Romantiek

Eigenschappen
1. Focus op de kracht en grootsheid van de natuur.
2. Superioriteit van emotie boven intellectueel denken; wetenschap had alleen maar ellende ge-
bracht.
3. Superioriteit van verbeelding over logica. Ook mysterieuze en beangstigende onderwerpen
kwamen aan bod.
4. Originaliteit werd gewaardeerd en slaafse reproductie veracht. Alle eerdere literaire vormen,
zoals de middeleeuwse ballad of het renaissancistische sonnet, werd aangepast aan de stijl van
de dag.
5. Er was grote belangstelling voor de geschiedenis, vooral middeleeuwse. Ze werden gezien als
een tijd voordat de wereld werd bedorven door industrialisatie. Veel romantische poëzie spelen
zich af in het verleden, er worden oude woorden gebruikt (thee=you, thou=you, thy=the), en de
middeleeuwse ballade.
6. Fascinatie voor het exotische en onbekende.
7. Anti-autoritair en anti-establishment. Ouders, royalty, regering, kerkleiders, leraren en anderen
worden gezien als agenten van onderdrukking en uitbuiting.
8. Gewone mensen worden afgebeeld als nobel, omdat ze dicht bij de natuur staan.
9. Over kinderen. Dichters als Wordsworth beschouwen kinderen als onschuldig, niet aangetast
door kennis en daarom dichterbij de natuur dan volwassenen.

Achtergrond
- Historisch: begon met de publicatie van de Lyrical Ballads in 1798, en eindigde toen Queen Vic-
toria in 1837 aan de macht kwam in Groot Brittannië.
- Cultureel: door de industriële revolutie veranderde Groot Brittannië van een agrarisch land naar
een industrieel land, en van een landelijke cultuur naar een stadse. Veel schrijvers waren niet blij
met deze veranderingen en begonnen hun land van voor de industriële revolutie te idealiseren.
- Politiek: de invloed van de Franse revolutie was ook in Groot Brittannië te zien aan de schreeuw
om vrijheid en de afwijzing van autoriteit.
________________________________________________________________________________

Poëtische vormen
- Ballade: een patroon van kwatrijnen. eenvoudig verhaal, het ritme van het gedicht is iambic, her-
haling, de dood als onderwerp, dialoogvorm.
- Ode: een eerbetoon aan het onderwerp
- Sonnet: 14 regels. Engels als de laatste twee regels rijmen, anders Italiaans. Heel geschikt voor
de uitdrukking van diepe emoties. In de volta een meer algemene ervaring. Laatste 2 regels be-
vatten altijd de centrale boodschap. Vaak 10 lettergrepen per regel. Vaak iambic.
- Lyrische poëzie: heeft betrekking op gevoelens en emotie
________________________________________________________________________________

Keats
Een besmettelijke ziekte was de oorzaak van zijn vroege dood. Zat kort daarvoor in een relatie met
Fanny Brawne. Legt de nadruk op zintuigelijke ervaring.

La Belle Dame Sans Merci

- Vorm: ballade
- Content: Een ridder komt een mysterieuze dame tegen, ze is een fee. Ze gaan naar haar grot op
zijn paard, waar hij in slaap valt. In zijn nachtmerrie schreeuwen bleke koningen, ridders en
 prinsessen naar hem waarschuwend omdat zij slaven zijn geworden van de fee. Vanaf dat
moment zal de ridder nooit meer blij zijn en moet hij voor altijd over de sombere heuvels
dwalen.
- Biografische connectie: De ridder lijdt omdat hij een vreselijke nachtmerrie meemaakt en voor
altijd over de sombere heuvels moet dwalen; Keats lijdt omdat hij een vreselijke ziekte heeft.
Beiden werden kort voor hun dood verliefd en konden dus niet lang van de liefde genieten.
- Romantische eigenschappen: 3, 5, 6

To Autumn
- Vorm: Ode
- Content: Positieve beschrijving van de herfst, waarbij er wordt ingespeeld op de zintuigen om de
lezer de schoonheid van de herfst over te brengen.
- Biografische connectie: Het schrijven van dit hele positieve gedicht zou voor Keats een goede
manier geweest kunnen zijn om met zijn slechte gezondheid om te gaan.
- Romantische eigenschappen: 1, 5
________________________________________________________________________________

Coleridge
Schreef vaak over metafysische dingen.

