Professional Documents
Culture Documents
Anatomie Centrale As Revaki
Anatomie Centrale As Revaki
Anatomie Centrale As Revaki
Stam of truncus
Osteologie
Columna vertebralis of wervelzuil
Zuilvormige opstapeling van vertebrae (wervels) en disci (kraakbenige tussenwervelschijven)
Wervel:
- Kort symmetrisch gevormd been
- Dorsaal op mediaanlinie v romp gelegen
- Wervels verzwaren in caudale richting
Aantal wervels:
- 7 cervicale wervels
- 12 thoracale wervels
- 5 lumbale wervels
- 5 sacrale wervels versmelten tot os sacrum
- 4 vertebrae coccygea versmelten tot os coccygis
Cervicale wervels
- Atlas = C1
- Axis = C2
Thoracale wervels
Lumbale wervels
Os
sacrum
Os coccygis
Krommingen van de wervelzuil:
- Pasgeborene: rechte of licht dorsaal gekromde wervelzuil
- Volwassene:
o Cervicale curvatuur: convez nr ventraal
o Dorsale curvatuur: convex nr dorsaal
o Lumbale curvatuur: convex nr ventraal
o Bekkencurvatuur: convex nr dorsaal
- Pathologisch:
o Kyfose: extreem convexe kromming nr dorsal
o Lordose: extreme convexe kromming nr ventraal
o Scoliose: lateraalwaartse kromming + rotatie wervels
Functies:
- Beschermen v/h ruggenmerg
- Beschermen v/d in- en uittredende zenuwelementen
- Ondersteunen v/h hoofd
- Overbrengen v/h lichaamsgewicht op de onderste ledematen
- Beweging v/d romp mogelijk maken
- Laat de ledematen toe te bewegen
Gemeenschappelijke kenmerken wervels
- Ring voorzien v uitsteeksels
- Delen:
o Corpus vertebrae (wervellichaam) (1)
o Foramen vertebrale (wervelgat waarin medulla spinalis (ruggenmerg) is
gelegen) (2)
o Arcus vertebrae (wervelboog) (3)
Corpus vertebrae:
- Cilinder met ingesnoerd middendeel
- Ruwe, weinig uitgeholde craniale en caudale vlakken Sagittale doorsnede
Arcus vertebrae:
- Pediculus arcus vertebrae (wortel v wervelboog) (1)
- Incisura vertebralis superior (craniale insnijding) (2)
- Incisura vertebralis inferior (caudale insnijding) (3)
- Foramen intervertebrale (opening rss 2 wervels waardoor de spinale zenuwen nr buiten
treden) (4)
- Lamina arcus vertebrae (deel v/d arcus dat het foramen vertebrae omsluit) (5)
- Foramen vertebrale (hierin is de medulla spinalis gelegen; de
opeenstapeling v/d versch wervelgaten v opeenvolgende
wervels vormt de canalis vertebralis) (6)
Processus spinosus (1): 4
Transversale
doorsnede: craniaal
zicht
Sagittale doorsnede
- Dorsaal op de mediaanlinie v/d wervelboog ingeplant
- Verloopt in dorso-caudale richting
Processus transversus (2):
- Aan weerszijden lateraal op de wervelboog ingeplant
- Nut;
o Steun geven a/d ribben
o Aanhechting v bepaalde spieren
Processus articularis:
- Bilateraal op de pediculus arcus vertebrae ingeplant
- Soorten:
o Processus articularis superior (3) (nr dorsaal)
o Processus articularis inferior (4) (nr ventraal)
- Nut: Transversale
o Spieraanhechting doorsnede: craniaal
o Onderlinge gewrichten v/d wervels zicht
Differentiële kenmerken wervels:
Frontale doorsnede:
ventraal zicht
Frontale doorsnede:
(tanduitsteeksel) (1)
dorsaal zicht
Craniaalwaarts gericht
Facies articularis anterior (2): vr fovea dentis
Facies articularis posterior (3): vr lig. Transversum
o Processus articularis superior (4):
Ovale vorm
Helt nr processus transversus
o processus articularis inferior (5):
ligt dorsal v/d processus transversus
kijkt nr caudo-lateraal
Transversale
Transversale doorsnede: craniaal
doorsnede: caudaal zicht
zicht
- Vertebrae thoracicae:
o Algemene kenmerken:
Corpus:
Ventraal lager dan dorsaal (dorsale
kyphose)
Fovea costalis superior (1)
o Dorsaal gelegen ½
facetgewricht
Sagittalevoor ribkop
doorsnede
o Bilateraal en craniaal gelegen
thv pediculus arcus vertebrae
Fovea costalis inferior (2)
o Dorsaal gelegen ½
facetgewricht vr de ribkop
o Bilateraal en craniaal gelegen
thv pediculus arcus vertebrae Transversale
Foramen vertebrale (3): ronde vorm doorsnede: craniaal
Processus spinosus (4): zicht
Steil caudaalwaarts
Enkelvoudige knobbel
Processus transversus (5):
Geen foramen transversarium
Dorso-lateraal gericht
Fovea costalis transversalis (6): gewricht vr angulus costae
Processus articularis :
Superior (7) : kijkt nr dorsaal
Inferior (8) : kijkt nr ventraal
o Specifieke kenmerken :
T1 :
Volledige fovea costalis superior
Half gewrichtsvlak als fovea costalis inferior
T10: gn fovea costalis inferior
T11:
Volledig gewrichtsvlak vr de 11e rib craniaal
Gn fovea costalis transversalis
T12:
Volledig gewrichtsvlak vr de 12e rib
Veel kenmerken v/d lendenwervels
- Vertebrae lumbales:
o Corpus (1): ventraal hoger dan dorsaal
(lumbale lordose)
o Foramen vertebrale (2): driehoekig
o Processus spinosus (3):
Breed en plomp
Zijdelings platgedrukt Sagittale doorsnede
Horizontaal gericht
o Processus transversus: heeft 3 uitsteeksels
Processus costarius (4): Transversale
Rest v/d lumbale rib doorsnede: caudaal
Dorso-lateraal verloop zicht
Processus mamillaris (5):
Ontspringt vr de proc. Art.
superior
Craniaal gericht
Processus accessorius (6):
Ontspringt onderaan proc. Art.
superior
Nut: spieraanhechting
o Processus articularis:
Superior (7): kijkt nr dorso-mediaal
Inferior (8): kijkt nr ventro-lateraal
- Os sacrum:
o Onpaar en mediaan gelegen beenstuk
o Oorsprong: versmelting v 5 sacrale wervels
o Ligging: tss de 2 heupbeenderen
o Vorm driehoek met:
a. basis ossis sacri
b. apex ossis sacri
c. 2 partes lateralis
d. facies pelvina: concaaf ventraal vlak
e. facies dorsalis: convex dorsaal vlak
a. basis ossis sacri:
o processus articularis superios (1) :
2 gewrichtsvlakjes voor L5
Dorsaal gelegen
o Canalis sacralis (2) :
Driehoekig
Dorsaal i/d basis ossis sacri gelegen
Voortzetting v/d canalis vertebralis
o Promontorium (3):
Scherpe hoek nr dorsal
Frontale doorsnede:
dorsaal zicht
Tss sacrum en L5
Frontale doorsnede:
dorsaal zicht
Frontale doorsnede:
ventraal zicht
b. Apex ossis sacri (1): heft elliptisch gewrichtsvlakje vr het staartbeen
Frontale doorsnede:
ventraal zicht
c. Pars lateralis
o Craniaal sterker ontwikkeld dan caudaal
o Facies auricularis (1):
Oorvormig gewrichtsvlak vr os ileum
o Tuberositas sacralis:
Ruwe verhevenheid dorsaal op facies auricularis
Nut: aanhechting v gewrichtsbanden
Sagittale doorsnede
d. Facies pelvina
o 4 lineae transversae (1): restanten v/d oorspronkelijke
scheiding tss de versch wervels
o Foramina sacralia pelvina (2):
Eindpunt v/d lineae transversae
Oorsprong: vergroeiing v/d proc.
