11

CÜZ

MUKÂBELE
SOHBETLERİ
& C

Üç Konu
Üç Kavram
Üç Nasihat

Hazırlayan
İlhâmi YAŞAR

Kaynak: Müfredât, Rağib el-İsfâhanî - Kurân’ın Temel Konuları, Rıfat Oral,

 ‫الجزء الحادي عش‬
11. CÜZ

Mümin; hatada ısrar etmeyen, her zaman

Müslümanca duruşu olan ve şahsiyetli bir
hayat yaşayan insandır.
َ ُ َّ َّ َ‫ُ ُّ ْ َ َ َ َّ ٌ َ َ ْ ُ ْ َ َّ ن‬
ََّ‫كل اب ِن آدم خطاء وخ ْي الخطائ ْي الََّّاب‬
Her insan hata eder. Hata işleyenlerin en
hayırlıları tevbe edenlerdir
Tirmizî, Kıyâme, 49; İbn Mâce, Zühd, 30

On birinci cüzde; Tevbe Sûresinin son

tarafı ve Yunus Sûresinin tamamı
bulunmaktadır.

Bu kısımdaki 3 konu (mesaj):

 ÜÇ KAVRAM – ÜÇ NASİHAT 11. CÜZ

TEVBE BİLİNCİ
ُ َ َ ْ َ َ ْ َ َ ْ َّ ْ ُ َّ
‫الَّائب من الذنب كمن َل ذنب له‬
Günahından tam olarak dönüp tövbe eden,
hiç günah işlememiş gibidir.”
(İbn Mâce, zühd 30; et-Taberânî, el-Mu’cemü’l-kebîr, 10/150)

MÜSLÜMANCA DURUŞ
Bir duruşu olmalı insanın; bir bakışı, bir
anlayışı, bir aşkı, bir dâvâsı olmalı ...
Câhit Zarifoğlu

ŞAHSİYETLİ OLMAK
Herkesin üç kişiliği vardır; ortaya çıkardığı, sahip olduğu,
sahip olduğunu sandığıdır. Bütün bilgiler içinde en
faydalısı, bize şahsiyet/kişiliğimiz hakkında en doğru
fikirleri veren ve kendi kendimizi idare etmeyi öğreten
bilgidir.
 TEVBE BİLİNCİ
Tövbe etmek ve hatadan dönmek erdemli bir
harekettir.
Tevbe Sûresinin son tarafında tövbe ve
istiğfar konusu işlenmektedir.
Bir peygamberin, müşrikler için istiğfar
etmesinin ve af dilemesinin doğru olmadığı
belirtilmektedir. Bununla ilgili olarak Hz.
İbrahim (as) üzerinden örnek verilmektedir.
Çünkü o da kâfir olan baba(lığı) için istiğfar
etmişti.
Allah ‫ ﷻ‬ise muhacir, ensar ve diğer samimi
müminlerin duâ ve istiğfarlarını kabul
etmektedir.
Bu bağlamda Tebük savaşına keyfi
katılmayan, ama sonra çok pişman olup
tövbe eden 3 sahabenin durumu hatırlatılır.
Bir aydan daha fazla süre devam eden bu
tövbe/pişmanlık süreci, toplumsal tepki ve
yeryüzünün onları daralttığı bir dönemde
tövbelerin kabul edilmesi ve 3 sahabenin
kurtulması bizim için önemli bir örnektir
(Tevbe, 9/118).
Rıyazü’s-Salihin isimli hadis kitabının
başındaki Tövbe bölümünde, tövbe eden bu
3 sahabenin ilginç hikayesi ile ilgili rivayet
aktarılır. (Buhari, Megâzi, 80; Müslim, Tevbe, 53).
Mutlaka oradaki bu olay gibi çok farklı tövbe
olayları ibret için okunmalıdır.
 Hz. Ali’nin (ra) Tevbe-i Nasuh tavsiyesi
Bir bedevî Hz. Peygamberin ‫ ﷺ‬mescidine girdi
ve: “Allahım! Ben, senden affımı istiyor ve sana
tevbe edip, sığınıyorum!” dedi ve tekbîr aldı
namaz kıldı. Namazını bitirince, duâsını işiten
Hz. Ali (ra) ona hitâben: “Ey adam! Dilinin
yaptığı tevbe, yalancıların tevbesidir. Senin
tevben bile, ayrıca bir tevbeye muhtaçtır!” dedi.
Bunun üzerine o bedevî: “Ey mü’minlerin emîri!
Peki tevbe nedir, nasıl yapılır?” diye sordu. Hz.
Ali Efendimiz (ra) ise: “Şu altı şey ile dedi:
1. Geçmiş günahlara pişman olmak, 2.
Yapılmayan farzları kazâ etmek, 3. Haksız yere
alınan şeyleri iâde etmek, 4. Nefsi Allah’a isyan
husûsunda terbiye ettiğin gibi itâatte de
eritmek, 5. Nefse günah lezzetini tattırdığın gibi
itâatin acılarını da tattırmak, 6. Her gülüşe bedel
ağlamaktır!” buyurdular. (Râzî, c. 14/27, 169)
 MÜSLÜMANCA DURUŞ
Müslümanca duruşu Kur’ân’dan ve
Peygamberlerden Öğrenmek gerekir.
İlk kısmında Hz. Peygamber’in ‫ ﷺ‬Mekke’deki
risalet çalışması, insanları tevhide çağrışı ve
onların tepkileri karşısında sergilediği
Müslümanca duruş anlatılmaktadır.
Burası aslında bütün davetçiler için önemli bir
bölümdür hatırdan çıkarılmamalıdır.
Bir duruşu olmalı insanın; bir bakışı, bir
anlayışı, bir aşkı, bir dâvâsı olmalı ...
Câhit Zarifoğlu