The Rime of the Ancient Mariner

- Vorm: ballade
- Content: Hoe het schip van de Ancient Mariner langs de evenaar voer en door stormen naar de
koude streken richting de Zuidpool werd gedreven; vanaf daar zeilde ze terug naar de evenaar bij
de Stille Oceaan; hoe de hij op wrede wijze de zeevogel Albatros doodde (waarna hij spijt krijgt,
wordt vervloekt en Albatross als straf om zijn nek moet dragen. God vergeeft hem); hoe hij werd
gevolgd door vele en vreemde noodgevallen; en hoe hij terug kon komen naar zijn eigen land.
- Romantische eigenschappen: 1, 5, 6
To The River Otter
- Vorm: sonnet
- Content: Beschrijft hoe Coleridge als jongvolwassene langs de rivieroevers loopt waar hij als
jongen heeft gespeeld en komt tot het diepe besef komt dat hij nooit meer het zorgeloze genot
van een kind zal ervaren.
- Biografische connectie: De rivier Otter is speciaal voor Coleridge omdat het stroomt door het
dorp waar hij is geboren. Ook verlangt hij naar de vroegere tijden waarin hij een leven zonder
zorgen had (niet verslaafd aan opium).
- Romantische eigenschappen: 1, 9
________________________________________________________________________________

Blake

The Tyger
- Vorm: lyrische poëzie
- Content: Blake stelt vragen aan een tijger, zoals naar zijn schepper en eigenschappen. Het
gedicht trekt grotendeels het bestaan van god in twijfel, vanwege de zowel prachtige en angstaan-
jagende kanten van de tijger. In de laatste strofe vraagt Blake zich af hoe god zowel een kwets-
baar lam (Songs of Innocence) als een beangstigende tijger heeft geschapen.
- Romantische eigenschappen: 1, 6
The Schoolboy
- Vorm: zes strofen van vijf regels
- Content: Over een jonge jongen die probeert te voorkomen dat hij ooit terug naar school gaat, en
stelt dat het een negatieve invloed op hem heeft omdat het hem isoleert van de natuur en dus het
genot van het leven.
- Romantische eigenschappen: 1, 2, 7, 9
London
- Vorm: vier strofen van vier regels, rijmend
- Content: een donker en somber gedicht waarin de moeilijkheden van het leven in Londen worden
beschreven aan de hand van een wandeling langs de rivier de Theems. De mensen om zich heen
zien er verdrietig uit, net als de spreker. Het is een aanval op de negatieve gevolgen van de indus-
triële revolutie. Eindigt met een fantastisch beeld van een koets die liefde en dood samen door de
stad pendelt.
- Biografische connectie: het speelt zich af op het platteland waar Blake als kind rondzwierf.
- Romantische eigenschappen: 5
The Chimney Sweeper
- Vorm: ballade
- Content: over een piepjonge schoorsteenveger die eerst over het slechte leven van
schoorsteenvegen verteld, maar wordt daarna als gelukkig afgebeeld. Hij troost zijn vriend Tom,
waarna hij in slaap valt en droomt over een gelukkig leven waarin hij speelt. In het tweede
gedicht voelt de veger haat, heeft al zijn geloof in de menselijkheid verloren en vertrouwt nie-
mand meer. Itt het eerste gedicht heeft God hem verlaten.
- Biografische connectie: Blake probeerde dmv dit gedicht de slechte werkomstandigheden van
kinderen die tijdens zijn leven in de 18e eeuw heersten te stoppen.
- Romantische eigenschappen: eerste: 3, 5, 9. Tweede: 2, 5, 9
________________________________________________________________________________

Wordsworth
Belangrijkste dichter die over natuur schreef.

