' r o .5
mala? ad cn veneiabiliuin fratrum nostroruin S.R. E. fuissent propter quae merito Sedes
,
fessanos alio- i. ,. ^
rum iio((,iu cardinalium et dilectorum lìlionim Ro- Apostolica esset consulenda, absolvendi,
l;llm Urbis v%-
undii. manae Cunae praelatorum super nego- et prò commissis poenitentiam saluta-
liis visitalionis apostolicne ccclesiarmn rem iniungendi, necnon vota quaecum-
et locorum piorum almae Urbis nostrae que (iillramarino visitalionis liminum
,
eliamsi mors non siibseqncrcliir, clqno- tio subiungcbat venerabili? frater Anto-ssinriTusPon.
ties mors immineret, vcl in diclo morlis niiis Maria archiepisconus Naupaclensis, m
' '
eaeii'm r»;
„ .' .
.
cullalo^ exleo.
arliculo consliluti viderenlur, impen- memoralae Longrcgalionis pro-secreta- 'laoiur q«oqii.
modo el forma lune expressis , aucto- Saxia de eàdem Urbe praeceptor, nobis nnm audifnda'
. „ ., . .. „ rum paii«à ad
ritale aposlolicà concesserat el elargitus nuper exponi lecil, ipse accepenl, Ira- archihospiui,
, , .
r. 1- • . r<
soleol acc«d«-
fueral; et in eàdem expositione sub- tres cuuiscumque (Jrdinis et Congrega- re.
iunclo quod facullales a memoralo Paulo lionis de Urbe praefalà, qui quotidie,
praedecessore per lilteras supradiclas iuxla ordinem a dileclo filio nostro
dicli hospilalis confessariis concessas, ut Ioanne Antonio S. R. E. cardinali Gua-
praefertur , eliam ad aliorum eiusdem dagni nuncupalo in dieta Urbe vicario
Urbis hospilalium confessarios exlendi in spiriUìalibus generali praescriplum,
plnrimum desiderabal: idem Clemens ad arcbiliospilalia el bospilalia praefata
*
praedecessor, ipsius Fabritii episcopi vo- accedere debenl , aliique presbiteri
lis liac in re favorabiiiter annuere volens, saeculares, qui dcvotionis causa ibidem
snpplicalionibus eiusdem Fabrilii epi- prò eiusdem pielatis opere exercendo
scopi nomine sibi super lioc lnmiiiiter sese conferrc solenl, dicUÌ facultale et
porreclis inclinalus, praefalas Pauli prae- liccnlià absolvendi infirmos, in eisdem
decessoris lilteras, prò diclo hospilali arcbihospilalibus et bospitalibus cxce-
Consolalionis sicul praemillilur dalas, ptos, a casibus reservatis praediclis, mi-
auclorilale aposlolicà reformavit el de- nime gaudere, cum facultalem praedi-
claravil, ilaul facullas in eis concessa clam per Clemenlem praedecessorem ad
intelligerelur prò foro conscienliae tan- omnia archibospilalia el bospilalia bu-
tum exceptis casibus in Bulla Coenae
, iusmodi exlcnsam confessariis ordinariis
Domini necnon publicae violalionis
,
per custodes seu administralores hospi-
clausurae monialium ad malum finem, lalium praedictorum deputatis conces-
presbylericidii publici , ac casus pu- sam esse videatur ; ipse vero Anlonius
blici violalae immunilalis ecclesiaslicae, Maria prosccrelarius et praeceptor , ut
imo eliam occulti in lerminis conslilu- animarum inflrmorum ad praedicla ar-
lionis piae mcmoriac Gregorii XIV pa- cbihospitalia et bospilalia accedenlium
riter praedecessoris nostri, quae incipit saluti et conscienliae quieti ,
quantum
Cuni alias nonnullis , eliamsi eiusmodi fieri polest, opportune consulatur, li-
coinprehensa-. IH re, qiianlum Clini Domino possumiis, etiain puellarum in conservatorio arclii-
dieta extendimus et ampliamus; eisdem Dat. die 28 aprilis 1738, pontif. anno vni.
confessariis arcliibospitalium et hospila-
lium praedictorum dcpntatis et prò tem-
Ab. C. 1738 366 BULLARIUM ROMANUM An. C. 1738
CCXXIX. cum ea sii sccleris natura, ut se ipsum
prodat et clamorem edal sui indicem :
Condemnalio Societalls seu convenlicu'
bine societales seu convenlicula praedi-
larum, vulgo De' liberi muratori, atil
cta vobemenlcm adeo fidolium mcnlibus
Des francs massons , sub poend ex-
suspicioncm ingesseriint, ut iisdem ag-
communicalionis ipso facto incurren-
grcgalionibus nomcn dare apud prnden-
dà eius absolulionc
, excepto nìortis ,
m
.
lanbus interdi- progredì fllquc dics invalescere non- et prudcnlis dominicae familiae prae-
cUe. ,,
nulias societales , coetus , conventus ,
positi , vigilandum esse , ne buiusmodi
collecliones , aggregaliones , seu con- bominum genus veluti fures domum
venlicula, vulgo deliberi muratori, seu perfodiant, alque instar vulpium vineam
francs massons, aut alia quavis nomen- demoliri nitanlur , ne videlicet simpli-
clatura prò idiomatum varietale* nuncw- cium corda pervertant , atque innoxios
pala, in quibus cuiuscumque^ religionis sagitlent in occullis; ad lalissimam, quae
et seclae homines, alTectalà quadam con- iniquitalibus impune patrandis inde apc-
tenti honestatis naturalis specie , arcto riri posset , viani obslrucndam, aliisque
aeque ac impervio foedere secundum de iustis ac ralionalibus causis nobis no-
leges et slalula sibi condita invicem lis: easdein societales, coetus, conventus,
consocianlur, quaeque simul ciani ope- collecliones, aggregaliones, seu conven-
rantur , tum districto iureiurando ad licula de' liberi muratori, seu francs
sacra biblia inlerposito ,
Inni gravium massons , aut alio quocumque nomine
poenarum exagerationc , inviolabili si- appellala , de nonnulloruin S. R. E.
lenlio oblegere adslringunlur. Veruni ,
cardinalium Consilio, ac etiam motu pro-
prio , et ex certa scientià ac matura
1 Edil. Malti, legit varietates (r. t.).
deliberatione noslris , deque apostolicae
2 Male edit. Main. legit in quibuscumque prò
in quibus cuiuscumque (R. T.).
poteslalis plenitudine, damnanda et pro-
3 Edit. Main. legit incurrendae (r. t.). hibenda esse slatuimus et decernimus.
Ad. C. 1738 CLEMENS XII PP, 367 An. e. 1738
massons, aut alias nuncupalas, inire vel praesenlium iransumptis, etiam impres-
propagare , confovere , ac in suis ae- sis, manu alicuius notarli publici sub-
dibus seu doinibus vel alibi receptare scriptis et sigillo personae in dignilate
alque occultare, iis adscribi, aggregar), ecclesiastica conslilutae munilis, eadem
aut interesse, vel poleslatem seu com- fides prorsus adhibeatur, quae ipsis o-
modilalenn facere ut alicubi convocen- riginalibus litteris adhiberettu' si forenl
lur , iisdem aliquid ministrare , sive exhibitae vel ostensae.
alias consilium , auxilium vel favorera, §
" 6. Nulli ergo
" omnino hominum li- t^i-
poenalei
palam aut in occulto , dircele vel indi- ceat hanc paginarn nostrae declaratio-
recte ,
per se vel alios, quoque modo nis, damnationis, mandati, prohibilionis
praestare , necnon alios liortari , indu- et interdictionis infringere, vel ei ausu
cere ,
provocare , aut suadere ut hu- temerario conlraire ; si quis autem hoc
iusmodi socielatibus adscribantur , an- attentare praesumpserit, indignationem
numerentur, seu inlersint, vel ipsas quo- omnipotentis Dei ac beatorum Petri et
modolibet iuvent ac foveant, sed omnino Panli apostolorum eius se noverit in-
ab iisdem societatibus , coetibus, con- cursunun.
ventibus , collectionibus, aggregalioni- Datura Romae, apud S. Mariam Ma-
bus seu convenliculis prorsus abslinere iorem, anno Incarnationis dominicae
se debeant , sub poenà excommunica- MDCCXxxviii, IV katendas mail, pontifi-
tionis per omnes ut supra contrafa- calus nostri anno viii.
cientes ipso facto absque uUà decla- Uat. die 28 aprilis 173S, |ionlif. anno vili.
praviiaiom in aliiquc locoruiu Ordinarli , quam liaere- Confirmalio decreti Covrjregttlivnis par-
ipotcìtaieni. ijcue pravilatis ubique locorum deputali ticularis a Sanclissitno depulalae, per
inquisilorcs , advcrsus transgressores, qnod dccerniliir ijuod procuralor gc-
An. C. 1138 368 BULLARIUM ROMANUM An. C. 1738
parlibus vertente deputata, decretum te- a iure veì ab homine, quavis occasione
noris qui sequitur, videlicet : vel causa latis, si quibus quomodolibet
Dorrekira Die XIV aprllis MDCCxxxvHi. Congrcgatio innodatae existunt, ad elTectum prae-
Ili nis.
""*"''
particularis a sanctissimo domino nostro sentium dumtaxat consequendimi, ha-
deputala eminentissimorum et reverendissi- nim serie absolvcnles et absolulas fore
ticelli sanctae memoriae Benedicti XIII ces existere et fore, suosque plenarios
,
sub datum anni mdccxxvi, iv kalendas mar- et inlegros effectus sortiri et obtinere,
lii , mentem. Mens est Con-
rescripsit ad : ac iliis, ad quos special et prò tempore
sulendum Sanctissimo, quod ibidem residere spectabit, in omnibus et per omnia pie-
debeat procurator generalis totius Congre- nissime suflVagari, et ab eis respective
gationis Doctrinae Christianae Avenionensis, inviolabiliter observari , sicqne in prae-
solutis alimentis.
missis per quoscumque iudices ordina-
Factàque etiam super hoc , die sequenli ,
rios et delegatos, eliam causarum pa-
relatione liuius resolutionis per me infra-
latii apostolici auditores, iudicari et
scriptum eidem sanctissimo domino nostro,
deliniri debere, ac irritum et inane si
Sanciitas Sua supradictae Congregationis par-
sententiam in hac quoque parte
secus super bis a quoquam, quavis au-
ticularis
probavit ac iuxta eam opportunas litteras
ctoritate, scienler vel ignoranter, con-
,
Dat. die 2 maii 1738, ponlif. anno vili. in bannimenlis generalibus circa Statura
Ecclesiasticum editis el edendis civilas
Beneventana praedicta non censerelur
CCXXXI. comprebensa, iiisi expresse nominala
fuissel, concessil el indulsil; el alias,
Confìrmaiio Brevis Urbani Vili confir-
prout uberius conlinetur in ipsius Ur-
malorii aliorum a Pio li, Mio II
el Sixlo y edilonim, nonnulla privi- bani praedecessoris lilteris desuper in
riienlibus cxlra civilalem ipsam de iu- tas bomines nobis nupor exponi fe-
et
SixUis vero PP. V praedecessor nostcr nos, diclos expononics specialibus favo-
statuii el ordinavit qiiod slaluta dictae ribus el graliis prosequi volcnles, eo-
civilalis, lam civilia qiiam criminalia, rum singulares personas, a qnibusvis
a dileclis Camerae Aposlolicae ge-
filiis excommunicationis, suspensionis el in-
nerali el procuratore fiscali per eiimdem terdicli, aliisque ecclesiasticis senlenliis,
3 Legendum sicqite pio siculi (R. T.j. 1 Legendum awUlore vel aitditoribus (n.T),
CLEMEXS XII PP. 371 An. C. I
An. C. 1733
paliilii caiisarum andiloribns, non alTi- nentibus pienissime suffragai ,
sicque
cianl', iiidicesqne civilalis Benevenlanae per quoscumque iudices ordinarios et
ipsis inhibilionibus comminalis vel in- scienler vel ignoranter , cunligeril at-
fliclis affici , vel oliquo modo adslringi, tentar!. Non obstantibus conslilutionibus
vel alias, ne in causis corani ipsis pen- et ordinalionibus aposlolicis.ac qnibus-
dentibns procedanl , impediri vel re- vis bannimenlis el ediclis generalibus
morari possint , nisi comrnissiones es- buiusmodi , omnibusque illis quae in
seni signatae mann nostra vel Romani diclis lilleris praedictorum nostrorum
Pontifìcis prò tempore exislenlis , apo- praedecessorum concessa sunl non ob-
stolica aucloritale, tenore praesenlinm, slare ,
cclerisque conlrariis quibuscum-
approbamns et confirmamns, ac omnes que t> .
el singiilos fam inris rpiam facli dc- Daliim Roraae, apud S. Mariani Maiorem, sub
tati el honiinibns in diclis casibns, in § 2. Cum aulcm, sicul prò parte di- „ comi
qnibiis vigesima dumlaxat pars bonornm clorum liominnm el communilalis nobis 'j™. kìv
confiscanda eril ,
qiiod, data cautione nuper cxpositum fuit , ipsi praemissa ,
'" a cioa
idonea ad favorem fìsci prò vigesima quo firmius subsislant el servenliir ex-
quod in bannimenlis generalibus circa mine nobis super hoc humiliter porre-
Stalum Ecclesiaslicum dieta communi- clis inclinali, pracinsertas Urbani prae-
I las non censeatur compreliensa, nisi ex- decessoris lilleras, omniaque el singula
'
presse fueril nominala, apostolica au- in eis contenta el expressa, auclorilate
cloritale et tenore praedictis, conccdi- apostolica, tenore praesentium, perpe-
mus el indulgemus. Decerncntes,easdem tuo approbamus et confirmamus, illisque
praesenles lilleras validas ,fìrmas el ef- inviolabilis aposlolicae firniitatis robur
caces exislere el fore, diclisque expo- adiicimus. El ut slalula huiusmodi ad
ì Ni malueris legendum offlcianl (n. t.]. unguem quoad hanc partcm in omnibus
2 Forsan exceptiones (n. t.). observenlur , slaluimus et perpetuo or-
An. C. 1738 ."^72 BUI.I.ABIUM nOMANUM An. C. 1738
quavis aucloritate praeter quam quod servilutis munere , illa, quae a Roma-
pracmissum est, omnia et singula nullius nis PonLificibus praedecessoribus noslris
raiias. litteras et in eis contenta quaecumque biliendà, pie provideque emanasse no-
semper firma?, validas et efllcaces exi- scuntur, ut solidiori robore perennent,
stere et fore ,
suosque plenarios et in- apostolici muniminis nostri praesidio,
tegros effeclus sortiri et obtinere , ac cum id a nobis pelilnr, libentcr con-
iuiliccs ordinarios et delegatos , eliam nempe Francisci Barberini, George! Spi- cii xiii.
nis Anioni! Guadagni, necnon venera- qiiam' praepositus generalis et tunc procu-
bris MDCCNw el xvi iunii respeclive ctorum domorum omnium seu collegio-
et
diebus datis annorum mdccxxvii edita- rum quibus constai provincia Romana per
ipsam unionem erecla.
rum, quarum lenores* praesentibus prò
expressis et insertis habcri voluit, plc- CAPm'LA.
nius conlinelur^, ac prò approbatione I. Congregalio clericorum saecularium Do- ^,,,|„ Con"ro-
quae in recno
ctrinae Chrislianae,'1 Neapolis f:^]"""^ ^'^^
convenlionum datarum a praedictis pro- ^ poiilaiiao cum
;
1 Edit. Main. legit tenore (ii. T.). 1 Forsan legendum iani prò quam (n. t.).
2 Comma plenius continelur non cohaeret 2 Viiletur legend. novum prò nos/cum (r.t.).
praeceiieniibus (n. t.). 3 Comma istud aliquà egei correctione (r.t.).
3 Male edit. Main. legit porrectis {r. t.). 4 Edit. Main. legit qua prò quae (R. T.).
An. C. 1738 374- BULLARIUM ROMANUM An. C. 173811
domnsqno ei quibus lota coiisUbat Neapolilaiia Coiigre- In capitulo autem provinciali, quod
aiinbuiae.
g^jj^ ^ nempe collegiis Neapolis , Laureti ,
immediate capitulo generali proximum fue-
Laurearli, Sorbi, S. loannis in fialdo, ati|ue rit, eligenlur prnelerea vicarius generalis
Caserlae, et octo doinibus in Italia ad Con- eiusque consiliarii, quorum et suae electio-
gregationem Galiicanam porlincntibus et a nis ad sexennium duraturae confirmatio
provincia Avenionensi' ac collegiis civitatis ad capitulum generale vel ad definitorium
Vetuiae, Roncilionis, S. Martini, Ferentilli, generale pertinebit, eo modo quo et pro-
Sospitelli, et Ipporegiae ,
quae quidem a vincialium et rectorum aliarum omnium
provincia Avenionensi manebunt in perpe- provinciarum eleclionis confirmatio. Pro-
tuum dismembrala, ac dictae provinciae Ro- vincialis vero, eius consiliariorum, item et
mar;ae attributa, sicuti et donius seu col- rectorum electionura confirmatio ', ad vica-
legium Romae nuper erectum. rium generalem eiusque definitorium per-
Provincia Ko-
'"• f^ro^incia Romana ad evitanda tot tinebit.
"'•'"» nomii.em longorum ilinernm incommoda et pericula, Vernm si quis adsit vicarius genera-
miUit ail capi- ° r '
luiiira gni.r,.ie et ne totius Congregationis expensas prò lis retroproximus, ille vicarii generalis erit
aequali parte sustinere eogatur, neminem primus coiisiliarius aut assistens natus. Si-
mittet ad capitulum generale, nec assisten- militer si quis adsit provincialis retropro-
teni habebit apnd generalem , nullumque ximus, ille ilidem in concilio provinciali
officialeni in definitorio generali, derogando erit primus consiliarius natus : quibus in
quibuscumque contrariis. Quibus omnibus casibus unus vicarii generalis assistens et
et singulis eadem Romana provincia sponte unus provincialis consiliarius dumtaxat eli-
bus quidem tolius Congregationis eani se- ctores, qui tamen, ob maximam diversorum
mel singulis sexenniis polerit , vel per se collegiorum Inter se dislantiam et reddi-
vel per alium eleclum, visitare iuxla consti- tuum tenuitatem, voci suae in capilulis pro-
tutiones nostras: qui alius de hac provincia vincialibus rcnunciare poterunt , vel per
sumendus erit. procuratorem suffragar!, ita tamen ut duae
Penes
es (juos
(JUOS
V. Ulius provinciao Roraanae regimen tertiae partes vocalium iis intersint capi-
einsdL'm puber-
Dium esse de»
dei
^'''' penes vicarium generalem cura suis tulis , et nemo quovis titulo vel praetexiu
'"'*'•
consiliariis ,
provincialem cum suis pariter plusquatfr duo suffragia habere et ferre
consiliariis, et superiores locales qui recto- possit.
res nuncupabuntur. Vicarii generalis qua- vili. Capitulo provinciali sicut et defini- p^aesi
tuor erunt consiliarii, duo scilicet assisten- torio Italiae praeerit vicarius generalis, eo-''™'
tes , unus provinciae procurator, et secre- que vel absente vel infirmo, vicarius gene-
tarius unus. Ilis quinque munere sexennali ralis retroproximus, si adsit, istoque vel
functuris componelur concilium, quod Ita- absente vel infirmo, assistens.
liae definitorium appellabitur. Provincialis IX. Si quem ex definitorii praesentis vo- quìj agen.imO
duo erunt consiliarii ordinarli, duobus aliis calibus abesse contigerit, deque gravi ne- "ó'^lf vodhbM
"' *'^"°''
insuper assumptis de consensu Ordinariorum gotio agendum sit, alium in absentis locum"
ubi de iudicio aut agendum erit. electione sufficient superstites definitorii vocales.
cl^i'écucmo'su-
pÌ6"do ab anno mdccxxxii, quo loco et tem- vocalis, aut aliquis rector, aut provincialis,
foTó'dericienUs!
pcnoruni in eis
pQi-g indicluni fuerit a provinciali, vicarii aut aliquis eius consiliarius obierit, aut quo-
generalis nomine et iussu, capitulum pro- cumque modo defecerit, unum ex tribus a
vinciale celebrabitur, in quo eligentur pro- concilio provinciali extraordinario nominalis
vincialis, eius consiliarii et denique rectores. in demortui vel quocumque modo deficientis
1 Forsan deest separatis (R. t.). 1 Male edit. Maio, legit confirmare (r. t.).
An. C. 1738 CLEMENS XII PP. 375 An. C. 1738
lucuni eligenl superslites definitorii vocales, suum sexennium irapleverint , alia fìet ele-
ila lamen ut in iioc casu semper sit qui- ctio et vicarii generalis et unius assistentis
narius eligentium numerus, qucm per ele- ex ulràque provincia et procuratcris et se-
ctionem complebunt voealcs praeilicli. crelarii, quorum alleruler ex nova provin-
XI. Di^pensalio a votis dari non poterit cia desumetur, ut sinl duo prò qualibet
a
lulis qililllis
nisi ve) a Summo Pontifice aut a capilulo provincia vocales.
generali definitorio, iuxta Breve Apostoli- XV. Deinceps terlio quoque anno in nova in ea quoque
•II* ... 111'. -il C02"n<1a f-apiLu-
cum Alt'xandii VII d^itum xxvi septembris Illa provincia celebrabitur capitulum prò- !»,,,„, m.'aha
"''" ''^""'
MDCLIX. vinciale eodem prorsus modo quo de prò- J^'^".!
XII. In reliquis definilorium Italiae ad vincili, Romana dictum est. Praelerea mense
capitulum vel dcfinitoriuni generale recur- aprili immediate ante capitulum generale
rere non tenebitur; nullum tamen Breve babebitur in Italia congregatio seu conven-
linpns [His Apostolicum, quod ad universam Congrega- lus loco et tempore per vicarium generalem
ri' polcst w
fiullA capiUito tionem pertineat, postulare poterit, nisi designatis , in qua congregatione seu con-
geoerdli.
iussu capituli genevalis , imo ncque aliud venlu vocem babibunt idem vicarius gene-
spectans ipsam Romanam provinciam , nisi ralis cum suis dcfinitoi'ibus, duoque provin-
approbante ipso capilulo generali aut gene- ciales, cum uno a qualibet provincia discreto,
rali definitorio. qui simul vicarium generalem et definito-
OfB' ialfs eli- XIII. Post Brevis inipetralioneni conveniet res eligent , et ea tractabunt quae ad bo-
ptjsL Oh-
esilili
Pillimi Bieve praeposilus provincialis cum suis consilia- num Italarum provinciarum gubernium per-
riis ordiiiariis , reverendo patre Caietano linere dignoscerit ,
quae praedictae eleclio-
Cicffi, nuper vicario generali, Iribusque re- nes et acla congregalionis a capilulo ge-
ctoribus Roinanae provinciae per eos as- nerali vel definitorio generali coiifirma-
sumendis ; a quibus scptem congregatis buntur.
eligelur vicarius generalis cum suis dofini- XVI. Si aulem decursu temporis provincia Q„i,iaeeDJum
toribus, duobus scilicet assistenlibus, uno terlia erigalur de consensu capiluli vel de- 1|j','|j|.'*i'|""''j
provinciae procuratore, et uno Italiae secre- finitorii generalis, ut supra dictum est, in pf"""'"»-
lario. Istae aulcm elecliones a reverendo dieta congregatione mense aprili cclcbrandà
patre generali eiusque definitorio confirma- eligelur novae provinciae provincialis cum
tae duralìunt nsque ad provinciale capitu- suis consiliariis , et Italiae definitorio per
lum quod immediate capilulo generali pro- eleclionem adiungetur tertius assislens, et
ximuin fuerit in quo provinciali capilulo
, lundalionum promolor, itaut in praedicto
vicarius generalis ac eius dcfinilores prò Italiae definitorio sint duo prò qualibet pro-
alio sexennio eligentur. vincia vocales. — G. De Benoit procurator
XIV. Quod si , benedicente Domino, alia generalis qui supra.
in Italia aliquando sii erigenda provincia, § 2. Cimi aulem, sicut dilecli eliam Ka.iem apf.-
non polerit omnino illud fieri nisi consulto fìlii Paiiliis Guignard procurator gene- la^l^^rXlran
''"'""'
et approbante capilulo generali, aut, si res ralis Congregalionis tlericorum saecii-
moram non patiatur, neque possil, sino de- larium Doclrinae Crislianae in Galiià, in
trimento, praedicti capiluli lempus expeclari,
locum dilecli eliam Olii Iliacynllii de
consulto et approbante generali definitorio
Bénoil sulTectiis, et Caiclamis CiofFi,
cum consensu tamen consilii exiraordinarii
ad praesens vicarius generalis provin-
omnium Congrcgationis provinciarum et ge-
ciae Roinanae eiusdem Congregalionis,
neralis capituli sequeiitis confirmatione.
nobis nuper exponi fecerunl, ipsi prae-
Quo advenienle, ut nova scilicet pro-
vincia erigalur, eius provincialis cum suis
missa, quo firmius subsislanl et invio-,
consiliariis et domorum reclores in provin- labilius scrvcnlur, aposlolicac confirma-
ciae r.omanae capilulo eligentur. Quod si lionis noslrae patrocinio cotnmuniri smn-
lune vicarius generalis eiusijue definitores mopere desiderenl:
An. C. 1738 370 ROIIANUM An. C. 1738
diclarum sic unilarum slalui et com- supradicla servanda erunt , etiamsi in Italia
clae
opus sit, dictarum provinciarum etiam
;
Transnmpiis § 6. Voluiiìus autcm quod praesenliiim § 1. Dudum siquidem felicis recorda- Sirailis Inve-
adhibto a slitura alitilo li
"liiterarum Irnnsiimplis, seu '
impressis, lionis lulius Papa II praedecessor no- ilala Fdrrìiaao-
do regi Arago-
manu alicuiiis nolani public! siibscri- ster regnum Siciliae et Hierusalem cum niae.
plis, et sigillo alicuius personae in ec- loia terrà quae est cilra Pharum usque
clesiastica dignitate conslitiitae nninitis ,
ad confinia terrarum S. R. E. , civitate
eadem prorsus fides iibique habeatur ,
nostra, lune sucà. Beneventana cum eius
quae praesentibiis ipsis haberetiir si fo- territorio et pertinentiis dumtaxat ex-
rent exhibitae vel ostensae. ceptà , ad ius et proprielalem eiusdem
Datum Rornae, apiid S. Mariani Maio- Ecclesiae pertinens , et lune ad ipsum
rem, sub annido Piscatori?, die ix aprilis" praedecessorem et diclam Ecclesiam de-
MDCcxNXViii, iionlibcatus nostri anno viii. volulum ,
quovis modo et ex qtiavis
Dàt. die 9 aprilis 1738, ponlif. anno viir. causa illud ad eamdem Ecclesiam de-
volutuni esset, aut alias eius disposilio
ad praedidum praedecessorem perline-
CCXXXIII. ret , cum omnibus iuribus et pertinen-
tiis suis , clarae memoriae Ferdinando
Investitura regni nlriusque SiciUae et
Aragonine et utriusque Siciliae ac Hie-
Hierusalem prò serenissimo Carolo
rusalem regi ,
prò se suisque in dicto
Borbonio Infante Hispaniarum.
Aragoniae snccessoribus et haeredibus,
Clemens Episcopus tam masculis quam feminis, ex eo re-
servus servorum Dei, ctà linea descendenlibus, certo lune ex-
ad perpetuam rei memoriam.
pressomodo naiis et nascitin-is, in feu-
Ad excelsum pasloralis officii ciilmen, dum perpetuum prò annuo censu , , et
merilis licet imparibiis, Eo disponente sub diversis condilionibus , modis, for-
sublevati ,
qui cunclis imperat , et cui mis, adieclionibus, promissionibus, clau-
omnia obediunt , sicuti curis urgemur sulis, canlelis, volunlalibus et ordina-
assiduis ut apostolicae solliciludinis par- tionibus eliam lune expiessis, sine ta-
tes ad tutamen et incremenlum do- men praeiudicio iuris ipsi Ferdinando
minici gregis nobis caclilus commissi ,
regi alias in eodem regno forsan com-
quantum cum Domino possumus, dili- petentis ,
cui lune noluil derogari, de
gentius intendamus, sic eliam, rebus et fratrum suorum Consilio pariter et as-
temporibus ila postulantibus, saepe ad- sensu, et ex certa scientià, ac de apo-
slringimur ad bona temporalia S. R.E. stolicae polestalis plenitudine, concessil
oculos circumspectionis et solliciludinis et elargitus fuit, diclam civitatem Be-
nostrae dirigere, ut dominiorum et re- neventanam cum eius territorio, distri-
gnorum temporalia iura Sedis Aposto- ctu et pertinentiis ,
per ipsum praede-
licaesarda semper et leda tueamur ,
cessorem seu Romanum Pontificem dis-
et nobis eideinque Sedi debitam diclo- lindis seu dislinguendis , cum eorum
rum dominiorum et regnorum subie- incolis ,
prout illam sibi dudum anlea
clionem more praedeccssorum nostro- praedida Ecclesia relinuerat et reser-
rum iustà et opportuna ralione semper vaverat, sibi et Sedi Apostolicae specia-
et perpetuo servare valcamus. liter rcservando ,
prout in ipsius prae-
decessoris desuper confeclis litteris, in
1 Videtur addendum more solito exemplis ,
Carolus in^eialor, per quondam loan- nosler, praevià renunciationc dicti Caroli
nem Emanuelem aurei velleris equitem Romanorum imperatoris semper augusti,
lune in humanis agenlem et ipsius , diclum regnum Siciliae el Hierusalem
Caroli imperatoris apud Leonem et Se- cum loia terrà cilra Pharum usque ad
dem praedictam oratorem et procnra- confinia Romanae Ecclesiae, exceplà ci-
1 Edit. Main. legit remissa (r. t.). 1 Edit. Main. legit remissa (n. t.).
CLEMENS XII PP. 379 An. e. 1138
An. C. 1738
riae Philippe II lune Angliae regi el sibi el eidem Ecclesiae specialiter reti-
|
Hispaniariim principi prò se suisque nuil, clarae memoriac Philippo III eliam
haeredibus et successoribus Aragoniae Hispaniarum regi calholico prò se suis-
sis, et per eos vocalis, in feiidum per- concessionibus ulriusque Inlii et Leonis
petuum, prò solilo annuo censu septem praedecessorum huiusmodi comprehen-
mille ducalorum anri de Camera et u- sis, el per eos vocalis, in feudum per-
nins parafreni albi solvendo et sub ,
peluum prò solito annuo censu septem
per eamdem Sedem remissae' non ap- in litleris ulriusque lulii el concessione
agenlem, et ipsius Philipp! regis apnd praedictis nomine ipsius Philippi III re-
A cieitipti- S 4. Poslea vero felicis recordalionis sub cerlà lune espressa forma pariler
la Vili data '^
rhiiippo m. Clemens Papa Vili pracdccessor nosler, concessit et elargilus fuit , et regnum
eodem Philippo II viam univcrsae car- ipsum Philippo IH regi, modo et forma
nis ingresso regnum ipsum Siciliae el, praemissis, infcudavit, prout in praedi-
Hierusalem cum loia terrà cilra Pharum cli Clemenlis praedecessoris sub plumbo
usque ad confmia terrarum eiusdem Ro- sub dalum Romae apud S. Marcum anno
manae Ecclesiae, exceplà civilate Bene- Incarnalionis dominicae mdxcix, v idus
ventana cum eius territorio, dislriclu seplembris, ponlificalus sui anno viii,
nosler idem regnum Siciliae et Ilienisa- ditis litteris plenius continetur. Quae
lem cum loia terra praedicià citra Pha- omnia idem Philippus IV rex successive
ruin Dsqiie ad conflnia terranim Eccle- per Bullam suam auream sub datum
siae Romanae, exccptà civilate Beneven- Matrili V novembris mdcxxii mann sua
tana cum eius territorio, districtu et subscriptam approbando et ampliando
pertinentiis per se seu eius et nostros confcssus fuit et recognovit.
praedecessores Romanos Pontifices di- S 6. Postremo vero, dicto Philinpo IV .\b Aieun-
. • .Irò VII daU
slinclis , ac loco Pontisciirvi eiusqne
, ,
regc ab humanis exempto, piae
,
memo- caroiuii regi.
terrilorio, quae sibi et cidem Ecclesiae riae Alexander VII pracdeccssor ilidem
specialiler relinuit , clarae memoriae nosler praedictum regnum Siciliae et
Philippe IV eliam Ilispaniarnm regi Hieriisalcm cum loia terrà cilra Pliarnm
calliolico pio se suisque successoribus usque ad confìnia lerrarum eiiisdem Ec-
Aragoniae regibus, lam masculis quam clesiae Romanae, exceptà praedicià ci-
femiiiis, ex eo rect;\ linea descenden- vilate Bcnevenlanà cum eius territorio
libus, natis et nasciluris, ac aliis pcr- et disliiclu et pertinentiis per se seu
sonis in concessione ulrinsque lulii et Romanos una cum
Pontifices distinclis,
Leonis , ac Clemenlis praedecessonun terrà Ponliscnrvi eiusque lerrilorio, quae
huiiismodi comprehensis, et per eos sibi et eidem Ecclesiae specialiler re- .
vocatis, in feudum perpetuum prò so- servavit, clarae memoriae Carolo II Hi-
lito annuo censii seplcm mille du- spaniarum regi catholico, lune in minori
catornm similium et unius parafreni aetate conslilulo, prò se suisque haere-
albi solvendo, ut siipra, et sub condi- dibus et successoribus Aragoniae regi-
tionibus, modis ,
formis, adicclionibus, bus lam masculis quam feminis ex eo
promissionibus , clausulis, cautelis, vo- rectà linea descendentibus, natis et na-
lunlatibus et ordinationibus in litteris sciluris, ac aliis pcrsonis in concessio-
diclorum lulii li et III , ac Clemenlis ,
nibus utriusque lulii, Leonis, Clemenlis
quarum remissionem per Sedcm Ajio- ac Gregorii praedecessorum huiusmodi
stolicam factam fuisse non apparerei, comprehensis, et per eos vocalis , in
praeslitis tamcn prius eidem Gregorio feudum perpetuum prò solito annuo ,
forma concessit et elargitus full, ac re- ctam fuisse non apparerei, concessit et
gnum hiiiusmodi praedicto Pliilippo IV elargitus fuit, ac regnum ipsum eidem
regi, modo et forma praemissis, infeiida- Carolo regi infeudava, eumque de ilio
vit, proni in praedicli Gregorii XV prae- investivit; et dictus Carolus rex, mediante
decessoris sub phimbo sub datum Romae clarae memoriae Marianna ab Austria
apud S. Petrum v kalendas decembris regina Hispaniarum eius maire, lutrice
MDCxxi sui pontificatus anno i cxpe- atque gubernalrice, per bonae memoriae
i
An. C. 1738 CLEMENS XII PP. An. C. 1738
Fridericum, dum viverci, liliili S. Pelri rusalem cum loia terrà cilra Pbarum
ad Vincula cardinalem Sforlia procnra- usque ad confinia lerrarum cinsdem Ec-
torem mandalarium sunm specialem,
et clesiae Romanae, exceplà civilate Bene-
eidem Alexandre praedecessoii ac Sedi ventana cum eius territorio el districlu
et Ecclesiae praediclis obedienliam, ho- el perlinenliis ,
per se seu Romanos
magium et iiiramcnlum fideiilalis prae- Ponlifices dislinclis, una cum terrà Pon-
slitil, proni in ipsins Alexandri praede- liscurvi eiusque lerrilorio, quae sibi el
cessoris lilleris pariler sub plumbo apiid eidem Ecclesiae specialiler reservavil,
S. Mariani Maiorem anno Incarnalionis carissimo in Chrislo fdio nostro Caro-
dominicae mdclxvi, xiii kalendas iunii, lo VI Hispaniarum calholico el Roma-
ponlificalus sui anno xii emanalis ube-' norum regi in imperalorem eleclo, qui
rius conlineliir. Quae omnia idem Caro- in eodem regno Siciliae el Ilierusalein
lus II rex poslmodum tam per suam ac tota terrà cilra Pharum successerat
Bnliam auream sub dalum Malrili xxix el pacifice possidebat ,
prò se suique
martii mdclxvii a memorala Marianna haeredibus el successoribus lain mascu-
regina eius maire, luLricc el gnbcrna- lis quam fcminis ex eo reclà linea
Iricc subscriplam, quam per aliam si- descendenlibus, nalis el nasciluris, ser-
milem Builam sub dalnm pariler Malrili vala inler ipsos descendenles praero-
VII aprilis MDCLXVI, propria ipsius Caroli galivà sexus, ita quod masculi ex ma-
regis interim maioris ac sui iuris efTecli sculis, omnibus feminis earunique de-
manu signalam, approbando el amplian- scendenlibus maribus el feminis, cuius-
do confessus fuit et recognovil. cumque lincae essenl aul gradiis, sem-
Oefuncio ca. 8 7. Anno anlem mdcc, diclo Carolo li per praeferrenliir, in feudum pcrpetuum
rololl mslis de .... . _ . .
cauMs cie-resfe
° sme liberis e vivis creplo, Luropa prò solito annuo censu seplem mille
B.eii5 .\I absli- „ , ,. ,.
m
. • .
na.i a conce ferme lola inde parles divisa diu- ducalorum similium el unius parafreni
denda invc>li- i ,, n •
« i- •
tara. tumo bello conflagravil, ac felicis re- albi ut praeferlur solvendo , et cete-
cordationis Clemens Papa XI praedeces- roquin in omnibus el per omnia sub
sor eliam nosler, iuslis el gravissimis condilionibus, modis et formis, adiectio-
causis adduclus, ab infeudalione alque nibus, promissionibus, clausulis, caute-
inveslilurà dicli regni Siciliae el Hieru- lis , voUinlatibus el ordinalionibiis in
salem cum Iota terrà cilra Pharum con- lilleris ulriusque lulii, Clemenlis, Gre-
cedendà ,
tamelsi pluries oblato eliam gorii ac .Alexandri el concessione Leo-
ii«dii Carolo vilnnocenlius XIII pariter praedecessor no- viveret. Ululi S. Sabinae cardinalem de
romADo impc-
«tori. sler praediclum regnum' Siciliae et Hie- Altbann, procuralorem et mandalarium
1 Edit. Main. legit regum (r. t.). suum specialem, et per cumdem Inno-
An. C. 1738 382 BULLARIUM ROMANUM An. C. 17JI
centium admissà obedienlià alque ho- dam, necnon nobis nomine eiusdem Ca-
magio el iuramenlo fidelilalis, proni in roli prò praediclo regno Siciliae et Ilie-
ipsiiis Innocenlii lilleiis sub pliimbo, rusalem cum tota terrà citra Pharum
apnd S. Mariam Maiorem , anno Incar- debilam obedienliam exhibendam ac
nalionis dominicae mdccxxii, v idiis iu- eliam fìdelitatis et homagii iuramentum
nii ,
ponlificalus sui anno ii expeditis rulione feudi dicli regni praestandum,
plenius omnia idem
continetiir. Qiiae quod requisitum necessarium et oppor-
Carolus rex deinde per Biillam snam tunum foret ex ipsius feudi natura et ,
aurcam sub dalum Lnxemburgii die xsvi quemadmodum illud praestitum fucral
mensis maii anno a Nalivilale Domini a Carolo Hispaniarum et Roirianorum
MDCCxxiii manu sua subscriplam appro- rege in imperalorem eleclo, alqne ab
bando et ampliando confessus fuit et aliis praedecessoribus suis in eodem
recognovil. regno solilum fuerat praeslari, et diclus
car.iiiisiis Je 8 9. Vcruni, cum annis proximc
^
cla- Troianus cardinalis de Acquaviva, pro-
Acqiiavivà no- ." .
mine Caroli
fanlis Hispania-
rum
In
regnum
'
gravi
...
psis miei" cùtholicos piincipcs
auiini nostii
.
noH sinc
dolore repentinum
ciii'alor, in vim conslilutionis
lalionis huiusmodi, ad praemissa
el dcpu-
omnia
iam (wmikeet liictuosum iu Italia ilerum insurre- et singula nomine praedicti Caroli per-
obllnenlis lura-
menuim liiidi-xerit bclium longe lateque eliam in agenda et exequenda, coram nobis bu-
lalis Sanclae ° ^
.
Sedi praesiai.aliis Europae parlibus dilTusum, adeout mililer et cum omni reverenlià sub die
que polii. inier acerbissimos belli moUis Italia IV mensis maii currenlis anni se prae-
pene tota misere exarserit, cumque per sentavit, et in generali venerabilium
hoc bellum, et inde subsequuta, dile- fralruni nostrorum S. R. E. cardinalium
ctus in Christo filius noster Carolus Congregalione ,
qnae sub hac die xii
Borbonius Hispaniarum Infans, praedicti eiusdem mensis maii coram nobis in
regni nostri Siciliae cum tota terrà citra palatio nostro apostolico Monlis Qin'ri-
Ecclesiae, armis a patre Philippo Hispa- habila fuil cum pluribus archiepiscopis,
niarum rege sibi traditis et donatis, in- episcopis, aliisque praelalis ibi assislen-
tegram et pacificam possessionem su- tibus, nomine ipsius Caroli, nobis et Sedi
perioribus annis obtinuerit, et eliam Aposlolicae ac Romanae Ecclesiae prae-
nunc, nemine contradicenle, relineat, diclis obedienliam alque homagium et
volens modo diclus Carolus debilam iuramentum fidelilalis sub forma infe-
obedicntiam ac fidelilalis et homagii rius adnotalà praeslilerit:
iuramentum in manibus noslris prae- S 10. Nos, eiusdem recrni Siciliae quieti concodiu
stare, el ea quae ralione ipsius feudi ac securilati providere volentes, consi- de consiiio
tenelur adimplere, dilectum filium no- derantesque ipsuis Caroli erga nos et
strum Troianum tituli S. Caeciliae car- Romanam Scdem devotionem eiusque
dinalcm de Acquaviva procuratorem et haereditariam pietalem et regnandi con-
mandatarium suum specialem fecit, con- suetudinem, quod popiilos sibi commis-
Stituit et deputavit specialiter et ex- sos sciet et volet pacis felicitale et
directi dominii nostri usu et exercitio ctos descendenles masculos servelur sem-
abstinere, sed polins, novis ac iuslis per primogeniturae ratio, et praevaleat
do, nostra et eiusdem Sanctae Sedis iura Philippe et Elisabetha Ilispaniarum rege
per novam concessionem huiusmodi as- et regina calholicis ulrinque coniunclis
serere et conservare inlendenles, habilà nati et nascituri, eorumque descenden-
super bis cum venerabilibus fratribus les masculi per lineam masculinam ,
ibique mandato procuralionis ipsius Ca- trum ulrinque coniunctorum, iuxta ordi-
ptà civitate Beneventana cum eius ter- Sedem praedictam faclam fuisse non
ritorio et districlu et pertinentiis per apparebit, omni meliori quo possumus
nos seu Romanos Pontifices distinctis, modo concedimus et elargimur, ac re-
ac eorum incolis ,
qnam nobis ,
prout gnum ipsum diclo Carolo modo , et
illam sibi dudum praedictà Ecclesia spe- forma praemissis , infeudamus , eum-
cialiter retinuit et reservavit, harum que de ilio per ipsius Troiani cardina-
serie, una cum terrà Pontiscurvi eiusque lis de Acquaviva procuratoris ad oscu-
territorio, nobis et eidern Ecclesiae spe- lum pedum nostrorum admissionem in-
cialiter reservamus, eidem Carolo Bor- vestimus.
bonio Ilispaniarum Infanti prò se suis- S 11. Volentes et intcndentcs, ut in- camio regi
que haeredibus et successorib\is masculis Ira annum a data praesentium compu-ciaran.i,, ..e ra-
per lincam masculinum descendcntibus, tandum idem Carolus rex pnvilegiumJi ounDere ei
An. C. 1738 384 Bl'LL.VRIUM ROMANUM An. C. 1738
mera liberali- suum Liillà aiii'eA biillalum, in quo pro- nobis el successoribns nostris cum so-
'"'
siuiicaV" prio iuramenlo falealiir et recognoscal litis solemnitatibus integre pcrsolvere
espresse regniim Siciliae et Hieriisalem, omnino debeant.
ac totarn terram eoruin qiiae est citra § 14'. Forma autem inramenli per di- Forma iur».
^, „ 1* ,-.• .1-
1 17 menti praeslili
Pharum usqne ad confinia lerranim cium ,
nere regnum Siciliae et terram liuius- dicti Caroli regis faciendum vobis bea-
modi a nobis et dieta Romana Ecclesia tissimo domino nostro domino Cle-
sub paclis , modis et conditionibus su- menti XII et Ecclesiae Romanae prò
pradiclis , nobis seu Romano Pontifici regno Siciliae el Ilierusalem ac tota
prò tempore existenti dare et tradcre terrà quae est citra Pharum usque ad
teneatur. confinia lerrarum ipsius Ecclesiae, exce-
Reservalio
§ 12. Per praemissa autem non in- ptà civilate Beneventana el loto terri-
rium quon
cumqae. tendimus iuribus quibuscumque in ali- torio et omnibus districlibus el perli-
quo praeiudicare. nenliis secundum antiquos fìnes lerrilorii
Condooaniiir
§ 13. Demum, ut idem Carolus rex eo et pertinenliarum et districtus civitalis
Carol»
ceriRus derursimagis ad sincerae iliius quam in nos eiusdem per Romanos Pontifices dislin-
el ooD sol
el liane Sanctam Sedem profilelur de- clos,et in posterum dislinguendos, in
dummodo tamen in proximo festo S. Re- sciveril fieri vel Iractari seu procurari
tri , el sic successive, perpetuis futu- aliquid quod in veslrum vel eorum da-
ris temporibus, singulis annis ipse Ca- mnum cedat, illud prò posse impediel,
rolus rex, eiusque baeredes et succes- et si hoc impedire non poteril, illud vo-
sores, aliique vocali, praediclum censum bis vel cis significare curabit; Rapatura
An. C. »738 CLE.MENS XII rr. 385 An. C. 1738
Romanum , et regalia S. Petri tam in pere, habere vel eliam relinere in illis,
regno Siciliae praedicto quani alibi con- nec ullam poleslariam, capilaniam vel
sistenlia, adiulor vobis vel eis eril ad rectoriam nuUuraque aliud officium re-
defendendiim vel relinendum, ac recii- cipiet seu recipcre poleril in eisdem,
peiandum el recuperala mauiUencndum seu ipsorum aliquo, nec eliam occupa-
conlra oninem bominem universas et ;
bit vel occupar! permillet seu faciet
singiilas condiliones snpradictas, el quas- praemissa vel parte aliqua eorumdem,
cumqiie alias in lilteris felicis recorda- neque iilam ofTendet aul molestabit, nc-
lionis lulii Papae II super ipsius regni que eliam Romanam Ecclesiam quoquo
et terrarum infeudalione sive inveslilurà modo, sub censuris poenisque spiriUia-
confeclis conlenlas, ac omnia el singula libus et lemporalibus in condilionibus
quae in eis conlinenlur, plenarie adim- el infeudalione praediclis contenlis, quas
plebit el inviolabililer observabit, el hìc haberi volo in singulis suis partibus
nullo unquam tempore veniet conlra ea, alias prò specifice expressis et repelilis,
nec procurabit per se, vel alium , seu schismalico aut haerelico cuicumque
alios,quoquomodo, ul eligatur vel no- vel a fide devio ab ipsà Ecclesia prae-
manum, seu regem Theuloniae, aut do- auxiliuni , consilium vel favorem, non
minum Lombardiae, seu Thusciae; et si dabit quovis modo, per se, vel alium,
eleclionem vel nominalionem ad impe- seu alios, directe vel indircele, publice
rium vel regnum Romanum, seu regnum vel occulle, auxilium, consilium vel favo-
Theuloniae, vel dominiiuii Lombardiae rem, nec ab aliis, quantum in eo erit, si
et Thusciae, aul maioris parlis eorum- impediri poterli, dari permillet, sed eos,
dem, de eo celebrari continget, nullum iuxla posse suum , donec converlanl',
huiusmodi eleclioni seu nominalioni as- perseqnelur et impugnabit. Et ulterius
sensum praeslabil, nec inlromillet se promillo quod ipse Carolus rex infra
modo aliquo de eorum vel aiicuius eo- annum omnia el singula mediante au-
rum regimine; nec de civilale Beneven- rea Bulla ratificabil. Sic dicium Caro-
tana, et siiis terriloriis, dislriclibus el lum regem Deus adiuvet, et haec sancta
perlinenliis , seu Campania , ncque de Dei Evangelia. — luravil', ut supra. —
Marilimà, ducalu Spolelano, ducalu Ur- Ego Troianus card, de Acquaviva ».
bini , ncque Marchia Anconitana, Pa- § 15. Nulli ergo omnino hominum ciausuiae.
trimonio B. Pelri in Thuscià, Massa Tre- liceat hanc paginam noslrae reservalio-
barià, Romandiolà, alma Urbe, civilali- nis, admissionis, concessionis , elargilio-
vel legalo, seu donatione aut vcndilione, Pauli aposlolorum eius se no veri t in-
habebit seu relinebil, vel poterli reci- 2 Forsan legendum Jitravi (r. t.).
t
t
t
t
t
t Ego Franciscus Antonius lituli S. Sixti
t
t
t
t Ego frater Vincentius lituli S. Pancratii
cardinalis Gotti Ordinis Praedicalorum.
cardinalis de Rivera.