Transv.
Nut: doorgang v/d sacrale zenuwen
Frontale doorsnede:
ventraal zicht
e. Facies dorsalis
o 3 kammen:
Crista sacralis mediana (1)
Mediaan gelegen
onregelmatige beenlijst
Oorsprong: versmelting proc.
Spinosi
Crista sacralis intermedia (2)
Zwakkere beenlijst
Oorsprong: versmelting proc
art.
Uiteinde:
o Proximaal: proc. Art. Frontale doorsnede:
superior sacri dorsaal zicht
o Distaal: cornua sacralia
Crista sacralis lateralis (3)
Laterale beenlijst
Oorsprong: versmelten v/d proc. Transv. 3
4
o Openingen:
Foramina sacralia dorsalia (4):
Dorsaal gelegen openingen
Nut: doortocht dorsale takken
v/d sacrale zenuwen
Hiatus sacralis (5):
Opening tss beide cornua Transversale doorsnede: craniaal zicht
sacrale
Oorsprong: ontbreken v/d dorsale wand v/h canalis sacralis op
niveau v (S4)-S5
- Os coccygis:
o Oorsprong: vesrgroeiing v 3 à 5 staartbeenwervels
o Co1 (1):
Ovaal gewrichtsvlakje vr apex ossis sacri (2)
2 cornua coccygea (3) = restanten v/d proc. Art. sup v Co1
2 processus transversi (4) = restanten v proc. Transv Co1
o Andere wervels : hiervan resteert alleen een klein wervellichaam
Frontale doorsnede:
dorsaal zicht
Thorax Frontale doorsnede: Sagittale
Bestaat uit: ventraal zicht doorsnede
- 12 thoracale wervels
- 24 ribben
- Borstbeen
Cavum thoracis:
- Ruimte binnen de thorax
- Vorm:
o Afgeknotte kegel
o Voorachterwaarts afgeplat
o Breedst op niveau v rib 8
o Ventraal lager dan dorsaal
- Openingen cavum thoracis:
o Apertura thoracis superior
Ovale vorm
Cranio-ventraal gericht
Gevormd door T1, rib 1 en manubrium sterni
o Apertura thoracis inferior
Afgesloten door het diafragma
Gevormd door T12, arcus costalis en processus xiphoideus sterni
o Spatia intercostalis
Tussenribruimten
Afgesloten door spieren
Costae
- Functie:
o Beschermen v/d thoracale ingewanden
o Ademhaling toelaten
- Aantal: 12 ribparen
- Lengte:
o Neemt toe v rib 1-7
o Neemt af v rib 8-12
- Soorten:
o Costae verae (echte ribben)
Ribben 1-7
Maken contact met sternum
o Costae spuriae (valse ribben):
Ribben 8-12
Bereiken het sternum nt
Rib 8-10: vast aan bovenliggende rib
Rib 11-12: vrij in buikwand (=zwevende ribben)
- Delen:
o Os costale (2): dorsaal benige deel
a. Caput costae of ribkopje
b. Collum costae of ribhals
c. Angulu costae of ribhoek
d. Corpus costae of riblichaam
o Cartilago costalis (2): ventraal kraakbenige deel
a. Caput costae:
Facies articulares capitis costae (1):
= 2 gewrichtsfacetten
Bestemd voor de overeenstemmende foveae costales superior en
inferior v/d dorsale wervels
Crista capitis costae: beenkam die de 2 gewrichtsfacetten scheidt
b. Collum costae:
Crista colli costae (1): scherpe craniale rand
Tuberculum costae (2) :
Dorsaal gerichte knobbel
Eindpunt v/d crista colli costae
Facies articularis tuberculi costae (3) :
Gewrichtsvlakje naast het tuberculum costae
Gewricht met fovea costalis transversalis v/d thoracale wervels
Foramen costotransversarium (4): ruimte tss ribhals en proc. Transv. v/d
wervels
Transversale
doorsnede: caudaal
zicht
Sagittale doorsnede
c. Angulu costae:
Ligging: lateraal v/h tuberculum costae
Eign:
Rib buigt vanaf angulus costae nr voor
Torsie op rib: buitenvlak kijkt meer en meer craniaal
d. Corpus costae:
Afgeronde bovenrand
Scherpe onderrand
Sulcus costae: sleuf a/d onderrand voor a. en v. intercostalis
Transversale
doorsnede: caudaal
zicht
f.
o Cartilago costalis:
Rib 1-7: rechtstreeks contact met het sternum
Rib 8-10:
Kraakbenig deel sluit aan op kraakbeen bovenliggende rib
Arcus costalis of ribbenboog: bocht gevormd door het kraakbeen v/d
ribben 7-10
Rib 11-12: kraakbenig deel eindigt los i/d buikspieren
Frontale doorsnede:
ventraal zicht
Sagittaal zicht
Frontale doorsnede:
dorsaal zicht
b. Corpus sterni
Incisurae costalis die gewricht vormen met het cartilago costalis v/d ribben
2-7
c. Processus xiphoideus (2)
Sterk wisselend v vorm
Frontale doorsnede:
dorsaal zicht
Cranium
Bestaat uit 2 delen:
- Gelaatsschedel
- Hersenschedel
Hersenschedel:
- Omvat:
o Cerebrum
o Cerebellum
- Verleent doorgang voor:
o Bloedvaten
o 12 craniale zenuwen
o Medulla oblongata
Gelaatsschedel: vertoont versch holtes;
- Orbitae (1)
- Cavum nasi (2):
o Toegang tot het ademhalingsstelsel
o Uitmonding v/d paranasale sinussen
- Cavum oris (3): toegang tot het spijsverteringsstelsel
g.
