Download as pdf or txt
Download as pdf or txt
You are on page 1of 34

Sa Sa

Sa Sa ad
Sa ad ad
Sa Sa
ad ad M M
ad ad M M is is
d M M is is ba
M M is is ba ba ba
h h
is is
b b ba h h (8 (8
b ah ah h (8 (8 2 23
ah (8 (8 23 35
(8 (8 23 2 35
23
52 52 2
52
0
23 23 05
52 5 20
52 20 0 51
05
17 17
05 51 0
05 51 17 7 70 0) )S
51 17 7 0 0) )S Sa aa
70 0 0) )S S aa d
)S )S S aa aa d
ad
M
aa aa d d M M is
aa d d M M is is
d M M is is b ba
M is is ba ba ba
h
ah
is b ba h h (8 (8
ba ah h (8 (8 23
h h (8 (8 2 23 23 52
(8 (8 23 23 35 52 52
23 23 5 20 0 05
52 5 20
52
0
20 51
05
17
51
70
17
51 51 0)
05 51 70 70 0) )
17 7 70
) ) )S Sa Sa
0 0) Sa aa ad
)S S Sa
ad d
ad
M
aa aa ad M M is
aa d d M M is is b
d M M is is ba ah
M is is b ba ba
h h (8
is ba ba ah h (8 (8
ba h h (8 (8 23 23
h (8 (8 23 2 23 52
(8 2 23 35 52
23 35 5 5 20 05 05
52 20 20 20
51 51 17 1 70
20 05 5 51 7 7 0
51 1 17 7 0) 0) 0) )S )S
70 0) Sa aa aa
70 ) S S Sa
d d
)S Sa aa aa a d
ad
M M
aa ad d d M M is i
d M M is is b
M M is is b ba ah
is is
b ba ba ah h (8
sb b ah h h (8 (8 23
ah ah (8 (8 23
(8 (8 23 2 23 52 52
(8 23 23 35 52 0
23 52 52 20 0 05 51
52 52 0 05 51 51 17 7
05 0 51 51 17 70 70 0)
1 70 70 0 )S ) Sa
70 ) ) )S Sa
a ad
0) ) Sa aa aa d
Sa Sa
ad d d M M
Sa
a ad ad M M is is
d M M is is ba
M M is is ba ba
h h
is is b b ba
h h (8
b b ah ah (8 (8
ah ah (8 (8 2 2
(8 (8 23 23 35 35
(8 23 20
23 23 23 5 5 20
52
05
20 51
52 52 20 51
52 0 05 51 51 17 7 0)
70
)S
05 51 17 70 70 0)
17 70 0 ) )S Sa Sa aa
0) ) )S Sa aa ad ad
S Sa aa ad d M M
aa ad d M M is is
d M M is is b ba
M M is is ba ah h
is is b b ba
h h (8
b ah ah (8 (8
ba ah (8 (8 2 23
h (8 (8 2 23 23 35 52
(8
2 23 23 35 52 52 20 0
35 52 5 20 20 05 05 51
2 0 51 5 17 17 70
05 51 70
17
0) 0) 0) )
17 70
17
0) 0) ) )
Sa Sa
Sa Sa ad
Sa ad ad
Sa Sa
ad ad M M
ad ad M M is is
d M M is is ba
M M is is ba ba ba
h h
is is
b b ba h h (8 (8
b ah ah h (8 (8 2 23
ah (8 (8 23 35
(8 2 23
2
52

c) One-half
(8 23 52 0

a) One-fifth
23 35 52

b) One-third
23 a) Education 05
5 52 0 05

d) Two-thirds
20

c) Healthcare
52 20 05 51 17 17
05 51
7 70 0
b) Employment

b) Market rates
51 17 0) )S
51 17 7 0 0) )S

d) Infrastructure
Sa aa
70 0 0) )S S aa d
)S S aa ad

d) Average income
)S aa aa d d M M
aa aa d d M M is is
d M

a) Employer's choice
d M is is b ba
M M is is ba ba ah

c) Minimum Wages Act


is is
b ba ba h h (8
ba ah h h (8 (8 23
h (8 (8 23
h (8 (8 23 2 23 52 52
(8 23 35 52 0
23 23 5 20 05
52 5 20
52
0
20 51
05
17
51
70
17
51 51 0)
05 51 70 70 0) )
17 7 70
) ) )S Sa Sa
0 0) Sa aa ad
)S S Sa
ad d
ad
M
aa aa ad M M is
aa d d M M is is b
d M M is is ba ah
M is is b ba ba
h h (8
is ba ba ah h (8 (8
ba h h (8 (8 23 23
h (8 (8 23 2 23 52
(8 2 23 35 52
23 35 5 5 20 05 05
52 20 20 20
51 51 17 1 70
20 05 5 51 7 7 0
51 1 17 7 0) 0) 0) )S )S
70 aa
1. What is the primary objective of MGNREGA?

0) Sa aa
70 ) S S Sa
d d
Recalling the last Newspaper

)S Sa aa aa a d
ad
M M
aa ad d d M M is i
d M M is is b
M M is is b ba ah
is is
b ba ba ah h (8
sb b ah h h (8 (8 23
ah (8 23
3. What must the wages be based on under MGNREGA?
ah (8 (8 2 23 52
(8 (8 23 23 35 52 52 0
23 23 52 52 20 0 05 51
52 52 0 05 51 51 17 7
05 0 51 51 17 70 70 0)
1 70 70 0 )S ) Sa
70 ) ) )S Sa
a ad
0) ) Sa aa aa d
Sa Sa
ad d d M M
Sa
a ad ad M M is is
d M M is is ba
M M is is ba ba
h h
is is b b ba
h h (8
b b ah ah (8 (8
ah ah (8 (8 2 2
(8 (8 23 35 35
2. What percentage of beneficiaries must be women under MGNREGA?

(8 23 23 20
23 23 23 5 5 20
52
05
20 51
52 52 20 51
52 0 05 51 51 17 7 0)
70
)S
05 51 17 70 70 0)
17 70 0 ) )S Sa Sa aa
0) ) )S Sa aa ad ad
S Sa aa ad d M M
aa ad d M M is is
d M M is is b ba
M M is is ba ah h
is is b b ba
h h (8
b ah ah (8 (8
ba ah (8 (8 2 23
h (8 (8 2 23 23 35 52
(8
2 23 23 35 52 52 20 0
35 52 5 20 20 05 05 51
2 0 51 5 17 17 70
05 51 70
17
0) 0) 0) )
17 70
17
0) 0) ) )
Sa Sa
Sa Sa ad
Sa ad ad
Sa Sa
ad ad M M
ad ad M M is is
d M M is is ba
M M is is ba ba ba
h h
is is
b b ba h h (8

c) 2011
a) 1931
(8

b) 1952

d) 2005
b ah ah h (8 (8 2 b) OBCs 23
ah (8 (8 23 35
(8 (8 23 2 35
23
52 52 2
52
0
23 23 05
52 5 20
52 20 0 51
05
17 c) All castes 17
05 51 0
05 51 17 7 70 0) )S
51 17 7 0 0)
a) SCs and STs

)S Sa aa
70 0 0) )S S aa d
)S )S S aa aa d
ad
M
aa aa d d M M is
d M is

b) Criminal cases
aa d M is
d M M is is b ba
M is is ba ba ba
h
ah
is b ba h h (8 (8
ba ah h (8 (8 23
h
d) None of the above

(8 23
h (8 (8 23 2 23 52 52
(8 23 35 52 0
23 23 5 20 05
52 5 20
52
0
20 51
05
17
51 17

a) Corruption allegations
51 70 0)

d) Foreign policy matters


05 51 51 70 0) )

c) Administrative disputes
70
17 7 70
) ) )S Sa Sa
0 0) Sa aa ad
)S S Sa
ad d
ad
M
aa aa ad M M is
aa d d M M is is b
d M M is is ba ah
M is is b ba ba
h h (8
is ba ba ah h (8 (8
ba h h (8 (8 23 23
h (8 (8 23 2 23 52
(8 2 35 52
4. What does caste census include?

23 5
23 35 5 20 20 20 05 05
1
52 20 51 51 17 70
20 05 5 51 7 7 0
51 1 17 7 0) 0) 0) )S )S
70 0) Sa aa aa
70 ) S S Sa
d d
)S Sa aa aa a d
ad
M M
aa ad d d M M is i
d M M is is b
M M is is b ba ah
is is
b ba ba ah h (8
sb b ah h h (8 (8 23
ah (8 23
6. What do Lokpal and Lokayukta inquire into?
ah (8 (8 2 23 52
(8 (8 23 23 35 52 52 0
23 23 52 52 20 0 05 51
52 52 0 05 51 51 17 7
05 0 51 51 17 70 70 0)
1 70 70 0 )S ) Sa
70 ) ) )S Sa
a ad
0) ) Sa aa aa d
Sa Sa
ad d d M M
Sa
a ad ad M M is is
d M M is is ba
M M is is ba ba
h h
is is b b ba
h h (8
b b ah ah (8 (8
ah ah (8 (8 2 2
(8 (8 23 23 35 35
(8 23 20
23 23 23 5 5 20
52
05
20 51
52 52 20 51
52 0 05 51 51 17 7 0)
70
)S
05 51 17 70 70 0)
17 70 0 ) )S Sa Sa aa
0) ) )S Sa aa ad ad
S Sa aa ad d M M
aa ad d M M is is
d M M is is b ba
M M is is ba ah h
is is b b ba
h h (8
b ah ah (8 (8
ba ah (8 (8 2 23
h (8 (8 2 23 23 35 52
(8
2 23 23 35 52 52 20 0
35 52 5 20 20 05 05 51
2 0 51 5 17 17 70
05 51 70
17
0) 0) 0) )
17 70
17
0) 0) ) )
5. When was the first separate data on SCs and STs published in the caste census?
Sa Sa
Sa Sa ad
Sa ad ad
Sa Sa
ad ad M M
ad ad M M is is
d M M is is ba
M M is is ba ba ba
h h
is is
b b ba h h (8

c) 2011
c) 2013

a) 1991
a) 1990
b ah h (8 (8
ah ah (8 (8 23 2 23
(8 (8 2 23 35 52
(8 23 23 35 52 52 2 05 0
23 5 52 20 0 05
52 20 05 51 17 17
05 51
7 70 0

a) Section 44
51 17 0) )S
51 17 7 0 0) )S

c) Section 100
Sa aa
70 0 0) )S S aa d
)S )S S aa aa d
ad
M
aa aa d d M M is
aa d d M M is is
d M M is is b ba
M is is ba ba ba
h
ah
is b ba h h (8 (8
ba ah h (8 (8 23
h h (8 (8 2 23 23 52
(8 (8 23 23 35 52 52
23 23 5 20 0 05
52 5 20
52
0
20 51
05
17
51
70
17
51 0)

a) To identify SCs and STs


51 )

d) To assess literacy rates


05 51 70 70 0)
17 7 70
) ) )S Sa Sa
0 0) Sa aa ad
)S S Sa
ad d
ad
M
aa aa ad M M is
aa d d M M is is b
d M M is is ba ah
M is is b ba ba
h h (8
is ba ba ah h (8 (8
ba h h (8 (8 23 23
h (8 (8 23 2 23 52
(8 2 23 35 52
23 35 5 5 20 05 05
20 1

c) To implement reservation policies


52 20 20 51 51 17 70
20 05 5 51 7 7 0
51 1 17 7 0) 0) 0) )S )S
70 0) Sa aa aa
70 ) S S Sa
d d
)S Sa aa a d
ad
M M

b) To channel welfare policies effectively


aa d M i
aa ad d M M is is
d M M is is b
M is is ba b ah
ba
h
ah
is b ba h (8
sb b ah ah h (8 (8 (8 23
ah (8 23
(8 (8 23 2 23 52 52
(8 23 23 35 52 0
23 52 52 20 0 05 51
52 52 0 05 51 51 17 7
05 0 51 51 17 70 70 0)
1 70 70 0 )S ) Sa
70 ) ) )S Sa
a ad
0) ) Sa aa aa d
Sa Sa
d d M M
d) 2021
d) 2016
b) 2005

Sa ad ad M is
a ad M M is is
8. Which section of the 2013 Act was amended in 2016?

d M M is is ba ba
h
M ba
b) 2001

is is
b b ba h h (8
is
b b ah ah h (8 (8
ah ah (8 (8 2 2
d) Section 1

(8 (8 23 35 35
b) Section 10

(8 23
9. Which year's census had caste data but was not released?

23 23 5 52 20 20
23 23 52 5 20 20 05 51 51
52 52 51 7 70
05 0 51
05
17
51 70
17
0) 0) )S
70
17 70 0 ) )S Sa Sa aa
0) ) )S Sa aa ad ad
S Sa aa ad d M M
aa d M is
10. What is the main reason for conducting a caste census in Bihar?

ad M is
d M M is b ba
7. What was the year of establishment of Lokpal and Lokayukta Act?

M is is h
M is is b ba ba
h
ah
is b b ah ah h (8 (8 (8
ba ah (8 (8 2 23
h (8 (8 2 23 23 35 52
(8
2 23 23 35 52 52 20 0
35 52 5 20 20 05 05 51
2 0 51 5 17 17 70
05 51 70
17
0) 0) 0) )
17 70
17
0) 0) ) )
Sa Sa
Sa ad







Sa Sa ad
Sa ad ad M
Sa
ad ad M M is
ad M M is is
d M M is is ba ba
h
M is is ba ba
h h
is b b ba
h h (8 (8
b ah ah ah
(8 (8 (8 2 23
(8 23 35
(8 (8 23 2 35
23
52 52 2
52
0
23 23 05
52 5 20
52 20 0 51
05
17 17
05 51 0

districts.

violence.
violence.
05 51 17 7 70 0) )S
51 7 0 0)

casualties.
17 )S Sa aa
70 0 0) )S S aa d
)S )S S aa aa d
ad
M
aa aa d d M M is
aa d d M M is is
d M M is is b ba
M is is ba ba ba
h
ah
is b ba h h (8 (8
ba ah h (8
News summary

(8 23
h h (8 (8 2 23 23 52
(8
paramilitary forces.
(8 23 23 35 52 52
23 23 5 20 0 05
52 5 20
52
0
20 51
05
17
51
70
17
51 51 0)
05 51 70 70 0) )
7 70

organizers and weapons.