Ego Marcellus lituli S. Mariae in Aràcaeli
cardinalis Passari.
iiisque rcniincialio acceplala fucril, eniin- quantum cum Domino possumus, favo-
cialis privilegiis e\-provincialinm mini- rabiliter annucre volenles, el a quibus-
me frui el gaiiderc possil; secus vero vis excommunicalionis, suspensionis el
si complelis sexdecim adminislralionis intcrdicti, alii.^que ecclesiasticis senlen-
annis '
eliam sexagcnario maior, causi liis, censuris et poenis, a iure vel ab
adversae valeliidinis, minislerio liiiius- bomine ,
quavis occasione vel causa la-
i Edit. Main. iegit. annos (r. t.). ì Vox qui praeter rem esse videlur (r. t.).
2 Edil, Main. Iegit gaudent (r. t.). 2 Poiius lege prioris provincialis (R. t.).
An. e. 1738 CLEMENS XII Pr. 389 An, e. 1738
illis, ad qnos special ci prò lenipore Hierosolymilani consueludine arman-
quandociiinqiie speclabit, pienissime di naves conlra piratas.
sufTiMgari ; sicq'ie in praemissis per
Clemens Papa XII,
qiioscumque iudices ordinarios el dele-
ad perpetuam rei memorìam.
galos, eliam causariim palalii aposlolici
aiidilores, iudicari el definiri debere, ac Praecipuas apostolicae auctoritatis ExordiL
irrilum et inane si secus super bis a charilalisque parles, quibus, prò debito
qnoqnam, qiiavis auclorilale, scienter pasloralis officii nostri minislerio a mi-
vai ignoranter, conligeril altentari. sericordiarum palre nobis iniunclo, sine
Derogaiio S 4. Non obstantibiis consliUitionibiis personarum acceplione ad omnium chri-
coolrariorum. ,. . ., ...
et ordinalionibiis aposlolicis, necnon, sliani nominis nalionum profeclum, com-
singubs , iilorum lenores praesenlibus, mari naves, ex quo non leve praeiudi-
prò piene el suOficienler expressis ac cium inferri videbalnrnedum pauperibus
de verbo ad verbum inserlis habentes ,
Graecis christianis, qui a piralicis navi-
illis alias in suo robore permansuris, ad bus sub exteris vexillis armatis facillime
praemissorum effeclum, hac vice dumla- depraedantur, veruni ipsi eliam hospi-
xat, specialiter et expresse derogamus ;
lali, qnod ad cbrislifidelium luilionem
celerisqne conlrariis quibuscumque. experlis naulis in opporlunilalibus pro-
dinda*M°e's'"'' § ^' ^'olumus aulfim ul earumdem videri minime polnissel : bine est quod
praesenlium lilterarum Iransumplis, seu no5, qui' lam hospitab; praediclum il-
exemplis, eliam impressis, manu alicuius liusque magnum magislrum el fralres ad-
iudicio et extra illud adhibealur, quae clu, quam eosdem Graecos cbrislianos
ipsis praesenlibus adhiberelur si forent in visceribus lesu Chrisli di!igimus,ul
exhibilae vel oslensae. inordinatae buie rei salulares leges alque
Dalum Romae, apud S. Mariam Maio- opportuna remedia adhiberentur, diu-
rem sub annulo Piscaloris die xxViii
, ,
turna maturàque, sicut negotii gravitas
niaii MDCCxxxviii, ponliricaUis nostri flagilabat, consullatione adhibilà, auditis-
decrevirnus ,
quarti de celerò ab omni- lae lilis, '
a die depraedalionis, prout de
bus, ad qnos special et in fulurum spe- iure, ad ralionem tamen sculorum duo-
clabil, inconcusse el inviolabililer ob- decim monelae romanac prò quolibet
scrvari vohimus et mandamus. centenario et anno.
Derrnlumanni § 2. AuClOriUlle igilur apOSlOlicà SLl- § 5. Ad arccndas aulem fraudcs et Descripiio
)iuci.xxu sor-
n , . ... „ .
rr • j mercium iiuo-
viin.iura cum timnus decrclum in Longregatione par- collusiones, quas bracci cum lurcis ad-modo facicmi»
, , _, ad fraude» im>
i"ur»u>,nibu». liculari a felicis recordalionis Benediclo millere possenl, occultando lurcarumpcdiendas.
PP. Xlil praedecessore nostro specialilcr merces, easque uli proprias describendo
depulalA sub die xxii aprilis mdccxxix et obsignando, dieta auctorilate stalui-
editnm observandurn esse, cum infra- dominorum' earumdem mercium
inus, ut
scriplis declaralionibns et ordinationi- probandum sit, nec aliler probari pos-
bus, videlicet : sil, quam per denuncialionem iuralam
dehum Graecorum reperlarum in liirci- sule catholico, si baberi possil, sin mi-
cis, sive piralicis, sive bellicis, non vero nus, coram quocumque consule sive vi-
in aliis navibus onerariis ,
quamvis lur- ceconsule, vel, iis deficienlibns , coram
cicis, legilimc tamen probaio, ut infra, persona fide dignà, designala navi, el
mercium dominio; et lam in boc quam illius inslilore seu capilaneo, relictà pe-
in aliis quibnscumque casibus, in qui- nes ipsum consulem seu viceconsulem,
bus Graeci praedicti praelendant de- vel aliam fide dignam personam liuius-
^ 6. Quod si denraedalio
instanliam ciim legilimis documcntis et S secula sit, QuìJ »««n-
' . .
,.' dumsi depra»-
,,
probalionibus, quo clapso, non ampiins anlequam
'
potnent navis appellerò
^ '
ali-datio eveniat,
. . . '. priusqiiara na-
audiantur, dnmmodo non probetur le- nuem poilum, ubi sii aluniis ex consu- vis porium ali-
vel amplius prò suo arbitrio. lum cuiuscumque regionis, easdem mer-
Quiddeinic- 8 4. Quo vcro ad interesse, iudex prò- ces ad se ipsum vel eius principalem
r«8se agenduiii. ... .
cedat in illuis taxatione, vel a die mo- 1 Videtur legendum vel (r. t.).
\ Forsan adire consulaltmi (it. t.). 2 Videtur legendum dominium (n. t.).
-
An. C. 1738 CLEMENS XII PP. 391 An. C. 1738
perlinere, nullamque fraiidein vel simu- haberi possi!; qua liabilà, citalionem
lalionem snbesse, ut inde index cogno- et compiilsoriales expedial, ac deinde
scere possit, an iuramentam consonum Iransmissis ad Urbem praediclam aclis,
malore prae- a diieclis quoquB lilus magisli'alu ar- in quibus pelilio pretium sciilorum tre- uum" "rceniÓ"
rum sculi^riim
mamentorum privative ad quodcumqne centoruiii monetae romanae non exce-ind.ci in m-ui*
aliud tribunal insulae Melitensis exami- dal, si auditor noster praediclus com- ien 'i.i'e.'
culo, verum iuxta conscientiae dictamen fore, suosque plenarios et intcgros effe-
causis , secundum liospilalis praedicti ter in praemissis censori, alque ila per
staluta et privilegia auctorilate praedi- quoscumque iudiccs ordinarios et dele-
ctà concessa, duas senlenlias conformes gatos, etiam causaruin palalii apostolici
clis itidem filiis tribunali audienliae, sive quavis aliter iudicandi et interpretandi
prolatae una in diclo tribunali, celerà facullate et auctorilate, iudicari et defì-
in alma Urbe nostra, quolies a succum- niri debere, ac irritum et inane quid-
bente gravamen evidens prodncalur ob quid secus super bis a quoquani, quavis
quod ulteriori appellalixìni locum esse auctorilate, scienter vel ignoranler, con-
contendat, auditor nostcr citalionem prò ligeril atlenlari.
tibus prò piene et sufTicienter expressis seu bonae memoriae, dum vixerunl, Ili-
Fides danda § 13. Volumus aulcm quod praesen- constai, quod illius religiosi docloralus
transumulis. . ...
tium litlerarum transumplis, seu exem- laurea in universilale praediclà deco-
plis, etiam impressis, manu alicuius no- renlur , et ad concursus publicos prò
tarli publici subscriptis, et sigillo perso- adipiscendis lecturis idonei reddanlur;
nae in ecclesiastica dignilale constitu- nullus tamen eorum religiosorum viginli
tae munitis, eadem prorsus fides ubique ab bine circiler annis invenitur ,
qui
habealur, quae ipsis praesentibus habe- tam laudabili exercitio opposilionum
retur si forenl exhibitae vel ostensae. seu concursuum praedictorum ad cathe-
Datum Romae, apud S. Mariara Maio- dras earumque lectionum assidue ap-
rem, sub annulo Piscatoris, die xvi iunii plicatuscalhedram aliquam aul leclo-
MDCCxxxviii, ponlificatus nostri anno viir. riam buiusmodi obtinueril. Enim vero,
Dat. die 16 iunii 1738, ponlif. anno viii. praeter plura incommoda quibus subia-
cere debent similia numerum' extra con-
seculuri, intra vero provinciam'^ buius-
CCXXXVI. modi etiam bonoris gradum propterea
Jndulkim, ni Ires dumlaxal fralres Or- promereantur scd tamquam alii qui-
,.
igradum
promoveri
docloratus in dieta universitale
valeat, nisi de licenlià mo-
tem antiquitalis professionis seu
rae) a nobis concedi plurimum deside-
leclu-
sive in capilulo provinciali, sive in con- quantum cum Domino possumus, favora-
gregalione intermedia, leclor iubilalus biliter annuere volentes, et a quibusvis
declaretur, et lune, absque novo exa- excommunicationis, suspensionis et in-
mine, cum iam in susceplione doclora- lerdicli, aliisque ecclesiasticis senlenliis,
die possint et valeant, dieta auclorilate MDCCxxxviii, ponlificaUis nostri anno viii.
complexi sumus. Eapropter illa, quae mino nostro Clemente XII feliciler regnante,
et aliae ad gubernium totius religionis ab
prò felici prospcroque eorumdem regi-
eodem domino nostro sub die
sanctissimo
mine debitàque tam arctioris discipli-
X decembris Mnccxxxni. Ceterum quia ex
nae observanlià alias disposita et ordi- ,
lici mnniminis praesidio corroborari a dani esse a Sanctà Sede praecepil procura-
nobis petilur, libenter confirmare et per- lori generali : quare ipse procurator gene-
ralis bumiliter supplicai EE. VV. quatenus
petua slabilitate communire sataginius.
digiienlur deputare eminenlissimum ponen-
l'rocuraior 8 1. Expotti siquidem nobis nuper
tem huius causae ad hoc ut referal buie
de cau^à Con- fecit dilcctus iilius modemus procurator
sacrae Congregationi iustitiam huius causae.
«coporum ei gencralis praelati Urdinis quod ipso
regiitarium sup
,
Et de gralià, eie. Quam Deus, eie.
plical. alias de mandato nostro ad Congrega- Constitutiones, de quibus agitur' sunl quae consiimtiones
tionem venerabilium fralrum nostrorum sequuntur, videlicel :
refemniur.
, necnon definilorii
Caput i. — De tribus volis essenlialibus obe-
lumque regimen
•
... 1 De volo obe»
•
liones : quarum nonnuUae diu observanlur 1 Edit. Main. legit agiter (R. T.)-
An. C, 1738 396 BULLARIUM nOMANUM An. C. 1188
poteslas et aucloritas superiorum a subdi- ordinaliones cum sprelu non adimplevit, prò
lorum submissà voluntate depeiiriet. Sed prima vice ieiuiiet in pane et aquà tantum;
nostrae Congrogationis fralres inlelligant, prò secundà eadcm poena duplicetur ;
prò
qiiod obedieiitia fune erit liominibus diilcis terti.1, in qua iam aliqua consuetudo vel il-
Deoque acc(3ptabilis , si non trepide, non lius suborilur aliqua suspicio, incarceretur,
tarde, ncque tepide, aut cum niurmure vel •usque dum resipiscens coram communitale
cum responsione nolentis efficiatur ,
quia reum agat et ad praelati pedes petendo
,
obedientia , cum maioribus praebetur , ipsi veniam, emendationem Deo ac ipsi commu-
eshibetur Deo dicenti: Qui vos audii, me nitati promiltat.
audit. VII. Religiosi nihil omnino agant sine li-
slitutiones nostrae non obligent nos ad cul- rum extraneis non loquanlur, nec scribant,
pam laelalem aut venialem, sed ad poenam, npc recipiant litteras, quin prius illas ma-
risi propter praeccptum vel conteinptum. nifestent superiori, qui eas legai, et curet
III. Praeceptum aulem nuUuin intelligi ne scribantur nec recipianlur quae conve-
volumus, nisi quod speclat ad tria vola es- nientes non fuerint. l'olerunt tamen sine
senlialia, et quartum non ambiendi in cleri- licentià ad suos praelatos superiores et ad
cis, et non transeundi ad stalum clericalem quosfumque definitores scribeie, atque ilio-
constitulionibus vel a superioribus praeci- vili. Si subdilus aliquis aperueril vel non
pitur sub poenà excommunicatlonis, vel in tradiderit litteras superioris generalis , cu-
virtute sanctae obedienliae. Traiisgressioncm iuscumque definitoris generalis vel provin-
vero vel omissionem aliorum , secluso con- cialis , vel suorum ministrorum provincia-
temptu, nolumus obligare, nisi ad poenam lium vel conventualium , vel illas quae ad
impositam , vel a superioribus prò eorum ipsos mittuntur , sit incarceratus , et voce
prudenti arbitrio imponendam. ac loco privatus prò tempore culpae pro-
IV. Quod si aliquis ( quod Deus avertat ) portionato. Si vero delinquens praelatus fue-
quoad reverentiam superiori debitam in re rit, sit suspensus a suo officio per quatuor
gravi deliqueril , ceteri religiosi diligenter menses. Quod si aliquis inferior aperuerit
'
sub poenà gravis culpae curent ut reus vel non tradiderit litteras ,
quas quilibet
severe puniatur, nuUaque culpa irreveren- religiosus alteri mittat, poenà culpae gravis
tiae erga superiorem, quantumvis levis, im- puniatur; et eàdem poenà muicletur eliam
punita maneat. quilibet praelatus, qui litteras sibi non sub-
V. Si aliquis religiosus corani superiore dilorum aperuerit.
alieni praeccpto quantumvis simplici (prae- I. Castitatis virtus angelorum est aemula, § ì.
, 1. . ... j j De »0(0 M-
cepta enim simplicia perlinent ad vitam et religiusorum quoque propriissima. Ad siiuiis,
pore culpae proportionato ab arbitrium mi- de eo convictus fuerit, incarceretur per sex
nistri. Et eàdem poenà mulctentur, qui cen- menses, ieiunel, et flagelletur arbitrio supe-
tra superiores insurrexerint, istorum officia rioris, attenta gravitate delieti, et per spa-
usurpantes , vel eorum execulionem impe- tium unius anni privatus sit officio , voce
dieiiles. et loco. Quod si deiiclum publicum fuerit
VI. lUe vero, qui murmurando vel dissen- apud saeculares, disciplina conventuali fla-
tiendo, gestu, voce aut scripto, praelatorum gelletur, ac per integrum annum in carcere
An. C. 1738
CLEMENS XII PP. 397 An. C. 1738
sii , et voce ac loco per triennium careat. bere mensam parvam, et scabellum ex pino,
Si aulem in simile peccatum relabalur, prae- ac imaginem Crucifixi , et B. M. V. in pa-
dicla poena duplicetur. ride depiclam, seu in papyro, absque ali-
II. Quoniam aulem de huiusmodi dclictis quà tamen illuminalione ; nec auro , nec
piena probatio raro fieri valeat, praecipimus argento, bombice, et similibus aliquis uta-
praelatis, ul religioso de praedictis difTamalo, tur , eliamsi sii in parva quantitale , et in
nisi famain suain prius ita purgaverit ul ornaluni reliquiarum seu imaginum. D»m
nullum sinistrae de se opinioni locum reli- autem ex rebus sibi ad usum concessis ali-
quisse videalur (quod qiiidem prò timorata quà non ulatur, eam reponat in officina
eoruin conscientià atque prudeiitià iudica- comuni, ad quam perlinel , et nullus un-
bunt ), honores denegent et gratias quae quam ulalur verbis islis : incum, luum, eie.
aliis concedi solenf, vidclicet officia, studia, /II. Omnia, quae et quocumque tilulo ob-
ordines, lecturas, facultates concionandi et venerint religioso ,
sive in communi sive ,
di, eie. Palruraque provincialiuni ac mini- de iliis disponat lamquam de bonis propriis
slrorum conscienlias oneramus ul specialem coramunilatis , et in officina communi re-
tus ,
possidere vel tenere. Quare, si seciis Iiabere, nec espendere, nec licenliam alicui
fecerit , vel aliquid cuslodiendo , intra vel religioso dare poterli ul iilam babeat vel
extra domum praelalo celaveril , fainquara expendal, quin prius in dictam arcani fuerit
gravissime delinquens, et poenà proprielarii inlromissa ; ab illà autem educelur ul ab
ac aliis ad ari)itrium snperiorum punialur. officialibus conventus expendalur cum ex-
Poterunt tamen religiosi uti rebus neces- pressà praelali licenlià.
sariis sibi a religione medio superiore im- V. Quando definilorium generale, cui so-
perlilis. De bis autem, sive eorum usu, re- lum competit concesserit alicui facullalem
,
nuncialionem ante receplionem sacrae Eu- accipiendi pecunìam aliquam, sive a paren-
charisliae prò casu infirmitatis coram suo libus vel propinquis specialiler reliclam prò
praelalo facient infirmi , alioquin si aliter religiosis suis usibus et necessilalibus , in-
maliliose fecerint, tainquam proprielarii re- lelligatur huiusmodi licenlià cum espressa
putenlur post mortem. Nullus praeterea ,
condilione de eo quod singulis annis tem-
quamvis sii praelalus, extra convenlum re- pore aclualis visitationis ralionem reddat
servel aliquid, sub eàdem proprielarii poenà. suo provinciali de expensis a se faclis , et
Quod si aliquis invenlus fuerit babere pe- quantitale pecuniae exlraclae , et sibi red-
cunias sine licenlià, etiamsi illas habeat ad dilae ex arca triuin clavium, in qua cuslo-
emendum aliquid sibi commissum , vel ad diri debel, sub poenà privalionis ab officio
faciendam aliquam reslilutionera , vel per in perpeluum, casu quo a ministro aliter
modum deposili, sive alio quovis praetexlu, expendalur quam in usus prò quibus reli-
poenà gravi afficiatur. Religiosus vero qui giosus pracfalam licenliam reporlavil.
sine licenlià praelali, aut espressa permis- VI. Nullus religiosus babeal clavem cellae,
sione ulentis ,
sibi sumpserit rem aliquam arcae, capsulae vel alterius similis rei, ex-
ex iliis quas sibi ad usum liabuerit alter, ceplis superioribus generalibus et eorum
severe punialur a praelalo. Sciant enim re- secrelariis : palres vero delinilores generales
ligiosi, quod cuncta nostra sunt , sed non el provinciales, atque minislri provinciales,
semper et quaiidocumque , etcum quisque procuralores generales, redemptores, atque
voluerit , sed lune nostra , cum a praelalo provinciae procuralores ad custodienda seri-
concedunlur ad usum. pia et siiorum officiorum sigilla poterunt
II. Quilibet religiosus poterli in cella ha- babere clavem alicuius capsulae seu scrinii.
An. e. 1738 398 BULLARIUM ROMANUM An. C. 1738
Patres quoque ministri conventuales clavem religiosi ad suum habuerint usum, super-
habere polerunt capsulae sub mensa celine, fluaque et inulilia auferent ,
quamvis illa
cuius altitudo digitorum qualuor, Irngiludo liabeant cum praelati superioris licentià, ac
vero dnorum sit palmoruin : ac etiam ha- de necessariis absque mora providebunt fra-
bcant claves magislras prò clausura. Reli- tribus indigentibus. .\d hnnc autem visila-
officiuarutn. Iluiusmodi capsulam habere po- subditos obiigabunt , ut omnia absque alia
fabri liguarii , caeinentariique habere pole- bus personarum gravium usum dalmatica-
runt clavem alicuius diclae officinae vel rum prò diaconis et subdiaconis , necnon
arcae ad custodienda instrumonta suorum collarium prò acolytis, neuliiiuam vero ma-
officiorum. Officinae lamen sint extra dor- nicarum in crucibus processionalibus , nec
mitorium, ncque in eis habilent ncque dor- in inferioribus partibus albarum et roche-
miant officiales aliive religiosi. Claves o- torum ornalum, qui apud Ilispanos dicitur
rnnium officinarum sint duplicatae, et aite- faldon.
ram ex eis habeat minisler ,
qui aliquoties I. Omnes nostri religiosi ad chorum de- § j
""'
officinas visitabit, et ab eis removebit quae putati, tempore suae professionis, immediate ^^j^^J^^.J,",'''
vel ad munera pracdictorum officialium vel post tria vota essenlialia, quartum emittant
usum religiosorum necessaria non fuerint. non practendendi in nostra religione officia
VII. Definilorium generale in casu neces- vel praelaturas, videlicct ministri, nec vicarii
sario concedere poterit alieni religioso cla- generalis, commissarii, vicecommissarii, vel
vem alicuius arcae vel capsulae , necnon ,
definitoris generalis, ilem nec ministri, vi-
praevià informalione patrum ministrorum ,
carii provincialis, aut definitoris provinciae ;
huiusmodi clausura non sit clavium, nec per mam dispositam a felicis recordationis Paulo
instrumentum simile clavibus, iuxta decre- Papa V. Si quis aulem inventus fuerit prae-
tum et normam capituli generalis Compiuti tendisse aliquam praelationem seu officium
celebrali anno mdccxxxiii. ex praedictis, incarceretur per mensem, et
IX. Patres ministri de trimestri in trime- officio , voce et loco per triennium priva-
stre visitent manticas lectorum et praedi- tus sit.
catorum, necnon arcas, capsulas, scrinia et II. Praeterea omnes fratres laici in sua
omnia alia quae quomodolibet fuerint clausa, professione, post tria vota essentialia, quar-
et cuncta visitent in suorum subditorum tum emittant, et de non transeundo ad sta-
praesentià, suli poenà suspensionis prò tem- tum clericalem et ordines sacros, et de non
pore, ad arbitrium patrum provincialium. praetendeudo directe vel indirecte dictum
Ab hac tamen visitatioiie excipiuntur qui- transitum , iuxta Breve felicis recordationis
cumque habuerint mandatuni procurae a su- Alexandri Papae VII: qui vero secus fccerit,
periore vel definitorio generali concessum. loco sit privatus per triennium, et ad arbi-
Similiter, sub poenà suspensionis per quin- trium patris provincialis mulctetur graviter
decim dies , bis sallem in anno visitabuut ad formam quarti voli. ÌNon ambiendi for-
cellas, scripta, habitus, ceteraque alia quae mula invenilur cap. xliii. § 1, n. 1.
An. e. 173"? CLEMENS SII PP. 399 An. e. 1738
REGULAE CAPUT II. consiliariis, neque adhuc consentiente coin-
Omnes res undecumque licite venlant , etc, muriitate, audeat titulo aliquo sive prae-
vendere emere vel alienare dictas
Capit II. — De redcmplione caplitoinm.
te.xtu
species , sive
,
cura,'|t
'p^'veniant, quid faciendum ,
praecipit regula terminate ad redemptionem, sine licentià sui
randiiiii
iiorli.'ni
^""dicens: quod, in quantum duae partes suf- provincialis.Quein tamen tam ipse quam
qiio.i i"ri'ne'ficieiit , Id Bst noH plus nec minus, sed in consiliariimonere teneanlur tempore apto
jj redi'iiiplio- '
. .
Dem cafiuvo- tanluiii exequantui' opera misericuidiae cum de periculo quod potesl esse in conserva-
sui ipsorum et eis necessario famulautuini tione rerum vel fructuum in propria specie,
moderata sustenlatione , ut unica et tota ut de illis disponat in maiorem redemptio-
lertia pars reservetur ad redemptionem ca- ni'^ ulilitatem.
ptivorum. Vi autem praediclae disposilionis V. Insuper integra pars tertia separetur
praeripimus stride omnibus praelalis no- prò redemplione captivorum ex mobilibus
*
strae religionis , ut omni cura adimpleant liaeredilalis et honorum a parentibus reli-
obligalionem quam habent separandi prò ctorum ;
similiter eliam sepnr.^bitur, medie-
redemplione captivorum terliam partem o- tate deductà iuxta regulam prò expensis
mnium rerum quae iuxta sanclam regulam in cultura, ex fructibus et proventibus pos-
noslram sp|)arari debet. Et oneramus con- sessionum provenientibus ex bonis sive ra-
scientias patrum visitatorum ut invigllenl tioiie legitimae ', sive baereditatis, sive do-
liuius legis observantiae. iiationis acquisilis. Quando aulera definito-
II. Separalio isla in quolibet conveiilu riuin vel conventus aliiiuis seu collegium
et collegio per niinistrura seu praesidentem ccssionera - fecerit alicuius legitimae , ad
et consiliarios fiat , slatini ac receptum quam ius habct, nunquara cedat partem le-
fuerit quodlibet genus fructuum aliarumve gitimae illius ad redemptionem spedantem.
rerum, et separatim con?ervelur in propria VI. Praecipimus omnibus superioribus ,
legii; nunquam autem praefatae arcae ape- ac similes iam destinatas et separatas prò
rianliir sine assisliMilià triuin clavarlorum ,
caplivis ,
suspensus sit a suo officio per
qui distincte ac perspicue scribant omnia mensem unum, vel amplius, iuxia qualita-
qiiae recipiiinlur et in negotiis redeniplìo- tem culpae ; et visitator curet ut absque
nis expenduntur. mora reintegrelur et reslilualur quod ex-
vili. Redemptores captivorum bis qiiotan- pensum vel alienalum fuisse constiterit.
iiis patri provinciali rationem reddant in XII. Palres provinciales seu visitatores in
scriptis omnium ingressuum , expensarum, suis visitalionibus colligant ex arcis capti-
tausarum , litiuni , etc. ,
pertinentium ad vorum quod prò ipsorum redeinplione in-
bona redemptionis. Finito autem triennio venerint separalum iuxta rationem in libro
praecedentium rationum ,
atque (si forte conventus seu collegii factam , et schedu-
• fuerint debitorum alicuius conventus vel lam extractae et receplae pecuniae suis no-
)
collegii, tuni pater provincialis, tuni etiam minibus subscriplam relinquant; quoti idem
et aliunde ex loco ubi deget pater redem- fiat quando redemptor vel alius religiosus
ptionis illa scribant ac propriis nominibus tatores praedictas pecunias prò caplivis, ut
subscribant. dictum est, ab ipsis coUectas, reponant in
X. Ad hoc ut pecunia captivorum in- arca generali suae provinciae anlequam dis-
tegra et in fideli ac securà custodia per- cedant a conventu , ubi talis est arca, sub
severet, praecipimus in virtute sanctae obe- poenà suspensionis ab officio per Ires menses.
dientiae , et sub praecepto , omnibus re- XIV. Praecipimus patribus redemptoribus
ligiosis tam praelatis quam subditis , et captivorum , ne prò redemptionibus aes a-
unicuique in singulari , ne extrahanl , nec lienum sine licentià sui definitorii generalis
expendant ( quamvis sit ratione mutui vel contrahant, sed observent inslructionem ab
commodati aliove titulo non spoetante ad
, ipso definitorio illis iniunctam , sub poenà
redemptionem) ipsam redemptionem capti- privationis vocis activae et passivae per
vorum , sine licentià in scriptis sui defi- triennium.
nilorii generalis : definitorium autem eam XV. Patres provinciales ad capitulum ge-
concedere non poterli , nisi omnibus con- nerale deferant testimonium subscriptum a
sentientibus suffragiis, et ad lempus deter- clavariis arcae generalis redemptionis ca-
minatum prò solutione. Superior autem qui ptivorum ,
in quo scripta sint omnia tunc
constitutioni isti contravenerit , suo officio temporis oxistentia prò caplivis in omni-
sit privatus , et inhabilis ad ulteriora Or- bus conventibus et collegiis suaruni pro-
dinis officia praelati , ac similiter quilibet vinciarum respective : superiores autem ge-
alius religiosus voce et loco sit privatus per nerales etiam deferre debent ad capitulum
triennium et ad officia praelati maneat inha- generale transumpta ad ipsos missa loto ilio
( I. I. Pro maiori cura et diligentià coliigendi subordinali intra se, ut unus tantum repu-
^^jV'i'°p^°„^y;eleemosynas et
Dal prò
»11.
capii-
(J3 'ir
religiosi
j^
omnia ad captivos spectan-
qualibel provincia sint duo vel tres
procuratores redemplionis ad arbi-
i
;
tetur
nuem
1
suum
redemptor principalis provinciae
alter vel alteri
officium pertinentium mittere
omnium rationes
,
teiien-
ad
ad
lium aliquando potiti , vel saltem capaces 1. Ut conslat ex Brevi et dispositione san-
S 1-
ut lalibus muneribus potiantur. dissimi domini nostri Clemenlis XII, ad i)« nomma ec-
11. Pro singulis provinciis singuli eligan- melius regimen, in duas familias venit uni- ro"n!i"''m,' pro-
tur redemptores. Si aulem intra aliquam versus Ordo divisus quarum una nomina-''""*^"" "
;
I diffe. bilur inlra-Hispana, et extra-Hispana altera; lius licentià conira illud fìat, sive per ad-
et ulraque erit sub titulari sibi elccto. Qua- ditionem, sive per diminutionem. Qui vero
propler tituliis f;imiliae inlra-Hispanae erit in toto vel in parte buie conslitutioni con-
Jesus Ketlemptoris , et alterius faniiliae erit travenerit vel contravenire permiserit', sus-
Malris Kerìemploris. Ex decreto ultimi capiluli pensus sit ab ofiicio suo ,
iuxta gravitatem
generalis, similiter provinciae ilebenl intitu- culpae.
lari nominibus iani electis, quibus uti con- II. Ecclesiae latitudo sit saltem viginti
suevit utraque familia usque adhuc. Omiies quatuor pedum , et ad suinmum viginti se-
tamen ecclesiae istius Ordiiiis iutitulentur ptem ; cui latitudini correspondeat longitudo
nomine Sanclisstmtie Trinilatis, quamvis ha- et allitudo, iuxta regulas architeclurae; pin-
beant secundum tilularera iu patronum. naculum item sive extremilas capellae ma-
II. In Ordine nostro quatuor sint diffe- ioris liumilis sit; nec extra ecclesiam opera
rentiae conventuum. Prima novitiorum et affabre elaborata et curiosis crustis ornata
professorum , ubi a magistris in caeremo- fiant. In sacrario vero aliquam permittimus
qui de fabricà curenl donec ecclesia et vel ne religiosi de foris videanlur. Solarla
habitatio cum sufficienti clausura constru- autem et prospectus plani sint operis, et
cta sit. parvis expensis fabricentur.
V. Pro nova conventus seu coUegii fun- VI. Observatà subscriptà aedificiorum pro-
datione minister eligi non possit, quin tres- portione, interiores officinae et mansiones
decitn sint fralres , quos regola exposcit. disponantur iuxta arbitrium prudenlis ar-
Interim tamen gubernetur per praesidentem chitecfi. In autem mensuris, per
praedictis
a superiore generali seu provinciali nomi- pedem intelligimus lertiam partem ulnae
natum. caslellanae. Praccipimusque diclas mensuras
I. Statuimus ne alicuius conventus seu iminutari non posse nisi per capitulum ge-
|2-
coliegii fabrica incipialur quin praecedat nerale.
illius descriptio seu exemplar delineatum VII. In civitatibus magnisque oppidis,
ab arcliiteclo aliquo nostri Ordinis, exami- ecclesiae et claustra excedere poterunt' lon-
natum a superiore generali, qui reformabit gitudinem lalitudinemque modestia tamen ,
excessus, si qui centra coiistitutiones infra in omnibus servata. In minoribus vero op-
ponendas inventi fuerint. Semel autem a pidis nunquain excedant minorem niensu-
superiore generali exaininato, niliil sine il- 1 Deesse videtur minorem vel dictam (R. t.).
An. C. 1738
CLEMENS XII PP. 403 An. C. 1738
ram designalam, nec sint infra illam. klcm- ad palmum et dimidium palmi, altum vero
que volumus, proporlione servala, de curio- a terrà per palmum et duos digitos. Capi-
sitale ecclesiarum ,
quae semper iuxta regii- tium interius sit etiam ex eodem sago albo,
lam nostrani debent esse plani operis. Maior et strictum, nec illius acuta extremitas ad
autem cellarum etnumerus in
officinarum cinctorium per quatuor digitos accedat.
unoquoque conventu disponatur iuxia ma- II. Cappa sit ex rudi sago fusci coloris,
iorem vel minorem religiosorum numerum, stricta, sine plicaturis, alta a terrà per di-
qui ibidem sustenlari valeat. midiam ulnam et quatuor digitos. Capitium
exterius sit etiam fusci coloris, et aequale
REGULAE CAPUT IV.
interiori. Mensurae autem praefatae acci-
Fratres debent esse in una cobabìtatione, etc.
piendae sunt de ulna castellana.
Caplt IV. — De numero religiosorum qui HI. Corrigiae sint nigrae, et absque aliquà
debet esse in quolibcl conventu. curiositate, et tribus digitis longiores sca-
In noslris conventibuset collegiis sit com- pulario. Sandalia sint ex canabe seu sparto,
petens numerus fratrum iuxta prudentem unius solae, et ex omni parte aperta; zocholi
patris provinciaiis disposilionem. Nunquam ex ligno, et cum corrigiis anguslis.
tamen sint infra tresdecim continuo habi- IV. Tunicae immedialae corpori sint ex
tantium intra claustra, sicut praecipit re- slamenià alba et rudi. Femoralia vero ex
gola, praelerquam in aliquà nova fundalio- lino rudi et communi. Nullusque religiosus
ne, ut supra dictura est. tam illas, quam ista, mundandas tradat ex-
In omnibus nostris convenlibus et colle- sus et rudia ; et galeri prò ilineribus facien-
giis sint officinae communes, ex quibus dis nigri vel fusci coloris.
omnia necessaria tam de victu quam de VI. Novitii eisdem vestibus utanlur, exce-
vestitu, tam prò salute quam prò infirmi- pto quod quatuor extremitates scapularii
late, aequaliter ministrentur religiosis omni- erunt circumcissae vel retortae. Oblati, seu
bus tam praelatis quam subdilis, sub poenà donati, eisdem vestibus utantur ac professi;
suspensionis ab officio superiori erga boc ceterum non babebunt capilium ullum, et
negligenti. Curet lamen quod res, quae re- illorum scapularia ad genua non pertingent,
ligiosis conceduniur ad usum, sint prout nec longiora poterunt esse a tergo.
decet discalceatos. VII. Quicumque conlra statuta in hoc ca-
nostrorum sit ex sago albo, nec per tres Caput vii. — De leclulis prò cubitu fratrum
nostrorum.
digitos ad terram perveniat, nec lalitudo
infima in circuitu tres ulnas excedat, eius- i. Lectulus sit ex tabulis; eius latiludo
que manicae strictae sint, et versus manum Irium palniorum cum dimidio, altitudo vero
unius palmi lalitudinem peilingant, sed non tertiae partis ulnae castellanae; cum duobus
excedant. Interior vestis etiam erit ex sago lanluin stragulis sive lodicibus lancis, et cer-
albo, brevior tamen exieriori tribus digitis. vicali uno etiam ex lan;ì.
Scapularium similiter sit ex sago albo lalum II. Ne autem religiosum aliquem sine
Ad. C. 1738 -^O/* BULLARIUM ROMANUM An. C. 1738
hiibilu mori conlingat ,
praecipimus quod III. Nullus iter faciat absque licentià in
omiics dormiant ctim scapulario parvo la- scriptis superioris, cui compelit itlam con-
neo, qiiod quidem infirmi in ledo cubantes cedere, in qua iste designabit tempus prò
nunquam dimittant. itinere , stallone et reversione. Et siiperior
ac consiliari! conventus, a quo egredielur,
RET.ULAE CAPUT Vili.
dictam facujtatem subscribant notando diem
In cappis et Bcapularils fratrum, eto.
mensem et annum per veiba et non per
Caput viii. — De cince portunda in cappa numeros. Qui autem ultra tempus determi-
et scapulario.
natum remoratus fuerit, a superiore con-
t
servandam in qualibet domo sit mensura giosi ingrediantur curiam intra ambitum
qua in die rasurae dicti circuii latitudo alterius , a superiore generali erit expe-
mensuietur. clanda facultas : quo vero ad accessum ad
II. Laici barbas crescere modeste permit- Curiam Pontificiam , serventur exacte con-
tant ad praesciiptum regulae, itaut tempo- sti tuliones et decreta summorum Ponlifi-
rum capilli uniantur cuni barba. Nec illis cum , et signanter felicis recordationis Cle-
unquam clericalis corona concedatur. menlis Vili.
V. In locis, in quibus sunt conventus no-
REGULAE CAPUT X.
stri, nullus religiosus iter faciens, sive per-
ABlnos Bive mulos liceat eia ascendere, etc.
gat, sive veniat, saecularium demos ingre-
Caput x. — De his quae fratres debent ob-
diatur absque licentià praelati , sub poenà
servare quando iter faciunt , et de modo gravis culpae per tres dies.
pelendi eleemosynas.
VI. .^d quemlibet Ordinis conventum re-
I. Muli sive mulae', quas fratres nostros ligiosus pervenerit, licentiam patentem fa-
ascendere regula permittit, mediocris sint ciat, alioquin superior illam postulet absque
staturae ; exhortamurque religiosos ut cu- exceptione alicuius personae. Quae licentià,
rent observare laudabilem Ordinis consue- si frater prò conventuali venerit, custodia-
tudinem asinos ascendendi. tur in arca trium clavium conventus, sub-
II. Quando religiosi iter faciunt in mulis scripta a ministro et consiliariis post adno-
propriis religionis non utantur ephippiis ,
tationem diei in quo praedictus fraler per-
sive sellis, sed clitellis non fraeno cum ha- venit. Qui vero litteras patentes non osten-
benis corrigatis, sed ex canabo, nec stape- derit, ipso facto careat voce et loco.
dibus ferreis, sed ligneis. Qui secus fecerit, VII. Nullus religiosus de una familià e-
subiaceat poenae ad arbitrium superioris. grediatur in aliam sine licentià in scriptis
i Edit. Main. legit mula (R. T.). i Videiur deesse praeposit. a (n. t.).
e. 1738 CLEMENS XII PP. 405 An. C. 1738
ministri generalis, sub poenà aposlasiae et poenae suspensionis ab officio per nienscm
privatioriis officii, vocis et loci in perpetuum. unum subiaceat.
Quod si laicus fuerit, porlet liabiluin fasci XII. Iter facienlibus permittimus usum
coloris per triennium ;
praelatus vero ,
qui caligarum sive tibialium ex sago albo , vel
sine praedictis requisilis et facullatibus nii- simili materia, absque aliquà curiositate, et
serit aliquem religiosum extra suam fanii- in urgenti necessitate usum pedalium ex
liam, privatus sii a suo officio, et inbabilis eàdem materia ; et superiores omnia itineri
in perpetuum existal ad ulteriora Ordinis necessaria eis praestent. llinerantes autem
officia. tenues et moderatos sumptus faciant, et in
vili. Pater minister generalis millcre po- omnibus se ipsos exemplar virlutum prae-
terit quemlibet religiosum , etiam definito- beant. Quod si excessus commiserint, a
provinciae suae; ministri vero convcntuales nec quaerant eleemosynas, nec prò illis pe-siuian"i° doe-
™°*'^°^''
per spatium leucarum duodccim a suis con- tendis ultra duodecim leucas a conventibus
ventibus, non ultra. se extendant , absque superioris generalis
IX. Provinciales autem a conventibus sub seu provincialis licentià. Nei; ilem frater
sua iurisdictione existentibus poterunt sibi aliquis cuiuslibet conventus vel coliegii quae-
subditos amovere. Ceterum ad negotia aut rat sive postulet eleemosynam aliiiuam (cu-
liles non mittant ad curias principum sine iuscumque rationis haec sint) in oppido,
Consilio et assensu sui superioris generalis. villa, seu districtu, vel termino designato a
Neque simililer ministri conventuum aut provinciali prò allei'o convenlu seu collegio
collegiorum adhuc existentiuin intra ambi- etiam intra praedictuni spatium duodecim
tum duodecim leucarum ingredi , aut sibi leucarum. Quod si nibilominus ita quaerens
subditos mittere poterunt ad huiusmodi cu- aliquam receperit eleemosynam, provincialis
rias, sine praedictà facultate. Si autem sine eam conferri faciat domui illi, in cuius di-
eà aliquis religiosus ingredi praesumat, a strictu quaesita fuit ; et praeterea lam sub-
ministro domus consistentis in curia statini ditum, quam superiorcm, in loto vel in parte
perior, qui eum misit, poenam privationis culpae ipsorura; limitatio autem praefata
incurrant, ut dictum est num. iv. duodecim leucarum, non coraprehendit pro-
X. Attento spiritu paupertatis et clausu- curatores redeniptionis; exhortamurque prae-
rae religionis nostrae , statuimus ut sine latos, ut ad postulandam ostiatim eleemo-
gravi et urgente necessitate non detur re- synam non alios mittant quam fralres laicos,
ventualitatem , neque ad hoc ut sint extra II Nullus religiosus postulet aut recipial
conventus a Paschate usque ad festum SS. Tri- eleemosynam aliquam prò suis parentibus,
nitatis eo anno quo celebratur capitulum cognalis aut aliis personis extra religionem,
generale vel suae provinciae, nisi occurrat absque superioris generalis licentià , sub
negotium speciale Ordinis quod differri non poenà reclusionis iuxta gravitatem culpae.
valeat. Si autem aliquis parentes pauperes et ege-
XI. Ad patriam suam nulUis pergat absque nos habeal, moneat provincialem, qui, co-
provincialis licentià, nec sine socio absque gnita necessitate, sine interventu dicti re-
superioris generalis concessione, vel nisi in ligiosi, ac consideratis circumstanliis, opem
oppido ilio sii coenobium nostrum: praela- ferat iuxta possibilitatem et paupertatem
tus autem, qui secum ' quemquam miserit, Ordinis.
1 Forsan secus (r. t,). 1 Nempe ipse provincialis (n. t.).
An. C. 1738 40(5 BULLARIUM ROMANUM An.
REGULAE CAPUT XI. Te Dcum laudamus; et in Laudibus, a capi-
regularibus boris morem S. R. E. observent fulo usque ad f Benedicamus Domino et
eius Deo graiias
Caput xi. —
De officio divino tnissà et ,
Epiplianiae
r'
(cum non
inclusive.
sii
In
invitatorium)
die vero
in
communione frulrum, et de his qui sacris
tertio nocturno cantabitur psalmus Venite
initiandi sunt.
exultemus, cum sua antipbonà. In reliquis
5 1.
I. Onines religiosi, andito primo signo vero duplicibus solus hymnus Te Deum.
cliorum, expediantur et se praeparent, IV. In cantando integre matutino cum
ei^'se'duf.uio*''"*
qua convenire consideraiUes perdere ad anaeiorum laudibus expendanlur
debeni religiosi
se r o o of- saltem duae horae ;
.
ad reciian^ium ficiuni cxerceiidum : et, anlequam secuudum bora vero cum dimidià, quando solum ca-
tt conciocudnm , ,. . „ . .
ofDc.ura divi-cymbali signum liniatur, sint in clioro, sub nitur invitatorium, hymnus et Te Deum luu-
poena culpae levis, vel gravis, si de more damns, et in laudibus a capitulo, et quando
liabuerint. officium est de dominicà, et quando, licei
omnibus conventibus noslris matu-
II. In sii aliud, cum eo tamen recitatur officium
linum inviolabiliter dicatur media nocte, parvum B. Virginis Mariae vel defunctorum ;
nisi urgens obstet necessitas, vel rationa- in reliquis vero matutinis et laudibus bora
bilis causa vere excusans, de qua provin- una cum quadrante.
cialis in visitalione rigorose inquirat, vel V. Prima canalur tantum in vigilia Nali-
in Oi'dinis instructione fuerit statuta recrea- vitatis Domini, tertia in festis in quibus vel
tio: idque praecipimus palribus minislris et integrum matutinum vel saltem cani debet
praesidentibus in virtute sanctae obedien- invitatorium modo diclo num. in, excepto
liae et sub praecepto formali. Al vero ma- die Ascensionis , in quo cantabitur nona.
tutinum feriae v in Coenà Domini , Para- In cantando autem qualibet minori bora
sceves et Sabbati Sancii, necnon Penteco- canonica consumatur dimidia bora ;
quartum
stes, SS. Trinitatis, festi Corporis Christi, vero horae istius in illà recilandà, el ali-
si venerationi expositum fuerit per totam quid amplius quando coniungitur cum offi-
vero festivilatibus primae et secundae classis, missa, solemneque responsorium prò nostris
in quibus primae et secundae vesperae cani religiosis defunclis. In canlandà autem qua-
debeant, ac in die celava SS. Trinitatis et libet missà tres parles horae consumanlur;
Corporis Christi, et (si islud venerationi in recilandà vero, dimidia bora: quod si quis
palenter expositum fuerit) per totam eius celerior fuerit, a superiore puniatur poenà
octavam, in matutino cantetur invitatorium culpae mediae, imo el gravis , si de more
cum hymno sequenti, el hjmnus quoque habuerit.
An. C. 1738 CLEMENS XII PP. 407 An. C. 1738
VII. Primae et secundae vesperae canantur attento uniuscuiusque labore et occupalione,
in omnibus festivitatibus primae el secundae et loco officii divini , singuli recitent quin-
ciassis, quae ad colenduni pronuncianlur, et quagies orationem dominicam , et totidem
eiusdem ritus, qiiamvis non colantiir, in bis vicibus salutationem angelicam, nempe prò
quae fuerint (-liristi domini eiusque sanctis- Matutino quindecies, prò Laudibus quin-
simae Malris, sanctorum patriarcharum no- quies, et prò unaquaqne llorà etiam qnin-
slrorum, litularis alicuius familiae, provin- quies.
ciae, conventus vel collegii, atque S. Agne- XII. Religiosus, qui Matutino abfuerit sine
tis secundo ; in reliquis vero festivitatibus licentià, vescatur in terrà sine capitio id
Ordinis primae tanluni vesperae canantur, quod celeris ministratur, praeter piscem,
vesperae autem secundae sanctorum omnium vel quod eius loco praestatur. Si vero al-
dicanlur sine cantu, et eis finitis canantur tari cuicumiiue Horae canonicae non adstite-
vesperae defunclorum . Si tamen festum ril, arbitrio superioris puniatur.
