ΑΡΧΗ 1ΗΣ ΣΕΛΙΔΑΣ ΗΜΕΡΗΣΙΩΝ ΓΕΝΙΚΩΝ ΛΥΚΕΙΩΝ

ΚΡΙΤΗΡΙΟ ΠΡΟΣΟΜΟΙΩΣΗΣ ΣΕ ΟΛΗ ΤΗΝ ΥΛΗ

ΘΕΜΑ Α

Στις ερωτήσεις Α.1 έως Α.4 να επιλέξετε τη σωστή απάντηση:

Α.1 Όσο μεγαλύτερη είναι η θερμοκρασία ενός μέλανος σώματος:

Α) Η ένταση της ακτινοβολίας αυξάνει και η συχνότητα στην οποία παρατηρείται το
μέγιστο της ακτινοβολίας αυξάνεται.
Β) Η ένταση της ακτινοβολίας αυξάνει και η συχνότητα στην οποία παρατηρείται το
μέγιστο της ακτινοβολίας μειώνεται.
Γ) Η ένταση της ακτινοβολίας μένει σταθερή και η συχνότητα στην οποία
παρατηρείται το μέγιστο της ακτινοβολίας αυξάνεται.
Δ) Η ένταση της ακτινοβολίας αυξάνει και η συχνότητα στην οποία παρατηρείται το
μέγιστο της ακτινοβολίας ελαττώνεται.

Α.2 Πρωτόνιο και σωμάτιο α εκτοξεύονται με το ίδιο μέτρο ταχύτητας υ, μέσα σε

ομογενές μαγνητικό πεδίο έντασης Β, κάθετα στις δυναμικές γραμμές του πεδίου.
Το σωμάτιο α έχει διπλάσιο ηλεκτρικό φορτίο και τετραπλάσια μάζα από το
πρωτόνιο. Για τις ακτίνες και τις περιόδους περιστροφής των δύο σωματιδίων
ισχύει:
Α)Rp=Rα και Τp=Tα
Β) Rα=2Rp και Τα=2Tp
Γ) Rp=2Rα και Τp=Tα
Δ) Rp=2Rα και Τα=Tp

A.3 Σε ένα σώμα που εκτελεί απλή αρμονική ταλάντωση, όταν η επιτάχυνσή του
είναι θετική και το μέτρο της μειώνεται, τότε η ταχύτητα του σώματος είναι:
Α) θετική και το μέτρο της αυξάνεται
Β) θετική και το μέτρο της μειώνεται
Γ) αρνητική και το μέτρο της αυξάνεται
Δ) αρνητική και το μέτρο της μειώνεται

Α.4 Ένας ευθύγραμμος αγωγός που διαρρέεται από σταθερό ρεύμα, είναι
τοποθετημένος στο εσωτερικό ενός σωληνοειδούς μεγάλου μήκους, που διαρρέεται
από ρεύμα, ώστε η διεύθυνση του αγωγού να ταυτίζεται με τον άξονα του
σωληνοειδούς.
Αν διπλασιαστεί η ένταση του ρεύματος που διαρρέει το σωληνοειδές, τότε η
δύναμη που δέχεται ο ρευματοφόρος αγωγός
Α) θα διπλασιαστεί.
Β) θα τετραπλασιαστεί.
Γ) θα υποδιπλασιαστεί.
Δ) θα παραμείνει η ίδια.

Α.5 Να χαρακτηρίσετε τις παρακάτω προτάσεις ως σωστές ή λανθασμένες:

ΤΕΛΟΣ 1ΗΣ ΑΠΟ 6 ΣΕΛΙΔΕΣ

 ΑΡΧΗ 2ΗΣ ΣΕΛΙΔΑΣ ΗΜΕΡΗΣΙΩΝ ΓΕΝΙΚΩΝ ΛΥΚΕΙΩΝ

Α) Σε όλες τις φθίνουσες ταλαντώσεις , ο λόγος δύο διαδοχικών πλατών είναι

σταθερός.
Β) Το φαινόμενο Compton απέδειξε την ύπαρξη των φωτονίων.
Γ) Η κλασσική ηλεκτρομαγνητική θεωρία μπορεί να ερμηνεύσει την ακτινοβολία
μέλανος σώματος.
Δ) Η ενέργεια ενός φωτονίου των ακτινών Χ είναι μεγαλύτερη από την αντίστοιχη
ενός φωτονίου στην περιοχή των ραδιοκυμάτων.
Ε) Σε μία έκκεντρη κρούση μεταξύ δύο σφαιρών ίσων μαζών, οι σφαίρες
ανταλλάσσουν ταχύτητες.
Μονάδες 25
ΘΕΜΑ Β