17
0 0) ) ) )S Sa Sa
Chief Minister seeks more

Sa aa ad
)S S Sa
ad d
ad
M
aa aa ad M M is
aa d d M M is is b
d M is

Concerns raised about yatra's


M

Social media posts fueled the


is ba ah
Internet ban extended in four
M is is b ba ba
h h
Six dead in Haryana communal

is ba ba ah h (8 (8
ba h (8 23

Over 100 arrested, 90 detained.


h (8 (8 23
h (8 (8 23 2 23 52
(8 2 23 35 52
5 5 05
Bajrang Dal coordinator among the

23 35 20 05
52 20 20 20
51 51 17 1 70
20 05 5 51 7 7 0
51 1 17 7 0) 0) 0) )S )S
70 0) Sa aa aa
70 ) S S Sa
d d
)S Sa aa aa a d
ad
M M
aa ad d d M M is i
d M M is is b
M M is is b ba ah
is is
b ba ba ah h (8
sb b ah h h (8 (8 23
ah ah (8 (8 23
(8 (8 23 2 23 52 52
(8 23 23 35 52 0
23 52 52 20 0 05 51
52 52 0 05 51 51 17 7
05 0 51 51 17 70 70 0)
1 70 70 0 )S ) Sa
70 ) ) )S Sa
a ad
0) ) Sa aa aa d
Sa Sa
ad d d M M
Sa
a ad ad M M is is
d M M is is ba
M M is is ba ba
h h
is is b b ba
h h (8
b b ah ah (8 (8
ah ah (8 (8 2 2
(8 (8 23 23 35 35
(8 23 20
23 23 23 5 5 20
52
05
20 51
52 52 20 51
52 0 05 51 51 17 7 0)
70
)S
05 51 17 70 70 0)
17 70 0 ) )S Sa Sa aa
0) ) )S Sa aa ad ad
S Sa aa ad d M M
aa ad d M M is is
d M M is is b ba
M M is is ba ah h
is is b b ba
h h (8
b ah ah (8 (8
ba ah (8 (8 2 23
h (8 (8 2 23 23 35 52
(8
2 23 23 35 52 52 20 0
35 52 5 20 20 05 05 51
2 0 51 5 17 17 70
05 51 70
17
0) 0) 0) )
17 70
17
0) 0) ) )
Haryana Violence

ba

(8
i
0

7
M
23

0
aa
52

51
0)

52
is

h
d
(8

)S
ba
17
M
23

0
aa

23
52
ah

is
05

70
d
(8

)S

(8
aa

M
23
b
52

51
Triggering Incident: The violence in Haryana's Nuh district was triggered by an incident that led to tensions
h

is

h
70

)S

ad
ba

(8

ba
M
23

20
1

Sa

)
is

ah
0

is
05

70
ad
(8
and clashes between different groups.

35
17
M

M
b
52

51
Sa

0)
ah

2
is
05
ad

ad
(8
17
M
23

20
b
2
Sa

Sa
is

h
70
35

05
d
(8

35
 Communal Tensions: The violence appears to have taken on

ba
M

aa
51
2

52

0)
h

2
is
ad
(8

)S
ba

(8
0

7
M
23
52

51
Sa
h

is

ah
0

d
ba

(8
communal overtones, leading to further escalation of the situation.

17
M
23

20
a

b
0)

Sa

0)
is

is
05
ad
(8

35
ba
17
M

17
M
52
Sa

)
h

2
is
05

70
ad

05
ad
ba

(8
M
 Arson Attacks: The angry mob reportedly resorted to arson, setting

23
52

51
Sa

0)

52
Sa
is

h
ad
(8

ba
17
M
23

23
52
Sa

0)
h

is
05
d
(8

ba

(8
17
aa

M
23
several roadside shops on fire in sector 70 of Gurugram.
52

0)
h

is

h
05
)S

d
ba

(8

ba
7
M
23

aa
51

52

0)
is

ah
70

is
d
(8

)S
M

20

17
aa

M
23
b
51

 Loss of Lives: The unrest has resulted in the loss of six lives,
h

is

70
ad

35

05
)S

d
ba

(8
0

aa
52

51
Sa

52
is

h
70

d
(8

)S
ba
M
23

20
a

23
51
leading to a sense of fear and insecurity in the affected areas.

Sa
h

is

70
d
(8

35
ba

(8
20
aa

51
0)
h

2
is

h
35
S

d
ba

(8

ba
7
M

20
aa
51
0)

 Involvement of Outsiders: There are suspicions about the involvement

0)
is

is
ad
(8

5
)S
ba
7
M

20

17
M
23
51

Sa
h

is

0
ad

5
ad
ba

(8
20

17
M
23

20
Sa

Sa
is

ah
of outsiders in instigating the violence and fueling the unrest.
70
35

05
d
(8

35
M

aa

b
51
2

52

)
ah

2
is

70
d
(8

(8
20
aa

M
23
b

51
0)
h

is

ah
 Deployment of Central Forces: To control the situation and maintain
5
)S

ad
ba

(8
7
M
23

20

b
51

Sa

)
is

h
0

is

70
ad
(8

5
ba
17
M

20

M
23

51
Sa

)
h

is
05

70
ad

5
law and order, the Haryana government has deployed twenty

d
ba

(8
M
23

20
aa
52

51
Sa

)
is

ah
70

d
(8

5
)S
M
23

0
aa

23
b
51

52
h

is

0
d
(8

S
ba

(8
companies of central forces in different areas.
0

17
aa

M
23
52

0)
ah

is

ah
05
S

ad
(8
17
M
23
b

b
0)

52
Sa

)
is

ah

is
5

70
d
(8
7
M

 Arrests and Detentions: So far, 116 people have been arrested, and 90 others have been detained in
20
aa

M
23
b
51

51
)
ah

is

70
ad

35
S

ad
(8
20

0
b

connection with the violence.


51
Sa

0)

52
Sa
is

ah
5

ad
(8
7
M
23

23
b
51

52
Sa

)
h

is

70
d
(8

ba

(8
20
aa

M
23

51
)

 CCTV and Call Record Investigations: The authorities are utilizing CCTV footage and call records to identify
ah

is

ah
70
5
)S

ad
(8
M
23

0
b

b
1

52
Sa

0)
is

ah
0

is
05
d
(8

the rioters and hold them accountable for their actions.


17
M

17
aa

M
23
b
52

)
h

is
05

70
ad

05
)S

d
ba

(8
M
23

aa
52

1
Sa

2
is

ah
0

05
d
(8

35
S
 Aid for Victims: The government is planning to launch a scheme to provide assistance and aid to the victims
17
M
23

aa

b
52

0)
h

2
is
05
d
(8

)S
ba

(8
17
aa

M
23

affected by the violence.


52
ah

is

h
70

05
)S

d
(8

ba
M
23

a
b

51

52
Sa

0)
is

ah
70

is
d
(8
M

20

17
aa

M
23
sb
51

0)
h
d







Sa Sa
Sa Sa ad
Sa ad ad
Sa Sa
ad ad M M
ad ad M M is is
d M M is is ba
M M is is ba ba ba
h h
is is
b b ba h h (8 (8
b ah h (8 2

sector.
ah (8 23
ah (8 (8 23 35
(8 (8 23 2 35
23
52 52 2
52
0
23 23 05
52 5 20
52 20 0 51
05
17 17
05 51 0
05 51 17 7 70 0) )S
51 17 7 0 0) )S Sa aa
70 0 0) )S S aa d
)S )S S aa aa d
ad
M
aa aa d d M M is
d M

implementation.
aa d M is is

criminal charges.
d M M is is b ba
M is is ba ba
h
ah

online gaming ban.


is ba h
ba b ah
ba
h h (8 (8 (8
(8 23
h (8 23
News summary

h (8 (8 2 23 52 52

modalities for casinos.


(8 23 23 35 52
23 23 5 20 0 05
52 5 20
52
0
20 51
05
17
51
70
17
51 51 0)
05 51 70 70 0) )
17 7 70
) ) )S Sa Sa
0 0) Sa aa ad
)S S Sa
ad d
ad
M
M
Review possible in the future.

aa aa ad M is
aa d d M M is is b
d M M is is ba ah
M is is b ba ba
h h (8
is ba ba ah h (8 (8
ba h h (8 (8 23 23
h (8 2 23
Amendment to GST law planned for

(8 (8 23 35 52
23 2 35
23
5 5 20
52
05 05
52 20 20 20
51 51 17 1 70
20 05 5 51 7 7 0
Sikkim and Goa express dissent over tax

51 1 17 7 0) 0) 0) )S )S
70 0) Sa aa aa
70 S d

Former U.S. President Donald Trump faces


) S
Sa
a ad d
)S Sa aa aa d M M
d M i
Tamil Nadu raises concerns about impact on

Delhi seeks a fresh review for online gaming


aa ad d M M is is
d M M is b
GST Council keeps 28% levy on online gaming.

M is is b ba ah
is is
b ba ba ah h (8
sb b ah h h (8 (8 23
ah ah (8 (8 23
(8 (8 23 2 23 52 52
(8 23 23 35 52 0
23 52 52 20 0 05 51
52 52 0 05 51 51 17 7
05 0 51 51 17 70 70 0)
1 70 70 0 )S ) Sa
70 ) ) )S Sa
a ad
0) ) Sa aa aa d
Sa Sa
ad d d M M
Sa
a ad ad M M is is
d M M is is ba
M M is is ba ba
h h
is is b b ba
h h (8
b b ah ah (8 (8
ah ah (8 (8 2 2
(8 (8 23 23 35 35
(8 23 20
23 23 23 5 5 20
52
05
20 51
52 52 20 51
52 0 05 51 51 17 7 0)
70
)S
05 51 17 70 70 0)
17 70 0 ) )S Sa Sa aa
0) ) )S Sa aa ad ad
S Sa aa ad d M M
aa ad d M M is is
d M M is is b ba
M M is is ba ah h
is is b b ba
h h (8
b ah ah (8 (8
ba ah (8 (8 2 23
h (8 (8 2 23 23 35 52
(8
2 23 23 35 52 52 20 0
35 52 5 20 20 05 05 51
2 0 51 5 17 17 70
05 51 70
17
0) 0) 0) )
17 70
17
0) 0) ) )
Sa Sa
Sa ad







Sa Sa ad
Sa ad ad M
Sa
ad ad M M is
ad M M is is
d M M is is ba ba
h
M is is ba ba
h h
is b b ba
h h (8 (8
b ah ah ah
(8 (8 (8 2 23
(8 23 35
(8 (8 23 2 35
23
52 52 2
52
0
23 23 05
52 5 20
52 20 0 51
05
17 17
05 51 0
05 51 17 7 70 0) )S
51 17 7 0 0) )S Sa aa
70 0 0) )S S aa d
)S )S S aa aa d
ad
M
aa aa d d M M is
aa d d M M is is
d M M is is b ba
M is is ba ba ba
h
ah
is b ba h h (8 (8
ba ah h (8 (8 23
h (8 23
News summary

h (8 (8 23 2 23 52 52
(8 23 35 52 0
23 23 5 20 05
5 52 20 05 51 17

Constituent Assembly.
52 20 0 51 51 51 17 70 0)
05 51 70 0) )
inoperative questioned.

70
17 7 70
) ) )S Sa Sa
0 0) Sa aa ad
)S S Sa
ad d
ad
M
aa aa ad M M is
aa d d M M is is b
d M M is is ba ah
M is is b ba ba
h h
dissolved on January 26, 1957.

is ba ba ah h (8 (8
ba h (8 (8 23
h h (8 (8 2 23 23
(8 (8 23 35 52
2 23 52

like Parliament or Supreme Court.


23 35 5 5 20 05 05
52 20 20 20
51 51 17 1 70
20 05 5 51 7 7 0
51 1 17 7 0) 0) )S )S
Erstwhile State's Constituent Assembly

70 0) 0) Sa aa aa
70 ) S d
President's power to declare Article 370

Sa
S d
power to modify or make it inoperative.

)S Sa aa aa a d
ad
M M
aa ad d d M M is i
d M M is is b
M is
Clause (3) of Article 370 gave the President

M b ba ah
Proviso required recommendation from J&K

is h
Constituent Assembly not a permanent body
is is ba ah
sb b b ba
h h (8 (8
Supreme Court raises question on Article 370.

ah ah (8 (8 23 23
ah (8 (8 2 23 52
(8 (8 23 23 35 52 52 0
23 23 52 52 20 0 05 51
52 52 0 05 51 51 17 7
05 0 51 51 17 70 70 0)
1 70 70 0 )S ) Sa
70 ) ) )S Sa
a ad
0) ) Sa aa aa d
Sa Sa
ad d d M M
Sa
a ad ad M M is is
d M M is is ba
M M is is ba ba
h h
is is b b ba
h h (8
b b ah ah (8 (8
ah ah (8 (8 2 2
(8 (8 23 23 35 35
(8 23 20
23 23 23 5 5 20
52
05
20 51
52 52 20 51
52 0 05 51 51 17 7 0)
70
)S
05 51 17 70 70 0)
17 70 0 ) )S Sa Sa aa
0) ) )S Sa aa ad ad
S Sa aa ad d M M
aa ad d M M is is
d M M is is b ba
M M is is ba ah h
is is b b ba
h h (8
b ah ah (8 (8
ba ah (8 (8 2 23
h (8 (8 2 23 23 35 52
(8
2 23 23 35 52 52 20 0
35 52 5 20 20 05 05 51
2 0 51 5 17 17 70
05 51 70
17
0) 0) 0) )
17 70
17
0) 0) ) )





Sa Sa
Sa Sa ad
Sa ad ad
Sa Sa
ad ad M M
ad ad M M is is
d M M is is ba
M M is is ba ba ba
h h
is is
b b ba h h (8 (8
b ah ah h (8 (8 2 23
ah (8 (8 23 35
(8 (8 23 2 35
23
52 52 2
52
0
23 23 05
52 5 20
52 20 0 51
05
17 17
05 51 0

privileges.
05 51 17 7 70 0) )S
51 17 7 0 0) )S Sa aa
70 0 0) )S S aa d
)S )S S aa aa d
ad
M
aa aa d d M M is
d M
Background

aa d M is is
d M M is is b ba
M is is ba ba ba
h
ah
is b ba h h (8 (8
ba ah h (8 (8 23
h h (8 (8 2 23 23 52
(8 (8 23 23 35 52 52
23 23 5 20 0 05
5 52 20 05 51 17

Constituent Assembly.
52 20 0 51 51 51 17 70 0)
05 51 70 70 0) )
17 7 70
) ) )S Sa Sa
0 0) Sa ad
Ayyangar as Article 306 A.

)S S Sa aa ad
aa ad ad d M M
aa aa d M M is is
d d M M is is b
M M is is ba ba
h
ah
is is ba b ah
ba
h h (8 (8
ba ba h (8 (8 23
h h (8 (8 2 23 23
(8 (8 23 35 52
23 2 35
23
5 5 20
52
05 05
52 20 20 20
51 51 17 1 70
20 05 5 51 7 7 0
51 1 17 7 0) 0) 0) )S )S
70 0) Sa aa aa
70 ) S S Sa
d d
a
Constitution should apply to the state,

)S aa ad M
Sa aa d d M M i
aa ad d M M is is
d M M is is b
M is is ba b ah
ba
h
ah
is b ba h (8
b
Article 370

sb ah h (8 (8 23
ah ah (8 (8 23
(8 (8 23 2 23 52 52
(8 23 23 35 52 0
23 52 52 20 0 05 51
52 52 0 05 51 51 17 7
05 0 51 51 17 70 70 0)
1 70 70 0 )S ) Sa
70 ) ) )S Sa
a ad
0) ) Sa aa aa d
Sa Sa
ad d d M M
Sa
a ad ad M M is is
d M M is is ba
of India the power to amend its provisions and scope.

