Lekcja 11 – Przebieg i skutki Wiosny Ludów w Europie oraz Wiosna Ludów

na ziemiach polskich – kl.3 (S.P s. 102)

1. Uzupełnij grupy przyczyn wystąpień rewolucyjnych w wielonarodowościowej

monarchii Austrii
a) ............................................. - sprzeciw wobec .............................................................., której symbolem
były m.in. rządy zwolennika zasad .............................................................................. kanclerza (premiera)
Klemensa Metternicha,
b) .......................................... - w Austrii burżuazja oraz robotnicy posiadali słabą pozycję ekonomiczną
i polityczną, natomiast arystokracja i szlachta broniły .................................................. Najostrzejszy był
problem ....................................... (brak uwłaszczenia, pańszczyzna) oraz ....................................................
c) ..................................................... - narody pozbawione własnej państwowości dążyły do jej odzyskania
(Polacy, Czesi, Węgrzy, Włosi) lub uzyskania (np. Ukraińcy),
2. Wymień żądania rewolucjonistów austriackich – w marcu 1848r. domagali się:
a) odsunięcia od władzy kanclerza Austrii (premiera rządu) Klemensa Metternicha,
b) utworzenia monarchii.....................................................
c) powołania .......................................................................
d) uwłaszczenia chłopów.
Cesarz Austrii zgodził się na:
► powołanie nowego rządu i uchwalenie nowej konstytucji, powołał parlament jako najważniejszą
władzę w państwie, uwłaszczył chłopów.
Skutki Wiosny Ludów w Austrii - na skutek zmian rewolucyjnych cesarz Ferdynand I abdykował.
a nowy cesarz..........................................................................................utrzymał jego decyzje, ale nie
zgodził się na inne zmiany, zaczął przywracać stare porządki i stłumił wystąpienia.
3. Uzupełnij przebieg Wiosny Ludów na Węgrzech – Węgrzy żądali i zrobili:
a) żądali ...............................................
b) powołali własny ....................................................................
c) zdetronizowali Habsburgów z tronu węgierskiego,
d) ogłosili powstanie ................................................................
reakcja cesarza - poprosił o pomoc........................zgodnie z zasadą...........................................................
Oddziałami węgierskimi dowodził Polak gen. Józef Bem, rosyjskimi Iwan Paskiewicz.
Skutek Wiosny Ludów na Węgrzech - klęska, po walkach oddziały powstańcze gen. Józefa Bema
skapitulowały – to zakończyło rewolucję Węgrów.
4. Uzupełnij przebieg Wiosny Ludów Czechów i Włochów:
Czesi – żądali ..................................................................................................................................................
Skutek dla Czechów – ....................................................................................................................................
Włosi – żądali - zjednoczenia swoich państw, wyzwolenia spod wpływów Austrii, praw i swobód
obywatelskich. Przywódcy wystąpień włoskich – Józef Mazzini, Józef Garibaldi.
Skutek dla Włochów – ..................................................................................................................................

