Professional Documents
Culture Documents
Delik Kaynak Ulu Matkaplar Hss Delik Toleranslar A Ap A Dorusallk
Delik Kaynak Ulu Matkaplar Hss Delik Toleranslar A Ap A Dorusallk
‹#›/71
Giriş
Delme ile ilgili bazı teknolojik gelişmeler
• Üretkenlik
– Yüksek hızlı delme tamamı solid karbür matkaplar
– Daha büyük delikler için yüksek üretkenlikte takma uçlu matkaplar
Diğer
Kılavuz,
• Kuru delme 12% Tornalama
raybalama 33%
– Know-how.
13%
– Özel uygulama delme.
Delme
• Uygun maliyet Frezeleme
25% 17%
– Delik başına maliyet (iş parçası).
‹#›/71
Giriş
Üretkenlik
Solid karbür
CrownLoc
Kaynak uçlu matkaplar
Yaprak matkaplar
HSS
Takım maliyeti/delik
‹#›/71
Giriş
Delik kalitesi
Solid karbür
HSS
Takım maliyeti/delik
‹#›/71
Giriş
Deliklerin kalitesi
• Doğruluk
• Yuvarlaklık
• Silindiriklik
• Paralellik
• Diklik
• Pozisyonlandırma
• Eş merkezlilik
• Çap – sapmalar
• Yüzey kalitesi
• Malzeme özellikleri MN 2004 Delme sayfa 156
‹#›/71
Giriş
Karbür matkap tipleri
‹#›/71
Giriş
Delmede en önemli şey bağlama sağlamlığıdır.
16
Rijitlik Oranı
1 Matkap çapı
Matkap çapı (D)
6 mm matkap 12 mm
(Tipik örnek)
matkap
‹#›/71
Giriş
Delmede en önemli şey bağlama sağlamlığıdır.
8
Rijitlik oranı
Kullanım boyu
(L)
Kullanım boyu
(Tipik örnek) 2 4
‹#›/71
Helis matkaplar
‹#›/71
Teori – Helis matkap terminolojisi
Düzlük
Bölüm
Kesme ağzı
Merkez
boşluğu
‹#›/71
Teori – Delme noktası açısı
Uç
açısı
() Talaş
kalınlığı
Talaş
D genişliği
Talaş genişliği = 2 × sin
Burada:
2 = Nokta açısı, °
D = Matkap çapı, mm
Talaş kalınlığı = fn × sin fn = İlerleme oranı, mm/dev
2
‹#›/71
Teori – Kesme hızı değişir
Matkap çevresindeki
maksimum kesme hızı.
Çap, D
Matkap merkezindeki
minimum kesme hızı.
π × D × n (d/dk.)
Kesme hızı Vc (m/dak) =
12
‹#›/71
Teori – Dönen ile dönmeyen karşılaştırması
• Döner uygulamalar
– Matkap döner
– İş parçası sabit
İtme
Dönme
• Dönmeyen uygulamalar
– İş parçası döner
– Matkap sabit
İtme
‹#›/71
Teori – Gagalama delme
‹#›/71
Teori - İş parçası bağlama
Kötü İyi
‹#›/71
HSS helis matkaplar
• Avantajları
– Çok yönlülük
– Geniş boyut çeşitliliği.
– Bir çok malzemeyi deler.
– Yüksek üretim uygulamaları.
– Düşük başlangıç maliyeti.
– Takım ömrünü uzatmak için yeniden bilenebilir.
• Kısıtlamalar
– Karbür matkaplardan daha düşük üretkenlik
– Birincil olarak kaba takımdır.
– Yeniden bileme hassas olmalıdır.
‹#›/71
Solid karbür (Helis) matkaplar
• Avantajları
– Yüksek üretkenlik – yüksek metal kaldırma oranı.
– Kendi kendine merkezleme.
– Daha uzun takım ömrü için ısı ve aşınmaya dayanıklı
kaplama.
– Mükemmel talaş kontrolü ve talaş boşaltma.
– Delik toleransı.
– H8 elde edilebilir.
– Daha iyi ekonomi için yeniden bilenebilir ve
kaplanabilir.
• Kısıtlamalar
– Bağlam yeterli rijitliğe sahip olmalıdır.
