OFERTA

EDUKACYJNA
2023/2024

Delegatura w Kielcach
SPIS TREŚCI

Słowo wstępne ........................................................................................................................................ 5

Pamiętajmy o rocznicach! ............................................................................................................. 6

Dla szkół .................................................................................................................................................... 8

Lekcje, wykłady, warsztaty ............................................................................................................ 8

Olimpiada Gier Planszowych IPN ............................................................................................ 11

Zajęcia w terenie – gra miejska .................................................................................................. 12

Konkursy ..................................................................................................................................................... 14

Szkolenia dla nauczycieli ................................................................................................................ 16

Dla wszystkich ....................................................................................................................................... 17

CE IPN „Przystanek Historia” ...................................................................................................... 17

Konferencje, debaty, panele dyskusyjne, wykłady ....................................................... 18

Przegląd lmowy „Historia w lmie” ..................................................................................... 20

Notacje .......................................................................................................................................................... 21

Wystawy ...................................................................................................................................................... 22

Nowości wydawnicze ........................................................................................................................ 26

Edukacja ONLINE ................................................................................................................................ 28

Kontakt ........................................................................................................................................................ 30

3
4
6
Szanowni Państwo,
Wzorem minionych lat oddajemy w Państwa ręce nową ofertę edukacyjną
przygotowaną przez pracowników Centrum Edukacyjnego IPN „Przystanek
Historia” w Kielcach, na rok szkolny 2023/2024, skierowaną do szerokiego
grona odbiorców. Obejmuje ona propozycje dla grup zorganizowanych,
jak również wydarzenia i spotkania otwarte. Do współpracy zapraszamy
uczniów i nauczycieli oddziałów przedszkolnych, szkół podstawowych
i ponadpodstawowych województwa świętokrzyskiego, jak również
placówki opiekuńczo–wychowawcze oraz świetlice środowiskowe i kluby
seniora. W naszej ofercie nie brakuje również propozycji dla miłośników
historii i tych wszystkich, którzy, bez względu na wiek, pragną zgłębiać
wiedzę o najnowszej historii Polski.
W roku szkolnym 2023/2024 zachęcamy do kontynuowania współpracy
na znanych już płaszczyznach kształcenia oraz polecamy nasze nowe
pomysły edukacyjne. Wszystko po to, aby w prosty i przyjemny sposób,
przybliżyć Państwu historię Polski i Polaków w XX wieku. Zachęcamy
do zapoznania się z propozycjami zajęć, projektów edukacyjnych, wystaw,
konkursów i innych wydarzeń organizowanych w Centrum Edukacyjnym
IPN „Przystanek Historia”.

Do zobaczenia!

5
 PAMIĘTAJMY O ROCZNICACH!
Zachęcamy do skorzystania z naszych propozycji edukacyjnych dla upamiętnienia
rocznic najważniejszych wydarzeń historycznych, które przypadają w roku szkolnym
2023/2024.

80. rocznica śmieci rodziny Ulmów z Markowej – Narodowy Dzień Polaków

Ratujących Żydów - 24 marca 2024 r.

Wystawa Polacy ratujący Żydów w czasie II wojny światowej

Wystawa Samarytanie z Markowej. Ulmowie – Polacy zamordowani przez Niemców

za pomoc Żydom

Wystawa Siostry, […] matkami żydowskich dzieci. Siostry Franciszkanki Rodziny Maryi
wobec Zagłady Żydów w czasie II wojny światowej

Panel dyskusyjny 80. rocznica mordu na rodzinie Ulmów za pomoc Żydom

Zajęcia edukacyjne Polacy ratujący Żydów w czasie II wojny światowej

Zajęcia edukacyjne Życie za życie

6
80. rocznica zwycięstwa pod Monte Cassino – 18 maja 2024

Wystawa Polski wysiłek zbrojny w II wojnie światowej

Zajęcia edukacyjne Historia jednej piosenki? Piosenka o jednej historii! – Monte Cassino

Zajęcia edukacyjne Miś Wojtek

80. rocznica planu „Burza” i rozpoczęcia Powstania Warszawskiego – 1 sierpnia 2024

Wystawa Polski wysiłek zbrojny w II wojnie światowej

Wystawa Powstanie Warszawskie 1944

Wystawa Armia Krajowa

Wystawa Tadeusz Bór-Komorowski

Dyskusja Akcja „Burza” w Okręgu Radomsko-Kieleckim AK „Jodła”

Zajęcia edukacyjne Godzina „W”

Konkurs wiedzy „Burza 1944”

Gra miejska z aplikacją Action Track Powstanie '44 – poznaj historię

Gra miejska z aplikacją Action Track Powstańcza Warszawa

w obiektywie

7
 LEKCJE WYKŁADY
WARSZTATY

Zajęcia edukacyjne przeznaczone są dla grup

przedszkolnych oraz uczniów szkół podstawowych
i ponadpodstawowych, trwają od 45 do 90 min.
Spotkania realizowane są w formie warsztatowej.

GRUPY PRZEDSZKOLNE
Co by było, gdyby zwierzęta mówiły: Pies Ciapek (grupa wiekowa: 5-6 lat)
Bohaterem i narratorem jest pies Ciapek, maskotka Dywizjonu 305. Zajęcia, poprzez historię
czworonoga, przybliżają najmłodszym odbiorcom zmagania polskich lotników walczących
u boku zachodnich aliantów, a przez to rolę, jaką odegrali w okresie II wojny światowej.

