Subscribe to DeepL Pro to translate larger documents.

Visit www.DeepL.com/pro for more information.

MÜHENDİSLİK MALZEMELERİ
ŞARTNAMESİ

GEVREKLEŞMEDEN KAÇINMAWSS-M99A3-A

1. KAPSAM

Bu spesifikasyon, çelik bileşenlerin gevrekleşme riskini artıran koşulları ana hatlarıyla belirtir ve bu riski
en aza indirmek için karşılanması gereken gereksinimleri tanımlar.

2. BAŞVURU

Bu spesifikasyon tarafından belirlenen gereklilikler hem ısıl işlem görmüş hem de soğuk işlenmiş çelik
bileşenler için geçerlidir.

Parçalar için gevrekleşme riski mevcuttur:

- yüksek gerilme mukavemetine veya sertliğe sahip veya yüzeyi sertleştirilmiş,
- hidrojen emen veya emebilecek olan ve
- çekme gerilimi altındadır.

Stres altında kırılgan kırılmaya neden olabilen çeliklerin gevrekleşmesi, çoğunlukla üretim süreci
sırasında veya aktif bir korozif ortama maruz kalma sonucu hidrojen emiliminin bir sonucu olarak ortaya
çıkar. Hidrojen Kırılganlığı genellikle temizleme, elektrokaplama, fosfat kaplama ve/veya ısıl işlem
sırasında hidrojen, fosfor veya karbon emiliminden kaynaklanır. Stres korozyon çatlaması, çekme
gerilmelerinin (uygulanan ve/veya artık) ve aktif bir korozif ortamın birleşik etkisinin sonucudur.

Gevrekleşmeye yatkınlık, artan stres ve artan malzeme mukavemeti ile artar. Bu nedenle, sertleştirilmiş
ve soğuk işlenmiş çelik parçalar için uygulama ortamının gözden geçirilmesinin yanı sıra temizlik, son
işlem ve ısıl işlem gereksinimlerinin belirlenmesi, gevrekleşme riskini azaltmada ç o k ö n e m l i d i r .

Bu spesifikasyondaki sertlik değerleri Vickers ölçeğindedir. Diğer tüm okumalar sadece referans içindir.
Belirtilen sertlik, gerçek parça sertliğini değil, parça çizimindeki veya ürün standardındaki sertliği ifade
eder. İsteğe bağlı sertlik değerlerinin belirtildiği durumlarda, bu spesifikasyonla uyumluluğa izin veren
belirtilen sertlik seviyesi kullanılacaktır.

3. GEREKSİNİMLER

3. 0 ÜRETİM MALZEMELERİ İÇİN STANDART GEREKSİNİMLER

Malzeme tedarikçileri ve parça üreticileri Şirketin Üretim Malzemeleri için Standart

Gerekliliklerine (WSS-M99P1111-A) uymalıdır.

3.2 KONTROL PLANI

Bu spesifikasyona göre üretilen parçalar, madde 3.1'in gerekliliklerini karşılayan ve gevreklik

giderme prosedürlerinin etkinliğini, temizliği ve yanlışlıkla karbürlenmeden arındırmayı gösteren
bir doğrulama test(ler)ini içeren bir Kontrol Planına sahip olacaktır.

Tarih Eylem Revizyonlar

2005 02 10 Gözden geçirilmiş Güncellenmiş Format
2003 05 12 Gözden geçirilmiş Para 3.0 eklenmiş; para 3.1, 3.10 ve 4 silinmiştir
Tamamen gözden geçirilmiş ve yeniden numaralandırılmış
acockman/ddrobni1
1987 09 18 SM/ER 1209TC Serbest bırakıldı J.P.C. Lines EAO
Basılı kopyalar kontrolsüzdür Telif Hakkı © 2005, Ford Global Technologies, Sayfa 1 . 3
LLC
 MÜHENDİSLİK MALZEMELERİ
ŞARTNAMESİ
WSS-M99A3-A

3.3 BRITTLENESS

Tedarik edilen tüm parçalar, hidrojen gevrekleşmesinin zararlı etkilerinden veya parça
kırılganlığına neden olan diğer faktörlerden arındırılmış olmalıdır.

