Download as pdf
Download as pdf
You are on page 1of 14
Chuong 1 GIGI THIEU VE DINH GIA by quyét dé thanh cong trong vige du tu. va quan ly ti sdn 1a ban Khong nhiing phai hiéu duigc gid tri 1a gi ma cdn phai bist vé cdc ngudm gid tri dé. Bat ext tai san ndo cing 6 thé dinh gié duge nhung tay. vao fling trudng hop ma mifc do kh6 dB va chi tiét cada qué trinh dinh gid sé khc nhau. Do vay, viec dinh gid bat dng sin doi hai nhaing thong tin khéc va tuan theo céc buéc khac so v6i vige dinh gia 0 phiéu. ‘Thé nhuing, diéu dang ngac nhien khong phdi la st khéc nhau trong ky thugt ma T& mie 6 twong déng trong nhiing riguyén téc co ban ciia vic dinh gid cac t8i sn. Hoat dong nay luén di kém véi sy khong chée chan. Mac dit sy khéng chdc chin nay 6 thé do mé hinh dinh gid nhung thong thuding thi né xudt phét tiy ban than tai sin dang dugc dinh gid M: tai sin, da 1a tai chinh hay-phi tai chinh, déu c6 gid tri ritng cla n6. Bi Chuorig nay sé trinh bay nén tng cia hoat dong dinh gid va thio luan ve viee né duige hose c6 thé duge siz dung nhu thé nao trong nhiéu link vuc Khée nhau, tit quan ly danh muc dau tit dn tai chinh cong ty. NEN TANG TRIET HOC CUA HOAT DONG BINH GIA Oscar Wilde mé 18 mot ké yéu thé la ké "bidt gid cA cita moi thit nhung khong bit gid tri cita bat cif th gi". Nhdn xét nay dac bigt chinh xéc d0i véi nhigu nha phan tich va - mt con s6 dang ngac nhién nhing nha dau tu theo thuyét "bigger foo!"™- cho ring gia Spiga [ool Bs ong shang Uj thuyEl lbw dB ah cs hy tradng oS phi Thay nay cho rng ngay oben » lindng tn vo ning gist cla mat cOng ty ndo dé thi ban vén cd tin Ii @ ngodi Kia Tush Tun co mot Ke ngs hom ‘bam in sing ted gid cao hn mite gié ban 8 td mua ll Ong ty d6. Day c6 ve 1 co oat dng cia ce guy Vn chin taf mgo higm. (Ch thich ea ng bin 14.) 2 ASWATH DAMODARAN trj cul mét tdi sén chifa thé due xc dinh mot céch théa dang ching nao ma 8 dau d6 con c6 mot ké khdc kho khao hon sin long mua lai tai sin 46 ti ho. Mot mat, ly thuyét nay cé thé dem lai mét s6 Ioi fch nhung mat khac, n6 van 1a mot td choi nguy hiém vi khéng ai dm chéc ring van dang con mét nha dau tu "khd khao" nhu vay & ngoai kia, khi ma théi diém tét nhat dé ban tai san da dén. Mot vu dau tu duoc xem 1a t6t Khi sé Higa’ ma nha dau tu phai tra khong Id hon gid tri ctia tdi san. Nguyén thc nay c6 vé rat logic va hign nhién ding. Thé nhung, trong thdi dai nao va trén thi trudng nao ciing vay, d6i khi nd bi ngudi ta bé quén réi lai dugc 16i ra sit dung. Nhing ngutii d& quen voi m4nh khée'thi phan bign ring gid tri phu thudc vao cdi nhin cia ngwoi dinh gid vA bat ctf mute gid nao cling c6 thé duge coi 1a hop ly néu cé nhting nha dau tr khéc sn long tra & mic gid do, Ro rang, ndi nhu vay 1a v6 Ip. Khi tai san Ja bite hoa hay téc phdm diéu khdc thi diéu nay cdn c6 thé chap nhan duoc, nhung trong phan lén céc trudng hop thi nha dau ty khong (va kh6ng nén) mua tai san chi vi quan diém my hoc hay cém tinh. Mi t&i sa tai chinh lu6n luén di kem véi ky vong vé dong tién-ma n6 88 dem lai. Do dé, su am-higu vé gid tri phai dugeshé tre béi tinh thuc té, c6 nghfa la mite gid trd cho bat cit tai’sin ndo cing can phan Anh dong tién ma n6 duoc ky vong sé tao ra trong tuong lai. Cac mo. hinh dink gid duoc mé ta trong quyén s4ch nay cO gang lién két gid tri voi quy mé va t6c dé ting trudng ky vong aia nhiing dong tién néi trén. Trong hoat dong dinh gia, cé rat nhiéu van dé ngwdi ta cdn chuia théhg nhat duge, vi du nhu cach thifc uéc tinh gid tri thu va mat bao lau'dé gid’ca'diéu chinh 'vé bang vi gid tri thie. Mac du vay, cé mOt digm ma ai ciing ‘pha déng ¥/'d6'1a chiing ta KhOng thé dem cai ly 18 ring s8 c6 mét nha dau tw khdc sin sang'tré mvic gid cao hon trong tuong lai dé gidi thich cho mic gia dat ra trong hién tai. TONG QUAN VE HOAT BONG BINH GIA Cling nhu tét cd nhiing linh vue ddi héi ky nang phan tich khéc, hoat déng dinh gid da phat trién nhéing quan diém hoang dudng riéng ciia n6 theo thdi gian. Phan nay sé kiém nghiém va phan bign lai mot s6 quan diém nhu thé. Quan diém 1: Vinhéing mé hinh dinh gid mang tinh dinh lugng nén