mapagpakumbaba- may mababang loob pagkakapantay-pantay ng tao sa kanyang marangal- dakila bansang South Africa. Pamahalaang racist. hagalpakan- tawanan ● Mahigit dalawampung taon Pagkabilanggo magiliw- masaya – dalawampu’t pitong taon halina- pang-akit ● Nobel Peace Prize - 1993 ● Sistemang apartheid ANEKDOTA ● 1994 – Itim na Pangulo ng South Africa ● maikling pagsasalaysay ng isang makatawag pansin o nakatutuwang Gramatikal pangyayari sa buhay ng isang tao na ● Nagbibigay kakayahan sa nagsasalita kadalasa’y kilala o tanyag. upang epektibong makipagtalastasan ● maaari ring personal na pangyayari sa gamit ang angkop na mga tuntuning buhay ng manunulat o mananalumpati. panggramatika. ● Ang pagsasalaysay ay karaniwang maikli ● Pagbuo ng salita, pangungusap, tamang at ang mga pangyayari ay maaaring totoo o pagbigkas, pagbaybay, at pagbibigay likhang-isip lamang subalit halos kahulugan sa salita. nahahawig sa katotohanan. Mga Tanong na Sinasagot ng Komponent na Gramarikal: Ilang Paalala sa Pagsulat ng Sariling Anekdota ● Anong salita ang angkop gamitin? Alamin mo ang layunin o paksang paggagamitan ● Paano magagamit nang tama ang mga mo ng personal na anekdota. salita sa mga parirala at pangungusap? ● Pakaisipang mabuti ang mga detalye sa pangyayaring ilalahad mo bilang personal Sosyo-lingguwistik- Nagbibigay kakayahan sa na anekdota. nagsasalita upang magamit ang salitang ● Huwag agad sasabihin ang kasukdulan. - naaangkop sa sitwasyon at sa kontekstong sosyal punchline ng lugar kung saan ginagamit ang wika. ● Iwasang gumamit ng mabibigat na salitang Mga Tanong na Sinasagot ng Komponent na hindi agad maunawaan ng mga Sosyo-lingguwistik: mambabasa o tagapakinig. ● Anong salita o parirala ang angkop sa ● Kung gagamitin ang anekdota sa partikular na lugar at sitwasyon?: pagtatalumpati o pagsasalita ay ● Paano maipahahayag nang maayos at hindi mahalagang makapag-ensayo upang mabibigyan ng iba o maling interpretasyon mailahad ito nang mabisa. ang inilalahad na paggalang, ● Bigyang-diin ang dahilan kung bakit mo pakikipagkaibigan, paninindigan, at iba pa? inilahad ang anekdotang ito. Diskorsal- Nagbibigay kakayahang magamit ang NELSON MANDELA wikang binibigkas at wikang ginagamit sa ● Pinakadakila pagsulat sa makabuluhang paraan upang ● Hinahangaan maipabatid ang mensahe at maunawaan din ang ● Iginagalang tinatanggap na mensahe. ● Minamahal Mga Tanong na Sinasagot ng Komponent na Elemento ng Epiko bilang Tulang Pasalaysay Diskorsal: Sukat– bilang ng pantig ● Sa paanong paraan mapagsasama-sama o ● wawaluhing pantig (8) mapag-uugnay-ugnay ang mga salita, ● lalabindalawahing pantig (12) parirala, at pangungusap upang makabuo ● lalabing-animing pantig (16) ng maayos na usapan, sanaysay, talumpati, ● lalabingwaluhing pantig (18) e-mail, artikulo, at iba pa? Indayog- maaliw-iw Strategic- Nagbibigay kakayahang magamit ang Tugma- magkakahawig o magkakaparehong berbal at hindi berbal na mga hudyat upang tunog sa hulian ng bawat taludtod. maihatid nang mas malinaw ang mensahe at Taludturan- pagpapangkat-pangkat ng mga maiwasan o maisaayos ang mga hindi taludtod pagkakaunawaan o mga puwang (gaps) sa Matatalinghagang salita- ginagamitan ng idyoma komunikasyon. Banghay Mga Tanong na Sinasagot ng Komponent na ● pagkakaugnay-ugnay ng pangyayari Strategic: ● payak o komplikado ● Paano ko malalaman kung hindi ko pala ● maraming mga pangyayari ang hindi naunawaan ang ibig sabihin ng kausap ko o kapani-paniwala kung hindi niya naunawaan ang gusto kong Tagpuan iparating? Ano ang sasabihin o gagawin ko ● lugar na pinagganapan upang maayos ito? ● nakakatulong sa pagbibigay-linaw sa ● Paano ko ipahahayag ang aking pananaw paksa, banghay at tauhan nang hindi mabibigyan ng maling Tauhan- nagtataglay ng supernatural o hindi interpretasyon ang aking sasabihin kung pangkaraniwang kapangyarihan hindi ko alam ang tawag sa isang bagay? Pinanggalingan ng ”Si Rustam at si Sohrab” Talasalitaan Epikong Shahnameh naigupo- natalo ● Isa sa napakahalagang panitikan ng Iran. nakahandusay- nakalupasay ● Produkto ng malikhain at makulay na bukang-liwayway- madaling araw kamalayan at karanasan ng tao. kagila-gilalas- kamangha-mangha ● Nakilala rin sa taguriang Aklat ng mga pumaslang- pumatay Hari. ● Sinulat ng makatang si Hakim Abul-Qasim Si Rustam at si Sohrab (Buod ng isang Epikong Mansur na nagmula sa bansang Iran Persiyano) pahina 394-398 ● Nakilala ang makata sa pangalang Ferdowsi Tusi. Epiko ● Tatlumpung taon bago natapos ang ● ipinapahayag nang pasalita, patula, o epiko. paawit. Minsan ay sinasaliwan ito ng ● Kamangha-manghang pakikipagsapalaran, instrumentong pangmusika. kagila-gilalas na tagumpay, makadurog- ● binubuo ito ng 1,000 hanggang 55,000 na pusong kuwento ng pag-iibigan, at walang linya. hanggang tunggalian. ● Pinakamahabang epiko na isinulat ng iisang tao – 60,000 na berso. Paraan ng Pagpapahayag ng Emosyon o Damdamin Mga Pangungusap na Padamdam - nagpapahayag ng matinding damdamin o emosyon - ginagamitan ng tandang padamdam (!) Halimbawa: Naku po, hindi ko maaatim na patayin ang inosenteng sanggol na ito! Maiikling Sambitla- Sambitlang iisahin o dadalawahing pantig na nagpapahayag ng matinding damdamin. Halimbawa: Aray! Awww! Ngek! Uy! Wow! Mga Pangungusap na Nagsasaad ng Tiyak na Damdamin o Emosyon ng Isang Tao - pangungusap na pasalaysay kaya’t hindi nagsasaad ng matinding damdamin - nagpapakita ng tiyak na damdamin o emosyon Halimbawa: Walang karapatan ang sinuman na kumitil sa buhay ng iba = PAGKAGALIT Mga Pangungusap na Nagpapahiwatig ng Damdamin sa Hindi Tuwirang Paraan- pangungusap na gumagamit ng matatalinghagang salita sa halip na tuwirang paraan. Halimbawa: Kumukulo ang dugo ko kapag naiisip ko ang mga magulang na pinabayaan ang mga anak. = GALIT NA GALIT