– Yeterli soğutma sıvısı gereklidir.
– “Küçük boyutlar” içten soğutma kanalına sahip değildir.
– Birincil olarak döner takım uygulamaları içindir.
‹#›/71
Teori – Solid karbür nokta geometrileri
‹#›/71
Solid karbür (Helis) matkaplar
TiN Whistle-notch
(Ti,Al)N Silindirik
Mikro tanecikli
%10 Co
‹#›/71
Kaynaklı karbür uçlu matkaplar
Avantajları
• Yüksek üretkenlik.
• Yeniden bileme ve kaplama.
• Kendi kendini merkezleme.
• Yüksek stabilite derecesi.
• Düşük kesme kuvvetleri ve
yüksek ilerleme oranları.
• İyi talaş atma.
• Delik hassas işleme gerektirmeyebilir.
‹#›/71
Seco CrownLoc®
• Bileme yok: • Geometriler iş parçası
malzemeleri için optimize
– Yeniden bileme, idare, edilmiştir:
nakliye maliyeti yok.
– Daha uzun takım ömrü ve
– Sirkülasyonda matkap verimlilik.
yok. • Takım tutucuda iken ucu
• Her matkap gövdesi için değiştirilebilir:
çeşitli Crowne uç çapları:
– Daha hızlı ayarlama. Boy
– Takım stoğunu minimize ayarına gerek yoktur.
eder.
• Her uç değişiminde yeni
kesme kenarı:
– Daha uzun takım ömrü ve
güvenlik.
• Hassasiyet:
– Bilenmiş matkap ile aynı
delik kalitesi.
‹#›/71
Seçim süreci – Delme işlemi
Amaçlar
• Spesifikasyonlara uygun delik üretmek.
• Delik başına maliyeti minimize etmek.
Faktörler
• Delik geometrisi.
Stabilite
• Delik spesifikasyonları.
• İş parçası malzemesi. • En iyi takım ömrü ve delik hassasiyetini
• Tezgah ve ayar. elde etmek için en önemli şey
uygulamanın stabilitesidir.
• Maliyetler.
• Maksimum stabiliteyi ve rijitliği sağlamak
için fener milinin durumunu, fikstürü ve
parça bağlanmasının doğruluğunu kontrol
edin.
• Dengesiz koşullar takımın kırılmasına yol
açar.
‹#›/71
Seçim süreci – Delik faktörleri
Delik tanımı
• Çap, derinlik, ve L/D oranı.
• Kör veya açık.
• Kesintili veya değil.
• Giriş veya çıkış geometrisi.
Delik toleransları
• Çap
• Doğrusallık
• Konum
• Yüzey kalitesi
‹#›/71
Seçim süreci – Tutma ve çalışma
Solid karbür, bilenmiş karbür ve CrownLoc
• Solid Karbür:
– Silindirik saplı matkaplar pens tutucular, hidrolik
tutucular veya sıcak geçmeli tutucularla birlikte
kullanılabilir.
– Solid karbür matkaplarda.
– Whistle notch tip saplı matkaplarda matkabın
toplam salgısını 0.05 mm içinde tutun.
– En iyi sonuç için salgıyı 0.02 mm'de tutun.
‹#›/71
Seçim süreci – Matkap ayarlama
Solid karbür, kaynaklı karbür ve CrownLoc
‹#›/71
Takma uçlu
matkaplar
‹#›/71
Değiştirilebilir karbür uçlu matkaplar
Avantajları
• Değiştirilebilir uçlar.
‹#›/71
Değiştirilebilir karbür uçlu matkaplar
Uçlar
• Şekil, uç kalitesi ve talaş kırma geometrisi seçin.
• Uçlar sıklıkla tezgah üzerinde değiştirilebilir.
Delik kısıtlamaları
• Sadece daha büyük delikler.
• Birincil olarak kaba işleme takımı olarak değerlendirilir.
• Normalde maksimum L/D 5:1.
Tezgah durumları
• Dönen ve dönmeyen uygulamalar.
• Yüksek talaş kaldırma oranı yeterli güç ve dev/dak gerektirir.
• Tezgah ve ayarlar rijit olmalıdır.
• Yeterli soğutma sıvısı akışını ve basıncını sağlamalısınız.