Β.1 Στο σχήμα , το Σ1 έχει μάζα m1= m και ισορροπεί δεμένο στο άνω άκρο
κατακόρυφου ιδανικού ελατηρίου, το κάτω άκρο του οποίου είναι δεμένο σε σώμα
Σ3 μάζας m3=m, το οποίο ισορροπεί πάνω στο οριζόντιο δάπεδο. Από ύψος h πάνω
από το Σ2 και στην κατακόρυφη διεύθυνση που ορίζει ο άξονας του ελατηρίου ,
αφήνουμε ελεύθερο να πέσει μικρό σώμα Σ2 , μάζας m2=m , το οποίο συγκρούεται
κεντρικά και πλαστικά με το Σ1. Το συσσωμάτωμα που προκύπτει πραγματοποιεί
Α.Α.Τ . Τη στιγμή που το συσσωμάτωμα διέρχεται από την άνω ακραία θέση της
ταλάντωσής του, το Σ3 μόλις που δεν χάνει την επαφή με το οριζόντιο δάπεδο. Αν w
το βάρος του Σ1 και k η σταθερά του ελατηρίου , το ύψος h είναι ίσο με:
Α) B) Γ)

Β.2

ΤΕΛΟΣ 2ΗΣ ΑΠΟ 6 ΣΕΛΙΔΕΣ

 ΑΡΧΗ 3ΗΣ ΣΕΛΙΔΑΣ ΗΜΕΡΗΣΙΩΝ ΓΕΝΙΚΩΝ ΛΥΚΕΙΩΝ

Στη διάταξη μελέτης φωτοηλεκτρικού φαινομένου του σχήματος, φωτόνια με μήκος

κύματος λ1 προσπίπτουν στην μεταλλική κάθοδο Κ. Τα ηλεκτρόνια εξέρχονται από
την κάθοδο με μέγιστη κινητική ενέργεια Κο. Με τον διακόπτη δ ανοιχτό, τα
ηλεκτρόνια που εξήλθαν από την κάθοδο με την Κο, εισέρχονται στο ομογενές
μαγνητικό πεδίο από το σημείο Ο και εξέρχονται από το μέσο του τμήματος ΟΗ.
Διπλασιάζουμε την ορμή των φωτονίων της προσπίπτουσας ακτινοβολίας με
αποτέλεσμα τα ηλεκτρόνια να εξέρχονται από το σημείο Η.
B.2.A Η σχέση που συνδέει την Κο με το έργο εξαγωγής φ του μετάλλου είναι:
Ι) Κο=φ ΙΙ) Κο=0,5φ ΙΙΙ) Κο=0,25φ

B.2.B Κλείνουμε τον διακόπτη δ, οπότε τα ηλεκτρόνια που βγαίνουν από την
κάθοδο με τη μέγιστη κινητική ενέργεια, αντί να εξέρχονται από το Η, εξέρχονται
από το Ζ. Η τάση V ανάμεσα στην κάθοδο και την άνοδο ισούται με :
Ι) II) III)
Να επιλέξετε τη σωστή απάντηση (Μονάδες 2=1+1)
Να δικαιολογήσετε την απάντησή σας (Μονάδες 6=3+3)

Β.3

Να επιλέξετε τη σωστή απάντηση (Μονάδες 2)

Να δικαιολογήσετε την απάντησή σας (Μονάδες 7)

