Romantiek

Eigenschappen
1. Focus op de kracht en grootsheid van de natuur.
2. Superioriteit van emotie boven intellectueel denken; wetenschap had alleen maar
ellende gebracht.
3. Superioriteit van verbeelding over logica. Ook mysterieuze en beangstigende
onderwerpen kwamen aan bod.
4. Originaliteit werd gewaardeerd en slaafse reproductie veracht. Alle eerdere literaire
vormen, zoals de middeleeuwse ballad of het renaissancistische sonnet, werd
aangepast aan de stijl van de dag. Vandaag terug te zien aan originele outfits.
5. Er was grote belangstelling voor de geschiedenis, vooral middeleeuwse. Ze werden
gezien als een tijd voordat de wereld werd bedorven door industrialisatie. Veel romantische
poëzie spelen zich af in het verleden, er worden oude woorden gebruikt (thee=you,
thou=you, thy=the), en de middeleeuwse ballade.
6. Fascinatie voor het exotische en onbekende.
7. Anti-autoritair en anti-establishment. Ouders, royalty, regering, kerkleiders, leraren en
anderen worden gezien als agenten van onderdrukking en uitbuiting. Terug te zien in
volkspartijen (anti-autoritair).
8. Gewone mensen worden afgebeeld als nobel, omdat ze dicht bij de natuur staan.
9. Over kinderen. Dichters als Wordsworth beschouwen kinderen als onschuldig, niet
aangetast door kennis en daarom dichterbij de natuur dan volwassenen.
Achtergrond
- Historisch: begon met de publicatie van de Lyrical Ballads in 1798, en eindigde toen
Queen Victoria in 1837 aan de macht kwam in Groot Brittannië.
- Cultureel: door de industriële revolutie veranderde Groot Brittannië van een agrarisch land
naar een industrieel land, en van een landelijke cultuur naar een stadse. Veel schrijvers
waren niet blij met deze veranderingen en begonnen hun land van voor de industriële
revolutie te idealiseren.
- Politiek: de invloed van de Franse revolutie was ook in Groot Brittannië te zien aan de
schreeuw om vrijheid en de afwijzing van autoriteit.
_________________________________________________________________________
Poëtische vormen
- Ballade: een patroon van kwatrijnen. eenvoudig verhaal, het ritme van het gedicht is
iambic, herhaling, de dood als onderwerp, dialoogvorm.
- Ode: een eerbetoon aan het onderwerp
- Sonnet: 14 regels. Engels als de laatste twee regels rijmen, anders Italiaans. Heel
geschikt voor de uitdrukking van diepe emoties. Laatste 2 regels bevatten altijd de centrale
boodschap. Vaak 10 lettergrepen per regel. Vaak iambic.
- Lyrische poëzie: heeft betrekking op gevoelens en emotie
_________________________________________________________________________
Keats
Een besmettelijke ziekte was de oorzaak van zijn vroege dood. Zat kort daarvoor in een
relatie met Fanny Brawne. Legt de nadruk op zintuigelijke ervaring.

La Belle Dame Sans Merci

- Vorm: ballade (ABCB) (stanzas)
 - Content: Een ridder komt een mysterieuze dame tegen, ze is een fee. Ze gaan naar haar
grot op zijn paard, waar hij in slaap valt. In zijn nachtmerrie schreeuwen bleke koningen,
ridders en prinsessen naar hem waarschuwend omdat zij slaven zijn geworden van de fee.
Vanaf dat moment zal de ridder nooit meer blij zijn en moet hij voor altijd over de sombere
heuvels dwalen, wanhopig op zoek naar zijn geliefde)
- Biografische connectie: De ridder lijdt omdat hij een vreselijke nachtmerrie meemaakt en
voor altijd over de sombere heuvels moet dwalen; Keats lijdt omdat hij een vreselijke ziekte
heeft. Beiden werden kort voor hun dood verliefd en konden dus niet lang van de liefde
genieten.
What role does beaty play?:
Alle schoonheid lijkt te zijn verdord, dus ze lijkt tijdelijk, maar ze is ook een bedrieger, een
bedrieger die de ridder betovert en verleidt en hem des te meer verlaten en alleen laat
wanneer hij ontwaakt uit zijn droom en ze hem nooit heeft verlaten om opbrengst.
Schoonheid is dus niet tijdelijk in zijn hart, maar eerder een beklijvend beeld dat hem
veroordeelt tot zijn eenzame benarde situatie
- Romantische eigenschappen: 3, 5, 6