viée dink gid mang tinh khdch quan, Dinh gid khéng phai la mon khoa hoe nhw quan diém cia mot sO ngudi Khai sinh ra né, cling khéng phéi la cde nghién ctu khach quan vé gia tri thye niu mong dgi cba nhting ngudi theo trubng phai ly tudng hoa. Nhitng m6 hinh chiing ta sit dung dé dinh gid mang tinh dinh lugng, nhung cdc yéu t6 dau vao lai phy thudc rt nhiéu vao su danh gid chi quan. Vi vay, két qua cuéi cing ma nhéing mé hinh nay dem lai da bj bop méo bdi nhiing thién kign ma ching ta dp dat vao quy trinh’dinh gia. Trén thy t8, nhiéu khi gid cd dugc thiét lap trude ri sau dé gid tri mai duge xAc dinh. BINH GIA DAUTU 13 Ai cling biét rang, dé gidi quyét van dé nay, chting ta phai loai bd tat ca nhang thin ki&n truféc khi bt dau dinh’ gié mOt tai san no dé. Nhung néi bao gid cting dé hon lam. Ngay' cd khi-da 6 trong tay cdc théng tin, sé lieu phan tich va' dank gid ti ben ngoai vé cong ty thi ch&c hin trong phn ldn céc trong hgp dinh gid, chiing ta vin khong trénh khéi nhding quan diém ma ban than da mic dinh iy tru6e:°C6 hai cach dé han ché viee nay. Thi nhat la tranh dé bi anh hung béi nheng ¥ kign cia s6 dong vé gid tii cla mot cOng’ty tric khi hodn t&t qué trinh dinh gia: Trong nhiéu trudng hgp, van dé mOt céng ty diige dinh gié thap hon hay cao hon gid tri thc t€ cila n6 dA duoc gidi quyét xorig xudi tty trudc khi quy trinh dinh gid thuc sy dién ra’, khign cho vide phan tich phy thuéc rét nhiéu vao nhing ¥ kign da hinh thanh tw truéc. Thit hai JA truéc khi dinh gid c&n t6i thiéu hoa quyén loi ca cac chti thé trong cé trudng hop cOng ty duige dinh gid tha'p hon Ian cao hon gid tri thyc ciia né. Nhéing m6i quan tam cua cdc t6 chtic cting c6 anh hudng dén quy m6 cia chi kign trong dinh gid. Chang.heh; chting ta phai chp nhfn ring khi dinh gid o8 phiéu, cde nha phan tich c6 xu hudng khuyén khich nguOi ta mua hon 1a ban* (nghia 1a; ho thich tim nhithg cong ty dé dinh gia thap hon la'dé dinh gid cao). Nguyén nhah ella thc t& nay mot phn do nhding Kho khan ma cdc nha phan ‘ich gap phai khi tip cn va thu thap thong tin vé cong ty duge ho Khuyén nén ban. Phin khéc do 4p hye ti nhitng nha quan ly danh muc dau tu, mét vai ngwéi trong sé ho c6 thé dang sd hitu mét sé hong 16n c6 phiéu. Trong vai ndm tré lai day, Khuynh huéng nay ngay cang gia tang bai 4p lye bitde nha phan tich dinh gid.cé phigu phai thiic hign cdc thing vy lam an ca nhding ngan hang dau tut ma ho dang lim vige. Khi thué bén thi ba dé thuc hién viéc dink gid, cdn can nhdc dén nhiing nhing y kign chi: quan cia mot hay nhiéu nha phan tich tham gia vao quy trinh true khi dua ra bat ca quyét dinh nao dya trén két qua dinh gié. Ching han, khi viée dinh gié mot cong ty dang la di tuong ca mét thong vu mua lai duoc thye hién béi chinh cong ty d6 thi két qua gan nhu hoan toan mang tinh chi quan. Mac da khong phai vi the ma nhting két qua phan tich trd nén v6 gid tri nhung diéu dé cing cho thay rang ta Khong nén tin tudng tuyét doi vao ching. | T Ching the thy Nia tang nby vay va nhidu nhT G nhitng thang va mua Tai cng Wy, Wong G6 quyel dink mua Iai 68 due du ra true hi bat du Gn hh dinh gid, Vi Uke, khOng cé gh lp Khi qué trinh phan tich gin nh hic no cng nghiéng vé phis quyét dinh niy. "thes thting Ke, tj 1 gidla loi Khuyén mua v8 105 Khuyén bén 18 20:1. Nhitng nm gin day 1 If nay ngy cag cao hon 14 ASWATEDAMODARAN NHUNG THIEN KIEN TRONG DINH GIA ‘C6 PHIfU ” Ranh gidi gita mot nha phan tich 6 phiéu va mét Nguoi rad Ban cong ty hau nhut bj xéa bd trong nhdng thdi ky dug nguéi ta miéu t& bing cum te "sy. ting trudng phi ly".