M M is is ba ba
h h
the Indian Parliament's legislative powers in the state.

is is b b ba
h h (8
b b ah ah (8 (8
ah ah (8 (8 2 2
(8 (8 23 35 35
On October 17, 1949, Article 370 was added to the Indian

(8 23 23 20
23 23 23 5 5 20
52 20 51
was empowered to recommend which articles of the Indian

52 52 20 05 51
52 0 05 51 51 17 7 0)
70
)S
05 51 17 70 70 0)
17 70 0 ) )S Sa aa
Presidential Order in 1954, on the recommendation of the J&K

Sa
)
It was introduced into the draft constitution by N Gopalaswami

0) )S Sa aa ad ad
S Sa d M
The J&K Constituent Assembly was dissolved after it drafted the

aa
Article 35A stems from Article 370 and was introduced through a

ad M
aa d M is
Article 35A empowers the Jammu & Kashmir legislature to define

ad M is
d M
the permanent residents of the state, and their special rights and
Under Article 370: The Constituent Assembly of Jammu & Kashmir

M is b ba
Kashmir, permitting it to draft its own Constitution and restricting

is
state's constitution. Clause 3 of the article 370 gives the President

M is h
constitution, as a 'temporary provision', which exempted Jammu &

M is is b ba ba
h
ah
is b b ah ah h (8 (8 (8
ba ah (8 (8 2 23
h (8 (8 2 23 23 35 52
(8
2 23 23 35 52 52 20 0
35 52 5 20 20 05 05 51
2 0 51 5 17 17 70
05 51 70
17
0) 0) 0) )
17 70
17
0) 0) ) )
Key Changes

ba

(8
i
0

7
M
23

0
aa
52

51
0)

52
is

h
d
(8

)S
ba
17
M
23

0
aa

23
52
ah

is
05

70
d
(8

)S

(8
aa

M
23
b
52

51
h
The Constitution (Application to Jammu and Kashmir) Order, 2019 has replaced Presidential Order of 1954.

is

h
70
)S

ad
ba

(8

ba
M
23

20
1

Sa

)
is

ah
0

is
05

70
ad
(8

35
17
M

M
b
52

51
Sa

0)
ah

2
Subsequently, the Jammu and Kashmir Reorganisation Bill, 2019, passed by Parliament divides the state of

is
05
ad

ad
(8

17
M
23

20
b
2
Sa

Sa
is

h
70
35

05
d
(8

35
ba
Jammu and Kashmir into two new Union Territories (UTs): Jammu & Kashmir, and Ladakh.

aa
51
2

52

0)
h

2
is
ad
(8

)S
ba

(8
0

7
M
23
52

51
Sa
h

is

ah
0

d
ba

(8
17
M
23
This is the first time that a state has been converted into a UT.

20
a

b
 0)

Sa

0)
is

is
05
ad
(8

35
ba
17
M

17
M
52
Sa

)
h

2
is
05

70
ad

05
ad
ba

(8
M
23
Of the six Lok Sabha seats currently with the state of Jammu and Kashmir, five will remain with the union
52

51
Sa

0)

52
Sa
is

h
ad
(8

ba
17
M
23

23
52
Sa

0)
h
territory of Jammu and Kashmir, while one will be allotted to Ladakh.

is
05
d
(8

ba

(8
17
aa

M
23
52

0)
h

is

h
05
)S

d
ba

(8

ba
7
M
23

aa
51

52

0)
is

ah
70

The UT of Jammu and Kashmir will have an Assembly, like in Delhi and Puducherry.

is
d
(8

)S

M

20

17
aa

M
23
b
51

is

70
ad

35

05
)S

d
ba

(8
0

aa
52

51
Sa

52
is

h
70
Instead of 29, India will now have 28 states. Kashmir will no longer have a Governor, rather a Lieutenant

d
(8

)S
ba
M


23

20
a

23
51

Sa
h

is

70
d
(8

35
ba

(8
20
aa

Governor like in Delhi or Puducherry.

51
0)
h

2
is

h
35
S

d
ba

(8

ba
7
M

20
aa
51
0)

0)
is

is
ad
(8

5
)S
ba
7
M

20

17
M
23
51

Sa
h

is

0
ad

5
ad
ba

(8
20

17
M
23

20
Sa

Sa
is

ah
70
35

05
d
(8

35
M

aa
Status of J&K Union Territory

b
51
2

52

)
ah

2

is

70
d
(8

(8
20
aa

M
23
b

51
0)
h

is

ah
5
)S

ad
ba

(8
7
M
23

20

b
51

Sa

)
is

h
0

J&K Assembly will have a five-year term, not six, as was the earlier case.

is

70
ad
(8

5

ba
17
M

20

M
23

51
Sa

)
h

is
05

70
ad

d
ba

(8
M
23

20
aa
52

51
Sa

)
is

ah
70

Section 32 of the J&K 2019 Bill proposes that the Assembly can make laws on any subjects in the State and
d
(8

5
)S

M
23

0
aa

23
b
51

52
h

is

0
d
(8

S
ba

(8
0

17
aa

Concurrent lists except on state subjects relating to “public order” and “police”.

M
23
52

0)
ah

is

ah
05
S

ad
(8
17
M
23
b

b
0)

52
Sa

)
is

ah

is
5

70
d
(8
7
M

20
aa

M
23
This is similar to Article 239 A of the Constitution that is applicable to Union Territories of Puducherry and b
51

51

)
ah

is

70
ad

35
S

ad
(8
20

0
b

51
Sa

0)

52
Sa
Delhi.
is

ah
5

ad
(8
7
M
23

23
b
51

52
Sa

)
h

is

70
d
(8

ba

(8
20
aa

M
23

51
)
ah

is

ah
70

However, by insertion of Article 239AA and by virtue of the 69th Constitutional Amendment, the Delhi Assembly
5
)S

ad
(8


M
23

0
b

b
1

52
Sa

0)
is

ah
0

is
05
d
(8
17
M

cannot legislate on matters in entry 18 of the State List, i.e. land.

17
aa

M
23
b
52

)
h

is
05

70
ad

05
)S

d
ba

(8
M
23

aa
52

1
Sa

2
is

ah
0

05
d
(8

35
S
17
M
23

In the case of J&K, the Assembly can make laws on land.


aa

b

52

0)
h

2
is
05
d
(8

)S
ba

(8
17
aa

M
23
52
ah

is

h
70

05
)S

d
(8

ba
M
23

a
b

51

52
Sa

0)
is

ah
70

is
d
(8
M

20

17
aa

M
23
sb
51

0)
h
d







Sa Sa
Sa Sa ad
Sa ad ad
Sa Sa
ad ad M M
ad ad M M is is
d M M is is ba
M M is is ba ba ba
h h
is is
b b ba h h (8 (8
b ah ah h (8 (8 2 23
ah (8 (8 23 35
(8 (8 2 23 52 2
52
0
anthem.

Kashmir.
23 23 35 52 05
23 5 52 20 0 05
52 20 05 51 17 17
05 51 17
51
7 70 0) 0 )S
51 17 7 0 0) )S Sa aa
70 0 0) )S S d

null and void.


)S S aa aa ad
)S aa aa d d M M
aa aa d d M M is is
d d M M is is b ba
M M is is ba ba ah
is is
b ba ba h h (8
ba ah h h (8 (8 23
h (8 (8 23
h (8 (8 23 2 23 52 52
(8 23 35 52 0
23 23 5 20 05
5 52 05 51
will be abolished.

20 17
0

now also be applicable.


52 20 51 51 17 70 0)
05 51 51 70 70 0) )
17 7 70
) ) )S Sa Sa
0 0) Sa aa ad
)S S Sa
ad d
ad
M
aa aa ad M M is
aa d d M M is is b
d M M is is ba ah
M is is b ba ba
h h (8
is ba ba ah h (8 (8
ba h h (8 (8 23 23
h (8 (8 23 2 23 52
(8 2 23 35 52
23 35 5 5 20 05 05
20 1
enshrined in the Indian constitution.

52 20 20 51 51 17 70
20 05 5 51 7 7 0
51 1 17 7 0) 0) 0) )S )S
70 0) Sa aa aa
70 ) S S Sa
d d
)S Sa aa aa a d
ad
M M
aa ad d d M M is i
d M M is is b
M M is is b ba ah
is is
b ba ba ah h (8
sb b ah h h (8 (8 23
ah ah (8 (8 23
(8 (8 23 2 23 52 52
(8 23 23 35 52 0
23 52 52 20 0 05 51
52 52 0 05 51 51 17 7
05 0 51 51 17 70 70 0)
1 70 70 0 )S ) Sa
70 ) ) )S Sa
a ad
0) ) Sa aa aa d
Sa Sa
ad d d M M
Sa
a ad ad M M is is
d M M is is ba
M M is is ba ba
h h
is is b b ba
h h (8
b b ah ah (8 (8
ah ah (8 (8 2 2
(8 (8 23 23 35 35
(8 23 20
23 23 23 5 5 20
52
05
20 51
52 52 20 51
52 0 05 51 51 17 7 0)
70
)S
05 51 17 70 70 0)
17 70 0 ) )S Sa Sa aa
The citizens of Jammu and Kashmir will not have dual citizenship.

0) ) )S Sa aa ad ad
S Sa aa ad d M M
aa ad d M M is is
d M is
Article 360, which can be used to declare a Financial Emergency, will

M b ba
including the Right to Information Act and the Right to Education Act.

Article 35A, which originates from the provisions of Article 370 stands

is
Indian Constitution, its citizens will now have the Fundamental Rights

M M is is ba ah h
is b b ba h
Since Presidential Order has extended all provisions of the Constitution

is b h (8
Jammu & Kashmir will no longer have the separate constitution, flag or

All laws passed by Parliament will be applicable in Jammu and Kashmir,

ah (8
As the new union territory of Jammu and Kashmir will be subject to the

ah (8
The Indian Penal Code will replace the Ranbir Penal Code of Jammu and

2 23
discriminatory provisions under Article 35A will now be unconstitutional.

ba ah (8 (8
h (8 23 35
The special status provided to J&K under Article 370

2 52
to Jammu and Kashmir, including the chapter on Fundamental Rights, the

(8 23
(8
2 23 23 35 52 52 20 0
35 52 5 20 20 05 05 51
2 0 51 5 17 17 70
05 51 70
17
0) 0) 0) )
17 70
17
0) 0) ) )
Sa Sa
Sa ad







Sa Sa ad
Sa ad ad M
Sa
ad ad M M is
ad M M is is
d M M is is ba ba
h
M is is ba ba
h h
is b b ba
h h (8 (8
b ah ah ah
(8 (8 (8 2 23
(8 23 35
(8 2 23 52

India.
(8 23 23 35 52 52 2 05 0
23 5 52 20 0 05

change.
change.
52 20 51 17 17

findings.
05 51 0
05 51 17 7 70 0) )S
51 17 7 0 0) )S Sa aa
70 0 0) )S S aa d
)S )S S aa aa d
ad
M
aa aa d d M M is

development.
aa d d M M is is
d M M is is b ba
M is is ba ba ba
h
ah
is b ba h h (8 (8
ba ah h (8 (8 23
h h (8 (8 2 23 23 52
(8 (8 23 23 35 52 52
23 23 5 20 0 05
52 5 20
52
0
20 51
05
17
51
70
17
51 51 0)
05 51 70 70 0) )
17 7 70 ) )S Sa
Global governance needs

0 0) ) Sa
SDGs and McKinsey report
Sa aa ad
)S S Sa
ad d
ad
M
M
Editorial talks about

aa

Need for true democracy in


aa ad M is
aa d d M M is is b
d M M India's vision for global unity. is

LiFE approach for sustainable


is ba ah
M ba

Urgency in addressing climate


is is b ba h h (8
is h
G-20 led by India's opportunity.

ba ba ah (8 (8
ba h h (8 (8 23 23
h (8 (8 23 2 23 52
(8 2 23 35 52
23 35 5 5 20 05 05
52 20 20 20
51 51 17 1 70
20 05 5 51 7 7 0
51 1 17 7 0) 0) 0) )S )S
70 0) Sa aa aa
70 ) S S Sa
d d
)S Sa aa aa a d
ad
M M
aa ad d d M M is i
d M M is is b
M M is is b ba ah
is is
b ba ba ah h (8
sb b ah h h (8 (8 23
ah ah (8 (8 23
(8 (8 23 2 23 52 52
(8 23 23 35 52 0
23 52 52 20 0 05 51
52 52 0 05 51 51 17 7
05 0 51 51 17 70 70 0)
1 70 70 0 )S ) Sa
70 ) ) )S Sa
a ad
0) ) Sa aa aa d
Sa Sa
ad d d M M
Sa
a ad ad M M is is
d M M is is ba
M M is is ba ba
h h
is is b b ba
h h (8
b b ah ah (8 (8
ah ah (8 (8 2 2
(8 (8 23 23 35 35
(8 23 20
23 23 23 5 5 20
52
05
20 51
52 52 20 51
52 0 05 51 51 17 7 0)
70
)S
05 51 17 70 70 0)
17 70 0 ) )S Sa Sa aa
0) ) )S Sa aa ad ad
S Sa aa ad d M M
aa ad d M M is is
d M M is is b ba
M M is is ba ah h
is is b b ba
h h (8
b ah ah (8 (8
ba ah (8 (8 2 23
h (8 (8 2 23 23 35 52
(8
2 23 23 35 52 52 20 0
35 52 5 20 20 05 05 51
2 0 51 5 17 17 70
05 51 70
17
0) 0) 0) )
17 70
17
0) 0) ) )
Sa Sa
Sa ad







Sa Sa ad
Sa ad ad M
Sa
ad ad M M is
ad M M is is
d M M is is ba ba
h
M is is ba ba
h h
is b b ba
h h (8 (8
b ah ah ah
(8 (8 (8 2 23
(8 23 35
(8 (8 23 2 35
23
52 52 2
52
0
23 23 05
52 5 20
52 20 0 51
05
17 17
05 51 0
05 51 17 7 70 0) )S
51 17 7 0 0) )S Sa aa
70 0 0) )S S d

institutions.
)S S aa aa ad
)S aa d d M M

Force Survey.
aa aa d M is
aa d d M M is is
d M M is is b ba
M is is ba ba ba
h
ah
is b ba h h (8

(CES) of 2017-18.
ba ah h (8 (8 23
h (8 (8 23
h (8 (8 23 2 23 52 52
(8 23 35 52 0
23 23 5 20 05
52 5 20
52
0
20 51
05
17
51
70
17
51 51 0)
05 51 70 70 0) )
17 7 70
) ) )S Sa Sa
0 0) Sa aa ad
)S S Sa
ad d
ad
M
M
Editorial talks about

aa aa ad M is
aa d d M M is is b
d M M is is ba ah
M is is b ba ba
h h (8
is ba h (8
Efforts to undermine statistical
ah
Hostile approach towards data.

ba ba h (8 (8 23
h h (8 (8 2 23 23
(8 (8 23 35 52
2 23 5
52
Delayed release of Periodic Labour

23 35 5 20 20 05 05
1

Delay in decennial Census exercise.