I Wandered Lonely As A Cloud

- Vorm: vier strofen van zes regels, rijmend
- Content: beschrijft hoe de natuur menselijke gevoelens en gedrag kan beïnvloeden. Wordsworth
loopt alleen door het ruige platteland van Engeland’s noordse Lake District en voelt zich een-
zaam. Wanneer hij narcissen tegenkomt, vraagt hij zich af hoe hij zich nog slecht kan voelen als
hij zo een mooie verschijning tegenkomt. De natuur heeft een positief effect op hem, ook later in
zijn leven.
- Biografische connectie: speelt zich af in het gebied waar Wordsworth geboren is en later terug
naartoe verhuisde, waar ook andere dichters zoals Coleridge op bezoek kwamen.
- Romantische eigenschappen: 1, 2, 3
It Is A Beauteous Evening Calm And Free
- Vorm: sonnet
- Content: beschrijft Wordsworths eerste ontmoeting met zijn dochter Caroline na tien jaar op een
strand dichtbij Calais met zijn zijn zus Dorothy en de moeder Annette. De natuurlijke omgeving
 is overweldigend en wordt bijna religieus afgebeeld. Het meisje, in haar onschuldigheid en
naïviteit, is als een priesteres.
- Biografische connectie: Wordsworth had in affaire met Annette Vallon toen hij in Frankrijk was,
was resulteerde in de geboorte van zijn dochter. Door de politieke situatie in Frankrijk ging hij
terug naar Engeland voor zijn dochter was geboren.
- Romantische eigenschappen: 1, 2, 9

We Are Seven from Lyrical Ballads

- Vorm: ballade
- Content: de spreker vraagt een meisje, dat vol leven is, wat ze over de dood weet. Eerst lijkt het
alsof ze niets van de dood af weet, omdat ze niet lijkt te begrijpen dat haar broers en zussen zijn
overleden omdat ze voor hun blijft zingen en met ze praten alsof ze nog leven. Uiteindelijk blijkt
dat ze meer begrijpt dan het leek, omdat ze niet toestaat dat verdriet haar leven verpest.
- Biografische connectie: Wordsworth heeft in zijn leven jong zijn ouders verloren, en later zijn
kinderen, wat voor hem veel moeilijker was. In het gedicht laat hij dmv een 8-jarig meisje zien
dat kinderen op het gebied van rouwen veel wijzer zijn.
- Romantische eigenschappen: 1, 2, 3, 5, 8, 9
________________________________________________________________________________

Vergelijking gedichten
- In To Autumn wordt de herfst gezien als een vruchtbare vrouwelijke godin, maar net als de fee in
La Belle Dame Sans Merci, blijft er een vleugje wreedheid te zijn.
- To The River Otter, It’s a beauteous evening, calm and free and I wandered lonely as a cloud,
hebben gemeen dat ze allemaal beginnen met lange beschrijvingen van het prachtige platteland
en maken later plaats voor de huidige zorgen van de verteller. To The River Otter en It’s a beau-
teous evening zijn allebei sonnets. To The River Otter en I wandered lonely as a cloud bevatten
allebei een flashback naar een gebeurtenis in het verleden, wat nog steeds een rustgevend effect
op de vertellers geest heeft.

Renaissance

Achtergrond
- Historisch: Begon in Italië in de 14e eeuw. Door handel brachten ze goederen en kennis mee
terug. Toen Constantinopel in 1453 werd bezet door het Ottomaanse leger, vluchtten veel
mensen naar Italië en brachten ze kennis en boeken mee die in het westen al lang vergeten was.
Pas tijdens de heerschappij van Elizabeth I was de Engelse samenleving stabiel genoeg om de lit-
eraire en culturele ontwikkeling die de renaissance kenmerkte te steunen.
- Cultureel: (seculaire) theater werd belangrijker, omdat theater oorspronkelijk uit het oude
Griekenland kwam. Mensen herontdekten kunst, literatuur en filosofie van de van oude Grieken
en Romeinen, wat mensen hun houdingen veranderde en dus de culturele producten. De focus
lag niet meer op god, maar op de mens. Vanaf 1450 maakte de boekdrukkunst het verspreiden
van informatie veel makkelijker. Dit maakte het humanisme (belangstelling van geleerden voor
de antieke literatuur, poëzie en geschiedenis, en het bekijken van het menselijk lichaam op een
realistischere manier) mogelijk. Deze informatie veroorzaakte opstand tegen de kerk (reformatie,
1517).
- Politiek: De 16e eeuw was een periode van politieke onrust met steeds verschillende machtheb-
bers; katholieken en protestanten wisselden elkaar af.