3.4 PARÇA KULLANIMI

Bağlantılı bağlantılardaki yüksek çekme gerilmeleri nedeniyle, belirtilen maksimum çekirdek

veya yüzey sertliği 390 HV'den (39 HRC) yüksek olan tüm bağlantı elemanları veya dişli
bileşenler korozyon potansiyeli olan kritik uygulamalarda kullanılmamalıdır. Kritik olmayan
uygulamalarda kullanılan bağlantı elemanları ve belirtilen maksimum çekirdek veya yüzey
sertliğinin 390 HV'den (39 HRC) yüksek olduğu diğer tüm bileşenler, uygun bir Hata Modu ve
Etkileri Analizi (FMEA) yapılmadan korozyon potansiyeline maruz kalan yerlerde
kullanılmayacaktır. FMEA, olası kırılma nedenleri olarak hidrojen gevrekleşmesi ve gerilme
korozyonu gibi çatlama mekanizmalarının yanı sıra korumada koruyucu kaplamalara duyulan
ihtiyacı da dikkate almalıdır.

3.5 ISIL IŞLEM ÖNCESI TEMIZLIK

(FLTM AQ 150-01)

Belirtilen maksimum çekirdek veya yüzey sertliği 353 HV'den yüksek olan tüm bileşenler,
fosfatla ilişkili yağlayıcı kalıntılarını ve diğer zararlı kirleticileri yüzeyden uzaklaştırmak için ısıl
işlemden önce temizlenmelidir. Sertleştirme işlemi sırasında fosforun nüfuz etmesinden
kaynaklanan bir delta ferrit tabakasının oluşmasına izin verilmez.

3.6 ISI TEDAVİSİ

Su verme sonrası temperleme veya soğuk şekillendirme sonrası gerilim giderme dahil olmak
üzere tüm ısıl işlem operasyonları kaplama veya fosfat kaplamadan önce tamamlanacaktır.

3.7 KARBÜRİZASYON

Mühendislik Çiziminde belirtilmediği sürece sertleştirilmiş parçaların karbürlenmesine izin

verilmez. Hem yüzey hem de çekirdek okumaları HV 0,3'te yapıldığında, yüzey sertliği ölçülen
çekirdek sertliğinin 30 Vickers puanından fazla olmamalıdır. Özellik sınıfı 10.9 bağlantı
elemanları için, yüzey sertliğinin 390 HV'yi (39 HRC) aştığını gösteren yüzeydeki herhangi bir
sertlik artışı kabul edilemez.

3.8 ISIL IŞLEM VEYA SOĞUK IŞLEM SONRASI TEMIZLIK

Belirli bir çekirdek veya yüzey sertliği 353 HV'den (35 HRC) yüksek olacak şekilde ısıl işleme
tabi tutulmuş veya soğuk işleme nedeniyle yüksek gerilime maruz kalmış parçaların asitle
temizlenmesi hidrojen gevrekliğine yatkınlığı artırır ve bu durum en aza indirilmelidir. Yüksek
sertlikteki parçalar asitle temizlenecekse, inhibe edilmiş bir asit kullanılmalı ve parçanın asit
banyosuna maruz kalmasını en fazla 10 dakika ile sınırlayan bir prosedür oluşturulmalıdır. Asitle
temizlenen ve daha sonra fosfatla kaplanan, mekanik olarak kaplanan veya elektrolizle
kaplanan parçalar, uygun olduğu şekilde madde 3.10.1 ve 3.10.2'deki gerekliliklere uygun
olmalıdır. Asitle temizlenen diğer tüm parçalar 48 saat boyunca kullanılmamalı veya alternatif
olarak bu parçalar temizlendikten sonra 115 +/- 10 °C'de en az 1 saat süreyle fırınlanmalıdır.

Not: İnhibe asit, çelik üzerindeki korozif saldırıyı ve hidrojen emilimini azaltmak için uygun bir
inhibitörün eklendiği bir asittir.

