Kwas solny (HCl)

Właściwości:

• przezroczysta, bezbarwna bądź lekko żółtawą cieczą

• posiada ostry, duszący zapach
• jest substancją dymiącą na powietrzu – stale wydziela pewne ilości gazowego chlorowodoru
(w ilości proporcjonalnej do stężenia), który w wyniku reakcji z wilgotnym powietrzem
tworzy gęste, białe, żrące opary
• Rozpuszcza większość metali (z wyj. metali szlachetnych), wydzielając gazowy wodór (H₂)
oraz tworząc odpowiednie chlorki (np. chlorek glinu, AlCl₃)

Zastosowania

• Kwas solny występujący w niskich stężeniach (0,4-0,5%) w soku żołądkowym ssaków (w tym
człowieka) pełni bardzo ważną rolę w procesach trawiennych zachodzących w przewodzie
pokarmowym. Wydzielany przez komórki okładzinowe żołądka, stanowi ważny składnik soku
żołądkowego, który odpowiedzialny jest za aktywację enzymów trawiennych (pepsyny)
uczestniczących w procesie trawieniu białek.
• Kwas solny występuje w przyrodzie jako składnik kwaśnych opadów atmosferycznych (np.
deszczu, mżawki) bądź innych produktów kondensacji pary wodnej w atmosferze (np.
kwaśnej mgły) powstających w wyniku przemian fizycznych i reakcji chemicznych
zachodzących pomiędzy składnikami atmosfery i emitowanymi do niej zanieczyszczeniami
(pochodzenia naturalnego oraz antropogenicznego)
• Przemysł farmaceutyczny wykorzystuje kwas solny głównie do syntezy aktywnych
składników środków leczniczych
• w przemyśle włókienniczym związek ten neutralizuje zasadowe pozostałości we włóknach i
stosowany jest w procesie barwienia tkanin.
• Kwas solny w przemyśle spożywczym (np. cukrownictwie) jest niezbędny w produkcji
glukozy, żelatyny, cukru inwertowanego oraz innych produktów skrobiowych; w
browarnictwie warunkuje prawidłowy przebieg procesu warzenia piwa.
• Związek ten ma także zastosowanie w przemyśle tworzyw sztucznych, gdzie używany jest
m.in. do wytwarzania polichlorku winylu (PCV) oraz garbarstwie do wstępnej obróbki skóry
zwierzęcej
• Jest składnikiem kosmetyków
• Metalurgia wykorzystuje kwas solny do ekstrakcji metali z rud.

Kwas fosforowy

Właściwości

• Kwas fosforowy (V) jest higroskopijny, co oznacza, że ma on zdolność pochłaniania wody z

otoczenia.
• Powoduje korozję metali
• Czysty kwas fosforowy jest krystalicznym ciałem stałym pozbawionym barwy i zapachu.
• Doskonale rozpuszczalny w wodzie, tworzy przeźroczysty roztwór, który w wysokim stężeniu
jest silnie żrący
• Roztwory o wyższych stężeniach charakteryzują się bardzo niskim pH – doskonale nadają się
więc do zakwaszania

Zastosowania
Kwas fosforowy stosowany głównie do wyrobu nawozów sztucznych (np. superfosfatu podwójnego).
W przemyśle spożywczym jest stosowany jako dodatek (E338) do napojów gazowanych (np. Coca-
Coli) jako regulator kwasowości. Stosowany jest też do wytwarzania fosforanowych powłok
ochronnych na metalach, do wytwarzania wielu środków farmaceutycznych, oczyszczania soków w
cukrownictwie, odkamieniania armatury w ciepłownictwie, jako płyn do lutowania, w stomatologii,
do wyrobu kitów porcelanowych, w lecznictwie i laboratoriach analitycznych. Jest także składnikiem
fosolu – odrdzewiacza do stali. Kwas fosforowy oraz jego sole i estry pełnią ważną rolę buforową w
płynach ustrojowych, energetyczną (bezwodnikowe wiązania wysokoenergetyczne, np. w ATP i
fosfokreatynie) oraz regulatorową

Kwas siarkowy (VI)

Właściwości

• Bezwodny kwas siarkowy jest gęstą, oleistą cieczą cięższą od wody

• Ma silne właściwości higroskopijne, pochłania wodę z otoczenia, a nawet z niektórych
związków
• Kwas siarkowy jest mocnym, silnie żrącym kwasem. Przy dodaniu minimalnych ilości wody ulega
prawie całkowitej dysocjacji
• Reaguje z solami słabszych i mniej lotnych kwasów (wypierając z nich resztę kwasową) i tlenkami
metali, a także roztwarza wiele metali nieszlachetnych

Zastosowanie

• Przemysł chemiczny:
o Produkcja innych kwasów: kwasu azotowego, kwasu solnego, kwasu
fosforowego
o Produkcja nawozów sztucznych: superfosfatów, siarczanu amonu
o Wyrób barwników i włókien sztucznych
o Produkcja środków wybuchowych
o Oczyszczanie olejów, nafty i parafiny
o Osuszanie gazów
• Przemysł motoryzacyjny:
o Elektrolit w akumulatorach ołowiowych
o Oczyszczanie karoserii samochodów roztworem kwasu
• Przemysł farmaceutyczny:
o Synteza leków
• Przemysł papierniczy:
o Produkcja papieru i tektury
• Przemysł tekstylny:
o Obróbka włókien
• Gospodarstwo domowe:
o Oczyszczanie ścieków
o Produkcja środków piorących
• Inne zastosowania:
o Rafinacja ropy naftowej
o Przetwórstwo metali
o Produkcja baterii
o Synteza związków organicznych