Belangrijke jaren
1485 - het aan de macht komen van koning Henry VII (House of Lancaster) en het huwelijk van
hem en Elizabeth (House of York) leidde tot het einde van de War of Roses (tussen House of Lan-
caster en York) en dus een stabiele periode
1509 - Henry VII werd opgevolgd door zijn zoon Henry VIII en trouwt met Catharine van Aragon
(zijn broertje’s weduwe)
1533 - Henry wijst zichzelf aan als hoofd van de Engelse kerk (katholiek beleid) (breuk met Rome)
en trouwt met Anne Boleyn
1547 - Henry overlijdt en opgevolgd door zijn zoon Edward VI (protestants beleid)
1553 - Edward overlijdt, Lady Jane Grey kwam aan de macht (protestants beleid) en kort daarna
Mary (katholiek beleid)
1558 - Mary overlijdt en werd opgevolgd door Elizabeth I (protestants, religieuze tolerantie) (einde
turbulente periode)
1559 - Mary Stuart probeert de macht te grijpen (faalde)
1567 - Mary werd verplicht haar Schotse troon op te geven en wordt opgevolgd door haar zoon
James
1570 - ban van Elizabeth door de paus
1586 - Mary werd ter dood veroordeeld voor complot tegen Elizabeth, georganiseerd door
katholieke edelen
1587 - Mary werd geëxecuteerd
1588 - Engelse marine versloeg een grote Spaanse invasie vloot Armada die werd gestuurd door
Filips II (katholiek): Engeland kwam tot bloei
1603 - Elizabeth overleed en werd opgevolgd door koning James I (Mary Stuarts zoon)

Eigenschappen
- Italiaanse/Griekse namen en/of locaties gebruiken
- Liefde als thema
- Terug naar de bronnen (klassieke oudheid)
- Antropocentrisch (de mens als middelpunt)
- Nieuwsgierigheid
- Sonnet
- Humanisme
________________________________________________________________________________
Literaire termen
- Enjambment: wanneer een regel wordt afgebroken op een plaats waar geen natuurlijke pauze in
de zin is
- Octaaf: eerste twee kwatrijnen
- Sextet: laatste zes regels van een sonnet, meer persoonlijk
- Volta/turn/break of thought: inhoudelijke wending in een gedicht, meestal in sextet en bij een
Shakespearean meestal de op een na laatste regel.
- Iambic pentameter: regels met hetzelfde ritme (zelfde aantal lettergrepen)
- Alliteration: wanneer in een zin meerdere woorden met dezelfde letter or geluid beginnen
- Personificatie: menselijke eigenschappen geven aan iets wat niet menselijk is
- Metafoor: iets wat symbool voor iets anders staat, vergelijking
- Rhetorical questions: onbeantwoorde vragen, antwoord meestal in de vraag
- Stock character: een personage dat een type vertegenwoordigt en dat herkenbaar en behorend is
tot een bepaald genre
- Frame story: een verhaal dat zich afspeelt in een verhaal, verteld door de hoofdpersoon of een
ondersteunend personage
- Blank verse: zonder rijm, maar met tien lettergrepen
- Tragedie: gaat over het lot, vaak als een spiegel op het leven, heeft een cathartic function (mo-
ment waarop je op inzicht komt), vaak elementen van comic relief (luchtige gebeurtenissen er-
tussen)
________________________________________________________________________________

Shakespeare

Sonnet 18
Shall I compare thee to a summer’s day?
Thou art more lovely and more temperate:
Rough winds do shake the darling buds of May,
And summer’s lease hath all too short a date;
Sometime too hot the eye of heaven shines,
And often is his gold complexion dimm'd;
And every fair from fair sometime declines,
By chance or nature’s changing course untrimm'd;
But thy eternal summer shall not fade,
Nor lose possession of that fair thou ow’st;
Nor shall death brag thou wander’st in his shade,
When in eternal lines to time thou grow’st:
So long as men can breathe or eyes can see,
So long lives this, and this gives life to thee.
- Content: Vergelijkt zijn geliefde met de zomer. De schoonheid van de jonge persoon is hier per-
fecter dan een dag in de zomer, wordt niet bedreigd door tijd of dood, aangezien hij/zij voor
altijd in perfectie zal liggen in het gedicht.
- Motivatie erachter: om de schoonheid van zijn geliefde te prijzen en alle manieren te beschrijven
waarop hij haar zou kiezen boven een zomerse dag.
- Renaissance eigenschappen: menselijke dominantie over de natuur. Shakespeare wijst erop wijst
dat de mensheid het centrum is van het levende universum met elk ander object (in dit geval
natuur) daar om de behoeften van de mensheid te dienen. Thema liefde.

