Hue Editted 2

B¸o ço chuyÕn ®i thùc tÕ Hµ Néi – HuÕ - §µ
N½ng
lêi më ®Çu
Nhu cÇu ®i Du lÞch cña ngêi d©n trªn ThÕ giíi ®ang t¨ng
lªn nhanh chãng. §ã lµ mét hÖ qu¶ tÊt yÕu cña sù ph¸t triÓn
vÒ ®êi sèng x· héi vµ con ngêi trong mçi quèc gia.
§Êt níc ViÖt Nam rÊt ®a d¹ng vµ phong phó vÒ tµi nguyªn
Du lÞch. §¶ng vµ nhµ níc ®· chó träng, quan t©m vµ cã
nh÷ng sù ®µu t xøng ®¸ng víi gi¸ trÞ cña nã. Du lÞch ®îc
coi lµ nghµnh c«ng nghiÖp kh«ng khãi vµ lµ mét trong
nh÷ng nghµnh kinh tÕ mòi nhän ®Ó ph¸t triÓn ®Êt níc. RÊt
nhiÒu di s¶n cña ViÖt Nam ®îc tæ chøc UNESCO c«ng nhËn
lµ di s¶n v¨n ho¸ ThÕ giíi nh: VÞnh H¹ Long, Phong Nha - KÎ
Bµng, Th¸nh ®Þa MÜ S¬n. Cè ®« HuÕ.
Ngµy nay, trong m¾t b¹n bÌ thÕ giíi, ViÖt Nam lµ mét
®iÓm ®Õn an toµn, th©n thiÖn. §iÒu ®ã ®îc thÓ hiÖn rÊt
râ ë sè lîng du kh¸ch Quèc tÕ ®Õn ViÖt Nam ®ang t¨ng lªn
nhanh chãng. Hä ®Õn ®©y ®Ó chiªm ngìng nh÷ng c¶nh
®Ñp k× vÜ cña thiªn nhiªn, ®Ó ®îc hoµ m×nh vµo cuéc
sèng cña con ngêi ViÖt Nam th©n thiÖn, mÕn kh¸ch, mong
kh¸m ph¸ ®îc nÐt quyÕn rò tiÒm Èn cña ®¸t níc ngµn n¨m
v¨n hiÕn.
Trong t×nh h×nh nay, nhu cÇu vÒ mét ®éi ngò nh©n viªn
lµm du lÞch chuyªn nghiÖp lµ rÊt cÊp thiÕt.
§ç Thu Trang – 11QD

1
N½ng
PhÇn I
Môc ®Ých vµ ý nghÜa cña chuyÕn ®i
N¾m b¾t ®îc t×nh h×nh thùc tÕ ®Êy, khoa Du lÞch tr-
êng §¹i häc d©n lËp §«ng §« lu«n t¹o mäi ®iÒu kiÖn tèt nhÊt
cho sinh viªn cña m×nh võa cã kiÕn thøc vÒ lý thuyÕt, võa
cã sù tham quan thùc tÕ ®Ó cã nh÷ng hiÓu biÕt toµn diÖn.
Hµng n¨m, trêng vµ khoa Du lÞch lu«n tæ chøc nh÷ng
chuyÕn ®i kh¶o s¸t çc ch¬ng tr×nh Du lÞch. Qua ®ã sinh
viªn cã c¬ héi më réng tÇm hiÓu biÐt, bæ sung vµ hoµn
thiªn nh÷ng kiÕn thøc ®· biÕt.
Ngµy 07/04/2008, ®îc sù ®ång ý cña Ban gi¸m hiÖu nhµ
trêng, Khoa Du lÞch ®· tæ chøc cho sinh viªn kho¸ 11 ®i
th¨m quan thùc tÕ ë çc tØnh miÒn Trung.
Trong chuyÕn ®i, sinh viªn ®· n¾m ®îc çch thøc tæ chøc
Tour, híng dÉn du kh¸ch trªn xe còng nh t¹i çc ®iÓm Du lịch,
®îc t×m hiÓu trùc tiÕp çc gi¸ trÞ tµi nguyªn Du lÞch miÒn
Trung.
§ã lµ nh÷ng kinh nghiÖm hÕt søc quý b¸u, nh÷ng bµi häc
rÊt cÇn thiÕt mµ kh«ng s¸ch vë nµo cã ®îc. Trong t¬ng lai,
®ã chÝnh lµ hµnh trang v÷ng ch¾c nhÊt mµ thÇy c« ®·
dµnh cho chóng em. Qua ®©y, em còng xin ch©n thµnh

2
N½ng
c¶m ¬n Ban gi¸m hiÖu nhµ trêng, TiÕn sü Vò §×nh Thôy -
Chñ nhiÖm khoa, C« Phïng Thanh HiÒn - Trî lý gi¸o vô, C«
TrÇn Minh H»ng - Gi¸o viªn chñ nhiÖm ®· t¹o ®iÒu kiÖn cho
chóng em cã ®îc chuyÕn ®i thùc tÕ bæ Ých nµy. Bµi viÕt
cña em díi ®©y do cßn thiÕu kinh nghiÖm nªn hiÖu qu¶ cã
thÓ cßn cha ®îc cao.
Em rÊt mong ®îc thÇy c« chØ b¶o thªm!
PHÇN II
CH¦¥NG TR×NH Vµ GI¸ THµNH TOUR
1 - Ch¬ng tr×nh thùc tÕ
Ngµy 01 ( 07 - 04 - 2008 )
05h45 Xe rêi Trêng §HDL §«ng §« - sè 8 NguyÔn C«ng
Hoan
07h35§oµn nghØ ¨n s¸ng t¹i Ninh B×nh
08h00§oµn rêi Ninh B×nh tiÕp tôc cuéc hµnh tr×nh
13h10§oµn tíi Vinh nghØ ¨n tra t¹i nhµ hµng Th¬ng Hoµi
14h25§oµn tiÕp tôc hµnh tr×nh vµ ghÐ th¨m b·i biÓn Mòi
§ao
19h05§oµn ®Õn kh¸ch s¹n §ång Híi - 50 Quang Trung
Ngµy 02 ( 08 - 04 - 2008 )
07h20§oµn rêi kh¸ch s¹n §ång Híi ®Õn th¨m ®éng Phong
Nha
08h15§oµn ®Õn ®éng Phong Nha, nghe thuyÕt minh híng
dÉn vÒ ®éng Phong Nha, lªn thuyÒn th¨m quan
11h45¡n tra t¹i nhµ hµng Phong Nha Qu¸n
12h35§oµn rêi Phong Nha ®i viÕng nghÜa trang liÖt sü Tr-
êng S¬n
3
N½ng
14h45§oµn ®Õn nghÜa trang liÖt sü Trêng S¬n

16h15§oµn rêi nghÜa trang liÖt sü Trêng S¬n
17h00§oµn tíi kh¸ch s¹n Thµnh Qu¶
19h00¡n tèi t¹i nhµ hµng Xuyªn ¸
Ngµy 03 ( 09 - 04 - 2008 )
07h00XuÊt ph¸t ®i cöa khÈu Lao B¶o
09h10§Õn cöa khÈu Lao B¶o
12h10§oµn nghØ ¨n tra
13h00TiÕp tôc hµnh tr×nh ®Õn thµnh phè HuÕ
16h00§oµn ®Õn kh¸ch s¹n §ång Lîi 19 Ph¹m Ngò L·o
19h00¡n tèi t¹i kh¸ch s¹n
Ngµy 04 ( 10 - 04 - 2008 )
07h15§oµn rêi kh¸ch s¹n ra bÕn thuyÒn
07h35ThuyÒn xuÊt ph¸t
08h15ThuyÒn tíi Chïa Thiªn Mô
09h20Rêi Chïa Thiªn Mô ®i th¨m ®iÖn Hßn ChÐn
10h10Tíi ®iÖn Hßn ChÐn
10h35Rêi ®iÖn Hßn ChÐn ®i th¨m l¨ng Minh M¹ng
11h05Tíi l¨ng Minh M¹ng
12h10Lªn «t« rêi l¨ng vÒ kh¸ch s¹n
13h00§oµn vÒ kh¸ch s¹n, ¨n tra
14h15§oµn xuÊt ph¸t ®i th¨m l¨ng Tù §øc
14h45Tíi l¨ng Tù §øc
15h50Rêi l¨ng Tù §øc ®i th¨m l¨ng Kh¶i §Þnh
16h10Tíi l¨ng Kh¶i §Þnh
17h00§oµn ríi l¨ng Kh¶i §Þnh vÒ kh¸ch s¹n
17h50§oµn vÒ tíi kh¸ch s¹n
20h15§oµn lªn thuyÒn nghe Ca HuÕ
21h40Rêi thuyÒn, tù do th¨m quan
Ngµy 05 ( 11 - 04 - 2008 )
07h30§oµn lªn xe th¨m §¹i Néi
07h45§Õn §¹i Néi
08h00Híng dÉn viªn t¹i ®iÓm híng dÉn ®oµn th¨m §¹i Néi

4
N½ng
08h45§oµn rêi §¹i Néi vÒ kh¸ch s¹n

10h15§oµn vÒ tíi kh¸ch s¹n
11h30 ¡n tra t¹i kh¸ch s¹n
ChiÒu ngµy 05 (11 - 04 - 2008) ®oµn tù do th¨m
quan
19h30Giao lu v¨n nghÖ víi trêng §H s ph¹m HuÕ
21h15Ch¬ng tr×nh giao lu kÕt thóc
Ngµy 06 ( 12 - 04 - 2008 )
07h00§oµn rêi kh¸ch s¹n §ång Lîi - HuÕ ®i vµo TP §µ
N½ng
08h35§oµn ®Õn b·i biÓn L¨ng C«, t do th¨m quan t¹i khu
resort
09h45Rêi b·i biÓn L¨ng C«, ®oµn tiÕp tôc hµnh tr×nh ®i
§µ N½ng
10h10§oµn tíi ®Ønh ®Ìo H¶i V©n, t do th¨m quan chôp
¶nh
10h50TiÕp tôc hµnh tr×nh ®i §µ N½ng
11h55§oµn ®Õn kh¸ch s¹n Thanh Thanh - 52, 54 Phan
Ch©u Trinh
12h00¡n tra t¹i kh¸ch s¹n
14h00§oµn rêi kh¸ch s¹n ®i th¨m Ngò Hµnh S¬n
14h25Tíi Ngò Hµnh S¬n, ®oµn th¨m quan Ngän Thuû
16h00§oµn rêi Ngò Hµnh S¬n tíi b·i biÓn Mü Khª
16h30Tù do t¾m biÓn Mü Khª
18h00Rêi b·i biÓn Mü Khª vÒ kh¸ch s¹n
19h10Xe ®a ®oµn ra bÕn tµu, ®oµn ¨n tèi trªn tµu S«ng
Hµn
21h30Xe ®a ®oµn vÒ kh¸ch s¹n
Ngµy 07 ( 13 - 04 - 2008 )
06h30§oµn xuÊt ph¸t ®i Th¸nh §Þa Mü S¬n
08h00§Õn Th¸nh §Þa Mü S¬n
08h15Híng dÉn viªn t¹i ®iÓm h¬ng dÉn ®oµn th¨m quan
Th¸nh §Þa

5
N½ng
Mü S¬n
10h30§oµn tËp trung xem biÓu diÔn nghÖ thuËt móa cæ
truyÒn Ch¨m Pa
11h30§oµn rêi Mü S¬n ®i Héi An
13h00§Õn Héi An, ¨n tra
14h00§oµn tËp trung mua vÐ th¨m quan Héi An
Héi KiÕn Phóc Qu¸n
Khu lµng nghÒ truyÒn thèng
Nhµ cæ T©n Ký
Chïa Cçu ( CÇu NhËt B¶n)
Nhµ trng bµy di chØ kh¶o cæ ( b¶o tµng di chØ
kh¶o cæ )
16h20§oµn rêi Héi An vÒ kh¸ch s¹n
17h00 §oµn vÒ tíi kh¸ch s¹n
Ngµy 08 ( 14 - 04 - 2008 )
07h35Xe ®a ®oµn tíi kh¸ch s¹n §µ N½ng sè 1- 3 §èng §a -
TP §µ
N½ng, nghe thuyÕt tr×nh vµ häc tËp nghiÖp vô
kh¸ch s¹n
10h10§oµn rêi kh¸ch s¹n §èng §a vÒ kh¸ch s¹n Thanh
Thanh
11h00¡n tra t¹i kh¸ch s¹n
12h15§oµn rêi §µ N½ng ®i th¨m Thµnh Cæ Qu¶ng TrÞ
15h30§oµn tíi Thµnh Cæ Qu¶ng TrÞ, lµm lÔ d©ng h¬ng
nghe híng
dÉn viªn t¹i ®iÓm thuyÕt minh, th¨m b¶o tµng
Thµnh Cæ
16h40§oµn rêi Thµnh Cæ Qu¶ng TrÞ vÒ §«ng Hµ
17h30§Õn kh¸ch s¹n Thµnh Qu¶
19h00¡n tèi t¹i nhµ hµng Xuyªn ¸
Ngµy 09 (15 - 04 - 2008 )
06h30§oµn rêi kh¸ch s¹n Thµnh Qu¶ ®i th¨m §Þa §¹o VÜnh
Mèc

6
N½ng
07h35§oµn ®Õn §Þa §¹o VÜnh Mèc

07h45Híng dÉn viªn t¹i ®iÓm thuyÕt minh vµ híng dÉn
®oµn th¨m
Quan §Þa §¹o VÜnh Mèc
09h00§oµn rêi §Þa §¹o VÜnh Mèc
12h10¡n tra t¹i nhµ hµng Th¬ng Hoµi - Quèc lé 1A
13h10§oµn rêi nhµ hµng Th¬ng Hoµi ®i th¨m Ng· Ba §ång
Léc
15h00§oµn ®Õn Ng· Ba §ång Léc, nghe híng dÉn viªn
thuyÕt minh
§oµn lµm lÒ d©ng h¬ng t¹i ®µi tëng niÖm
16h15§oµn rêi Ng· Ba §ång Léc vÒ Cöa Lß- NghÖ An
17h40§oµn tíi kh¸ch s¹n H¹ Long - 18 Sµo Nam- ThÞ x· Cöa
Lß
19h30 ¡n tèi t¹i kh¸ch s¹n
Ngµy 10 ( 16 - 04 - 2008 )
07h30§oµn rêi Cöa Lß vÒ th¨m quª B¸c
08h10§oµn ®Õn viÕng mé bµ Hoµng ThÞ Loan
09h15§oµn th¨m quª ngo¹i B¸c
10h10§oµn th¨m quª néi B¸c
11h00§oµn rêi quª B¸c vÒ TP Vinh
11h35¡n tra t¹i nhµ hµng Ph¬ng B¾c
12h45§oµn rêi TP Vinh vÒ Hµ Néi
20h00 §oµn vÒ tíi Hµ Néi - sè 8 NguyÔn C«ng Hoan
KÕt thóc hµnh tr×nh.