Strains on robust statistical system.
52 20 20 51 51 17 70
5 51 7 0
Junked consumer expenditure survey

20 05 7
NFHS-5 revealed inconvenient truths.

51 1 17 7 0) 0) 0) )S )S
70 0) Sa aa aa
70 ) S S Sa
d d
)S Sa aa aa a d
ad
M M
aa ad d d M M is i
d M M is is b
M M is is b ba ah
is is
b ba ba ah h (8
sb b ah h h (8 (8 23
ah ah (8 (8 23
(8 (8 23 2 23 52 52
(8 23 23 35 52 0
23 52 52 20 0 05 51
52 52 0 05 51 51 17 7
05 0 51 51 17 70 70 0)
1 70 70 0 )S ) Sa
70 ) ) )S Sa
a ad
0) ) Sa aa aa d
Sa Sa
ad d d M M
Sa
a ad ad M M is is
d M M is is ba
M M is is ba ba
h h
is is b b ba
h h (8
b b ah ah (8 (8
ah ah (8 (8 2 2
(8 (8 23 23 35 35
(8 23 20
23 23 23 5 5 20
52
05
20 51
52 52 20 51
52 0 05 51 51 17 7 0)
70
)S
05 51 17 70 70 0)
17 70 0 ) )S Sa Sa aa
0) ) )S Sa aa ad ad
S Sa aa ad d M M
aa ad d M M is is
d M M is is b ba
M M is is ba ah h
is is b b ba
h h (8
b ah ah (8 (8
ba ah (8 (8 2 23
h (8 (8 2 23 23 35 52
(8
2 23 23 35 52 52 20 0
35 52 5 20 20 05 05 51
2 0 51 5 17 17 70
05 51 70
17
0) 0) 0) )
17 70
17
0) 0) ) )







Sa Sa
Sa Sa ad
Sa ad ad
Sa Sa
ad ad M M
ad ad M M is is
d M M is ba

US.
M is is ba h
M is is ba ba
h h
is b b ba
h h (8 (8
b ah (8 2

trade.
ah (8 23
ah (8 (8 23 35
(8 2 23
2
52

agenda.
(8
23 23 23 35 52 52 05 0
5 52 20 0 05

potential.
52 20 05 51 17 17
05 51 17
51
7 70 0) 0 )S
51 17 7 0 0) )S Sa aa
70 0 0) )S S aa d
)S )S S aa aa d
ad
M
aa aa d d M M is
d M

the partnership.
aa d M is is
d M M is is b ba
M is is ba ba ba
h
ah
is b ba h h (8

trade relationships.
ba ah h (8 (8 23
h (8 (8 23
h (8 (8 23 2 23 52 52
(8 23 35 52 0
23 23 5 20 05
52 5 20
52
0
20 51
05
17
51
70
17
51 51 0)
05 51 70 70 0) )
17 7 70
) ) )S Sa Sa
0 0) Sa aa ad
)S S Sa
ad d
ad
M
M
Editorial talks about

aa aa ad M is
aa d d M M is is b
d M M is is ba ah
M is b
ba h

The need for an ambitious trade


is ba h (8
is ba ba ah h (8 (8
ba h h (8 (8 23 23
h (8 2 23
India's openness to negotiating new
Trade relationship underperforming

(8 (8 23 35 52
2 23
5 5
52 05

Importance of trade in strengthening


23 35 20 05
52 20 20 20
51 51 17 1 70
Growing strategic partnership with the
PM Modi's historic State visit to the US.

20 5 51 7 7 0
Biden administration's new approach to
05
51 1 17 7 0) 0) 0) )S )S
70 0) Sa aa aa
70 ) S S Sa
d d
)S Sa aa aa a d
ad
M M
aa ad d d M M is i
d M M is is b
M M is is b ba ah
is is
b ba ba ah h (8
sb b ah h h (8 (8 23
ah ah (8 (8 23
(8 (8 23 2 23 52 52
(8 23 23 35 52 0
23 52 52 20 0 05 51
52 52 0 05 51 51 17 7
05 0 51 51 17 70 70 0)
1 70 70 0 )S ) Sa
70 ) ) )S Sa
a ad
0) ) Sa aa aa d
Sa Sa
ad d d M M
Sa
a ad ad M M is is
d M M is is ba
M M is is ba ba
h h
is is b b ba
h h (8
b b ah ah (8 (8
ah ah (8 (8 2 2
(8 (8 23 23 35 35
(8 23 20
23 23 23 5 5 20
52
05
20 51
52 52 20 51
52 0 05 51 51 17 7 0)
70
)S
05 51 17 70 70 0)
17 70 0 ) )S Sa Sa aa
0) ) )S Sa aa ad ad
S Sa aa ad d M M
aa ad d M M is is
d M M is is b ba
M M is is ba ah h
is is b b ba
h h (8
b ah ah (8 (8
ba ah (8 (8 2 23
h (8 (8 2 23 23 35 52
(8
2 23 23 35 52 52 20 0
35 52 5 20 20 05 05 51
2 0 51 5 17 17 70
05 51 70
17
0) 0) 0) )
17 70
17
0) 0) ) )






Sa Sa
Sa Sa ad
Sa ad ad
Sa Sa
ad ad M M
ad ad M M is is
d M M is is ba
M M is is ba ba ba
h h
is is
b b ba h h (8 (8
b ah ah h (8 (8 2 23
ah (8

ousted.
23

France.
(8 (8 2 23 35 52
(8 23 23 35 52 52 2 0

affected.
23 05
52 5 20
52 20 0 51
05
17 17
05 51 0

frustration.
05 51 17 7 70 0) )S
51 17 7 0 0) )S Sa aa
70 0 0) )S S aa d
)S )S S aa aa d
ad
M
aa aa d d M M is
aa d d M M is is
d M M is is b ba
M is is ba ba ba
h
ah
is b ba h h (8 (8
ba ah h (8 (8 23
h h (8 (8 2 23 23 52
(8 (8 23 23 35 52 52
23 23 5 20 0 05
52 5 20
52
0
20 51
05
17
51
70
17
51 0)
Blow to political stability.

05 51 51 70 70 0) )
17 7 70
) ) )S Sa Sa
0 0) Sa Symbol of democratic order. aa ad
)S S Sa
ad d
ad
M
M
Editorial talks about

aa

Public discontent and military


ad M is
Countering Islamist insurgency

aa aa d M is
d d M M is is b
M ba

Concerns over regional security.


is ah
M is is b ba ba
h h (8
is h
Security partnerships with US and
ba ba ah (8 (8
ba h h (8 (8 23 23
Niger's President Mohamed Bazoum

h (8 (8 23 2 23 52
(8 2 23 35 52
23 35 5 5 20 05 05
52 20 20 20
51 51 17 1 70
20 05 5 51 7 7 0
51 1 17 7 0) 0) 0) )S )S
70 0) Sa aa aa
70 ) S S Sa
d d
)S Sa aa aa a d
ad
M M
aa ad d d M M is i
d M M is is b
M M is is b ba ah
is is
b ba ba ah h (8
sb b ah h h (8 (8 23
ah ah (8 (8 23
(8 (8 23 2 23 52 52
(8 23 23 35 52 0
23 52 52 20 0 05 51
52 52 0 05 51 51 17 7
05 0 51 51 17 70 70 0)
1 70 70 0 )S ) Sa
70 ) ) )S Sa
a ad
0) ) Sa aa aa d
Sa Sa
ad d d M M
Sa
a ad ad M M is is
d M M is is ba
M M is is ba ba
h h
is is b b ba
h h (8
b b ah ah (8 (8
ah ah (8 (8 2 2
(8 (8 23 23 35 35
(8 23 20
23 23 23 5 5 20
52
05
20 51
52 52 20 51
52 0 05 51 51 17 7 0)
70
)S
05 51 17 70 70 0)
17 70 0 ) )S Sa Sa aa
0) ) )S Sa aa ad ad
S Sa aa ad d M M
aa ad d M M is is
d M M is is b ba
M M is is ba ah h
is is b b ba
h h (8
b ah ah (8 (8
ba ah (8 (8 2 23
h (8 (8 2 23 23 35 52
(8
2 23 23 35 52 52 20 0
35 52 5 20 20 05 05 51
2 0 51 5 17 17 70
05 51 70
17
0) 0) 0) )
17 70
17
0) 0) ) )
Sa Sa
Sa ad






Sa Sa ad
Sa ad ad M
Sa
ad ad M M is
ad M M is is
d M M is is ba ba
h
M is is ba ba
h h
is b b ba
h h (8 (8
b ah ah ah
(8 (8 (8 2 23
(8 23 35
(8 (8 23 2 35
23
52 52 2
52
0
23 23 05
52 5 20
52 20 0 51
05
17 17
05 51 0
05 51 17 7 70 0) )S
51 17 7 0 0) )S Sa aa
70 0 0) )S S aa d
)S )S S aa aa d
ad
M
aa aa d d M M is
aa d d M M is is
d M M is is b ba
M is is ba ba ba
h
ah
is b ba h h (8 (8
ba ah h (8 (8 23
h (8 23
News summary

h (8 (8 23 2 23 52 52
(8 23 35 52 0
23 23 5 20 05
52 5 20
52
0
20 51
05
17
51
70
17
51 51 0)
05 51 70 70 0) )
7
Boom of Indian startups.

17 70 ) )S Sa
0 0) ) Sa aa
Sa
ad
)S S Sa
ad d
ad
M
aa aa ad M M is
aa d d M M is is b
d M
Bridging science and market.
M is is ba ah
M is is b ba ba
h h (8
is ba ba ah h (8 (8
ba h h (8 (8 23 23
h 2 23
Rural and suburban involvement.

(8 (8
Diverse sectors, deep technology.

(8 23 35 52
23 2 35
23
5 5 20
52
05 05
52 20 20 20 51 17 1 70
Deep tech startups drive innovation.

51 7
20 05 5 51
7 7 0 )S
51 1 17 0) 0) )S
Thriving entrepreneurial environment.

70 0) 0) Sa aa aa
70 ) S S Sa
d d
)S Sa aa aa a d
ad
M M
aa ad d d M M is i
d M M is is b
M M is is b ba ah
is is
b ba ba ah h (8
sb b ah h h (8 (8 23
ah ah (8 (8 23
(8 (8 23 2 23 52 52
(8 23 23 35 52 0
23 52 52 20 0 05 51
52 52 0 05 51 51 17 7
05 0 51 51 17 70 70 0)
1 70 70 0 )S ) Sa
70 ) ) )S Sa
a ad
0) ) Sa aa aa d
Sa Sa
ad d d M M
Sa
a ad ad M M is is
d M M is is ba
M M is is ba ba
h h
is is b b ba
h h (8
b b ah ah (8 (8
ah ah (8 (8 2 2
(8 (8 23 23 35 35
(8 23 20
23 23 23 5 5 20
52
05
20 51
52 52 20 51
52 0 05 51 51 17 7 0)
70
)S
05 51 17 70 70 0)
17 70 0 ) )S Sa Sa aa
0) ) )S Sa aa ad ad
S Sa aa ad d M M
aa ad d M M is is
d M M is is b ba
M M is is ba ah h
is is b b ba
h h (8
b ah ah (8 (8
ba ah (8 (8 2 23
h (8 (8 2 23 23 35 52
(8
2 23 23 35 52 52 20 0
35 52 5 20 20 05 05 51
2 0 51 5 17 17 70
05 51 70
17
0) 0) 0) )
17 70
17
0) 0) ) )
Sa Sa
Sa ad






Sa Sa ad
Sa ad ad M
Sa
ad ad M M is
ad M M is is
d M M is is ba ba
h
M is is ba ba
h h
is b b ba
h h (8 (8
b ah ah ah
(8 (8 (8 2 23
(8 23 35
(8 (8 23 2 35
23
52 52 2
52
0
23 23 05
5 52 20 0 05

nations.
52 20 05 51 17 17
05 51 17
51
7 70 0) 0 )S
51 17 7 0 0) )S Sa aa
70 0 0) )S S aa d
)S )S S aa aa d
ad
M

negotiations.
aa aa d d M M is
aa d d M M is is
d M M is is b ba
M is is ba ba ba
h
ah
is b ba h h (8 (8
ba ah h (8 (8 23
h (8 23
News summary

h (8 (8 23 2 23 52 52
(8 23 35 52 0
23 5 05
23
52 5 20
52
0 51
20
51 Unlikely for effective
20
51
05
17
51
70
17
0)
05 51 70 70 0) )
17 7 70
) ) )S Sa
Jeddah meeting with key

Sa
0 0) Sa aa ad
)S S Sa
ad d
ad
M
aa aa ad M M is
d M

China's 12-point peace plan.


aa d M is is b
d M M is is ba ah
M is b ba ba h
Peace talks on Russia-Ukraine.

is is ba ah h h (8 (8
Clashing views on peace terms.
ba ba h (8 (8 23
h 23

African leaders' peace initiative.