ΘΕΜΑ Γ

ΤΕΛΟΣ 3ΗΣ ΑΠΟ 6 ΣΕΛΙΔΕΣ

 ΑΡΧΗ 4ΗΣ ΣΕΛΙΔΑΣ ΗΜΕΡΗΣΙΩΝ ΓΕΝΙΚΩΝ ΛΥΚΕΙΩΝ

Στο κύκλωμα του σχήματος , η πηγή έχει ΗΕΔ Ε=10V και αμελητέα εσωτερική
αντίσταση (r=0) , η αντίσταση R1=5Ω και ο αγωγός ΚΛ έχει σταθερή διατομή και έχει
αντίσταση RΚΛ=3Ω. Η απόσταση των δύο οριζόντιων και παράλληλων συρμάτων
είναι ίση με L=1m ενώ το μήκος ΚΛ=1,5m. Μόλις κλείσουμε τον διακόπτη Δ , ο
αγωγός ΚΛ ισορροπεί οριακά, δεχόμενος στατική τριβή μέτρου Τs. Το ομογενές
μαγνητικό πεδίο είναι κάθετο στο επίπεδο του σχήματος με φορά από τον
αναγνώστη προς το επίπεδο της διάταξης και έχει μέτρο Β=1Τ. Τα οριζόντια
σύρματα έχουν αμελητέα αντίσταση. To πηνίο είναι ιδανικό και έχει συντελεστή
αυτεπαγωγής L=0,2H.
Α. Να βρείτε τη φορά της Τs και να υπολογίσετε την τιμή της.
Β. Να υπολογίσετε τη μέγιστη τιμή της ενέργειας του μαγνητικού πεδίου στο πηνίο,
μετά το κλείσιμο του διακόπτη Δ.
Γ. Αφού έχει αποκατασταθεί το ρεύμα στον κλάδο του κυκλώματος που περιέχει το
πηνίο, κάποια χρονική στιγμή ανοίγουμε τον διακόπτη Δ. Να υπολογίσετε το μέτρο
της στατικής τριβής που δέχεται η ράβδος ΚΛ, καθώς και την κατεύθυνσή της , όταν
το 75% της αρχικής αποταμιευμένης ενέργειας στο πηνίο έχει μετατραπεί σε
θερμότητα λόγω φαινομένου Joule στις αντιστάσεις. Ποια η αλγεβρική τιμή του
ρυθμού μεταβολής της έντασης του ρεύματος την ίδια χρονική στιγμή;
Δ. Αφού μηδενιστεί το ρεύμα στο κύκλωμα, με τον Δ να παραμένει ανοιχτός,
ασκούμε (to=0) στo μέσο του αγωγού ΚΛ (το οποίο ταυτίζεται με το μέσο του
τμήματος ΜΝ) , κατάλληλη οριζόντια μεταβλητή δύναμη F , και εκτοξεύουμε
ταυτόχρονα με αρχική ταχύτητα υο τον αγωγό στην κατεύθυνση της δύναμης, ώστε
το ρεύμα στο κύκλωμα να μεταβάλλεται με τη σχέση
Να υπολογίσετε :

Δ.1 Την ΗΕΔ από αυτεπαγωγή στο πηνίο.

Δ.2 Την ταχύτητα του αγωγού σε συνάρτηση με τον χρόνο και να την παραστήσετε
γραφικά σε συνάρτηση με τον χρόνο από to=0 έως t=2s.

Δ.3 Να υπολογίσετε τον ρυθμό προσφοράς ενέργειας στη ράβδο μέσω του έργου
της δύναμης F , τη χρονική στιγμή t=2s. Δίνεται η μάζα του αγωγού ΚΛ , m=0,1kg. Να
θεωρήσετε ότι η τριβή ολίσθησης είναι ίση κατά μέτρο με τη στατική τριβή που
υπολογίσατε στο ερώτημα Α.
Μονάδες 25 (5 x 5 = 25)

ΘΕΜΑ Δ

ΤΕΛΟΣ 4ΗΣ ΑΠΟ 6 ΣΕΛΙΔΕΣ

 ΑΡΧΗ 5ΗΣ ΣΕΛΙΔΑΣ ΗΜΕΡΗΣΙΩΝ ΓΕΝΙΚΩΝ ΛΥΚΕΙΩΝ

Στο σχήμα, ο δίσκος μάζας M=3kg και ακτίνας R=2d , ισορροπεί πάνω σε κεκλιμένο
επίπεδο με γωνία κλίσης φ=30ο . Η τροχαλία έχει ακτίνα RΤ και το νήμα αβαρές. Η
ράβδος ΚΛ ισορροπεί με τη βοήθεια των νημάτων και με τον διακόπτη Δ ανοιχτό. Ο
αγωγός ΚΛ έχει μάζα m ,μήκος L=1m και αντίσταση RΚΛ=0,8Ω. To ομογενές
μαγνητικό πεδίο έχει ένταση Β=2Τ, κάθετη στο επίπεδο της διάταξης με φορά όπως
στο σχήμα. Η αντίσταση R=0,2Ω και g=10m/s2. Οι κατακόρυφοι αγωγοί Α1y1 και Α2y2
έχουν μεγάλο μήκος και αμελητέα αντίσταση. Ο αγωγός ΚΛ μπορεί να κινείται χωρίς
τριβές.
Δ.1 Να δικαιολογήσετε γιατί υπάρχει στατική τριβή ανάμεσα στον κύλινδρο και στο
κεκλιμένο επίπεδο , και να την υπολογίσετε.

Δ.2 Να υπολογίσετε τη μάζα m του αγωγού ΚΛ.

Δ.3 Για to=0 κόβουμε τα δύο νήματα ταυτόχρονα. Αφού ο αγωγός ΚΛ κατέλθει κατά
h=0,8m , κλείνουμε τον διακόπτη Δ, οπότε ο αγωγός ΚΛ κάποια στιγμή αποκτά μία
σταθερή ταχύτητα.

Δ.3.1 Τι είδους κίνηση πραγματοποιεί ο αγωγός ΚΛ πριν και μετά το κλείσιμο του
διακόπτη; Να δικαιολογήσετε την απάντησή σας.

