Kazusy forma oświadczeń woli

środa, 13 marca 2024 09:20

Na umowie pożyczki na kwotę 30 tys. zł. pożyczkodawca Adam

O. podpisał się nieczytelnie zbitkiem inicjałów swojego imienia i
nazwiska. Pożyczkobiorca Krzysztof K. podpisał się zaś czytelnie
imieniem i nazwiskiem. Mimo upływu terminu na zwrot pożyczki
pożyczkobiorca nie wywiązał się ze swojego zobowiązania.

¤ Czy forma umowy pożyczki została zachowana?

Umowa pożyczki została ważnie zawarta z uwagi na to, że art. 720 §2 kc stanowi jasno, że umowa pożyczki
powyżej 1000zł wymaga zachowania formy dokomentowej. Forma dokumentowa z kolei wymaga, założenia
oświadczenia woli w postaci dokumnetu, w sposób umożliwiający ustalenie osoby składającej dane
oświadczenie, stowi o tym art. 772 kc. Forma dokumentowa nie wymaga zatem podpisu, ważne jest aby można
było zidentyfikować osoby składające oświadczenie woli, można do tego wykorzystać wszelkie środki
dowodowe. Strony nie ustaliły jasno, w jakiej formie szczgólnej zawierają umowę dlatego, należy przyjąć, że
w myśl art. 720 §2 kc, zawarły ją w formie dokumentowej. To, że Adam O. Podpisał się nieczytelnie nie
stanowi podważenia zachowania formy dokumentowej, ponieważ dalej możliwe jest zidentyfikowanie jego
osoby.

¤ Czy umowa pożyczki jest ważna?

Umowa pożyczki jest ważna, z uwagi na to, że art. 720 §2 zastrzega formę dokumentową dla pożyczki
powyżej 1000 zł. Strony dopełniły tej formy, poprzez utrwalenie jej za pomocą dokumentu. Forma
dokumentowa jest zawierana w postaci dowolnego dokumentu, który pozawala na zidentyfikowanie osoby
składającej osawidczenie woli. Podpis nie jest wymagany w tej formie, zatem można twierdzić, że złożenie
inicjałów ma na celu ustalenie kto takie oświadczenie składa w myśl przepisów art. 772 kc.

¤ Czy Adam O. może domagać się zwrotu pożyczki przed sądem? Jeśli
tak, to czy na fakt zawarcia umowy pożyczki może powołać się na
dowód z przesłuchania stron lub z zeznań świadków?

Adam O. Może domagać się zwrotu pożyczki przed sadem, ponieważ umowa pożyczki została zawarta z
zastrzeżeniem formy dokumentowej o której mówi art. 720 §2 kc. Warto jednak zauważyć że, wspomniany
artykuł nie stanowi wprost pod jakim rygorem ustanowiona została forma dokumentowa. W takiej sytuacji w
myśl rozumienia przepisów ustawy należy przyjąć, że jeśli przepis nie stanowi wprost o rygorze
niezachowania formy dla formy dokomentowej, to jest ona opatrzona rygorem ad probationem czyli dla celów
dowodowych. Wspominana forma zostala zachowana, zatem w tej sytuacji, można powołać się na dowód z
przesłuchania stron lub zeznań świadków, ponieważ art. 74 kc mówi jedynie, że w przypadku niedochowania
formy zastrzeżonej dla celów dowodowych, nie możliwe jest powołanie się na dowód z przesłuchania
świadków lub stron. A contrario, taki dowód jest dopuszczalny jeśli forma zastrzeżona dla celów dowodnych
została zachowana.

W dniu 15.11.2011 r. Piotr d. udzielił Andrzejowi S. pełnomocnictwa w formie aktu

notarialnego, zawierającego umocowanie dla Andrzeja S. do zbycia należącego
do Piotra D. przedsiębiorstwa budowlanego pod nazwą Dar-Bud, którego
podstawowymi składnikami były maszyny służące do robót drogowych. W skład
przedsiębiorstwa nie wchodziła nieruchomość. W dniu 18.12.1011 (2011) r. Andrzej S.,
działając jako pełnomocnik Piotra D., zawarł umowę sprzedaży Dar-bud na rzecz
Karoliny M. Strony spisały stosowną umowę i każda z nich złożyła pod nią
własnoręczny podpis. Następnie mąż Karoliny- Zbigniew M. udał się do umową do
notariusza, aby ten poświadczył podpisy stron. U notariusza Zbigniew M. został
poinformowany, że Piotr D. nie mogąc skontaktować się z Andrzejem S., w dniu
17.12.2011 r. przesłał faksem do kancelarii oświadczenie o odwołaniu
pełnomocnictwa do zbycia przedsiębiorstwa.