Co by było, gdyby zwierzęta mówiły: Kasztanka (grupa wiekowa: 5-6 lat)

Zajęcia edukacyjne, podczas których przybliżona zostaje dzieciom historia walk
o niepodległość Polski oraz wojny polsko-bolszewickiej, z perspektywy tytułowej bohaterki.
Kim była Kasztanka i jaki ma związek z osobą Józefa Piłsudskiego? Odpowiedzi na te i inne
pytania poznają uczestnicy w trakcie warsztatów.

Co by było, gdyby zwierzęta mówiły: Baśka Murmańska (grupa wiekowa: 5–6 lat)
Dzieje Baśki Murmańskiej, niedźwiedzicy polarnej z Batalionu Wojska Polskiego
są motywem przewodnim warsztatów poświęconych odzyskaniu niepodległości przez
Polskę. W ich trakcie dzieci dowiedzą się, w przystępny sposób, o okresie zaborów Polski,
pierwszej wojnie światowej, odzyskaniu przez Polskę niepodległości i roli, którą w tej sprawie
odegrał Józef Piłsudski.

Co by było, gdyby zwierzęta mówiły: Miś Wojtek (grupa wiekowa: 5–6 lat)
Poprzez dzieje syryjskiego niedźwiedzia uczniowie poznają historię II Korpusu Polskiego
dowodzonego przez gen. Władysława Andersa. Zajęcia z wykorzystaniem animowanego
lmu edukacyjnego i narzędzi dydaktycznych, dostosowanych do grupy wiekowej
uczestników.

Historia w kolorach: Symbole narodowe (grupa wiekowa: 3–6 lat)

„Historia w kolorach” to propozycja edukacyjna IPN, której celem jest przybliżenie
najmłodszym polskich symboli narodowych (herbu, agi i hymnu). Jak wygląda godło Polski?
Co symbolizują czerwień i biel? Na te i inne pytania znajdą odpowiedź uczestnicy zajęć.

8
SZKOŁA PODSTAWOWA
KLASY I-III
• Co by było, gdyby zwierzęta mówiły:
Baśka Murmańska, Miś Wojtek, Kasztanka, Pies Ciapek
• Historia w kolorach:
Symbole narodowe

KLASY IV-VIII
• Kasztanka
• Sambo
• Miś Wojtek
• Droga do niepodległości
• Józef Piłsudski i jego żołnierze
• Społeczeństwo II Rzeczypospolitej – państwo wielu narodów
• Osiągnięcia i niepowodzenia II Rzeczpospolitej
• Wojna obronna Polski 1939 r.
• Polska pod okupacją niemiecką i sowiecką
• Sprawa polska w czasie II wojny światowej
• Oni szli Szarymi Szeregami. „Zośka”, „Alek” i „Rudy”
• Żołnierz niezłomny – rotmistrz Witold Pilecki
• Jan Paweł II – Duchowy Ojciec „Solidarności”
• „Solidarność” i jej bohaterowie

SZKOŁA PONADPODSTAWOWA
• Wojna polsko-bolszewicka
• Społeczeństwo i gospodarka II Rzeczpospolitej
• Operacja antypolska NKWD 1937–1938
• Fenomen Polskiego Państwa Podziemnego
• Zbrodnia Katyńska
• KL Auschwitz – niemiecka fabryka śmierci
• Represje niemieckie na wsi kieleckiej 1939–1945
• Polacy ratujący Żydów w czasie II wojny światowej
• Zbrodnia Wołyńska
• Godzina „W”
• Czym była PRL?
• Żołnierze Wyklęci
• Kryzysy w PRL (1956, 1968, 1970, 1976)
• „Solidarność” – kruszenie murów
• Stan wojenny
• Instytut Pamięci Narodowej
– struktura, cele, działania

KONTAKT
Edyta Krężołek, tel. 696 826 381 w. 101 Ilona Religa-Gola, tel. 696 826 381 w. 102