Bovenaanzicht Onderaanzicht
2. Os sphenoidale of wigbeen
Corpus:
Sella turcica (1): uitholling aan cerebrale zijde
Fossa hypophysealis (2): holte voor hypophyse
Tuberculum sellae (3): kam gelegen vóór de fossa hypophysealis
Sulcus chiasmatis (4): sleuf vóór tuberculum sellae gelegen hierin
lopen n. opticus en chiasma opticum
Dorsum sellae (5): beenkam dorsaal v/d fossa hypophysealis
b. Pare beenderen
o Maxilla of bovenkaakbeen
Contact met
Os zygomaticum
Os nasale
Os alcrimale
Os ethmoidale
Os sphenoidale
Vomer
Concha nasalis inferior
Os palatinum
Os frontalis
Vormt een deel v
Orbita: onderkant
Cavum nasi: laterale zijde en bodem
Cavum oris: ventraal del v/h verhemelte
Bevat: holtes voor de bovenste tanden
Sinus maxillaris
o Os palatinum of verhemetebeen (6)
Contact met:
Vomer (4)
Maxilla (5)
Os ethmoidale (11)
Concha nasalis inferior
Os sphenoidale (10)
Vormt deel v:
Verhemelte: dorsaal deel
Cavum nasi: dorsaal en
mediaan deel
Cavum oris
o Os nasale of neusbeen
Contact met:
Maxilla
Os frontale
Heterolaterale os nasale
Vormt de neusrug en neusholte
o Os lacrimale of traanbeen
Contact met
Os frontale
Os ethmoidale
Maxilla
Vormt deel v:
Sinus ethmoidalis
Orbita
o Concha nasalis inferior of onderste neusschelp
Contact met:
Maxilla
Os palatinum
o Os zygomaticum of jukbeen
Contact met:
Os temporale
Os frontale
Os sphenoidale
Maxilla
Vormt deel v:
Jukboog
Orbita
Syndesmologie
Columna vertebralis
Juncturae cartilagineae = kraakbenige gewrichten
- Discus intervertebralis:
o Voorkomen: vanaf C2-sacrum
o Kenmerken:
Opp en hoogte nemen toe in caudale richting
Zelfde vorm als het corpus vertbrae
o Delen:
Anulus fibrosus
Buitenste ring
Concentrisch gerangschikte lagen vezelkraakbeen
Gefixeerd a/d omgevende wervellichamen
Nucleus puplosus
Gelei-achtige nt-samendrukbare kern
Excentrisch gelegen: meer nr dorsaal
o Functie: schokbeker bij het opvangen v/h lichaamsgewicht
o Kliniek: discus hernia, lumbago = uitpuilen v/d nucleus pulposus door een
gescheurde anulus fibrosus
Juncturae synoviales
- Vanaf C2 tem het sacrum
o Ligamentum longitudinale anterius (1)
Verloop: v tuberculum anterius atlantis periost v/h sacrum
Kenmerken:
Gelegen a/d ventrale zijde v/d wervels
Vergroeid met de tussenwervelschijven
Verbreedt in caudale richting
o Ligamentum longitudinale posterius (2)
Verloop: v schedelbasis sacraal kanaal
Kenmerken:
Loopt i/h canalis vertebralis o/d achterzijde v/d wervellichamen en
vast o/d tussenwervelschijven
Verbreedt in caudale richting
o Ligamenta flava (3)
Verloop: tss aanpalende wervelbogen
Kenmerken:
Later ruimte open voor:
o Proc. Spinosus
o Ligg. Interspinalia
o Foramen intervertebrale
o gevolg: komen bilateraal v/d wervels voor
Vormen de zijdelingse afsluiting v/h canalis vertebralis
Gele kleur en zeer elastisch: brengen WZ in extensie na buiging
o Ligamenta interspinalia (4)
Verloop: arcus vertebrae processus spinosus v/d onderliggende wervel
o Ligamenta supraspinalia (5)
Verloop: verbindt alle proc. Spinosi
o Ligamenta intertransversaria (6)
Verloop: tss de proc. Trans. v/d aanpalende wervels
zijaanzicht
vooraanzicht
Juncturae synoviales
- Vanaf C2 tem sacrum
o Articulationes processus articularis: gewrichtskapsel tss proc. Art. onderling
Gewrichtsbanden:
Lig. Capitis costae intra-articulare (1)
o Verloopt i/h gewricht
o Tss crista capitis costae en discus intervertebralis
o Opm : alleen v rib 2 tem rib 10
Lig. Capitis costae radiatum (2)
o Waaiervormige band
o Tss caput costae en de aanpalende wervellichamen en de
discus intervertebralis
o Articulatip costotransversaria
Alleen v rib 1 tot 10
Gewrichtsvlakken:
Rib: facies articularis tuberculi costae (1)
Wervel: fovea costalis transversalis (2) v/d proc. Transv.
Gewrichtskapsel : vastgehecht o/d randen v gewrichtsvlakken
Gewrichtsbanden:
Lig. Costotransversarium mediale: v collum costae nr voorvlakte v/d
proc. Transv.
Lig. Costotransversarium laterale (2): v tuberculum costae nr de top v
processus transversus v/d wervel
Lig. Costotransversarium superius (3): v/d crista colli costae nr de
processus transversus v/d bovenliggende wervel
Foramen costotransversarium :
De opening tss het collum costae en de proc. Transversus
Mediaal v/h lig. Costotransversarium mediale
Dus: analoog a/h foramen transversarium thv de cervicale wz
Nut: doortocht v/d ramus dorsalis n. spinalis
- Articulationes sternocostales
o Rib 1, 6 en 7 (1, 5): vormen kraakbenige synchrondrose met het sternum
o Rib 2-5
Synoviaal gewricht tss ribkraakbeen en sternum
Lig. Sternocostale intra-articulare (3): gewrichtsband i/h gewricht verlopend
o Ligg. Sternocostalia radiata (4)
V rib nr sternum a/d ventrale zijde
Kenmerk: vertrengelen met de ligamenten v tegenovergestelde zijde en
vormen zo de membrana sterni
o Ligg. Costoxiphoidea (5)
V rib 6 en 7 nr proc. Xyphoideus
o Membrana intercostalis externa
Vlies tss de kraakbenige ribben a/d ventrale zijde
V/d mm. Intercostales externae nr het sternum
o Membrana intercostalis interna
Vlies uitgespannen vanaf de angulus costae nr de wervelzuil
Verderzetting v/d mm. Intercostales internae
Juncturae cartilagineae
- Articulationes interchondrales
o Voorkomen:
Rib 8-10
Vormen de arcus costalis
o Wat:
Kraakbenig gewricht
Geen synovia tss ribben onderling
Bewegingen v/d thorax
- Ribben kunnen minimaal bewegen i/d gewrichten met de wervels
o Nut: vergroten v/d thorax in:
Voorachterwaartse richting
Dwarse richting
- Sternum kan nr boven en voor schuiven
o Nut: vergroten v/d
Voorachterwaartse diameter v/d thorax
Hoek v Louis
- Thoracale wervelzuil strekt zich bij inademen
Myologie
Columna vertebralis en thorax
Musculi dorsi of rugspieren
- Rugschouderspieren
o M. trapezius
o M. latissimus dorsi
o M. rhomboideus
o M. levator scapulae
- Diepe rugspieren
o Schuine rugspieren
Spinocostale groep: v processus spinosus nr de ribben
M. serratus posterior superior (1)
o Origo: spinosus C6-T2
o Insertie: angulus costae rib 2-5
M. semispinales capitis
o Origo:
Proc. Transversus T1-T7
Proc. Articularis C4-C7
o Insertie: linea nuchae
o Functie:
Unilaterale contractie: heterolaterale torsie hoofd
Bilaterale contractie: retroflexie hoofd
o Innervatio: rr. Dorsalis nn. Spinales
M. multifidus
o Origo:
Dorsale zijde v/h sternum
Proc. Mamillaris lumbale wervels
Proc. Transversus thoracale wervels
Proc. Articularis C4-C7
o Insertie: proc. Spinosus v 2 à 4 hoger gelegen wervels
o Functie:
Unilaterale contractie: homolaterale flexie en torsie
wz
Bilaterale contractie : retroflexie wz
o Innervatio : rr. Dorsales nn. Spinales
Mm. Rotatores
o Origo: proc. Transversus v/d cervicale en thoracale wervels
o Insertie : basis v/d proc. Spinosus v/d bovenliggende wervels
o Functie: wervels draaien rond een overlangse as
o Innervatio: rr. Dorsales nn. Spinales
o Rechte rugspieren
Lange rechte rugspieren:
M. erector spinae
o Delen:
M. longissimus: mediaal deel
Pars thoracalis (1)
o Origo: dorsale zijde v/h sacrum
fascia thoracolumbalis proc.
