Ενότητα 2η: H έννοια και βασικές αρχές της δημόσιας υγείας

στην κοινοτική νοσηλευτική

Η νοσηλευτική ΔΥ επικεντρώνεται στον πληθυσμό: έμφαση σε πληθυσμούς που

διαβίουν εντός της κοινότητας, και όχι σε τρόφιμους ιδρυμάτων

Η νοσηλευτική ΔΥ προσανατολίζεται σε στην κοινότητα: σχέση μεταξύ υγείας

πληθυσμού και περιβάλλοντος, συνεργασία με μέλη κοινότητας για την επίτευξη στόχων

Η νοσηλευτική ΔΥ εστιάζει σε δράσεις στην υγεία και πρόληψη: στρατηγικές για

προαγωγή και διατήρηση της υγείας, και πρόληψη νόσου
Η νοσηλευτική ΔΥ περιλαμβάνει παρεμβάσεις σε σε κοινοτικό ή/και πληθυσμιακό
επίπεδο: επηρεάζει δημόσια πολιτική, υγεία ευπαθών ομάδων

Ποιες είναι οι 10 λειτουργίες της Δημόσιας Υγείας;

Ποιες είναι οι λειτουργίες της Δημόσιας Υγείας οι οποίες αφορούν στην αξιολόγηση ;

Ποιες είναι οι λειτουργίες της Δημόσιας Υγείας οι οποίες αφορούν στην ανάπτυξη
πολιτικών;

Ποιες είναι οι λειτουργίες της Δημόσιας Υγείας οι οποίες αφορούν στην ασφάλεια;

ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ :

1. Παρακολούθηση υγείας πληθυσμού (παρακολούθηση, εντόπιση προβλημάτων)

2. Παροχή πληροφοριών για την υγεία του πληθυσμού/κοινότητας (συνθήκες υγιεινής,

υγειονομική κίνδυνοι, πόροι της κοινότητας)

ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΠΟΛΙΤΙΚΗΣ :

3. Ενημέρωση, εκπαίδευση, ανάθεση ρόλων

4. Κινητοποίηση κοινοτικών μηχανισμών

5. Ανάπτυξη πολιτικών για την υγεία

ΑΣΦΑΛΕΙΑ :

6. Νόμοι και διατάξεις που προάγουν την υγεία

7. Διασύνδεση πληθυσμού με υπηρεσίες υγείας

8. Εξασφάλιση και στελέχωση υπηρεσιών δημόσιας υγείας

9. Έλεγχος αποδοτικότητας και αποτελεσματικότητας μέτρων για την υγεία του πληθυσμού

10. ΕΡΕΥΝΑ
Αναφέρετε τους στόχους της Δημόσιας Υγείας

1. Παρακολούθηση της υγείας του πληθυσμού

2. Προστασία περιβάλλοντος, χώρων εργασίας, ύδατος, τροφής

3. Προαγωγή υγιούς συμπεριφοράς

4. Πρόληψη επιδημιών

5. Ανταπόκριση σε καταστροφές

6. Αναζήτηση λύσεων βασισμένων σε αποδεικτικά στοιχεία (evidence based)

7. Κινητοποίηση της κοινωνίας

8. Παροχή ποιοτικών, αποτελεσματικών και προσβάσιμων υπηρεσιών υγείας

9. Υπηρεσίες υγείας και διοίκηση υπηρεσιών υγείας

10. Σχεδιασμός και πολιτική υγείας

Ποιος είναι ο ορισμός της Κοινοτικής νοσηλευτικής ο οποίος περιλαμβάνει και τη δημόσια
υγεία;

Κοινοτική νοσηλευτική είναι η σύνθεση της νοσηλευτικής φροντίδας με την πρακτική της
δημόσιας υγείας

Αναφέρετε 4 παραδείγματα από την καθημερινή μας ζωής τα οποία είναι αποτέλεσμα
των δράσεων της δημόσιας υγείας

