NIE Bio By E.

Sauth
វិញ្ញាសា(តេស្តប្រចាំស្ប្តាហ)
៍ ១២
រយៈពេល ៩០នាទី (េិន្ុ៧៥)
ទ (W9.p185_187B)
ប្រធាន
I. (០៤េិន្ុ)ទ ព ើអ្ីពវ ៅដែលពៅថាក្រមពេពន្ទិច?
II. (០៤េិន្ុ)ទ ព ើទក្មង់ន្ិងរូបផ្ុំុនន្ក្ ពចៀររណ្ត
ា លមាន្អ្វីខ្លះ?
III. (១០េិន្ុ)ទ រ. ព ើពេ ុអ្ីបា
វ ន្ជាពេយល់ថារ ីបូេូមជាពោងជាងេុំណង់ក្បូព អ្ុីន្?
ខ្. ព ើមូពលេុល ADN ន្ិងមូពលេុល ARN ខ្ុេគ្នាយងែូចពមាចខ្លះ?
IV. (០៨េិន្ុ)ទ ព ើចលន្ការបរដក្បក្រមក្បក្េឹ ពា ើងយងែូចពមាចខ្លះ?
V. (០៧េិន្ុ)ទ រ. ព ើធ្ួលកាយវ
ម ិញ្ញាណមាន្នាទីែូចពមាច?
ខ្. ព ើេរ ីោង្បនាទប់បន្សុំរបេ់ដេែរមាន្អ្វីខ្លះ? ព ើពៅរាុងដេែរមាន្ក្រពេញអ្វីខ្លះ?
ចូរពរៀបោប់េីក្រពេញពនាះ។
VI. (១២េិន្ុ)ទ ចូរេន្យល់ពារយៈ រលូន្រុរខជា ិ បូលីបូលអ្ុីឌី ក្រពេញ មីក្រូេែរភ
ូ ី ន្ិង អ្ង់ទិបយូទិច។

VII. (១៥េិន្ុ)ទ មូពលេុលARN នាុំសារមួយមាន្រ ីបូន្ុយពរលអ្ូទី ៧៥០។ វាេុំពយេមូពលេុលក្បូព

អ្ុីន្មួយដែលមាន្អាេុី អាមីពន្២៤៩។
រ. េណនាចុំន្ួន្រូែុងរបេ់ ARNm ។
ខ្. ចូរេន្យល់េីចុំន្ួន្ខ្ុេគ្នានន្រូែុងរបេ់ ARNនាុំសារ ន្ិងចុំន្ួន្អាេុី អាមីពន្របេ់
ក្បូព អ្ុីន្។
េ. ររមាេ់មូពលេុលរបេ់ក្បូព អ្ុីន្។ ពបើអាេុី អាមីពន្មួយមាន្មាេ់១១០ខ្នា កាបូន្។

VIII. (១៥េិន្ុ)ទ មូពលេុល ARNm មួយមាន្េមាមាក្ រ ីបូន្ុយពរលអ្ូទី C = 2G = 3A = 4U ។ ARNm

ពន្ះេុំពយេពចញេីដេន្មួយដែលមាន្េមព័ន្អ្
ធ ុីក្ែូដេន្៩២៤៨។ ដេន្ពន្ះជាអ្ងក ់មួយ
របេ់មូពលេុល ADN ដែលមាន្ន្ុយពរលអ្ូទី ពេមើន្ឹង៤០% នន្ន្ុយពរលអ្ូទី របេ់មូពលេុល
ADN ។ ន្ុយពរលអ្ូទី TADN = 6000។
រ. េណនាេមាមាក្ ជាភាេរយនន្ោល់ន្ុយពរលអ្ូទី ក្បពភទន្ីមួយៗរបេ់ដេន្។
ខ្. . េណនាចុំន្ួន្ន្ុយពរលអ្ូទី ក្បពភទន្ីមួយៗរបេ់ ADN ។