9
• Śledztwo katyńskie
Warsztaty, dotykające swoją tematyką
niezwykle bolesnych wydarzeń z wiosny
1940 r., w trakcie których uczestnicy mają
za zadanie ustalić tożsamość o ar Zbro-
dni Katyńskiej. Uczniowie korzystają
z fotogra i z oryginalnymi przedmiotami,
które zostały odnalezione przy ciałach
polskich o cerów wojskowych i fun-
kcjonariuszy zamordowanych przez
NKWD. „Śledztwo katyńskie” nie tylko
rozwija umiejętności analizy historycznej
i stawiania wniosków, ale także kształtuje
wrażliwość oraz p ozwala zachować
pamięć o Zbrodni Katyńskiej.
• Historia jednej piosenki? Piosenka
o jednej historii!
Zajęcia polegają na analizie tekstu piosenki
związanej z wydarzeniem lub postacią
historyczną. Na podstawie wykładu,
utworu muzycznego oraz analizy tekstów
źródłowych uczestnicy zdobywają wiedzę
na temat przyczyn, przebiegu i skutków
kryzysów społeczno-ekonomicznych
w PRL (1956, 1968, 1970, 1976), Zbrodni
Katyńskiej czy losów żołnierzy podziemia
n i e p o d l e g ło ś c i o we g o p o I I wo j n i e
światowej. Zajęcia poświęcone bitwie pod
Monte Cassino połączone są z nauką
śpiewania pieśni „Czerwone maki na Monte
Cassino”.
KONTAKT
Edyta Krężołek, tel. 696 826 381 w. 101
edyta.krezolek@ipn.gov.pl
10
WARSZTATY
• Życie za życie
Zajęcia edukacyjne, na które składają się:
lm dokumentalny poprzedzony wpro-
wadzeniem merytorycznym na temat
Polaków ratujących w okresie II wojny
światowej ludność żydowską oraz analiza
dokumentów źró dłow ych. Ważnym
elementem warsztatów jest dyskusja
podsumowująca postawy i zachowania
ludności p olskiej względem Żydów
w czasie wojny.
• Co kryją archiwa IPN?
Biuro Edukacji Narodowej we współpracy
z Archiwum IPN przygotowało lekcję
archiwalną z wykorzystaniem wybra-
nych dokumentów z archiwum Instytutu
Pamięci Narodowej. Lekcja składa się
z dwóch części. W pierwszej uczniowie
poznają zasady działania archiwum
i proces postępowania ze zgromadzo-
nymi tam dokumentami. Druga część
ma charakter warsztatowy i polega
na analizie przykładowych dokumentów.
Propozycja skierowana jest do uczniów
szkół ponadpodstawowych.
UWAGA:
Pierwsza część zajęć odbywa się w Archiwum
Delegatury IPN w Kielcach na Alei na Stadion 1.
Tematy lekcji:
• Władza i społeczeństwo w Polsce w 1956 r.
• Kryptonim „Emisariusz”
• Działania Służby Bezpieczeństwa wobec
Anny Walentynowicz
Ilona Religa-Gola, tel. 696 826 381 w. 102
ilona.religa@ipn.gov.pl
 Olimpiada
Gier Planszowych
IPN
Zapraszamy do udziału w II edycji
Olimpiady, której celem jest promocja
gier planszowych jako świetnej
alternatywy spędzania wolnego
czasu, nauki historii oraz współ-
zawodnictwa. Uczestnicy zagrają
w gry Instytutu Pamięci Narodowej:
Znaj znak, Miś Wojtek, Dywizjon 303,
111. Alarm dla Warszawy, 7. Obrona
Lwowa, ORP Orzeł, Bitwa Warszawska
i Niepodległa.

Kwali kacje regionalne odbędą się w Kielcach, a ich zwycięzcy otrzymają

przepustki do ogólnopolskiego nału w Warszawie!

Zapisy na stronie:
https://olimpiadagier.org/

Termin rozgrywki regionalnej w Kielcach:

grudzień 2023 r. - styczeń 2024 r.

KONTAKT
Jakub Mularczyk, tel. 696 826 381 w. 103
jakub.mularczyk@ipn.gov.pl

11

W roku szkolnym 2023/2024 zaplanowane zostały następujące wydarzenia:
• Bodo znany i nieznany
Gra p oświęcona życiu, działalności
scenicznej i tragicznej śmierci Eugeniusza
Bodo. Podczas spaceru uczestnicy poznają
najważniejsze fakty z życia artysty oraz
klimat międzywojennej Polski i realia
okupacji.
Termin: październik 2023 r.
• Jaki Twój znak? Wokół symb oli
narodowych
Gra miejska z wykorzystaniem aplikacji
Ac t ion Track ad re s owa n a do o s ó b
indywidualnych i rodzin, której moty-
wem przewodnim są polskie symbole
narodowe. W trakcie spaceru nie zabrak-
nie pytań sprawdzających znajomość
historii, a także twórczych wyzwań
i kreatywnych działań.
Termin: maj 2024 r.
KONTAKT
Ilona Religa-Gola, tel. 696 826 381 w. 102
ilona.religa@ipn.gov.pl
12
ZAJĘCIA
W TERENIE
GRA MIEJSKA to interaktywna forma zajęć
w przestrzeni miejskiej, w której rozgrywały
się ważne wydarzenia. Uczestnicy otrzymują
karty zadań oraz mapy, bądź wykorzystują
aplikację mobilną, aby na ich podstawie
dotrzeć w określone miejsca i wykonać
polecenia lub odpowiedzieć na pytania
związane z tematem zajęć.
• Powstanie '44 – poznaj historię
W związku z 80. rocznicą wybuchu
Powstania Warszawskiego zapraszamy
uczniów klas VI-VIII szkoły podstawowej
oraz szkół średnich do udziału w grze,
której fabuła oparta została na historii
powstania. W trakcie spaceru po Kielcach
uczestnicy poznają wydarzenia z lata
1944 r., miejsca i losy mieszkańców stolicy.
Ws z ys t ko p o to, a b y le pi e j p o z n a ć
i zrozumieć przyczyny wybuchu powstania
oraz upamiętnić jego bohaterów.
Termin: czerwiec 2024 r.