• Operatörü korumak için koruyucular.
‹#›/71
Değiştirilebilir karbür uçlu matkaplar
Sap tipi
Flanş
Matkap tipi
Sap çapı
Matkap çapı
Matkap uzunluğu
Delme derinliği
Uçlar
Kalite
Geometri
‹#›/71
Bağlama ve Salgı
Değiştirilebilir uçlu Matkaplar
-R7 -RS -R2
-R8 -RG
VDI Graflex G5
‹#›/71
Uç geometrisi
Kesişme noktasının tanımı
Çevre kesen uç
merkez uç üzerine
projekte edilir.
‹#›/71
Uç geometrisi
Kesişme noktasının tanımı
• Kesişme noktası talaş genişliğini
etkiler.
– Talaş kontrolü ve boşaltma.
• Pozitif etkiler
– Denge kontrolü.
– Talaş kontrol.
D/2
– Güçlü uçlar.
Merkez uç Çevresel uç
• Negatif etkiler
– Giriş ve çıkışta dengesizlik.
‹#›/71
Değiştirilebilir karbür uçlu matkaplar
• Denge
– Talaş oluşumu ve boşaltma.
• Bükülmezlik
– Eğilme
– Bükülme
– Dinamik
• Üç safha
– Giriş
– Tamamen delikte
– Çıkış
• Delme işlemleri
‹#›/71
Denge
‹#›/71
Denge
İlerleme kuvvetleri
Ff Ff
‹#›/71
Denge
Ana kesme kuvvetleri (ilerleme oranı, kesme hızı, iş parçası
malzemesi, takım geometrisi, kesme kenarındaki aşınmadan
etkilenir).
Ft
Ff
Ff
Ft
‹#›/71
Denge
Sonuç gücü ve momenti Kesme kuvveti dilimi
Fres
Uzunluk Eğilme
2XD 1a
3XD 4a
4XD 8a F
F F
5XD 16a
F
Eğilme
Daha uzun matkaplar, matkap gövdesi rijitliğin
azalması nedeniyle daha büyük delik toleransına
sebep olur (daha fazla bükülme).
‹#›/71
Talaş oluşumu
• Talaş oluşumu aşağıdakilere bağlıdır
– Kesme hızı.
– İlerleme oranı.
– Malzeme.
– Soğutma sıvısı iletimi ve basınç.
– Uç geometrisi.
– Matkap geometrisi (talaş boşaltma kanalları).
‹#›/71
Talaş oluşumu
Vc
Vc
‹#›/71
Talaş boşaltma kanalı
• Talaş boşaltma kanallarının özel tasarımı doğal talaş
şekillerine adapte edilir.
• Derin talaş boşaltma kanalları talaşları matkapta tutar.
• Daha iyi talaş boşaltma sağlayan soğutma kanalları.
çevre
merkez
‹#›/71
Bükülmezlik
Uzunluk Eğilme
2XD 1a
3XD 4a
4XD 8a F
F F
5XD 16a
F
Eğilme
Büyük eğilme dayanıklılığı gereksinimi.
‹#›/71
Bükülmezlik
‹#›/71
Bükülmezlik
Daha büyük
helis açısı Moment
Uzama
Daha küçük
Moment
helis açısı
Uzama
Helis açısı
‹#›/71
Bükülmezlik
Delikte
alt profil.
perfoMAX® Klasik
İlerleme kuvveti
Büyüklük
Süre
‹#›/71
Üç safha
• Giriş
– Kare uçlar.
– İlk olarak merkez uç
parçaya temas eder.
– Dengesiz giriş.
– Üstte daha büyük çap
riski.
‹#›/71
Üç safha
• Tamamen delikte
– Denge
‹#›/71
Üç safha
• Çıkış
– Merkez uç ilk çıkar.
– Dengesiz çıkış, sadece
çevresel uç delikteyken
olur.
– Altta daha küçük çap
riski.
– Çıkışta vibrasyon riski.
‹#›/71
Özel işlemler – Yeniden delik işleme
‹#›/71
Özel işlemler – Düzensiz giriş veya çıkış
• Eğer giriş veya çıkış yüzeyi 5° veya daha fazla bir açıya
sahipse veya giriş yüzeyi düzensizse ilerleme oranı her iki uçta
deliğe girene kadar %50 azaltılmalıdır.