Omnium Sanctorum celebrelur in sabbato ,
XIII. Tempore divinorum officiorum nul-
eorum secundae vesperae tunc cantentur, in lus sine urgenti necessitate praesidenti ex-
die dominicà sequenti vesperae defunctorum. primendà , et cum illius licentià, a choro
In omnibus autem vesperis cantandis tres exeat, nisi adrem ipsi choro et officio per-
quadrantes borae consumenlur; in recitandis tinentem. Eademque causa et licentià prae-
vero, fere dimidia liora. Superior qui supra- cedat, quoliescumque aliquis religiosus a
dicta celerius cantari vel recitari permise- quolibet actu. communi egressurus fuerit.
rit, severe punialur. I. Omnes nostri sacerdotes singulis die- e ,
vin. Praedicta, quae in festivitatibus cani bus sacra faciant, exceptis feria v, vi et ^' ""^^^ "'
debent ,
non concionanlurquando dictae sabbato maioris hebdomadae , et quando ''S'"*""""-
festivitales Iransferuntur, sed tantum quan- urgenti causa impediti fuerint : in hoc ta-
do in propriis diebus ab Ecclesia designatis men casu cum licentià oinittent superioris.
celebrentur; non tamen propterea omittenda, Qui autem absque istis circuin^tantiis rem
sed cantanda est missa in quocumque die sacram facere omiserit, pane tantum et a-
feriato, quamvis de festo illius diei officium quà die una vescatur.
non fiat; nec cantanda sunt supradicta quan- II. Sacrificium inissae peragere debent in
do in choro non sint saltem sex religiosi propriis conventibus, nisi superior, urgenti
qui canere possint. Missa vero et alia quae causa, et raro, licentiain concedat, ut non-
ralione donalionis vel eleemosynae essent nullus extra propriam ecclesiam sacrificet.
canenda cum paucioribus, et etiam si sint IH. Feria v in Coenà Domini omnes reli-
ministri non subsunt, eam quam acceperint in favorem memoriae, si vero decrementum
eleemosynam ad arbitriuni sui immediati, (absque culpa tamen conventus vel collegii)
cui illieo exactam ralionem reddere lenean- cedat centra memoriam.
tur, in promptu habeant nulli enim libera : VI. Ut constet de memoriis ac missis
eleemosyna relinquilur, nec intentio ulla, perpetuis, quae sunt in quolibet conventu
nisi raro ex concessione sui praelati prò et collegio, iusteque adimpleanlur, praeler-
una aliàve celebrandà missà. qunm ([uod adnolatae erunt in libro magno,
II. Pro una missà, etsi cantata, unicum cui tilulus protocollo , scribanlur in tabula
dumtaxat stipendium accipialur, sub poenà pubiico in loco.
suspensionis ab officio per Ires menses prae- I. Fratres nostri sacris initiandi exami-
li-
bri,
lato contravenienti.
otdioauili sobl.
III. In nostris conventibus et collegiis non conventus et aliis duobus religiosis a pro-
recipiantur eleemosynae prò capellaniis et vinciali designalis, et postea de vita et mo-
missis perpetuis, sine superioris generalis ribus per secreta suffragia capituli conven-
licentià in scriptis, nec prò palronatu con- lualis approbentur. Nec praelati superiores
ventus , ecclesiae , vel capellae niaiori? vel suas litteras eoncedant, donec illis constet
minoris, vel prò oratione, disciplina, aliove de sufficientià, vita, inoribus et aetate.
communitatis exercilio, absque sui definito- Nullus diaconatus aut subdiaconatus gradum
rii generalis licentià in scriptis, quam con- recipiat, quin duos annos integros profes-
cedei consulto provinciali provinciae illius sionis liabeat, nec presbyteratum ante ela-
cuius est conventus vel collegium cui con- psum intpgrum triennium a professione.
ceditur. II. In dioecesi propria, ubi est conventus,
IV. Eleemosynae receptae prò missis per- recipiant ordines religiosi nostri; si ibi non
petuis, memoriis , capellaniis, palronalibus conferanlur, poterunt aliam adire dioecesim,
diclis, et sepulluris perpetuis, nullatenus in non distantem tamen a monasterio ultra vi-
totum vel in partem (eliam consentiente gintiquatuor leucas. Qui secus fecerit vel
pertila prò missis et reliquis in hac consti- quin ullerius per decem dies in exercitiis
defunclis.
si forte dignus sit, de ilio in cbronicis com-
5
I. Omnibus secundis feriis ad praescri- memoralio fiat.
De suffrHKi.s
p(myj rcsuLie missa defun-
derunciorutu io » ^ nostrae dicalur II. In collegio seu conventu, in quo obiit
commuui. ctorum. In convenlibus quidem cum cantu, religiosus ,
praeter vigiliam ,
quae cantatur
riullumque prò eà slipendium recipiatur. in officio sepullurae, integrum officium de-
Missà autem finità, fiat per claustruin pro- funclorum recitetur , et tres missae de re-
cessio ,
prout in manuali. Ubi vero clau- quiem cum suis responsoriis in ecclesia
strum non fuerit , absolutio canatur in cananlur, et praeterea novem sine cantu di-
choro. canlur. Cum illae tres caiilantur, in medio
II. In omnibus convenlibus , temporibus capellae maioris sit tumulus allitudinis pal-
a nostro manuali designati? ,
qiialuor fiant niorum quinque panno nigro coopertus , et
anniversaria prò defunclis religiosis ,
prò supra ipsum habitus Ordinis.
captivis, benefactoribus, parenlibus, cogna- III. Singuli sacerdotes conventus seu
tis , confratribus , smicis, prò sepultis in collegii prò religioso ibidem defuncto tres
nostris coenobiis , ac denique prò omnibus missas privatas celebrent, el post quamlibet
fidelibus defunclis. In quolibet anniversario recilent responsorium in tumulo. Singuli
dicatur integrum officium defunclorum , et quoque fratres ad choruni deputati tria in-
canatur solemniter missa de requiem, fiat- tegra defunctorum officia, et laici tria inte-
que processio per claustrum , et ubi non gra rosaria reciteiit , et in ipsà die mortis
fuerit, cantelur absolutio in ecclesia: idem- vel scquenti Eucharisliam sacram recipiant
que prorsus fiat in die Commeniorationis prò defuncti anima, ac insuper prò ilLà duas
omnium fidelium defunctorum. alia offerant communiones.
5 2
I. Quando aliquis religiosus e vita deces- IV. Et quia futuris temporibus suffragia
ifJ'^'S'^^serit, devote ac solemniter sepeliatur , ser- prò nostris religiosis defunctis solum fieri
prò no:
liKiosts
Kiosis (icfim-vato officio sepullurae in nostro manuali debent intra familiam eorum, et non in loto
Clis el prò
assignato ; et superior conventus, seu col- Ordine, ni»i prò illis, qui ante constilutio-
legii , in quo frater obiit, scribat suo su- num confirmationem professi fuerant , ut
periori generali, provincialibus et ministris supra diclum est: quilibet conventus et col-
intra suam familiam ; si vero fuerit defini- X. Praelerea, dum fuerit notitia de morte
lor provincialis aclualis, vel munus mini- parcntum vel fratrum alicuius religiosi in
stri provincialis vel vicari! provincialis ex- eo conventu vel collegio , ubi iste conven-
pleverat anlea , solum intra suam provin- lualis fuerit, una missa dicatur prò defun-
ciara omnes sacerdotes missam unam, fra- cto. Idemquo fiat prò habente epistolani no-
tres ad chorum deputali unum officium, et stram conlìalernitatis in eo conventu vel
laici unum rosarium recitent, ultra id quod collegio, cuius religiosos frequentius hospi-
vel in loto Ordine, si prò co, si prò eà, in I. Singulis diebus in qualihet domo com-
sua tantum familià, vel solum in provincia munis fiat ad Deum mentalis oratio per
sua, quando prò illà ultimo officium exer- duas horas; una diluculo , in convenlibus
cuit: prò his omnibus et animabus eorum quidem , a die prima martii usque ad ulti-
quilìbet conventus seu collegium in com- mam septembris , ab bora quinta usque
muni recitet integrum officium defunctorum ad horam sextam , el a die prima octobris
et unam missam de requiem cantei, atque usque ad ullimam februarii, ab bora sextà
qui non fuerinl sacerdotes, unam commu- usque ad seplimam altera vero tempore ;
nionem efferant, ultra praefata prò aliis. vespertino, semper a quinta usque ad sex-
VI. Si defunclus fuerit novitius vel dona- tam horam. Insuper post finitum malulinum
lus, recitelur prò eo integrum officium de- et coronam Virginis Mariae, quae post il-
functorum , et canletur una missa in con- lud immediale recilatur, reliquum lemporis
ventu in quo obiit, et quilibet illius sacer- usque ad secundam noctis horam in oralio-
dos unam missam privatam, cboristae unum nem impendatur. Quod si quis absque li-
integrum officium , et laici unum rosarium cenlià ab oralione mentali abfueril , come-
integrum prò eius anima recitent. dal in terrà, sine capitio , idem quod ce-
VII. Ad hoc ut de istarum conslitutio- leri, exceplo pisce, vel quod eius vice nii-
tabula, in qua scribanlur religiosi, qui de- II. Ne autem ferver spiritus tepescal, imo
cedunt in quolibet triennio , et notelur in exercitium oralionis augeatur ,
praecipimus
illà dies, in quo iusta illis soluta sunt. nostros religiosos singulis diebus sallem per
vili. Religiosi nostri semper sepeiiantur diuiidiam horam imraediatam ante oratio-
in clauslro, vel alio in loco illis dumlaxat nem vespertinam librorum spiritualium in-
deputato, ac segregato a saecularium sepul- cuinbere leclioni.
turis, et scribanlur et signcntur fratrum prae- 1 Videtur deesse nomina (n. x.).
An. e. 1738 CLEMENS XII PP. Ì\\ An. C. 1738
ni. Omnes in communi bis in die, nempe Tempus vero, in quo fieri debent exercilia,
immediate ante prandium et post antipho- erit ab instructione praescriplum.
nam Bcnedicta, conscienliae faciant examen
KEGULAE CArUT XIV.
per spatium fere octavae partis horae. Qui
Singulis quoque nociibus prò statu et pace S. R E , etc.
auteni communitati tunc adesse nequivit
ubicumque fuerit, eàdem liorà faciat examen.
,
IV. Omnibus feriis secundis quartis et facìendis prò exallalione sanctae catholicae
,
sextis totius anni post Completorium vel pelei, pace Inter principes christianos, capti-
,
post examen noclurnum, communis fiat fla- vis, benefacloribiis et reliquis Ecclesiae ne-
cessilatibus.
gellatio, et taradiu duret, quamdiu cantetur
ctoruni patriarcharum nostrorum lo-innis et prò domino cardinali protectore nostri Or-
Felicis , ac denique feria secunda Pascbae, dinis, prò eiusdem Ordinis conservatione et
feria secunda Pentecostes, et utraque feria augmenlo spirituali ,
prò benefactoribus et
quarta ante Ascensionem scilicet et festum captivis christianis, et bis prò quibus uni-
Corporis Christi. Si auteni in supradictis versalis Ecclesia consuevit orare. Specialiter
feriis venerit solemne festum, poterit in an- autem prò fine isto sequentia fiant.
tecedenti, vel sequenti die, vel in ipso festo II. Singulis noctibus, anlequam ad somnum
post matutinum fieri flagellalio. Quae qui- capiendum religiosi se conferant omnes ,
dem fiat in omnibus feriis maioris hebdo- simul in ecclesia vel in eboro magna de-
madae, ilaut feria iv, v et vi psalmus Mise- votione recitent antiphonam SS. Trinitatis
rere ter cantetur in qualibet disciplina, cum Bencdicla sit sancta, etc, cum ,v et oratione,
f. Chrislus facltis esl prò nobis, etc, et ora- prout in nostro manuali; et finito conscien-
tione Respic; ut in officio illorum dierum, liae examine, recitent similiter lilaniam lau-
fiatque post matutinum. retanam sanctissimae Dei Parenlis, prout in
V. Praecipimus in virlule sanctae obe- eodem manuali : et qui legilimà impeditus
dientiae, et sub praecepto formali, omnibus causa interesse ei non poluerit , iliam pri-
religiosis tam praelatis quam subditis, quod vatim recilet.
singulis annis faciant per decem dies exer- III. In omnibus domibus , non collegiis ,
citia spiritualia in celiis suis , vel in alio sabbatis totius anni canletur missa B. Vir-
loco separato ad id destinalo, modo et for- ginis Mariae , illis exceptis in quibus oc-
ma in Ordinis instructione praescriptis. Quo currerit alia missa canenda ex designatis
tempore cum communitate solum intersint cap. XI, § 1, num. vi, necnon vigilia Nali-
malutino, primae, completorio, orationi men- vitatis Domini, octavis privilegialis, sabbaio
tali ,
esamini conscienliae , disciplinae et infra octavam Corporis Christi , et sabbato
refectorio, iuxta prudentem inslructionis dis- in quo celebrari incipit capitulum nostrum
posilionem. Iluiusmodi aulem exercilia ila generale vel provinciale. Si autem in alio
fieri debent ut inedielas totius communi- aliquo sabbato occurreril obligatio canendi
tatis insimul et primo facial, et postea im- alias missas prò dotatione, aiiove titulo, sive
mediate altera medietas, nisi, allento reli- gratuito, sive oneroso, non ideo omiitenda
giosorumnumero niinister in tres parles , est praedicta missa SS. Virginis ,
prò qua
suam communitatem iudicet dividendam. (nisi fuerit dotata) slipendium non recipia-
1 Videlur legendum ctiam (R. T.), tur. Praeterea in omnibus conventibus et
2
collegiis cantctiir solemiiiler Salve R'-gina perniiserit carnes toti niagnaeve parti coni-
sabhalis totiiis anni , et diebus vrsperlinis munilatis , suspendatur ab officio per duos
festivitatiim B. Mariae Virginis et Ordinis raenses.
simul. Qui vero sine licenlià diclae inissae II. Ad maiorem vero observanliam san-
vel aniiphonae non interfuerit , semel in ctae nostrae regulae, praecipimus in virtute
terrà comedat sine capitio. sanclae obedicntiae omnibus et singulis no-
stris religiosis , ne comedant extra domos
REGULAE CAPUT XV.
nostrae religionis in locis proliibitis per re-
leiunent ab idibus Beptembris, eto.
guiam , nec carnes comedant extra domos
Caput xv. — De iciuiiiis. nostrae religionis in diebus prohibitis per
illam , absque licentià praelati sui , iuxta
I. Praeter ieiunia in regulà nostra prae-
tenorem regulae ipsius. Quod autem dicitur
cepla, ieiiinenl etiam religiosi nostri omni-
in regulà, cap. xix incipiente /;( civitalibus,
bus feriis sexlis tolius anni, necnon in die-
in villis , sive caslellis , inlelligatur donius
bus vesperlinis SS. Sacramenti B. Mariae
,
in oppido, villàve aul civilate, quando per
Virginis et sanctoruin patriarcharum no-
,
mille passus non dislat ab eis; si autem sit
slroruni Ioannis et Felicis, ac in die S. Marci
extra praedefinilum spatium, non erit cen-
Evangelislae, et feria ii, iii, iv immediata ad praeceptum nec adhuc vesci carnibus
tra
feslum Ascensionis Domini nisi solemnis
,
in diebus proliibilis per reguiam, praeliabità
festivitas intervenerit. Per solenines au-
licentià praelati. Si alii|uis in morbum in-
tem inlelligimus feslivitales nostri Ordinis
ciderit sufficientem ut carnibus vesci li-
(inter quae festiim titularis familiae in fa-
ceat ei in die veneris , distansque fuerit a
milià provinciae in provincia et domùs
, ,
conventu , ilaut non possil facile oblinere
in domo), fesla B. Virginis Mariae, et quae licentiam a praelafo, eis vesci poterit virtute
ad colendum pronuncianlur. leiunium vero
buius constitutionis.
feriae sextae niaioris hebdomadae erit in
III. Nullus religiosus, quamvis imbecillem
pane et aquà tantum.
babeat valeludinem et frequentes indispo-
II. In ieiuniis Ecclesiae prò serotinà re-
silioiies, carnem comedat, vel linteo utatur,
fetiunculà ministrctur frustulum panis et
absque licenlià sui ministri, qui eain con-
pomum aliquod, vel quid simile. In ieiuniis
cedei, mature pcrpensà necessitate, et prò
vero Ordinis cum pane nonnulla praebean-
tempore durationis illius.
tur, ut raoris est, ita ut forma ieiunii non
IV. Ministri curent et cliaritate bortenlur
excedatur.
religiosos, qui prò infirma valetudine car-
Garnlbus veaol liceat tantum in domìnicls diebus, etc. pore se abstineant. Experienlià namque com-
pertum est quamplures fere a salute de-
Caput xvi. — De abstinentià a carnibus.
,
naria, proul moris est, ministrabuntur; nios conventu exierint, maneant inira illuni qui
enira et consueludo in inslructione reperi- eius obligationibus satisfacere valeant. Si
fectiuncula nunquam sit ante completorium. nec praelali ab eis agi permittant, nec prò
VI. Extra communitatem nemo comedat quovis alio ludo et oblectalione vestes sae-
vai bibat absque expressà superioris licentià. cularium de foris portent, nec propriis non
VII. In refectoriis nostris non admittantur denlur. Qui aulem conlravenerit vel con-
saeculares , nisi raro benefactores vel per- travenire permiseril, a provinciali severe pu-
sonae graves. Idque praesertim vitari debet niatur. A vigilia vero Nativilatis usque ad
in festis solemnibus prol'essionibus et pri- Epiphaniam dumtaxat poterunt nostri inu-
,
per unam lioram recreationem habeant , ex- nes etiam omnino spirituales fianl ;
qui se-
fuerit slalula recrealio. Attamen novitii et proptereaque quilibet in hac materia defe-
recens professi, qua die sacra communione clus magnopere reprebendi et puiiiri debet.
refecti fuerint, post prandium non recrccn- Quare si quis (quod Deus avertat) ebrius
tur. Et tam ipsi quam philopliiae scholaslici aliquando deprehensus fuerit , si acciderit
cum suis magistris semper liabeant recrea- sine scandalo, poenà culpae gravis puniatur
lionem disiunctim a convenlnalibus. per sex dies ;
si cum scandalo, sit incarce-
1 Videtur legendimi subvenerint (n. t.). ratus per tres menses , et privalus loco et
An. C. 1738 ilA BULLARIUM ROMANUM An. C. 1731
voce per unum annum. Ouod si fiierit laicus, inferiores. Observent enim omnes aequali-
habito fasci coloris iiiduatnr, si cum scan- tatein praeceptam a nostra regula , et non
dalo, per unum annum , si absque ilio, per illà abulantur. (lui vero absque superioris
quatuor menses. licentià dederit aut receperit cibum alium
et diversum in quanlitate, qualitate et con-
REGULAE CAPUT XIX.
dimento ab eo qui in communi ceteris mi-
In cìvitatìbus, in villis, sive castellis, eie.
nistralur, puniatur iuxta qualitalem culpae.
Caput xix. — De abslincnlid a cibo ci a polii II. Kullus religiosus alium ex nostris eliam
servando a religiosis extra convcntum ,
in minislrum generalem tilulo appellet reve-
oppidis ubi illum habemus. rendissimi aut paternilatis , sed sacerdotes
et loco per sex menses ; si biduo pernocta- cum sermonem' agunt de patre ministro ge-
nerali vicarioque generali (ìrdinis necnon
verit, ultra dictam poenani, incarceratus exi- ,
stat per dies viginti quod si amplius per- de praedecessoribus in eodem munere, aut
;
Captt XX. — De locis in quibus religiosi nerales actuales eiusdem, similiter provin-
trarium praecipit regula, quippe solum prae- sancti alicuius cognomen , sub cuius tutela
scribit aeiiualitalcm inter clericos et laicos, et patrocinio recipiantur in Ordine, et postea
et hanc circa victuni, niensam et vestilum. sub co cognomine dignoscantur.
Scire enim debent religiosi ,
quod non eril I. Decernimus quod pater minisler gene- g j
ordo, sed confusio, quando inferiores erigun- ralis vel vicarius generalis habeat primum .^^[J" ""fra""
tur animo ut sint sicut superiores , et iu- locum et sedem in tota religione : superior sonando.
venes sicut senes ,
quia hoc est superbiae generalis familiae , absenle superiore gene-
vitium, loco virtutis humilitatis, qua supe- 1 Ed. M. legit sermone prò sernwnem (r. t.),
rali Ordinis, in tota sua familià : pater mi- aut domum suam, omnes alios non confes-
nister vel vicarius provincialis in sua pro- sores, si professi fuerint a die xxxi martii
vincia ,
abseutibus bis duobus superioribns anni mdccxxxiv, ut decretum fuit post con-
generalibus : et bis tribus absentibus, mini- stilutionem anno praecedenti confirmatam
sler in suo conventu vel collegio. Deinde a capitolo generali : post praedictos confes-
voiumus quod observetur hic ordo : Pater sarlos sequuniur sacerdotes simplices pro-
commissarius vel vicecommissarius genera- fessi, iuxta antiquitatem suarum professio-
lis, intra suam familiam ,
post ministrum num; fratres diaconi professi, iuxta antiqui-
vel vicarium generalem ; et extra illarn, post tatem professionis ; fratres subdiaconi pro-
definitores generales Ordinis : postea defini- fessi, iuxta antiquitatem professionis; fratres
tores generales Ordinis in foto Ordine post professi cboristae, iuxta antiquitatem pro-
ministrum domus, extra suum definitorium, fessionis ; novilii sacerdotes, iuxta antiqui-
et sicut' intra illud, quamvis aliud definito- tatem habitus ; fratres laici professi , iuxta
rium , sive generale familiae , sive provin- antiquitatem professionis ; novitii cboristae,
ciale, actu celebretur in .domo ; definitores iuxta antiquitatem habitus; novitii laici,
ter illos fuerit slatuta subordinatio : procu- Caput xxii. — De charìlate erga infirmos.
rator provinciae, procurator generalis fami- i. Superior conventus praesto sit infirinis,
liae, hospiles patres vicarìi in domibus suis, provideatque de omnibus necessariis prò
patres vicarii bospites , iuxta antiquitatem ipsorum medelà et curatione, quin pauper-
suarum : domorum patres procuratores pro- tate conventus excusari velil, quamvis vera
vinciae bospites iuxta antiquitatem suarum sit pauperlas, ^ renunciare debeat officium ;
provinciarum , et qui fuerit plurium pro- alioquin, facto a provinciali processu, priva-
vinciarum praeccdat alios : patres sacerdo- tus sit a definitorio generali suo , ut solli-
tes professi, qui fuerint confessarli, sive con- citior alius, loco illius, subrogetur. Superior
ventuales , sive bospites sint ,
praecedere vero non permittat, quod extra conventum
debent, intra et extra familiam, provinciam cibus condiatur , nisi in aliquà gravi infir-
1 Forsan sive ; ceterum haec et seqiieniia di- 1 Edit. Main. legit intra (n. t.).
mittimus leclori scio (n. T.). 2 Edit. Main. legit iuxta (n. T.).
2 Male edit. Maiti, legit familiae (n. t.). 3 Aiiquid deesse videtur ex. g. vel (R. i.).
An. C. i738 416 BULLARIUM nOMANUM An. C. 1738
inilalc, et aliqno condimento a nostris ignoto. vili. Liceat infirmis cum praelati benedi-
Quod si defcctus in aliquà re acciderit, iior- ctione uti tibialibus et pedalibus, vel ali(iuà
lamur argrolos, ut tamqiiam paiiperes pa- alia re ex sago albo, vel simili materia, ut
II. Quotidie superìor visitet infirmos, et agrum de domo non exeant, nec saecula-
curet tempore apto iiiis sacramnnla mini- rium domos antea vel poslea ingredi prae-
strari. Quod si sua negligentià absque Poo- sumant, sub poenà reclusionis intra con-
nitentià, Viatico, vel Extrcmà Uiiclione ali- ventum per integrum annum.
quis decesserit, suspensus sit ab officio por
REGL'L.VE CAPUT XXIII.
unum aniium, vel augeatur poena arbitrio
SI qui religiosi ad bospltandum devenerlnt, eto.
culpam et infirmarli,
proviiicialis iuxta
illins gravi-
si
Capct XXIII. — De charilate cxereendd cum
hospitibiis rcUgiosìs ac saecularibus.
latem mulctentur. Curet insnper praehitus
quod aegroti semel saltem in hebdomadà I. Superiores benevole recipiant liospites j
piiibii!
(dum infirmilatis non impedie-
accidentia nostri Ordinis, et necessaria illis suppedi- re^igiiTi
rint ) caelesti reficiantur pane, et quod in tent, sub poenà culpae gravis. Celeri reli-
Paschate prò adimpletione praecepti eccle- giosi familiariter cum illis agant, a primàque
siastici sacra Eucharistia solemniter mini- nocle ipsorum pedes laventur ; ac simili
retur, donec salulem recuperet, iiisi insta i ma die, choro et aliis functioiiibus commu-
de causa provincialis illuni mittat in aliam nitatis assistant, nisi forte, propter prolixi-
domum, et conventuales illum cum chari- tatem itineris, superior longiorem illis re-
V. Nullus aegrotus ex nostris curefur ex- integre restiluat, sub poenà suspensionis ab
tra conventuin, eliam in domo parentum officio per menscin unum.
suorum, nisi casu quo morbus ita sit gra- IV. Statim ac hospites ad conventum ac-
vis quod ab ilio aliter ^ non posse evadere cesserint, ministro declarent quid curae et
prudenter iudicetur, et lune quidem fiat negocii habeant, et absque illius licentià
cum licentià in scriptis patris provincialis, (quamvis conventuales vel provinciales vel
nomo medicum consulat, nec nicdicinis uta- dinis liabendi sunt circa luiec.
lur sub poenà gravis culpae. v. Transactis duobus dicbus, hospites
missas celebrent prò intentione et obliga-
1 Edit. Main. legit iuxta (R. T.).
tione conventus vel collegii illius in quo
2 Aliquod deest , exempli gratià adiuve-
hospitantur. Si tainen venerint ut conven-
tur (u. T.l.
3 Edit. Main. legit alter prò aliler (R. T.). tuales, a primo die prò ilio sacra faciant.
Xn. C. 1738 CLEMENS XII rP. 417 An. C. 1738
.5
2- I. Etiam saeculares benevole et charila- aut sacristae exercitium laudabiliter com-
saMu'S'is'?"'
''^'^ recìpiantur; non tamen in communi pleverint, praeter humililatis officium aliud
dormitorio, sed in loco separato hospilentur. illis in communi tabula non imponatur ul-
II. Non permittanlur saeculares inlrare lerius.
cellas et ol'ficinas conventus, quamvis illius III. Praedictae labulae officia cum magna
famuli sint ; bene tamen aliqua persona gra- cura fralres adimpleant. Quod si quis ur-
vis, sed raro, et cum superioris licentià et genti causa adimplere quandoque non va-
religioso comitantc. Delinquentes autem, qui luerit , superiorem tempore apio moneat
ad nos confugerint, solum permitlantur per ut alium substituat, sub poenà disciplinae
Ires dies. non monenli.
officium ; nec insuper fralres laici, qui eos- ferri non possit.
dem triginta octo annos habitus compleve- II. Praecipimus singulis religiosis noslris,
runt, vel si coquinae, vel pulsaloris ad ma- quod nec Inter se, nec cum saecularibus
tutinum et mane ad oralionem aurorae of- unquam deambulent, nec conlabulentur in
ficia laudabiliter exercuerinl, unumquodque claustro. Si cui opus fuerit alterum allo-
per duodecim annos inlegros et continuos qui , id faciat in aula, sive loco ad id de-
aut saltem per breve lempus discoutinuatos, stinato a superiore, cum illius licentià.
immedialos tamen post professionem, cogan- III. Omnes religiosi mutuo se bonore af-
tur pulsare media nocte ad malutinum, nec ficiant ; non lamen hoc fiat urbanilatibus
mane ad oralionem aurorae, noe ad coqui- alienis ab humililale discalceatorum.
nam destinentur. Et praecipimus patribus I. Singuli religiosi in singulis seorsim ^ 3_
rainislris, quod solis bis hoc modo exem- babilent cellis, a quibus non exeant sine ^^ clausura.
ptis, et alias aptis, onus commiltant postu- urgenti necessitate, vel ad chorum, idque
landi elcemosynas ostiatim. Et similiter praesertiin observetur temporibus silentii.
praecipimus patribus provincialibus quod II. NuUus allerius cellam (etiam supe-
tantum hos iam sic exemptos, et non alios, rioris, absente ipso) ingrediatur, sub poenà
licet aptiores, ad procurationem redemptio- comedendi semel super terram. Quod si
non extinxerit, pronus in terrain die se- spectacula et sirailia , exceptà causa gravis
quenti comedat. et ita urgentis negotii ,
quod dilTerri non
V. Superiores, per se, vel per suum vi- valeat. Qui vero absque illà licentiam die-
carium ,
quando expedire viderint, cellas bus praedictis petierit vel concesseril, poe-
nocturno tempore visitent ; clausuram vero nae culpae gravis subiaceat.
singulis noctibus ,
portas iteruni obserando IV. Quando religiosi nostri ad oppidum
magistrà davi, quam semper apud se reti- exeunt , in illas tanlummodo ingredianlur
neant. Qui autem negligens in debita clau- domos, ad quas exprossam licentiam babent,
sura observandà fueril , suspensus sit ab nec negolia suscipiant, nisi a superiore com-
officio per tres menses. missa; quod si aliquod occurreril, in regressu
VI. Quando solilae processiones per nostra ad convenlum praelato exponant. Qui vero
fiuiit claustra, non permittatur ingressus parli alieni buius conslilulionis conlravene-
inulierum in illa. Qui secus fecerit, gravitar rit, poenà culpae gravis afficialur, vel ma-
ad arbitrium provincialis puniatur. lori, si ratione alicuius tircuinslanliae cul-
e
3 I. Superiores, redemplores captivorum, pa augeatur.
De egres!npp(jp(,,.3(^Q^gc;
gjggp^osynarum nuaestores, vel v. Egressurus a convento, obtenlà licen-
veuiu. loco procuratoris conventùs alius religiosus, tià, indutus cappa, simul cum socio, bene-
cum suis sociis, poterunt duintaxat ad op- diclionem accipiat a praelato, et sanctissimo
pidum exire ; et praedicatorcs similiter ad sacramento bieviter orans , idemque facial
II. Nulius superior, in locis in quibus sunt episcoporum, praelalorum et similium gra-
convenliis nostri, religiosum aliquem, eliam vium personarum ,
quando aliae religiones
eleemosjnae quaestorein, sine socio ad op- concurrant. In bis aulem et quibusvis aliis
piclum inillat, sub poenà culpae gravis, pru- furiclionibus , singolari modestia nostri re-
denterque se gerat in assignatione sociorum; splendeanl, nec a cnmmunitale aliquis un-
quos autem designaverit , recipiant subditi quam separelur, sub poenà culpae gravis per
absque excusalione, sub poenà eliam culpae tres dies.
gravis. Qua etiani poenà afficiantur socii ,
VII. llorlamur patres minislros, ne per-
miltant ut religiosi ,
qui prò sua infirma
1 Potius lege puniat (n. T.). valetudine cariiibus vescunlur , lino , sive
CLEMENS XII PP. -419 An. C. 1738
An. C. 1738
alia re noslrae auslrritali opposità ulantur', II. Quando, iuxta noslram regulam et con-
ilerfaciaiit, vel a conventu exeant, iiisi raro, slitutiones, res aliqua a capitolo conventuali
et iuslà de causa, vel in agrum, iuxta dieta decerni debet, superior illam proponat coni-
de charitale erga itifirmos num. vili. munitali die antecedenti, et in sequenti de-
vili. Nullus religiosus, sub poenà gravis finiatur per secreta suffragia a praelalo et
Caput xxviii. — Praec'pilur quod defedus istae enim per tnaiorem partem capituli con-
rei vendendae manifeslctur emptori. ventualis decerni debent.
tores esse debent; ideo manifestent emptori singulae sint prò custodiendis pecuniis arcae
«onTeVn»u!"'°
"°^ ^* professione, votuin liabeal in capitalo giorum, ceterarumque obligationum perpe-
I
ctis, superiur et coiisiliarii in fine cuiusvis omnes suam sententiam et iudiciuni pro-
mensis rationem conficianl, et in praedictis nuncient : ac denique superior brevem er-
libris scribaiit et subscribant. Quod si in ga eamdem rem concionem agat miiiister ;
hoc fuerinl negligeutes, severe puniantur ad vero, qui per integrum annum praedictam
arbilrium proviiicialis. collatronem omiserit , inhabilis declarclur,
IV. Eliam in quolibet conventu et colle- imo vi huius constitutionis tamquam decla-
gio sii in arca trium clavium, seu in archi- ratus habeatur , et a provinciali privetur.
vio, liber magnus nomine protocollo, in quo III. Insuper, praeter duminicos dies , bis
dare et cum distinctione scripta sint et eliam hebdomadà advertentiae culpa-
in
scribantur fundalio et status conventus, obli- rumque correclio in eàdem aula capitulari
gationes perpetuae niissarum, suffragiorum, fiat, a Paschate quidem usque ad primam
bona stabilia et immobilia , et census tam diem octobris, immediate post vesperas ; re-
in favoreni quam centra. Et in eodem pro- liquo vero tempore anni post Complelorium.
tocollo sit quoque index et inventarium o- IV. Omnia praedicta tam videlicet colla-
miiium scripturarum in favorem conventus, tiones et exhortationes ,
quam culparum
cum notalione loci, temporis et scribae a quo correctiones solum fieri possunt a superio-
signatae sunt, ac denique in dieta arca vel ribus generalibus, provinciali, ministro,
archivio custodiantur omnes et quaecumque praesidenti vel vicario.
scripturae, instrumenla et inventaria perti-
REGULAE CAPUT XXXI.
nentia ad conventus vel coUegii bona.
De omnibus rebus et clamoribuB, etc.
humiiiter poenitenliani accipiat absque sa- vel aliam poenam ad arbilrium imponere,
tisfdclione, nisi de aliqiio fuerit a praeside attentis qualilatibus culpae.
interrogatus, et tunc submisse et breviter v. Etiam reducitur ad culpam gravem
satisfaciat. Sit tamen iustitia et lenitas in ludere absque scandalo carlis pictis, taxiUis
corrigente, et in corredo submissio. et similibus, sumere absque licentià aliquas
V. Si quis in capitulo suas vel alienas res communes ab officinis , vel eas quas
culpas, absque licentià excusare et defen- fratres babent ad usuili, dicere aut scribere
dere voluerit, statim severe puniatur ad ar- alteri aliquod opprobrium aut malitiosum
bitrium praesidis capituli, nisi, prudentià verbum , verba quoque inlionesta proferre,
S 2. I. Non sùlum generalibus gratiae Dei au- in cellis per aliquot dies, post asperam re-
ip!rume'iea°xiliis,
CDlp
verum et specialibus religiosi mu- prebensionera.
rum pò Culpa gravior committere quod-
niuntur; attamen talis est liumana fragilitas, VI. est
ut timere possint lapsus eiiam graves, cum cumque peccatum mortale cum scandalo,
in caelo, paradiso et collegio apostolico vel quodcumque peccatum incontinentiae,
recitatione vel cantu non statim terram et a tota communitate, et semel ieiunabit
oscular! ;
praesto item non esse actibus in pane et aquà tantum, ac in cella reclu-
mmaMiel'ien.i!*
"''"•" po^na suspensionis vel privationis vel augeatur vel minualur poena.
eigadiciisioe-^etianisi inibi dicalur ipso facto) non inlel- IX. Praelatus inferior obligatus sit fidem
ligatur ante, sed post sententiam iudicis facere superiori, qualiter poenitentià ab ipso
super facto. Et quando absolute dicitur, imposila executioni mandelur.
quod aliquis careat voce , intelligatur de I. In omnibus nostris conventibus et col- g 4.
utràque, activà nimirum et passiva. legiis sit locus securus ac deputatus ad si|.°r'ìi'm'°"coo'
II. Si in capitulo dominicali praesens fue- cuslodiam reorum, non tamen adeo rigore-''"''""'"'-
rit aliquis sacerdos privatus voce, postquam sus ut in discrimen veniat salus religioso-
egressi sint ab ilio omnes fralres laici et rum inibi inclusorum , et sint in eo com-
choristae, praeses corrigat eum, si vel ipse pedes, vincula, aliaque necessaria ad poe-
vel zelator aliquam notavit culpam, et sta- nam et maiorem cuslodiam delinquentium.
tim praefatus e capitulo exeat. Privatus II. Si aliquis, propter sul'ficientem alicuius
sede seu loco, si sacerdos sit, sedeat post gravis delieti probationem , iussus fuerit a
omnes alios sacerdotes, nisi index alium iudice incarcerari, exuatur in ipso carcere
inferiorem locum illi designaverit ; et, pro- babitu albo, et induatur vestimento fusci
portione servata, siniiliter fiat cum non sa- coloris ;
poterilque, si reus fuerit ad cho-
cerdolibus. rum deputatus , in eodcm carcere coronae
III. Quando in nostris constitutionibus de- circulus ei radi.
signatur poena privationis offici! et vocis, III. Si propter negligentiam vel malitiam
si delinquens oflìcium et vocem non ha- cuslodis carceris reus aufugerit , custos in
beat, inlligatur illi alia proportionata poe- carcere coniiciatur, et iuxta gravitatem cul-
nitentia. pae punialur.
IV. Suspensi ab officio remaneant in suis IV. Si quis quoque modo opem tulerit
propriis domibus , nisi suspendens vel su- incarcerato ut aufugiat, si effectus non fue-
perior generalis alios conventus illis assi- rit secutus , incarceretur per viginti dies ;
gnet prò tempore suspensionis. si effectus secutus, sit in carcere toto tem-
v. Quando prò poenitentià imponitur ie- pore quod delinquens debcbat esse. Carce-
iunium in pane et aquà, poenitens adim- rem autem confringentibus ,
tempus incar-
primam mensam pro-
pleat in refectorio ad cerationis duplicetur.
nus in terram, absque mapulà et capitio. v. Si quis sine licentià superioris visita-
VI. Volumus quod illi, qui de more ha- verit vel alloqutus fuerit incarceratos, poe-
buerint commitlere culpas leves, puniantur nae culpae gravis per unum diem sub-
augendo poenam proportionatam culpae ,
iaceat.
iuxta continuationem in eà , itaut , duin VI. Praelatus per se vel per alluni curet
non resipiscant, sempcr poena augeatur : de solatio incarceratorum et de exhortatio-
et centra vero superior, qui poenitentiam ne ad lolerantiam. Libros spirituales illis
imposuit ,
poterli prudenter , et attentis concedat, sed non atramentuni nec alia ad
circumstantiis , minuere iilam eis qui hu- scribendum requisita ,
nisi raro ,
pensatis
circumstantiis, et cum scientià eorum quae
1 Videtur legendum et prò ut (R. t.). scribunt.
An. C. 1738 CLEMENS xn pp. 423 An. e. nss
REGULAE CAPUT XXXII. giosi exitu a convenlu sine licentià, quam-
MuUus fratrum fl>atreiii soam in poblioo accueet, eto. vis recurrat ad superiores ,
praelatus illius
licentià superiorum vagatur extra conven- V. .Apostatae ci fugilivi prò prima vice
tum sine luibitu, babeal, vel non, intentio- et fuga puniantur iuxla qualitatem culpae,
nem redeundi ad claustra , aut etiam cum et ipso facto amittant anliquitalem sedis et
habitu, si per octo dies extra claustra per- loci, et in futurum illorum antiquitas inci-
manserit. Iste ergo ipso facto sit exconimu- piat a die regressus ad Ordinem post di-
nicatus, et prò tali promulgetur a superiore clam primam fugam ,
nisi capitulum gene-
corain communitate. Item ([ui de nocle sine rale illis anliquitalem restiluat. Qui secun-
licentià e convenlu exieril, eodem modo sii dam fecerit, eàdem poenà afficiatur, et in-
excommunicatus, et veiut apostata punialur. super per unum annuin incarceretur. Pro
II. Si quis absque licentià exierit e suo terlià vero fuga ( vel per unum annum, si
convenlu, vel a ccnfìnio et iurisdictione sui per annum duraverit), si tales non expel-
praelali immediati, statim ac domum redeat, lunlur, poenis imposilis prò prima et seiundà
incarceretur ; et' si consliterit confugisse ad fuga pleclantur, et praeterea inhabiles sint
superiorem praelatum , non babealur prò ad prnelaluras Ordinis , et voce activà ca-
excominunicato : poterit tamen arbitrio su- reanl , nisi a capilulo generale reslilualur
perioris puniri, si iustam causam recursus eis. Si quis vero apostasiae ralione excom-
non reddiderit. Si vero aliorsum diverlit , municatus celebraverit gravioribus poenis
,
cessitatis possint capere et comprehendere lenlas in aliquem iniecerit , vel eum per- busVaoiit"";
aposlalas et fiigilivos, cuiuscumque provin- cusserit, arbitrio ministri puniatur, allenta'"''" '" ^'''"
ciae aut domus sint. Ilortamurque in Do- gravitate culpae; qnod si ea commiseril cen-
mino superiores et eorum conscientias one- tra aliquem praelalum inferiorera provin-
ramus, ut curent diligenter et caute com- ciali, incarceretur, et aliis poenis afficiatur
pellere et revocare fugitivos, sub poenà gra- ab ipso provinciali , considerala prudenter
vis culpae per Ires dies. qualitate delieti ; si vero centra provincia-
j 2.
'• llle religiosus iudicandus est incorrigi- lem vel definilorem generalem, a suo priore
bihbu "'""Ìm)"
^'''^ ^"'i sudens commiltere et repetere
>
generali delinquens punialur, attenta sem-
lumexpui-ion,'. graves culpas, adinitlere non vult poeniten- per qualitate culpae; si autem centra supe-
tiam legilime a superiore prò illis iinposi- riorem generalem, a suo definitorio generali.
tam. Similiter ille qui Iribus diversis vicibus At si irà ductus aliquis praelalus in subdi-
punilus prò culpis gravibus, ad ineliorem tum suum violenler manus iniecerit, prae-
vilae rationem non rcddit. Etiam ille cuius diclis poenis afficiatur a suo immedialo su-
emendalio desperatur prop(er ipsius obsti- periore.
nationem et pravos mores.
REGULAE CAPUT XXXIV.
II. Incorrigibiles, vel ergastulo sunt man-
Sì qni8 fì'ater In fratrem pecoaverlt, eto.
cipaiidi vel a religione expellendi obser-
vando
,
licis recordationis Urbani Vili anno mdcxxiv I. Religiosus, qui alleri iniuriam feceril,
die XXI seplenibris , et Innocenlii XII die sive praesenli sive absenli, iuxta arbilrium
XXIV iunii anno mdcxciv. Quando autem ex- ministri punialur, attenta culpae gravitale.
pulsio alicuius fuerit executioni mandanda, II. Si quis scit alium commisisse aliquod
prius in capilulo conventuali sententia le- peccatum, si occullum est et speratur emen-
galur, et flagris caesns, a communitate co- dalio, corripiat eum secreto, iuxta Evange-
ram ipsà expolietur habitu. lium , et nulli , neque superiori per prae-
ni. Nullus superior nec pater minister ge- ceptum adhuc intra visilalionem inquirenti,
neralis cxpulsis litteras testimonialcs con- id revelet, sub poenà carceris per Ires men-
cedat, illos ad Sedem Apostolicam reiiciens, ses, si ex tali revelalione seandaliim sequa-
vel iubens aliam ingredi religionem , scd tur; si vero non sequalur, afficiatur poenà,
tantum tradat litteras fidera facienles de culpae gravis per sex dies, et semper ante
expulsione factà, iuxta dieta decreta sacrae omnia honorem restitual: mens enim reli-
Congregationis , et in quibus etiam expri- gionis non est scrulari occulta ante corre-
manlur poenae expulso impositae a iudici- ctionem fratcrnam. Si vero correclio facta
bus in sententia expulsionis. non prodessel, antequam illam facial,
vel si,
IV. Sententiae in causis criminalibus pro- prudenter iudicet quod niliil proderit re- ,
latae , et rcis intimalae, non statim execu- velet superiori pio et cordato, ut suo Con-
tioni niandentur, quin prius revideantur, et silio et efficaciori documento, vel aliis con-
iterum examinenlur causae, si rei ipsi erga venientibus mediis, reus ad meliorem se fru-
hoc supplicationem fecerint, et bumiiiler id gem recipiat.
postulaverint. III. Si quis centra bonum commune et
V. Appellare a correclione et poenilenlià honorem nostrae religionis aliquod deliclura
regulari ad externum iudicem prohibitura palraveril ,
qui de ilio noliliam habuerit ,
est per felicis recordationis Sixtum V, Gre- denuntiet superiori, ut patri; et, si culpae
gorium XIII et Clementem Vili. Quare si qualitas et circumslantiae exigunt, etiam ut
quis ab illà appellaverit, severe punialur ad indici deferat, qui lapsi salulein procurai,
arbitriuni definitoris sui. et decorera religionis recuperet.
Ad. e. 1738 CLEMENS XII PP. 425 Ali. C. l,
sensu capituli convenlualis , ut praecipit hoc facile haberi non possil, et causa urgeal,
regula. lis inchoari poterli de consensu capituli
II. Nullus minister in fine sui olTicii re- convenlualis, et slalim provincialis vel su-
linquat donium suam oneratam debitis ex- perior certior fiat.
consiliarii privenlur officio, et voce careant centià haberi non possit, et iudicio ministri
deinceps in capitalo conventuali , minister et consiliariorum expediens videatur slatini
vero renuntiare debeat officium tamquam exercere dictum officium, illud exerceat, ita
qui antea fuerat inbabilis, nisi attento re- lamen ul ad prosccutioncm ci perfectionem
rum slatu per ministrum generalem dispen- illius obtineat intra duos primos menses
setur. Et praecipimus in virtute sanctae obe- praefalam facultatem. Copia ilem testamenti
dientiae, et sub praecepto formali, ministro subscripta a ministro et consiliariis niitta-
successori , ut curel solvere confestini de- tur suo superiori immediato, ut iudiccl, an
bita sui antecessoris, et ante illorura solu- expediat , vel non, et prò quo tempore ac
lionern nuilas expénsas faciat, nisi praecise quibus circumstantiis, concedere facultalem.
prò victu et vestitu religiosorum, sub poenà IV. Nulli superiori liceat iudicis conserva-
suspensionis ab officio et * indigendà a de- toris munus exercere absque speciali Summi
finitorio post puram informationem de non Ponlificis licentià.
solutione debitorura et expensis factis in V. Nullus item religiosus sit patronus
fabricà aliisve praeter dieta. piae alicuius memoriae , vel administralor
III. Inliibemus coiivenlibus omnibus et honorum quae non sinl nostrae religionis,
coUegiis noslris ne accipianl pecuniam ad sine expressà licentià sui definitoris gene-
censum sine requisitis soleinnilatibus ac li- ralis, nisi casa quo patronatus et adinini-
centià in scriptis sui definitorii provincialis. stratio annexa sint officio quo quis fungi-
1 Videtur legenduni ei prò et (R. t.). tur in religione.
bitrio illoruin ; et ut penilus sublalo prae- cluiiles Ordinis in loto Ordine , familiae in
ipsi vigiies et pastores prò viribus lueantur ctuales intra suum provinciam polerunl abs-
obiervantiam ,
praecipimus in virtule san- que limilatione audire confessiones cuius-
ctae obedienliae, et sub praeccpto formali, libel religiosi nostri Ordinis , et siniililer
omnibus et singulis quantunivis superiori- cuicumqne sacerdoti idoneo peccata sua con-
bus nostrae reiigionis praelatis, quibus per fiteri. Eodem modo patres ministri absque
has constitutiones nulla fuerit commissa fa- limitatione excipere possunt confessiones
cultas, qucd minime dispensare praesumant, suorum subditorum, in casibus a regulà dis-
nec audeanl dissimulare, quando culpis in posilis , et ipsemet ^ confiteri peccala sua
eisdem statuitur poena suspensionis, priva- cuilibet subdito suo idoneo.
lionis, aut iiihabilitatis. Quod quidem praeci- III. Magisler novitiorum confessiones eo-
pimus sub eàdem poenà, reo non applicata, rum audiat: semel lamen in quulibet mense
quam solum minister generalis poterit dis- (die a patre ministro assignandà) permitta-
pensare ,
altenlis circumstantiis quae oc- tur illis confiteri alteri confessario appro-
currant. bato prò religiosis , designando eliam ab
II. Nulliis praelatus ila se occupet in ne- eodcni ministro. Recenter professi semper
goliis, etiani causarum piarum, quod a^ gu- confiteantur suo magislro, et alteri confes-
bernio donius et vita communi sequendà sario ex approbatis, deputando eliam a mi-
impediatur. Nec subditis id ipsum ullo modo nistro. Idemque inlelligatur de collegis arti-
permilti debeat. bus studentibus.