Zachęcamy ponadto grupy
zorganizowane w wieku 13-18 lat
wraz z opiekunami do w yko-
rzystania naszych gier eduka-
cyjnych z aplikacją Action Track.
Gr y re a l i z owa ne s ą w t r ybie
terenowym w przestrzeni Kielc lub
stacjonarnym (kanapowym).
Warunkiem przeprowadzenia
rozgrywki jest posiadanie telefonu
z systemem iOS (w wersji 8.0
i wyższej) lub Android (w wersji 3.20
i wyższej), zainstalowaną
bezpłatną aplikacją Action Track z
mobilnym dostępem do internetu.
Zgłoszenia do udziału w grze
dokonuje opiekun grupy.
• 56-66-76
Gra miejska upamiętniająca trzy ważne dla Polaków
rocznice: wydarzenia Poznańskiego Czerwca, Milenium
Chrztu Polski, oraz falę strajków w czerwcu 1976 r.
• Powstańcza Warszawa w obiektywie
Motywem przewodnim w tej odsłonie gry miejskiej
są wydarzenia związane z Powstaniem Warszawskim,
ukazane okiem fotografa.
• Poznaj historię Lwowiaka
Mobilna gra miejska, której fabuła skupiona została na
wydarzeniach z okresu II wojny światowej i losach Wojtka
Szczepaniaka, harcerza Szarych Szeregów.
• Spacer sentymentalny. W przedwojennych Kielcach
Gra miejska, w trakcie której uczestnicy poznają historię
przedwojennych Kielc, ciekawe miejsca oraz intrygujące
historie stanowiące tło dla poszukiwań głównego
bohatera.

• Spacerniak
Tematem przewodnim gry miejskiej będą wydarzenia związane z historią wprowadzenia
stanu wojennego w Polsce, w tym: co wydarzyło się w kopalni „Wujek” i kogo dotknęły
najbardziej represje?

• Stefan Artwiński. Historia ukryta w źródłach

Gra poświęcona kieleckiemu farmaceucie, konspiratorowi niepodległościowemu,
prezydentowi Kielc zamordowanemu przez Niemców w listopadzie 1939 r.

• Uskok, Inka, Zagończyk – poznaj historie „Wyklętych”

Gra miejska, mająca na celu upowszechnienie wiedzy na temat żołnierzy podziemia
niepodległościowego, ze szczególnym uwzględnieniem życia i działalności tytułowych
bohaterów (tryb stacjonarny).

• Wyklęci GO
Propozycja edukacyjna, której treść pozwala lepiej poznać i zrozumieć historię członków
podziemia niepodległościowego, którzy sprzeciwiając się dominacji Związku Sowieckiego,
podjęli walkę z reżimem komunistycznym (tryb stacjonarny).

• Z miłości do Polski. Armia Krajowa

Scenariusz gry został ułożony tak, by zwrócić uwagę graczy na historię AK, a szczególnie
na jej działalność na Kielecczyźnie.

KONTAKT
Ilona Religa-Gola, tel. 696 826 381 w. 102
ilona.religa@ipn.gov.pl

13
 KONKURSY

KONKURSY ORGANIZOWANE PRZEZ DELEGATURĘ IPN W KIELCACH

Wojewódzki konkurs recytatorski „…gdy nad głowami świszczą kule…”– poezja i proza
okresu II wojny światowej
IV edycja konkursu recytatorskiego o tematyce wojennej dla miłośników słowa pisanego
i występów scenicznych. Konkurs adresowany jest do uczniów klas VI-VIII szkół
podstawowych oraz ponadpodstawowych województwa świętokrzyskiego. Zadaniem
uczestników konkursu jest przygotowanie repertuaru zgodnego z tematem oraz recytacja
dwóch wybranych tekstów.
Ogłoszenie konkursu: 1 września 2023 r.
Zgłoszenia do udziału w konkursie: do 21 września 2023 r.
Przesłuchania: 28-29 września 2023 r.

„Prekursorki, konspiratorki, buntowniczki – Polki w XX wieku”

Wojewódzki konkurs skierowany do uczniów szkół podstawowych i ponadpodstawowych.
Zadaniem uczestników jest przygotowanie – w zależności od grupy wiekowej – wybranej
pracy konkursowej, jako formy uznania dla zasłużonych Polek w XX w. – działaczek,
konspiratorek, uczonych. Wydarzenie organizowane w związku z uchwałą Sejmu RP, zgodnie
z treścią której w 2023 r. obchodzimy rok Aleksandry Piłsudskiej.
Ogłoszenie konkursu: 26 września 2023 r.
Nadsyłanie prac: do 24 listopada 2023 r.
Rozstrzygnięcie konkursu: 12 grudnia 2023 r.

KONTAKT
Ilona Religa-Gola, tel. 696 826 381 w. 102
ilona.religa@ipn.gov.pl

14
„Złoty polski – 100 lat polskiej waluty”
Wspominając w 2024 r. 100. rocznicę ustanowienia złotego polską walutą, zapraszamy
do udziału w konkursie uczniów w wieku 12-19 lat uczących się na terenie Polski. Zadaniem
uczestników jest przygotowanie projektu monety okolicznościowej o nominale 1 złotego,
która mogłaby zostać wyemitowana w związku z rocznicą.
Termin: styczeń – kwiecień 2024 r.

KONTAKT
Ilona Religa-Gola, tel. 696 826 381 w. 102
ilona.religa@ipn.gov.pl

„Burza 1944”
W związku z 80. rocznicą wybuchu Powstania Warszawskiego zapraszamy uczniów
z województwa świętokrzyskiego do międzyszkolnej rywalizacji w konkursie wiedzy
z wykorzystaniem aplikacji Kahoot. Podczas rozgrywki ocenie podlega zarówno znajomość
faktów, jak również szybkość udzielonych odpowiedzi.
Termin: marzec 2024 r.