Ανοσοποίηση, επάρκεια νερού και φαγητού, ασφάλεια από βιολογικές απειλές, ασφαλής
απόρριψη λυμάτων, αποχετευτικό σύστημα, αλλαγές συμπεριφοράς (πχ διακοπή
καπνίσματος), φθορίωση και καθαρότητα πόσιμου νερού, έλεγχος λοιμογόνων νοσημάτων

Αναφέρετε 4 παραδείγματα από προβλήματα δημόσιας υγείας στην Ελλάδα και τον
κόσμο

Γήρανση του πληθυσμού, μείωση γεννήσεων, αυξημένη κινητικότητα πληθυσμών,

αυξημένες προσδοκίες από υπηρεσίες υγείας, κοινωνικοοικονομικά προβλήματα (ανεργία,
ανισότητα, φτώχεια κα), αύξηση ασθενειών που οφείλονται σε συμπεριφορά (ατυχήματα,
καρδιαγγειακά κα), αύξηση ασθενειών που προκαλούνται από περιβαλλοντικές μεταβολές
(στρες, μυοσκελετικά, αναπνευστικά νοσήματα κα)
Ποια τα συστατικά χαρακτηριστικά της κοινότητας; Δώστε παραδείγματα για κάθε ένα

Οι άνθρωποι (δηλαδή ο πληθυσμός – μέγεθος, πυκνότητα, σύνθεση και δημογραφικά,

ρυθμός αύξησης/μείωσης, πολιτισμικές διαφορές, κοινωνικό κ εκπαιδευτικό επίπεδο,
περιβαλλοντική υγεία, κινητικότητα του πληθυσμού)

Ο χώρος (όρια της κοινότητας, τοποθεσία υπηρεσιών υγείας, γεωγραφικά χαρακτηριστικά,

κλίμα, χλωρίδα/πανίδα, τεχνητό περιβάλλον)

Η λειτουργία ( Κοινωνικό σύστημα δλδ – σύστημα οικογένειας, σύστημα υγείας, σύστημα

οικονομίας, εκπαιδευτικό σύστημα, θρησκευτικό σύστημα, σύστημα πρόνοιας, πολιτικό
σύστημα, σύστημα ψυχαγωγίας, νομικό σύστημα)

Αναφέρετε κοινότητες στις οποίες μπορεί να ανήκει ένα άτομο/εσείς

Ένα άτομο μπορεί να αποτελεί μέρος πολλών κοινοτήτων στην καθημερινή του ζωή
(επαγγελματική, κοινωνική, εκπαιδευτική, θρησκευτική κα). Μπορεί να αφορούν την
θρησκεία, τον τόπο διαμονής, τον τόπο καταγωγής, το εργασιακό περιβάλλον (σύλλογος..),
τον αθλητισμό (Σύλλογος..), την εκπαίδευση, το κοινωνικό περιβάλλον, την υγεία (κέντρο
υγείας, σύλλογος..)

Για παράδειγμα Λογοτεχνική λέσχη, Θεατρική ομάδα, Αθλητικό σωματείο στίβου, σύλλογος
γονέων και κηδεμόνων κα

Ενότητα 8η: Επιδημιολογία, δημογραφία &

Νοσηλευτική δημόσιας υγείας
Τι είναι η επιδημιολογική επιτήρηση και ποια τα χαρακτηριστικά των νοσημάτων που
τίθενται σε επιδημιολογική επιτήρηση

Surveillance

Ορίζεται ως η συνεχιζόμενη και συστηματική διαδικασία συλλογής, ανάλυσης, ερμηνείας

και διάδοσης δεδομένων υγείας (ΠΟΥ). Ή

Η διαδικασία παρακολούθησης των τάσεων στη συχνότητα των νόσων οι οποίες μπορούν
να προκαλέσουν οξέα συμβάντα ή επιδημίες.
Επίκεντρο: ο πληθυσμός ενδιαφέροντος

