Translated from English to Vietnamese - www.onlinedoctranslator.

com

Thư viện
cho trẻ em
Và trẻ
Người lớn

Phần

Hướng dẫn
dành cho trẻ em

thư viện
erviceS
* dịch vụ thư viện dành cho trẻ em - quan trọng hơn bao giờ hết
đối với trẻ em và gia đình các em trên toàn thế giới *
Lời nói đầu

T
Cộng đồng toàn cầu và nhu cầu
của thời đại thông tin đã định
hình lại nghề thủ thư và việc sử
dụng công nghệ để thừa nhận và nâng
cao cuộc cách mạng kinh tế, văn hóa
và truyền thông trong thế giới ngày
nay.

Hướng dẫn ở dạng phác thảo, được

viết bởi Thường trực
Các thành viên ủy ban của Bộ phận Thư viện
dành cho Trẻ em và Thanh thiếu niên đóng vai
trò là công cụ triển khai cho các thư viện thuộc
mọi quy mô và trình độ kinh tế.

Những Hướng dẫn này bổ sung cho các ấn

phẩm của IFLA;Tuyên ngôn Thư viện Công
cộng IFLA/UNESCO;Dịch vụ Thư viện Công
cộng: Hướng dẫn Phát triển của IFLA/
UNESCO; Và Hướng dẫn về Dịch vụ Thư
viện dành cho Thanh thiếu niên.
Giới thiệu

L
Các dịch vụ ibrary dành cho trẻ em
chưa bao giờ quan trọng đối với
trẻ em và gia đình các em trên
toàn thế giới như ngày nay. Việc tiếp
cận kiến thức và sự phong phú đa văn
hóa của thế giới cũng như các kỹ năng
học tập và đọc viết suốt đời đã trở
thành ưu tiên của xã hội chúng ta. Thư
viện dành cho trẻ em chất lượng sẽ
trang bị cho trẻ những kỹ năng học tập
và đọc viết suốt đời, giúp các em có thể
tham gia và đóng góp cho cộng đồng.

Nó phải liên tục đáp ứng những thay

đổi ngày càng tăng của xã hội và đáp
ứng nhu cầu thông tin, văn hóa, giải
trí của mọi trẻ em. Mỗi đứa trẻ nên
làm quen và cảm thấy thoải mái với
thư viện địa phương cũng như có các
kỹ năng để tìm đường đi quanh thư
viện nói chung.

1
 Mục đích

T
Mục đích của hướng dẫn này là giúp
các thư viện công cộng ở nhiều quốc
gia khác nhau trên thế giới triển
khai các dịch vụ chất lượng cao dành cho
trẻ em.

Khán giả

T
Đối tượng nghe hướng dẫn là
những thủ thư hành nghề,
quản trị viên thư viện và những người ra
quyết định, sinh viên và người hướng dẫn
trong các chương trình đào tạo về khoa học
thông tin và thư viện.

2
Phần Một
Nhiệm vụ

“B
Với việc cung cấp nhiều loại tài
liệu và hoạt động đa dạng, thư
viện công cộng tạo cơ hội cho trẻ
em trải nghiệm niềm vui đọc sách cũng
như sự hào hứng khám phá kiến thức và
tác phẩm của trí tưởng tượng. Trẻ em và
cha mẹ chúng cần được dạy cách sử dụng
thư viện một cách hiệu quả nhất và cách
phát triển các kỹ năng sử dụng phương
tiện truyền thông in ấn và điện tử.

Thư viện công cộng có trách nhiệm đặc biệt

trong việc hỗ trợ quá trình học đọc và quảng
bá sách cũng như các phương tiện truyền
thông khác cho trẻ em. Thư viện phải cung cấp
các sự kiện đặc biệt cho trẻ em, chẳng hạn như
kể chuyện và các hoạt động liên quan đến các
dịch vụ và tài nguyên của thư viện.