To Autumn
- Vorm: Ode (drie coupletten van elk 11 regels)
- Content: Het werk is een ode aan de herfst, waarin in het eerste deel beschreven wordt hoe
het seizoen met zijn milde klimaat bijdraagt aan het rijp worden van een overvloedige oogst.
Het tweede deel bevat personificatie, waarin personen worden beschreven die op ontspannen,
geduldige en zelfs genietende manier bezig zijn met het binnenhalen van de oogst.
In het derde deel wordt gerefereerd aan de lente (Where are the songs of Spring? Ay, where are
they?). Hier wordt opnieuw de schoonheid van de herfst benadrukt, die zijn eigen muziek kent,
en zijn eigen unieke kleuren. Ook in dit deel wordt de volheid en vervolmaking van de herfst
besproken, maar zijn er ook duidelijke aankondigingen van de komende winter.
Tegenstelling tot La belle Dams sans merci:
In La Belle Dame is het een seizoen van verlies, van hebben liefgehad en verloren, terwijl in
de Ode het seizoen zijn eigen muziek, zijn eigen schoonheid en verdienste heeft. Het is rijp,
vol en gerijpt, wat uitzonderlijk rijk van smaak is voor de enthousiaste waarnemer.
- Biografische connectie: Het schrijven van dit hele positieve gedicht zou voor Keats een
goede manier geweest kunnen zijn om met zijn slechte gezondheid om te gaan.
- Romantische eigenschappen: 1, 5
_________________________________________________________________________
Coleridge
Schreef vaak over metafysische dingen.

The Rime of the Ancient Mariner

- Vorm: ballade
- Content: Een zeeman (de mariner uit de titel) schiet op zee zonder duidelijke reden
een albatros neer. Hiervoor worden hij en de rest van de bemanning gestraft door hogere
machten. De bemanning is woedend op de zeeman, want zij geloven dat hij hun door zijn daad
de zuidenwind heeft gebracht, die hen wegvoert uit het Antarctisch gebied. De zuidenwind, die
hen aanvankelijk wegvoerde van het land van ijs, zendt nu het schip in onbekende wateren,
waar het vervolgens windstil wordt. Ze zijn omgeven door water, het schip dreigt het te begeven
en er is geen drinkwater meer. De zeeman, die als teken van boetedoening de dode albatros om
zijn nek dient te dragen, is de enige op het schip die niet omkomt van dorst. Als hij in een
halfdelirische toestand een aantal waterslangen zegent, valt de albatros van zijn nek en wordt
zijn schuld uitgewist. Het schip komt op miraculeuze wijze in de thuishaven aan waar de zeeman
de absolutie krijgt van een heremiet. Vanaf dan zwerft hij rusteloos de wereld rond om aan
iedereen zijn verhaal te vertellen.
What is redemption here?
Verlost, bevrijd of gered worden van de ketenen die mensen fysiek of mentaal in bedwang
houden.
- Romantische eigenschappen: 1, 5, 6

To The River Otter

- Vorm: sonnet (iambic pentameter)
- Content: Beschrijft hoe Coleridge als jongvolwassene langs de rivieroevers loopt waar
hij als jongen heeft gespeeld en komt tot het diepe besef komt dat hij nooit meer het
zorgeloze genot van een kind zal ervaren. Het sonnet portretteert een uitzicht op de rivier de
Otter vanuit het perspectief van een kind. Eerste deel gaat over de rivier, tweede deel een
beschrijving van de zorgeloze jeugd.
- Biografische connectie: De rivier Otter is speciaal voor Coleridge omdat het stroomt
door het dorp waar hij is geboren (Devon). Ook verlangt hij naar de vroegere tijden waarin hij
een leven zonder zorgen had (niet verslaafd aan opium).
- Romantische eigenschappen: 1, 9
_________________________________________________________________________
Blake

The Tyger
- Vorm: lyrische poëzie. "The Tyger" is zes strofen lang, elke strofe is vier regels lang. Een
aantal regels, zoals regel vier in de eerste strofe, vallen in ‘iambic’ tetrameter.

- Content: Blake stelt vragen aan een tijger, zoals naar zijn schepper en eigenschappen.
Het gedicht trekt grotendeels het bestaan van god in twijfel, vanwege de zowel prachtige en
angstaanjagende kanten van de tijger. In de laatste strofe vraagt Blake zich af hoe god
zowel een kwetsbaar lam (Songs of Innocence) als een beangstigende
tijger heeft geschapen.
De eerste strofe: opent het gedicht met een centrale vraagregel waarin staat: "Welke
onsterfelijke hand of oog, / zou uw angstige symmetrie kunnen omlijsten?". Dit directe adres
aan het schepsel dient als basis voor de contemplatieve stijl van het gedicht, aangezien "de
Tyger" de persona geen bevredigend antwoord kan geven.
De tweede strofe: stelt vragen aan "de Tyger" over waar hij is gemaakt,
terwijl de derde strofe de focus ziet verschuiven van de tijger, de creatie, naar de maker.
(smid)
De vierde strofe: vraagt zich af welke gereedschappen werden gebruikt bij het maken van de
tijger.
In de vijfde strofe: vraagt de verteller zich af hoe de maker reageerde op "de Tyger", en
vraagt hij zich af wie het schepsel heeft gemaakt.
De zesde strofe: identiek aan de eerste strofe van het gedicht, maar herformuleert de laatste
regel, waardoor de betekenis ervan verandert. In plaats van zich af te vragen wie of wat "de
Tyger" zou kunnen creëren, vraagt de spreker zich af wie "durft".
- Romantische eigenschappen: 1, 6

