‘Twérey chemit
Michat Sedeiwoj (1566-1636)
Michat Sedaiwé}, najlynniejszy alchemik polski
by synem bogatege Szlachcica spod Krakowa.
czy! sig u jezuitéw w Warszawie, a nasteonie
ww Akademi Krakowskie) (obecnie Uniwersytet
Jagiellonsk}. Odziedziczyt po ojeu znaczny ma
jatek i w wieky 35 lat udal sip w podréz po Eu:
opie, Odwiedzal uniwersytety, dwory moéno-
‘wfadeow i laboratoria alchemikaw. W owym cza-
sie sinale miekke Zapoirzebowanie na ziota. Als
cchemiey weigg mieli nadzieje, 2e uda im sie
‘ranamutacia~ przemiana jednych meiali w inne,
na prayklad Zelaza w zlota. leszcze wigksza na
‘zieje poktadali w nich bagaci sponsorzy, 2 kt
Tweérey chemit
Wojciech
Alojey Swigtostawski
(7881-1968)
Wojciech Swigtostawski,
snajmybitniejszy chemik
pols, pochadzi 2 Woly-
nia. W Xjonie ukonczyt K
sgimmnazium, a nastepnie
Chemie na palitechnice, gdzie zostal asystentem.
Wise + vosta! kecowaiom
machemicanege na Universytecie
Na wiese v Gen, ur orzez Fussig niepenego
Sci prayjechal w 1918 « do Warszawy | zostal
profesorem Poltechniki WarszawsKe}. Tu konty
uowal wilokerunkowe badania. By! Jecnym
2 tworcdiv ermochemi, czyli dzialu chemi obe-
rmujgcego badarie zjaw/sk eieplnych towsraysza-
{yeh reakejom chemicanym. To wlasnle Wojeiech
Swietonlawski by! twereg Koncepg), na Hre|
lamina czse. Deg rim aboratoriaalchemikow
bly Swine wyposazone. Dostawall wssyatko,
Ghego chee. W Pradze isla calaulea ache
mrikdw pray ire kaddy dom mia pies ache
ticany F aysokim Korine.
‘Achemicy sie peta jedeak poKladanich
wench nade, Dochodato wigc do Konic 2e
Sponsoram tray chee raya) ocayskae
Zhinwestowane prengdze. Woweza5 alchericy
Giekall sig do oszustve Seazine) uma si
wt rodne slo sprawy 20 co afl pawet do
tigsonia: W Saksond etka si 2 alchemilem,
‘tory raekomo posiadtjermiegtansmtagj. Po
Snioel tego achemba ofeni ig 2 wéowa po
sim. aby w ten sposéb welsé w posiadanie Co
Sownego praepst. Metoda bya Skutecena Se-
dzins} pownect 2 preepsem do Krakona, ocza-
fowal hr Zygmunt i ost nary
Smiter trdlewskim. Caly dwér mech pode
Gad rine ekeperymerty.Jedra 2 takich Scen
tral oa plot Jan Mateo
"W604 r Sede oputixowalwaitatalche-
mncany pt. seem wobec nowe Swit che
mean’. xy cesayl 3i wieken uznaniom.
octal preettmaczony na wee jezykOn | mat
59 wydania,ontainie w 1737 t.cayh po 161 -
iach 03 sme autora 136 liach od ukazania
sie Gaels Boje sChemk scepycary_ (po.
arose 1-18), Kore Tapoczahowata prawezig
Chemie. Wie 2 t090, Jak pote byla wiara
or tanemuac
cpieaia sig oblcceia prezentonane wp. 47
FReolowal 26 ensgia wiazana mizzy Soma
kestym’atemami, na pryiiadenergia
wigeana HO, jest tama we stsystch
wlctach zavicragyeh to wan, na pry
fed HOS. HOCH, td Potnfare bade
mia vytazaly, 2 54 jednak niewielve ence
obowiankam raukowp | Sysakyezny na
reltechies Warseaveti Wgeen Suiestor
Si igeyt czianeeepafstvong. W fstach
7935°1939 byt minster Wyenah Reryeh
1 OseaeceniaPublcznego.a wigs odpowedn
cau) sirocen
Druga vesine éwintows spedzit w Stanach Zied
rent jaune | pracomal naw
ra unwerojecie w Pesourh. Po woe wee
dp frau, gueynal stanoweto Kerounicze a
Wij’ Chev Poltecns Warszawie, na
Wyse Chem Unweryees Warseaiego
1A Poe akaderl Nauk lego dork nuke
vay ebejme e600 pra, w take plewszy
prs poder chen ficaCzy wiesz:
Aneks 11.9. Jak odkryto fosfor?
Zdarzylo sig to w Hamburgu w 1669 r. Alchemik H. Brandt odparowat duzq ilosé moczu, a
pozostalosé wymieszal z piaskiem i poddal silnerms prazeniu bez dostepu powietraa. Na éciankach
Faczynia osadzila sie biata, woskowata substancja o zdumiewajacych ~ wowezas -wlaseiwosciach:
wiecila w ciemnosci niebieskozielonkawym Swiatlem. W ow ch czasach substancja Swiecaca W
ciemnosci webudzala sensacje. Wiese 0 odkryciu rozeszia sig po Europic. Do pracowni Brandta
przybywali zamozni ludzie, kt6rym wlasciciel sprzedawal .cudowna" substancje po wysokie] conie,
Brandt dorobil sie sporego majaiku dzigki temu. Zc surowiec by! tami, a tajemnica technologiczna
pilnie strzezona, Niestety, shyéacy wygadal sig, iz weiaz przynosi duzo moczu 2wierzgcego ‘do
pracowni swego para. Ta wiadomosé wystarczyta innym alchemikom. Wkrétce powsialy
Konkurencyjne wytwémnie fosforu tak bowiem Brandt nazwal tajemnicza substancje od greckiego
phosphoros .niosacy Swiatlo”
Aneks 12.4 ,Nieémiertelnosé praez moca"
Wobller po dokonaniu stynne} syntczy mocznika (ancks 12.1) napisal do swego mistrza i preyjaciela
Berveliusa, de potrafi wyprodukowaé mocznik .bez pomocy nerek i w ogéle bez pomocy Zywego
stworzenia, ezy to ezlowicka czy ted psa". Berzelius odpowicdziat na to: - ,Byloby uzasadnione, aby
ten, kto zapoczatkowal wlasna niesmiertclnosé przez mocz, zakoiiczyl swa droge wstepujac w nice
biosa przy pomocy tego srodka. Zaistc, znalazi Pan Doktor odpowiednia droge, aby zyskaé slawne
Imig... A géyby ilosé sztucenego mocznika nie wystarczala, to moana ja latwo dopelnié z nocnego
naczynia. Jesti za$ uda sig posungé w tego rodzaju syntezach, c6% by to byla za wspaniala sztuka wy~
produkowaé w pafskim laboratorium dziecko! Kto wie? To nie powinno byé takie tradne..."