KONTAKT
Edyta Krężołek, tel. 696 826 381 w. 101
edyta.krezolek@ipn.gov.pl

Wszystkie informacje o aktualnych projektach, konkursach i innych

wydarzeniach edukacyjnych o charakterze ogólnopolskim znajdują się na
stronie: https://edukacja.ipn.gov.pl
Zapraszamy do odwiedzenia strony.

15
 SZKOLENIA
DLA
NAUCZYCIELI

• Westerplatte – edukacja i pamięć

Przedmiotem seminarium, skierowanego do nauczycieli przedmiotów humanistycznych ze
świętokrzyskich szkół, będzie historia, która rozegrała się we wrześniu 1939 r. na
Westerplatte. W sposób szczególny uwzględnione zostaną wątki regionalne - wszak blisko
połowa załogi, która stała się uczestnikami pierwszej bitwy II wojny światowej pochodziła z
Kielc i Kielecczyzny. Uczestnicy szkolenia otrzymają materiały edukacyjne.
Liczba miejsc ograniczona. Decyduje kolejność zgłoszeń.
Termin: 18 września 2023 r.

KONTAKT
Jakub Mularczyk, tel. 696 826 381 w. 103
jakub.mularczyk@ipn.gov.pl

• Rok 1944: polityka, wojsko, społeczeństwo

Szkolenie przeznaczone dla nauczycieli przedmiotów humanistycznych z terenu
województwa świętokrzyskiego. Tematem zajęć będą najważniejsze wydarzenia 1944 r.
w ujęciu politycznym, wojskowym i społecznym. W ramach szkolenia zaplanowano wykłady
historyków, uzupełnione o analizę tekstów źródłowych oraz ćwiczenia.
Termin: wiosna 2024 r.
KONTAKT
dr Michał Zawisza, tel. 696 826 381 w. 104
michal.zawisza@ipn.gov.pl

Zapraszamy nauczycieli przedmiotów humanistycznych

również do udziału w seminariach i szkoleniach
o wymiarze ogólnopolskim organizowanych przez IPN.

Szczegóły na stronie:
edukacja.ipn.gov.pl /edu/szkolenia-dla-nauczycie
kielce.ipn.gov.pl
facebook/ipn.kielce

16
 DLA
WSZYSTKICH

Centrum Edukacyjne IPN „Przystanek Historia” – wydarzenia otwarte

Celem działalności „Przystanku Historia” jest popularyzacja wiedzy o historii
najnowszej oraz edukacja historyczna. Prezentowane są tu wystawy, odbywają się
spotkania z autorami publikacji historycznych, konferencje naukowe i debaty. Stałym
punktem programu są projekcje lmów fabularnych, dokumentalnych czy reportaży,
którym towarzyszy komentarz historyka, a także warsztaty dla uczniów i nauczycieli
oraz wykłady popularnonaukowe. Pasjonaci gier planszowych mogą zagrać
w historyczne gry edukacyjne.

17
 KONFERENCJE / DEBATY /
PANELE DYSKUSYJNE / WYKŁADY OTWARTE

VI konferencja naukowa pt. „Wieś polska podczas II wojny światowej – rok 1943 na
polskiej wsi”
Konferencja naukowa, której celem jest przedstawienie wybranych zagadnień
dotyczących okresu II wojny światowej, ze szczególnym uwzględnieniem martyrologii
wsi polskich w 1943 r. Analizie poddane zostaną zagadnienia terroru oraz pacy kacji
polskich wsi dokonanych przez okupanta niemieckiego. Ponadto omówiony zostanie
stan badań nad eksploatacją gospodarczą terenów wiejskich, wzrost obciążeń
ekonomicznych, zwalczanie ruchu oporu, a także kwestie związane z pomocą
dla ludności żydowskiej oraz akcjami wysiedleńczymi.
Termin: Michniów - Kielce, 21-22 września 2023 r.

Bilans represji wobec mieszkańców regionu świętokrzyskiego w okresie stanu

wojennego
Wykład otwarty oraz dyskusja dotycząca różnych metod szykanowania obywateli przez
władze komunistyczne w okresie od 13 grudnia 1981 r. do 22 lipca 1983 r. Omówione
zostaną zarówno internowania, jak i aresztowania z przyczyn politycznych, a ponadto
inne formy represji, które dotknęły mieszkańców regionu świętokrzyskiego jak
zwalnianie z pracy, karanie przez Kolegia do Spraw Wykroczeń, czy umieszczanie
w Wojskowych Obozach Specjalnych.
Termin: 13 grudnia 2023 r.

80. rocznica mordu na rodzinie Ulmów za pomoc Żydom

Panel dyskusyjny związany z obchodami Narodowego Dnia Polaków Ratujących Żydów
oraz 80. rocznicą niemieckiego mordu na rodzinie Ulmów. Podczas spotkania historycy
debatować będą o prześladowaniach Żydów pod okupacją niemiecką, terrorze
i zbrodniach, jakich doświadczyli Polacy w związku z udzielaniem pomocy żydowskim
sąsiadom oraz wyzwaniach towarzyszących badaniom nad pomocą Żydom
na okupowanych ziemiach polskich w czasie II wojny światowej.
Termin: marzec 2024 r.