The Schoolboy
- Vorm: zes strofen van vijf regels (ABABB)
- Content: Over een jonge jongen die probeert te voorkomen dat hij ooit terug naar
school gaat, en stelt dat het een negatieve invloed op hem heeft omdat het hem
isoleert van de natuur en dus het genot van het leven.
Eerste strofe: De schooljongen wordt wakker en ziet het geluid van vogels aangenaam. Het
leek hem alsof de veldleeuwerik met hem zingt. Dit alles was zo'n lief gezelschap voor hem.
Tweede strofe: De schooljongens brachten hun dagen in uiterste wanhoop door onder de
aanwezigheid van een leraar.
Stanza drie beschrijft school, hoe je thuisonderwijs gelukkig kunt zitten en lezen. Op school
is er geen vrijheid; je zult leren wat je moet leren, niets meer en niets minder. School kan
hem niet bekoren.
Stanza vier vergelijkt brave jongen op school met een vogel in een kooi. Een vogel kan niet
zingen in een kooi en ook een kind kan niet gelukkig zijn op school: zijn potentieel is beperkt.
Stanza vijf laat zien hoe mensen ontzet zijn op school en hoe leerlingen van hun vreugde
worden beroofd.
De laatste strofe beschrijft hoe school nooit leuk kan zijn, maar het is als een koude
winterdag die door de warme zomer raast.
- Romantische eigenschappen: 1, 2, 7, 9

London
- Vorm: vier strofen van vier regels, rijmend
- Content: een donker en somber gedicht waarin de moeilijkheden van het leven in
Londen worden beschreven aan de hand van een wandeling langs de rivier de Theems. De
mensen om zich heen zien er verdrietig uit, net als de spreker. Het is een aanval op de
negatieve gevolgen van de industriële revolutie. Blake stelt de seizoenen van de aarde gelijk
aan de seizoenen van het leven van de jongen. Blake vergelijkt de jongen ook met een
gekooide vogel die niet kan zingen, om zijn vrije plaats in de natuur te krijgen, net als de
jongen. Eindigt met een fantastisch beeld van een koets die liefde en dood samen door de
stad pendelt.
- Biografische connectie: het speelt zich af op het platteland waar Blake als kind rondzwierf.
- Romantische eigenschappen: 5
-Thema’s: Gebrek aan vrijheid, Bronnen voor het gebrek aan vrijheid, Ondergang van
Londen.

The Chimney Sweeper

- Vorm: ballade
- Content: In het eerste van de twee gedichten beschrijft een jongen wat hem is overkomen: hij
werd verkocht toen hij nog nauwelijks goed kon praten ("'weep" staat voor "sweep", wat vegen
betekent en heeft tegelijkertijd de connotatie van 'huilen'). Zijn vriendje Tom moet huilen omdat
zijn krullen worden afgeschoren, maar hij wordt door zijn maatje getroost. Tom heeft een droom,
waarin duizenden jongens zijn opgesloten in zwarte doodskisten (de schoorstenen), maar
worden bevrijd door een engel, waarna zij zich kunnen wassen en vrijuit kunnen spelen in de
zon, met de belofte dat God een betere vader is dan hun eigen vader. Hoewel zij in werkelijkheid
weer aan het werk moeten zijn de jongens getroost, door elkaar en door de droom, en
aanvaarden zij hun lot.
Het tweede gedicht wordt vertolkt via de woorden van een door ervaring met de volwassen
wereld bitter geworden jongeman die zijn lot beklaagt en de schuldigen benoemt: zijn ouders
zitten in de kerk te bidden, terwijl ze welbewust zijn lot hebben bewerkstelligd. Hij moet zijn leven
niettemin verdragen. In de laatste strofe is er ook een bittere verwijzing naar 'God and his priest'
(de kerk) en 'king' (de staat) die zich verrijken over de ruggen van deze jongens.
- Biografische connectie: Blake probeerde dmv dit gedicht de slechte werkomstandigheden
van kinderen die tijdens zijn leven in de 18e eeuw heersten te stoppen.
- Romantische eigenschappen: eerste: 3, 5, 9. Tweede: 2, 5, 9
_________________________________________________________________________
Wordsworth
Belangrijkste dichter die over natuur schreef.
I Wandered Lonely As A Cloud
- Vorm: lyrisch gedicht, vier strofen van zes regels, rijmend (ababcc).
Last stanza: de zegeningen die de natuur brengt zijn niet alleen heilzaam op de momenten dat je
ze ziet, maar ook later in het leven
- Content: beschrijft hoe de natuur menselijke gevoelens en gedrag kan beïnvloeden.
Wordsworth loopt alleen door het ruige platteland van Engeland’s noordse Lake District en
voelt zich eenzaam. Wanneer hij narcissen tegenkomt, vraagt hij zich af hoe hij zich nog
slecht kan voelen als hij zo een mooie verschijning tegenkomt. De natuur heeft een positief
effect op hem, ook later in zijn leven.
In de eerste strofe, waarin sprake is van personificatie, beschrijft de dichter de verrassing die
hij ervaart als hij het tafereel met de narcissen ontwaart. In de tweede reikt zijn oog verder
en ziet hij dat het om een ware bloemenzee gaat. In het derde couplet geeft hij aan dat de
dansende bloemenweelde in vrolijkheid kan wedijveren met de golven op het zonnige meer.
Op dat moment beseft hij overigens nog niet wat dit beeld voor hem zal betekenen. In het
laatste couplet blijkt dat het om een blijvende herinnering gaat, die hem in eenzame
momenten van overpeinzing met vreugde kan vervullen.
- Biografische connectie: Wordsworth putte zijn inspiratie voor dit gedicht uit een aantekening in
het dagboek van zijn zuster Dorothy. Zij maakt daarin gewag van een wandeling die zij op 15
april 1802 met haar broer had gemaakt in de buurt van Grasmere in het Lake District, waar zij
destijds met William en diens vrouw Mary woonde in Dove Cottage. Tijdens de wandeling
stuitten zij aan de oevers van het meer Ullswater op een langgerekte rij narcissen, die schijnbaar
dansend en lachend in de wind veel indruk op haar maakten.[1] Pas in 1804 verwerkte
Wordsworth deze herinnering in zijn beroemd geworden gedicht
- Romantische eigenschappen: 1, 2, 3