7
N½ng
2 - CÊu tróc gi¸ dÞch vô thùc tÕ
ST néi dung chi phÝ CHI PHÝ Cè §ÞNH CHI PHÝ BIÕN §æi
T (F) (V)
1 VËn chuyÓn 84.700.000
2 Lu tró 450.000
3 ¡n uèng 475.000
4 Ph¬ng tiÖn th¨m 10.780.000
quan
5 VÐ th¨m quan 265.000
6 Híng dÉn viªn 15.400.000
7 B¶o hiÓm 15.000
8 Chi phÝ kh¸c
Tæng 137.830.000 1.205.000
TÝnh gi¸ thµnh tour :

¸p dông c«ng thøc: Zk = V + F/ Q
Trong ®ã : Zk lµ gi¸ thµnh cña tour
: V lµ chi phÝ biÕn ®æi
: F lµ chi phÝ cè ®Þnh
: Q lµ sè lîng kh¸ch
Zk = 1.205.000 + 137.830.000 = 2.100.000 ®
154
Z® = Zk * Q = 2.100.000 * 154 = 323.400.000 ®

8
N½ng
PHÇN III
THùC Tr¹NG TUYÕN §IÓM DU LÞCH
1. Hµ Nam
Hµ Nam lµ mét tØnh nhá n»m ë phÝa nam cña ch©u
thæ s«ng Hång - cöa ngâ phÝa nam cña thñ ®« Hµ Néi. PhÝa
b¾c gi¸p tØnh Hng Yªn vµ Hµ T©y, phÝa ®«ng gi¸p Th¸i
B×nh, phÝa t©y gi¸p Hoµ B×nh, phÝa ®«ng nam vµ nam
gi¸p Nam §Þnh vµ Ninh B×nh.
Hµ Nam lµ mét tØnh cã nÒn v¨n hiÕn l©u ®êi. Trong
çc cuéc kh¸ng chiÕn chèng MÜ vµ chèng Ph¸p, thÞ x· bÞ san
ph¼ng ba lÇn. Ngµy nay, thÞ x· Phñ Lý lµ trung t©m v¨n ho¸
chÝnh trÞ cña tØnh. Hµ Nam cã kh¸ nhiÒu di tÝch lÞch sö vµ
danh lam th¾ng c¶nh nh nói CÈm, Ngò §éng S¬n, hang
Luån...
2. Ninh B×nh
Ninh B×nh n»m ë vïng cùc Nam cña ®ång b»ng ch©u
thæ s«ng Hång, lµ n¬i tiÕp nèi giao lu kinh tÕ, v¨n ho¸ gi÷a
lu vùc s«ng Hång víi lu vùc s«ng M·, gi÷a vïng ®ång b»ng
B¾c bé víi vïng nói rõng T©y B¾c cña Tæ quèc. Ninh B×nh
lµ m¶nh ®Êt giµu tiÒm n¨ng Du lÞch víi çc ®Þa danh næi
tiÕng nh Tam Cèc - BÝch §éng, §éng Tiªn, Vên Quèc gia Cóc

9
N½ng
Ph¬ng næi tiÕng víi hÖ ®éng thùc vËt phong phó, ®Æc biÖt
lµ c©y Chß 1000 n¨m tuæi.
M¶nh ®Êt nµy ®· tõng lµ kinh ®« cña níc §¹i Cå ViÖt
(tªn cña níc ViÖt Nam xa) tõ n¨m 968 ®Õn 1010. Thêi ®¹i
hoµng kim ®Êy ®· ®Ó l¹i cho chóng ta ngµy nay thËt nhiÒu
di tÝch lÞch sö quý gi¸ nh: cè ®« Hoa L, nhµ thê ®¸ Ph¸t
DiÖm, chïa Non Níc...
3. Thanh Ho¸
Rêi Ninh B×nh cïng víi nhiÒu danh lam th¾ng c¶nh,
chóng ta ®Õn víi vïng ®Êt Thanh Ho¸ víi nhiÒu truyÒn thèng
lÞch sö. Thanh Ho¸ lµ mét trong nh÷ng tØnh lín cña níc ta.
PhÝa b¾c gi¸p tØnh S¬n La, Hoµ B×nh, Ninh B×nh. PhÝa
nam gi¸p NghÖ An. PhÝa ®«ng gi¸p biÓn §«ng. PhÝa t©y gi¸p
Lµo. Thanh Ho¸ cã ®Þa h×nh t¬ng ®èi phøc t¹p, ®a d¹ng
thÊp dÇn tõ t©y sang ®«ng gåm cã vïng nói, trung du vµ
vïng ®ång b»ng ven biÓn.
Thanh Ho¸ lµ mét tØnh cã nhiÒu tiÒm n¨ng du lÞch víi
nh÷ng th¾ng c¶nh ®Æc s¾c nh b·i biÓn SÇm S¬n, nói Hµm
Rång ... Thanh Ho¸ cã nhiÒu di tÝch g¾n liÒn víi lÞch sö d©n
téc nh Lam Kinh, Thµnh nhµ Hå ... §Õn th¨m çc di tÝch nµy
quý kh¸ch sÏ hiÓu ®îc nh÷ng giai ®o¹n hµo hïng vµ ®Çy
biÕn ®éng cña níc ta.

10
N½ng
4. NghÖ An
NghÖ An lµ mét tØnh lín ë phÝa b¾c Trung Bé. PhÝa
b¾c gi¸p tØnh Thanh Ho¸, phÝa ®«ng gi¸p biÓn §«ng, phÝa
t©y gi¸p Lµo, phÝa nam gi¸p Hµ TÜnh.
NghÖ An lµ vïng ®Êt cã truyÒn thèng hiÕu häc, vïng
®Êt s¶n sinh ra nhiÒu vÞ danh nh©n næi tiÕng nh: Mai H¾c
§Õ, Hå Xu©n H¬ng... ®Æc biÖt chÝnh lµ quª h¬ng cña Chñ
tÞch Hå ChÝ Minh - vÞ l·nh tô vÜ ®¹i cña d©n téc ViÖt Nam.
Ngoµi çc ®Þa danh næi tiÕng nh b·i biÓn Cöa Lß, khu du
lÞch quª B¸c... th× NghÖ An cßn lµ xø së cña nh÷ng lÔ héi
cæ truyÒn diÔn ra trªn s«ng níc nh lÔ héi CÇu Ng, ¦íc HÑn,
®ua thuyÒn ...
§iÓm Du lÞch Kim Liªn - Nam §µn
§iÓm du lÞch Kim Liªn- Nam §µn çch Hµ Néi 325km vÒ

phÝa nam, gåm çc di tÝch thuéc lµng Chïa, lµng Sen (x· Kim
Liªn) lµ quª néi, quª ngo¹i B¸c Hå; mé bµ Hoµng ThÞ Loan - x·
Nam Giang; nói Thiªn NhÉn, thµnh Lôc Niªn g¾n víi cuéc khëi
nghÜa cña Lª Lîi, NguyÔn HiÖp (thuéc x· Nam Kim) ; khu vùc
thÞ trÊn Nam §µn cã nhµ cô Phan Béi Ch©u; ®Òn Hång Long
(x· Hång Long) ; dßng s«ng Lam.

11
N½ng
Lµng Sen
Quª néi Chñ TÞch Hå ChÝ Minh
Tõ thµnh phè Vinh

®i theo ®êng tØnh lé
49 ®Õn km 13, rÏ ph¶i
theo con ®êng cã
trång b¹ch ®µn, phi
lao lµ tíi lµng Sen (Kim
Liªn). §©y lµ quª néi
cña Chñ TÞch Hå ChÝ
Minh, n¬i cã ng«i nhµ l¸ n¨m gian, lîp tranh víi vËt dông ®¬n
s¬: TÊm ph¶n gç, chiÕc châng tre, çc vâng gai, chum ®ùng
níc cña gia ®×nh Phã b¶ng NguyÔn Sinh S¾c, th©n phô cña
Chñ TÞch Hå ChÝ Minh. N¨m 1901, cô NguyÔn Sinh S¾c ®ç
Phã b¶ng, d©n lµng ®· gãp tiÒn dùng ng«i nhµ nµy trªn 4
sµo ®Êt c«ng ®iÒn. N¬i ®©y B¸c Hå ®· sèng nh÷ng n¨m
th¸ng tuæi th¬ tõ 11 ®Õn 15 tuæi vµ chøng kiÕn nh÷ng
buæi b×nh næi tiÕng: Phan Béi Ch©u, nhµ nho V¬ng Thóc
Quý. Ng«i nhµ Èn díi rÆng tre, vên c©y tr¸i vµ võ¬n c©y lu
niÖm mµ ®ång bµo c¶ níc vµ quèc tÕ kÝnh tÆng. Tríc mÆt
ng«i nhµ lµ ngän nói chung, n¬i B¸c thêng th¶ diÒu, ®äc
s¸ch. ë lµng Sen cßn cã b¶o tµng Kim Liªn trng bµy nh÷ng
hiÖn vËt vµ giíi thiÖu cuéc ®êi ho¹t ®éng cña Ngêi. GiÕng
Cèc lµ n¬i B¸c thêng ch¬i vµ c©u ç víi b¹n bÌ.

12
N½ng
N¨m 1957, sau 50 n¨m xa quª, B¸c míi cã dÞp vÒ th¨m
quª h¬ng, §Õn n¨m 1961, Ngêi cã dÞp vÒ th¨m quª lÇn n÷a,
t¸m n¨m sau Ngêi ra ®i m·i m·i.
Lµng chïA
Quª ngo¹i Chñ TÞch Hå ChÝ Minh
Lµng Chïa
(Hoµng Trï) çch lµng
Sen 2 km vÒ quª
ngo¹i B¸c Hå. B¸c cÊt
tiÕng khãc chµo ®êi
vµ sèng nh÷ng n¨m
th¸ng th¬ Êu t¹i
®©y.
¤ng néi B¸c lµ
cô NguyÔn Sinh Nh©m sinh ®îc 2 ngêi con trai lµ NguyÔn
Sinh ThuyÕt vµ NguyÔn Sinh S¾c. Khi phô th©n cña B¸c lªn
4 tuæi th× mÑ qua ®êi, n¨m sau ngêi cha còng mÊt. Hai anh
em sèng må c«i, nu«i nhau trong sù yªu th¬ng, ®ïm bäc cña
bµ con lèi xãm. Cô Tó Hoµng §êng ®· ®ãn phô th©n cña B¸c
vÒ nu«i, d¹y häc vµ sau ®ã g¶ con g¸i thø hai cña con lµ bµ
Hoµng ThÞ Loan cho. Ng«i nhµ nhá ba gian lµ n¬i sèng cña
phô th©n vµ th©n mÉu cña B¸c ë kÒ ng«i nhµ 5 gian cña gia
®×nh Hoµng Xu©n §êng - «ng ngo¹i cña Ngêi. Çc ng«i nhµ
vµ hiÖn vËt gi¶n ®¬n, ®¬n s¬ nh÷ng khung c¶nh quª h-

13
N½ng
¬ng thanh b¹ch cña B¸c ®· g©y xóc ®éng m¹nh mÏ víi du
kh¸ch trong vµ ngoµi níc.
5. Hµ TÜnh
Rêi NghÖ An, chóng ta ®Õn víi Hµ TÜnh, mét d¶i ®Êt
miÒn Trung n»m trong vïng B¾c Trung Bé. PhÝa b¾c gi¸p
NghÖ An, phÝa Nam gi¸p Qu¶ng B×nh, phÝa ®«ng gi¸p biÓn
§«ng, phÝa t©y gi¸p Lµo.
Nãi ®Õn Hµ TÜnh, chóng ta ph¶i nh¾c tíi mèc son lÞch
sö mang tªn Ng· ba §ång Léc. §©y lµ mét trong nh÷ng
®iÓm giao th«ng quan träng trong chiÕn tranh, cho nªn
qu©n ®éi Mü ®· tËp trung nhiÒu m¸y bay nÐm bom nh»m
c¾t ®øt ®êng tiÕp tÕ cña qu©n d©n MiÒn b¾c chi viÖn
cho miÒn Nam. V× sù th«ng suèt cña m¹ng líi giao th«ng
chiÕn lîc B¾c - Nam qua ®Þa bµn Hµ TÜnh, mêi c« g¸i thanh
niªn xung phong ®· anh dòng hi sinh trong khi ®ang san lÊp
hè bom, v¸ ®êng, c¾m tiªu ®µnh dÊu bom næ chËm ®Ó
cho xe qua ngµy 24 - 7 - 1968.
Khu mé cña 10 N÷ thanh niªn xung phong n»m ë lng
®åi xanh bãng c©y. Di ¶nh cña çc ChÞ lu«n ®îc lau chïi
s¹ch sÏ, b¸t h¬ng kh«ng cßn chç c¾m cho thÊy n¬i an nghØ
cña çc chÞ ®îc ch¨m sãc rÊt chu ®¸o vµ du kh¸ch ®Õn
®©y th¨m viÕng lu«n rÊt ®«ng. Mäi thÕ hÖ ViÖt Nam sÏ m·i
m·i kh«ng quªn sù hy sinh anh dòng cña çc chÞ.
Ngay bªn c¹nh lèi vµo khu mé tëng niÖm lµ hè bom nh
dÊu tÝch cho nh÷ng ngµy ¸c liÖt n¨m xa. Çch ®ã vµi tr¨m

14
N½ng
mÐt lµ nhµ trng bµy, sa bµn t¸i hiÖn h×nh ¶nh nh÷ng c« g¸i,
chµnh trai thanh niªn xung phong anh hïng x¶ th©n gi÷a
trËn nÐm bom ¸c liÖt, mµ vÉn gi÷ v÷ng ®îc con ®êng
huyÕt m¹ch cho xe ra tiÒn tuyÕn.
6. Qu¶ng B×nh
T¹m biÖt Hµ TÜnh yªu th¬ng, qua ®Ìo Ngang chóng ta
sÏ ®Õn víi Qu¶ng B×nh, n¬i cã di s¶n thiªn nhiªn ThÕ giíi
Phong Nha - KÎ Bµng.
®Ìo ngang
§Ìo Ngang n»m ë phÝa b¾c tØnh Qu¶ng B×nh, trªn trôc
®êng quèc lé 1A, çch thÞ x· §ång Híi 80km. §Ìo dµi kho¶ng
6km, cao kho¶ng 250m, n»m trªn d·y Hoµnh S¬n, mét m¹ch
nói cña d·y Trêng S¬n ch¹y ngang ra BiÓn §«ng. §êng lªn
quanh co uèn khóc vît qua nhiÒu sên nói dèc thoai tho¶i. Vît
®Ìo Ngang, du kh¸ch cã c¶m gi¸c nh ®ang bång bÒnh gi÷a
çc mán ®¸ hoa c¬ng ãng ¸nh.
Tõ ®Ønh ®Ìo, mét khung c¶nh ngo¹i môc sÏ hiÖn ra tríc
m¾t du kh¸ch: phÝa t©y lµ ®Ønh nói nhÊp nh« cña d·y
Hoµnh S¬n, phÝa ®«ng lµ mµu xanh r× cña çc rÆng phi
lao. Xa xa lµ biÓn c¶ mªnh m«ng víi nh÷ng hßn ®¶o l« nh«
tËn ch©n trêi khiÕn cho c¶nh s¾c n¬i ®©y võa hµi hoµ võa
th¬ méng.