Δ.3.2 Ποια η μέγιστη τιμή της ταχύτητας του αγωγού και ποια η σταθερή (οριακή)
ταχύτητα που αποκτά κατά τη διάρκεια της κίνησής του; Να υπολογίσετε τις τιμές
τους.

Δ.3.3 Να υπολογίσετε τον ρυθμό μεταβολής της κινητικής ενέργειας και τον ρυθμό
μεταβολής δυναμικής ενέργειας του αγωγού ΚΛ , καθώς και τον ρυθμό μετατροπής
ηλεκτρικής ενέργειας σε θερμική στις αντιστάσεις ,τη χρονική στιγμή που η

ΤΕΛΟΣ 5ΗΣ ΑΠΟ 6 ΣΕΛΙΔΕΣ

 ΑΡΧΗ 6ΗΣ ΣΕΛΙΔΑΣ ΗΜΕΡΗΣΙΩΝ ΓΕΝΙΚΩΝ ΛΥΚΕΙΩΝ

ταχύτητα του αγωγού είναι υ=3m/s. Πως συνδέονται τα αποτελέσματα που βρήκατε
με την Αρχή Διατήρησης της Ενέργειας;
Δ.3.4 Να υπολογίσετε το επαγωγικό φορτίο που διήλθε από τη διατομή του
αγωγού ΚΛ μέσα σε χρόνο Δt=2s, αφού ο αγωγός αποκτήσει τη σταθερή ταχύτητα.
Δ.3.5 Αν τη στιγμή που ο ΚΛ απέκτησε τη σταθερή ταχύτητα, βρισκόταν σε ύψος
h=10m από το οριζόντιο επίπεδο y1y2 , να εκφράσετε τη μαγνητική ροή που
διέρχεται από το πλαίσιο που ορίζει ο αγωγός , το τμήμα y1y2 και τα κατακόρυφα
σύρματα σε συνάρτηση με τον χρόνο, θεωρώντας ως to=0 τη στιγμή που απέκτησε
τη σταθερή ταχύτητα.

Ε. Αφού κόψουμε το νήμα που συνδέει τον δίσκο με την τροχαλία , ο δίσκος
πραγματοποιεί κύλιση χωρίς ολίσθηση πάνω στο κεκλιμένο επίπεδο. Αν η
κατακόρυφη μετατόπιση του cm του δίσκου μέχρι να φτάσει στη βάση του
κεκλιμένου επιπέδου είναι ίση με h=15cm και διαπιστώσαμε ότι ο δίσκος φτάνει
στη βάση του κεκλιμένου επιπέδου με ταχύτητα μέτρου υcm=2m/s , να υπολογίσετε
το μέτρο της σταθερής επιτάχυνσης αcm του δίσκου.

Μονάδες 25 ( 2 + 3 + 2 + 4 + 5 + 5 + 4 = 25)

ΟΔΗΓΙΕΣ (για τους εξεταζόμενους)

1.Στο εξώφυλλο του τετραδίου να γράψετε το εξεταζόμενο μάθημα. Στο εσώφυλλο
πάνω-πάνω να συμπληρώσετε τα ατομικά στοιχεία μαθητή. Στην αρχή των
απαντήσεών σας να γράψετε πάνω-πάνω την ημερομηνία και το εξεταζόμενο μάθημα.
Να μην αντιγράψετε τα θέματα στο τετράδιο και να μη γράψετε πουθενά στις
απαντήσεις σας το όνομά σας.
2. Να γράψετε το ονοματεπώνυμό σας στο πάνω μέρος των φωτοαντιγράφων αμέσως
μόλις σας παραδοθούν. Τυχόν σημειώσεις σας πάνω στα θέματα δεν θα
βαθμολογηθούν σε καμία περίπτωση. Κατά την αποχώρησή σας να παραδώσετε μαζί
με το τετράδιο και τα φωτοαντίγραφα.
3. Να απαντήσετε στο τετράδιό σας σε όλα τα θέματα μόνο με μπλε ή μόνο με μαύρο
στυλό με μελάνι που δεν σβήνει. Μολύβι επιτρέπεται, μόνο αν το ζητάει η εκφώνηση,
και μόνο για πίνακες, διαγράμματα κλπ.
4. Κάθε απάντηση επιστημονικά τεκμηριωμένη είναι αποδεκτή.
5. Διάρκεια εξέτασης: τρεις (3) ώρες.

ΣΑΣ ΕΥΧΟΜΑΣΤΕ KΑΛΗ ΕΠΙΤΥΧΙΑ

ΤΕΛΟΣ ΜΗΝΥΜΑΤΟΣ

ΤΕΛΟΣ 6ΗΣ ΑΠΟ 6 ΣΕΛΙΔΕΣ