It Is A Beauteous Evening Calm And Free

- Vorm: sonnet
- Content: Het gedicht refereert aan een wandeling langs het strand die de dichter maakte in het
gezelschap van zijn dochter. Het is een rustige zomeravond, zonder veel wind; de zon staat op
het punt onder te gaan. Het gedicht ademt een meditatieve sfeer, de natuur wordt beschreven in
religieuze termen (holy time, nun, adoration, mighty Being). De aanwezigheid van God in de
natuur is zichtbaar, hoorbaar en voelbaar.[2]
In het sextet richt de dichter zich tot het meisje. Hij merkt op dat zij niet bezig is met de diepere
gedachten die hemzelf beroeren, maar hierdoor is haar wezen 'niet minder goddelijk'. Een kind is
op zichzelf al een met de natuur, en God is in haar aanwezig, ook al merken we dat niet altijd op.
- Biografische connectie: Wordsworth had in affaire met Annette Vallon toen hij in Frankrijk
was, was resulteerde in de geboorte van zijn dochter. Door de politieke situatie in Frankrijk
ging hij terug naar Engeland voor zijn dochter was geboren.
Vergelijking met Tot he river Otter:
Colderidge schrijft over zijn eigen zorgeloze jeugd, toen het leven nog speels en vol
avontuurlijke energie was. Wordsworth gaat dieper in op de spirituele zuiverheid van een
onschuldige, onbezorgde en ongerepte jeugd die dichter bij God staat dan zelfs zijn diepste
en meest vrome gedachten.
- Romantische eigenschappen: 1, 2, 9

‘We Are Seven’ from Lyrical Ballads

- Vorm: ballade (7 kinderen, 2 daarvan overleden) (7 = perfect getal)
- Content: De dichter ontmoet een klein meisje en raakt met haar in gesprek. Hij vraagt haar met
hoeveel kinderen zij thuis zijn, waarop zij vertelt dat ze met hun zevenen zijn. In het vervolg blijkt
dat twee kinderen van het gezin in Wales verkeren, dat er twee op zee zijn en dat er twee, een
broer en een zus, al zijn overleden. De laatste twee liggen begraven nabij het huisje waar zij en
haar moeder wonen. De dichter kan de zienswijze van het meisje niet accepteren: als er twee
zijn overleden, dan telt het gezin nog slechts vijf kinderen. Het meisje blijft echter volhouden dat
het gezin zeven kinderen telt en dat de overleden kinderen daar nog steeds bij horen. Ondanks
herhaald aandringen van de dichter blijft zij bij haar zienswijze.
Eerst lijkt het alsof ze niets van de dood af weet, omdat ze niet lijkt te begrijpen dat haar
broers en zussen zijn overleden omdat ze voor hun blijft zingen en met ze praten alsof ze
nog leven. Uiteindelijk blijkt dat ze meer begrijpt dan het leek, omdat ze niet toestaat dat
verdriet haar leven verpest.
- Biografische connectie: Wordsworth heeft in zijn leven jong zijn ouders verloren, en later
zijn kinderen, wat voor hem veel moeilijker was. In het gedicht laat hij dmv een 8- jarig
meisje zien dat kinderen op het gebied van rouwen veel wijzer zijn.
- Romantische eigenschappen: 1, 2, 3, 5, 8, 9
_________________________________________________________________________
Vergelijking gedichten
- In To Autumn wordt de herfst gezien als een vruchtbare vrouwelijke godin, maar net als de
fee in La Belle Dame Sans Merci, blijft er een vleugje wreedheid te zijn.
- To The River Otter, It’s a beauteous evening, calm and free and I wandered lonely as a
cloud, hebben gemeen dat ze allemaal beginnen met lange beschrijvingen van het prachtige
platteland en maken later plaats voor de huidige zorgen van de verteller. To The River Otter
en It’s a beauteous evening zijn allebei sonnets. To The River Otter en I wandered lonely as
a cloud bevatten allebei een flashback naar een gebeurtenis in het verleden, wat nog steeds
een rustgevend effect op de vertellers geest heeft.