===================

1
NIE Bio By E. Sauth
អប្ាកាំណែ
I. (០៤េិន្ុ)ទ ដែលពៅថាក្រមពេពន្ទិចេឺជាក្បេ័ន្នធ ន្ភាេក្ ូវគ្នារវាង ុំណលុំដាប់ន្ុយពរលអ្ូទី
ពៅន្ឹង ុំណលុំដាប់អាេុី អាមីពន្រាុងក្បូព អ្ុីន្។
II. (០៤េិន្ុ)ទ ទក្មង់ន្ិងរូបផ្ុំុនន្ក្ ពចៀររណ្ត
ា លមាន្៖
ក្ ពចៀររណ្ត
ា លជាក្បពោងមួយពេញពដាយខ្យល់ដែលចាប់ពផាើមពៅក្ ង់ក្រដាេក្
ពចៀរ។ វាមាន្ឆ្អឹង ូចៗបី ឆ្អឹងទុំងពន្ះបន្ាជាប់គ្នាវពងកើ បាន្ជា សាពន្ឆ្លងកា ់ក្ ពចៀរ
រណ្ត
ា លដែលភាាប់ក្រដាេក្ ពចៀរ ន្ិងភាាេមួយពទៀ េឺបងអួចោងេងក្រពេើ។
ក្បពមាយអ្ឺសាាេពធ្វើឲ្យេមាពធ្រាុងក្ ពចៀររណ្ត
ា លពេមើន្ឹងេមាពធ្នន្បរ ិយកាេពៅ
ខ្នងពក្ៅសារពាង្កាយ។ វាមាន្នាទីបង្កកការរដេរក្រដាេក្ ពចៀរ។
III. (១០េិន្ុ)ទ រ. មូលពេ ុអ្ីដវ ែលពេយល់ថារ ីបូេូមជាពោងជាងេុំណង់ក្បូព អ្ុីន្េីពក្ពាះ៖
រ ីបូេូមេឺជាធា ុពកាេិកាមួយ វាេថិ ពៅរាុងេុី ូបាលេដែលវាចូលរួមេុំពយេក្បូព
អ្ុីន្ពៅរាុងេុី ូបាលេ ពេើយវាមាន្នាទីជារដន្លងផលិ ក្បូព អ្ុីន្។
មយងពទៀ ពៅពេលេុំពយេក្បូព អ្ុីន្មាងៗ រ ីបូេូមដែលមាន្ថ េីរេឺថ P ន្ិងថ
A ។ ARNt មាន្នាទីែឹរនាុំអាេុី អាមីពៅទមាលរ់ក្ ង់ថ P រួចអាេុី អាមីន្ីមួយៗពនាះពៅ
ភាាប់គ្នាក្ ង់ថ A ដែលជារដន្លងបពងកើ ក្ចវារ់បូលីបុិបទី ពេើយការបពងកើ ក្ចវារ់បូលីបុិប
ទី ន្ឹងក្ ូវបញ្ចប់ពៅទីពនាះ បនាទប់មរក្ចវារ់បូលីបុិបទី ពនាះន្ឹងកាលយពៅជាក្បូព អ្ុីន្។
ខ្. មូពលេុល ADN ន្ិងមូពលេុល ARN ខ្ុេគ្នាែូចខ្នងពក្កាម៖
ADN ARN
- ជាអាេុី ពែអ្ុរេុីរប
ី ូន្ុយពរលអ្ិច ដែលពរើ - ជាអាេុី រ ីបូន្ុយពរលអ្ិចពរើ ព ើងេីក្ចវារ់
ព ើងេីក្ចវារ់ន្ុយពរលអ្ូទី េីរដខ្សភាាប់ពដាយ រ ីបូន្ុយពរលអ្ូទី មួយដខ្ស។
េមព័ន្អ្
ធ ុីក្ែូដេន្ពេើយមាន្ោងជារពងវល។
- ដវងជាងមូពលេុល ARN យងខ្នលុំង - មាន្ក្បដវងខ្លីជាងមូពលេុល ADN
- ចុំន្ួន្ន្ុយពរលអ្ូទី ពក្ចើន្(ោប់មុឺន្-លាន្) - ចុំន្ួន្រ ីបូន្ុយពរលអ្ូទី ិច(ោប់េិប-ពាន្់)
- មាេ់មូពលេុលដក្បក្បួលេីោប់លាន្ ពៅោប់ - មាេ់មូពលេុលដក្បក្បួលេី 25 X 103 ពៅ
ពកាែ។ 50 X 105 ។
- េករក្បពភទពែអ្ុរេុីរប
ី ូេ( C5H10O4) - េករក្បពភទរ ីបូេ( C5H10O5)
- បាេក្បពភទទីមីន្(T) - បាេក្បពភទអ្ុយោេុីល(U)