Sonnet 130
- Content: de spreker beschrijft zijn minnares tot in detail. Haar ogen lijken in niets op de zon en
haar lippen zijn niet rood. Haar huid is dun en haar haren zijn als draden. Dichters daarentegen
die hun minnaars met de natuur vergelijken, beschrijven ze niet echt zoals ze zijn, maar
idealiseren ze - en daarom kunnen ze niet zoveel van hun geliefde houden als hij van zijn
minnares. Ironisch gedicht over hoe de maatschappij liefde ziet.
- Renaissance eigenschappen: Shakespeare zou hiermee de onrealistische representatie van
vrouwen geconfronteerd kunnen hebben in kunst zoals dat voor de renaissance werd gedaan, en
helemaal in het kader van het humanisme een meer realistische representatie geven van het
menselijk lichaam. Thema liefde.

A Midsummer Night’s Dream (toneelstuk, comedy)

- Content: Begint kort voor de bruiloft van Theseus (koning Athene) en Hippolyta (koningin van
de Amazonen). Hermia hoort dat ze met Demetrius moet trouwen terwijl ze verliefd is op
Lysander. Van Theseus krijgt ze te horen dat of nooit trouwt, met Demetrius trouwt of de dood-
straf krijgt als ze met Lysander trouwt. Hermia en Lysander vluchten het bos in. Helena die ver-
liefd is op Demetrius ontmoeten elkaar ook in het bos, en de vier achtervolgen elkaar. Dit bos
blijkt het huis van feeënkoning- (Oberon) en koningin (Titania) te zijn. Om wraak te nemen laat
Oberon zijn fee Puck dat ze wat sap laat vallen die ervoor zorgt ervoor dat degene op wie het
landt op de eerstvolgende persoon die hij ziet verliefd wordt. Oberon gebruikt dit op Titania.
Beide jongens worden per ongeluk verliefd op Helena (die verliefd is op Demetrius). Een van de
handelaars die ook in het bos zijn (oefenen toneelstuk bruiloft koning), Bottom, krijgt van Puck
een ezelshoofd. Dit is de eerste persoon die Titania ziet wanneer ze wakker wordt). Hermia denkt
dat Demetrius de oorzaak is van Lysanders verdwijning. Puck komt erachter dat hij op de ver-
keerde man sap heeft laten vallen, en probeert het om te keren door het op Demetrius te laten
vallen. Nu zijn beide mannen verliefd op Helena, waarna Hermia boos op haar wordt, Helena
boos op de mannen en Hermia, en de mannen zijn boos op elkaar. Ze verliezen elkaar in het
donker en slapen apart, waarna Puck de kans krijgt haar fout te herstellen. Uiteindelijk trouwen
de koppels: Hermia met Lysander en Helena met Demetrius, en het koningspaar.
- Renaissance eigenschappen: thema liefde, Griekse namen en dat het zich in Griekenland afspeelt
verwijst naar de oude Grieken en Romeinen, en een verhaal uit de Griekse mythologie wordt
opgevoerd op de bruiloft.

The Taming of the Shrew (toneelstuk, comedy)