Renaissance
Achtergrond
- Historisch: Begon in Italië in de 14e eeuw. Door handel brachten ze goederen en kennis
mee terug. Toen Constantinopel in 1453 werd bezet door het Ottomaanse leger, vluchtten
veel mensen naar Italië en brachten ze kennis en boeken mee die in het westen al lang
vergeten was. Pas tijdens de heerschappij van Elizabeth I was de Engelse samenleving
stabiel genoeg om de literaire en culturele ontwikkeling die de renaissance kenmerkte te
steunen.
 - Cultureel: (seculaire) theater werd belangrijker, omdat theater oorspronkelijk uit het oude
Griekenland kwam. Mensen herontdekten kunst, literatuur en filosofie van de van oude
Grieken en Romeinen, wat mensen hun houdingen veranderde en dus de culturele
producten. De focus lag niet meer op god, maar op de mens. Vanaf 1450 maakte de
boekdrukkunst het verspreiden van informatie veel makkelijker. Dit maakte het humanisme
(belangstelling van geleerden voor de antieke literatuur, poëzie en geschiedenis, en het
bekijken van het menselijk lichaam op een realistischere manier) mogelijk. Deze informatie
veroorzaakte opstand tegen de kerk (reformatie, 1517).
- Politiek: De 16e eeuw was een periode van politieke onrust met steeds verschillende
machthebbers; katholieken en protestanten wisselden elkaar af.

Belangrijke jaren
1485 - het aan de macht komen van koning Henry VII (House of Lancaster) en het huwelijk
van hem en Elizabeth (House of York) leidde tot het einde van de War of Roses (tussen
House of Lancaster en York) en dus een stabiele periode
1509 - Henry VII werd opgevolgd door zijn zoon Henry VIII en trouwt met Catharine van
Aragon (zijn broertje’s weduwe)
1533 - Henry wijst zichzelf aan als hoofd van de Engelse kerk (katholiek beleid) (breuk met
Rome) en trouwt met Anne Boleyn
1547 - Henry overlijdt en opgevolgd door zijn zoon Edward VI (protestants beleid)
1553 - Edward overlijdt, Lady Jane Grey kwam aan de macht (protestants beleid) en kort
daarna Mary (katholiek beleid)
1558 - Mary overlijdt en werd opgevolgd door Elizabeth I (protestants, religieuze tolerantie)
(einde turbulente periode)
1559 - Mary Stuart probeert de macht te grijpen (faalde)
1567 - Mary werd verplicht haar Schotse troon op te geven en wordt opgevolgd door haar
zoon James
1570 - ban van Elizabeth door de paus
1586 - Mary werd ter dood veroordeeld voor complot tegen Elizabeth, georganiseerd door
katholieke edelen
1587 - Mary werd geëxecuteerd
1588 - Engelse marine versloeg een grote Spaanse invasie vloot Armada die werd gestuurd
door Filips II (katholiek): Engeland kwam tot bloei
1603 - Elizabeth overleed en werd opgevolgd door koning James I (Mary Stuarts zoon)

Eigenschappen
- Italiaanse/Griekse namen en/of locaties gebruiken - Liefde als thema
- Terug naar de bronnen (klassieke oudheid)
- Van Theocentrisch naar Antropocentrisch (de mens als middelpunt)
- Nieuwsgierigheid - Sonnet
- Humanisme
(Thomas More geloofde in een ideale samenleving = Utopia) = An ideal but unattainable society. In
More´s case a ´nowhere land´ that criticises the King without doing so openly.
_________________________________________________________________________
- Enjambment: wanneer een regel wordt afgebroken op een plaats waar geen natuurlijke
pauze in de zin is, bij een Shakespearean meestal de op een na laatste regel.
- Iambic pentameter: regels met hetzelfde ritme (zelfde aantal lettergrepen)
- Alliteration: wanneer in een zin meerdere woorden met dezelfde letter or geluid
beginnen
- Personificatie: menselijke eigenschappen geven aan iets wat niet menselijk is
- Metafoor: iets wat symbool voor iets anders staat, vergelijking
- Rhetorical questions: onbeantwoorde vragen, antwoord meestal in de vraag
- Stock character: een personage dat een type vertegenwoordigt en dat herkenbaar en
behorend is tot een bepaald genre
- Frame story: een verhaal dat zich afspeelt in een verhaal, verteld door de hoofdpersoon
of een ondersteunend personage
- Blank verse: zonder rijm, maar met tien lettergrepen
- Tragedie: gaat over het lot, vaak als een spiegel op het leven, heeft een cathartic
function (moment waarop je op inzicht komt), vaak elementen van comic relief (luchtige
gebeurtenissen ertussen)
Sestet: E-F-E-F-G-G
Couplet: G-G
Quatrain: E-F-E-F
Octave: A-B-A-B-C-D-C-D
iambic pentameters = 5 sets onbeklemtoonde en beklemtoonde lettergrepen gevolgd
_________________________________________________________________________
Shakespeare
Sonnet 18
Shall I compare thee to a summer’s day?
Thou art more lovely and more temperate:
Rough winds do shake the darling buds of May, And summer’s lease hath all too short a
date; Sometime too hot the eye of heaven shines,
And often is his gold complexion dimm'd;
And every fair from fair sometime declines,
By chance or nature’s changing course untrimm'd; But thy eternal summer shall not fade,
Nor lose possession of that fair thou ow’st;
Nor shall death brag thou wander’st in his shade, When in eternal lines to time thou grow’st:
So long as men can breathe or eyes can see,
So long lives this, and this gives life to thee.