18
 KONFERENCJE / DEBATY/
PANELE DYSKUSYJNE / WYKŁADY OTWARTE

Relacje polsko-żydowskie w XX wieku. Badania-kontrowersje-perspektywy.

Colloquium VII: „Pogromy ludności żydowskiej w różnych częściach Polski
(1945–1946). Podobieństwa i różnice”
Tematem przewodnim debaty będzie próba porównania trzech największych zajść
antyżydowskich w Polsce w latach 1945–1946: w Rzeszowie (12 czerwca 1945 r.),
w Krakowie (11 sierpnia 1945 r.) i Kielcach (4 lipca 1946 r.). Prelegenci przedstawią
problematykę pogromów z perspektywy wielu opinii i interpretacji oraz ukażą kwestie
związane z różnym podejściem do dokumentów – tym samym przybliżą zagadnienia
związane ze źródłoznawstwem, metodologią i metodyką badań.
Termin: czerwiec/lipiec 2024 r.

„Pamięci Sandomierskich Kolumbów”

Cykl spotkań zatytułowanych „Pamięci Sandomierskich Kolumbów” skupia się
na oddawaniu należnego hołdu poległym i zamordowanym sanitariuszkom,
łączniczkom oraz żołnierzom poległym pod Pielaszowem i Wesołówką oraz w okolicach
tych miejscowości w dniach 30 lipca – 3 sierpnia 1944 r. Uczestnicy wspominają także
losy żołnierzy, którzy przeżyli bitwę. W realiach Polski „ludowej” nierzadko doświadczali
różnego rodzaju szykan wynikających z wcześniejszej przynależności do struktur
Polskiego Państwa Podziemnego.
Termin: Sandomierz, lipiec/sierpień 2024 r.

Akcja „Burza” w Okręgu Radomsko-Kieleckim AK „Jodła”

Podczas dyskusji z udziałem historyków poruszony zostanie temat odtwarzania
oddziałów i dużych jednostek partyzanckich na terenie Okręgu Radomsko-Kieleckiego
AK „Jodła”. Zaprezentowane zostaną również przygotowania, przebieg i skutki akcji
„Burza” w Inspektoratach AK Radom, Kielce i Częstochowa.
Termin: sierpień/wrzesień 2024 r.

19
 VIII Kielecki
Przegląd Polskich
Filmów Fabularnych
„Historia w filmie”

Przegląd organizowany przez delegaturę

IPN w Kielcach i Wojewódzki Dom
Kultury w Kielcach, na którym prezento-
wane s ą p olskie lmy fabularne,
traktujące o najnowszej historii Polski.
F i l m o we s p o t k a n i a , p o p r z e d z o n e
wstępem historyka, odbywają się raz
w miesiącu. Po pokazach planowana jest
dyskusja z udziałem widzów. Prezento-
wane lmy są zrekonstruowane cyfrowo
w ramach projektu Kino RP. Seanse
odbywają się w kinie kieleckiego WDK
„Fenomen” przy ul. Ściegiennego 2.
Wstęp wolny.

W ramach VIII przeglądu zaprezentowane zostaną następujące lmy:

- „Hubal”, reż. Bohdan Poręba, 5 września 2023 r.

- „303. Bitwa o Anglię”, reż. David Blair, 17 października 2023 r.
- „Piłsudski”, reż. Michał Rosa, 14 listopada 2023 r.
- „Chrzciny”, reż. Jakub Skoczeń, 12 grudnia 2023 r.
- „Filip”, reż. Michał Kwieciński, 23 stycznia 2024 r.
- „Zieja”, reż. Robert Gliński, 20 lutego 2024 r.
- „Marzec 68”, reż. Krzysztof Lang, 12 marca 2024 r.

IX edycja „Historii w lmie” planowana jest od kwietnia 2024 r.

KONTAKT
Marek Jończyk, tel. 41 340 50 58
marek.jonczyk@ipn.gov.pl

20
14
 NOTACJE

Relacje świadków historii stanowią nieocenione źródło wiedzy o przeszłości.

Zarchiwizowane stają się podstawą do dalszych badań historycznych oraz ciekawym
materiałem edukacyjnym. Dotychczas pracownicy z kieleckiej delegatury IPN przy
wsparciu historyków z Oddziału IPN w Krakowie utrwalili ponad pięćdziesiąt
wspomnień i re eksji o czasach minionych. W zdecydowanej większości są to notacje
poświęcone kwestii Zbrodni Katyńskiej. W roku szkolnym 2023/2024 program
notacyjny poświęcony historii XX w. będzie kontynuowany.

Wszystkich zainteresowanych historią mówioną i relacjami świadków zachęcamy

również do zapoznania się z nowym portalem IPN:
https://opowiedziane.ipn.gov.pl

KONTAKT
dr Michał Zawisza, tel. 696 826 381 w. 104 Jakub Mularczyk, tel. 696 826 381 w. 103
michal.zawisza@ipn.gov.pl jakub.mularczyk@ipn.gov.pl

21
 WYSTAWY

Wystawy wypożyczane są bezpłatnie szkołom, muzeom i innym zainteresowanym

placówkom. Niektóre z wystaw są gotowe do pobrania i samodzielnego
wydrukowania. Wypożyczający organizuje transport wystawy i pokrywa jego
koszt we własnym zakresie. Decyduje kolejność zgłoszeń.