➢ Bir duruş = Milli (Dînî) duruş

➢ Bir bakış = Ferâset/Basîret ile bakış ...
➢ Bir anlayış = İz bırakan duruş,
➢ Bir Aşk = Dert, Sevda, Mâneviyat
➢ Bir Dâvâ = Dâvâmız İSLAM’dır
 ŞAHSİYETLİ OLMAK
Peygamberlerin hayat tarzı (Sünneti) budur
Kişiliğini (Şahsiyetini) makamdan alanlar
makamdan sonra kişiliksiz (Şahsiyetsiz) kalırlar
(Hz. Ömer ra)

Yunus Sûresinin ikinci bölümünde ise Hz.

Yunus’un (as) da içinde bulunduğu önceki 3
peygamberin tevhid çağrısı, risâlet çalışması ve
cahiliye toplumu karşısında sergiledikleri
duruşları anlatılır.
Bu tevhidi duruşun bütün peygamberlerin
sünneti (hayat tarzı) olduğu hatırlatılır ve bütün
davetçilere bir mesaj verilir.
İki şey mühimdir.
1. Okyanus gibi bol haysiyet, (İtibar, Şeref, Değer, Mertebe)
2. Elif gibi dimdik şahsiyet. Hz. Mevlânâ rh.
Şahsiyet: Bir kimsenin kendisine mahsus
ahvali, karakter sahibi ve makbul bir insan olmak
İnsanda doğuştan gelen özelliklere MİZAÇ
sonradan eklenenlere KARAKTER, Bunların
bütününede KİŞİLİK diye tanımlıyoruz.
MİZAÇ: (AR) Temprament (LAT) (insanda) içsel
eğilimlerin, niteliklerin tümü, huy, yaradılış. 4
yaratılış elementi (Hava, toprak, su ateş)
KARAKTER: (Farsça) bir nesnenin, bir bireyin ya da
topluluğun kendine özgü olan, onu başkalarından
ayıran temel belirti, onun davranışlarını belirleyen
ana özellikler.
KİŞİLİK: (TR) Şahsiyet (AR) Bir kimseye özgü
belirgin özellik, manevi ve ruhsal niteliklerinin
bütünü, şahsiyet; insanlara yakışacak durum ve
davranış.’ olarak tanımlanır.
11. Cüz’den Nasihatler:
“Sen (Ey Habibim) onların içlerinde bulunduğun
müddetçe Allah ‫ ﷻ‬onları azaba uğratmayacaktır.
Onlar bağışlanmalarını dilerken, Allah ‫ﷻ‬
kendilerine azab etmez” (Enfâl Sûresi 33)

İnsanın en ağır dalgınlıklarından biri, üzerinde

yaşadığı dünyayı sabit ve sarsılmaz
zannetmesidir.

Şahsiyetli 《Mü'min kimdir?》Gök ile yer

arasındaki bütün varlıkların kendisine emânet
edildiği şuuruyla nefes alıp veren kişidir.

Hayatınız eğer bu davayı desteklemiyor ve

tasdiklemiyorsa sözün de bir tesiri yoktur.

Âlem’in Nizâmından önce, Âdem’in Nizâmı gelir.

Âdem Nizâma girerse, Âlem’de Nizâma girer.
َ ُ َ ْ َ ُ َ
‫اه ْم أَ ْال َح ْم ُد هلل َر ِّب ْال َع َالم ْ ن‬
َ‫ي‬ َّ‫وآخر دع‬
ilhami@yasar.com