- Content: Vergelijkt zijn geliefde met de zomer. De schoonheid van de jonge persoon is
hier perfecter dan een dag in de zomer, wordt niet bedreigd door tijd of dood,
aangezien hij/zij voor altijd in perfectie zal liggen in het gedicht.
- Motivatie erachter: om de schoonheid van zijn geliefde te prijzen en alle manieren te
beschrijven waarop hij haar zou kiezen boven een zomerse dag.
- Renaissance eigenschappen: menselijke dominantie over de natuur. Shakespeare wijst
erop dat de mensheid het centrum is van het levende universum met elk ander
Literaire termen
- Octaaf: eerste twee kwatrijnen
- Sextet: laatste zes regels van een sonnet, meer persoonlijk
- Volta/turn/break of thought: inhoudelijke wending in een gedicht, meestal in sextet en
object (in dit geval natuur) daar om de behoeften van de mensheid te dienen. Thema liefde.

Sonnet 130
- Content: de spreker beschrijft zijn minnares tot in detail. Haar ogen lijken in niets op de zon
en haar lippen zijn niet rood. Haar huid is dun en haar haren zijn als draden. Dichters
daarentegen die hun minnaars met de natuur vergelijken, beschrijven ze niet echt zoals ze
zijn, maar idealiseren ze - en daarom kunnen ze niet zoveel van hun geliefde houden als hij
van zijn minnares. Ironisch gedicht over hoe de maatschappij liefde ziet.
- Renaissance eigenschappen: Shakespeare zou hiermee de onrealistische representatie
van vrouwen geconfronteerd kunnen hebben in kunst zoals dat voor de renaissance werd
gedaan, en helemaal in het kader van het humanisme een meer realistische representatie
geven van het menselijk lichaam. Thema liefde.

A Midsummer Night’s Dream (toneelstuk, comedy)

- Content: Begint kort voor de bruiloft van Theseus (koning Athene) en Hippolyta (koningin
van de Amazonen). Hermia hoort dat ze met Demetrius moet trouwen terwijl ze verliefd is op
Lysander. Van Theseus krijgt ze te horen dat of nooit trouwt, met Demetrius trouwt of de
doodstraf krijgt als ze met Lysander trouwt. Hermia en Lysander vluchten het bos in. Helena
die verliefd is op Demetrius ontmoeten elkaar ook in het bos, en de vier achtervolgen elkaar.
Dit bos blijkt het huis van feeënkoning- (Oberon) en koningin (Titania) te zijn. Om wraak te
nemen laat Oberon zijn fee Puck dat ze wat sap laat vallen die ervoor zorgt ervoor dat
degene op wie het landt op de eerstvolgende persoon die hij ziet verliefd wordt. Oberon
gebruikt dit op Titania. Beide jongens worden per ongeluk verliefd op Helena (die verliefd is
op Demetrius). Een van de handelaars die ook in het bos zijn (oefenen toneelstuk bruiloft
koning), Bottom, krijgt van Puck een ezelshoofd. Dit is de eerste persoon die Titania ziet
wanneer ze wakker wordt). Hermia denkt dat Demetrius de oorzaak is van Lysanders
verdwijning. Puck komt erachter dat hij op de verkeerde man sap heeft laten vallen, en
probeert het om te keren door het op Demetrius te laten vallen. Nu zijn beide mannen
verliefd op Helena, waarna Hermia boos op haar wordt, Helena boos op de mannen en
Hermia, en de mannen zijn boos op elkaar. Ze verliezen elkaar in het donker en slapen
apart, waarna Puck de kans krijgt haar fout te herstellen. Uiteindelijk trouwen de koppels:
Hermia met Lysander en Helena met Demetrius, en het koningspaar.
- Renaissance eigenschappen: thema liefde, Griekse namen en dat het zich in Griekenland
afspeelt verwijst naar de oude Grieken en Romeinen, en een verhaal uit de Griekse
mythologie wordt opgevoerd op de bruiloft.