- Content: Een Padua-koopman Baptista heeft twee dochters: de oudere Katherina, krachtige per-
soonlijkheid en een minachtende houding t.o.v. mannen, en Bianca, die verschillende geïnter-
esseerde mannen heeft: Lucentio (waar Bianca verliefd op is), Hortensio en Gremio. Bianca mag
echter niet trouwen voordat Katherina is getrouwd, volgens Baptista. De mannen halen trucjes uit
om Bianca’s interesse te vergroten: Lucentio vermomt zich als leraar, Hortensio als muzikant, en
Gremio probeert met haar vader te onderhandelen en regelt haar een leraar. Petruchio,
Hortensio's vriend, vertelt hem dat hij op zoek is naar een rijke vrouw, en Hortensio noemt
Katherina. Petruchio vraagt haar vader om toestemming om te trouwen, en zegt ja. Katherina
klaagt tegen haar vader dat hij haar een domkop heeft gevonden. Petruchio gedraaid zich raar en
respectloos op de bruiloft, en neemt haar mee meteen erna mee naar huis, waar hij en zijn bedien-
den haar beginnen te trainen om te gehoorzamen en alles wat ze voor een beschaafd leven wil
wordt haar ontzegd. Uiteindelijk werkt het. Hortensio is getrouwd met een weduwe. Lucentio en
Bianca zijn in het geheim getrouwd. Een feest voor de koppels is georganiseerd, de mannen da-
gen elke uit om te zien welke van hun vrouwen het meest gehoorzaam is, waarbij ieder zijn
vrouw moet bevelen om naar hem toe te komen. Lucentio en Hortentio verlizen. Kate komt ent-
housiast en geeft een speech over de plichten van een echtgenote.
- Renaissance eigenschappen: in Shakespeare’s tijd was het normaal dat de vader bepaalde met
welke man zijn dochter trouwden.
Romeo and Juliet (toneelstuk, tragedie)
- Content: Twee rijke families, de Montagues en de Capulets, hebben opnieuw een vechtpartij in
Verona. De prins (Escalus) en de stedelingen kunnen de constante gevechten niet aan, dus de
prins verklaart dat de volgende persoon die de vrede verbreekt zal worden gedood. De Capulets
organiseren een gemaskerd bal, waar Romeo (onuitgenodigd) Juliet ontmoet en verliefd wordt.
Hij wordt herkend door Tybalt Capulet, waarna Tybalt wil vechten omdat ze vijanden zijn.
Romeo en Juliet zijn geschokt als ze ontdekken dat ze vijanden zijn. Later die avond, wanneer hij
zijn vrienden Benvolio en Mercutio hoort lachen over zijn verliefdheid, klimt Romeo over de
muur in de tuinen van Juliets huis. Laurence trouwt Romeo en Juliet in het geheim, in de hoop
dat de families’ ruzie stopt. Vanwege een discussie doodt Tybalt Mercutio en Romeo neemt
wraak door Tybalt te doden, waarna hij wordt verbannen door de prins. Romeo en Juliet zijn
diepbedroefd, maar Juliet neemt Romeo’s kant. Capulet, Juliets vader, besluit in onwetendheid
dat ze met Paris moet trouwen om wat op te vrolijken. Juliet zegt ja tegen haar vader, maar gaat
naar Laurence waar ze een plan bedenken om Romeo en Juliet samen te laten zijn. Juliet doet
alsof ze dood is en ligt in een graf te wachten tot Romeo komt, zodat ze samen kunnen
wegrennen. Romeo ontvangt niet het bericht over het plan, dus denkt dat Juliet daadwerkelijk is
overleden. Hij gaat naar Verona en ziet Juliets 'dood' in haar graf. Romeo doodt Paris in een
gevecht. Romeo drinkt vergif zodat hij in de dood bij Juliet kan zijn. Ze wordt wakker en ontdekt
dat Romeo dood is. Juliet pleegt zelfmoord met zijn dolk. De families Capulet en Montague
beloven nooit meer ruzie te maken.
- Renaissance kenmerken: speelt zich af in Italië, en Romeo en Juliet gaan in tegen oude tradities
en ideeën door hun eigen geest te gebruiken (humanisme)

Hamlet (toneelstuk, tragedie)