15
N½ng
N»m ë cöa ngâ ®êng v« xø HuÕ, gèi ®Çu lªn ®Ønh
®Ìo Ngang th¬ méng, d¶i ®Êt Qu¶ng B×nh tr¶i ra nh mét
bøc tranh hoµnh tr¸ng vÒ non xanh níc biÕc. Phong c¶nh ë
®©y thËt hïng vÜ, s¬n thuû h÷u t×nh. Bê biÓn Qu¶ng
B×nh lµ nh÷ng d¶i çt vµng ãng ¸nh, díi rõng d¬ng xanh víi
nhiÒu b·i t¾m ®Ñp, níc biÓn lung linh mµu ngäc bÝch nh b·i
biÓn NhËt LÖ, b·i §¸ Nh¶y.
PHONG NHA- KÎ BµNG
§éng Phong Nha - mét phong c¶nh kú vÜ, niÒm tù hµo
cña ngêi d©n Qu¶ng B×nh, mét ®iÓm tham quan kú thó
hÊp dÉn du kh¸ch. Çch thÞ x· §ång Híi 50 km vÒ phÝa T©y
B¾c. Tõ thÞ x· §ång Híi ®i theo quèc lé 1A vÒ phÝa B¾c tíi
thÞ trÊn Bè Tr¹ch rÏ tr¸i theo quèc lé 15 kho¶ng 25 km ®a du
kh¸ch tíi phµ Xu©n S¬n - di tÝch lÞch sö trong cuéc kh¸ng
chiÕn chèng Mü cøu níc.
DßNG S¤NG SON

16
N½ng
ThuyÒn sÏ ®a du kh¸ch ngîc dßng s«ng Son, sau 30

phót tíi ng· ba s«ng Chµy rÏ tr¸i kho¶ng 100m th× mét d·y
nói ®¸ v«i hiÖn ra tríc m¾t, lÊp l¸nh trªn v¸ch nói nh÷ng
ch÷ vµng cña mét bøc tranh hoµng phi s¬n. §ã lµ ®éng
phong Nha
§éNG PHONG NHA
§éng Phong Nha cã ®é dµi 13 km, nhng ®o¹n du kh¸ch
th¨m quan chØ dµi 1500m, gåm hai hang ®éng gäi theo
d©n gian lµ hang Kh« vµ hang ¦ít, chia lµm 14 ng¨n. HÇu hÕt
çc hang ®Òu cã s«ng ch¶y qua, çc hang cã b×nh ®é phøc
t¹p, cöa hang cao 50m, réng 40m nhng kh«ng cßn nguyªn s¬
v× n¨m 1965 bÞ m¸y bay nÐm bom s¸t mét phÇn cöa hang.
Trong hang cã nhiÒu th¹ch nhò, ¸nh s¸ng kú ¶o, léng lÉy, t¹o
nhiÒu h×nh thï, kú thó, tr¸ng lÖ.
Hang ®éng Phong Nha ®îc biÕt ®Õn tõ thÕ kû X khi
ngêi Ch¨m ®Õn ®©y ®Ó lËp bµn thê vµ viÕt bia, hiÖn nay
cã 97 ch÷ Ch¨m cæ trong hang. S¸ch “Ch©u « cËn lôc”
(1555) còng viÕt tíi hang ®éng nµy.
T¬ng truyÒn 100 n¨m vÒ tríc, vua Hµm Nghi ®· Èn
m×nh ë ®©y cïng mét sè cËn thÇn ra chiÕu CÇn V¬ng kªu
gäi chèng Ph¸p. Trong thêi kú chèng Mü mét ®¬n vÞ cña

17
N½ng
binh ®oµn Trêng S¬n 559 ®· ®ãng qu©n lµm nhiÖm vô vËn
t¶i, th«ng ®êng.
§éng Phong Nha ®· ®îc mÖnh danh lµ hang ®éng cña
7 çi nhÊt:
1. Hang níc dµi nhÊt.

2. Cöa hang cao vµ lín nhÊt.
3. B·i çt, ®¸ réng vµ ®Ñp nhÊt.
4. Hå ngÇm ®Ñp nhÊt.
5. Th¹ch nhò tr¸ng lÖ vµ kú ¶o
nhÊt.
6. Dßng s«ng ngÇm dµi nhÊt
ViÖt Nam.
7. Hang kh« réng vµ ®Ñp nhÊt.
§iÒu ®Æc biÖt lý thó cña di tÝch Phong Nha lµ c¶ mét

khu rõng nguyªn sinh ®ang tån t¹i víi nhiÒu loµi ®éng thùc
vËt quý hiÕm nh Vîn B¹c M¸, Ç ChÐp TÝm, rïa Vµng. TÊt c¶
nh÷ng nÐt ®Æc s¾c ®ã ®· t¹o nªn ®éng Phong Nha, mét
®iÓm du lÞch hÊp dÉn cña ViÖt Nam.
§éng TI£N
§éng Tiªn cã tªn gäi lµ ®éng Kh« hay Phong Nha thîng,
çch cöa ®éng Phong Nha kho¶ng 400m, ë ®é cao 130m so
víi mùc níc biÓn. §i tõ díi lªn theo çc bËc ®¸ kh¸ dèc, qua
cöa ®éng bíc vµo s©u trong lßng nói chõng 1000m lµ mét
l©u ®µi b»ng ®¸ mu«n h×nh kú thó. Theo çc nhµ th¸m
hiÓm Héi §Þa Lý Hoµng Gia Anh th× ®éng nµy ®· ®îc h×nh
18
N½ng
thµnh tõ nhiÒu chôc triÖu n¨m tríc. So víi ®éng Phong Nha
th× tuæi cña ®éng Tiªn S¬n “giµ” h¬n. Cïng víi Phong Nha,
Tiªn S¬n ®· t¹o thµnh ®iÓm du lÞch kú thó trong quÇn thÓ
hang ®éng ë Di s¶n thiªn nhiªn Phong Nha - KÎ Bµng.
7. Qu¶ng TrÞ
Lµ mét tØnh ë miÒn trung ViÖt Nam, cã bê biÓn dµi
75km, ®Þa h×nh ®a d¹ng ®· t¹o cho tØnh cã nhiÒu tiÒm
n¨ng ®Ó ph¸t triÓn du lÞch. PhÝa b¾c Qu¶ng TrÞ tiÕp gi¸p
tØnh Qu¶ng B×nh, phÝa nam gi¸p tØnh Thõa Thiªn - HuÕ,
phÝa t©y gi¸p Lµo, phÝa ®«ng gi¸p biÓn §«ng.
Qu¶ng TrÞ lµ m¶nh ®Êt chÞu nhiÒu bom ®¹n nhÊt cña
kÎ thï trong chiÕn tranh chèng Mü cøu níc, vÒ víi Qu¶ng TrÞ
lµ vÒ víi nh÷ng con ngêi kiªn cêng, dòng c¶m kh«ng chØ
trong chiÕn tranh mµ c¶ ë thêi b×nh. N¬i ®©y cã nh÷ng
chiÕn tÝch ghi dÊu sù ¸c liÖt, tµn khèc cña chiÕn tranh nh
nghÜa trang quèc gia Trêng S¬n, nghÜa trang ®êng 9, ®Þa
®¹o VÜnh Mèc, thµnh cæ Qu¶ng TrÞ...
NGHÜA TRANG LIÖT Sü TR¦êng S¥N
To¹ l¹c trªn mét

ngän ®åi trung t©m,
®îc bao bäc bëi t¸m
ngän ®åi kh¸c nh
b«ng hoa t¸m çnh.
Ngän ®åi n»m c¹nh
quèc lé 15 thuéc ®Þa

19
N½ng
phËn x· VÜnh Trêng huyÖn Gio Linh çch thÞ x· §«ng Hµ
kho¶ng 38 km vÒ phÝa T©y B¾c, çch quèc lé 1A(®o¹n thÞ
trÊn Gio Linh) chõng 20km vÒ phÝa T©y B¾c.Víi tæng diÖn
tÝch nghÜa trang 106ha, trong ®ã diÖn tÝch chÝnh ®¹t 46
ha chia lµm 4 khu, khu trung t©m cã tîng ®µi chÝnh vµ 4
khu ®Æt mé liÖt sü gåm 10.327 ng«i.
Ngµy nay nghÜa trang liÖt sÜ Trêng S¬n kh«ng chØ lµ
n¬i an nghØ cña çc anh hïng liÖt sÜ, mµ cßn lµ n¬i suy t«n,
lµ biÓu tîng s¸ng ngêi cña chñ nghÜa anh hïng çch m¹ng,
cña tinh thÇn, ý chÝ ®Êu tranh danh ®éc lËp vµ kh¸t väng
hoµ b×nh cña nh©n d©n ta. NghÜa trang liÖt sü Trêng S¬n
kh«ng chØ lµ n¬i çc gia ®×nh liÖt sÜ, çc ®oµn ®¹i biÓu
cña §¶ng vµ nhµ níc, chÝnh quyÒn çc ®Þa ph¬ng ®Õn
viÕng th¨m mµ cßn lµ n¬i hµnh h¬ng cña nh©n d©n kh¾p
mäi miÒn ®Êt níc vµ b¹n bÌ quèc tÕ, theo truyÒn thèng ®¹o
lý cao ®Ñp cña d©n téc ViÖt Nam “uèng níc nhí nguån”.
THµNH Cæ QU¶NG TRÞ
Thµnh cæ Qu¶ng
TrÞ ®îc b¶o tån t¹i
trung t©m thÞ x·
Qu¶ng TrÞ anh hïng
(khu phè 4 phêng 2)

20
N½ng
çch quèc lé 1A 2km vÒ phÝa B¾c, çch bê s«ng Th¹ch H·n
500m vÒ phÝa §«ng.
Trong cuéc tÊn c«ng vµ næi dËy n¨m 1972, thµnh cæ lµ
n¬i c¶ thÕ giíi biÕt ®Õn vµ kh©m phôc bëi nh÷ng chiÕn
c«ng hiÓn h¸ch vµ nh÷ng tÊm g¬ng anh dòng hi sinh trong
cuéc chiÕn ®Êu 81 ngµy ®ªm b¶o vÖ thµnh cæ cña qu©n
vµ d©n ta. Thµnh cæ Qu¶ng TrÞ ®îc Bé v¨n ho¸ th«ng tin
xÕp h¹ng di tÝch quèc gia theo quyÕt ®Þnh 235/VH-Q§ ngµy
12-12-1986. Tõ n¨m 1993 - 1995, hÖ thèng hµo, cÇu cèng,
mét sè ®o¹n thµnh ®Òu ®· ®îc tu söa, hµng ngh×n c©y
dõa ®· ®îc mäc lªn phÝa trong, ®Æc biÖt mét ®µi tëng
niÖm lín ®· ®ùoc x©y dùng ë chÝnh gi÷a thµnh cæ, ®µi t-
ëng niÖm ®îc ®¾p b»ng ®Êt cã h×nh mét nÊm må chung,
bèn phÝa gia cè xi m¨ng t¹o thµnh bèn cöa cña thµnh cæ, phÝa
trªn lµ n¬i mäi ngêi th¾p h¬ng tëng niÖm. HiÖn nay thµnh
cæ ®îc nhµ níc ®Çu t t«n t¹o çc khu vùc :
Khu ghi dÊu Ên vÒ cuéc chiÕn ®Êu 81 ngµy ®ªm ë gãc
§«ng Nam, t¸i hiÖn l¹i cuéc chiÕn ®Êu n¨m 1972 víi hÇm
hµo, hè bom, c«ng sù t¹i ®©y ®Æt 81 khèi ®¸ tù nhiªn t¹c
v¨n bia m« t¶ cuéc chiÕn ®Êu phi thêng cña nh©n d©n. Khu
vùc dùng thµnh cæ nguyªn sinh ë phÝa §«ng B¾c, thu nhá
kiÕn tróc çc c«ng tr×nh cæ, trång mét rõng mai vµng ®Ó
gîi biÓu tîng non Mai s«ng H·n.
Khu c«ng viªn v¨n ho¸ s«ng H·n: ngoµi tîng ®µi vµ
nhµ trng bµy bæ sung hai tÇng, t¹i phÝa T©y vµ T©y Nam

21
N½ng
nµy x©y dùng mét c«ng viªn cã nhiÒu lèi ®i, ghÕ ®¸, c©y
xanh, hå níc, s©n ch¬i.
Thµnh cæ Qu¶ng TrÞ lµ ®Þa chØ ®Ó gi¸o dôc truyÒn
thèng yªu níc vµ ®iÓm thu hót, hÊp dÉn kh¸ch du lÞch trong
níc vµ b¹n bÌ quèc tÕ.
Cöa khÈu quèc tÕ Lao B¶o
Lao B¶o lµ cöa khÈu
quèc tÕ ®êng bé gi÷a
ViÖt Nam vµ Lµo, thuéc
huyÖn H¬ng Ho¸ tØnh
Qu¶ng TrÞ. Cöa khÈu
Lao B¶o n»m trªn quèc
lé 9 tõ §«ng Hµ sang
Lµo, çch thÞ x· §«ng
Hµ kho¶ng 80km vµ ngay c¹nh s«ng Sep«n. Trung t©m th-
¬ng m¹i quèc tÕ Lao B¶o çch cöa khÈu biªn giíi kho¶ng
2km, Lao B¶o çch Th¸i Lan kho¶ng 950km.
NhiÒu chñng lo¹i hµng ho¸ cña ViÖt Nam, Lµo, Th¸i Lan
vµ Trung Quèc ®îc trao ®æi mua b¸n t¹i ®©y. Hµng ho¸ rÎ
nhÊt vÉn lµ nh÷ng hµng mü phÈm nh dÇu géi ®Çu, s÷a
t¾m, kem ®¸nh r¨ng vµ mét sè mÆt hµng gia dông kh¸c nh
nåi c¬m ®iÖn, m¸y xay sinh tè, møc gi¸ chªnh lÖch víi s¶n
phÈm cïng lo¹i ë TP Hå ChÝ Minh tõ vµi chôc ngµn ®Õn vµi
tr¨m ngµn. §a sè çc s¶n phÈm ®Òu b¸n theo l« tõ 5 ®Õn 10
s¶n phÈm. Ngµy nay, Lao B¶o ®ang trë thµnh mét cöa khÈu

22
N½ng
quèc tÕ quan träng vÒ th¬ng m¹i vµ du lÞch gi÷a ViÖt Nam -
Lµo - Th¸i Lan.
§Þa ®¹o VÜnh Mèc
§Þa ®¹o VÜnh Mèc n»m ë th«n VÜnh Mèc, x· VÜnh
Th¹ch, huyÖn VÜnh Linh tØnh Qu¶ng TrÞ. §Þa ®¹o VÞnh Mèc
lµ mét c«ng tr×nh ®éc ®¸o trong hµng chôc c«ng tr×nh
®Þa ®¹o lín nhá ë khu vùc VÜnh Linh, ®îc h×nh thµnh tõ
n¨m 1965 ®Õn 1967. Trong thêi kú chiÕn tranh ¸c liÖt chèng
®Õ quèc Mü x©m lîc, ë VÜnh Linh cã tíi 60 ®Þa ®¹o lín nhá
nh ®Þa ®¹o T©n Mü, ®Þa ®¹o Mô Giai, ®Þa ®¹o T©n Ký.
Trong ®ã, ®Þa ®¹o VÜnh Mèc lµ lµng hÇm v÷ng ch¾c nhÊt
tån t¹i cho tíi ngµy h«m nay.
Vµo n¨m 1965, tríc sù ®¸nh ph¸ tµn khèc cña kh«ng
qu©n vµ ph¸o binh Mü vµo VÜnh Linh, còng nh hÇu hÕt çc
lµng quª kh¸c, VÜnh Mèc ®· bÞ huû diÖt hoµn toµn. Tríc
quyÕt t©m b¸m trô quª h¬ng, chi viÖn cho MiÒn Nam, viÖc
phßng tr¸nh cho con ngêi ®îc ®Æt lªn hµng ®Çu. Víi ý chÝ “
mét tÊc ®Êt kh«ng ®i, mét ly kh«ng rêi ”, qu©n vµ d©n
VÜnh Linh ®· chuyÓn cuéc sèng tõ mÆt ®Êt xuèng lßng
®Êt, hä ®· kiÕn t¹o mét hÖ thèng lµng hÇm ®å sé, ®éc
®¸o, cã mét kh«ng hai.
§Þa ®¹o gåm 3 tÇng cã ®é s©u vµ chøc n¨ng kh¸c
nhau. TÇng 1 çch mÆt ®Êt 8 - 10m dïng ®Ó c¬ ®éng
chiÕn ®Êu vµ tró Èn t¹m thêi, tÇng 2 s©u 12 - 15m lµ n¬i
sinh sèng vµ sinh ho¹t cña d©n lµng, tÇng 3 cã ®é s©u h¬n

23
N½ng
30m lµ n¬i trung chuyÓn hµng ho¸ vµ vò khÝ ra thuyÒn lªn
®¶o Cån Cá. Däc hai bªn ®êng hÇm ngêi ta khoÐt vµo rÊt
nhiÒu c¨n hé ®ñ chç cho 3 - 4 ngêi ë. Ngoµi ra trong ®êng
hÇm cã héi trêng cã thÓ chøa ®îc 50 ngêi, dïng lµm n¬i héi
häp, biÓu diÔn v¨n nghÖ, chiÕu phim, 3 giÕng níc, bÕp
Hoµng CÇm, kho g¹o, tr¹m phÉu thuËt, tr¹m g¸c, m¸y ®iÖn
®µm. §Æc biÖt cã nhµ hé sinh, n¬i ra ®êi cña 17 ®øa trÎ
trong suèt 2 n¨m 1967 - 1968.
Víi h¬n 18.000 ngµy c«ng, ®µo vµ vËn chuyÓn ra khái
lßng ®Êt h¬n 6.000 mÐt khèi ®Êt ®¸ çc lo¹i, mçi mÐt ®-
êng hÇm thùc sù lµ kÕt tinh cña t×nh c¶m, trÝ tuÖ vµ ý chÝ
chiÕn ®Êu cña qu©n d©n VÜnh Linh, Qu¶ng TrÞ - mét nÐt
son rùc rì cña chñ nghÜa anh hïng çch m¹ng.
§Þa ®¹o VÞnh Mèc ®îc c«ng nhËn lµ di tÝch quèc gia vµ
®a vµo danh môc di tÝch ®Æc biÖt quan träng. HiÖn nay,
®Þa ®¹o VÞnh Mèc lµ ®iÓm thu hót kh¸ ®«ng lîng du kh¸ch
trong tuyÕn du lÞch næi tiÕng vµ ®éc ®¸o.
8. Thõa Thiªn - HuÕ
HuÕ ®îc coi lµ trung t©m v¨n ho¸ lín nhÊt cña c¶ níc, lµ
mét tØnh n»m ë miÒn trung ViÖt Nam. HuÕ n»m ë vÞ trÝ
®Æc biÖt, phÝa b¾ gi¸p tØnh Qu¶ng TrÞ, phÝa nam gi¸p
thµnh phè §µ N½ng, phÝa t©y nam gi¸p tØnh Qu¶ng Nam,
phÝa t©y dùa vµo d·y Trêng S¬n hïng vÜ vµ còng lµ biªn giíi
ViÖt - Lµo, phÝa ®«ng tr«ng ra biÓn. Víi vÞ trÝ nh thÕ, khÝ

24
N½ng
hËu n¬i ®©y còng rÊt kh¸c biÖt so víi çc tØnh phÝa b¾c
hay phÝa nam. ë ®©y khÝ hËu kh¾c nghiÖt vµ cã sù kh¸c
nhau râ rÖt gi÷a çc vïng trong tØnh. Vïng duyªn h¶i, ®ång
b»ng cña tØnh cã 2 mïa: mïa kh« kho¶ng tõ th¸ng 3 ®Õn
th¸ng 8 hµng n¨m, n¾ng nãng oi bøc, cã khi lªn tíi 39,9 ®é
C; tõ kho¶ng th¸ng 8 ®Õn th¸ng 1 ë HuÕ lµ mïa ma, b·o lôt,
nhiÖt ®é trung b×nh vµo kho¶ng 19,7 ®é C, cã khi nhiÖt
®é l¹nh nhÊt lµ 8,8 ®é C.
HuÕ lµ mét trong nh÷ng vïng cã nhiÒu di s¶n v¨n ho¸.
§· cã mét thêi gian dµi, HuÕ lµ kinh thµnh cña nhµ NguyÔn,
triÒu ®¹i cã thêi gian ®ãng ®« l©u nhÊt. Lµ thµnh phè duy
nhÊt trong níc vÉn cßn gi÷ ®îc d¸ng vÎ cña mét thµnh phè
thêi phong kiÕn vµ nguyªn vÑn kiÕn tróc cña mét nÒn qu©n
chñ. PhÝa b¾c s«ng H¬ng lµ mét di tÝch gåm nh÷ng thµnh
luü ®îc x©y dùng theo kiÓu phßng thñ t¹o thµnh mét ®êng
vßng cung dµi kho¶ng 11km, c«ng tr×nh quý gi¸ gåm h¬n
100 t¸c phÈm kiÕn tróc nµy ®· thùc sù ph¶n ¸nh ®îc phÇn
nµo cuéc sèng cña vua quan nhµ NguyÔn. Gi÷a nh÷ng qu¶
®åi, bê nam s«ng H¬ng lµ nh÷ng l¨ng tÈm rÊt ®Ñp cña çc
vua NguyÔn. Trong sè ®ã næi tiÕng lµ 4 l¨ng tÈm mµ mçi
l¨ng ®îc biÕt ®Õn víi çi tªn vµ kiÓu kiÕn tróc nãi lªn tÝnh
çch cña mçi vÞ vua, ®ã lµ: l¨ng Minh M¹ng oai phong, l¨ng
Gia Long uy nghi, l¨ng Tù §øc th¬ méng vµ l¨ng Kh¶i §Þnh
tr¸ng lÖ.

25
N½ng
HuÕ ®· trë thµnh mét b¶o tµng lín v« gi¸. ChÝnh v×
vËy chÝnh phñ ®· xÕp h¹ng çc di tÝch ë cè ®« HuÕ nh lµ
mét tµi s¶n v« gi¸. Th¸ng 12-1993 quÇn thÓ çc di tÝch v¨n
ho¸ cè ®« HuÕ ®· ®îc UNESCO xÕp h¹ng lµ di s¶n v¨n ho¸
thÕ giíi. §Õn th¸ng 11-2003 UNESCO c«ng nhËn Nh· nh¹c
HuÕ lµ di s¶n v¨n ho¸ phi vËt thÓ cña nh©n lo¹i.
HuÕ lµ trung t©m du lÞch thu hót nhiÒu du kh¸ch trong
vµ ngoµi níc.
S«ng H¬ng
Lµ tËp hîp cña hµng tr¨m con suèi nhá xuÊt ph¸t tõ d·y
Trêng S¬n hïng vÜ trïng ®iÖp, hîp nhau l¹i thµnh hai nh¸nh
chÝnh lµ T¶ Tr¹ch vµ H÷u Tr¹ch, ®Õn B»ng L¨ng th× cïng hîp
níc uèn lîn gi÷a mét vïng nói b¹t ngµn xanh ng¾t råi tõ híng
nam b¾c, dßng s«ng ®æi híng rÏ vÒ híng ®«ng l÷ng lê tr«i
vÒ xu«i, vît ngang kinh thµnh HuÕ vµ cuèi cïng nhËp vµo ph¸
26
N½ng
Tam giang, cïng ®æ ra biÓn lín. S«ng H¬ng ®· tõng ®îc vua
ThiÖu TrÞ liÖt vµo th¾ng c¶nh thø 11 trong 20 th¾ng c¶nh
xa. Con s«ng H¬ng võa nhá hÑp, võa c¹n, nhng rÊt ªm ¶,
trong xanh vµ th¬ méng.
§Õn HuÕ kh«ng thÓ bá qua kho¶nh kho¾c tuyÖt vêi
trªn nh÷ng con thuyÒn lít nhÑ trªn dßng H¬ng giang vµ
d¾m m×nh trong giai ®iÖu bµi h¸t xø HuÕ méng m¬, nghe
®iÖu "nam ai nam b×nh" bªn tiÕng s×nh, tiÕng ph¸ch.
Ng¾m ¸nh tr¨ng mê ¶o trªn dßng s«ng, nh×n con thuyÒn
®Ëu bªn bÕn v¾ng, lßng chît nghÜ ®Õn c©u th¬ cña Hµn
MÆc Tö:
"ThuyÒn ai ®Ëu bÕn s«ng tr¨ng ®ã
Cã chë tr¨ng vÒ kÞp tèi nay."
chïa thiªn mô
Chïa Thiªn Mô lµ mét trong

nh÷ng kiÕn tróc t«n gi¸o cæ nhÊt
vµ ®Ñp nhÊt ë HuÕ. Chïa ®îc
x©y dùng trªn ®åi Hµ Khª, bªn t¶
ng¹n s«ng H¬ng, çch trung t©m
HuÕ 5km vÒ phÝaT©y.
Chïa Thiªn Mô ®îc coi lµ chïa
lín nhÊt, cæ nhÊt, thiªng liªng
nhÊt ë HuÕ Chïa ®îc x©y dùng
n¨m 1601, cã tªn ch÷ lµ “Thiªn
Mô Tù”. Tªn chïa gÊn liÒn víi mét

27
N½ng
truyÒn thuyÕt vÒ mét bµ tiªn ®ªm thêng hiÖn ra ë ®©y vµ
nãi r»ng “sÏ cã mét ch©n chóa dùng chïa thê phËt ë ®©y
®Ó tô khÝ thiªng song nói lµm bÒn long m¹ch”.
KiÕn tróc chïa lµ sù tæng hîp ®Æc s¾c gi÷a kh«ng
gian c¶nh s¾c, ®Þa thÕ vµ lßng ngêi. Bê s«ng lµ bÕn
thuyÒn víi 24 bËc lªn xuèng ®îc ®æ bª t«ng. Cæng tam
quan lµ 4 trô biÓu cao vµ lªn 15 bËc lµ ®×nh H¬ng NguyÖn.
Sau ®×nh lµ th¸p Phíc Duyªn cao 21m, cã 7 tÇng, mçi tÇng
thê mét ®øc Nh Lai, tÇng cao nhÊt thê ®øc ThÕ T«n. Hai bªn
®×nh H¬ng NguyÖn lµ 2 lÇu bia h×nh tø gi¸c, phÝa trong lµ
2 lÇu h×nh lôc gi¸c, mét lÇu ®Ó bia, mét lÇu ®Ó chu«ng.
Chu«ng chïa Thiªn Mô cã tªn §¹i Hång Chung, ®óc n¨m 1710,
cao 2,5m, ®êng kÝnh 1,4m, nÆng 2632kg, lµ mét trong
nh÷ng thµnh tùu vÒ nghÖ thuËt ®óc ®ång ViÖt Nam thÕ kû
18. Bia ®¸ chïa Thiªn Mô ®îc dùng n¨m 1715, cao 1,6m,
réng 1,2m, ®øng trªn lng con rïa lµm b»ng ®¸ cÈm th¹ch.
l¨ng tù ®øc
L¨ng ®îc x©y
dùng ë h÷u ng¹n s«ng
H¬ng, trªn nói D¬ng
Xu©n, gi÷a mét rõng
th«ng b¸t ng¸t, çch
HuÕ chõng 80km. Khëi
c«ng n¨m 1864, hoµn
thµnh n¨m 1867 víi
28
N½ng
diÖn tÝch kho¶ng 475ha. Toµn bé l¨ng ®îc bao quanh mét
bøc têng dµy uèn lîn theo ®Þa h×nh ®åi nói.
L¨ng Tù §øc ®· ghi l¹i mét dÊu Ên kh«ng tèt trong lÞch
sö v× ®· sö dông qu¸ nhiÒu ®Õn søc ngêi vµ cña c¶i cña
qu©n lÝnh, d©n phu. Täa l¹c trªn mét diÖn tÝch réng 225ha,
mét c«ng tr×nh kiÕn tróc ®å sé víi nh÷ng ®iÖn ®µi, ®×nh
t¹, hå, gi¶ s¬n... ®îc t¹o nªn chñ yÕu do bµn tay lao ®éng
cËt lùc cña hµng ngµn binh lÝnh vµ díi sù chØ huy cña hai
«ng Lª V¨n ChÊt vµ NguyÔn V¨n Xa - nh÷ng ngêi ®· hµnh h¹,
v¾t kiÖt søc cña binh sÜ, d©n phu v× muèn t¨ng c«ng cho
m×nh. ChÝnh v× thÕ, mét sè kÎ ®· lîi dông viÖc “binh yÕu”
®Ó ®Þnh lµm ph¶n, nhng kh«ng thµnh, vua Tù §øc vÉn gi÷
®îc ng«i vÞ cña m×nh. Tuy nhiªn, v× viÖc nµy mµ vua Tù
§øc ®· ®Ó l¹i mét dÊu Ên kh«ng ®Ñp trong cuéc ®êi lµm
vua cña m×nh. Sau khi ®· æn ®Þnh viÖc triÒu, vua Tù §øc
®· çch chøc Lª V¨n ChÊt vµ NguyÔn V¨n Xa, sai çc quan Lª
B¸ ThuËn vµ NguyÔn S©m lªn chØ ®¹o binh sÜ vµ d©n phu
tiÕp tôc hoµn thµnh nèt c«ng tr×nh cïng víi viÖc t¨ng l¬ng
thëng cho hä. ¤ng ®· cho ®æi tªn V¹n Niªn c¬ thµnh Khiªm
Cung, tÊt c¶ mäi ®iÖn, ®µi, ®Òn t¹ ®Òu lÊy ch÷ Khiªm.
L¨ng Tù §øc kh¸c víi çc l¨ng tÈm kh¸c ë chç nã võa lµ cung
®iÖn n¬i nhµ vua ë khi cßn sèng, vµ còng lµ n¬i an nghØ
vÜnh h»ng cña vua khi qua ®êi.
l¨ng minh m¹ng

29
N½ng
To¹ l¹c t¹i nói
CÈm Khª (sau khi
x©y dùng xong n¬i
yªn nghØ cuèi cïng
cña m×nh, vua míi
®æi tªn nói lµ HiÕu
S¬n), lµ n¬i hîp lu
cña hai nguån T¶
vµ H÷u tr¹ch t¹o
thµnh s«ng H¬ng. M·i ®Õn n¨m Minh M¹ng thø 21 tøc lµ n¨m
Canh Tý (1840), vua míi ®ång ý chän n¬i ®©y lµm l¨ng cña
m×nh. Tríc ®ã, hai vÞ ®¹i thÇn lµ §¹i C«ng ViÖn vµ Tr¬ng
§¨ng QuÕ cho ph¸c th¶o s¬ ®å x©y l¨ng vµ tr×nh tÊu vua.
Vua Minh M¹ng ®· nghiªn cøu rÊt kü ®å ¸n thiÕt kÕ, söa mét
sè chi tiÕt trong cÊu tróc råi míi ®ång ý cho khëi c«ng.
Th¸ng t n¨m ®ã, díi sù chØ huy cña çc vÞ quan cã kh¶ n¨ng
vµ tr×nh ®é vÒ x©y dùng c«ng tr×nh nh Lý V¨n Phøc, Lª
§¨ng Danh vµ NguyÔn Trung MËu, c«ng cuéc x©y l¨ng ®îc
b¾t ®Çu tiÕn hµnh. Nhng vµo ®Çu n¨m T©n Söu (1841),
vua Minh M¹ng ®ét ngét l©m bÖnh nÆng vµ qua ®êi. Vua
ThiÖu TrÞ lªn ng«i vµ vÉn tiÕp tôc x©y l¨ng ®óng theo ho¹
®å thiÕt kÕ cña vua cha ®Ó l¹i. Mét ban chØ huy c«ng
tr×nh ®îc vua chØ ®Þnh gåm cã NguyÔn Tri Ph¬ng, T¹
Quang Cù vµ Hµ Duy Ph¬ng, cïng víi h¬n 10.000 lÝnh, thî
ngµy ®ªm x©y dùng.

30
N½ng
ViÖc tríc tiªn lµ x©y B¶o Thµnh, ®Õn th¸ng 8 n¨m ®ã
(1841) th× hoµn thµnh vµ linh c÷u cña vua Minh M¹ng ®îc
®a vµo an t¸ng t¹i ®©y. M·i ®Õn n¨m Quý M·o (1843), c«ng
t¸c x©y dùng l¨ng míi hoµn tÊt.
So víi l¨ng Gia Long, l¨ng Minh M¹ng kh«ng hïng vÜ mµ
mang d¸ng vÎ u nh·, trÇm mÆc h¬n. Chung quanh l¨ng lµ
mét la thµnh cao gÇn 3m, têng dµy 0,45m vµ chu vi 1732m.
B¾t ®Çu ®i tõ ngoµi vµo lµ mét cöa lín mang tªn §¹i Hång
M«n cao 9m, réng 12m. §Æc biÖt, §¹i Hång M«n chØ më 1
lÇn khi ®a long thÓ cña vua lªn an t¸ng t¹i B¶o Thµnh. Qua
§¹i Hång M«n lµ mét Bi §×nh. Trong Bi §×nh cã mét tÊm bia
®¸ cao 3m, réng 1,2m vµ dµy 0,4m gäi lµ Th¸nh §øc Th©n
c«ng do vua ThiÖu TrÞ dùng n¨m Nh©m DÇn (1842) kÓ vÒ
tiÓu sö vµ c«ng ®øc cña vua Minh M¹ng. Sau Bi §×nh lµ
kho¶ng s©n réng chia lµm 4 bËc cÊp. Qua s©n nµy, trªn trôc
th¼ng tõ ngoµi vµo lµ HiÓn §øc M«n, vµ tõ ®©y trë vµo lµ
khu vùc dµnh cho tÈm ®iÖn. C«ng tr×nh chÝnh cña khu vùc
nµy lµ Sïng ¢n ®iÖn, to¹ l¹c trªn ®åi Phông ThÇn. §iÖn Sïng
¢n lµ n¬i thê thÇn kh¸m vµ thÇn vÞ cña vua Minh M¹ng vµ vî
ngµi lµ Ta Thiªn Nh©n Hoµng hËu.
l¨ng kh¶i ®Þnh

L¨ng Kh¶i
§Þnh n»m trªn
®Ønh nói Ch©u £,

31
N½ng
trªn phÝa t©y ngän nói Ch©u Chö, çch thµnh phè HuÕ
10km. L¨ng ®îc x©y dùng tõ n¨m 1920 ®Õn 1931. L¨ng
Kh¶i §Þnh nh mét toµ l©u ®µi ®å sé ®îc x©y bªn triÒn nói,
tõ díi ch©n nói lªn tíi Tam §iÖn lµ 109 bËc.VËt liÖu x©y dùng
chñ yÕu lµ s¾t thÐp, bª t«ng vµ sµnh sø. NÐt næi bËt ë
®©y chÝnh lµ nghÖ thuËt kh¶m sµnh sø trang trÝ léng lÉy
trªn mÆt têng, cét nhµ vµ trÇn nhµ. §©y lµ sù kÕt hîp gi÷a 2
nÒn kiÕn tróc v¨n ho¸ §«ng - T©y rÊt tinh x¶o. Cho ®Õn
hiÖn t¹i, l¨ng Kh¶i §Þnh hÇu nh cßn nguyªn vÑn, ®¸nh dÊu
mét giai ®o¹n kiÕn tróc míi l¹ trong lÞch sö mü thuËt ViÖt
Nam. Gi¸ trÞ nghÖ thuËt cao nhÊt cña l¨ng Kh¶i §Þnh lµ ë
phÇn trang trÝ néi thÊt cung An §Þnh, c«ng tr×nh kiÕn tróc
chÝnh cña l¨ng.
VÒ mÆt héi ho¹, çc nghÖ nh©n xa ®· dïng mµu xanh
sÉm vÏ lªn xi m¨ng ®Ó gi¶ ®¸ cÈm th¹ch tr«ng gièng nh thËt.
Nh÷ng bøc hoa Long v©n víi diÖn tÝch hµng chôc met
vu«ng trªn trÇn ba phßng gi÷a cña cung An §Þnh ®îc çc ho¹
sÜ hiÖn ®¹i c«ng nhËn lµ bøc ho¹ mang tÝnh hoµnh tr¸ng vµ
cã gi¸ trÞ thÈm mü cao nhÊt cña nÒn héi ho¹ níc ta.
VÒ nghÖ thuËt ghÐp m¶nh lªn têng, nh÷ng bµn tay
vµng cña çc nghÖ nh©n ®Çu thÕ kû 20 ®· dïng hµng v¹n
mÈu sµnh sø, thuû tinh ®ñ mµu ®Ó ®¾p næi thµnh nh÷ng
h×nh ¶nh cung ®×nh vµ d©n gian v« cïng sinh ®éng vµ vui
m¾t: çc bé tranh tø thêi, ngò phóc, b¸t böu, bé khay trµ,
m©m ngò qu¶, ngän ®Ìn dÇu, ®ång hå, mÒ ®ay... Mäi

32
N½ng
h×nh ¶nh tuy ®îc lµm b»ng nh÷ng vËt liÖu cøng, nhng nhê
sù t¹o h×nh khÐo lÐo nªn tr«ng vÉn thanh nh·, mît mµ, ãng
¶, long lanh.
Mét ®iÒu ®Æc biÖt cña l¨ng Kh¶i §Þnh lµ sù cã mÆt
cña 2 pho tîng b»ng ®ång t¹c h×nh nhµ vua víi tØ lÖ 1:1,
mét pho tîng ngåi trªn ngai vµng (®îc lµm ë Paris n¨m 1920,
do 2 ngêi Ph¸p lµ P.Ducuing t¹c vµ F.Barbedienne ®óc) vµ
mét pho tîng ®øng (®îc lµm ngay t¹i HuÕ, do 1 ngêi lÝnh thî
quª ë Qu¶ng Nam). Vµo n¨m 1960, trong hoµn c¶nh chÝnh
trÞ vµ x· héi thay ®æi, pho tîng ®øng ®îc ®a lªn ®Æt t¹i Bi
§×nh ë l¨ng Kh¶i §Þnh, kÓ tõ n¨m 1975, nã ®îc cÊt vµo trong
mét phßng kÝn t¹i l¨ng.
ÇC §IÓM TH¡M QUAN TRONG HOµNG THµNh

NGä M¤N
Lµ c«ng tr×nh
kiÕn tróc tiªu biÓu
vµ ®éc ®¸o nhÊt
cña HuÕ, dï ®· tr¶i
qua gÇn 200 n¨m
nhng vÉn cßn tån
t¹i ®îc víi thêi gian.
Cöa Ngä M«n lµ
mét trong nh÷ng
c«ng tr×nh chÝnh ®Ó ®i vµo §¹i Néi. §îc x©y dùng vµo

33
N½ng
nh÷ng n¨m cña ®êi vua Minh M¹ng. Tríc ®ã, díi triÒu vua
Gia Long, khi cho x©y dùng Hoµng thµnh th× trªn mÆt b»ng
nµy, nhµ vua cho lµm mét ng«i ®µi híng vÒ phÝa nam, gäi lµ
Nam KhuyÕt ®µi. §Õn n¨m 1806, vua l¹i cho dùng lªn còng
t¹i ®Êy ®iÖn Cµn Nguyªn. Nam KhuyÕt ®µi cã 2 cöa lµ T¶
§oan vµ H÷u §oan, phÝa ngoµi 2 cöa nµy cho ®Æt 4 khÈu
thÇn c«ng: Xu©n, H¹, Thu, §«ng, vµ 5 khÈu: Kim, Méc, Thñy,
Háa, Thæ.
§iÖn Cµn Nguyªn vµ Nam KhuyÕt ®µi tån t¹i ®Õn n¨m
1832, díi thêi vua Minh M¹ng thø 14. N¨m 1833, vua cho triÖt
h¹ ®iÖn Cµn Nguyªn vµ x©y dùng ë ®Êy mét c«ng tr×nh
kiÕn tróc ®éc ®¸o gäi lµ Ngä M«n, tøc lµ cöa quay vÒ phÝa
nam. Cöa nµy Ýt khi ®îc më, trõ khi nµo vua ra vµo, cã ®¹i
héi hoÆc tiÕp ®ãn çc sø thÇn ngo¹i quèc trong §iÖn Th¸i
Hßa. Trªn cöa Ngä M«n lµ lÇu Ngò Phông. ChÝnh gi÷a lÇu
Ngò Phông gåm 3 gian, 2 bªn cã 2 d·y lÇu kh¸c gäi lµ Dùc
L©u, lÇu nµo còng cã 2 tÇng.
§iÖn Th¸i Hoµ vµ s©n §¹i TriÒu Nghi
§iÖn Th¸i Hoµ n»m ë vÞ

trÝ quan träng nhÊt cña
kinh thµnh, n¬i triÒu
NguyÔn tæ chøc thiÕt
triÒu hµng th¸ng vµ çc
nghi lÔ lín víi sù cã mÆt

34
N½ng
cña nhµ vua, hoµng hËu, hoµng th©n quèc thÝch, b¸ quan
v¨n vâ. §iÖn Th¸i Hoµ khëi c«ng x©y dùng tõ ngµy 21-02-
1805 sau 8 n¨m th× hoµn thµnh. N¨m 1806 vua Gia Long
chÝnh thøc tæ chøc lÔ ®¨ng quang ë ®iÖn nµy. N¨m 1883
vua Minh M¹ng dêi ®iÖn cò x©y dùng §iÖn Th¸i Hoµ vÒ phÝa
tríc 30 m ë chç hiÖn nay, trªn nÒn cao 2,32 m dµi 44m, réng
30,5m, cao 11,8m, diÖn tÝch 1300m2, chÝnh tÞch n¨m gian
hai tr¸i, tiÒn tÞch b¶y gian hai tr¸i, hai nÕp nhµ ghÐp l¹i víi
nhau, cét s¬n son vÏ rång vµng gi÷a bê nãc g¾n m¶nh sø
nhiÒu mÇu, m¸i lîp ngãi Hoµng Lu Ly. ë gian chÝnh gi÷a cã
treo mét bøc hoµnh kh¾c ®¹i tù “Th¸i Hoµ §iÖn“ phÝa trong
lµ ngai vµng ®Ó trªn bÖ ba tÇng, phÝa trªn trÇn rñ xuèng
mét çi böu t¸n thiÕp vµng, th©n h×nh viªn long. Trªn trÇn
treo lång ®Ìn g¬ng h×nh lôc gi¸c, b¸t gi¸c, çc c¹nh ®Ýnh g-
¬ng ngò s¾c.
N¨m 1839 Vua Minh M¹ng cho s¬n son thiÕp vµng bé
tuång gç ®iÖn lµm t¨ng phÇn huy hoµng cho ng«i ®iÖn lÞch
sö nµy. N¨m 1899, vua Thµnh Th¸i cho l¸t g¹ch theo kiÓu
T©y Ph¬ng. N¨m 1923, vua Kh¶i §Þnh cho lµm hai líp g¬ng
ë phÝa díi vµ phÝa sau. Trong ®iÖn cã trang hoµng mét sè
ChÐ vµ ®å xa. Tríc s©n ®Æt mét hµng ®«n b»ng ®¸ ch¹m,
trªn mçi ®«n lµ mét çi thèng lín trång c©y c¶nh rÊt quý.
Nh÷ng ngêi x©y dùng §iÖn Th¸i Hoµ ®· t¹o ®îc hai nÐt ®Æc
s¾c: Mïa hÌ vµo ®iÖn thÊy m¸t, mïa ®«ng vµo ®iÖn thÊy

35
N½ng
Êm. Ngåi trªn ngai ë trung t©m nghe rÊt râ nh÷ng tiÕng nãi
tõ çc n¬i trong ®iÖn.
S©n réng tríc ®iÖn gäi lµ S©n §¹i TriÒu Nghi, l¸t ®¸
thanh, chia lµm hai bËc. BËc trªn dµnh cho çc quan v¨n,
quan vâ, Ên quan (tõ hµng tam phÈm trë lªn ch¸nh nhÊt
phÈm). Hai bªn s©n cã hai hµng trô ®¸ ®Ò râ phÈm trËt ®Ó
cho çc quan xem ®ã mµ s¾p hµng cho thø tù gäi lµ PhÈm
S¬n. Díi cïng, gÇn cÇu Trung §¹o cßn mét hµng n÷a dµnh
cho çc kú cùu h¬ng l·o, thÝch lý ®Õn chÇu trong nh÷ng
dÞp kh¸nh tiÕt. Hai gãc s©n cã hai con Kú L©n b»ng ®ång
thiÕp vµng ®Ó trong lång gç s¬n vµng. Hai con Kú L©n ®îc
trang trÝ ë hai bªn gãc s©n cã ý nghÜa lµ ®êi th¸i b×nh,
còng cã ý nghÜa nh¾c nhë sù nghiªm chØnh gi÷a ch«n
triÒu nghi.
Ng¨n çch gi÷a cöa Ngä M«n vµ s©n §¹i TriÒu Nghi lµ
Hå Th¸i DÞch §µo n¨m 1833. CÇu Trung §¹o hai bªn cã dùng
lan can b¾c qua hå nèi liÒn hai kiÕn tróc nµy víi nhau. ë hai
dÇu cÇu Trung §¹o cã dùng hai Phêng M«n ch¹m næi rång
n¨m mãng (long v©n ®ång trô), ®êng nÐt s¾c s¶o tinh vi.
Hai trô bªn ®èi xøng nhau nhng mét bªn rång th× v¬n lªn,
mét bªn lao xuèng vÉn t¹o sù sinh ®éng hÊp dÉn.
§iÖn Th¸i Hoµ lµ n¬i tæ chøc nh÷ng buæi lÔ lín cña
triÒu ®×nh nh: LÔ lªn ng«i, lÔ phong hoµng th¸i tö, lÔ tiÕp
®ãn sø thÇn çc níc. Mçi th¸ng cã hai lÇn thiÕt ®¹i triÒu ë
®©y, thiÕt triÒu chØ diÔn ra ë §iÖn CÇn Ch¸nh sau §¹i Cung

36
N½ng
M«n. Khi thiÕt triÒu vua ®éi mò Cöu Long, mÆc ¸o Hoµng
Bµo, lng ®eo ®ai, tay cÇm hèt trÇm quÕ, ch©n ®i hµi uy
nghi ngåi trªn ngai vµng, çc quan tø trô vµ hoµng th©n
quèc thÝch ®îc ®øng hai bªn trong ®iÖn, cßn çc quan
®øng ngoµi s©n theo phÈm trËt tù nªu trªn. Nh÷ng buæi
thiÕt ®¹i triÒu thêng tæ chøc rÊt sím, khi mÆt trêi lªn th×
thêng ®· xong.
thÕ miÕu
ThÕ MiÕu lµ miÕu

thê çc vua triÒu
NguyÔn. §©y lµ mét tËp
hîp çc c«ng tr×nh kiÕn
tróc cã gi¸ trÞ nghÖ
thuËt cao, vµ cã lÏ sau
®iÖn Th¸i Hßa th× n¬i
nµy t¬ng ®èi cßn
nguyªn vÑn.
ThÕ MiÕu n»m vÒ phÝa ph¶i cña ®iÖn Th¸i Hßa, täa l¹c
trªn mét kho¶ng ®Êt réng cã chiÒu dµi gÇn 60m vµ chiÒu
réng 28m. Còng gièng nh Th¸i MiÕu vµ çc tßa nhµ kh¸c,
ThÕ MiÕu còng lµ mét tßa nhµ ®«i ®îc thiÕt kÕ theo kiÓu :
trïng l¬ng trïng thiÒm, mÆt x©y vÒ híng nam. §îc x©y dùng
vµo n¨m 1821 (Minh M¹ng n¨m thø 2). Tßa nhµ nµy kh¸ réng,
cã chÝnh doanh gåm 9 gian vµ tiÒn doanh gåm 11 gian, vµ 2
ch¸i ë 2 híng ®«ng, t©y. M¸i cña ng«i miÕu lîp ngãi hoang lu
37
N½ng
ly, trªn nãc cã bÇu rîu b»ng ph¸p lam ngò s¾c. M·i cho ®Õn
n¨m 1954, trong miÕu nµy chi cã 7 miÕu thê.
- ¸n chÝnh gi÷a thê ThÕ Tæ Cao Hoµng ®Õ (Gia Long)
vµ hai bµ ThuËn Thiªn, Thõa Thiªn Hoµng HËu.
- ¸n tr¸i sè 1 thê HiÕn Tæ Nh¬n Hoµng ®Õ (Minh
M¹ng) vµ hoµng hËu
- ¸n ph¶i sè 1 thê HiÕn Thæ Ch¬ng Hoµng ®Õ (ThiÖu
TrÞ) vµ hoµng hËu
- ¸n tr¸i sè 2 thê Dùc T«ng Anh Hoµng ®Õ (Tù §øc) vµ
hoµng hËu
- ¸n ph¶i sè 2 thê Gi¶n T«ng NghÞ Hoµng ®Õ (KiÕn
Phóc)
- ¸n tr¸i sè 3 thê C¶nh T«ng ThuËn Hoµng ®Õ (§ång
Kh¸nh) vµ hoµng hËu
- ¸n ph¶i sè 3 thê Hoµng T«ng Tuyªn Hoµng ®Õ (Kh¶i
§Þnh)
Híng ®«ng cña ThÕ MiÕu cã ®iÖn Canh Y vµ phÝa t©y
cã MiÕu thê Thæ c«ng. Bªn tr¸i HiÓn L©m Çc lµ cöa TuÊn
LiÖt, bªn ph¶i lµ cöa Sïng C«ng. Ra khái HiÓn L©m Çc, t¶
h÷u ®Òu cã 2 d·y nhµ gäi lµ T¶ Vu vµ H÷u Vu ®Ó thê çc vÞ
hu©n c«ng thÇn cña triÒu NguyÔn.
Hai gãc s©n tríc cña ThÕ MiÕu cã 2 con kú l©n b»ng
®ång ®øng trong thiÕt ®×nh. Tríc miÕu ®Æt çc chËu sø
lín men lam vÏ rång 5 mãng, ®Æt trªn nh÷ng ®«n ®¸ ch¹m
træ tinh vi. Chung quanh s©n cho x©y çc bån b»ng g¹ch

38
N½ng
trång çc lo¹i hoa quý. §Æc biÖt nhÊt ë ®©y ngµy nay vÉn
cßn tån t¹i c©y tïng, nh×n xa gièng nh h×nh mét con rång
uèn lîn uyÓn chuyÓn, t¬ng truyÒn ®îc vua Minh M¹ng trång
vµo n¨m 1822 khi miÕu ®îc x©y xong.
cöu ®Ønh
Cöu §Ønh ®Æt díi bãng HiÓn L©m Çc, tríc s©n ThÕ MiÕu ë
phÝa T©y Nam Hoµng Thµnh, TP HuÕ - TØnh Thõa Thiªn
HuÕ. Cöu §Ønh lµ chÝn çi ®Ønh ®ång lín nhÊt ViÖt Nam,
®óc n¨m 1836 thêi Minh M¹ng, mçi ®Ønh cã mét tªn riªng
øng víi miÕu hiÖu cña mét vÞ Hoµng §Õ thê trong ThÕ MiÕu.
Cao §Ønh dµnh cho Vua ThÕ Tæ Cao Hoµng §Õ (tøc Vua Gia
Long), Nh©n §Ønh dµnh cho Th¸nh Tæ Nh©n Hoµng §Õ (tøc
Vua Minh M¹ng), Ch¬ng §Ønh, Anh §Ønh, NghÞ §Ønh, ThÇn
§Ønh, Tuyªn §Ønh, dµnh cho çc Vua kÕ tiÕp lµ: ThiÖu TrÞ, Tù
§øc, KiÕn Phíc, §ång Kh¸nh, Kh¶i §Þnh.
Cho ®Õn n¨m 1858

trong, ThÕ MiÕu chØ cã
7 ¸n thê nªn míi dïng 7
®Ønh cßn hai ®Ønh Dô
vµ HuyÒn cha dïng
®Õn. Míi nh×n 7 ®Ønh
h×nh nh gièng nhau nh-
ng trong thùc tÕ chóng
®Òu kh¸c nhau vÒ träng lîng bé ch©n, bé quai, nhng çi
kh¸c nhÊt lµ 17 h×nh ch¹m chung quanh mçi ®Ønh
Cöu §Ønh víi ¸n thê bªn trong ThÕ MiÕu, Cöu §Ønh tõ
håi míi ®óc xong ®· ®îc ®Æt vµo chç nh ta thÊy hiÖn nay

39
N½ng
cao ®Ønh ®øng gi÷a mét m×nh ë hµng tríc, çc ®Ønh kh¸c
®øng th¼ng hµng ë phÝa sau theo vÞ trÝ cø mét çi bªn tr¸i
th× mét çi bªn ph¶i ®èi xøng nhau qua ®Ønh trung t©m:
Nh©n C¬ng, Anh NghÞ, ThuÇn Tuyªn vµ Dò HuyÒn
Mêi b¶y h×nh ch¹m næi chung quanh mçi ®Ønh gåm
nh÷ng g× tiªu biÓu cña ®Êt níc tõ L¹ng S¬n xuèng Mòi Cµ
Mau vµ ®îc quy l¹i trong çc chñ ®Ò: tinh tó s«ng nói, biÓn
c¶ thuyÒn bÌ, xe cé, çc s¶n vËt quý gi¸ trªn rõng, díi biÓn
cña níc ViÖt Nam ®Çu thÕ kû XX. Minh M¹ng ®óc cöu ®Ønh
víi môc ®Ých tîng trng ®Õ quyÒn cña dßng hä.
9. §µ N½ng
§µ N½ng lµ thµnh phè cã tèc ®é ph¸t triÓn kinh tÕ cao
cña c¶ níc, lµ thµnh phè s¹ch vµ xanh cña ViÖt Nam. PhÝa
b¾c cña thµnh phè gi¸p HuÕ, phÝa t©y vµ phÝa nam gi¸p
Qu¶ng Nam, phÝa ®«ng gi¸p biÓn §«ng. §µ N½ng cã ®Þa
h×nh kh¸ ®a d¹ng, phÝa b¾c cã ®Ìo H¶i V©n, phÝa ®«ng cã
b¸n ®¶o S¬n Trµ hoang s¬ vµ mét lo¹t çc b·i t¾m biÓn
®Ñp, phÝa nam cã nói Ngò Hµnh S¬n. §µ N½ng tõ xa xa ®·
lµ h¶i c¶ng quan träng cña ViÖt Nam, nay l¹i lµ mét trung
t©m kinh tÕ, mét thµnh phè lín nhÊt miÒn trung.
§Õn §µ N½ng, du kh¸ch cã dÞp th¨m quan nh÷ng danh
lam th¾ng c¶nh næi tiÕng: nói Bµ Nµ, Ngò Hµnh S¬n, ®Ìo
H¶i V©n... vµ ®Æc biÖt lµ c©y cÇu quay ®Çu tiªn cña ViÖt
Nam - biÓu tîng, niÒm tù hµo cña ngêi §µ N½ng.

40
N½ng
CÇu quay trªn s«ng Hµn - §µ N½ng
Cuéc thi b¸n ph¸o hoa

quèc tÕ lÇn ®Çu tiªn t¹i
viÖt Nam vµo cuèi th¸ng
3/2008 võa qua ®· ®Ó l¹i
nh÷ng Ên tîng tèt ®Ñp
trong lßng du kh¸ch trong
vµ ngoµi níc, lµ tiÒn ®Ò
®a §µ N½ng híng tíi môc
tiªu trë thµnh “Thµnh phè
sù kiÖn”
H«m 8/5/2008 võa qua, Thñ tíng ChÝnh Phñ ®· cã v¨n
b¶n chÝnh thøc cho phÐp thµnh phè bªn bê s«ng Hµn xinh
®Ñp hµng n¨m ®îc phÐp tæ chøc cuéc thi b¾n ph¸o hoa
quèc tÕ. §©y sÏ lµ mét lÔ héi ®éc ®¸o cña miÒn Trung, lµ
mét c¬ héi ®Ó §µ N½ng cã c¬ héi giao lu, qu¶ng b¸ h×nh
¶nh cña m×nh ®Õn b¹n bÌ quèc tÕ.
41
N½ng
ngò hµnh s¬n

Ngò Hµnh S¬n n»m ë gi÷a s«ng Hµn vµ biÓn §«ng,
çch trung t©m §µ N½ng 8km vÒ phÝa ®«ng nam, thuéc
quËn Ngò Hµnh S¬n, gåm 6 ngän nói n»m kÒ nhau: Thuû
S¬n, Méc S¬n, Kim S¬n, Thæ S¬n, D¬ng Ho¶ S¬n vµ ¢m
S¬n. Ngò Hµnh S¬n xa kia lµ nh÷ng hßn ®¶o gÇn bê. Ngêi
d©n ë ®©y gäi Ngò Hµnh S¬n lµ hßn Non Níc, g¾n liÒn víi
huyÒn tho¹i khi khai thiªn lËp ®Þa.
§Õn ®Çu thÕ kû XIX, vua Gia Long ®i qua ®©y ®· gäi
lµ Ngò Hµnh S¬n vµ ®Æt tªn cho tõng ngän nói. Hßn Thuû
S¬n lµ hßn nói lín nhÊt trong 6 hßn nói, n»m trong kho¶ng
®Êt réng 15 ha. §©y lµ khèi ®¸ dùng ®øng, cã chãp nói kÐo
dµi chia thµnh 3 ngän: Thîng Thai. H¹ Thai, Trung Thai t¹o
thµnh h×nh Tam Thai. Lªn Thuû S¬n cã hai ®êng: mét tõ
phÝa nam lªn chïa Tam Thai gåm 156 bËc ®¸, mét tõ sên nói
phÝa ®«ng lªn chïa Linh øng cã 108 bËc. Ngò Hµnh S¬n
®ùoc vÝ nh hßn non bé khæng lå gi÷a lßng thµnh phè §µ
N½ng, kh«ng nh÷ng lµ biÓu tîng v¨n ho¸ trong t¨m thøc cña
mçi ngêi con §µ N½ng mµ cßn lµ ®iÓm ®Õn hÊp dÉn cña
con ®êng di s¶n MiÒn Trung.
* _ S¸ng ngµy 14 - 04 - 2008 §oµn häc nghiÖp vô t¹i
kh¸ch s¹n §µ N½ng

42
N½ng
8h00 §oµn thùc tËp tai kh¸ch s¹n §µ N½ng sè 1- 3 §èng §a -
Thµnh phè §µ N½ng nghe «ng Phan §×nh S¬n - Gi¸m ®èc
Trung t©m l÷ hµnh §anatour thuyÕt tr×nh.
Ph©n tÝch du lÞch miÒn trung
1. Giíi thiÖu c«ng ty cæ phÇn §µ N½ng
2. TuyÕn ®iÓm th¨m quan t¹i §µ N½ng
3. HÖ thèng kh¸ch s¹n t¹i §µ N½ng
4. X©y dùng ch¬ng tr×nh trän gãi
I. néi dung
1. Ch¬ng tr×nh du lÞch
HiÖn nay t¹i §µ N½ng ®· cã çc ch¬ng tr×nh du lÞch:
Ch¬ng tr×nh 1: §µ N½ng- HÇm H¶i V©n- L¨ng C«
Ch¬ng tr×nh 2: §µ N½ng- B·i Côt- Ngò Hµnh S¬n
Ch¬ng tr×nh 3: §µ N½ng- B·i Côt- Ngò Hµnh S¬n- Bµ Nµ
(h×nh thøc du s¬n, ngo¹n thuû)
Ch¬ng tr×nh 4: §µ N½ng- B¶o tµng Ch¨m - Lµng s¶n xuÊt
b¸nh kh« bµ LiÔu
Ngoµi ra cßn cã ch¬ng tr×nh: §µ n½ng- Cï Lao Chµm (hai
ngµy, mét ®ªm), giíi thiÖu vÒ lÞch sö Cï Lao Chµm,v× kh«ng
cã kh¸ch s¹n nªn kh¸ch du lÞch cã thÓ ngñ lÒu tõ 1 ®Õn 4
ngêi trªn mét lÒu hoÆc ngñ tËp thÓ 20 ngêi/ lÒu.
Vµo n¨m 192, Vua Chµm (Ph¹m Hïng) kÕt hîp víi ngêi
Gia va (In®«nªxia) giao lu bu«n b¸n víi ngêi chµm. Ngêi
Chµm x©y dùng ®Òn th¸p b»ng gç bÞ ch¸y vµ giê x©y dùng
th¸p b»ng ®Êt nung.

