Professional Documents
Culture Documents
Jak Tworzy Sie Wzory I Nazwy Amin
Jak Tworzy Sie Wzory I Nazwy Amin
Wprowadzenie
Przeczytaj
Grafika interaktywna
Sprawdź się
Dla nauczyciela
Jak tworzy się wzory i nazwy amin?
Aminy są związkami organicznymi, które zawierają w swojej budowie grupę aminową. Grupa aminowa jest
organiczną pochodną amoniaku NH3 .
Źródło: dostępny w internecie: pixabay.com, domena publiczna.
Nomenklatura amin
I rzędowe
Alifatyczne(podstawnik…
II rzędowe
Aromatyczne(podstawn…
I rzędowe
III rzędowe
Aminy
I
Aminy –rzędowe
Nazwy I-rzędowych amin konstruuje się poprzez dodanie nazwy „amina” do nazwy
węglowodoru macierzystego.
Inne przykłady amin I–rzędowych wraz z ich nazwami systematycznymi podano poniżej:
Cykloheksano-1-amina
Źródło: GroMar Sp. z o.o., licencja: CC BY-SA 3.0.
Propano-2-amina
Źródło: GroMar Sp. z o.o., licencja: CC BY-SA 3.0.
Metanoamina
Źródło: GroMar Sp. z o.o., licencja: CC BY-SA 3.0.
2-chloroetano-1-amina
Źródło: GroMar Sp. z o.o., licencja: CC BY-SA 3.0.
Wybrać najdłuższy łańcuch (lub pierścień) węglowy i nazwać aminę, tak jak to
czyniliśmy w przypadku amin I–rzędowych.
Dodać nazwy podstawników na atomie azotu, wskazując ich usytuowanie literą N.
Na przykład:
Źródło: GroMar Sp. z o.o., licencja: CC BY-SA 3.0.
Poniżej przeanalizujemy inne wzory II– i III–rzędowych amin wraz z ich nazwami,
pamiętając, że nazwa, zalecana dla pierścienia benzenowego podstawionego grupą
aminową (benzenoaminy), to anilina. Właśnie tej nazwy powinniśmy używać.
N N
3-cyklopropylo- -metylo- -propylopropano-1-amina
Źródło: GroMar Sp. z o.o., licencja: CC BY-SA 3.0.
N ,N -dimetylometanoamina
Źródło: GroMar Sp. z o.o., licencja: CC BY-SA 3.0.
N -fenylo-N -metyloanilina
Źródło: GroMar Sp. z o.o., licencja: CC BY-SA 3.0.
N -(fenylometylo)etano-1-amina
Źródło: GroMar Sp. z o.o., licencja: CC BY-SA 3.0.
Słownik
amina
związek organiczny, pochodna amoniaku, w którego cząsteczce jeden, dwa lub trzy
atomy wodoru są zastąpione grupami alifatycznymi — aminy alifatyczne, lub
aromatycznymi — aminy aromatyczne
związki alifatyczne
jest równa liczbie atomów wodoru przy atomie azotu, zastąpionych atomami węgla
alkil
amina, w której cząsteczce jeden atom wodoru przyłączony do atomu azotu został
zastąpiony grupą alifatyczną lub aromatyczną
II
amina -rzędowa
amina, w której cząsteczce dwa atomy wodoru przyłączone do atomu azotu zostały
zastąpione grupami alifatycznymi lub aromatycznymi
III
amina -rzędowa
amina, w której cząsteczce trzy atomy wodoru przyłączone do atomu azotu zostały
zastąpione grupami alifatycznymi lub aromatycznymi
Bibliografia
Dudek‐Różycki K., Płotek M., Wichur T., Węglowodory. Repetytorium i zadania, Kraków
2020.
Dudek‐Różycki K., Płotek M., Wichur T., Związki organiczne zawierające azot oraz
wielofunkcyjne pochodne węglowodorów. Repetytorium i zadania, Kraków 2021.
Dudek‐Różycki K., Płotek M., Wichur T., Kompendium terminologii oraz nazewnictwa
związków organicznych. Poradnik dla nauczycieli i uczniów, Kraków 2020.
Polecenie 1
Jak tworzy się nazwy amin? Aby poznać odpowiedź na to pytanie, zapoznaj się z poniższymi
informacjami.
Aby określić nazwę aminy, co należy wziąć pod uwagę? Na przykładzie dwóch nazw amin
przedstawionych poniżej przeanalizuj, jak one powstały.
4 3
1 6
5 2
1 6
5 2
Dwukrotne użycie symbolu N,N wskazuje na obecność dwóch grup alkilowych, czyli
jest to amina trzeciorzędowa.
Ćwiczenie 1
N,N- N-
Anilina N-etyloetanoamina
difenyloanilina cykloheksylocyklohe
Źródło: GroMar Sp. z o.o., licencja: CC BY-SA 3.0.
Ćwiczenie 2
Aminy pierwszorzędowe
N ,N -
dicykloheksylocykloheksanoamina
N -fenyloanilina
Aminy drugorzędowe
N ,N -dietyloanilina anilina
metanoamina
N -metylopropano-1-amina
Aminy trzeciorzędowe N -propylopropano-1-amina
cykloheksanoamina
N ,N -dietyloetanoamina
Sprawdź się
C6 H5 — NH— CH3
C2 H5 — NH2
C2 H5 — N(C6 H5 )— CH3
Ćwiczenie 3 輸
Zaznacz, które z podanych niżej określeń można zastosować przy charakterystyce amin?
Wzory amin
Źródło: GroMar Sp. z o.o., licencja: CC BY-SA 3.0.
Odpowiedź:
Ćwiczenie 5 醙
Odpowiedź:
Ćwiczenie 7 難
a) Podaj nazwę systematyczną aminy, jakiej należy użyć do syntezy soli diazoniowej o wzorze:
III) sodu oraz ile gramów powyższej aminy należy użyć, aby
b) Oblicz, ile gramów azotanu(
otrzymać 15 g soli diazoniowej. Załóż, że wydajność opisanej reakcji wynosi 90%. Wynik
podaj w gramach z dokładnością do pierwszego miejsca po przecinku.
Grupa docelowa:
Podstawa programowa:
Zakres rozszerzony
kompetencje cyfrowe;
kompetencje osobiste, społeczne i w zakresie umiejętności uczenia się;
kompetencje matematyczne oraz kompetencje w zakresie nauk przyrodniczych,
technologii i inżynierii.
Uczeń:
Strategie nauczania:
strategia asocjacyjna.
Formy pracy:
praca indywidualna;
praca w grupach;
praca całego zespołu klasowego.
Środki dydaktyczne:
Przebieg lekcji
Faza wstępna:
Faza realizacyjna:
1. Nauczyciel dzieli losowo uczniów na dwie grupy zadaniowe. Każdej grupie rozdaje
arkusz papieru i mazaki oraz modele kulkowo‐pręcikowe, przydziela inne zagadnienie
do opracowania:
Praca domowa:
Materiały pomocnicze: