5.2.

Француска буржоаска револуција

1. Француско општество пред почеток на револуцијата

- Во втора половина на 18 век Франција имала феудално општествено уредување
- Била апсолутистичка монархиjа
- Населението се делело на три сталежи:
- Прв: благородништво - привилегирани 10%
- Втор: свештенство - привилегирани 10%
- Трет: буржоазија, работници, селани - непривилегирани 80%
- Од третиот сталеж 88% се селани
- Буржоазијата ја прифатила паролата на француските просветители „Слобода,
еднаквост, братство (или смрт)“ и застанала на чело на борбата за менување на
старите општествени односи
- Зголемување и воведување нови даноци, колонијални војни, евтини англиски
производи и неразумното трошење на државните пари ја довеле Франција во
финансиска криза
- Луј 16 (1774-1794) заради проблемите свикува Собрание на сталежите (со години
несвикано)

2. Почеток и тек на револуцијата

- Криза на феудално апсолутистичкиот систем
- Крал Луj 16 вовел нови реформи заради влошување на состоjбата
- Мај 1789 во Версај било отворено Заседание на сталежите
- 17 јуни претставниците на третиот сталеж се прогласиле за Народно собрание и ја
зеле врховната власт во земјата
- Во Париз се расчуле гласови за тајните подготовки на кралот за растурање на
Народното собрание
- Народот организирал демонстрации и протести кои прерасале во вооружен судир
- 14 jули 1789 бил нападнат затворот Бастилjа - симболот на ропството и тираниjата
- Револуциjата победила во цела Франција
- Буржоазијата ја зела власта во свои раце
- 26 август 1789 била донесена Декларациjа за правата на човекот и граѓанинот од
Народното собрание
- Во политичкиот живот имало борба помеѓу:
- Јакобинците: средна и ситна буржоазија
- Жирондинците: крупна буржоазија
- Жирондинците сметале дека Револуцијата е завршена
- Јакобинците биле за продолжување на Револуцијата се до уништувањето и на
последните остатоци на феудално-апсолутистичкиот режим
- Претставници: Робеспјер, Дантон, Мара и Сент Жуст
- 1791 донеле Устав и Франција станала Уставна монархиjа
- 1792 се прогласила за Република (кралот и кралицата осудени на смрт)
 - 1793 јакобинците вовеле диктатура
- Јули 1794 била укината од страна на жирондинците со Термидорскиот преврат
- 1795 - 1799 жирондинците вовеле Директориум од 5 директори со извршна власт

3. 3начење на револуцијата
- Длабоко прогресивна улога и значење
- Ги урнала феудализмот и апсолутистичката монархиjа
- Ги ослободила селаните од феудалните обврски
- Го забрзала развитокот на капиталистичкото стопанство во Франција и во други
европски земји
- Прокламирала нови слободољубиви идеи според кои секој човек имал право да
биде слободен
- Сите луѓе станале еднакви пред законот, а сопственоста неповредливо право
- Биле поставени темелите на демократиjаја

4. Наполеон Бонапарта 1796-1821

- Роден на островот Корзика, со татко Шарл и мајка Летициjа
- Република Џеновa 1768 и го отстапува островот на владата на Bepcaj
- На 24 годишна возраст станува генерал
- Негова голема љубов била Жозефина Боарне (6 години постара)
- Потоа се жени со Мариjа Луjза со кoja го има синот Наполеон 2
- Тој водел вojнa против феудалната коалициjа на Австриjа, Прусиjа и Шпаниjа
- Се истакнал во вoјнатa и бил поставен за млад генерал на 24 годишна возраст
- Извоjувал победи над Австриjа, Северна Италија и Шваjцарија.
- 1799 Наполеон го укинува Директориумот и воведува Конзулат од три конзули
- Наполеон бил прв конзул
- 1802 се прогласил себеси за доживотен конзул
- 1804 бил крунисан од папата за цар (Император) под име Наполеон Први
- Воспоставил буржуаско уредување
- Освоjувал во Австриjа, Шваjцариjа, Прусиjа, Италиjа
- 1812 поход кон Русија попатно освојувајки го и јадранско крајбрежја (илирски
провинции)
- 1812 ja нападнал Русиjа, но поради рускиот отпор морал да се повлече
- 7 септември 1813 кај Бородино е поразен од генералот Кутузов и морал да се
повлече
- 1813 Русиjа, Прусиjа, Австриjа, Англиjа се здружиле против Наполеон
- 1813 кaj Лаjпциг бил поразен
- Бил заробен и одведен на островот Елба од каде побегнал
- 1815 се враќа на 100 дена
- 1815 на битката кај Ватерло доживеал нов пораз
- Бил заробен и испратен на островот Света Елена
- 1821 умира
5. Мировна конференциjа во Виена - Виенски конгрес
- Во Виена бил одржан мировен конгрес
- Обнова на феудализмот во европските држави
- Биле уништени придобивките на Француската револуција
- Враќање на монархијата на Бурбоните (Луј 18 Бурбонски)
- Компромис од страна на крал и ројалисти за дводомно собрание
- Горен дом - ројалисти
- Долен дом - буржоазија и избрани пратеници
- Незадоволство и појава на работничко движење