* Cuéi nhiing nam 90, gid tri thi trudng cua cdc cong ty, trong dé 6 ca nhiing céng ty thudc nén kinh té mdi, da tang lén mot cdch bat thudng. Ngudi ta thay mt sO Igng Ién nha phan tich dinh gid c6 phi€u, dac bigt 18 ban ban, da trd thanh cdc cheerleader (hoat néo vién) cho nhtng. cd phiéu ma dang ra ho chicé nhigm vu phan tfch, dénh gid. Trong khi cdc nha phan tich nay 6 thé {6 ra thign chf trong cdc ké hoach goi ¥, song thyc té 1A cde ngan hang diu tu ma ho dau quan van 6 toan quyén chi phdi céc o6 phiéu IPO cia nhitng cong ty trén da béc tran ban chét thién Iéch va kh6ng may tét dep trong nhiing Idi khuyén ma ho difa ra. Nam 2001, ci bé nhio trong gid o6 phiéu va tiéng khéc dau dén cia nhéng nha dau tu lam vao canh tring tay di gay ra mOt cudc but chién vo cing gay gat. Ngudi ta da ching kign nhiéu phién diéu tran trudic Quéc hdi, trong dé cc nha lam luat yéu cdu nhdng chuyén gia phan tich phdi cung cd nguén thong tin c6 duge vé cde cOng ty khach hang, thoi diém thdng tin duge ghi nhan, céc tayén bé cua Uy ban chiing khodn va Héi doai Hoa Kj (SEC) vé sy can thiét phai dam bao tinh cong bing trong hoat dong nghién citu dinh gid cd phiéu cing nhu cdc quyét dinh ma mdt sé ngan hang dau tu dua ra dé khién hoat dong cia ho c6 vé khéch quan. Tai thdi diém cuénn sch nay duge in ra, cd Merrill Lynch, va Credit Suisse First Boston (CSFB) déu quy dinh nhiing nha phan tfch dinh gid 6 phigu ciia minh khng duc nim gitt c6 phiéui trong cdc cong ty ma ho tham gia dinh gid. Nhung that dang tigc, ngudi ta van chuta tigp cn dude “thuong nguén" cia dink kién, d6 chinh 1a su pha trOn gidta hai linh vc ngan hang dau tu va tu van dau tu. Nén chang chinh phi can ban hanh nhéng quy thc d6i véi dinh gid c6 phigu? Day khong phai la mét ké séch kh6n ngoan vi cdc quy t4c thu@ng co Khuynh huéng 4p dat va tgo ra nhitng chi phi ngoai 16, chting sé nhanh chéng vutgt qué igi nhuan thu duge. Cac nha dau ty va nha quan ly danh muc dau tu c6 thé cung cap mOt giai phdp hitu higu hon nhiéu. Theo dé, vie dinh gid cB phiéu ciia nhitng céng ty tiém an khd nang sinh ra dinh kién nén duge gidm bét hodc tham chf loai bé néu that can thiét. Quan diém 2: Mét cuge dinh gid su réng va toan dién thi khéng phy thuge , vao théi gian Gia tri dat dugc tu bat cit phuong phap dinh gid nao déu chiu anh hudng béi thong tin nOi bO ca cong ty cling nhu tiv bén ngoai thi trudging. Két qua a gid tri s® thay déi BINH GIA PAU TU khi cé thong tin méi, Véi luéng thong tin lign tyc trén thi truiting. 18% chinh, gid tri ca mot cOng ty sé nhanh chéng tr nén lac hau va phai duge cip nhat dé phan anh duing thong tin hign c6. Thong tin nay cd thé mang tinh chat cu thé d6i véi cOng ty, téc dong lén ton nganh hodc thay déi nhiing ky vong cua moi ngudi déi voi tét cA cdc cong ty tham gia thi trudng. Vidy co ban nhat vé thong tin n6i bd cong ty Ja ban bdo c4o thu nhap; 6 kh6ng nhéing chifa dung théng tin vé tinh hinh hoat dong mdi nhat cia céng ty mA quan trong hon, n6 cdn cho biét vé m6 hinh kinh doanh ma cong ty 46 4p dung. Ching ta c6 thé tim ra phan nao nguyén nhan dan dén sy sut gidm gid tri nghiém trong cia nhiéu cé phiéu trong nén kinh té méi tty nim 1999 dén nam 2001 dé thay ring nhiing mo hinh cia cdc cng ty nay chi dem lai khdch hang cho ho chtt khong phai loi nhuan, tham chi cd vé lau dai. Trong m6t s6 trudng hgp, thong tin mdi cé thé anh hudng dén vite dinh gid tt cA nhiing cng ty hoat déng cling mét nganh. Chinh vi vay, vao dau nam 1992, céc e6ng ty duge phim duge dinh gia mot céch hao, phéng vi ngudi ta cho rang t&c dO phat trign cao ti thap nién 80 s& duge duy tri trong tufong lai. Dén dau nam 1993, ching lai duge dinh gid mot céch dé dat hon r&t nhiéu vi nhiing Kh ning cai céch y t€ cling nhw cc bign phap quan ly gid thudc da lam mé nhat di hy vong yao mot tong lai huy hoang. Do loi {ch ma suf nh§n thitc mot céch mugn mang nay dem lai, ngudi ta c6 thé chi trich nhiing lin dinh gid (cing nhw nhing 101 khuyén cia cdc chuyén gia phan tich) duge thuc hién trong nam 1992. Tuy nhién, vdi nhiing théng tin cé duge tai thai diém dé thi ching lai hoan toan hgp ly, Cusi cing, moi cude dinh gié déu chiu téc dong ciia thong tin v8 tinh hinh kinh té va cdc miic lai sudt. Mét nén kinh té dang suy yéu o6 thé hin ngudi ta phai danh gid lai t6c dé tang trudng mot cach toan dién, mic da ¢6 thé chi lgi nhuan cia céc cong ty hoat dong c6 tinh chu kp mdi chiu anh hudng nang né nhat by sy suy thodi pay. Tuong ty nhu vay, lai sudt tang én sé Anh hudng dén t&t cd cdc vu dau tu véi nhiéu mie d@ khdc nhau. Khi thay d6i cdc két qua cla mQt cuge dinh gid, chic ch4n céc nha