Τα νοσήματα επιτήρηση είναι τα υποχρεωτικά δηλούμενα νοσήματα και έχουν τα εξής

χαρακτηριστικά: Κόστος- όφελος υπέρ της επιτήρησης, εύκολη συλλογή δεδομένων, να
προκαλεί επιδημίες, σοβαρό νόσημα από πλευρά δημόσιας υγείας

Αναφέρετε ενδεικτικές πηγές αναζήτησης στοιχείων για την επιδημιολογική επιτήρηση

Γνώση βασικών νοσημάτων που επιτηρούνται επιδημιολογικά

Λύσσα, Αλλαντίαση, Ελονοσία, Ερυθρά, Ευλογιά, Πανώλη, Παρωτίτιδα, Ιλαρά, covid-19,

γρίπη (με επιβεβαιωμένα εργαστηριακά ή επαφή με άτομο επιβεβαιωμένο εργ), χολέρα,
τέτανος, φυματίωση, διφθερίτιδα, μηνιγγίτιδα, AIDS – μόλυνση με HIV

Ποιος είναι ο υπεύθυνος φορέας στην Ελλάδα για την επιδημιολογική επιτήρηση;

Στην Ελλάδα υπεύθυνος φορέας για την επιδημιολογική επιτήρηση είναι ο Εθνικός
Οργανισμός Δημόσιας Υγείας (ΕΟΔΥ), πρώην ΚΕΕΛΠΝΟ.

Ποια τα είδη πρόληψης και με ποιους τρόπους επιτυγχάνεται κάθε ένα;

Ποιες οι πηγές δημογραφικών δεδομένων;

Τι γνωρίζεται για την απογραφή του πληθυσμού στην Ελλάδα;

Στην Ελλάδα η πρώτη επίσημη καταγραφή πληθυσμού έγινε το 1828 και από το 1951
γίνονται συστηματικά κάθε δέκα χρόνια. Η τελευταία απογραφή ήταν το 2011
(εμπλουτισμένη με ερωτήσεις πχ διαδίκτυο ανακύκλωση κα). Η Ελλάδα χρησιμοποιεί
εκπαιδευμένους απογραφείς.

Τι γνωρίζεται για την απογραφή του πληθυσμού και τα χαρακτηριστικά της;

Ποια η ροή των δεδομένων στην επιδημιολογική επιτήρηση;

Από την περιφέρεια (πχ από ιδιώτες γιατρούς - κλινική εικόνα + εργαστηριακή τεκμηρίωση)
 Ενδιάμεσο επίπεδο (Διευθύνσεις Υγείας ΔΥΠΕ)  Κεντρικό επίπεδο (ΕΟΔΥ Δ/νση
Δημόσιας Υγείας και Δ/νση Δημόσιας Υγιεινής ΥΥΚΑ  Διεθνές/ Ευρωπαϊκό επίπεδο (ΠΟΥ,
Ευρωπαϊκά προγράμματα επιτήρησης, CDC)

Αναφέρεται ονομαστικά συνήθεις δείκτες που χρησιμοποιούνται στην περιγραφική

επιδημιολογία

Αδρός δείκτης θνησιμότητας ή ετήσιος δείκτης θανάτου (crude death rate), δείκτης
θνητότητας (fatality rate), επίπτωση (prevalence), επιπολασμός (incidence rate), αδρός
δείκτης γεννήσεών, δείκτης βρεφικής θνησιμότητας, δείκτης νοσηρότητας (morbidity rate),
προσδόκιμο ζωής (expectation of life or mean life span)

Η απογραφή δίνει στοιχεία για τον μόνιμο, την νόμιμο και την πραγματικό πληθυσμό
μιας περιοχής ή χώρας. Ποια η διαφορά τους ;

Για ποιες καταστάσεις του πληθυσμού γίνεται ληξιαρχική καταγραφή; Ποιο το χρονικό
περιθώριο για τη ληξιαρχική καταγραφή;