‹#›/71
Özel işlemler – Birleştirilmiş malzemeler
‹#›/71
Sorunlar – çözümler
• Matkap seçimi
– Matkap tipi
– Delik çapı, derinlik ve tolerans.
• Diğer parametreler
– Kesme hızı ve ilerleme oranı
– Kesme kenarı geometrisi ve karbür uç kalitesi.
– Uygulamanın genel stabilitesi (tezgah, bağlama, ...).
– Soğutma (akış ve basınç).
‹#›/71
Talaş oluşumu
• Seco grup 1 malzemeler
– Çok yumuşak, talaş kırma mümkün değil.
– İlerleme oranına çok hassas.
– Aşındırıcı değil.
– Vibrasyon yok.
• Temel seçim
– P2 – geometri.
– Uç kalitesi T2000D.
‹#›/71
Talaş oluşumu
• Seco grup 2-7 malzemeler
– Talaş kırma mümkündür.
– Normal olarak delmesi kolay.
– Aşındırıcı.
– Vibrasyonlar olabilir.
• Temel seçim
– P2 – geometri.
– Uç kalitesi T2000D (grp 2-5).
– Uç kalitesi T3000D (grp 6-7).
‹#›/71
Talaş oluşumu
• Seco grup 8-9 malzemeler
• Kesme kenarı talaş yapışması.
– Soğutma konsantrasyonunu artırın.
– Kesme değerlerini ayarlayın.
• Yumuşak ve uzun talaşlar.
• Temel seçim
• P2 – geometri.
• Uç kalitesi T3000D.
‹#›/71
Talaş oluşumu
• Seco grup 10-11 malzemeler
• Keserken sertleşen.
• Kesme kenarı talaş yapışması.
– Soğutma konsantrasyonunu artırın.
– Kesme değerlerini ayarlayın.
• Temel seçim
• P1 – geometri.
• Uç kalitesi T250D.
‹#›/71
Talaş oluşumu
• Seco grup 12-15 malzemeler
– Kısa talaşlar.
– Delmesi kolay.
– Aşındırıcı.
– Homojen olmayan yapıya sahip olabilir.
• Temel seçim
– P2 – geometri.
– Uç kalitesi T1000D (grp 12-14).
– Uç kalitesi T2000D (grp 15).
‹#›/71
Uzun talaşlar
‹#›/71
Kısa talaşlar
‹#›/71
Matkaba talaş yapışması
‹#›/71
Çevresel ucun kırılması
‹#›/71
Merkez ucun ufalanması
‹#›/71
Çevresel uçda kenar aşınması
‹#›/71
Delme işlemi sırasında vibrasyon
‹#›/71
Yetersiz tork veya güç
Tork
• İlerleme oranını azaltın.
• Daha düşük ilerleme oranlarında daha sert talaş kırma geometrisi seçin (SCGX-P1).
Güç
• Kesme hızını ve ilerleme oranını azaltın.
• Daha düşük ilerleme oranlarında daha sert talaş kırma geometrisi seçin
(SCGX-P1).
‹#›/71
Yetersiz delik kalitesi
‹#›/71
Yeni delme işlemi için yöntemler
‹#›/71
Yeni delme işlemi için yöntemler
• Tavsiye edilen minimum ilerleme oranı ile başlayın. Bir kaç mm delin, talaş
şeklini ve delik çapını değerlendirin.
• Deliği delin ve güç ile yükü değerlendirin Ani değişiklikler talaş tıkanılığını
gösterir. Şimdi daha kısa talaşlar oluşturmak için ilerleme oranını artırın.
• Eğer matkap veya iş parçasının eğilme riski varsa aşırı yüksek ilerleme
oranlarından kaçının. İlerleme kuvvetlerindeki ani değişiklikler uçlara veya
matkaplara zarar verebilir.
‹#›/71
Yeni delme işlemi için yöntemler
Toleranslar
SCGX
+0.1
D -0,1
+0.2 (2xD)
D -0
+0.025
IC -0.025
G-toleransı
‹#›/71
Yeni delme işlemi için yöntemler
Daha iyi delik kalitesi
‹#›/71
Sorular?
‹#›/71