5. Skutki Wiosny Ludów dla Europy:

a) negatywne:
- w większości państw ........................................................................................ (krwawo stłumiona),
- narody podbite ....................................................................................................................................
- małe, podzielone państwa ..................................................................................................................
- robotnicy ............................................................................................................................................
- do władzy powróciły .........................................................................................................................
- uczestników więziono, rozstrzeliwano,
b) pozytywne:
- zlikwidowano ......................................................... (pańszczyznę i poddaństwo osobiste chłopów),
- zniesiono ..............................................................................................................................................
- ......................................................................................... w Prusach i Austrii,
- w wielu krajach ....................................................................., które ograniczyły władzę monarchów
i wprowadzono ..................................................., wzrosło znaczenie ................................................,
- nastąpił wzrost świadomości narodowej.
6. . Przyczyny (geneza) wybuchu Wiosny Ludów na ziemiach polskich:
 dążenie do ...........................................................................................................................................
 informacje o ........................................................................................................................................
Polacy liczyli, że osłabieni rewolucjami zaborcy będą bardziej skłonni do ustępstw - w marcu
1848r. rozpoczęły się demonstracje w .................................................................................................
 polityka ................................................................................................................................................
 żądania .................................................................................................................................................
 dążenie do ............................................................................................................................................
Wiosna Ludów objęła swoim zasięgiem ziemie polskie zaboru ................................... i ...............................
W Królestwie Polskim (zabór rosyjski) władze poprzez aresztowania nie zezwoliły na żadne wystąpienia.
7. Wiosna Ludów w zaborze pruskim– 1848 :
Powstanie wielkopolskie:
► 20 marca 1848r. - w Poznaniu powstał Komitet Narodowy, który wysłał do Berlina delegację, by
przedstawić żądania królowi Fryderykowi Wilhelmowi IV,
► w kwietniu 1848r. – sejm poznański zadecydował o niezależności Wielkopolski od Berlina.
Zaczęto tworzyć polskie wojsko. Doszło do działań zbrojnych pod dowództwem ............................
................................................ Polakom udało się wygrać bitwy pod Miłosławiem i Sokołowem,
jednak przewaga Prus doprowadziła do stłumienia tych wystąpień.
Skutek w Wielkopolsce - siłowe rozgromienie powstania w Wielkopolsce 9 maja 1848 r. oddziały
polskie skapitulowały (klęska i aresztowania).
Pomorze, Warmia i Mazury:
► Podobnie silny opór przeciwko germanizacji stawiali Polacy na Pomorzu, Warmii i Mazurach.
Mniej zaangażowani w działalność powstańczą, prowadzili głównie pracę na rzecz utrwalania
 postaw demokratycznych i narodowych wśród polskiej ludności w celu zachowania polskości –
języka i kultury polskiej, (opracowywano m.in. śpiewniki).
Przywódcy – Krzysztof Mrągowiusz, Gustaw Gizewiusz.
Skutek na Warmii i Mazurach - ostatecznie rząd pruski zniósł pańszczyznę na wsi i zezwolił na
używanie języka polskiego w szkołach podstawowych.
Śląsk:
Na Śląsku chłopi domagali się zniesienia ciężarów feudalnych oraz zachowania języka polskiego w
kościołach, szkołach, urzędach i sądach. Także w miastach mnożyły się strajki robotnicze .
 Żądano poprawy warunków pracy i płacy robotników, a mieszczanie domagali się większego
udziału we władzach samorządowych i krajowych oraz polskich posłów w parlamencie
niemieckim.
Skutek na Śląsku – przywrócono język polski w szkołach podstawowych.
8. Wiosna Ludów w zaborze austriackim (Galicji):– 1848
► Wiadomość o rewolucji w Wiedniu doprowadziła w marcu 1848r. do demonstracji w Krakowie
i Lwowie. Powołano krakowski Komitet Narodowy współpracujący z powstańcami z
Wielkopolski.
Żądano - przywrócenia języka polskiego w szkołach i urzędach oraz zagwarantowania wolności
obywatelskich, równości wobec prawa, zniesienia pańszczyzny, wolności prasy, powołania wojska
narodowego i autonomicznego rządu.
► Do walk doszło w Krakowie i we Lwowie. Szlachta polska zaangażowana w ruch
rewolucyjny przygotowywała uwłaszczenie chłopów.
► Aby ostudzić nastroje rewolucyjne i nie pozwolić na udział chłopów w
wystąpieniach gubernator Galicji Franciszek Stadion ogłosił w imieniu cesarza w kwietniu
1848r. uwłaszczenie chłopów galicyjskich i zwolnienie z pańszczyzny.
Skutek w Galicji – uwłaszczenie chłopów. Klęska wystąpień - wojsko austriackie bez większego wysiłku
rozgromiło wszelkie ogniska rewolucji .