h (8 (8 2 23
(8 (8 23 35 52
23 2 35
23
5 5 20
52
05 05
52 20 20 20
51 51 17 1 70
20 05 5 51 7 7 0
51 1 17 7 0) 0) 0) )S )S
70 0) Sa aa aa
70 ) S S Sa
d d
)S Sa aa aa a d
ad
M M
aa ad d d M M is i
d M M is is b
M M is is b ba ah
is is
b ba ba ah h (8
sb b ah h h (8 (8 23
ah ah (8 (8 23
(8 (8 23 2 23 52 52
(8 23 23 35 52 0
23 52 52 20 0 05 51
52 52 0 05 51 51 17 7
05 0 51 51 17 70 70 0)
1 70 70 0 )S ) Sa
70 ) ) )S Sa
a ad
0) ) Sa aa aa d
Sa Sa
ad d d M M
Sa
a ad ad M M is is
d M M is is ba
M M is is ba ba
h h
is is b b ba
h h (8
b b ah ah (8 (8
ah ah (8 (8 2 2
(8 (8 23 23 35 35
(8 23 20
23 23 23 5 5 20
52
05
20 51
52 52 20 51
52 0 05 51 51 17 7 0)
70
)S
05 51 17 70 70 0)
17 70 0 ) )S Sa Sa aa
0) ) )S Sa aa ad ad
S Sa aa ad d M M
aa ad d M M is is
d M M is is b ba
M M is is ba ah h
is is b b ba
h h (8
b ah ah (8 (8
ba ah (8 (8 2 23
h (8 (8 2 23 23 35 52
(8
2 23 23 35 52 52 20 0
35 52 5 20 20 05 05 51
2 0 51 5 17 17 70
05 51 70
17
0) 0) 0) )
17 70
17
0) 0) ) )
Sa Sa
Sa Sa ad
Sa ad ad
Sa Sa
ad ad M M
ad ad M M is is
d M M is is ba
M M is is ba ba ba
h h
is is
b b ba h h (8 (8
b ah ah h (8 (8 2 23
ah (8 (8 23 35
(8 (8 23 2 35
23
52 52 2
52
0
23 23 05
52 5 20
52 20 0 51
05
17 17
05 51 0
05 51 17 7 70 0) )S
51 17 7 0 0) )S Sa aa
70 0 0) )S S aa d
)S )S S aa aa d
ad
M
aa aa d d M M is
aa d d M M is is
d M M is is b ba
M is is ba ba ba
h
ah
is b ba h h (8 (8
ba ah h (8 (8 23
h h (8 (8 2 23 23 52
(8 (8 23 23 35 52 52
23 23 5 20 0 05
52 5 20
52
0
20 51
05
17
51
70
17
51 51 0)
05 51 70 70 0) )
17 7 70
) ) )S Sa Sa
0 0) Sa aa ad
)S S Sa
ad d
ad
M
aa aa ad M M is
aa d d M M is is b
d M M is is ba ah
M is is b ba ba
h h (8
is ba ba ah h (8 (8
ba h h (8 (8 23 23
h (8 (8 23 2 23 52
(8 2 23 35 52
23 35 5 5 20 05 05
52 20 20 20
51 51 17 1 70
20 05 5 51 7 7 0
51 1 17 7 0) 0) 0) )S )S
70 0) Sa aa aa
70 ) S S Sa
d d
)S Sa aa aa a d
ad
M M
aa ad d d M M is i
d M M is is b
M M is is b ba ah
is is
b ba ba ah h (8
sb b ah h h (8 (8 23
ah ah (8 (8 23
(8 (8 23 2 23 52 52
(8 23 23 35 52 0
23 52 52 20 0 05 51
52 52 0 05 51 51 17 7
05 0 51 51 17 70 70 0)
1 70 70 0 )S ) Sa
70 ) ) )S Sa
a ad
0) ) Sa aa aa d
Sa Sa
ad d d M M
Sa
a ad ad M M is is
d M M is is ba
M M is is ba ba
h h
is is b b ba
h h (8
b b ah ah (8 (8
ah ah (8 (8 2 2
(8 (8 23 23 35 35
(8 23 20
23 23 23 5 5 20
52
05
20 51
52 52 20 51
52 0 05 51 51 17 7 0)
70
)S
05 51 17 70 70 0)
17 70 0 ) )S Sa Sa aa
0) ) )S Sa aa ad ad
S Sa aa ad d M M
aa ad d M M is is
d M M is is b ba
M M is is ba ah h
is is b b ba
h h (8
b ah ah (8 (8
ba ah (8 (8 2 23
h (8 (8 2 23 23 35 52
(8
2 23 23 35 52 52 20 0
35 52 5 20 20 05 05 51
2 0 51 5 17 17 70
05 51 70
17
0) 0) 0) )
17 70
17
0) 0) ) )
Sa Sa
Sa ad






Sa Sa ad
Sa ad ad M
Sa
ad ad M M is
ad M M is is
d M M is is ba ba
h
M is is ba ba
h h
is b b ba
h h (8 (8
b ah ah ah
(8 (8 (8 2 23
(8 23 35
(8 (8 23 2 35
23
52 52 2
52
0
23 23 05
52 5 20
52 20 0 51
05
17 17
05 51 0
05 51 17 7 70 0) )S
51 17 7 0 0) )S Sa aa
70 0 0) )S S aa d
)S )S S aa aa d
ad
M
aa aa d d M M is
aa d d M M is is
d M M is is b ba
M is is ba ba ba
h
ah
is b ba h h (8 (8
ba ah h (8 (8 23
h (8 23
News summary

h (8 (8 23 2 23 52 52
(8 23 35 52 0
23 23 5 20 05
52 5 20
52
0
20 51
05
17
51
70
17
51 51 0)
05 51 70 70 0) )
17 7 70
) ) )S Sa Sa
0 0) Sa aa ad
)S S Sa
ad d
ad
M
aa aa ad M M is
aa d d M M is is b
d M M is is ba ah
M is is b ba ba
h h (8
is ba ba ah h (8 (8
ba h h (8 (8 23 23
h (8 2 23
Drug war's role in present unrest.

(8 (8 23 35 52
23 2 23
5 5
52 05
Talks to resolve drug-related issues
35 20 05
20 1
Opium poppy cultivation destroyed.

52 20 20 51 51 17 70
7
Manipur cases of narcotics and arms.

20 05 5 51
7 7 0 )S
51 1 70
17
0) 0) 0) 0)
Sa
)S
aa
70 S aa d
) S
Sa
d
Nexus between narcotics and terrorism.

a ad M
Satellite imagery for cultivation control.

)S Sa aa aa d M
aa ad d d M M is i
d M M is is b
M M is is b ba ah
is is
b ba ba ah h (8
sb b ah h h (8 (8 23
ah ah (8 (8 23
(8 (8 23 2 23 52 52
(8 23 23 35 52 0
23 52 52 20 0 05 51
52 52 0 05 51 51 17 7
05 0 51 51 17 70 70 0)
1 70 70 0 )S ) Sa
70 ) ) )S Sa
a ad
0) ) Sa aa aa d
Sa Sa
ad d d M M
Sa
a ad ad M M is is
d M M is is ba
M M is is ba ba
h h
is is b b ba
h h (8
b b ah ah (8 (8
ah ah (8 (8 2 2
(8 (8 23 23 35 35
(8 23 20
23 23 23 5 5 20
52
05
20 51
52 52 20 51
52 0 05 51 51 17 7 0)
70
)S
05 51 17 70 70 0)
17 70 0 ) )S Sa Sa aa
0) ) )S Sa aa ad ad
S Sa aa ad d M M
aa ad d M M is is
d M M is is b ba
M M is is ba ah h
is is b b ba
h h (8
b ah ah (8 (8
ba ah (8 (8 2 23
h (8 (8 2 23 23 35 52
(8
2 23 23 35 52 52 20 0
35 52 5 20 20 05 05 51
2 0 51 5 17 17 70
05 51 70
17
0) 0) 0) )
17 70
17
0) 0) ) )
Sa Sa
Sa ad





Sa Sa ad
Sa ad ad M
Sa
ad ad M M is
ad M M is is
d M M is is ba ba
h
M is is ba ba
h h
is b b ba
h h (8 (8
b ah ah ah
(8 (8 (8 2 23
(8 23 35
(8 (8 23 2 23 52 2
52
0

chaos.
23 23 35 52 05
52 5 20
52 20 0 51
05
17 17
05 0

pending.
51

protests.
05 51 17 7 70 0) )S
51 17 7 0 0) )S Sa aa
70 0 0) )S S aa d
)S )S S aa aa d
ad
M
aa aa d d M M is
aa d d M M is is
d M M is is b ba
M is is ba ba ba
h
ah
is b ba h h (8 (8
ba ah h (8 (8 23
h (8 23
News summary

h (8 (8 23 2 23 52 52
(8 23 35 52 0
23 23 5 20 05
52 5 20
52
0
20 51
05
17
51
70
17
51 51 0)
05 51 70 70 0) )
17 7 70
) ) )S Sa Sa
0 0) Sa aa ad
)S S Sa
ad d
ad
M
aa ad M M is
displeased with disruptions.

aa aa d M is
d d M M is is b
M is ba ah

Question Hour delayed due to


M is is b ba ba
h h (8
is ba ba ah h (8 (8
ba h h (8 (8 23 23
h 2 23
Lok Sabha adjourned, crucial Bill

(8 (8 23 52
(8 2 23 35 52
23 35 5 5 20 05 05
20 20 1
Lok Sabha Speaker Om Birla absent,

52 20 51 51 17 70
20 05 5 51 7 7 0
51 1 17 7 0) 0) )S )S
Opposition leaders meet Speaker amid

0)
BJP issues whip, Congress opposes Bill.

70 0) Sa aa aa
70 ) S S Sa
d d
)S Sa aa aa a d
ad
M M
aa ad d d M M is i
d M M is is b
M M is is b ba ah
is is
b ba ba ah h (8
sb b ah h h (8 (8 23
ah ah (8 (8 23
(8 (8 23 2 23 52 52
(8 23 23 35 52 0
23 52 52 20 0 05 51
52 52 0 05 51 51 17 7
05 0 51 51 17 70 70 0)
1 70 70 0 )S ) Sa
70 ) ) )S Sa
a ad
0) ) Sa aa aa d
Sa Sa
ad d d M M
Sa
a ad ad M M is is
d M M is is ba
M M is is ba ba
h h
is is b b ba
h h (8
b b ah ah (8 (8
ah ah (8 (8 2 2
(8 (8 23 23 35 35
(8 23 20
23 23 23 5 5 20
52
05
20 51
52 52 20 51
52 0 05 51 51 17 7 0)
70
)S
05 51 17 70 70 0)
17 70 0 ) )S Sa Sa aa
0) ) )S Sa aa ad ad
S Sa aa ad d M M
aa ad d M M is is
d M M is is b ba
M M is is ba ah h
is is b b ba
h h (8
b ah ah (8 (8
ba ah (8 (8 2 23
h (8 (8 2 23 23 35 52
(8
2 23 23 35 52 52 20 0
35 52 5 20 20 05 05 51
2 0 51 5 17 17 70
05 51 70
17
0) 0) 0) )
17 70
17
0) 0) ) )








Sa Sa
Sa Sa ad
Sa ad ad
Sa Sa
ad ad M M
ad ad M M is is
d M M is is ba
M M is is ba ba ba
h h
is is
b b ba h h (8 (8
b h
About:
ah ah (8 (8 2 23
ah (8 (8 23 35
2 52

History:
(8 23
(8 23 23 35 52 52 2 05 0
23 5 52 20 0 05
52 20 05 51 17 17
05 51 17
51
7 70 0) 0 )S
51 17 7 0 0) )S Sa aa
70 0 0) )S S aa d
)S )S S aa aa d
ad
M
aa aa d d M M is
aa d d M M is is
d M M is is b ba
M is is ba ba ba
h
ah
is b ba h h (8 (8
ba ah h (8 (8 23
h h (8 (8 2 23 23 52
(8 (8 23 23 35 52 52
23 23 5 20 0 05
52 5 20
52
0
20 51
05
17
51
70
17
51 51 0)
05 51 70 70 0) )
17 7 70
) ) )S Sa Sa
0 0) Sa aa ad
)S S Sa
ad d
ad
M
aa aa ad M M is
aa d d M M is is b
d M M is is ba ah
M is is b ba ba
h h (8
is ba ba ah h (8 (8
ba h h (8 (8 23 23
h (8 (8 2 23

(Montague-Chelmsford Reforms).
(8 23 35 52
23 2 35
23
5 5 20
52
05 05
52 20 20 20
51 51 17 1 70
20 05 5 51 7 7 0
51 1 17 7 0) 0) 0) )S )S
70 0) Sa aa aa
70 ) S S Sa
d d
The Office of Speaker of Lok Sabha

)S Sa aa aa a d
ad
M M
d M i

Speaker and Deputy Speaker respectively.


aa ad d M M is is
d M M is is b
M is is ba b ah
ba
h
ah
is b ba h (8
sb b ah ah h (8 (8 (8 23
ah (8 23
(8 (8 23 2 23 52 52
(8 23 35 52 0

and the same nomenclature continued till 1947.


23 23 52 52 20 0 05 51
52 52 0 05 51 51 17 7
05 0 51 51 17 70 70 0)
1 70 70 0 )S ) Sa
70 ) ) )S Sa
Chairman and a Deputy Chairman for the Rajya Sabha.

0) ) Sa aa aa a d
ad
Sa Sa
d d M M
Each House of Parliament has its own presiding officer.

Sa ad ad M is
a ad M M is is
d M M is is ba ba
h
M is is b ba ba
h h
is b b ah h (8 (8
b ah ah (8 (8 2
ah (8 2
problems of Parliament in the performance of its functions.

(8 (8 23 23 35 35
(8 23 20
5
under the provisions of the Government of India Act of 1919

23 52 20
23 23 52 5 20 20 05 51 51
52 52 51 7 70
05 0 51
05
17
51 70
17
0) 0) )S
70
There is a Speaker and a Deputy Speaker for the Lok Sabha and a

17 70 0 ) )S Sa Sa aa
0) ) )S Sa aa ad ad
S Sa aa ad d M M
aa ad d M M is
The Speaker is the constitutional and ceremonial head of the House.

d M is is
M M is is b ba
h
M is is b ba ba
h
ah
is b b ah ah h (8 (8 (8
ba ah (8 (8 2 23
h (8 (8 2 23 23 35 52
(8 0
The institutions of Speaker and Deputy Speaker originated in India in 1921

23 35 52 20
2 35
23
52 5 20
52
05 05 51
20 5
2 0 51 17 17 70
05 51 70
17
0) 0) 0) )
17 70
17
0) 0) ) )
Article 93 of the Constitution provides for the election of both the Speaker and the Deputy Speaker.

The Government of India Act of 1935 changed the nomenclatures of President and Deputy President to the
The Office of the Speaker in India is a living and dynamic institution which deals with the actual needs and

At that time, the Speaker and the Deputy Speaker were called the President and Deputy President respectively

Sa Sa
Sa Sa ad
Sa ad ad
Sa Sa
ad ad M M
ad ad M M is is
d M M is is ba
M M is is ba ba ba
h h
is is
b b ba h h (8 (8
b ah ah h (8 (8 2 23

House.
ah (8 (8 23 35
(8 (8 23 2 23 52 2
52
0

Speaker.
23 23 35 52 05
52 5 20
52 20 0 51
05
17 17
05 51 0
05 51 17 7 70 0) )S
51 17 7 0 0) )S Sa aa
70 0 0) )S S aa d
)S )S S aa aa d
ad
M
aa aa d d M M is
aa d d M M is is
d M M is is b ba
M is is ba ba ba
h
ah
is b ba h h (8 (8
ba ah h (8 (8 23
h 23

member of the House.


h (8 2 23

groups in the House.


(8 (8 23 52 52
(8 23 35 52 0
23 23 5 20 05
52 5 20
52
0
20 51
05
17
51
70
17
51 51 0)
05 51 70 70 0) )
newly constituted House.

17 7 70
) ) )S Sa Sa
0 0) Sa aa ad
)S S Sa
ad d
ad
M
aa aa ad M M is
aa d d M M is is b
d M M is is ba ah
M is is b ba ba
h h (8
is ba ba ah h (8 (8
ba h h (8 (8 23 23
h 2 23
 Election of Office of the Speaker:

(8 (8 23 52
(8 2 23 35 52
23 35 5 5 20 05 05
20 1

respect of all sections of the House.