3
 Trẻ em nên được khuyến khích sử dụng thư
viện ngay từ khi còn nhỏ vì điều này sẽ khiến
chúng có nhiều khả năng tiếp tục là người
dùng trong những năm sau này.

Ở các nước đa ngôn ngữ, sách và

tài liệu nghe nhìn cho trẻ em phải
có sẵn bằng tiếng mẹ đẻ.”

(Dịch vụ Thư viện Công cộng – Hướng dẫn phát

triển của IFLA / UNESCO, 2001)

4
Phần hai
Đáp ứng nhu cầu của trẻ em

T
anh ấy của Liên Hợp QuốcCông ước về
Quyền Trẻ emnhấn mạnh quyền của mọi
trẻ em được phát triển toàn bộ tiềm năng
của mình, quyền được tiếp cận tự do và cởi mở
với thông tin, tài liệu và chương trình, trong
những điều kiện bình đẳng cho tất cả mọi
người, bất kể:

• tuổi
• loài
• tình dục

• nền tảng tôn giáo, quốc gia và

văn hóa
• ngôn ngữ
• địa vị xã hội hoặc

• kỹ năng và khả năng cá nhân.

5
 Trưởng thành là một hoạt động cộng đồng địa phương, không

phải là một hoạt động toàn cầu dành cho trẻ em mà là một

hoạt động chịu ảnh hưởng của các vấn đề toàn cầu.

Nhóm mục tiêu

T
Các nhóm lập luận được thư
viện trẻ em hoan nghênh, theo
cá nhân hoặc theo nhóm, bao
gồm:

• trẻ sơ sinh và trẻ mới biết đi

• trẻ em mẫu giáo

• học sinh dưới 13 tuổi

• nhóm nhu cầu đặc biệt

• cha mẹ và các thành viên khác trong gia đình

• người chăm sóc

• những người lớn khác làm việc với trẻ em, sách và

phương tiện truyền thông.

6
Bàn thắng

• o tạo điều kiện thuận lợi cho quyền của mọi trẻ em được

- thông tin
- hiểu biết về chức năng, hình ảnh, kỹ thuật số và
truyền thông

- phát triển văn hóa

- phát triển độc giả
- học tập suốt đời
- chương trình sáng tạo trong thời gian rảnh rỗi
• Cung cấp cho trẻ em quyền truy cập mở vào tất cả các tài

nguyên và phương tiện truyền thông

• Cung cấp nhiều hoạt động khác nhau cho trẻ em,
cha mẹ và người chăm sóc

• Tạo điều kiện thuận lợi cho các gia đình hòa nhập
cộng đồng

• Trao quyền cho trẻ em và ủng hộ quyền tự

do và an toàn của chúng
• Khuyến khích trẻ trở thành người
tự tin và có năng lực
• Phấn đấu vì một thế giới hòa bình.

7
 Kinh phí

C
trẻ em là một “sự đầu tư” đáng giá.
Thư viện dành cho trẻ em cần có ngân
sách để duy trì và nâng cao chất lượng
tài liệu và dịch vụ cung cấp cho công chúng.

Ngân sách tiêu chuẩn có thể được bổ sung bằng

các nguồn tài trợ bên ngoài, chẳng hạn như:

• trợ cấp của chính phủ (đối với các chương trình đặc
biệt và sáng kiến mới)

• các tổ chức văn hóa (âm nhạc, múa,

kịch, nghệ thuật, lịch sử và dân tộc
thuyết trình)
• nhà xuất bản (đối với các chuyến thăm của tác giả
hoặc họa sĩ minh họa và các quà tặng khác)

• tài trợ (các doanh nghiệp địa phương

và các tổ chức tình nguyện hỗ trợ các
sự kiện cụ thể)

• các cơ quan phi chính phủ

• Kết hợp quỹ.

số 8
Nguyên vật liệu

C
Thư viện của trẻ nên bao gồm nhiều loại tài
liệu phù hợp với sự phát triển ở mọi định
dạng, kể cả tài liệu in sẵn (sách, tạp chí định
kỳ, omics, tài liệu quảng cáo), phương tiện
truyền thông (CD, DVD, băng cassette), đồ chơi,
trò chơi học tập,
máy tính, phần mềm và kết nối.