HI. Ministri a suis conventibus seu colle- IV. Si in aliquo convenlu vel collegio de-
giis absentiam ultra odo dies non faciant ficianl sacerdoles approbati a superioribus
sine licentià sui provincialis. prò excipiendis confessionibus religiosorum,
minister deputel idoneos et ad id necessa-
REGULAE CAPUT XXXVIII.
rios , donec sii copia approbatorum. Pote-
Non liceat superioribus subditorum
confessiones audire, etc. rilque lam istis ([uam illis (quando expedire
iudicaverit) impedire ne audiant confessio-
Caput xxxviii. — De confessariis , praedica-
nes. Et cuilibet ex sibi subditis poterli dare
toribus, lectoribus , sludenlibus, collegiis et
facultalem confitendi cuicumque sacerdoti
bibliothecis.
idoneo sui convenlus, etiam non deputato a
M I. Visitatores in qualibet visitatione de- superiori praelato, tametsi sit copia appro-
illorumque facultas durabit usque ad sequen- v. Quando religiosi nostri iter faciunt vel
1 Forsan exemplo vel exemplis (R. i.). sunl in aliquo oppido ubi monaslerium no-
2 An recla leclio iudicet quisque scius (R. T.). strum non est , nec liabeant confessarium
3 Praeposit. o redundat (r. t.). 1 Videtur legendum ipsimet (r. t.).
Ad. C. n?8 CLEMENS XTI PP. 427 Ali. C. 1738
per constitutiones noslras vel per superio- cenliam auferat visilalor. Hoc autem exa-
res qui illas concedere possunt ,
non va- men semper fiat, donec confessarli expleve-
leant accipere confessiones etiam sacerdo- rint viginti annos laudabilis exercitii audiendi
tum nostrorum. confessiones, et post viginti annos non am-
ti-
I. Nulli ex nostris liceat audire confessio- plius examinenlur.
;nes virorum saecularium, sine eo quod lia- V. In ecclesiis nostris sint confessionaria
beat tres annos completos sui sacerdolii, et amovibilia ex decente ligno fabricala. Nullus
sine facultate Ordinarli ac sui provincialis. autem confessarius feminarum audiat con-
Qui quidem prius, simul cum ministro con- fessiones, nisi in aliquo ex praedictis con-
ventus et alio religioso dodo ac virtute fessionariis, neque earum confessiones exci-
praedito ab ipso provinciali designalo, illuni piat, nisi qui actualiter sit vel aliquando
exaininet de scientià morali ,
per secreta fuerit praelatus, vel qui aetalis annos quin-
sutTragia approbent vel reprobent. Si autem quaginta habeat, vel licentiam a suo prae-
provincialis non poluerit interesse examini, lato prò casu raro, et expressam prò qua-
alium prò ilio depulet religiosum loco ipsius. libet vice. Ad confessiones autem virorum
II. Ad audiendas confessiones feminarum poterunl esse confessionaria in clauslri pa-
quilibet ex nostris debet babere licentiam rietibus elaborata , dummodo cum ecclesia
sui definitorii generalis ,
pelitam a patre nec parvam comniunicationem babeant.
provinciali , consulto ministro domus ; ac VI. In nullo ex dictis confessionariis re-
insuper debet prius audiisse confessiones vi- ligiosus aliquis sedeat, qui feminarum con-
rorum saecularium laudabiliter et per duos fessarius sit, nisi lune ecclesia sit clausa.
integros annos. Qui secus fecerit, poenà culpae gravis pu-
III. Qui sine requisilis et facultatibus ex- niatur; quod si ileraverit, inliabilis maneat
pressis in duobus numeris aiitecedentibus ad oblinendam facultatem audiendi mulie-
ausus fuerit confessiones audire, vel examini rura confessiones, vel alia aeiiuivalenti poenà
Ordinarii sine licentià Ordinis se cxponere, affìcialur, iuxla stalum suum.
privatus sit ministerio excipiendi confessio- VII. Licentiae excipiendi confessiones vi-
nes, neque ad illud ei unquam licenlia con- rorum sive faninarum non intelligantur
cedatur, nisi per capitulum generale. absolute ci in perpeluum concessae, sed de-
IV. Ad boc autem ut confessarli, post ob- pendentcr a voluntale religionis, quae illas
tentam facultatem excipiendi confessiones, poterli limitare, abolere et lollere sine obli-
negligentes non sint in studio , nec doctri- galionc reddendi causam. Quod non iiitelli-
nam moralem prò derelictà babeant, prae- gatur cum illis religiosis qui sunt vel fuerint
cipimus in vlttule sanctae obedientiae et praelati, vel qui babeant quinquaginla aetalis
sub praecepto formali palribus ministris ,
annos: aliorum autem licentiae tantum iu-
quod inviolabililer curent, et ad id obligeut dicentur continuari et permanere, quas sub-
omnes confessarios tara virorum quam fe- scriptas relinquat visilator in sua visitalio-
minarum (exceptis qui sint vel fuerinl ne, vel superior generalis quando conventus
praelati vel ministri vel sacrae tbeologiae perambulet; et ita non subscriptae eo ipso
lectores), ut semel in bebdomadà babeant cessent.
Inter se conferentiam moralem, nullo eorum vili. In oppidis, in quibus sunt conventus
deficiente , nisi propler infirmitatem : dies nostri, non concedalur licenlia ad exitum de
An. e. 1738 A'ÌS BULLARIUM ROMANUM An. C. 1738
domo prò audieiulis conlinuò in diebus de- cepto examine. Capitulum vero provinciale,
terminalis coiifessionibus saeciilarium , nisi attentis circumslantiis doniorum nostrarum,
raro et cum licentià in scriplis superiori? facere dcbet earum graduationem, quam
generalis. provincialis immutare non polerit, nisi con-
IX. Nullus religiosus in loco aliquo offi- scnliente capitulo, ut iuxla eam assignenlur
ciutn parochi exerceat, etiam prò parte, praedicatores, et mutcntur de domo in do-
sub poenà culpae gravis per Ires dies, nisi mum, postquam in qualibet exerccantnr
domui nostrae sii annexa cura animarum, per triennium, ut sic ad civitates et curias
alias nec defiiiilorium generale valeat dispen- seligantur dextriores.
sare in constilulione istà ; nec fratres, qui v. Praedicatores solo titulo concionandi,
feminarum coiifessarii non sunt, millant etiamsi Quadragesima sermones
prò tota
praelali prò audiendis virorunn conftssioni- habeant, carnibus non vescanlur. Qui vero,
bus ad oppìda illa, in quilius non est con- nisi illis vescalur Quadragesimae tempore ,
53. I. JNullus religiosus audeat concionari, excepto casii, quo aliquis, independenter a
eum sedulo examinabit de praecipuis san- disponat quod in loco, in quo est conven-
ctae nostrae fidei mysteriis, et de sensibus tus Ordinis, religiosus aliquis dominicis
sacrae Scripturae, et per secreta suffragia diebus exeat ad docenduni populum doclri-
approbalio vel reprobatio fiat ; et insuper, nam christianam.
ut de eius genio ac ingcnio constet, dispo- VII. Liceat praedicatori non interesse cho-
net intra tempus illi assignandum, et ha- ro , excepto tempore oralionis mentalis ,
bebit concionem coram communitate, et si tribus aut quatuor diebus ante concionem.
fieri possif, coram patre provinciali. Disponcntibus vero sermones prò Quadra-
II. Nullus publice concionet'ur, quin prius gesima plus temporis indulgeat superior.
praesenletur Ordinario, sub poenà privatio- vili. Pater provincialis in secundà visita-
nis vocis et loci per sex menses. tione cuiuslibet Iriennii examinet praedica-
III. Praedicatores in suis concionibus so- tores ( bis exceptis qui sunt vel fuerint
lum inlendant morum reformationem ac praelati aut lectores, vel qui per duodecim
virtutiim auginentuni. Qui vero in hoc de- annos laudabiliter munus concionandi exer-
fectuosus fuerii, et a superiore aliquoties cuerunt), et auferat facultatem ab illis qui -
admonitus non se emendaverit, officio con- in virtute et scientià fuerint defectuosi vel
IV. In civitatibus vel locis in quibus non qui titulo praedicalionis a choro et vita
est conventus noster non admittantur ser- communi se eximunt, et faveat foveatque
mones Quadragesimae, ilaut tota vel ma- eos qui in concionibus suis doctrinam, ze-
iori parte illius religiosus sit extra claustra lum et spiritum ostcndunt.
absque licentià superioris generalis. Prae- I. Superior generalis ,
praevià informa-
Do l'iclorihoi.
dicatores autem conventuales designentur tione ministri et lectorum biennii, deputet
a provinciali prò qualibet domo, iique te- duos vel Ires studentes seu collegas, qui
neantur praedicare quidquid vel ex obliga- ad capitulum provinciale, finitis electioni-
tioiie conventus vel ex dispositione ministri bus, concurrant, ut coram communitate
praedicandum fuerit prò eà domo, et gau- ipsoque capitulo per conclusiones et argu-
deant privilegiis lectorum philosophiae, ex- inenta invicem examinentur, et postea per
1738 CLEMENS xrr pp. 429 An. a. »738
secreta suffragia a praesicle capihili proviii- tegris horis orationi mentali, intcgroque
cialis, qui spirai, et duobus prioribus voca- malutino et laudibus Nativilalis Domini ,
libus praeteritis approbentur vel reproben- Paschae et Pentecostcs, festis SS. Trinita-
tur, ut ex conlectoribus vel huiusniodi ap- tis, SS. Sacramenti (si fuerit expositum ),
probatis superior gcneralis libere eligat le- in diebus infra octavam, necnon malutino
clores pbilosophiae et conlectores eorum ,
omnium feslivitalum Chrisli domini et eius
prout opus fuerit. Siniiliter superior gene- sanclissimae Ma tris ,
quae fuerint primae
ralis libere eligat leclores theologiae scbo- classis, et noslrorum sanctorum palriarcha-
lasticae, expositivae et moralis , eorumque rum. Assislanl etiam choro et ecclesiae
conlectores, ex illis qui philosophiam docue- omnibus functionibus maioris hebdomadae,
rint ', praevià iuformatione ad eum missà necnon assislanl omnibus vesperis quae
per definitorium provinciale circa mores, ap- cantu celebranlur, ac in feslivilatibus quae
plicationem et intelligentiam, vel etiani ex ad colendum pronunciantur, et B. Mariae
illis qui il) collegio nostro romano per et Ordinis nostri, etiamsi non canuntur, nisi
trienniunfi studuerit^, et a sacra Propagan- in aliquo ex islis diebus habeant conclu-
dae fidei Congregatione ministroque et le- siones. Et etiam ( si non habeant conclu-
cloribus fuerint approbati. Si autem nec siones in ipsà die ) assistant missae solemni,
huiusmodi collegae, ncque pbilosopbiae le- quae in praedictis feslivilatibus celebratur,
ctores, qui triennium peregerint, fuerint in necnon Primae in vigilia Nativilalis, Nonae
provincia, eligat superior geiieralis quem in die Ascensionls Domini, et Tcrliae quan-
vuluerit in lectoreni theologiae ex conle- do canitur. Insuper assistant processionibus
ctoribus, previa scraper informalione prae- generaiibus et Ordinis nostri , antiphonae
diclà. Ipse superior generalis eos, quos ele- Salve regina ,
cfficiis et exequiis et missis
gerit in lectores, praeveniat sex inensibus quae canlantur et fiunt prò nostiis religio-
ante cursum, ut se praeparent, semperque sis defunctis , sive prò Papa ,
proteclore
deputet personas doctas, observantes, aman- religionis , vel principibus lerritorii, et in
tes decere doctrinam S. Tliomae, non quae- Commemoratione omnium fidclium defun-
sliones inutiles et periculosas ;
quod si secus ctorum. Assistant denique examini conscien-
fecerint, priventur lecturà, et, si fieri pos- tiae, flagellationi communi , ceteris aclibus
sit, lectores sint ex provincia in qua sunt et functionibus communitatis extra chorum
collegia. Et omnes semper in scriplis dicta- ecrlcsianive. Illis lamen in communi tabula
bunt, nisi a superiore generali aliud dispo- tantum iniponalur humililatis officium.
nalur in casu raro. Praeterea provincialis III. Tempore cursus seu lectionum sua-
aligere debet lectores theologiae moralis rum non exeant lectores ad praedicandum,
praclicae prò domibus, in quibus, vel ex ncque ad audiendas confessiones extra lo-
donatione, vel ex alio tilulo, huiusmodi fa- cum in quo est collegium ; id lamen eis
officio, prohibelur tractare ([uaestiones scho- libro qui lypis mandandus est, exemptio-
lasticas, sive scholastico modo, easque, quas nibus frualur, quibus gaudont lectores, dum
practice tractare debent, in scriptis dictare ;
illuni scripserit, vel etiam dum excudatur,
nec huiusmodi lectores quoad graduationcm si ipse correclioni assistat. Et similiter
et privilegia inter ceteros ex iam dictis Ecriplores teneanlur quotannis pracsentare
computandi sunt , sufficiunt enini illis in- ante suuni definitorium elucubrationes suas,
fra dicenda. ut ab ipso iudicetur an digni sint prò illis
1 Edit. Main. legit docuerit (u. t.). V. Nullus religiosus percipiat reddilus ex
2 Edit. Main legit studuerit (n. t.). cathedra in aliquà universitale , nec iliani
An. C. 1738 430 BULLARTUM ROMANDM An. C. 1736
petat aul praetemlal, nec prò alio substitua- aliquis sic electus excusationem sibi'simu-
tur, iipqiip, ut alius eam adipiscalur, suf- let aut praelendat, inhabilis reddalur per-
frat;iurn fcrat. Poleninl aiilem noslri docere petuo ad Ordinis lerturas et studia bienni!.
inlra chiusila, si ex dolationis aut funda- Scianl praeterea omnes nostri religiosi dis-
lioiiis gravamine Icneamur ad id, diiininodo suadentes, et male consulentes ne qui de-
studfiiiles nostri niliil cum saecularibus lia- signanter' in praedictum pergant collegium,
beanl commuiic. Conloclores aulem , vulyo se incurrere poenam privationis vocis acti-
passantes, non cogiiominenlur lectores, sed vae et passivae, ac alias iuxta praedictnni
cognomine respondenle iiispano vocabulo Breve.
(in sua quisque provincia dislingualui'' lin- II. Collegae nostri per triennium pliilo-
gua vernacidà ) : iliorum enini officium est sophiae, et per aliud triennium tbeologiae
praeesse conlerenliis in praesentià lectoris, scholasticae , ac denique per biennium ex-
cuius materia in conferentià est dispulanda, positivae et morali tbeologiae opera m da-
legere, esplicare lectiones, et conclusioni- bunt, vel saltem per biennium tbeologiae
bus praeesse oh lectoris infirmitateni, ar- scholasticae, per triennium in collegio nostro
guere in omnibus conclusionibus ; item in de Propaganda Fide linguarum alque dog-
actibus litterariis ad extra praesidere colle- matum studiis vacare debent. Omnes autem
giis, ut moris est. Conleclores tbeologiae, tempore vacationum in suis collegiis ma-
qui iam pliilosopliiam docuerunt ,
philoso- neant, nisi superior, qui illos designaverit
phiae vero conlectores hac eàdem exceptionè collegas, aliud disposuerit. Dum autem ar-
potiri debenl, quando casus occurrerit, quo tium et tbeologiae studio incumbunt, non
lecturam ob lectoris infirmitatem ex inte- audiant confessiones, nec concioncntur : in
gro agant suppleantque, et prò ilio tantum ultimo tamen anno buiusmodi tbeologiae
tempore. scholasticae liceat eis in munere conciona-
g 5 I. Patres provinciales designcnt religiosos torio se instruere, praedicando coram com-
bu^ei TOiieJil C*^""'" sallem annum completum post pro- munitate et in refectorio vel aula capilulari.
fessionem habentes), qui pliilosophiae, Iheo- III. Collegae philosopbi vel theologi scho-
logiae scholasticae , expositivae et moralis lastici tempore cursus ordines sacros non
studiis vacaturi sunt ; illosque eligant vir- recipiant, nisi isti conferantur in loco ubi
tule ac genio praeditos, viribusque robustos, est collegium, vel in oppido a collegio non
prò iungendo studio cum austeritate vitae distante ultra sex leucas. Nec collegae isti,
nostrae ; et antequam in collegium pergant, dum tales sunt, in patriam suam adibunt,
eos inviolabililer examinari faciant de suf- nec alia itinera agent, nec a domo exibunt
ficientià grammaticae a rcligiosis ab ipsis (etiamsi sint in aliquo conventu extra col-
assignatis : nec nisi approbatis studia con- legium), nisi cum communitate, vel cum
cedant, alioquin a superiore generali pri- suo ministro, vel cura patribus definitori-
ventur studiis, et in domo professorum bus. Ad exercitia tamen litterarum poterunt
usque ad praefixum tempus mittantur. Col- exire cum suis lectoribus sed solum illi,;
legas autem prò collegio nostro romano qui a visitatore designenlur ad hoc. Collegis
Propagandae Fidei solus minister gcneralis biennii, vel eis qui in collegio Propagandae
poterit designare, iuxta Breve sanctissimi Fidei actualiter fuerint, aeque, et non alia
domini nostri Innocentii XIII. Eos autem officia distribuantur in tabula, nisi quae
designare tenebitur, consulto superiore ge- conventualibus distribuuntur.
nerali alterius familiae, si ex illà fuerint ;
IV. NuUus collega ingrediatur cellas pa-
eligalque semper eos, qui saltem per bien- trum lectorum.
nium tbeologiae scholasticae studuerinl, et V. Omnes studentes diligenter examinen-
in eà, iudicio provincialis, ministri et lecto- tur in singulis visitationibus a visitatore,
rum, non mediocriter profecerinl. Si autem ministro et lectoribus, et qui in facultate,
cui vacai, culpabiliter aut inculpabililer non scholaslicae poterli designare. Collegium
profecerit, seu progressum non faclurus iu- tamen Propagandae Fidei erit semper prò
dicetur, a collegio excludalur per secreta omnibus provinciis religionis prò omnibus ;
exaininatorum sufTragia. Si tainen collegae enim concessum est. Omnia autem et sin-
fuerint minus observantes, vel fractae vale- gula collegia definitorium generale designet.
tudiiiis , ut simul cum studio communem II. Ministri collegiorum docti sint et ob-
vilam sequi non valeant, tales visitalor so- servantes, et, si fieri possit, qui aliquando
lus escludere poterit a collegio. Exclusus fuerint lectores, ut seduio curent, conleclo-
autem, vcl (juia culpabiliter non proficiebat, res et collegae causa sludiorum non omit-
vel propter alias culpas, non egrediatur a lant orationis et morlificalionis exercilia,
nostris constitutionibus. Si vero iam fuerit spirituales, sub quorum disciplina in liabi-
sacerdos, facultas audiendi confessiones ei tatione separala vivant studenles qui sa-
non concedatur, nisi transaclis eliani duobus cerdotes non sint. In collegiis vero theolo-
annis ultra requisitos prò reliquis sacerdo- giae scholaslicae magistrorum vices obli-
coristet cessasse causam, propter quam fuit ad officia eorum agenda, ad conciones ha-
sludiis privatus vel a collegio eiectus. bendas, et audiendas confessiones, ut sic
VI. Stride praecipimus in virtute sanctae satis temporis mancai collegiis' ad sludium,
obedientiae et sub praecepto formali omni- et quando tempore vespertino, ut moris est,
bus nostris religiosis, quod nuUus pelat nec conclusiones defendantur, si convenluales
sibi procure! mediis intercessionibus extra tempore orationis montalis ei non assislunt,
prò ipsis petitur, sed etiam severe reprelien- singuli vero theologiae unam. Et quaelibet
dendu illum, centra quem veliemens invenia- cuiuslibel lecloris leclio per unam duret
lur suspicio de influxu in saeculares ad id. horam. Simililer, singulis diebus lectivis ,
tlomadà coiifercntiae per spalium uiiius debet cantari missa in exequiis nostro-
liorae sint, et semel singulis mensibus con- rum religiosorum defunclorum, et quando
clusiones per duas lioras tantum. Patres ex dolatione vel alia obligalione perpetua
autem ministri, lectores, prout illis mtlius aut temporali ad id tenetur. Secundis ve-
exjìedire visum fuerit, designabunt tempora ro feriis a regulà designatis dicalur missa
prò diclis exerciliis litterariis, exceplis con- sine canlu prò defunclis, et eà finità, fiat a
que canatur immediale missam con- ante S. Ioannis Baptistae, natalitio sanclorum apo-
ventualem in die Nativitatis Domini, prima stolorum Pelri et Pauli, ac beatorum patriar-
die Pascbae, ac prima Pentecostes, necnon charum nostrorum Ioannis et Felicis, et in
nostrorum Ioannis et Felicis, nisi horum stivitate autem Omnium Sanclorum semper
festa cum aliarum religionum celebretur canantur primae vesperae; quoad secundas
concursu et assislentià, ac in festo Omnium vero observetur, sicut et quoad vesperas
Sanclorum, in quibus diebus Sexta et Nona defunclorum, quod dictum est de conventi-
dicentur eodem tempore et pausalione ac bus, cap. XI, § 1, n. vili. In reliquis vero
in conventibus. festivilatibus primae et secundae classis,
gio ilio ubi corpus vel insignis eius reliquia fiagellenlur tempore hjemis post Completo-
asservatur. Praeterea in omnibus coUegiis rium ante studium : reliquis vero anni tem-
1 Videlur legendum inilium (r. t.). poribus post nocturnum conscientiae exaraen.
An. C. 1738
CLEMENS XII TP. 433 An. C. 1738
XI. Malutinum recitetur inviolabiliter horà vero in regionibus ' illis, in quibus apud
noctis octavà cum dimidià, nisi ex instru- alias religiones simililer excalceatas con-
ctione fuerit nox recreationis ; lune enim suetudo oleverit in contrarium, idem lice-
immediate post Conipletorium recitetur, et bit nostris. Vitandum tamen erit, quantum
recitatio eius diiret fere per lioram. Cantetur possibile sit, commercium saecularium cum
autera cum laudibus (tempore, et solemni- nostris studentibus, praesertim ad lectiones.
tate , ac in conventibus ) in die Nativitatis Qui autem constitutioni isti omiiino vel par-
et Resurrectionis Domini, ac in triduo ma- tim contraveneril, privatus sit voce et loco,
tate canatur, quod cani debet in conventi- crementum ac in dies augmentum ministri
bus. At vero in feslo SS. Trinità tis et pri- procurent. In eà sint libri ad studia reli-
ctorum, sicut in conventibus. Coilegae phi- ne praebeant, nec alienenl, nec ad alium
losophiae recitare tenentur coram B. V. M. conventum nec collegìum portent vel mit-
in suo oratorio cum suo magistro post an- tant librum aliquem, quinternnm, codicem
tiphonam Benedicta ; scholasticae theologiae aut codices , aliavo manuscripla existentia
studentes in choro, et omnes coliegioruin in bibliotheca alterius conventus vel coUegii
religiosi sive coilegae biennii, sive Propa- sive ad illa pertinentia, etiam illa, vel ex
gandae sive conventuales sint, qui eamdem illis libris, quinternis, codicibus seu ma-
non recilaverint in communi, illam recitent nuscriptis, quae religiosi habent in cellis ,
xiv. In recreationibus nocturnis , a Pa- usum suum, nec similiter commodent prae-
schate usque ad Pentecoslem, solum pote- dictos libros, codices, quinterna, manuscri-
runt perseverare usque ad Nonam , et in pta, aut portent extra conventum vel col-
residuo tempore aestivo ad summum usque legium, ad quod pertinent. Minister vero
ad dimidiam post Nonam, Semper tamen poterit libellum aliquem spiritualem prae-
studentes in communilate cum conventua- bere alieni personae devotae seu benefactori.
libus congregentur ad minus per unam lio- Poterit etiam aliquos libros sui conventus
ram; nisi fuerint coilegae pliilosopliiae, qui commodare aliquihus personis,
vel collegii
congregari debent cum suo magistro. prout expedire viderit. Semper tamen in
XV. Non admittantur in collegiis nostris bibliotheca remaneant scripti a bibliolhe-
universitatum externae personae ad lectio- cario^ libri, qui, et personae, quibus com-
nes, conclusiones vel alia littcraria exer- 1 Pessime edit. Main. legit religionibus prò
Nec religiosi nostri extra proprlas
citia. regionibus (R. T.).
demos publice arguant vel defendant. At 2 Edit. Main. legit hiUiotìiecarii (R. t.).
tiles et prò ulilibus permutentur. Quod si ceterorum nec toti definitorio alterius fa-
secus fecerii, poenae culpae gravis subia- miliae liceat resistere illius mandatis, prae-
ceat. sertini post secundam iussionem , in qua
III. Pater provincialis ,
quando illi con- expressa sit chiusula : « non obstantibus
veniens visum fuerit ,
potesl concedere li- his, quae nobis exposita '
sunt », quando ex-
centiain reliijioso ut secum habcat et portet posita referantur ad lillerani.
ad usum librum aliquem spiritualera, bi- IH. Similiter sua familia obedire tenebitur
bliani parvam, et conipendium casuum con- suo commissario generali qui vel iurisdi-
scientiae. Nec libros alios poterit quisquam ctione ordinaria vel delegata in aliquo casu
secum portare, nisi de licentià definitoris guberiiium totius familiae teiiet, quin im-
provincialis vel sui superioris generalis. pediri nec retardari possit ab aliquo, quam
IV. Codices aliaque manuscripla religio- ab omnium superiore ministro generali Or-
sorum defunctorum in bibliothecà doinus dinis.
illius, in qua decedunt, vel in archivio ge- IV. Ut semper ac futuris temporibus, sine
nerali Ordinis reponanlur. alicuius familiae sive religionis murmurc
V. Denique, sub eodem praecepto ut supra aut querela, unitas '^
religionis sub uno ca-
num. II
,
praecipimus ut nuUus e.vtrahat a pite permanere possit et debeat, in proximà
bibliothecà aliquem vel aliquos libros, quin- futura elcctione ministri generalis faciendà
terna, codices, vel manuscripta, absque li- luxta sanctam regulam eligendus et assu-
centià praeiati. Simililer omnibus praelatis mendus est in hoc munus filius familiae
praecipimus , sub eodem praecepto ,
quod Ilispanae, et in commissarium generalem
iieque sibi reservare, neque alteri audeant alterius familiae, scilicet extra -Hispanae,
concedere manuscripta reìigiosorum defun- assumendus est (ilius eius.
ctorum. Relìgiosus autem extrahens, noti- V. Finito sexennio post praedictam pri-
tiam praebeat bibliothecario, et similiter il- inani electionem futuram eligendus est in
lum praemoneat ut coliigat et in biblio- ministrum generalem Ordinis fìlius extra-
thecà reponat libros et cetera ad illam Hispanae familiae, et in commissarium ge-
speclanlia, quando ipse relìgiosus longam neralem prò sua fainilià filius familiae
absentiam a conventu facere intendit vel in Hispanae.
alium migrat. VI. Hac semper vicissitudine imposterum
fiat eleclio ministri generalis Ordinis in ca-
REGULAE CAPUT XXXIX.
pitulo generali.
Oenerale capitulum de triennio in triennium, etc.
VII. Si durante sexennio ministrum ge-
Caput xxxix. — De familiis, earum capitulis
neralem Ordinis mori contingat, vel alia
generalibiis , et congregationibus.
quavis causa eius officium vacaverit , ex
1. I. In nostra religione excalceatà erunt eàdem familià eligendus est vicarius gene-
1
Do laiiiiiii?.
^ijjjjg familiae, in quas totus veniat univer- ralis Ordinis; qui, excepto nomine ministri,
salis Ordo divisus : quarum una denomi- in omnibus et per omnia eamdem iurisdi-
nabitur intra-Hispana, et exIra-Hispana al- clionem et praeeniinentiam habere debet ac
tera : utraque erit sub tilulari sibi electo. minister generalis habuerat. Et eius officium
II. Ex bis duabus familiis unus minister durabit dumtaxat usque in finem illius ses-
generalis in caput et earum superior eli- ennii, ne privetur familia superiore geiie-
gendus est, et poslea commissarius generalis
in superiorein generalem familiae de qua 1 Edit. Main. legit expositae (r. t.).
minister generalis non fuerit assumptus, 2 Edit, Main. legit unitalis (R. T.).
1738 CLEMENS XII PP. 435 An. C. 1738
rali Ordinis adhuc per breve lenipus ante et invilatorias quibns licitum sit concurrere,
capilulum , nec inter familias alteretur vi- easque omnes mittat cum expressione tem-
cissitudo. poris et loci celebrationis imminentis capi-
nister generalis ex eàdem eius qui defece- gatur, dummodo conslet de promulgalione
rit familiii eligat vice-conimissarium, qui, capiluli generalis faclà et in sua provincia
usque ad proximum capitulum exerceat. praesideat superior generalis illius, sive mi- ^^ l^,''.|,',7,b'ì'^ m
8"*'
I. Generale capilulum de triennio in tri- nister, sive, causa' ministri defeclus, vicarius
[.'J"'"'"
.5 2.
Do leiT
ennium celebrelur sabbaio ante quartam generalis cognominetur; et si congregato iam
et locn, in
, celebra.!, dominicam post Pascha, nisi iustà de causa, capitulo ipse aegrolaverit, vel propter aliam
i e$t cauli
iudicio definilorii generalis Ordinis, omni- cnusam non accesserit ad capilulum, tunc
bus volis praeler unum concurrentibus ,
commissarius generalis allerius familiae e-
differatur; et lune die assignandà ab ipso rit praeses capiluli , eiusque praesidentia
definitorio celebrelur: si vero, instante tem- durabit usque ad finem dicti capiluli, nisi
pore quo iuxta regulam capitulum gene- praesens fuerit noviter electus in ministrum
rale celebrari debet, praeses capiluli infir- gcneralem, quia tunc praesidentiam habere
metur, itaut assistere non valeat, tunc debet. Et si etiam contingat , congregato
ipsemet poteril capitulum differre per men- capitulo, ministrum generalem et commis-
sem tantum. sarium generalem alterius familiae simul
II. Capitulum generale ad praescriptum deficere , tunc praeses capiluli eligatur ab
rali ipsius, vel a commissario generali con- minister generalis, sive vicarius generalis ,
sullis defìnitoribus suae familiae, ministro sive commissarius allerius familiae , sive
tur vocales per duos menses ante celebra- mendus est ; item definitores generales
tionem capiluli, nisi fueril pater provlncialis Ordinis , et postea definitores generales fa-
illius provinciae, exceptis socio, si minister miliae; omnes ministri vel vicarii provin-
fueril, et vocale ilio qui ante annum ha- ciales; singuli loci primi prò singulis pro-
beat in eàdem domo suam illi designalam vinciis Ordinis; procurator generalis Ordinis,
residentiam continuam. itaut quoties in Ilispanià celebrelur capilu-
IV. Biinisler generalis et eius definito- lum generale, suffragium habeat procurator
rium praeexistere debenl ante capitulum generalis Ilispaniae , et quoties celebrelur
in eàdem domo capilulari, et celeri vocales capitulum extra Ilispaniam, suflVagium ha-
ingredi teneanlur feria quinta ante praedi- beat procurator generalis Curiae Uomanae;
clam dominicam quartam post Pascha. alque etiam suffragium habebit secretarius
V. Pater minister generalis, tempore apio generalis ministri generalis qui spirai ; et
ut omnes qui vocandi sunt ad capitulum propterea ^ suffragium liabcrc poterit qui
congregentur, mittat litleras vocalorias o- i Polius lege casu prò causò, (R. T.).
innibus vocalibus qui teneanlur concurrere, "2. Videtur legendum praeterea (R. t.).
Ad. C. 1738 436 BULLARIUM Roman™ '
An. e. 1738
aliquando fuerat siiperior genfiralis Ordinis missarius generalis, et, si plures fuerint mi-
vel faniiliae minisler, scilicel vicarius com- nistri ,
antiquior praecedentiam habeat, cu-
missarius, vel vicecommissarius. Et sub iuscumque familiae fuerint.
poenà privationis ad ulteriora Ordinis offi- IV. Si quis ex capitularibus aliquà ex causa
cia, iiullus, ne ad capiluluin adeat, nisi fuerit inhabilis , vel adiva voce privatus ,
propter infirmitatem excusari possit ; illis seu dubium super hoc fuerit , ad definito-
exceplis qui antea superiores generales fue- rium generale Ordinis spectet id determinare
runt, quibus , dummodo aclu non sint vo- vel declarare. Cui determinationi vel decla-
cales, iiberum erit adire vel non adire ad rationi omnes stent sub poenà privationis
capitulum propter aetatem et labores antea vocis activae vel passivae in ilio capitulo.
susceptos. Nullusque poterit suffragium suum V. Quando contigerit praelalum aliquem
compromittere. superiorem proferre sententiam suspensionis
ni. Primo loco sedeat in capitulo praeses, ab officio vel privationis vocis contra prae-
et ad eius dexteram tota familia ipsius mi- latum sibi inferiorem sulTrai;ium habentem
nistri generalis qui spirat; secando loco, et in capitulo generali vel in definitorio, effe-
ad sinistram praesidis , superior generalis ctum non habeat ,
quin prius consulatur
alterius familiae cum tota sua familià; itaut idem definitorium, casu quo in vim dictae
superiores generales' caput agant ad latera; sententiae impediatur dictum suffragium
et post qunmlibet, intra propriam eius, ce- praefato reo. Quod intelligatur etiam quando
leri sequantur hoc ordine: definitores ge- sententia tantum est decorativa dictae poe-
nerales , ministri aut vicarii provinciales ,
nae impositae videlicel ipso facto a iure ,
socii primi et etiam secundi, quando subro- vel a Dullis seu Brevibus Pontificiis , vel a
gantur prò vocali aliquo, quamvis subroge- nostris constitutionibus.
lur prò ilio qui superiorem sedem haberet, VI. Nullus sive in capitulo generali sive
praeterea actualis procurator generalis qui in definitorio audeat subornare electores
habeat suffragium, deinde secretarius gene- directe vel indirecte, vel precibus ,
pollici-
ralis, et denique, post vocales suae familiae, tationibus , minis , aliove modo illos indu-
qui aliquando fuerat superior generalis prò cere ut alteri praestent vel denegent suf-
eà, et, si plures fuerint, qui aliquando mu- fragium. Et contraveniens, tamquam pacis
nus superioris generalis habuerint: qui l'uit perturbator, puniatur poenà privationis offi-
1 Edit. Main. legit generalis (r. t.). i Intelligat vel corrigat quisque seius (n.T.).
1 Edit. Main. legit generalis (R. t.). 2 Fors. qui, vel quae, prò qua legend. (R.T.).
ì
An. C. 1738 CLEMENS XII PP. 437 An. C. 1738
rum, socii sint ad capitulum generale fu- illis praeceptum in scriptis iubendo, quod,
turum : ila ut minister doinus prius in hoc si quis scierit alicuius capitularis impedi-
capitulo designutae sit primus socius, et in menlum propter quod non debeat admitti
capilulo futuro suffragium habeat; et mini- ad capitulum , illud manifestet slatini ante
star alter, scilicet domns posterius designa- ipsum. Quod si, factà sufficienti probatione,
tae prò eàdem provincia, sit socius secun- impedimtntum aliquod inventum fuerit, ad
dus, et in defectum alicuius capitularis, definitorium generale Ordinis pertinebit de-
quatenus iilius munus solum sit concurrere clarare , inhabilem esse habentem tale im-
extra domum capilularem in loco proximo pedimentum, et illum a capitulo escludere.
ad illam , ut praesto et in promptu sit ad II. Die vero sequenti, scilicet fericà sextà,
hoc, ut, si opus fuerii, ob defectum alicu- congregentur familiae, unaquaeque ' seorsim
ius vocalis provinciae suae, suffragium ha- ab alia. Praeses cuiuscumque vocalibus suae
beat, supplendo prò eo, nisi vocali, qui de- familiae notos faciat catalogos omnium re-
ficiat, liberum fuerit abesse capitulo, quippe ligiosorum ipsi designatos a provincialibus
eorura suffragia suppleri non debent. suae familiae et a suis definitoribus pro-
li. Et quia socius debet esse praeditus vincialibus approbatos , in quibus contine-
doctrinà , observanlià et experienlià in re- antur religiosi omnes, qui, intra provincias,
gimine, monemus patres capitulares pro- inspectis solum graduatione et interstitiis ,
vinciarum, quod in suis capitulis provincia- apti reperiantur , iuxta nostras constitutio-
libus iramediatis capitulo generali eos eli- nes, ad munera et officia suae familiae in
gant in ministros domorum capitularium eo capitulo perlinentia, ut nullus postea
qui digni sint ut concurrant tamquam socii conqueri possit et^ quod sua aptitudo non
suae provinciae ad capitulum generale; et fuerit praesens omnibus vocalibus suae fa-
quod etiam caveant ne eligatur in mini- miliae. Illa autem aptitudo ex pura gra-
strum alicuius domus capitularis prò trien- duatione et interstitiis iudicanda erit, quin
nio immediate capitulo generali qui iam ,
ad mores et observantiam aliquo modo re-
socius fuerat in antecedenti capitulo. feratur , ut alii includanlur , excludantur
III. Si per mortem, infirmitatem aut aliam alii, alias daretur dissensionum et causa li-
semper ut socius secundus. Si autem con- vis iuxta suam conscientiam faciat seligibi-
tingatutrumque socium prò aliquà provin- litatis scrutinium ioti familiae suae propo-
cia simul defìcere, minister domus prius nendum , et id faciat ita , ut unusquisque
electae a definitorio in ilio casu erit socius vocalium in schedulà una seligat quinque
primus. ad electionem capitis prò sua familia, sive
IV. Si quis minister vel alter religiosus pertinentis ad illam ; et illos quinque eligat
aliquid animadvertendum vel notatione di- ex aptioribus positis in catalogis , eos ta-
gnum habeat remittendum ad capitulum ,
men ,
quos suo iudicio iudicaverit aptio-
tradat socio suae provinciae, vel suo provin- res. Schedulas vero omnes tradere debent
ciali, ut unus vel alter portet. suo superiori. Superior autem facto antea ,
.
5
I. Feria quinta ante dominicam quartam iuramento (idelitatis coram tota sua con-
m- nggi Pascila congresenlur omnes capitulares
De f.rmj
lehrandi c:i[ii-
*^ r co gregatione ab ipso et duobus sibi imme-
,
iiiiiim goneraie utriusque familiac ante meridiem, in domo diate vocalibus eiusdem ^ regulabit schedu-
Ordini!. j .
» , . , , , ,
designata ad capitulum celebrandum, ut ad ì Edlt. Main. legit unaquaque (n. T.).
vesperas praeses capituli congreget omnes 2 Coniunctio el delenJj (R. T.).
illos. Vespere autem idem praeses imponat 3 Forsan easdcm (R, t.).
An. C. 1138 438 BULLARIUM ROMANtM An. C. 1738
voces habueriiit in praeilictis vocalium sche- capituli familiam generalis, qui spirat, cer-
dulis, eligibilcs declnrare, et omnibus gre- tiorem faciat de eligibilitate sibi noia ad
mialibussuae fainiiiae manifestare tenehitur, electiones proxime futuras a toto capitulo
estendendo illis schedulam , manu unius faciendas.
scrutatoris scriptam, subscriplam ab alio VI. Si in aliquo scrutinio eligibilitatis, vel
scrutatore , et signatam a se ipso praeside supra eo, aliquae difficultates occurrant, de-
famiiiae; et statim hanc suae regulationis terminandae sunt a definitorio generali e-
schedulam totius capituli praesidi tradere iusdem famiiiae, cuius resolutioni standum
tenebitur: praeses famiiiae, ex qua assumen- erit sub poenù ad arbitrium ipsius defini-
IV. Eàdem feria vi simile fiet scrutinium, luculo canletur, assistentibus omnibus reli-
in quo unusquisque vocalium scribat, seli- giosis, missa solemnis de Spiritu Sancto
gendo ex catalogo Inter aptos ad definito- cum co'mmemoratione B. Virginis Mariae et
ris officium prò sua familià duodecim , ut sanctorum nostrorum patriarcharum. Idem-
ex omnibus scliedulis , duodecim continen- que etiam fiat in omnibus conventibus et
libus , a scrutaloribus et praeside famiiiae collegiis Ordinis prò felici capituli evenlu.
regulatis vocibus, duodecim, qui plures vo- Ac praeterea in omnibus domibus, toto tem-
ces quam ceteri babeant, scribantur in alia pore capituli, communis et particularis fiat
schedulà modo dicto, et similiter publicata oratio ut Deus illuminet capitulares ad hoc
postrema schedulà ut de proxime eligibi- ut conformiter omnia faciant et operentur
libus constet , tradalur praesidi. Si autem ad maiorem Domini gloriam et religionis
contigerit quod in eligibilitatis scrutinio utilitatem et incrementum.
duo vai tres aequalem numerum sulTragio- Vili. Finità missà, praeses capituli (etiamsi
rum seu vocum habeant , illi omnes repu- forte aliquis vel aliqui ex vocalibus non
tentur eligibiles. Si vero huiusmodi aequa- pervenerint) iubeat fieri signum cum cym-
litas reperiatur ,
quando iam ad numerum balo ad capilulum generale ; et postquam
eligibilium solum deficiant unus , duo vel omnes gremiales congregenlur in aula ca-
tres, tunc antiquiores in professione eligi- pitulari, illieo coram omnibus praeses capi-
biles reputentur. Ceterum , si fere omnes tuli concioneni habeat spirilualem idiomate
voces singulorum vocalium prò duobus, tri- omnibus communi, boriando vocales ut in
bus aut quatuor eligibiiibus reperiantur, et omnibus aclionibus et eleclionibus prae ocu-
singularis '
prò aliis fiat secundum scruti- lis habeant maiorem Dei gloriam et reli-
tores uUi vocalium revelare audeant nume- cens: Misereatur vestri, etc. Indulgentiam, eie.
rum vocum, quas habuerat aliquis, qui eli- Si teneniini aliquo vel aliquibus vinculis ex-
gibilis publicatur. communicationis , suspensionis aul interdidi,
v. Factis ab unaquaque familià praedictis in quantum se exlendunl graliae^ et pricilegia
scruliniis, traditàque praesidi capituli sche- Ordini nostro indulto mihi commissa et nobis
dulà eligibilium, modo dicto efformatà prò 1 Forsan primo (R. t.).
1 An recta leclio iudicet scius (n. t.). 2 Edit. Main. legit grafìa (r. T.),
An. C. 1738 CLEIIENS xn PP. 439 An. C. 1738
concessa , eyo absolvo vos ad effectum eleclio- vitate corporis et animac, te adiuvante, lihe-
num faciendartim, et rcstiluo vos sacramentis remur,
Ecclesiae, communioni et unitati pdclium. In Omnipotens sempiterne Deus, qui facis mi-
nomine Patris f, et Filii, et Spirittis Sancii. rabilia magna solus, prae.tende super conrjrega-
Amen. Item eàdem auctoritate ego vos absolvo tioncs illis commissas spiritum gratiac salutaris,
ab omnibus aliis , de quibus peri consucvit et, ut in veritate libi complaceant, perpetuum
absolutio in consimilibus capilulis , ut siiis eis rorem tuae bencdictionis infunde.
absoluli Ine et in tribunali domini nostri ìesu Deus, largitor pacis et amalor charitatis, da
Christi, ut habeatis rilam aeternam, et vivutis famulis iuis veram cum tua voluntute concor-
in saecula saeculoriim. Amen. diam , ut ab omnibus, quae nos pulsant, tenta-
X. Capitularibus sic absoliitis et adhuc tionibus liberemur. Per Chrislum, etc.
genuflexis ante imaginem Crucifixi ( quae XI. Rogatione finità, electores omnes ante
debet esse supra priniam et principalein siipradictain imaginem Crucifixi faciant iu-
mensam aulae capitularis), graliam Spiritus ramentum, quo se obligent ad eligendutn
Sancii invocabunt devote dicentes liymnum digniores et aptiores respectu ofticiorum,
Veni Creator Spiritus, etc. Quo finito, prae- quae proponuntur, et qnod' prae oculis ha-
ses capitali, celeris respondentibus, prose- beant in omnibus electionibus niaiorem Dei
quitur: ;C. Emitle spirilum tuum et creabun- gloriam et progressum religionis, iuxta te-
tur. ì(. Et renovabis faciem terrae. f. Benedi- norem nostrae regulae. Idem quoque iura-
cumus Palrem et Filium cum Sancto Spiritu. mentum faciant electores sociorum , et de-
geniirix. r'. Ut digni efficiamur promismnihus Forma iuramenti talis est : Ego frater
Christi. ji. Exulient insti in conspcctu Dei. N. de N. iuro et promillo Deo omnipotenti,
f}. Et delectentur in laelitià.
f. Domine, exaudi B. Mariae semper Virgini, et bealis palribus
orationem meam. 9'. Et clamor meus ad te ve- nostris Ioanni et Felici, me electurum illos,
niat, f. Dominus cobiscunì. r'. Et cum spiritu quos iuxta meam conscientiam credam dignio-
tuo. res et aptiores futuros esse Ordini nostro, pro-
OREMUS. vinciis et convenlibus ,
quoad spiritualia et
clitus, qui a te procedit, illuminet, et inducat XII. Facto iuramento, capitulares sedentes
in omnem, sicut tuus promisit filius, veritatem. eligant per secreta suffragia secretarium
Omnipotens sempiterne Deus, qui dedisti capituli de eius corpore , et per maiorem
famulis luis in confessione verae (idei aeternae suffragiorum parteni eleclus pronunciabitur
Trinitatis gloriam atjnoscere , et in polentià a praeside capituli, in cuius manus secre-
maiestalis adorare unitalem, quaesumus, ut tarius electus faciat iuramentuin fidelilatis
eiusdem [idei firmitate ab omnibus semper mu- et servandi secretum, sequenti forma :
tulo, quod per secreta suffragia determina- generalem qui spirai, sive post praesidem
bit) semper erunl- praeses capiluli et duo capituli ; non lamen praesideal, nec officium
immediate sedentes ad dexteram et ad si- exerceal usquequo finiatur capitulum. Nihi-
nistram illius qui quìdem scrutatores sta-
;
lominus omnes tam capitulares quam celeri
lim faciant coram capitalo iuramentum fide- religiosi convenlus , stalim ac eleclio facla
litalis et secreti , sequenti forma : sii, pergant processionaliter cum eleclo in
Ego [valer N. de N. iuro et promillo Deo ecclesiam canlanles hymnum Te Dcum lau-
iis palribus nostris Ioanni et Felici, me scruta- et omnia fiant iuxla formam dispositam in
tatoris officium fìdeliler facturum, et secretiim nostro manuali. Tamen si pater minister
semper servaturum , non revelando personas generalis electus praesens non fueril, illum
quae suffragia praestiterunt vel negaverunt non cxpectet capitulum, sed prosequatur.
huic vel allevi. XVIII. Post vesperas eiusdem diei congre-
XIV. Deinde capitulum per secreta quoque gentur in aula capilulari vocales omnes
suffragia eligat ex scrutatoribus unum qui illius familiae, prò qua minister generalis
officium faciat secretarli praecise ia scru- spirai, et praeside eodem qui lotius capi-
tiniis, et electus faciat, statim ac pronun- luli praeses fueril, atque sibi eleclis secre-
tietur a praeside, iuramentum in manus tarlo , scrutatoribus, modo diclo, omnes
istius eà forma quae posita manet num. xii simul canonice eligant commissarium gene-
prò secretarlo capitali. ralem ad triennium immediale fulurum prò
XV. Rursns capitulum eligat per secreta sua et ex sua familià assumptum, eodem
suffragia unum ex vocalibus, qui post re- modo et rilu quibus minister generalis
gulata suffragia in eleclionlbus nomine ipsius Ordinis ante prandium electus fuerat.
capiluli faciat et pronuncici elecliones for- XIX. Sequenti die, videlicet dominicà,
ma signandà sequenti §, num. iv, et prò congregentur omnes utriusque familiae vo-
casu quo suffragia concurrant prò aliquo cales, et similiter per secreta suffragia eli-
officio in ipsum electorem seu pronuncla- gant ad fulurum sexennium sex definitores
lorem , capitulum eligat alterum qui eius generales Ordinis iuxla Breve sanclissimi
electionem pronuncici. Quod si aliter visum domini nostri Clemenlis Papae XII
quod ,
non fueril capilulo (quod per secreta suf- incipit Pastovalis officii, mense expeditum
fragia determinabit), semper primus scru- seplembris, die x, anno mdccxxx, qui quidem
tator erit elector seu pronunciator, et prò definitores semper assumendi erunl ex fa-
casu electionis suae, secundus scrulator. milià ministri generalis noviler electi.