52 20 20 51 51 17 70
20 05 5 51 7 7 0
51 1 17 7 0) 0) 0) )S )S
70 0) Sa aa aa
70 ) S S Sa
d d
)S Sa aa aa a d
ad
M M
aa ad d d M M is i
d M M is b
The Office of the Speaker: Lok Sabha

M is is
M is is ba b ah
ba
h
ah
is b ba h (8
sb b ah ah h (8 (8 (8 23
ah (8 23
(8 (8 23 2 23 52 52
(8 23 23 35 52 0
23 52 52 20 0 05 51
52 52 0 05 51 51 17 7
05 0 51 51 17 70 70 0)
1 70 70 0 )S ) Sa
70 ) ) )S Sa
a ad
0) ) Sa aa aa d
Sa Sa
ad d d M M
Sa
a ad ad M M is is
d M M is is ba
M M is is ba ba
h h
is is b b ba
h h (8
b b ah ah (8 (8
ah ah (8 (8 2 2
(8 (8 23 23 35 35
(8 23 20
23 23 23 5 5 20
52
05
20 51
52 52 20 51
52 0 05 51 51 17 7 0)
70
)S
05 51 17 70 70 0)
17 70 0 ) )S Sa Sa aa
0) ) )S Sa ad
 This convention ensures that once elected, the Speaker enjoys the

aa
Criteria: The Constitution of India requires the Speaker should be a

ad
S
The Lok Sabha, which is the highest legislative body in the country,

Sa aa ad d M M
aa ad d M M is is
d M is b
 Electing the Speaker of the Lok Sabha is one of the first acts of every

M is ba
the Speaker, an understanding of the Constitution and the laws of the

M is h
country is considered a major asset for the holder of the Office of the

M is is b ba ba
h
ah
is b b h (8
 Usually, a member belonging to the ruling party is elected Speaker. The

ah (8
chooses its Speaker who presides over the day to day functioning of the

process has evolved over the years where the ruling party nominates its
candidate after informal consultations with leaders of other parties and

ba ah ah (8 (8 2 23
h (8 (8 23 35
 Although there are no specific qualifications prescribed for being elected

(8 (8 23 2 35
23 52 20
52
0
2 35
23
52 5 20
52
05 05 51
20 5
2 0 51 17 17 70
05 51 70
17
0) 0) 0) )
17 70
17
0) 0) ) )
ba

(8
i
0

7
Voting: The Speaker (along with the Deputy Speaker) is elected from among the Lok Sabha members by a

M
23

0
aa
52

51
0)

52
is

h
d
(8

)S
ba
17
M
23

0
aa

23
52
ah

is
05

70
d
(8

)S
simple majority of members present and voting in the House.

(8
aa

M
23
b
52

51
h

is

h
70
)S

ad
ba

(8

ba
M
23

20
1

Sa

)
is

ah
0

is
05

70
ad
(8

35
17
M

Once a decision on the candidate is taken, his/her name is normally proposed by the Prime Minister or the

M
b
52

51
Sa

0)
ah

2
is
05
ad

ad
(8
17
M
23

20
b
2
Sa

Sa
is

h
70
Minister of Parliamentary Affairs.
35

05
d
(8

35
ba
M

aa
51
2

52

0)
h

2
is
ad
(8

)S
ba

(8
0

7
M
23
52

51
Sa
h

is

ah
0

d
ba

(8
Term of Office of the Speaker: The Speaker holds Office from the date of his/her election till immediately

17
M
23

20
a

b
0)

Sa

0)
is

is
05
ad
(8

35
ba
17
M

17
M
52
Sa
before the first meeting of the next Lok Sabha (for 5 years).

)
h

2
is
05

70
ad

05
ad
ba

(8
M
23
52

51
Sa

0)

52
Sa
is

h
ad
(8

ba
17
M
23

23
52
Sa

0)
h

is
05
d
The speaker once elected is eligible for re-election.
(8

ba

(8

17
aa

M
23
52

0)
h

is

h
05
)S

d
ba

(8

ba
7
M
23

aa
51

52

0)
is

ah
70

is
d
(8

)S
M

Whenever the Lok Sabha is dissolved, the Speaker does not vacate his office and continues till the newly-

20

17
aa

M
23
b

51

is

70
ad

35

05
)S

d
ba

(8
0

aa
52

51
Sa

52
elected Lok Sabha meets.
is

h
70

d
(8

)S
ba
M
23

20
a

23
51

Sa
h

is

70
d
(8

35
ba

(8
20
aa

51
0)
h

2
is

h
35
S

d
ba

(8

ba
7
M

20
aa
51
0)

0)
is

is
ad
(8

5
)S
ba
7
M

20

17
M
23
51

Sa
h

is

0
ad

5
ad
ba

(8
20

17
M
23

20
Removal of Speaker:
Sa

Sa
is

ah
70
35

05
d
(8

35
M

aa

b
51
2

52

)
ah

2
is

70
d
(8

(8
20
aa

M
23
b

51
0)
h

is

ah
5
)S

ad
ba

(8
Exceptions: Usually, the Speaker remains in office during the life of the Lok Sabha. However, under following
7
M
23

20

b
51

Sa

)
is

h
0

is

70
ad
(8

5
ba
17
M

20

M
23
conditions, the speaker, may have to vacate the office earlier:

51
Sa

)
h

is
05

70
ad

d
ba

(8
M
23

20
aa
52

51
Sa

)
is

ah
70

d
(8

5
)S
M
23

0
aa

23
b
51

52
h

If he ceases to be a member of the Lok Sabha.

is

0
d
(8

S
ba

(8

0

17
aa

M
23
52

0)
ah

is

ah
05
S

ad
(8
17
M
23
b

b
0)

52
Sa

)
is

ah

is
5

70
d
(8

If he resigns by writing to the Deputy Speaker


7
M

20
aa

M
23
 b
51

51
)
ah

is

70
ad

35
S

ad
(8
20

0
b

51
Sa

0)

52
Sa
is

ah
5

ad
(8
7
M
23

0
If he is removed by a resolution passed by a majority of all the members of the Lok Sabha.

23
b
51

52

Sa

)
h

is

70
d
(8

ba

(8
20
aa

M
23

51
)
ah

is

ah
70
5
)S

ad
(8
M
23

0
b

b
1

Notification: Such a resolution can be moved only after giving 14 days’ advance notice.

52
Sa

0)
is

ah
0

is
05


d
(8
17
M

17
aa

M
23
b
52

)
h

is
05

70
ad

05
)S

d
ba

(8
M
23

aa
52

1
Sa

2
is

ah
0

When a resolution for the removal of the Speaker is under consideration of the House, he/she may be present
05
d
(8

35
S
17


M
23

aa

b
52

0)
h

2
is
05
d
(8

)S
ba

(8
17
aa

M
23

at the sitting but not preside.


52
ah

is

h
70

05
)S

d
(8

ba
M
23

a
b

51

52
Sa

0)
is

ah
70

is
d
(8
M

20

17
aa

M
23
sb
51

0)
h
d
Sa Sa
Sa ad








Sa Sa ad
Sa ad ad M
Sa
ad ad M M is
ad M M is is
d M M is is ba ba
h
M is is ba ba
h h
is b b ba
h h (8 (8
b ah ah ah
(8 (8 (8 2 23
(8 23 35
(8 (8 23 2 35
23
52 52 2
52
0
23 05

victims
border.
23 5 52 20 0 05
52 51 17

citizens.
20 05 51 17 0
05 51 17 7 70 0) )S
51 17 7 0 0) )S Sa aa
70 0 0) )S S aa d
)S )S S aa aa d
ad
M

involvement.
aa aa d d M M is
aa d d M M is is
d M M is is b ba
M is is ba ba ba
h
ah
is b ba h h (8 (8
ba ah h (8 (8 23
h (8 23
News summary

h (8 (8 23 2 23 52 52
(8 23 35 52 0
23 23 5 20 05
52 5 20
52
0
20 51
05
17
51
70
17
51 51 0)
05 51 70 70 0) )
17 7 70
) ) )S Sa Sa
0 0) Sa aa ad
)S S Sa
ad d
ad
M
aa aa ad M M is
d M

Concerns raised over Afghan


aa d M is is b
d M M is ba

IS group claims responsibility.


is ah
M is is b ba ba
h h (8
is ba ba ah h (8 (8
ba h h (8 (8 23 23
h 2
Suspected sanctuaries across the

(8 23
(8 (8 23 35 52

Security briefing and visit to blast


2 23 5
52
Pakistan militants aided by Afghan

23 35 5 20 20 20 05 05
1
52 20 51 51 17 70
5 7 0
Attack on political gathering kills 54.

20 05 51 7
7 )S
PM Shehbaz Sharif's cautious remarks.

51 1 70
17
0) 0) 0) 0)
Sa
)S
aa
70 S aa d
) S
Sa
a ad d
)S Sa aa aa d M M
aa ad d d M M is i
d M M is is b
M M is is b ba ah
is is
b ba ba ah h (8
sb b ah h h (8 (8 23
ah ah (8 (8 23
(8 (8 23 2 23 52 52
(8 23 23 35 52 0
23 52 52 20 0 05 51
52 52 0 05 51 51 17 7
05 0 51 51 17 70 70 0)
1 70 70 0 )S ) Sa
70 ) ) )S Sa
a ad
0) ) Sa aa aa d
Sa Sa
ad d d M M
Sa
a ad ad M M is is
d M M is is ba
M M is is ba ba
h h
is is b b ba
h h (8
b b ah ah (8 (8
ah ah (8 (8 2 2
(8 (8 23 23 35 35
(8 23 20
23 23 23 5 5 20
52
05
20 51
52 52 20 51
52 0 05 51 51 17 7 0)
70
)S
05 51 17 70 70 0)
17 70 0 ) )S Sa Sa aa
0) ) )S Sa aa ad ad
S Sa aa ad d M M
aa ad d M M is is
d M M is is b ba
M M is is ba ah h
is is b b ba
h h (8
b ah ah (8 (8
ba ah (8 (8 2 23
h (8 (8 2 23 23 35 52
(8
2 23 23 35 52 52 20 0
35 52 5 20 20 05 05 51
2 0 51 5 17 17 70
05 51 70
17
0) 0) 0) )
17 70
17
0) 0) ) )
Sa Sa
Sa Sa ad
Sa ad ad
Sa Sa
ad ad M M
ad ad M M is is
d M M is is ba
M M is is ba ba ba
h h
is is
b b ba h h (8 (8
b ah ah h (8 (8 2 23
ah (8 (8 23 35
(8 (8 23 2 35
23
52 52 2
52
0
23 23 05
52 5 20
52 20 0 51
05
17 17
05 51 0
05 51 17 7 70 0) )S
51 17 7 0 0) )S Sa aa
70 0 0) )S S aa d
)S )S S aa aa d
ad
M
aa aa d d M M is
aa d d M M is is
d M M is is b ba
M is is ba ba ba
h
ah
is b ba h h (8 (8
ba ah h (8 (8 23
h h (8 (8 2 23 23 52
(8 (8 23 23 35 52 52
23 23 5 20 0 05
52 5 20
52
0
20 51
05
17
51
70
17
51 51 0)
05 51 70 70 0) )
17 7 70
) ) )S Sa Sa
0 0) Sa aa ad
)S S Sa
ad d
ad
M
aa aa ad M M is
aa d d M M is is b
d M M is is ba ah
M is is b ba ba
h h (8
is ba ba ah h (8 (8
ba h h (8 (8 23 23
h (8 (8 23 2 23 52
(8 2 23 35 52
23 35 5 5 20 05 05
52 20 20 20
51 51 17 1 70
20 05 5 51 7 7 0
51 1 17 7 0) 0) 0) )S )S
70 0) Sa aa aa
70 ) S S Sa
d d
)S Sa aa aa a d
ad
M M
aa ad d d M M is i
d M M is is b
M M is is b ba ah
is is
b ba ba ah h (8
sb b ah h h (8 (8 23
ah ah (8 (8 23
(8 (8 23 2 23 52 52
(8 23 23 35 52 0
23 52 52 20 0 05 51
52 52 0 05 51 51 17 7
05 0 51 51 17 70 70 0)
1 70 70 0 )S ) Sa
70 ) ) )S Sa
a ad
0) ) Sa aa aa d
Sa Sa
ad d d M M
Sa
a ad ad M M is is
d M M is is ba
M M is is ba ba
h h
is is b b ba
h h (8
b b ah ah (8 (8
ah ah (8 (8 2 2
(8 (8 23 23 35 35
(8 23 20
23 23 23 5 5 20
52
05
20 51
52 52 20 51
52 0 05 51 51 17 7 0)
70
)S
05 51 17 70 70 0)
17 70 0 ) )S Sa Sa aa
0) ) )S Sa aa ad ad
S Sa aa ad d M M
aa ad d M M is is
d M M is is b ba
M M is is ba ah h
is is b b ba
h h (8
b ah ah (8 (8
ba ah (8 (8 2 23
h (8 (8 2 23 23 35 52
(8
2 23 23 35 52 52 20 0
35 52 5 20 20 05 05 51
2 0 51 5 17 17 70
05 51 70
17
0) 0) 0) )
17 70
17
0) 0) ) )
Sa Sa
Sa ad







Sa Sa ad
Sa ad ad M
Sa
ad ad M M is
ad M M is is
d M M is is ba ba
h
M is is ba ba
h h
is b b ba
h h (8 (8
b ah ah ah
(8 (8 (8 2 23
(8 23 35
(8 (8 23 2 23 52 2
52
0

youth.
23 23 35 52 05
52 5 20
52 20 0 51
05
17 17
05 51 0
05 51 17 7 70 0) )S
51 17 7 0 0) )S

audio-only.
Sa aa
70 0 0) )S S aa d
)S )S S aa aa d
ad
M
aa aa d d M M is
aa d d M M is is
d M M is is b ba
M is is ba ba ba
h
ah
is b ba h h (8 (8
ba ah h (8 (8 23
h (8 23
News summary

h (8 (8 23 2 23 52 52
(8 23 35 52 0
23 23 5 20 05
52 5 20
52
0
20 51
05
17
51
70
17
51 51 0)
05 51 70 70 0) )
17 7 70
) ) )S Sa Sa
0 0) Sa aa ad
)S S Sa
ad d
ad
M
aa aa ad M M is
aa d d M M is is b
d M M is is ba ah
M is is b ba ba
h h

Parents' involvement required.


is ba ba ah h (8 (8
ba h (8 (8 23
h h (8 (8 2 23 23
(8 (8 23 35 52
2 23 5
52
Under 8: 40 minutes/day, under 3:

23 35 5 20 20 05 05
1
China limits children's phone usage.

52 20 20 51 51 17 70
20 05 5 51 7 7 0
51 1 17 7 0) 0) )S )S
"Minor mode" for different age groups.

0) aa
16-18: 2 hours, no service 10 pm-6 am.