The Taming of the Shrew (toneelstuk, comedy)

- Content: Een Padua-koopman Baptista heeft twee dochters: de oudere Katherina,
krachtige persoonlijkheid en een minachtende houding t.o.v. mannen, en Bianca, die
verschillende geïnteresseerde mannen heeft: Lucentio (waar Bianca verliefd op is),
Hortensio en Gremio. Bianca mag echter niet trouwen voordat Katherina is getrouwd,
volgens Baptista. De mannen halen trucjes uit om Bianca’s interesse te vergroten: Lucentio
vermomt zich als leraar, Hortensio als muzikant, en Gremio probeert met haar vader te
onderhandelen en regelt haar een leraar. Petruchio, Hortensio's vriend, vertelt hem dat hij
op zoek is naar een rijke vrouw, en Hortensio noemt Katherina. Petruchio vraagt haar vader
om toestemming om te trouwen, en zegt ja. Katherina klaagt tegen haar vader dat hij haar
een domkop heeft gevonden. Petruchio gedraaid zich raar en respectloos op de bruiloft, en
neemt haar mee meteen erna mee naar huis, waar hij en zijn bedienden haar beginnen te
trainen om te gehoorzamen en alles wat ze voor een beschaafd leven wil wordt haar
ontzegd. Uiteindelijk werkt het. Hortensio is getrouwd met een weduwe. Lucentio en Bianca
zijn in het geheim getrouwd. Een feest voor de koppels is georganiseerd, de mannen dagen
elke uit om te zien welke van hun vrouwen het meest gehoorzaam is, waarbij ieder zijn
vrouw moet bevelen om naar hem toe te komen. Lucentio en Hortentio verlizen. Kate komt
enthousiast en geeft een speech over de plichten van een echtgenote.
- Renaissance eigenschappen: in Shakespeare’s tijd was het normaal dat de vader
bepaalde met welke man zijn dochter trouwden.

Romeo and Juliet (toneelstuk, tragedie)

- Content: Twee rijke families, de Montagues en de Capulets, hebben opnieuw een
vechtpartij in Verona. De prins (Escalus) en de stedelingen kunnen de constante gevechten
niet aan, dus de prins verklaart dat de volgende persoon die de vrede verbreekt zal worden
gedood. De Capulets organiseren een gemaskerd bal, waar Romeo (onuitgenodigd) Juliet
ontmoet en verliefd wordt. Hij wordt herkend door Tybalt Capulet, waarna Tybalt wil vechten
omdat ze vijanden zijn. Romeo en Juliet zijn geschokt als ze ontdekken dat ze vijanden zijn.
Later die avond, wanneer hij zijn vrienden Benvolio en Mercutio hoort lachen over zijn
verliefdheid, klimt Romeo over de muur in de tuinen van Juliets huis. Laurence trouwt
Romeo en Juliet in het geheim, in de hoop dat de families’ ruzie stopt. Vanwege een
discussie doodt Tybalt Mercutio en Romeo neemt wraak door Tybalt te doden, waarna hij
wordt verbannen door de prins. Romeo en Juliet zijn diepbedroefd, maar Juliet neemt
Romeo’s kant. Capulet, Juliets vader, besluit in onwetendheid dat ze met Paris moet
trouwen om wat op te vrolijken. Juliet zegt ja tegen haar vader, maar gaat naar Laurence
waar ze een plan bedenken om Romeo en Juliet samen te laten zijn. Juliet doet alsof ze
dood is en ligt in een graf te wachten tot Romeo komt, zodat ze samen kunnen wegrennen.
Romeo ontvangt niet het bericht over het plan, dus denkt dat Juliet daadwerkelijk is
overleden. Hij gaat naar Verona en ziet Juliets 'dood' in haar graf. Romeo doodt Paris in een
gevecht. Romeo drinkt vergif zodat hij in de dood bij Juliet kan zijn. Ze wordt wakker en
ontdekt dat Romeo dood is. Juliet pleegt zelfmoord met zijn dolk. De families Capulet en
Montague beloven nooit meer ruzie te maken.
- Renaissance kenmerken: speelt zich af in Italië, en Romeo en Juliet gaan in tegen oude
tradities en ideeën door hun eigen geest te gebruiken (humanisme)

Hamlet (toneelstuk, tragedie)