KONTAKT
Jakub Mularczyk, tel. 696 826 381 w. 103
jakub.mularczyk@ipn.gov.pl

22
Przed rokiem 1939
Bij Bolszewika. Polacy wobec wojny
z sowiecką Rosją w 1920 r.
28 plansz PCV formatu 70x100 cm
Ojcowie Niepodległości
20 plansz PCV formatu 70x100 cm,
20 plakatów formatu 70x100 cm,
wersja roll-up formatu 100x200 cm
II wojna światowa
817. Poznaj tę historię (wystawa o
represjach polskich wsi)
24 plansze PCV formatu 70x100 cm
AK w Sandomierzu
12 plansz PCV formatu 70x100 cm
Akcja AB na Kielecczyźnie
20 plansz PCV formatu 70x100 cm
18 plakatów formatu 70x100 cm
Akcja Reinhardt
18 plansz PCV formatu 70x100 cm
Armia Krajowa
17 plansz PCV formatu 70x100 cm
Kino i teatr pod okupacją. Polskie
środowisko lmowe i teatralne w czasie
II wojny światowej
26 plakatów formatu 70x100 cm
Miednoje–policyjny Katyń
23 plansze PCV formatu 70x100 cm
Niemieckie obozy zagłady
15 plansz PCV formatu 70x100 cm
23
Wojsko Polskie i jego tradycje
16 plansz PCV formatu 70x100 cm
Ziemia Świętokrzyska: Droga do
Niepodległości 1914-1918
32 plansze PCV formatu 70x100 cm
32 plansze PCV formatu 100x140 cm
Polacy ratujący Żydów w czasie II wojny
światowej
15 plansz PCV formatu 70x100 cm
Polska Walcząca
28 plansz PCV formatu 70x100 cm
Polski wysiłek zbrojny w II wojnie
światowej
14 plansz PCV formatu 70x100 cm
Powstanie Warszawskie 1944
14 plansz PCV formatu 70x100 cm
Samarytanie z Markowej. Ulmowie -
Polacy zamordowani przez Niemców za
pomoc Żydom
20 plansz PCV formatu 70x100 cm
Sąsiedzka krew. Ludobójstwo wołyńsko-
galicyjskie 1943–1945
14 plansz PCV formatu 70x100 cm
Siostry, […] matkami żydowskich dzieci.
Siostry Franciszkanki Rodziny Maryi
wobec Zagłady Żydów w czasie II wojny
Światowej
15 plansz PCV formatu 100x200 cm
II wojna światowa
Wrzesień 1939. Polska wobec niemieckiej
i sowieckiej agresji
16 plakatów formatu 70x100 cm
Zagłada Żydów europejskich
14 plansz PCV formatu 70x100 cm
1944-1989
586 dni stanu wojennego
36 plansz PCV formatu 70x100 cm
Marzec 1968
30 plansz PCV formatu 70x100 cm
Niezależne Zrzeszenie Studentów
w Kielcach 1980-1989
28 plansz PCV formatu 70x100 cm
Podziemie niepodległościowe
na Kielecczyźnie po 1944 r.
16 plansz PCV formatu 70x100 cm
PRL: propaganda a rzeczywistość
21 plansz PCV formatu 100x200 cm
Inne
Zbrodnie nie(osądzone). Rozliczenia
z niemieckimi sprawcami zbrodni
z okresu II wojny światowej
27 plansz PCV formatu 100x200 cm
Na straży pamięci. 30 lat działalności
Stowarzyszenia Kielecka Rodzina
Katyńska
20 plakatów formatu 70x100 cm
24
Zbrodnia Katyńska
20 plansz PCV formatu 70x100 cm
Zbrodnie niemieckie i sowieckie
na Polakach 1939 – 1945
20 plansz PCV formatu 70x100 cm
TU rodziła się opozycja
15 plansz PCV formatu 100x200 cm
TU rodziła się Solidarność
21 plansz PCV formatu 100x200 cm
21 plansz PCV formatu 70x100 cm
TU rodziła się Solidarność rolników
9 plansz PCV formatu 100x200 cm
Zapomniane ogniwo. Konspiracyjne
organizacje młodzieżowe na ziemiach
polskich w latach 1944/45–1956
25 plakatów formatu 70x100 cm
25 plansz PCV formatu 70x100 cm
Żołnierze Wyklęci.
Podziemie niepodległościowe 1944–1963
15 plakatów formatu 70x100 cm
Ruch ludowy na kielecczyźnie
w latach 1939-1947
23 plansze PCV formatu 70x100 cm
Twarze kieleckiej bezpieki
71 plakatów formatu 70x100 cm
Z archiwum kieleckiego IPN
31 plansz formatu 70x100 cm
Biogra czne