XVI. Eadem forma , idemque totum quod XX. Similiter post vesperas huius diei
Iribus numeris antecedentibus dictum est congregentur omnes qui commissarii gene-
erga scrutatores, secretarium scrutinii et rales fuerant pridie eleclores , et ex sua
eleclores seu pronunciatores electionum ,
familià, et prò eà, sex alios definitores ge-
cedat omnes, fialque ante prandium eleclio ministrum nostri conventus romani S. Ca-
patris ministri generalis, et, si praesens sii, roli. Et poslea familià , ex qua minister
sedeal immediale post palrem ministrum generalis spirai, similiter canonice et ad
i Edit. Main legit eranl (r. t.). triennium eligat ex sua familià ministrum
2 Forsan legendum servetur (R. t.). nostri collegii romani de Propaganda Fide.
Ad. e. 1738 CLEMENS XII PP. kk\ Ad. C. 1738
XXII. Immediate feria ii, familia minislri XXV. finilis electionibus ,
prosequantur
generalis qui spirai, albis nigrisque globu- sessiones necessariae ad agendum de obser-
lis aut lapiilis assumptis, eligat ad sexen- vantià, progressu, bonoque communi noslrae
jiium procuratorein generalem Ordinis prò religionis , et ante omnia ac praecipue de
Romana Curia ex sua fainiliàassumplum, eius instituto, redemptione nimirum capti-
cui tolum capitulum ,
antequam finialur, vorum ; et ab ipso loto capitulo confirmen-
dare tenebitur Ordinis niandalum generalis tur praecepta in bis constitutionibus impo-
procurae, et similiter eligat chronistam ge- sita. Quibus conclusis, capitulum per secreta
ueralem prò sua familia. Deinde familia suffragia eligat octo ex ministris provincia-
ministri generalis elecli, praeside superiore libuj actualibus et ministris ex domibus ca-
qui spirai, similiter et ex sua familia eli- pitularibus, ad hoc ut priores quatuor vel
gai procuratoreni generalem familiae sua.e quinque coiicurrant simul cum defìnitori-
prò illius negociis in Romana Curia exe- bus generalibus Ordinis et familiae ( sicul
quendis, qui eliam ante finem capituli da- praecipit regula ) ad correctionem vel de-
bil suum mandatum procurae, cum expressà positionem superioris generalis Ordinis , si
prohibilione, sub praecepto formali, ne in in ilio sexennio opus fuerit. Reliqui vero ad
communibus negociis religionis se immi-_ hoc deputati, iuxta ordinem suae electionis,
sceal , nec verbo aut scriplo a se aut ab succedant primis, si ex istis aliquis defece-
aliis suae familiae cognominetur procurator rit , mortis , aut renunciationis , aut alia
rit, familia Illa, ad quam domus pertineat, batis causis expulsionis , iuxta decretum
ministruni eligat in eodcm capitulo gene- sacrae Congregationis Concilii. Et praelerea
rali ad trienniuni, quia postea, finito trien- eligat quoque capitulum ad eumdem elTe-
nio (nisi sii capitulum intermedium ) ad ctum alios quatuor vel sex patres subro-
definitorium familiae prò alio triennio usque gandos ordine suae electionis in defectum
ad capitulum generale pertinebit electio alicuius vel aliquorum ex sex prius electis.
omnium qui per capitulum generale elecli XXVII. Deinde quaelibet familia seorsim
fuerant ad triennium. Quod si familia intra- designet ex qualibet provincia sua duas do-
Hispana quando ei compelit, capitulum ge- mos capitulares ,
[^ut dictum est § 4 huius
nerale intermedium , illud celebrare non capitis , num. i , ut ministri illarum socii
possil, illius definitorium generale eligat sint ad capitulum futurum generale Oidinis
ministrum nostri conventus romani S. Ca- vel familiae iuxta dieta.
roli ad sequens triennium. Et similiter fa- xxviii. Quibus electionibus faclis, legantur
milia, quae praedictum capitulum celebrare corani capitulo decreta sanctae romanae et
iam instante tempore neijueat per suum generalis Inquisitionis , et praeses capituli
definitorium generale, eligat ministrum col- hortetur ad illorum strictam obcdientiam et
legii nostri de Propaganda Fide ad imme- observantiam. Postea legantur coram suo
diatum triennium. definitorio epistolae missae ad capitulum ,
capitulo generali poterunt fieri sine scrutinio capitulo notae fiant: decernimus autem quod
ex omnibus aptis, quia, propositis quiiKjue nec praeses capituli nec capitularls alius
ex aptis a definitorio pruvinciae, ex qua eli- praeter assignatos possit Icgere aut aperire
gendus assumi debeat, familia in co capitulo huiusmodi epistolas.
eligere poterit quem iudicaverit eligendum. XXIX. Ilis omnibus peraclis, continuo ira-
ponat prneses praeccptum omnibus et sin- concionatores vel conclonator aliquis satiri-
gulis vocalibus, ut iiifer spatium viginli ce ad murmur populi excilandum vel com-
quatuor horarum revelenl ante ipsum et placendum praedicaverint, illieo et perpetuo
inanifeslent inipedimentum , si quod forsan praedicandi et concionandi licentias auferant
fiierit, ratione cuius aliquis ex praelatis vel licenliam, itaul, nisi de consensu capi-
iioviter electis non possit nec debeat cun- luli generalis futuri, minime, qui defecerit,
firmaii in suo officio. Quod si aliquod im- possit intra nec extra domos noslras Spiri-
pedimenlum inventum fuerit, ad definito- tus Sancii ascendere calbcdram. lani per-
rium generale Ordinis special iudicium de fecto dissolutoque capilulo, novum defini-
ilio; nullo autem invento, capitulum totum torium generale Ordinis visilet superiorem
confirmcl electionem ministri generalis Or generalem et definilores generales Ordinis,
dinis iuxfa Breve felicis recordationis Ur- qui iam fondi suo muiiere fuerint. Item
bani Papae Vili. Deinde omnes vocales ad novus minister generalis et idem ' novum
illius electionem confirmenl electionem com- definilorium generale visilet superiorem ge-
missarii generalis familiae : et postea duo neralem et definilores generales familiae
definitoria simul cum praeside confirment qui in ilio capilulo spirarunl. Huiusmodi
elecliones definitorum gencralium Ordinis: aulem visitatio fiat iuxla dicenda cap. xl[,
nes quas canonice fecit. clusa ( nisi forte insinuentur culpae quae
XXX. His expeditis, socius provinciae mo- maiorem inquisitionem alque examen requi-
dernioiis cuiusvis familiae surgat, et coram rant nam lune fiet quod citalo capilulo et
,
runt ,
quem illi tradere lenentur eiusdem cloribus Ordinis, et concio babeatur (quae
familiae provinciales. Deinde surgat secre- erit tertia), facienda ab aliquo illius provin-
larius capiluli , coram loto eliam capi-
et ciae, in qua capitulum celebralur, iuxta pro-
tulo legai electiones omnes, staluta, de- vincialis electionem. Qua functione peraclà,
creta et celerà omnia acla et disposila ab capilulares se mutuo charilale fraterna am-
ulràque familià in ipso capilulo. Qnae cun- plexentur,etin suosconvenlus proficiscaiilur.
cta debenl esse scripla in libro capiluli ge- I. Nec pater minister generalis, nec alius g g,
neralis, cum aniiotalione in qualibet prae- superior nostri Ordinis habeat ius nominandi va^^o'"";»" éi«-
latorum elerlione numeri suffiaaiorum con- vel proponeiidi alinuam personam determi- '"'"""'"is fa-
currenlium ad illam; et his leclis subscribant nalam ut eligalur. l'olerit tamen quandoque
in eodem libro omnes vocales, qui usque ad definilorium, si illi expedire visum fuerit,
hanc dieni et sessionem debent esse aequales aliquas personas proponcre ex eligibilibus ,
inter se, et omnes a solo praeside licenliam, relinquendo tamen eleclores liberus ut suf-
sociuin ,
benediclionem , signumque reci- fragia sua illis vel aliis praestent ex cisdem.
pere, quanivis, quoad precedenliam inter se II. l'ostquam omnes sua suffragia dederunt
et acluum praesidenliam, servandus sit ordo in qualibet electione , scrutatores illa anle
supradiitus. Quo faclo dissolvilur capituluni. omnia ninrierent, attendendo an correspon-
XXXI. Seinper capiluli generalis tres erunt deanl et aequulia sinl numero vocalium.
publicae conciones missaeque solemnes, duae Quod si ila est, primus scrulator illa repo-
ex fistivilalibus Ordinis ad arbitrium prae- nal in urna, et postea singillatim extrahat
sidis, qui tempore apio monere dubel pro- et legat, et legenda praebeat duobus aliis
vinciales suae familiae ut praedicatores eli- scrulaloribus, et secrelarius scrulinii illa si-
merum vocalium, vel illum excedunt, com- generalem ministrum nostrae sicrne religionis,
burantur statim, siiie eo quod leganlur, et vel in definilorem generalem, vel in minislrum
iterum de novo suffragia feranlur. Celerutn prooincialem prorinciae N., vel in ministruin
si aliqua schedala vacua seu alba inventa convjnlus, vel coUegii, N. P. fralrem N. de N.
^
casus scrutalores, soppresso nomine haben- quavis congregalione. Scheilulae autem esse
tÌ3 suffragium, vilium, quod notavcrint, de- polerunt scriplae propria snffragantis manu
clarent , et talis schedula prò nulla et prò vel aliena. Quae igne combumntur in ipso
non suffragio reputanda est ideoque sepa- ; capitolo, vel definitorio, vel congregalione,
ad videndum , an sit electio vel non. Et ortae in vel super eleclionibus, i-tiam patris
praecipimus in virlute sanctae obedientiae ministri generalis, in capitolo, vel alia qua-
III. Si in primo vel secundo scrutinio non in capitulo generali v. g. propositum fuerit, q,"j|'"°'J^„g'^'.
fuerit electio, scrutalores consulant defini- liceat ipsi capitulo (si illi expedire ^'debi-|]|''[^'''j,'^j"UJ^Jj
torium generale Ordmis , et istud ( si illi tur) decisionem differre usque in sequentem geueuii.
postea terlio scrutinio, adhuc non sit electio nealur illam proponere ut decidatur , dum
canonica , omissis scrutiniis , ille intelliga- lamen non sit novam condere constitutio-
tur electus vi huius constitutionis, prò quo nem ; ad hoc enim proponendum et confe-
fuerit maior numerus suffragiorum ,
quam rendum maior capituli generalis Ordinis pars
pitulo electus, iuxta dieta paragraplio antece- unica familia, consentienlibus antea omni-
denti, num. XV, faciat et pronuncici eleclio- bus suffragiis illius, proponere potueril loti
nem prò ilio qui habet omnia suffragia vel capitulo ut fiat conslilutio prò sua tantum
plusquam medielatem, vel , in casu discor- determinata familia.
diae, prò eo qui electus depulari debet iuxta ni. Praecipimus quod nullo praetexlu a
immediate dieta, declarando numerum de- Summo Pontifice postuletur innovatio seu
lerminatum sequenti forma, quainvis ipse immutalio in re aliquà sanctae nostrae re-
suffragium eleclo non dederit. gulae, nisi hoc fiat per capituhim generale
,
Ego fraler N. de N. nomine meo ci o- Ordinis , concurrenlibus omnibus votis , et
mnium electorum praesentium per decem suf- nemino discrepante ; et contraveniens buie
fragia, V. g., vel ( si casus fuerit ) in casu constitulioni , ipso facto privatus sit officio
abrogalio ,
quoad totiim vel quoad partnn pendatur per iilud sexennium constilutio
alicuiiis ex constitutionibus coufinnalis ab antiqua. Quod si in sequentl capitulo con-
ipsà Sede Aposlolioà. sentiant duae partes ex tribus suffragiorum,
IV. Ut aliqiia conslitulio de novo condatur, tunc suspendatur per triennium antiqua con-
eius convenieiitia in duobus vel tribus ca- stitutio, et execulionl mandetur nova ordi-
pitulis generalibus Ordinis sedulo ac dili- natio, alioquin ista prorsus extincta ma-
genter expendi et agitari debet hoc ordine. neat. Quod si in tertio capitulo, re diiigenter
Postquani in primo capitalo aclum est de perpensà, consentiant tres partes ex quatuor
re aliquà, si a malori parte suffragioruin suffragiorum, aboleatur antiqua constitutio,
approbata fuerit , statim vim habeat ordi- quoad id in quo per novam alteralur, in-
nationis, et execulionl mandari incipiat us- novatur, mutatur, seu in contrarium dis-
qiie ad sequens capilulum, in quo mature ponitur, nec unquam agatur de eà, nisl ,
autem quod, quando tres vel qualuor par- possunt, demptls quae a solo definitorio
tes suffragiorum aequales esse non possunt, fuerint, quae protrahi poterunt usque ad
non atlcndalur nec ratio habeatur de votis capilulum ,
cuius definitorium fuerit caput.
superabundantibus ad tres vel quatuor par- VI. Ad facienda quaecumque slaluta (nul-
tes aequales. latenus tamen noslris constilutionibus con-
V. Ad hoc autem ut aliqua constitulio, tradicentia ), quae vim habeant decretorum
ex non confìrmatis in specie a Sede Apo- capituli generalis Ordinis , sufficiat maior
stolica, quovis modo alteretur, innovetur vel pars suffragiorum , et ex fune execulionl
abrogetur, et ad hoc ut fiat constitutio mandenlur. Si autem in capilulo immediate
contraria alieni ex eis , eodem modo in ca- sequentl expresse non confirmentur, eo ipso
pitulis generalibus examinanda est eius con- extincta maneant. Si vero approbentur ne-
venienza vel inconvenientia; ita tamen ut dum a malori sed etlam a duabus partibus
si in aliquo ex tribus capitulis omnium suffragiorum, non ideo censeantur exlin-
omnino concurrant suffragia ,
aboleatur au- clae , sed perseverent ut ordinationes iuxla
tiqtia constitutio, et execulionl mandetur dieta n. iv.
ordinatio nova. Ceterum quamvls In primo VII. Omnia, quae in capitulo decldentur',
1 Repetitum si redundat (r. t.)- i Edit. Maln. legit decidenter (R. T.).
1738 CLEMENS XU PP. 445 An. e. 1738
per secreta suffragio determinenlur calculis tulo aegrotaverit, praesideat definitor ge-
triennium huius capituli electivi aliud ca- nerales illius , ministri provinciales , vel
pitulum generale ,
quod ab initio vocatur vicarii provinciales eiusdem , ministrique
intermedium: ita etiam servetur imposterum, acluales domorum vocalium ,
quae in ca-
hoc solo discrimine, quod capitulum ele- pilulo generali Ordinis designalae fuerint ,
ctivum, de sexennio in sexennium celebran- ul earum ministri, finito sexennio, socii sint
dum, capilulum generale Ordinis vocetur, et ad capilulum generale Ordinis, quippe mi-
capilulum intermedium solum celebrelur in nistri huiusmodi domorum ad capilulum in-
eà familià , ex qua in capilulo generalis termedium debent concurrere , et eorum
Ordinis commissarius generalis electus fue- successores in eisdem domibus ad capitulum
rat ; sicque verificabilur quod semper de generale Ordinis, quod eliam intelligitur
religionis nunquam munus suum finiat ex- rant aliquando superiores generales Ordi-
tra familiam suam. nis vel familiae; ita ut hi prò libilo, celeri
III. Capitulum generale intermedium ce- autem sub poenà perpeluae privalionis, con-
lebrari debet iuxta regulam sabbato ante currere teneanlur, sicul diclum est circa
et extra propriam familiam adsit minister vili. Tempore capituli sedeant ordine quo
generalis Ordinis, et voluerit praesidere in nominali sunt, et si casu ' occurrerit , iu
rit irapeditus, vel si congregato iam capi- IX. Faclà electione superioris generalis
2 l'olius lege instante (u. T.)4 2 Polius lege casus (r. t.).
An. C. 1738 UH BULLAniUM ROMANUM An. C. 1738
cto sabbato anle prandium ,
post eam il- XIII. Dissoluto capitulo, capitulares se mu-
lieo omnes religiosi iliius domus atcjue vo- tuo fraterna cbaritate aniplexenlur, et in
dinis arbilrium celebrabilur die assignandà neralis Ordinis propler defeclum ministri gr^giuionibu»
ab eodem, vel non celebrabilur absolute, generalis ut diximus prior definitor ge-i^""^^'^"*-
, ,
et tunc casus non celebralionis, ipsum de- neralis Ordinis , tunc superstes , cui com-
finitoriuin generale Ordinis per litteras pa- petil in eo casu gubernare totani familiam
tentes a ministro generali efforniatas nomine ut sujierior generalis Ordinis, usque ad con-
sui defiiiitorii prorogare et confirmare pote- firmalionem novi vicani generalis, per suas
rli canonice in futurum triennium et com- litteras vocatorias congreget omnes vocales
missarium et definitores generales familiae. suae familiae ,
qui concurrere tenerenlur
X. Ipso aulem die electionis coramissarii et possent '
si in eà fainili.à celebrandum
in capitulo intermedio congregentur ipsius intermedium ,
designelque doraum aplam
vocales, et sex definitores generales familiae etiam extra principum curias prò celebra-
ex eàdem eligant; et aiterà die congregen- lione congregalionis, ut in eà congregentur
tur omnes in aula capitulari, et si familia tempore apio, ad ipsius arbilrium, itau'
fuerit intra-Hispana ,
primum eligat mini- quamprimum fiat vicarii generalis eleclio.
strum nostri conventus romani S. Caroli, II. Si definiloribus generalibus Ordinis, ilio
at licet intra-Hispana non sit, eligat mi- et alio exceptis, constiterit quod per omis-
nistrum nostri collegii romani de Propa- sionem aut industriam praedicli primi defi-
2 Videlur legenduin definilorii (n. T.). 2 Aplius lege ecciesjam (r. t.).
An. C. 1 738 CLEMENS XII PP. 4-47 An. C. 1738
elcclus non sit in eàdeni domo ; in qua si posuit vel illius admisit renunliationem, suo
fuerit , ab ipso benediclionem accipiant. inni munere functa debet intelligi, quin ea-
VI. Vespere iterum coiigregenlur; et si dem congregatio ius eligendi vicarium gene-
definitor aliquis electus fueril in vicarium ralem praelendere possit.
generalein, coiigrcgalio eligat novum defini- X. Si autpm vel unius familiae vel totius
torem generalem Ordinis ; et si occurrat ali- Ordinis opus fueritprò urgentissimo casi]
quod negocium urgciis prò tota religione congregationem generalem iudicio definito-
aut aliquà familià, determinetur ab omnibus rii generalis Ordinis convocare, id fieri de-
ut moris est. bot concurrentibus omnibus ipsius definito-
VII. Postea confirmet electionem vicarii rii generalis praeter unum ; et celebranda
generalis, et deinde, si eam fecit, confìrmet est in domo ad arbitrium ipsius definitorii
etiam electionem definiloris noviler electi. eligendà, tempore ab ipso destinato, praeside
vili. Postea congregalio dissolvatur , mu- et vocalibus seligendis ab ipso , nisi in bis
tnoque amplexentur vocales, quin sliud fiat, constitulionibus iam designati fuerint prò
neque concionem aliquam liabere debeant congregatione in ipsis statutci, ita tamen ut
in hac congregatione. (Jua finità, duo primi ad congregationem specialem semper con-
definitores generales Ordinis et secretarius currat utrumque definitorium, si fuerit Or-
ministri generalis praelerili statim mitlant dinis, semperque definitorium familiae, si
et sigillo definilorii generalis Ordinis muni- I. Qucties dicitur in bis constilutionibus § io.
tam , in qua commissario generali alterius capituium vel definituriiim generale, et non m.'^s nnyjlife
familiae et defìnilorio generali illius fidem additur Ordinis, intelliL'itur de capitulo ae-^'' "i"'"!""
faciant eleclionis faclae , ut eam intra eo- nerali et definitorio generali Ordinis vel fa-
rura familiam nullus simulare audeat aut miliae. Itaque ad capilulum generale spectat
praesumat. Et poslquam superior generalis facere omnes elei.tiones praelalorum, et ad-
allerius familiae et definilorium generale mittere omnes reriuncialiones eorum, quando
illius huiusmodi noliliam habueril, illieo per fiunt in ipso ; condere ordinationes et consti-
suas lilteras aulhenticas moderno vicario tuliones, ut in paragrapliis de capitulis di-
generali obedientiani promitlant ; idque fa- citur. Sed ad capituium generale Ordinis
cere praecipimus iilis sub praeceplo formali, spectat impetrare a Sede Apostolica , con-
in virlule sanclae cbedienliae ,
sub poenà currentibus omnibus suffragiis , imniutatio-
suspensionis ab officio ipsi superiori gene- nein noslrae regulae in re aliquà. Item ad
rali familiae et cuicumque definitori illius ipsuni perlinet dividere provincias, consulta
obedientiam non repromittenti, a definitoro' primo Sede Apostolica, dummudo prò nova
generali Oidinis declarandà et applicandà. saltem sint octo convenlus. Al(]ue etiam, eà-
Si aulem aliquis provincialis vel vocalis al- dem consulta, relinquere et deseitas facere
ter electus fuisset in vicarium generalem, fundaliones convenluum iam admissas et
ad defìnilurium provinciae perlinebit electio possessas.
sive provincialis sive allerius cfficii quod II. Et demum dispensare in constilutioni-
electus habuerat. bus non confirniatis a Sede Apostolica, ut
IX. Si vero non mortis causa, sed ob re- dictum est : et ex ipsis non confirmatis
nunciatioiiein vel privalionem a suo officio, abrogare ,
innovare et alterare quamlibet :
nmnus ministri generalis vacavcrit eodem , celeraque facere et stabilire quae secun-
,
ab isto determineiilur, adliuc prò una fami- tamen fiat electio, donec novus definilor per-
lià non poterunt executioni manclari. veniat, sine illius consensu , si fuerit intra
I. In quolibet anno duo celebrentur de- familiam, secus, si extra illam fuerit.
5 '.'.
finitoria, unum generale in qualibel familià VI. Definitorii tempore congregentur defi-
die XIII seplenibris, alterum provinciale prò nilores semel sallem in die per spatium
qualibel provincia die ili mail. Sed quia anno, unius horae. Durabitque definitorii celebra-
in quo definitorium generale Ordinis congre- no diebus necessariis prò expeditione re-
gari dtbeal, sccundum consliluliones ad ele- rum et negociorum ad arbilrium ipsius de-
septembris ,
definitoria provinciarum illius generale, leneatur superior generalis propo-
familiae poterunt prorogar! ad mensem se- nere officia lune vacantia, et ad definitorium
ptembris, ne illis intra annum deficiat de- generale pertinentia , ut eorum electiones
fìiiitorii tribunal proprium , ad quod con- fianl, et simililer negocia occurrentia, quae
currere debent prò expeditione negotiorum delerminalionem definitorii generalis expe-
per congregabuntur in conventu vel colle- vili. Quilibet ex dcfinìloribus poterit pro-
gio iain ab ipso definitorio antecedente de- ponere quamlibet rem ex attinentibus ad
putalo. Nec ad istud sii necessaria convo- suum definitorium, et, si malori ipsius parti
cano, nec admillatur aliqua excnsatio, nisi expedire videalur, per secreta suffragia de-
aliquis infirmitate aut alia inevitabili sit cidelur.
ita ut dictis temporibus assistere non valeat ponanlur pridie ante decisionem.
definitorio. X. Quando aliquid determinatum est in
infirmus, vel taliler impeditus, ut dictis de- eodem definitorio, absente aliquo ex eis qui
finitoriis adesse ncqueat, congregentur tem- primo decreto steterunt. Imo eliam omnibus
pore dicto defini tores, et, praesidente primo praeseiilibus non contravertatur ilariim, nisi
ex eis , celebrent definitoria. Nunquam la- concurrentibus tot suffragiis ({uot necessaria
IV. Congregari etiam poterit definitorium legantur, nisi aliter eidem definitorio visum
qui et illud congregare quoque tenebilur XII. Definitorium generale Ordinis poterit
quando maior pars definitorum id postula- mittere aliquem religiosum ad curias ponti-
verit, vel vacaverit aliquod officium per qua- ficiam et regiam, et quo illi expediens vi-
tuor menses ante celebralionem futuri defi- sum fuerit prò aliquo gravi negocio ad bo-
aliam iustam causam vacaverit ; et si electus XIV. Non poterit definitorium generale
absens est, prosequatur definitorium; nulla vices suas concedere nec patri jninistro gè-
1738 CLEMEN S XII PP. 449 An. C. 1738
nerali seorsim, nisi quando adirei aliquam cepta cogat ad obedientiam, eosque, si opus
provinciam vel conventum videnduni, vel in fuerit, suspensos declaret, et de inobedien-
simili casu raro : et seniper cum limilatione tià processum faciat et informationem, ut,
ad ea tantum ,
quae probabiliter ( iudieio illis inspectis, definitorium generale Or-
ipsius definitorii ) occurrere possunt , desi- dinis vel eorum renuncialiones admittat vel
gnando casus speciales, qui et in libro de- prò qualitate culpae eosdem affidai poenis.
finilorii scripti manebunt. xviii. Si (quod Deus avertat) superior
XV. Deputai definitoriuni in suum secre- generalis Ordinis se gererel cum magno
tarium unum ex patribus definitoribus, qui saecularium scandalo, vel religionem rege-
stalim ac electus fuerit iuramenlum emittat ret notabili relasatione, et observantiam in
servandi secretum et fìdelilatem forma prae- rebus gravibus negligerei, lune primus de-
scriptà prò secretarlo capitali generalis, finitor generalis Ordinis convocet omnes
cap. XXXIX, § 5, n. xi. alios definitores generales Ordinis, ut in
XVI. Quod aclum decisumque full a defi- domo omnibus commodiori die ab ipso as-
nitorio, in eius libro scribatur, et in eleclio- signando congregentur. Qui omnes simul
nibus canonicis in ipso faclis annotetur nu- iuncti, et non aliter, ac re mature conside-
nierus suffragiorum, et antequam finiatur rata, convocent qualuor vel quinque mini-
definitorium, legatur corani ipso, et postea slros provinciales per capituUim generale
subscrilatur a superiore generali ,
primo Ordinis deputatos, et simul cum illis hu-
definitore et secretarlo. Ea autem, quae sive militer et reverenter vel oretenus bis mo-
in capitolo generali Ordinis sive in alia neant superiorem generalem Ordinis. Qui
eongregalione acta, decisa sive determinata si adliuc ab excessibus et culpis non ces-
fuerint ab utroque definitorio generali, in- saverit , omnes dicti praelati (definitores
simul in eodem libro definitorii generalis ulique generales Ordinis et ministri pro-
Ordinis scribantur subscribanturque a prae- vinciales ) simul congregati, et malore il-
side, ab immediato definilore Ordinis, a primo lorum parte consentiente, causa sine figura
definitore alterius familiae , et a secretarlo iudicii aut strepila iudiciali cognita, iudi-
definitorii generalis Ordinis. cent an mereatur deponi: et ita sentienti-
xvii. Pater minister generalis determi- bus et iudicantibus , moneatur ut sui offi-
naliones et decreta definitorii generalis Or- cii faciat rcnuncialionem; quam si non fe-
dinis executioni breviter mandari curet. cerit, deponatur. Et in tali casu, dum causa
Quod si remisse in hoc se gesserit, et re- examinatur, poterunl omnes simul in loto
verenter monitus non se emendaverit, de- Ordine, cui vel quibus necessarium fuerit,
finilores primus et secundus exequi faciant imponere praecepta et censuras, quae in'
ea, subscribendo simul cum secretarlo, et alia quaecumque mandala subscripta a primo
signando definitorii generalis Ordinis sigillo. et secundo definitore generali Ordinis, et
Superior autem alque et definitorium alte- referendata a secretarlo , fidem faciant et
rius familiae similiter curent executioni obligent. Et etiam in eo casu poterunl dicti
mandari quidquid a definitorio generali Or- praelati inhibere etiam patri ministro gene-
dinis fuerit decisum aut delerminalum: rali praeceptis vel censuris allisve mediis op-
et si aliter fieri contigerit, definitorium ge- portunis, ne, dum causa ipsius agituret con-
nerale Ordinis commiltere polerit suas vices cludilur, officium suum exerceal, nec in alio
alieni religioso probo, atque intra aliam fa- sit conveiilu praeler sibi ab eis designato'.
miliam bene viso, qui aliquando functus XIX. Iluiusmodi congregano obligari non
fuerit officio superioris generalis vel defi- poterli ad reddendam causam admissionis
nitoris generalis, vel minislri provincialis, renunciationis, nisi sacrae Congregationi
ut, nomine definitorii generalis Ordinis, su- petenti. Si autem sacra Congregalio id pe-
periorem generalem familiae et quemlibet 1 Videtur legendum liti prò in (r. t.).
definitorem ceterosque religiosos per prae- 2 Aptius lege designalum {R, i.),
Uerit ad instantiam ipsius superioris gene- Romanae sit aliud archivlum , cuius cla-
rali?, causa et processus instiluatur aulhen- ves habeant pater minister et procurator
tice et sumniarie tantum, ut ipsi Congrega- generalis illius Curiae assumptus ex familià
tioni constent merita causae, et si velit intra-Hispanà, sive sit Ordinis, sive familiae.
iiibeat ipsam ad summarium reduci. Posl- XXIII. Deficiente autem superiore gene-
quam vero minister generalis a suo officio rali, et omnibus definitoribus, claves archi-
fuerit amotus, primus definitor generalis vii Malritensis eruiit apud ministrum con-
integram suam familiam convocet, ut quam- ventus et procuralorem generalem Curiae
primum in domo, in qua fuerat celebratum Regiae. Clavis archivii romani ,
quae erit
capitulum generale Ordinis, vicarius genera- apud ministrum conveiitus S. Caroli, si ipse
lis electus sii, ut habetur § ix huius capitis. minister fuerit procurator generalis , eam
XX. Si autem superior generalis alterius haberc debet ex commissione superioris ge-
familiae ob similes causas corrigi meruerit, neralis coi.siliarius antiquior. At vero si
id fiat a suo definitorio etiam humiliter ac procurator generalis Ordinis aut familiae
larum mittat ad definitorium generale Or- non solura archivium ingredi, sed et cla-
dinis, ut instruatur; et, si illi visum fuerit variis consentientibus extrahere poterit et
ex meritis causae, vel illi ,
illius honori eon- secum dcferre instrumenta aliqua , cum
sulendo, iubeat officio cedere, vel, si hoc obligalione a se subscriptà eadem restilu-
facere noluerit, ipsum deponat; in quo casu endi intra breve tempus; quam obligationem
minister generalis eligere poterit vice-com- ipsi clavarii servare debent; et praecipimus
XXI. Omnes processus, ut causae crimi- cepto formali tam clavariis consentientibus
nales, custodiantur in archivio generali Or- quam praedictis procuraloribus generalibus
remittant dictas causas iam absolutas, ut curent, sub poenà privalionis' ad ulteriora
in archivio reponantur: imo et etiam re- Ordinis officia non restituenti et clavario
et formatis, vel ilias remittant ad suum I. Privative pertinet ad definitorium gè- 5 jj.
provincialem ut de illis iudicel. Quo facto, nerale Ordinis novas convenluum fundatio- bu/jjPj'^'ìJ",,;
"""" «"'""'<'•
ipse eas mittat ad praediclum generale ar- nes admittere, declarare duhia erga nostras
chivium, in quo conserventur sub davi, constituliones occurrentia, dispensare in eis-
quae apud superiorem generalem vel eius dem constilutionibus ad universale Ordinis
secretarium sit. regimen non spectantibus, quod tamen raro
XXII. Et ne decursu temporis libri Ordi- fiat et consentientibus omnibus suffragiis
generale , in cuius parte separala omnia scu decretis capituli generalis Ordinis. Ad
praedicta reponantur et custodiantur sub ipsum quoque pertinet admittere renuncia-
diiabus clavibus ,
quarum altera sit apud lionem patria ministri generalis, si actuali-
palrem superiorem generalem, altera vero ter lune non celebrelur capitulum generale
apud unum ex definitoribus designandum Ordinis ; sed ad huiusmodi adinissionem
a definitorio. Et similiter ad eumdem effe- omnia suffragia concurrere volumus. Prae-
cium in conventu nostro S, Caroli Curiae 1 Videtur deesse et inhabilitatis (R. T,].
An. C. 1738 CLEMENS XII PP. 451 An. C. 1738
terea ipsius definitorii gcneralis Ordiiiis est ennium procuralorem generalem suae curiae
deputare religiosos qui redemptionem ca- regiae.
ptivorum exercere debent, et celerà omnia V. In eledionibus faciendis extra capitu-
quae ìllì reservanlur in constilulionibus. lum a definitorio generali quando concur-
II. Ad quodvis vero definitorium generale, runt tantum sex electores, si post tres ses-
sive solius faniiliae, slve simul Ordinis sii, siones , in quarum singulis tria scrutinia
pertinet fundationes iam admissas et iam babita sint, electio canonica non sequatur,
factas uno sita transferre in alterum, con- servetur id quod dicium est § vi, num. ni,
aligere extra capitulum babeat ius, dispen- Tacere ultra concessum a regulà et nostris
sare ut a capitulo provinciali, inspectà uti- constilulionibus , nec negocium aliquod vel
lilate domus ,
prò eodem redigi possit ali- causam ad ipsum non pertinenlem polerit
quis minisler consenlienlibus omnibus suf- sibi arrogare, nisi in casu raro, et omnibus
Summo Pontifice et eius sacris Congrega- nitorium generale, quando illis expediens
tionibus licentiae obtineanlur ut aliqui re- visum fuerit, mitlant aliquam inslrudionem
ligiosi nostri transitum faciant ad alias re- palribus provincialibus suae familiae, quae
ligiones, licentiam concedere ut libri typis et prò bono regimine ac reformaliOne pro-
raandenlur, sine qua, vel sui definitorii vinciarum et proximorum ac subdilorum
provincialis licentià , nemo id audeat la- profedu deserviat.
cere, sub poenà privationis officii vocisque
REGUL.4.E CAPUT XL.
activae et passivae per triennium.
Electio maìoriB ac generalis ministri de sexennio
IV. Ilem facultalem concedere conventi-
in sexennium, etc.
bus ut bacreditates seu legitimas renun-
cient, exceptà (amen parte ad redemptionem C.^Pl'T XL. — De qiialilale eligendorum in
•praelalos, ac de eorum et aliorum officiis,
captivorum spedante, et cum conditione,
iure et poteslate.
quod, si persona, in cuius favorem facta
fuerit rcnunciatio, absque haerede necessario I. Pater minisler generalis debet esse non ,
^
P« ''f''"^,''' p**
decesserit, ad religionem legilime redeat. mediocriter doclus in Ibeologià,
^
sive sacris '
,
tris miiiisln ge-
Istae autem renunciationes in libro con- canonibus inslruclus, prudensque et zelansnerai.», ei tu
, . ..... , , . /^ ,. . Ili-" ^'' ipsum
ventus renuncianlis scriptae in memoriam regularis disciplinae et splendoris Urdinis, poriiDem.
maneant. Deinde potest etiam definitorium quippe, tamquam caput illius, alios omnes
generale, et ad ipsum spectat, licentiam con- debet excedere, quantum possibile buiiianae
cedere ut conventus cum partibus coinpo- fragililali permillilur. Ut autem aliquis sii
veiilus. Habet enim poteslatcm et iurisdi- tulo illius, sive generali sive provinciali,
ctionem sibi concessam sive iure communi, et proponere lam in islis quam in aliis,
sive privilegiis nostrae religioni concessis, quae in eis agenda vel delerminanda sunt,
exceplis illis quae limitanlur per noslras et executioni mandare quod in ipsis de-
constilutiones. Quare, cum illi competat re- cretum est, et facere quod observentur dis-
gimen totius Ordinis, vigilare et curare posila in nostris conslitutionibus.
maxime debet perfectam regularis discipli- VI. Item ad ipsum special semel sallem
nae observantiam per instructionem a se in suo sexennio videre omnia monasteria
missam provincialibus minislris, et desi- totius suae familiae, et inquirere ac visi-
gnando zelatores et probos viros, ut per tare quemcumque conventum vel collegium
illos statum Ordinis facilius agnoscere possit. eius, prout ipsi visum fuerit.
III. Hortamur tamen patrem ministrum VII. Ad ipsum quoque pertinet religiosos
generalem ne se in officia aliorum snpe- ab una in aliam transferre familiam , con-
riorum inlromittat, nisi negligentia vel culpa sulto tamen superiore generali alterius fa-
illorum id exigat , aut aliquando ratio et miliae, et intra propriam de una in aliam
prudenlia suadeat ; semper vero debent etiam provinciam , consullis provincialibus
omnes ilii obedire ;
quod si excesserit in utriusque. Omnes enim religiosi nostri ad
dicià intromissione, a definitorio generali eam tantum provinciam spedare debent,
Ordinis, cui interest, submisse et reveren- in qua professi fuerint , vel quos superior
ter nionealur, proponendo inconvenientia, generalis Ordinis incorporaverit in eà, aut
ipsumquo informando. Ceterum, si adhuc fuerant conventuales ante eius ereclioiiem,
instet , sub forma superius posità e. xxxix, iuxta dicendo de capitulo provinciali. Etiam
§ 1, n. II, etiam definitorium generale Or- ad ministrum generalem pertinet confrater-
dinis obediat humiliter secundae illius ius- nitates SS. Trinilatis erigere, et aliarum illi
sioni, quia convenientius est aliquid durum aggregalionem facere, necnon epistolas fra-
pali quam resistere superiori. ternitalis, cui voluerit, concedere. Pertinet
IV. Nunquam aliquid disponat , determi- etiam ad eum intra propriam familiam de-
net aut praecipiat centra id quod a supe- signare lectores tam pbilosophiae quam
riore alterius familiae vel ab aliquo pro- tbeologiae scholasticae, expositivae et mo-
vinciali dispositum, determinatum aut prae- ralis, et lecloribus praestare licenliam ad
ceptum fuit ,
quin prius id notum faciat quaecumque itinera facienda ; deputare ma-
ipsis qui disposuerunt. Superior generalis gislros novitiorum , recens professorum et
Oidinis ex familià extra-Hispanà assumptus collegarum pbilosophiae, cum Consilio pro-
nullam iurisdictionem exerceat in conventu vincialis provinciae.
nostro romano S. Caroli, nisi eam tantum, vili. Praeterea pertinet ad ipsum nomi-
^. e. 17?8 CLEMENS XII PP. 453 An. C. 1738
nare praesiileni, illi delegando suas vices, novitiorum, sive recens professorum , sive
quoties ipse exierit a sua familià, et etiam prò collegiis philosopbiae designare et eli-
liae non competunt. Poterit etiam intra quo notam suam commissionem in
fecerit
suam familiam quidquid provinciales ipsius quocumque conventu, quae illi delegatus"
in suis provinciis, et ministri earum in designaverit ;
poterilque vi delegationis de-
suis conventibus ; ccterum servare debet signare praesidem suae familiae, prò casu
regulam praescriptam ministro generali absentiae suae ab illà; cuius officium duret
,
XXX ianuarii anno mdclviii. Sex etiam de- sicut ceteri conventuales, sedeantque in loto
bent esse definitores familiae iuxta Breve Ordine iuxta nostras constituliones, quam-
sariclissimi domini noslii Clementis XII ex- vis aliquod definilorium sive provinciale
pedilum die x decembris anno mdccxxxiii. sive generale familiae actu celebretur in eà
De bis omnibus definitoribus , sive Ordinis domo, in qua aliquis definitor generalis
sive familiae, idem dicendura est: quippe Ordinis inveniatur, quo tempore, iuxta no-
dilTerunt tantum in eo ,
quod primi sunt stras constitutiones, provincialis respectu
definitores totius Ordinis electi ad sexen- definitorii generalis, et minister etiam re-
nium, et intra et extra familiam suam prae- spectu definitori! provincialis, amittit locum.
cedere debent omncs alios ; sccundi vero V. Absente ministro domus , si ibi non
sunt familiae, et eliguntur ad triennium, et fuerit praeses designatus per superiorem ge-
praecedere debent omnes alios intra fami- neralem ve! definitorium generale , semper
liam tantum, post tamen definitores gene- praesideant in actibus et funclionibus com-
rales Ordinis. Itaque singuli duo definitores niunitatis, signumque fiiciant, ut moris est;
prò singulis provinciis sune familiae eligan- nunquam tamen se intromittant in regimen
tur, et omnes intra suam familiam sint domus nisi absentibus simul ministro, vi-
,
tur actualiter. Ilorum cnim prior electus, et omnes religiosi semper et ubique eam-
Qui autem illud fregerit, ab eodem defini- in triennium sabbato ( si fieri possit ) ante
torio severe puniatur. quartali! dominicam post Pascha, ita ut in
IV. Definitores generales babitent in con- duabus provinciis, vel in tribus, si creverit
ventibus designatis a suo superiore gene- numerus provinciarum cuiuscumque fami-
rali, et aptis ut opportune scribere et re- liae celebretur anno praecedenti ad
,
capi-
cipere epistolas possint ad suum munus tulum generale, nisi iustà de causa superior
spectantes ; et in omibus conventibus et generalis familiae aliquod capitulura ante-
coUegiis, ubi fuerint , suffragium habeant, ponat vel postponat; quod tantum per tres
An. C. 1738 CLEMENS XII PP. 4-55 An. C. 1738
menses facere poterit , et tunc celebrabitur provinciarum in alicuius principis curia ,
tempore et die designato ab ipso superiore hic suffragium liabere debet in capitulo suae
generali , semper extra curias principum ,
provinciae, et in eo casu, licet sit alius par-
in domo ad arbitrium praedicti superioris ,
ticularis procurator provinciae , hic illud
consulto tamen definitorio provinciali, desti- non hybeat. Deinde suffragium habere pos-
nandà. sunt, qiiin cogantur adesse capitulo, qui ali-
II. In quocumque capitulo provinciali cu- quando fueriiit superiores generales ex eà
iuscumque familiae praeses erit superior provincia assumpti, vel qui fuerint provin-
generalis Ordinis, si adfuerit intra illain ; ciales illius. Erit tamen lice discrimen Inter
si vero extra illam fuerit ,
praeses erit in vocales ,
quod (nisi dclcnti fuerint infirmi-
aiterà familiae superior generalis illius. At tale vel inevitabili impedimento) concurrere
si superior generalis Ordinis fuerit extra dpbent, sub poenà privationis vocis activae
propriam familiam, praeses erit ille, quem et passivae in perpeluum, superior provin-
prò tempore suae absentiae elegerit in prae- cialis, omnes definitores provinciae, duo socii
sidem totius familiae. Si autem , ob iustas primi, redemptor captivorum et procurator.
causas , vel quia duo capitula eodem anno Ceteri autem libere possunt adesse vel abesse
concurrant in provinciis longe inler se di- suo capitulo provinciali. Ac demum ad ca-
stantibus, superior generalis nisi magno la- pitulum et extra domum capitularem sub
bore ad aliquod capitulum concurrere ne- praedictà poenà piivationis accedere tenen-
queat, tunc et eo casu poterit designare prae- tur duo socii in defectum.
sidem prò capitulo provinciali , cuius prae- v. In aula capilulari et extra illam tem-
sidentiam prò se non selegeril. Ceterum pore capituli sedeant, praecedant et praesi-
semper tenebitur eligere praesidem ex pro- deant capitulares ordine quo nominati sunt,
vincia, intra quam celebrabitur capitulum; ut dictum est de capitulo generali interme-
et nisi, instante definitorio provinciali, con- dio, ila tamen, ut, qui fuerint voluntarii vo-
currentibus omnibus sufTragiis praeter unum, cales, et aliquando fuerint superiores gene-
non poterit designare praes'dem ex alia rales , celcros voluntarios praecedant , ex-
eiusdem familiae provincia assumptum. ceptis definitoribus generalibus actualibus ,
III. Ad capitulum provinciale superior pro- qui semper erunt immediate post praesidem;
vincialis per suas litteras convocel gremiales deinde qui fuerint aliquando definitores
iuxla instructiofiem superioris generalis ,
generales prò illà provincia, elsi aclu non
qui per sex menses ante capitulum tenebi- sinl ,
praecedant eos qui fuerint provincia-
tur illi notam facere designationem domus, les Illius.
intcr ipsos nulla sii inaequalitas): quisque fiat, electio ministri provincialis: qua fadà,
gremialium in scbedulà sua odo debel se- onines vocales ,
praeler praesidem et supe-
ligere ex aptis , et scrulinium fieri debel riorem provincialem, cuius officium expirat,
ex illis odo, (|ui plures voces babeanl, ut perganl processionaliter in ecclesiam can-
solum nominenlur et declarenlur proxime tanles hymnum To Deiini, et ibi ab eo be-
eligibiles in definitores odo ex omnibus aptis, nediclionem accipiant eo modo et forma ,
et ex bis tempore suo eligantur quatuor in quibus iuxta noslras constiluliones fil in
definitores provinciae siniililer ac dicium eledione ministri generalis.
est de definiloribus generalibus. XIV. Vespereautcm congregetur capitulum,
IX. Praeterea terlium fiat scrulinium ad et si provincialis eleclus praesens fuerit, se-
minislrorum elediones, et ad illud ex aptis deal immediate ad praesidis sinislram, non
unusquisque vocalium in sua schedulà seli- lamen praesideal aliis vocalibus ,
quamvis
gal et scribal laleni numerum religiosorum eos praecedat, nec officium exerceat usque-
aplorum, ut in mcdietale excedat numerum quo finialur capitulum : nec si absens sii ,
gendi sunt prò domibus , quin vocales te- XV. Sequentibus diebus ( qui omnes prò
neanlur eligere , nisi quos voluerint , ex celebratione capiluli ad summum erunt no-
contentis in duplicalo numero. vem ) fianl elediones minislrorum conven-
X. Denique ad sociorum eleclionem, quar- tualium, secundqm graduationem domorum
lum fiat scrulinium , siculi ad cligibilitatem anlea didam, et post omnium praelatorum
defìnilorum. Ceterum hoc discrimine, quod elediones , eligantur canonice duo socii ex
quando regulentur voces, quas hubueriiil in ministris noviler eleclis ,
qui ad capitulum
An. e. 1738 CLEMEISS XII pp. 457 An. C. i:83
provinciale futurum concurrcre debeant ut pilularem fiat examen studenlium qui con-
socii primi. Praeterea eligantur alii duo, qui currere debent ut ex illis eligantur leclores.
fuerint aliquando ministri ,
quanivis in eo XXI. Capitulum eligat sex patres ex gra-
capitulo in ministros non sint electi, ut ad vioribus provinciae, quorum Consilio et as-
capitulum futurum accedant vocati lamquam sensu pater provincialis, quando casus occur-
socii secondi ,
quorum primus , deficiente rerit , eiiciat ab ordine aliquem , instructo
aliquo gremiali, cui concurrere non sit li- processu, et bene probalis causis expulsio-
berum, suffragium habeat prò eo, et secun- nis, servalisque decretis Congregationuin et
dus suffragium habeat si deficiat alter, qui- Summorum Ponlificum ; et praeterea eligat
que ambo in loco proximo extra domum ad eumdem effeclum alios qualuor vel sex
capitularem manere debent tempore capituli, patres subrogandos ordine suae eleclionis ,
ut praesto sint concurrere, si vocentur. Jul- in defeclum alicuius vel aliquorum ex sex
ius autem eligi poterli in socium primum prius eleclis.
aut secundum, si in eo capitulo socius fue- XXII. His faclis, legantur corani capitulo
rit cum e.xercitio, eliam supplendo prò alio decreta sanclae Homanae generalis Inquisi-
qiiamvis tunc eligatur in ministrum. tionis, et praeses capituli bortelur gremia-
XVI. In casu quo post trinum scrutinium les ad slrictam observantiam illorum.
adhuc non fuerit eleclio canonica sccuta ,
XXIII. Decretis lectis, praeses capituli iin-
tunc, omissis scruliniis , eo ipso babeatur ponat praeceplum , ut dicitur de capitulo
tamquam legitime electus, vi huius consli- generali; et si aliquod impedimentum in-
tulionis, ille, prò quo fuerit maior numerus venlum fuerit, ad praesidem cjpiluli et de-
suffragiorum quara prò alio aut aliis. Si finitorium cum suo provinciali spectet iudi-
vero prò duobus fuerit aequalis numerus cium : nullo aulem invento, vel, si inventum
suffragiorum maior quam prò aliis , tunc fuerit, iudicio facto a praeside et loto defi-
antiquior in professione repntabitur, et ha- nilorio provinciali , lolum capitulum albis
bebitur tamquam legitime electus. nigrisque lapillis eligat redemptorem capti-
xvii. Si per mortem aut aliam quamvis vurum prò sua provincia , et procuratoreni
causam socius aliquis prò suo munere non provinciae prò eà. Si in ali(iuà familià fuerit
possit accedere ad capitulum, lune definilo- curia comraunis plurium provinciarum Or-
riuni provinciale tempore apio eligat socium dinis, et provinciae allcrnatim elcgerit '
pro-
loco illius. curalorem omnium illarum; provincia illa,
xviii. Si aliquis praelatus vel particula- cui secundum diclain alterna tivam competit
ris religiosus aliquid animadvet'teiidum vel eleclio huiusmodi procuraloris, prius eligat
nota dignum habueril, id credat provinciali illuni in suo capitulo provinciali, et postea
suo vel alieni socio ex primis suae provin- eligat procuratorein parlicularem eiusdem
ciae , ut ipse tradat deslinatis a definitorio provinciae.
provinciali ad legendum epistolas. XXIV. Postea totum capitulum confirmet
XIX. Faclis caiionice clectionibus ,
prosc- electionem patris provincialis ;
praesesque ,
eius inslilulo , redemplione nimirum capli- XXV. Ilis omnibus expeditis , socius pri-
vorum. Gapituluin provinciale, quamvis non mus surgat , et corani capitulo legai ca-
possit novas consliluliones statuere, poterli taloguni religiosorum qui in ilio triennio
ordinaliones facere ad melius regimen suae decesserunt in sucà provincia. Deinde si
provinciae, dummodo nihilo sint conlrariae aliqui religiosi (non vocales ipsius capituli,
XX. Ordinationibus faclis, extra aulam ca- 1 Videtur legendum elegerinl (a. t.).
bus. Acdemum surgat secretarius capitali, HI mali: praedictuni autem delìnitorium con-
et legat elecliones ornnes, slatuta, ceteraqiie surgere debet ex superiore provinciali, uti
omnia alia acla et disposita in ipso capitulo, praesidente, et ex qualuor definiloribus pro-
quae cuncta scnbenda et subscribenda sunt, vincialibus, qui omnes decisivum suffragium
ut dicilur de capitulo generali , et slatini habeant: et in primo definitorio superior
dissolvalur capitulum. provincialis, et omnes definitores provinciae
xxv[. Postea immediale praeses capituli iuramentum facere debent , sicul definito-
imponal praeceptum omnibus capitularibus, rium generale.