- Content: De koning van Denemarken overlijdt en zijn vrouw Gertrude trouwt met zijn broer
Claudius. Hamlet ziet de geest van zijn vader, die hem vertelt dat het zijn Claudius hem heeft
vermoord. Hamlet luistert en neemt wraak, en gedraagt zich vreemd tegenover bijv zijn vriendin
Ophelia. Om zijn verdachten te testen, laat Hamlet een toneelstuk opvoeren over een man die een
slapende koning vermoordt, en kijkt hoe Claudius reageert. Claudius stormt naar buiten, wat
Hamlet overtuigd dat Claudius de moordenaar is. Hamlet weet niet goed wat te doen, en denkt
aan zelfmoord. Hierna praten Hamlet en Gertrude privé, terwijl Polonius (Ophelia’s vader) en
koningsadviseur achter het gordijn afluisteren. Hamlet hoort een geluid achter het gordijn en,
denkende dat het Claudius is, doodt hij Polonius met een zwaard. Claudius ziet Hamlet als een
gevaar en stuurt hem naar Engeland, met de boodschap aan de kapitein om hem te vermoorden.
Maar Hamlet gaat naar huis om wraak te nemen. Intussen stuurt Hamlet zijn oude schoolvrien-
den Rosencrantz en Guildenstern naar hun dood voor het verraden van Hamlet door voor
Claudius te werken. Ophelia wordt verdronken gevonden, mogelijk door zelfmoord vanwege
haar vaders dood. Laertes (Ophelia’s broer) neemt wraak op Hamlet door met Claudius een
zwaardgevecht met vergif te organiseren. Tijdens het duel drinkt Gertrude per ongeluk het vergif.
Zowel Hamlet als Laertes raken dodelijk gewond. Hamlet doodt Claudius met beiden. Laertes en
Hamlet vergeven elkaar, waarna ze overlijden door vergif. Thema=wraak.
- Renaissance eigenschappen: Hamlets houdt zich bezig met moraliteit en het in vraag stellen van
de huidige manier van leven (humanisme).

Macbeth (toneelstuk, tragedie)

- Content: Na een veldslag in Schotland ontmoeten generaals Macbeth en Banquo drie heksen die
waarzegsters zijn; Macbeth zal een leenheer en koning zijn en de zonen van Banquo zullen
koningen zijn. De eerste voorspelling komt uit, want koning Duncan maakt Macbeth clanhoofd
(Thane) van Cawdor. Wanneer Duncan het kasteel van Macbeth bezoekt, haalt Lady Macbeth
Macbeth over om Duncan in zijn slaap te vermoorden om zo de tweede voorspelling ook uit te
 laten komen. De kinderen van Duncan, Malcolm en Donalbain, vermoeden verraad en vluchten
naar Engeland. Nu koning, is Macbeth ervan overtuigd dat de derde voorspelling ook uitkomt en
laat Banquo en zijn zoon Fleance vermoorden. Fleance weet te ontsnappen. Macbeth is veront-
waardigd en opent zijn kroningsmaaltijd dus in een afgeleide gemoedstoestand. De geest van
Banquo is aanwezig. Omdat dingen niet gaan zoals Macbeth wil bezoekt hij de heksen om zijn
lot te weten te komen. Zij vertellen hem dat hij moet oppassen voor Macduff, niemand die door
een vrouw gebaard is hem kwaad zal doen en dat hij onoverwinnelijk is totdat Birnam Wood
(park) tegen hem komt. Omdat Macduff naar Engeland is gevlucht, laat Macbeth zijn vrouw
Lady Macduff en haar kinderen en bediendes vermoorden. Deze zinloze moorden werken tegen
hem: bondgenoten verlaten hem, er is bezorgdheid onder de mensen, en Lady Macbeth pleegt
zelfmoord door schuldgevoelens. Macduff en Malcolm zijn met een leger onderweg naar
Macbeths kasteel en hakken takken van de bomen in Birnam Wood om als camouflage te
gebruiken. Eenmaal aangekomen bij het kasteel onthult Macduff dat hij werd geboren door een
keizersnede en doodt Macbeth, en Malcolm wordt verwelkomd als de nieuwe koning van Schot-
land. Thema=ambitie (verlangen naar macht die leidt tot een reeks duistere daden).
- Renaissance eigenschappen: Wanneer de menselijkheid van een enkele man, Macbeth, corrupt
wordt, wordt de hele orde van het universum verstoord (humanisme).

Vergelijking werken
- Sonnet 18 en 130 hebben beide als thema liefde. Sonnet 18 vertegenwoordigt liefde in een
positief licht door het te idealiseren, terwijl sonnet 130 negatiever is door realistischer te zijn
maar uiteindelijk als specialer wordt beschreven omdat er voor de minnares geen vals vergeli-
jkingen gemaakt hoeven te worden om speciaal te zijn.
- In Romeo en Juliet vergelijkt Romeo Juliets ogen met de planeten en zegt dat haar ogen
helderder zijn, terwijl Sonnet 130 het beeld van glanzende ogen belachelijk maakt: ’My mistress’
eyes are nothing like the sun’.
- A Midsummer Night’s Dream en Hamlet hebben beiden een ‘play-within-the-play’.