Myyo Jgo R.
Tabuno
Grade 10-Alphecca
Africa
Ang mitolohiya ng Africa ay naglalaman ng iba't ibang uri ng mga
kuwento at paniniwala na lubos na nag-iba-iba depende sa tribu at
rehiyon. Ang mga mitolohiyang ito ay kadalasang nagpapalibot sa
kalikasan, mga hayop, at mga mahahalagang pangyayari sa buhay, na
may malakas na diin sa oral na tradisyon. Ang mga mitolohiyang
African ay madalas na may taglay na mga aral sa moralidad,
nagtuturo ng mga halaga tulad ng pakikipagtulungan, respeto sa
kalikasan, at ang mga bunga ng ating mga gawa. Tulad sa Epiko/Mito
ni Fumo Liyongo, siya ay naging matapang at masigasig upang siya
ang maging hari, pero sa sobra niyang pagtitiwala sa iba, isinabi niya
sa kaniyang anak ang kaniyang kahinaan at pinatay siya sa kaniyang
anak. Tinuturo ng kuwento na ito na paminsan hindi natin maiwasan
na tayo ay taksilan nang iba, kahit gaano kalaki ang tiwala natin sa
kanila
Africa at Persia
Sa mga mitolohiyang African at Persian, madalas na may malakas na
ugnayan sa kalikasan at espiritwalidad, kung saan ang mga kuwento
ay nagpapakita ng mga paniniwala at halaga ng kanilang kani-
kaniyang lipunan. Karaniwan, ang mga mitolohiyang African ay
nagbibigay-diin sa mga halaga ng pakikipagtulungan, paggalang sa
kapaligiran, at ang moral na aral ay nakalutang sa mga kwento ng
kabayanihan, panlilinlang, at ang ugnayan ng mga tao, hayop, at
espiritu. Katulad din nito, ang mga mitolohiyang Persian ay malaki
ang impluwensya ng Zoroastrianism, at naglalaman lamang ng
simpleng mga tema ng mabuti at masama, kung saan ang mga aral
sa moral ay nakatuon sa mga konsepto ng katuwiran, katotohanan,
at ang laban laban sa kadiliman. Ang mga mitolohiyang ito ay
kadalasang naglilingkod bilang mga gabay sa etikal na pag-uugali, na
nagpapalakas sa kahalagahan ng marangal na pamumuhay at ang
mga bunga ng mga aksyon ng isang tao sa loob ng konteksto ng
banal na kaayusan at kosmikong balanse. Kung sasabihin pa sa
madaling salita, ang African at Persian na mga mito ay kadalasan
tungkol sa simpleng moralidad, kung ano ang pagkakaiba nang good
at bad.
Africa at Persia
Sa mga mito ng Africa at Persia, ang mga Mito sa Africa ay may
halong mga kuwento tungkol sa mga malakas na mga bayani at mga
diyos at diyosa tulad ng nasa Ehipto habang sa Persia naman ay
nakapokus kadalasan sa kanila Ahura Mazda at Angra Mainyu. Ang
kaibahan nito sa Norse ay, ang Norse na mga mito ay tungkol lamang
sa mga diyos at diyosa at hind isa mga bayani.
Persia
Sa kabaligtaran, ang mitolohiyang Persiano, na malalim na
naapektuhan ng sinaunang Zoroastrianism at pagkatapos ay Islam,
ay naglalarawan ng ibang uri ng kuwento. Madalas na tampok sa
mga mitolohiyang Persiano ang mga diyos at diyosa tulad ni Ahura
Mazda, ang simbolo ng kabutihan, at Angra Mainyu, ang diyos ng
kasamaan. Ang mga kuwento na ito ay karaniwang matatagpuan sa
mga relihiyosong teksto tulad ng Avesta at Qur'an, na nagtatakda ng
mga prinsipyo ng moralidad at mga batas ng pag-uugali. Ang
mitolohiyang Persiano ay naglalabas ng mga tema ng labanang
kosmiko sa pagitan ng mga puwersa ng liwanag at dilim, kung saan
ang moralidad ay madalas na inilalarawan sa konteksto ng pagsunod
sa mga banal na batas at ang walang hanggang pakikipaglaban sa
pagitan ng mabuti at masama.
Romano/Griyego
Sa kabaligtaran, ang mga mitolohiyang Romano at Griyego ay
nasasalamin sa kanilang mga masalimuot na kuwento, malalalim na
hanay ng mga diyos at diyosa, at mga epikong kuwento ng
kabayanihan, trahedya, at paglaho ng mga diyos. Ang mga
mitolohiyang ito ay kadalasang naglalaman ng mga tema ng
kapalaran, kapalaluan, at ang kumplikasyon ng likas na kalikasan ng
tao, na may mga aral na nakatago sa mga kwento ng mortal na
ambisyon, parusa ng mga diyos, at ang mga bunga ng pagtutol sa
kalooban ng mga diyos. Bagaman ang mga mitolohiyang Romano at
Griyego ay nagpapahayag din ng mga mensahe sa moralidad hinggil
sa kahalagahan ng pagiging mapagkumbaba, karangalan, at
kabanalan, sila ay mas nagpapakita ng isang mas indibidwalistikong
etos, kung saan ang mga tauhan ay kailangang magtungo sa kanilang
sariling landas at harapin ang kanilang mga kahinaan sa paghahanap
ng kaluwalhatian, karunungan, o pagliligtas. Kung sa maliit na salita,
ang mga moral sa mga mitong Romano at Griyego ay madalas
mahirap unawain dahil sa sobrag komplikado nito, paminsan ang
isang kuwento nito ay may maraming mga moral. Tulad sa Cupid at
Psyche, mayroon ang moral na magsikap para sa iyong sinta, pero
meron rin ang moral na ang pagmamahal nang isang nanay para sa
kaniyag anak ay kakaiba.
Norse
Sa Norse myth naman, kakaiba ang kanilang pagkakaiba mula sa mga
mitolohiyang African at Persian. Ang mga kuwento tungkol sa mga
diyos at diyosa tulad ni Odin, Thor, at Loki ay puno ng mga
pakikipaglaban, trahedya, at kakaibang karanasan. Ang mga aral dito
ay naglalaman ng mga konsepto ng katapangan,
pagkamapagkumbaba, at pagpupursigi, na madalas na
naihahalintulad sa mga karanasan ng tao. Tulad dito ang mito nila
Thor at Loki nung sila ay pumunta sa Lupain ng mga Higante,
tinuruan si Thor ng pasensya at paano magpakumbaba, ipinahiya sila
Thor, Loki at Thialfi upang mayroon silang matutunan sa kanilang
paglalakbay.