phan tich s@ phai thuyét minh vé quyét dinh cia minh. Trén thyc t&, trong mOt s6 trudng hop, gid tri thay déi theo thdi gian qua 1A mét van dé nan gidi. C6 le cau tré 101 hay nh&t thudc vé John Maynard Keynes. Khi bj chi trich vé vige thay 46i quan diém déi véi van dé kinh té, Ong da noi: "Khi thyc #8 thay d6i, t0i thay déi nhan thifc. Con ban thi sao?” 16 _-ASWATH DAMODARAN Quan diém 3: Dinh gid tét sé cho ra mét gid tri ude tinh’ chinh xde Ngay cd khi da hoan tt mot cude dinh gid edn than va chi tiét-nhag-thi chuing ta cting Khéng thé chéc chan 100% vé nhitng con s6 cudi cing vin da bj anh hi béi cdc gid dinh ma minh go ra vé tuong lai cla cng ty va nén kinh $6, $8 1a ‘phi thuc té néu ching ta hy vong hoac doi héi sy chdc chén tuyét déi trong vie dinh gid, vi dong tién va ty suat chiét khdu déu IA con sé uéc tinh. Diéu nay cing ¢é nghia’ 1a cdc nha phan tich phai ty dat ra mot bién do sai so hop ly khi dua ra ahi tei kaye dita trén co sé ctia két qua dinh gid. Mic 46 chinh xée trong dinh gié rt khac bigt ty theo tting vu dau tu. Vige dinh gid mot cong ty Idn va trudng thanh véi mOt lich sit tai chinh lau doi thudng sé chinh xAe hon so véi vide dinh gid mot cong ty non tré voi nhiéu x40 tron trong ndi bd. Néu céng ty méi nay tinh 8 lai hoat dong trén mét thi truéing méi néi vdi nhting bat déng vé tuiong lai_ctia thi tru@ng thi sy khong chéc ch4n cang In hon. GO Chuong 23 cia cudn sach, ban sé thay suf lién quan ca nhitng khé khan tdni tai trofig vide dinh gid véi vi trf cita cong ty trong vong dai hoat dong. Céng ty da ¢ giai doan, bao hoa-c6 khuynh hudng dé dinh gid hon so véi cong ty dang phat trién, cong ty moi bat du hoat déng thi kh6 dink gid han so véi cOng ty da 06 sn thi phdn. Mac dit vay, van 48 khong nim d m6 hinh dinh gid duge stt dung ma nhiing khé khin gép phai khi ta dua ra cdc con sO tééc tinh cho tuong lai. Nhiéu nha dau tu va chayén gia phan tich da vign dén suf khong chéc ch4n vé tucing lai hogc sy thigu théng tin dé ly gidi cho viec khéng thuc hién dinh gid’mot cdch toan dign va chi tiét. Mac dal vay, trong thuc té; chi phi phai tra cho hoat dong dinh gid 4 nhitng cong ty nay Iai duge xép vao hang cao nhit. Quan diém 4: M6 hinh cang mang tinh dinh ugng thi két qua dinh gid cang chinh xéc Hién nhién, mot mo hinh hoan thign va phiic tap hon c6 thé dem lai nhéing két qua dinh gid tét hon, nhung khong phai lic nao digu nay cing ding. Khi mo hinh dinh gid phitc tap hon, s6 Iuong théng tin dau vao cdn thiét c6 xu hung tang:lén, kha nang sai sét trong thong tin:cing 1én hon. Nga mo hinh qua phite tap dén mite 6 thé coi nhu chige "hop den" ma cdc nha phan tich nhap dif ligu 6 dau nay va két qué dinh gia dau kia thi ching fa sé gap phai tét cd nhiing rac r6i tren. Khi dinh gid sai, ngudi ta hay 46 thita cho mo hinh thay vi quy tréch nhiém cho céc chuyén gia phan ich. Bigp khvic thuting duge nghe thay Ia "Ldi khéng phai do t6i ma la do mé hinh." Trong toan bd quy trinh dinh gia cé ba diém quan trong cén uu y. Thit nhat 1a nguyen téc vé suf chi li, quy dinh ban khong duge sit dung di ligu dau vao nhiéu hon mite can phai c6 dé dinh gié fi sn. Thif hai, néu mot m6 hinh chi tiét hon sé dem Tei nhéing Igi fch gia ting thi né céing c6 thé ng6n nhiéu tién hon (va tiém an nhiéu kha nang sai s6t hon). Thif ba, céc mo hinh khong dinh gia cdc cong ty, ma chinh ban méi BINH GIA AU TU. 7 1a ngudi lam vide d6. Trong’mét thé gidi noi khé khan cla vige dinh gid khong phai 1a c6 qué ft ma Ja‘qué nhiéu thong tin thi‘bani nén chat loc nhitng gi c6 ¥ nghia gid hang ngan théng tin vO thudng v6 phat, Diéu nay cling quan trong ngang ‘v6i mé hinh va ky thuat ma ban ding dé dinh gid. Quan diém 5: Muén kiém tién ti viée inh. gid, ban. phai gia dinh rang thi truding khéng higu qua. Khi tin hanh dinh gié mot cdi gi dé c6 nghia JA ngudi ta ngdm gid dinh thi trudng dang pham’ phai sai s6t va ho c6 thé tim ra nhiing sai st d6 bang viéc sit dung nhaing thong tin ma hang ngan nha dau tu khac ciing 6. Do vay, duéng niu rét hop ly. khi ni nhiing ngudi nao tin ring thi trudng khong higu qua nén dau tu thdi