Spinosus L5-T11 ligg. Sacroiliaca
dorsalia dorsaal deel v/d crista iliaca
o Insertie: proc. Accessorius L1-L5
proc. Transversus T1-T12 proc.
Costarius L1-L5 fascia
thoracolumbalis onderrand rib 3-12
Pars cervicales (2)
o Origo: proc. Transversus T1-T5
o Insertie: tuberculum posterius C2-C6
Pars capitis (3)
o Origo: proc. Transversus T1-T5 proc.
Articularis C4-C7
o Insertie: proc. Mastoideus oss.
Temp.
M. iliocostalis
Pars lumbalis (4)
o Origo: dorsale zijde v/h sacrum
fascia thoracolumbalis proc.
Spinosus L5-T11 ligg. Sacroiliaca
dorsalia dorsaal deel v/d crista iliaca
o Insertie: angulus costae ribben 6-12
Pars thoracalis (5)
o Origo: m. iliocostales lumbales
o Insertie: angulus costae ribben 1-6
Pars cervicales (6)
o Origo: m. iliocostales lumbales
o Insertie: tuberculum posterius C4-C6
o Functie:
Unliaterale contractie: homolaterale flexie wervelzuil
en hoofd
Bilaterale contractie: retroflexie hoofd en wervelzuil,
ribben omlaag trekken: expiratie
o Innervatio: rr. Dorsales nn. Spinales
Mm. Spinales: v proc. Spinosus nr proc. Spinosus
o Delen:
M. spinales thoracis (1)
Origo: proc. Spinosus T11-L2
Insertie: proc. Spinosus T1-T8
M. spinales capitis (2)
Origo: proc. Spinosus C6-T2
Insertie: m. semispinales capitis
M. spinales cervicis (3)
Origo: proc. Spinosus C6-T2
Insertie: proc. Spinosus C2-C4
o Functie:
Unilaterale contractie: homolaterale flexie wervelzuil
Bilaterale contractie: retroflexie wervelzuil
o Innervatio: rr. Dorsalis nn. Spinales
- Borstwandsspieren
o Mm. Intercostales
Mm. Intercostales externi (1)
Origo: sulcus costae vanaf tuberculum costae tot de ventrale
kraakbenige grens o/d rib
Insertie: bovenrand v/d onderliggende rib
Verloop
o Caudo-ventraalwaarts
o Membranaintercostalis externa
Functie: inspiratie bevorderen
Innervatio: nn. Intercostales 1-11
Mm. Intercostales interni (2)
Origo: sulcus costae vanaf de angulus costae tot a/h sternum
Insertie: bovenrand v/d onderliggende rib
Verloop:
o Caudo-dorsaalwaarts
o Membrana intercostalis interna
Functie: expiratie bevorderen
Innervatio: nn. Intercostales 1-11
Mm. Intercostales intimi (3)
Origo: binnenrand v sulcus costae vanaf de angulus costae tot a/h
sternum
Insertie: samen met de mm. Intercostales interni o/d bovenrand v/d
onderliggende rib
Verloop: caudo-dorsaalwaarts
Innervatio: nn. Intercostales 1-11
Middenste laag
- M. sternohyoideus (1)
o Origo:
Dorsale zijde v manubrium sterni
Dorsale zijde v/d art.
sternoclavicularis
Dorsale zijde v/d extremitas sternalis
claviculae
o Insertie: caudale rand v/h os hyoideum,
mediaal v/d m. omohyoideus
o Verloop: cranio-mediale richting
o Functie: slikken bevorderen door het os
hyoideum nr beneden te trekken
o Innervatio: ansa cervicalis
- M. omohyoideus
o Origo:
lig. Transversum scapulae
margo superior scapulae
o insertie: caudale rand v/h os hyoideum, lateraal v/d m. sternohyoideus
o verloop:
venter inferior (a): cranio-ventrale richting
tussenpees gelegen onder m. sternocleidomastoideus
venter superior (b) : steil craniaalwaarts
o Functie:
Tongbeen nr beneden trekken bij het slikken
V. jugularis interna openhouden bij inspiratie
Aanspannen v/d lamina pretrachealis v/d fascia cervicales
o Innervatio: ansa cervicalis
o Trigonum omoclaviculare: driehoek gelegen tss:
Venter inferior v/d m. omohyoideus
Clavicula
Dorsale rand v/d m. sternocleidomastoideus
o Trigonum caroticum: driehoek gelegen tss:
Venter superior v/d m. omohyoideus
Venter posterior v/d m. digastricus
Ventrale rand v/d m. sternocleidomastoideus
- M. sternothyroideus (3)
o Origo:
Manubrium sterni
Cartilago costalis 1
o Insertie: linea obliqua cartilaginis thyroideae
o Verloop: onder m. sternohyoideus en de m. omohyoideus in cranio-mediale richting
o Functie: schildkraakbeen nr beneden trekken
o Innervatio: ansa cervicalis
- M. thyrohyoideus (4)
o Origo: linea obliqua cartilaginis thyroideae
o Insertie: mediaal deel v/d cornu majus oss. Hyoidei
o Verloop: craniaalwaarts
o Functie:
Tongbeen nr onder trekken bij het slikken
Schildkraakbeen nr boven trekken
o Innervatio: ansa cervicales
Diepe laag
- Laterale groep: mm. Scaleni
o M. scalenus anterior (1)
Origo: tuberculum anterius proc. Transv. C3-C6
Insertie: tuberculum m. scaleni anterioris v rib 1
Verloop: latero-caudo-ventraalwaarts
topografie:
N. phrenicus: verloopt a/d ventrale zijde v/d spier
V. subclavia (a): verloopt ventraal v/d spier over de 1e rib
A. subclavia (b): verloopt dorsaal v/d spier over de 1e rib
Functie:
Gefixeerde thorax: homolaterale flexie en heterolaterale torsie v/d
wervelzuil
Gefixeerde wervelzuil: inspiratie bevorderen door de ribben op te
heffen
Innervatio:
Plexus cervicalis
Plexus brachialis
Grenzen:
Caudaal:
o Ventrale rand v/d incisura jugularis sterni
o Ventrale rand v/d clavicula
o Acromion
o Spina scapulae
Craniaal:
o Onderrand mandibula
o Linea nuchae superior
Ontdubbeld rond m. sternocleidmastoideus
Dorsaal:
o Rond m. trapezius
o Versmelt o/d mediaanlinie thv proc. Spinosi v/d cervicale
wervels tot septum nuchae
Ventraal: vergroeid met os hyoideum
Lig. Stylomandibulare: verdikking v/d lamina superficialis vanaf de proc.