43
N½ng
ThÕ kû XI: X©y dùng Kinh ®« Trµ KiÖu
ThÕ kû XI-XII: Kinh ®« chuyÓn vµo Nha Trang
Tõ §µ N½ng ®i Héi An b»ng xe sau ®ã cã thÓ ®i b»ng
thuyÒn lín h¬n 120 ngêi, thêi gian mÊt 1tiÕng 45 phót, nghØ
ng¬i- ¨n tra- t¾m biÓn.
Di s¶n miÒn Trung: Cè §« - Mü S¬n - Héi An n»m trong
tuyÕn ®êng kÝnh 350 km cã 5 di s¶n. Sè kh¸ch ®Õn miÒn
Trung rÊt nhiÒu (14 - 4 - 2007 sè lîng kh¸ch h¬n 7000 kh¸ch
Th¸i Lan), th¨m di s¶n ph¶i mÊt 4 ngµy 3 ®ªm.
Lµng nghÒ: + Lµng ch¹m kh¾c ®¸ Non Níc - Ngò Hµnh
S¬n
+Lµng lôa Di Xuyªn
2. TuyÕn ®iÓm tham quan t¹i §µ N½ng
§µ N½ng- Kontum- §µ L¹t
§µ N½ng - Alíi - CÇu §¾c N«ng - Trêng S¬n - Phong Nha
KÎ Bµng - Hµ TÜnh - Vinh.Giíi thiÖu vÒ con ngêi vµ lÞch sö Tr-
êng S¬n, cã quèc lé 1A dµi h¬n 2000km ®i qua. §êng Trêng
S¬n trong chiÕn tranh dµi h¬n 16000km chia lµm 5 trôc:
Trôc 1: Trôc dµnh cho tíng l·nh.
Trôc 2: Trôc dµnh cho xe t¶i, xe t¨ng.
Trôc 3: Trôc dµnh cho xe ®¹p thå chë l¬ng thùc
Trôc 4: §êng x¬ng ç tr¸nh ®Þch ph¸t hiÖn.
Trôc 5: Trôc dµnh cho bé ®éi n÷.
Con ®êng ®îc x©y dùng th¸ng 5 n¨m 1959 b¾t ®Çu tõ Hµ
TÜnh vµ hiÖn nay chÝnh phñ ®· cho x©y dùng thªm 10 km

44
N½ng
vµo lµng d©n téc Rôc, d©n téc nµy cã sè lîng lµ 300 d©n
vÉn sèng trong hang ®¸ ®îc ph¸t hiÖn çch ®©y 2 n¨m.
HiÖn nay chÝnh phñ ®Çu t x©y dùng mét lµng vµ cã mét líp
häc. Tõ d©n téc Rôc - Hµ TÜnh - Vinh vÒ th¨m quª B¸c
PhÇn1: §Ó x©y dùng ®îc mét ch¬ng tr×nh ph¶i cã çc
yÕu tè:
- Kh¸ch s¹n
- Híng dÉn viªn
- VÐ th¨m quan
- LÖ phÝ th¨m quan
- Xe
- Du thuyÒn
- ¡n
- DÞch vô hç trî ch¬ng tr×nh
Ngoµi ra cßn cã thÓ x©y dùng ch¬ng tr×nh:
+ §µ N½ng- Singapore
+ §µ N½ng- §¶o Phó Quèc
PhÇn 2: TuyÕn ®iÓm th¨m quan miÒn Trung

MiÒn Trung 5 di s¶n: 3 v¨n ho¸ - vËt thÓ, Cè ®« HuÕ, Th¸nh
§Þa Mü S¬n, Héi An, Phong Nha KÎ Bµng, Nh· nh¹c cung
®×nh HuÕ
Nguån nh©n lùc trong ngµnh Du LÞch
HiÖn nay phôc vô cho ngµnh du lÞch cã 400.000 lao
®éng gi¸n tiÕp, 550.000 lao ®éng trùc tiÕp.

45
N½ng
Nhîc ®iÓm: HiÖn nay ngµnh Du LÞch thiÕu rÊt nhiÒu híng
dÉn viªn, thiÕu xe phôc vô kh¸ch du lÞch, kh¸ch s¹n, dÉn
®Õn thiÕu n¨ng lùc. Kh¸ch s¹n ba sao Ýt ngêi nãi ngo¹i ng÷,
lÔ t©n thiÕu nô cêi ngo¹i giao.
Trong nh÷ng n¨m tíi dù kiÕn sÏ quy ho¹ch, x©y dùng
nhiÒu phßng, c©y x¨ng, n¨m 2010 sÏ x©y dùng nhµ vÖ sinh
ë ven ®êng (cø 20km/1 nhµ). N¨m 2010 phÊn ®Êu
1.400.000 lao ®éng, qu¶n lý bÒn v÷ng trong tæ chøc. Giíi
thiÖu tour trªn m¹ng T.A göi vÒ ViÖt Nam gäi:
T O1: Kh¸ch mua tour
T O2: híng dÉn viªn
T O3: Híng dÉn viªn ph¶i cã m· sè Tour
TS 4 : Néi ®Þa
§©y gäi lµ m· sè Tour ®Ó qu¶n lý, cã ngêi kiÓm tra. TO1,
TO2 trong ®ã
TO1: qu¶n lý xe, kh¸ch s¹n, ¨n uèng
TO: cã nhiÖm vô ký hîp ®ång víi T.A vµ kh¸ch s¹n, nhµ
hµng, vËn
ChuyÓn híng dÉn viªn.
3. HÖ thèng kh¸ch s¹n ë §µ N½ng vµ hÖ thèng qu¶n lý.
§µ N½ng cã ®êng s«ng, ®êng biÓn, hµng kh«ng nªn cã
nhiÒu kh¸ch vµo §µ N½ng, lµ cöa ngâ trung t©m cña §«ng
Nam ¸. HiÖn t¹i hÖ thèng kh¸ch s¹n ®ang bÞ ch¸y phßng tõ 0
sao ®Õn 5 sao. Ngoµi ra c«ng ty du lÞch ViÖt Nam cã h¬n

46
N½ng
60 chi nh¸nh t¹i ®©y ph¶i cã giÊy phÐp së kÕ ho¹ch ®Çu t
vµ cã v¨n phßng ®¹i diÖn.
-PhÝa B¾c: Hµ Néi Tourism
-PhÝa Nam: Sµi Gßn tourism
-MiÒn Trung: §anatourism
Cã 10 kh¸ch s¹n 3 sao ®¹t tiªu chuÈn quèc tÕ, tæng sè
phßng phôc vô kh¸ch quèc tÕ lµ 1000 phßng tõ 3 ®Õn 5 sao
4. X©y dùng ch¬ng tr×nh trän gãi
Lµm ®îc kh¸ch s¹n theo nhu cÇu cña kh¸ch còng nh cã
®Çy ®ñ xe, híng dÉn viªn, ®iÓm th¨m quan, du thuyÒn,¨n
uèng, dÞch vô hç trî…
Chó ý:
+X©y dùng ch¬ng tr×nh ®óng, hîp lý, võa tói tiÒn cña
kh¸ch, xe tuú theo nhãm kh¸ch
+Híng dÉn viªn ph¶i cã kiÕn thøc tæng qu¸t, cã kh¶
n¨ng gi¶i quyÕt çc vÊn ®Ò ph¸t sinh.
+Th¨m quan: Kh«ng nªn lÆp l¹i nhiÒu ch¬ng tr×nh,
mçi ®iÓm th¨m qua kh«ng qu¸ mét tiÕng
Víi nh÷ng yÕu tè trªn sÏ t¹o nªn mét ch¬ng tr×nh du
lÞch hoµn thiÖn phôc vô kh¸ch du lÞch.
10. Qu¶ng Nam

N»m ë gi÷a miÒn Trung ViÖt Nam, phÝa b¾c Qu¶ng
Nam gi¸p tØnh Thõa Thiªn - HuÕ vµ TP §µ N½ng, phÝa t©y
gi¸p níc Lµo, phÝa nam gi¸p Qu¶ng Ng·i, phÝa ®«ng gi¸p

47
N½ng
biÓn §«ng, ngoµi kh¬i cã ®¶o Cï Lao Chµm víi ng trêng réng
lín. Qu¶ng Nam cã nhiÒu ®åi vµ nói (chiÕm 72% diÖn tÝch)
víi nhiÒu ngän nói cao: nói Lum Heo cao 2.045m, nói Gole -
Lang cao 1.855m ( huyÖn Phíc S¬n ). Vïng ®Êt thÊp ven
biÓn lµ ®ång b»ng ch©u thæ, chiÕm gÇn 25% diÖn tÝch
®Êt cña tØnh tËp trung ë phÝa ®«ng, tr¶i dµi hai bªn quèc
lé. Çc con s«ng lín ®Òu ch¶y tõ d·y Trêng S¬n ra biÓn §«ng:
s«ng Vu Gia, s«ng Thu Bån, s«ng Tam Kú. Hai dßng s«ng Thu
Bån vµ Tam Kú võa t« ®iÓm cho Qu¶ng Nam võa lµ ®êng
giao th«ng rÊt thuËn lîi. Qu¶ng Nam cã hai lo¹i khÝ hËu kh¸
râ rÖt: KhÝ hËu cña vïng nhiÖt ®íi ven biÓn vµ khÝ hËu «n
®íi vïng cao. KhÝ hËu nãng tõ th¸ng 2 dÕn th¸ng 4, ma tõ
th¸ng 9 dÕn th¸ng 12. NhiÖt ®é trung b×nh n¨m lµ 25C. L-
îng ma trung b×nh hµng n¨m kho¶ng 2000 mm.
TiÒm n¨ng ph¸t triÓn kinh tÕ vµ du lÞch: Trong tiÕn
tr×nh lÞch sö, vïng ®Êt Qu¶ng Nam vµ §µ N½ng ®îc t¹o lËp
trªn con ®êng ph¸t triÓn vÒ phÝa nam cña nhiÒu thÕ hÖ cña
ngêi ViÖt.
§Õn Qu¶ng Nam, du kh¸ch sÏ ®ùoc ®¾m m×nh vµo
thÕ giíi cæ xa víi
çc ®Òn th¸p ë Mü S¬n, Trµ KiÖu, B»ng An, Chiªn §µn, Kh-
¬ng Mü; nh÷ng c«ng tr×nh rªu phong ë phè cæ Héi An( tríc
®©y lµ c¶ng §¹i Chiªm) , mét trong nh÷ng ®« thÞ cæ nhÊt
§«ng Nam ¸. M¶nh ®Êt Qu¶ng Nam cßn ghi l¹i nhiÒu dÊu
tÝch cña nh÷ng n¨m kh¸ng chiÕn trêng kú.§ã lµ çc di tÝch

48
N½ng
Nói Thµnh, ®Þa d¹o Kú Anh, ®êng mßn Hå ChÝ Minh, c¨n cø
Chu Lai, chiÕn khu Trµ My, chiÕn khu Hßn tµu.. Phè cæ Héi
An vµ th¸nh ®Þa Mü S¬n ®· ®îc UNESCO c«ng nhËn lµ di
s¶n v¨n ho¸ thÕ giíi.
th¸nh ®Þa mÜ s¬n

Mü S¬n thuéc x· Duy Phó, huyÖn Duy xuyªn, tØnh
Qu¶ng Nam Çch TP §µ N½ng kho¶ng 70 km vÒ phÝa t©y
nam, çch Trµ KiÖu kho¶ng 10km vÒ phÝa t©y trong mét
thung lòng kÝn ®¸o. Mü S¬n lµ th¸nh ®Þa Ên §é gi¸o cña v-
¬ng quèc Ch¨mpa. Nh÷ng ®Òn thê chÝnh ë Mü S¬n thê
mét bé Linga hoÆc h×nh tîng cña thÇn Siva - ®Êng b¶o vÖ
cña dßng vua Ch¨mpa. Nh÷ng t¸c phÈm nghÖ thuËt ®iªu
kh¾c tiªu biÓu, nã cã gi¸ trÞ v¨n ho¸ cña mét d©n téc, nhng
h¬n thÕ n÷a nã lµ nh÷ng chÝnh tÝch sinh ®éng, x¸c thùc
lÞch sö cña mét trong nh÷ng d©n téc trong céng ®ång d©n
téc ViÖt Nam giµu truyÒn thèng v¨ ho¸. Mü S¬n ®· ®îc trïng
tu bëi E.F.E.O (Ecole Francise d’Xtreme Orient) trong thêi kú
1937 ®Õn 1944 nhng khu vùc nµy ®· bÞ bom Mü tµn ph¸
nÆng nÒ trong chiÕn tranh. §Õn n¨m 1975, trong sè 32 di
tÝch cßn l¹i, chØ cã kho¶ng 20 ®Òn, th¸p cßn gi÷ ®îc d¸ng
vÎ ban ®Çu. Tõ n¨m 1981 ®Õn 1991, Mü S¬n ®îc b¶o qu¶n
vµ tu söa tõng phÇn víi nh÷ng s gióp ®ì chuyªn m«n cña
c«ng ty P.K.Z (Ba lan). PhÇn lín çc t¸c phÈm ®iªu kh¾c ë Mü
S¬n ®· ®îc ngêi Ph¸p thu gom vÒ §µ N½ng vµo nh÷ng n¨m