gian va ngudn luc vao vige dinh gia, cOn nhting ngudi tin ring thi trudng hiéu qua nén lay ludn gid hj trudng lam thude do chudn nhét. Tuy nhién, vigc noi nhu vay khong phan aith duge sy mau thudn n6i tai & cA hai phia. Nhing ngudi nao tin rang thi truéng hoat dong higu qua cé thé vin cdm thay vige dinh gid sé mang lai Igi fch nao d6, nhat 1a khi chiing duge ding d@ dénh gid téc dong ciia mét sy thay d6i trong phuiong thie diéu hanh hoac dé fim ra nguyén nhan tai sao gid cA trén thi trudng lai bién dong qua ting thdi digm. Hon thé nifa, nu cdc aha dau tu kh6ng né hye tim kiém nhding c6 phiéu duge dinh gia qué cao hay qua thap va thuic hign giao dich tai cdc muéc gid d6 thi ching ta s8 Khong hiéu due thi trudng 13 nén higu qua nhat theo cach nao. Néi cach khac, diéu kign tién quyét dé thi trutng higu qué tén tai JA cé hang trigu nha dau ty tin ring thi trudng khong hoan ho. Mat khdc, ngudi nado cho ring thi trudng bat higu qua va mua hoac bén ching khodn. dua trén lap luan dé cting phai tin ring cudi cing thi trutng sé diéu chinh sai sét (nghia la trd’nén higu qua), vi dé 18 céch ho kim ra tién. Bay 1A céch nhin hoan toan mang tinh'vu Igi cla suf bét higu qua - thi trudng hoat dong khong hiéu qua cho dén Khi ban c6 duge mot sO lugng Ién c6 phn ia ban‘cho ring gid tri ca né chuta duge xc dinh diing va sau khi ban di ném duige s& 8 phiéu 46 trong tay thi thi trudng sé tré'nén higu ‘qua ngay. Tot hon hét, nén tip cin vén dé vé tinh higu qua cia thi tung mot cach than trong. Ban cn thay ring, mot mat, thi trudng thudng pham phai sai sét nhuing mat khac, viéc phat hign ra nhung sai sét nay ddi héi su két hop gitfa kinaing va may mén, Quan diém nay vé thj trutng sé din dén nhiing két luan sau: thet nhat, n€u dibu gi dé 6 vé nhit qué dting - mot c6 phigu ma méi nhin da thy ngay n6 duge dinh gid qué cao hay qué thap - thi rat o6 thé n6 lai khong dking. Thif hai, khi két qua ctla mot qué trinh phan tich cé suf chénh lech ding ké véi gid thi trudng, hay bat dau vi gia dinh gid thj trudng chinh xéc, Sau dé ban phai ty phn bién ring gid dinh nay khong ding trudc Khi két Juan ring thet gi dé duc xéc dink duéi mute hay trén mic gié thi trudng. Tieu chugn cao hon nay cé thé gitip ban than trong hon trong viée hoan thin nhiing 18 ASWATH DAMODARAN guy trinh dinh gid, nhung dya vao khé khan ma ching ta-gép phai trong viée dénh bai thi trudng thi day cing khéng phi la mot tiéu chun, dé ap dung cho lam. _ Quan diém 6: Biéu quan trong [a két qua (gid tri) chit ‘khong phai qua trinh Ginh gid. DOi khi, c&e Aha phan tich tap brung qué nhiéu vao két qué (Bid tH cla cOng ty'va van dé céng ty dang duge dinh gid qué cao hay qué thép) ma bé qua mét's6 diém quan trong phat sinh ti qué tinh dinh gid. Qué trinh nay c6 thé cho ta biét rét nhiéu vén dé vé céc yéu t6 quyét dinh dén gid tri va gitip chting ta tra 19i mot sO.cau hdi co ban: Cai gid tung xitng tra cho tf 18 tang trudng cao 1a bao nhitu? Mot thutong higu dang gid bao nhieu? Vide nang cao ty suat igi nhudn cia dy 4n 6, vai trd quan trong ra sao? Bign Igi nhuan tac dong nhu thé nao. dén gid tri tai san? Vi qua trinh dinh gid cuc ky nhay cdm véi théng tin nén ngay ca nhiing ngudi tin ring thi trudng hiéu qua (va gid thi tung 1a thie dé chudn nhét) cling cé thé sé tim thay mét s6 lgi ich cia cée md hinh dinh gid trong cudn Sach nay. oeuaie VAI TRO CUA BINH GIA R6 rang, hoat dong dinh gia rét hdtw ch trdng nhiéu linh vite nhung vai tr cia ching trong titng Tinh vuc lai khéc nhau. Phan dudi day sé néi vé vj trf ctla dinh gid trong quan ly danh muc dau tu, phan tich cde thong vy mua lai & sp nh§p va ti chinh doanh nghiép. Binh gid trong quan ly danh myc dau tu Trong quan ly danh muc dau tu, tim quan trong cia dinh gié phan ldn duge quyét dinh béi trigt ly dau tu cla céc nha dau tt: Voi mot ngudi thu déng, dinh gid chi dong mét vai trd t6i thigu. Vai mot ngudi nang dong, nd sé quan trong hon. Tuy nhién, trong s6 nhiing nha dau tu nang dng, ban chat va vai trd cia dinh gid cing khdc nhau tly theo ting tuyp ngudi. Nhiing nha dau tu dua, vao viée dy doan cdc bude