Styloideus oss. Temporalis tot a/d angulus mandibulae
o Lamina pretrachealis (2)
Wat: middenste blad
Kenmerken:
Driehoekige vorm
Vormt een dubbelplooi rond de
o M. omohyoideus
o M. sternohyoideus
o M. thyrohyoideus
Grenzen:
Caudaal:
o Dorsale rand v/h sternum
o Dorsale rand v/d clavicula
Lateraal: m. omohyoideus
Spits: corpus oss. Hyoidei
Spatium suprasternale:
De ruimte tss de lamina superficialis en pretrachelis
Hierin verloopt de arcus venosus juguli
o Lamina prevertebralis
Wat: diep blad
Functie:
Bedekt de prevertebrale spieren
Scheidt de mm. Scaleni v/d halsorganen
Omsluit de wervelzuil i/e gesloten koker: spatium prevertebrale
Grenzen:
Lateraal: lamina superficialis
Caudaal: origo v m. longus colli
Craniaal: tuberculum pharyngeum oss. Occipitalis
o Innervatio: n. suboccipitalis
- M. rectus capitis posterior minor (2)
o Origo: tuberculum posterius atlantis
o Insertie: binnenste 1/3 v/d linea nuchae inferior
o Verloop: mediaal v/d m. rectus capitis posterior major
o Functie:
Unilaterale contractie: homolaterale rotatie hoofd
Bilaterale contractie: retroflexie hoofd
o Innervatio: n. suboccipitalis
- M. obliquus capitis superior (3)
o Origo: massa lateralis atlantis
o Insertie: linea nuchae inferior boven de m. rectus capitis
posterior major
o Functie:
Unilatérale contractie: homolaterale flexie hoofd
Bilaterale contractie: retroflexie hoofd
o Innervatio: n. suboccipitalis
o Innervatio: n. suboccipitalis
musculi suprahyoidei of mondvloerspieren
- Deze spieren verlopen tss de mandibula en os hyoideum
- Functies:
o Mondvloer helpen vormen
o Slikken vergemakkelijken door de mandibula, de tong en het tongbeen te doen
bewegen
- M. digastricus
o Delen:
Venter posterior (a)
Origo: proc. Mastoideus ossis
temporalis
Insertie: os hyoideum
Verloop: caudo-medio-ventraalwaarts
Tussenpees (c)
=origo v/d venter anterior
Doorboort m. stylohyoideus
Gefixeerd o/h os hyoideum dmv
fibreuze lis
Venter anterior (b)
Origo: eindpees v/d venter posterior boven het tongbeen
Insertie: fossa digastrica mandibulae
Verloop: medio-ventraalwaarts onder de m. mylohyoideus
o Functie:
Gefixeerd tongbeen: mandibula omlaag trekken
Gefixeerde mandibula: tongbeen nr boven trekken
o Innervatio:
Venter posterior: takje v n. fascialis (VII) (r. digastricus)
Venter anterior: takje v n. mandibularis (V3) (n. mylohyoideus)
- M. stylohyoideus
o Origo: proc. Styloideus ossis temporalis
o Insertie: cornu majus ossis hyoidei
o Verloop:
Caudo-ventro-mediaalwaarts
Vorkvormige eindpees waardoor de tussenpees v m. digastricus loopt
o Functie: tongbeen in cranio-dorsale richting trekken
o Innervatio: takje v/d n. fascialis (VII) (r. digastricus)
- M. mylohyoideus (3)
o Origo: binnenzijde v/d linea mylohoidea mandibulae
o Insertie:
Voorste vezels: raphe medianum
Achterste vezels: corpus ossis hyoidei
o Verloop:
Dorso-medio-caudaalwaarts: zo wordt de mondvloer
afgesloten
Raphe medianum: de plaats waar de vezels v beide kanten kruisen
o Functie:
Gefixeerd tongbeen: mandibula omlaag trekken
Gefixeerde mandibula: tongbeen opheffen
o Innervatio: takje v/d n. mandibularis (V3) (n. mylohyoideus)
- M. geniohyoideus (4)
o Origo: spina mentalis mandibulae
o Insertie: ventrale zijde v/h corpus ossis hyoidei
o Functie:
Gefixeerd tongbeen: mandibula omlaag trekken
Gefixeerde mandibula: tongbeen opheffen
o Innervatio: ansa cervicalis (via de n. hypoglossus XII)
Kauwspieren
- Kenmerken
o Origo:
Os temporale
Os sphenoidale
o Insertie: mandibula
o Functie:
Mond sluiten
Kauwen v/h voedsel
o Innervatio: takjes v/d n. mandibularis (=zijtak v n. trigeminus) (V3)
Mimische spieren
- Kenmerken
o Origo: beenderen v/d gelaatsschedel
o Insertie: huid v/h gelaat
o Functie:
Mimiek
Hulpspieren bij het kauwen
Controle v zintuigprikkels
o Innervatio: takjes v/d n. fascialis (VII)
- Indeling
o Oppervlakkige mondspleetspieren
M. orbicularis oris (1)
Functies:
o Mondspleet sluiten
o Lippen vooruitsteken vb
fluiten
o Lippen tegen de tanden
persen
M. levator labii superioris aleque nasi (2)
Functies: bovenlip en neusvleugel
opheffen
M. levator labii superioris (3)
Functies: bovenlip opheffen
M. zygomaticus minor (4)
Functies: bovenlip opheffen
M. zygomaticus major (5)
Functies: mondhoeken oplichten vb lachen
M. risorius (6)
Functies: liphoeken nr achter trekken vb lachen
o Diepe mondspleetspieren
M. levator anguli oris (1)
Functie: hoektanden tonen
M. depressor labii inferioris (2)
Functie: onderlip latero-caudaalwaarts verplaatsen
M. mentalis (3)
Functie: pruilmond vormen
M. buccinator (4)
Functies:
o Lippen opeen persen
o Voedsel onder de tanden bewegen
o Neusspieren
M. nasalis
Pars transversa (1)
o Functie: neusvleugels tegen het
neusseptum drukken
Pars alaris (2)
o Functie: neusgaten verbreden
M. depressor septi nasi (3)
Functies:
o Neuspunt omlaag trekken
o Neusgat verbreden
o Oogspieren
M. orbicularis oculi
Pars orbitalis (1)
o Functie: rimpelen v/d ooghoekhuid
Pars palpebralis (2)
o Functie: oogleden tegen oogbol duwen
Pars lacrimalis
o Functie: tranen in traanzak duwen
o Oorschepspieren
M. auricularis anterior (1)
Functie: oorschelp nr voor trekken
M. auricularis posterior (2)
Functie: oorschelp nr achter trekken
M. auricularis superior (3)
Functie: oorschelp nr boven trekken
o Schedeldakspieren
M. epicranius
M. occipitofrontalis
o Venter frontalis (1)
Functies:
Wenkbrauwen optrekken
Voorhoofd rimpelen
o Venter occipitalis (2)
Functies: rimpels uit voorhoofd laten verstrijken
M. temporoparietalis (3)
o Functies: aanspannen v/d galea aponeurotica
M. procerus (4)
Functie: neuswortel rimpelen
o M. pyramidalis (3)
Origo: os pubis
Insertie: linea alba
Verloop: craniaalwaarts convergerend
Functie: opspannen v/d linea alba
Innervatio: n. subcostalis
- Schuine buikspieren
o M. obliquus abdominis externus (1)
Origo : buitenzijde v rib 5-12 alternerend met de:
5 oorsprongskoppen v/d m. serratus anterior
3 oorpsrongskoppen v/d m. latissimus dorsi
Insertie:
Laterale 2/3 v/h labium externum v/d crista iliaca
Linea alba
Verloop:
Dorsale bundels: loodrecht nr beneden nr labium externum v crista
iliaca
Ventrale bundels: medio-caudaalwaarts
o Ventrale rectusschede (a)
Brede eindpees
v/d linea semilunaris (b) nr de linea alba (c)
Verloop:
Onder de m. obliquus abdominis externus
Waaiervormig nr craniaal-, mediaal- en caudaalwaarts
Functie:
Gefixeerd bekken
o Unilaterale contractie:
Lateroflexie v/d romp
Anteroflexie v/d romp
o Bilaterale contractie:
Ribben omlaag trekken
Anteroflexie v/d romp
Gefixeerde thorax
o Unilaterale contractie: bekken homolateraal opheffen
o Bilaterale contractie: buikpers bevorderen
Innervatio:
Nn. Intercostales 5-12
N. iliohypogastricus
N. ilioinguinalis
- Dwarse buikspieren
o M. transversus abdominis (1)
Origo:
Binnenzijde v/h cartilago costalis rib 7-12
Lig. Lumbocostale (= diep blad v/d fascia thoracolumbalis)
Ventral ¾ v/h labium internum cristae iliacae
Laterale ½ v/h lig. Inguinale
Insertie:
Linea semilunaris (a)
o =brede pees a/d laterale rectusrand
o Helpt rectusschede vormen
Tendo conjunctivus of falx inguinalis (b)
o Gevormd door de caudale vezels
o Versmelting v/d vezels v m. transversus abdominis en m.