III intra viginli qualuor horas corani ipso II. Definitorium provinciale insimul pote-
maniftìslent quidquid notarunt circa mores, rli admitlere renuncialiones, eligere defini-
regimen et observantiam durante triennio lores iiovosquo ministros redernptores suae
bus (definitorum enim visilalio circa mores necnon, ex concessione definitorii generalis,
in quacumque visilalione provinciae facla '
praebere consensum ut libri lypis manden-
supponilur, qua a visitatore visitari debent tur, et, ex commissione definitorii generalis,
etiam definilores provinciae), visitatione con- concedere facultalera audiendi confessiones
clusa , si aliquid dignum poenà vel repre- feminarura , cum informalione patris pro-
hensione fuerit invenlum, praeses ipse, si vincialis, quae ad generale pertinet defini-
si autem non fuerit superior, visitationem HI. Poteri t etiam facere ordina liones ad
miltat superiori generali familiae , ut ipse nielius esse suae provinciae, dummodo or-
iudicet reum aut reos. dinalionibus capituli vel definitorii generalis
xxvii. Die sequenti , ultimoque capituli ,
non opponantnr. Praeterea, de consensu su-
missa solemnis de requiem prò religiosis perioris generalis, poterli seligere studentem
noslris defunclis et benef'actoribus nostris ,
theologiae, ut nominelur et fiat collega no-
roncioque et solemne responsorium habea- stri Collegii Romani.
lur. Debent aulem provinciales curare ne IV. Si provincialis deficiat, vel illius offi-
concionator aliquis satirico praedicet sub poe- cium quocumque titulo vacet, definilorium
nà imposità § De capitulo generali num. xxxi; provinciale, praeside designando vel potius
qua funclione peractà, capitulares fraterna designato prò casu a superiore generali ,
proviDCiali. r 1 1
"""'
1 Edit. Main. leglt facto (n. T.). sione et graduationis in definitorem gene-
An. C. i738 CLEMENS XII PP. ''i59 An. C. 1758
ralera Ordinis aut fainili;ie. Elccto tamen suffragiorum , ceterorum(iue bonorum ope-
vel necessitate et prudentià postulante. quam illius provinciae domum visitavit, lune
II. Ad palrem provincialem spectat con- provincialis non teneatur eani prò ilio anno
cedere licentiam ut in religione recipiantur visitare. Quod si conligerit aliqueni fratrera
qui ad chorum destinantur. Item ut tam , germanum provincialis esse ministrum ali-
isti, quam laici (existentes in anno probatio- cuius domus suae provinciae, non visitet
nis seu novitialus), recipiantur suo tempore domum illam ipse provincialis, sed tunc
ad professionem. Similiter praestare litteras casu illam visitabit superior generalis vel
( vulgo reverendas ) ut religiosi sacris ini- de illius commissione alter religiosus. De-
licentiam seu facultatem concedere , ut re- alia iustà causa impeditus non valeat visi-
I
ligiosi se exponant examini Ordinarli , et tare per se, suumque officiuin exercere, po-
post illius licentiam, ut confessiones audiant terli vices suas alteri religioso provinciae
virorum , et petere a definitorio generali, suae commitlere, nunquam tamen nominare
vel proponere suo, quod religiosi confessio- seu instiluere vicarium provincialem ,
sive
nes feminarum audiant. Etiam pertinet ad prò tota sive parte suae provinciae. Hoc e-
certam et veram notiliam babere curcnt de necessitate exigente, et servatis bis quae
virtute illorum ,
quibus eas concedunt , ac dieta manent sopra, cap. x, § 1.
de ipsorum aetate ,
scientià , et ceteris ad VII. Suspendere quoque ab oftìcio mini-
eas requisitis tam a iure quam a Bullis strum ,
qui gubernare nescit ,
vel qui sua
Pontificiis et nostris constitutionibus. Et in- malitià auc negligentià, vel defectu capaci-
super, dum a definitorio postulaverint licen- tatis ,
perraittit, ansam praebet , vel causa
tiam ut aliquis religiosus feminarum exci- est ,
quod omnes vel plerique subditorum
piat confessiones , mitlat simul pelitionem vivant irreligiose, laxe vel sine pace, aliave
proprii ministri eiusdem religiosi , in qua inconvenientia tam in oppido quam in con-
tam minister quam consiliarii eiusdem con- ventu sequantur. Quacumque ergo ex istis
venlus seu coUegii testificentur de annis ae- causis potest provincialis suspendere ali-
tatis, habitus, ac presbjteratus talis religiosi, qucm ministrum (quantumvis alias bonis
coticessae per ius commune vel pontificia gillis et formulario officii ) tradentur, nisi
privilegia. superior generalis aliter disposuerit. Et prae-
X. Habeat provincialis librum , in quo cipimus in virlule sanclae obedientiae prae-
scribat facullales quas concedit ad concio- falis ministro secrelario et consiliariis, ac
nandum , ad virorum confessiones audien- omnibus et singulis aliis quod
religiosis,
das, et ad ordines recipiendos : et in eo nunquam aperiant, nec aperire permiUant
nedurn nolel diem, mensem, annum et no- dictas manticas, nec videant seu legarit
men religiosi, sed etiam eius palriam et scripta, quae apud se provincialis defunclus
convenlualitatum. habebat.
XI. Non liceat provinciali absque expressà I. Palres dcfinilores provinciales solum §7.
iiribuide-
licentià superioris gencralis contributionem debent esse qualuor prò qualibet provin- r^.'^i^; itiiis prò-
imponere in sua provincia ;
possit tamen eia, et unusquisque non mediocriter doctus'""^" .libus.
licentiam concedere alieni ministro, ut de salteri! in morali tlieologià. Nec aliquis eli-
consensu maioris partis capiluli conventua- galur in dofiiiilorem provinciae, quin babeat
lis opem fcrat alteri conventui vcl collegio decem et septeni annos a professione , et
indigenti. Super quo hortamur omnes mi- duobiis trienniis integris fuerit minister
nistros et convenlus, ut mutuo se adiuvent, conventualis.
ut religiosa et fraterna charitas ila cxer- II. Dcfinitores provinciales habitent in
ceatur et conservetur. convenlibus suae provinciae a provinciali-
XII. Provincialis expirans rationern in bus designalis nunquam tamen poterunt
,
capitulo rcddat superiori generali de omni- esse plures quam duo in eodem conventu
bus expensis ab ipso factis in ilio triennio, vel collegio, nisi per breve lempus ; et
et in quibus eas fecit. Quod si non reddi- ubicumque fuerint, sedeant post ministrum,
derit, ipso superior generalis illam exigal. nisi praesens fuerit definitor generalis, qui
XIII. Si provincialis obierit, vel alicà de eisdem definiloribus provincialibus praesi-
causa eius officium cessaverit, praedecessor dere debet.
immcdialus sii ipso facto vicarius provin- III. Si in conventu non fuerit minister ,
cialis, nisi inhabilis vel impeditus sii : nam fuerit tamen praeses designatus per supe-
lune vicarius provincialis erit definitor ge- riorem generalem vel eius definitorium ,
neralis primus, filiusque illius provinciae, ipse praeses omnes definitores praecedere
et in islius defeclu seeundus, doncc, con- debet, sicut minister, iieuter tamen prae-
gregatis defìnitoribus provincialibus, publi- sidere eisdem definiloribus.
celur electio praesidis designati a superiore IV. Praedicli definitores provinciales nun-
generali ad provincialis eìectionein facien- quam se intromiltant in regimine domus ,
dam in domo ab ipso superiore generali nisi absentibus ministro, praeside iam diclo,
illis destinala, et cum definitorio eligat et" vicario; lune enim, quamvis ibidem sit
actibus, quibus ipse adfuerit, illi praesi- terpretar! , nisi supremi capitis, ciiius est
aut praeside per superiorem generalem aut tuere , culpas ac negligentias corrigere et
definitorium generale designato. punire.
VII. Si definitor generalis non fuerit do- II. Pro initio visitationis iubeat signum
mi, ipsi definilores provinciales recurrere fieri ad capitulum omnibus simul iun-
, et
quibus definitores generales recurrere de- ni, Sancte Spiriliis, quam omnes prosequan-
bent, iuxta dieta § 3, num. vi, De dejìnito- tur; et post eam dicat: y. Emille Spiritum
ribus generaìibus. tuum et creabiuilur, eie, et orationes : Deus
VII. Licei definitoribus provincialibus, sine qui corda fidelium , eie. Defende quaesumus,
alicuius etiam superioris impedimento aut Domine, etc. Deus qui per SS. NX. PP., eie.
examine, scribere aut recipere epistolas ad Postea omnes sedeant , et visitalor faciat
IX. Ut possint obtinere officia provinciae, censuram sibi reservatam , ut moris est,
repulentur filli eius omnes in eà professi, ut omnes ante ipsum dicant et denuncient
et etiam omnes illi qui ante eius erectio- quidquid correctione dignum animadverte-
nem intra eamdem functi fuerant aliquo rint tam in praelato quam in subditis,
officio, aut fuerant conventuales in illà, omni affectione, amore vel odio seclusis,
necnon illi quos superior generalis incor- atque an in quaerendis et custodiendis elee-
poraverit iuxla nostras constitutiones. Omnes mosynis prò redemplione captivorum obser-
religiosi semper babere debeant eamdem vetur exacte, quae' leges nostrae disponunt;
reverenliam definitoribus suae provinciae et ad hoc ut ante ipsum quoque manife-
in provincia, quani praestare tenenlur de- stent omnia quaecumque penes ipsos fue-
finitoribus generaìibus in toto Ordine. rint, sive prò suo usu , sive prò alio fine
terpretationibus quae totam observantiam exccpiis duùbus viris doctis, quos designare
delurbant, et vim regulae, potius quam debet, ut religiosi de sibi dubiis occurren-
1 Edit. Main. Jegil mininlro (n. T.). 1 Potius lege quod (n. T.).
Ad. C. 1738 462 BtJLLARIUM nOMANUM An. C. 1738
libus consulant. Durabit autem dictum prae- nostro statuì; carcerem quoque visilent,
CL'plum por dies necessarios, sed non pau- et notent si in eo sint quae debent iuxta
ciores quain quinque. disposila snpra cap. xxxi, § 4. Bibliothe-
IV. Ante examen religiosoruin visitet cam quoque videant, et examinent an iuxta
SS.Eueliaristiae sacramentum, allaria, oleum eam et eius libros observentur supradicta
sanctum, ornamenta, ceieraque alia ad cul- cap. xxxviii, § 7.
tum divinum pertinentia. IX. Similiter diligenter visilent libros
V. Postca , vocando sigillatini religiosos, convontus, tam illos in quibus bona stabilia
visitet, examinet ac diligenter ab eis in- et census conlinentur, quam illos in quibus
quirat : primo, quomodo observentur man- nolanlur recepla et expensa in quacuiiique
dala Dei et praecepta sanctae Ecclesiae ,
specie pecuniae, tritici, ordei, vini, olei, eie,
necnon quatuor vota, praecepta Ordinis, necnon libros redemptionis caplivorum et
eius regula, constilutiones, decreta sui ca- receptionis ad habitum et professionem, ab
piluli generalis, sui provincialis, sui utrius- ultima visilatione usque ad illam ; et prae-
que definilorii , et sanctae consuetudines lalos contra BuUas et decreta pontificia
Ordinis ; item an fuerit vel sit aliquod sive in loto sive in parte recipientes ad
scandalum, vel quid habens speciem pec- babilum vel professionem aliquos novitios,
cati, tam intra quam extra convenlum ; an poenis impositis in illis et aliis ad suum
sit pax inler religiosos; an observetur re- arbitrium provinciales afficiant.
gularis disciplina in officio divino, oratione, X. Deinde visitent labulam scu calalogum
silentio, vita communi, clausura, ceterisque religiosorum defunctorum; librum etiam in
obligationibus ; an abusus introducatur in quo scribuntur missae et alia suffragia
veslitu aliisque rebus ; an praelatus neces- obligalionesque perpetuae conventus, et vi-
saria religiosis praesertim infirmis suppe- deant an illis sit satisfactum. Si autem sa-
dilet : si autem alieni religioso infirmo aut tisfaclum non fneril, praeceptum imponant
non infirmo necessaria desini,antequam ministro, ne eleemosynae missarum ulterio-
visitationem suam finiat, ministrum obliget, res recipiantur wb eo, usque dum omnes
ut, antequam finiatur visilatio, delectum antecedenles adimpleanlur a domo taliter
suppleal, nisi constet ab alio ministro eum ut , si in inlegrum non fuerit satisfactum,
de vestilu provideri debere, quia scilicel salisfieri possit sequentibus futuris et paucis
per biennium ante visitationem religiosus diebus. Minister vero tali praecepto con-
alteri conventui inservierat: et an ipse re- traveniens, privalus sit et inbabilis in po-
gulam ceieraque alia observet. sterum ad iurisdiclionis officia. Quod si
VI. Ut visitalores haec adimpleanl, necesse invenerint aliquem defecluni, slatini curenl
est calleant ea quae ad correclionem fra- piene salisfieri, et severe punianl superiorem
ternam allinent et ad rcgulam, constilutio- negligcntem.
nes et consuetudines ; ideoque oportet eos XI. Praeterea examinent confessarios, con-
habere summarium principalium stalutorum cionalores et in collegiis studentes, praeter
quae observari debent, ut iuxta illud faci- collegas biennii, iuxta supradicta suis locis.
lius inlerrogent et examinent religiosos. XII. Insuper corani communitate attente
VII. Cellas visilent, et videant quae ad videant habitus, scapularia, cappas et capi-
usum religiosi habent, et quae paupertali tia religiosorum, et curenl quod exacle ob-
observanliaeque nostrae conveniens non fue- serventur raensurae dispositae a nostris con-
rit, amoveant, et necessaria subditis mini- stitutionibus, severe punicndo praelalum in
strari faciant. liac parte remissum et negligentem et re-
vili. Officinas eliam visitent, et animad- ligiosos excedenles.
vertant si in illis sint necessaria prò reli- XIII. His peraclis, ilerum in aulam capi-
giosis tam valenlibus, quam male habenli- tularem religiosos convocar! iubeanl, et
feclus et culpas omnium in communi et sin- denuo approbata non fuerint. Omniaque
[
quibus nulla culpa imposita est , defectus ficio provincialis, qui ea imposuit, et solum
j
suos ipsimet, ut raoris est, confìleantur. maneant tamquam simplicia mandata usque
XIV. Si minister vel definitor provincialis ad sequentem visilationem. Monemusque
aliquam commiserit culpam malori parti 1 provinciales, ut in primis suis visitationibus
in Domino, ne impunilas relinquat culpas, delieto. Quod si boc tale fuerit quod re-
et ansa praebeatur. Visitator autem, quam- necessarium, quamvis delictum (ut dictum
vis sit ipse provincialis, visitare non debet manet) iurisdiclioni suae non subsit.
pletionem sui offici! ; liaec enim visitatio tus possit punire et puniat quaslibet culpas
capitulum ; ipsos lamen visitare debet circa dendo in earuin cognitione sine strepita et
XV. Correclione culparum finità, praece- iuxla concessionem motu proprio factam
ptum imponat visitator, ut prò tempore, Ordini nostro a felicis recordalionis Paulo
^
iuxla prudens eius iudicium, necessario o- Papa V die xvii augusti anno mdcxi, qui
mnes et singuli de aclis in illà visitatione incipit Cireumspecla Sedis Apo lolicae ; et
ad eam pertinenlibus strictum silentiuni ideo quolies in ministro vel definitore ex vi-
observent, tam Inter se quam inler alios sitatione deprehendant reatum privationis ,
quoscumqiie, et tam verbis quam scriptis; visilationem suam non finiant, et suo de-
Buperioribus, nisi ab bis interrogentur ex- generali proponatur causa, ut, si expediens
presse. Deinde omnes in communi leviter visum fuerit, ab isto deponatur delinquens.
flagellis cedat, et postea sequenti absolvat XIX. Visitatores, et alii quicumque iudices,
forma, videlicet omnes prostrati dicant con- in causis quas formaverinl, non manifeslent
fessioneui generalem : postea visitator : Mi- reis nomina testium, nec circumslanlias ali-
sereattir vestri , eie. Indulyenliam absolutio- quas, per quas in illorum cognitioneni ve-
fungor in hac parie, in quantum possum, ab- XX. Denique visitatores, post finilas sin-
solvo vos ab omni senlenlià exeommunicalionis gulis aniiis visitaliones , rationem reddant
maitris vel minoris , suspensìonis et inlerdi- suo definitorio generali de statu conventnum
cti. In nomine Palris , et Filii , et Spiritus et coUegioruin.
Sancii Amen. XXI. Qui per delegalionem palris ministri
XVI. Si visitatori expediens visum fuerit, generalis vel definitorii generalis Ordinis
aliqua facere statuta (vulgo acta ), rebus totani nostrani religionem , vel per delega-
exigentibus et maturo Consilio perpensis ,
tioneni superioris generalis aliquam fami-
illa in scriptis faciat, et in arca trium cla- 1 Edit. Main. legit opponant (n. t.).
vium cuslodiantur. Durabunt aulem tantum 2 Voceni qui nos addiuius (u. t.).
An. C. ITSB 464 BUUARIU5I ROMANUM An. C. 1738
liam, vel aliquam illius provinciam vel cuiusque tres habuerit conciones, et, titulo
convenlum aul collegium visitaverint , te- pracdicationis , nec carnes comederit, nec
iieaiitur visitando manifestare conimissionem lineis usus fuerit, vel per sexennium fuerit
quam poilant; itaut visilator electus pio procurator provinciae vel redemptionis, vel
l'umilia, eam nianifeslet in primo convenlu fuerit vicarius duorum conventuum vel col-
familiae a se visitando', visilator provinciae, legiorum, vel magister noviliorum, aut su-
in primo provinciae, et qui solum fuerit perioris generalis amanucnsis.
visitator unius aul plurium, sed non omnium II. Qui tamen aliquam gradualionem ba-
provinciarum , aul aliquorum conventuum buerint , nonnisi nimio adbuc delectu seli-
intra provinciam, eam manifestare tenelur gendi sunt inter omnes; qnippe striclius
in qualibct provincia, vel in quolibct^ con- quam praelalis '
aliis ministro commissa est
venlu suae visilalionis. Obedienlia lamcn ei observanlia et regularis disciplina, quae, si
praeslabitur statini ac primo illam in ali- praelatus immediatus non fuerit eximio
quo convenlu patefecerit, et possessionem zelo praeditus , et prudentià summà dola-
acceperit. lus, necessario ruet in conventibus, immo
XXII. Visitatores praedicli praesideant in et in tota provincia sua; quia per praeci-
omnibus conventibus, ad quos iurisdictio sam mutatioiiem conventualium de uno in
sua se exlendil, omnibus aliis religiosis, tam alium convenlum, in dies grassabilur, ut
praelalis quam subdilis, eàdem auctoritate, pestis , ila ut in brevi veniat Iota rela-
polestale et praeeminentià ,
qua fungitur xanda provincia.
qui eos delegavit. III. Ideoque monemus eleclores , ut ante
XXIII. Quando vero aliquis prò convenlu oculos babeant, tamquam eleclionis scopum,
Curiae Romanae visitando designalus fuerit, dutes personales eorum, quos elegerint in
tantum praesidebit religiosis illius a die minislros, quod non ducantur sola gradua-
qua perseipsum noloriam fecerit suam
illis tionis specie; quia multa ^ sunt lecturà, of-
tommissiouem, quae solum durabit usque ficio magislri aul praedicaloris approbati,
ad finem visilalionis, et bac peraclà cessa- et in ministro deficiunt, quia non omnes
bit officium, subditusque renianebil ministri sunt ad omnia nati, et in ministerio reli-
dicli convenlus, et eo abseiite, procuratori gioni causant praeiudicium, et bonum nomen
generali , nisi forte visilator alias superior iam ademptum (?) ex novo suo deperdunt
sii. Idemque omnino inlelligatur respeclive officio. Caveant ergo eleclores ne in mini-
de visitatore delegato alterius vel aliorum slros eliganl qui per suam anxietatera animi,
conventuum in particulari. vel libertatis quam habent defectum, aut
xxiv. In reliquis omnibus visitator dele- aliam causam, siiit inhabiles ad spiriluales
gatus servel formam visilandi supradictam exbortationes suis communitatibus facien-
(nisi aliquid ei in commissione limitetur) das; quippe turpius eiiciuniur a suo mini-
et instructionem eliam sibi datam a dele- sterio, si in hac obligalione defìciant, quam
gante, sub poenà, iuxta gravitalem culpae, si, quia illam adimplere non possunt, ad
ei ii]fligendil. officium non eligantur.
§9- I. Nullus sii eligibilis in rainislrum, quin IV. Minisler noviler electus, statim ac sui
De ofiu
islroninl;'"'
'"''ex pie veri t decem et seplem annos a pro- offìcii litleras patenles acceperit, possessio-
fessione , et prius fuerit per triennium le- nem accipiat : si autem per ipsum slelerit,
clor theologiae, vel secretarius superioris et per tres menses adbuc non acceperit
generalis, vel provincialis aut procurator possessionem, minislerium vi liuius consli-
generalis in Romana vel Regia Curia, vel tulionis reputelur vacans , et ad definilorium
praedicatus fuerit sex inlegras quadragesi- provinciale devolvatur allerius subiecti ele-
mas , ila ut in qualibet hebdomadà unius- ctio nova.
1 Apliiis lege insilanilae (rt. T.). 1 Pessime edit. Main. legit praelatus (r. t.).
2 Edit. Main. legit qualibet [r. t.). 2 Videlur legendum multi (n. t.).
Ali. C. 1738 CLEMENS \II PP. 465 An. C. 1738
V. Patri ministro humiliter et reverenter religiosorum pefitiones quando necessitas
sui obediant subditi. Ad ipsum special im- paluerit, sed eas pastorali solliritudine prac-
mediate conventus vel collegii rejjimen; et venial el amore paterno aequaliler omni-
,
principalis cura scopus(iue illius sit spiri- bus iuxla cuiuslibc't indigeiilÌEm subvenial,
lualis subdilorum profectus, praeeunte scra- ut sic religiosi, reliclà omnium tcmporalium
per ipso, doclrinà et e.xemplo. Quapropter cura, spirilualibus raagis inlenti sinl. Pro-
jiec minisler generalis polerit ministrum vincialis aulem in sua prima visilatione cor-
aliquem eximere a vilà communi. rigal severe repreliendendo ministrum in
VI. Ad ipsum etiam pertinet liortari fre- lioc deficientem; et si in secundà visilatione
quenter subditos ad observantiam regulao, ex deposilione maioris partis communilalis
constilutionum , sanclarum consuetudinum eum non invenerit emendalum, deponentium
et caeremoniarum, applicando conlraveuien- testimonia suo definitorio Iradat, ut in eo
tibus, sine exceplione personarum, po^nas determinctur an c;iu5a sufficiens sit deposi-
per conslituliones nostras impositas. Nec tionis, et si sufficiens fueril, definitorio ge-
permittat subdilos se intromittere in nego- nerali proponalur ab eo.
tia secularium; ministrum autem in execu- IX. Disponat etiam et distribuat in suo
tione liuius constilutionis remissum pater conventu officia per se solum, vel simu! cum
provincialis ad arbitrium suum puniat. provinciali aut capilulo conventuali (iuxla
vir. Disponat el praecipiat minisler in ea quae in diversis particularibus harum
suo conventu ,
quidijuid illi conveniens vi- conslitulionum slaluuniur) constiluendo in
suni fueril ad maiorem observantiam et illis personas idoneas. Officiales aulem omnia
subditorum reformationem et correclionem. sibi a principio tradita iuxla eorum inven-
Quod ut melius ac plenius exequi valeat, tarium suis successoribus vel consiliariis
decertiimus quod facial et substantiet pro- Iradant.
cessum et informalioncs culparum ac deli- X. Curel minisler quod in omnibus offici-
ctorum ' coniuiissorum a religiosis in suo nis sui conventus sinl inventaria, seu libri in
conventu, vel alio in loco sui confinii, quani- quibus scripla inveniant' omnia quae sunt
vis delicla suam iurisdictionem,
excedant in dictis officinis. El bis quotannis cum con-
punialque usque ad culpam gravem inclu- siliariis el officialibus respoclive illas et li-
brevi indigcat remedio, oppcrtunum adlii- teras patenles prò transferendo aliquo reli-
beat, illamque puniat, ac slatim, sub poenà gioso in allerum convenlum , non eas sub-
mensem unum,
susperisionis ab officio per scribant minisler el consiliari!, donec talis
moneat superiorem, ad quem causa special; religiosus in procinclu sit ad iter arripien-
vili. Sit etiam minisler in lemporalibus cienda est a prima refrendalione, usque ad
vakie providus, ut in omnibus suis subdilis diem ingressus in convenhi ad quem.
nihil de necessariis de victu et veslilu de- XII. Si coiivenlus aliquis pecuniam habeal
ficiat. Ad quae distribuenda non expeclel (etiam obligalionuin seu missarum perpe-
1 Male edit. Main. legit debilorum (r. t.). 1 Foisan invcnianlur (B. T.J-
XIII. Xullus minister vel particularis re- maneat in conventu in libro deputato ad
ligiosus, quamvis sit procurator conventus, hunc effectum tantum. Quod si aliquis mi-
seu administrator honorum seu facultatum nister tempore dicto et determinato non
ipsius, destruat, diruat, demoliatur aliquam miserit dictam rationem, puniatur ad arbi-
domum vel possessionem, nec radicitus evel- trium ipsius definitorii. Ut autem sine que-
lat vineas , oliveta, arbusla, imo nec re- relcà constet de relictis ab uno et receptis
ligiosus agricola aut hortolanus arborem ab alio, minisler, qui spirai, tradat per in-
(nisi aridam) succidat, sine consensu com- ventarium ministro novo aut praesidi , ut
muiiilalis et licenli.à in scriptis praulati su- bic etiam tradat novo ministro omnia quae
pcrioris, qui illam concedei, maiori utilitale lune teniporis tradenda fuerint , et novus
inspectà ;
nec simililer sine praefato con- minister eorum quae receperit inventarium
sensu et licentià valeat aliquis ex dictis tradentis et recipieiitis manu subscriplum
vendere aut alienare aedificiorum dirutorum suo definitorio mitlat statim, ut, si aliquà
reliquias et niaterias, nec etiam emplas aut ratione summa facta inveniatur absque de-
alio lilulo receptas prò nova fabricà aut prò bita fidelilale, subscribentes privati sint voce
reparalioneconvenluum seu possessionum et loco per annum.
eorum. Qui autem buie conslitutioni con- XVI. Minister ante finem sui officii pro-
traveneril, ex ipso facto sit privatus in per- videal conventui seu collegio suo de omni-
petuuni actuali et simili officio. bus rebus necessariis ad sex menses post
XIV. NuUus item minister aut praeses va- subscriplum inventarium, quod subscriben-
leat in loto cuiuslibet anni spatio vendere dum est ante capitulum per unicum tantum
aut alienare triticum, ordeuin , oleum, vi- mensem et non antea.
num, similia (sive sinl ex propriis praediis XVII. Minister (non socius) in suo con-
coUecta, sive empia, sive pie data), ultra ventu vel collegio maneat tempore capiluli
quantil:)tem et valorem (juadraginta ducato- provincialis, et illum regat et gubernet, ac
rum ex unaquaque specie , sine consensu in eo praesideat eliam post capitulum, do-
maioris partis capiluli conventualis. Et sem- nec novus minisler accedat possessionenique
per in libro cxpensanim scribantur quan- accipial, nisi in praelaturà fuerit electus.
titas et qualitas vendilorum seu alienatorum; I. Pro casu defeclus ministri generalis j „,.
pituli conventualis quando intervenerit; con- Ordinis, vi liuius constitutionis, crii praeses
travenientes autem isti constilutioni, severe illius et fulurae congregalionis usque ad
puniantur ad arbitrium patris provincialis electionem vicari! generalis , ut dictum est
iuxta qualitatem culpae. cap. XL § 9 n. i. Al vero casu, quo supe-
XV. Palres ministri simul cum consiliariis rior generalis (etiamsi fuerit minister gene-
(iuxta formularium ) faciant rationum sum- ralis ) exierit a sua familià praeses illius
,
mas ( vulgo caria suorum quenlas ) status erit quem ipse designaverit prò tempore
convenluum, collegiorum, incrementi eorum suae absentiae, et exercere polerit lamquam
provisionis , debitorum , aliarumque rerum, familiae superior solum vices illas ,
quas
idque tempore apio disponant, ita ut dictae commiserit illi qui eum nominaverit.
rationum summae (a ministro utroque et II. Praeses autem, designatus a superiore
consiliariis subscriplae) mitlantur et perve- generali prò alicuius capiluli provincialis
niant (simul cum libro seu rationibus mis- praesidentià, eam omnem facultatem habe-
sarum) ad manus secretarli definilorii pro- bit tempore capiluli ad electiones el regiraen
vincialis quindecim dies ante capitulum pro- ipsius ,
quam haberet ipse superior. Cete-
An. e. 1738 CLEMENS XII PP. 467 An, e. 1738
rum, si provincialis deficial, vel illius offi- nistri a domo sua nominare et eligere prae-
cium quomodolibel vacel, praeses designalus sidem ubi et quando expedire viderint.
a superiore ad electionem supcrioris pro- I. Praelali sunt paslores et patres suorum § i(_
III. Quando aliquis praelatus superior de- sacrae communionis frequentià ulililatis et
putaverit praesidem alicuius conventus seu fruclus percipiat.Hoc est enim paslorera
collegi!, duret eius officium, quanivis cessa- perfecte cognoscere gregem suura.
verit officium deleganlis , usque ad posses- II. Expedit igitur quod hoc paternum
sioncm ministri vel novi praesidis ; et idem regimen omni cura leneatur ac diligentius
inlelligalur de vicario sive alio praeside de- obsen'etur a maioribus superioribus. Qua-
putato prò tempore capituli generalis seu propter snperiores generales ,
provinciales
provincialis in conventibus seu collegiis ,
et definilorium etiam generale et provinciale
quorum ministri sunt. Sed solum quando maxime opere invigilare debel prò spirituali
superior generalis vel definitorium generale profcciu sibi subdilorum, mittendo quando-
designaverit praesidem conventus , collegii, que intra suam iurisdiclionem lilteras pa-
seu novae fundationis , eamdem potestatem slorales , exliortationes et inslructiones ad
et praeeminentias babeat praeses, ac si es- maiorem observantiam et extinctionera abu-
set minister. sus, si aliquis inlroducalur, et illius aucto-
IV. In absenlià ministri ,
praeses semper res puniendo.
erit vicarius, et in istius defectu, definilor III. Praelerea praecipimus in virlule san-
provincialis andquior, et in absenlià omnium ctae obedientiae, et sub praeceplo formali,
defmitorum provincialium, anliquior defini- omnibus religiosis subdilis et praelalis , ne
tor generalis, et istis omnibus dcficientibus, invesligare audeant zelalores occullos, quos
redemplor captivorum, ac in istius absenlià, praelati prò bono regimine habere debent
procurator generalis, et isto deficiente, nisi aul designare, neque praesuraant de bis ze-
minisler iustà de causa sacerdotem minus latoribus colloquia inter se , neque Inter
antiquum depulaverif , semper erit praeses saeculares ,
quamvis ipsi religiosi zelalores
sacerdos antiquior in professione: nullus sint, nullo modo, verbo aul scripto habere
autem ex praefulis aliquid innovel. Si autem aut inslituere , sub poenà inhabiiiialis per-
minister absens fuerit ab oppido , ubi est peluae ad Ordinis officia.
eius coenobium, ultra vigiiitiqualuor horas, IV. Provincialibus nipote ordinariis visi-
poterunt praedicti tunc casus imponere prae- taloribus specialius compelit cura suorum
cepla, et recipere novilios ad liabilum et ad subdilorum : quare in visitalionibus obser-
possessionem ; adbuc lamen vicarius in isto vabunt quae dieta sunt supra § 8 huius
casu non praecedat in sede definilores, nec capilis ; nec sibi salisfacianl cum correclione
isti ab ilio socium pctant ad exitum a domo. exteriori, sed hominem inleriorem dirigere
V. Quamvis in aliquo conventu vel colle- praesertim curenl. Pro quo epislolas spiri-
gio sit vicarius actu cxercens suurn officium, tualcs eliam miltant (quando illis expedire
poterli pater provincialis prò absenlià mi- visum fuerit) per totani suam provinciam ,
408 BULLARIUM ROMANUM
'
et alias cxhorlatorias ad progressum et cor- gatur ad duas praelaturas simul. Nec prae-
rectionem suliditorum. lalus aliqnis sii simul procurator generalis,
V. Minislris convenlualibus immeiliate hoc exceplis ministris conventus et collegii Cu-
regirneii iiicumbit. Ab illis pMecipiie siib- rineRomanae. Nec simililer sit aliquis si-
reperius fueril oniissus' circa. huius consli- polerit in commissarium, nisi per Iriennium
lulionis observanliam, illieo suspendatur a inlegrum non fuerit functus officio suo in
ministro. quo spirai.
. I. Nullus religiosus sit eligibilis ad prae- v. Praelerea nullus praelalus superior ne-
j2
De iiis qnilaiuram iiliquam, neriue renutelur aplus ad que inferior eligi poterli in capitulo, in quo
posponi vel nnn . .
'
'
possunieiigi inillain, uisi hubcat aelatein, graduationem et spirai, ad idem officium , neque ad aliam
praiilaloi. ... , . , .,,
praelaluram, usque ad praediclum definilo-
circumslantias ,
quae designantur ad illam
praelaluram. Qui vero propter fractam ae- rium, nisi in superiorem generalem, mini-
graniipie valetudinem alia officia exercere strum scilicet aut commissarium, si per sex
non poluit, si tamen sit persona provectae aniios integros et conlinuos functus fuerit
aetatis, et virtute, doclrinS, Consilio, el aliis officio definitoris generalis, vel uno triennio
dotibus praedila , eligi poterli in definito- defiiiitoris generalis vel provincialis, et alio
rem. Celerum tantum erit unus definitor ministri provincialis. Nec aliquis minister
qui vitae communis austeritatem sequi non eligi polerit in ministrum eiusdem domus,
valeat. nisi dispensante definitorio generali, ut di-
II. At vero in ministrum generalem, com- ctum est cap. xxxix, § 12, num. ii. Reele-
missariutn generalem, ministrum provincia- ctio ministri conventus nostri romani S. Ca-
lem et conventualem eligi non poterli, qui roli, sive collegii nostri de Propaganda Fide,
propter fraclam valetudinem sit omnino im- vi huius conslilulionis fieri potest, nunquam
pedilns ut choro interesse non valeat, vel tamen in favorem eius, qui reeligitur, sed
carnibus vescitur, lineisque utitur. Attamen utilitate domus inspectà.
si post electionem ita aegrolaverit (quamvis VI. Simililer, qui per sex annos continuos
sit minister geaeralis) ut iudicio medicorum et integros fuerit minister convenlualis, vel
propter paralysim aut similem infìrmilatem uno triennio etiam integro praelalus supe-
desperala sit eius salus, non debet deponi, rior Ordinis vel provinciae, tantum poterli
sed eligendus erit vicarius generalis prò eligi in ministrum alicuius domus, ex dua-
regimine rcligionis ad inhabililatis lempus bus matricibus suae provinciae , vel prò
solum, ut in capile finali De clerico aeyrolo prima vice tantum in provincialem ve) de-
et in capile Ex parta disponilur in simili. finilorem eiusdem. Per officia aulem conti-
Idem suo modo dicendum est de aliis supe- nua el integra intelligimus illa quae non
rioribus. vacarunt per tres menses continuos , sive
IH. Ceterum decernimus, quod nullus eli- in principio triennii, sive in medio, sive in
1 Forsau remissvs (R. x.). fine.
CLEMENS xll PP. iC>^ An. C. 1738
An. C. 1738
VII. Insuper duo fratres germani non pos- id manifestet illorum visitatoribus respective,
sunt sibi immediale succedere in eodem certiores illos faciendo, vel per litteras, vel
Exponi nobis. Nec possint etiam dicli duo expirant, per ministrum generalem novum,
fratres germani simul, seu in eodem tempore et definitorium generale Ordinis tunc ele-
et triennio, habere officia, quibus annexum ctum. Ceterum omnes visilari debent , non
sit voluni in capitulo. solum quoad executionem suorum officio-
paruerint, praedictus minister generalis no- i. Definitores generales Ordinis seorsim § <
viter electus cum loto definitorio generali corrigant et emendent excessus patris ge-p[^,''rqM
Ordinis poterli ei applicare poenitenliam neralis qui corani ipsis humiliter se prò-
,
[f^'y'"'"
II. Definitores generales Ordinis, qui ex- cullatem. Quod utique accipiendum iuxta
pirarunt, visitentur etiam finito ipso capitulo dieta cap. xxxix, § 11, n. xviii.
generali per novum definitorium. Inquisitio 11. Commissarius generalis et definitores
autern solum fiat circa executionem suorum generales Ordinis vel familiae, atque mini-
officiorum ; circa mores enim visitatio et stri provinciales et ministri convenluales a
inquisitio reservetur patri ministro generali, suis superioribus iuxta regulam amoveantur
qui ante praedictum capitulum tenetur fa- a suis officiis , casu quo commiserint pec-
cere illam , et simul cum definitorio iudi- calum aliquod centra tria vota essenlialia
care, quando in aliquo ex definitoribus culpa et quartum non ambiendi, vel manifeste de
aliqua ponderis apparuerit. ipsis fuerinl vehemenler suspecti ; ilem si
5 3
I. Palres superiores generalcs liabebunt suis erunt in circuitu sequentia verba :
Orjfne''"nosiro
'""'^ sigilla. Primum iTiagnum ad signanda PROVINCIALIS PROVINCIAE N.
uiendis. negocia gravia et capituli generalis, secun- Praelerea definitorium provinciae al-
v.
dum mediocre ad ordinaria, et tertium par- terum sigillum habere debet, quod sculptum
vum prò litteris, hac sola differentià, quod habeat scutum Ordinis, et in circuitu haec
in primo sculpta sit imago SS. Trinitatis; verba : definitorium provinciale provinciae
et pater minister generalis habeat in circuitu N. Cum hoc enim sigillo pater provincialis
verba ista : signlm PRiMiTivrM discalceato- signare debet quae expedierit nomine defini-
RUM ss. TRINITATIS FT CAPTIVORUM ;
pater torii sui, et etiam addere in corpore : De
vero commissarius in circuitu solum habe- consensu nostri definitorii provincialis ; nec-
bit haec: signlm disgalceatorum ss. trini- non provinciae definitores habeant sua si-
tatis ET CAPTIVORUM : in duobus aliis prò gilla parva cum hac inscriptione : definitor
utroque superiore incisuni sit scutum Or- PROVINCIAE N.
dinis, et in circuitu verba liaec : pater mi- vi. Quilibet etiam minister conventualis
nister GENERALIS , VCl PATER COMMISSAHILS habeat sigillum parvum prò epistolis et
GENERALIS. negotiis occurrentibus : et in ilio scutum
II. Deinde definitoria babeant sua sigilla, sit Ordinis, et per circuitum titulus sui
in quibus incisum sit scutum Ordinis cum conventus vel collegii, verbi gratià minister
inscriptione istà per circuitum: definito- CONVENTUS MATRITENSIS.
RIUM GENERALE ORDINIS DISGALCEATORUM VII. Visitatores delegati habeant etiam si-
eS. TRINITATIS ET CAPTIVORUM, VOl prO aliO gilla cum sento Ordinis et ista inscriptio :
cum sigillo sui definitorii signabunt negocia, legalis, qui et finità sua commissione reddant
quae superior generalis expedieril nomine illa delegantibus.
illius , addendo etiam in illornm corpore : vili. Insuper patres redemptores caplivo-
De consensu nostri definUorii generalis. Per rum et procuralores generales et provinciae,
An. C. 1738 CLEMENS XII rP. 471 Ali. C. l'c
prò negotiis et epistolis sigilla habeant parva clu commissari!, secrefarius removeri non
et cum scuto Ordinis insculpto et inscri- poteril nisi consentiente superiore generali
ptione per girum : hedemptor captivoruji, Ordinis. Si aulem post Iriennium fuerit
ve! PROCLRATOR GENERALIS ORDINIS (vel FAMI- capitulum inlermedium familiae, novus com-
liae) n., et similiter procurator provinciae. missarius prò libito poterli eligere novuin
IX. Praecipimus, quod nullatenus exce- secretarium, vel antiquum assumere sibi.
datur a disposito hoc paragrapho, nec ullus III. Praelerea superior generalis Ordinis,
alius extra praedictos (cuiuscumiue status et similiter superior generalis familiae, sa-
et conditionis sit) sigillo ulalur, sub poenà cerdoteni amanuensem per litleras patentes
gravis culpae. sui ex eàdem familià eligere polerit
officii
I. Pater ministor generalis in suos secre- et ad suum arbitrium removere eos tamen :
D«pilriba<se-
crelar<i< prae- tarios tantum eligere poterli duos sacerdo- elic:ere oportet eleganti caractere donatos,
Ulnrum &upe-
riurom.
tes, qui suis consiliis, prudentià et viribus mediocrilerque communi aritmetica instru-
illum valeant in sui '
muneris onere por- clos, babiles aliunde alque expedilos laliter,
tando adiuvare. Illos in scriptis designet, ut spes aliqua supponalur de eo quod lem-
praebendo eis litleras patenles sui ol'ficii poris decursu , et officiorum graduatione
et secretarii; statirn ac eas recipiant, iura- transactà, aptiores fiant ni eliganlur in
mentum emitlant in inanibus ipsius patris secretarios. Praedicti enim amanuenses ,
ministri generalis de servando secretum et post acceplas sui exercilii nominationis lit-
fidelitatem, iuxta formam praescriptam prò leras, iuramenlum. facere debenl (idelitalis
§ 5, num. XII. Horum aulem unus erit se- eos, vel, de illius commissione, in manibus
cretarius generalis Ordinis quem assumet ,
secretarii. Si vero, voi quod ad minimum,
ex sua familià, aliusque secrelarius generalis fiegerint iuramenlum, removeanlur ab exer-
alterius familiae ex aiterà assumendus : et citio , et ipso remolionis facto ob hanc
non alios eligere poteri!, nisi qui antea causam intelliganlur inhabiles in perpetuum
fuerint definitores generales vel ministri ad officia Ordinis.
provinciales, aut sai lem apti a lege ut tales IV. suum eliam
Patres provinciales uni-
fierent. Casu aulem, quo minister generalis cum secretarium sacerdotem provinciae suae
deficiat, vicari us generalis eleclus secrela- eligere debenl, ut suo similiter Consilio et
rios reniovere non poterli, nisi consentiente prudentià sui muneris pondus portare pos-
definitorio generali Ordinis per omnium sint et adiuvenlur, ut ne ducti zelo obser-
Consilia, praeter unum. Nec praedicti se- vanliae rigidioris, vel pietatis specie ducti,
cretarii generales poterunt cligi ex defini- miliores, quam par est, ipsi fiant. Provin-
toribus generalibus aclualibus , aliisve ha- cialis aulem secrelarius eligendus est ,
qui
bentibus sulTragium in capitulo generali antea fuerit minisler, aptusve ut in mini-
futuro. slrum eleclus fuerit , vel saltem qui per
II. Commissarius generalis eligere debet Iriennium fuerit leclor tbeologiae moralis
ex sua familià secretarium generalem simili praclicae, vel superioris generalis amanuen-
et non malori graduatione praeditum, qui sis , vel per biennium philosophiae lector,
aliunde sulTragium non liabeat in capitulo aut magisler noviliorum vel recens profes-
generali futuro, nec in intermedio suae fa- sorum, vel praedicalor convenlualis; et sta-
miliae, si fuerint ; illique sui officii litleras tirn ac litleras patenles acceperil a suo
patentes praebere debet; et secrelarius, sta- provinciali , in manibus ipsius praediclum
tirn ac eas recipiat, in manibus sui supe- praeslet iuramenlum.
rioris iuramenlum faciat, ut supra ; et a V. Idem omnino faciat visitalor delegalus
1 Pessime edit. Maia, legit suis (n. r.). commissione designavil visitatori secreta-
An. C. M?. ì 472 BULLARIUM ROMANUM An. C.
nuenses immediate subiicianlur (edam tem- solum per biennium officium exercuerit,
pore visilationis provinciaiis) tantum suo poterit reeligi in eodem conventu vel colle-
superiori in domo in qua adsit ; et, licet gio, non vero si ultra biennium, nisi dis-
absens sit in omnibus domibus iurisdictio- pensante suo definitorio.
nis sui superioris , dum eorum officium III. Praecipuum vicarii munus est diligen-
duraverit , conventuales sint cum voce et ter curare omnia quae attinent ad officium
loco. Si auteni vel per breve lempus fuerint' divinum, et quod exacle observcnlur sacri
in aliquo convenlu seu collegio sine suo ritus et Ordinis caeremoniae, ac cuncta quae
superiore, quoad omnia subsint immediate disponit nostrum minuale. Quare omnia
provinciali provinciae, et in illius absentià quae circa choruin , altare, prccessiones et
isti ac secretarli provinciales ministro do- alia ad officium et cultum divinum perti-
nius , et ad exeundum a domo a suis tan- ncntias vicarius ordinaverit, executioni man-
tum praelatis ,
quorum secretarli aut ama- denlur, nisi aliud minister disponat ; est
uuenses sunt, licentiam, socium ac bene- enim vicarius magister caeremoniarum, quas
dlctioncm acclplanl. si nesciverit, alios edocere non polest. Unde
I. Nulius eligatur in vicarium, quin ba- visitalores qui in aliquo conventu vel col-
§5-
,
palrilul' beat ad minus quatuordeclni annos a pro- legio earum abusum vel inobservanliam no-
praesldenlià minimum sit exercenda. Debet officia tabulae singulis bebdomadibus distri-
enim eligi in vicarium solus ille qui per buat vicarius.
sexeniiium philosophiae et theologiae stu- v. Singulis dominicis diebus, iuxta prae-
duerit , et ulterius per triennium sallem scriptum regulae, familiam sive famulos
fuerit magister studentiura, vel amanuensis domus prò capacitate sua vicarius bortetur
superioris generalis, vel procurator redem- diverlere a malo, bonumque facere, eosque
plionis, vel praedicator alicuius conventus simpliciler moneat quod credere aut ngere
vel collegii , vel concionatus fuerit duas debeanl prò salute animarum suarum et
provinciale polerit dispensare in aetate, debent esse habiles, ut negociis sine detri-
lOlibus ;
non autem in aliis requisitis illius. mento causarum proindeque religionis in-
II. Vicarius aulem ministrum iuvare de- cumbere possint, eaque in bonnm Ordinis
bet in onere sui officii ,
pacemque promo- exequaiitur, neque ideo sint audaces, im-
vere Inter subditos et praelatum , ideoque modesti et apud
,
saeculares tribunaliave
in suis litteris patcntibus dicitur, (|uod nimirum reperiantur molesti : debent esse
convertat cor patris ad filios, et corda filio- prudentes, et magis iuslitiam religiosis vo-
cibus indicare, quam pervicacia ducti ipsara
i Male edit. Main. legit fuerit (r. t.). vociferando adquirere velie : sint ergo me-
An. C. 1738
CLEME.N'S XII rr, 473 An. e. 1738
mores sanctae regulae noslrae ut omnis S. Caroli ad Quatuor Fonles Urbis commo-
geslus, vita, aclio et omnia alia hoiiesta rari aut residere possit.