70 0) Sa aa
70 ) S S Sa
d d
a ad M
Effort to control digital addiction among

)S Sa aa aa d M
aa ad d d M M is i
d M M is is b
M M is is b ba ah
is is
b ba ba ah h (8
sb b ah h h (8 (8 23
ah ah (8 (8 23
(8 (8 23 2 23 52 52
(8 23 23 35 52 0
23 52 52 20 0 05 51
52 52 0 05 51 51 17 7
05 0 51 51 17 70 70 0)
1 70 70 0 )S ) Sa
70 ) ) )S Sa
a ad
0) ) Sa aa aa d
Sa Sa
ad d d M M
Sa
a ad ad M M is is
d M M is is ba
M M is is ba ba
h h
is is b b ba
h h (8
b b ah ah (8 (8
ah ah (8 (8 2 2
(8 (8 23 23 35 35
(8 23 20
23 23 23 5 5 20
52
05
20 51
52 52 20 51
52 0 05 51 51 17 7 0)
70
)S
05 51 17 70 70 0)
17 70 0 ) )S Sa Sa aa
0) ) )S Sa aa ad ad
S Sa aa ad d M M
aa ad d M M is is
d M M is is b ba
M M is is ba ah h
is is b b ba
h h (8
b ah ah (8 (8
ba ah (8 (8 2 23
h (8 (8 2 23 23 35 52
(8
2 23 23 35 52 52 20 0
35 52 5 20 20 05 05 51
2 0 51 5 17 17 70
05 51 70
17
0) 0) 0) )
17 70
17
0) 0) ) )
Sa Sa
Sa ad







Sa Sa ad
Sa ad ad M
Sa
ad ad M M is
ad M M is is
d M M is is ba ba
h
M is is ba ba
h h
is b b ba
h h (8 (8
b ah ah ah
(8 (8 (8 2 23
(8 23 35
(8 (8 23 2 35
23
52 52 2
52
0
23 05

claims.
23 5 52 20 0 05

awards.
52 20 05 51 17 17
05 51 17
51
7 70 0) 0 )S
51 17 7 0 0) )S

Vishwas II.'
Sa aa
70 0 0) )S S aa d
)S )S S aa aa d
ad
M
aa d d M M

undertakings.
aa aa d M is is

consideration.
d d M M is is b ba
M M is is ba ba ah
is is
b ba ba h h (8
ba ah h h (8 (8 23
h (8 (8 23
News summary

h (8 (8 23 2 23 52 52
(8 23 35 52 0
23 5 05
contractual disputes.

23 5 52 20 20 05 51 17
52 20 0 51 51 51 17 70 0)
05 51 70 70 0) )
17 7 70
) ) )S Sa Sa
0 0) Sa aa ad
)S S Sa
ad d
ad
M
aa aa ad M M is
aa d d M M is is b
d M M is is ba ah
M is is b ba ba
h h (8
is ba ba ah h (8 (8
ba h h (8 (8 23 23
h (8 (8 23 2 23 52
(8 2 23 35 52
23 35 5 5 20 05 05
52 20 20 20
51 51 17 1 70
5 7 0
Finance Minister announced 'Vivad se

20 05 51 7
1 17 7 0) )S )S

Court orders considered until April 30.


51 70 0) 0) aa

Settlement amount up to 85% for Court


0) Sa aa
S
Centre launches settlement scheme for

70 ) Sa d
October 31 deadline for firms to submit

)S S aa a ad d M
Sa aa d d M M i
aa ad d M M is
Applies to disputes with government or its

d M is is b
M
Arbitral award needed by Jan 31, 2023, for

M is is b ba ah
is is
b ba ba ah h (8
sb b ah h h (8 (8 23
ah ah (8 (8 23
(8 (8 23 2 23 52 52
(8 23 23 35 52 0
23 52 52 20 0 05 51
52 52 0 05 51 51 17 7
05 0 51 51 17 70 70 0)
1 70 70 0 )S ) Sa
70 ) ) )S Sa
a ad
0) ) Sa aa aa d
Sa Sa
ad d d M M
Sa
a ad ad M M is is
d M M is is ba
M M is is ba ba
h h
is is b b ba
h h (8
b b ah ah (8 (8
ah ah (8 (8 2 2
(8 (8 23 23 35 35
(8 23 20
23 23 23 5 5 20
52
05
20 51
52 52 20 51
52 0 05 51 51 17 7 0)
70
)S
05 51 17 70 70 0)
17 70 0 ) )S Sa Sa aa
0) ) )S Sa aa ad ad
S Sa aa ad d M M
aa ad d M M is is
d M M is is b ba
M M is is ba ah h
is is b b ba
h h (8
b ah ah (8 (8
ba ah (8 (8 2 23
h (8 (8 2 23 23 35 52
(8
2 23 23 35 52 52 20 0
35 52 5 20 20 05 05 51
2 0 51 5 17 17 70
05 51 70
17
0) 0) 0) )
17 70
17
0) 0) ) )






Sa Sa
Sa Sa ad
Sa ad ad
Sa Sa
ad ad M M
ad ad M M is is
d M M is is ba
M M is is ba ba ba
h h
is is
b b ba h h (8 (8
b ah ah h (8 (8 2 23
ah (8 (8 23 35
(8 (8 23 2 35
23
52 52 2
52
0
23 23 05
52 5 20
52 20 0 51
05
17 17
05 51 0
05 51 17 7 70 0) )S
51 17 7 0 0) )S Sa aa
70 0 0) )S S aa d
)S S aa d
ad
M
Background

)S aa aa d M
aa aa d d M M is is
d d M M is is b ba
M M is is ba ba ah
is is
b ba ba h h (8
ba ah h h (8 (8 23
h (8 (8 23
h (8 (8 23 2 23 52 52
(8 23 35 52 0
5 05

Tax Disputes (Data):


23 23 20
52 5 20
52
0
20 51
05
17
51
70
17
51 51 0)
05 70 )

About the scheme:


51 70 0)
17 7 70
) ) )S Sa Sa
0 0) Sa aa ad
)S S Sa
ad d
ad
M
aa aa ad M M is
aa d d M M is is b
d M M is is ba ah
M is is b ba ba
h h (8
is ba ba ah h (8 (8
ba h h (8 (8 23 23
h (8 (8 2 23 52

government as well as taxpayers).


(8 23 35
23 2 35
23
5 5 20
52
05 05
52 20 20 51 1
Dispute settlement scheme

20 51 17 70
20 05 5 51 7 7 0
51 1 17 7 0) 0) 0) )S )S
70 0) Sa aa aa
70 ) S S Sa
d d
)S Sa aa aa a d
ad
M M
d M i
the backlog of old disputes and litigation.

aa ad d M M is is
d M M is is b
M is is ba b ah
ba
h
ah
is b ba h (8
sb b ah ah h (8 (8 (8 23
ah (8 23
(8 (8 23 2 23 52 52
(8
lakh crore in FY19-end, up 23% over a year-ago.
23 23 35 52 0
23 52 20 0 05 51
the ease of doing business with the Government.

52
Disputes)” to effectively settle pending disputes.

52 52 0 05 51 51 17 7
05 0 51 51 17 70 70 0)
1 70 70 0 )S ) Sa
70 ) ) )S Sa
a ad
0) ) Sa aa aa d
Sa Sa
ad d d M M
Sa
a ad ad M M is is
d M M is is ba
M M is is ba ba
h h
is is b b ba
h h (8
b b ah ah (8 (8
ah ah (8 (8 2 2
(8 (8 23 23 35 35
(8 23 20
23 23 23 5 5 20
52
05
20 51
52 52 20 51
52 0 05 51 51 17 7 0)
70
)S
05 51 17 70 70 0)
17 70 0 ) )S Sa Sa aa
disputes in which Government of India or its agencies is a litigant.

) )S ad
are significantly higher, involving time and cost (on the part of the

0) Sa aa ad
S Sa aa ad d M M
aa ad d M M is is
d M M is is b ba
M M is is ba ah h
is is b b ba
h h (8
b ah ah (8 (8
2
Therefore, after due study of the past cases, the government intends to

ba (8 23
As per official data, the amount involved in tax disputes was over Rs. 11

ah (8
h (8 23 35
Since India has a very high number of tax litigations, the resolution times

(8 2 23 52
Aim: The scheme is aimed at bringing quick finality to certain contractual

(8 23 35 52 20 0
The Government has appreciated that special efforts are required to clear

bring one time settlement scheme called “Vivad se Vishwas II (Contractual

2 35
23 5 20
52
05 05 51
Such cases are not only holding back fresh investment but are also reducing

52 20
2 0 51 5 17 17 70
05 51 70
17
0) 0) 0) )
17 70
17
0) 0) ) )
ba

(8
i
0

7
M
23

0
The scheme will apply to disputes where one of the parties is either the

aa
52

51
0)

52
is

h
d
(8

)S
ba
17
M
23

0
aa

23
52
ah

is
05

70
d
(8

)S

(8
aa

M
23
b
52

51
h

is

h
70
Government of India or its following bodies:

)S

ad
ba

(8

ba
M
23

20
1

Sa

)
is

ah
0

is
05

70
ad
(8

35
17
M

M
b
52

51
Sa

0)
ah

2
is
05
ad

ad
(8
17
M
23

20
b
2
Sa

Sa
is

h
70
35

05
d
(8

35
All Autonomous Bodies of the Government of India;

ba
M

aa

51
2

52

0)
h

2
is
ad
(8

)S
ba

(8
0

7
M
23
52

51
Sa
h

is

ah
0

d
ba

(8
17
M
23

20
a

b
0)
Public sector banks and public sector financial institutions;

Sa

0)
is

is
05

ad
(8

35
ba
17
M

17
M
52
Sa

)
h

2
is
05

70
ad

05
ad
ba

(8
M
23
52

51
Sa

0)

52
Sa
is

h
ad
(8

ba
17
All Central Public Sector Enterprises; M
23

23

52
Sa

0)
h

is
05
d
(8

ba

(8
17
aa

M
23
52

0)
h

is

h
05
)S

d
ba

(8

ba
7
M
23

aa
51

52
Union Territories, National Capital Territory of Delhi and all agencies/ undertakings thereof; and

0)
is

ah
70

is
d
(8

)S
M

20

17
aa

M
23
b
51

is

70
ad

35

05
)S

d
ba

(8
0

aa
52

51
Sa

52
is

h
70

d
(8

)S
ba
M

All organisations, where Central Government like Metro Corporations, where Government of India has
23

20
a

23
51

Sa
h

is

70
d
(8

35
ba

(8
20
aa

51
0)
h

2
is

h
35
S

d
shareholding of 50%; however, these bodies can opt out of the scheme at their discretion, with approval
ba

(8

ba
7
M

20
aa
51
0)

0)
is

is
ad
(8

5
)S
ba
7
M

20

17
M
23
51

Sa
h

of the Board of Directors.

is

0
ad

5
ad
ba

(8
20

17
M
23

20
Sa

Sa
is

ah
70
35

05
d
(8

35
M

aa

b
51
2

52

)
ah

2
is

70
d
(8

(8
20
aa

M
23
Only disputes involving above entities where the claims for proceedings (either to Court or for Arbitration
b

51
0)

h

is

ah
5
)S

ad
ba

(8
7
M
23

20

b
51

Sa

)
is

h
0

is

70
ad
(8

5
ba
or Conciliation) were submitted by the contractor.
17
M

20

M
23

51
Sa

)
h

is
05

70
ad

d
ba

(8
M
23

20
aa
52

51
Sa

)
is

ah
70

d
(8

5
)S
M
23

0
aa

23
b
51

52
Disputes, where claims are raised against procuring entities as above along with some other party (State
h

is

0
d
(8

 S
ba

(8
0

17
aa

M
23
52

0)
ah

is

ah
05
S

ad
(8
17
M
23
b

Government or private party), shall not be eligible under the scheme.

b
0)

52
Sa

)
is

ah

is
5

70
d
(8
7
M

20
aa

M
23
b
51

51
)
ah

is

70
ad

35
S

ad
(8
20

0
b

51
Sa

0)

52
Sa
is

ah
5

Disputes having only financial claims against the procuring entities will be settled through this scheme.
ad
(8
7
M
23


0

23
b
51

52
Sa

)
h

is

70
d
(8

ba

(8
20
aa

M
23

51
)
ah

is

ah
70
5
)S

ad
(8
M
23

0
b

The Scheme will be applicable to all contractors/ suppliers who wish to participate.

b
1

52
Sa

0)
is

ah
0

is
05
d
(8
17
M

17
aa

M
23
b
52

)
h

is
05

70
ad

05
)S

d
ba

(8
M
23

aa
52

1
Sa

2
is

ah
0

05
d
(8

In case Central Public Sector Enterprises (CPSEs) etc. are the contractors/ suppliers in a particular

35
S
17
M
23


aa

b
52

0)
h

2
is
05
d
(8

)S
ba

(8
17
aa

M
23
52
ah

is

contract, they are also eligible to submit their claims under the scheme.

h
70

05
)S

d
(8

ba
M
23

a
b

51

52
Sa

0)
is

ah
70

is
d
(8
M

20

17
aa

M
23
sb
51

0)
h
d
Sa Sa
Sa ad





Sa Sa ad
Sa ad ad M
Sa
ad ad M M is
ad M M is is
d M M is is ba ba
h
M is is ba ba
h h
is b b ba
h h (8 (8
b ah ah ah
(8 (8 (8 2 23
(8 23 35
(8 (8 23 2 35
23
52 52 2
52
0
23 23 05
5 0 05

tonnes.
52 20 17
52 20 05 51 17
05 51 17
51
7 70 0) 0 )S
51 17 7 0 0) )S Sa aa
70 0 0) )S S aa d
)S )S S aa aa d
ad
M
aa aa d d M M is
aa d d M M is is
d M M is is b ba
M is is ba ba ba
h
ah
is b ba h h (8 (8
ba ah h (8 (8 23
h (8 23
News summary

h 2 23
at 317 lakh tonnes.

(8 (8 23 52 52
(8 23 35 52 0
23 23 5 20 05
52 5 20
52
0
20 51
05
17
51
70
17
51 51 0)
05 51 70 70 0) )
17 7 70
) ) )S Sa Sa
(after ethanol diversion).

0 0) Sa aa ad
)S S Sa
ad d
ad
M
aa aa ad M M is
aa d d M M is is b
d M M is is ba ah
M is is b ba ba
h h (8
is h
season: nearly 41 lakh tonnes).
ba ba ah (8 (8
ba h h (8 (8 23 23
h (8 (8 23 2 23 52
(8 2 23 35 52
23 35 5 5 20 05 05
52 20 20 20
51 51 17 1 70
20 05 5 51 7 7 0
1 17 7 0) )S )S
to 369 lakh tonnes in ongoing season).