di cia thi truding (market timer) it st’ dung mé hinh dinh gid hon so vdi cdc nha du tu ndm gid? cé phiéu dai han va ho tap trung vao dinh gid thi trung hon so voi mot cong ty cu thé. Trong hoat dong quan ly danh myjo'dau tu cla gidi chuyén gia Iya chort chuing Khodn (sectirity selector}, vige dinh gia dong mot vai trd trong yeu déi vdi cde nha phan tich co ban va kém quan trong hon d6i vdi cde nha phan tich ky that. C&c nha phan tich co ban. Biém chinh trong phan tich co ban 1a gid tr] thyc cla cOng, ty c6 thé lién quan dén cdc dac diém tai chinh - trién vong tang trudng, mic 46 rdi ro va dong tin. Moi sai léch so véi gid tri thc déu 1a dau hiéu cho thay chiing khoan dang bi dinh gid qué th&p ho&c qué cao. Day 1a mot chién luge dau ty dai han vdi nhiing gid dinh sau: HE C6 thé do luang moi quan he gida gid tri va ofc yéu.t6 tai chinh oo ban. pINH GIA pau Tu in BH Moi quan he nay én dinh qua thai gian: BH Céc sai léch cata méi quan he sé duge diéu chinh cho ding trong mot thai han hop ly. Djnh gid 1a trong tam cia phan tich co ban. Mot s6 nha phan tich sit dung m6 hinh dong tién chiét khau dé dinh gia cong ty, trong Khi sé khac st: dung céc boi sé ctia gid nhu P/E, P/B. Vi trong danh myc dau tu ca nhiing ngudi sif dung phutong phép nay cé mot s& luong 1én cd phiéu bi dinh gid thap hon gid tri thyc nén'ho hy vong ring tinh binh quan, nhitng danh muc dau tu nay sé hoat dong tét hon so véi thi trudng. Ngu@i mua nhugng quyén Warren Buffet, nha dau tu thanh cong nhét trong linh vc kinh doanh nhuigng quyén (franchise) 43 giai thich cho chting ta mot cdch 16 rang nhét vé phuong cham hoat dong ciia ngudi mua nhugng quyén. Ong viét:,"Chiing ta phai trung thanh vdi nhiing cOng ty ma minh tin ring ban than ndm chdc trong long ban tay. Diéu nay cd nghia la cong ty dé phai tuong d6i don gidn va én dinh vé ban chat. N&u mot cOng ty phuic tap va phu thude vio nhting thay déi ttc thoi thi chung ta sé khong di nhanh nhay dé dy doan cdc dong tién tong lai ciia n6”. Ngudi mua nhugng quyén chi tap trung vao mét vai cong ty ma ho hiéu réit 1 va 8 ging mua nhiing cong ty duc dinh gid th&p. Trong nhiéu truong hgp, dién hinh nhu trung hop cia Waren Buffet, ngvdi mua nhugng quyén dp dat thé lye cia minh Jén b§ may quan tri, fy d6 lam thay déi chinh sach tai chinh va dau ty ctia cdng ty 46. Vi day 18 chién luge dai han nén nhiing gid dinh chinh sé 1a Hi Nha dau ff nao higu 16 cOng ty ma ho dinh mua s& lubn'c6 igi thé dé dinh gid cOng ty 6 chinh xéc hon. Co thé mua lai céc cOng ty bi dinh gid thap mA khOng lam cho gid ctia né bi dy len cao hon gid tri thc. : Vigc dinh gia gitt vai tro trong yéu trong phuong chim hoat dong nay. Nguoi mua nhugng quyén bi thu hut vao mot céng ty nao dé vi ho tin rang né bi dinh gid thép hon thy té. Déng thdi, ho cting quan tam dén viéc cé thé tao ra bao nhieu gid tri tang them khi tai co cfu va diéu hanh cOng ty diing cach. Chuyén vién phan tich biéu dé CAc chiyén gia phan tich biéu dé tin Ang tam ly cia nha dau fi ciing téc dong dén gid cd ngang’ véi cdc bi€n s6 fi chinh co ban. Céc thong tin c6 duge tit hoat dong giao dich - gdm su thay ddi cia gid cd, khdi luong giao dich, c4c giao dich ban khéng (short sale)... - cho biét tam ly cia nha dau tu va xu hung gid cé trong tuong lai. O day, chting ta gid dinh céc bude chuyén dong ctia gid cA c6 thé dir doan dugc, Khong c6 mot sO lugng di dn céc nha déu te tieu bidu loi dung dac diém nay dé loai try su thay d6i ctia gié va cdc nha dau tu binh thudng bi chi phéi béi cm xtic nhiu hon ly trl "Cau arin dhuge trich tr Id thi ela Bullet gil cho cae of dng tai Barkshire Hathaway nim 1998, 20 ASWATH DAMODARAN Mac dit trong phan tich biéu dé, vide dinh gid khong déng vai trd quan:trong nhung, chuyén vién phan tich bigu dé hoat dong cia cng ty van ap dung n6 vao cong viée cia minh theo. nhiéu cach. Vi du, trén biéu dé gid, ho cé thé sw dung mé hinh dinh gid dé chon ca duting néi lidh cde mife gid thap nhat hay dvong n6i lién céc mute gid cao nhat (support line hay resistance line)* Nguoi kinh doanh dya vao théng tin, Gié ci chuyén bién ty