IV. (០៨េិន្ុ)ទ ចលន្ការបរដក្បក្រមក្បក្េឹ ពា ើងតាមបីែុំណ្តរ់កាលែូចខ្នងពក្កាម៖

+ ែុំណ្តរ់ែុំបូងៈ - រូែុងពផាើម AUG ក្ ូវន្ឹងអាេុី អាមីពណពម យូន្ីន្។
- រ ីបូេូមមាន្រដន្លងេិពេេេីរេឺថ P េក្មាប់ពម យូន្ីន្ន្ិងបូលីបុិបទី ន្ិងថ A េក្មាប់
ទទួលអាេុី អាមីពន្។
- ែុំណ្តរ់ែុំបូងចាប់ពផាើមពដាយឯរតាាទុំងេីរនន្រ ីបូេូមភាាប់គ្នា ពេើយភាាប់ខ្ួន្ពៅន្ឹ
ល ងរូែុង

2
NIE Bio By E. Sauth
ពផាើម AUG នន្ ARNm។ ARNt ដែលមាន្អ្ង់ទីរូែុង UAC ក្មូវជាមួយរូែុង AUG ែឹរនាុំពម
យូន្ីន្ពៅទមាលរ់រុងថ
ា P នន្រ ីបូេូមពេើយចារពចញេីរ ីបូេូម។
+ ែុំណ្តរ់លូ ដវងៈ - ARNt ដែលទមាលរ់អាេុីអាមីពន្រួចពេើយ វាចារពចញពែើមែីឲ្យថ A
ទុំពន្រេក្មាប់ទទួល ARNt ថមី។
- រាុងែុំណ្តរ់លូ ដវង រ ីបូេូមមាន្េរមមភាេផ្លលេ់ទីតាមបពណ្ត
ា យ ARNm ពដាយពលា ជា
ជុំោន្ៗ ពេើយមួយជុំោន្ពេមើន្ឹងមួយរូែុង។ ពេលរ ីបូេូមពលា មួយជុំោន្ៗ េឺក្ ូវមាន្ ARNt
ែឹរនាុំអាេុី អាមីពន្មួយចូលពៅទមាលរ់រុងរ
ា បី ូេូមជាន្ិចច ពក្កាយពេលរូែុងន្ិងអ្ង់ទីរូែុងបុំពេញ
គ្នារាុងថ A ។ ពៅរាុងថ P អាេុី អាមីពន្ភាាប់គ្នាេីមួយពៅមួយពដាយចុំណងបុិបទី ពេើយកាន្់
ដ លូ ដវងពៅៗ។
- បុំលាេ់ទីនន្រ ីបូេូមពក្ចើន្ពលើ ARNm មាន្អ្ ក្ថ បពយជន្៍េក្មាប់ការេុំពយេមូពលេុល
បូលីបុិបទី ឲ្យបាន្ពក្ចើន្។
+ ែុំណ្តរ់បញ្ចប់ៈ - កាលណ្តរ ីបូេូមផ្លលេ់ទីែល់រូែុងេាុប UUA ឬ UAG ឬ UGA ការេុំ
ពយេក្បូព អ្ុីន្ក្ ូវបាន្បញ្ចប់ ពក្ពាះរូែុងេាុបជារូែុងដែលបញ្ចប់ការេុំពយេក្បូព អ្ុីន្ពេើយ
ឯរតាារងទុំងេីររបេ់រ ីបូេូមបុំដបរពចញេីគ្នា ពេើយ ARNm , ARNt ន្ិងក្ចវារ់បូលីបុិបទី រ៏បុំដបរ
ពចញេីគ្នាដែរ។
-ពៅរាុងក្ចវារ់បូលីបុិបទី ពេលេុំពយេក្បូព អ្ុីន្ចប់ ពម យូន្ីន្ក្ ូវបាន្ផ្លាច់ពចញេី
ចុំណងបុិបទី បនាទប់មរក្បូព អ្ុីន្ដែលបាន្េុំពយេពេើយក្ ូវែឹរជញ្ួា ន្ពៅរដន្លងដែលក្ ូវការ។