Tiêu chí lựa chọn

B
Khi sử dụng các bộ sưu tập và dịch
vụ, thủ thư nên chọn những tài liệu
sau:
• chất lượng cao

• độ tuổi thích hợp

• hiện hành và chính xác
• sự phản ánh nhiều giá trị và quan điểm
khác nhau
• phản ánh văn hóa cộng đồng địa phương
• giới thiệu về cộng đồng toàn cầu.

9
 Không gian

C
trẻ em ở mọi lứa tuổi nên thấy thư viện là
một nơi cởi mở, lôi cuốn, hấp dẫn, đầy
thử thách và không gây nguy hiểm để
ghé thăm.

Lý tưởng nhất là dịch vụ dành cho trẻ em cần

có khu vực thư viện riêng, phải dễ nhận biết (ví
dụ: đồ nội thất đặc biệt, đồ trang trí và màu
sắc) và khác biệt với các khu vực khác của thư
viện.

Thư viện cung cấp một không gian công cộng nơi trẻ em có
thể gặp gỡ nhau hoặc gặp gỡ những người khác trong
không gian mạng.

Dịch vụ

C
Các dịch vụ dành cho trẻ em cần được coi trọng
và đối xử bình đẳng như những dịch vụ dành
cho người lớn.

10
Thư viện trẻ em cần đáp ứng nhu cầu
thông tin, văn hóa, giải trí của trẻ em
trong cộng đồng bằng cách:
• cho mượn nhiều loại vật liệu
• cung cấp thông tin và dịch vụ
tham khảo
• giúp trẻ lựa chọn tài liệu
• cho trẻ tham gia vào việc lựa chọn
tài liệu và phát triển dịch vụ thư viện

• cung cấp đào tạo về kỹ năng thư viện và

kiến thức thông tin
• thực hiện các hoạt động thúc đẩy (quảng bá
đọc sách)

• cung cấp chương trình sáng tạo và kể

chuyện
• giáo dục cha mẹ và người chăm sóc
• cung cấp tài liệu tham khảo và đào tạo cho người
chăm sóc, giáo viên mầm non, giáo viên trong
trường và thủ thư

• hợp tác và hỗ trợ các tổ chức và cơ quan

cộng đồng.

11
 Mạng

MỘT
mạng lưới với các tổ chức và cơ quan
khác trong cộng đồng địa phương là
quan trọng và có lợi.

• Điều tra nhu cầu thông tin và văn hóa của

cộng đồng và cố gắng đáp ứng những nhu
cầu đó với nguồn lực của thư viện để đảm bảo
rằng các tổ chức địa phương không cạnh
tranh mà hợp tác vì lợi ích của trẻ em.

• Nhà trường là đối tác quan trọng. Thư viện

trường học cung cấp hỗ trợ cho quá trình
giáo dục và thư viện dành cho trẻ em đề
cập đến việc tự giáo dục và đọc sách khi
rảnh rỗi.

• Các trung tâm chăm sóc sức khỏe, nhà trẻ,

nhà trẻ và các cơ sở chăm sóc khác là
những tổ chức cần thiết và được chào đón,
đặc biệt trong các hoạt động khuyến khích
đọc sách cho trẻ em, phụ huynh và các
chuyên gia.

12
Công khai

MỘT
Hồ sơ tích cực, công khai đối với các thư viện
dành cho trẻ em là quan trọng nhất khi sự cạnh
tranh về thời gian và sự chú ý của trẻ ngày càng
tăng.

Đọc và đọc viết là những kỹ năng cần

thiết để giao tiếp và giá trị của chúng
phải liên tục được củng cố.