Basılı kopyalar kontrolsüzdür Telif Hakkı © 2005, Ford Global Technologies, Sayfa 2 . 3
LLC
 MÜHENDİSLİK MALZEMELERİ
ŞARTNAMESİ
WSS-M99A3-A

3.9 KAPLAMA/KAPLAMA YÖNTEMI

Belirtilen maksimum çekirdek veya yüzey sertliği 390 HV'den (39 HRC) yüksek olan tüm
bileşenler elektrolizle kaplanmayacaktır.

3.10 GEVREKLIK GIDERME

Madde 3.10.1 ve 3.10.2'de belirtilen gevreklik giderme prosedürleri, 320 HV'den (32 HRC) daha
yüksek bir çekirdek sertliğine veya 353 HV'den (35 HRC) daha yüksek bir yüzey sertliğine kadar
sertleştirilmiş veya soğuk işlenmiş tüm parçalar için geçerlidir.

Sıcaklıkla ilgili tüm referanslar parça iç sıcaklığı ile ilgilidir ve fırın hava sıcaklığını göstermez.
Fırın profilini geliştirmek için fırının merkezindeki sıcaklık ve fırın sıcaklığındaki değişimlerin
istatistiksel verileri oluşturulmalıdır. Kesikli tip bir fırındaki parçaların sıcaklığı yükün ortasına
yerleştirilen bir termokupl ile izlenmelidir. Sürekli fırınlar için, yılda en az bir kez, en düşük
sıcaklık konumunda kalibre edilmiş bir termokupl ile fırın boyunca bir sıcaklık izi çalıştırılmalıdır.

Kontrol Planında (bkz. paragraf 3.2) ayrıntıları verilen doğrulama testinin bir arıza riskine işaret
etmesi halinde, verilenlerden daha uzun ısı süreleri gerekli olabilir.

3.10.1 Elektrolizle Kaplanmış Bileşenler

Elektrokaplama işleminden sonraki bir saat içinde ve herhangi bir tamamlayıcı

kimyasal işlemden önce, parçalar bir fırına yerleştirilmeli ve ısıtma başlatılmalıdır.
Parçalar 215 +/- 15 °C parça sıcaklığına kadar ısıtılmalı ve bu sıcaklıkta en az dört
saat tutulmalıdır. Bu sıcaklık aralığına ısıtmanın başlamasından sonra bir saat içinde
ulaşılmalıdır.

230°C'nin altında temperlenmiş sertleştirilmiş parçalar elektrokaplamadan sonra bir

saat içinde 150 +/- 10°C sıcaklığa ısıtılmalı ve bu sıcaklıkta en az sekiz saat
tutulmalıdır.

3.10.2 Mekanik Kaplamalı ve Fosfat Kaplamalı Bileşenler

Mekanik kaplama veya fosfat kaplamadan sonraki dört saat içinde parçalar 115 +/- 10
°C'ye ısıtılmalı ve bu sıcaklıkta en az bir saat tutulmalı veya alternatif olarak bu
parçalar kaplamadan sonra 48 saat boyunca kullanılmamalıdır.

3.11 İSTİSNALAR

Görünüm veya işlevsel hususlar nedeniyle ortaya çıkan yukarıdaki gerekliliklere istisnalar,
kırılma etkilerinin araştırılması, tolere edilebilir görülmesi ve parçaların olağanüstü denetim
önlemlerine sahip olması koşuluyla yapılabilir. İstisnalar sorumlu Fonksiyonel Baş Mühendis
tarafından onaylanmalı ve ilgili Malzeme/Bağlantı Elemanı Mühendislik Faaliyetine iletilmelidir.
Bağlantı elemanları için, istisna onayı bir FAF-1217, Bağlantı Elemanı Talep formunda
belgelenecektir.

Bazı Standart Bağlantı Elemanları için kabul edilen istisnalar Ford Dünya Çapında Bağlantı
Elemanı Standardı WX-100'ün Genel Gereklilikler bölümünde gösterilmiştir.

Basılı kopyalar kontrolsüzdür Telif Hakkı © 2005, Ford Global Technologies, Sayfa 3 . 3
LLC