Verloop: dwars
Functie:
Craniale vezels: vernauwen v/d apertura thoracis inferior bij
expiratie
Caudale vezels:
o Taille verwekken
o Nuttig bij buikpers, urineren, braken, bevalling
Innervatio:
Nn. Intercostales 5-12
N. iliohypogastricus
N. ilioinguinalis
- Verloop
o De radix dorsalis en ventralis verenigen zich tot de nervus spinalis die een gemengde
(zowel motorisch als sensibel) zenuw is
o De n. spinalis verloopt dr het foramen intervertebrale v/h overeenstemmende
ruggenmergsegment en splitst onmiddellijk in 3 takken
Uitz: caudo equina: gevormd dr nn. Spinales vanaf L1-L2
Spinale zenuwen
- Aantal
o 31 paar
8 nn. Spinales cervicales
12 nn. Spinales thoracales
5 nn. Spinales lumbales
1 n. spinales coccygealis
- Nummering
o C1: komt tevoorschijn tss het os occipitale en C1
o C8: komt tevoorschijn tss C7-D1
o Alle andere: altijd het nummer v/d hogergelegen wervel
- Takken
o Ramus dorsalis (a)
Belang: bezenuwen v/d
rugspieren: M
huid v occiput tot coccyx: S
eign:
bevatten sensibele en motorische vezels: uitz C1: M
vormt nooit een plexus
S1-S5 komen tevoorschijn uit foramina sacralia dorsalia
o Ramus meningeus
Verloop: terug nr het ruggenmerg doorgeen het foramen intervertebralis
Belang: verzorgt het ruggenmerg
Nervi cervicales
Rami dorsalis
- N. suboccipitalis (1)
o Oorsprong: C1
o Kenmerk: alleen motorisch (M) (=rood)
o Innervatio: m: cervico-occipitale spieren
- Ramus dorsalis C2
o Innervatio:
M (rood) (2):
M. longissimus
M. splenius
M. semispinalis capitis
M. trapezius
S (groen) (3): n. occipitalis major: huid tss de linea nuchae en de sutura
coronaria
o Spiertakken: M (rood)
Takjes uit de ansa cervicalis (1)
Innervatio: tongbeenspieren
C3 (2):
Innervatio:
o M. sternocleidomastoideus
o M. trapezius
C2-C5:
Innervatio:
o Diepe laag v/d prevertebrale spieren
4
o Laterale diepe halsspieren
N. phrenicus (4)
Oorsprong: rr. Ventrales C3-C5
Innervatio:
o M (rood): diaphragma
o S (groen):
Pericard
Pleura mediastinalis
Craniale deel v/d peritoneum
o huidtakken: S
N. occipitalis minor (5)
Oorsprong: rr. Ventrales C2-C3
Innervatio: lateraal deel v/d achterhoofdshuid
Eindtakken
Uit de fasciculus posterior (a):
o N. radialis (1)
o N. axillaris (2)
o Zijtakken:
Vanuit de pars supraclavicularis
Rr. Musculares (1)
o Oorsprong: rr. Ventrales C5-C8
o Innervatio: M:
Mm. Scaleni
M. longus colli
N. subclavius (4)
o Oorsprong: truncus superior
o Innervatio: m. subclavius
N. suprascapularis (5)
o Oorsprong: ventrale tak v/d truncus superior
o Innervatio: M:
M. infraspinatus
M. supraspinatus
N. subscapularis (6)
o Oorsprong: fasciculus posterior
o Innervatio: M: m. subscapularis
N. thoracodorsalis (7)
o Oorsprong: fasciculus posterior
o Innervatio: M:
m. latissimus dorsi
m. teres major
o Eindtakken
N. musculocutaneus (1)
Oorsprong: fascuculus lateralis
Innervatio:
o M:
M. coracobrachialis (a)
M. biceps brachii (b)
M. brachialis (c)
o S: palmaire zijde v/d voorarm a/d radiale kant vanaf de
elleboog tot a/d pols
N. medianus (1)
Oorsprong:
o Fasciculus lateralis
o Fasciculus medialis
Zijtakken
o Rr. Musculares (1)
Innervatio: M:
Alle ventrale voorarmspieren
Uitz:
o M. flexor carpi ulnaris
o M. pronator quadratus
Eindtakken
o R. muscularis thenar (4)
Innervatio: M:
Duimmuisspieren
M. abd. Poll. Brevis
M. flexor poll. Brevis
M. opponens poll.
N. ulnaris (2)
Oorsprong: fasciculus medialis
Zijtakken:
o Rr. Musculares (1)
Innervatio: M:
M. flexor carpi ulnaris
Capur ulnare m. flexor digitum profundus
o r. dorsalis manus n. ulnaris (2)
Oorsprong: distale 1/3 v/d voorarm
Innervatio: S: handrug
Ulnaire ½ huid handrug
Proximale phalanx vingers IV-V: rad. En uln.