Nguồn nhân lực

E
Các thư viện dành cho trẻ em hoạt động hiệu quả và
chuyên nghiệp cần có những thủ thư dành cho trẻ em
được đào tạo và tận tâm.

Các kỹ năng mong muốn bao gồm:

• sự nhiệt tình

• kỹ năng giao tiếp, cá nhân, làm việc

nhóm và giải quyết vấn đề tốt

• khả năng kết nối và hợp tác

13
 • khả năng khởi xướng, linh hoạt và sẵn
sàng thay đổi

• khả năng phân tích nhu cầu của người dùng, lập kế
hoạch, quản lý và đánh giá các dịch vụ và chương
trình

• háo hức học hỏi những kỹ năng mới và

phát triển nghề nghiệp.

Thủ thư dành cho trẻ em cũng

cần có kiến thức và hiểu biết về:

• tâm lý và sự phát triển của trẻ em

• các lý thuyết về phát triển và khuyến

khích việc đọc

• cơ hội nghệ thuật và văn hóa

• Văn học dành cho trẻ em qua sách và các phương tiện

truyền thông liên quan.

14
Quản lý và
sự đánh giá

TÔI
Điều quan trọng là những người quản
lý các dịch vụ dành cho trẻ em phải
tham gia vào quá trình lập kế hoạch cho
toàn bộ thư viện để đảm bảo nhận thức và
hỗ trợ các dịch vụ dành cho trẻ em trong
các mục tiêu chung và kế hoạch dài hạn
của thư viện.

Thông tin hiệu suất đáng tin cậy là

một công cụ cần thiết để đánh giá
và cải tiến

• thu thập số liệu thống kê liên quan đến tài

nguyên, nhân viên, dịch vụ, lưu thông, hoạt
động, v.v. để cung cấp dữ liệu cho việc lập kế
hoạch, thể hiện trách nhiệm giải trình và đưa
ra các quyết định quản lý sáng suốt

• đo lường hiệu suất của nhân viên dựa

trên năng lực tiêu chuẩn hóa.

15
 Phần ba
Tìm kiếm sự đóng góp của bạn!

• Ban Thường vụ Thư viện dành cho Trẻ

em và Thanh thiếu niên mong nhận
được sự giúp đỡ của bạn.

• Vui lòng tham gia Phần và gửi các ví dụ

“thực tiễn tốt nhất” của bạn để đưa vào
phần của Phần trên trang web của IFLA.

• Vui lòng gửi thông tin đến Chủ tịch Ủy

ban hoặc Điều phối viên Thông tin để
chỉnh sửa và đưa vào.

16
Thêm thông tin

T
tài liệu quảng cáo của ông được xuất bản bởi Bộ phận
Thư viện dành cho Trẻ em và Thanh thiếu niên IFLA và
được Thư viện Công cộng Medvescak, Zagreb, Croatia
đồng tài trợ (tháng 12 năm 2003).

Nếu bạn quan tâm đến công việc của Phần, hãy trở
thành thành viên của IFLA và đăng ký tham gia
Phần.

© IFLA
Để biết thêm thông tin và chi tiết hơn, vui
lòng tham khảo Phần trên IFLANET
(www.ifla.org). Một phiên bản giấy của văn
bản hướng dẫn đầy đủ có thể được yêu cầu từ
Điều phối viên Thông tin.

Hướng dẫn này dựa trên văn bản dự thảo do

Nhóm làm việc của Mục và các cộng tác viên phát
triển làm văn bản nền tảng toàn diện. Xem tại:
www.ifla.org/VII/s10/scl.htm.

Các bản vẽ được sử dụng trong Hướng dẫn được lấy từ kho lưu
trữ của Thư viện Công cộng Medvescak, Zagreb, Croatia.
IFLA

Hộp thư bưu điện 95312

2509 CH The Hague

Hà Lan
Điện thoại. +31 70 3140884
Fax +31 70 3834827 E-mail:
ifla@ifla.org
www.ifla.org