theo céc “thong tin vé cOng ty. Nhing nha dau tu dua vao théng tin c6 ging thuc hién giao dich trudc khi 6 théng tin mdi hodc ngay sau khi théng tin xudt hign trén thi trudng tai chinh. Ho mua vao Khi cé tin tét'va ban ra khi'cé tin xu. Gid dinh co ban 1a Ho'c6' thé bist truse cdc thong tin va phan doan duge phan wing ciia thi trudng déi voi chiig t6t hon da phan cdc hha dau tu binh thudng trén thi triting Nguoi kinh doanh dya trén thong tin tap trung vao mdi lién hé gid théng tin va su thay déi cia gid tri hon 1A vao gid tri tia mi cé phiéu. Vi vay, ho c6, thé sin sing mua cé phiéu cla mot cong ty dang duoc dinh gid cao hon nhiéu so v6i gid tri thyc t€ néu tin ring thong tin sp dutgc cong b6 t6t hon ky vong ctia thi truding va,sé day gid ctia oO phiéu tang lén, Néu c6 moi lién hé gitia viéc cong ty dugc dinh gid cao hon hay thap hon bao nhiéu so ydi gid tri thyc va phan ung cda gid cé phiéu déi vai thong tin méi nhur thé nao thi ngudi kinh doanh diga trén thdng tin sé coi trong, hoat déng dinh, gid trong cdc quyét dinh dau tu cia minh. i Nhéing nguii kink doanh dya vao buéc di cia thi trung Nhung nguei kink doanh dya vao buéc di cila thi trudng thay ring vide nuong theo nhiing quy luat quay vong cia thi truéing sé dem lai cho ho khoan Igi Idn hon rat nhiéu so viée chon mua 6 phiéu. Theo ho, vide phén doan xu thé thi trutng dé ‘dang hon’so voi viée Ia chon 6 phiéu, mat Khdc, né lai dyfa trén cdc yéu 16 6 thé quan sat duge. Tréng'chign luge Iya chon ¢@ phiéu dya vao két qua phan doan nhiing bude di cia thi trutng (market timing), cdc nha dau tu dua vao sit phan don bude di cia thi trudng (market;timer cé thé khong dinh gid tiing.cé phiéu riéng l8 vi vige nay chang {ch Igi gi voi ho. Thay vao 46, ho 6 thé chon mét trong hai cach sau: 1. Dinh gid toan b6 thi trudng téng'thé pi so sinh v6i mite hién tai- 2 Sut dung mot mo hinh dé dink gia t4t cd cd! phigu, saui 46 so sainh chéo cdc két qua dé xde dinh thi trudng dang'bi dinh qua gia thap hay qué ¢ad. Vi du, khi svt dung mé hinh chiét Khu dong c6 tric, nu sO 8 phigu duge dinh gid cao tng len’'so Voi 36 c8 phiéu duge dinh gia thap thi chting ta c6 ly do dé tin ring thi trudng-dang bi dinh gia cao. TR mbt bidu de, Ong suppor dag nb itn hing mde gi ip aNFT od Gang resistance nh dn shitng me si cao nhl. Nhimg mie dy thing de we lang da tren gis 8 trong qu Kh nhumg, cng c6 th date xe tinh bing cich sf dung ci mule gi th de ghi hin t mot mé hinh dinh gi no dé (C6 nghla HB mae gif 20 hil 8 ted thin dung resistance, mic gis ti hip mht «88 thinh ding support BINH GlA DAU TU. Chuyén gia thj tru@ng hiéu qua Chuyén gia thy trung higu qua tin ring d bat cif thdi diém nao, gid thi trudng cing thé hi¢n. chinh xéc nhat. gid tri thuc cla cong ty va moi c6. gang, nham {hai thdc tinh hieu qua duge di dodn trudc cua thi truting déu tin kém hon nhiéu so.véi viée nd. luc dé tao ra sigu loi nhugn, Ho dya trén mt s6 gid dinh sau: thi trudng c6 thé tap hop thong tin mét cach nhanh chéng va chinh x4c; cée.nha dau tu tidu bigu nhanh chong Khai théc bat cat diém bat higu qua nao cia th tru6ng; tat cd nhéing diém bat higu qua, chang han nhu phf giao dich, déu bat ngudn tw sy thiéu thong nhat nhung lai khong thé bj loai trv. DOi véi chuyén gia thi trudng hiéu qua, vide dinh gid la mOt cong cu hau ich dé xdc dinh tai sao mot c6 phiéu duge ban véi mite gid dé. Do gid dinh co ban 6 day Ia gid thi trudng phan énh chinh xée nhdt gid tri thue ca cdng ty nén muc tiéu cua nha phan tich khong con la di tim mot cong ty bi dinh gid thap hose cao ma chuyén sang xéc dinh xem mite gid cla cOng ty dé dya tren gid dinh nao vé tang tnidng va rai ro. Binh gid trong phan tich mua lai : Trong hoat dong phan tich mua lai cong ty, viée dinh gid dong vai td trung tam. Cong ty hay cA nhdn tham gia déu gid phai xac dinh gia tri hgp ly cla cOng ty muc tiéu trudc khi bé thdu. Déng thdi, cdng ty muc tiéu phai xdc dinh duoc nue gid tr] hgp ly cda minh trivéc khi quyét dinh chap nhan hay ti chéi mic gid duoc dua ra Khi dinh gi mua lai, chung ta cling can can nhdc mot 86 yéu t6 dac bigt. Thit nhat 