- Content: De koning van Denemarken overlijdt en zijn vrouw Gertrude trouwt met zijn broer
Claudius. Hamlet ziet de geest van zijn vader, die hem vertelt dat het zijn Claudius hem
heeft vermoord. Hamlet luistert en neemt wraak, en gedraagt zich vreemd tegenover bijv zijn
vriendin Ophelia. Om zijn verdachten te testen, laat Hamlet een toneelstuk opvoeren over
een man die een slapende koning vermoordt, en kijkt hoe Claudius reageert. Claudius
stormt naar buiten, wat Hamlet overtuigd dat Claudius de moordenaar is. Hamlet weet niet
goed wat te doen, en denkt aan zelfmoord. Hierna praten Hamlet en Gertrude privé, terwijl
Polonius (Ophelia’s vader) en koningsadviseur achter het gordijn afluisteren. Hamlet hoort
een geluid achter het gordijn en, denkende dat het Claudius is, doodt hij Polonius met een
zwaard. Claudius ziet Hamlet als een gevaar en stuurt hem naar Engeland, met de
boodschap aan de kapitein om hem te vermoorden. Maar Hamlet gaat naar huis om wraak
te nemen. Intussen stuurt Hamlet zijn oude schoolvrienden Rosencrantz en Guildenstern
naar hun dood voor het verraden van Hamlet door voor Claudius te werken. Ophelia wordt
verdronken gevonden, mogelijk door zelfmoord vanwege haar vaders dood. Laertes
(Ophelia’s broer) neemt wraak op Hamlet door met Claudius een zwaardgevecht met vergif
te organiseren. Tijdens het duel drinkt Gertrude per ongeluk het vergif. Zowel Hamlet als
Laertes raken dodelijk gewond. Hamlet doodt Claudius met beiden. Laertes en Hamlet
vergeven elkaar, waarna ze overlijden door vergif. Thema=wraak.
- Renaissance eigenschappen: Hamlets houdt zich bezig met moraliteit en het in vraag
stellen van de huidige manier van leven (humanisme).

Macbeth (toneelstuk, tragedie)

- Content: Na een veldslag in Schotland ontmoeten generaals Macbeth en Banquo drie
heksen die waarzegsters zijn; Macbeth zal een leenheer en koning zijn en de zonen van
Banquo zullen koningen zijn. De eerste voorspelling komt uit, want koning Duncan maakt
Macbeth clanhoofd (Thane) van Cawdor. Wanneer Duncan het kasteel van Macbeth
bezoekt, haalt Lady Macbeth Macbeth over om Duncan in zijn slaap te vermoorden om zo
de tweede voorspelling ook uit te laten komen. De kinderen van Duncan, Malcolm en
Donalbain, vermoeden verraad en vluchten naar Engeland. Nu koning, is Macbeth ervan
overtuigd dat de derde voorspelling ook uitkomt en laat Banquo en zijn zoon Fleance
vermoorden. Fleance weet te ontsnappen. Macbeth is verontwaardigd en opent zijn
kroningsmaaltijd dus in een afgeleide gemoedstoestand. De geest van Banquo is aanwezig.
Omdat dingen niet gaan zoals Macbeth wil bezoekt hij de heksen om zijn lot te weten te
komen. Zij vertellen hem dat hij moet oppassen voor Macduff, niemand die door een vrouw
gebaard is hem kwaad zal doen en dat hij onoverwinnelijk is totdat Birnam Wood (park)
tegen hem komt. Omdat Macduff naar Engeland is gevlucht, laat Macbeth zijn vrouw Lady
Macduff en haar kinderen en bediendes vermoorden. Deze zinloze moorden werken tegen
hem: bondgenoten verlaten hem, er is bezorgdheid onder de mensen, en Lady Macbeth
pleegt zelfmoord door schuldgevoelens. Macduff en Malcolm zijn met een leger onderweg
naar Macbeths kasteel en hakken takken van de bomen in Birnam Wood om als camouflage
te gebruiken. Eenmaal aangekomen bij het kasteel onthult Macduff dat hij werd geboren
door een keizersnede en doodt Macbeth, en Malcolm wordt verwelkomd als de nieuwe
koning van Schotland. Thema=ambitie (verlangen naar macht die leidt tot een reeks duistere
daden).
- Renaissance eigenschappen: Wanneer de menselijkheid van een enkele man, Macbeth,
corrupt wordt, wordt de hele orde van het universum verstoord (humanisme).

Vergelijking werken
- Sonnet 18 en 130 hebben beide als thema liefde. Sonnet 18 vertegenwoordigt liefde in
een positief licht door het te idealiseren, terwijl sonnet 130 negatiever is door realistischer te
zijn maar uiteindelijk als specialer wordt beschreven omdat er voor de minnares geen vals
vergelijkingen gemaakt hoeven te worden om speciaal te zijn.
Verschil tussen de sonnets: De vergelijking in 130 is niet meteen vleiend, omdat het de
geldigheid van metaforische clichés ontkent. Toch eindigt het met een oprechte vorm van
verrukking door te zeggen dat de aangesproken liefde speciaal is boven zulke valse
vergelijkingen, zij/hij is echt speciaal en je hoeft geen valse vergelijkingen te gebruiken om
dat te beschrijven.
- In Romeo en Juliet vergelijkt Romeo Juliets ogen met de planeten en zegt dat haar ogen
helderder zijn, terwijl Sonnet 130 het beeld van glanzende ogen belachelijk maakt: ’My
mistress’ eyes are nothing like the sun’.
- A Midsummer Night’s Dream en Hamlet hebben beiden een ‘play-within-the-play’.