¨ Czy pełnomocnictwo z dnia 15.11.2011 r. zostało udzielone we właściwej

formie?

Art. 99 §1 kc stanowi, że pełnomocnictwo powinno być dokonane w takiej samej formie szczególnej jaka jest
potrzebna do czynności prawnej, w której celu zostało udzielone pełnomocnictwo. Zgodnie z art. 751 §1 zbycie
przedsiębiorstwa powinno być dokonane w formie pisemnej z podpisami notarialnie poświadczonymi. Można
zatem stwierdzić, że takie pełnomocnictwo powinno być dokonane w formie pisemnej z podpisami notarialnie
poświadczonymi. Piotr P. Umocował Andrzeja S. W formie aktu notarialnego, co nie odpowiadało wymaganej
formie wyrażonej w art. 751 §1, oznacza to, że pełnomocnictwo z dnia 15.11.2011r. Zostało udzielone w
niewłaściwej formie.

¨ Czy odwołanie pełnomocnictwa faksem było skuteczne?

Wypowiedzenie umowy zawartej w formie szczególnej, w tym przypadku aktu notarialnego, powinno być
stwierdzone pismem, stanowi o tym art. 77 §3 kc. W tym przypadku wypowiedzenie pełnomocnictwa za
pomocą faxu, nie można uznać za formę pisemną, lecz za formę dokumentową. Przepis art. 77 §3 kc nie mówi
wprost o rygorze niedochowania tej formy, zatem można stwierdzić, że jest ona zastrzeżona pod rygorem
nieważności. Wpowoiedzenie pełnomocnictwa dokonane przez Piotra D. Jest nieważne a co za tym idzie
nieskuteczne.

¨ Czy forma umowy sprzedaży przedsiębiorstwa z dnia 18.12.2011 r. była

właściwa?

Zbycie przedsiębiorstwa powinno być zawarte w formie pisemnej z poświadczonymi notarialnie podpisami.
Stanowi o tym art. 751 §1 kc. Podpisanie umowy a następnie przekazanie jej notariuszowi przez osobę trzecią
nie spełnia warunków aby można nazwać to formą pisemną z notarialnym poświadczeniem podpisu. Aby
dana forma została spełniona, należy złożyć podpis w obecności notariusza. Forma umowy sprzedaży
przedsiębiorstwa z dnia 18.12.2011 była niewłaściwa.

W treści umowy najmu zawartej pomiędzy Janiną D. a Kamilą K. zostało

zawarte postanowienie, że wszelkie zmiany umowy wymagają zachowania
formy dokumentowej pod rygorem nieważności.
W dniu 15.4.2017 r. Janina D. przesłała drogą mailową Kamili K. informację,
o podniesieniu czynszu z tytułu umowy najmu. Wiadomość została przesłana z
adresu mailowego Janiny D., ale nie została opatrzona żadną formą podpisu.

¤ Czy wypowiedzenie czynszu zostało dokonane we właściwej formie?

Podniesienie czynszu było dokonane we właściwej formie ponieważ, strony ustaliły, że wszelkie zmiany będą
dokonywane w formie dokumentowej pod rygorem nieważności. Email jest formą dokumentu. Forma
dokumentowa nie wymaga podpisu, mówi o tym art. 772 kc, musi ona jedynie umożliwiać zidentyfikowanie
składającego oswiaczenie woli. Wysłanie maila z adresu mailowego Janiny D. Sprawia możliwość
zidentfikowania skladajacego oświadczenie woli. Oswiazcenie woli było zlozeone we właściwej formie.

¤ Jak należałoby ocenić sytuację, gdyby wiadomość mailowa od Janiny D. została

wysłana z adresu mailowego innej osoby?
W sytuacji gdy wiadomość mailowa zostałaby wysłana z innego adresu niż adrs Janiny D. Wystąpiły by
wątpliwości, czy takie oświadczenie zostało złożone przez Janinę D. Art. 772 kc, mówi że forma dokumentowa
powinna umożliwiać ustalenie osoby składającej oświadczenie. W przypadku gdy nie można zidentyfikować
tej osoby, nie można nazwać takiego maila formą dokumentową.