51 70 0) 0) aa
0) Sa aa
70 ) S Sa d
Sugar consumption likely to be 275 lakh
)S S aa a ad d M
Sa aa d d M M i
aa d M is
Ethanol diversion: 45 lakh tonnes (current

ad M is
d M M is is b
b
Current season production: 328 lakh tonnes

M is is ba ah
ba
h
ah
is b ba
Total production: 362 lakh tonnes (compared

b h (8 (8
sb h (8
Chennai's 2023-24 sugar production estimated

ah ah (8 23 23
ah (8 (8 2 23 52
(8 (8 23 23 35 52 52 0
23 23 52 52 20 0 05 51
52 52 0 05 51 51 17 7
05 0 51 51 17 70 70 0)
1 70 70 0 )S ) Sa
70 ) ) )S Sa
a ad
0) ) Sa aa aa d
Sa Sa
ad d d M M
Sa
a ad ad M M is is
d M M is is ba
M M is is ba ba
h h
is is b b ba
h h (8
b b ah ah (8 (8
ah ah (8 (8 2 2
(8 (8 23 23 35 35
(8 23 20
23 23 23 5 5 20
52
05
20 51
52 52 20 51
52 0 05 51 51 17 7 0)
70
)S
05 51 17 70 70 0)
17 70 0 ) )S Sa Sa aa
0) ) )S Sa aa ad ad
S Sa aa ad d M M
aa ad d M M is is
d M M is is b ba
M M is is ba ah h
is is b b ba
h h (8
b ah ah (8 (8
ba ah (8 (8 2 23
h (8 (8 2 23 23 35 52
(8
2 23 23 35 52 52 20 0
35 52 5 20 20 05 05 51
2 0 51 5 17 17 70
05 51 70
17
0) 0) 0) )
17 70
17
0) 0) ) )
ba

(8
i
What is Ethanol Blending?

7
M
23

0
aa
52

51
0)

52
is

h
d
(8

)S
ba
17
M
23

0
aa

23
52
ah

is
05

70
d
(8

)S

(8
aa

M
23
b
52

51
h
Ethanol: It is one of the principal biofuels, which is naturally produced by the fermentation of sugars by

is

h
70
)S

ad
ba

(8

ba
M
23

20
1

Sa

)
is

ah
0

is
05

70
ad
(8

35
17
M

yeasts or via petrochemical processes such as ethylene hydration.

M
b
52

51
Sa

0)
ah

2
is
05
ad

ad
(8
17
M
23

20
b
2
Sa

Sa
is

h
70
35

05
d
(8

35
ba
M

aa
Ethanol Blending Programme (EBP): It is aimed at reducing the country’s dependence on crude oil imports,

51
2

52

0)
h

2

is
ad
(8

)S
ba

(8
0

7
M
23
52

51
Sa
h

is

ah
0

d
ba

cutting carbon emissions and boosting farmers’ incomes.

(8
17
M
23

20
a

b
0)

Sa

0)
is

is
05
ad
(8

35
ba
17
M

17
M
52
Sa

)
h

2
is
05

70
ad

05
ad
ba

(8
M
23
Blending Target: The Government of India has advanced the target for 20% ethanol blending in petrol (also
52

51

Sa

0)

52
Sa
is

h
ad
(8

ba
17
M
23

23
52
Sa

0)
h
called E20) to 2025 from 2030.

is
05
d
(8

ba

(8
17
aa

M
23
52

0)
h

is

h
05
)S

d
ba

(8

ba
7
M
23

aa
51

52

0)
is

ah
70

is
d
(8

)S
M

20

17
aa

M
23
b
51

is

70
ad

35

05
)S

d
ba

(8
0

aa
52

51
Sa

52
is

h
70

d
(8

)S
ba
M
23

20
a

23
51
What is the Significance of Ethanol Blending?

Sa
h

is

70
d
(8

35
ba

(8
20
aa

51
0)
h

2
is

h
35
S

d
ba

(8

ba
7
M

20
aa
51
0)

0)
is

is
ad
(8

5
)S
ba
7

Reduce dependency on Petroleum:


M

20

17
M
23
51

Sa
h

is

0
ad

5
ad
ba

(8
20

17
M
23

20
Sa

Sa
is

ah
70
35

05
d
(8

35
M

aa
By blending ethanol into gasoline, it can reduce the amount of petrol required to run a car, thereby reducing

b
51
2

52

)
ah

2
is

70
d
(8

(8
20
aa

M
23
b

51
0)
h

is

ah
5

dependence on imported, expensive, and polluting petroleum.


)S

ad
ba

(8
7
M
23

20

b
51

Sa

)
is

h
0

is

70
ad
(8

5
ba
17
M

20

M
23

51
Sa

)
h

is
05

70
ad

d
ba

(8
Today, India imports 85% of its oil requirements.

M
23

20
aa

52

51
Sa

)
is

ah
70

d
(8

5
)S
M
23

0
aa

23
b
51

52
h

is

0
d
(8

S
ba

(8
0

17
aa

M
23
Save Money:
52

0)
ah

is

ah
05
S

ad
(8
17
M
23
b

b
0)

52
Sa

)
is

ah

is
5

70
d
(8
7
M

20
aa

M
23
b
51

51
)
ah

India's net import of petroleum was 185 million tonnes in 2020-21 at a cost of USD551 billion.
is

70
ad

35
S

ad
(8
20

0
b

51
Sa

0)

52
Sa
is

ah
5

ad
(8
7
M
23

23
b
51

52
Sa

)
h

is

70
d
(8

Most of the petroleum products are used in transportation and therefore, the E20 programme can save the
ba

(8
20
aa

M
23

51
)
ah

is

ah
70
5
)S

ad
(8
M
23

0
b

b
1

countryUSD4 billion annually.

52
Sa

0)
is

ah
0

is
05
d
(8
17
M

17
aa

M
23
b
52

)
h

is
05

70
ad

05
)S

d
ba

(8
M
23

aa
52

1
Sa

2
is

ah
0

Less Polluting:
05
d
(8

35
S

17
M
23

aa

b
52

0)
h

2
is
05
d
(8

)S
ba

(8
17
aa

M
23
52
ah

is

h
70

05
)S

d
(8

Ethanol is a less polluting fuel and offers equivalent efficiency at a lower cost than petrol.

ba
M
23

a

b

51

52
Sa

0)
is

ah
70

is
d
(8
M

20

17
aa

M
23
sb
51

0)
h
d
Sa Sa
Sa Sa ad
Sa ad ad
Sa Sa
ad ad M M
ad ad M M is is
d M M is is ba
M M is is ba ba ba
h h
is is
b b ba h h (8 (8
b ah ah h (8 (8 2 23
ah (8 (8 23 35
(8 (8 23 2 35
23
52 52 2
52
0
23 23 05
52 5 20
52 20 0 51
05
17 17
05 51 0
05 51 17 7 70 0) )S
51 17 7 0 0) )S Sa aa
70 0 0) )S S aa d
)S )S S aa aa d
ad
M
aa aa d d M M is
aa d d M M is is
d M M is is b ba
M is is ba ba ba
h
ah
is b ba h h (8 (8
ba ah h (8 (8 23
h h (8 (8 2 23 23 52
(8 (8 23 23 35 52 52
23 23 5 20 0 05
52 5 20
52
0
20 51
05
17
51
70
17
51 51 0)
05 51 70 70 0) )
17 7 70
) ) )S Sa Sa
0 0) Sa aa ad
)S S Sa
ad d
ad
M
aa aa ad M M is
aa d d M M is is b
d M M is is ba ah
M is is b ba ba
h h (8
is ba ba ah h (8 (8
ba h h (8 (8 23 23
h (8 (8 23 2 23 52
(8 2 23 35 52
23 35 5 5 20 05 05
52 20 20 20
51 51 17 1 70
20 05 5 51 7 7 0
51 1 17 7 0) 0) 0) )S )S
70 0) Sa aa aa
70 ) S S Sa
d d
)S Sa aa aa a d
ad
M M
aa ad d d M M is i
d M M is is b
M M is is b ba ah
is is
b ba ba ah h (8
sb b ah h h (8 (8 23
ah ah (8 (8 23
(8 (8 23 2 23 52 52
(8 23 23 35 52 0
23 52 52 20 0 05 51
52 52 0 05 51 51 17 7
05 0 51 51 17 70 70 0)
1 70 70 0 )S ) Sa
70 ) ) )S Sa
a ad
0) ) Sa aa aa d
Sa Sa
ad d d M M
Sa
a ad ad M M is is
d M M is is ba
M M is is ba ba
h h
is is b b ba
h h (8
b b ah ah (8 (8
ah ah (8 (8 2 2
(8 (8 23 23 35 35
(8 23 20
23 23 23 5 5 20
52
05
20 51
52 52 20 51
52 0 05 51 51 17 7 0)
70
)S
05 51 17 70 70 0)
17 70 0 ) )S Sa Sa aa
0) ) )S Sa aa ad ad
S Sa aa ad d M M
aa ad d M M is is
d M M is is b ba
M M is is ba ah h
is is b b ba
h h (8
b ah ah (8 (8
ba ah (8 (8 2 23
h (8 (8 2 23 23 35 52
(8
2 23 23 35 52 52 20 0
35 52 5 20 20 05 05 51
2 0 51 5 17 17 70
05 51 70
17
0) 0) 0) )
17 70
17
0) 0) ) )
Sa Sa
Sa Sa ad
Sa ad ad
Sa Sa
ad ad M M
ad ad M M is is
d M M is is ba
M M is is ba ba ba
h h
is is
b b ba h h (8 (8
b ah ah h (8 (8 2 23
ah (8 (8 23 35
(8 (8 23 2 35
23
52 52 2
52
0
23 23 05
52 5 20
52 20 0 51
05
17 17
05 51 0
05 51 17 7 70 0) )S
51 17 7 0 0) )S Sa aa
70 0 0) )S S aa d
)S )S S aa aa d
ad
M
aa aa d d M M is
aa d d M M is is
d M M is b ba
News in short

M is is ba ba ah
is is
b ba ba h h (8
ba ah h h (8 (8 23
h (8 (8 23
h (8 (8 23 2 23 52 52
(8 23 35 52 0
23 23 5 20 05
52 5 20
52
0
20 51
05
17
51
70
17
51 51 0)
05 51 70 70 0) )
17 7 70
) ) )S Sa Sa
0 0) Sa aa ad
)S S Sa
ad d
ad
M
aa aa ad M M is
aa d d M M is is b
d M M is is ba ah
M is is b ba ba
h h (8
is ba ba ah h (8 (8
ba h h (8 (8 23 23
h (8 (8 23 2 23 52
(8 2 23 35 52
23 35 5 5 20 05 05
52 20 20 20
51 51 17 1 70
20 05 5 51 7 7 0
51 1 17 7 0) 0) 0) )S )S
70 0) Sa aa aa
70 ) S S Sa
d d
)S Sa aa aa a d
ad
M M
aa ad d d M M is i
d M M is is b
M M is is b ba ah
is is
b ba ba ah h (8
sb b ah h h (8 (8 23
ah ah (8 (8 23
(8 (8 23 2 23 52 52
(8 23 23 35 52 0
23 52 52 20 0 05 51
52 52 0 05 51 51 17 7
05 0 51 51 17 70 70 0)
1 70 70 0 )S ) Sa
70 ) ) )S Sa
a ad
0) ) Sa aa aa d
Sa Sa
ad d d M M
Sa
a ad ad M M is is
d M M is is ba
M M is is ba ba
h h
is is b b ba
h h (8
b b ah ah (8 (8
ah ah (8 (8 2 2
(8 (8 23 23 35 35
(8 23 20
23 23 23 5 5 20
52
05
20 51
52 52 20 51
52 0 05 51 51 17 7 0)
70
)S
05 51 17 70 70 0)
17 70 0 ) )S Sa Sa aa
0) ) )S Sa aa ad ad
S Sa aa ad d M M
aa ad d M M is is
d M M is is b ba
M M is is ba ah h
is is b b ba
h h (8
b ah ah (8 (8
ba ah (8 (8 2 23
h (8 (8 2 23 23 35 52
(8
2 23 23 35 52 52 20 0
35 52 5 20 20 05 05 51
2 0 51 5 17 17 70
05 51 70
17
0) 0) 0) )
17 70
17
0) 0) ) )
Sa Sa
Sa Sa ad
Sa ad ad
Sa Sa
ad ad M M
ad ad M M is is
d M M is is ba
M M is is ba ba ba
h h
is is
b b ba h h (8 (8
b ah ah h (8 (8 2 23
ah (8 (8 23 35
(8 (8 23 2 35
23
52 52 2
52
0
23 23 05
52 5 20
52 20 0 51
05
17 17
05 51 0
05 51 17 7 70 0) )S
51 17 7 0 0) )S Sa aa
70 0 0) )S S aa d
)S )S S aa aa d
ad
M
aa aa d d M M is
aa d d M M is is
d M M is is b ba
M is is ba ba ba
h
ah
is b ba h h (8 (8
ba ah h (8 (8 23
h h (8 (8 2 23 23 52
(8 (8 23 23 35 52 52
23 23 5 20 0 05
52 5 20
52
0
20 51
05
17
51
70
17
51 51 0)
05 51 70 70 0) )
17 7 70
) ) )S Sa Sa
0 0) Sa aa ad
)S S Sa
ad d
ad
M
aa aa ad M M is
aa d d M M is is b
d M M is is ba ah
M is is b ba ba
h h (8
is ba ba ah h (8 (8
ba h h (8 (8 23 23
h (8 (8 23 2 23 52
(8 2 23 35 52
23 35 5 5 20 05 05
52 20 20 20
51 51 17 1 70
20 05 5 51 7 7 0
51 1 17 7 0) 0) 0) )S )S
70 0) Sa aa aa
70 ) S S Sa
d d
)S Sa aa aa a d
ad
M M
aa ad d d M M is i
d M M is is b
M M is is b ba ah
is is
b ba ba ah h (8
sb b ah h h (8 (8 23
ah ah (8 (8 23
(8 (8 23 2 23 52 52
(8 23 23 35 52 0
23 52 52 20 0 05 51
52 52 0 05 51 51 17 7
05 0 51 51 17 70 70 0)
1 70 70 0 )S ) Sa
70 ) ) )S Sa
a ad
0) ) Sa aa aa d
Sa Sa
ad d d M M
Sa
a ad ad M M is is
d M M is is ba
M M is is ba ba
h h
is is b b ba
h h (8
b b ah ah (8 (8
ah ah (8 (8 2 2
(8 (8 23 23 35 35
(8 23 20
23 23 23 5 5 20
52
05
20 51
52 52 20 51
52 0 05 51 51 17 7 0)
70
)S
05 51 17 70 70 0)
17 70 0 ) )S Sa Sa aa
0) ) )S Sa aa ad ad
S Sa aa ad d M M
aa ad d M M is is
d M M is is b ba
M M is is ba ah h
is is b b ba
h h (8
b ah ah (8 (8
ba ah (8 (8 2 23
h (8 (8 2 23 23 35 52
(8
2 23 23 35 52 52 20 0
35 52 5 20 20 05 05 51
2 0 51 5 17 17 70
05 51 70
17
0) 0) 0) )
17 70
17
0) 0) ) )

You might also like