49
N½ng
®Çu thÕ kû 20 vµ tng bµy t¹i b¶o tµng Chµm. Khu di tÝch Mü
S¬n ®· ®îc UNESCO c«ng nhËn lµ di s¶n v¨n h¸o thÕ giíi
th¸ng 12 n¨m 1999.
Khu phè cæ héi an
Khu phè cæ Héi An thuéc thÞ x·

Héi An, tØnh Qu¶ng Nam. Víi
nh÷ng gi¸ trÞ næi tréi mang
tÝnh toµn cÇu, t¹i kú häp thø 23
tõ ngµy 29/11 ®Õn ngµy
4/12/1999 ë Marrakesh
(Morocco) , Uû ban Di s¶n thÕ
giíi cña UNESCO ®· céng nhËn
®« thÞ Héi An lµ di s¶n v¨n ho¸
thÕ giíi.
Khu phè cæ Héi An N»m
bªn bê s«ng Thu Bån çch TP §µ
N½ng 30km vÒ phÝa Nam, Tæng diÖn tÝch khu phè chØ
réng 2km2, ChiÒu ngang cña khu phè cæ ®îc ®îc giíi h¹n tõ
bê s«ng( tøc ®êng B¹ch §»ng) §Õn ng· t ®êng NguyÔn Th¸i
Häc vµ ®Õn ®õêng TrÇn Phó nèi ®êng NguyÔn Duy HiÖu.
ChiÒu dµi cña phècæ ®îc x©y dùng ®îc x¸c ®Þnh theo lèi
d©n gian” thîng cÇu, h¹ cÇu hay ©m bæn”.
Tr¶i qua nhiÒu biÕn cè lÞch sö cña çc cuéc chiÕn
tranh, sù nghiÖt ng· cña thiªn nhiªn lò b·o, nhng Héi An vÉn

50
N½ng
tr¸nh ®ù¬c sù tµn ph¸, gi÷ ®îc nhÞp sèng yªn ¶, thanh
b×nh. §Õn nay Héi An vÉn b¶o tån gÇn nh nguyªn vÑn
nh÷ng c«ng tr×nh kiÕn tróc nghÖ thuËt, nh÷ng khu phè cæ
kÝnh.
Khu phè cæ Héi An lµ h×nh tån tiªu biÓu vÒ mét c¶ng
thÞ truyÒn thèng §«ng Nam ¸ trong giai ®o¹n thÕ kû 15- 16.
Bªn c¹nh çc di tÝch, di chØ kh¶o cæ cã niªn ®¹i trªn 2000-
3000 n¨m lµ mét sè lîng di tÝch kiÕn tróc,chñ yÕu lµm b»ng
gç, cã niªn ®¹i phæ biÕn tõ thÕ kû 17- 19. N¨m 1999, ®·
cã1360 di tÝch, danh th¾ng víi nhiÒu lo¹i h×nh ®ù¬c thèng
kª. §ã lµ nh÷ng ®×nh, chïa , l¨ng, miÕu, mé, cÇu, giÕng,
nhµ thê téc, th¸nh thÊt, héi qu¸n, nhµ ë…ph©n bè theo
nh÷ng trôc ®êng truyÒn thèng nhá hÑp, võa mang ®Ëm
s¾c th¸i ®Þa ph¬ng ViÖt Nam, võa thÓ hiÖn râ sù giao lu
héi nhËp v¨n ho¸ m¹nh mÏ víi çc níc ph¬ng §«ng vµ ph¬ng
T©y. Liªn tôc trong nhiÒu thÕ kû, nh÷ng gi¸ trÞ v¨n ho¸
truyÒn thèng cña nh©n d©n Héi An cïng víi phong tôc tËp
qu¸n, çc sinh ho¹t, vui ch¬i, gi¶i trÝ còng nh çc mãn ¨n xa
vÉn ®îc gi÷ g×n vµ ph¸t huy t¬ng ®èi tèt.
Héi qu¸n phíc kiÕn
VÞ trÝ: Sè 48 ®êng TrÇn Phó,
Héi An, Qu¶ng Nam. §Æc
®iÓm: Héi qu¸n Phíc KiÕn do
nhãm ngêi Phíc KiÕn (Trung
Quèc) ®Õn Héi An sinh sèng

51
N½ng
t¹o dùng n¨m 1759. Héi qu¸n nµy lµ thê thÇn, TiÒn HiÒn vµ
héi häp ®ång h¬ng cña nh÷ng ngêi Phíc KiÕn. §Õn th¨m
quan di tÝch nµy, du kh¸ch h¼n sÏ rÊt ng¹c nhiªn vÒ bµn tay
khÐo lÐo cña ngêi xa ®· t¹o nªn mét c«ng tr×nh nguy nga,
tr¸ng lÖ, võa tinh x¶o, võa s©u l¾ng. Héi qu¸n cã kiÕn tróc
ch÷ “ tam” kÐo dµi tõ ®êng TrÇn Phó tíi ®êng Phan Chu
Trinh (s©u 120m) theo çc trËt tù: Cæng-s©n- hå níc- c©y
c¶nh- hai d·y nhµ ®«ng vµ t©y- chÝnh diÖn- s©n sau vµ hËu
®iÖn. ChÝnh ®iÖn thê Thiªn hËu Th¸nh Méu (n÷ thÇn cøu
ngêi ®i biÓn gÆp n¹n) , Quan ThÕ ¢m Bå T¸t,ba Bµ Chóa
sanh thai vµ 12 bµ mô. Trong chïa cßn cã nhiÒu tîng thê,
trèng ®ång, chu«ng ®ång, l h¬ng lín, 14 bøc hoµnh phi vµ
nhiÒu hiÖn vËt cã gi¸ trÞ kh¸c. Héi qu¸n Phíc KiÕn lµ mét di
tÝch t«n gi¸o tÝn ngìng, lµ ®iÎm th¨m quan thu hót hµng v¹n
du kh¸ch trong vµ ngoµi níc.
Khu lµng nghÒ truyÒn thèng
Còng nh bao ®Þa ph¬ng kh¸c trong c¶ níc Qu¶ng Nam còng
cã nh÷ng lµng nghÒ truyÒn thèng nh: lµng méc Kim Bång,
lµng gèm Thanh Hµ, ®óc ®ång Phóc KiÒu, nghÒ lµm ®Ìn
lång…
NghÒ lµm ®Ìn lång lµ nghÒ thñ c«ng truyÒn thèng ®· suet
hiÖn ë ®©y tõ l©u. Tõ khi phè cæ Héi An ®îc c«ng nhËn lµ
Di s¶n v¨n ho¸ thÕ giíi th× ghÒ nµy míi ®îc ph¸t triÓn m¹nh
mÏ, s¶n xuÊt ra nhiÒu lo¹i ®Òn cã mµu s¾c sÆc sì kh¸c
nhau, ®îc du kh¸ch a chuéng. Treo ®Ìn lång vµ th¾p ®Ìn

52
N½ng
lång lµ nÐt v¨n ho¸ ®Æc trng cña Phè cæ Héi An. §Ó t¹o ra vÎ
®Ñp lung linh s¾c mµu cña khu phè cæ, nh÷ng n¨m gÇn
®©y cø ®Õn gÇn ®ªm 14 ©m lÞch hµng th¸ng tÊt c¶ çc
gia ®×nh, nhµ hµng ë Héi An ®Òu th¾p ®Ìn lång t¹o thµnh
lÔ héi ®ªm r»m ë phè cæ, ®éc ®¸o hÊp dÉn du kh¸ch.
Nhµ cæ t©n ký
VÞ trÝ ë sè 101 NguyÔn Th¸i Häc. §©y lµ ng«i nhµ cã lèi kiÕn
tróc tiªu biÓu cho kiÕn tróc nhµ cæ H«i An, ®Ñp, tinh x¶o,
®îc lµm tõ n¨m 1741. §©y ng«i nhµ ®îc b¶o tån tèt nhÊt ë
Héi An.
Nhµ cã lèi kiÕn tróc h×nh èng ®îc bè trÝ liÒn kÒ, chiÒu
ngang hÑp 6m chiÒu dµi trªn 40m. Nhµ cã chøc n¨ng võa
bu«n b¸n, cÊt tr÷ hµng ho¸, sinh ho¹t. PhÝa tríc ng«i nhµ gi¸p
víi ®êng lµ cöa hiÖu ®Ó bu«n b¸n. Nhµ cã kÕt cÊu khung gç
chÞu lùc, x©y têng g¹ch vµ gç, m¸i lîp ngãi ©m d¬ng.
Bè côc nhµ tõ ngoµi vµo lµ: nhµ - s©n – nhµ. NÒn s©n thÊp
h¬n nhµ ®Ó dÔ tho¸t níc. S©n lµ n¬i ®ãn ¸nh n¾ng, kh«ng
khÝ vµ tho¸ng giã. Kho¶ng s©n nhá ®îc bè trÝ ë gi÷a, nèi
liÒn nhµ tríc víi nhµ sau. Nhµ cã mét tÇng vµ mét tÇng xÐp,
tÇng díi lµ n¬i bu«n b¸n, sinh ho¹t, cã 3 gian vµ lèi ®i ë
gi÷a, tÇng xÐp ding ®Ó cÊt gi÷ hµng ho¸ vµ tr¸nh lò lôt.
PhÝa tríc cöa nhµ treo m¾t thÇn ®Ó trõ tµ ma vµ cã hµng
hiªn rñ ®îc ®iªu kh¾c tinh x¶o nh nh÷ng bøc rÌm ®¨ng ten
®Ò che n¾ng ma, treo ®Ìn lång vµ trang trÝ. Cöa ra vµo lµm

53
N½ng
theo kiÓu “ thîng song h¹ b¶n ” cã v¸n lïa. Cöa tríc quay ra
phè NguyÔn Th¸i Häc, cöa sau nh×n ra s«ng Thu Bån.
CÇu nhËt b¶n (chïa cÇu)

CÇu b¾c ngang qua
con l¹ch ch¶y ra s«ng Thu
Bån gi¸p ranh gi÷a hai ®-
êng NguyÔn ThÞ Minh Khai
vµ TrÇn Phó, thÞ x· Héi An,
tØnh Qu¶ng Nam.
§©y cÇu cæ nhÊt cßn
l¹i ë Héi An- cÇu “Lai ViÔn”. CÇu ®îc ngêi Héi An quen gäi lµ
Chïa CÇu, mét di tÝch quen thuéc ®· trë thµnh biÓu tîng cña
®« thÞ Héi An.
Chïa ®îc x©y dùng vµo kho¶ng cuèi thÕ kû 16, ®Çu
thÕ kû 17 do çc th¬ng nh©n NhËt B¶n thùc hiÖn.
Chïa CÇu lµ mét di tÝch cã kiÕn tróc kh¸ ®Æc biÖt.
M¸i chïa lîp ngãi ©m d¬ng che kÝn c¶ c©y cÇu dµi 12m.
Chïa vµ cÇu ®Òu b»ng gç s¬n son tr¹m træ rÊt c«ng phu,
mÆt chïa quay phÝa bê s«ng. Hai ®Çu cã tîng thó b»ng gç
®øng chÇu, mét ®Çu lµ tîng chã, mét ®Çu tîng khØ. T¬ng
truyÒn ®ã nh÷ng con vËt mµ ngêi NhËt sïng b¸i thê tõ cæ x-
a.phÇn gian chÝnh gi÷a (gäi lµ chïa) thê mét tîng gç B¾c §Õ
TrÊn Vâ- vÞ thÇn b¶o hé xø së, ban niÒm vui, h¹nh phóc cho
con ngêi, thÓ hiÖn kh¸t väng thiªng liªng mµ con ngêi muèn

54
N½ng
göi g¾m cïng ®Êt trêi nh»m cÇu mong mäi ®iÒu tèt ®Ñp.
Chïa ®îc trïng tu vµo çc n¨m 1763, 1818, 1865, 1915, 1986.

55

Hue Editted 2

Uploaded by

Document Information

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

Hue Editted 2

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

B¸o c¸o chuyÕn ®i thùc tÕ Hµ Néi – HuÕ - §µ

§ç Thu Trang – 11QD

§ç Thu Trang – 11QD

1 - Ch¬ng tr×nh thùc tÕ

14h45§oµn ®Õn nghÜa trang liÖt sü Trêng S¬n

§ç Thu Trang – 11QD

08h45§oµn rêi §¹i Néi vÒ kh¸ch s¹n

§ç Thu Trang – 11QD

§ç Thu Trang – 11QD

07h35§oµn ®Õn §Þa §¹o VÜnh Mèc

§ç Thu Trang – 11QD

2 - CÊu tróc gi¸ dÞch vô thùc tÕ

TÝnh gi¸ thµnh tour :

Z® = Zk * Q = 2.100.000 * 154 = 323.400.000 ®

§ç Thu Trang – 11QD

§ç Thu Trang – 11QD

§ç Thu Trang – 11QD

§iÓm Du lÞch Kim Liªn - Nam §µn

§iÓm du lÞch Kim Liªn- Nam §µn c¸ch Hµ Néi 325km vÒ

§ç Thu Trang – 11QD

Tõ thµnh phè Vinh

§ç Thu Trang – 11QD

§ç Thu Trang – 11QD

§ç Thu Trang – 11QD

§ç Thu Trang – 11QD

DßNG S¤NG SON

§ç Thu Trang – 11QD

ThuyÒn sÏ ®a du kh¸ch ngîc dßng s«ng Son, sau 30

§ç Thu Trang – 11QD

1. Hang níc dµi nhÊt.

§iÒu ®Æc biÖt lý thó cña di tÝch Phong Nha lµ c¶ mét

To¹ l¹c trªn mét

§ç Thu Trang – 11QD

§ç Thu Trang – 11QD

§ç Thu Trang – 11QD

§ç Thu Trang – 11QD

§ç Thu Trang – 11QD

8. Thõa Thiªn - HuÕ

§ç Thu Trang – 11QD

§ç Thu Trang – 11QD

Chïa Thiªn Mô lµ mét trong

§ç Thu Trang – 11QD

§ç Thu Trang – 11QD

§ç Thu Trang – 11QD

l¨ng kh¶i ®Þnh

§ç Thu Trang – 11QD

§ç Thu Trang – 11QD

C¸C §IÓM TH¡M QUAN TRONG HOµNG THµNh

§ç Thu Trang – 11QD

§iÖn Th¸i Hoµ vµ s©n §¹i TriÒu Nghi

§iÖn Th¸i Hoµ n»m ë vÞ

§ç Thu Trang – 11QD

§ç Thu Trang – 11QD

§ç Thu Trang – 11QD

ThÕ MiÕu lµ miÕu

§ç Thu Trang – 11QD

Cho ®Õn n¨m 1858

§ç Thu Trang – 11QD

§ç Thu Trang – 11QD

CÇu quay trªn s«ng Hµn - §µ N½ng

Cuéc thi b¸n ph¸o hoa

ngò hµnh s¬n

§ç Thu Trang – 11QD

§ç Thu Trang – 11QD