August Emil Fieldorf „Nil” Pokolenie Baczyńskiego

14 plansz formatu 70x100 cm 15 plansz PCV formatu 100x200 cm

Całe życie dla Polski. Adam Bień Roman Dmowski

1899 – 1998 20 plakatów formatu 70x100 cm
25 plansz PCV formatu 70x100 cm
Stefan Wyszyński
Jan Piwnik „Ponury” 18 plansz PCV formatu 70x100 cm
15 plansz PCV formatu 100x200 cm
Tadeusz Bór-Komorowski
…ksiądz musi zaprzestać. Życie 15 plansz PCV formatu 70x100 cm
i działalność księdza Romana Kotlarza
24 plansz PCV formatu 70x100 cm Władysław Szwiec „Robot”
16 plansz PCV formatu 70x100 cm
Łukasz Ciepliński
18 plansz PCV formatu 70x100 cm Witold Pilecki
18 plansz PCV formatu 70x100 cm
Niezłomna, wyklęta, przywrócona
pamięci. Danuta Siedzikówna „Inka”
1928–1946
18 plansz PCV formatu 70x100 cm
18 plakatów formatu 70x100 cm

25
 NOWOŚCI
WYDAWNICZE

Jakub Mularczyk,
Z Kielecczyzny na Westerplatte. Losy obrońców Wojskowej
Składnicy Tranzytowej,
Kielce 2022

ks. Henryk Peszko,

A droga była niełatwa… Wspomnienia kieleckiego duchownego
z lat 1910–1955,
wstęp i opracowanie Ryszard Gryz, Karolina Święcich,
Kielce–Warszawa 2022

Karolina Trzeskowska-Kubasik,
Zbrodnie niemieckie w Lesie Wełeckim koło Buska-Zdroju,
Warszawa 2022

26
Karolina Trzeskowska-Kubasik,
O ary terroru i działań wojennych w latach 1939-1945 z terenu
Kreishauptmannscha Busko,
Warszawa 2023

Marzena Grosicka,
„Nasza broń to karta wyborcza”. Polskie Stronnictwo Ludowe
w województwie kieleckim w latach 1945–1949,
Kielce-Warszawa 2022

Stan badań nad pomocą Żydom na ziemiach polskich pod okupacją

niemiecką – przegląd piśmiennictwa,
red. Tomasz Domański, Alicja Gontarek,
Warszawa-Kielce 2022

Zbrodnie sądowe w latach 1944-1989.

Konformizm czy relatywizm moralny
środowisk prawniczych",
Tom II,
red. Marzena Grosicka,
Dariusz Palacz,
Kielce-Warszawa 2022

27
 EDUKACJA
ONLINE

Strona www.edukacja.ipn.gov.pl
zawiera szeroką ofertę materiałów dydaktycznych do nauki
historii, przeznaczoną dla przedszkolaków, uczniów szkół
podstawowych i średnich oraz nauczycieli. Zebrane
na stronie materiały idealnie nadają się do uzupełnienia
i uatrakcyjnienia lekcji.

• Teki edukacyjne to pomoc dydaktyczna dla nauczycieli historii i innych przedmiotów

humanistycznych na wszystkich poziomach nauczania. Na każdą tekę składają się: materiały
źródłowe (zdjęcia, dokumenty, plakaty itp.) oraz materiały pomocnicze dla ucznia i nauczyciela.

28
• Materiały edukacyjne do wystaw wzbogacającą merytorycznie plansze wystawy oraz
ułatwiającą samodzielne zbudowanie lekcji poświęconej tej tematyce. Zawierają ćwiczenia dla
ucznia o zróżnicowanym stopniu trudności, gotowe do wykorzystania w trakcie zajęć
edukacyjnych.

• Materiały źródłowe to pakiet wybranych źródeł wykorzystywanych podczas szkoleń

i seminariów dla nauczycieli. Cykle seminariów prowadzone były we współpracy
z Ministerstwem Edukacji Narodowej w całej Polsce. Materiały są dobrym uzupełnieniem lekcji
języka polskiego i historii najnowszej.

• Infogra ki historyczne zawierają najważniejsze daty, liczby,

fakty, wydarzenia zebrane w jedno miejsce i przedstawione
w ciekawej formie gra cznej.

• Plakaty Historii w Wielkim Formacie poddane zostały

procesowi cyfrowej koloryzacji, aby w nowej formie
kolorystycznej edukować społeczeństwo.

• Gry edukacyjne uczą poprzez zabawę. Na stronie dostępne są

gry online oraz gry na aplikacje mobilne, w tym popularne
„gry miejskie”. Dostępny jest również katalog gier planszowych
oraz puzzli.

• Komiksy to świetna metoda opowiadania historii za pomocą

sekwencyjnych obrazków z tekstem.

• Wirtualna paczka historyczna to materiały do wydrukowania

oraz multimedia zebrane w jednym miejscu. Można je ciekawie
wykorzystać podczas lekcji, wydarzeń okolicznościowych
oraz obchodów rocznicowych.

• Filmy ilustrują ważne tematy historyczne. Ich przystępna

forma może okazać się interesująca dla ucznia i tym samym być
ciekawym urozmaiceniem lekcji historii.

Przystanekhistoria.pl to portal, w którym

można znaleźć ciekawe artykuły i mate-
riały multimedialne na temat najważniej-
szych wydarzeń z najnowszej historii Polski.

29
 Instytut Pamięci Narodowej
Delegatura w Kielcach

Aleja na Stadion 1, 25–127 Kielce

sekretariat.kielce@ipn.gov.pl, tel. 41 340 50 50, faks 41 340 50 96

facebook/ipn.kielce
Centrum Edukacyjne IPN „Przystanek Historia”
ul. Warszawska 5, 25–514 Kielce
przystanek.kielce@ipn.gov.pl, tel. 696 826 381

30
Delegatura w Kielcach