1a nhoing tdc dong cila sf cOng hudng gitta hai cong ty doi v6i gid trictia céng ty hop nhét truéc khi quyét dinh bé thdu. Nhting ai cho rang khong thé nao wdc Iuong gia tri cia su cOng hudng nay cing nhu khong cin thiét phai dinh lygng né d8u khong ding. Thif hai, dé tinh ra gid tri hgp ly, edn tinh dén mite do anh hudng cia vige thay déi ban quan tri'va vite tai co cu cong ty muc tiga. Day Ia vn dé can dac bigt quan tém khi mua lai céng ty déi thi. ‘ Cuéi cing, thién kién chi quan [a van dé mau chét trong dinh gia mua lai. Céc cOng ty muc tiu cé xu hudng qué lac quan vé gid tri cla minh va 06 thuyét phuc o6 déng cia ho rang gid chao mua nhut vay 1A qua thap, ac bit khi bén mua lai 18 déi thé canh tranh cia ho. Tuong ty, néu quyét dinh mua lai cong ty muc ti@u d8 phye vu cho chién luge cia minh, cong ty tham gia dau gid sé bude céc nha phan tfch phai dua ra nhing con s6 ude long cé Igi cho viéc mua lai. 2 2 ASWATH DAMODARAN Dinh gid trong tai chinh doanh nghiép N@u nhuf muc tiéu ciia tai chinh doanh nghiép la ti da hoa gid tri cong ty’ thi ching ta cin phai ph4c hoa mdi lién hé' gitta cdc quyét dink t8i chinh, chin’ hige hoat dong va gid trj cong ty. Nhitng nam’gan day, cdc hang ty van quan ly bat’ dau ‘cuing cp ‘dich vu tu van - thudng 1a cdc gidi phap cét 161 dé tdi co cu bg may hoat dong nharn giip cong ty gia ting gia tri Gid tri ca mot céng ty cd thé lin quan truc tigp dén cdc quyét dinh ciia ban quan tri vé nhding du An sé thuc hign, céch thtfe tai try cho dy an dé va chinh sdch chi tra 6 tite cia cong ty. Vide higu 25 méi quan hé nay chinh Ia bf quyét 48 ban dita ra due nhéing quyét dinh lam gia tang gid tri céng ty va tai co cfu bd méy tai chinh vén hét site nhay c&m. KET LUAN Hoat dong dinh gia déng vai trd then chét trong hii link vue tai chinh - t&i chinh doanh nghiép, sap nhap va mua lai, quan ly doanh muc dau tu. Cac mé hinh duge trinh bay trong cu sdch nay s@ cung céip cho ban rat nhidu loai cong cu hity ich hoat dong trong ting link vye. Trong nhing phan sau, ching t6i sé cén nhéc Iai diéu da huu ¥ dé cap trong chuéong nay: Viée dinh gié khOng phai la mot hoat dong khach quan, bat cit ¥ kin chil quan nao ma céc nha phan tich dua vao quy tinh dinh gia ‘déu phai dutge xem xét truéc’khi dua ra gid tri cudi cing. cAu HOI VA BAI TAP 1. Gia tri cia mét tai san dau ty la: 4. Gid tri hign tai cila cdc dong tién ma tai sin dem lai, b. Duge quyét dinh béi nhan thite cia nha dau tu vé no. ¢. Duge quyét dinh béi cung va cau. 4. Thuong 1a mot uoE Iweng mot'eéch chit quan, bi bop méo bai ¥ Kin eda ngudt phan tich. e. Tat cd nhéing diéu trén, 2. Nhiéu ngudi khang dinh gid tri chi thy thudc vao nhén thifc cia nha dau tu, khong Jign quan dén cdc dong tién va Igi nhuan. Lap luan nay chua thyc sy thuyét phuc “Phin [dn If thuySt chink doanh nghibp due xay ding tren mac teu nay. “ NBi lo so bi cdc Abi thi cba min “nut ching” chink 18 dong eo Khig cfc céng by phat tang gid tei cia minh. Ngty cling e6 nhidu cde cng ty tim dé “chuyén ia tu vin v8 glé tr" dB tim Joi khuyén v8 vain dé tai co cs t6 chic, tang 44 ty va trénh by thau tom. INH GIA pAU TU, 23 a. Gid tri duge quyét dinh béi Igi nhuan va dong tién, khéng phai béi nhan thife cia nha dau tu. b. han thife ciia nha dau tu c6 Anh hudng dén gid tri, nhung né cé thé thay di. Gia ti phai duge xéc dinh dya trén céi gi dé 6 tinh bén vitng hon. cha ddu tu khong ¢6 co s6 hop ly. Vi vay, nhan thitc ciia ho Khong quyét dinh duige gid ti. { d. Gia tri dugc quyét dinh béi nhan thifc cia nha dau tu, nhung déng théi con chiu anh hudng cla céc dong tién va Igi nhu&n, Cac nhén thife ciia nha dau fy phii dua trén thc tién tinh hinh, 3. Ban sit dung mét mé hinh dinh gid va xac dinh dude gid tri cia mot cd phiéu la 15 USD. Gia thi trudng cia cd phiéu nay 18 25 USD. Sy chénh léch nay cé thé dug giai thich nhu sau: a, Mét biéu hign cho thay stv khong hiéu qua cua thi truéng, thi trudng dang dinh gid c6 phiéu d6 qué cao. ; b. Do sti dung mé hinh dinh gié sai. : ¢. Sai s6t di ligu dau vao ca mo hinh dinh gid. d, Tat c& nhting diéu trén.

You might also like