Zijde dorsaal
Proximale phalanx vinger III: uln. Zijde
dorsaal
Splitst in 3 nn. Digitales dorsales
o R. profundus (5)
Verloop: evenwijdig met de r. palmaris profundus a.
ulnaris nr de thenar
Innervatio: M
Alle hypothenarspieren
M. add. Poll.
M. flex. Poll. Brevis
Mm. Interossei
Mm. Lumbricales III-IV
Art. carpales
Pathologie: ulnarisverlamming: klauwhand
N. cutaneus antebrachii medialis (3)
Oorsprong: fasciculus medialis
Eindtakken
o R. anterior (a)
Innervatio: S: huid v/d ulnaire voorarmzijde a/d
ventrale kant vanaf de elleboog tot a/d pols
o R. posterior (b)
Innervatio: S: huid v/d ulnaire voorarmzijde a/d
dorsale kant vanaf de elleboog tot a/d pols
Zijtakken
o Rr. Musculares
Innervatio: M
M. triceps (a)
M. anconeus (b)
M. brachioradialis (c)
M. ext. Carpi radialis longus (d)
Eindtakken
o R. superficialis (5)
Splitst op in 4 nn. Digitales dorsales
Innervatio: S: handrug
Radiale ½ v/d handrug
Proximale phalanx vingers I-II: radiale en
ulnaire zijde dorsaal
Proximale phalanx III: radiale zijde dorsaal
o R. profundus (6)
Innervatio: M
M. supinator (a)
Alle extensoren (b)
Zijtak: n. interosseus posterior
(c)
Verloop: dorsale zijde v/d
membrana interossea
Phatologie:
readialisverlamming:
drophand
N. axillaris (6)
Oorsprong: fasciculus posterior
Eindtakken
o Rr. Musculares
Innervatio: M
M. teres minor (a)
M. deltoideus (b)
o N. cutaneus brachii lateralis superior (2)
Innervatio: S: huid v/d bovenarm boven de m.
deltoideus
Nervi thoracici
Rami dorsales
- Innervatio:
o M: diepe rugspieren (1)
o S: huid v/d rug (2)
Rami ventrales
- Ligging
o Nn. Intercostales I-XI
i/d tussenribruimten caudaal v/d vaten
Tss het membrana intercostalis interna of de mm.
Intercostales interni en de mm. Intercostales intimi
o N. intercostalis XII of n. subcostalis
Onder rib 12
- Verloop
o Nn. Intercostales I-VI: tot a/h sternum
o Nn. Intercostales VII-XI: tss m. obliquus abdominis internus en m. transversus
abdominis nr linea alba
o N. subcostalis: dr de m. quadratus lumborum
- Spiertakken
o Nn. Intercostales I-VI (1)
Innervatio
Mm. Intercostales I-VI
Mm. Subcostales
M. transversus thoracis
Mm. Levatores costarum
M. serratus posterior en superior
o Nn. Intercostales VII-XI (2)
Innervatio
Mm. Intercostales VII-XI
Mm. Subcostales
M. serratus posterior inferior
Alle ventrale buikspieren
o N. subcostalis (3)
Innervatio
M. quadratus lumborum
M. pyramidalis
- Huidtakken
o Rr. Cutanei laterales (1)
Oorsprong: thv de oksellijn
Verloop: dr de mm. Intercostales
Innervatio: huid thv de laterale thoraxwand,
borstklier en laterale buikwand
o Rr. Cutanei anteriores (2)
Oorsprong: op niveau v/d m. pectoralis major
Innervatio: huid v/d ventrale thoraxwand en
buikwand
- Anastomotische takken
o N. intercostalis I (1)
Anastomoseert met vezels die de plexus brachialis vormen
o N. intercostobrachialis (1)
Anastomose tss n. intercostalis II en n. cutaneus brachii medialis
Nervi lumbales, sacrales en coccygeus
Rami dorsales
- Verloop: tss de processus transversi v aanpalende wervels om daarna te splitsen in
o R. medialis: M (1)
o R. lateralis: S (2)
- Rami laterales:
o Rr. Lateralis lumbalis (2)
Innervatio: S: lendenhuid
o nn. Clunium superiores (1)
Oorsprong: rr. Laterales L1-L3
Innervatio: S: huid thv bovenste deel v/d bilstreek
o Nn. Clunium medii (4)
Oorsprong: rr. Laterales S1-S3
Innervatio: huid boven de m. gluteus maximus
Rami ventrales
- Plexus lumbalis
o Oorsprong
Rr. Ventrales D12-L4
o Ligging
Lateraal v/d lumbale wervels
Deels in, deels achter de m. psoas (1) en m. quadratus lumborum (2)
o Verloop
L1
Ontvangt een zijtak v r. ventralis D12
Eindtakken:
o Tak 1 vormt de n. iliohypogastricus (1) en n. ilioinguinalis (2)
o Tak 2 voegt zich bij een zijtak v L2 o/d n. genitofemoralis (3)
te vormen
L2
Zijtakken:
o N. genitofemoralis (3): gevormd uit eindtak 2 v L1 en zijtak
L2
o N. cutaneus femoralis lateralis (4): gevormd uit zijtak L2 en
L3
Eindtakken:
o R. ventralis: vormt met rr. ventrales L3-L4 de n. obturatorius
(5)
Innervatio
o M: (a)
M. transversus abdominis
M. obliquus abdominis internus
M. obliquus abdominis externus
o S:
R. cutaneus lateralis (b): huid a/d zijkant v/d heup
R. cutaneur anterior (c): liesregio
N. ilioinguinalis
Oorsprong: rr. Ventrales D12-L1
Innervatio
o M (a)
M. transversus abdominis
M. obliquus abdominis internus
M. obliquus abdominis externus
o N. saphenus (c)
Zijtak: r. infrapatellaris (c1)
Innervatio: S: huid boven de apex patellae
Eindtakken: rr. Cutanei cruris mediales (c2)
Innervatio: S: huid v/d mediale zijde v/h
onderbeen vanaf de knie tot a/d mediale
voetrand en de hallux
Pathologie: femoralisverlamming
Actief strekken v/d knie is onmogelijk
Minder krachtige flexie i/h heupgewricht
- Plexus sacralis
o Oorsprong: rr. Ventrales L4-S3
o Ligging: ventraal v/d m. piriformis
o Verloop:
Truncus lumbosacralis (a)
Oorsprong: rr. Ventrales L4-L5
Zijtakken
o Tak 1 vormt deel v/d n. gluteus superior (1)
o Tak 2 vormt deel v/d n. gluteus inferior (2)
Eindtak vormt deel v/d n. ischiadicus
S1
Zijtakken
o N. gluteus sup. (1): gevormd uit S1 en zijtak v/d truncus
lumbosacralis
o N. gluteus inf. (2): gevormd uit S1-S2 en zijtak v/d truncus
lumbosacralis
o N. cutaneus femoris posterior (3): gevormd uit S1-S3
S2
Verloop: door foramen sacralis pelvinum
Zijtakken: vormen mede de n. gluteus inf. (2) en n. cutaneus femoris
posterior (3)
Eindtak: vormt mede de n. ischiadicus (4)
S3
Verloop: door foramen sacralis pelvinum
Zijtakken: vormen mede de n. cutaneus femoris posterior (3) en n.