§ 5, num. xxii De forma celehrandi capitu- Hi etiam procuratores eligendi sunt illis
lum, et qui aliquando fuerint definitores sal- prudenliae, modestiae ac genii dotibus or-
iera provinciae, vel apli ut eligerentur ad nati, quibus ornari debent procuratores ge-
tale munus definitoris. Eoruni autem unus nerales , et eligendi non sunt nisi qui
erit procurator generalis Ordinis assumptus duodecim annos post professionem coni-
ex familià, ex qua niinister generalis espi- pleverint et studiis per sexennium vaca-
rai; secundus procurator generalis familiae verint, sintque niulierum confessarli, et
eligendus ex familià ministri generalis ele- apti sint ad minus ut eligantur in vicarios.
iuxta dieta cap. xl, § -4, num. xxm, non ninibus, quos praecedunt, iuxta supradicta,
a definitoribus sed a capitulo provinciali etiam vicario, a quo in absentià ministri
eligendi sunt, nec nominandi procuratores socium postulabunt , sed ab eo benedictio-
generales, quatenus a suo definitorio pro- nem non accipient , nisi forte vicarius sii
vinciali habere debent mandatum procurae. simul praeses propter absentiam ministri
IV. Quicumque enim ex bis procuratori- ab oppido ultra vigilili qualuur horas ; et
bus confestim ac electi fuerint, faciant iu- nunquam se intromitlant in regimen con-
ramenlum fidelitatis in nianibus superioris ventus , nisi quando illis competat praesi-
generalis, vel alterius de eius commissione. dentia per absentiam ministri, vicarii, defi-
Concurrentibus autem, praecedat et pracsi- nitorum et redeinptoris captivornm.
deat aliis procurator generalis Ordinis, et VII. Litteras eorum ,
quas scribunt et
post ipsum procurator generalis familiae in quas recipiunt, nullus praelatus aperire,
Roma, Hispaiiiae in Hispanià, et alterius videre, seu impedire audeat, excepto suo
ditionis in eà. Eorum officium vacet, quando superiore generali, cui respective dicti pro-
noviler electi possessionem acceperinl. De- curatores notitiam omnium negociorum Or-
finitorium autem generale Ordinis eos po- dinis praestabunt : et praesertim procurator
terit a suis olficiis abdicare sino obligatione generalis llispaniae id faciat singulis se-
reddendi causain cur id faciat, nisi sacrae meslribus per libruni , in quo cunctorum
Congregationi, quando requiratur. Procura- rationem scriptam liabeat, et in absentià
tor autem generalis ,
qui ex Hispanià non superioris generalis, notitiam illam et ratio-
fuerit electus, nunquam in convenlu nostro nem praebeat delinitori generali aiiti(juiori
exislenti in Curia Regia: et ante finem suo- lenelur agere et expedire. At vero sine
|
rum of(icioruni rationem accepti et expensi consensu patris provincialis provinciae, cu-
in excculione eoruin suo superiori generali ius negocium fuerit, nunquam saecularium
fideliler reddant. negocia, vel propria personalia, vel alicuius
vili. Hortamur patres procuratores gene- parlicularis religiosi gerat. Super difficul-
rales, provinciales, seu etiam convenluales, talibus autem, quae in exetulione sui offl-
ut sen;)per ac commode omni cura et zelo cii occurrerint, consulat suum superiorem
per se, et si id non fieri possit, per sae- generalem.
culares procuratores, negocia expediri fa- XII. In omnibus conventibus et collegiis
Curiae Romanae non valeat sine licentià sdministrator similiter eligi debet. Hi enim
capiluli generalis Ordinis impetrare a Sede conventuales procuratores eligantur a con-
Apostolica lilleras pertinentes ad regimen ventibus et collegiis, consulto et approbante
universale Ordinis, nec favorera vel auxi- patre provinciali, qui solum apprubare de-
lium aliis ad id praestare. Quod si in aliquo bet ,
immo et polest religiosos modestos ,
in Italia exisleris, subdatur sup^-riori gene- rit reeligi cum licentià sui definitorii ge-
rali, et in illius absentià, quoad vilam intra neralis. Quod quidem, antequam illam con-
clausira, ministro domus, a procnrulore ge- cedat , notitiam curet habere de moribus
nerali suo designaiidae prò illius residentià: dilli procuratoris et de sedulitate in exe-
semperque procuratori generali suae fami- cutiune sui officii. Tutum autem in hac
liae, qiiamvis sit Ordinis, licentiam mani- conslitutione expressum quoad procuratores
festet et causam viae suae declaret; illique convenluales, prorsus et in omnibus intelligi
tainquam superiori, cui in omnibus obedire volumus de administraloribus quarumcum-
tenebitur, humiliter pareat quoad negotium qne facultatum seu honorum cuiuslibet con-
et causam suae viae. Quod si aliquis absque ventus vel collegii. Hi autem non praecise
debita licentià illuc profectus fuerit, vel sacerdotes, sed fratres laici poterunt de-
Romae existere conetur, centra praeceptum sinari. Provincialis vero eos tanlummodo
supeiioris generalis familiae suae, idem approbet, qui, iuxta dieta cap. xxiv, n. il,
procurator generalis remittat illum in suam post suae professionis officia eligi possunl.
familiain ad suum superiorem generalem XIV. Procuratores conventuales in civita-
vel provincialem provinciae illius, nisi at- tibus seu oppidis, ubi sunt cancellariae re-
tentis circumstantiis videatur propter cul- giaque Consilia seu audientiae, teneantur
pas eum in carcere coniicere, vel alio re- suscipere ,
gerere et expedire lites et ne-
medio uti. gocia Ordinis ad dieta fora regia concur-
XI. Pater procurator generalis Hispaniae rentia. Et patres ministri huiusmodi con-
sit valde vigilans in expeditione negocioruni ventus non occupcnt suos procuratores itaut
sibi a praelatis commissorum, quae quidem praedieta Ordinis negocia agere noa valcant.
An. C 173§ CLEMENS XII PP. 475 An. C. 1738
XV. Procuratores omnes convenluales et xvin. Nullus, sive minislcr, sive procu-
administratores bonoriim seu facullaliim cu- rator, sive administralor bonorum possit,
iuslibel conventus seu collegii singulis qua- nec ad breve tempus, dare in arrendationem
drimeslribus ralioiiem reddant suis mini- bona fructifera ,
quae conventus liabet in
ipsos non esse procuratores conventuum, I. Superior generalis cum consensu prò- ^ j
nec bonorum administratores; quippe com- viiicialis in qualibet provincia designet do- ^^^^^ J;|'"""J^'
tur, in arca trium clavium et coinmunitalis lis, prò cuius provincia eligilur, et sit per-
officinis reponere ad usura el expensas com- sona spirilualis, prudens, docta et potens
munitatis. viribus ad rigorem vilae communis susti-
deant aliquid exigere aut accipere a pro- etiam superior generalis eligere con-magi-
curaloribus et administratoribus, praeler ea, stros^ consulto magistro, ut eligat religio-
quae, solulis solvendis, factisque expensis, sum ipsi benevisum , ac genio et moribus
libera reperiantur prò convenlu; nec hi, non absimilem, ne forte, si alium eligat,
videlicet procuratores et administratores, potius discordiam scissurasque Inter disci-
aliud ipsis petenlibus reddant, et quod si pulos introducal, quam magistro iuvamen
cogantur a suo minislro, illieo provincialem tribual.
certiorem faciant de violenlià , sub poenà III. Superiores curent, quod religiosi con-
privationis officii similis in perpetuum o- venluales novitiatuum sint valde observantes
mnibus conlravenientibus (luic praecepto. et exemplares.
1 Edit. MaÌD. legit. segregala (K. T.).
1 Videtur desse posi [R. T.J. 2 .\plius lege con-magislrum (R. T.).
An.C. 1738 470 nULLARIUM ROMANUJf An. C. 1738
IV. Omnes novilii debent suscipere habi- ex impedimenlis in boc numero enarratis,
tum, ipsoqiie vesliri in domo novituitus, nisi profpssio (t'iiamsi fiat) invalida et nulla est,
* raro et expressà licenlià siipcrioris genera- quamvis pluribus annis in religione sint.
lis curi) alic|uo fiat dispensalio ut habilum Adinonemus tamen ad eieclionem professi
recipiat in domo alia, in qua fuerit appro- procedi non posse, nisi infra quinquennium
balus ; et slalim ac slalutum nostrae reli- a die profcssionis, et deduclis causis coram
gionis babitum susceperit , deducalur ad superiore suo et Oidinario, ad praescriplum
novilialum, sub poenà gravis culpae infli- sacri Concllii Tridentini; quod, ex senlcntià
gendà superiori qui illum delinuerit, nec sacrae Congregalionis , vendicai sibi locum
provincialis in boc polerit dispensare. Ut non modo quando subditus vult deducere
aulem in domo noviliatus habilu nostro in- causas nullitalis suae profcssionis, sed etiam
dualur, slalim ac aliquis perveniat, sufficit quando superior vult illum eiicere tamquam
quod recipiendus ad cborum ministro et nulliter professum.
magistro noviliorum consignet lilteras pa- II. Non admiltantur praelerea religiosi
tentes provincialis , vel recipiendus ad sta- professi aliorum Ordinum, religionum, con-
tum laici lilteras superioris generalis prae- gregaliorium, vel socielalum, ab'que licen-
cipienlis illis eum liabitu vestiri. Praelali tià capiluli generalis, concurrenlibus duabus
vero nunquam similes litleras concedere aut partibus ex tribus suffragiorum vocalium :
olargiii poterunt, quin prius illis constel au- et eam non concedat, quin prius perda t '
*admiì""n- qui infirmilalem habeal conlagiosam, vel qui qui non liabeat aetatis quindecim annos ;
um "hlbi'^'' vel
fuerit mancipium, ncc qui sacculari nec ad slalum laici ,
qui non habuerit vl-
veste indulus nostrum habilum pelierit , si ginti, vel qui excesseril trigesimumquintum
fuerit professus, sive valide, sive invalide, annum ; nec aliquis eunucbus , nec uxora-
in^ alia quacumque congregationc etiam no- tus, si uxor maiieal in saeculo ; nec irre-
stri Ordinis, v. g. in patribus noslris Calcea- tilus aliquà irrogularitate ,
qui difficiliter
tis, aut etiam in Discalceatis vel Reformatis dispensari possil; nec habens notabilem de-
eiusdem Ordinis non subieclis noslrae iu- formitatem , nec religiosus professus apud
risdictioni. Ncc eliam admillalur neophjtus, patres noslros Calccalos , vel apud aliam
nec qui descenderit per lineam reclam in nostri Ordinis congregationem extra iuris-
quolibet gradu a iudaeis, haereticis, mauris dictionem nostrani , nec aliquis ex com-
vel niauriscis , nec ullus , cuius praedeces- prehensis in interrogatorio prò informalio-
sores per lineam etiam reclam, ac in quo- nibus noviliorum infra posilo paragrapho se-
libet eliam gradu, ob baeresis vel iudaismi quenti. Nullus ex praediclis in hoc numero
vel seclae mahometanae crimina puniti fue- tertio recipialur absque licentià definitori!
rint ab baereticae pravilatis inquisitoribus. generalis illius familiae, et in casibus in
Quod si aliquis ex diclis in liac conslitu- quibus illam concedere possit iuxta ius com-
tione, celans aliquod ex praenarratis impe- mune et nostras conslitutiones, et nunquam
dimentis, professionem fecerit apud nos, sta- illam concedat , ut ilerum recipialur qui
tini ac detegatur tale impedimenlum, eiicia- fuil antea novilius noslrae religionis vel al-
tur quia religio non praestat suum con-
,
lerius , sine praevio examine causae sui
sensum ad lalem professionem. Quapropler egressus de ipsius definitorii commissione
omnes in publico coram communitate mo- faciendo. Volumus tamen quod si aliquis
ueantur ante receptionem habitus, et etiara ex diclis et probibilis in bis duobus nu-
ante professionem. Quod si babeant aliquod meris ( nempe secundo et terlio buius pa-
1 Praeposit. in nos addiraus (r. t.). 1 Forsan pendat (r. t.).
An. C. 1738 CLEMENS Xir PP. 477 An. C. 1738
ragraplii ) habitum receperit et professio- ster , moneat praelendentem ut provideat
nem fecerit sine licentià et facultale re- circa iter et expensas ad informationeni
quisita et expressà in praeclictis tluobus faciendam : idque fieri debet religioso et
autem sine debitis circumstanliis aliqiiis re- aliler ab aliquo fiat, a suo provinciali incar-
ceptus fuerit, ad arbilrium ipsius definitori! ceretur per Ires menses, et ante omnia de
puniatur minister, qui a praelato licenliam ipsius mandato saecularibus restituatur su-
petiit, et reiigiosus qui fecit informationes: pertluum.
illorum enim quamvis excusari velit igno- III. Informationem vero faciat per sequens
ranlia, inexcusabilis est diligentiae defectus. inlerrogatorium, et, quando visum fuerit,
IV. Denique praecipimus quod nulla fe- testibus propcnere potest religionem iura-
mina admitlatur ad nostrum habitum ,
ut menti, ne credant se posse a periurio, fal-
fìat nostri Ordinis mantellala seu trinitaria sum deponendo, excusare, eo praetextu quod
(vulgo beata), absque licenlià superioris ge- causa sit religionis et pia, si autem post
neralis. Nec permiltatur sine eàdem licen- hanc declaralionem teslari velint , eos in-
tià quod emillat votum in manibus alicuius terroget : Primo : Si est propinquus, si est
praelati ex nostris vel alterius religiosi, sub habilis secundum ius ad testificandum , si
poenà privationis offìcii praelato , et vocis movelur amicitià, vel odio, vel zelo iustitiae,
ac loci per trienniuni subdilo contrave- vel si comprehensus invenitur sub aliquà
iiienti. ex generalibus interrogationibus, vel quare
j 3.
1. Anlequam ad nostrum supradiclum ha- movealur ad deponendum , et quot aetatis
j ciendi jnrorrna
bitum quisquam admitlatur, de mandalo mi- annos hnbeat ;
itiones prò a<l nistri extraiudicialiter et omni possibili IV. Secundo : Si cognoscit illum, qui prae-
, ,
miUeD'Iiaarl nO'
slruiD habit
sigillo fiat ab aliqiio religioso clandeslinum tendit nostrum habitum , et eius parentes ,
illius nec suorum iaclurà, modeste denege- V. Tertio : Si scit dictum praelendentem
lur assensus praelensioni. Si autem post tale descendere a iudaeis, haereticis, mauris vel
examen nibil notandum repertum fuerit ,
mauriscis, vel a poenitenlialis per tribunal
tunc, de consenso praelati, cui competal li- sanctae Inquisitionis ob crimen haeresis, vel
centiam dare, minister poterit praetenden- iudaisnii , vel sectae mahometlanae, vel si
lem suae communitati proponere , commu- audivit aliquem ex parenlibus seu ascenden-
nitasque ipsum approbare vel reprobare tibus eius habere aliquem ex praedictis de-
circa mores ; postea vero, quando approbatus feclibus ;
fuerit ,
minister a suo provinciali commis- VI. Quarto : Si scit praelendentem esse
sioncm petat, et reiigiosus designatus, qui neophytum, sive noviler conversum ad fi-
seniper sacerdos erit, faciat ex comnjissione dem, vel aliquid erga hoc audivit ;
ipsius provincialis informalionem iuridicam VII. Quinto : Si scit quod dictus praeten-
et plenariam de genere , moribus et vita dens, parentes eius, vel avi sint notati ali-
piendo iuramentum a testibus. l'rovincialis VIII. Sexto : Si scit quod sit filius legi-
autem nunquam designet consanguineum ,
timus ex legilimo matrimonio , et ut lalis
conterraneum, amirumve praetendentis, nut iudicalus et reputatus;
parentum eius, neque eum qui in eornm- IX. Septimo : Si scit quod sit liber , id
dem locum frequenler assistentiam habeat est, quod non sit nec fuerit servus nec nian-
aut habuerit. cipium ;
ir. Reiigiosus, cui commissa fuerit infor- X. Octavo : Si scit quod diclus practcn-
matio ,
postquam eam ipsi Iradiderit niini- dens non sit ligalus vinculo matrimonii, vel
An. C. 1738 478 BULLARIUM ROMANUM An. C. 173f
fide sponsalium, ilaut de sua persona dispo- et dictus minister , ac consiliarii, et magi-
iiere non possil ;
ster novitiorum vel professorum, vel (si ibi
XI. Nono : Si scil quod hal)eat aliquam magister non est) vicarius ,
omnes utique
infii niitalem contagiosani ;
simul, videant iiiformationem, et approbent
XII.Decimo Si scit quod liabeat aliqua
: vel reprobent, et rationem fideliter reddant
debita quae solvere non possit , vel si le- capitulo conventuali de contenlis in eà. Et
neatur reddere rationem , ex qua ipsi vel oneramus conscienliam examinatorum di-
Ordini nostro aliqua lis seu molestia subse- ctae informationis et religiosorum capitula-
qui valcat ;
rium super secreto.
XIII. Undecimo : Si scit quod praetcndcns XX. Si informatio iuridica fieri commode
fuerit novitius vel professus in nostra reli- non possit antequam praetendens recipiat
gione vel in alio quocumque Ordine , con- habitum, saltem superior conventus vel col-
gregatione seu socielate, eliam in nostris legii, vel, eius nomine, alius religiosus ab
patribus Calceatis, vel Discalceatis, seu Re- eo deputatus coram examinatoribus desti-
,
formatis nostri Oidinis non subieclis nostrae nalis prò informationibus videndis, dare et
iurisdictioni ;
distincte legat interrogatoriura praetendenti,
XIV. Duodecimo : Si scit quod praeten- et per ipsum singiilatim inlerroget, accepto
lendens et petit et vult habitum sponte, et ab eo iuramento de veritate dicendà, et an
proprio affectu ac volunlate alleclus, non vi, comprebendalur in aliquo ex ibi contentis.
melu, fraude, aut alio humano respectu ;
Et postea ,
quamprimum possibile sit , fiat
XV. Decimotertio: Si scit quod parentes informatio iuridica et plenaria, quam appro-
praetendentis sint paupcres, ilaut ad susten- bent vel reprobent minister , consiliarii et
XVI. Decimoquarto : Si scit veruni esse nostrum, examinetur prius de sua vocatione ^.p1*|jj.°''°J*
in contrarium, sciret vel audivisset. ab ipso designato, non solum orelenus, sed
XVII. Si in aliquà regione ' vel provincia aliqiialis fiat cxperientia ; et animadverlat ,
opus fuerit slrictioribus aliquibus interro- si est bonae indolis et virium sufficientium
galionibus, superiores illas apponant in in- ad portandas religionis ausleritates.
terrogatorio, et iiiformantes adimpleant. II. Ad chorum non recipiatur nisi qui la-
XVIII. Insuper stricte praecipimus quod tinitatem sufficientera calleat ad alias scien-
quilibet informans^ (sub poenà gravis cul- tias adipiscendas. Quod ut constet, pater mi-
pae per tres dies) proferat fidem baptismatis nister (si volueril) et quatuor religiosi de-
praetendentis, et illam inserat inforniationi, putati a patre provinciali (vel aliquo ex
ut de baptismo et aetate constet, scribatur- istis deficiente, alius loco eius designatus a
que ' in libro in quo eius receptio et pro- ministro) examinent praetendentem ;
per
fessio scribenda est.Praelatus autem qui maiorem parteni suffragiorum secretoruin
non fecerit testimoniuni baplismi scribi in declaretur eius sufficienlia vel insufficientia.
dicto libro, et qui aliquem ad professionem Liceat tamen superiori generali , iustà de
admiserit sine dieta baptismi fide , severe causa, aliquid in defectu grammaticae sup-
punialur. plere , maxime quando praetendens ingenii
informans curet illam quamprimum tradere III. Posthaec proponatur suo capitulo con-
patri ministro conventus vel collegii, in quo ventuali, cui competat probatio, et fideliter
praetendens habitu nostro induendus est; illi significentur dotes praetendentis. Postea
1 Pessime edit. Main. legit religione (n. T.). aperiantur informationes, et cum fuerint
2 Edit. Main. legit iuformanles (r. t.). approbatae, de omnibus certior fiat provin-
3 Edit. Main. legit scribanturque (R. T.). cialis, ut suas litteras concedat praetendenti,
1738 CLEMENS XII PP. 479 kn. r.. 1738
IV. Nullus ad cliorum recipiatur , iinmo dini nostro concesso felicis recordationis
|
dum in capilulo provinciali, vel prò immi- vocis activae et passivae per sexennium su-
nenti futuro triennio; quem numerum, nisi periori contravenienti.
de licentià superioris generalis et expressà vii. Ad habitum donati seu oblati nullus
prò qualibet vice, provincialis excedere' non recipiatur sine approbalione capituli con-
possit, sub poenà privationis lalis facultatis ventualis, et oblenià licentià patris provin-
ad triennii finem : alias provincia, ultra con- cialis; et qui recipiendi sunt, habeant ae-
ventuum vires , religiosos ,
quos sustenlare tatis sallem viginti annos et amplius, et non
non possel, prò arbitrio provincialis habcret, excedant trigesimum secundum, polleantque
in praeiudicium regularis observantiae, quae integra salute et viribus ad laborern corpo-
pauperlati religiosae , non vero necessitati ralem in quo sunt exercendi. Semel autem
innittilur. recepii, non expellanlur sine consensu pa-
V. Nec fratres laici sine licentià superio- tris ministri et consiliariorum. Nec donati
ris generalis, quam concedet consulto prius recipiantur ad habitum laicorum, nisi post
patre provinciali illius provinciae ubi est Iriennium experientiae, et illi tantum qui
donius in qua recipiendi sunt, et isti gau- alias recipi possent iuxta dieta num. v. De
deant integra valetudine et vìribus ad la- eorum educatione curel pater vicarius con-
borem corporalem , in quo ratione sui sta- ventus vel collegii, et nunquam permittalur
tus versari et exerceri debent; ideoque ante e domo exire ante expietum quadrimestre
receplionem capiatur experientia per aliquot post eorum receplionem ad habitum. Prae-
dies de perseverantià in vocatione, et de dicli non ulanlur lineis nec calceamenlis.
,
salute ac viribus. INec recipiantur qui legere Concurrant ad orationem mentalem, ad ma-
nesciant ,
quippe dissonnili videtur, et est, tutinum cantatum, ad tlagellationem , com-
quod religiosi niliil spirituale legere possint; munioncm communitatis, et ad exhortatio-
nec admiltendi sunt qui saitcm mediocriler nem spirilualem, quae dorninicis diebus fieri
non scribant , lii enim incapaces erunt of- solet, ubi eorum defectus ante religiosorum
ficiorutn suae professionis quae indigent culpas a zelatore vel praeside advertantur
scripturà.' Praeterea, nisi praevià dispensa- ac corriganliir, et slatim a capilulo exeant.
tionc superioris generalis petità a definito- Officia labulae illius, sicut et laici '
singulis
rio provinciae, non recipiatur aliquis qui hebdomadis distribuantur, el, cum obierint,
exercere non possit aliquod officium manuale funeralia et officia fianl prò eis sicut et prò
ex mechanicis ad usum religiosorum vcl novitiis.
qui saltem non sit agricola. Nec plures laici hil perlinens ad novilios vel ipsorum dire-|jj*^''n^j"|j""'"'
adinillanlur, nisi quos^ prudenter iudicave- clioncm iubeant vel disponanl inconsulto
rint superiores necessarios esse prò servitio magistro illorum. Polerunt lamen quando ,
culpae , nec audeaiU ilios reprehendere. Si nibus novitiorum (utpote cum sii magni
vero ali(iiiem defectum in novitio aliquo vi- ponderis res) singolari prudenlià et religlo-
deiint, dicaiit praelato vel magistro, vel in nis zelo se gerani , seclusà omni affectione
capilulo culpaium animadvertant. et liuniano respectu.
III. Novitiis nunquam iniunganlur officia, IV. Bona aclualiler novitiorum, etiam ipsis
laribus. Nec peimiltatur quod visilentur modo consumanlur. Et praelalus, qui aliter
adhuc a parentibus et cognalis, nisi in casu fieri permiserit, poenà culpae gravis per
raro, consentiente et praesente magistro. tres dies punialur.
. I. In anno approbalionis, iiovitii ter pro-
g
De iipproba-ponantur capitulo conventuali, ut iudicet,
REGULAE CAPUT XLIH.
ti
iioniMi.
nou- »
inibus '
nullus frater laicus approbetur, nec' recipia- ac de repetitione illius per professos, et co-
tur, qui aliqua ex officiis propriis sui status rum dom'bus ac bonis.
cte non didicerit.Nec ad tertiam approba- vitius cum licenlià patris provincialis a<i-„^°J||,°J'^"°°'
si eum iudicent religioni noxium vel ineplum. Felici, necnon et nostro reverendo patri fralri
II. Post quartum mensem a receptione N. de N. ministro generali, aliisqiie meis su-
habitus, proponantur prima vice novitii di- pcrioribiis Ordinis Discalceatorum SS. Trini-
ete capitulo, secundi'i post octavum^, tertià iatis Redcmpliotiis Caplivorum , eorumque suc-
post decimum mensem. Ut novitius censea- cessoribtis, secnndum regulam primilivam dicti
tur approbalus, debet liabere maiorem par- Ordinis a felicis recordalionis domino Papa
tem suffragiorum secretorum capituli con- Urbano YIIl ad perfectiorem formam reda-
ventualis; quod si ea non habueril, statiin clam, et secundum constitutiones eiusdem Or-
habilu spolietur, et modeste dimitlatur. At dinis, sine miligalione, nsque ad mortem.
iam approbalus a capitulo, habitu non spo- II. Continuo destinali ad chorum emitlant
lietur, nisi de consensn ipsius capituli con- quartum votum non ambiendi iuxta Breve
ventualis, vel saltem consenlientibus et con- felicis recordalionis Pauli Papae V expedi-
venientibus ministro et magistro et superiore lum die x februarii mdcx , incipiens Quae
generali vel provinciali. Quod si ad neulrnm pie ac sancte ; illudque faciant sequenti
ex bis duobus facilis sit ^, rursus suppleat forma :
illius defectum consensus duorum religioso- Praelerca^ promitto, me, directe vel indire-
rum iain untea ad hunc effectum deputato- de, per me aul per alias, intra nostrum Congre-
rum a provinciali. gationem, praelutionem aliquam, aul officium
1 Edit. Main. legit ne (R. t.). per constitutiones praetendi prohibitum, mila
2 Eilit. Main. legit octavam (R. T.).
3 Videtur deesse via vel accessus (R. T.). 1 Male edil. Main. legit propterea (r. i.).
Ad. C. 1738 CLEMENS XII PP. 481 An. C. 1738
nunquam praetensurum , et pai iter extra no- coram ipsà communitate. Initio vero forniae
strani Congregationem, neque dircele neque in- supraposilae mutent verbum facio in verbura
directe, per me aul per alias, ullam praela- repelo, et verbura promitto in veibum re-
tionem praetensurum, rei oblatam acceplaturum, promitto; et superior generalis Ordinis, loco
nisi praeceplo eius ,
qui mihi praecipere po- verboruin ad ipsum altinentium in eàdem
lerit, adstringar. forma , dicat ; Nccnon sanclissimo domino
Fratres laici ,
quando faciuiil professio- nostro Papae N., eiusque et beali Petri apo-
iiem (quam vulgari lingua facere debenl), stoli legitimis successoribus. Superior genera-
posteinissionem trium essentialium votorum, lis familiae et definilores generales Ordinis
continuo emiltant quartum non transeundi omittere debent illa verba aliisque meis su-
ad slatum clericalem , nec sacros ordines pcrioribus, quae omnes alii praelati et sub-
suscipiendi, iuxla praeceptum felicis recor- diti dicere tenentur. Quod si aliquis pro-
dalionis Alexandri Papae VII per suas litte- pter infinnitatem assistere non valuit fun-
ras in forma Brevis expeditas die xvi ianuarii ctioni isti, repetat professionem quampri-
anno mdclxiu incipientes Pastoralis offitii ,
mum pussit in manibus praelati in cella sua,
fiatque sequenti modo et lingua, et vulgari : praescntibus duobus religiosis ;
qui vero ob
Praeterea promitto, ine nunquam transitu- aliquam legilimam causam absens fuerit,
rum ad statum clericalem aul recepturum , quamprimum eam repetat in choro etiam
primam tonsuram, neque directe rei indircele, coram communitate.
per me aut per alium, dietimi transitum sivc i. In qualibet provincia ex designatione § 2.
ab ilio etiam in cuius manibus illam fecit terarum (non solum grammalicae) operam
profitens, si forte distractus- fuit a praelato; dare possint et debeant iuxta instructionein
et confestim informalio igne comburatur. et praescriptum decretorum sanctissimi do-
IV. Insuper oinnes et singuli nostrae re- mini nostri Clementis Vili.
ligionis professi, tam ad chorum destinati II. Cum magistro professorum, quoad eius
quam laici, tam praelati quam subditi, se- assignationem et reliqua omnia, observetur
mel in singulis aiuiis in die vespertino festi totum quod in diversis partibus liarura con-
omnium sanctorum Ordinis post liorain quin- stitutionum dictum expressuinque manet de
lam repetant et denuo confirment suam magistro novitiorum, et quod ministri niliil
3 Potius lego hac (a. t.). 2 Deest vel aut et (r. t.).
eiusdem designentur) donec sacerdotes sinl. totum dividendum est in Ires partes, et ter-
roslquam autem a dieta habilatione sepa- lià separala prò captivis, quod reliquum
rata et clauscà recenter professorum exierint, fuerit, declaramus deberi in conscientià
quousque sacerdotio initienliir, disciplinae reddi ac reslitui dicto collegio vel definito-
vicarii subiaccaiil, praeterquam in collegiis rio et redemplioni. Hoc autem tantum in-
arlium ubi sunt niagistri. tcUigatur, quando noster professus non fecil
IV. Si quis iani sacerdos nostrum habitum lestamentum ante professionem in favorem
accipiut, sub iiit.truclione magislrì sii etiain alicuius personae extra Ordinem nostrum ;
integruin annum post professionem, et non si enim fecit, eius ultima voluntas adim-
amplius, nec a domo egrediatur, nisi post plealur, dum tamcn lestamentum aut re-
expletura dictum annum, nec in propriam nuncialio sit sine gravamine missarura aut
patriam pergat, donec quatuor annos post allerius piac memoriae , et, si imponatur
professionem expleveril, nisi ibi sit conven- huiusmodi gravameli , semper intelligalur
tus noster, et prò conventuali in eum adeat. novitium fundatiunem facere in favorem
V. Fratres laici similiter sub disciplina religionis, et non alicuius determinatae do-
magistri recenter professorum sint primo tnus aut personae intra religionem ;
quia ,
anno post professionem, et insuper duobus cuin conventus nostri nuUum possinl reci-
aliis annis sub ipsius magistri, vel, ubi ipse pere onus sine licentià superioris generalis,
non sit, sub vicarii instructione. Nec primo et aliunde istius conscientiae, iuxta canoni-
dicto anno e convcntu exeant, nisi in com- cas sanctiones, sit non permiltere quod
munilale, neque in patriam pergant nisi ,
conventus gravenlur ultra posse, ad ipsum
post quatuor annos transactos a professio- deinceps perlinere debet quod in Ordine
ne, vel nisi in eà sit conventus Ordinis et adimpleanlur ultimae voluntates novitiorum
prò conventualibus mittanlur. post professionem eorum, sine alicuius con-
quo recepit habitum, voi a quo dircctus et sis, tam praelatis quam subditis, ut nullus
rnissus fuit ut habitum reciperet. Quod si moneat novitios, ncque eos inducat ut te-
non fuit in aliquo collegio receptus, neque slamentum aut renunciationem ante suam
ab eo direclus sive missus, talis honorum professionem faciant in favorem alicuius
medietas, quando totum dividendum non personae extra nec intra Ordinem nostrum.
excedat summam octoginta scutorum roma- IV. In exigendis bonis per fratres in no-
Dorum argenti , iuxta praesentem eorum stra religione professos, relictis nobis vel
valorem, deserviat prò expensis a definito- ad' nos pcrtinenlibus, maxima servetur cha-
rio provinciali designandis; si autem ex- ritas, et prae oculis hahealur indigentia et
cesserit, prò designandis a definitorio ge- qualitas fratrum et sororum religiosi, et
nerali , ad quod quotannis mittere debent specialiter hoc observetur cum eius patre
magistri novitiorum cuiuscumque provinciae vel maire, quando per mortem allerulrius
notitiam fideliler enarratam, et a se, mini- haereditas obvcnit enim (si nobis, lune
stro et consiliariis subsciiplam, de profiten- cliarilas volumus ne talium hono-
exigit)
tium haereditatibus et bonis . Quod illis rum fructus exiganlur vel petantur', donec
alter superstes morialur.
praecipimus in virtute sanctae ohedientiae,
sub praecepto formali, et sub poenà inha- 5 2. Emanavil deinde a Congree;alione Decrenim con-
bilil.tlis in perpeluum aliter facienli. eorumdem cardinalmm, re undiqne ma-sci.poru.i, «ire-
,. , ,
. . liulanuin prae-
II. Ut autem redemptor captivorum non liire discussA, decrelnm tenoris seqnenlis: dicue rci!ai»e
„ „ ' . conOrmatae.
. . .
wpjfklì 'ptoneralis nobis hnniiliter supplicali fecil sicque in praemissis per quoscumque iu-
apostulicà con* . •
.*, .*
oraatione,
,
ul praeiiiscrtas consliluliones et decre-
. i
diccs ordinarios et delegatos ,
eliam
tum luiiusiiiodi aposlolicae confirmalio- causarum palatii apostolici audilores,
nis patrocinio conimiiniri de benignitale ac S. R. E. cardinaies, etiam de latere
apostolica dignaremiir. legalos, el Apostolicae Sedis nunlios,
Annuii Fon I 4. Nos igilur, ipsius prociiratoris aliosve quoslibel quacumque praeemi-
Uhi.
generalis volis hac in re, quantum cum nentià et fucultale lungenles et fun-
Domino possumus, favorabililer anniiere cluros, sublatà eis et eorum cuilibet
bus eius nomine nobis super hoc humi- ve quibusvis, etiam iuramento , confir-
liter porrectis inclinati , omnes et sin- malione apostolica, vel quavis firmilale
gulas constitutiones praeinsertas, et in alia roboratis , slatulis et consuetudini-
eis contenta quaecumque, necnon di- bus, privilegiis quoque, indullis et lil-
verbiim inserlis habcnles, illis alias in pituli generalis dicti Ordinis mense maio
suo robore pcrmansuris, ad praemisso- tempus undccim
niipcr elapso celebrali
rum elTecliim, bac vice diimlaxat, specia- annorum buiusmodi ad quatuor annos
liler el expresse derogamus; ceterisque dumlaxat redigere sluduerunt , el alias
rem, sub annulo Piscatoris, die u au- Exlractum ex aclis originalibus capituli gè- r.apiiuii f,.
gusti MDCCxxxxviii, pontificalus nostri neralis anni MDCCxxxvui, ex sessione xiv . h"u,ìmn.u"'èt.
anno ix.
Quantum ex fratrum conversorum servi liis ^ra'nnium '"d"
rerum temporalium administralores in o-*''"^'
Dal. die 2 augusti 1738, ponlif. anno ix.
mnibus Ordinis nostri domibus, sed in hac
inclita praeserlini abbatià, adiunienti capiant,
Confirwatio decreti capihdi generalis statu Deo militare velini, el ii ipsi, quibus
canonicoriim regularium Ordinis san- hunc Dominus effcctum inspirai, longissimo
cii Anlonii Viennensis, per qnod sta- lemporis Iraclu quo probanlur per decem
,
nam serviiii eiralis canonicorum reciularium Urdinis a decennio ad triennium ; ita ut posi Ires
alas ad
i)' ifo sinnem sancli Antouii Viennensis, qnod per con- annos in statu donatorum emensos, allerum-
slituliones dicli (Jrdinis part. ii cap. i que insuper in novilialu , si habiies iudi-
periores generales Ordinis buiusmodi S 2. Cum aulem, sicut diclus procu- Aposioiicomu-
.... o limile roborart
malum efTeclum, quem praedictum tem- rator generalis nobis nuper exponi fecit, dicium decr«-
,
... .... ,. ta.n pelli prò-
pus afferre solet, agnovissenl, nam plu- decrelum capiluli generalis buiusmodi, curaior j.nora-
„ . ' . lls Ordini!,
rimi ex dictis donatis erga divinum ser- quo iirmius subsislal et servetur exa-
vilium desides, alteri a fallaci licentià clius , apostolicae confirmationisnostrae
illecti, et alii demum a cacodaemone patrocinio coramuniri summopere desi-
slit, ad effeclum praesentium dumtaxat Dal. die 2 augusti 1738, pontif. anno ix.
consequendum harum serie absolven-
,
apostolica, vel quavis fìrmitate alia ro- sub cura eiusdem missionis, dependere
boratis, statutis et consuetudinibus, pri- praecipue a regia liberalilate carissi-
vilegiis quoque, indullis et lilteris a- morum in Christo filiorum calholicorum
poslolicis in contrarium praemissorum Ilispaniarum regum ,
qui iam a pluribus
quomodolibet concessis confirmatis et , retro annis copiosas eleemosynas ad id
innovatis; quibus omnibus et singulis, dare consueverant ; nihilominus ipse
illorum tenores praesentibus prò piene Franciscus experimento didicerat ali-
cretum tenoris qui sequilur, vidclicet: caces exislere et fore , suosque plena-
rios et integros elTeclus sortiri et obli-
Decreuira Decrelum sacrae Congregationis generalis
nere , ac illis , ad quos special et prò
praefaue.'""" ^^ Propaganda Fide habitae ' die iv augusti
tempore quandocumque
MDCCxxxvui. — Relato per reverendum pa-
spcclabit , in
Dal. die 22 augusti 1738, ponlif. anno ix. Decreta prò bono rcqimine Conqreqationis. Pracraiio de-
obsequiis sub suavi religionis lugo man- tiis multa et gravia mala proficisci , ideo [^"^"nnn 'ion-
cipatorum regimine et gubernio provi- statuimus ut in locis, in quibus monasteria 'ì,a'"nro* 'àbha-
1 Consule rcgulas et declarationes relalas in n. IX, liaec liabeiilur' « licentiae vero disce-caùouis'"ci"ra
tom. XIX, pag. 276 et seq. huius edit. (r. t.). d Vide loco cit. pag. 284 a (r t.].
An. C. 1-38 488 BULLAUIUM ROMANUM An. C. 1738
l"nd!' 'ludTcìi lionis vel eliam devotionis causa , seu alio ciendum regula inculcat, id ipsuni multo
«cius.
quovis praelextu, fratribus nostrae Coiigre- magis a praelatis faciendum volumus, qui
gationis a definitoribus vel regimine aul a nuUam admiiiistrationem habent, vulgo dicti
praelatis non concedantur, nisi ex raliona- nullatcncnli.
bili causa, et raro, ad evitandas vagaliones', V. iMutationes monachorum non alia ra- Demuiaiion»
etc. »: propterea abbales, tempore baccana- tione fiaiit, quam uti monet regula in de-°;'°^^[;°';;;'°fj
autem monasienmn
lium, non perinittant morari monachos extra claratione cap. lxvii, n. xv. Ut lites
monasteria , neque praetextu adeuiidi con- oinnes, quae mutalionum causa oriri solent,
sanguineos vel affines, nec alia qualibet de medio tollantur, slatuimus, quotiescum-
quaesità causa. Adolescentibus autem et que monachi mutati fuerint auclorilate ca-
iunioribus , donec non fuerint sacerdotio pituli generalis vel diaetae, vel si extra tem-
initiati,non concedant facultatem perno- pus congressus praelati aliquem mutare vo-
ctandi extra claustra neque recreationis , luerint, debere monasteria, a quibus mutati
neque etiam causa devotionis, nisi in casi- discedunt , iis suppeditare omnia necessa-
bus a ' constitutionibus permissis. ria. At si monachus extra id lempus
quis
Quod si causae postulent dari faculta- niutari petierit, ob eamque rem importune
tem aliquibus ultra unius diei iter eundi, institerit , etsi discedendi facultatem impe-
lune omnino serventur ea quae in decla- tret, nihil tamen a quopiam exigere possit.
ratione cap. lxvii, n. vui, ixetxiii servanda VI. Cum decrelis sacrae Congregalionis Da carceribui
'""""'
commemorantur. ConciliiDe regularibus apostatis et eiec/js cJàrù^l
Similiter dicti superiores nunquam per- anni mdcxxiv cautum sit, ut unaquaeque
mittanl aut tolerent, quod monachi , depo- religio habeat carceres in qualibet saltem
sito habitu monastico, vel personali incedant, provincia ad incorrigibiles, scandalosos, cri-
vel ludicros actus , recreationis causa , in minosos ac similes puniendos et coerceiidos,
ipsomel monasterio aut alibi quomodocum- nos, etsi Congregationis monasteria singula
que exerceant. privatos habent carceres iuxta constitutiones
Praeiaii abs-
'"• Declaratio cap. lxvii ita statuit n. xi: nostras , tamen ad tutius et commodius
,
qiie legitiiuà
« Quod sì ^ nracUiti mora extra monasterium eosdem illos compescendos, assignamus pu-
causa a ino ^ '
iiasieriis allesse tres menses excesserit, praesidens et visita- blicos carcere.'^ in monasterio S. Petri de
noD debenl. .,,. . • . j
tores lUi monasterio adrainistratorem depu-
i
Perusio prò provincia Romana et Etruscà,
tent »: et merito, cum scriptum sit: verum- in monasterio Montis Casini prò provincia
tamcn sanguinem eontm da marni Ina requi- Neapolitanà , in monasterio S. Mirtini Pa-
ram. Quod si eliam minori tempore sine normi prò Siculà, in monasterio S. Salvato-
Aiiis esemplo IV. Praelati quamdiligentissime animum mnia necessaria tam prò expensis ad trans-
nbLs'2bsen"an- attcndant ad ea quae habet regula in decla- missionem reorum quam prò victu et ve- ,
"''•
ratione cap. ii, num. u, scilicet: « ut* sub- stitu, ab ilio monasterio tribuenda esse, cui
ditos reddant in obsequendo promptiores ,
reus nomen dederit. Possint tamen prae-
ipsi forma gregis fiant et duces agendorum. lati ad aliquod ex assignatis monasteriis
Ergo regularibus observantiis, chori, refe- extra provinciam mittere huiusmodi crimi-
ctorii, ceterisque semper inlersint, etc. ». nosos , dummodo abbas illius monasterii
consentiat , vel capitulum generale aut re-
1 Edit. Maio, legit vacationes (n. t.).
2 Praeposit. a nos addimus (R. T.). gimen id praecipiat , salvis semper quae
3 Tom. XIX, pag. 3il a (R. T.). de expensis dieta sunt.
Cum autem non levis inoleverit abu- De «odo prò-
4 Ibid. pag. 280 a (r. t.). VII.
An. C. 1733 CLEMOS XII PP. 489 An, C. 1738
crrtendi coaira sus, quod neiTipe coiilra monachos, ut supra, X. Cum nibil magis monachorum vitae et vei amiien-
""" delinquentes non conficianUir proccssus su-
*''
monaslicae disciplinae noceat ,
quani cupi-
per qualltate et verificatiune delicli ab eis dilas bonoris et dignilalis, leneanlur prae-
cummissi, volumus quod in posterum in ses, visitatores, procurator generalis et luo-
singulis casibus, in quibus aliquis inonacbus nasteriorum superiores palribus definitori-
crimen palraveiit ob (juod puniri merealur, bus referrc officia, commendationes, preces,
superior proccssuin per aliquem perituin quas deferunt saeculares, ecclcsiasticae, a-
confici omnino curel , deinde delinquenleni liaoque pcrsonae quaecumque, ut in DuUis
prò modo culpae puniat; processum vero Gregorii XllI et Urbani Vili centra ambieu-
in arcbivio moiiaslerii asservanduni reponat, tes, in favorem alicuius ad obtinendas prac-
ut, si unquani idem monacbus pluries deli- laluras, dignitales, gradus, officia, admi-
querit, huiusmodi processus inservire possit nistrationes, etc. ;
qua re cognita, patres
ad probandam ipsius incorrigibilitatem, quae definitores eligant duos vel tres abbales ,
liunlur ,
jnonasteria
meminerint praelati
iacturam
et
or
masnam pa-
visitatores
currisse; quod
quae statuuntur
si cognoverinl, serventur ea
in Dullis laudatis, sive ipse
rnm adniiiu- . ., .
siraiione. ea quae de aedificiis praescnbuulur in de- institerit apud praediclas personas, sive per
claratione regulae', cap. lxvi. Quae quidem medium alterius etiara nostrae Congregatio-
de aedificiis consliluta inlelligi alque ob- nis tales instantiae et sollicitationes prae-
servari volumus eliam de exlraordinariis sumantur factae de eius commissione seu
expensis in bospitibus suscipiendis, in or- voluntate; si vero convinci nequeat, et gra-
nalu monasleiiorum et templorum, et aliis vis tamen suspicio remaneat, ad eius instan-
buiusmodi. Quare visilatores provinciae cu- tiani preces, commendationes, et officia
rent diligenler, ne bac in re a quopiam adbibita fuisse, causa proponatur iterum
peccelur, et si deprebenderint aliquid cen- discutienda in omnibus sequentibus capitu-
tra laudati capilis declaralum admitli aut lis generalibus , donec definiatur. Interea
tentari, etiam extra aduni visitationis cer- tamen, qui sic egisse in suspicionem cadit,
tioreni faciant palrem praesidem, qui sla- nullis officiis aut dignitatibus ,
quae a pa-
liin aedificii et sumptuum progressum in- tribus definitoribus aut capilulo generali
lerdicat. Quod attinet ad reliquam monaste- conferunlur, ornari possit.
riorum administrationem, abbatibus in me- XI. Comperlum est, bona temporalia, quae De admmi-
, . ,. ... .