V. (០៧េិន្ុ)ទ រ. ធ្មួលកាយវ ិញ្ញាណមាន្នាទី ក្មូវេី ុណហភាេរបេ់សារពាង្កាយតាមរ ុំេួ

ពញើេ។ សារពាង្កាយមាន្េី ុណហភាេពថរជាន្ិចពច ដាយពេ ុថា រពតាពលើេក្ ូវបាន្ក្ ូវ
បាន្បពញ្ចញពដាយរ ុំេួ ទឹរតាមការដបរពញើេ។
ខ្. េរ ីោង្បនាទប់បន្សុំរបេ់ដេែរមាន្ែូចជាក្រពេញពៅពក្កាមដេែរ ពោម ន្ិង
ក្រចរ។ ពៅរាុងដេែរមាន្ក្រពេញ េីរេឺ៖
- ក្រពេញពេបូប: មាន្នាទីែូចជារបាុំងទប់ទល់ន្ឹងជុំងឺដែលបងកពដាយបារ់ព រ ី ន្ិងផសិ ។
- ក្រពេញពញើេ: មាន្នាទី ក្មូវសារពាង្កាយតាមរ ុំេួ ពញើេ។
VI. (១២េិន្ុ)ទ េន្យល់ពារយ៖
- រលូន្រុរខជា ិ: ជារុរជា
ខ ិមួយក្រុមដែលមាន្ក្បភេពចញមរេីជាលិការុរជា
ខ ិពមមួយ ពេើយមាន្
េ័ ៌មាន្ពេពន្ទិចែូចគ្នាទុំងអ្េ់ ន្ិងែូចពៅន្ឹងរុរជា
ខ ិពម។
- បូលីបូអ្ុ
ល ីឌី: េឺជាពកាេិកាទុំងឡាយនន្សារពាង្កាយមួយមាន្េុំណុុំក្រូមូេូមពលើេេី 2n ។ វាជា
បា ុភូ ដែលពធ្វើឲ្យចុំន្ួន្ក្រូមូេូមពរើន្ព ើងតាមេេុេុណនន្ n ។
- ក្រពេញ: ក្រពេញេឺជាេរ ីោង្ ឬជាជាលិកាដែលពរើ ព ើងេីពកាេិកាពអ្េីព លយូម។
- មីក្រូេែរភ
ូ ី : េឺជាពកាេិកាបន្ាេូជពមមលរបេ់ររ
ុ ជា
ខ ិដែលមាន្ចុំន្ួន្ 2n ក្រូមូេូម។
- អ្ង់ទិបយូទិច: ជាសារធា ុសាុំញុ ុំដែលផលិ ពដាយមីក្រូសារពាង្កាយេក្មាប់េយបាលជុំងឺបងក
ព ើងពដាយបារ់ព រ ី។
========================