pudendus (7)
Eindtak: vormt mede de n. ischiadicus (4)
o Zijtakken
Rr. Musculares
Oorsprong: rechtstreeks uit de plexus sacralis
Innervatio: M:
o M. piriformis
o Mm. Gemelli
o M. obturatorius internus
o M. quadratus femoris
N. gluteus superior
Oorsprong: rr. Ventrales L4-S1
Innervatio: M:
o M. gluteus medius
o M. gluteus minimus
o M. tensor fasciae latae
Pathologie: n. gluteus superior verlamming:
o =syndroom v Trendelenburg: zwakte v/d heupabductoren
waardoor, bij steunen o/h aangetaste been de andere zijde
v/h bekken afzakt (=eendengang)
N. gluteus inferior
Oorsprong: rr. Ventrales L4-S2
Zijtakken
o Nn. Clunium inferiores
Verloop:
Rond de caudale rand v/d m. gluteus
maximus
Craniaalwaarts nr de bil
o Rr. Perinealis: zijtakken v/h perineum
Innervatio: S:
o Onderste deel v/d bil
o Dorsale zijde v/d dij tot a/d kniekuil
o o Eindtak
N. ischiadicus (1)
Oorsprong: rr. Ventrales L4-S3
Delen:
o N. peroneus communis (2)
o N. tibialis (3)
Eindtakken
o N. peroneus communis (1)
Zijtakken
Rr. Articulario genus (2)
o Innervatio: S: kniegewricht
Eindtakken
N. peroneus superficialis (1)
o Oorsprong: i/d m. peroneus longus
o Zijtakken: rr. Musculares (2)
o Innervatio:
M. peroneus longus
M. peroneus brevis
o Eindtakken:
R. cutaneus dorsalis medialis
(3)
innervatio: S: voetrug,
tibiale helft v/d voetrug,
mediale zijde hallux,
fibulaire zijde teen II, tibiale
zijde teen III
R. cutaneus dorsalis
intermedius (4)
innervatio: S: voetrug,
fibulaire zijde teen III-IV
Tibiale zijde teen IV-V
Nn. Perinealis
Innervatio:
o M:
M. bulbospongiosus
M. ischiocavernosus
M. transversus perinei superficialis
o S:
Huid v/h scrotum en labia majora urethra
Bulbus penis en vestibulum vaginae
o Eindtak
N. dorsalis penis/clitoridis (4)
Innervatio:
o M:
M. transversus perinei profundus
M. sphincter urethrae
o S: corpus cavernosus penis/clitoridis
- Plexus coccygeus
o Oorsprong: rr. Ventrales S4-Co1
o Innervatio
M: m. coccygeus
S: huid tss de aard en de punt v/d coccyx
De craniale zenuwen
- 12 paar craniale zenuwen
o Oorsprong: hersenkern
Uitz: n. accesorius (XI) heeft ook spinale kern
o Verloop: altijd dr opening i/d schedelbasis
o Bezenuwen ALLEEN hals en hoofd
Uitz: n. vagus (X° (organen in thorax en abdomen)
o Werking:
Alleen motorisch
Alleen sensibel
Gemengd
o N. olfactorius (I)
Oorsprong: reukcellen i/d neus
Functie: S: reuk
o N. opticus (II)
Oorsprong: netvlies
Functie: S
Visus (gezichtsveld)
Pupilreactie op licht
o N. oculomotorius (III)
Oorpsrong: mesencephalon
Functie:
M: oogspieren (bewegen oogbol)
VM-PS: intrinsieke oogspieren (pupilvernauwing, openen oog)
Pathologie: oculomotoriusverlamming: diplopie, homolaterale ptose v/h
bovenste ooglid, pupildilatatie
o N. trochlearis (IV)
Oorsprong: mesencephalon
Functie: M: oogspieren (bewegen oogbol)
Pathologie: trochlearisverlamming: nr binnen en beneden kijken is
onmogelijk
o N. abducens (VI)
Oorsprong: pons
Functie: M: oogspieren (bewegen oogbol)
Pathologie: abducensverlamming: oogbol kan nt meer nr lateraal gedraaid
worden
o n. oculomotorius, n. trochlearis en n. abducens werken nauw samen: controleren
alle oogbewegingen en elevatie v/d oogleden
o N. trigeminus (V)
Oorsprong: pons
Verloop: splitst in 3 takken
N. ophtalmicus
N. maxillaris
N. mandibularis
Functie:
M: bezenuwing v kauwspieren
S: bezenuwing meningen, aangezicht, voorste gedeelte v/d schedel,
mond, tong, tanden, sinussen v/d neus …
Pathologie:
trigeminusneuralgie = bij prikkeling v/d gelaatshuid treden hevige
pijnen op v ongekende etiologie
motorische uitval v/d n. trigeminus: weinig kauwproblemen indien
unilaterale verlamming
o N. abducens (VI)
Oorsprong: pons
Functie: M: oogspieren (bewegen oogbol)
Pathologie: abducensverlamming: oogbol kan niet meer naar lateraal
gedraaid worden
=> N. oculomotorius, N. trochlearis en N. abducens werken nauw samen:
controleren alle oogbewegingen en elevatie van de oogleden
o n. facialis (VII)
Oorsprong: pons
Functie:
M: aangezichtsspieren, m. platysma
VM-PS: traan- en speekselklieren
VS: smaakvezels v/d voorste 2/3 tong
Pathologie: motorische facialisverlamming: homolaterale verlamming v/h
gelaat afhangende mondhoek en homolateraal oog kan nt meer gesloten
worden
o N. vestibulocochlearis (n. octavius) (VIII)
Oorsprong: binnenoor
2 delen
N. cochlearis: gehoor
N. vestibularis: evenwicht
o N. glossopharyngeus (IX) en n. vagus (X)
Oorsprong: medulla oblongata
Functie:
sensatie pharynx, tonsillen, achterste 3e tong
smaak achterste 3e gedeelte v/d tong (IX)
motoriek larynx, pharynx en palatum
motoriek v/d stembanden (X)
hart en longen (X)
o n. accesorius (XI)
Oorsprong:
Medulla oblongata
Cornu anterior C1-C5
Functie: M:
M. sternocleidomastoideus
Pars superior m. trapezius
Pathologie: accessoriusverlamming: moeilijkheden bij
Opheffen schouder aangedane zijde
Draaien v hoofd in tegengestelde richting v aangedane zijde
o N. hypoglossus (XII)
Oorsprong: medulla oblongata
Functie: M: alle tongspieren (bewegen v tong, tongbeen en larynx)
Pathologie: hypoglossusverlamming: tong wordt nr aangedane zijde
uitgestoken
Centraal zenuwstelsel
Bestaat uit
- Ruggenmerg of medulla spinalis
- Hersenen of encephalon
Zowel hersenen als ruggenmerg:
- Omgeven door meninges of vliezen
- 3 delen
o Dura mater: buitenste laag
o Arachnoidea: middenste laag
o Pia mater: binnenste laag
Zenuwbanen
- Algemeen somatisch afferente banen
o Sensibele of stijgende banen
o Typische prikkels: pijnsensatie, temperatuurgevoel, fijne en grove tastzin, fijne en
diepe drukgevoeligheid, spiertonus
- Specifiek somatisch afferente banen
o Visuele, auditieve, vestibulaire, smaak- en reukbaan
- Somatisch efferente banen
o Motorische of dalende banen