, ,,
sIr.ìtione teni-
moriam revocamus exactam observantiam subsidia sunt luiius vitae, multum conterrà poraimm per
*'"'
coiistitutionum apostolicarum, maxime vero ad regularem disciplinam relinendam. Si"*
Alexandri VII De ccllerariis % qua sub gra- igitur ad notitiam regiminis venerit prae-
vissiuiis poenis praescribitur, ut cellerarii ^ latura aliquem male administrare bona rao-
nibil sine scienlià et iussione abbatis agant, nasterii regimen moneat abbatem, et op-
,
et abbales per se ipsos in rerum tempora- porlunis remediis curet ut eumdem deler-
lium administratione non se ingeranl. reat de sententià , et in officio contineat ;
Hocnao con- '^- Quoniam monacbis negotiationes sa- quod si abbas desistere nolueril, prò modo
MgocIa°or«''''"'
'^''^ canonibus interdicunlur ,
volumus o- contuiiiaciae ad ulteriora procedat , usque
mnino in cos animadverli, qui illicilis nego- ad suspensionem a regimine et deputalio-
tiationibus operam dare depreliensi fuerinl, neni admiiiistratoris. Hoc autcni loco expe-
eisque inlligi poenas cap. i.vii nostrae re- dire iudicamus, si decretum alias emanaluni
gulae n. li statutas. a capitulo generali anni .mdgcxxxii repetatur,
1 Edit. Maiii legit regula (r. t.). et bìc inseralur, quod sic babet: « Prac-
2 llabetur in lem. xvi ,
pag. 59 b et seq. (n.T.)- sules monastcriorum in gravibus quibuscum-
3 -Male adii. Main. legit canccUarii (J^ T.). que rebus, quales suut construcliones, alie-
standum voce vel nutu, sed secreto instituto chtitta continentur. Computa vero a dictis
scrutinio, ut, quae decet, sit cuique facul- visitatoribus habita deferantur ad capituluni,
tas libere proferendi quod in inonasterii ad hoc ut ibi a deputatis ad computa con-
utilitatem cessuruni iudicarit. ferri valeant cum aliis compulis quae sin-
A saecuiari- XII. Ac ut faciliur via pateat his qui mo- goli abbates corani ipsis praesentare tenen-
genduin pIo^^'- iiasticae vitae desiderio teiientur, eamque tur. Qiioniain vero iidera visitatores intcr
noviiiòrum."''" "'o^'edi
volunt ,
maxime laudamus morem cetera iiiquirere debent, an proprietarii ali-
illum et institutum niliil exigendi a sae- qui in monasterio inveniantur ;
proplerea,
cularibus prò viclu et vestitu novitiorum ;
magna adhibilà diligcntià, visitent capsam
quod ipsum institutum arripiondum et reti- depositorum: qua in re, quae gravissimum
nendum iudicamus, et omnino observari vo- momentuin liabet , ipsorum conscientiara
lumus, ut iocalia, pastus, pecuniae, aliaeque oneramus.
res etiam ad divinum cultura vel usum
, XV. Quoniam vero monachi non intimam vestcbus,
communem monasterio applicandae non exi- solum animi modestiam , sed etiam extor-
gantur seu petantur ratioiie ingressus vel nam praeseferre debent , hic repetendum
professionis iuxta consti tutionem Urbani IV censemus decretum editum n. ii in capitulo
quae incipit Sane in vinca Domini , titulo generali anni mdccxxxviii ad lollendos abu-
De sÌ7noni(ì, Inter extravagantes communes, sus qui in vestimentorum usu apud mo-
ne in poenas gravissimas, praecipue excom- nachos irrepserint : « Summain etiam dili-
tatores in actu visitationis omnes de familià plicitate et humilitate aliena prorsus sunt;
de rerum statu interrogare ;
quia tainen ob praesertim vero solertissime in eos inqui-
eam rem incommoda multa oriri possunt in rant et severissime etiam animadvertant,
delrimentiim monasteriorum , et ne ullus qui in pileis, caligis et calceis saeculi pom-
suspicionibus, quae chaiitatis vinculum per- pas religiosis viris indignas affeclare viden-
rumpere possunt, locus detur, necesse esse tur. Quod dictum quoque habeatur adv^rsus
arbitraniur, ut in posterum omnes de fami- eos, qui tonsuram monasticam minime ge-
lià a palribus visitatoribus vocentur et in- runt , et ut bisce in rebus praelatis vigi-
terrogentur. Ipsi autem patres visilalores laiitiam omnem exerceant, eorum conscien-
meminerint ea, quae ibidem num. xxiii prae- tiatn oneramus. Addimus aulem expresse
scribuntur, seilicet ne revelent testes , aut buie decreto ut tunica sit undequaque clausa,
ea quae in visitalione acceperuiit, sub poenà iuxta Clement. Ne in agro, et nullo modo,
ibidem statutà. Caveant etiam diligenter ut vel in totù vel in parte, recedat ab antiqua
acta visitationis ita custodiantur ut a ne- Urgemus etiam inte-
nostra consuetudine.
mine videantur aut legantur in monasteriis gram firmamque observantiam eorum, quae
quae visitare porrexerint'. de vestinieiitis ornamentisque statuuntur in
De conDpuiis XIV. Ut autem patres visitatores rite re- declaratione cap. lv noslrae regulae, quae
pnMlnaan'js
'
' "-'^^"^ munus suum fungi queanl ,
consti- ab omnibus omnino servari mandainus. Et
tuatur formula prò exhibendis coinputis mo- quoniam liber esse nemo debet ab iis offi-
nasteriorum capitolo generali ^, et defmito- ciis reddeiidis quae perlinent ad vitae ge-
res novis visitatoribus eadem computa con- ntis et rcgularis obscrvantiae disciplinam ,
in decanos assumi possint ad praescriplum buie opinioni locura dedit ) illorum verbo-
constitutionum cap. xxi, reg. num. iv. rum : A qua obligatione eo ipso solmntur ,
Officio d XVII. Qui auleni decani sunt constituti cum eos a Conijregalione dimitti contigerit ,
Dorum.
sollicitudinem gerant super decanias suas , quae per haec alia italice redduntur : Dal-
audiant cuipas monacborum , et corrigant l'obìigazione de' quali sono subito sciolti, quan-
eos in mansuetudine et ciiaritate. Visitato- do occorre che partono o sono cacciati dalla
res vero, ut in actu visitalionis de hac re Congregazione. Quae interpretatio irrepsit in
rectissime cavet regula cap. xlvii in decla- liabentur cap. xxviii regulae declarationissos.
ratione num. Ne tamen^ adolescentes a
vii : « num IV. Quare sciant praelati, ac celeri, eos
studiis avocentur, nuUus monachorura ad offi- dimitti non posse, nisi modus eos expellendi
cia oeconomica sive temporalia, etiani dome- reguhi praescriptus servetur, et causae sub-
stica, assumi possit, nisi completo suae con- sint, praecipuae* contumaciae, ob quas, iuxta
versionis anno duodecimo » : quod quidem constitutiones nostras, dimitti possunt; quae
idcirco statutum est ut possint adolescentes si non adsint, non possunt expelli. Ad coni-
studiis facultatum vacare. Quare etiani qui pescendos autem eos, qui monastico ordini
fuerint sacerdotio initiati scholas frequentare malis moribus magnopere obsunt , necesse
omnino teneantur, donec in studiis philoso- ducimus monere patres visitatores et omnes
phiae, tbeologiae et sacrorum canonum se- praelatos, ut denuntient patribus definito-
cundum monasteriorum consuetudinem cur- ribus criminosos, scandalosos , inquietos et
sura confecerint: quae sacrorum canonum processatos, ut describaiitur eorum nomina
studia, ubi vigent, retineantur ; ubi vero in libro incorrigibilium, iuxta praescriplum
iacent, reslituantur. constitutionis parte i, cap. xvii, n. xii.
2 Ed. M. legit coìUinuae prò continue {R.T.). 4 Videtur legendum praecipue (r. t.).
3 Tom. XIX pag. 315 b (R. T.), 5 Pessime edit. Main. legit solitae (r. t.).
An. 0. 1738 ''^92 BULI.ARIUM ROMANUM An. C. 1738
los de familià coganl eos de genere '
in sin- III. Quandocumq\ie aliquis monachus,ia-
giilis , ne immunitatein ab observantiis re- firmitatis obtentu, pplieril in aliquà ex gran-
t;ularibiis vendere videant. Vobimus etiam ciis monaslerii morari , ei non annuat su-
ut in singulis monasteriis mentalis oratio perior nisi medicorum iuratà fide testetur
babealnr ab omnibus, quae oratio ante ve! et constet observantiam regidarem sibi no-
jiost horae primae recilationem liaberi solet. tabiliter obesse ;
quo casu superior votis
inrirmorum xxi. Ad extrcmum , ut infirmis fratribus annuat et indulgeat ,
quamdiu infirmilatis
provideatur, caveant abbates et cellerarii, ne, causa postulai.
ceconomiae obtentu, infirmi fralresnegligan- Quicumque aulem abbates, aliique noslris
lur. Quod ne accidat , videant cap. xxxvi monasteriis et Congregationi praefecli, cuius-
nostrae regulae, eiusque declarationes. cumque dignilatis, gradus et praeeminenliae
Iluec aiilem iis, quae de miitationibus dieta fuerint, si graviter in unoquoque praemis-
siinl , adiìciìiida ccnsemiis : soruni ,
etiam unica vice, desides fuerint,
Aiidiiiones ad Si quis nionschus extra monaslerium ,
aul alio modo deliquerint, voce adiva et
'^'^
criu?"""* <"' ''le recteque assignalus est de fami- passiva sint ipso facto privati : salvis ma-
lià antequam ad illud pervenerit
, infir- ,
nentibus gravioribus poenis excommunica-
malur et morilur, monasterium professio- tionum , suspensionum , inhabilitatum , ac
nis consequatur spolium , et tenealur ad ceterarum, quae contra aliqua '
praemisso-
omnes cxpensas ad victum, ad medicaraenta, rum per Bullas aposlolicas et nostras con-
ad l'uniis necessaria. Si veroVonvalescat, et slitutiones staluta sunt. Lì aulem executioni
ad monasterium , cui rite assignalus est ,
demandeiilur, patres visitatores capilulo ge-
pervenerit , idem monaslerium quemadmo- nerali deferre teneantur quae in aclu visi-
dum ius spolii acquirit , ila Icnealur ad tationis contra praemissa patrala esse ob-
omnes expensas commemoralas. Illi vero servaverinl, quod munus, si diligentissime
rite mutati inlelligunlur, quos, vel in comi- non expleverint, ipsi quoque eidem poenae
tiis sive maioribus sive minoribus , vel ipso facto obnoxii sint. Quapropter patres
extra illa, ubi necessilas vel utililas poslu- visitatores, dum comitiorum noslrorum more
let ,
praelati ad se invicem mittunt com- congregati fuerint, super bis rebus exaclis-
muni consensu , adiunctà palris praesidis simum examen inslituere teneantur.
vel visilatorum l'acuitale , uti praescribunt Ego D. Seraphinus a Malberà abbas ,
conslitutiones nostrae, pari, ii, cap. iv. et eleclus cum ceteris subscriplis ad
Ut aulem praelati sint in mulationibus examen.
rite faciendis cautiores, statuimus ut, si mo- Ego D. Joseph ab .augusta, abbas.
nachus mutelur poslhabitis condilionibus Ego D. Bernardus a Pharà, abbas.
enarratis, et infirmetur extra monasterium, Ego D. Cyprianus a Brixià, abbas.
sive moriatur, sive convalescal, a monaste- Ego D. FoRTUNATUS 3 Mulina, abbas.
rio , cui assignalus erat , omnes expensae Ego D. AuGUSTiNus a Brixià, abbas.
solvantur, et nihilominus ius spolii amitlat, Ego D. HiERONVMus a lanuà, abbas.
quod acqnirilur monasterio professionis ,
Nos insfrascipli definilores elecli in capi- Approbnio
^'"^'
dummodo ad monasterium, ad quod minus tulo generali Congregalionis Cassinensis ha- "{;;'."''
corrigenda videanlur. .
Capituliim gc- § I.Cutn, siciit dilccli fìlii prior scn niiiitcr porreclis inclinali, cousliliiliones,
noi-ale hiiiiis
Orilinis hah.'l siiperior generalis el denniloriiim Ordi- addiliones el stalula pracdicla, duniuiodo
fdriiU.item iiiu-
tandt, :)<li'eti>li, nis fralnim sancii Ioannis Dei Congre- lamen sinl in usn, ac licita et bonesta,
etc. coastjlutio-
11L*5, gationis Ilispaniae nobìs niiper exponi ac a supradicti\ Congrcgalione cardina-
feccninl, qiiod, per capiluliim cu con- lium approbata, saciisque canonibus et
sliUitionnm Congregalionis et Ordiuis Concilii Tridentini decrelis ac consli-
hniiisniodi auclorilate apostolica in for- lulionibiis apostolicis non advcrsenliu',
ma specifica lani a felicis recordalionis nec monopoliis ansam praebcanl, apo-
Paulo Papa V sub vi angusti mucxi stolica auclorilate, tenore praesenlium,
quam a recolendae memoriac Urbano approbamus el confirniamiis, illisque
Papa Vili praedccessoribns nostris sub inviolabilis apostolicae fìrmilalis robiir
IX novembris mdcxl respcclive diebus adiicinius.
confirmatarum ,
generali et intermedio § 5. Decernentes, constilutiones, addi- Easqno sic
. correctas aOdi-
capitulis Congrcgalionis et Ordinis hu- tiones seu stalula huiusmodi, ac prae-iasquo sorvari
muniri sumniopere desiderent: Dat. die 18 septembiis 1738, ponlif. anno IX.
ed'undere suaviores, eisque exinde, be- dies respective peragatur, ut via adeun-
nedicente Domino, votiva promptius pro- di cum fiducia ad monlem sanctum Do-
veniant auxilia. mini, et intra supernae exaudilionis sa-
Eimiiium tre- 8 \, Ciim itaque, siciil accepimus, crarium a pracfato S. Francisco mon-
rum feriai aglonosus S. rranciscus de Paula, Ordi- strata esse noscatur :
S. Krancisco ÌD-
(tilDtam. nis fratriim Miniinorum nuncnpatorum S 2. Nos igilur, sanctum rilus huius- ihuj perapen-
fundator, tum in luimanis agens, diim modi exercituim plurmium in Domino lae mduigtn-
Sacramento nella messa che farete dire gulis utriusque sexus christifidelibus,
per quella necessità nella quale ricorrete qui in tredecim sexlis leriis a praefato
al Signore. Reciterete tredici Pater no- S. Francisco de Paula, ut praefertur ,
ster e tredici Ave Maria in onore e ri- institutis , vere poenilentes et confessi
verenza di Gesù Cristo benedetto e dei ac sacra coinmunione refecti fuerinl,
suoi dodici apostoli. Porrete due can- semel tantum in anno, in una ex dictis
dele di cera bianca nella vostra messa, tredecim sextis feriis per eos ad cuius-
in segno delle due virtù. Fede e Speran- que libitum respective eligendà, indul-
za ; terrete in mano un'altra candela gentiam plenariam ac omnium et sin-
accesa, mentre reciterete le orazioni e si gulorum peccalorum suorum veniam el
dice la messa , in protestazione della remissionem apostolica aucioritale mi-
Carità con cui dovete amar il Signore sericorditer in Domino tenore praesen-
e chiedergli le grazie, perchè in questa tiurn perpetuo concedimus et elargimur;
maniera vi si concederanno i fini dei in singulis vero ex reliquis tredecim
An. C. I7:;8 496 CULLAUIUM nOMANUM An. G. 1738
sexlis fcriis liuiiismodi scpiem annos Clemens Papa XII,
ad futuram rei memoriam.
ci lolidem quadragenas de eis iniiinclis
vel alias qiiomodolil)el debilis poeni- § 1. Exponi nobis nnper fecil dile-
lenliis ajioslolicà anc-loritale et tenore clns Filius Nicolaus Anlonius SchiatTi- lan clil
correctoris generalis dicli Ordinis sigillo inler alia, ut facullas, in diclis decrelis
sorum Ordinis fralrum Eremilarum rum ab hac almcà Urbe distanliam, ap-
S. Aufjuslini provinciarum Indiarum. 1 Aplius lege definire (n. i.).
Ali. C. 1738 CLEJIEJJS Xll PP. 497 An. C. I7.;8
....
constitiiliombus apostolicis, necnon Or-
'
deiugalio.
cialibus ,
ut ipsi, servalis de iure ser- praesenlium litterarum iransunipUs, seu
1 Coniunct. ut nos addimus (n. t.). exemplis, ctiam impressis, manu alicuius
proniratur gè- n njversi tatls studii generalis civitatis Co- opus sit, etiam in virtute sanctae obe-
limbriensis, dictae Congregationis unica dientiae praecipimus et mandamus.
domus qua studia vigent, aere alieno
in S 4. Decernenles, easdem praesentes sinpie «em-
gravata reperiatur, eàque de causa in lilleras firmas, vahdas et elTicaces exi-senan pid«ci-
illà studentes et magislri nccessarii non sfere et iore, suosque plenanos et in-
invcniantur, ac propterea non leve di- tegros etTectus sortiri et obtinere , ac
ctae Congregationi detrimenlnm infera- illis, ad qnos spectat, in omnibus et per
lur, diclusque procurator generalis, a- omnia pienissime sulTragari, et ab eis
An. C. 1738 CLEMENS XII pp. 499 An. e. \-,'iS
brarentur, et divinum servilium nuUà- rae ex certis rationabilibus et nobis condimai ci»-
. . , raens XII.
lenus negligeretur , sed dignitates ac nolis causis exequulioni minime deman-
canonicatus et praebendas ceteraque datae fueranl; proplereaque quartae
beneficia ecclesiastica in eà obtinentes patriarchalis Ulyssiponensis occidentalis,
divinas laudes suis debitis temporibus archiepiscopalium el episcopalium ec-
ac modis maxima chrislifidelium ibi clesiarum quolarum
praefalarum, et
assistenlium cum aedificalione persol- fructuum reddiluum et proventuum
,
SIS
.
,
.
ferlur, qiiam a praefalo Clemente prae- § 5. Nos ilaqiie, qui, ut bonorum Abrogatafor
omnium
decessore per
ul praeferliir
illius priinodiclas lilteras
rcspeclive disinembralos,
,...,. largitori debitis
noris in singulis praeserlim patriarcha-siau
.
temporibus
^ . ,
eldi'oiùm'capK'
lum illi
l'^Miami
cecie
,
, . pli, painarcliai
appropriatos praefatos /loco deposili, ac signanler carumdem ecclesiarum ser-iacuiuiemcD
j • .
, . . Cfdit eain sia-
donec et qnoiisqne nova servitii in eà- Villo adscriplis solemnes luxta ca-b.iien.ii cnm
morem ,
li ,
laudes pcr-
cousilio regi!.
nensi occidenlali, eiusque succcssoribiis, valeat, seu possinl el valeanl, cum Con-
111 ipse et ipsi eliam tamquam Scdis silio el consensu praefatis (quaeque vim
Apostolicae praefatae delegaliis el de- legis habere , nec slatiientis morte ex-
legali, ciim Consilio tanien el consensi!, pirare , nec a praefatae palriarcbalis
et non alias , carissimi ÌQ Cliristo filli ecclesiae Ulyssiponensis occidentalis pa-
nostri Ioannis hoc nomine V moderni triarchà , seu illius capilulo et cano-
Porlngalliae el Algarbioriim regis illii- nicis praefatis, neque eliam sede pa-
slris , ciiius sediilam ad divinimi cullimi triarchali vacante, nisi de ipsius Ioannis
in dieta patriarchali ecclesia Ulyssipo- regis Consilio el consensu, reformari aut
nensi occidenlali eiusque decorem el ma- revocar! vel minui posse slalnimus al-
gniflcenliam loto studio promovendum que decernimus), prò dicti Thomae car-
curarn maturo animo revolvimus, no- dinalis palriarchae, eiusque successo-
viun prò dignitatibus ac canonicis el be- rum praefatorum arbitrio (etiamsi, quo-
ncficialis diclae palriarcbalis ecclesiae admulctarnm el poenarum impositioncs,
Ulyssiponensis occidentalis kalendariimi tempus residcnliac el facultales abes-
dierum el funclionum, aliaque' lam circa sendi respective, aliaque praemissa, ubi
residenliam, diesqnc vacationum, ac nu- servilio, decori aul splendori dictae pa-
meruni eoruni, quibus abessendi facullas lriarcbalis ecclesiae Ulyssiponensis oc-
uno eodemque tempore permilti del)eal, cidentalis cxpedire videbilur, a sacris
necnon dislanlias, intra qnas diebus et canonibus et apostolicis constilulionibus,
beneficiatis praefatis obeunda, opporlu- ficiendo praescribendas, eideni Thomae ira s,.rviiiasia-
,. ,.' .
.'
hilienda in k.i-
,
nas disposiliones Tacere , condere ac cardinali palriarchae eiusque successo- l'-miano cumi-
slatuere , mulclasque el poenas in pe- ribus praefatis niotii pari dieta aucto-
cunia , et in diebus vacationum, aul in rilale eliam concedimus et indulgemus,
alterutro, prò kalendarii et dispositio- quod liceal ei el eis, prò utilitale, ne-
num liuiusmodi firmiori observanlià et cessitate vel decere diclae palriarcba-
exequutione, imponere, ipsasque mulclas lis ecclesiae Ulyssiponensis occidentalis,
el poenas , diesque statiitos, functiones seu dignitalis patriarcliali.s, sub miilclis
ac distanlias , ceteraque quaecumquc ,
el poenis ei et eis benevisis, dignitates
1 Legendura aliasque (u. t.). vel canonicos seu beneficialos aut alios
An C. i738 504 BULLARIUM ROMANUM An. C. !738
niinislros dictac palriarchalis ecclesiae omnes seu aliquos eorum sub poenis
Ulyssiponcnsis occidentalis , omnes seti el mulclis praefalis coercere , eliamsi
aliquos , modo el forma pariler ci el funcliones in kalendario praefalo ut
eis benevisis, ad congregaliones vel ca- praeferlur describcndas anticipare vel
pilulum, aliasqiie similes vel dissimiles dilTerre opus essel, quod in aliis quo-
l'iincliones ecclesiaslicas vel civiles, di- que casibus tam ipse quam illius suc-
gnilatis lamen palriarchalis dccorem cessorcs praefali ad eius el eorum ar-
vel eiusdem palriarclialis ecclesiae Ulys- bilrium facere possit et valeat, ac pos-
siponensis occidenlalis ulililalcm et de- sint et valeant, necnon subslilulos a
ciis respicienlcs, el non alias, in ponlifi- dicto Thoma cardinali palriarcha el il-
calibiis, vel aliler, ad lempus vel in pcr- lius successoribus praefalis vel a prae-
peluum, dicto Thoma cardinali palriar- falis capilulo el canonicis diclae pa-
cliù, seii illius successoribiis praefalis, lriarchalis ecclesiae Ulyssiponcnsis oc-
praesenle vel absenlc, sen praesenlibus cidenlalis de dicli Thomae cardinalis
vel absenlibns , et ad dicium Tlioniam palriarchae eiusque successorum prae-
cardinalem palriarcham seu eiiis suc- falorum mandato nominandos, sub poe-
cessores praeiatos comilandum, sive ei nis el mulclis eius el eorum arbitrio
et eis assislendiim , aut servilium ab imponcndis, ad exercendas funcliones,
eo seii ab eis inssiim praeslandum, eliam ad quas nominali fuerint , arclare et
civiliter , ex causis lamen superius ex- compellerc, proviso interim ne in usu
pressis , eliam in diebiis communibus, facullalis huiusmodi nimis grave servi-
el tempore quo fiincliones ipsas exer- lio palriarchalis ecclesiae Ulyssiponcnsis
ceri contigeril, parilerqne in diebus va- occidenlalis praefalae praeiudicium in-
calioniim, dummodo propler praemissa feralur , càeliam adieclà lege quod
eiusdem palriarchalis ecclesiae Ulys- respeclu acluum civilium capilulares
siponensis occidenlalis servilium non praefali cogi nequeanl adinlercssendum,
negligaUir, convocare, necnon lam prae- el obscquia palriarchae prò tempore
falos, quam qiioscumqne alios actus et exislenti eiusdem palriarchalis ecclesiae
funcliones pul)licas el privalas quando- Ulyssiponcnsis occidenlalis praeslanda ,
civilalem, vel eliam dioecesim Ulyssipo- S 7. Ac insupcr, quod slalula, ordi- Anmiiiaiio
. qaoinni'uraqim
nenscm occidentalem, non lamen extra naliones, capilula el decreta quaecum-siaiuiorum ^m-
. . . . teha'; fdcloruni.
Porlugalliac el Algarbiorum regna, ex que, vigore lacullalis in aclu ereclionis
causis superius expressis, et non alias, capellae regiae in insignem collegialam
illis indicere, habilu, forma, die, horà ecclesiam ereclae capilulo praefalae col-
et loco eidem Thomae cardinali palriar- legialae ecclesiae erigendae apostolica
chae et illius successoribus praefalis auclorilate praefalà concessae , aut al-
ribus praefatis respeclive faclis vel fa- faclae provisiones vel apprehensae pro-
ciendis non adverscnliir, iis quae regi- fessiones nuUae sint et inanes. Si vero
men aliorum ministronim, aiit fruclmim intra annum a die institutionis compu-
et proventuiim mensae capitularis admi- landum ordines eorum praebendis an-
nistrationem, aut alias praefali tantunn nexos suscipere neglexerint ,
praefatis
capiluli privala negocia concernimt ) dignitalibus et canonicatibus et prae-
irrita et inania niilliusqiie roboris vel bendis ipso iure et absque senlenlià
Quaiiuies in
promoveriiilsad
caounicaiusLi-ntate
momenti
.
| 8.
...
existant,
Volumiis Bliam
statumius et decernimus , quod
unusquisque ex modernis sex dignita-
molu pari decernimiis.
, et dieta aucto-
,
privali reèpeclive sint et esse
lur eo ipso. Dignitales vero, canonici et
beneficiali praefalae palriarchalis eccle-
siae Ulyssiponensis occidenlalis in futu-
censean-
libus et octodecim canonicis diclae pa- rum a dicto Thoma cardinali palriarchà
triarchalis ecclesiae Ulyssiponensis occi- seu eius successoribus praefatis, non uti
dentalis ordinem sacriim eoriim respe- summo sacellano seu summis sacellanis,
ctive praebendae annexum intra annum sed uti palriarchà aut palriarchis re-
siiscipere leneatur; alioqnin, eo elapso, speclive insliluanlur.
et ordine huiusmodi non suscepto di- , § 9. Mulctas vero, ut praefertur, in Muiciae et
P , , , . , . , praebendarum
midiam partem fructuum, reddiluum et praelato kalendano designandas, et quo-vacantinm fm-
non sublraliiinlur,
dilus et provenlus ei eliamsi mulclae huiusmodi a punclalori-
necad praefalum ordinem suscipicndum bus vel a capitulo et canonicis prae-
a dicto Thoma cardinali palriarchà et fatis non exiganlur, teneri et obligatos
illius successoribus praefatis vel a ca- existere volumus necnon dignitalum ; ,
Donkis, beiitfi praefatis, ut ipse seii ipsi, cum primum dem frucluum decursorum parlem in
ciae ccciésiae praefatum noviim kalendarium, et dispo- fundos vel census , aul ulilia aliqua
ufrumqu'e ciB-slliones ut praeferliir faciendae , a di- opera, seu in alia reddituum genera in
metilem ,
quo . .1 • •
1 . . ,-.
pacio Slot divi- gnitalibiis et canonicis ac beneficiatis favorem fabricae eiusdem patriarcha-
eiusdem patriarchalis ecclesiae Ulyssipo- lis ecclesiae Ulyssiponensis occidentalis
nensis occidentalis exeecntioni deman- prò ipsius indigentiis ac sacrorum supel-
dari et observari inceperint, omnes et lectiiium aliorumque ecclesiasticorum
singulos fructTis, redditus et provenlus, ornamentorum manutentione, ac novis
lam per nos in noslris quam per dicium canonicalibus et praebendis, seu novis
Clementem praedecessorem in suis re- benefìciis, iuxta earumdem praefataruni
spective lilteris praefatis respective dis- nostrarum litlerarum dispositionem, eri-
lune decurrendos ,
inter dignitates ac siponensis occidentalis ,
quoad fructus
canonicos et beneficiatos praefatos, ser- diclorum prioratuum seu abbatiarum per
vata in omnibus et per omnia praefa- praefatum Clementem praedecessorem
tarum litlerarum, quas hìc prò expres- ut praeferlursuppressorum elextincto-
sis ac de verbo ad verbum insertis ha- rum, seu suppressarum et extinctarum,
beri volumus, forma et dispositione, et praefatis beneficiatis applicatos et
dividi et cnm effeclu persolvi facial seu appropriatos, ac ut praeferlur decursos,
faciant : reliquos vero fructus, reddilus servari, cum Consilio et consensu dicli
el proventus, dignitatibus ac canonicati- Ioannis regis, *
erogari sedulo curet al-
bus et praebendis dictae palriarchalis que praecipial, seu curent alque prae-
ecclesiae Ulyssiponensis occidentalis, ut cipianl :
omnimnda § lì. Ac demum, ul praemissa omnia fuerinl, et causae, propler quas eaedem
frurehae dSu et singula in eisdein praesenlibus con- praesentes emanarunt, adductae, verifi-
•
CfiSmad tenia, necnon omnia novo kalenJaiio
in catae et iuslificatae non fnerint, de sub-
Conip<'IIt*'"li , I' . r> 1 1
•
ì
nBt|uuiioneni ut praelei'tur conliciendo uisponenaa ,
replionis vel obreptionis aut nullitatis
modam polestalem, facultatem et aucto- minos iuris reduci , vel adversus illas
lium, pariler concedimus et impartimur. aut aliud quodcumque iuris, facti, gra-
ciansuiae ad § 12. Decementcs, easdem praesentes, tiae vel iustiliae remedium impelrari ,
praesentìum lit-
m
. . , . ,,
lerarura obscr-ac GIS conteuta quascumque , nullo seu quomodolibet, etiam motu simili,
vanliatn ìiiJu-
cendam. unquam tempore, et ex quocumque ca- concesso, aut impetrato vel emanato,
pite vel ex qualibet causa, quantumvis uli seu se iuvarc in iudicio vel extra
legitimà et iuridicà, pia, privilegiata et posse, neque easdem praesentes sub
speciali nota dignà, etiam ex eo quod quibusvis similium vel dissimilium gra-
dignitates et canonici ac beneficiali di- tiariim revocationibus, suspeusionibus,
ctae patriarchalis ecclesiae Uiyssiponen- limilalionibus, modificationibus, deroga-
sis occidenlalis , seu quicumque alii ,
lionibus, aliisque conlrariis disposilio-
cuiuscumque dignitalis, gradus, condilio- nibus, etiam per dictos [ìraedecessores
nis et praeeminentiac exislant, in prae- aut per quoscumque alios lìomanos Pon-
missis et circa ea quomodolibet et ex tifices successores nostros prò tempore
quavis causa, ralione, actione vel occa- exislentes et Sedern Aposlolicam prae-
sione , ius vel interesse habenles seu fatam , etiam motu pari ,
ac ex certa
habere praetendcntcs, illis non consen- scienlià , etiam consislorialiter, ac qui-
serint, aut ad illa vocali ci audili non busvis de causis, ac sub quibuscumque
An. C. I73S 508 BULtAniUM nOMANUM An. C. 1738
veiborum lenoribus et formis, ac ciim quavis firmitate alia roboratis, statutis,
qiiibusvis claiisulis et decrelis, etiamsi eorumque reformationibus, stylis, usibus
de ipsis praesenlibus eorumque loto et consueludinibus, etiam immemorabi-
tenore ac data specialis menilo fiat, prò libus ,
privilegiis etiara ex fundalione
tempore factis et concessis , ac facien- competentibus , vel a dicto Clemente
dis et concedendis, comprehendi, sed, praedecessore, aul aliis praedecessoribus
tamquam ad maiiis boniim tendcntes ,
nostris alias praefatae palriarchali ec-
semper ab illis excipi, et, quolies illae clesiae Ulyssiponensi occidentali, dum es-
emanabunl, loties in prislinum et vali- set capella regia vel insignis collegiata
dissimum, ac eum in quo antea qno- ecclesia, concessis, qualenus bis, quae in
modolibct erant , slatiim i-eslitutas ac ipsis praesenlibus expressa sunt, adver-
plenarie reinlegratas, ac de novo etiam sentur, necnon indullis et liUeris apo-
sub qiiacimique posteriori data quando- stolicis, praefatis capilulo et canonicis
cumque eligendi concessa esse et fore ;
diclae patriarchalis ecclesiae' Ulyssipo-
sicque et non alias in praemissis omni- nensis occidenlalis , aliisque personis
bus et singulis per quoscumque iudices quibuscumque, eliam speciali, specifica,
ordinarios vel delegatos, quavis aucto- expressà et individua mentione dignis,
ritale fungentes, etiam caiisarum palati! sub quibuscumque tenoribus et formis,
apostolici audilores, ac praefalae S.R.E. ac cum quibusvis etiam derogatoriarum
cardinales, etiam de latere legatos, vice- derogaloriis, aliisque efficacioribus, ef-
legatos, dictaeque Sedis nuncios, et alios ficacissimis et insolilis clausulis, irri-
quoscumque quavis auctoritate ,
pote- tantibusque et aliis decrelis, etiam in
Etate, officio et dignitale fungentes, ac genere vel in specie, eliam molu pari
praerogativA ,
privilegio, praeeminenlià et de poleslalis plenitudine similibus, ac
et honorc fulgentes, subiate eis et eo- consislorialiter, aut alias quomodolibet,
rum cuilibet quavis aliter iudicandi et etiam ileralis vicibus, in contrarium
interpretandi facultatc et auctoritate, in praemissorum concessis , approbatis ,
per nova servilji in eàdcm palriarchali etiamsi de illis eorumque totis tenori-
ecclesia Ulyssiponensi occidentali prae- bus specialis, specifica, expressa et in-
aliis apostolicis, ac in universalibus, ge- autem per clausulas generales idem im-
neralibus, provincialibus, synodalibusque portantes , menilo seu quaevls alla ex-
conciliis, cditis vel cdcndis, specialibus pressio habenda, aut quaecumque alia
vel generalibus, constitutionibus et ordi- exqulsita forma ad hoc servanda foret,
nalioniljus, dictaeque patriarchalis ec- eorum tenores, formas et causas, etiam
clesiae Ulyssiponensis occidenlalis, etiam quanlumvis praegnantes, pias, privilegia-
iuramenlo, confirmatione apostolica, vel tas, praesenlibus prò piene ac sufficien-
An. C, 1738 CLEMENS XII PP. 509 An. e. 1738
ter, ac de verbo ad verbum , nihil peniUis les, nempe quod aliqui religiosi in-
habentes, illis alias ia suo roborc per- sliluti amatores obedienliam reveren-
inansuris, ad praemissorum omnium et liamque ac subiectionem suis praelalis
singulorum vaiidissimuni cHeclum, hac debilas parvifucientes, ad coenobia alio-
vice dumlaxal , lalissime et pienissime rum Ordinum vel Congregalionum aut
et sufficienter, necnon specialiter et ex- institiitoruni ,
praelcxtu evadeiidae vio-
rio contraire; si quis aulem iioc atten- solel, prolestantes aliorum Ordinum vel
alios urdines lu l'adula ii'alris expresse protessi, ligiosis pateat, funditus disciplina rcgu-
rerugio.omniiim . .
ut tot inalis
• •
1- irislanlia
occiirrcre-cuiaioris espo-
prò-
An. C. 1738 TvlO OULLARIUM ROMANUM An. C. 1738
neniis prò hn- mus, pcf Hos declaraH siimmopere dc- restituendo confugientes praefatos ecclesiis
«leoJo. sidcMubal qiiod dictis religiosis ad con- vel monasleriis, ad quae confugerunt , casu
verilus alionim Ordiiuim vcl Congrega- quo procedendum sit ad poenas corporales
carcciis perpetui, morlis et triremium pro-
lioniim vcl insliluloi'uii) coiifugienlibiis
pter delieta ab ipsis confugientibus com-
immiinilas refugii seii asili minime suf-
missa ; secu.i , si ipsi superiores procedere
fragelur, scd a proprio superiore iudi-
deberent ad poenas ordinarias, et ad cor-
cialiler ex alieno convcnlii nnnsquisque
reclionem regularium per constiluliones Or-
confiigenliuni hiiiusmodi exlrahi, et ad
dinis praescriptas: cuius rei declaralio ad
propriiim, quocnmque privilegio regnla- definitorium provinciale, vel, ubi illud non
ribus concesso hac in parie nonobslanlc, fuerit , ad consilium conventus spectabit.
reduci quod si dicli religiosi
possit: Quod si , constito regulares confugientes
adhuc rebelles in' parendo propriis su- poenas dumtaxat ordinarias et per constitu-
perioribus, ad suum convenlum cosdem tiones Ordinis ad correctionem praescriptas
redeundi iubenlibus perseverenl vel promercri ', praelali alterius religionis re-
, ,
nis esse resii- regulaiiuiTi praeposita, ad quam sanctissi- aliisque ecclesiaslicis senlenliis, censu-
luendos sub
coodiiionibuscimus doiTimus noster
, . ,-,.,,,
supplicem libellum re- ris et poenis, a iure vel ab homine,
caulelis liìc ex- • -, .1 .* 1 .- • .. - - r^.
pressis. misit, alteiuii relalione emnientissuiii Fir- quavis occasione vel causa lalis, si qui-
rao praefati Ordinis apud Sanclam Sedem bus quomodolibcl innodalus
,
exislit, ad
protectoris, re mature perpensà, decrevit,
effeclum pracscntium dumlaxat conse-
regulares unius rcligionis , confugientes ad
quendum, liarum serie absolvenles et
eeclesias et monasleria alterius religionis,
absolutum foro censentes, supplicalioni-
superioribus propriae religionis restituì de-
bere a praelatis alterius religionis, ad quo-
bus eius nomino nobis super boc bu-
rum eeclesias et moiiasteria confugiunt, militer porrectis inclinali , decrelum
praestito tamen ab iisdem superioribus con- pracinsertum, auctorilate apostolica, te-
1 Forsan deest non (R. t.). 1 Edit. Main. legit promeren (r. t.).
An. C. 1738 CLEMENS XII PP. 511 An. e. 1738
cae fìrmitalis robiir adiicimns: salva Dalum Romae, apud S. Mariam Ma-
tamen semper in praeniissis aiiclorilale iorem sub annulo Piscaloris die xx
, ,
rmmhikTa7ura!lilteras firma?, validns et efTTicaces exi- Hai. di.^ 20 ilecembris 1738, ponlif. anno ix.
praesentium litterarum transumptis, seu cum nominis sui laude laboribus pluri-
exemplis, etiam impressis, manu alicuius mis ac dispendiis ex sua, in qua com-
notarli public! subscriplis , et sigillo morabantur, amplissima dioecesi eie-
personae in ecclesiastica dignilate con- ctis ac procul expulsis vigintiduobus
slitulac munilis, eadeni prorsus fìdes minibus et amplius haorelicis, eorum-
ubiquc tam in iudicio quam extra adhi- dem terras catholicae fìdei cultoribus
beatur, quae ipsis praesentibus adhi- babitandas attribuii.
beretur forent exliibitac vel ostcnsae.
§rt n l'raclerea
,
•.
verilus ne
.
• Missionario»
si 2. lcniponsinducii,iin)iies-
An. C. 1738 512 BULLAUIUM HOMAMUM An. C. 1738
.pio ois as.i-processu, pcrdilissimis liominibus anti- Nos Lcopoldiis, Dei gratià archicpiscopus et
^'"' princeps Salisbiirgeiisis, Siinctae Sedis Apo-
quas sedes siiLlestc rcpclenlibus, et ibi-
slolicac kgatiis, nattts prhnas Gcrmaniac.
dem nova execrandae haeresis semina
occulte spargentibiis, iternm illic pe-
Cum ea sii haerelicae obstinalionis con- mii sicnes fra-
s Urdiiiit
dillo, ut, amputatis ramis, iliico novi et ali-s.'A iHiislluMla.
stiferae segelis germina siibolesccrent, irnpositae-
quando fortiores succrescere soleant , ne , ^^^^ Icges.
ut ani* neqiiilia elidatur opportune, ,
quue forte in praefecturà nostra Hallensi et in
nullis parcens induslriis et sumplibus,
monte Turnberg in bitibulis adliuc delite-
providcre sluduit. Inter ccleras aulem scit haerelica lues, tracia temporis ilerum
utilissimas providentiac suae ad susce- erumpal, novique oriantur, quos, proh ! do-
ptum saliibenimum opus confìciendum lor, sumus experti regi continuo nubis , ,
Loca Ordini- '• ^''*' patribus Ordliiis S. Auguslini in queni libi ibi babere aucloritale nostra
bus regolai ibuspr.^efecturà Ilalleiisi et monte Turnbergensi ordinaria bisce noslris permillimus, adiun-
assiguaU. »
^
ubi sunt salinarum fossores ;
gas, eàverumlamen condilione et lege, quod:
n. Pro patribus Capuccinis in oppido et Duo ex eis nobis praesententur ad
u.
praefeclurà Werffensi una cuin praefecluris perageudum in praerclalo dislriclu aposto-
in Abbtcnau et Golling ;
licae missionis munus, vel a Summo Pon-
ni. Pro patribus Capuccinis civitatis Rad- tifice, vel per sacram Congregationem de
stadiensis intra montana sitae per totani Propaganda , seu ab eo cui ab bac talis
Dambsweeg vallis Lungaviae ad confines structi , absque eo quod libi inlegrum sii ,
Carinthiae per totani praefecturam Mosshei- postquani semel fuerint ad missiones noslras
mensem ;
delecli , eos amoverc, nisi ubi primi inle-
V. Pro patribus Ordinis sancti Bencdicti grum absolverint annuni, subrogalione sub-
in loco Swarzachiae prò praefecturis ad indo eà ralione faciendà ut unus vel sal-
S. loanncni Wagrain, l'rosarl, Gostein, Gol- tem seniper adsit qui iam per annuni in
degg, et ad S. Vilura ;
praeinisso Ordini tuo assignalo dislrictu
1 Comma istud dimittimus lectori scio ; forsan 1 Pessime edit. Main. legit approbari prò
ci ut prò ut aut legenduiu (n. r.). approbati (r. t.).
An.C. n39 CLEMENS XII PP. 513 An. C. 1739
struere noviter advenientes ; sintque insuper subsunt, sedulo invigilare, datoque defectu
j
in onine aevuin duo missionarii praedicli, religioni direcle vel indirecte pernicioso, si
ad locum, et, si necesse fueril, etiam de cum scientià cum et vitae sanctimonià cla-
domo ad domum excurrere, catechizare, ri , iusti , incorrupti , integri ,
suaves et
rudes in doctrinà Christiana instruere, du- insimul severi ,
graves , sagaces , cum in
bitantes ad viam veritatis reducere et in polemica, cum et in bis quae ad notiliam
hac conCrmare, in haereticos vel de haeresi promovendae haereticalis inquisitionis con-
suspectos, horum consultores, fautores, re- ducunt, bene versati, nec accipient a sub-
ceptatores, librorum acatholicorum detento- ditis quoad inissionis munus eis subiectis
res, vel non reve-
detentorum conscios, et eleemosjnas prò missis, aliavo munera, fo-
lantes, eos in provinciam nostram ferentes rent licet exculenta vel poculenta tantum,
vel intrudentes, eorumque auxiliatores, con- nec vaieant egredi ipsis designatum distri-
scios, seu parlicipes, inquirere, liosque et ctum a nobis ve! successoribus nostris,
alios huiusmodi farinae liomiiies nobis, vel praevià non habità licentià, hac ipsà illis
cui per nos et successores nostros deman- non nisi gravi de causa deiiegandà.
dabilur, sine aliquà personarum acceptatio- VI. Licet porro Ordini tuo apostolicae
ne, omnique seposito humano affeclu, de- missionis munus in praedictà ilallensi prae-
nunciare, verbum divinum et fidei dogmata fecturà in Turnberg et in civico Ilallensi
ubivis et etiam ex cathedra (sic tamen ut districtu privative committamus , liberum
Ordinariorum non disturbentur ecclesiasticae tamen semper nobis et successoribus esse
functiones), intra ipsis designatum distri- volumus^ alios quoque alterius religionis
ctum, tradere, sic et poenilentiae sacramen- viros in districlum praedictum ad tcmpus
tum demptà confessione pascliali
( sola , si mittere missionarios, de districtu vero alibi
locoruin curiones ultro non annuerent), sa- etiam et extra illuni ad missiones ad tem-
crosanctam vero Euciiarisliam in ecclesia pus pariter ablegare, missione Ordinis lui
Turnberg, alibi vero non nisi quam acce- verumlamen fixà semper manente, suoquo
dente ipsorum curionum assensu, admini- in robore firma.
strare; iteni aegris et moribundis solatium Noverit proinde paternilas tua , Inique
cuni auxilio impendere , atque peragcre ea successores omnes perpeluis futuris tempo-
omnia, quae individuum missionarii aposto- ribus , tam salutare nostrum propositum
lici munus, iure sepulturae alioque
exigit alacriter exequi atque in partem tam glo-
quocumque parochiali, semper et ubiqne riosi laboris vocati haec nostra mandala prò
extra montem Turnberg , exccpto. posse explere; quod si vero in adimplendis
IV. Teneantur pariter in vilani et niorcs ex asse omnibus praescriptis negligentes,
non modo subditorum ipsis quoad missioiiis incurii, segnesve fueritis, omnipotenti Deo,
ministerium commissorum, sed et eorum nobis et successoribus nostris, et venera-
quibus ipsi subditi intra designatum distri- bili nostro capitulo slrictissimam rationeni
ctum ex demandata a nobis iurisdictione reddiluros, vosque nostrum et horum indi-
ineuntis regiminis nostri die, antiquius nihil poeiiis. Repulimus viginti et ultra millia
iinquam habuerimus, quam religionis et unam fidem, sicut
utriusque sexus, qui non
catiiolicae fidei nostrae curam, quae semper unum principem, non unum cultum sicut ,
et ubique omni aevo, in onini imperio et unum numen non unam Ecclesiam, sicut
,
1 Aptius lege loquuntur (R. T.). 3 Ex synlaxi seq. videtur legendum qimm